going home mynd adref termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf ·...

10
20 GOING HOME MYND ADREF Letter(s) Llythyr Llythyrau Food Bwyd Don’t leave without a grown-up Paid â gadael heb oedolyn Informal/Singular Formal/Plural Don’t leave until I see your grown-up Paid â gadael nes imi weld dy oedolyn Peidiwch â gadael nes imi weld eich oedolyn See you next week Wela’ i ti wythnos nesaf Wela’ i chi wythnos nesaf Goodnight Nos da Diolch yn fawr i gymdeithas Geidiaid a Sgowtiaid Prifysgol Bangor a Chanolfan Bedwyr Prifysgol Bangor am eu gwaith ar yr adnodd yma. Thank you very much to Bangor University Guides and Scouts society and Bangor University’s Canolfan Bedwyr for their work on this resource. Termiadur A dictionary of terms

Upload: others

Post on 13-Sep-2019

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: GOING HOME MYND ADREF Termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf · 20 GOING HOME MYND ADREF Letter(s) Llythyr Llythyrau Food Bwyd Don’t leave without

20

GOING HOME MYND ADREF

Letter(s) Llythyr Llythyrau

Food Bwyd

Don’t leave without a grown-up

Paid â gadael heb oedolyn

Informal/Singular Formal/Plural

Don’t leave until I see your grown-up

Paid â gadael nes imi weld dy

oedolyn

Peidiwch â gadael nes imi weld eich

oedolyn

See you next week Wela’ i ti wythnos

nesaf

Wela’ i chi wythnos nesaf

Goodnight Nos da

Diolch yn fawr i gymdeithas Geidiaid a Sgowtiaid Prifysgol

Bangor a Chanolfan Bedwyr Prifysgol Bangor am eu gwaith ar yr

adnodd yma.

Thank you very much to Bangor University Guides and Scouts

society and Bangor University’s Canolfan Bedwyr for their work

on this resource.

Termiadur A dictionary of terms

Page 2: GOING HOME MYND ADREF Termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf · 20 GOING HOME MYND ADREF Letter(s) Llythyr Llythyrau Food Bwyd Don’t leave without

2

Mae’r pecyn hwn

wedi ei baratoi i

helpu arweinwyr

di-Gymraeg gyflwyno

rhywfaint o Gymraeg

i’w cyfarfodydd, yn

ogystal â helpu

arweinwyr esbonio

r h y w f a i n t o

gyfarwyddiadau i

aelodau iau o

gefndiroedd Cymraeg

sydd yn dechrau

dysgu Saesneg. Nid

y w ’ n a d n o d d

cynhwysfawr, ond

dylai ddarparu digon

o eirfa i arweinwyr

allu cynnal rhannau

craidd, rheolaidd eu

cyfarfodydd trwy

gyfrwng y Gymraeg.

Gobeithiwn eich bod

chi’n ffeindio’r

a d n o d d y m a ’ n

ddefnyddiol!

This resource has been created to

help non-Welsh speaking leaders

introduce some Welsh to their

meeting place, as well as help

leaders explain some instructions to

y o u n g e r m e m b e r s f r o m

Welsh-speaking backgrounds who are

just beginning to learn English. The

resource is not extensive, but should

provide enough vocabulary for

leaders to run the regular, core

portions of their meetings through

the medium of Welsh.

Please note in some areas there are

two columns for the Welsh

translations. Like many languages

Welsh has different verb conjugations

depending on whether you are

speaking with one person or many,

with the conjugation for many also

being used when speaking with a

single person in a formal, respectful

manner, such as someone older or

less familiar. You will also see two

columns to show how different nouns

are pluralised, and in one case to

show the different words used in

North and South Wales. These

columns are clearly labelled.

We hope you find this resource

useful!

19

GOING HOME MYND ADREF

Time for Taps Amser Taps

Time for Brownie Bells

Amser clychau’r Brownis

Time for our song Amser canu ein cân

Next week Wythnos nesaf

Informal/Singular Formal/Plural

Bring… Tyrd â… Dewch â…

Remember to… Remember… Cofiwch…

Have you planned what you’re doing

next week?

Wyt ti wedi cynllunio beth

fyddi di’n ei wneud wythnos nesaf?

Ydych chi wedi cynllunio beth

fyddwch chi’n ei wneud wythnos

nesaf?

Get your…. Cer i nôl dy... Ewch i nôl eich...

Don’t forget your… Paid ag anghofio

dy... Peidiwch ag

anghofio eich...

Singular Plural

Whose…is this/are these?

...pwy yw hwn? ...pwy yw’r rhain?

Coat(s) Cot Cotiau

Jumper(s) Siwmper Siwmperi

Bag(s) Bag Bagiau

Phone(s) Ffôn symudol Ffônau symudol

Thing(s) Peth Pethau

Craft(s) Crefft Crefftau

Drawing(s)/Painting(s)

Llun Lluniau

Page 3: GOING HOME MYND ADREF Termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf · 20 GOING HOME MYND ADREF Letter(s) Llythyr Llythyrau Food Bwyd Don’t leave without

18

COLOUR PARTY MINTAI LLIW

Guide attention Sylw Geidiaid

Leaders fall in Arweinwyr, cwympwch i mewn

Colour party fall in Mintai, cwympwch i mewn

Leaders’ numbers Rhifau arweinwyr

Two paces extend Lledaenu dwy gam

Company fall in Criw, cwympwch i mewn

By the left Ar y chwith

Horseshoe formation

Ffurfiant pedol

Quick march Gorymdeithiwch yn gyflym

Forward march Gorymdeithiwch ymlaen

Centre left and right divide

Gwahanwch i’r chwith a’r dde yn y canol

Halt Arhoswch

Inward face Trowch i mewn

Guides turn in Geidiaid, trowch i mewn

Informal/Singular Formal/Plural

Salute (order) Saliwtia Saliwtiwch

Company salute Criw, saliwtiwch

Company shun Criw, trowch i ffwrdd

Dismissed Ewch

Guides dismissed Geidiaid, ewch

Pack dismissed Pac, ewch

Fall out Cwympwch allan

Colour party fall out

Mintai lliw, cwympwch allan

3

Rwy'n addo gwneud fy nghorau

i feddwl am fy nghredoau ac i

fod yn garedig a helpu eraill.

I promise that I will do my

best to think about my beliefs

and to be kind and helpful.

Rwy’n addo gwneud fy

nghorau:

i fod yn ffyddlon i fy hun ac i

ddatblygu fy nghredoau,

i wasanaethu'r Frenhines a’m

cymuned,

i helpu pobl eraill

ac

i ddilyn Rheolau’r Brownis.

Rheol:

Mae Browni yn meddwl am

eraill o flaen ei hun ac yn

gwneud tro da bob dydd.

Arwyddair:

Rhowch help llaw

I promise that I will do my

best:

To be true to myself and

develop my beliefs,

To serve the Queen and my

community,

To help other people

and

To keep the Brownie Guide

Law.

Law:

A Brownie thinks of others

before herself and does a good

turn every day.

Motto:

Lend a hand.

Page 4: GOING HOME MYND ADREF Termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf · 20 GOING HOME MYND ADREF Letter(s) Llythyr Llythyrau Food Bwyd Don’t leave without

4

Rwy’n addo gwneud fy

nghorau:

i fod yn ffyddlon i fy hun ac i

ddatblygu fy nghredoau,

i wasanaethu'r Frenhines a’m

cymuned,

i helpu pobl eraill

ac

i ddilyn Rheolau’r Geidiaid

I promise that I will do my

best:

To be true to myself and

develop my beliefs,

To serve the Queen and my

community,

To help other people

and

To keep the Guide Law.

17

WRAPPING UP GORFFEN

Informal/Singular Formal/Plural

Are you ready? Wyt ti’n barod? Ydych chi’n barod?

Have you finished? Wyt ti wedi

gorffen?

Ydych chi wedi gorffen?

….minutes left ...munud ar ôl

One Un

Two Dau

Five Pum

Ten Deg

Fifteen Pymtheg

Twenty Ugain

Twenty-five Pump ar hugain

Thirty Tri deg

AWAY FROM THE MEETING PLACE I FFWRDD O’R MAN CYFARFOD

Singular Plural

Duty(ies) Dyletswydd Dyletswyddau

Wood Pren

Water Dŵr

Wood and water Pren a dŵr

Cooks Cogyddesau

Orderlies/Waitresses

Gweinyddesau

Health Iechyd

Page 5: GOING HOME MYND ADREF Termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf · 20 GOING HOME MYND ADREF Letter(s) Llythyr Llythyrau Food Bwyd Don’t leave without

16

AWAY FROM THE MEETING PLACE I FFWRDD O’R MAN CYFARFOD

Singular Plural

Kit list(s) Rhestr offer Rhestrau offer

Rucksack(s) Sach deithio Sachau teithio

Sleeping bag(s) Sach cysgu Sachau cysgu

Blanket(s) Blanced Blancedi

Camp blanket(s) Blanced wersylla Blancedi wersylla

Pillow(s) Clustog Clustogau

Teddy bear(s) Tedi Tedis

Bedding roll(s) Pecyn gwely Pecynnau gwely

Bed(s) Gwely Gwelyau

Flag(s) Baner Baneri

Flagpole(s) Polyn baner Polion fflag

Washing up Llestri budr

Washing up bowl(s) Powlen golchi

llestri Powlenni golchi

llestri

Washing up stand(s) Stand golchi llestri Standiau golchi

llestri

Tea towel(s) Lliain sychu llestri Llieiniau sychu

llestri

Plate bag(s) Bag llestri Bagiau llestri

Sitter(s) Peth eistedd Pethau eistedd

5

Rheolau:

Mae Geid yn onest a

dibynadwy, a gellir ymddiried

ynddi.

Mae Geid yn gymwynasgar ac

yn defnyddio ei hamser a’i

doniau’n ddoeth.

Mae Geid yn wynebu her ac yn

dysgu o’i phrofiadau.

Mae Geid yn ffrind da ac yn

chwaer i bob Geid arall.

Mae Geid yn gwrtais ac yn

ystyriol.

Mae Geid yn parchu pob peth

byw ac yn cymryd gofal o’r

byd o’i chwmpas.

Arwyddair:

Byddwch yn Barod.

Laws:

A Guide is honest, reliable and

can be trusted.

A Guide is helpful and uses her

time and abilities

wisely.

A Guide faces challenge and

learns from her experiences.

A Guide is a good friend

and a sister to all Guides.

A Guide is polite and

considerate.

A Guide respects all living

things and takes care

of the world around her.

Motto:

Be Prepared.

Page 6: GOING HOME MYND ADREF Termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf · 20 GOING HOME MYND ADREF Letter(s) Llythyr Llythyrau Food Bwyd Don’t leave without

6

WELCOME TO GUIDING CROESO I’R GEIDIAID

Promise Addewid

Informal/Singular Formal/Plural

Are you ready to make your promise?

Wyt ti’n barod i wneud dy addewid?

Ydych chi’n barod i wneud eich addewid?

I welcome you to… Rwyf yn dy

groesawu i...

Rwyf yn eich croesawu i...

I trust you to do a good turn every

day

Rwyf yn ymddiried ynot ti i wneud

cymwynas dda pob dydd

Rwyf yn ymddiried ynoch chi i wneud cymwynas dda pob

dydd

Singular Plural

Promise badge(s) Bathodyn addewid Bathodynnau

addewid

Badge(s) Bathodyn Bathodynnau

Thinking Day Diwrnod Meddwl

World Association of Girl Guides and

Girl Scouts (WAGGGS)

Cymdeithas Fyd-eang y Geidiaid a Sgowtiaid Merched

Olivia doll Doli Olivia

Mascot Masgot

A salute Saliwt

To salute Saliwtio

Informal/Singular Formal/Plural

Salute (order) Saliwtia Saliwtiwch

Rainbow Roundabout(s)

Cylchfan Enfys Cylchfannau Enfys

Brownie Pow-wow Pow wow Brownis

15

AWAY FROM THE MEETING PLACE I FFWRDD O’R MAN CYFARFOD

We’re going… Rhydym yn mynd…

To/On a...

To hike/Hiking I heicio Heicio

On a trip/Trip Ar daith Taith

On a walk/Walk Am dro Tro

On a hike/Hike Ar heic Heic

On a picnic/Picnic Am bicnic Picnic

On a sleepover/Sleepover

I gysgu drosodd Cysgu drosodd

On a pack holiday/Pack Holiday

Ar wyliau pac Gwyliau pac

On a camp/Camping

I wersylla Gwersylla

Singular Plural

Tent(s) Pabell Pebyll

Tent pole(s) Polyn pabell Polion pabell

Tent peg(s) Peg pabell Pegiau pabell

Fire Tân

Fire pit Twll tân

Matches Matsis

Tinder Goleuar

Wood pile Pentwr pren

Water bucket Bwced ddŵr

Shower block Bloc cawodydd

Toilet block Bloc toiledau

Kit Offer

Page 7: GOING HOME MYND ADREF Termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf · 20 GOING HOME MYND ADREF Letter(s) Llythyr Llythyrau Food Bwyd Don’t leave without

14

SAFETY DIOGELWCH

Be quiet Bydda’n dawel Byddwch yn dawel

If you’re talking you’re not listening

Os wyt ti’n siarad dwyt ti ddim yn

gwrando

Os ydych yn siarad dydych chi ddim yn

gwrando

What does putting my hand in the air

mean?

Beth mae rhoi fy llaw yn yr awyr yn ei olygu?

Hands up top Codwch eich dwylo

That means stop Rhaid i ni wrando

Hands up, mouths shut

Dwylo i fyny, cegau ar gau

North Wales South Wales

Now Rŵan Nawr

When I say Pan fydda’ i’n dweud

Fire drill Ymarfer tân

Toilet break Brêc tŷ bach

May I use the toilet?

Gâi fynd i’r toiled?

Informal/Singular Formal/Plural

You may Cei Cewch

Wash your hands Golcha dy ddwylo Golchwch eich

dwylo

Tidy up, please Taclusa os gweli

di’n dda

Tacluswch os gwelwch yn dda

Clean up, please Glanha os gweli

di’n dda

Glanhewch os gwelwch yn dda

Put the tables and chairs away

Rho’r byrddau a’r cadeiriau i ffwrdd

Rhowch y byrddau a’r cadeiriau i

ffwrdd

The floor too Y llawr hefyd

7

UNIFORM IWNIFFORM

Singular Plural

Book(s) Llyfr Llyfrau

File(s) Ffeil Ffeiliau

Sash(es) Sash Sasiau

Badge Tab(s) Tab Bathodynnau Tabiau

Bathodynnau

Necker(s) Cadach gwddf Cadachau gwddf

Woggle Wogl Woglau

Hoodie(s) Hwdi Hwdis

Jumper(s) Siwmper Siwmperi

T-shirt(s) Crys-t Crysau-t

Skirt(s) Sgert Sgertiau

Trousers Trowsus

Shorts Trowsus byr

Roundabout Badge(s) Bathodyn Cylchfan Bathodynnau

Cylchfan

Pot(s) of Gold Crochan o Aur Crochanau o Aur

Interest Badge(s) Bathodyn Diddordeb

Bathodynnau Diddordebau

Challenge Badge(s) Bathodyn Sialens Bathodynnau

Sialensiau

Go For It Amdani

Go For It Card(s) Cerdyn Amdani Cardiau Amdani

Award(s) Gwobr Gwobrau

Qualification(s) Cymhwyster Cymwysterau

Certificate(s) Tystysgrif Tystysgrifau

Licence(s) Trwydded Trwyddedau

Page 8: GOING HOME MYND ADREF Termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf · 20 GOING HOME MYND ADREF Letter(s) Llythyr Llythyrau Food Bwyd Don’t leave without

8

PROGRAMME RHAGLEN

Jigsaw Jig-so

Look Edrych

Learn Dysgu

Laugh Chwerthin

Love Caru

Adventure Antur

Me Fi

Community Cymuned

The World Y Byd

Singular Plural

Zone(s) Cylchfa Cylchfaoedd

Celebrating Diversity

Dathlu Amrywiaeth

Discovery Darganfod

Global Awareness Ymwybyddiaeth Fyd-eang

Healthy Lifestyles Ffyrdd Iach o Fyw

Skills and Relationships

Sgiliau a Pherthnasau

Community Action Gweithredu Cymunedol

Singular Plural

Octant(s) Octant Octannau

Look Wider Edrych yn Eangach

Community Cymuned

Creativity Creadigrwydd

Fit for Life Iach am Oes

13

SAFETY DIOGELWCH

Informal/Singular Formal/Plural

Be careful Bydda’n ofalus Byddwch yn ofalus

Stay safe Arhosa’n ddiogel Arhoswch yn

ddiogel

Take care with… Bydda’n ofalus

efo’r...

Byddwch yn ofalus efo’r…

The scissors Siswrn

The glue Glud

The candles Canhwyllau

Singular Plural

It’s/They’re… Mae o’n... Maen nhw’n...

Hot Poeth

Sharp Miniog

Informal/Singular Formal/Plural

Move back Symuda yn ôl Symudwch yn ôl

Move closer Symuda’n agosach Symudwch yn

agosach

Sit down Eistedda i lawr Eisteddwch i lawr

Sit up Eistedda i fyny Eisteddwch i fyny

Sit properly Eistedda’n gywir Eisteddwch yn

gywir

Sit still Eistedda yn

llonydd

Eisteddwch yn llonydd

Stand up Safa i fyny Sefwch i fyny

Stand properly Safa yn gywir Sefwch yn gywir

Stand still Safa yn llonydd Sefwch yn llonydd

Listen Gwranda Gwrandewch

Page 9: GOING HOME MYND ADREF Termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf · 20 GOING HOME MYND ADREF Letter(s) Llythyr Llythyrau Food Bwyd Don’t leave without

12

INSTRUCTIONS CYFARWYDDIADAU

Informal/Singular Formal/Plural

Make the shape of a…

Gwna siâp... Gwnewch siâp...

Rainbow Enfys

Horseshoe Pedol

Circle Cylch

Squircle Sgwylch

Brownie circle Cylch Browni

Informal/Singular Formal/Plural

With your chairs

Efo dy gadair Efo’ch cadeiriau

Get in a line Gwna linell Gwnewch linell

Against/By the Yn erbyn y

Behind Tu ôl i’r

Singular Plural

Wall(s) Wal Waliau

Door(s) Drws Drysau

Chair(s) Cadair Cadeiriau

Informal/Singular Formal/Plural

Try/Have a go Trïa Trïwch

Do your best Gwna dy orau Gwnewch eich gorau

Would you help…?

A wnei di helpu...?

A wnewch chi helpu...?

Please Os gweli di’n dda Os gwelwch yn dda

Thank you Diolch

Well done! Da iawn!

9

PROGRAMME RHAGLEN

Independent Living Byw yn Annibynnol

International Rhyngwladol

Leadership Arweinyddiaeth

Out of Doors Awyr Agored

Personal Values Gwerthoedd Personol

RUNNING YOUR MEETING CYNNAL EICH CYFARFOD

Informal/Singular Formal/Plural

Which….do you want?

Pa…wyt ti eisiau? Pa…ydych chi

eisiau?

Choose a… Dewisa... Dewiswch...

Would you like… A hoffet ti... A hoffech chi...

Time for… Amser...

To sing a song I ganu cân

Singing Canu

Cooking Coginio

To play a game I chwarae gêm

Activity(ies) Gweithgaredd Gweithgareddau

Game(s) Gêm Gemau

Song(s) Cân Caneuon

Informal/Singular Formal/Plural

Can I have your… Gai dy... Gai eich...

Singular Plural

Subs Taliad Taliadau

Form(s) Ffurflen Ffurflenni

Page 10: GOING HOME MYND ADREF Termiadurbangorrainbows.weebly.com/uploads/2/1/4/1/21419662/termiadur.pdf · 20 GOING HOME MYND ADREF Letter(s) Llythyr Llythyrau Food Bwyd Don’t leave without

10

INSTRUCTIONS CYFARWYDDIADAU

Singular item Plural items

It’s/They’re on the…

Mae o ar y… Maen nhw ar y…

It’s/They’re by the Mae o ar bwys y… Maen nhw ar bwys

y…

It’s/They’re in the…

Mae o yn y... Maen nhw yn y...

It’s/They’re under the

Mae o o dan y... Maen nhw o dan

y...

Plural/formal

instruction (singular

item)

Singular/ informal

instruction (singular

item)

Plural/formal

instruction (plural items)

Singular/ informal

instruction (plural items)

Put it/them on

the…

Rhowch o ar y...

Rho o ar y...

Rhowch nhw ar

y...

Rho nhw ar y...

Put it/them by

the…

Rhowch o ar bwys

y...

Rho o ar bwys y...

Rhowch nhw ar

bwys y...

Rho nhw ar bwys

y...

Put it/them in

the…

Rhowch o yn y...

Rho o yn y...

Rhowch nhw yn

y...

Rho nhw yn y...

Put it/them under

Rhowch o o dan y...

Rho o o dan y...

Rhowch nhw o dan

y...

Rho nhw o dan y...

Singular Plural

Cupboard(s) Cwpwrdd Cypyrddau

Box(es) Bocs Bocsys

Bag(s) Bag Bagiau

Bin(s) Bin Biniau

11

INSTRUCTIONS CYFARWYDDIADAU

Singular Plural

Corner(s) Cornel Corneli

Table(s) Bwrdd Byrddau

Chair(s) Cadair Cadeiriau

Informal/Singular

Formal/Plural

Get into your/Go to your….

Cer i dy... Ewch i’ch...

Find your… Ffeindia dy... Ffeindiwch eich...

Singular Plural

Unit(s) Uned Unedau

Pack(s) Pac Paciau

Patrol(s) Patrôl Patrolau

Six(es) Chwech Chwechau

Patrol leader(s) Arweinydd

Patrôl Arweinwyr Patrôl

Patrol second(ers)

Eilydd Patrôl Eilwyr Patrôl

Sixer(s) Arweinydd

Chwech Arweinwyr Chwech

Second(ers) Eilydd Chwech Eilwyr Chwech

Patrol box(es) Bocs Patrôl Bocsys Patrôl

Patrol bag(s) Bag Patrôl Bagiau Patrôl

Patrol corner(s)

Cornel Patrôl Corneli Patrôl

Patrol table(s) Bwrdd Patrôl Byrddau Patrôl

Patrol time Amser Patrôl