gazeta e prillit 2009

7/31/2019 Gazeta e Prillit 2009

1/12

PRILL 2009 NGJALLJA 1

NGJALLJANr. 4 (195) Viti XVIII i botimit PRILL 2009 mimi 20 lek

sht gjithmon Pashk, cilatdo qofshin

rrethanat e jets apo historis son.Perndia erdhi mes nesh, mbajti gzimet,dshprimet tona, q gzimet tona t mosmbrrijn n iluzion, por n Mbretri, qhidhrimet tona t mos na ojn n hi,por n Mbretri. Dhe Mbretria shtJeta, Drita e Jets, ashtu si thoshteshn Joani. Pashkn mund ta kremtojmn gzim duke u shprndar fmijvevez apo mblsira, mund ta kremtojmPashkn n dshprim, n tortura dhe nbomba, sepse rrnja e s keqes - vdekja- u shkul me an t Ngjalljes; kshtu

vdekja biologjike dhe t gjitha llojet evdekjeve t pjesshme q e paraprijn tparn nuk jan vese kalime drejtngjalljes, pasi vdekja shpirtrore q iprmbledh dhe q ato simbolizojn shtshkatrruar njher e prgjithmon.

sht gjithmon Pashk!Q sot e tutje, gjithka ka nj kuptim,

nj kuptim t prjetshm. Jeta, Fryma,burojn sot m shum se kurr nga vetankthet dhe neverit tona. Thell n re-voltn ton, n indinjatn apo dshpriminton, nuk ekziston m hii, por i Kryqzuarii Lavdruar. Perndia nuk sht i fuqi-shm n kuptimin e fuqive kozmike dhesociale, si p.sh. tirant dhe uraganet, aivepron si nj rrezatim, nj derdhje jete,kuraje, besimi, lirie. Ai e l veten tkryqzohet mbi t keqen e bots, Krishtisht n agoni deri n fund t bots, kathn Paskali, ndrsa shn Maksim

Konfesori thot: Perndia u b i varfrpr shkak t prkujdesjes s tij ndaj nesh,duke vuajtur mistikisht nga dhembshuriae tij deri n fundin e kohve, sipas masss vuajtjes s secilit. Por ky i Kryqzuar

(vijon n faqen 6)

PASHK T GZUARA!

Ikon Ngjallja, Onufri shek. XVI

Kisha e Kryeengjllit Mihail n Vithkuq, Kor.

Ajo sht monument kulture i klasit t par dhe sht

ndrtuar n vitin 1682.

Pikturimi i saj sht br n vitin 1728 dhe dallohet

veanrisht pr afresket e mrekullueshme, t cilat kan

ardhur deri n ditt e sotme n gjendje shum t mir.


2/12


3/12


Salla e universitetit, ishte mbu-shur si asnjher. N ceremonimerrnin pjes profesorati, student,gazetar, intelektual t gjithzons s Thraks etj.

Pr t nderuar Kryepiskopin

Anastas kishin ardhur Mitropolitte Komotinis Dhamaskino, i Ksan-thit, i Aleksandropolit, i Kavalls, iNevrokopit, autoritetet shtetroree lokale, Myftiu i Komotinis etj.

Ceremonin e hapi Rektori i Uni-versitetit Demokriti t Thraks,z. Konstandinos Simopoullos, Pro-fesor i Kirurgjis, i cili foli me njrespekt t thell dhe mirnjohje tbots intelektuale pr punn dheveprn e Kryepiskopit Anastas.Rektori tha ve t tjerash se, kjo

mnyr jetese dhe pune me vet-sakrifikim t painteres, frymzohetkryesisht nga dashuria pr Per-ndin dhe pr njeriun. N nj kohkur rreth nesh vihen n dyshim vle-rat dhe zhvlersimi i figurave shtnj fenomen i rndomt, Kryepisko-pi Anastas prbn prjashtiminpozitiv., theksoi ai ndr t tjera.

Nj atmosfer t veant pr-colli edhe leximi i mesazhit t dr-

Titull Nderi pr Kryepiskopin Anastasn Universitetin Demokriti t Thraks

... DASHURIA E MUNDFRIKN

Me nj ceremoni t ngroht stafi akademik dhe studentt e

Universitetit Demokriti t Thraks, nderuan Kryepiskopin eTirans, Durrsit dhe t gjith Shqipris, Anastasin, me rastin eakordimit t titullit Doktor Nderi i ktij Universiteti. Ceremoniae dorzimit t titullit u zhvillua t hnn, 31 mars 2009, pasdite, namfiteatrin qendror t Universitetit, n Komotini. Kryepiskopin eshoqronte Mitropoliti i Gjirokastrs, Hirsia e Tij Dhimitri.

guar me kt rast nga PatriarkuEkumenik, Trshenjtria e TijVartholomeu I, t cilin e prfaq-sonte Mitropoliti i Komotinis.

Vendimin e Departamentit tHistoris dhe Etnologjis, si edhe

atij t Gjuhve, Filologjis dheKulturs s Popujve t Detit t Zi,e komunikoi Kryetari i ktij tfundit, Profesor i s Drejts Pe-nale, z. Stefanos Pavllos. Mes ttjerash theksoi se nga ky vendim idepartamenteve t tyre pr nde-rimin e Kryepiskopit AnastasDoktor Nderi dhe pranimi prej tij,nderon vet Universitetin ton. Merespekt te veant z. Pavllos iu re-ferua jets s Kryepiskopit, respek-tit q ai tregon pr do figur njeriudhe m gjer. Ky sht direkt m-simi m i vyer pr pedagogt dhestudentt tan, t cilt pikrisht ekan objekt te studimeve dhe punss tyre krkimore. Ktu veohetshembulli q Kryepiskopi ka treguarn krye t Kishs n Shqipri, dukekontribuar pr bashkjetesn ndr-fetare dhe paqtimin e Ballkanit.

Pr jetn dhe veprn e Kryepi-skopit Anastas foli Profesori i Pa-

leografis, Kryetar i Departamentitt Historis dhe Etnologjis, z. JorgoPapazoglou. I gjith publiku u njohme nj dshmi t gjall t vleravet njeriut q i sht dhn trsishtKrishtit. Kudo ku Kryepiskopi pu-noi, n Afrik, n Greqi dhe vea-

nrisht n Shqipri, n Kish apon auditort e Universiteteve, kudomanifestoi vlera t veanta, origji-nalitet, dashuri t pakufishme.

Gjat veprimtaris u shfaq prt pranishmit nj dokumentar ishkurtr filmik nga vepra e jasht-zakonshme e ringjalljes s besimitOrthodhoks n Shqipri.

Pas aktit t dorzimit zyrtar tdekorats dhe leximit t vendimitt dy departamenteve, e mori fja-ln Kryepiskopi Anastas. Ai mbajti

ligjratn me tem: Terrorizmi dhe

frika - Korelacione religjioze. B-het fjal pr nj kumtes aq aktuale,ku ligjruesi befasoi edhe nj herpublikun me nivel t lart t prani-shm n sall, me informacionin egjer t zhvillimeve n kt fush.

Pr qndrimin e Kishs Orthodho-

kse mbi kto shtje KryepiskopiAnastas theksoi se kemi detyrimnga besimi yn q t duam pa asnjekuivok do krijes njerzore, trespektojm do person apo komu-nitetet, pavarsisht nse beson dhen far beson. Frikn e mundimme Dashuri, ishte prfundimi ifjals s Fortlumturis s Tij.

Kryepiskopi kreu edhe vizitavllazrore n mitropolit e Komotini-s, t Ksanthit dhe Aleksandropolit.

Korresp. i NGJALLJA,

Komotini, 31 mars 2009

Feja nuk sht alibi pr gjakderdhjeFjal prekse e Kryepiskopit t Tirans me rastin e shpalljes s tij Doktor Nderi

i Universitetit Demokriti

Kur n mes t vitit 1998 kriza nacionalistee Jugosllavis shkaktoi luft n Kosov, merrezik shtrirjen e zjarrit n Ballkanin Juglindordhe disa qarqe t caktuara u prpoqn ti japin

karakter fetar konfliktit, ai nuk ngurroi tlartsoj zrin e tij.

Askush nuk ka t drejtn t prdor vajin eshenjt t fes q t fuqizoj zjarrin e konfliktevet armatosura. Feja sht dhurat hyjnore prt zbutur zemrat, pr t shruar plagt dhe prti afruar njerzit n paqe. Ata q e implikojnme dhunn dhunojn thelbsiaht frymn e saj.Sikundr ka ndodhur edhe me luftrat e tjeran t shkuarn n rajonin ton, kshtu edhe tani

kur frika e terrorizmit mbarbotror, q kakarakteristika t dallueshme fetare, shtrihet nga (vijon n faqen 4)

nj cep i planetit n tjetrin, Kryepiskopi i Tiransdhe i gjith Shqipris nuk rresht s shpalluritek t gjith se Duhet ti bjm rezistencprdorimit t fes pr konflikte t armatosura,si dhe mbshtetjes s terrorizmit nga ana e saj.

Terrorizm dhe frikE nnvizoi kt gj edhe n darkn e s

hns n Komotini, nj qytet ku bashkjetojnt krishter dhe mysliman, gjat ceremoniss shpalljes s tij Doktor Nderi, nga De-partamenti i Jurisprudencs i UniversitetitDemokriti, duke folur prball nj audience

Nga Stavro Xhima,

gazeta Kathimerini

Godina qendrore e Universitetit Demokriti n Komotini.


4/12

4 NGJALLJA PRILL 2009

M 22 mars, Falja e Kryqit u kremtua me madhshti nga t gjith besimtart orthodhoks, t cilt morn dhe uan n shtpit e tyre luletq simbolizojn jetn e re q el nprmjet kryqit t Zotit.

Feja nuk sht alibi pr gjakderdhje

t gjer, midis t cilve edhe myftiu iKomotinis, zoti Menxho Xhemali, me temTerrorizmi dhe frika - korrelacione religjioze.

Zoti Anastas tha se argumentet e Bin Ladenitpr sulme n Perndim, ngjajn shum meretorikn fetare t Paps Urbani II, kur m 27nntor 1095 predikoi n Kishn Katedrale tKlermontit n Franc pr t nxitur t krishterte Perndimit pr Kryqzatn e par dhe pasivuri re se vepra si pr shembull vetvrasja,kamikazt etj., t cilat n Perndim i quajn akteterroriste, jan pr mijra mysliman vepraheroike, pranim i sakrifics pr mbrojtjen eIslamit

Lidert fetar dhe politik t Evrops duhet

ti kushtojn nj vmendje m t madhe ndjenjss fort q mbizotron n botn islamike, se ajopo pson padrejtsi nga bota perndimore dhese duhen ndrmarr lvizje q ta korrigjojnkt. Por n t njjtn koh duhet q t nxjerrimn pah edhe padrejtsit q bhen nga regjimemyslimane n dm t minoriteteve t krishtera.

Kryepiskopi i Shqipris, duke vazhduarfjaln e tij, tha se myslimant n Evrop ndihen

se bhen viktima t dyfishta, nga njra an eterrorizmit dhe nga ana tjetr e masaveshtrnguese.

Detyra e t gjith liderve fetar shtprpjekja e vazhdueshme dhe e ndrgjegjshme,me fjal dhe me vepra pr mposhtjen e do

forme t dhuns, prpjekja e duruar pr pajtimn vendin ku ne jetojm dhe m gjer n rajoninton, interesimi pr lirin e t gjith minoritetevet feve t ndryshme n Evrop, Azi dhe n

Afrik zhvillimi i nj sistemi fetar arsimor tqndrueshm.

N shum rajone, si n Lindjen e Mesme,n Ballkan ekziston nj rrezatim i fort dyshimi,hidhsie dhe urrejtjeje. Ky sht krcnimi mi rrezikshm pr paqen dhe bashkekzistencnharmonike, dhe q t prballohet n mnyrthelbsore, do t nevojiten fuqi shpirtrore, tcilat do t fuqizojn faljen, pajtimin dhe dashurinme an t nj dialogu jete, theksoi ai n njpik tjetr.

Fjala filozofikeFjal theologjike q sht filozofike e thell,

fjal pajtimi q dgjohej e paqt, por edhe empreht n mes t nj salle t mbushur plot, sidhe prball ekranit gjigant ku paraqiteshinskena (nga aventura ballkanike) e ktij Hierarkut guximshm: plane me shpjegime t tij n kishat shkatrruara, liturgji n mbetjet e manastireveorthodhokse t rrnuara etj.

Jet e mbushur plot me prpjekjeNj prafrim pr nj problem shum akut t

epoks son nn prizmin e dimensionevembarnjerzore dhe universale t dashuris skrishter t ciln nuk mund ta prmbaj asnjgardh, etnik apo fetar, nga nj klerik q e msoikt n xhunglat e Afriks dhe q prpiqet, n

(vijon nga faqja 3)

Tradit popullore

Ditn e Premte para Pashks s Madhe

dilnin fmijt npr fshat e mblidhnin dru

e n nj kodr t fshatit bnin nj stivt madhe n krye t s cils vendosnin

nj kafk kafshe q simbolizontevdekjen. Kt stiv e ndiznin natn e

Pashks s Madhe kur thuhej Krishti

u Ngjall.

Mbledhim dru pr stivn

Pr stivn e madhe,

Se po na vjen Pashka

Pashka jon e madhe.

Pashka me ve t kuqe,

T gjith t ukasim

Edhe t thrrasim:

Krishti yn u ngjall

Pashkt gzuar.

kushte t vshtira, ta hedh themele n nj vendsi Shqipria, ku kishte qen varrosur pr mtepr se nj gjysm shekulli nga sistemidiktatorial ateist i Hoxhs.

Pikpamje t nj udhheqsi fetar, nj

personaliteti fetar me rrezatim mbarbotror, qsht aktiv n nj shoqri ku mysliman, katolikdhe orthodhoks prpiqen prdit pr prhapjene parimeve t dogmave t tyre pa kundrvniet ashpra dhe prplasje t rrezikshme, dukegjetur modus vivendi -n e tyre...


5/12


Mrekulliae Drits s Shenjt t Pashks

JerusalemKjo mrekulli ndodh do vit n

Kishn e Ngjalljes s Zotit nJerusalem, vetm gjat t kremtess Pashks s Madhe orthodhokse.Flaka e Shenjt e ksaj drite shtmrekullia m e njohur e t kri-

shterve orthodhoks dhe del ve-tm pasi lutet nj patriark ortho-dhoks. Nuk ka asnj mrekulli tjetrn bot q ndodh me kaq prpik-mri dhe gjithnj n nj koh tcaktuar, kur patriarku futet n va-rrin e Zotit Jisu Krisht pr t shpa-llur Ngjalljen e Tij. Kjo Kish ndo-dhet n vendin ku Krishti u kry-qzua, u varros dhe ku u ngjall ttretn dit.

Besimtart e shumt ortho-

dhoks q vijn nga e gjith bota,qndrojn n pritje nga e Premja eMadhe pr tu br dshmitar tmrekullis q ndodh t Shtunn eMadhe. Gjat ksaj dite t krishte-rt arab kndojn himne tradicio-nale me z t lart. Kto himnedatojn n shekullin e 13-t, kur tkrishtert nuk lejoheshin t kndo-nin n ndonj vend tjetr, prvesen kishat e tyre. Himnet thon:Ne jemi t krishter, kemi qent krishter dhe do t jemi t kri-shter. Pas ksaj nisin t biendaullet dhe pas tyre bhet njheshtje e madhe.

N kt pik vjen nj delega-cion i qeveritarve lokal izraelit,funksioni i t cilve sht t pr-faqsojn romakt e kohs sKrishtit. Kta njsoj si ushtartromak, e vulosin me dyll varrine shenjt ku do t hyj patriarkuorthodhoks dhe para ksaj kon-trollojn se mos ket ndonj burim

zjarri t fshehur.

Si ndodh mrekulliaUn hyj n varr dhe bie n

gjunj n vendin ku Krishti u vendospasi vdiq dhe u ngjall prsri svdekurish - ka treguar patriarku indjer Diodori n rrfimet e tij. -Them disa lutje q na jan dhnti prdorim ndr shekuj dhe pasi ikam thn, qndroj n pritje. Disaher pres pak minuta, por zako-nisht, mrekullia ndodh menjher,

pasi kam thn lutjet. Nga e arae gurit mbi t cilin ishte shtrir

ndryshme. Disa her mbulon vetmgurin, kurse her t tjera e mbulont gjith varrin e besimtart pr-

jashta e shikojn at t mbushurme drit. Flaka nuk djeg, kurr nukm ka djegur ndonj her mjekrn

gjat gjith viteve q kam qenpatriark i Jerusalemit dhe kam ma-rr Zjarrin e Shenjt. Drita e Shenjtka nj konsistenc tjetr nga ajo qdigjet n nj llamb me vaj... Nnj moment t caktuar, drita ngjitetlart dhe formon nj kolon n tciln zjarri ka nj natyr tjetr.Kshtu un mundem t ndez qiritek kjo kolon. Kur un kam marrflakn pr qirinjt e mi, dal jashtdhe ia jap s pari patriarkut armen

dhe pastaj atij kopt. Pastaj un uajap flakn t gjith njerzve qndodhen n Kish.

Drita e Shenjt nuk shprnda-het vetm nga patriarku, por vepronedhe vet. Del nga Varri i Shenjtme nj drit tjetr nga ajo e dritsnatyrale. Shkon sa nga njra ann tjetrn. Ka edhe pelegrin shpre-star t cilve iu ndizen vet qirinj-t nga kjo drit e shenjt. sht njflak e kaltr dhe nuk djeg n mo-mentet e para nse t prek fytyrn,flokt ose duart. Kjo mrekulli datonnga shekulli i par, kur apostulliPetro e pa Dritn e Shenjt n Va-rrin e Zotit. N disa raste, klerik

jo orthodhoks jan prpjekur tmarrin kt Drit t Shenjt, porkan dshtuar dhe jan prballurme dnimin e Perndis. N vitin1579 ndodhi edhe nj mrekulli q ebri t qart se vetm orthodho-ksve iu jepej kjo e drejt. Armentkishin paguar turqit q kishin

pushtuar tokn e shenjt, q t mosi lejonin orthodhokst t afroheshinpran Varrit t Shenjt n ditn ePashks. Patriarku Orthodhoksqndroi larg hyrjes bashk megrigjn e tij afr nj kolone pr tbr celebrimin n at vend dheDrita e Shenjt zbriti aty duke e arkolonn m dysh si mund t shiko-het qart edhe sot. Nj muezin qkndonte aty afr, e pa mrekullindhe u b i krishter orthodhoks, e si

rrjedhoj e ktij akti u martirizua.Prgatiti T. Bendo

Krishti, del drita. Zakonisht ka njngjyr blu, por ngjyra mund tndryshoj e t marr ngjyrime tndryshme. Drita del nga guri si nj

mjegull q ngrihet sipr nj liqeni-duket sikur guri sht mbuluar nganj re e dendur, por kjo sht drit.Drita sillet do vit n mnyra t

Edhe Maria rrinte pran varrit duke qar prjashta. Dhetek po qante, u ul n varr. Edhe v re dy engjj me rroba tbardha duke ndenjur njri nga kreu e tjetri nga kmbt,atje ku qe trupi i Jisuit. Edhe ata i thon asaj: Grua, pseqan? U thot atyre: Sepse ngritn tim Zot, dhe nuk di ku ekan vn. Edhe si tha kto, u kthye prapa, dhe v re Jisuinduke ndenjur, dhe nuk e dinte se sht Jisui. Jisui i thaasaj: Grua, pse qan? Cilin krkon? Po ajo duke pandehurse sht kopshtari, i thot: Zot, n e ngrite ti, thuajm ku eke vn, dhe un do ta ngre at. Jisui i thot asaj: Maria!Ajo kthehet e i thot: Rabuni! q domethn Msues. Jisuii thot asaj: Mos mu mbshtet; sepse ende sjam ngjiturtek Ati im; po shko tek vllezrit e mi, dhe u thuaj atyre:Po ngjitem tek Ati im edhe tek Ati juaj, dhe tek Perndiaim dhe tek Perndia juaj. Vjen Maria Magdalena dhelajmron nxnsit se pa Zotin, dhe se i tha asaj kto fjal.

Joani 20:11-18


6/12


7/12


Me bekimin dhe fondet e siguruara nga

Fortlumturia e Tij Kryepiskopi Anastas, n vern

e vitit 2003 filloi funksionimin si nj shtpi-familje Shtpia Orthodhokse e Shpress,

pran mjediseve t Akademis TheologjikeNgjallja e Krishtit, n Manastirin e Shn

Vlashit, Durrs.

Veprimtaria e saj nisi vetm me tet fmij,

por shum shpejt ky numr arriti deri n 30, q

sht edhe kapaciteti maksimal i shtpis.

T gjith fmijt, mosha e t cilve shkon

nga 5-18 vje, vijn nga familje me vshtirsi

ekonomike ose fatkeqsi familjare, por edhe nga

familje ku mungon nj nga prindrit biologjik.

Nevojat tyre jan t shumta, por m tepr se do

gj tjetr ata kan nevoj pr dashuri t paku-

Kontributi i Kishs dhe i Kryepiskopit Anastas pr edukimin dhe arsimimin

edhe n zhvillimin kompleks t fmijve, duke i

mbshtetur hap pas hapi pr nj rritje sa m t

shndetshme:Nga ana msimore - edukative: Fmijt

ndihmohen nga msues privat dhe edukatortpr arritjen e rezultateve sa m t mira n

msime. sht par e domosdoshme pr t

pasur mbshtetje t vazhdueshme, pasi nj

pjes e tyre kur erdhn nga familjet e origjins

kishin mangsi t thella n njohurit e prgjith-

shme. Disa fmij kan qen trsisht analfa-

bet edhe n moshn shkollore. Kjo pr shkak

t arsyeve t ndryshme si: mosfrekuentimi i rre-

gullt i shkolls, mungesa e interesit t familjar-

ve pr ecurin e tyre, pamundsia pr vazhdimin

e shkolls pr arsye t ndryshme etj.Sot, ata ndjekin rregullisht shkolln sipas

klasave prkatse dhe me rezultate t knaqshme.

Disa prej tyre jan edhe nxns t shklqyer

n klasat dhe shkollat ku msojn.

Nga ana fiziko - shndetsore: Shndeti i

fmijve sht n qendr t vmendjes. Pr t

prmbushur sa m mir kt qllim, nj pjes

t veant n veprimtarit e dits e zn

aktivitetet sportive, argtuese dhe lodhse. Gji-thashtu, t gjith fmijve u bhen rregullisht

vizita t ndryshme mjeksore etj.

Nga ana emocionale: Fmijt jan ndihmuardhe vazhdojn t ndihmohen prmes trajtimeve

psiko-sociale pr kalimin e traumave t prjetu-

ara n familjet e tyre, prmes nxitjes s vlersi-

mit t vetvetes dhe mundsive pr prmirsim

t vazhdueshm n jet.

Ndryshimet q vrehen te kta fmij janshum domethnse. Nga fmij me probleme

t theksuara emocionale, agresiv ose shum

t ndrojtur, t paaft pr t zotruar aftsi

thelbsore sociale, me sjellje antisociale dhe

vetshkatrruese etj., sot jan fmij dhe adole-

shent t shoqrueshm, me mendime t qarta,q nuk ngurrojn ti shprehin hapur. Kan

dshirat e tyre dhe jan integruar mir n sho-

qri, duke ecur me hapat e kohs si t gjith

bashkmoshatart e tyre.Nj tjetr qllim i Shtpis Orthodhokse

t Shpress sht edhe prgatitja dhe krijimi i

kushteve pr rikthimin e ktyre fmijve (kur

ekziston mundsia) n familjet e tyre biologjike.N prputhje edhe me ligjet n fuqi t shtetit

pr kto raste, bhet nj pun shum e madhe

shtzuar t njerzve q i rrethojn, kan nevojt ndihen t sigurt dhe t vlersuar, t barabart

mes moshatarve dhe t respektuar nga t

tjert. T gjitha kto kan qen n fokusin e pu-

ns 4 vjeare t stafit t ksaj shtpie-familjeje.

Aktualisht n t jetojn 28 fmij, 19 vajza

dhe 9 djem dhe t gjith shkojn n shkoll.

Ata frekuentojn nga klasa e 2-t fillore deri

n vitin e 2-t t shkolls s mesme.

Kjo shtpi ofron pr t gjith fmijt:- Arsimim dhe edukim sa m t mir

- Mbshtetje psiko-sociale

- Ushqim, veshmbathje, shrbim mjeksorsipas standardeve

- Nj jet komode e t sigurt si n familje

- Veprimtari sportive, zbavitse dhe formuese

brenda kohs s lir

- Stimulimin e marrdhnieve t mira me

prindrit dhe t afrmit

Me rritjen e fmijve sht rritur edhe pr-gjegjsia e puns dhe kujdesi nga ana e stafit.

Gjithashtu, gjat viteve ka ndryshuar edhe m-

nyra e organizimit dhe funksionimit t ksaj qe-

ndre. Stafi sht i impenjuar jo vetm n plot-

simin e kushteve materiale dhe ofrimit t njjete t qet dhe komode, por sht i prqendruar

nga ana e stafit pr mbshtetjen e familjeve t

fmijve pr t mundsuar prmirsimin e

kushteve n to dhe krijimin e nj mjedisi familjar

t sigurt dhe t qndrueshm, q do t

mundsoj edhe rikthimin e fmijve n nj t

ardhme t afrt.

Shtpia Orthodhokse e Shpress kujdeset

pr ecurin e fmijve jo vetm brenda mjedise-ve t saj. Ky kujdes vazhdon edhe pasi ata largo-

hen nga qendra, duke u interesuar pr mirqe-

nien dhe shkollimin e tyre, si sht rasti i dy

fmijve t rikthyer n familjen biologjike gjat

vitit t kaluar dhe rasti tjetr, i nj vajze e cila sht

tashm maturante me rezultate mjaft t mira

dhe banon n nj nga konviktet e Kishs son.

N Shtpin Orthodhokse t Shpress

fmijt rriten si individ unik, duke iu respek-tuar t gjitha t drejtat dhe nevojat e tyre, si

materiale dhe shpirtrore, gjithmon me qllimin

e vetm, q t jen nj forc dhe z i rnd-sishm i shoqris shqiptare.

Shtpia Orthodhokse e Shpress


8/12


Kisha e re e Kuqanit, Elbasan

Ja parimi i shenjtorve t Perndis, ai i kohve tshkuara dhe i kohs s tashme, i do kohe e deri nfund t bots. Ja parimi i do strukture t vrtetsociale.

Mbi kt parim mund t themelojm nj shoqrinjerzore, e cila do t jet m e prkryera, m e lumtura

dhe ajo q do ti plqej Perndis.Me t gjitha llojet e vshtirsive q njerzit ndeshenn ditt tona, kundr t cilave luftojn pa fitore e pashpres, ky parim sht shptimtar. Shpirti i bekuarshqetsohet pr t afrmin e tij, pr at q sht nkrah t tij dhe pr at q sht larg tij. Ai shqetsohetse ku do t kaloj natn i pastrehu, me far do tushqehet, far do t vesh ai q sht zhveshur.Shqetsohet pr shptimin e fqinjve t tij dhe lutetpr kt; q zemrat e tyre t mbushen me dashuri prPerndin, q fryma e tyre t drejtohet drejt Tij, qneglizhentt ti kthejn kurrizin s keqes, q dyshuesitt forcohen n bes, q t fortt t kmbngulin edhem shum, q t fjeturit t mund t shikojn Fytyrn

e Perndis, q t gjallt t shkruhen n Librin e Jets,n Mbretrin e Drits.

Askush t mos krkoj interesin e tij personal, porsecili le t krkoj at t vllait t tij (I Kor.10, 24)

Por kujdes, shikoni se si mund t jet edhe parimii djallit, i cili shkatrron dhe copton. Ta dini se djallinuk do q askush t vigjiloj mbi trupin e tij, ta ruajt pastr at nga mkati, por m tepr t shikoj trupine tjetrit, ta shkatrroj e ta prlyej; ai do q askusht mos ekzaminoj shpirtin e tij q t shptoj, por mshum t tjetrit, pr ta njollosur at, t shpif kundrtij, ta varfroj dhe ta rrnoj; askush t mos kujdesetpr shtpin e tij, pr ta ndrtuar e rinovuar, por krkon,

q ta djeg e shemb; askush t mos kujdeset prhambart e tij se si ti mbush, por shikonq ti vjedh e boshatis.

Ja pra se si ky parim mund t jet n t njjtnkoh i mir dhe i keq, nj shpat e mpreht me dypresa, engjllore dhe djallzore. Ja se si ky parim, nfrymn dhe n formn e tij satanike ka gjetur shprehjene tij sot kudo, n do an t bots.

O Zot, Shpirt i Shenjt, q i drgove kto fjal tshenjta n bot nprmjet gojs s apostujve tPerndis si rreze dielli pr t na ndriuar pa na djegur,na ndihmo ti prmbushim kto fjal n kuptimin etyre t vrtet e qiellor, pr lavdi t Perndis Triadikdhe pr shptimin e shpirtrave tan.

Ty t prket lavdrimi dhe lavdia prher. Amin.Omeli nga shn Nikolla Velimirovi

Mbi kujdesin pr shptimin e vllezrve tan

Ky Ungjill na prshkruan dypersonazhe tragjik: Personazhi ipar jetoi nj lumturi absolute, nluks, me veshje t kushtueshme, nbankete madhshtore, por pasvdekjes pa nj fatkeqsi pa fund, ugjend i rrethuar nga flakt e ferrit

nga ku krkon pa reshtur q tidrgojn pak freskim pr ta liruar.Nga ana tjetr, shikojm persona-zhin e dyt, nj njeri q jetoi nvarfri absolute gjat gjith jets,duke pritur n dern e ktij t pasuripr ti dhn ndonj thrrime bukeq binin nga tavolina. sht i mbu-luar me plag dhe qent vinin e ia l-pinin. Edhe ky vdiq, u ua nga engjjtn gji t Abrahamit, n lumturin eprjetshme. Kjo histori tronditseka shum pr t na msuar.

Fillimisht vrejm se n ktpjes t Ungjillit nuk zihet n gojemri i t pasurit. Ai nuk ka emr,ndrsa i varfri quhet Llazar. Kjo kanj kuptim t veant, pasi emri na

jep identitetin ton. sht ai qtregon se jemi nj njeri i veantdhe q kemi personin ton. Njnjeri pa emr sht si ai t mosekzistoj fare. Nuk e zgjedhim vetemrin, na sht dhn nga t tjert.Kjo nnkupton se q t ekzistojm,q t kemi nj emr, duhet t jemin marrdhnie me t tjert. Kurizolohemi bhemi t panjohur, ano-nim, n mosqenie, nuk jemi. I pa-suri i Ungjillit ishte anonim, sepsenuk i prkushtohej njeriu tjetr pr-ve vetes s tij, mirqenies s tij, dhekshtu mbetet pa emr. Nga anatjetr Llazari i varfr ka nj emrdomethns q n hebraisht do tthot Prendia m ndihmoi, sepseaskush nuk e thrriste me emrin etij dhe nuk e donte. E prmonintotalisht, por me gjith kt ai kapersonin e tij dhe jeton, dhe kt e

ka nga marrdhnia me Perndin,n duart e t Cilit ka besuar jetndhe gjith shpirtin. Njra an e k-saj bote qndron anonime pr Per-ndin, ndrsa tjetra ka nj hipostaz,nj emr q dshmon se jetonprjetsisht.

Pika e dyt e Ungjillit, e ciladuhet nnvizuar sht situata n tciln ndodhet i pasuri, pra n ferrdhe krkon ndihmn e dikujt,pikrisht t Llazarit (t atij q pr-monte) q ti sillte pak uj pr ti

freskuar gjuhn me majn e gishtit.I prgjigjen se sht e pamundur,sepse ka nj largsi t madhe mes

ferrit dhe parajss e kjo humnersht e pakaprcyeshme. Prsegjith kjo humner? Por kjo ek-

ziston tashm q n jetn toksore.Sigurisht, n jetn ton ne e pr-caktojm t ardhmen pr prjet-sin. Nse n kt jet ka nj hum-ner mes nesh dhe njerzve, kjo dot na ndjek edhe n prjetsi.Ferri i prjetshm sht zgjatja eksaj humnere q jetuam mbi tok,parajsa sht zgjatja e nj jete nt ciln nuk pati humner mesnjerzve, kur dashuria i bashkonata dhe nuk ka largsi.

Nj tjetr pik e rndsishme e

ktij Ungjilli sht se askush nukmund ta prmbys kt humner.Situata n t ciln gjendet i pasuridhe i varfri mbetet e njjta pr pr-

jetsin dhe nuk mund t ndryshoj.Po prse? Duket se i pasuri i cilivuan n ferr, pendohet pr jetn etij, megjithat ky pendim nuk mundta shptoj, sepse tashm nuk kam trup, koh, fuqi si i kishte kurishte n tok pr tu korrigjuar. Pe-ndimi nuk sht real pa nj drejtim,ndreqje. Nuk mund t korrigjohemipa pasur trupin ton, kohn dhe t

gjitha ato q Perndia jep n jetnktu q t pendohemi dhe t rre-gullojm gabimet tona. Vetm n

kt jet kemi mundsi t pendo-hemi.

N urtsin e Etrve t shkret-tirs gjejm nj histori t shn Makaregjiptianit tepr domethnse prrastin ton. Thuhet se shn Makariduke ecur n shkrettir gjeti njkafk, e lvizi me shkopin e tij dhee pyeti: Kush je ti? Kafka iuprgjigj: Jam nj prift idhujtar dhegjendem n ferr, por ti je Makari,apo jo? Sepse ti lutesh dhe kjovepron dhe ndihemi pak t liruar.

Shn Makari i krkoi: Si sht ferrijuaj dhe si e ndieni lirimin? Ai iuprgjigj: N ferrin ton, t gjith

jemi t lidhur dhe fytyra jon shte ngjitur mbi shpatulln e dikujttjetr q sht para nesh. Askushnuk mund t shikoj fytyrn e tjetrit.Por kur ju luteni pr ne mund tshikojm fytyrn e tjetrit. Athershn Makari e lvizi kafkn dhetha: Fatkeqe dita q u lind ky njeri!

Ky ferr sht vrtet i tmerr-shm, d.m.th. mos mundsh dot tshikosh as fytyrn e tjetrit. Kt

jet q fatkeqsisht e zgjedhimshpesh duke e larguar tjetrin meqllim q t jemi vet, ky largim,kjo humner q krijojm n marr-dhniet tona me t tjert, ky shtferri, ferri i prjetshm, pasi nsesht mnyra jon e jetess n

kt bot, kjo mnyr do t nandjek edhe n prjetsi. Le tvigjilojm pr t ndrtuar nj urmbi t gjitha kto humnera q kemin jet mes nesh dhe t tjerve dhesidomos me armiqt. Nse nukarrijm t ndrtojm nj ur mesnesh dhe armikut, kjo do t nandjek edhe n prjetsi e kjo doprbj ferrin ton.

Mesazhi i ktij Ungjilli le t naruaj me t vrtet nga nj situate till. Le t kemi kujdes me hum-

nerat q ekzistojn n jetn ton,me ndarjet, prplasjet etj. Le tshrohemi menjher, sepse kurrnuk e dim sa do jemi n kt botdhe sa koh do kemi pr t rive-ndosur me ta marrdhnien e pardhe t vendosim ashtu si Llazari,qenien dhe prjetsin ton n du-art e Perndis; ather, mshirae Tij do t jet me ne.

Nga peshkopi i PergamitJoan (Ziziulas)

I pasuri dhe lypsi LlazarOmeli mbi Ungjillin e Llukait 16,19-31


9/12


Dhurata t fmijve prfmijn sht ndr projektet ezbatuara nga zyra Diakonia Aga-pes, e cila sht zyra sociale, zhvi-lluese dhe e emergjencs e KishsOrthodhokse Autoqefale t Shqi-pris. Ky projekt ka filluar q nvitin 2007 dhe mbshtetet nga Fo-ndacioni Edukans- Holand. Mean t ksaj nisme, pr fmij tndryshm n t gjith vendin shpr-ndahen dhurata simbolike. E ve-anta e shprndarjes sht se dodhurat prgatitet nga nj fmijholandez dhe i dedikohet nj fmijeshqiptar.

Prgjat viteve t zbatimit, zyraDiakonia Agapes ka br przgje-dhjen e fmijve prfitues dukesynuar fmijt t cilt jetojn nzona t thella malore, fmij tvarfr, jetim dhe kryesisht tshtresave sociale n nevoj.

Pr kto shprndarje ajo ka pa-sur bashkpunimin e drejtorive ar-

simore n rrethet Librazhd, Gramsh,Elbasan, Kavaj, koordinimin me

Kryepiskopatn e Hirshme dheMitropolin e Kors, pr identifiki-min dhe kryerjen e shprndarjes nTiran dhe Kor si dhe n bashk-punim me organizata t ndryshmet cilat ofrojn shrbime pr fmijn nevoj.

Deri n muajin mars 2009, janshprndar rreth 10600 paketandihme, nga t cilat rreth 9150 prfmijt e 52 shkollave e kopshteve

t qarkut t Elbasanit, 507 ndioqezn e Kors, 400 pako ushprndan pr fmijt t ciltmarrin pjes n aktivitetet e kryeranga Zyra Kombtare e Fmijve eKishs Orthodhokse AutoqefaleShqipris, si dhe rreth 540 pakot tjera pr fmijt e prkujdesjeveditore t Kishs.

Stafi q sht marr me zba-timin e projektit n zon shprehet

se edhe pse shpesh duhet nj udh-tim i gjat pr t mbrritur n shko-llat malore t Librazhdit apo Gram-shit, ndihesh vrtet shum mir kursheh fytyrat e qeshura t fmijve,t cilt i gzohen dhurats si-mbolike por me aq shum vler prta! N zon na mirpresin gjith-mon edukator, prindr e msues.Ata, ashtu si edhe fmijt e dinse m shum se sa dhurata pr tgjith ka rndsi m shum vler-simi q iu bhet duke i vizituar aty,n komunitetet e tyre.

Nga kjo kupton se nisma t tillanuk duhet t reshtin asnjher. Ngasyt e tyre kupton se njerzit kann radh t par nevoj t duannjri-tjetrin dhe t din si ta shpre-hin kt dashuri, qoft edhe megjeste t vogla prkujdesjeje. E mbit gjitha nga kjo kupton se edukimipr dashuri e paqe vjen dukeedukuar s pari brezin e fmijve,t cilt jan e ardhmja e njerzimit.

O. Th.

Nj dhurat nga fmija, pr fmijn!

Nj projekt ndihmash pr m t vegjlit i zbatuarnga Zyra Diakonia Agapes - Shrbimi i Dashuris, e Kishs son

Trshenjtria e Tij, Patriarku Ekumenik

Vartholomeu I pati nj takim privat me Presi-

dentin Barak Obama. Takimi u zhvillua nHotelin Conrad n Konstandinopoj. N kt

takim ishin t pranishm Hirsia e Tij,

Kryepiskopi Dhimitr i Ameriks dhe shefi i

stafit t Shtpis s Bardh, Rahm Emanuel.

Takimi u zhvillua n nj frym przemrsie

dhe respekti t ndrsjell. Thelbi i bisedimeve

prfshiu pjesn e fjalimit t Presidentit Obama

q mbajti n parlamentin e Turqis, n lidhje

me shtjen e Fakultetit Theologjik t Halkit, si

dhe diskutimin pr kt shtje me Presidentin

e vendit, Abdullah Gul.

Presidenti u shpreh se ai do t ndjek

zhvillimin e ksaj shtjeje pr nj zgjidhje, e

cila do t knaq Patriarkann Ekumenike.

Trshenjtria e Tij, Patriarku Ekumenik

Takim i Patriarkut Ekumenik Vartholomeu I

me Presidentin e SHBA Barak Obama

Vartholomeu I n bisedn e Tij, iu referua pikave

t mposhtme:

1. Ai argumentoi nevojn e ngutshme prhapjen e Fakultetit Theologjik t Halkit, ku do

t formohen, edukohen dhe do t prgatiten

klerikt e Patriarkans Ekumenike.

2. Ai theksoi rndsin e liris fetare dhe

garantimin e saj pr t gjitha minoritetet n

Turqi.

3. Ai i deklaroi presidentit mbshtetjen e tij

t njohur pr prpjekjet e Turqis q t hyj n

Bashkimin Evropian.

4. Bri t ditur rndsin e prpjekjeve t

bra nga ana e tij n lidhje me ambientin dhe

Simpoziumin e ardhshm t Ekologjis n

Misisipi SHBA n tetor 2009.

5. E falnderoi Presidentin Obama pr kttakim dhe pr interesin e tij aktiv n problemet

e mprehta t Patriarkans Ekumenike.

Gjithashtu Trshenjtria e Tij i bri t ditur

se i kishte drguar Presidentit Obama, nprmjet

konsullats s SHBA nj ikon t Profetit Baruk,

emrin e t cilit mban edhe z. Obama me nj

prkushtim t shkruar nga dora e tij.

Ajo transmeton pr ju 24 or program.

Do t dgjoni gjithka q ju duhet: programe shpirtrore,sociale dhe kulturore. Muzik e zgjedhur kishtare, popullore

dhe klasike, nga vendi dhe bota.

Ndiqni shrbesat kishtare n Radio Ngjallja!


10/12


Kalendari i

Liturgjive Hyjnore,

MAJ 20092 E Shtun Sh. Athanasi iMadh. Dsh. Esperi, Zoia.

3 E Diel E MIROPRUR-SEVE.Dsh. Timotheu e Maura.5 E Mart Dshmg. Irini.Efthimi i Madhits. Dsh.Gajani e Gai.8 E Premte * Ap. e UngjillorJoan Theologu. Osh. Arseni iMadh.9 E Shtun Pr. Isaia. Dsh.Kristofori, Kalinika e Akilina.

10 E Diel E T PARALI-ZUARIT. Ap. Simeon Zelloti.Osh. Laurenti.

11 E hn Qirili e Metodi,ndriues t sllavve. Hierod.Mokiu.13 E Mrkur # Gjysm-pentikostia. Dshg.Gliqeria.Omol. Sergji.15 E Premte * Osh. Pahomi iMadh. Akili i Lariss. Barbarmirovliti.16 E Shtun Osh. Theodhorii Shenjtruar. Dsh. i ri Nikolla.

17 E Diel E SAMARITA-NES. Ap. Androniku e Junia

nga t 70-t

.21 E Enjte Konstandini dheElena, mbretr. Borisi, mbretibullgar.22 E Premte Dsh.Vasiliski. Sin. II Ekum. JoanVladimiri.(Fest. m 4 qershor.)23 E Shtun MiroprurseMaria e Kleops. Mihaili iSinads.

24 E Diel E T VERBRIT.Osh. Simeoni e Nikita. Dsh.Kristiani.

25 E Hn Gjetja III ekoks s Joan Pagzorit. Dsh.Celestini.27 E Mrkur #Mbyllja e

Pashks.Hierod. Heladhi. Omol.Joan rusi.28 E Enjte Ngjitja n qiej eZotit Krisht (Analipsi).Hierod. Eftihi.30 E Shtun Osh. Isaaku iDalmatve. Dsh. Natali. ShnEmelia.

31 E Diel E ETRVE SIN. I

EK. Petronila, bija e Ap. Petros.Dsh. Ermia.

Nga Shenjtort e muajit

Androniku, si e kishte emrin e pagzimit, lindin Ipati, n Lamia t Greqis (1305) nga prindr t

pasur dhe t njohur, q vdiqn para kohe. Pra u rritnga xhaxhai dhe studioi Shkrimet e Shenjta. Sapokatalanasit pushtuan vendlindjen e tij (1319), u kaprob, por u arratis, gjeti xhaxhain dhe lundruan drejtSelanikut, ku ai vdiq. Shenjti, duke qen i pashm, izgjuar dhe arsimdashs, por i varfr, trhoqivmendjen e msuesve, t cilt e msuan falas. Ikun Malin e Shenjt, por nuk e mbajtn atje, sepseishte ende shum i ri, pa mjekr. N Konsta-ndinopoj frekuentoi pran shn Grigor Sinaitit (6prill) dhe t tjerve. N ishullin e Krets u mikpritprej nj besimtari, por shkoi prsri n Athos (1335),

sepse mori vesh se ai e mendonte se ishte i pr-shtatshm t martohejme vajzn e tij. Sipas njkshille t shn Kalistit(20 qershor) u b bindsi hieromonakut GrigorPoliti dhe e monakutMoisi. U qeth murg ngaGrigori me emrin Andonfillimisht dhe m vonAthanas, dhe moriprsipr t gjitha punt,

q kryheshin jasht, evllazris n mal, megjith rreziqet e shpeshtanga dbora. Meqensesulmoheshin nga piratt,Grigori dhe oshnari ynshkuan n Selanik, nVeria dhe n Meteorne sotme. Atje banuan nkishn e ngritur mbi shk-mbin Stilo (=shtylla).Kur jeronti u lodh dhe donte t zbriste, nxnsi i tij einkurajoi. Dhe vrtet, njerzit e morn vesh, shumvinin e u sillnin gjra t nevojshme. U krijua njvllazri, por Athanasi, q i plqente qetsia, trhiqejn izolim dhe vetm t dieln vinte n Liturgji. U luftuanga demont dhe n fund u vendos n nj shkmb tmadh, t cilit i dha emrin Meteor. Kur pas dhjetvjetsh qndrimi n Meteor Grigori po largohejprfundimisht, shenjti e arriti n Selanik, por sipasporosis s tij ai (Athanasi) u kthye prsri. Meq umblodhn mjaft vllezr, ndrtoi Manastirin eMetamorfozs. Arkimandriti (igumeni) parashikuesi

dhe udibrsi si para ashtu edhe pas fjetjes s tij(1383) kishte si nxns Shn Joasafin.

Athanas meteoriti (20 Prill) Joasaf meteoriti (20 Prill)

Ishte bindsi i oshnarit pararends, Athanasit dhebashkndrtuesi i Manastirit t famshm, Meteorit

t Madh. Kur m 1371 mirbrsi i MeteorveSimeoni Ursi Paleologi, perandori i romakve dheserbve dhe i do shqiptari vdiq n kryeqytetin e tijTrikalla, n Thesali, pasardhsi i tij, mik i murgjris,Joan Ursi Angjeli Komnini, Duka Paleologi, u kthyenga Mali i Shenjt ku ishte, q t kurorzohej si mbret.Prshkoi Meteort dhe u njoh me igumenin e dgjuardhe organizatorin Athanas, udhzues i pafjetur ishpirtrave. Manastiri prej shum antarsh i avaitrrezatonte si far, madje rrezatonte m shum paskthimit t tij nga manastiri idhiorrithm (d.m.th. kudo murg ka ve arkn, mensn etj.) si e kishte

krijuar fillimisht, n manastir qinoviak dhe kishtes h k r u a rrregullo-ren e tij tmuar. Jo-ani kreu njakt q enderoi ma-n a s t i r i nedhe ms h u m .Shkmbeu

k u r o r nmbretroreme kuku-lin (mbu-les mona-kale e ko-k s ) ,d.m.th. uqeth murg,pasi ve-ndosi si

mbret t Epirit - Therralis nj t afrm t tij. Ri-paroi dhe zgjeroi kishn e Metamorfozs (1378-1388), e cila brenda dy shekujve t mparshm upikturua prsri n mnyr t mahnitshme me afreskeq ekzistojn edhe sot. N punt ndrtimore t kishs,ndihmoi me krkes t tij edhe e motra, Agjelina,mbretresha e Janins, e cila prve ksaj i dhuroien dhe bagti. Shembullin e oshnarve t shum-lidhur, Athanasit dhe Joasafit, q futn n Meteorjetn monakale qinoviake, e ndoqn dhe murgj ttjer atje, t cilt u mblodhn n qinovi gjithashtu.Kafkat e shumrespektuara t dy shenjtorve ruhen

n manastirin e tyre t mrekullueshm.At Justini


11/12


NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran

Tel: (04) 2234 117, (04) 2235 095Fax: (04) 2232 109

Shtypur

n shtypshkronjn Ngjallja

Organ i Kishs Orthodhokse

Autoqefale t Shqipris

Del nn kujdesin

e Kshillit Botues

Themelues:Kryepiskopi Anastas

N muzeun e Petiti Palais, n Paris, nga data 10 prill deri m 5 qershor,sht hapur nj ekspozit e jashtzakonshme kushtuar thesareve t artitbizantin, me origjin nga manastiret e Malit t Shenjt. Ato jan krijuarmidis shekujve IX dhe XVIII, dhe n ekspozit mund t shihen

manuscripte t shklqyera, ikona, objekte liturgjike relikuare, afreske,rroba, mozaik, krisobulla te perandorve dhe zyrtarve t lart bizantinapo t mbretrve orthodhoks sllav, rumun etj.

Kto thesare kan dal vetm nj her nga Mali i Shenjt, pr ek-spozitn e artit bizantin n Selanik, n vitin 1997.

Gjithashtu, do t ekspozohen edhe ikonat e koleksionit t Petit Palais,me vler t jashtzakonshme dhe m i pasuri n Franc.

Q nga viti 1974, kur ushtriaturke okupoi pjesn veriore t

ishullit, ka pasur nj shkatrrim dhedmtim sistematik t objekteve dhepasurive t Kishs Orthodhokse. Ndaj,sipas agjencive t lajmeve, Kryepi-skopi Krisostomi II ka marr nismnpr ta uar problemin prpara GjyqitEvropian pr t drejtat e njeriut, nStrasburg, pr dhunim t nenit tpar t konvents evropiane pr t

drejtat e njeriut (mbrojtje e pasuris)dhe 9 (e drejta e liris s mendimit,

ndrgjegjes dhe besimit).Turqia akuzohet se ka mbyllur522 vende kulti, kisha apo mana-stire, nj pjes e t cilave jan shka-trruar plotsisht dhe t tjer jankthyer n xhami (78 kisha), gara-zhe, klube nate, morgje, hotele, ka-zerma ushtarake etj. Gj e cila vazh-don t ndodh edhe sot.

Do jepet truall

pr nj katedrale orthodhokseKryetari i Bashkis s Madridit njoftoi n mars, gjat nj ceremonie

simbolike t dorzimit t elsave t qytetit Presidentit rus Medvedev, se

shpejt Bashkia do ti jap nj terren Patriarkans s Mosks, pr

ndrtimin e nj katedraleje orthodhokse n kryeqytetin spanjoll.

Qipro

Kisha on shtetin turk n Gjyqin Evropianpr t drejtat e njeriut

Paris

Ekspozit me thesaret e Malit t Shenjt

Kur u kryqzua Jisu i? Sipasstudimeve t kryera, Perandoriaromake sht themeluar rreth vitit753 para Krishtit. Me kalendarin evjetr prkon viti 1. N vitin 767 ka

ardhur n pushtet Tiber ezari,d.m.th. 767- 753 =14 + 15 vitet e mbre-trimit t tij = 29, kur u shfaq ShnJoan Pagzori. 29 + 1 (vit predikimi)=30. 30+3 (vite t predikimit t Zo-tit, sipas Ungjillit t Joanit) prfundi-misht = 33. Jisu Krishti u kryqzuan moshn 33-vjeare.

Vdekjen e Krishtit e shoqruan 4ngjarje t mrekullueshme: 1 - errsira,2 - grisja m dysh e perdes n Tempull,ndrkoh q tempulli kishte tri pjeskryesore - sheshet ose oborret pr tgjith njerzit, Vendin e Shenjt (ku

mund t hynin vetm priftrinjt)dhe Vendin m t Shenjt (ku mund

t hynte vetm kryeprifti, vetm njher n vit pr t lar mkatet e ko-mbit). Pikrisht n vendin m tShenjt rrinte arka e beslidhjes dheprania e Perndis me t. Perdja q

e ndante Vendin e Shenjt nga Vendim i Shenjt u gris n dy pjes dukesimbolizuar heqjen e pengess midisPerndis dhe njerzimit; 3 -nj trmetdhe 4 - ngritja e njerzve t vdekurnga varret.

A ju ka lindur ndonj pyetje seprve shprehjes O At fali se..far mund t ket thn Zoti akoman momentin kur gjendej n kryq?

Njihuni me 7 thniet e fundit t Jisuit

n kryq:1 -O At, fali ata sepse nukdin bjn (Llk.23:34).2 - Sot dot jesh me mua n parajs (Llk.23:43).

3 -Duke iu drejtuar Joanit dhe Mari-s: Ky sht biri yt tani!... Ja nna

jote (Jn. 19:26-27). 4 -Perndia im,Perndia im, prse m ke braktisur?(Mt. 27:46; Mk. 15:34). 5 - Kametje (Jn. 19:28).6 -U krye (Jn. 19:30).7 - O At, n duart e tua po e dorzojfrymn time (Llk.23:46). Kto

thnie paraqesin si Njerishmrin eJisuit, ashtu edhe Hyjnin e Tij.Gjithashtu ato ngulitin astet e funditt gjithkaje q Jisui prjetoi pr tfituar faljen ton.

N procesin e vdekjes s Jisuit undryshuan 4 njerz. Krimineli (ku-sari) q ishte duke vdekur n kryqpran Jisuit, i cili i krkoi ta merrteat n mbretrin e Tij (Llk.23:39-43).Kapiteni romak (centurioni) shpallise sigurisht Jisui ishte Biri i Perndis(Mk.15:39). Josifi dhe Nikodhimi,antar t Kshillit ifut dhe ndjeks

t fsheht t Jisuit (Jn.7:50-52).Prgatiti Elena Krakulli

Madrid

Fakte nga Ungjilli


12/12


E Diela e Shn ThomaitE Diela pas Pashke, e quajtur e Diela e Dyt,

sht dita e fundit e Javs s Ndritshme.N shrbesat e Kishs i vihet theksi shfaqjes

s Krishtit tek Apostulli Thoma. Rndsia edits vjen tek ne nprmjet fjalve t Ungjillit:

Pastaj i tha Thomait: Vre gishtin ktudhe shiko duart e mia; dhe shtrije dorn evre n brinjn time; dhe mos u bj i pa-

bes, por bestar. Edhe Thomai u prgjigj ei tha Zoti im dhe Perndia im! Jisui i thot:Sepse m pe besove, lum ata q nuk pan

dhe besuan(Jn. 20:27-29).Ne nuk e kemi par Krishtin me syt fizik

dhe as e kemi prekur trupin e tij t ngjallur meduart tona, por n Shpirtin e Shenjt ne e kemipar dhe shijuar Fjaln e Jets (I Jn. 1:1-4) dhe

kshtu ne besojm.N do shrbes ditore deri n Ditn e Ngji-tjes, Analipsit, ne kndojm Troparin e Pashks.N seciln nga shrbesat e t Dielave pasPashke, duke filluar me t Dieln e Shn Thomait,kndojm Kanonin dhe himnet e Pashks dheprsrisim kremtimin e dits s par t javs,n t ciln Krishti u ngjall s vdekurish.

E Diela e MiroprurseveE diela e tret mbas Pashke i kushtohet

grave miroprurse, t cilat u kujdesn pr trupine Shptimtarit n vdekjen e Tij dhe ishindshmitaret e para t Ngjalljes s Tij. T tretroparet e t Premtes s Madhe kndohenprsri dhe formojn temn e dits:

Bujari Josif, pasi e zbriti trupin tnd prejKryqit t muar, e mbshtolli me nj savan

t paqm, e leu me vajra ermir dhe evuri n nj varr t ri.

T Dielat pas PashksZbrite n vdekje dhe n varr pr ne, ti o

jet e pavdekshme, Ferrin t vdekur e shtrivekur ndriove si Perndi.

Nj engjll u qndroi para grave miro-

prurse dhe iu tha: Miroja sht e prshtat-shme pr t vdekurit, por Krishti e tregoi vetent liruar nga prishja! Prandaj shpallni: Zotiu ngjall dhe i fal bots mshir e shptim.

E Diela e UlokutE Diela e katrt i kushtohet shrimit t

ulokut prej Krishtit (Jn. 5). Ky njeri u shruanga Krishti ndrsa po priste q dikush ta zbristen pellgun e ujit. Nprmjet pagzimit n Kish,ne gjithashtu jemi shruar dhe shptuar ngaKrishti pr jetn e amshuar. Kshtu, kjo ngjarje

na tregon se edhe ne s bashku me ulokun duhetq t mos mkatojm m q t mos nabhet ndonj gj m e keqe (Jn. 5:14).

GjysmpentikostiaN mes t javs s katrt, kremtohet solem-

nisht dita n mes t Pashks dhe Pentikostis,Rrshajeve. Kjo quhet festa e Gjysmpenti-kostis, n t ciln Krishti n mes t festsi mson njerzit pr misionin e tij shptimtardhe i ofron t gjithve ujin e gjall (Jn. 7:14, 38).Prsri ne kujtohemi pr pranin e Msuesit

dhe pr premtimin e Tij shptimtar: Nsedikush ka etje, le t vij tek un e t pij(Jn. 7:37).Ne mendojm prsri pr vdekjendhe ngjalljen ton me Krishtin n Pagzimin tondhe pr marrjen e Shpirtit t Shenjt prej Tij nMirosjen. Ne shohim mbrapa njrn dheparamarrim tjetrn si thot nj nga himnet efests. Ne e dim q i prkasim mbretris sKrishtit t Ngjallur, ku Shpirti dhe Nusjathon Eja! Dhe ai q ka etje, le t vij;dhe ai q do, le t marr si dhurat ujin e

jets (Zbulesa 22:17, Isaia 55:1).N mesin e fests, o Shptimtar, shuaje

etjen e shpirtit tim me ujin e gjall, si i kepremtuar t gjithve: Nse dikush ka etje,le t vij t pij! O Krisht Perndi, Burim i

jets, lavdi m Ty (Prlshorja).Krishti Perndi, Krijuesi dhe Zoti i t

gjithave, i ftoi t gjith n mes t fests: Ejanidhe pini ujin e pavdeksis! Ne falemi paraTeje dhe thrrasim plot besim: Falna mshirate tua, se Ti je Burimi i jets son! (Shkurtorja).

E Diela e SamaritanesE Diela e pest flet pr nj grua nga

Samaria, me t ciln Krishti foli n pusin eJakovit (Jn. 4). Edhe ktu tema sht pr ujine gjall dhe njohjen e Jisuit si Mesia i Perndis

(Jn. 4:10-11; 25-26). Kjo na kujton pr jetnton t re n at, pr pirjen ton nga uji i gjall,pr adhurimin ton t vrtet t Perndis nkohn e krishter mesianike, n Frym dhen t Vrtet (Jn. 4:23-24). Ne shohimgjithashtu q shptimi i ofrohet t gjithve:Judejve dhe Kombeve, burrave dhe grave,shenjtorve dhe mkatarve.

E Diela e t Verbrit

E Diela e gjasht prkujton shrimin e njnjeriu q kishte lindur i verbr (Jn. 9).Ne

jemi t identifikuar me kt njeri, i cili arriti tshoh dhe ta njoh Jisuin si Birin e Perndis.Zoti i ka lyer syt tan me dorn e tij hyjnoredhe i ka lar ato me ujin e pagzimit (Jn. 9:6-11).

Jisui prdori balt me pshtym dhe i tha tverbrit t shkonte e t lahej n pellgun e Siloamit.Ai e bri kt n ditn e Sabatit, dit n t ciln,t pshtyrt, baltbrja dhe larja ishin t ndaluara.Duke i shkelur kto ligje rituale t Judejve, Jisuitregoi q Ai sht me t vrtet Zoti i Sabatit dhe,si i till, Ai sht i barabart me Perndin At,

i Cili, sipas tradits Judaike, sht i vetmi q punonn ditn e Sabatit, duke drejtuar botn e tij.Pati nj skandal n shrimin e t verbrit n

ditn e Sabatit. Ai u nda nga sinagoga pr shkakt bess s tij n Krishtin. E tr Kisha e ndoqikt njeri n rrugn e saj, duke e ditur se ata qnuk e shohin Jisuin si Zot, jan me t vrtet tverbr dhe mbeten n mkatet e tyre (Jn. 9:41).T tjert kan dritn e jets dhe mund ta shohindhe ta njohin Birin e Perndis, sepse ti e kepar; sht pikrisht ai q po t flet(Jn. 9:37).

I verbuar plotsisht, nga syt e shpirtit,tek ty vij, o Krishti im, porsi i verbri n Ungjill

dhe i penduar thrras me lot: Ndritm n terrt, o drit e qiellit! (Shkurtorja).

* * *

* * *

* * *

* * *

* * *

gazeta e prillit 2009

Documents