foresight intro 20100201

การมองอนาคต (Foresight)และการจ�ดท�าภาพอนาคต (Scenario)

ดร. นเรศ ด�ารงช�ย ([email protected])ผ,-อ�านวยการ ศ,นย/คาดการณ/เทคโนโลย2เอเปค(APEC Center for Technology Foresight)ส�าน�กงานคณะกรรมการนโยบายว>ทยาศาสตร/ เทคโนโลย2และนว�ตกรรมแห@งชาต> (สวทน.)

1 February 2010 APEC Center for Technology Foresight 2

กระบวนการคาดการณ/เหตAการณ/ในอนาคตอย@างเปCนระบบ โดยค�านDงถDงป�จจ�ยรอบด-าน เช@น ด-านส�งคม เศรษฐก>จ ส>Hงแวดล-อม เทคโนโลย2 การเมIอง ฯลฯ ท2HเปCนท�Kงแรงผล�กด�นให-เหตAการณ/เก>ด อAปสรรคข�ดขวางไม@ให-เก>ด และความไม@แน@นอนท2Hอาจพล>กผ�นสถานการณ/ได-

กระบวนการน2Kเน-นการม2ส@วนร@วมของผ,-ม2ส@วนได-ส@วนเส2ย ความกล-าท2Hจะค>ดนอกกรอบ และความมA@งม�Hนท2Hจะให-อนาคตท2Hด2กว@าแก@คนรA@นต@อไป

การมองอนาคต (foresight) คIออะไร


เรIHองเล@าเหตAการณ/ท2HเปCนไปได-ในอนาคต ท�าให-สามารถจ>นตนาการเปCนภาพในใจจดจ�าง@าย

ภาพอนาคตคIอเรIHองท2HเปCนจร>งได- (plausible) ม>ใช@ภาพท2Hน@าจะเปCน (expected) หรIอท2HควรจะเปCน (preferred)

ภาพอนาคตเปCนการซ�กซ-อมอนาคต เพIHอเปล2Hยนความไม@แน@นอน (uncertainties) จากการคAกคามเปCนข-อได-เปร2ยบ

ภาพอนาคตสร-างความเข-าใจเก2Hยวก�บปฏ>ส�มพ�นธ/ของแรงผล�กด�นต@างๆ ท2Hน�าเราไปส,@อนาคต

ภาพอนาคต (scenario) คIออะไร


Scenario Planning at Shell (1)• Set up a new department called Group

Planning in the early 1970s• Looked for the event that might affect the price

of oil, which had been steady since World War II

• Wrote up two sets of scenarios:-– the oil price would stay stable– an oil price crisis sparked by OPEC


Scenario Planning at Shell (2)

• When the energy crisis burst upon the world, only Shell was prepared for the changed.

• From one of the weaker of the seven largest global oil companies, Shell became one of the two largest and the most profitable.

• In addition, scenario planning also helped Shell anticipate the fall of Communism in Russia and its effect on natural gas prices, while other oil companies were mostly caught unaware


Water Purification

Single Disciplines Multiple Disciplines:

Partially Integrated

Multiple Disciplines: Fully Integrated

User Group/ Application

Traditional Transitional Evolved Filters and Catalysts

Catalytic Membranes

Functionalized, Controlled Pore Size, Selective Catalytic Filters and Membranes

General Populace/ Cleaner Water, Safer from Disease


The generic foresight process framework

inputs

analysis

interpretation

prospection

outputs

strategy

Foresig htSource: Voros (2003)

Strategic intelligence scanning, Delphi

Emerging issues/trends analysis

Systems thinking, Causal Layered Analysis

Scenarios, visioning, backcasts, roadmaps

Reports, presentations, workshops, multimedia

Strategy development & strategic planning: individual, workgroup, organisation, society,

etc.


การท�านายการท�านาย เน-นความแน@นอน ป> ดบ�งความเส2Hยง ม2เพ2ยงอนาคตเด2ยว

การคาดการณ/การคาดการณ/ ยอมร�บความไม@แน@นอน ท�าความเส2Hยงให-ช�ดเจน ม2อนาคตได-หลากหลาย

การคาดการณ/ม>ใช@การท�านาย(Foresight is not forecast)


ศ�นย�คาดการณ�เทคโนโลย�เอเปค

ก�อต��งป� 1998 ภายใต� Asia-Pacific Economic Cooperation

ป�จจ�บ�นเป�นส�วนหน#$งของ สวทน. ล�กค�า: SCG, PTT, CDG, TPA, NSTDA, EGAT,

CAT, TRIDI, KNIT, มหาว'ทยาล�ยเกษตรศาสตร�, ส)าน�กงานเลขาธ'การร�ฐสภา, หน�วยงานร�ฐในต�างประเทศ – SIRIM, NISTPASS etc.


APEC Member Economies

APEC Official Observers• Association of South East Asian Nations (ASEAN) Secretariat• Pacific Economic Cooperation Council (PECC)• Pacific Islands Forum (PIF) © 2008 APEC Secretariat


APEC Center for Technology Foresight www.apecforesight.org

27

ภาพอนาคตร�ฐสภา... (ภาพท2H 1)


APEC Center for Technology Foresight www.apecforesight.org

29

ภาพอนาคตร�ฐสภา... (ภาพท2H 2)


South Africa in1990’s Feb. 1990 Nelson Mandela was released from prison after 27 years R. W. de Klerk leader of the ruling white minority National Party

(NP) allowed the African National Congress (ANC), Pan African Congress (PAC), South African Communist Party (SACP), etc. to be legalized

The first all-race elections were to be held in April 1994 Dozen of “forums” were set up creating temporary structures that

gathered together the broadest possible range of stakeholders to discuss the future of South Africa

They ranged from informal workshops to formal, public negotiations


South Africa in crisis•The present system’s lack of legitimacy•Widespread mistrust of the security force•A lack of faith in the judicial system•Repression, intimidation, intolerance, and political violence•Increasing exploitation of ethnic and regional divisions•The collapse of black local authorities and the breakdown of services in many areas


The Mont Fleur Project uniquely used scenarios as a tool for discovering common

ground 22 prominent South Africans - politicians, activists,

academics, and businessman from across the ideological spectrum - to develop and disseminate a set of stories about what might happen in their countries over 1992-2002

It did not deal with the differences among the It did not deal with the differences among the participants, participants, but to find and enlarge the common groundbut to find and enlarge the common ground

The set of scenarios developed were widely disseminated and discussed using documents, video, and discussed the scenarios with > 50 diverse groups

7 November 2009 APEC Center for Technology Foresight www.apecforesight.org 17


Germany 2020


DBR trend map showing growth-

related MacroTrends


Today

early weak

signals of change

Source: modified from Bezold and Hancock 1993

Time

Poss

ible

and

Pla

usib

le F

utur

esScenario A

Expected

Preferred

Scenario B

Looking to the Future


ประเทศไทยของเราอาจเปล2HยนเปCนอย@างไรใน 10 ป2ข-างหน-า – การค-า อAตสาหกรรม การต@างประเทศ ส�งคม การศDกษา ความม�Hนคง ฯลฯ

ระบบช�นส,ตรไทยจะเปล2Hยนไปอย@างไรท@ามกลางสภาพเศรษฐก>จ ส�งคม ท2Hเปล2Hยนไป

ผ,-เก2Hยวข-องต-องสร-างความสามารถอะไรเพ>Hมบ-าง ม2อะไรบ-างเปCนป�จจ�ยไม@แน@นอน

อนาคตของระบบช�นส,ตรศพไทย


ธ�รก'จท�$ม�นว�ตกรรม 100 ไมล�ต�อช�$วโมง กล��มองค�กรภาคประชาชน 90 ไมล�ต�อช�$วโมง ครอบคร�วในสหร�ฐ 60 ไมล�ต�อช�$วโมง สหภาพแรงงาน 30 ไมล�ต�อช�$วโมง ราชการ 25 ไมล�ต�อช�$วโมง การศ#กษา 10 ไมล�ต�อช�$วโมง สหประชาชาต' 5 ไมล�ต�อช�$วโมง การเม:องสหร�ฐ 3 ไมล�ต�อช�$วโมง การบ�งค�บใช �กฎหมาย 1 ไมล�ต�อช�$วโมง

Alvin and Heidi Toffler, Revolutionary Wealth (2006)

ความแตกต@างของเวลาความแตกต@างของเวลา