going home mynd adref termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf ·...
TRANSCRIPT
20
GOING HOME MYND ADREF
Letter(s) Llythyr Llythyrau
Food Bwyd
Don’t leave without a grown-up
Paid â gadael heb oedolyn
Informal/Singular Formal/Plural
Don’t leave until I see your grown-up
Paid â gadael nes imi weld dy
oedolyn
Peidiwch â gadael nes imi weld eich
oedolyn
See you next week Wela’ i ti wythnos
nesaf
Wela’ i chi wythnos nesaf
Goodnight Nos da
Diolch yn fawr i gymdeithas Geidiaid a Sgowtiaid Prifysgol
Bangor a Chanolfan Bedwyr Prifysgol Bangor am eu gwaith ar yr
adnodd yma.
Thank you very much to Bangor University Guides and Scouts
society and Bangor University’s Canolfan Bedwyr for their work
on this resource.
Termiadur A dictionary of terms
2
Mae’r pecyn hwn
wedi ei baratoi i
helpu arweinwyr
di-Gymraeg gyflwyno
rhywfaint o Gymraeg
i’w cyfarfodydd, yn
ogystal â helpu
arweinwyr esbonio
r h y w f a i n t o
gyfarwyddiadau i
aelodau iau o
gefndiroedd Cymraeg
sydd yn dechrau
dysgu Saesneg. Nid
y w ’ n a d n o d d
cynhwysfawr, ond
dylai ddarparu digon
o eirfa i arweinwyr
allu cynnal rhannau
craidd, rheolaidd eu
cyfarfodydd trwy
gyfrwng y Gymraeg.
Gobeithiwn eich bod
chi’n ffeindio’r
a d n o d d y m a ’ n
ddefnyddiol!
This resource has been created to
help non-Welsh speaking leaders
introduce some Welsh to their
meeting place, as well as help
leaders explain some instructions to
y o u n g e r m e m b e r s f r o m
Welsh-speaking backgrounds who are
just beginning to learn English. The
resource is not extensive, but should
provide enough vocabulary for
leaders to run the regular, core
portions of their meetings through
the medium of Welsh.
Please note in some areas there are
two columns for the Welsh
translations. Like many languages
Welsh has different verb conjugations
depending on whether you are
speaking with one person or many,
with the conjugation for many also
being used when speaking with a
single person in a formal, respectful
manner, such as someone older or
less familiar. You will also see two
columns to show how different nouns
are pluralised, and in one case to
show the different words used in
North and South Wales. These
columns are clearly labelled.
We hope you find this resource
useful!
19
GOING HOME MYND ADREF
Time for Taps Amser Taps
Time for Brownie Bells
Amser clychau’r Brownis
Time for our song Amser canu ein cân
Next week Wythnos nesaf
Informal/Singular Formal/Plural
Bring… Tyrd â… Dewch â…
Remember to… Remember… Cofiwch…
Have you planned what you’re doing
next week?
Wyt ti wedi cynllunio beth
fyddi di’n ei wneud wythnos nesaf?
Ydych chi wedi cynllunio beth
fyddwch chi’n ei wneud wythnos
nesaf?
Get your…. Cer i nôl dy... Ewch i nôl eich...
Don’t forget your… Paid ag anghofio
dy... Peidiwch ag
anghofio eich...
Singular Plural
Whose…is this/are these?
...pwy yw hwn? ...pwy yw’r rhain?
Coat(s) Cot Cotiau
Jumper(s) Siwmper Siwmperi
Bag(s) Bag Bagiau
Phone(s) Ffôn symudol Ffônau symudol
Thing(s) Peth Pethau
Craft(s) Crefft Crefftau
Drawing(s)/Painting(s)
Llun Lluniau
18
COLOUR PARTY MINTAI LLIW
Guide attention Sylw Geidiaid
Leaders fall in Arweinwyr, cwympwch i mewn
Colour party fall in Mintai, cwympwch i mewn
Leaders’ numbers Rhifau arweinwyr
Two paces extend Lledaenu dwy gam
Company fall in Criw, cwympwch i mewn
By the left Ar y chwith
Horseshoe formation
Ffurfiant pedol
Quick march Gorymdeithiwch yn gyflym
Forward march Gorymdeithiwch ymlaen
Centre left and right divide
Gwahanwch i’r chwith a’r dde yn y canol
Halt Arhoswch
Inward face Trowch i mewn
Guides turn in Geidiaid, trowch i mewn
Informal/Singular Formal/Plural
Salute (order) Saliwtia Saliwtiwch
Company salute Criw, saliwtiwch
Company shun Criw, trowch i ffwrdd
Dismissed Ewch
Guides dismissed Geidiaid, ewch
Pack dismissed Pac, ewch
Fall out Cwympwch allan
Colour party fall out
Mintai lliw, cwympwch allan
3
Rwy'n addo gwneud fy nghorau
i feddwl am fy nghredoau ac i
fod yn garedig a helpu eraill.
I promise that I will do my
best to think about my beliefs
and to be kind and helpful.
Rwy’n addo gwneud fy
nghorau:
i fod yn ffyddlon i fy hun ac i
ddatblygu fy nghredoau,
i wasanaethu'r Frenhines a’m
cymuned,
i helpu pobl eraill
ac
i ddilyn Rheolau’r Brownis.
Rheol:
Mae Browni yn meddwl am
eraill o flaen ei hun ac yn
gwneud tro da bob dydd.
Arwyddair:
Rhowch help llaw
I promise that I will do my
best:
To be true to myself and
develop my beliefs,
To serve the Queen and my
community,
To help other people
and
To keep the Brownie Guide
Law.
Law:
A Brownie thinks of others
before herself and does a good
turn every day.
Motto:
Lend a hand.
4
Rwy’n addo gwneud fy
nghorau:
i fod yn ffyddlon i fy hun ac i
ddatblygu fy nghredoau,
i wasanaethu'r Frenhines a’m
cymuned,
i helpu pobl eraill
ac
i ddilyn Rheolau’r Geidiaid
I promise that I will do my
best:
To be true to myself and
develop my beliefs,
To serve the Queen and my
community,
To help other people
and
To keep the Guide Law.
17
WRAPPING UP GORFFEN
Informal/Singular Formal/Plural
Are you ready? Wyt ti’n barod? Ydych chi’n barod?
Have you finished? Wyt ti wedi
gorffen?
Ydych chi wedi gorffen?
….minutes left ...munud ar ôl
One Un
Two Dau
Five Pum
Ten Deg
Fifteen Pymtheg
Twenty Ugain
Twenty-five Pump ar hugain
Thirty Tri deg
AWAY FROM THE MEETING PLACE I FFWRDD O’R MAN CYFARFOD
Singular Plural
Duty(ies) Dyletswydd Dyletswyddau
Wood Pren
Water Dŵr
Wood and water Pren a dŵr
Cooks Cogyddesau
Orderlies/Waitresses
Gweinyddesau
Health Iechyd
16
AWAY FROM THE MEETING PLACE I FFWRDD O’R MAN CYFARFOD
Singular Plural
Kit list(s) Rhestr offer Rhestrau offer
Rucksack(s) Sach deithio Sachau teithio
Sleeping bag(s) Sach cysgu Sachau cysgu
Blanket(s) Blanced Blancedi
Camp blanket(s) Blanced wersylla Blancedi wersylla
Pillow(s) Clustog Clustogau
Teddy bear(s) Tedi Tedis
Bedding roll(s) Pecyn gwely Pecynnau gwely
Bed(s) Gwely Gwelyau
Flag(s) Baner Baneri
Flagpole(s) Polyn baner Polion fflag
Washing up Llestri budr
Washing up bowl(s) Powlen golchi
llestri Powlenni golchi
llestri
Washing up stand(s) Stand golchi llestri Standiau golchi
llestri
Tea towel(s) Lliain sychu llestri Llieiniau sychu
llestri
Plate bag(s) Bag llestri Bagiau llestri
Sitter(s) Peth eistedd Pethau eistedd
5
Rheolau:
Mae Geid yn onest a
dibynadwy, a gellir ymddiried
ynddi.
Mae Geid yn gymwynasgar ac
yn defnyddio ei hamser a’i
doniau’n ddoeth.
Mae Geid yn wynebu her ac yn
dysgu o’i phrofiadau.
Mae Geid yn ffrind da ac yn
chwaer i bob Geid arall.
Mae Geid yn gwrtais ac yn
ystyriol.
Mae Geid yn parchu pob peth
byw ac yn cymryd gofal o’r
byd o’i chwmpas.
Arwyddair:
Byddwch yn Barod.
Laws:
A Guide is honest, reliable and
can be trusted.
A Guide is helpful and uses her
time and abilities
wisely.
A Guide faces challenge and
learns from her experiences.
A Guide is a good friend
and a sister to all Guides.
A Guide is polite and
considerate.
A Guide respects all living
things and takes care
of the world around her.
Motto:
Be Prepared.
6
WELCOME TO GUIDING CROESO I’R GEIDIAID
Promise Addewid
Informal/Singular Formal/Plural
Are you ready to make your promise?
Wyt ti’n barod i wneud dy addewid?
Ydych chi’n barod i wneud eich addewid?
I welcome you to… Rwyf yn dy
groesawu i...
Rwyf yn eich croesawu i...
I trust you to do a good turn every
day
Rwyf yn ymddiried ynot ti i wneud
cymwynas dda pob dydd
Rwyf yn ymddiried ynoch chi i wneud cymwynas dda pob
dydd
Singular Plural
Promise badge(s) Bathodyn addewid Bathodynnau
addewid
Badge(s) Bathodyn Bathodynnau
Thinking Day Diwrnod Meddwl
World Association of Girl Guides and
Girl Scouts (WAGGGS)
Cymdeithas Fyd-eang y Geidiaid a Sgowtiaid Merched
Olivia doll Doli Olivia
Mascot Masgot
A salute Saliwt
To salute Saliwtio
Informal/Singular Formal/Plural
Salute (order) Saliwtia Saliwtiwch
Rainbow Roundabout(s)
Cylchfan Enfys Cylchfannau Enfys
Brownie Pow-wow Pow wow Brownis
15
AWAY FROM THE MEETING PLACE I FFWRDD O’R MAN CYFARFOD
We’re going… Rhydym yn mynd…
To/On a...
To hike/Hiking I heicio Heicio
On a trip/Trip Ar daith Taith
On a walk/Walk Am dro Tro
On a hike/Hike Ar heic Heic
On a picnic/Picnic Am bicnic Picnic
On a sleepover/Sleepover
I gysgu drosodd Cysgu drosodd
On a pack holiday/Pack Holiday
Ar wyliau pac Gwyliau pac
On a camp/Camping
I wersylla Gwersylla
Singular Plural
Tent(s) Pabell Pebyll
Tent pole(s) Polyn pabell Polion pabell
Tent peg(s) Peg pabell Pegiau pabell
Fire Tân
Fire pit Twll tân
Matches Matsis
Tinder Goleuar
Wood pile Pentwr pren
Water bucket Bwced ddŵr
Shower block Bloc cawodydd
Toilet block Bloc toiledau
Kit Offer
14
SAFETY DIOGELWCH
Be quiet Bydda’n dawel Byddwch yn dawel
If you’re talking you’re not listening
Os wyt ti’n siarad dwyt ti ddim yn
gwrando
Os ydych yn siarad dydych chi ddim yn
gwrando
What does putting my hand in the air
mean?
Beth mae rhoi fy llaw yn yr awyr yn ei olygu?
Hands up top Codwch eich dwylo
That means stop Rhaid i ni wrando
Hands up, mouths shut
Dwylo i fyny, cegau ar gau
North Wales South Wales
Now Rŵan Nawr
When I say Pan fydda’ i’n dweud
Fire drill Ymarfer tân
Toilet break Brêc tŷ bach
May I use the toilet?
Gâi fynd i’r toiled?
Informal/Singular Formal/Plural
You may Cei Cewch
Wash your hands Golcha dy ddwylo Golchwch eich
dwylo
Tidy up, please Taclusa os gweli
di’n dda
Tacluswch os gwelwch yn dda
Clean up, please Glanha os gweli
di’n dda
Glanhewch os gwelwch yn dda
Put the tables and chairs away
Rho’r byrddau a’r cadeiriau i ffwrdd
Rhowch y byrddau a’r cadeiriau i
ffwrdd
The floor too Y llawr hefyd
7
UNIFORM IWNIFFORM
Singular Plural
Book(s) Llyfr Llyfrau
File(s) Ffeil Ffeiliau
Sash(es) Sash Sasiau
Badge Tab(s) Tab Bathodynnau Tabiau
Bathodynnau
Necker(s) Cadach gwddf Cadachau gwddf
Woggle Wogl Woglau
Hoodie(s) Hwdi Hwdis
Jumper(s) Siwmper Siwmperi
T-shirt(s) Crys-t Crysau-t
Skirt(s) Sgert Sgertiau
Trousers Trowsus
Shorts Trowsus byr
Roundabout Badge(s) Bathodyn Cylchfan Bathodynnau
Cylchfan
Pot(s) of Gold Crochan o Aur Crochanau o Aur
Interest Badge(s) Bathodyn Diddordeb
Bathodynnau Diddordebau
Challenge Badge(s) Bathodyn Sialens Bathodynnau
Sialensiau
Go For It Amdani
Go For It Card(s) Cerdyn Amdani Cardiau Amdani
Award(s) Gwobr Gwobrau
Qualification(s) Cymhwyster Cymwysterau
Certificate(s) Tystysgrif Tystysgrifau
Licence(s) Trwydded Trwyddedau
8
PROGRAMME RHAGLEN
Jigsaw Jig-so
Look Edrych
Learn Dysgu
Laugh Chwerthin
Love Caru
Adventure Antur
Me Fi
Community Cymuned
The World Y Byd
Singular Plural
Zone(s) Cylchfa Cylchfaoedd
Celebrating Diversity
Dathlu Amrywiaeth
Discovery Darganfod
Global Awareness Ymwybyddiaeth Fyd-eang
Healthy Lifestyles Ffyrdd Iach o Fyw
Skills and Relationships
Sgiliau a Pherthnasau
Community Action Gweithredu Cymunedol
Singular Plural
Octant(s) Octant Octannau
Look Wider Edrych yn Eangach
Community Cymuned
Creativity Creadigrwydd
Fit for Life Iach am Oes
13
SAFETY DIOGELWCH
Informal/Singular Formal/Plural
Be careful Bydda’n ofalus Byddwch yn ofalus
Stay safe Arhosa’n ddiogel Arhoswch yn
ddiogel
Take care with… Bydda’n ofalus
efo’r...
Byddwch yn ofalus efo’r…
The scissors Siswrn
The glue Glud
The candles Canhwyllau
Singular Plural
It’s/They’re… Mae o’n... Maen nhw’n...
Hot Poeth
Sharp Miniog
Informal/Singular Formal/Plural
Move back Symuda yn ôl Symudwch yn ôl
Move closer Symuda’n agosach Symudwch yn
agosach
Sit down Eistedda i lawr Eisteddwch i lawr
Sit up Eistedda i fyny Eisteddwch i fyny
Sit properly Eistedda’n gywir Eisteddwch yn
gywir
Sit still Eistedda yn
llonydd
Eisteddwch yn llonydd
Stand up Safa i fyny Sefwch i fyny
Stand properly Safa yn gywir Sefwch yn gywir
Stand still Safa yn llonydd Sefwch yn llonydd
Listen Gwranda Gwrandewch
12
INSTRUCTIONS CYFARWYDDIADAU
Informal/Singular Formal/Plural
Make the shape of a…
Gwna siâp... Gwnewch siâp...
Rainbow Enfys
Horseshoe Pedol
Circle Cylch
Squircle Sgwylch
Brownie circle Cylch Browni
Informal/Singular Formal/Plural
With your chairs
Efo dy gadair Efo’ch cadeiriau
Get in a line Gwna linell Gwnewch linell
Against/By the Yn erbyn y
Behind Tu ôl i’r
Singular Plural
Wall(s) Wal Waliau
Door(s) Drws Drysau
Chair(s) Cadair Cadeiriau
Informal/Singular Formal/Plural
Try/Have a go Trïa Trïwch
Do your best Gwna dy orau Gwnewch eich gorau
Would you help…?
A wnei di helpu...?
A wnewch chi helpu...?
Please Os gweli di’n dda Os gwelwch yn dda
Thank you Diolch
Well done! Da iawn!
9
PROGRAMME RHAGLEN
Independent Living Byw yn Annibynnol
International Rhyngwladol
Leadership Arweinyddiaeth
Out of Doors Awyr Agored
Personal Values Gwerthoedd Personol
RUNNING YOUR MEETING CYNNAL EICH CYFARFOD
Informal/Singular Formal/Plural
Which….do you want?
Pa…wyt ti eisiau? Pa…ydych chi
eisiau?
Choose a… Dewisa... Dewiswch...
Would you like… A hoffet ti... A hoffech chi...
Time for… Amser...
To sing a song I ganu cân
Singing Canu
Cooking Coginio
To play a game I chwarae gêm
Activity(ies) Gweithgaredd Gweithgareddau
Game(s) Gêm Gemau
Song(s) Cân Caneuon
Informal/Singular Formal/Plural
Can I have your… Gai dy... Gai eich...
Singular Plural
Subs Taliad Taliadau
Form(s) Ffurflen Ffurflenni
10
INSTRUCTIONS CYFARWYDDIADAU
Singular item Plural items
It’s/They’re on the…
Mae o ar y… Maen nhw ar y…
It’s/They’re by the Mae o ar bwys y… Maen nhw ar bwys
y…
It’s/They’re in the…
Mae o yn y... Maen nhw yn y...
It’s/They’re under the
Mae o o dan y... Maen nhw o dan
y...
Plural/formal
instruction (singular
item)
Singular/ informal
instruction (singular
item)
Plural/formal
instruction (plural items)
Singular/ informal
instruction (plural items)
Put it/them on
the…
Rhowch o ar y...
Rho o ar y...
Rhowch nhw ar
y...
Rho nhw ar y...
Put it/them by
the…
Rhowch o ar bwys
y...
Rho o ar bwys y...
Rhowch nhw ar
bwys y...
Rho nhw ar bwys
y...
Put it/them in
the…
Rhowch o yn y...
Rho o yn y...
Rhowch nhw yn
y...
Rho nhw yn y...
Put it/them under
Rhowch o o dan y...
Rho o o dan y...
Rhowch nhw o dan
y...
Rho nhw o dan y...
Singular Plural
Cupboard(s) Cwpwrdd Cypyrddau
Box(es) Bocs Bocsys
Bag(s) Bag Bagiau
Bin(s) Bin Biniau
11
INSTRUCTIONS CYFARWYDDIADAU
Singular Plural
Corner(s) Cornel Corneli
Table(s) Bwrdd Byrddau
Chair(s) Cadair Cadeiriau
Informal/Singular
Formal/Plural
Get into your/Go to your….
Cer i dy... Ewch i’ch...
Find your… Ffeindia dy... Ffeindiwch eich...
Singular Plural
Unit(s) Uned Unedau
Pack(s) Pac Paciau
Patrol(s) Patrôl Patrolau
Six(es) Chwech Chwechau
Patrol leader(s) Arweinydd
Patrôl Arweinwyr Patrôl
Patrol second(ers)
Eilydd Patrôl Eilwyr Patrôl
Sixer(s) Arweinydd
Chwech Arweinwyr Chwech
Second(ers) Eilydd Chwech Eilwyr Chwech
Patrol box(es) Bocs Patrôl Bocsys Patrôl
Patrol bag(s) Bag Patrôl Bagiau Patrôl
Patrol corner(s)
Cornel Patrôl Corneli Patrôl
Patrol table(s) Bwrdd Patrôl Byrddau Patrôl
Patrol time Amser Patrôl