-1-

-2-

دندانپزشكي ی دانشكده

اندودنتیكس ی رشتهتخصصي در دكترای نامه جهت اخذ مدرک پايان

:عنوان

های بررسي اثر كرايوتراپي روی مقاومت به شكست فايل

روتاری

محل انجام پژوهش:

دانشكده دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي جندی شاپور اهواز نده:نگار

معصومه اسكیني :راهنما تاداناس

زاده محمد يزدیجناب آقای دكتر

جناب آقای دكتر سیدمحسن حسیني گوشه :مشاوراد تاس

منصور جعفرزادهجناب آقای دكتر

75 شماره پايان نامه: تاريخ تصويب پايان نامه:

29/9/93 تاريخ دفاع پايان نامه:

25/12/94 امین شده است و ت -94063U تاعتبار طرح تحقیقاتي مصوب شماره هزينه اين پايان نامه از محل

كلیه حقوق اين پايان نامه برای معاونت پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي جندی شاپور اهواز محفوظ

است .

-3-

-4-

فهرست مطالب شماره صفحه عنوان

خالصه

كلیات و پیشینه تحقیقفصل اول:

1 بيان مسأله -الف 4 کليات -ب 8 بررسی متون -ج 20 اهداف و فرضيات -د

20 هدف اصلی 20 اهداف اختصاصی )ویژه(

20 اهداف کاربردي 20 فرضيات یا سؤاالت تحقيق

ها مواد و روشفصل دوم:

22 جدول متغيرها -الف 23 وع مطالعه و روش انجام آنن -ب

23 ي مورد بررسی جامعه -ج

23 گيري محاسبه آن و روش نمونهحجم نمونه، شيوه -د 23 روش اجراي تحقيق -ه 27 تعریف واژگان -و 27 روش تجزیه و تحليل آماري -ز

28 مالحظات اخالقی -ح

29 نتايج: سومفصل

نتايجو تفسیر : بحثچهارمفصل

32 بحث -الف 38 گيري نتيجه -ب 39 پيشنهادات -ج

مراجع: ششمفصل

40 مراجع

-5-

اشکال فهرست شماره صفحه عنوان

RaCe 24هاي روتاري فایل -1شکل

Mtwo 24هاي فایل -2شکل

cryogenic 25سازي هاي آماده ابزار اختصاصی درمان – 3شکل

cyclic fatigue 26بيس چوبی براي آزمون – 4شکل

26 ي پالستيکی ي اتصال دهنده هندپيس و گيره – 5شکل

هانمودارفهرست شماره صفحه عنوان

در RaCeو Mtwoهاي فایل هاي منجر به شکست در ميانگين و انحراف معيار تعداد سيکل -1نمودار

cryogenic 30سازي هاي با و بدون آماده نمونه

هاي با در نمونه RaCeو Mtwoهاي ميانگين و انحراف معيار زمان منجر به شکست در فایل -2نمودار

cryogenic 31سازي و بدون آماده

جدولفهرست شماره صفحه عنوان

هاي در فایلو زمان شکست هاي منتهی به شکست ميانگين و انحراف معيار تعداد سيکل -1ل جدو

RaCe وMtwo هاي برحسب درمانcryogenic 31

-6-

خالصه

سابقه و هدف

یا قراردادن آلياژهاي فلزي در دماهاي خيلی پائين در نيتروژن مایع ممکن است cryogenicهاي درمان

هاي اندودنتيک بشود؛ مقاومت در برابر سایش؛ مقاومت در برابر شکست و استحکام فایلباعث افزایش

هاي هرچند شواهد قطعی در این زمينه به دست نيامده است. تحقيق حاضر با هدف تعيين اثرات درمان

cryogenic هاي روتاري شکست فایلبه در مقاومتRaCe وMtwo .انجام شد

ها مواد و روش

% انتخاب و با یا 6و تيپر tip 25با سایز Mtwoو RaCeفایل روتاري 40؛ قيق آزمایشگاهیتحدر این

oنيتروژن مایع در دماي با ها درمان سازي شدند. آماده cryogenicهاي بدون درمانC196- انجام شده و

سرعت هندپيس با؛ cyclic fatigueمایع قرار گرفتند. در دستگاه آزمون در ساعت 24ها فایل

rpm800 تورک نيروي وg-cm150 براي فایلRaCe و با سرعتrpm280 و تورکg-cm230

شکست در آنها تا زمانی که چرخش یافتند ها تناینسترومحرکت کرده و تمام Mtwo هاي براي فایل

ها تعيين گردید. فایل شکستي ها تعداد سيکلشده و براي هر فایل ثبت شکست زمان روي دهد.

انجام شد. student tها با آزمون سات آماري دو گروه از فایلمقای

ها یافته

هاي هاي بدون و با دریافت درمان و در نمونه RaCeهاي هاي منتهی به شکست در فایل تعداد سيکل

cryogenic برابرNCF2/179±95/4125 وNCF1/190±4/4175 هاي و در فایلMtwo برابر

NCF1/68±15/1248 وNCF6/78 ± 55/1281 هاي گزارش گردید. زمان شکست در فایلRaCe

هاي ثانيه و در فایل 2/313±3/14ثانيه و 5/309±44/13برابر cryogenicهاي بدون و با دریافت درمان

Mtwo داري از نظر تعداد تفاوت معنیثانيه به دست آمد. 8/274±9/16ثانيه و 6/267±6/14برابر

سازي با در دو گروه با و بدون آماده Mtwoو RaCeهاي شکست در فایل ها و زمان منتهی به سيکل

cryogenic .دیده نشد

داري در افزایش مقادیر فقط اثرات محدود و غيرمعنی cryogenicهاي براین اساس؛ درمان:گیری نتیجه

داشته است. Mtwoو RaCeهاي روتاري مقاومت در برابر شکست و زمان شکست فایل

ی کلیدیها واژه

هاي روتاري ؛ مقاومت در برابر شکست؛ فایلcryogenicهاي درمان

-7-

بیان مسأله -الف

ي براي بهبود نحوه 1990هاي ( از سالNickle-Titanium: Ni-Tiهاي چرخشی نيکل تيتانيوم ) فایل

ت مناسب اند. این آلياژ، به دليل خصوصيا هاي اندو معرفی شده هاي ریشه در درمان سازي کانال آماده

است. خاصيت سوپراالستيسيتی نيکل کانال ریشه دندان پيدا کرده خود، کاربردهاي روزافزونی در درمان

دهد که به دنبال تغيير شکل بارز و قابل توجه دوباره به شکل اوليه خود بازگشته و تيتانيوم به آن اجازه می

، شوند، برتري دارد. این ویژگی ئمی میکه دچار تغيير شکل دا stainless steelلذا نسبت به فلزات

تر کرده و تبعيت آنها از انحناي کانال و نيز مقاومت در هاي اندودنتيک نيکل تيتانيوم را ارتجاعی فایل

دچار stainless steelهاي ها کمتر از فایل برابر شکستگی را بيشتر نموده است. به عالوه ، این فایل

، کامالً دهند روي می% 10هایی که به ميزان این ابزار، تغيير شکل شوند. در سایش و تغيير شکل می

ها این فایل باشد. همچنين، % می1شود، در حالی که این ميزان در آلياژهاي معمولی حداکثر میبرطرف

(. 1رسد خواص ضدخوردگی عالی نيز داشته باشند) سازگاري نسجی خوبی داشته و به نظر می

هاي ها به دليل شکست اند این فایل دست آمده از برخی تحقيقات بالينی نشان داده با این حال، شواهد به

(؛ shear stressesهاي برشی ) هاي ناشی از تنش ( یا شکستfatigue failuresحاصل از خستگی )

(. انحناي کانال به عنوان یک ریسک فاکتور اساسی براي شکست ابزار اندو 2-4عملکرد مناسبی ندارند)

هاي (. عالوه بر این؛ اینسترومنت5-8گردد) هاي خمشی ایجاد می شود که در اثر آن استرس ب میمحسو

تيتانيوم مستعد ایجاد ضایعات سطحی در سطوح برشی خود بوده و کارآیی برشی آنها نيز نسبتاً -نيکل

stainless steelهاي ها در مقایسه با اینسترومنت (. همچنين؛ ریزسختی این نمونه9باشد) اندک می

ي سایش سطحی و مقادیر اندک ریزسختی؛ کارآیی برشی (؛ و به واسطه10 ،11کمتر بوده)

(.12باشد) کمتر می stainless steelهاي تيتانيوم در مقایسه با فایل-هاي نيکل اینسترومنت

اي ه هاي درمانی مختلف سطحی براي بهبود کارآیی برشی و مقاومت در برابر سایش اینسترومنت روش

)قرار دادن cryogenicهاي (. از طرف دیگر؛ درمان13-15اند) تيتانيوم ابداع و به کار گرفته شده-نيکل

تواند تمام سطح مقطع فلز و نه فقط مقاطع سطحی آن را تحت ها در معرض دماهاي خيلی پائين( می نمونه

-8-

مام با دماهاي بسيار پائين ؛ فلز مدتی در حcryogenic(. طی فرآیند درمانی 16 ،17تأثير قرار دهد)

شود به تدریج در ( قرار گرفته و سپس به آن اجازه داده می-C°320تا -C°196محتوي نيتروژن مایع )

دماي اتاق گرم شود. فرآیند قرارگرفتن فلز در نيتروژن مایع تحت عنوان درمان کرایوژن مرطوب

ور که در آن فلز در نيتروژن مایع غوطهگذاري شده است. درمان کرایوژن خشک نيز فرآیندي است نام

شود. دماهاي زیر دماي صفر معمول نظير نشده بلکه در موقعيتی در باالي سطح نيتروژن مایع نگهداري می

C°80- (و به نظر می18براي این منظور به کار گرفته شده ) رسد خصوصيات عملکردي ابزار با کاهش

.(19-21هرچه بيشتر دما افزایش پيدا کند)

Kim ( ؛ در بررسی اثرات درمان2005و همکاران) هايcryogenic تيتانيوم -هاي نيکل در اینسترومنت

تيتانيوم شده -هاي نيکل منجر به افزایش ریزسختی اینسترومنت cryogenicهاي اندو نشان دادند درمان

ها مشاهده ونهولی شواهدي از تغييرات قابل توجه در ترکيبات فاز کریستالينی یا ترکيبی در نم

در cryogenicهاي (؛ اثرات درمان2007و همکاران ) Vinothkumar(. همچنين؛ 22نکردند)

cryogenicهاي ( را ارزیابی کردند و نشان دادند درمانNiTiتيتانيومی )-هاي اندودنتيک نيکل فایل

ري در مقاومت آنها در ها داشته ولی تأثي داري در افزایش کارآیی برشی نمونه خشک و عمقی اثرات معنی

اثرات مناسبی cryogenicهاي (. از طرف دیگر؛ مشخص گردیده درمان23برابر سایش نداشته است)

stainless steelهاي دستی اندودنتيک در بهبود کارآیی برشی و مقاومت در برابر سایش اینسترومنت

از Kهاي مقادیر ریزسختی فایلمرطوب منجر به بهبود cryogenicهاي (؛ ولی درمان24 ،25نداشته)

هاي تحقيقاتی (. با توجه به گزارش نتایج مختلف در پيشينه22تيتانيوم گردیده است)-جنس نيکل

هاي بيشتر در این زمينه مورد تأکيد قرار گرفته است. ضرورت ارزیابی

می (. شکست پيچشی هنگا26دهند) هاي روتاري در دو جهت پيچشی و خمشی روي می فایل شکست

دهد که نوک یا قسمت دیگري از اینسترومنت در داخل کانال ریشه قفل شده و قسمت دیگر آن روي می

همچنان چرخش نماید. هنگامی که تورک اعمال شده از حد االستيک فلز تجاوز نماید شکست نوک

فلز (. شکست ناشی از خستگی نيز به دليل بروز خمش متعاقب خستگی27غيرقابل اجتناب خواهد بود)

دهد. اینسترومنت در داخل کانال خم شده و آزادانه در انحناي کانال چرخش نموده و لذا روي می

-9-

دهد تا هنگامی که اینسترومنت دچار ي خمش ماگزیمم آن روي می هاي استرس/فشار در نقطه سيکل

در طول اي اینسترومنت هاي استرس/فشار منجر به افزایش خستگی دوره (. این سيکل28شکست گردد)

(. 29نماید) زمان شده و نقش قابل توجهی در شکست اینسترومنت ایفا می

هاي بر مقاومت در برابر شکست فایل cryogenicهاي تحقيق حاضر با هدف تعيين اثرات درمان

انجام می شود. RACEو M2روتاري اندودنتيک

وژنيک قادرند کارایی فایل هاي از آنجا که تعدادي از مطالعات عنوان می کنند که درمان هاي کرای

نيز Ni-Tiروتاري را باال برند و حتی در مواردي عنوان شده که باعث بهبود مقادیر ریزسختی فایل هاي

می شوند، هدف از انجام این مطالعه تعيين اثرات درمان هاي کرایوژنيک بر مقاومت در برابر شکست

است. RACEو M2فایل هاي روتاري اندودنتيک

-10-

کلیات -ب

تیتانیوم-وسایل چرخشی نیکل

هاي براي درمان NiTiتيتانيوم -هاي ابزاري متعددي از جنس نيکل ؛ سيستم1990ي از اوایل دهه

ي نوک، تيپر، ها از نظر عواملی مانند اندازه اندودنتيکس معرفی شدند. خصوصيات طراحی این سيستم

ي آن دیگر هاي اوليه گر متفاوت هستند. برخی از سيستمبا یکدی pitchي مارپيچ و مقطع عرضی، زاویه

LightSpeedهاي اندودنتيکس دارند. البته وسایلی مانند هيچ کاربردي نداشته یا نقش کمی در درمان

شوند؛ هاي جدید نيز به طور مداوم توليد می شود. طرح ؛ هنوز به طور وسيعی استفاده میProfileو

بينی است. لينی به خصوصيات طرح بستگی داشته باشد، به سختی قابل پيشهرچند ميزانی که نتایج با

شوند؛ البته برخی هاي سایشی ساخته می سازي کانال از طریق روش بيشتر وسایل به کار رفته براي آماده

قابل توليد هستند. کيفيت سطحی، فاکتور مهمی در این زمينه به شمار laser etchingنيز از طریق

هاي شوند، نقش مهمی در شکستگی هایی که به دنبال بروز نقایص سطحی ایجاد می زیرا ترک رود، می

تيتانيوم -ي نيکل ها در وسایل استفاده نشده و پيچش يکنند. نقایص سطحی همانند برق فلز ابزار بازي می

کردن سطوح با هاي زیادي براي بهبود کيفيت سطحی این ابزار از طریق براق شایع هستند. همزمان، تالش

رسد روش اخير، اثر مفيدي بر روي الکتریسيته و پوشاندن آنها با نيترید تيتانيوم انجام شده است. به نظر می

.(30)( ابزار داشته باشدcutting efficiencyی برشی )یکارآ

در اندودنتيکس مورد توجه قرار گرفته است: االستيسيتی بسيار باال و NiTiدو خصوصيت آلياژهاي

دهند اي. این دو خصوصيت به طور مداوم به وسایل چرخشی اجازه می مقاومت باال در برابر خستگی دوره

هاي انحنادار مورد استفاده قرار بگيرند. از طرف دیگر، متغيرها و آميز در کانال به صورت موفقيت

دهند. ثير قرار میتيتانيوم را تحت تأ-خصوصيات فيزیکی متعددي، عملکرد بالينی وسایل چرخشی نيکل

ایی یا سوراخ ـ، جابجblock ،ledgeاد ـی نظير ایجـ، بروز مشکالت بالينNiTiایل چرخشی ـکاربرد وس

. به هر حال، این وسایل تمایل بيشتري براي ستا اندودنتيکس را به ميزان زیادي کاهش دادهرشدگی د

بالينی به خودي خود یک بيمار را مشکالت اینشکستگی در مقایسه با وسایل دستی دارند. همچنين؛

-11-

هاي ضدعفونی دسترسی شستشو دهندهعمدتا کنند، ولی بعد از درمان نمیپري اپيکال مستعد بروز بيماري

جلوگيري و دبري ها ها کننده را به سيستم کانال ریشه محدود کرده و از حذف مناسب ميکروارگانيسم

. (30)نمایند می

هایی که در یک ریشه به هم شکل، کانال Sهاي تيتانيوم براي کانال-کلهاي روتاري ني معموالً فایل

هاي هایی که در آنها لج ایجاد شده و کانال هاي با انحراف زیاد، کانال (، کانالIIشوند )نوع متصل می

ي ها تماس داشته باشند، اندیکاسيون ندارند. حفره توانند با تمام دیواره ها نمی خيلی بزرگ که فایل

براي کار با این وسایل ضروري بوده و (Straight line access)سترسی در امتداد خط مستقيم د

( به کار گرفته شوند. passiveوسایل باید به صورت غيرفعال )

اي رخ دهد. ( یا خستگی دورهtorsionalتواند در اثر اعمال نيروهاي پيچشی ) شکستگی وسایل می

با افزایش سطوح بين شيارها، اصطکاک و .شوند اصطکاکی ایجاد مینيروهاي پيچشی به خاطر مقاومت

رود. نيروهاي پيچشی ممکن است باعث باز شدن شيارهاي فایل قبل از شکستن احتمال شکست باال می

توان با . نيروهاي پيچشی را میاستي وسایل بعد از هر بار استفاده ضروري ، مشاهدهلذاآنها شده و

و لوبریکنت کاهش داد. خستگی crown-downسازي تفاده از روش آمادهکاهش تماس فایل، اس

هاي سطح ي انحنا؛ مولکول . در نقطه(5)شود هاي انحنادار ایجاد می اي با چرخش فایل در کانال دوره

می هاي سطوح داخلی فایل به هم فشرده شده خارجی فایل تحت کشش قرار دارند، در حالی که مولکول

شکند. هيچ مناطق کشش و فشردگی تغيير موقعيت داده و در نهایت، فایل می ،فایلبا چرخش شوند.

اي مبنی بر احتمال شکستن فایل نيز وجود ندارد، بنابراین توصيه شده که تعداد ي قابل مشاهده نشانه

ي . همچنين، برا(31)دندان شود 5تا 1دفعات استفاده از وسایل نيکل تيتانيوم مشخص شده و محدود به

يفيه یا با انحناي شدید؛ توصيه شده فقط از وسایل یک بار مصرف ـهاي کلس امل کانالـکل شـموارد مش

(31و 30)استفاده شود.

(Fatigueخستگی )

اخذ شده است. این واژه در « خسته شدن»با معنی Fatigareاز لغت التين Fatigueاصطالح

هاي مکرر، یا مواد به دنبال اعمال استرس ي آسيب و شکست هاي لغت مهندسی در زمينه فرهنگ

-12-

هاي عادي اعمال شده به آنها به کار فشارهایی که کمتر از حد استرس نهایی ماده بوده و نيز حتی استرس

هاي وارده به ترکيبات ساختاري مواد به هاي ناشی از خستگی یکی از اولين آسيب گرفته شده است. ترک

اي واقعی آنها افزایش نيافته و تنها عالمت تحکام مواد با طراحی تودهرود. این واقعيت که اس شمار می

رساند که آسيب گيري را می باشد، این نتيجه ي ترک در آن می تهدید کننده در اغلب موارد مشاهده

خستگی مواد واقعاً خطرناک خواهد بود.

Wohler1852-1869هاي ي موضوع شکست خستگی در سال ؛ تحقيقات سيستماتيک متعددي درباره

-Amplitudeهاي نوسانی ) انجام داد. به دنبال تحقيقات وي بود که رفتارهاي خستگی در قالب منحنی

Lifeي تحمل ( تعيين و مفهوم محدوده«Endurance Limit(خستگی بيان گردید )32.)

معموالً افت و تحليل مواد ممکن است خود را به صورت شکست، افت حمایتی یا سایش نشان دهد که

ي اعمال استرس یا فشار نيز ممکن است به صورت ایستا باشد. نحوه تحت تأثير فاکتورهاي محيطی می

اي شود( یا دوره هاي ممتد اعمال می ماند(، دیناميک )که با برخی نسبت )که در طی زمان ثابت باقی می

(Cyclicباشد. در برخی موارد، هایی از استرس یا فشار که در طی زمان تغيير پيدا می ؛ محدوده )کند

ي سطحی ماده روي دهد. در این موارد، استحکام ساختاري به ترک ممکن است درست در زیر ناحيه

(. 33شود ) دنبال بروز ترک کاهش یافته و تحت اعمال نيروهاي طبيعی، ساختار آن از هم گسيخته می

ا و فشارهاي وارده بستگی دارد. به هر ه ي استرس زمان سپري شده قبل از شکست ماده نيز به محدوده

حال، در برخی موارد، مقادیر اندک استرس یا فشار کمتر از آن است که گفته شود ماده دوام نامحدودي

ي بدون آسيب ي ماده ممکن است در یک ناحيه دارد. در طول زمان، ضایعات موجود در اجزاي سازنده

شر گردد تا هنگامی که شکست نهایی روي دهد. چگونگی اوليه تجمع یافته و طبق یک الگوي ثابت منت

(.33بندي شده است) مرحله مختلف تقسيم 5پيشرفت آسيب ناشی از خستگی در این حالت در

( که منجر به بروز Microstructural( و ریزساختاري )Substructuralتغييرات زیرساختاري )ْ -1

گردد. آسيب دائمی در ماده می

اي ميکروسکوپیه ایجاد ترک -2

هاي نهایی که ممکن است در هاي ميکروسکـوپی به منظور ایجاد ترک رشد و به هم آميختـگی تـرک -3

-13-

ي نظر عملی، این مرحله عموماً منجر به ایجاد تمایز بين نهایت منجر به بروز شکست اصلی گردد )از نقطه

گردد(. هاي ماکرو می مرحله ایجاد ترک و انتشار ترک

هاي ماکروي غالب ار ثابت ترکانتش -4

عدم ثبات ساختاري یا بروز شکست کامل -5

هاي غالب تحت تأثير عوامل مختلفی قرار دارد. ميزان تجمع نقائص ميکروسکوپی و ميزان پيشرفت ترک

هایی( که منجر به شروع ترک ناشی از خستگی هایی )دوره عمر نهایی به صورت مجموع تعداد سيکل

سازد تعریف شده هاي نهایی منتشر می ي ترک هایی که آن ها را در اندازه عداد دورهشده به عالوه ت

(.33است)

-14-

بررسی متون -ج

Bramipour ( ؛ مقادیر استحکام سایشی فایل2001و همکاران) هايstainless steel سازي آماده

و Hedstromز نوع ا stainless steelهاي را ارزیابی کردند. فایل cryotherapyشده با روش

Flex-R با طولmm25 گروه 4ها در انتخاب و اینسترومنتFlex-R با همان شکل خریداري شده از(

با همان شکل خریداري شده و Hedstrom؛ cryogenicسازي تحت آماده Flex-Rکارخانه(؛

Hedstrom سازي تحت آمادهcryogenic هاي بندي شدند. براي انجام درمان تقسيمcryogenic ؛

ها به صورت قرار داده شدند. دماي نمونه cryogenicها توسط کاغذ پوشش یافته و در مخزن فایل

ها به ها در این دما نگهداري شدند. سپس؛ دماي نمونه کاهش داده شده و فایل -C°186تدریجی تا

برشی؛ افزایش داده شده و از مخزن خارج شدند. براي تعيين کارآیی -C°45تدریج تا حد

)در برابر قطعات آکریلی و push-outي ضربه 300ها به یک ابزار آزمایشگر متصل شده و اینسترومنت

هاي خارج (به آنها اعمال گردید. قطعات عاجی از طریق برش مقطعی دندانmm5/1عاجی با ضخامت

طعات آکریلی؛ تهيه شدند. هنگام ساخت ق mm5/1و سایش آنها تا رسيدن به ضخامت CEJشده تا حد

در برابر قطعات عاجی قرار گرفته و تمامی فرآیندها در قطعات push-outي ضربه 300ها در برابر فایل

پالستيکی و عاجی بدون تغيير موقعيت فایل انجام شدند. با این کار؛ سطح فایل به دقت در برابر قطعات

يزه و توسط یک سرنگ برداشته شد. ها توسط آب دیون پالستيکی و عاجی اکسپوز گردید. تجمع دبري

% نگهداري شدند. عمق شيارها در قطعات پالستيکی 9/0ها براي پيشگيري از خشک شدن در سالين نمونه

ها از طریق تقسيم گيري و مقادیر عمق در قبل و بعد از فرآیند توسط یک ميکروسکوپ ميکرومتري اندازه

سازي روي قطعات عاجی بر عمق پالستيکی بعد از آمادهي عمق شيار برشی )بر حسب ميلی متر( در قطعه

ي عاجی به یک نسبت تقسيم شدند. طبق سازي در قطعه ي پالستيکی قبل از آماده شيار برشی در قطعه

داري کاهش یافته ولی ها بعد از سایش در عاج به صورت معنی نتایج تحقيق؛ کارآیی برشی تمامی فایل

دیده نشد. cryogenicسازي شده با روش سازي و آماده هاي بدون آماده لداري بين فای هاي معنی تفاوت

(. 24ها نداشت) هيچ تأثيري در استحکام سایشی فایل cryogenicسازي همچنين؛ آماده

-15-

Kim ( ؛ اثرات درمان2005و همکاران) هايcryogenic تيتانيوم اندو را -هاي نيکل در اینسترومنت

هيچ تأثيري در ترکيب، cryogenicهاي تحقيق این بود که درماني صفر بررسی کردند. فرضيه

تيتانيومی -نيکل k-fileعدد 30تيتانيوم ندارد. تعداد -هاي نيکل ریزسختی یا کارآیی برشی اینسترومنت

تيتانيوم -اینسترومنت روتاري نيکل 80براي آزمایشات ریزسختی و اسپکتروسکوپی به کار رفته و

ProFile تيتانيوم -هاي نيکل ها مورد استفاده قرار گرفت. نمونه زیابی کارآیی برشی نمونههم براي ار

هاي مورد قرار گرفتند. هر دو گروه از اینسترومنت X-Ray Diffraction(XRD)هاي براي بررسی

سازي قرار گرفتند و زمان آماده -C°196در نيتروژن مایع و در دماي cryogenicآزمایش تحت درمان

ثانيه براي 3وري براي آزمون ریزسختی ساعت در هر اینچ از مقطع فلز بوده است. زمان غوطه 1هم

ها در حمام؛ آنها از محيط خارج شده و به منظور وري نمونه آزمایشات مختلف بوده است. بعد از غوطه

( در microhardnessدقيقه در هواي اتاق قرار گرفتند. مقادیر ریزسختی ) 10تماس با هواي محيط

به دست ISOبا معيارهاي استاندارد vicker’sتيتانيوم و با استفاده از روش -از جنس نيکل Kهاي فایل

گيري شدند. اندازه x-rayنيز با استفاده از تکنيک اسپکتروسکوپی آمد. ترکيبات موجود در دو نمونه

بررسی گردید. XRDتوسط روش تيتانيوم نيز از نظر ترکيبات فاز کریستالی-ي خالی نيکل یک نمونه

ثانيه 3به مدت -C°196هاي کرایوژنيک با استفاده از نيتروژن مایع در دماي ها تحت درمان نيمی از نمونه

ها( قرار گرفته بودند. دقيقه )سایر نمونه 10هاي تحت آناليز ریزسختی( و نيمی دیگر به مدت )نمونه

تيتانيوم -هاي روتاري نيکل ب اپراتور در استفاده از اینسترومنتها از طریق ثبت انتخا کارآیی برشی نمونه

کلينسين توزیع شده بودند. بعد از 14( تعيين شد که در ميان Profile 20; 0.06عدد ) 80به تعداد

ها )کرایوتراپی شده یا نشده( از نظر کارآیی برشی کانال متناظر؛ هر جفت از اینسترومنت 4سازي آماده

سازي کانال ریشه در شرایط آزمایشگاهی ارزیابی شدند. طبق نتایج نسين هنگام آمادهتوسط یک کلي

هاي گروه مقادیر ریزسختی بيشتري در مقایسه با نمونه cryogenicهاي تحت درمان تحقيق؛ نمونه

قد هاي فا را در مقایسه با نمونه cryogenicهاي تحت درمان گران اینسترومنت اند. مشاهده کنترل داشته

دار نبوده است. هر دو %( بيشتر ترجيح داده بودند؛ هرچند این ترجيح از نظر آماري معنی61این درمان )

به ميزان صفر% از N% و 44به ميزان Ti؛ Ni%( 56هاي درمان شده و کنترل شامل عناصر ) گروه از نمونه

-16-

هاي رسيد درمان در مجموع؛ به نظر می اند. قرار داشته austeniteنظر وزنی بودند که اکثر آنها نيز در فاز

cryogenic ها در تيتانيوم شود؛ هرچند این یافته-هاي نيکل منجر به افزایش ریزسختی اینسترومنت

قابل cryogenicهاي هاي نيتروژن متعاقب انجام درمان شرایط بالينی مشهود نبوده است. غلظت

قابل توجه در ترکيبات فاز کریستالينی یا ترکيبی در گيري نبوده و هيچ گونه شواهدي از تغييرات اندازه

(.22ها به ثبت نرسيد) نمونه

Grande ( ؛ اثرات نوع و طراحی اینسترومنت در زمان خستگی دو سيستم روتاري 2005و همکاران)

ي هاي ریشه اي در کانال را در شرایط استرس خستگی دوره ProTaperو Mtwoتيتانيوم شامل -نيکل

هاي مصنوعی ها در کانال اي روي اینسترومنت زي شده بررسی کردند. آزمون خستگی دورهسا شبيه

stainless steel با شعاع انحنايmm 5 260درجه انجام شد. تعداد 60ي انحناي و زاویه 2و

اینسترومنت در مجموع تحت فرآیندهاي چرخشی قرار گرفتند تا هنگامی که دچار شکست گردند. تعداد

از طریق NiTiهاي ها ثبت شد. مورفولوژي اینسترومنت اي منتهی به شکست در اینسترومنته سيکل

ي آنها انجام شد. سطوح متري از هر سایز اینسترومنت از نوک تا بدنه گيري حجم قطعات ميلی اندازه

ارزیابی شده و طبق نتایج تحقيق؛ تعداد SEMنمونه از هر سایز هم توسط 3ي شکست خورده

هاي منتهی به شکست همزمان با افزایش حجم اینسترومنت در هر دو شعاع انحناي مورد آزمایش سيکل

ها تاثير داشته و ي خستگی اینسترومنت داري در ميزان دوره کاهش یافته بود. شعاع انحناء، به طور معنی

اي در مدت ورهتر تحت شرایط استرس د هاي کوچک تر در مقایسه با اینسترومنت هاي بزرگ اینسترومنت

؛ خصوصيات اختصاصی شکست SEMهاي زمان کمتري دچار شکست شده بودند. طبق نتایج ارزیابی

ي رسيد حجم فلز در نقطه ها به ثبت رسيد و در مجموع به نظر می ي خستگی در نمونه در طی دوره

نقش NiTiهاي روتاري ي خستگی اینسترومنت استرس ماگزیمم طی فرآیند آزمون خستگی در دوره

(. 35داشته و با افزایش حجم فلز؛ مقادیر استحکام خستگی نيز کاهش یافته بود)

Plotino ( ؛ مقادیر استحکام خستگی اینسترومنت2006و همکاران) هاي روتاريNiTi از نوعMtwo

سایز اینسترومنت از هر 20هاي مولر ارزیابی کردند. تعداد را بعد از کاربردهاي کنترل شده در دندان

-17-

اینسترومنت جدید به عنوان گروه کنترل 10شامل Aانتخاب و در دو گروه اختصاص داده شدند. گروه

کانال ریشه از 10دهی سازي و شکل اینسترومنت که هر یک براي پاک 10هم شامل Bبوده و گروه

هاي مصنوعی انحنادار لاي در کانا هاي مولر در بيماران به کار گرفته شد، بود. آزمون خستگی دوره دندان

ها سایز مختلف( نمونه7اینسترومنت ) 140ایی انجام شد. در تمام درجه 60ي متري و زاویه ميلی 5با شعاع

هاي منجر به تحت فرآیند چرخشی قرار گرفتند تا هنگامی که دچار شکستگی گردیدند. تعداد سيکل

Aهاي هاي منتهی به شکست بين گروه سيکل هایی از نظر تعداد ها ثبت گردید. کاهش شکست در نمونه

دار بود. براین معنی 04/0و تيپر 40دیده شد و تفاوت دو گروه هم در تمامی سایزها به جزء سایز Bو

در مقایسه Mtwoهاي روتاري اساس؛ کاربردهاي بالينی منجر به کاهش استحکام خستگی اینسترومنت

ها خستگی حداقلی بعد از کاربردهاي البته تمامی اینسترومنت با گروه کنترل )فایل هاي نو( شده بود.

(.36بالينی کنترل شده نشان دادند)

Vinothkumar ( ؛ اثرات درمان2007و همکاران) هايcryogenic هاي اندودنتيک نيکل در فایل-

ProFileچرخشی ) NiTiفایل 10( را در شرایط آزمایشگاهی ارزیابی کردند. تعداد NiTiتيتانيومی )

30, 0.06; Dentsply Maillefer Instruments SA, Baillegues, Switzerland )

( Aخشک و عمقی )گروه cryogenicهاي ( تحت درمان-C°185انتخاب و در دماي نيترژن مایع )

( مقایسه گردید. براي انجام فرآیند Bسازي )گروه قرار گرفته و نتایج آنها با فایل هاي بدون آماده

cryogenicي دمایی ها تا محدوده ؛ نمونهC°185- با سرعتC/min°26/1 24سرد شده و به مدت

ها دوباره گرم شدند تا اینکه به دماي اتاق برسند )با سرعت ساعت در این دما باقی ماندند؛ سپس؛ نمونه

C/min°6/0ي آن تعبيه دار در باال فرم سوراخ (. این فرآیند در درون یک چمبر انجام شد که یک پالت

فرم قرار گرفته و مایع نيتروژن در چمبر ها در پالت شده که در فضاي باالي ته چمبر تداوم یافته بود. نمونه

ها مرحله به مرحله تا حرارت وارد گردید. دماي نمونه-فرم براساس نمودار زمان و از طریق پالت

C°185- 24فرم کاهش داده شد. بعد از ر پالتو از طریق بخارهاي ناشی از نيتروژن مایع در فضاي زی

ها دوباره افزایش داده شد. ابزارهاي کنترل دما و ميزان مایع ورودي در چمبر مانت ساعت؛ دماي نمونه

-18-

ي مایع شده بود و اطالعات آنها به صورت مستقيم براي تعيين ميزان ورود مایع به کار گرفته می شد. لوله

cryogenic ي چمبر وارد شده و به سمت ي نزدیک باالي سمت دیواره نقطهدر چمبر درمانی و در

پائين تا نزدیکی ته چمبر تداوم داشت. ميزان مایع ورودي کنترل شده و جریان گاز در درون چمبر نيز

هاي ي بدون پوسيدگی و سالم با ریشه دندان پرمولر مندیبل تک ریشه 80قابل کنترل بوده است. تعداد

CEJها تا حد و تا زمان انجام آزمایشات در سالين نگهداري شدند. تاج دندان مستقيم انتخاب شده

استانداردسازي گردند. طول کارکرد mm17ي باقيمانده تا حد هاي ریشه برداشته شد تا طول کانال

04/0چرخشی با تيپر NiTiها با استفاده از ابزار تعيين گردید. کانال mm16هاي ریشه هم تا حد کانال

Profile و در تکنيکcrown-down طبق دستور کارخانه 25سازي شدند )تا سایز اپيکالی آماده

ي اسمير هم با سازي انجام شده و الیه % در هر بار آمادهNaOCl 25/5سازنده(. شستشوي فراوان با

بل از کار ها ق برداشته شد. کانال NaOClو EDTAدقيقه در 4استفاده از ابزار اولتراسونيک به مدت

Ncm3-2و با تورک rpm340هاي دو گروه با دور هاي کاغذي خشک شدند. اینسترومنت توسط کن

ثانيه 60ي اول و دوم به مدت هاي چرخشی قرار گرفته و هر اینسترومنت در درون کانال ریشه تحت دوره

کشيد(. انيه طول میث 10شد که هر یک از جلسات هم ي می جلسه 6ثانيه شامل 60به کار گرفته شد )

اي فعاليت چرخشی به کار گرفته دقيقه 1ي سوم و چهارم با زمان همان اینسترومنت براي برش کانال ریشه

ي به کانال ریشه ا 4ثانيه در 240اي و به مدت کل ثانيه 60ي دوره 4شد. در مجموع؛ هر اینسترومنت در

ها و از طریق کاربرد ابزار اولتراسونيک برداشته شده و تهاي کانال از مسير اینسترومن کار برده شد. دبري

ها انجام شد. بعد از شستشو؛ شستشوي فراوان با سالين فيزیولوژیک بين جلسات کاربرد اینسترومنت

ها توسط ابزار توزین الکترونيکی قبل و هاي کاغذي خشک شدند. ریشه هاي ریشه با استفاده از کن کانال

ها در حرکات بار تکرار شد. کارآیی برشی فایل 3ات توزین شدند. هر محاسبه هم بعد از انجام آزمایش

سازي به دست آمد. ميزان مقاومت هاي دندانی بعد از آماده چرخشی از طریق برآورد کاهش وزن نمونه

سازي با هاي برشی در قبل و بعد از آماده ها هم در ضایعات سطحی و روي نوک در برابر سایش نمونه

فاده از ميکروسکوپ الکترونی به دست آمد. طبق نتایج تحقيق؛ ميزان کاهش وزن به صورت است

هاي گروه بيشتر بوده است. وجود ضایعات سطحی بعد از استفاده از فایل Aهاي گروه داري در فایل معنی

-19-

B هاي بيشتر بوده است. در مجموع؛ درمانcryogenic ش داري در افزای خشک و عمقی اثرات معنی

(. 23ها داشته ولی تأثيري در مقاومت آنها در برابر سایش نداشته است) کارآیی برشی نمونه

Gambarini ( ؛ ميزان استحکام خستگی اینسترومنت2008و همکاران) تيتانيوم توليد -هاي روتاري نيکل

وليد شده با روش هاي ت ي اینسترومنت هاي جدید را ارزیابی کردند. این کار از طریق مقایسه شده با روش

twisted (TF, SybronEndoو اینسترومنت ) هاي ساخته شده از آلياژM-wire (GTX با )

ها با استفاده از ( انجام شد. آزمونK3) NiTiهاي توليد شده از طریق روش معمول سایش اینسترومنت

وعی منحنی ارزیابی هاي مصن هاي منجر به شکست را در کانال اي که سيکل ابزار اختصاصی خستگی دوره

داري از نظر ميانگين تعداد معنی افزایش TFهاي کرد؛ انجام شدند. طبق نتایج تحقيق؛ اینسترومنت می

( هيچ 20-06) K3هاي تجربه کردند. اینسترومنت K3هاي هاي منتهی به شکست در مقایسه با فایل سيکل

GT 20-06هاي ر مقایسه با اینسترومنتهاي منتهی به شکست د افزایشی از نظر تعداد ميانگين سيکل

تيتانيومی شده بود که -هاي روتاري نيکل اند. همچنين؛ فرآیند جدید توليد منجر به ساخت فایل نداشته

NiTiهاي توليد شده در روش معمول سایش مقاومت در برابر خستگی بيشتري در مقایسه با اینسترومنت

هاي در مقایسه با اینسترومنت M-wireي توليد شده با آلياژ ها اند. از طرف دیگر؛ اینسترومنت داشته

(.37استحکام خستگی بيشتري تجربه نکردند) NiTiتوليد شده با روش سایش معمول

Plotino ( ؛ ميزان مقاومت در برابر خستگی فایل2009و همکاران) هاي روتاريNiTi در انحناهاي

با شعاع stainless steelهاي مصنوعی اي در کانال دورهاپيکالی تند را بررسی کردند. آزمون خستگی

ها طراحی شده بودند. اي انجام شد که در ابعاد اینسترومنت درجه 90انحناي متري و زاویه ميلی 2انحناي

ها تعيين گردید که در کل از نوک اینسترومنت mm5/2سازي شده معادل ي انحناهاي شبيه حد ميانه

فایل 10بود. تعداد mm25آنها نيز ها جدید و طول شده بود. تمام اینسترومنت طول کارکرد جاگذاري

rpm300به صورت غيرمستقيم با سرعت ProFileو Mtwo؛ FlexMaster؛ ProTaperاز انواع

ها هاي چرخشی منجر به شکست نمونه چرخش یافتند تا زمانی که دچار شکست گردند. تعداد سيکل

-20-

بيشترین مقادیر Mtwoگيري شد. طبق نتایج تحقيق؛ ل شکست خورده نيز اندازهتعيين و طول نوک فای

داري ها به خود اختصاص داده ولی هيچ تفاوت معنی استحکام شکست را در مقایسه با سایر اینسترومنت

ي دوره Mailleferاز برند ProFileاز دو برند مختلف دیده نشد؛ هرچند ProFileهاي بين فایل

FlexMasterهاي داشت. هيچ تفاوتی بين فایل Tulsaاز برند ProFileشتري در مقایسه با خستگی بي

ي خستگی کمتري در مقایسه با سایر هم دوره ProTaper( دیده نشد و Tulsa)برند ProFileو

د ها در انحناي اپيکالی تن ي خستگی اینسترومنت ها به خود اختصاص داد. براین اساس؛ دوره اینسترومنت

(:38به ترتيب زیر گزارش گردید )

Mtwo > ProFile (Maillefer) > ProFile (Tulsa) > FlexMaster > ProTaper

Gavini ( ؛ميزان استحکام خستگی اینسترومنت2010و همکاران) تيتانيوم به دنبال -هاي چرخشی نيکل

انتخاب و به صورت 04/0تيپر و ≠25با سایز K3فایل 30رسوب یون نيتروژن را بررسی کردند. تعداد

5/2×1017فایل تحت رسوب یون نيتروژن با دوز 12؛ Aگروه قرار داده شدند. در گروه 3تصادفی در

mA/cm؛ شدت جریان kV200متر مربع؛ ولتاژ برابر یون در واحد سانتیو در شرایط خالء C°130؛ 21

torrفایل بدون رسوب یون نيتروژن به کار 12؛ Bساعت قرار گرفتند. در گروه 6به مدت 10×6-10

ساعت و در دماي 6فایل در برابر فرآیند گداخت حرارتی به مدت 6نيز؛ Cگرفته شد و در گروه

C°130 ها تحت واقع شدند. یک فایل اضافی نيز براي کنترل فرآیندها به کار گرفته شد. تمامی فایل

ها به ستگاه انجام شده و امکان چرخش اینسترومنتاي قرار گرفتند که توسط یک د فرآیند خستگی دوره

40سازي چرخشی یک کانال انحنادار ) صورت آزادانه در آن مقدور بود و با این کار؛ مراحل آماده

ي مختلف شد. هندپيس موتوردار الکتریکی با زاویه سازي می متري( شبيه ميلی 5اي و انحناي شعاع درجه

به کار گرفته شده و زمان شکست در N-cm2نيروي تورک و rpm300و سرعت کارکرد 16:1

هاي منجر به شکست تبدیل گردید. طبق نتایج ها برحسب ثانيه تعيين و سپس به واحد تعداد سيکل نمونه

سيکل( 510هاي بيشتري در قبل از شکست )ميانگين هاي با رسوب یون تعداد سيکل تحقيق؛ اینسترومنت

هاي بدون رسوب )ميانگين سيکل( و نمونه 428حت گداخت حرارتی )ميانگين هاي ت در مقایسه با نمونه