drvo - seminarski.docx

8/16/2019 Drvo - SEMINARSKI.docx

1/25

Drvo- je prirodni materijal koji se dobiva od drvenastih biljaka, uglavnom od

debla stabala, iako se za neke primjene koriste i drvo grana.

Drvo je nehomogen, anizotropan, porozan, vlaknast i higroskopan materijalsastavljen od (40-50%), Lignina (5-!0%), drvnih polioza (0-!0%) ipopratnih tvari (smole, minerali, i dr.). "vojstva drva odraz su njegovogprirodnog porijekla, tj. gra#e.

IZGLED, SASTAV I STRUKTURA DRVETA

-Svako drvo kao biljka sastoji se iz podzemnog dijela koji se naziva korijen i nadzemnogdijela koji se zove stablo. Stablo se sastoji od krošnje, debla i panja (žilište). Krošnja je gornjidio stabla, sastoji se iz grana i grančica i predstavlja vrijednost kao ogrevno drvo. Deblo jecentralni dio stabla i mo$e biti takvo da se ne razgranjava (bor, jela) ili serazgranjava samoj krošnji. !a gra"evinsko drvo potrebljava se čisto deblo, tj. dio visine #(slika $%) koje se prža od panja do prve krpne grane.

https://hr.wikipedia.org/w/index.php?title=Lignin&action=edit&redlink=1https://hr.wikipedia.org/w/index.php?title=Lignin&action=edit&redlink=1


2/25

&ilište (panj) je donji dio stabla i čini prelaz izme" korijena i stabla. !a debljinstabla podrazmjeva se prečnik stabla na visini 130 metara (prsna visina), mjereno bez kore.

'rema spoljnjem izgled debla, drvo može biti pravo, zakrivljeno ili krivo.

- 'oprečni presjek pravog drveta s koncentrični krgovi, zakrivljenog ekscentrični krgovisa središtima na istoj pravoj, a krivog drveta ekscentrični krgovi sa proizvoljno razmještenimsredištima.

-'rečnik debla od podnožja ka vr se smanjje. Drvo se naziva jedrim ako prosječni pad prečnika po m, počevši od prsne visine, ne iznosi više od *+ kod četinara, odnosno *,%+ kodlišara od prsnog prečnika. našim šmama najviša visina četinara je normalno / do %metara tok rasta od 0/ do */ godina. Daljim rastom mog dostii visin i do %/ m, a

negdje i 1/ m. 2išari rast maksimalno od / do 0 m. Kod poprečnog presjeka stabla istič se tri zone3 centralni, srednji dio i omotač. 4entralni diose naziva srce i sastoji se od prstenova ili 5godova6. 7odovi predstavljaj godišnji priraštaj (našim krajevima). Kod svakog goda, prema vrsti drveta, razlikj se dvije zone3 ntrašnjidio goda bliži src naziva se rano ili proljeno drvo, a spoljašnji dio goda bliži peri8erijinaziva se kasno ili jesenje drvo

Drvo ima karakterističn vlaknast strktr koja potiče od njegove anatomske gra"e.Strktra drveta može se ispitivati makroskopski i mikroskopski.

!a makroskopsko ispitivanje strktre potrebno je na zork drveta napraviti trikarakteristična preseka3 poprečni-pravno na drvna vlakna (), zdžni-radi-jalni (*) i


3/25

tangencijalni presek (). 9a si. :. prikazani s karakteristični preseci drveta (debla), nakojima se jasno vide elementi makroskopske gra"e drveta.

SI. 134. Karakteristični preseci drveta


4/25

Slika 134 oprečni presjek

poprečnom presek (slika :), kao najbitnijem za raspoznavanje makro-strktre, lako seočavaj sledei strktrni elementi3

kora, drvna masa i sr! (srce).

9ajznačajniji element poprečnog preseka je svakako drvna masa koja se sastoji od prstenova (godova), koji predstavljaj godišnje priraštaje drvne mase. ntrašnji zbijeniji(kompaktniji), maom tamniji godišnji prstenovi, poznati s kao srčevina (srčka), a peri8ernimanje zbijeni i obično svetliji prstenovi poznati s kao beljikovina (beljika). ;eljika i srčevina

ne mog se lako makroskopski očiti kod svake vrste drveta, me"tim vek postoji razlika njiovim meaničkim osobinama, pri čem srčevina ima daleko bolje meaničkekarakteristike od beljike.

Kora drveta predstavlja njegov zaštitni omotač i sastoji se od3 spolja"nje kore debljine od*


5/25

okvir poprečnog preseka (posebno lišara) obično se lako raspoznaj sr!ni zraci (si.:b-:), koji se kao prave prge pržaj od srži stabla sve do like. Daleko potpnijepoznavanje strktre drveta postiže se mikroskopskim posmatranjem, korišenjem biološkimikroskopa.

=snovni element mikrostrktre drveta je živa elija koja se sastoji od3

elijske opne, protoplazme, jezgra i elijskog soka.

Slika

>elije drveta mog da bd vrlo različitog oblika, ali osnovn mas sačinjavaj elijeili grpe elija 8ormi vlakanaca (vlakana) ili cjevčica (sdova). =vi strktrni elementivijek s orijentisani pravc ose stabla.

?lakanca po pravil imaj meaničk 8nkcij, dok cjevčice obavljaj 8iziološk8nkcij-isran drveta. @e"tim, postoje i strktrni elementi koji istovremeno vrše obje8nkcije-to s traeide, koje se glavnom sre kod četinara, kao geološki starijeg drveta.

Drvo koje se koristi gra"evinarstv, rdarstv i drgim grana, glavnom se sastoji odorganski Sagorljivi elemenata. =d ovi glavni sastojci s3 cel$loza (41#/=%) -visokomoleklarni gljovodonik sa vrlo složenom gra"om makro-molekla i li%niti (sličnog

sastava). Sporedni sastojci s3 škrob, tanin, smole, lja, šeer, belančevine, voda i dr. Sadržaj


6/25

vode svojstven je svakom drvet. Sirovo drvo sadrži %


7/25

dalje prera#ivati.

Osobine (Svojstva) Drveta

-Biroka primjena drveta slovljena je3

visokim meaničkim karakteristikama pri srazmerno maloj zapreminskoj masi, niskom toplotnom provodljivoš, dobrom otpornoš prema mraz, zadovoljavajom otpornoš prema delovanj pojedini emijski agenasa, lakoom obrade i dr.

=sim ovi dobri osobina drvo posedje i niz nedostataka, koji značajno manjj njegov primenljivost, od koji se istič3 neomogenost gra"e i anizotropnost svojstava,idroskopnost, laka zapaljivost, mala trajnost, sklonost ka trljenj i dr.

Sve napred nabrojane osobine drveta zavise od3


8/25

• vrste drveta,• slova njegovog razvoja (rasta),• starosti,• slova skladištenja i dr.

=vi 8aktori naročito tič na3 čvrsto, elastičnost, trajnost i sklonost ka trljenj (osobinekoje s od izzetnog značaja za primen drveta rdarstv).

zavisnosti od stepena prerade, materijali na bazi drveta dijele se na3

običn drven grad koja se dobija ptem meaničke obrade prirodnog drvetaC materijali od drveta koji se dobijaj primjenom naročiti indstrijski postpaka

(8rniri, šper-ploče, panel-ploče, lamelna drvena gra"a i dr)C sintetički materijali koji se dobijaj na bazi drveta tzv. dbokom preradom drveta, pri

čem se mog koristiti svi elemenati drveta, čak i kora.

ada se promatra ogrijevna vrijednost prema te$ini drva, redoslijed vrsta je drugaiji.

1aime, ogrijevna vrijednost iste drvne tvari kree u uskim grani'ama, od+,5 do +2 3kg, a poveavaju je smole, ulja i voskovi koji se pojavljuju udrvu etinjaa.

grijevna snaga drva pada sa poveanjem vlage, jer se dio energije tro&i

na isparavanje vode iz drva. "toga je najisplativije koristiti suho ogrijevnodrvo.

FIZICKA SVOJSTVA DRVETA


9/25

FIZIČKA SVOJSTVA DRVETA

VLAŽNOST DRVETA

POROZNOST DRVETA

PROVODLJIVOST TOPLOTE.

GUSTOĆA (ZAPREMINSKA MASA)

PROVOĐENJE ZVUKA

PROVOĐENJE ELEKTRICITETA

VLAŽNOST DRVETA

Vlažnot drveta de8inisana je količinom vode koj drvo sadrži moment ispitivanja.

?oda (vlaga) drvet može da bde slobodna (kapilarna) i vezana (igroskopna). Slobodnavoda se kree kroz sdove drvne mase i ima je onoliko koliko ima špljina drvnoj masi.&ezana voda dijeli se na3 adezion i konstitcion. deziona voda natapa sdove i vlaknadrveta i to je 8izički vezana voda. Konstitciona voda je emijski vezana voda, npr. ova voda

je konstitcioni element celloze i drgi sastojaka. =v vod nije moge odstraniti izdrveta postpcima isšivanja.

'rilikom sšenja iz sveže posečenog drveta prvo ispari slobodna voda, najpre iz površinskislojeva, a zatim iz ntrašnjosti drvne mase. 9akon toga dolazi do isparavanja adezionevezane vode.

Kad drvo sadrži samo vezan$ vod$, taj stepen vlažnosti naziva se tačkom zasienosti vlakana. najveem broj slčajeva, tačka zasienosti vlakana odgovara apsoltnoj vlažnosti drvetaod cca /+. =vaj podatak je od velikog praktičnog značaja, jer od procenta vlažnosti drvetazavisi zapreminska promjena pri sšenj gra"e, i promjene meanički osobina drveta.

'rema vlažnosti razlikje se3


10/25

• svježe posječeno drvo (vlažnost nije ograničena),• polsvo drvo (sa najviše /+ vlage),• vazdšno svo drvo (sa najviše */+ vlage) i• sšeno drvo sa najviše $+ vlage.

Aazlikjemo apsoltn (#a ) i relativn vlažnost (#r ) drveta. 'rva se odre"je odnos namas potpno svog drveta, a drgo odnos na mas vlažnog drveta. psoltna i relativnavlažnost procentima dobija se pomo obrazaca3

gdje je3

7v - masa vlažnog drveta (kg)

7s - masa svog drveta (kg)

=dnos izme" apsoltne i relativne vlažnosti nije teško nai, jer se preračnavanja sa jedne nadrg mog raditi na slijedei način3

Kako je 7s (kg) masa svog drveta, a ako je masa vode koj sadrži E (kg) vlažno drvo, onda je3


11/25

=dre"ivanje stepena vlažnosti vrši se metodom mjerenja masa. zme se stakleni sd sa poklopcem kpne mase 7. sd se stavi probni zorak i izmeri masa 7*. 'oslije mjerenjamase 7* sd se zajedno sa zorkom stavi sšnic, gdje se sši na temperatri // do /% o4( ne treba da nastpi destilacija). 9akon toga, vrši se mjerenje više pta dok se ne tvrdikonstantna masa sda i zorka koji se nalazi sd 7. 'ri svakom mjerenj sd zajedno sazorkom treba nositi eksikator i ostaviti da se oladi.

'rocenat vlage se račna na osnov obrazaca3

Frajnost, meaničke osobine i potrebljivost drvene gra"e veoma mnogo zavise od stepenavlažnosti.

!a nove konstrkcije drvena gra"a može da sadrži vlage3do */+ za pokrivene i zaštiene konstrktivne elemente

od % do 0+ za krovne vezače

ispod *+ za gra"evinsk stolarij

ispod /+ za ostale stolarske radove.

Drvo sa %+ vlažnosti smatra se kao normalno svo drvo za gra"evinske potrebe.

pijanje vlage se sprečava ispnjavanjem pora drvet sa različitim sredstvima(katranskalja, laneno lje, ljane boje, lakovi itd.).

H!ro"#o$%o"& je karakteristična osobina drveta, koja ima za posljedic da se sadržajvlage drvet mijenja zavisnosti od relativne vlage i temperatre vazda. 'rimanjemvlage drvo poveava dimanzije i zapremin, a sšenjem dolazi do smanjenja i skpljanjadrveta. 'romjen vlažnosti drveta od / < /+ (do tačke zasienosti vlakana) prati poveanjedimenzija i zapremine, dok se podrčj vlažnosti iznad cca /+ dimenzije i zapremina

drveta praktično ne mjenjaj.


12/25

9avedene pojave bbrenja i skpljanja drveta različito se odražavaj pojedinimkarakterističnim pravcima.

!OROZNOST DRVETA

-Drvo je vrlo porozan materijal odnos na drge materijale (čelik, beton i dr.). 'oroznost sekree granicama od */ do %/+ i zavisi od vrste drveta. Bpljine drvenog tkiva ispnjene svazdom, vodom ili drgim materijalima (lje, smola itd.). 'oroznost se izražava kao odnos procentima kpne zapremine pora prema zapremini apsoltno svog drveta. 'oroznostdrveta tiče na njegov težin, pijanja vode i sjaj. =dnos zapremine zidova, pora i ostalog(obično smole) kod neki vrsta drveta je3 za jel *% 3 $: 3 , za bor ** 3 $% 3 i za bkv :% 3%% 3 /.

'oroznost drveta se dobija iz 8ormle3

ρ-zapreminska (spe'i6na) masa potpuno suhog drveta (kgm!)

ρs-zapreminska (spe'i6na) masa potpuno suhog drveta (kgm!)

7psolutno suho drvo8

-'eluloza ρs9+,5:(kgm!)

-lignin ρs9+,40 (kgm!)

;apreminska masa drvene gra#e je skoro nepromjenljiva za sve vrstedrveta (+,5: kgm!), tako da se mo$e uzeti da je zapremina pora8

ili pro'enat pora

;a gra#evinsko drvo ρ se kree *00 do 00 (kgm!).

GUSTOĆA (ZAPREMINSKA MASA)


13/25

> (kgm!).

-


14/25

;apreminska masa za suho drvo (ispod +5% vlage) data je u tabeli

Cabela

rsta 3inimalna(kgm!)

srednja(kgm!) maksimalna(kgm!)

"mreka i jela !00 4!0 *40

Eor (obini) !00 420 50

ari& 400 *50 0

rast 420 *0 0

bukva !20 *50 2!0

/mjetno su&enje ili isu&ivanje drveta s 'iljem potpunog uklanjanja vlaga izdrvene mase znai obradu drveta u posebnim peima odnosnopostrojenjima gdje se drvo isu&uje na temperaturi od +0!F kako bi se

dostigla koliina vlage od 0%. "toga i ka$emo da je mokro odnosno vla$nodrvo te&ko, a suho (isu&eno) drvo je lagano. Co znai da te$ina (ili boljerei masa) drveta ponajprije zavisi od sadr$aja vodene mase u sebi. vuinjeni'u potrebno je uzimati u obzir u sluajevima kad se drvo kamionimatransportuje i kad se na ovim transportnim kamionima ne smije prekoraitidozvoljeno optereenje.


15/25

neprera"eno ili prera"eno (panel-ploče, drvena vna, eraklit i sl.) potrebljava kao toplotniizolator.

!ROVO"ENJE ZVUKA

-;rzina prenošenja zvka drvet je istovjetna brzini prenošenja zvka metalima ako sekree pravc vlakana. Dobar šmarski strčnjak na osnov darca o stablo sa dovoljnotačnosti odre"je kvalitet drveta. ko komad drveta male debljine darimo čekiem, nastaeton čija boja i visina zavisi od vrste i oblika drveta. Drvo koje ima nek grešk (prste-novirazni širina, neravnomjernost ranog i poznog drveta po količini i strktri itd.) ima zvčneosobine smanjenoj mjeri. 2išari, zbog velike poroznosti, mnogobrojni i jaki drvenasti

vlakana imaj slabije zvčne osobine odnos na četinare. Kao znatno pogodniji, četinarimoraj biti potpno svi, siromašni smoli i bez grešaka granj.

!ROVO"ENJE ELEKTRICITETA

-Svo drvo je dobar izolator. Sa poveanjem vlage drvet poveava se i njegova provodljivost elektriciteta i drvo postaje lošiji izolator. 'rovo"enje elektriciteta je nekoliko pta slabije podžnom nego radijalnom pravc drveta. Sa porastom speci8ične mase, procenta vlažnosti, količine smole i lja drvet opadaj svojstva drveta kao električnogizolatora. Da bi drvo sačvalo visoke izolatorske osobine potrebno ga je pretodnoimpregnisati, odnosno osigrati da ne pija vlag.

1.4. MEHANIČKA SVOJSTVA DRVETA


16/25

3G71=H7 ""C7 DIGC7

TVRDOĆA

ČVRSTOĆA

ČVRSTOĆA NA PRITISAK UPRAVNO NA VLAKNA

ČVRSTOĆA NA PRITISAK PRALELNO VLAKNIMA

ČVRSTOĆA PRI SAVIJANJU

ČVRSTOĆA PRI SMICANJU

ČVRSTOĆA NA ZATEZANJE PRALELNO VLAKNIMA

ČVRSTOĆA NA ZATEZANJE UPRAVNO NA VLAKNA

DINAMIČKA ČVRSTOĆA ' ŽILAVOST

Ove osobine drveta avise od !s"ova #od $o%i&a %e drvo ras"o' str!$t!re drveta i s". (aisto drvo &e)ani*$e osobine avise od &%esta sa $o+a s! !eti !or,i a is#itivan%e'#ro,enta v"anosti' #ravi"nosti v"a$ana,a' ve"i*ine i bro%a *vorova. 9ajbitnije meaničkekarakteristike drveta s3 čvrstoa, tvrdoa, elastičnost i žilavost (dinamička čvrstoa).

TVRDO#A

-'vrdoa drveta zavisi od vrste drveta. Fvrdoa drveta nije svda podjednaka. Fako na

primjer, zbijeno drvo srčevine tvr"e je od poroznog drveta beljike, a svo drvo je tvr"e odvlažnog.

'oveava se sa poveanjem zapreminske mase drveta, a opada sa poveanjem njegovevlažnosti. Drvo ima ve tvrdo pravc vlakana nego pravno na nji.

'rema veličini naprezanja na lom, dvo se svrstava po grpama3

• mekano drvo (topola, vrba)• tvrdo drvo (rast, bkva i dr.)

• vrlo tvrdo drvo (šimšir, grab i dr.).


17/25

'rema nekim atorima postoji i grpa meko drvo koje spada jova, smreka, jela i dr.

1a podruju drvenih konstruk'ija va$i drugaija klasi6ka'ija. ao materijalza izradu

drvenih konstruk'ija koriste se8o etinari (jela, smra, beli i 'rni bor)o tvrdi li&ari (hrast, jasen, bagrem, bukva, brest i grab). io meki li&ari (lipa, topola, breza, jasika itd.).

ČVRSTOA DRVETA

ČVRSTOA DRVETA

-vrstoa drveta zavisi od3

vrste drveta, stepena vlažnosti, pravilnosti gra"e, načina optereenja (paralelno ili pravno na vlakna) i dr.

=d meanički čvrstoa najčeše se ispitj sledee3

čvrstoa na pritisak pralelno i pravno na vlaknaC

čvrstoa na zatezanje paralelno i pravno na vlaknaC čvrstoa pri savijanjC čvrstoa pri smicanjC dinamička čvrstoa - žilavost.

-Hvrstoa na pritisak paralelno vlaknima ispituje se na probnim uzor'imadimenzija JJ!'m. Brobni uzorak treba da je pravilnog oblika, pravihvlakana i bez ikakvih gre&aka. /zorak se stavlja u ma&inu za ispitivanjetako, da se pritisak prenosi paralelno vlaknima drveta.

Elat$%not je karakteristika koja je dobro izražena kod svi vrsta drveta. 9epravilan tok vlakana, kvrgavost i smanjena vlažnost manjj elastična svojstva drveta. @lado drvo jeelastičnije od starog.


18/25

@odl elastičnosti je od izzetnog značaja za praktičn primen drveta kao konstrktivnog

materijala. =dre"je se na osnov dijagrama σ - ε (si. 0), preko izraza3

H I tg α/

?rijednost tgα/ može se izračnati na osnov odnosa ∆σG∆ε okvir podrčja linearne

zavisnosti izme" σ - ε. 2inearnost je zastpljena do napona koji s reda veličine :/ do %/+

odnos na odgovaraje čvrstoe (si. 0).

Ž$lavot kao dinamička karakteristika drveta zavisi od vrste drveta i njegove vlažnosti. Kod

svi vrsta žilavost se poveava sa sadržajem vlage, zbog čega je sirovo drvo vek žilavije odsvog. 'ri tome tvrdo drvo je obično manje žilavo od mekog drveta.

HEMIJSKO-/I(IČKA SVOJSTVA


19/25

HEMIJSKO'FIZIČKA SVOJSTVA

CI71"C

KALORIČNA VRIJEDNOST

SKUPLJANJE I IRENJE (URENJE) DRVETA

ZAPREMINSKA POSTOJANOST

Dio drveta koji se naje&e koristi u graKevinarsvu = rudarstvu uglavnom se sastoji

od 'eluloze -visokomolekularnog ugljovodonika (*+05)n, a zatim od lignina,smole, ulja, vode skroba i drugih supstan'i. ;astupljenost nabrojanih supstan'i jesledea8

'eluloza i lignin do 0%hemijski vezana voda ''a +:%smole, ulja, skrob, tanin ''a !% .

značajnija emijsko-8izička svojstva drveta spadaj3

trajnost, kaloričnost, zapreminska postojanost i skpljanje.

TRAJNOST

-ko se zanemari čisto meaničko razaranje, sve vrste drveta pod izvjesnim slovima posjedj ist trajnost. Drvo se najbolje održava mokrom pjeskovito-glinovitom zemljišt, anajgore krečnom zemljišt. 9ajdže se drži svako drvo koje je ravnomjerno izloženo istimticajima, i to3 da li je stalno svo ili da li se stalno nalazi pod vodom. 9a trajnost drvetanajnepovoljnije tiče promjena od vlage na svo, i obratno. ;iljne i životinjske štetočinetako"e tič na trajnost drveta. Fvrdo i gsto drvo je trajnije od mekog i poroznog. Starijedrvo i srž s trajniji od mladog drveta i beljikovine. 'ribližne vrijednosti trajnosti drveta godinama date s tabeli %.

TA0EA 23


20/25

VRSTADRVETA

EJE(NIČKI5RA6OVI

NE(A7TIENO DRVOSO0ODNO STOJEE

5OD KROVOMSO0ODNO

8VIJEK S8VO

0RE(A L 3. .99'3. . .4: 2. .9:. . .2; MANJE OD 3::08KVA 9'3-2 1:. .23. . .3 19:-=::

0OR >-; 4:. .


21/25

- Skpljanje drveta je smanjenje zapremine sšenjem. !bog neomogene strktre drveta,različite poroznosti i vlažnosti pojedini slojeva, skpljanje je različito na raznim mjestima i raznim pravcima prema vlaknima. 9ajvee promjene prilikom sšenja drveta se javljaj tangencijalnom pravc, zatim radijalnom, a najmanje aksijalnom pravc. Jetinari se sljedravnomjernije grade skpljaj ravnomjernije od lišara. 'rocentalno skpljanje jedinicezapremine odre"je se po obrasc3

gdje je3

? -zapremina vlažnog drveta (m)

?o -zapremina potpno svog drveta(m)

Skpljanje drveta sljed isšivanja predstavlja razlik zapremina ? i ?o.

-pijanjem vode svo drvo se širi i dolazi stanje kome je bilo prije gbljenja vode.Količina vode drvet iznad /+ ne tiče na promjen njegove zapremine. ?eina vrstamekog drveta pija vod za :0 sati */ do *%+ svoje težine, a cio proces traje * do mjeseca.Fvrdo drvo pija mnogo manje vode, i to svega % do */+. 'rilikom širenja drvo razvijavelik energij. Stari Hgipani s koristili ov pojav pa s pkotine stijena zavlačili drvene

klinove, a zatim i zalijevali vodom. Fako s spješno razbijane stijene.


22/25

BDGM7 DIGC7

EC71=H7 BDGM7 CG1=H7 BDGM7

HGC=17I= M=?H7I= BIG37 EI7D= BIG37 7M=CGC/

Po$%e&a Drveta

0OTANIČKA 5ODJEA DRVETA

-'rema botaničkim karakteristikama stabla dijelimo na dvije glavne vrste3 na četinare ilišare. =sim ove dvije glavne vrste, postoji i vrsta egzotičnog drveta (šimšir, platan) koga našim krajevima ima malo.

Drvena gra"a Hvropi potiče od dve glavne vrste drvea3 li"ara i četinara. Drvo četinarapotrebljava se mnogo više od drveta lišara zbog pravilnog rasta stabla, srazmjerno vee

džine i elastičnosti, lakše obrade i velike rasprostranjenosti.

daljem tekst obradie se važnije vrste domai lisara i četinara, od važnosti za primjen rdarstv i gra"evinarstv.

LI(#ARI

Toola je lako drvo bele boje, male tvrdoe. potrebljava se za izrad dasaka, gredica, kao iza dbok prerad drveta.

*a-re. dostiže visin do */ m. poprečnom presek je žkaste ili crvenkaste boje sa jasno

izraženim godovima. =dlikje se zadovoljavajom trvdoom i trajnoš. ?rlo brzo raste nasvim prostorima i relativno je je8tino drvo, zbog čega se sve više koristi kao zamena zaskplje rastovo ili bkovo drvo. potrebljava se za jamsk gra", železničke pragove, izrad

parketa i dr.

*/0va tako"e spada red drveta sa visokim stablomC često dostiže visin do :/ mm, dok debljina stabla može biti i do %/ cm. ;kovina je crvenkasto bele boje, izraženog sjaja,obično jednobojne srčevine i beljike sa jasnim godišnjim prstenovima i mnogobrojnim tankimsržnim zracima. Feško je i tvrdo drvo, sraz-merno krto i malo trajno. 'ostojana je vodi, ali

brzo propada pri naizmeničnom kvašenj i sšenj. potrebljava se kao gra"evinsko i jamskodrvo (za razne konstrktivne elemente, parket i dr).


23/25

Cer se odlikje crvenkastožkastom bojom, širokom beljikom i krpnijim sržnim zracimanego kod rasta. ako zaostaje pogled trajnosti, te se cerovina manje ceni kao gra"a.

1rat je drvo koje se odlikje velikom čvrstoom i tvrdoom. @ože da naraste i do %/ m i daima stablo debljine cca // cm. 'ostoji više srodni vrsta rasta, od najvišeg lžnjaka do

najnižeg rasta. #rastovina ima žkastosme" srčevin i žkastobel beljik. asni jegodišnji prstenova i široki sržni zraka. poprečnom presjek obično se mog videti6pore6 (sdovi), koje radijalnom i tangencijalnom presek izgledaj kao isprekidane

brazdice. Kratki je vlakana. ?rlo je tvrdo, teško i trajno drvo, postojano vodi. Aelativnolako se obra"je, pa se stoga potrebljava za izrad železnički i rdarski pragova, drvenigreda, podgradni stbaca, podova (parketa) i dr.

ČETINARI

Ar$2 povoljnim slovima dostiže visin od :/ m. poprečnom presek jasno se raspoznajgodišnji prstenovi, beljika je žkastobela, dok je srčevina zatvorene boje. Dgotrajno je drvoi zato se može potrebiti za sve vrste konstrkcija.

S.re0a (smrča, omorika) je visoko smolasto drvo koje može da dostigne visin i do %/ m(vrlo dgog debla). Smrekovina je žkastobele boje, jasni godišnji prstenova, jednobojnesrčevine i beljike. @eko je i mereno trajno drvo, neotporno na vlag. potrebljava se kaogra"evinsko i jamsko drvo.

*or (beli i crni bor) ima velik visin stabla /


24/25

Jela je drvo koje ima znatno manji sadržaj smole drvnoj masi, pa je stoga manje trajna od

borovine. Dostiže visin do :/ m i debljin preko :/ cm, pri čem je deblo vrlo dgo i pravo.elovina je žkastobele do crvenkastobele boje, bez sjaja, jasni godišnji prstenova,

jednobojne srčevine i beljike. @eko je i lako drvo, svom prostor vrlo trajno. potrebljavase kao gra"evinsko, rije"e kao jamsko drvo.


25/25

drvo - seminarski.docx

Documents