8/7/2019 do_la_hoa_6361

1/18

la ho Nhm 2 NHC K9

I. Khi ni m v la ho

la ho c th hi u m t cch thng th ng l trong m t n n kinh t khi ngo i t c s d ng m t cch r ng ri thay th cho ng n i t trong ton b

ho c m t s ch c nng ti n t , th n n kinh t b coi l la ho ton b ho c

m t ph n.

Theo tiu ch c a IMF a ra, m t n n kinh t c coi l c tnh tr ng la ho cao khi t tr ng ti n g i b ng ngo i t chi m t 30% tr ln trong t ng kh i ti n t m r ng (M2); bao g m: ti n m t trong l u thng, ti n g i khng k h n, ti n g i c k h n, v ti n g i ngo i t . Theo nh gi c a IMF nm 1998 tr ng h p la ho cao c 19 n c, tr ng h p la ho cao v a ph i v i t l ti n g i ngo i t /M2 kho ng 16,4% c 35 n c, trong s c Vi t Nam.

II. Phn lo i la ho

la ho c phn ra lm 3 lo i: la ho khng chnh th c (unofficial Dollarization), la ho bn chnh th c (semiofficial dollarization), v la ho chnh th c (official dollarization)

la ho khng chnh th c: l tr ng h p ng la c s d ng r ng ri trong n n kinh t , m c d khng c qu c gia chnh th c th a nh n.

la ho khng chnh th c c th bao g m cc lo i sau:

Cc tri phi u ngo i t v cc ti s n phi ti n t n c ngoi.

Ti n g i b ng ngo i t n c ngoi.

Ti n g i ngo i t cc ngn hng trong n c.

Tri phi u hay cc gi y t c gi b ng ngo i t c t trong ti.

la ho bn chnh th c : l nh ng n c c h th ng l u hnh chnh th c hai ng ti n. nh ng n c ny, ng ngo i t l ng ti n l u hnh h p php, v

th m ch c th chi m u th trong cc kho n ti n g i ngn hng, nh ng ng vai tr th c p trong vi c tr l ng, thu v nh ng chi tiu hng ngy. Cc n c ny v n duy tr m t ngn hng trung ng th c hi n chnh sch ti n t c a h .

la ho chnh th c (hay cn g i l la ho hon ton) x y ra khi ng ngo i t l ng ti n h p php duy nh t c l u hnh. Ngha l ng ngo i t khng ch c s d ng h p php trong cc h p ng gi a cc bn t nhn, m cn

1

8/7/2019 do_la_hoa_6361

2/18

la hoNhm 2 NHC K9h p php trong cc kho n thanh ton c a Chnh ph . N u ng n i t cn t n t i th n ch c vai tr th y u v th ng ch l nh ng ng ti n xu hay cc ng ti n m nh gi nh . Thng th ng cc n c ch p d ng la ho chnh th c sau khi th t b i trong vi c th c thi cc ch ng trnh n nh kinh t .

la ho chnh th c khng c ngha l ch c m t ho c hai ng ngo i t c l u hnh h p php. Tuy nhin, cc n c la ho chnh th c th ng ch ch n m t ng ngo i t lm ng ti n h p php.

Theo nh gi c a IMF nm 1998, 19 n c c m c la ho cao v i t l ti n g i ngo i t /M2 l n h n 30%, bao g m cc n c: Argentina, Azerbaijian, Belarus, Bolivia, Cambodia, Costa Rica, Croatia, Georgia, Guinea - Bissau, Laos,

Latvia, Mozambique, Nicaragua, Peru, Sao Tome, Principe, Tajikistan, Turkey v

Uruguay.

35 n c c m c la ho v a ph i v i t l ti n g i/M2 kho ng 16,4%, bao g m cc n c: Albania, Armenia, Bulgaria, C ng ho Czech, Dominica, Honduras, Hungary, Jamaica, Jordan, Lithuania, Macedonia, Malawi, Mexico, Moldova,

Mongolia, Pakistan, Philippines, Poland, Romania, Russia, Sierra Leone, C ng ho Slovak, Trinidad, Tobago, Uganda, Ukraine, Uzbekistan, Vi t Nam, Yemen v Zambia.

Theo nghin c u c a H th ng d tr Lin bang M , hi n t i ng i n c ngoi n m gi t 55 n 70% t ng s la M ang l u hnh trn th gi i.

III. Nguyn nhn c a la ho

Tr c h t , la ho l hi n t ng ph bi n x y ra nhi u n c, c bi t l cc n c ch m pht tri n . la ho th ng g p khi m t n n kinh t c t l l m pht cao, s c mua c a ng b n t gi m st th ng i dn ph i tm cc cng c d tr gi tr khc, trong c cc ng ngo i t c uy tn. Song song v i ch c nng lm ph ng ti n c t gi gi tr , d n d n ng ngo i t s c nh tranh v i ng n i

t trong ch c nng lm ph ng ti n thanh ton hay lm th c o gi tr . Tnh tr ng la ho bao g m c ba ch c nng thu c tnh c a ti n t , l:

Ch c nng lm ph ng ti n th c o gi tr .

Ch c nng lm ph ng ti n c t gi .

Ch c nng lm ph ng ti n thanh ton.

2

8/7/2019 do_la_hoa_6361

3/18

la hoNhm 2 NHC K9

Th hai , hi n t ng la ho b t ngu n t c ch ti n t th gi i hi n i, trong ti n t c a m t s qu c gia pht tri n, c bi t l la M , c s d ng trong giao l u qu c t lm vai tr c a "ti n t th gi i". Ni cch khc, la M l m t lo i ti n m nh, n nh, c t do chuy n i c l u hnh kh p th

gi i v t u th k XX d n thay th vng, th c hi n vai tr ti n t th gi i. Ngoi ng la M , cn c m t s ng ti n c a cc qu c gia khc cng c

qu c t ho nh : b ng Anh, mc c, yn Nh t, Franc Thu S , euro c a EU... nh ng v th c a cc ng ti n ny trong giao l u qu c t khng l n; ch c la M l chi m t tr ng cao nh t (kho ng 70% kim ng ch giao d ch th ng m i th gi i). Cho nn ng i ta th ng g i hi n t ng ngo i t ho l " la ho".

Th ba , trong i u ki n c a th gi i ngy nay, h u h t cc n c u th c thi c ch kinh t th tr ng m c a; qu trnh qu c t ho giao l u th ng m i, u t

v h p tc kinh t ngy cng tc ng tr c ti p vo n n kinh t v ti n t c a m i n c, nn trong t ng n c xu t hi n nhu c u khch quan s d ng n v ti n t th gi i th c hi n m t s ch c nng c a ti n t . la ho y c khi l nhu c u, tr thnh thi quen thng l cc n c.

Th t , m c la ho m i n c khc nhau ph thu c vo trnh pht tri n n n kinh t , trnh dn tr v tm l ng i dn, trnh pht tri n c a h th ng ngn hng, chnh sch ti n t v c ch qu n l ngo i h i, kh nng chuy n i c a ng ti n qu c gia. Nh ng y u t ni trn m c cng th p th qu c gia

s c m c la ho cng cao. i v i tr ng h p Vi t Nam ngoi cc y u t trn, chng ta c n nh n m nh

thm m t s nguyn nhn sau y c a hi n t ng la ho:

Tnh tr ng bun l u, nh t l bun bn qua bin gi i v trn bi n kh pht tri n v s qu n l l ng l o c a chnh quy n cc c p. Tnh tr ng cc doanh nghi p, cc c a hng kinh doanh... bn hng thu b ng ngo i t cn tu ti n v di n ra ph bi n.

Thu nh p c a cc t ng l p dn c cn th p, a s dn c c tm l ti t ki m dnh, lo xa cho cu c s ng. M i quan h gi a li su t n i t v ngo i t , xu h ng bi n i c a t gi VND/USD l nguyn nhn quan tr ng c a xu h ng tch tr v g i ti n b ng la. Trong cc nm u th i k i m i 1989 - 1992, l m pht m c r t cao. ng ti n Vi t Nam m t gi m nh so v i ng la M , vng tng gi r t l n. Do nhi u ng i l a ch n la c t tr v g i ngn hng. Trong cc nm 1999 - 2001, li su t la M

3

8/7/2019 do_la_hoa_6361

4/18

la hoNhm 2 NHC K9

trn th tr ng ti n t qu c t tng ln r t cao, nh di m gi a nm 2000 ln t i 6,5%/nm. Cc ngn hng th ng m i trong n c tng li su t huy ng v n la ln t ng ng, u t trn th tr ng ti n g i qu c t , em l i l i ch thu nh p v li su t cho ng i dn v cho h th ng ngn hng.

Cng do t gi n nh, li su t vay v n la M bnh qun ch c 5% - 6%/nm, th p ch b ng 1/3 li su t vay v n Vi t Nam ng, nn nhi u doanh nghi p l a ch n vay la M , lm cho t tr ng v s tuy t i d n v n vay la M tng ln.

Bn c nh nhi u ng i c tm l do s s m t gi c a Vi t Nam ng, nh t l trong th i k l m pht tng cao nn h l a ch n la M g i ngn hng. Th c tr ng cn do nguyn nhn ng ti n Vi t Nam m nh gi cn nh , cao nh t l t 500.000 ng c a ra l u thng vo cu i nm 2003,

song t 100 USD l i t ng ng v i g n 1,6 tri u ng. B i v y vi c s d ng ng la ti n l i trong cc giao d ch l n nh : mua bn t ai, nh c a, t... Cc ho t ng kinh t ng m v n di n bi n ph c t p, vi c s d ng la M ti n l i h n nhi u i v i h .

Thu nh p b ng la M trong cc t ng l p dn c ngy cng c m r ng v tng ln. l thu nh p c a nh ng ng i Vi t Nam lm vi c cho cc cng ty n c ngoi v cc t ch c qu c t Vi t Nam; ti n cho ng i n c ngoi thu nh v kinh doanh du l ch; khch qu c t n v chi tiu la b ng ti n

m t Vi t Nam; ng i n c ngoi sinh s ng v lm vi c Vi t Nam tiu dng; ti n c a ng i Vi t Nam nh c n c ngoi g i v ; ti n c a nh ng ng i i xu t kh u lao ng, i h c t p, h i th o, lm vi c ng n ngy mang v .

B ng 1 : L ng ki u h i chuy n v Vi t Nam trong cc nm g n y

Th i gian Ki u h i (tri u USD) 1991 35

1992 1336,6

1993 140,98

1994 249,47

4

8/7/2019 do_la_hoa_6361

5/18

la hoNhm 2 NHC K9

1995 284,96

1996 468,99

1997 400

1998 9501999 1200

2000 1757

2001 1820

2002 2150

2003 2580

2004 3100

2005 42902006 4700

2007 5500

Ngu n : Ngn hng Nh n c Vi t Nam

L ng khch qu c t n Vi t Nam cng tng nhanh, nm 1996 m i l 1,607 tri u l t ng i; nm 1997 l 1,715 tri u;...; nm 2002 l 2,628 tri u;...; nm 2004 t h n 2,9 tri u l t ng i. S l ng khch mang theo m t s l ng l n ngo i t , v chi tiu b ng ngo i t ti n m t t i cc c s t nhn.

IV.Nh ng tc ng c a la ho

Tnh tr ng " la ho" n n kinh t c tc ng tch c c v tc ng tiu c c.

1. Nh ng tc ng tch c c:

T o m t ci van gi m p l c i v i n n kinh t trong nh ng th i k l m

pht cao, b m t cn i v cc i u ki n kinh t v m khng n nh. Do c m t l ng l n la M trong h th ng ngn hng, s l m t cng c t b o v ch ng l i l m pht v l ph ng ti n mua hng ho th tr ng phi chnh th c.

cc n c la ho chnh th c, b ng vi c s d ng ng ngo i t , h s duy tr c t l l m pht g n v i m c l m pht th p lm tng s an ton i v i ti s n t nhn, khuy n khch ti t ki m v cho vay di h n. H n n a, nh ng n c

5

8/7/2019 do_la_hoa_6361

6/18

la hoNhm 2 NHC K9ny ngn hng trung ng s khng cn kh nng pht hnh nhi u ti n v gy ra l m pht, ng th i ngn sch nh n c s khng th trng ch vo ngu n pht hnh ny trang tr i thm h t ngn sch, k lu t v ti n t v ngn sch c th t ch t. Do v y, cc ch ng trnh ngn sch s mang tnh tch c c h n.

Tng c ng kh nng cho vay c a ngn hng v kh nng h i nh p qu c t . V i m t l ng l n ngo i t thu c t ti n g i t i ngn hng, cc ngn hng s c i u ki n cho vay n n kinh t b ng ngo i t , qua h n ch vi c ph i vay n n c ngoi, v tng c ng kh nng ki m sot c a ngn hng trung ng i v i lu ng ngo i t . ng th i, cc ngn hng s c i u ki n m r ng cc ho t ng i ngo i, thc y qu trnh h i nh p c a th tr ng trong n c v i th tr ng qu c t .

H th p chi ph giao d ch. nh ng n c la ho chnh th c, cc chi ph

nh chnh l ch gi a t gi mua v bn khi chuy n t ng ti n ny sang ng ti n khc c xo b . Cc chi ph d phng cho r i ro t gi cng khng c n thi t, cc ngn hng c th h th p l ng d tr , v th gi m c chi ph kinh doanh.

Thc y th ng m i v u t . Cc n c th c hi n la ho chnh th c c th lo i b r i ro cn cn thanh ton v nh ng ki m sot mua ngo i t , khuy n khch t do th ng m i v u t qu c t . Cc n n kinh t la ho c th c h ng chnh l ch li su t i v i vay n n c ngoi th p h n, chi ngn sch gi m xu ng v thc y tng tr ng v u t .

Thu h p chnh l ch t gi trn hai th tr ng chnh th c v ph chnh th c. T gi chnh th c cng st v i th tr ng phi chnh th c, t o ra ng c chuy n cc ho t ng t th tr ng phi chnh th c (b t h p php) sang th tr ng chnh th c (th tr ng h p php).

2. Nh ng tc ng tiu c c:

nh h ng n vi c ho ch nh cc chnh sch kinh t v m. Trong m t n n kinh t c t tr ng ngo i t l n, vi c ho ch nh cc chnh sch kinh t v m, c

bi t l chnh sch ti n t s b m t tnh c l p m ch u nhi u nh h ng b i di n bi n kinh t qu c t , nh t l khi x y ra cc cu c kh ng ho ng kinh t .

Lm gi m hi u qu i u hnh c a chnh sch ti n t :

Lm suy gi m nghim tr ng ch quy n qu c gia v ti n t , gy kh khn cho ngn hng trung ng trong vi c i u hnh v th c thi chnh sch ti n t c a mnh thng qua vi c h n ch v c th v hi u ho vai tr c a li su t ng n i t , t

6

8/7/2019 do_la_hoa_6361

7/18

la hoNhm 2 NHC K9gi h i oi, c quy n pht hnh ti n c a ngn hng trung ng ng th i cng s khi n cho ngn hng trung ng nh m t vai tr l ng i cho vay sau cng..

Lm cho ng n i t nh y c m h n i v i cc thay i t bn ngoi, do nh ng c g ng c a chnh sch ti n t nh m tc ng n t ng c u n n kinh t thng qua vi c i u ch nh li su t cho vay tr nn km hi u qu .

Tc ng n vi c ho ch nh v th c thi chnh sch t gi. la ho c th th c thi chnh sch t gi. la ho c th lm cho c u ti n trong n c khng n nh, do ng i dn c xu h ng chuy n t ng n i t sang la M , lm cho c u c a ng la M tng m nh gy s c p n t gi.

Khi cc i th c nh tranh trn th tr ng th gi i th c hi n ph gi ng ti n, th qu c gia b la ho s khng cn kh nng b o v s c c nh tranh c a khu v c xu t kh u thng qua vi c i u ch nh l i t gi h i oi.

trong cc n c la ho khng chnh th c, nhu c u v n i t khng n nh. Trong tr ng h p c bi n ng, m i ng i b t ng chuy n sang ngo i t c th lm cho ng n i t m t gi v b t u m t chu k l m pht. Khi ng i dn gi m t kh i l ng l n ti n g i b ng ngo i t , nh ng thay i v li su t trong n c hay n c ngoi c th gy ra s chuy n d ch l n t ng ti n ny sang ng ti n khc (ho t ng u c t gi). Nh ng thay i ny s gy kh khn cho ngn hng trung ng trong vi c t m c tiu cung ti n trong n c v c th gy ra nh ng b t n nh trong h th ng ngn hng.

Tr ng h p ti n g i c a dn c b ng ngo i t cao, n u khi c bi n ng lm cho ng i dn x i rt ngo i t , trong khi s ngo i t ny c ngn hng cho vay, c bi t l cho vay di h n, khi ngn hng nh n c c a n c b la ho cng khng th h tr c v khng c ch c nng pht hnh la M .

Chnh sch ti n t b ph thu c n ng n vo n c M . Trong tr ng h p la ho chnh th c, chnh sch ti n t v chnh sch li su t c a ng ti n khi s do n c M quy t nh. Trong khi cc n c ang pht tri n v m t n c pht tri n

nh M khng c chu k tng tr ng kinh t gi ng nhau, s khc bi t v chu k tng tr ng kinh t t i hai khu v c kinh t khc nhau i h i ph i c nh ng chnh sch ti n t khc nhau.

la ho chnh th c s lm m t i ch c nng c a ngn hng trung ng l ng i cho vay cu i cng c a cc ngn hng. Trong cc n c ang pht tri n ch a b la ho hon ton, m c d cc ngn hng c v n t c th p, song cng chng v n

7

8/7/2019 do_la_hoa_6361

8/18

la hoNhm 2 NHC K9tin t ng vo s an ton i v i cc kho n ti n g i c a h t i cc ngn hng. Nguyn nhn l do c s b o lnh ng m c a Nh n c i v i cc kho n ti n ny. i u ny ch c th lm c i v i ng ti n n i t , ch khng th p d ng c i v i la M . i v i vc n c la ho hon ton, khu v c ngn hng s

tr nn b t n h n trong tr ng h p ngn hng th ng m i b ph s n v s ph i ng c a khi ch c nng ng i cho vay cu i cng c a ngn hng trung ng b m t.

V. Th c tr ng la ho n c ta

Hi n t ng n n kinh t Vi t Nam s d ng r ng ri ng la M trong giao d ch bun bn... b t u c ch n t nm 1988 khi cc ngn hng c php nh n ti n g i b ng ng la. n nm 1992, tnh tr ng la ho tng ln m nh v i h n 41% l ng ti n g i vo cc ngn hng l b ng la USD. Tr c tnh tr ng ny, Ngn hng Nh n c Vi t Nam c g ng o ng c qu trnh la ho n n kinh t v kh thnh cng khi gi m m nh m c ti n g i b ng USD vo cc ngn hng xu ng cn 20% vo nm 1996.

Nh ng ti p theo cu c kh ng ho ng ti chnh chu khi n cho ng ti n Vi t Nam gi m gi tr , v Vi t Nam l i ti p t c ch u s c p c a tnh tr ng la ho. n cu i nm 2001, t l ng USD c g i vo cc ngn hng tng ln n 31,7%. T l ny c xu h ng gi m ng k trong nh ng nm ti p theo, n nm

2003 cn 23,6% v 9 thng u nm 2004 l 22%. n cu i nm 2007, con s ny m c 20 21 %. y l xu h ng tch c c, cho th y tnh tr ng la ho ti s n n trong h th ng ngn hng th ng m i ang c ki m ch m t cch c hi u qu , ng i dn c ni m tin vo ng ti n n i a nhi u h n. Tuy nhin, n u nm 2008, khi tnh tr ng l m pht tng cao, tm l lo l ng v s m t gi c a ng n i t tng ln th tnh tr ng la ho n c ta ang c nguy c tr m tr ng tr l i.

Bng 2 : T l ti n g i b ng ng USD

trn t ng ph ng ti n thanh ton (FCD/M2)

Th i gian T l %

1989 28,2

8

8/7/2019 do_la_hoa_6361

9/18

la hoNhm 2 NHC K9

1990 32,4

1991 41,2

1992 30,6

1993 22,91994 22,2

1995 21,0

1996 20,3

1997 23,6

1998 24,6

1999 26,1

2000 26,92001 31,7

2002 28,4

2003 23,6

2004 24,3

2005 23,0

2006 21,6

3/2007 19,6

6/2007 20,2

Ngu n : IMF Vietnam Statistical Appendix 2007

Tuy nhin v s ti n g i tuy t i b ng la th khng ng ng tng ln, n thng 6/2007 m c 13,992 t USD. Con s ny m t m t cho th y ti m l c ngu n v n nhn r i trong dn m h th ng ngn hng c th huy ng c cho u t pht tri n kinh t , nh ng m t khc cng ng quan tm gc la ho.

B ng 3 : Kh i l ng ti n g i b ng ng USD (FCD)

Th i gian FCD (tri u USD)

2003 6220

2004 8215

2005 10027

9

8/7/2019 do_la_hoa_6361

10/18

la hoNhm 2 NHC K9

2006 12396

3/2007 12560

6/2007 13992

Ngu n : IMF Vietnam Statistical Appendix 2007Tri v i xu h ng bi n i c a c c u ti n g i, t tr ng d n cho vay b ng

la M so v i t ng d n v u t c a h th ng ngn hng th ng m i l i c xu h ng tng ln, cao h n c ti n g i la. c bi t l t i Thnh ph H Ch Minh, d n cho vay b ng la M cu i thng 9 nm 2004 tng g p 2 l n s d cu i nm 2002.

B ng 3 : T l d n cho vay b ng ngo i t trn t ng d n cho vay

Th i gian T l (%)

2003 22,0

2004 24,9

2005 24,3

2006 21,1

3/2007 22,0

6/2007 22,2

Ngu n : IMF Vietnam Statistical Appendix 2007

Thng qua vi c quan st nim y t gi v bn hng ho, d ch v thu ngo i t hi n nay, quan st giao d ch mua bn ngo i t c a dn c t i nhi u c a hng vng b c quy m l n H N i, thng tin ghi nh n c t cc giao d ch kinh t ng m... c th th y m c s d ng la M trong x h i n c ta r t ng quan tm. C th

ni Vi t Nam l m t n n kinh t b la ho m t ph n. Tuy v y, m c chnh xc c a la ho l s li u r t kh xc nh. Trong m t s nm khi li su t ti n g i ng la cc ngn hng n c ngoi m c cao, s d ng nh ng ng ti n la m ng i dn g i vo ngn hng, cc ngn hng trong n c em ph n l n ngu n la g i ra cc ngn hng n c ngoi, ch y u l Singapore v H ng Cng,

10

8/7/2019 do_la_hoa_6361

11/18

la hoNhm 2 NHC K9 ki m li su t cao. i u ny c tc ng x u b i v nh ng ng la khng c s d ng u t trong n c.

n nm 1992, li su t ng la gi m m nh, cc ngn hng Vi t Nam khng cn thu l i c t cc ti kho n n c ngoi nn nh rt m t l ng l n ti n v ,

con s kho ng t 3 n 4 t USD. L ng ti n g i n c ngoi gi m i ch cn m t n a tnh n th i i m cu i nm 2003.

Sau khi rt ti n la t ngn hng n c ngoi v , cc ngn hng Vi t Nam b t u cho cc doanh nghi p trong n c vay b ng ng la sinh l i. N u nhn v hnh th c bn ngoi th i u ny c v yn n i v i cc ngn hng, b i v h nh n ti n g i v cho vay u b ng ngo i t nn c t r i ro. Nh ng n u xem xt k , chng ta nh n th y cc doanh nghi p i vay s g p kh khn khi ng ti n Vi t Nam b gi m gi. Cc doanh nghi p ny ch y u c doanh thu b ng ng Vi t Nam,

nh ng h ph i tr n b ng ng USD. H ph i ng tr c cc r i ro v thay i t gi gi a ng USD v ng ti n Vi t Nam m khng c nh ng cng c phng trnh r i ro. N u ng la tng gi, nhi u doanh nghi p Vi t Nam s m t kh nng thanh ton n . Khi cc ngn hng ch c ch n s b nh h ng v t d n n kh ng ho ng kinh t .

M t lnh v c la ha t ng i m nh l bn hng qua m ng , kinh doanh ccs n ph m nh p kh u, nh t l i n t . Ta c th th y b ng tr c gic vi c nim y t gi b ng c VND l n USD h u nh 100% cc trang web bn i n t nh :

my vi tnh, cc thi t b gia d ng nh p ngo i v.v... M c d hai lo i gi c t song song nh ng vi c thanh ton th c t th lun c th c hi n b ng USD, n u khch hng thanh ton b ng VN th gi c a hng ha s d a trn t gi h i oi gi a VND v USD ngy hm th c hi n giao d ch. Nh ng hng ha ny th ng l nh ng hng ha m doanh nghi p Vi t Nam ph i nh p kh u ton b ho c nh p kh u t ng lin ki n, nn gi c a chng ph thu c hon ton vo USD, do v y, cc doanh nghi p, trnh r i ro t gi cho mnh, bu c ph i nim y t gi b ng USD. Ngoi ra, doanh nghi p nim y t gi b ng USD cn tng tnh "hi n i", " th ng m i i n t ". i u ny r t ng lo ng i v kinh doanh qua m ng s tr thnh lo i hnh kinh doanh ch y u trong t ng lai.

Trong th i i m hi n t i, trn ton th gi i ang di n ra tnh tr ng gi m gi c a ng la M . Nguyn nhn l do chnh sch th n i ng c a chnh ph M , c ng v i m t s y u t : n c M ang b thm h t ngn sch n ng n (trn 400 t USD); t ng s n c a Chnh ph M n 7/2008 l 9.000 t USD (kho ng 31.700USD trn u ng i) v t qu m c bo ng qu c t ; thm h t cn cn

11

http://saga.vn/view.aspx?id=5633http://saga.vn/view.aspx?id=5633http://saga.vn/view.aspx?id=1066http://saga.vn/view.aspx?id=1066http://saga.vn/view.aspx?id=8363http://saga.vn/view.aspx?id=8363http://saga.vn/view.aspx?id=8363http://saga.vn/view.aspx?id=8363http://saga.vn/view.aspx?id=1066http://saga.vn/view.aspx?id=8363http://saga.vn/view.aspx?id=8363http://saga.vn/view.aspx?id=5633

8/7/2019 do_la_hoa_6361

12/18

la hoNhm 2 NHC K9thanh ton vng lai nm 2007 tng v t ln n 738,64 t USD; l ng u t n c ngoi vo M gi m. ng th i m i quan h gi a Hoa K v i th gi i A r p x u i, lm cho m t lo t n c xu t kh u d u m Trung C n ng gi m b t c t gi v s d ng la, m chuy n qua s d ng ng Euro nhi u h n trong thanh ton qu c

t v d tr ngo i t . H n n a Lin bang Nga v m t s n c khc cng v ang c hnh ng t ng t . T t c nh ng i u ny gy thm s c p i v i ng la M , lm tng kh nng s t gi c a ng la.

V n t ra l n u ng la M ti p t c s t gi m nh th nh ng thi t h i g s x y ra, gi s m c s t gi l 20%, h qu t t y u l thu ngo i t v xu t kh u hng ho v d ch v tnh b ng la c a t t c cc n c trn th gi i u b thi t h i theo t l t ng ng. Ngoi ra, kim ng ch d tr ngo i t v l ng v n FDI c a t t c cc n c tnh b ng la cng s t nhin hao h t t ng ng. V n li ng

kinh doanh, ti n ti t ki m, ti n l ng, qu h u tr, b o hi m, phc l i x h i tnh b ng la c a t t c m i ng i c lin quan u ph i ch u thi t h i. Ng c l i, cc kho n ph i tr v nh p kh u hng ho, d ch v ch a thanh ton, cc kho n n vay n c ngoi bao g m ti n g c v li ch a tr tnh b ng la u m c nhin c gi m b t t ng ng v i t l s t gi c a ng la.

Nh v y, vi c s d ng ng la nh th no cho c hi u qu l m t v n v cng ph c t p. M c d nh ng cch ngn hng s d ng ng la cng c m t m t tch c c no y, nh ng c n ph i c cch l a ch n ng n h n l th c hi n nh ng gi i php ki m ch v y li tnh tr ng la ho, ti n t i th c hi n trong n c ch c m t ng ti n duy nh t c l u hnh l ng ti n Vi t Nam.

Trong th c t , chng ta th y r m t s n n kinh t thnh cng khng b la ho, nh t i Trung Qu c (t l FCD/M2 l 9%), cc ngn hng khng c php quy t nh li su t ti n g i b ng la.

Thng th ng la ho di n ra khi ng ti n c a m t n c b nh gi l y u km, v ng la c coi l ph ng ti n d tr c gi tr . Tuy nhin, khng ph i b t c qu c gia no c ng ti n y u u b la ho tr c ti p. Nhi u n c trn

th gi i c n n kinh t t ng t Vi t Nam nh Trung Qu c, Thi Lan, Braxin... khng cho php thanh ton cc lo i hng ho d dng b ng ng la. Chnh vi c cho php s d ng g n nh h p php ho ng USD t i Vi t Nam mua cc lo i hng ho nh b t ng s n, m t hng i n t , xe c , ph khch s n... lm tng qu trnh la ho. Nh trn phn tch, n u tnh hnh khng s m c ki m ch v y li, c kh nng s d n n tnh tr ng kh ng ho ng ti chnh vo m t th i i m no y.

12

8/7/2019 do_la_hoa_6361

13/18

la hoNhm 2 NHC K9

Trong th i gian v a qua, c th th y r tc ng tiu c c c a tnh tr ng la ho ln n n kinh t Vi t Nam. Hi n t ng la ho trn th tr ng ti chnh t o mi tr ng cho cc ho t ng u c m i khi c bi n ng v ngo i t . i u ny th hi n r qua vi c trong n a u nm 2008 gi m t USD trn th tr ng t do

xu ng t i 15.400 VND v vi thng sau v t ln 19.500 VND v con ng a b t kham ny ch ch u ng yn khi Ngn hng Nh n c tung nhi u t USD d tr ngo i h i bnh n. C th th y cung c u ngo i t b bp mo nghim tr ng. Bn c nh , hi n t ng la ho khi n vi c ki m sot cung ti n c a Ngn hng Nh n c tr ln kh khn, lm gi m hi u qu c a cc chnh sch ki m ch l m pht.

VI. M t s gi i php ki m ch v y li tnh tr ng la ho n c ta

la ho l tnh tr ng kh trnh kh i i v i cc n c c xu t pht i m th p, ang trong qu trnh chuy n i n n kinh t v y m nh h i nh p qu c t nh Vi t Nam. Hi n t ng la ho c a Vi t Nam lc tng cao, lc h th p, nh ng v c b n ch a ch m d t v lun m c kh tr m tr ng. Tm l lo ng i v l m pht, v s m t gi c a ng n i t , thi quen s d ng ti n m t trong giao d ch... khng th m t s m, m t chi u xo b hay gi m tri t c. Theo quy lu t phn b ti s n, trong i u ki n l m pht, ng n i t y u, ng i dn lun c khuynh h ng chuy n sang tch tr vng, b t ng s n, USD v di n bi n g n y c a VN cng theo quy lu t ny. Trong ng n h n, chnh sch ti n t c a NHNN nh m n m c

ch ch ng hi n t ng la ha nh ng ch a hi u qu . Trong qu n l ngo i h i, USD v n c l u hnh qu m c v khng th hi n b ng bt ton k ton. T i n n kinh t t do nh Singapore, cc ng ti n c kh nng chuy n i v n c ch p nh n thanh ton t i cc khch s n, c a hng nh ng bao gi cng c hai bt ton mua ngo i t khch mu n thanh ton v bt ton bn n i t . T i Vi t Nam, vi c mua bn nhi u khi l trao tay.

ch ng la ha l vi c c n thi t nh ng ph i l u x l m t tri v n . R i ro l n c th x y ra l khi ch ng la ha, h th ng thanh ton ch cho php dng

ng n i t v ph i thu gom USD v . Trong qu trnh chuy n ha USD sang VN, x l khng kho s t o p l c tng ti n m t v l p t c gy l m pht ti n t . y l bi h c g p ph i nm 2007 khi ta nh p v h n 9 t USD.

Quan i m, ch tr ng c a ng, Chnh ph v ngn hng Trung ng trong v n la ho l r t r rng: xo b la ho trong n n kinh t - x h i n c ta ph i c th c hi n t ng b c, t ng khu thch ng v i t ng giai o n i m i,

13

8/7/2019 do_la_hoa_6361

14/18

la hoNhm 2 NHC K9pht tri n c a t n c; ph i b ng nhi u gi i php v a kinh t , v a hnh chnh k t h p v i gio d c php lu t, i u ch nh tm l x h i trong l trnh th c thi nhi u c ch kinh t nghi p v ngn hng c th n i ti p nhau, nng v th c a ng ti n Vi t Nam trong cc ch c nng thu c tnh c a ti n t .

Ngh quy t IV c a Ban ch p hnh Trung ng ng (kho 8) trong ph n c p nh ng ch tr ng chnh sch l n, ring trong lnh v c ti n t - ngn hng m t l n n a kh ng nh yu c u " y nhanh ti n th c hi n nguyn t c trn t n c Vi t Nam ph i thanh ton b ng ti n Vi t Nam". m c tiu n 2010 l kh ng ch t l ti n g i ngo i t /t ng ph ng ti n thanh ton (FCD/M2) t trn 20% nh hi n nay xu ng d i 15% v xo b la ho trong nim y t, nh gi, thanh ton, kinh doanh ngo i t tri php

Vi c xo b la ho khng th x l theo quan i m xo b s ch tr n, ph

nh t t c . Trong giai o n hi n nay c n c g ng khai thc m t l i, thu ht v n la trong dn vo h th ng ngn hng, u t cho cc d n pht tri n kinh t - x h i. th tr ng ngo i t v ho t ng kinh doanh ti n t n c ta ang h i nh p v i th tr ng ti n t qu c t . Ni ki m ch , y li v h n ch cc m t tiu c c, c ngha l chng ta ch p nh n s t n t i c a la ho nh ng m t tch c c khch quan. i u quan tr ng nh t l Nh n c ph i gi vai tr ch ng i u ch nh hi n t ng la ho; nh t quy t ph i c cc gi i php hnh chnh - kinh t - gio d c ng b tri t tiu cc m t tiu c c c a la ho. Chng ta khng th s d ng l i cc bi n php hnh chnh t ng p d ng l i cc bi n php hnh chnh t ng p d ng trong nh ng th i gian tr c y nh l: tng t l k t h i ln 100%, khng cho nh n ki u h i b ng ngo i t , khng nh n ti n g i ngo i t ho c h th p li su t ti n g i ngo i t , ch cho php doanh nghi p c m ti kho n ngo i t t i m t ngn hng... Nh ng bi n php hnh chnh ny qua th c ti n th c hi n ch ng t l chng gy kh khn cho cc doanh nghi p, khng khuy n khch ngu n ki u h i chuy n v n c, v khng ph h p v i xu h ng h i nh p v i khu v c v th gi i. Do , gi c nh ng m t tch c c v h n ch nh ng m t tiu c c c a la ho, c th th c hi n m t s gi i php sau y:

1. T o mi tr ng u t trong n c c kh nng h p th c s v n ngo i t

hi n c trong dn v thu ht c t n c ngoi, v th c t cho th y vi c h p th

km cc ngu n v n ny l m t nguyn nhn quan tr ng lm tng tnh tr ng la

ho:

14

8/7/2019 do_la_hoa_6361

15/18

la hoNhm 2 NHC K9

Thc y pht tri n mi tr ng kinh t v m, t o mi tr ng c nh tranh th c s gi a cc thnh ph n kinh t trong c s n xu t, th ng m i, d ch v v k c lnh v c ti chnh, ngn hng.

M r ng cc d n u t c a Chnh ph : d u kh, c u ng, i n l c... khuy n khch s tham gia u t c a cc thnh ph n kinh t .

Pht tri n cc cng c ti chnh nh c ph n, c phi u, tri phi u, a d ng ho cc danh m c u t trong n c. Thay cho d ki n pht hnh tri phi u ngo i t trn th tr ng qu c t , b ng vi c m r ng pht hnh tri phi u ngo i t trong n c, huy ng v n la trong dn.

2. Nh ng gi i php trong lnh v c ti n t

C n ti p t c c c u tch c c m nh gi ng Vi t Nam, pht tri n d ch v

ngn hng v m r ng thanh ton khng dng ti n m t trong n n kinh t . y m nh tuyn truy n v s d ng th , k c th tn d ng qu c t .

Thay cho vi c ch g n v i ng la M nh tr c y, t gi ngang gi nn g n v i m t "r " ti n t (bao g m m t s ngo i t m nh nh USD, EURO, JPY v m t s ng ti n c a cc n c trong khu v c nh Trung Qu c, Hn Qu c...), cc ng ti n ny tham gia vo "r " ti n t theo t tr ng quan h th ng m i v u t v i Vi t Nam. Vi c xc nh t gi nh trn nh m gi m b t s l thu c c a ng Vi t Nam vo la M , v ph n nh xc th c h n quan h cung c u trn th tr ng

trn c s c tnh n xu h ng bi n ng cc ng ti n c a cc n c b n hng l n.

Thu h p i t ng c php vay ngo i t so v i hi n nay, tr tr ng h p cho vay nh p kh u my mc, cng ngh , nguyn li u, bn thnh ph m... ph c v xu t kh u .

Khng c duy tr quy n s h u ngo i t khng c ngu n g c h p php. C n c quy ch r rng r ng s h u ngo i t c a dn c l s h u ngo i t h p php chuy n t n c ngoi vo; khng cho php s h u s ngo i t c c do s

trao i lng vng ch en, r i bi n s thnh s h u ring. S d ng cc cng c c a chnh sch ti n t (nh li su t, d tr b t bu c...)

tc ng n i u ki n th tr ng nh m lm cho ng Vi t Nam h p d n h n la M . Qua h n ch xu h ng chuy n i t ng Vi t Nam sang la M .

15

8/7/2019 do_la_hoa_6361

16/18

la hoNhm 2 NHC K93. C n nh t qun ch tr ng qu n l l u hnh ngo i t theo h ng "Trn t

n c Vi t Nam ch chi tr b ng ng Vi t Nam".

Chi tr b ng ngo i t Vi t Nam, bao g m ti n m t hay chuy n kho n cng khng c php, tr duy nh t tr ng h p tr chuy n kho n cho cc t ch c kinh doanh c Ngn hng Nh n c cho php ti p t c thu ngo i t .

Vi c chi tr cho ng i h ng trong n c cc kho n ti n nh ti n l ng, thu nh p t xu t kh u lao ng... b ng ngo i t ti n m t theo yu c u cng nn ch m d t. Vi c ny ch th c hi n b ng ti kho n ti n g i ngo i t ho c chi tr b ng ti n Vi t Nam. vi c chi tr ki u h i s c i u ch nh cc c nhn t i Vi t Nam s nh n ki u h i b ng VND. T l ny d ki n nm 2008 l 10% v nm 2010 l 30%.

Th c hi n nh ng b c u tin ng Vi t Nam (VND) tham gia quan h vay tr n n c ngoi v u t c a n c ngoi vo Vi t Nam, cho php nh u t n c ngoi s d ng VND tham gia gp v n u t tr c ti p t i Vi t Nam ng i n c ngoi ch p nh n VND trong thanh ton; xo b vi c chuy n ti n FDI ( u t tr c ti p n c ngoi) ph i xu t trnh ch ng nh n hon thnh ngha v ti chnh v xo b cc quy nh v cn i ngo i t i v i FDI.

Ph i gi m chi ph trong giao d ch b ng VND so v i giao d ch b ng USD, m i c tc d ng nng cao tnh chuy n i ng n i t . ng th i nng cao s n nh chnh sch kinh t v m, n nh ti n t v x h i gip ng i dn tin t ng h n vo ng n i t .

p d ng cc bi n php nh m bi n USD thnh m t lo i hng ha bnh th ng, ng th i x ph t nghim minh nh ng sai ph m ch n ch nh vi c mua bn ngo i t trn th tr ng t do.

C nhn c ti kho n ngo i t g i t i ngn hng th ng m i ch rt ra b ng ti n m t ngo i t c t gi ring ho c a i n c ngoi chi tiu. SBV s p d ng t l th i m t nm 2008 n 2010. H tr gi i php ny, t gi s c i u hnh thong h n, cc cng c ti chnh phi sinh s c y m nh h tr v h n ch r i ro v t gi, t o lng tin c a dn chng vo VND.

Nh ng kho n vay n c ngoi c a Chnh ph , k c cc kho n vay c Chnh ph b o lnh v cc kho n thu t pht hnh tri phi u ngo i t c a Chnh ph ch c gi i ngn cho n v th h ng hay c quan th c hi n d n b ng VND.

16

8/7/2019 do_la_hoa_6361

17/18

la hoNhm 2 NHC K9

Ngn ch n v gi m d n cc ho t ng kinh t ng m, ki m sot ch t ch tnh tr ng bun l u, tnh tr ng bn hng thu ngo i t trong n c. C n c bi n php h n ch n m c t i a vi c l u thng v s d ng la M , nim y t gi b ng la M trn th tr ng Vi t Nam.

th c hi n c cc m c tiu , i u ki n b t bu c v i Vi t Nam l ph i nng cao tnh chuy n i c a VND trong n c. Vi c ny s c th c hi n trn c s xy d ng m t c ch t gi linh ho t h n, tng d tr ngo i h i Nh n c. n nm 2010, d tr ngo i h i ph i t t 18 - 20 tu n nh p kh u (so v i m c 10-11 tu n hi n nay), m b o p ng t i a cc nhu c u ngo i t h p php.

Nng cao kh nng chuy n i c a VND v kh c ph c la ho l 2 m t c a qu trnh thc y pht tri n kinh t b n v ng trong i u ki n h i nh p. y cng l qu trnh ti n t i m c tiu ch s d ng VND trn lnh th Vi t Nam. V i s m

c a c a khu v c ti chnh trong nh ng nm t i. v s t do ho giao d ch ti kho n v n, vi c t c m c tiu ki m ch v y li tnh tr ng la ho l vi c lm r t kh khn. Mu n lm c c n ph i c th i gian v c quy t tm cao. i u quan tr ng l nh ng m t tch c c mang l i l i ch c a hi n t ng la ho trn th tr ng Vi t Nam khng b xo b , n t n t i an xen trong c ch th tr ng m c a v h i nh p, c s d ng nh m t gi i php b sung trong chnh sch ti n t tch c c c a t n c trong giai o n m i, cn nh ng m t tiu c c c a la ho th c n ph i c ki m ch , y li v xo b .

17

8/7/2019 do_la_hoa_6361

18/18

la hoNhm 2 NHC K9

DANH SCH NHM 2

1. Bi Thanh H ng.

2. Tr n Th Qunh Nga.

3. Tr nh H ng Lin.

4. Thnh Lan Ph ng.

5. Nguy n Thu Linh.

6. Tr n Thu Linh.

7. Ng Di m H ng.

18