Detaljreguleringsplan for gnr. 18 bnr. 4 m.fl. Gåsneset, Stangeland

Austevoll Kommune

PlanID: 124420090022

Plandokument: 30.08.2019

Planomtale med konsekvensutgreiing for tema kulturminne og kulturmiljø

1

Innhald 1  INNLEIING ..................................................................................................................................................... 2 1.1  FØREMÅL MED PLANARBEIDET .................................................................................................................................... 2 1.2  LOKALISERING OG AVGRENSING AV PLANOMRÅDET ......................................................................................................... 3 1.3  SKILDRING AV GJELDANDE PLANSTATUS ........................................................................................................................ 4 

2  PLANPROSESSEN .......................................................................................................................................... 6 2.1  PLANPROSESSEN ...................................................................................................................................................... 6 2.2  VURDERING ETTER FORSKRIFT OM KONSEKVENSUTGREIINGAR ........................................................................................... 8 2.3  MEDVERKNAD ......................................................................................................................................................... 8 

3  SKILDRING AV PLANFRAMLEGGET ......................................................................................................... 12 3.1  AREALFØREMÅL ..................................................................................................................................................... 12 3.2  AREALFØREMÅL BUSTADER‐ FRITTLIGGJANDE ‐ SMÅHUS (BFS1‐4) .................................................................................. 14 3.3  AREALFØREMÅL FRITIDSBUSETNAD ‐ FRITTLIGGJANDE (BFF1‐7) ...................................................................................... 15 3.4  AREALFØREMÅL FRITIDS‐ OG TURISTFORMÅL (BFT1‐2) ................................................................................................. 16 3.5  AREALFØREMÅL OVERNATTING (BH1‐2) .................................................................................................................... 17 3.6  AREALFØREMÅL ENERGIANLEGG (BE1) ...................................................................................................................... 20 3.7  AREALFØREMÅL RENOVASJONSANLEGG (BRE1‐3) ....................................................................................................... 20 3.8  SMÅBÅTANLEGG I SJØ OG VASSDRAG MED TILHØYRANDE STRANDSONE (BSB1‐5 OG BBS1) ................................................. 20 3.9  AREALFØREMÅL NAUST (BUN1‐9) ........................................................................................................................... 21 3.10  AREALFØREMÅL LEIKEPLASS (BLK1) .......................................................................................................................... 24 3.11  AREALFØREMÅL KOMBINERT BYGGJE‐ OG ANLEGGSFORMÅL (BKB1) ................................................................................ 24 3.12  TEKNISK INFRATRUKTUR .......................................................................................................................................... 26 3.13  AREALFØREMÅL, KAI (O_SK1, SK2‐16) ..................................................................................................................... 31 3.14  AREALFØREMÅL, NLFR (L) ...................................................................................................................................... 31 3.15  AREALFØREMÅL FRILUFTSFØREMÅL (LF1‐11) .............................................................................................................. 31 3.16  AREALFØREMÅL FERDSEL (VFE1) .............................................................................................................................. 32 3.17  AREALFØREMÅL NATUROMRÅDE (VN1) ..................................................................................................................... 32 3.18  OMSYNSSONE FRISIKT (H140) ................................................................................................................................. 32 3.19  OMSYNSSONE BEVARING AV KULTURMILJØ (H570) ...................................................................................................... 32 3.20  REKKEFØLGJEKRAV ................................................................................................................................................. 33 

4  VERKNADER AV PLANFRAMLEGGET ....................................................................................................... 34 4.1  KOMMUNALE OG REGIONALE FØRINGAR ..................................................................................................................... 34 4.2  FRILUFTSLIV OG STRANDSONE ................................................................................................................................... 35 4.3  LANDSKAP OG ESTETIKK ........................................................................................................................................... 36 4.4  FOLKEHELSE OG BORN‐ OG UNGES INTERESSER ............................................................................................................. 40 4.5  AREALRESSURSAR – KLIMAENDRINGAR OG NATURHENDINGAR ........................................................................................ 41 4.6  NATURMANGFALD ................................................................................................................................................. 44 4.7  KULTURMINNE OG KULTURMILJØ .............................................................................................................................. 46 4.8  UNIVERSELL UTFORMING ......................................................................................................................................... 47 4.9  VERDISKAPING ...................................................................................................................................................... 47 4.10  TEKNISK INFRASTRUKTUR ......................................................................................................................................... 48 4.11  PRIVATRETTSLEGE OG KOMMUNALE FORHOLD ............................................................................................................. 50 

5  VEDLEGG ..................................................................................................................................................... 51   

2

1 Innleiing

1.1 Føremål med planarbeidet Det har vore ein lang planprosess i frå 2005 og fram til 2019. Overordna regelverk og retningslinjer har endra seg, i tillegg til at kommuneplanen er revidert. Ein har i dette planframlegget søkt å stette dagens krav, sam-stundes som ein legg krav sett tidlegare i prosessen til grunn. Det er eit ønske i frå dei busette på Stolmen, dei lokale utviklarane, og kommunen, om å få til ei positiv utvikling på øya – noko denne planen ønsker å bidra til. Hovudføremålet med planen er å etablere fleire overnattingsmoglegheiter knytt til turist- og reiselivsverksemd på Stolmen, einebustader, fritidsbustader og naust. Det er òg ønskeleg å etablere båtfortøyingar i den trygge hamna i Stolmavågen. Ein ønsker å vidareføre eksisterande bygningar og restaurere ruinar i området. I tillegg legg ein opp til at ein del private eigarar får regulert sine nausttomter og nokre eksisterande naust på odden mellom Skothølen og Stangelandsvågen. Intensjon med planarbeidet i følgje tiltakshavar å skape aktivitet og arbeidsplassar på Stolmen. Prosessen starta allereie i 2007, då kommunen opplevde stor aktivitet. Tilrettelegging av areal sjølv på små stader i kommunen gav betydeleg tilflytting og vekst. For Stolmen sin del opplevde dei motsett trend etter at skulen og ulike tilbod på øya forsvann. Dette er den direkte bakgrunnen for at ein gjekk saman i forsøk på å snu utviklinga til positiv tilvekst. Stolmen er nesten heilt utan arbeidsplassar, og fjerntliggjande i kommunen i forhold til sentrumstilboda. Tiltakshavarane ser dermed behov for å leggje til rette for ein del arbeidsplassar som har framtidsutsikter og attraktiv status. Dei har valt å satse på overnattingstilbod innan geoturisme, som er eit nasjonalt satsingsområde. Dette er turisme som skal ta vare på,, forsterkar og framhevar ein stad sin lokale eigenart (miljø, kultur, estetikk, kulturarv), og som kjem lokalsamfunnet til gode. Planarbeidet byggjer på skisseprosjekt for nytt hotell av Saunders Architecure, medan Ingeniør Aarland AS har utarbeidd skisse-prosjekt for fritidsbustadene og nye naust.

Figur 1 Prosjektforslag – «Kysthotell Stolmensundet». Saunders Arkitektur 2014

3

Lokalisering Stangeland, Stolmen i Austevoll kommuneGjeldande planstatus Ikkje regulert. Avsett til fritidsbebyggelse, bustadbebyggelse, naust,

fritids- og turistføremål, næringsverksemd og LNF-føremål i kommuneplanens arealdel

Planområdets storleik Om lag 192 daa

Tiltakshavarar Regatta Austevoll ASPlankonsulent ABO Plan & Arkitektur Stord ASSkisseprosjekt / arkitekt Ingeniør Aarland AS og Saunders Architecture

Hovudføremål med ny plan Fritidsbustader, bustader, naust og næring/hotell Aktuelle problemstillingar Kulturmiljø, strandsoneKrav om konsekvensutgreiing Ja (for tema kulturminne og kulturmiljø)

Søknad om oppstart 23.01.07Varsel om oppstart 19.04.07, seinare varsla endringar 15.05.14

1.2 Lokalisering og avgrensing av planområdet Planområdet er om lag 192 daa, og ligg på Stolmen, ei øy heilt vest i Austevoll kommune. Planområdet ligg mellom Stangelandsvågen og Stolmavågen i vest, og Stolmasundet i aust.

Følgjande eigedomar ligg innanfor planområdet: gnr./bnr.: 14/1-8, 14/13, 14/15, 14/32, 14/43, 14/58, 14/61, 14/70, 14/72, 16/72, 18/1, 18/4, 18/5, 18/8, 18/9, 18/12, 18/17, 18/21, 18/22, 18/25, 18/40, 18/41, 18/59, 18/60, 18/61, 18/63, 18/87, 18/90 og 18/92. Hovudteigane er gnr./bnr. 18/8, 9 og 90. Det er til saman rundt 125 eigarar til parsellar og deleigarar til fellesareala i planområdet. Denne eigarskapsstrukturen på nokre av eige-domane i planområdet kjem i frå tida då Stolmavågen vart fiskerihamn i 1905. Då vart det avstått eigedomar frå mange ulike eigarar i vågen. Nokre grunneigarar avstod, og fekk eigedomane inndregne. Den gang rekna staten det slik at betalinga var at ein fekk attende ei betre hamn, der ein i tillegg la til rette for fellesareal som folk kunne nytte i samband med fiskeri. Seinare oppretta ein òg område som ulike gardar kunne disponere felles, som t.d. båtopptrekk inne i Stangelandsvågen. Desse områda er udisponerte og ikkje administrerte, men nokre område er nytta til vegar og nye fellesareal.

Figur 2 Lokalisering og avgrensing av planområdet. Kjelde: Kommunekart.com

4

1.3 Skildring av gjeldande planstatus

1.3.1 Gjeldande kommuneplan I kommuneplanens arealdel 2011 – 2021 er planområdet avsett til fritidsbebyggelse i nord, bustadbebyggelse mot Stolmasundet, naust (andre typer bebyggelse og anlegg, N) og fritids- og turistføremål mot Stolmavågen, næringsverksemd lengst sør i Stolmavågen og LNF-føremål langs tilkomstveg og mot Stolmasundet. I tillegg gjeld omsynssone Reguleringsplan skal framleis gjelde (H910), men planforslaget har aldri vore endeleg god-kjent og kan dermed ikkje framleis gjelde. Delar av planområdet er òg omfatta av omsynssone Bevaring av kulturmiljø  (H570_6), ettersom Stolma‐vågen/Stangelandsvågen er vurdert som eit registrert og verneverdig kulturmiljø (sjøbruksmiljø) i Austevoll kommune.  

Figur 3 Utsnitt kommuneplanens arealdel.

1.3.2 Gjeldande reguleringsplanar Planområdet er i all hovudsak ikkje regulert i frå før, med unnatak vegtilkomst fram til den kommunale vegen Stangelandsvegen og vidare opp til fv. 5138. Planforslaget overlappar med reguleringsplan for Våge, Årland og Stangeland ved at tilkomstveg og kryss til fylkesvegen er tatt med i planavgrensinga. Dette er gjort for å kunne sikre naudsynte utbetringar på tilkomstveg og kryss.

1.3.3 Tilgrensande reguleringsplanar Planområdet grensar til fire reguleringsplanar:

1. Detaljreguleringsplan for gnr. 14, 16, 17 og 18 Våge, Årland og Stangeland, planID 124420150013 2. Detaljreguleringsplan for Stolmavågen, gnr. 14 bnr. 3 m.fl., planID 124420090006 3. Reguleringsplan for del av gnr. 18 – Søre Stangeland, Stolmen, planID 124419990007 4. Endring av reguleringsplan for del av gnr. 18 – Søre Stangeland, Stolmen, planID 124420140010

5

Figur 4 Tilgrensande reguleringsplanar

1.3.4 Regionale og nasjonale føringar Kommunen si planlegging må henga saman med dei lovene, forskriftene, føresegnene og retningslinjene som gjeld for kommunal planlegging og verksemd. Ein føresett at desse er ivaretekne under planprosessen, og av dei mest sentrale kan desse nemnast: ‐ Meld. St. 33 (2012 – 2013) Klimatilpasning i Norge ‐ Meld. St. 14 (2015 – 2016) Natur for livet – Norsk handlingsplan for naturmangfold ‐ Meld. St. 35 (2012–2013) Framtid med fotfeste - Kulturminnepolitikken ‐ Meld. St. 18 (2015–2016) Friluftsliv — Natur som kilde til helse og livskvalitet ‐ St.meld. nr. 29 (1996-1997) Regional planlegging og arealpolitikk ‐ Retningslinje for behandling av støy i arealplanlegging (T-1442)

6

‐ Nasjonale forventninger til regional og kommunal planlegging, kgl. res. 12.6.15 ‐ Statlige planretningslinjer for samordnet bolig-, areal- og transportplanlegging, kgl.res. 26.9.14 ‐ Statlige planretningslinjer for differensiert forvaltning av strandsonen langs sjøen, kgl. res. 25.3.11 ‐ Statlig planretningslinje for klima- og energiplanlegging i kommunene ‐ Rikspolitiske retningslinjer for å styrke barn og unges interesser i planleggingen, kr. pr.res. 4.9.09 ‐ NVEs retningslinjer nr. 2/2011, Flaum og skredfare i arealplanar, revidert 22.05.14. ‐ Rundskriv, T-2/08- Miljøverndepartementet, Om barn og planlegging. ‐ Handlingsplan Norge universelt utformet 2025 ‐ Meld. St. 33 (2016–2017) Melding til Stortinget, Nasjonal transportplan 2019 – 2029 ‐ Regional plan for attraktive senter - senterstruktur, tenester og handel ‐ Regional plan for folkehelse 2014 - 2025 - fleire gode leveår for alle ‐ Regional kulturplan 2015 - 2025 - Premiss: kultur ‐ Regional transportplan 2013-2024 ‐ Regional næringsplan ‐ Regional klima- og energiplan. Klimaplan for Hordaland 2014-2030 ‐ Regional plan for vassregion Hordaland 2016-2021 ‐ Rammeplan 2013 - 2016 avkøyrsle og byggegrense ‐ Regional transportplan - revidert handlingsprogram for 2015 - 2017 ‐ Handlingsplan for trafikksikring for Hordaland 2014-2017 ‐ Regional planstrategi for Hordaland 2016-2020 ‐ Strategisk Næringsplan for Bergensregionen 2015-2020

2 Planprosessen

2.1 Planprosessen Søknad om oppstart av reguleringsplanarbeidet vart sendt i 2005. Det var då eit ønske å utvikle området til eit hyttefelt, sjøboder med overnattingsmoglegheiter, eit mindre område med bustader, næringsverksemd knytt til fritidsbustadene og ein marina. I 2007 vart det i kommunestyret vedteke oppstart av planarbeidet, sak 0036/-07. Ein ville då utarbeide ein plan for fritidsbustader, eit felt med hytter for utleige, heilårsbustader, kafé og konferanselokale, marina og utvikling av garden på Gåsneset. Det vart kunngjort oppstart av reguleringsplanen den 24.05.07. Det vart halde eit folkemøte i regi av Stolmen Vel, den 17.03.08, der tema var utvikling på Stolmen, og plan-arbeida som hadde stoppa opp. Planen for Gåsneset vart der presentert og diskutert. Det kom tilbakemelding om at planen tok for mykje urørd natur og var feil i tida. Andre tilbakemeldingar gjekk på trong for utvikling, og at området allereie er dels bygd. Det vart halde avstemming, der alle til stades stemde for å skape utvikling på Stolmen. Møtet dreidde seg òg om framtidig eigarskap av molo og fiskerihamna i Stolmavågen, der det vart sett ned ei gruppe som skulle ta kontakt med Kystverket. Arbeidsgruppa sitt mandat var å arbeide fram betre måtar å organisere fellesareala i Stolmavågen, slik at areala i større grad kjem de busette på Stolmen til nytte. Seinare, i 2008, vart det varsla ei endring av planen som følgje av dei innkomne merknadane til oppstarts-varselet, der det kom inn merknadar i frå Fylkesmannen i Hordaland og Kystverket. Planen vart omarbeidd, og sendt Austevoll kommune til 1. gongs handsaming i juni 2009 og lagt ut til offentleg ettersyn. Kystverket, som då som var eigar av molo på gbnr. 18/90, kom med motsegn til planframlegget, og planarbeidet stoppa opp etter dette. Kommunestyret vedtok i 2014 å kjøpe eigedomen i frå Kystverket, der det samstundes vart vedtatt

7

å legge den ut for sal, jf. kommunestyrets vedtak i sak 149/14. Forslagsstillar reknar med at kommunen vil selje eigedomen til forslagsstillar og prosjektet. I 2014 vart det òg sendt ut varsel om endring grunna ny plan- og bygningslov. Endringa vart annonsert i lokalavisa, samt sendt alle grunneigarane med tilbod om deltaking i planarbeidet. Det kom ingen merknadar til varselet.

Figur 5 Annonse i Marsteinen 19.04.07 Figur 6 Annonse i Marsteinen 15.05.14 I 2017 vart det sendt inn revidert planforslag til kommunen i frå ansvarleg søkjar J. Tufteland, der planarbeidet var vesentleg endra sidan offentleg ettersyn i 2009. I mellomtida hadde ny kommuneplan blitt vedtatt, og planforslaget vart difor sendt til ny 1. gongs handsaming den 17.09.17. I etterkant av innsendt planforslag har det vore dialog om planforslaget med kommunens administrasjon. Det vart halde eit innleveringsmøte mellom kommunen og forslagsstillar og grunneigarar den 12.12.17 og eit undervegsmøte den 11.09.18. Revidert plan-materiale vart sendt kommunen 19.12.18, som vart sendt i retur av administrasjon den 21.01.19. I etterkant vart det semje mellom administrasjonen og forslagsstillar/ansvarleg søkar om at planforslaget og dei aktuelle pro-blemstillingane skulle bli sendt til politisk handsaming. Planframlegget vart handsama i Utval for plan- og byggesak den 19.06.19, sak 061/19. Der vart det vedteke å ikkje sende planforslaget ut på offentleg ettersyn, der det samstundes vart sett vilkår knytt til planmaterialet før saka kunne sendast tilbake til kommunen for handsaming. Det vart etter dette byte i ansvarleg søkjar, og det er ABO Plan & Arkitektur som har omarbeida planforslaget etter politisk vedtak i Utval for plan- og byggesak.

8

2.2 Vurdering etter forskrift om konsekvensutgreiingar Reguleringsplanen skal utarbeidast som detaljregulering jf. § 12-3 i plan- og bygningslova, og etter kommunen si vurdering utløyser planen krav om konsekvensutgreiing etter forskrift om konsekvensutgreiing for tema kulturminne og kulturmiljø. I saksframlegget (sak 061/19) vurderer kommunen følgjande:

Rådmannen er samd med tidlegare ansvarleg søkar si vurdering om at planforslaget ikkje er for tiltak i vedlegg II og difor ikkje utløyser krav om KU etter § 6. KU-forskrifta § 8 bokstav a gir at planer skal konsekvensutgreiast dersom planen opnar for tiltak lista i vedlegg II, og planen kan få vesentlege verknader etter §10.

Reguleringsplanforslaget opner opp for hotellverksemd. Hotell er eit underføremål til næring som er lista opp i vedlegg II pkt. 11, bokstav j. Det må difor vurderast om planforslaget kan få vesentlege konsekvensar for miljø eller samfunn etter KU-forskrifta §10. KU-forskrifta § 10 omfattar kriterier for vurdering av om ein plan kan få vesentlege verknader for miljø eller samfunn. Eit av dei utløysande kriteriene er der planen kan kome i konflikt med verdifulle kulturminner og kulturmiljø, jf. KU-forskrifta §10, tredje avsnitt, bokstav b.

Stolmavågen/Stangelandsvågen er eit verneverdig kulturmiljø av regional verdi. Rådmannen viser til vurder-inga ovanfor under «kulturminne og kulturmiljø», og vurderer at planforslaget kan kome i konflikt med, og gjere vesentleg skade på, kulturminne og kulturmiljøet i Stolmavågen/Stangelandsvågen. Rådmannen vurderer at planforslaget kan få vesentlege verknader for miljø og samfunn etter § 10.

Rådmannen vurderer at planforslaget utløyser krav om KU etter gjeldande forskrift. Spørsmålet blir då om planforslaget kjem innunder unnataket til § 8 bokstav a: «det konkrete tiltaket er konsekvensutredet i en tidli-gere plan og der reguleringsplanen er i samsvar med denne tidligere planen».

Planforslaget er ikkje konsekvensutgreidd i revideringa av kommuneplanens arealdel, sjølv om areal på molo ble endra frå LNF-føremål til næringsbebyggelse. Årsaka til manglande konsekvensutgreiing kan vere grunna ein forventing om at planforslaget skulle bli godkjent før revideringa, og vidareført i denne. Som nemnd tidli-gare er det ikkje mogleg å vidareføre planer som ikkje er godkjent, eller godkjenne reguleringsplaner gjennom revidering av kommuneplanen. Ettersom planforslaget ikkje er konsekvensutgreidd i overordna plan gjer ikkje unnataket i § 8 seg gjeldande.

Rådmannen vurderer at planforslaget utløyser krav om konsekvensutgreiing etter KU-forskrifta § 8 bokstav a. Planforslaget kan få vesentlege verknader for kulturminne og kulturmiljø. Rådmannen tilrår at det blir stilt krav om at planforslaget skal bli konsekvensutgreidd for tema kulturminne og kulturmiljø. Planer som utløyser krav om konsekvensutgreiing etter § 8 skal ikkje ha planprogram eller melding.

2.3 Medverknad Det vart varsla oppstart av reguleringsplanarbeidet den 24.05.07, etter plan- og bygningslova (1985) § 27-1. Til saman har vi registrert tre innkomne merknadar til varselet, som vart sendt ut i brevs form til grunneigarar i området og regionale instansar, samt annonsert i lokalavisa Marsteinen.

Tabell 1 Innspel til melding om oppstart i 2007 Person/etat, dato Merknad summert opp Kommentarar Kystverket, 04.06.07 Viser til Statens hamnevesenet/Kystverket sin molo og allmenn-ingskai innanfor planområdet, klausular knytt til desse, og at det må takast omsyn til dette i planarbeidet.

Etter 2007 er eigedom gbnr. 18/90 med molo seld til Austevoll kommune, og det er vedteken at denne skal seljast til dei som gjennomfører denne planen.

Hordaland fylkeskommune, 15.06.07 Er generelt skeptiske til planlegging i strid med overordna plan og viser til regionale planar. Planframlegget er elles vurdert ut i frå den regionale interessa kulturminne; ut i frå deira arkiv er det ikkje kjende automatisk freda kulturminne i planområdet. Det ligg kul-turminne nord og nordvest for planområdet. Vidare er sjøbruks-miljøet ved Stolmavågen eit kulturmiljø av stor verneverdi, som

Etter 2007 er kommuneplanens arealdel revidert, og plan-framlegget er i all hovudsak i tråd med kommuneplanen. Verknaden av planframlegget for kulturminne og kultur-miljø er vurdert i delkap. 4.7 og i vedlagt konsekvensut-greiing for kulturmiljø og kulturminne.

9

nyleg er SERFRAK-registrert. HFK ber om at det vert teke omsyntil dette miljøet i plan- og byggjeprosessen.

Seksjon for kulturminnevern og museum har vurdert planområdettil å ha stort potensiale for funn av automatisk freda kulturminne,og det må gjerast ei registrering i området.

Det er etter dette utført både marinarkeologisk og arkeo-logiske registreringar i planområdet, utan nye funn.

Fylkesmannen i Hordaland, 20.06.07Fylkesmannen er kritisk til tiltak som vert planlagt i området, dåføremålsendringar bør avklarast i overordna planprosessar. Visertil førande prinsipp for landskap/estetikk, strandsona, grøntstru-ktur, universell utforming, støy, energi og ROS-vurdering.

Etter 2007 er kommuneplanens arealdel revidert, og plan-framlegget er i all hovudsak i tråd med kommuneplanen.

Planframlegget er utarbeidd i tråd med gjeldande over-ordna retningslinjer og prinsipp for dei ulike temaa, sjå kap.4 for omtale og vurderingarav verknadar av planframlegget.

Fylkesmannen i Hordaland, Landbruksavdelinga, 25.06.07Fylkesmannens landbruksavdeling har ingen landbruksfaglegemerknadar til saka.

Teke til vitande.

Fiskeridirektoratet, 03.07.07Viser til brev i frå Kystverket og ber om at framlegg til regulerings-plan vert sendt på høyring til Fiskeridirektoratet region Vest.

Kommunen vil ved offentleg ettersyn sende planen til riktigeoffentlege instansar for uttale.

Ved oversending av resultat i frå arkeologiske registreringar i 2008, minner Fylkeskommunen, seksjon for kul-turminnevern og museum, om at tiltaket sin verknad på nyare tids kulturminne må utgreiast i planforslaget,der det bør leggjast ved gode illustrasjonar av planlagd utbygging. Det vart ikkje påvist automatisk freda kul-turminne i tiltaksområdet.

Etter dette var det dialog med Kystverket og Fylkesmannen i Hordaland om planen. I 2008 vart det varsla eiendring av planen som følgje av dei innkomne merknadane, der det kom inn merknadar i frå Fylkesmannen iHordaland og Kystverket. Desse er summerte opp i tabellen under.

Tabell 2 Innkomne merknadar til revidert plan i 2008Person/etat, datoMerknad summert opp

Kommentarar

Fylkesmannen i Hordaland, 23.06.08Saknar ei vurdering i frå kommunen si side, og etterspør ellesvurderingar av temaa landskap og estetikk samt strandsone.

Peiker på at ålmenta ikkje har tilgang til området og at utleige-rorbu er i strid med overordna arealplan, og ber arealet omgjerasttil arealføremål naust. Vidare vurderer dei føresegnene sommangelfulle. Motsegna står framleis ved lag.

Omtale og vurderingar av verknadar for temaa landskap ogestetikk og strandsone er gjort i hhv. kap. 4.3 og 4.2.

Etter 2008 er kommuneplanens arealdel revidert, og plan-framlegget er i all hovudsak i tråd med kommuneplanen.Føresegnene gir at planområdet i all hovudsak skal veraopne for ålmenta, og at det ikkje kan førast opp permanenteeller midlertidige stengsler som vanskeleggjer utøving avallemannsrett eller ferdsle.

Etter 2008 er motsegna trekt tilbake.Kystverket, 03.07.08Viser til deira brev dagsett 08.05.08 der dei sette fram motsegn tilplanen. Vurderer at dei tillegga og presiseringar som kjem fram iplankart og føresegner i høve til dei klausulerte områda dannargrunnlag for å trekke motsegna.

Etter 2008 er eigedom gbnr. 18/90 med molo seld tilAustevoll kommune, og det er vedteken at denne skalseljast til dei som gjennomfører denne planen.

Planen vart sendt ut på offentleg ettersyn 30.06.09. Vi har registrert seks innkomne merknadar, som er summ-erte opp og kommentert i tabellen under.

Tabell 3 Merknadar til offentleg ettersyn i 2009Person/etat, datoMerknad summert opp

Kommentarar

Statens vegvesen, 07.08.09Statens vegvesen har ikkje motteke oppstartsvarsel, og ser pådette som uheldig. Dei vurderer at ei realisering av planen slik denligg føre vil auke trafikkmengda i området vesentleg, og at det er

Etter 2009 er tilkomstveg og kryss utbetra i samband medrealisering av reguleringsplan for Stangelandsvågen.

10

trong for å utvide vegnettet noko. Det er viktig å finne framtids-retta løysingar, og for å sikre dette må det etablerast eit kryss mot fv. 151 som stettar krav sett i vegnormal 017, inkludert frisikt.

Nyskap trafikk i frå framlegg til reguleringsplan er ikkje ves-entleg, og vi har vurdert veg og kryss som tilfredstillande opp mot omfang av utbygging som ligg i planframlegget.

Kystverket, 26.08.09 Viser til tidlegare uttale og informerer om at det er innleia samtalar om overtaking av fiskerihamna, utan at ein er komen fram til ende-leg løysing. I påvente av endeleg avklaring rettar Kystverket mot-segn om den del av planen som kjem i berøring av moloanlegg og klausulerte område.

Etter 2008 er eigedom gbnr. 18/90 med molo seld til Austevoll kommune, og det er vedteken at denne skal seljast til dei som gjennomfører denne planen.

Fiskeridirektoratet, 08.09.09 Fiskeridirektoratet viser til Kystverket si motsegn til del av planen som kjem i berøring med moloanlegget og areal klausulert til fisk-erihamna, og stetter Kystverket sitt syn. Dei ber om at spørsmåla vert ferdig avklara før ein går videre med plansaka.

Fiskeridirektoratet kan elles ikkje sjå at framlegg til regulerings-plan representerer noko større konfliktpotensial i tilknyting til bruk av sjøareal og utøving av fiske.

Etter 2008 er eigedom gbnr. 18/90 med molo seld til Austevoll kommune, og det er vedteken at denne skal seljast til dei som gjennomfører denne planen.

Teke til vitande.

Fylkesmannen i Hordaland, 25.09.09 Viser m.a til skjerpa strandsonevern, og saknar ei vurdering av den funksjonelle strandsona som bør danne grunnlaget for byggje-grense mot sjø. Vidare at det må utarbeidast ei ROS-analyse. Fylkesmannen er elles kritisk til tiltak som vert planlagt i området, då desse berre til dels er i tråd med overordna plan. Fylkesmannen fremjer motsegn mot bustadområda og næringsområda med tilhøyrande vegar, kaianlegg og småbåthamn, samt nærings-område innanfor naustområde og fritidsbustader i felt 2 og 3.

Sjå kap. 4.2 for omtale av strandsona og verknadar av plan-framlegget. ROS-analyse er utarbeidd og ligg ved planen. Etter 2009 har Fylkesmannen trekt tilbake motsegna.

Hordaland fylkeskommune, Kultur- og idrettsavdelinga,25.10.11 Bergens sjøfartsmuseum gjennomførte i august 2011 ei marin-arkeologisk registrering i planområdet, utan at det vart gjot funn omfatta av kulturminnelova §§ 9 og 14. Det vart observert fleire fortøyingsboltar som mest sannsynleg stammar i frå 1800-talet, som bør takast omsyn til under utbygginga. Museet har elles ingen merknadar.

Museet minner om at tiltakshavar pliktar å gje melding til museet dersom det under arbeid i sjøområda vert påvist marine kultur-minne. Arbeidet må stansast til dess museet har undersøkt og ev. frigjeve området.

Hordaland fylkeskommune uførte arkeologiske registreringar på land i november 2008, utan at det der vart påvist automatisk freda kulturminne. Undersøkingsplikta etter kulturminnelova § 9 på land er dermed oppfylt. Elles gjer dei merksame på at tiltakshavar plik-tar å vise aktsemd, og må straks melda i frå til Hordaland fylkes-kommune dersom det under arbeid vert funne automatisk freda kulturminne, jf. kulturminnelova § 2. Gransking skal vera utført mindre enn tre dagar etter at fylkeskommunen har fått melding om moglege funn.

Tek til vitande. Føresegnene gir at steingardar og fortøy-ingsboltar i planområdet skal bevarst så langt råd er.

Føresegn § 2.2 fører dette vidare i planområdet.

Tek til vitande. Føresegn § 2.2 fører dette vidare i plan-området.

Karl Sigurd Årland, 19.08.09 Er uroa for at om utbygging på Gåsneset vert realisert, vil det gi til saman mange fleire bruksdøgn enn i dag, noko vil føre til ei stor belastning på eit lite og sårbart område. Han meiner òg at bygg på tre og fire etasjar er alt for høgt i det flate terrenget. Han ber til slutt kommunen om å sørgja for at det vert laga ein heilskapleg reguleringsplan for heile området, som tek vare på miljøet og de særlege bruks- og landskapskvalitetane i området.

Planframlegget opnar for til saman 36 utleigeeiningar, samt 6 bustadar (2 eksisterande) og 19 fritidsbustadar, i all hov-udsak i tråd med kommuneplanens arealdel. Føresegnene er utarbeidd med utgangspunkt i tilgrensande regulerings-planar, for slik å søke ei heilskapleg utbygging i området. Planen opnar no ikkje for bygg på tre- til fire etasjar.

Etter dette vart dialogen med Fylkesmannen halde fram, der det m.a. vart halde møte med kommunen 13.11.09. I brev dagsett 12.07.10 trekk dei motsegna knytt til næringsområde 2, då det her ligg ei eksisterande verksemd.

11

Vidare vurderer dei at motsegna knytt til område for bustader, fritidsbustader og ROS-analyse er oppfylt. Dei opprettheld motsegna knytt til hotellet som næringsområde, då dette bør vurderast i samband med rullering av kommuneplanen. Planen vart revidert og det vart på nytt halde møte den 10.12.10. I etterkant trekk fylkes-mannen delar av motsegna, i brev dagsett 03.01.11. Planen vart revidert på ny, men fylkesmannen opprettheld framleis delar av motsegna i brev dagsett 14.02.11. I brev dagsett 05.07.11 trekk fylkesmannen motsegna til planen, basert på tilsendt revidert planforslag. I 2013 vart ny kommuneplan vedteken, og det er følgeleg gjort justeringar i planmaterialet. Planframlegget er skildra i kapittel 3 og verknadane vurdert i kapitel 4 og i ROS-analysen vedlagt planen.

12

3 Skildring av planframlegget

3.1 Arealføremål Planframlegget er i all hovudsak i tråd med kommuneplanens arealdel. Ein har hatt eit ønske om å bevare større delar av planområdet som grøne areal, med fleire mogelegheiter for å kome seg ned til sjø. Det er dermed sett av større og fleire areal til friluftsområde enn det kommuneplanen syner. Vidare er eksisterande fiskeverksemd på gbnr. 18/21 og 63 vidareført i planframlegget som kombinert føremål (fritids- og turistformål og annan næring), i staden for fritids- og turistformål. Eksisterande kai på gbnr. 18/25 er vidareført som den er etablert i dag, og ikkje som næringsbebyggelse, då det ikkje ligg føre planar for noko etablering av næring her. Planområdet er 190 daa og fordeler seg slik på dei ulike planføremåla: Tabell 4 Arealoversikt Føremål SOSI-kode Storleik, dekar

Bustader – frittliggjande – småhus (BFS) 1111 7,7

Fritidsbusetnad – frittliggjande (BFF) 1121 16,3

Fritids- og turistformål (BFT) 1170 0,2

Hotell/overnatting (BH) 1320 4,6

Energianlegg (BE) 1510 0,01 Renovasjonsanlegg (BRE) 1550 0,1 Småbåtanlegg i sjø og vassdrag (BSB) 1587 6,0 Småbåtanlegg i sjø og vassdrag med tilhøyrande strandsone (BBS) 1588 0,3 Uthus/naust/badehus (BUN) 1589 2,9 Leikeplass (BLK) 1610 1,1 Kombinert byggje- og anleggsformål, som her kombinerer Fritids- og turistformål (1170) og Annan næring (1390) 1800

0,5

Veg (SV) 2010 2,5 Køyreveg (SKV) 2011 6,1 Gangveg/gangareal/gågate (SGG) 2016 0,5 Annan veggrunn – grøntareal (SVG) 2019 21,1 Kai (SK) 2041 2,4 Parkering (SPA) 2080 0,9 Parkeringsplassar (SPP) 2082 1,9 NLFR areal for nødvendige tiltak for landbruk og reindrift og gardstilknytt næringsverksemd basert på ressursgrunnlaget på garden (L)

5100 1,2

Friluftsformål (LF) 5130 107,5 Ferdsel (VFE) 6100 20,8 Naturområde (VN) 6600 0,6

Totalt: 190 daa

13

Omsynssoner Storleik, daa

Frisiktsone H140 0,5 Bevaring kulturmiljø H570 17,7

Figur 7 Utsnitt plankart

14

3.2 Arealføremål bustader- frittliggjande - småhus (BFS1-4) Det ligg to gamle gårdar på Gåsneset, som i dag vert nytta som fritidsbustader. Desse er i planen vidareførte som bustader i BFS1 og 3, i tråd med kommuneplanens arealdel. Planframlegget opnar òg for totalt fire nye einebustadar i BFS2 og 4, der føresegnene gir at arkitekturen på dei nye bustadane skal tilpassast den tradisjonelle busetnaden på Gåsneset, mot. takvinkel, materialbruk og form/skala. Det skal nyttast trekledning, som kan malast i fargar ein finn i området, som brun, grå, oker, oransje, raud eller kvit. Det kan elles nyttast andre avdempa naturfargar. Det skal ikkje nyttast skarpe fargar, eller fargar som skapar store kontrastar mot kvarandre, eller blanke/reflekterande materiale på tak eller vegg på nye bygningar i planområdet. Taktekking skal utførast med materiale som gir ein mørk og matt fargeverknad, som betong-takstein, tegl, naturstein eller anna naturmateriale med matt overflate.

Figur 8 Eksisterande bygning som er vidareført som bustad i BFS3 Føresegnene gir elles at nye bygningar skal, etter kommunens skjønn ved handsaming av byggjesøknad, ha ei plassering, arkitektonisk utforming og materialhandsaming som skaper ein harmonisk heilskap i området, der nye bygningar skal ha ei så god som mogleg tilpassing til omgjevnadene og terreng. Bygningane skal inneha gode visuelle kvalitetar både i seg sjølv og i forhold til bygningen sin funksjon, samt bygde og naturlege om-gjevnadar og plassering. Dersom nye bygningar og anlegg, på grunn av form, storleik, eller plassering ikkje let seg underordne landskapet, skal desse utformast slik at landskapet vert understreka. 

Det skal leggjast vekt på miljømessige kvalitetar i val av material, vegetasjon og belysning. Ubygd del av tomta skal gjevast ei tiltalande utforming, med gode dekkemateriale og vegetasjon. Ubygde areal skal bestå av natur-landskap, og skal i minst mogleg grad opparbeidast som hage med hekkar og planter som ikkje er naturlege i området.

Nye bygningar kan ha maks gesimshøgd 4,5 meter i frå gjennomsnittleg planert terreng på tomta, og maks mønehøgde er 7,5 meter. Dette samsvarar med dei to eksisterande hovudbygningane på Gåsneset. Maks grad av utnytting er 30% BYA inkl. parkering. Kvar eining skal ha to parkeringsplassar på eigen grunn, der éin kan plasserast i garasje. Avfallshandtering knytt til bustadane er BRE2 for BFS1 og BRE3 for BFS2-4. Bustadtomtene er av følgande storleik: BFS1 (eksisterande bygningar): 1500 m2 BFS2 (mot nord): 1400 m2 BFS2 (i midten): 1050 m2 BFS2 (mot sør): 1220 m2 BFS3 (eksisterande bygningar): 1700 m2 BFS4: 1100 m2

15

Dei eksisterande bygningane vert, som nemnd ovanfor, vidareførte som bustader, i tråd med kommuneplanens arealdel. Dei er av eldre dato, og har ikkje alle fasilitetar og standard som ein i dag krev av ein bustad. Dei eksisterande bygningane skal vidareførast som dei er i dag, men nye tilbygg kan godkjennast dersom ein ikkje får til ei føremålstenleg oppgradering av bygningane til dagens bustad-standard innanfor dagens bygnings-masse. Utforminga av tilbygga skal tilpassast nøye til dei eksisterande bygningane i form og dimensjon.

Figur 9 Eksisterande bygningar som er vidareførte i BFS1

3.3 Arealføremål fritidsbusetnad - frittliggjande (BFF1-7) Feltet med fritidsbustader er skilt i frå bustadfeltet både fysisk med ein steingard og strukturelt med landskapet, som her ligg høgare og er meir kupert. Føresegnene gir at steingardane skal bevarast i størt mogleg grad, og vi legg til grunn at etablering av fritidsbustadane ikkje skal øydelegge eller endre steingarden som går her. Området var tidlegare utmarka til dei to gårdane på Gåsneset. Dette gjer at ein i føresegnene har sett krav om at det her skal vera låge strukturar for å få minst mogeleg fjernverknad av bygningane. Planen opnar for 19 nye fritidsbustader, i tråd med kommuneplanen. Tomtene er av følgande storleik:

Arealføremål, tomt Storleik ca. Arealføremål, tomt Storleik ca. BFF1, mot nord 530 m2 BFF4, mot nord 660 m2 BFF1, i midten, mot nord 475 m2 BFF4, mot sør 675 m2 BFF1, i midten, mot sør 590 m2 BFF5, mot nord 880 m2 BFF1, mot sør (eks. tomt) 1650 m2 BFF5, mot sør 835 m2 BFF1, mot SPA1 710 m2 BFF6, mot nord 700 m2 BFF2, mot nord 850 m2 BFF6, i midten 700 m2 BFF2, i midten, mot nord 1080 m2 BFF6, mot sør 705 m2 BFF2, i midten, mot sør 980 m2 BFF7, mot nord 815 m2 BFF2, mot sør 1175 m2 BFF7, mot sør 985 m2 BFF3 1230 m2

Storparten av tomtene er små, som igjen gir mindre hytter enn det ein ofte vel å bygge i dag. I skisseprosjektet som planframlegget byggjer på, er det synt mindre, enklare hytter enn det mange hytter gjer i dag. Intensjonen er ein på hyttene skal vera meir i eitt med naturen, som er storslått ute på Stolmen. Tomtene i BFF1 (med unnatak av eksisterande tomt mot sør) er gjort mindre då dei ligg høgare i terrenget enn resten av fritidsbu-setnaden, i tillegg til at byggjegrensene er sett for å få minst moglege landskapsverknadar og for å unngå for høge pelar i det skrånande terrenget.

16

Maks grad av utnytting er 50% BYA, inkl. parkering. Kvar fritidsbustad skal ha 2 parkeringsplassar på eigen grunn. Det skal byggjast låge strukturar, der føresegnene gir at det skal vera ei maks gesimshøgd i frå ferdig innvendig golv på 3,5 meter, og maks mønehøgd på 4,5 meter. Nausdsynte søyler ned til terrenget for bæring skal ikkje reknast med. Dette gir mykje lågare fritidsbusetnadar enn det ein elles finn i Austevoll. Arkitekturen skal vera moderne, som bryt med den tradisjonelle busetnaden på Gåsneset, for å betre kunne understreke det opne kystlandskapet. Ubygde areal skal bestå av naturlandskap, og skal i minst mogleg grad opparbeidast som hage med hekkar og planter som ikkje er naturlege i området. Utvendige fargar skal vera fargar ein finn i Stolmavågen, som brun, grå, oker, oransje, raud eller kvit. Det kan elles nyttast andre avdempa naturfargar. Det skal ikkje nyttast skarpe fargar, eller fargar som skapar store kontrastar mot kvarandre, eller blanke/reflekterande materiale på tak eller vegg på nye bygningar i planområdet. Taktekking skal utførast med materiale som gir ein mørk og matt fargeverknad, som betong-takstein, tegl, naturstein eller anna natur-materiale med matt overflate. Dei generelle føresegnene til planen gir at nye bygningar skal, etter kommunens skjønn ved handsaming av byggjesøknad, ha ei plassering, arkitektonisk utforming og materialhandsaming som skaper ein harmonisk heilskap i området, der nye bygningar skal ha ei så god som mogleg tilpassing til omgjevnadene og terreng. Bygningane skal inneha gode visuelle kvalitetar både i seg sjølv og i forhold til bygningen sin funksjon, samt bygde og naturlege omgjevnadar og plassering. Dersom nye bygningar og anlegg, på grunn av form, storleik, eller plassering ikkje let seg underordne landskapet, skal desse utformast slik at landskapet vert understreka.

Det skal leggjast vekt på miljømessige kvalitetar i val av material, vegetasjon og belysning. Ubygd del av tomta skal gjevast ei tiltalande utforming, med gode dekkemateriale og vegetasjon.

Figur 10 Illustrasjon tidleg fase. I skisseprosjekt. Ingeniør Aarland AS

3.4 Arealføremål fritids- og turistformål (BFT1-2) Det er sett av tre område til fritids- og turistformål, der eitt av dei er kombinert føremål i BKB1. Innanfor BFT1 og 2 skal det etablerast bygningar og konstruksjonar som skal nyttast til næringsmessig utleige i minst ni månader av året. Verksemda skal ikkje verke privatiserande for området, og areal utanfor bygningane skal vere open for ålmenta. Det skal vere passasje mellom bygningane og sjø, som òg skal vere open for ålmenta. For å få best mogleg tilpassing til eksisterande og nye bygningar i området, er det teke utgangspunkt i føresegnene i tilgrensande detaljreguleringsplan for gnr. 14, 16, 17 og 18 Våge, Årland og Stangeland (planID 1244-20150013).

17

Maks %-BYA er sett til 75% grunna dei små tomtene. Parkering knytt til einingane skal vera på SPP2. Maks mønehøgd er 6,5 meter over ferdig innvendig golv, og maks gesimshøgd er 5 meter. Minimum høgde på ferdig planert terreng skal vera kote +2,1, og minimum høgde på ferdig innvendig golv +2,3. Nye bygningar innanfor føremålet skal ha ei tradisjonell utforming og materialbruk, som tek omsyn til det eksisterande sjøbruksmiljøet når det gjeld form, farge, plassering og storleik. Kommunen skal ved handsaming av byggesøknad sikre at bygg får ein god tilpassing til omgjevnadane og at utforming og materialbruk skapar ein harmonisk heilskap. Grunnmur skal vera i naturstein, eller i anna materiale som liknar naturstein. Nye bygg skal ikkje ha vindauge i døra ved inngangspartiet, slik at nye bygg får same på inngangsparti som naust. Der det nyttast liggande trepanel til ytterkledning, skal denne vere ufalsa eller enkeltfalsa. Ståande trepanel kan òg nyttast. Bygningar skal vere brune, grå, oker, oransje, raude eller kvite. Det skal ikkje vere meir enn to bygg med lik farge ved sidan av kvarandre. Takutstikk ved gesims skal vere maksimalt 40 cm. Gavl skal vere utan takutstikk. Det er ikkje tillate med flatt tak, altan/balkong, karnapp, takvindauge eller takterrasse. Takvinkel skal vera mellom 35° og 45°. Det er ikkje tillate med fylling i sjø innanfor føremålet.

3.5 Arealføremål overnatting (BH1-2) Innanfor føremålet skal det etablerast leilegheiter for overnatting med tilhøyrande fasilitetar knytt til turisme og reiseliv, som kontor (administrasjon, resepsjon), kiosk/utsal, kafé og konferanserom. Skisseprosjekt i frå Saunders arkitekter i frå 2014 ligg ved planomtalen. Det er tillate med maks 34 einingar, som skal kunne seljast og seksjonerast ut, men skal leigast ut som del av ei kommersiell overnattingsverksemd. Eigarane skal kunne nytte einingane sine inntil 3 månader av året, medan dei resten av året (9 månader) skal leigast ut i overnatt-ingsverksemda.

Figur 11 Hotellet sett i frå eksisterande sjøhusmiljø. Saunders Arkitektur 2014

18

Arealføremålet famnar hotell/overnatting, og det er ikkje planlagd eit tradisjonelt hotell her, men overnatting knytt til reiselivsverksemd. Planlagd bruk er relativt lik aktivitet som fell under arealføremålet fritids- og turisme, men då planlagd verksemd er av større kommersielt omfang, samla på ein stad, og som del av reiselivs-verksemd, vurderer vi at bruk fell under aralføremålet overnatting, jf. Kommunal- og moderniseringsdeparte-mentet sin Reguleringsplanveileder s. 82. Det er eit ønske om at prosjektet skal etablere arbeidsplassar og gi nytt liv til Stolmen. Tiltakshavarane tek sikte på at verksemda skal generere om lag 5-7 årsverk, men eit høgare antal personar enn det med mindre stillings-prosentar enn 100%. I tillegg reknar ein med at verksemda vil gje ringverknader med om lag 4 årsverk, som m.a. kan omfatte stillingar knytt organisete fisketurar, vedlikehald, levering av fisk som råstoff m.m. Skisseprosjektet har ein intensjon om at overnattingsstaden skal vera i tett kontakt med naturkreftene på Stolmen, og tomta ligg lengst ut i Stolmavågen mot Stolmasundet. Tomta ligg delvis på fylling ut i sjø, og ein ser prosjektet som eitt løft i området. Det er ikkje tillate med fylling i sjø innanfor føremålet, og bygningsmasse som vert bygt delvis over sjø skal ikkje byggjast på fylling, men setjast på pelar. Der kai og bygningsfundament møter terrenget i land, skal det kunne takast inn ei hylle på inntil 1 meter horisontalt eller inntil 1 meter vertikalt uttak i fjellet for trygg fundamentering av betongplate.

Figur 12 Området avsett til overnatting, BH1-2, ute på steinfylling/molo

Ved byggjesøknad skal tiltaket vera ansvarsbelagt for arkitekturprosjektering tiltaksklasse 2. Arkitekturen skal ha klare referansar til sjøbruksmiljøet i Stolmavågen, men skal ha eitt meir moderne uttrykk for å bryte og understreke det eksisterande sjøbruksmiljøet. Der det nyttast liggande trepanel til ytterkledning, skal denne vere ufalsa eller enkeltfalsa. Ståande trepanel kan òg nyttast. Bygningar skal vere brune, grå, oker, oransje, raude eller kvite. Takvinkel skal vera mellom 35° og 45°.

19

Bygningane skal ha maks mønehøgde 9,5 meter høge rekna i frå ferdig innvendig golv, og skal ha maks gesims-høgde på 6 meter. Byggjehøgdene for dei ulike bygningskroppane skal varierast for å bryte opp bygnings-massen. skalUtnyttingsgrad skal vera maks %-BYA 75 %. Minimum høgde på ferdig planert terreng skal vera kote +2,1, og minimum høgde på ferdig innvendig golv +2,3. I søknad om tiltak for oppføring av bygningar skal det dokumentert at bygningane er plassert, dimensjonert eller sikra mot stormflo, slik at største nominelle årlege sannsyn ikkje vert overskriden jf. gjeldande teknisk forskrift. Til dømes kan etasjehøgda i første etasje vera høgare enn normalt (260 cm), der alle golv har sluk, bygga kan òg førast opp i betong som toler sjøvatn, som gjer at ein kan heve golvet etter framtidig vasstand. Det skal etablerast 0,5 parkeringsplassar per eining, der min. 10 av plassane skal etablerast innanfor arealføre-målet. To av desse skal vera dimensjonert rørslehemma. Resterande parkeringsplassar skal etablerast i SPP5. Parkering skal dokumenterast ved byggjesøknad jf. 2.5 og 2.7. Det er tillate å etablere slamavskiljar og buffertank for lagring av vatn i grunnen i BH2.  

Området skal være ope for ålmenta.

Figur 13 Skisse sett i frå nord. Saunders Arkitektur 2014

Figur 14 Eksisterande sjøhusmiljø sett i frå overnattingsfasilitetane. Saunders Arkitektur 2014

20

Figur 15 Perspektiv mot sør. Saunders Arkitektur 2014

3.6 Arealføremål energianlegg (BE1) Innanfor arealet kan det etablerast trafo for straumforsyning til området. Etablering skal skje i samråd og etter nærare avtale med Austevoll kraftlag.

3.7 Arealføremål renovasjonsanlegg (BRE1-3) Innanfor områda skal det leggast til rette for avfallshandtering, enten etablering av mindre bygningar for plassering av dunkar på hentedagen (BRE3), eller for plassering av container for hytte- og næringsavfall (BRE1-2). Dette etter samråd og nærare avtale med SIM. Ev. bygningar skal vera maks 2 meter høge og skal ikkje vera tette konstruksjonar. Det skal nyttast avdempa naturfargar.

3.8 Småbåtanlegg i sjø og vassdrag med tilhøyrande strandsone (BSB1-5 og BBS1) Innanfor areal avsett til BSB er det tillate med faste eller flytande brygger med utliggarar for fortøying av mindre båtar, samt båtfeste. Faste brygger skal ikkje vera breiare enn 2 meter. Utliggarane skal ha visningsretning ut i frå nausta sin fasade mot sjøen, men kan justerast for å ikkje hindre tilflot til kringliggjande bryggjer/kaiar.

Areala skal elles nyttast til tilkomst og manøvrering i samband med fortøying.

Fylling i sjø er ikkje tillate, og faste brygger skal etablerast på pålar fundamentert på havbotnen.

Området skal være ope for ålmenta.

21

Eksisterande brygger og kaiar med godkjent byggjeløyve kan vidareførast som dei er i dag. Nye flytebrygger skal utførast i tre, betong eller i metall. Dei skal vera maks 7,5 meter lange, inkludert landgang, og vera maks 15 m2. Utliggarar kan vera inntil 5 meter lange. Kommunen kan godkjenne utlegging av større flytebrygger dersom desse skal vera felles for fleire brukarar av området. Bryggjene skal brukast i samband med utleige-verksemd samt som gjestebryggjer.

Området avsett til BBS1 skal nyttast til utsetjing og opptaking av småbåtar med tilhengar. Det er tillate med masseutskifting, der tilført masse skal vera lokal innanfor planområdet, og kan t.d. kome i frå nedsetting av buffertankar og slamavskiljar jf. VA-rammeplan.

3.9 Arealføremål naust (BUN1-9) Det er i dag etablert seks naust i planområdet, som er vidareført i planen som dei er i dag. Desse skal ved brann/skade kunne byggjast opp att som dei er i dag. Planframlegget opnar for 23 nye naust, der eitt av desse ligg i BUN2 i Stangelandsvågen, omfatta av omsynssona knytt til det bevaringsverdige sjøbruksmiljøet. Det nye naustet skal vera av lik utforming som eksisterande naust innanfor BUN2, men med anna farge. BUN4 og 5 er òg omfatta av omsynssona knytt til sjøbruksmiljøet. Føresegnene gir dermed at nye naust innanfor BUN1-5 skal ha ei tradisjonell utforming og materialbruk, som tek omsyn til det eksisterande sjøbruksmiljøet når det gjeld form, farge, plassering og storleik. Kommunen skal ved handsaming av byggesøknad sikre at bygg får ein god tilpassing til omgjevnadane og at utforming og materialbruk skapar ein harmonisk heilskap. Nye naust utanfor omsynssona knytt til sjøbruksmiljøet, innanfor BUN6-7, kan ha eitt meir moderne uttrykk for å bryte og understreke det eksisterande sjøbruksmiljøet. Dei skal like vel følgje føresegn 3.9.5., som gir at nye naust i planområdet skal ha ein grunnmur i naturstein, eller i anna materiale som liknar naturstein. Der det nyttast liggande trepanel til ytterkledning, skal denne vere ufalsa eller enkeltfalsa. Ståande trepanel kan òg nyttast. Bygningar skal vere brune, grå, oker, oransje, raude eller kvite. For å bryte opp naustrekkje, set føresegnene krav om at det ikkje skal vera meir enn to bygg med lik farge ved sidan av kvarandre, og fasadane skal ha variasjon innanfor kvart naustfelt. Nausta skal grupperast i grupper på 2-3 naust innanfor kvart naustfelt, der det innanfor kvart naustfelt skal vera min. 1 gjennomgang til sjø, på min. 1,5 meter.

Figur 16 Illustrasjon skisseprosjekt, som syner variasjon i høgder, fasade og fasaderetning. Føresegnene stiller ytterlegare krav til variasjon mot. fargebruk

22

Nye naust skal vere maks 40 m2, med maks mønehøgde 5 meter og maks gesimshøgde 3 meter i frå ferdig innvendig golv. Minimum høgde på ferdig planert terreng skal vera kote +2,1, og minimum høgde på ferdig innvendig golv +2,3. Det er tillate med kai/bryggje i framkant av nausta, der kai-/ bryggefronten skal ikkje kan ha større avstand frå naustet enn 2 meter. Kai/brygge skal være ope for ålmenta. Takutstikk ved gesims skal vere maksimalt 40 cm. Gavl skal vere utan takutstikk. Det er ikkje tillete med flatt tak, altan/balkong, karnapp, takvindauge eller takterrasse. Takvinkel skal vera mellom 35° og 45°. Maks %-BYA går fram av plankartet, der det er sett maks %BYA 50 % i Stangelandsvågen (BUN1-2) og 60 % i Skothølen (BUN4-7). Dette av omsyn til storleik på tomtene. For BUN3, 8 og 9 er det berre eksisterande naust som inngår i planen, og det er dermed ikkje tillate å føre opp nye naust her. Innanfor BUN 4-7 kan det etablerast inntil 22 nye naust, som skal vera fordelt i ulike storleikar på mellom 20 m2 og 40 m2 BYA. Nye naust/sjøboder knytt til dei nye fritidsbustadane i planområdet skal etablerast i BUN5 og 6, der nye naust på 40 m2 kan delast inn i to einingar. Naust i planområdet skal ikkje nyttast til overnatting. Naust er bygg for oppbevaring av fiskereiskap og båt-utstyr, mindre båtar og utstyr for fritidsbruk. Det er ikkje tillate med innlagt vatn, men nausta skal ha tilgang til vatn på utsida i felles kranar. Bygget kan isolerast. Naust og tilhøyrande anlegg og aktivitetar må ikkje hindre fri ferdsel i strandsona. Tilkomst til BUN7 og 8 er naturleg tråkk i terrenget (sti), dvs. at det ikkje er tillate med inngrep knytt til tilkom-sten. Parkering knytt til naustføremåla BUN1-3 er SPP2, og SPP5 for BUN4-7. Parkering for BUN 8 er på eigen grunn.

Eksisterande sjøbu i BUN8 og brugdenaust i BUN9 skal nyttast til tradisjonelt bruk (oppbevaring av fiskereiskap og båtutstyr, mindre båtar og utstyr for fritidsbruk), og kan i tillegg nyttast til museum/framsyning, som i dag. Familien som eig naustet i BUN9 har røter langt tilbake på garden i området, og er oppteken av å vidarefor-midle livet på garden og fiskarlivet som var her før i tida. Dei set opp framsyningar av historiske spel, og ønsker å vidareutvikle dette. Det ligg ikkje føre konkrete planar for vidareutviklinga, og ettersom verksemda er i privat regi, er arealføremålet naust valt då det er det som står her i dag. Det same gjeld for BUN8, der det er sjøbua i seg sjølv som er av interesse mot. historia til Gåsneset.

Figur 17 Eksisterande naust i BUN9

23

Det er ikkje tillate med fylling i sjø innanfor føremålet, og naust som vert bygt delvis over sjø skal ikkje byggjast på fylling, men setjast på pelar. Der kai og bygningsfundament møter terrenget i land, skal det kunne takast inn ei hylle på inntil 1 meter horisontalt eller inntil 1 meter vertikalt uttak i fjellet for trygg fundamentering av betongplate.

Figur 18 Illustrasjon som syner terrengtilpassing ved etablering av nye naust

Figur 19 Eksisterande naust i BUN4 Figur 20 Eksisterande naust/sjøbu i BUN8

24

Figur 21 Eksisterande naust i BUN2 Figur 22 Eksisterande naust i BUN3

3.10 Arealføremål leikeplass (BLK1) Innanfor formålet skal det opparbeidast leikeplass. Leikeplassen skal vera universelt utforma, og tilpassast naturleg i terrenget. Leikeplassen skal innehalda minimum 2 leikeapparat, sandkasse, bord og benkar, samt eit ballfelt på min. 20 x 30 m med oppsett mål 2 x 5 m. Plasseringa av leikeplassen er solrik, og ein har søkt å leggje den bak ein liten åskam for skjerme den for vind, jf. kommuneplanens føresegner knytt til leikeplassar. I tillegg er det sett rekkjefølgjekrav om at leikeplassen skal vera opparbeidd før det vert gjeve bruksløyve/ferdigattest for nye bustader i BFS2 og 4.

3.11 Arealføremål kombinert byggje- og anleggsformål (BKB1) Arealføremåla Fritids- og turistformål (1170) og Annan næring (1390) er her kombinert. Eksisterande nærings-bygning med tilhøyrande slipp knytt til fiskeri er vidareført innanfor føremålet, og kan ved brann/skade byggjast opp att som i dag. Eigaren driv med fiskeriverksemd, der han er skippar på havgåande fiskefartøy og driv sjarkfiske utanom, saman med sonen. I tillegg har dei slippteneste og reparasjon av båtar (i mindre skala), samt ei korttids overnatting som vert nytta i samband med fiskeriet deira. Elles vert arealet nytta til lagring av utstyr, som teiner, garn etc.. Denne bruken av arealet har funne stad i om lag 60 år, i tillegg til at det har vore drive med fiske her i fleire generasjonar bak. Innanfor arealføremålet kan det etablerast éi ny eining knytt opp mot fritid- og turismeføremålet som skal nyttast til utleige i minst ni månader av året. Verksemda skal ikkje verke privatiserande for området, og areal utanfor bygningane skal vere open for ålmenta. Det skal vere passasje mellom bygningane og sjø, som òg skal vere open for ålmenta.

25

Figur 23 Eksisterande næringsbygg med slipp i BKB1 Maks %-BYA for ny eining er 75%. Parkering knytt til eininga skal vera på SPP2. Maks mønehøgd er 6,5 meter over ferdig planert golv, og maks gesimshøgd er 5 meter. Minimum høgde på ferdig planert terreng skal vera kote +2,1, og minimum høgde på ferdig innvendig golv +2,3.

Nye bygningar innanfor føremålet skal ha ei tradisjonell utforming og materialbruk, som tek omsyn til det eksisterande sjøbruksmiljøet når det gjeld form, farge, plassering og storleik. Kommunen skal ved handsaming av byggesøknad sikre at bygg får ein god tilpassing til omgjevnadane og at utforming og materialbruk skapar ein harmonisk heilskap. Grunnmur til nye bygningar skal vera i naturstein, eller i anna materiale som liknar naturstein. Nye bygg skal ikkje ha vindauge i døra ved inngangspartiet, slik at nye bygg får same på inngangs-parti som naust. Der det nyttast liggande trepanel til ytterkledning, skal denne vere ufalsa eller enkeltfalsa. Ståande trepanel kan òg nyttast. Bygningar skal vere brune, grå, oker, oransje, raude eller kvite. Det skal ikkje vere meir enn to bygg med lik farge ved sidan av kvarandre. Takutstikk ved gesims skal vere maksimalt 40 cm. Gavl skal vere utan takutstikk. Det er ikkje tillete med flatt tak, altan/balkong, karnapp, takvindauge eller tak-terrasse. Takvinkel skal vera mellom 35° og 45°.

Det er ikkje tillate med fylling i sjø innanfor føremålet.

26

3.12 Teknisk infratruktur

3.12.1 Veg (o_SV1-2) Tilkomstveg til planområdet er den kommunale vegen Stangelandsvegen, o_SV2. Denne har kryss mot fv. 5138 Årland, som i planen er synt som o_SV1. Begge vegane er i plankartet synte slik dei er opparbeidd i dag, men med ei auke i radius i krysset (R=9). Tilkomstveg er felles med areal avsett til fritids- og turistformål i detaljregu-leringsplan for gnr. 14, 16, 17 og 18 Våge, Årland og Stangeland (planID 1244-20150013). Tilkomstveg og kryss mot fv. 5138 er der vurdert, og utbetringar som der er kravd er no utførte:

Med tanke på frisikt må ein rydde vegetasjon på nordsida av vegen for å tilfredsstilla frisiktkrava til Statens vegvesen. På sørsida av vegen er forholda greie. Frisiktsonekartet viser også frisikten der Kv. 68 (fv. 1538) møter den delen av Stangelandsvegen som går ned til planområdet. Her er både frisikt- og svingradiuskrava oppfylt.

Figur 16 (figur under) viser tiltak som må gjerast for å utbetra avkøyrsla. Ved punkt A må vegetasjonen ryddast, samt at ein må fjerne eit lite stykke av ein steinmur som står nært ved vegen. Det er også mogleg at ein må fjerna litt av berget ved krysset. Ved punkt B må vegetasjonen fjernast og haldast nede. Både Punkt C og D har begge tilfredsstillande fri og treng ikkje ytterlegare tiltak.

For personbilar avkøyrsla grei slik den er i dag, også når det gjeld svingradier, og personbilar kan nytte køyre-måte A. For lastebilar må ein nytta seg av køyremåte C uansett kva side av Fylkesvegen ein kjem frå.

Frå der Kv. 68 (fv. 1538) møter tilkomstvegen til planområdet og ned til planområdet er vegen ganske smal. Dette er løyst med fleire møteplassar langs vegen ned mot planområdet.

Figur 24 Tiltak vurderte i kryssområdet til fv. 1538 tilstøytande plan. PlanConsult Stangelandsvegen er opparbeidd med ei breidd på om lag 3 meter, som kan svare til «øvrig bustadveg» i Statens vegvesen si handbok N100. Dette er vegar som gir tilkomst til bustader, som skal utformast slik at lågt fartsnivå vert sikra (30 eller 40 km/t). Vegane skal utformast på dei mjuke trafikantane sine premiss, og det er ikkje krav om eigne løysingar for gåande eller syklande. Vegane kan utformast som blindvegar eller sløyfer, med snuplass i enden av vegen. Møtesikt er 50 meter, der avkøyrsler kan nyttast som møteplassar. Det er lagt til grunn fartsgrense 30 km/t i reguleringsplanen. Då eksisterande vegar er av varierande breidde, har ein i planen lagt inn annan veggrunn – grøntareal på begge sider av vegane for å sikre harde skuldrer som kan nyttast ved møte.

27

Figur 25 Tilkomstveg Stangelandsvegen Figur 26 Internveg SKV5

3.12.1 Køyreveg (SKV1-12) SKV1-3 er eksisterande avkøyrsler til o_SV1-2. SKV4-12 er tilkomstvegar, der delar av SKV5 og SKV10 er opp-arbeidd i dag. Nye vegar skal opparbeidast i tråd med plankartet, med ei køyrebreidd på 3-3,5 meter. SKV5 er regulert med 4 meters breidde, då dette er hovudvegen i planområdet. Dei nye vegane skal liggje naturleg i terrenget, og har ikkje stigning brattare enn 1:8. Møtesikt er teke i vare. Køyrevegane er private, men skal vera opne for ålmenta som gangvegar. Alle vegane er regulerte med annan veggrunn – grøntareal på begge sider. I enden av SKV5 er det regulert inn ei sløyfe. I tillegg kan dei mindre stikkvegane langs SKV5 nyttast som snuplass

Figur 27 Øvrig boliggate/bustadveg. SVV HB N100 Figur 28 Skisse vegprofil

28

Figur 29 Internveg SKV5 og 10, som strekk seg sørover Det skal i størst mogeleg grad unngåast å gjera terrenginngrep og inngrep som bryt med den naturlege terr-engforma. Der det er naudsynt å omarbeide terrenget skal det nyttast pigging av fjell. Sprenging og skjering er ikkje tillate, med unnatak av framføring av veg og grøfter. Nye skjeringar høgare enn 3 meter må undersøkast i høve til behov for sikring (bolting og nett). Sikringstiltaka må dokumenterast. Farlege skrentar og høge skjer-ingar og skråningar skal sikrast med gjerde, samt ev. sikrast for steinsprang. Inngrep i terrenget skal gjerast mest mogeleg skånsamt, og det skal formast nytt terreng som saman med tilgrensande område skapar ein ny heilskap. Skjeringar og skråningar skal avrundast. Støttemurar skal byggjast med naturstein og fyllingar/skjeringar skal tilpassast tilgrensande terreng. Vegane skal detaljerast i bredde og profil i teknisk plan i samband med byggjemelding. Framføring av veg til BH1-2, ved BUN9, vil utgjere det einaste større terrenginngrepet i området. Her vil ein måtte gjere større inngrep for å føre fram vegen. Dette er vurdert som det beste alternativet, for å unngå inngrep i terrenget sett i frå sjø, då den nye vegen vil ligge bak skjering sett i frå sjø.

Figur 30 Inngrep sett i frå vest

Figur 31 Profil

29

3.12.2 Annan veggrunn – grøntareal (SVG) Innanfor føremålet er det høve til å setje opp anlegg for tekniske innretningar som høyrer vegen til, som støttemurar, rekkverk, lyssetting og grøfter. Vidare kan arealet nyttast til harde skuldrer, snølagring, avkøyrsler, skråningar og skjeringar. Arealet er òg viktig for avrenning og naturleg drenering/fordrøying av overvatn i planområdet.

3.12.3 Gangveg (SGG1-3) SGG1 og 2 er gangvegar til naustområda BUN4-6 og SGG3 er bru over til holme i søraust. Alle gangvegane skal vera opne for ålmenta.

3.12.4 Parkering (o_SPP1, SPP2-5, SPA1) Føresegnene set krav om at det skal sikrast tilstrekkeleg parkering, samt utforming av desse, jf. gjeldande byggteknisk forskrift og Statens vegvesen si Handbok N100. Ved søknad om løyve til bygningar og anlegg skal det dokumenterast etablering av minimum:

Bustader og fritidsbusetnad: 2 parkeringsplassar per eining Fritids- og turistformål: 2 parkeringsplassar per eining Overnatting: 0,5 parkeringsplass per eining Naust: 1 parkeringsplass per eining

Det er regulert areal til fem parkeringsplassar i planen, der parkeringsplass o_SPP1 er eksisterande offentleg parkeringsplass til bruk for turgåarar og besøkjande i området, som i dag. I SPP2-5 er det totalt 41 parkerings-plassar, som skal nyttast til parkering for fritids- og turistføremåla, naustområda, overnatting i BH1-2, samt gjesteparkering for fritidsbustadane. I alt stiller føresegnene krav om minimum 25 parkeringsplassar i området:

Til naustføremåla: 10 parkeringsplassar, då 19 av nausta skal høyre til fritidsbustadane, som har to parker-ingsplassar på eigen grunn. Parkering for BUN9 er på eigen grunn. BUN1-3 skal nytte parkeringsplass SPP2 og 4, og BUN4-8 skal nytte SPP4 og 5.

Til fritids- og turistføremåla: 8 parkeringsplassar. Desse skal nytte parkeringsplass SPP2. Til overnattingsføremåla: 17 parkeringsplassar, der min. 10 av desse skal etablerast innanfor BH1-2. Føre-

segnene stiller krav om at to av desse skal vera dimensjonert rørslehemma. Dei resterande parkerings-plassane skal vera i SPP5. Ein ønsker ikkje å etablere parkeringsplassar nærare BH1-2 grunna at det ikkje er ønskeleg å gjera større terrenginngrep i området ut mot BH1 og 2. Større terrenginngrep i dette området vil verta svært synlege frå sjøen og liggja som sår og framandelement i landskapet.

Det er regulert inn fleire parkeringsplassar enn det etter føresegnene er behov for. Dette er gjort grunna området er attraktivt med tanke på nærleik til sjø, turisme- og reiselivsaktivitetar i området, samt museum og framsyningsaktivitetar innanfor planområdet. Det er grunn til å tru at området kan verta meir attraktivt etter utbygging, og at fleire vil nytte seg av turmoglegheiter og nærleiken til sjø som finns i området. Parkeringsplass SPA1 skal nyttast som opplagsplass for småbåtar.

3.12.5 Vatn og avløp, overvatn I dag er det etablert offentleg vassforsyning i området, medan avløp er private, separate løysingar. Det har vore møter med brannsjef i Austevoll brann og redning og leiar i Austevoll Vatn og Avløp for å diskutere ulike løysingar for vatn, avløp og sløkkevatn i planområdet. Innspela som kom i møtene er lagt til grunn for VA-rammeplanen, som ligg ved planomtalen. VA-rammeplanen syner at det skal etablerast nytt anlegg for vatn og avløp i planområdet. Anlegget skal koplast til offentleg vatn på andre sid av sundet ved BH1. Det skal etablerast to slamavskiljarar som separat

30

avløpsløysing. Den eine slamavskiljaren er synt i LF3 med kopling til eksisterande slamavskiljar i Stangelands-vågen, med utslepp til Stolmavågen. Den andre slamavskiljaren er synt i BH2 med utslepp i Stolmasundet. Separate avløpsløysingar er søknadspliktige etter pbl. og lokal forskrift for bruk av mindre avløpsanlegg i Austevoll kommune/forureiningsforskrifta. Ein reknar 5 personekvivalntar (PE) per bustad, fritidsbustad og overnattingsening. Dette gir ein total PE på 310, som vert fordelt til dei to slamavskiljarane. Det er vidare synt buffertankar for vatn, som er plassert i LF4 og i BH2. Desse skal lagre vatn når forbruket er lågt, til bruksvatn og for sløkking. Det er ikkje slokkevatn fram til området i dag, men det skal byggjast veg gjennom heile planområdet til bruk for brannvesenet sine bilar. VA-rammeplanen legg opp til at Statsbrønnen ferskvassdeponi (om lag 750.000 liter ferskvatn) skal nyttast som sløkkevatn, som ei tilleggsløysing til bruk av sjøvatn. Brannsjefen opplyser at det no er opna for bruk av sjøvatn til sløkking i Austevoll, og det skal etablerast tilkoplingar ved sjø. Deponiet har tilsig heile året, og ligg på tiltakshavar sin eigedom.

Figur 31 Va-rammeplan. J. Tufteland AS

31

VA-rammeplanen skal ligge til grunn ved detaljprosjektering av VA, inkludert overvatn og sløkkevatn, som skal liggje ved søknad om tiltak i planområdet. Førsegnene gir at teknisk plan for veg, vatn, avløp og overvatn skal godkjennast av Austevoll kommune i samband med byggjemeldinga av dei tekniske anlegga. Det skal foku-serast på tilstrekkeleg overvasshandtering i planområdet, og røyr skal vera dimensjonert for auka ekstremned-bør i framtida. Overvatn vert ført til terreng. Vidare er det sett rekkjefølgjekrav knytt til at godkjent teknisk plan for VA-anlegg skal liggje føre saman med søknad om etablering av nye interne vegar (SKV). Før kommunen kan gi løyve til igangsetting for nye byg-ningar, skal teknisk infrastruktur, inkludert veg, vatn, avløp, tilstrekkeleg sløkkjevatn vera ferdig utbygd, med ferdigattest, knytt til aktuelt areal. Desse skal opparbeidast i tråd med godkjent teknisk plan.

3.12.6 Strøm Austevoll Kraftlag har kravd at planeigarane tek kostnaden med ny trafo i planområdet. Denne er synt i BE1.

3.13 Arealføremål, kai (o_SK1, SK2-16) Innanfor arealføremålet kan det etablerast kai, som skal byggjast på betongpelar forankra i botnen med betongplate oppå. Det er ikkje tillate med fylling i sjø. Kaiane skal dimensjonerast for å tole ytre miljøkrefter, jf. byggteknisk forskrift.

o_SK1 er eksisterande offentleg kai, og SK2 og 3 er eksisterande kaiar som er vidareførte i planen som dei er i dag. SK4-16 er nye kaiar knytt til overnatting innanfor BH1-2.

3.14 Arealføremål, NLFR areal for nødvendige tiltak for landbruk og reindrift og gardstilknytt næringsverksemd basert på ressursgrunnlaget på garden (L)

Areal langs o_SV1-2 er vidareført som NLFR areal i tråd med kommuneplanens arealdel, og kommuneplanen sine føresegner og retningslinjer gjeld for desse områda.

3.15 Arealføremål friluftsføremål (LF1-11) Friluftsområda skal sikra natur‐ og landskapsverdiar og ålmenn tilgjenge til strandsona. Vanleg skjøtsel av stiar og vegetasjon er tillate. Det kan ikkje førast opp bygg eller konstruksjonar som er til hinder for å nytte områda som friluftsområde. Areala skal vera tilgjengeleg for ålmenta, til nytte som friluftsføremål, leik og rekreasjon. Det er tillate å etablere slamavskiljar i LF3 og buffertank for lagring av vatn i grunnen i LF4.

Figur 32 Planområdet, med utsikt mot Stolmasundet

32

3.16 Arealføremål ferdsel (VFE1) Området er satt av til ferdsel, som i tilstøytane reguleringsplan i Stangelands- og Stolmavågen. Arealet skal nyttast til ferdsel for båtar, og det er ikkje tillate med inngrep som hindrar ferdsle.

3.17 Arealføremål naturområde (VN1) Det er ikkje tillate med inngrep i området, med unnatak av mellombelse tekniske installasjonar dersom området vert nytta til uttak for sløkkjevatn i nødstilfelle.

3.18 Omsynssone frisikt (H140) I frisiktsonene skal det til ei kvar tid vere fri sikt i ei høgd av 0,5 m over tilstøytane vegar sitt plan. Krav til sikkerheitssoner sett i Statens vegvesen si handbok N101 Rekkverk og vegens sideområder må vere tilfredsstilt.

3.19 Omsynssone bevaring av kulturmiljø (H570) H570_1 er ei vidareføring av omsynssone for sjøbruksmiljø med regionale kulturminneverdiar, som synt i kommuneplanens arealdel. Ved handsaming av søknad om tiltak i sona skal omsynet til freda kulturminne vektleggast. Regional kulturminneforvaltning skal gje uttale før vedtak. Det er tillate med nye bygningar i BUN2, 4-5, BFT1-2 og BKB1. Viser til føresegner knytt til tillatne tiltak innanfor omsynssona knytt til naust og fritid- og turisme i 3.4 og 3.9 over. Innanfor H570_2 ligg det ei gamal sjøbu, og i H570_3 ligg det eit gamalt brugdenaust, som skal vidareførast som det er i dag. Det er tillate med vedlikehald og reparasjon av bygningane, men form og utsjånad kan ikkje endrast.

Innanfor H570_4-11 har det tidlegare vore mindre bygningar. Desse kan ein byggje opp att slik dei opphaveleg var, der ein kan dokumentere med bilde eller teikningar korleis bygga såg ut. Nybygga skal vera lik dei bygni-ngane som stod der tidlegare, mot. BYA, mønehøgde og utforming.

Figur 33 Bygning innanfor H570_4

33

3.20 Rekkefølgjekrav Det er sett rekkjefølgjekrav i føresegnene som skal sikre utbygging i tråd med kommuneplanen sine føresegner; Saman med søknad om etablering av nye interne vegar (SKV) skal det ligge føre godkjent teknisk plan for

VA-anlegg for den delen av området som tiltaket høyrer til. Før kommunen kan gi løyve til igangsetting for nye bygningar, skal følgande vera ferdig utbygd, med

ferdigattest, knytt til aktuelt areal: teknisk infrastruktur, inkludert veg, vatn, avløp, tilstrekkeleg sløkkjevatn, avkøyrsle, avfallshandtering, parkeringsplassar og frisiktsoner. Desse skal opparbeidast i tråd med godkjent teknisk plan. I tillegg skal tilhøyrande nye skjeringar over 3 meter vera dokumentert sikra og ev. tomter vera frådelte.

Leikeplass BLK1 skal vera opparbeidd før det vert gjeve bruksløyve/ferdigattest for nye bustader. SGG1 skal vera ferdig opparbeidd før det vert gjeve bruksløyve/ferdigattest for nye naust i BUN4-5, og

SGG2 skal vera ferdig opparbeidd før det vert gjeve bruksløyve/ferdigattest for nye naust i BUN6.

34

4 Verknader av planframlegget

4.1 Kommunale og regionale føringar Regional kystsoneplan for Sunnhordaland og ytre Hardanger Planen skal leggjast til grunn for verksemda til regionale organ og for kommunal og statleg planlegging og forvaltning i regionen. Føremålet med planarbeidet er å sikre ei berekraftig forvaltning av sjøareal og strand-sone i Sunnhordlandsregionen og Ytre Hardanger. Planen skal sikre gode rammevilkår for havbruksnæringa som ei stor og viktig næring i regionen, samt maritim sektor med trygge farleier, hamneområde og sjøretta næringsareal. Planen gir retningslinjer, som t.d.:

‐ Utbygging i strandsona skal skje mest mogleg konsentrert ‐ Nye tiltak i strandsona skal gjevast ei god estetisk og arkitektonisk utforming

Kva gjeld reguleringsplanar i strandsona, står det i planen at det er vært viktig at arealbruken er avklart i kommuneplanen. Dette er forsterka i statlege planretningsliner for differensiert forvaltning av strandsona. I plankartet er det fastsett 14 arealsoner for regionalt viktige område for landskap, natur, friluftsliv og kultur-minne. Planområdet er omfatta av sona Møkster – Skoltafjorden – Fugløya (Austevoll kommune):

Området har fleire sjøfuglreservat, og større område med svært viktige (verdi A) og viktige (verdi B) naturtypar både i sjø og i strandsona. Det ligg fleire svært viktige (verdi A) kystlyngheiområde innanfor sona. Området kring Møkster er registrert som kulturminnerik strandsone. Store deler av omsynssona er registrert som viktig (verdi B) regionalt friluftsområde, og landskapet er registrert med stor verdi. Austevoll kommune – kommuneplanens arealdel I kommuneplanens arealdel er det lagt til retningsliner som ei utdjuping av føresegnene til kommuneplanen, dei gjev uttrykk for korleis kommunen vil tolke føresegnene, her står blant anna:

Omsynssone c, Stolmavågen: Sjøbruksmiljø med regionale kulturminneverdiar. Sone med særleg omsyn til freda kulturminne. Ved handsaming av søknad om tiltak i sona skal omsynet til freda kulturminne vektleggast. Regional kulturminneforvaltning skal gje uttale før vedtak. H-570.

Stolmen landskapspark: Heile øya Stolmen er definert som landskapspark. Landskapsparkane har som sitt viktigaste mål å utvikle næring knytt til kultur- og naturlandskap. Eit aktivt næringsliv er ei viktig grunnlag for attraktive bygder. Gardsbasert turisme er ei viktig satsing for dei fleste parkane. Driftsbygningar tilhøyrande landbrukseigedomar og sjøbruk, naust og andre bygg i strandsona kan ved søknad til utval for plan og bygg, gjevast løyve til å etablera ny næring i bygga. Næringar som kan godkjennast vil vera turistanlegg med server-ing, overnatting og tilhøyrande aktivitetar på land og sjø, kontorføremål, kafédrift, mekanisk verksemd og naust/bøteri for yrkesfiskar, lokalmat-produksjon innanfor kjøt, fisk, sjømat, frukt og andre landbruksprodukt. Reguleringsplanen legg til rette for ei viss grad av utbygging i strandsona, i tråd med overordna kommuneplan. Planen legg til rette for eit meir aktivt næringsliv på Stolmen, som er eit viktig grunnlag for aktive bygder. Planen set vilkår knytt til estetikk og omsyn ved terrenginngrep. Dei ulike interessene er beskrivne og verknadar vurderte i kapitel 4. Statlige planretningslinjer for samordnet bolig-, areal- og transportplanlegging gir m.a. at rammer for utbygg-ingsmønster og transportsystem bør fastsettast i regionale planar. Utbygginga er i tråd med overordna planar og kommunen ønskjer eit aktivt næringsliv som eit viktig grunnlag for attraktive bygder. Planområdet ligg utanfor areal som kan definerast som tettstadområde. Planframlegget legg opp til fortetting i eit område med eksisterande naust og fritidsbustadar. Delar av området vert og avsett til bustader, som vist i kommuneplan for Austevoll.

35

Austevoll kommune er plassert i sone 3 i statleg retningslinje for strandsona, som inneber at ein, “etter en konkret vurdering ut frå lokale forhold”, kan opne for noko utbygging i 100-metersbeltet. Området er prega av noko spreidd utbygging av naust, kaiar og fritidsbustadar. Kommuneplan for Austevoll gir i føresegnene at byggegrensa mot sjø i utbyggingsområde er 25 meter. Sjå omtale i kap. 4.2 under.

4.2 Friluftsliv og strandsone Pbl. § 1-8 har føresegner om forbod mot tiltak mv. langs sjø og vassdrag. Her står det vidare at forbodet berre gjeld dersom ikkje anna byggjegrense er sett i kommuneplanens arealdel eller reguleringsplan. Byggegrensa til sjø i utbyggingsområde er i kommuneplan for Austevoll sett til 25 meter, og ein har dermed lagt denne til grunn i reguleringsplanen, samt avgrensing av realføremål i kommuneplanens arealdel. Strandsona er området innan 100 meter frå kystlina målt i horisontalplanet. Med bygningspåverka kystlinje meinast at det finst bygni-ngar i strandsona. For Hordaland er delen bygningspåverka strandsone ca. 36 %. Strandlina i planområdet er ca. 1000 meter lang. Rundt 50 % av strandlina i planområdet er bygningspåverka i dag. Her finns vegar, kaiar, flytebrygger, naust, fritidsbustadar og andre tiltak. SSB fører jamleg statistikk over arealstatus i 100-metersbeltet, og per 2019 er om lag 5783 dekar av Austevoll kommune definert som tilgjengeleg strandsone (strandsone utan privatiserande tiltak og topografisk tilgjeng-eleg). Delar av areal innanfor planområdet er definert som ikkje tilgjengeleg, hovudsakleg på grunn av eksister-ande tiltak.

36

Figur 34 Oversiktskart som viser potensielt tilgjengeleg strandsone, hellingsgrad (SSB 2019) Område for fritidsbustadar er konsentrert i nordre del av planområdet. Her er det lagt opp til ei nokså kompakt utbygging, med låge strukturar lagt i terrenget med opne areal mellom dei ulike delfelta. Områda mellom delfelta er regulert til friluftsføremål, og er opne for ålmenta med moglegheit for turgåing og å ta seg ned til sjøen mot Stolmasundet. I området for einebustadar ber området meir preg av spreidd utbygging. Her er det større areal avsett til friluftsføremål, både rundt tomtene og ned mot sjøen. I naustområda skal kai-/brygge vera ope for ålmenta, og naust med tilhøyrande tiltak må ikkje hindre fri ferdsel i strandsona. Område for overnatting, BH1-2, skal vera ope for ålmenta. I fritids- og turistformåla skal areala utanfor bygningane vera opne for ålmenta. Det skal vera passasje mellom bygningane og sjøen, som og skal vera open for ålmenta. Det skal ikkje permanent fyllast massar i sjø. Kaiane og nausta skal stå på pelar i havbotnen. Føresegnene gir eit forbod mot inngrep som ikkje er naudsynte i heile planområdet, i tillegg til at føresegnene gir at det ikkje kan førast opp permanente eller midlertidige stengsler som vanskeleggjer utøving av allemannsrett eller ferdsle. Dersom det grunna dyrehald må førast opp gjerder, skal desse legge til rette for ferdsle med gjerde-klyv/port/grind. Det er ingen statleg sikra friluftsområde i planområdet, men tett opp til planområdet, inst i Stolmavågen, er det eit kartlagt friluftslivsområde av type leike- og rekreasjonsområde – badeområde. Dette er einaste tilrette-lagte badeplassen i Stolmavågen. Stranda er eigna for småbarn. I området på Gåsneset er det elles ikkje bade-strender, men ein del fine svaberg ned mot sjøen som kan nyttast til rekreasjon og avslapping. Det er nokre stiar i området som syner at området vert noko nytta til turområde i dag.

Figur 35 Svaberg i planområdet. Figur 36 Sti nord i planområdet. Det går ein sti i området, i tillegg til eksisterande veg. Stien går i frå Stangelandsvågen til bustadområdet lenger nord mot Stolmabrua. Stien er dels teke i vare, der den no vil gå i SKV9 før den held fram i traséen i terrenget mot nord i LF1.

4.3 Landskap og estetikk I det nasjonale referansesystemet for landskapsregionar inngår planområdet i region 20, Kystbygdene på Vest-landet, underregion Øygarden/Karmøy. Regionen er beskrive som:

«Fra Karmøy til Bergen er terrenget ruglete og oppdelt i mange øyer og sund. Mest iøynefallende av små-formene er mange oppstikkende og ofte nakne skjær, knauser eller bergrygger som gir regionen et grått og til dels karrig preg. Landhøyden varierer frå nærmest havnivå til godt over 100 m., ofte avhengig av avstand til

37

åpent hav – fastland. Enkelte høye brattskrenter (næringer) og hattfjelløyer fins også, men helst spredt. Løs-masser er det generelt lite av. Etter istiden stod havet inn over deler av strandflaten, og avsatte sand og leire i grunne senkninger i le for bølgeutvaskingen. Marin grense ligger lavt, ca 30 m.o.h. Spredt i regionen finnes også enkelte større morenerygger, som delvis danner karakteristiske forhøyninger i landskapet. Større bunn-morenedekker har gjerne høyt innhold av både leire og stein, noe man bl.a. ser av jordbruksområdenes mange steingjerder. Vanligste løsmassetype er torvjord og lynghumus, som fins utbredt over det meste av regionen. Slike dekker er normalt nokså grunne, men fins også i kombinasjon med tykkere havavleiringer. Et fåtall steder har mindre områder med sandstrender og sanddyner.» Terrenget på Gåsneset er stadvis flatt, medan andre område er småkupert med enkelte flater ned mot sjøen. Det stig vestover, med eit høgdedrag nordvest i planområdet. Terrenget varierer i frå å vera ope med svak topografisk stigning til område med meir berg i dagen og høgare vegetasjonstettleik. Det er enkelte parti som er bratte og uframkommelege. Tiltaksområdet har ikkje særskilte landskapstrekk som gjer at området utmerkar seg i høve til kringliggjande landskap. NGUs Nasjonale løsmassedatabase viser at det er det stort sett manglar lausmassar i området, og at arealet stort sett består av fjell i dagen. Området er eksponert mot alle himmelretningane, og ligg til sjø. Område er svakt stigande og har ingen høge fjell eller større brattheng i nærleiken. Difor har område gode sol- og utsiktsforhold. Det er også lite trer i området, då sitkagran som vart planta på slutten av 60-talet no er felt. Dette gjer at det no er gode lys- og utsiktsforhold på heile Gåsneset. Dette gjer at hyttene vil få god utsikt. Hotellet har så fri plassering at det vert eksponert for sol på ein slik måte at det er det området på Stolmen som får sola først, og som har sola lengst.

Figur 37 Landskap og vegetasjon i planområdet mot Stolmasundet, synt i frå sør mot nordvest

38

Området ligg ved sjø, og er godt synleg i frå sjø. Det er difor lagt vekt på at bygningar og køyrevegar skal tilpassast terrenget så godt som mogleg, utan store natur- og terrenginngrep. Føresegnene gir at det skal i størst mogeleg grad unngåast å gjera terrenginngrep og inngrep som bryt med den naturlege terrengforma. Der det er naudsynt å bearbeide terrenget skal det nyttast pigging av fjell. Sprenging og skjering er ikkje tillate, med unnatak av framføring av veg og grøfter. Vidare at inngrep i terrenget skal gjerast mest mogeleg skån-samt, og det skal formast nytt terreng som saman med tilgrensande område skapar ein ny heilskap. Skjeringar og skråningar skal avrundast. Støttemurar skal byggjast med naturstein og fyllingar/skjeringar skal tilpassast tilgrensande terreng.

Figur 32 3D-modell sett i frå søraust

Figur 33 3D-modell sett i frå vest

Utbygginga er delvis ei naturleg utviding av eksisterande byggjeområde, og ein er oppteken av at området skal bli fint tilpassa terrenget. Fritidsbustadene skal leggast på terrenget, ev. nytta pælar til fundamentering for å unngå inngrep i terrenget. Dei nye fritidsbustadane er gjort låge i terrenget, der arkitekturen skal vera moderne, som bryt med den tradisjonelle busetnaden på Gåsneset for å betre kunne understreke det opne kystlandskapet. Føresegnene gir at utvendige fargar skal vera fargar ein finn i Stolmavågen, som brun, grå, oker, oransje, raud eller kvit. Det kan elles nyttast andre avdempa naturfargar.  Ingen hytter eller naust vil danne silhuett sett i horisontalplanet.

39

Figur 38 Gåsneset sett i frå Stolmabrua i nord Verknadar for naboar Det ligg i dag to eldre gardsbruk innanfor området, desse er nytta som fritidsbustadar. Desse vert omregulert til bustadeigedomar i planen. Desse vil få nye tiltak i nærområdet sitt, men området er ikkje tett utbygd, noko som gjer at nye tiltak vil ha liten påverknad for eksisterande bygningar. Det nye hytteområdet ligg lengre nord i planen, og vil ikkje ha særleg negativ verknad her, då det ligg eit stort friluftsområde i mellom ny utbygging og eksisterande bygningar lenger nord. Området for overnatting, BH1-2, ytst på Gåsneset vil ligga eksponert til i høve bygningsmiljøet på vestsida av sundet. Dette vil verta særs synleg frå sjøområda rundt, samt frå dei eldre sjøbruksmiljøa som ligg i Stolmavågen. Eksisterande busetnad lenger nord for Gåsneset ligg høgare i terrenget, og vil ikkje verta særleg råka av utbygginga. I forhold til dagens situasjon vil dei eksisterande b