in- integrating local context and sufficiency economy into...

วารสารวชาการมหาวทยาลยราชภฏภเกต

ปท 12 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2559

107

ควำมรในเนอหำผนวกวธสอนและเทคโนโลยของครวทยำศำสตรเพอกำรจดกำรเรยนรบรณำกำรบรบทชมชนทองถนและปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง

In-service Science Teachers’ Technological Pedagogical Content Knowledge integrating Local Context and Sufficiency Economy into Science Teaching

ศรวรรณ ฉตรมณรงเจรญ1

Siriwan Chatmaneerungcharoen บทคดยอ

การใหความส าคญกบทกษะในยคศตวรรษท 21 เชน ทกษะการปรบตว ทกษะการสอสาร ทกษะดานเทคโนโลย และทกษะการแกปญหา และจากบรบทของประเทศไทยทนอมรบแนวทางปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง สงผลใหการจดการศกษาวทยาศาสตรในประเทศไทยไดมการบรณาการประเดนทงสองลงในหลกสตรสถานศกษา แตปจจย ทส าคญและมอทธพลตอความส าเรจการเปาหมายนไดคอ ครวทยาศาสตร การพฒนาครวทยาศาสตรใหมความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลย (Technological Pedagogical Content Knowledge, TPACK) ทเหมาะสมจงถอวาเปนปจจยทส าคญและมอทธพลโดยตรงตอการปฏบตการสอนของครวทยาศาสตร การศกษาครงน มวตถประสงคเพอพฒนาความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลยของครวทยาศาสตร 40 ทานทเปนครพเลยงโดยโครงการพฒนาวชาชพคร (Co-TPACK) ทบรณาการการหนนน าอยางตอเนอง (Coaching System) ทโรงเรยนรวมกบรปแบบการรวมมอกนในการสอน (Co-teaching Model) ระหวางครวทยาศาสตรนกศกษาฝกประสบการณวชาชพ และอาจารยนเทศโดยขอมลวจยนประกอบดวยขอมลจากการสะทอนการเรยนรของคร การสงเกตการเรยนการสอน การสมภาษณแบบกงโครงสราง และใชเหตการณจ าลอง แบบสอบถามปลายเปด และขอมลจากการศกษาเอกสารการสอนตางๆ งานวจยน มระเบยบวธวจยเปนงานวจยเชงผสมผสาน (Mixed Methods) โดยใชกรอบแนวคด การตความ (Interpretivist Framework)

1 สาขาวชาวทยาศาสตรทวไป คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏภเกต



108

ผลการศกษาพบวาในชวงเรมตนครวทยาศาสตรมความเขาใจเกยวกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในดานความหมาย ทมา และองคประกอบ แตไมสามารถอธบายหรอสะทอนตอกจกรรมการจดการเรยนรของตนเองได รปแบบการสอนของครสวนใหญเนนการบรรยายและการทดลองทางวทยาศาสตร แตเมอครวทยาศาสตรเขารวม ในโครงการพฒนาวชาชพ (Co-TPACK) นพบวาครวทยาศาสตรสามารถเลอกใชเทคโนโลยทเหมาะสมตอเนอหาวทยาศาสตรและวธการสอน โดยครวทยาศาสตรมการวางแผน การวดและประเมนผลการเรยนรของนกเรยนอยางชดเจน รปแบบการพฒนาวชาชพคร (Co-TPACK) ซงจะเนนกระบวนการแลกเปลยนความรและประสบการณระหวางคร นกศกษาและอาจารยนเทศทมบทบาทเปนนกวจยและครตางโรงเรยนผานชองทาง ทหลากหลาย รวมถงการใชแลกเปลยนความรและประสบการณผานออนไลนสามารถสงเสรมใหครวทยาศาสตรออกแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรทเนนการจดการเรยนรปญหาเปนรากฐานมการใชเหตการณ สถานการณ สถานทในจงหวดภเกต เขารวมในกจกรรมการเรยนการสอนวทยาศาสตร ผลการพฒนาของครวทยาศาสตรดาน TPACK นนสงผลใหครวทยาศาสตรสามารถสอนวทยาศาสตรแบบบงชถงปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได (Explicit Teaching) และการพฒนาทเ กดขนกบครวทยาศาสตรกลมน มความยงยนโดยเหนไดจากแผนการจดการเ รยนรและ การปฏบตการสอนของครวทยาศาสตร

ค ำส ำคญ : ความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลย ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง การพฒนาวชาชพคร Abstract

An emerging body of "21st century skills"--such as adaptability, complex communication skills, technology skills and the ability to solve non-routine problems--are valuable across a wide range of jobs in the national economy. Including Thai context also focus on Philosophy of Sufficiency Economy. Thai science education has advocated infusing 21st century skills



109

and Philosophy of Sufficiency Economy into the school curriculum and several educational levels have launched such efforts. Therefore, developing science teachers to have proper knowledge is the most important factor to success of the goals.The purposes of this study were to develop 40 Cooperative Science teachers’ Technological Pedagogical Content Knowledge (TPACK) and to develop Professional Development Model integrated with Co-teaching Model and Coaching System (Co-TPACK). TPACK is essential to career development for teachers. Forty volunteer In-service teachers who were science cooperative teachers participated in this study for 2 year. Data sources throughout the research project consisted of teacher refection, classroom observations, Semi-structure interviews, Situation interview, questionnaires and document analysis. Interpretivist framework was used to analyze the data.

Findings indicate that at the beginning the teachers understand only

the meaning of Philosophy of Sufficiency Economy but they do not know how to integrate Philosophy of Sufficiency Economy into their science classrooms. Mostly, they prefer to use lecture based teaching and experimental teaching styles. When theCo-TPACKwas progressing, the teachers have blended their teaching styles and learning evaluation methods. The Co-TPACK enhances the 40 cooperative science teachers, student teachers and university supervisor to exchange their knowledge and experience on teaching science. There are many channels that they used for communication including online Chanel. They have used more in Phuket context-integrated lessons, technology-integrated teaching and Learning that can explicit Philosophy of Sufficiency Economy. Their sustain development is shown on their lesson plans and teaching practices.



110

Keywords: Technological Pedagogical Content Knowledge, Philosophy of Sufficiency Economy, Professional Development ควำมส ำคญและทมำของปญหำ (Statement and significance of the problem)

จากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 (แกไขเพมเตม พ.ศ. 2545) ในมาตราท 52-57 จะเหนไดวา “คร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา” เปนกลมบคคลท ได รบความส าคญทจะเปนปจจยผลกดนส าคญปจจยหนงทจะสงผล ตอความส าเรจในการปฏรปการศกษา เปนทตระหนกกนดวากระบวนการจดการเรยนการสอนของคร เปนหวใจส าคญในการพฒนาคณภาพของผ เรยน การทครจะจด การเรยนการสอนทมประสทธภาพและเกดสมฤทธผลตอผ เรยนนนครจ าเปนจะตองมการปรบตวและมการพฒนาตนเองอยางตอเนองและสม าเสมอ ครควรมความรความสามารถในการเสนอเนอหามากขน เพอทจะน าไปสการปฏบตใหมศกยภาพ ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต (2542) และทแกไขเพมเตม (ฉบบท2) พ.ศ. 2545 ทเนนการใหความส าคญตอการศกษาเสมอนเปนกระบวนการเรยนรเพอใหบคคลนน มความพรอมทงดานสตปญญา รางกายและจตใจ เปนรากฐานทส าคญของสงคมและประเทศชาตนนมความจ าเปนตองพฒนาอยางเรงดวน

การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรตามแนวปฏรปการเรยนร ทเนนผ เรยนเปนส าคญโดยมแนวทางการจดการเรยนการสอนตามทฤษฎการสรางองคความร (Constructivism) กลาวคอ การจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบธรรมชาตการเรยนร ความสนใจและความถนดของผ เรยน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล เนนกระบวนการทสะทอนใหเหนถงธรรมชาตของวทยาศาสตรโดยผานกระบวนการสบเสาะ กจกรรมการคดและการปฏบต กระบวนการแกปญหา การจดกจกรรม ทผ เรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง กจกรรมทมการปฏสมพนธกบผ อน ผ เรยน มสวนรวมในกระบวนการเรยนร และการวดและประเมน ผลการเรยนรตามสภาพจรง (สถาบนการสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2544) และการจดการศกษาวทยาศาสตรตองมความสอดคลองกบความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรและ



111

เทคโนโลย สงเสรมใหผ เรยนเกดทกษะทจ าเปนในศตวรรษท 21 ดงนนครวทยาศาสตรในยคศตวรรษท 21 ตองมความรและกระบวนทศนทางการศกษาเปลยนแปลงไป แนวโนมการจดการศกษาวทยาศาสตรจงตองมการบรณาการการเรยนในหองเรยนและชวตจรง ซงการจดการศกษาเชนนนจะสามารถสงผลใหการเรยนวทยาศาสตรนน มความหมายตอผ เรยน แตการจะประสบความส าเรจดงเปาหมายทไดกลาวมานนครวทยาศาสตรควรมความรทสามารถจดหองเรยนเนนการจดการเรยนรสงเสรมใหผ เรยนไดทกษะส าหรบการด ารงชวตไดในศตวรรษท 21 ได ซงความรดงกลาวมนกการศกษาไดน าเสนอไวในชอ ความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลย (Technological Pedagogical Content Knowledge : TPACK) โดย Mishra และ Koehler (2006) ทกลาววาคร จะประสบความส า เ รจในการบรณาเทคโนโลย ในหอง เ รยนได เมอมความ ร นทเหมาะสม

การจากการศกษาสภาพการจดการเรยนรของครวทยาศาสตรในระยะแรกพบวาครวทยาศาสตรทท าหนาท เปนครพเลยงยงประสบปญหาหลายดาน เชน ไมสามารถปฏบตการสอนไดจรงในหองเรยนขาดทกษะการแกปญหาในของผ เรยน ครผสอนขาดทกษะการจดการเรยนการสอน ทเนนการคดวเคราะหและครวทยาศาสตรมความไมแนใจในการตความหมายหลกสตรเพอน ามาใชในการจดการเรยนการสอน ในบรบทของโรงเรยนทแตกตางกนซงสอดคลองกบงานวจยของTobin และ McRobbie (1996) นอกจากนปญหาทพบในสถาบนผลตครคอครสวนใหญยงไมไดรบการพฒนาเพมพนความรทสอดคลองกบยคสมยปจจบน ประกอบกบปจจบนทความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยมความเจรญกาวหนาอยางรวดเ รว นอกจากน พระราชบญญตการศกษาแหงชาตไดระบวาใหรฐบาลจดตงแหลงเรยนรตลอดชวต ทกรปแบบบรบทชมชนทองถนเพอเปนแหลงเรยนรทเปดโอกาสใหนกเรยนไดเรยนรแนวคดวทยาศาสตรและตระหนกถงความส าคญของทรพยากรดานตางๆ ในทองถนของตนเองน าไปสการด ารงชวตตามแนวทางทฤษฎเศรษฐกจพอเพยง สงเสรม ใหนกเรยนมความพอดดานจตใจ เขมแขง พงตนเองได มจตส านกทด เอออาทร ประณประนอม ค านงถงผลประโยชนสวนรวมความพอดดานสงคม มการชวยเหลอเกอกลกน



112

สรางความเขมแขงใหแกชมชน รจกผนกก าลง และทส าคญมกระบวนการเรยนรทเกดจากฐานรากทมนคงและแขงแรงความพอดดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รจกใชและจดการอยางฉลาดและรอบคอบ เพอใหเกดความยงยนสงสด รจก ใชเทคโนโลยทเหมาะสมใหสอดคลองกบความตองการและควรพฒนาเทคโนโลย จากภมปญญาชาวบานของเราเอง และสอดคลองเปนประโยชนตอสภาพแวดลอม ของเราเองความพอดดานเศรษฐกจ เพมรายได ลดรายจาย ด ารงชวตอยางพอสมควร พออย พอกนตามอตภาพ และฐานะของตนเอง ดงนนความสามารถของครวทยาศาสตร ทจดการเรยนรโดยมการใชบรบทชมชนทองถนเปนแหลงเรยนรนนจงมความส าคญ ตอการบรรลเปาหมายของการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอการเรยนรวทยาศาสตร ทยงยน แตการจดการเรยนรวทยาศาสตรในลกษณะเชนนนจะเกดขนไดขนอยกบศกยภาพของครวทยาศาสตรทมความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลย ทเหมาะสมตอการจดการเรยนรทกระตนใหนกเรยนมทกษะแหงศตวรรษท 21 (21st Century Skills : 3R*7C) โดยเนนกระบวนการตงค าถามกระตนการคดของนกเรยนและน าไปสนกเรยนสามารถเปนผก าหนดปญหาทตนเองสนใจทจะคนควาหาค าตอบตอไปได แนวทางในการจดการเรยนการสอนนนเนนปญหาเปนรากฐาน (Problem-based Teaching and Learning) และมการบรณาการชมชนทองถนทตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอม (Science Technology Society and Environment, STSE) ซงเปนรปแบบหนงของการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม ตามแนวทางปฏรปการศกษาทเนนนกเรยนเปนศนยกลาง (นฤมล, 2542)

การจดการเรยนการสอนเพอสงเสรมใหนกเรยนมทกษะในศตวรรษท 21 นนยงคงเปนสงยากและทาทายส าหรบครระดบประถมศกษาในจงหวดภเกตเปนอยางมาก ครระดบประถมศกษาสวนมากไมเขาใจวธการสอน ถงแมวาครทานเหลานไดผาน การอบรมมาหลากหลายครง ซงแสดงใหเหนวาโปรแกรมหรอโครงการการพฒนาวชาชพครทครเหลานไดรบนนไมใชตอบสนองตอสงทครเหลานนตองการ รปแบบ การรวมมอกนในการสอนระหวางครวทยาศาสตร (Co-Teaching Model) ทเปนแนวทาง เลอกใหมส าหรบการแบงปนความรและประสบการณของครแตละทาน (Fattig and



113

Taylor, 2008) และระบบหนนน าอยางตอเนอง (Coaching System) ทเปนระบบ ทสรางและสงเสรมใหครสามารถพฒนาตนเองไดอยางตอเนอง จงถกน ามาประยกตใชรวมกบการพฒนา TPACK ของครวทยาศาสตรทท าหนาทเปนครพเลยง ผ วจยจงไดพฒนาโครงการวจยนเพอสงเสรมความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลยของครวทยาศาสตรทมบทบาทเปนครพเลยงโดยใชรปแบบการพฒนาคร (Co-TPACK Model) ทเนนความรวมมอและสรางเครอขายเชงพนทในเขตจงหวดภเกตเพอสนบสนนการพฒนาการเรยนรของครระดบประถมศกษาโดยงานวจยนยงเนนการสงเสรม ให โรงเ รยนเปนศนยกลางของการลงปฏบตการสอนของคร (School-based Practicum) ครวทยาศาสตรมการพฒนาความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลยและสรางเครอขายหรอชมชนนกปฏบตระหวางสถานศกษาและสถานบนผลตครวทยาศาสตร(Professional Learning Community)

ค ำถำมกำรวจย (Research Questions) 1. การศกษาความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลยของครวทยาศาสตร

มค าถามวจยดงน 1.1 ครวทยาศาสตรมความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลยในแตละดาน

ไดแก ความรเนอหา หลกสตร ผ เรยนและการเรยนร วธการสอน การวดและประเมนผลการเรยนร บรบทของโรงเรยนและเทคโนโลยกอนเขารวมในรปแบบการพฒนาคร (Co-TPACK Model) อยางไร

1.2 ครวทยาศาสตรมการพฒนาความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลย ในแตละดานอยางไรเมอเขารวมในรปแบบการพฒนาคร (Co-TPACK Model) ขอบเขตกำรศกษำ (Scope of Study)

1. กลมทศกษา (Research Participants) กลมทศกษาในการวจยน เปนครระดบประถมศกษาทงหมดในเขตพนท

การศกษาจงหวดภเกต ตามเกณฑการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ไดแก 1. เปนโรงเรยนในเขตพนทการศกษาจงหวดภเกต 2. มจ านวนครวทยาศาสตรอยางนอย 2 ทานตอโรงเรยนทมความตองการและสมครใจเขารวมในการพฒนาวชาชพ 3. ผบรหาร



114

สถานศกษามความสมครใจ 4. เปนโรงเรยนทมนกศกษาสาขาวชาวทยาศาสตรทวไปฝกปฏบตการสอน จากเกณฑดงกลาวไดกลมทศกษาเปนโรงเรยนระดบประถมศกษาจ านวน 40 โรงเรยน

2. ระยะเวลา (Research Period) โครงการวจยนด าเนนการในชวงเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2556-พฤศจกายน

พ.ศ. 2557 3. สถานทด าเนนการวจย (Research Location)

คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฎภเกตและโรงเรยนในเครอขาย นยำมศพท (Definitions)

1. ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ( Philosophy of Sufficiency Economy) จากแนวพระราชด าร เศรษฐกจพอเพยงเปนแนวทางทใหประชาชนด าเนนตามวถแหงการด ารงชพทสมบรณ ศานตสข โดยมธรรมะเปนเครองก ากบ และใจตนเปนทส าคญ ซงกคอ วถชวตไทย ทยดเสนทางสายกลางของความพอด ในหลกของ การพงพาตนเอง 5 ประการ คอความพอดดานจตใจความพอดดานสงคม ความพอดดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ความพอดดานเทคโนโลย และความพอด ดานเศรษฐกจ

2. ความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลย (Technological Pedagogical Content Knowledge : TPACK) หมายถง ความรของครในดานก าหนดจดมงหมายของการสอน หลกสตร ผ เรยนและการเรยนร วธการสอนการวดและประเมนการเรยนร และการใชเทคโนโลยรวมถงการบรณการความรเหลานสการปฏบตในชนเรยนโดยพฒนาจากแนวคด ของShulman (1986) Magnusson (1999)และ Mishraและ Koehler(2006)

3. รปแบบการพฒนาวชาชพคร (Professional Development Program) เปนรปแบบการพฒนาวชาชพครท โดยสรางและพฒนาจากแนวคดระบบหนนน าอยางตอเนอง (Teacher Coaching)และรปแบบการรวมมอกนในการสอน (Co-teaching Model)โดยเนนกระบวนการพฒนาและการปฏบตจรงท เ กดขน ทโรงเรยน (School-based Practicum) ซงระบบหนนน าอยางตอเนองจะเกดจาก



115

ความรวมมอของ โรงเรยนและสถานศกษา ผบรหาร คร โดยมการบรณาการวธการสอนแบบรวมมอ (Co-teaching Model) เขารวมกบการศกษาแผนการจดการเรยนร (Lesson Study) พฒนาสระบบหนนน าอยางตอเนอง ประกอบของขนตอน 3 ขนตอน ไดแก การรวมกนวางแผน (Co-Planning) การรวมมอกนสอน (Co-Teaching) และ การรวมกนประเมน (Co-Evaluating) รวมทงยงสนบสนนใหครวทยาศาสตรชวยเหลอและใหค าแนะน าซงกนและกนในทมของการสอนแบบรวมมอ ซงเปนกลไกเบองตน ทอาจน าไปสการรวมกลมความร (Community of Knowledge) กำรด ำเนนกำรวจย(Research Methodology) กรอบแนวคดของระเบยบวธวจยครงน (Research Methodology) เปนงานวจย เชงวธผสมผสาน (Mixed Methods) ทมการบรณาการกระบวนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research)เขารวมกบกระบวนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) และใชกรอบแนวคดจากการตความ (Interpretivism) ส าหรบการวเคราะหขอมลซงมวธการเกบรวบรวมขอมลจากหลากหลายวธ (Research Method) เชน การส ารวจโดยแบบส ารวจ การสมภาษณกงโครงสราง การสมภาษณโดยใชเหตการณจ าลอง การสงเกตการณจดการเรยนร การเขยนสะทอนความคด และขอมลจากเอกสารการประชมกลมยอย 1. กำรด ำเนนกำรวจยในโครงกำรพฒนำวชำชพครโดยรปแบบพฒนำคร รปแบบการพฒนาวชาชพโดยรปแบบการรวมมอกนในการสอนและระบบการหนนน าอยางตอเนอง (Co-TPACK) ถกสรางและพฒนาตลอดระยะเวลา 2 ป โดยมการปรบเปลยนตามบรบทของการปฎบตจรงเพอเออตอการพฒนาครวทยาศาสตร โดยประกอบดวยองคประกอบทส าคญอย 3 ขนตอน คอ

ขนตอนท 1 การเตรยมความพรอมของนกศกษาสาขาวชาวทยาศาสตรทวไป (Student Teachers’ Preparation Cycle) ในรายวชาการจดการเรยนรวทยาศาสตร และทกษะส าหรบครวทยาศาสตรทนกศกษาไดเรยนในระดบชนปท 4 กอนออกฝกประสบการณวชาชพโดยเนนการจดการเรยนการสอนดวยการสอนโดยใชปญหา เปนรากฐาน (Problem Based Learning : PBL) และบงชถงค าสอนของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทครอบคลมในเรอง ความพอประมาณ การมเหตผล และการ มภมค มกนทด โดยนกศกษาออกแบบแผนการจดการเรยนรและลงมอปฎบตสอน



116

(Microteaching) โดยมอาจารยนเทศกและอาจารยประจ ารายวชาท าหนาทหนนน าแบบสะทอนคด นอกจากนหลงการปฎบตการสอนนกศกษาสะทอนการปฎบตการสอนของตนเอง

ขนตอนท 2 การสรางครพเลยง (Cooperative Teachers Cycle) หลกอย ขนมาซงประกอบดวย 5 ขนตอนคอ Co-TPACK 1-5 (Exploration, Preparation, Co-planning, Co-teaching, Self Reflection) โดยไดพฒนาจากแนวคดของ 6 E 1R คอ Explore, Exchange, Extend, Enrich, Enlarge, Excellent, Reflection) ซงในขน ของการเตรยมความพรอมครพเลยงวทยาศาสตรนน (Preparation) ทมวจยไดบรณาการกลวธ 5C คอ Content, Concept, Crystal, Core, Conclusion เพอสงเสรมใหครวทยาศาสตรทเขารวมโครงการมการเรยนรและพฒนา TPACK เพอการจดการเรยนรบรณาการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยบทบาทของนกวจยท าหนาทเกบขอมลขณะทมการ

ขนตอนท 3 การท างานรวมกนสามเสา (Collaboration Cycle) ระหวางครพเลยง

นกศกษา และอาจารยนเทศผานรปแบบการรวมมอกนในการสอน (Co-teaching Model)

และระบบหนนน าอยางตอเนอง (Coaching System) โดยการท างานระหวางครพเลยง

และนกศกษาจะเรมจากการรวมมอกนในการสอนแบบ Lead and Support และ

ปรบเปลยนเปน Station Teaching จนสดทายเปน Team Teaching โดยมอาจารย

นเทศท าหนาทชวยเหลอ สะทอนคด เตมเตม (Reflective Facilitator)

2. เครองมอทใชในกำรเกบรวบรวมขอมล (Research Instruments)

โดยเครองมอทงหมดทใชในการวจยในครงนไดรบการตรวจสอบความตรงตามเนอหาและภาษาทใชจากนกวทยาศาสตรศกษาจ านวน 3 ทาน จากนนคณะผวจยไดน าไปทดลองใชกบกลมทศกษาทมลกษณะเดยวกนกบกลมทศกษาจรง แลว น าเครองมอมาปรบปรงแกไขกอนทน าไปใชจรงตอไป

1. แบบสอบถามการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรและความรทตองการพฒนาของครวทยาศาสตรในปจจบนกอนเขารวมโครงการพฒนาวชาชพ



117

2. แบบส ารวจความเขาใจแนวคดวทยาศาสตรของครพเลยง 3. แบบวเคราะหแผนการจดการเรยนร 4. แบบบนทกการสงเกตการณปฏบตการสอน 5. แบบสมภาษณการพฒนาความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลย

ระหวางการเขารวมโครงการพฒนาวชาชพครวทยาศาสตร 6. แบบสมภาษณโดยใชเหตการณจ าลองเกยวกบความรในเนอหาผนวก

วธสอนและการปฏบตการสอนของครวทยาศาสตร 7. แบบการสะทอนความคดและการเรยนรของครวทยาศาสตร

3. กำรเกบรวบรวมขอมลและกำรวเครำะหขอมล (Research Data Collection and Analysis)

การเกบรวบรวมขอมลด าเนนการ 2 ระยะคอ ระยะท 1 ชวงเดอนมถนายน 2554 - ตลาคม 2555 และระยะท 2 ชวงเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2556-พฤศจกายน พ.ศ. 2557 โดยใชวธการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) กลมทศกษาเปนครวทยาศาสตร ทท าหนาทเปนครพเลยงมความเตมใจและตองการเขารวมในโครงการพฒนาวชาชพครวทยาศาสตร ภายหลงการเกบรวบรวมขอมลคณะผวจยไดใชการวเคราะหเชงเนอหา (ContentAnalysis) และการวเคราะหเอกสาร (Document Analysis) โดยผวจยไดอานค าตอบอยางละเอยดและเปรยบเทยบเพอจดกลมของขอมลโดยใชกรอบแนวคด จากการตความ สรางขอสรปอยางเปนระบบจากขอมลรปธรรมหรอความเปนจรงโดยตรงจากขอมลวจย ผ วจยไดน าค าตอบของครวทยาศาสตรทจ าแนกองคประกอบนนมารบการตรวจความถกตองอกครงโดยผ เชยวชาญดานวทยาศาสตรศกษาจ านวน 3 ทาน โดยผ วจยสรางแบบลงความคดเหนตอการวเคราะหค าตอบของครของผ วจย วาเหนดวยหรอไมกบการตความของผวจยพรอมทงใหขอเสนอแนะ หากมประเดนหรอการแบงกลมค าตอบใดทผ เชยวชาญไมเหนดวยกบการตความของผ วจย ผ วจยและผ เ ชยวชาญไดประชมเพอหาขอสรปในประเดนนนหรอการแบงกลมค าตอบใหสอดคลอง



118

ผลวจย (Research Results) 1. ขอมลทวไปของกลมทศกษำ จากการสมภาษณครวทยาศาสตรทท าหนาทเปนครพเลยงใหกบนกศกษาสาขาวชาวทยาศาสตรทวไปจ านวน 98 ทาน พบวามครวทยาศาสตรทสนใจเขารวม ในโครงการพฒนาวชาชพครจ านวน 65 ทานนกวจยไดท าการคดเลอกเหลอเพยง 40 ทาน ซงในระยะเวลา 3 ปทผานมาท าหนาท เปนครพ เลยงใหกบสาขาวชาวทยาศาสตรทวไป กลมทศกษาพบวาเปนเพศหญงจ านวน 34 คน และเพศชายจ านวน 6 คน โดยมอายระหวาง 25-56 ป ครวทยาศาสตรจ านวน 35 คนสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) และจ านวน 5 ทานสงกดส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน โดยครวทยาศาสตรทง 40 ทาน เปนครพเลยงในการฝกประสบการณวชาชพครของสาขาวชาวทยาศาสตรทวไปในปการศกษา 2555 2556 และปการศกษา 2557 โดยมรายละเอยดดงตารางท 4.1 ตำรำงท 1 แสดงขอมลทวไปของครวทยาศาสตรทท าหนาทเปนครพเลยง

ระดบชน เพศ ประสบการณ

การสอนวทยาศาสตร

ประสบการณการเปนครพ

เลยง

โรงเรยน

หญง ชาย รฐบาล เอกชน

ประถมศกษำ 34 6 ≤ 5ป (15คน) ≤ 5ป (30 คน)

35 5

6-10 ป (20คน)

6-10 ป (10 คน)

≥ 11 ป (5 คน)

≥ 11 ป(0 คน)

ครวทยาศาสตรทเขารวมในโครงการนมประสบการณการสอนวทยาศาสตรโดยตรงและท าหนาทเปนครพเลยงมากอน โดยครวทยาศาสตรทง 40 ทานอาสาสมคร



119

และสามารถจดสรรเวลาในการเขารวมการอบรมเชงปฏบตการ การประชมกลมยอย หรอการวางแผนการจดการเรยนรนอกเวลาราชการได ในชวงเรมแรกของการเขารวม ในโครงการ ครแตละทานตอบแบบส ารวจสภาพการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรของตนเอง และผวจยท าการสมภาษณกงโครงสราง (Semi-Structure Interview) และสงเกตการสอน (Classroom Observation) เพอสะทอนถงความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลย (Technological Pedagogical Content Knowledge : TPACK) และการปฏบตการสอน (Teacher Practice) ของครวทยาศาสตรเหลาน 2. กำรพฒนำควำมรในเนอหำผนวกวธสอนและเทคโนโลยเพอกำรจดกำรเรยนรวทยำศำสตรบรณำกำรปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง ความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลยของครวทยาศาสตรทครไดม การพฒนานน ไดถกน าเสนอในความรแตละดาน ไดแก ความรเนอหา หลกสตร ผ เรยนและการเรยนร วธการสอน การวดและประเมนผลการเรยนร และการใชเทคโนโลยส าหรบการจดการเรยนรบรณาการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอแสดงถง การพฒนาดาน TPACK และการปฏบตการสอนในหองเรยนของครทเขารวมโครงการ โดยการปฏบตการสอนของครมการบงชถงค าสอนของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงอยางเดนชด (Explicit Teaching)

2.1 กำรพฒนำควำมรในเนอหำผนวกวธสอนและเทคโนโลยของครวทยำศำสตรเพอกำรจดกำรเรยนรวทยำศำสตรบรณำกำรปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง

จากการใชแบบสอบถามและการสมภาษณเกยวกบความเขาใจและการปฏบตการสอนของครวทยาศาสตร จากการวเคราะหผลการตอบแบบสอบถาม การสมภาษณแบบกงโครงสราง และสงเกตการปฏบตการสอนในดานการก าหนดเปาหมายของการสอนวทยาศาสตร วธการสอนวทยาศาสตรทสอดคลองกบลกษณะเนอหาทางวทยาศาสตร การเรยนรวทยาศาสตรของผ เรยน หลกสตร และวธการวดและประเมนผลการเรยนร โดยการน าเสนอเปนภาพรวมของการพฒนาความรในเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตร ดงตารางท 2



120

ตำรำงท 2 ตารางแสดงคาเฉลยระดบการปฏบตของครในแตละดานของความรในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลยของครในกลมวจย กอนระหวาง และหลงเขารวมโครงการ Co-TPACK

ประเดนพจำรณำ

คำเฉลยของระดบกำรปฏบต(คะแนนเตม 5 คะแนน)

ประเมนระดบ

กอนเขำรวม Co-TPACK

ระหวำงเขำรวมCo-TPACK

หลงเขำรวม Co-TPACK

1. ดำนจดประสงค/เปำหมำยกำรสอน 1.1 สอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร 1.8 3.0 4.0 พฒนา 1.2 เนนทพฤตกรรมระดบสงของผ เรยนหรอทกษะการคดขนสง

2.0 3.0 4.5 พฒนา

1.3 ระบครบทง 3 ดาน คอพทธพสย ทกษะพสย และจตพสย

2.8 3.5 4.8 พฒนา

2. ดำนเนอหำ 2.1 สอดคลองกบจดประสงค 2.5 3.0 4.7 พฒนา 2.2 มการเขยนในรปแนวคดทนกเรยนตองเรยนร

1.8 2.0 3.0 พฒนา

2.3 จดล าดบเนอหาเหมาะสมกบผ เรยน 2.3 3.0 4.0 พฒนา

2.4 มการเชอมโยงกบชวตประจ าวนชมชนทองถน

1.0 2.4 3.2 พฒนา

2.5 บงชค าสอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

1.2 4.2 4.8 พฒนา

3. ดำนกจกรรมกำรจดกำรเรยนร ขนน า

3.1 มการตรวจสอบความรเดมของผ เรยน 2.2 2.3 3.5 พฒนา 3.2 มกจกรรมทดงดดและกระตนความสนใจของผ เรยน

2.2 2.5 3.3 พฒนา

3.3 มการน าเขาสบทเรยนดวยค าถามหรอปญหาทนาสนใจ

1.5 3.0 2.7 พฒนา



121

ตำรำงท 2 (ตอ)







ขนสอน 3.4 นกเรยนมสวนรวมในกระบวนการเรยนร เนนกระบวนการท างานเปนทม

2.2 3.7 4.8 พฒนา

3.5 ครมการถามค าถามทกระตนการคดของนกเรยน

2.4 3.4 4.5 พฒนา

3.6 ค าถามของครมแนวทางการตอบ 1.2 4.0 4.0 พฒนา 3.7 กจกรรมการสอนสงเสรมการมปฏสมพนธระหวางผ เรยนและครและระหวางผ เรยนดวยกน

3.0 3.5 4.2 พฒนา

3.8 มกจกรรมทหลากหลายตอบสนองตอความแตกตางของผ เรยน

2.1 3.0 3.8 พฒนา

3.9 บทบาทของครเปนเพยงผ เสนอแนะมากกวาผบรรยาย

1.9 2 2.7 พฒนา

3.10 เนนกจกรรมทเนนทกษะการอานออก เขยนได และคดเปน

2.4 3.5 3.7 พฒนา

3.11 มค าถามทกระตนทกษะการคดอยางมวจารณญาณ หรอคดสรางสรรค

2.1 3.5 4.1 พฒนา

3.12 เปดโอกาสใหผ เรยนมการปฏบตจรง 2.6 4.5 4.7 พฒนา 3.13 มการใชเทคโนโลยสารสนเทศรวมในการจดการเรยนการสอน เชน เปนสอแหลงเรยนร หรอผลงานของนกเรยน

1.7 2.3 4.0 พฒนา



122








ขนสรป 3.14 เนนการจดกจกรรมใหนกเรยนสรปความรดวยตนเอง

1.5 2.8 3.3 พฒนา

3.15 สงเสรมกจกรรมใหนกเรยนมทกษะการสอสารเชน การน าเสนอ การอภปรายในกลม

1.7 2.3 4.2 พฒนา

3.16 เตรยมค าถามหรอวธการประเมนผลการเรยนรทชดเจน

2.4 3.7 4.3 พฒนา

3.17 มการประเมนการเรยนรของผ เรยนตามสภาพจรง

2.0 2.8 4.5 พฒนา

4. ดำนสอและอปกรณ

4.1 มการเตรยมสอทหลากหลาย 1.7 3.0 3.5 พฒนา 4.2 ใชสอทเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงคเนอหา และกจกรรม

2 3.5 4.2 พฒนา

4.3 มการใชเทคโนโลยรวมในการจดการเรยนร 1.2 4.0 4.5 พฒนา 5. ดำนกำรวดและประเมนผล 5.1 มการวดประเมนผลการเรยนรกอนระหวางและหลงการสอน

1.2 3.6 4.8 พฒนา

5.2 มวธการวดและประเมนทหลากหลาย 2 2.8 4.2 พฒนา

5.3 วธการวดและประเมนการเรยนรของผ เรยนเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงค /เปาหมายการสอน

2.3 4.2 4.3 พฒนา



123








5.4 มวธการวดและประเมนผลงานหรอชนงานของนกเรยน

1.0 3.6 4.8 พฒนา

5.5 มการวดและประเมนผลกระบวนการหาค าตอบของนกเ รยนเพอตอบค าถามหรอแกปญหา

1.3 2.3 4.0 พฒนา

6. ดำนกำรใชเทคโนโลย 6.1 เปนแหลงสบคนขอมลของคร 4.0 4.2 4.5 พฒนา 6.2 เปนแหลงสบคนขอมลของนกเรยน 2.5 3.7 4.9 พฒนา 6.3 เปนเครองมอชวยสอน 1.1 4.2 4.8 พฒนา 6.4 เปนเครองมอของนกเรยนในการสรางชนงาน

0 3.5 4.7 พฒนา

6.5 เปนชองทางการพดคย แลกเปลยนความรระหวางนกเรยนและคร

0 4.5 4.8 พฒนา

6.7 เปนชองทางการพดคย แลกเปลยนความรระหวางนกเรยน

0 4.6 4.6 พฒนา

7. กำรบงชปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง 7.1 พอประมาณ 0 3.2 4.5 พฒนา

7.2 ความมเหตผล 0 3.4 4.7 พฒนา 7.3 การมภมคมกนทดในตน 0 2.9 4.2 พฒนา



124

จากตารางท 2 แสดงใหเหนวา ครวทยาศาสตรทเขารวมชวงเรมตนนนจะเหนวา สวนใหญจะสอนเนนเนอหา ไมมเทคนคการสอนทเนนใหนกเรยนมสวนรวม ไมมการแสวงหาความรเดมของนกเรยน การสอนในหองเรยนไมเนนใหนกเรยนได Mind-on และ Hand-on แตเมอมกระบวนการประชมเชงปฏบตสรางองคความรพนฐานรวมกนในหองประชมเพอวางแผนน าไปใชจรงในหองเรยนของครวทยาศาสตรแตละทานเมอเขารวมใน Co-TPACK โดยขนการรวมมอกนในการสอนระหวางครวทยาศาสตรทเปนพเลยง และนกศกษาฝกประสบการณวชาชพนนสามารถชวยเหลอแนะน าการเขยนแผนการจดการเรยนร การเลอกกจกรรมการเรยนรใหกบทงสองฝายเปนอยางด โดยอาจารย พเลยงมบทบาทหนนน าชวยเหลอ สะทอนบนพนฐานปญหาทครวทยาศาสตรสวนใหญพบเจอกคอการเลอกกจกรรมการเรยนการสอน ทน าเสนอเนอหาวทยาศาสตรใหอยในรปแบบทเขาใจไดงายและไมทราบวาจะน าเขาสบนเรยนอยางไรเพอใหหองเรยนเกดบรรยากาศของการเรยนได โดยเฉพาะการเลอกวธสอนทใหเหมาะสมตอเนอหาทสอน ผ วจยไดชวยเหลอโดยการแนะน าและยกตวอยางการใชค าถามถามใหนกเรยนคด ใหนกเรยนลงมอท ากจกรรมขณะเรยนมการจด Microteaching ขนเพอสรางความมนใจใหแกครวทยาศาสตร ซงจากการรวมกนท างานในระยะเวลา 2 ปนน ครวทยาศาสตรมการพฒนาความเขาใจและการปฏบตการสอนทด โดยเฉพาะดานการใชเทคโนโลยเปนเครองมอชวยสอน (1.1, 4.2, และ 4.8) และการสอนทบงชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง (ดานพอประมาณ 0, 3.2, 4.5 ดานความมเหตผล 0, 3.4, 4.7 และดานการมภมคมกนทดในตน 0, 2.9, 4.2) รปแบบ Co-TPACK นนมกจกรรมทกระตนการเรยนรทงครวทยาศาสตร นกศกษา และอาจารยนเทศกตามบรบทของโรงเรยนทตางกนจงสามารถสงเสรมใหครวทยาศาสตรจดการเรยนการสอนทตอบโจทยเปาหมายของการปฏรปการศกษา ในประเทศไทย และการเตรยมนกเรยนในประเทศไทยส าหรบศตวรรษท 21 ได โดยไมไดละทงเรองของการตระหนกถงค าสอนจากปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ครวทยาศาสตรใหความส าคญตอการสรางบรรยากาศการเรยนรมากขน เมอไดมโอกาสแลกเปลยนการสงเกตการสอนของหองเรยนเพอนรวมทมโดยเนน การสอนทจดวามประสทธภาพ ครวทยาศาสตรท าหนาทมากกวาการเปนผทท าหนาท



125

สอน (Instructor) ครวทยาศาสตรพฒนาการมลกษณะของผทสามารถชแนะการเรยนร (Learning Coaching) และสามารถท าหนาทเปนผน านกเรยนทองเทยวไปสโลกแหง การเรยนรได (Learning Travel Agent) จากการเขาสงเกตการณปฏบตการสอนของครวทยาศาสตร โดยผสงเกตไมมสวนรวมในหองเรยน (Non-participant observer) พบวา ครวทยาศาสตรทเขารวมในโครงการ Co-TPACKมการขบเคลอนมากขนจากเดมใน การพฒนาการจดการเรยนการสอนของตนเอง เนนกระบวนการถามค าถามทกระต นนกเรยนใหคดมากขน คนควาหากจกรรมทเนนใหนกเรยนเปนผปฏบตมากกวาผ ฟง บรรยากาศในหองเรยนนนนกเรยนตนเตนและตองการรวมท ากจกรรมในการเรยน การสอนอยางมาก ซงจะเหนไดชดในโรงเรยนระดบประถมศกษาครวทยาศาสตร มความเขาใจกบการเลอกวธการสอนเขากบเนอหามากขน เนนกระบวนการถามค าถามนกเรยนจากเหตการณ สถานการณปจจบน ปญหาทเกดขนในสงคม การใชเทคโนโลยของครวทยาศาสตรม 4 แบบ คอ ใชในการสบคนขอมล เปนสอการเรยน การสอน (VDO, Web Application, Android Application, Apple Application เปนตน ) เปนชนงานทนกเรยนตองท ามาสง และเปนแหลงแลกเปลยนความร ประสบการณ การตดตามความกาวหนาของชนงานนกเรยน (Facebook, Blog, Line, YouTube) นกเรยนเรมรจกการท างานเปนกลมอยางแทจรงมการแบงหนาทรบผดชอบ นกเรยนมความกลาแสดงออกสามารถออกมาน าเสนอชนงานหรอผลงานของกลมหนาชนเรยนได อยางมนใจ นอกเหนอจากการท Co-TPACKสงเสรมใหครวทยาศาสตรพฒนา TPACK แลวนนยงพบวา Co-TPACKยงเปนแนวทางใหผบรหารโรงเรยนเขาใจถงวธการพฒนาวชาชพในโรงเรยนของตนเองใหมประสทธภาพรวมทงเปนตวอยางของรปแบบ การพฒนาครวทยาศาสตรทบทบาทของศกษานเทศก อาจารยมหาวทยาลยนนเปน ผชวยเหลอซงกนและกน แลกเปลยนความรและประสบการณดานการจดการเรยน การสอน เพราะกจกรรมในโครงการ Co-TPACKนนสงเสรมใหครวทยาศาสตร ผบรหารสถานศกษา ศกษานเทศก และอาจารยรวมท ากจกรรมไปดวยกนบนเปาหมายเดยวกนคอการพฒนานกเรยน



126

ครวทยาศาสตรทเขารวมชวงเรมตนนนจะเหนวาสวนใหญจะสอนเนนเนอหา ไมมเทคนคการสอนทเนนใหนกเรยนมสวนรวม ไมมการแสวงหาความรเดมของนกเรยน การสอนในหองเรยนไมเนนใหนกเรยนได Mind-on และ Hand-on แตเมอมกระบวน การประชมเชงปฏบตสรางองคความรพนฐานรวมกนในหองประชมเพอวางแผนน าไปใชจรงในหองเรยนของครวทยาศาสตรแตละทาน โดยมผ ใหการหนนน า อยางตอเนองของโรงเรยนใหความชวยเหลอแนะน าการเขยนแผนการจดการเรยนร การเลอกกจกรรมการเรยนร เพราะครวทยาศาสตรสวนใหญมปญหาเกยวกบการเลอกกจกรรมการเรยนการสอน และไมทราบวาจะน าเขาสบนเรยนอยางไรเพอใหหองเรยนเกดบรรยากาศของการเรยนในศตวรรษท 21 ได โดยเฉพาะการเลอกวธสอนท ใหเหมาะสมตอเนอหาทสอน

โดยครวทยาศาสตรทเขารวมโครงการไดระบประเดนทตองการใหผ วจยชวยเหลอ ใหค าแนะน าในดานการเตรยมการสอน มดงน (1) การวางแผน การจด การเรยนรใหครอบคลมเนอหาทสอน และสงเสรมใหนกเรยนเกดทกษะแหงการเรยนรในศตวรรษท 21 (2) การเขยนแนวคดหลกทสอดคลองตอจดประสงคการเรยนร และจดประสงคการเรยนรควรบงบอกพฤตกรรม (3) การบรณาการใชเทคโนโลยในหองเรยนและเปนกจกรรมการเรยนการสอน (4) การวดและประเมนผลทตองเขยนใหชดเจน ถงสงทตองการวด วธการวด การสรางเครองมอในการวดและเกณฑการประเมนระยะเวลา 1 ป ครวทยาศาสตรมการพฒนาการเขยนแผนการจดการเรยนรทชดเจนและปฏบตการสอนไดจรงในหองเรยนดงการสะทอนจากแบบส ารวจ

“ผวจยนนไดชวยดฉนในการออกแบบแผนการจดการเรยนร การใชเทคนคการสอน การวดและการประเมนผลตามสภาพจรง และการใชเทคโนโลยทมใชเพยงแคอปกรณ แตเปนกระบวนการทสงเสรมใหนกเรยนสามารถออกแบบได กระบวนการท า Lesson Study และ Microteaching สามารถสงเสรมใหดฉนมนใจในการสอน และท าใหหองเรยนมความสนก” (ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)



127

2.1.1 กำรเตรยมกำรสอนและกำรก ำหนดจดประสงคกำรเรยนรส ำหรบนกเรยน

ครวทยาศาสตรทเขารวมในโครงการมการพฒนาในเรองการออกแบบและเขยนแผนการจดการเรยนร และเตรยมการสอนเปนอยางด จากผ วจยไดชวยเหลอ ใหค าแนะน าเกยวกบการเตรยมการสอนในเรองตอไปน การวางแผนการจดการเรยนรใหครอบคลมเนอหาทสอน และการเขยนแนวคดหลกใหมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร โดยทจดประสงคการเรยนรจะบงบอกถงพฤตกรรมทนกเรยน ควรจะถกพฒนา

“โครงการวจยนสามารถใหค าแนะน าในการเรยนการสอนวาท าอยางไร ใหนกเรยนคดเปนท าเปนแกปญหาได ซงน าไปสการออกแบบและวางแผนการจดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ".(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

จากการสะทอนสงทครวทยาศาสตรโรงเรยนเชงทะเลในอนทนการเรยนรทครวทยาศาสตรเขยนไวนนมความสอดคลองตอการสะทอนของครวทยาศาสตร จากโรงเรยนอนทไดจากการประชมสะทอนการเรยนรทจดขนในเดอนพฤศจกายน

“ การท างานรวมกนระหวางนกศกษา และอาจารยนเทศกสามารถชวยใหครวทยาศาสตรมความกระตอรอรนในดานการท าแผนการจดการเรยนร คอการจดท าแผนการเรยนรทถกตอง ดานกระบวนการจดการเรยนร คอ เทคนคหรอวธการในการท าใหนกเรยนไดพฒนาทกษะในการเรยนร.ดานการจดท าสอการเรยน คอ แนะวธการท าสอใหนกเรยนไดเกดการพฒนาทกษะและวธการท าสอทนาสนใจซงเมอผวจยไดลงมาตดตามผล พบวาผมเกดความมนใจมากขนในการจดการเรยนการสอน โดยเฉพาะผวจยมผหนนน าอยางตอเนองทเชยวชาญดานวทยาศาสตร”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

“ดานจดท าแผนการเรยนร การจดกจกรรมทเนนการใชค าถาม การกระตนความคดของนกเรยน การจดท าชนงานหรอใบงานจากความคดและความเขาใจของผเรยน การวดความรจากชนงานและใบงานทมความสอดคลองกบวตถประสงค”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

“Co-TPACKสามารถชวยเหลอในดานการจดการเรยนการสอนทเนนนกเรยนใหแสดงออกครวทยาศาสตรเปนผแนะน า และการเขยนแผนการจดการเรยนรแบบ PBL ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา โดยใหค าแนะน าเพอทจะไดรปแบบทสมบรณและครอบคลมตามตวชวด”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)



128

“ทมโรงเรยนท างานรวมกบผวจยอยางดและเหมาะสมกบบรบทของโรงเรยน โดยผหนนน าคอยใหค าแนะน าในเรองการจดการเรยนรในชนเรยน โดยเฉพาะ Feedback จากการสงเกตทกครง คอสงส าคญทดฉนสามารถน ามาแกไขเพมเตมและพฒนาตอไปใหดยงขน ท าใหรวาตนเองขาดอะไร ตองเพมอะไรจงจะสมบรณยงขน”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

“ผวจย ไดชวยเหลอในเรอง ชวยดแผนการสอนชวยเตมเตมในสวนทขาดหายไป และบอกวธการเขยนแผนทครบถวน สมบรณ”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

การวางแผนการจดการเรยนรโดยทม Co-TPACK นนเนนการสงเสรมให ครวทยาศาสตรและนกศกษาคดยอนกลบในประเดนทส าคญ ดงน ใหครวทยาศาสตร คดแบบเปนนกประเมนผล หรอใหใชการประเมนผลเปนตวตง ไมใหคดแบบนกออกแบบกจกรรมเปนหลก แตกจกรรมและเนอหาวทยาศาสตรตองสอดคลองกบสงทเปนเปาหมายส าหรบการวดและประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

2.1.2 ควำมรดำนเนอหำเฉพำะวชำ

ถงแมวาในกจกรรมการเตรยมความพรอมของครวทยาศาสตรในระยะท 2 ของโครงการ Co-TPACK ทางนกวจยไมไดมการอบรมดานเนอหาใหกบครวทยาศาสตรในโรงเรยน แตพบวา การทมการท างานรวมกนระหวางเพอนครวทยาศาสตรในกลมสาระเดยวกน โรงเรยนเดยวกน และระหวางโรงเรยนนนครวทยาศาสตรมการเรยนรและพฒนาแนวคดใหถกตองมากขน

“การสอนของผมจะสอนตามหนงสอโดยไมไดค านงถงประเดน หรอปญหาทเกดขนในปจจบน แตเมอผมเหนเพอนคนอนสอนโดยใชปญหาน าเขาสบทเรยน นกเรยนของเขาไดเรยนรทงเนอหาในหนงสอ และเนอหาในชวตจรง ผมตองขอบคณเพอนผมทจดประกายใหผมอยากสอนแบบเขา” (ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

ในการท างานรวมกนระหวางทมหนนน าระดบโรงเ รยนและระดบสวนกลางยงสามารถชวยและพฒนาแนวคดวทยาศาสตรของครวทยาศาสตรทเปน Misconception ไดเพราะในการลงสสถานศกษาทกครงผวจยจะมผ เชยวชาญในแตละศาสตรความรนน ดงเหตการณจากหองเรยนของโรงเรยนหนงในกลมวจย ทม การจดการเรยนการสอนในหวขอของสวนประกอบของดอก



129

“ครวทยาศาสตรไดสอนนกเรยนวา ดอกทกชนดเกสรตวผจะอยสงกวาเกสรตวเมยเสมอเพอใหเกดการผสมพนธไดงาย”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

จากเหตการณขางตนท าเมอครวทยาศาสตรทานนสอนเสรจ ทางผ วจย ไดพดคยแบบเปนกนเองและลองใหครวทยาศาสตรสะทอนคดเกยวกบการสอน ของตนเอง รวมถงการระบแนวคดวทยาศาสตรทตนเองไดสอนไป จากนนผ เชยวชาญทางดานการสอนวทยาศาสตรทอยในผ วจยไดยกตวอยางดอกไมสองชนดและใหครวทยาศาสตรทานนนไปสง เกตองคประกอบเอง จากนนใ หอ เมลลไปบอกวาสวนประกอบทงสองดอกนนแตกตางหรอเหมอนกนหรอไม ซงจากการไดแลกเปลยนความรและประสบการณระหวางครวทยาศาสตรกบผ เชยวชาญนน ครวทยาศาสตร เ กดความรอบคอบมากข นกบ เน อหาท ใ ชสอน เปล ยนแนวคดท วา เน อหา ทางวทยาศาสตรทไดระบไวในหนงสอเรยนนนถกตองเสมอ กระบวนการวางแผน การจดการเรยนรโดยมการท างานกบทมหนนน าอยางตอเนองระดบสถานศกษาสงเสรมใหครวทยาศาสตรมการศกษาเพมเตมดานเนอหาเพอตรวจสอบวาสงทเขยน ไวในหนงสอเรยนนนมตรงไหนทเปนขอมลทยงไมปรบปรง ท าใหครวทยาศาสตรม ความรอบรในศาสตรนนมากขนเพราะมการเรยนรอยตลอดเวลา

2.1.3 ควำมรดำนวธกำร รปแบบ และเทคนคกำรสอน

กอนเขารวมโครงการพบวา ครวทยาศาสตรรอยละ 85 จากครวทยาศาสตรทงหมดยดตดกบการสอนโดยการเขยนบนกระดานหรอการใช PowerPoint ในการบรรยาย จากการสะทอนความตองการดานการพฒนาการสอนของครวทยาศาสตรนน ครวทยาศาสตรไดกลาวถงความตองการการพฒนาตนเองในความรดานวธการ รปแบบ และเทคนคการสอน ดงนนกจกรรมการเตรยมความพรอมของครวทยาศาสตร ทมหนนน าอยางตอเนองใหความส าคญกบการอบรมเชงปฏบตการทเนนใหครวทยาศาสตรทเขารวมนนมการปฏบตจรงโดยฐานะเปนนกเรยน และเมอครวทยาศาสตรเหลานนท างานรวมกบทางทมหนนน าอยางตอเนองของโรงเรยนตนเอง พบวากระบวนการ Microteaching และการสงเกตการสอนของเพอนครวทยาศาสตร สามารถท าใหครเหนความแตกตางระหวางหองเ รยนทสอน



130

แบบบรรยายและหองเรยนในศตวรรษท 21 ไดชดเจน จากการสะทอนการปฏบต การสอนของตนเอง และการสมภาษณครวทยาศาสตร ดงขอความดานลาง

“การสะทอนการปฏบตการสอนทงจากเพอน ผบรหาร และผวจยมสามารถสงเสรมการพฒนาการสอนของครวทยาศาสตรโดยเฉพาะการแลกเปลยนความรและประสบการณจากการท างานเปนทมในโรงเรยน การจดการเรยนการสอนของผมนนจะเนน 3R เปนพนฐานกอนและมการตอยอดใหนกเรยนได7C การจดการเรยนการสอนของผม จะเนนใหนกเรยนใหนกเรยนไดปฏบตได กระบวนการ ผมมวธการวดและประเมนผลดวยวธการทหลากหลาย ระยะเวลา 2 ปทผมเขารวม ผมคดวาผมพฒนา วธการสอน เทคนควธการสอนทสงเสรมเนนใหนกเรยนไดเรยนรดวยตนเองโดยมเทคโนโลยเปนผชวยเหลอ”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

“ดฉนเนนการเขาสบทเรยนโดยการหาประเดน ปญหา หรอเรองราวทนาน

สนใจและเกยวของกบหวขอวทยาศาสตรทสอนมาใหนกเรยนเกดความสนใจและคดวเคราะหเพอหาค าตอบหรอหาแนวทางการแกปญหานน Co-TPACKเนนการท างานรวมมอระหวางทมโรงเรยนและผวจยทเตมเตมซงกนและกนจงชวยใหดฉนจดการเรยนการสอนทสนกสนาน ทกครงทสอนนกเรยนจะรอคอยดฉน ดฉนจะใหความส าคญกบการพฒนานกเรยนเรองการอาน การเขยน คดเลข คดหาเหตผล ดวยวธการสอนทหลากหลาย จากเดมทไมเคยวางแผนการจดการเรยนร สอนตามประสบการณนน ปจจบนเรามการประชม วางแผนการสอนเพอใหเนอหามความสอดคลองและเกยวโยงกนคลายกบ Story รปแบบการสอนของดฉนนนทผดจากเดมอยางมาก”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

โดยสรปกระบวนการจดการเรยนรทเกดขนเมอครวทยาศาสตรท างานรวมกบทมหนนน าอยางตอเนองในระดบโรงเรยนและสวนกลาง สามารถสรปไดดงน 1) การน าสบทเรยนโดยการตรวจสอบความรเดมและทกษะของนกเรยนกอนเรมบทเรยน 2) การตงประเดนอภปรายกอนท ากจกรรมและการอภปรายซกถามหลงจากการท ากจกรรม โดยเนนการใชค าถามกระต นนกเรยนในชวงของการท ากจกรรม 3) ตวอยางกจกรรมทสงเสรมทกษะการด ารงชวตแหงศตวรรษท 21 (4) การน าเสนองานกลมของนกเรยน การอภปรายในหองเรยน เพอสรปโดยการกระตนจากค าถามของ



131

ครวทยาศาสตร โดยเมอสมภาษณครวทยาศาสตรหลงจากการปฏบตการสอนครวทยาศาสตรสามารถทจะสะทอนการปฏบตการของตนเองได

“ดานการจดการเรยนการสอน ครวทยาศาสตรจะตองพฒนากจกรรมการเรยนการสอนโดยจะตองเปนกจกรรมทมความหลากหลายและกระตนความคดของนกเรยนรวมทงการเขยนแผนการจดการเรยนรจะตองสอดคลองกบวตถประสงคหองเรยนในศตวรรษท 21 นกเรยนตองเรยนรมากกวาการแกสตร และทองจ า ครวทยาศาสตรตองเปนผตงค าถามทดดฉนเรยนรสงเรานจากการเขารวมโครงการน ระยะเวลา 8 เดอน ท าใหดฉนหนมามองตนเองวา เราถามค าถามนกเรยนถกตองหรอยง ดงนนทกคร ง ท มการวางแผนการสอนดฉนจะปรกษากบเพอนครวทยาศาสตร และผเชยวชาญจากผวจยในเรองของการถามค าถามเปนหลก” (ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

“การทผวจยเปนผใหค าแนะน าอยางเปนกนเอง ผอ านวยความสะดวกในการสะทอนคดตอดฉนในเรองการจดการเรยนรในชนเรยน โดยเฉพาะการให Feedback จากการสงเกตทกครง คอ สงส าคญทท าใหดฉนสามารถน ามาพฒนาการสอนของตนเองตอไปใหดยงขน ท าใหรวาตนเองขาดอะไร ตองเพมอะไรจงจะสมบรณยงขน โดยเฉพาะการสอนทเนนใหนกเรยนวเคราะหจากปญหาทดฉนน ามาเสนอในหองเรยน ฉนเหนไดอยางชดเจนวานกเรยนใหความสนใจอยางมาก แตปญหาเรองเวลากบเนอหาทตองสอนใหทนเพอการสอบเปนอปสรรคอยางมากตอการสรางหองเรยนแหงการเรยนรน”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

จากการพดคยกบครวทยาศาสตรสวนใหญพบวา เมอครวทยาศาสตรเนนกจกรรมทตองใหนกเรยนเปนผอธบายแลวนน ปญหาทพบเปนสวนใหญ คอ นกเรยน ไมตอบหรอชวยอธบาย ครวทยาศาสตรสวนใหญลองปรบรปแบบการสอนโดยใชปญหาเปนรากฐาน โดยครวทยาศาสตรรวมมอกนกบทมหนนน าอยางตอเนอง ในโรงเรยน (School Coaching Model) ในการวางแผนกจกรรมการจดการเรยนรทเนน Problem-based Learning (PBL)เมอครวทยาศาสตรไดรบโอกาสในการแลกเปลยนความรและประสบการณจากการเขารวมอบรมเชงปฏบตการ ครวทยาศาสตรสวนใหญปรบเปลยนความเขาใจเรองการจดการเรยนรโดยใชปญหาเปนรากฐานซงมใชเปนวธการสอนทเหมาะสมตอการเรยนรายวชาวทยาศาสตร หรอคณตศาสตรเพยง



132

อยางเดยว แตทกรายวชาสามารถใชวธการสอนนไดเพอกระตนใหนกเรยนเกดทกษะ การด ารงชวตแหงศตวรรษท 21

“ผวจยนนไดเปลยนบทบาทใหผมมการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ โดยครวทยาศาสตรเปนผคอยชแนะ/ใหค าปรกษา ฝกทกษะการตงค าถามใหพฒนาทกษะการคด รวมทงการน าความรไปใชในการด ารงชวตการเตรยมการสอนของผมนนพยายามทเนนค าถามกระตนนกเรยน การเรยนรจากการปฏบตซงทกครงทผวจยไดสะทอนแผนการจดการเรยนรของผมทางอเมลล”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา) “ดานเทคนคในการจดการเรยนการสอน ซงทางมวจยไดจดกจกรรมการบรรยายและฝกปฏบตการจดการเรยนการสอนในรปแบบตางๆ เชนการจดการเรยนร แบบ PBL การใชค าถาม การใชสอและเทคโนโลย เปนตน สงผลใหขาพเจาสามารถจดกจกรรมการเรยนการสอนไดหลากหลาย นกเรยนมความกระตอรอรน และสนใจในการเรยน”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

เรมแรกครวทยาศาสตรสวนใหญเขาใจวาการสอนแบบ PBL คอการสอนเนอหาไปบางสวนกอน หลงจากจากนนกทดลองใหนกเรยนแกปญหาเปนกลมยอย ซงเปนการสอนแบบแกปญหา (Problem solving Learning: PBL) หรอผสอนวาไปตามทฤษฎเนอหาทสอนแลวกยกกรณศกษาขนมาใหนกเรยนอภปรายในประเดนนน ครวทยาศาสตรเรยนรสความเขาใจทวา PBL นนผ สอนตองน าปญหาหรอประเดน ทเกยวของกบศาสตรวชาของผ เรยนโดยตรงใชเปนปญหาหรอกรณศกษาเพอเปนโจทยกระตนใหผ เรยนวางแผนการสบคน และด าเนนการคนควาหาความรสรางความเขาใจดวยตนเอง โดยกระบวนการหาความรดวยตนเองนท าใหนกเรยนเรยนเกดทกษะ ในการแกไขปญหา (Problem solving skill) ระหวางการเรยนนนบทบาทผสอนจะเปนเพยงผแนะแนวทางการคนหาค าตอบ รวมทงมการวดและประเมนนกเรยนทงในรปแบบขอสอบวดความร ทกษะการคด ผลงานของนกเรยน พฤตกรรมการท างานกลม ของนกเรยน ครวทยาศาสตรพฒนาการมลกษณะของผ ทสามารถชแนะการเรยนร (Learning Coaching) และสามารถท าหนาทเปนผน านกเรยนทองเทยวไปสโลกแหงการเรยนรได (Learning Travel Agent) จากการสงเกตการณการสอนของครวทยาศาสตร ทเขารวมโครงการ พบวาครวทยาศาสตรมการเลอกใชวธการสอนทมากกวา PBL



133

โดยยงมการจดการเรยนรแบบบรรยายแตเปนเพยงชวงสนๆ ควบคกบการสอน ในรปแบบอน ๆ อาท เชน การจดการเรยนการสอนแบบอภปราย การจดการเรยน การสอนแบบอภปรายกลมยอย การจดการเรยนรแบบสาธต การจดการเรยนรแบบแสดงบทบาทสมมต การจดการเรยนรแบบสถานการณจ าลอง การจดการเรยนรโดยใชเกม การจดการเรยนรโดยใชกระบวนการกลม การจดการเรยนรแบบรวมมอ การจดการเรยนรโดยใชเทคนค Jigsawการแบงปนความรในการสรางสอการเรยนรนนเกดขนระหวางครวทยาศาสตรในโรงเรยนเดยวกน ระหวางโรงเรยน และระหวางโรงเรยน กบมหาวทยาลย

“ดฉนเลอกใชสอทสมพนธกบเนอหาบทเรยน และจดมงหมายทจะสอนโดยสอนนตองเนอหาถกตอง ทนสมย นาสนใจ และเปนสอทสงผลตอการเรยนรมากทสด เปนสอทเหมาะกบวย ระดบชน ความร และประสบการณของผเรยนสะดวกในการใช มราคาไมแพงเกนไป นกเรยนตองสามารถจบตองและมปฏสมพนธได ดฉนจงใชการสรางโมเดลลกโลก” (ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

การปรบเปลยนการใชสอ E-learning ควบคกบการใชค าถามปลายเปด ของครวทยาศาสตรทเพมขนนนสามารถกระตนใหนกเรยนเรยนผาน E-learning อยาง มความหมาย

“กอนหนานนดฉนจะใหนกเรยนเรยนรผาน E-learning ในบทเรยนวทยาศาสตรแตดฉนลมนกถงการจดประเดนใหนกเรยนตองคด วเคราะหตามทกครงในการศกษาจากบทเรยน E-learning ในบทเรยนเรองของเลน ของใช ดฉนถามนกเรยนกอนวาเรามวธการสรางของเลนทเราชอบอยางไร และของเลนของนกเรยนสะทอนเรองปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงขอไหน เพราะเหตใด เมอเรยนรจาก E-learning เสรจนกเรยนแตละคนจะมาอภปรายและสรปเปนค าตอบของหอง” (ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

ครวทยาศาสตร ทเ ขารวมโครงการมการพฒนาชองทางการสะทอน ตอชนงานของนกเรยน บทเรยนคอมพวเตอรบนเวบ (Web Based Instruction) สไลดอเลกทรอนกส (Electronic Slide) หนงสออเลกทรอนกส (E-book) และไฟลภาพเคลอนไหวและเสยงดจตอล (VDO File and Digital Sound) ถกน ามาใชในการจดการเรยนรของครวทยาศาสตร ในโครงการ CO-TPACKโดยใชรวมกบกจกรรม Hand on ของนกเรยน



134

2.1.5 ควำมรดำนกำรวดและประเมนผลกำรเรยนรของนกเรยน

เมอเรมโครงการผ วจยไดสมภาษณครวทยาศาสตรแตละโรงเรยนและพบวา ครวทยาศาสตรสวนใหญใหความส าคญกบการประเมนผลรวม (Summative Learning) โดยครวทยาศาสตรสวนใหญในโครงการเนนการวดและประเมนโดยใชแบบทดสอบทประกอบดวยค าถามปลายปด และประเมนหลงจากผ เรยนไดเรยนไปแลว ซงจดวาการวดและประเมนการเรยนรของนกเรยน (Assessment of Learning) แตสงทโครงการ Co-TPACK ตองการใหเกดขนกบครวทยาศาสตร คอ Assessment for Learning และ Assessment as Learning ทเนนการวดและประเมนส าหรบการเรยนรของนกเรยน(Assessment for Learning) ดงนนในการท าการอบรมเชงปฏบตการระดบสถานศกษา ระดบสถานศกษาถงเรองแนวทางการวดและประเมนผลทตองการสงเสรมใหครวทยาศาสตรนนมการวดและประเมนผลทเนน Formative Assessment มากกวา Summative Assessment และท าการวดและประเมนเกดระหวางการเรยนร ท าบอยครงมากกวาหนงครง โดยทมหนนน าวจยไดยกตวอยางกรณศกษาและ ใหตวอยางเครองมอวดและประเมนผลทหลากหลาย เชน แบบสงเกตพฤตกรรม แบบสมภาษณ แบบสมภาษณโดยใชสถานการณ แบบประเมนแฟมสะสมผลงาน แบบประเมนชนงานของนกเรยน อนทนการเรยนร โดยใหครวทยาศาสตรในแตละโรงเรยนน าไปออกแบบประยกตใชกบแผนการจดการเรยนรของตนเอง จากนนน ามาเลาสกนฟงในกลมครวทยาศาสตรแกนน า เพอน าไปใชกบนกเรยน และน าขอมลทไดกลบมาคยกนอกรอบ ผลของการปฏบตเชนน ครวทยาศาสตรประดบประถมศกษาทานหนง ไดสะทอนในอนทนการเรยนรถงการวดและประเมนของตนเองวา

“นกเรยนเขาใจอยางแทจรงวาพวกเขาเรยนรอะไร โดยนกเรยนไดขอมลยอนกลบหรอขอเสนอแนะเพอใหเกดการปรบปรงตนเองหรอชนงาน ในกระบวนการวดและประเมนส าหรบการเรยนรนน ครวทยาศาสตรใชการประเมนเปนเครองมอในการตรวจสอบวานกเรยนเรยนรอะไรไปแลวบางและสามารถท าไดหรอไม และเรยนรวานกเรยนยงไมเขาใจอะไรอก หรอมแนวคดทคลาดเคลอนจากแนวคดทถกตองอยางไร”



135

การจดการเรยนรของครวทยาศาสตรในโครงการ Co-TPACK เมอเขา ไปสง เกตการณการสอน พบวาการวดและประ เมนส าหรบการ เ รยน รของ ครวทยาศาสตรมการเกบขอมลเกยวกบการเรยนรของนกเรยนระหวางการจดการเรยนการสอน เพอใชในการวางแผนการจดการเรยนรในครงตอไป ซงถอวาเปนการประเมนเพอพฒนา หรอการประเมนยอย (Formative Evaluation) โดยครวทยาศาสตรตองการตรวจสอบวานกเรยนมความรความสามารถตามจดประสงคทก าหนดไวในระหวาง การจดการเรยนการสอนหรอไม หากนกเรยนไมผานจดประสงคทตงไว ครวทยาศาสตรกจะหาวธการทจะชวยใหผ เรยนเกดการเรยนรตามเกณฑทตงไว

“Co-TPACK ใหมมมองกบผมเรองการวดและประเมนผลทมากกวาการใชแบบทดสอบ ผมพยายามใชสงทนกเรยนท า หรอชนงานมาเปนเครองมอในการประเมนพฒนาการของนกเรยนของผม ผมใชการวดและประเมนผลทหลากหลายวธ และพยายามสะทอนจดเดน จดดอย ขอเสนอแนะใหกบนกเรยน การใหผเรยน มสวนชวยในการความคดและปฏบตมากกวาเปนผฟงเพยงอยางเดยว” (ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

“การออกแบบแผนการจดการเรยนรรวมกบนกศกษาฝกสอน และสอนรวมกนโดยมอาจารยนเทศกเปนผหนนน านนสงเสรมใหครวทยาศาสตรสามารถจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรใหสอดคลองกบหลกสตร มาตรฐานการเรยนรและตวชวด มวธการวดและประเมนทหลากหลาย เพอใหผเรยนเกดการเรยนรเพอการด ารงชวตในศตวรรษท 21” (ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

จากการวเคราะหแผนการจดการเรยนรของครวทยาศาสตรพบวาครวทยาศาสตรใหความสนใจกบการประเมนทกษะการคดทงทกษะการคดขนพนฐาน (Basic Thinking Skills) ทกษะการคดแกนกลาง (Core Thinking Skills) และทกษะการคดขนสง (Higher Order Thinking Skills) มากขน

“กจกรรมการสอนของดฉนน าเขาสบทเรยนโดยการใหสถานการณ เรอง ของเลนของใช โดยใหนกเรยนวเคราะหเหตผลของเหตการณนน และหาหลกฐานวาจะเชอหรอไมเชอ เพอท าการตดสนใจวาจะซอหรอไมซอ”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

การด าเนนกจกรรมของ Co-TPACK ทเกดขนสะทอนใหเหนวาความรของครวทยาศาสตรดานการวดและประเมนผลนนมการปรบเปลยนมากขนไปในทศทาง



136

ทสามารถตอบโจทยไดวานกเรยนของครวทยาศาสตรเขานนมทกษะแหงศตวรรษท 21 หรอไมการท างานรวมกนระหวางครวทยาศาสตร นกศกษา และอาจารยนเทศ ผานรปแบบ Co-TPACK นนสรางวฒนธรรมการวางแผนการวดและประเมนผล การเรยนรของนกเรยนโดยทกครงทมการรวมมอกนวางแหนการจดการเรยนรนน (Co-planning) พบวาครวทยาศาสตรจะมการก าหนดหลกฐานทแสดงวาผ เรยนไดบรรลเปาหมายทพงประสงค (Evidences of understanding)ไดแก ชนงานหรอภาระงาน ตวอยางชนงาน หรอ ภาระงานงานเขยน: เรยงความ จดหมาย โคลงกลอน การบรรยาย การเขยนตอบภาพ/แผนภม: แผนผง แผนภม ภาพวาด กราฟ ตารางการพดรายงาน ปากเปลา: การอาน กลาวรายงาน โตวาท รองเพลง สมภาษณสงประดษฐ: งานประดษฐ งานแสดงนทรรศการ หนจ าลองงานทมลกษณะผสมผสาน: การทดลอง สาธต ละคร วดทศนซงสะทอนใหเหนวาครวทยาศาสตรนนสามารถคดแบบนกประเมนและ นกออกแบบกจกรรมการเรยนร

2.1.6 ควำมรดำนเทคโนโลย นอกจากนจากระยะเวลาของการพฒนา TPACK ของครวทยาศาสตร

พบวาหองเรยนปรบเขาสการเรยนรผานเทคโนโลย (Technology-based Learning) มากขนเมอครวทยาศาสตรเขารวมในโครงการ CO-TPACK โดยภาพรวมนน ครวทยาศาสตรไดใชเทคโนโลยครอบคลมวธการเรยนรหลากหลายรปแบบไดแก การเรยนรบนคอมพวเตอร (Computer-based Learning) การเรยนรบนเวบ (Web-based Learning) หองเรยนเสมอนจรง (Virtual Classrooms) ความรวมมอดจตอล (Digital Collaboration) เปนตนผ เรยนสามารถเรยนรผานสออเลกทรอนกสทกประเภทเชนอนเทอรเนต (Internet) อนทราเนต (Intranet) เอกซทราเนต (Extranet) การถายทอด ผานดาวเทยม (Satellite broadcast) แถบบนทกเสยงและวดทศน (Audio/Video Tape) โทรทศนทสามารถโตตอบกนได (Interactive TV) และซดรอม (CD- ROM) การใหนยามเรองเทคโนโลยมใชแคดานอปกรณเทานนแตครวทยาศาสตรยงม การพฒนาความเขาใจของค าวา “เทคโนโลย” ทเปนกระบวนการสอน



137

“การสอนวทยาศาสตรทสามารถพฒนาทกษะในศตวรรษท 21 3R 7C ของนกเรยนทไดเรยนรจากโครงการนมใชแคการสอนผานคอมพวเตอรหรออนเตอรเนตเทานน แตคอการเนนใหนกเรยนออกแบบและสราง หรอหาแนวทางแกปญหานนไดดฉนหา website ทนาสนใจและน ามาแนะน าใหนกเรยนในคาบ เรอง การเคลอนท จากนนทงค าถามไวเพอใหนกเรยนกลบไปศกษาหาแนวทางการตอบ โดยทเราจะมาพดคยกนอกครงในคาบตอไปกอนท ากจกรรมการทดลอง บรรยากาศของหองเรยนดฉนในคาบนน กอนทดฉนเขาหองจะไดยนนกเรยนพดคยกนเรองใน website นนอยางนาสนใจ”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

โดยครวทยาศาสตรใหความส าคญตอการเรยนรผานสออเลกทรอนกสและตระหนกถงความส าคญของการเปลยนแปลงอยางไมหยดนงของเทคโนโลย ครวทยาศาสตรมการศกษาหาความรและเตรยมพรอมตนเองเพอใหสามารถประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเหลานในการเรยนการสอนอยางจรงจงการจดการเรยนการสอนโดยใชเทคโนโลยของครวทยาศาสตรทเขารวมโครงการเนนการใชทรพยากรทมอยในโรงเรยนคอหองคอมพวเตอร หองโสตทศนศกษาหองเรยนทม เครองฉายโปรเจคเตอรคอมพวเตอรแบบตงโตะหรอแบบโนตบครวมไปถงระบบขยายเสยง โดยครวทยาศาสตรมการพฒนาความรดานเทคโนโลยเพมขนจากกระบวน การแลกเปลยนเรยนรทงในหองประชม การท างานรวมกบครวทยาศาสตรในโรงเรยน ระหวางครวทยาศาสตรนอกโรงเรยน รวมทงทมผ ใหการหนนน าอยางตอเนองระดบโรงเรยนและระดบสวนกลาง ซงสามารถท าใหเกดชมชนการเรยนรทมการแลกเปลยนขาวสารขอมลตางๆโปรแกรมประยกตทเปนประโยชนในการเรยนการสอนสอภาพ และเสยงวดทศนขาวและประเดนทเปนทสนใจเปนตน

“ผมใชการสอนเรองกระบวนการด ารงชวตของพชผาน Facebook นกเรยนท างานและสงงานผมตรงเวลามากกวาการสอนโดยการบรรยายหลายเทาผมเปนคนไมเกงเรองเทคโนโลย แตเมอเขามาในโครงการ Co-TPACK ผมเรยนรทจะใชสงทมอยแลวเปนเครองมอชวยสอน เชน Facebook. Wiki, Youtube, Website เปนตน จากการท างานรวมกบอาจารยท าใหผมเหนวา เราสามารถเปนผใชเทคโนโลยไดอยางมสต บางครงการเขาใจบรบทของนกเรยนมความส าคญตอการสอนวทยาศาสตร และสรางหองเรยนทสามารถมปฏสมพนธระหวางนกเรยน และครวทยาศาสตรได ผมหนกลบมาคยกบนกเรยนและลองใหงานโดยการอพโหลดรปขน



138

บน Facebook พรอมกบการทงค าถามไวบนหนาเพจเพอใหนกเรยนไดพดคยกนกอนมาเรยนในหองเรยน”(ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา)

จากขอมลขางตนทใชระยะเวลา 2 ปในการเกบรวบรวม แสดงใหเหนวา ครวทยาศาสตรมการพฒนาการเขยนแผนการจดการเรยนรทชดเจนและปฏบตการสอนไดจรงในหองเรยนรปแบบ Co-TPACK ถกสรางและพฒนามาจากสงทครวทยาศาสตร ทเปนกลมเปาหมายขาดและมความตองการทจะเตมเตม โดยครวทยาศาสตรทเขารวมโครงการไดระบประเดนทตองการใหผวจยชวยเหลอ ใหค าแนะน าในดานการเตรยมการสอน มดงน 1) การวางแผน การจดการเรยนรใหครอบคลมเนอหาทสอน และสงเสรมใหนกเรยนเกดทกษะแหงการเรยนร 2) การเขยนแนวคดหลกทสอดคลองตอจดประสงคการเรยนร และจดประสงคการเรยนรควรบงบอกพฤตกรรม 3) การบรณาการ ใชเทคโนโลยในหองเรยนและเปนกจกรรมการเรยนการสอน 4) การวดและประเมนผลทตองเขยนใหชดเจนถงสงทตองการวด วธการวด การสรางเครองมอในการวดและเกณฑการประเมนโดยเฉพาะการน าภาระงานทครวทยาศาสตรนนมอยมาใชในการพฒนา รวมทงการสรางทมการท างานระหวางครวทยาศาสตรทมบทบาทเปนครวทยาศาสตร พเลยง นกศกษา และอาจารยนเทศ

รปแบบ Co-TPACK ถกสรางและพฒนามาจากสงทครวทยาศาสตรท เปนกลมเปาหมายขาดและมความตองการทจะเตมเตม โดยครวทยาศาสตรทเขารวมโครงการไดระบประเดนทตองการใหผวจยชวยเหลอ ใหค าแนะน าในดานการเตรยมการสอน

ขอเสนอแนะเชงกำรศกษำวจย

1. การศกษาครงนมงเนนทการพฒนาครวทยาศาสตรวทยาศาสตรดานความร ในเนอหาผนวกวธสอนและเทคโนโลย โดยไมไดศกษาเกยวกบผลของการเขารวม ในโครงการ Co-TPACK ตอการเรยนรบทบาทหนาทของครวทยาศาสตรพเลยง

2. การท างานรวมกนในโครงการวจยนเปนความรวมมอทเดนชดระหวาง ครวทยาศาสตรพเลยง นกศกษาฝกประสบการณวชาชพ และอาจารยนเทศ แตไมไดรวมทานผบรหารของแตละโรงเรยนไวในรปแบบ Co-TPACK ซงในการศกษาครงตอไป



139

ควรมการศกษาถงการพฒนาความเขาใจของรปแบบการพฒนาวชาชพครวทยาศาสตรของผบรหารสถานศกษาเมอเขารวมในโครงการน เอกสำรอำงอง นฤมล ยตาคม. (2542). การจดประสบการณการเรยนรวชาวทยาศาสตรโดยใชโมเดล

การสอนวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม (Science, Technology, and Society-STS

Model). ศกษำศำสตรปรทศน 14(3) : 29-48.

สถาบนการสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. 2544. ค มอกำรจดกำรเรยนรวทยำศำสตรกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร. กรงเทพฯ : สถาบนสงเสรม การสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

Fatting, I.L. and Taylor, M.T. 2008. Co-teaching in the differentiated and classroom

management. San Francisco : Jossey-Bass. Magnusson, S., J. Krajcik, and H. Borko. (1999). Nature, sources, and developmentof

pedagogical content knowledge for science teaching. In J. Gess-Newsomeand N.G. Lederman (Eds.), Examining pedagogical content knowledge: theconstruct and its implications for science education (pp. 95-132). Dordrecht:Kluwer. Netherlands: Kluwer Academic Publisher.

Mishra, P., and Koehler, M. J. (2006). Technological Pedagogical Content Knowledge: A new framework for teacher knowledge.Teachers College Record. 108 (6), 1017-1054.

Shulman, L. S. 1986. “Those who understand: Knowledge growth in teaching”. Educational Researcher.15 (2) : 4-14.

Tobin, K. and C. J. McRobbie. 1996. “Cultural Myths as Constraints to the Enacted Science Curriculum.” Science Education 80 : 223 - 241.

http://punya.educ.msu.edu/publications/journal_articles/mishra-koehler-tcr2006.pdf

http://punya.educ.msu.edu/publications/journal_articles/mishra-koehler-tcr2006.pdf

in- integrating local context and sufficiency economy into...

Documents