isigaba sesiseko iishedyuli · pdf filelo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana...

56
ISigaba seSiseko IiShedyuli zoMsebenzi IBakala 2 ULwazi ngeZakhono zoBomi

Upload: dangtuyen

Post on 06-Mar-2018

369 views

Category:

Documents


16 download

TRANSCRIPT

Page 1: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

ISig

aba

seSi

seko

IiS

hedy

uli z

oMse

benz

i

IBakala

2

ULwazi ngeZakhono

zoBomi

Page 2: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

INGABULA-ZIGCAWU Ukuphumeza umgaqo-nkqubo asinto ilula ukuyenza. Yinkqubo yokutolika izinto nokusebenzisana nabanye okuthi kuthathe ithuba elithile. Sithi sifunde kule nkqubo size sizame ukuhlenga-hlengisa iindlela zokungenelela ngoncedo ukwenzela ukuba zifaneleke yaye zilungele iimeko ezahluka-hlukeneyo. Into esiyifundileyo kule minyaka ilishumi nangaphezulu edlulileyo kukuba sonke kufuneka sithethe, simamele size sifumane izisombululo kwimingeni esijongene nayo. Ezi shedyuli zomsebenzi zisisiphumo somgaqo-nkqubo nenkqubo yokufunda elolu hlobo. ULwazi lokuFunda nokuBhala kunye noLwazi lokuBala nezinye iinkalo zomsebenzi kwiSigaba seSiseko neSigaba esiPhakathi zizinto ezibalulekileyo elijolise kuzo iSebe leMfundo eNtshona Koloni. Sifuna ukomeleza izikolo zaseprayimari size sidale amathuba esiseko esomeleleyo ukwenzela ukuba sibe nokuphucula amathuba abanawo abafundi kwimisebenzi yabo yokufunda. Sikholelwa ukuba esi siseko sinako ukuphucula iziphumo zolwazi lokufunda nokubhala nolwazi lokubala, izinga lokupasa kwabafundi ngokubanzi nezinga labafundi abagqibayo ukufunda. UMzantsi Afrika lilizwe elisakhulayo yaye sivile ukuba, kweli xesha loqhagamshelwano lwehlabathi jikelele, amazwe asazama ukuleqa umgangatho kumele avelise izakhono eziyimfuneko. Ngako oko ke amazwe afana neli lethu anawo amandla okwazi ukukhuphisana namanye kunye nokuzinza. Into ebaluleke kakhulu kukuba nabafundi abakwaziyo ukufunda, ukubhala nabakuvuyelayo ukuya esikolweni. Ukuxabiseka kwesikolo kwezentlalo kungaphuculwa ukuba kwenziwa iinzame mpela zokufunda. Iishedyuli zomsebenzi ziza kuthathwa njengenxalenye yomqulu ophathelele kwiPhulo leZiseko zokuFunda. Lo mqulu uthathwa njengesixhobo sokuxhasa nokunika intsingiselo kweli phulo. Ngenxa yoluvo lokuba amaphulo aba yintetho nje yomlomo engenaziphumo, iishedyuli zomsebenzi ziza kusebenza njengentsika yokuxhasa ukwakhiwa kweziseko zolwazi lokufunda nokubhala kunye nokubala. Lilinge lokubonelela ootitshala ngezikhokelo zokufundisa usuku ngalunye lwesikolo. Ezi shedyuli zomsebenzi ziza kuthunyelwa ezikolweni ngenjongo yokufumana ingxelo ngokuqhubekayo (feedback). Ziza kuvavanywa kwakhona kwizikolo ezithile ezikhethiweyo. La maxwebhu aza kusasazwa njengezikhokelo ngoJanuwari 2009 kuze kucelwe izimvo ngoJulayi 2009. Ziya kuphindwa zivavanywa kwakhona ezi shedyuli zomsebenzi ngoJulayi 2009. Zonke izimvo ezifunyenweyo ziya kusetyenziswa ekuphuculeni ngakumbi iishedyuli zomsebenzi. ISebe leMfundo eNtshona Koloni liziko elithanda ukufunda izinto yaye lizama ukuqonda iimeko elisebenza phantsi kwazo ngamaxesha onke. Le nkqubo yokufunda yinkqubo ehlala iqhubeka okokoko, njengoko sineemeko ezingahlali zimi ndawonye neziguquka ngokukhawuleza. Lo gama sihlala sikukhumbula oku, ukucelwa kwezimvo novavanyo lilinge lokwamkela ingcamango yeziko elithanda ukufunda izinto ngokuvelisa iingcinga ezisekelwe kwiimbono zootitshala, kwakunye nezo zabo bakwiimeko ezahlukeneyo kwiphondo lethu. Siyazi ukuba ukunyanzelisa indlela enye yokwenza izinto kwiimeko ezahlukeneyo asiyondlela esa empumelelweni. Siyazi kwakhona ukuba kufuneka simamele, sithethe size sifumane iimpendulo zokukhawulelana nemingeni ephambi kwethu. Ukwenza uvavanyo nokucela iikhomenti kuza kusinika ithuba lokuthetha, lokumamela nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi bethu.

uGqr. S. Naicker, uMlawuli oyiNtloko woPhuhliso lweKharityhulam

Page 3: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

IZAKHONO ZOBOMI ZESHEDYULI YOMSEBENZI

IBAKALA 1

INTSHAYELELO

Ishedyuli yomsebenzi yeZakhono zoBomi sisikhokelo esinokusetyenziswa ukunceda ootitshala ekulungiseni abafundi ukuba bakwazi ukukhawulelana nobomi ndawonye nezinto zabo ezinokuthi zenzeke. Kungoko ke iqulathe imiba yezentlalo, yobuqu, yengqondo, yovakalelo neyomzimba, emelwe kukwaziwa ngabafundi ukuze bakwazi ukuyenza ekupheleni kweziGaba zabaQalayo.

Kucingwa ukuba izihloko ezibandakanyiweyo kwishedyuli yomsebenzi ziya kubenza abafundi babe nakho ukwenza izigqibo ezizizo, ezibonisa uxanduva lokuziphatha ngokusesikweni nezibonisa ukwazi ukuyimela into abayithethayo nabayenzayo malunga nempilo yabo kunye nemeko-bume ebangqongileyo. Ikwagxile ekubeni abafundi bakhuthazwe ekuzuzeni nasekuziqheliseni ngezakhono zobomi eziya kubanceda ukuphendula kwimingeni, baze badlale indima ebonakalayo nebonisa uxanduva kwezoqoqosho naseluntwini. (NCS -AmaBakala R-3 (2002).

Ishedyuli yomsebenzi yahlulwe ngokwentsuku ezi- 5, kwaye iqhubeka yonke imihla.

o Usuku 1: Ukuphuculwa kwezempilo

o Usuku 2: Ukuziphuhlisa buqu

o Usuku 3: Uphuhliso lwentlalo

o Usuku 4: Ukukhula ngokwasemzimbeni

Usuku 5: Lwazisa ngeNkalo yesiFundo nesiphumo/ neziphumo ezitsha ukuqhelanisa utitshala nomfundi malunga nemiba yekharityhulam engasoloko ifumana ingqwalasela yexesha elabelwe yona ngesizathu sayo sokudala ukusilela kwingqiqo esisiseko senkalo yesifundo esithile xa umfundi engena kwisiGaba esiPhakathi.

Ixesha elabelwe izakhono zoBomi leli lilandelayo:

o IBakala 1 nele- 2: 1 iyure 10 imizuzu

o IBakala 3: 1 iyure 15 imizuzu

Kulindeleke ukuba utitshala alandele iprogram yemihla ngemihla/ yeveki nganye njengoko kuzekelisiwe ukuze umfundi ekugqibeleni anike umfanekiso wokwazi ukujongana nobomi obuzinzileyo.

Page 4: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 1 -

IZAKHONO ZOBOMI ZESHEDYULI YOMSEBENZI

IBAKALA 2

IKOTA 1

IVEKI IZPHUMO ZESIFUNDO IMIGANGATHO YOVAVANYO NOKUFUNDISA OKUNGUNDOQO

ISIKHOKELO SIKA-

TITSHALA

1 LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

UVAVANYO OLWANDLALELAYO

• Malugqitywe ngeeveki zokuqala ezimbini zeeveki zesikolo ngokungqamene nokufundisa kule phiriyodi

Usuku 1

Impilo yobuqu bakho o Xoxa ngokubaluleka kokugcina

umzimba ucocekile yonke imihla o Chonga indlela yokuthintela

amavumba amabi omzimba Usuku 2

AmaLungelo noXanduva o Xoxa ngelungelo’ lokuthandwa’ o Chonga uxanduva olumalunga

nokunika uthando

Usuku 3 Iinkcukacha zobuqu bakho

o Hlaziya idilesi neenombolo zefowuni

Usuku 4 Intshukumo yokusetyenziswa

kwamalungu omzimba nentshukumo yemithambo-luvo o Ubuchule bokuhambahamba o Ukuhambelana kwesandla neliso

o Ukuzifudumeza: Umdlalo: “USimon uthi “ • Sebenzisa izixhobo zebala

lokudlalela: hamba, baleka, khasa, khwela

o Umsebenzi ongundoqo:

Ikhosi emalunga nezithintelo • Bandakanya nemingeni

evumela abafundi ukuba bajiwuzise, baxhathise, bajule baze bagange

o Umdlalo wokuziphozisa

• Yenza isangqa • Ukwetyisa ingcingane

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 5: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 2 -

Ukwazisa ngenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: ubuGcisa obuBonwayo LO 1, 2, 3, 4

Usuku 5

Phanda, yenza uze wetyise ingcingane o Yenza ivili lemibala elilula,

usebenzisa imibala ethile evela kwivili lemibala

o Yila umfanekiso (image) o Bonisa uze uthethe / bhala

malunga nobugcisa bakho

Inkalo

yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko

2

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukulondolozwa komzimba o Imithambo-luvo (senses): chonga

imithambo-luvo emi-5 o Xoxa ngomthambo-luvo “wokujoja’

Usuku 2

AmaLungelo noXanduva o Xoxa ngelungelo lokuba negama /

ifani kunye nesazisi. o Uxanduva olulolwakho

ukulondoloza igama nokuziqonda

Usuku 3 Umfanekiso wobuqu bakho

o Hlola “Konke ngam” : Isini o Chonga isini sakho o Chonga iiyantlukwana phakathi

kwamakhwenkwe / kwamantombazana

Usuku 4

Imidlalo yemveli o Uguni (hopscotch) o Ukuzifudumeza o Dlala imidlalo yemveli elula efana

no’Yi: ma:-abafundi bayahamba kodwa babuye barhwaqele kwakubizwa ilungu lokugqibela u-‘ma’

o Umsebenzi ongundoqo: o Zoba iipatheni ezilula zeempawu

ze’ hopscotch’ emgangathweni. Ngokwamaqela abafundi bafumana ithuba lokutsiba i’ hopscotch’

o Yazisa ngeerhayimu ezisetyenziswa xa kutsitywa ‘i-scotch’

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 6: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 3 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo yeTekhnoloji LO 1

o Umdlalo wokuziphozisa o Ukudlalwa ngokukhululekileyo

‘Kukaguni’ (hopscotch) o Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5

Iprojekthi: Imodeli yendlu eyakhiwe ngebhokisi njengeprojekthi yeqela o Phanda: Xoxa ngeentlobo

ezahlukeneyo zokuyilwa kwendlu o Uyilo: Cwangcisa izinto

ezifunekayo kunye noyilo lwendlu o Yenza: Makuqhutyekekwe.

Inkalo yesifundo

yeTekhnoloji

3

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukulondolozwa komzimba o Imithambo-luvo (senses): Xoxa

ngomthambo-luvo wokungcamla Usuku 2

AmaLungelo noXanduva o Xoxa ngelungelo lokuba ube

lilungu losapho okanye njengemeko yosapho, icawe, iqela lezentlalo / lezenkcubeko

Usuku 3 Umfanekiso wobuqu bakho

o Hlola “Konke ngam: Izinto endizithandayo

Usuku 4

Intshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba o Intshukumo yokuhamba uye

phambili nangasemva o Ulwazi lokusebenzisa isithuba

o Ukuzifudumeza • Abafundi bafudumeza

iintlobo ngeentlobo zamalungu omzimba-ukuqalela entanyeni, umzimba ongasentla, umzimba ongasezantsi, imilenze neenyawo

o Umsebenzi ongundoqo:

Umdlalo wokujongana nezithintelo • Bandakanya le misebenzi

ilandelayo: ukukhasa, ukuxhuma, ukuhamba

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 7: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 4 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiTekhnoloji LO 1

gosogoso, ukubaleka, ukujika nokuxhathisa kwiqonga elinyusiweyo (elevated platform)

o Umdlalo wokuziphozisa

• Yenzani imikrozo. Hlalani phantsi nize netyise ingcingane lo gama niziphozisayo

Usuku 5

Iprojekthi: Imodeli yendlu eyakhiwe ngebhokisi, njengeprojekthi yeqela o Yakha uze uhombise indlu o Phonononga: Bonisa uze

uvavanye iintlobo zokuyilwa kwendlu njengoko iqela lijikelezayo.

o Nikezela ingxelo

Inkalo

yesifundo kwiTekhnoloji

4

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukulondolozwa komzimba o Imithambo-luvo: Chonga

imithambo-luvo emi-5 o Xoxa ngomthambo-luvo ‘

wokubona’ Usuku 2

AmaLungelo noXanduva o Xoxa ngelungelo lokuhamba

isikolo nokufunda o Chonga uxanduva lokuba

sesikolweni nokufunda. Usuku 3

Umfanekiso wobuqu bakho o Hlola “Konke ngam: ‘Izinto

endingazithandiyo.. ‘ Usuku 4

Intshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba o Intshukumo yokuhamba uye

phambili nangasemva

o Ukuzifudumeza • Tsibela ngaphambili,

ngaphakathi nangaphandle kwehupula yakho

• Yenza ihula-hupula

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 8: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 5 -

Ukwazisa ngenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: UmDaniso LO 1, 2, 3, 4

o Umsebenzi ongundoqo:

• Ukucela umngeni ngokusebenzisa ihupula: Tsibela nagphandle kwehupula yakho uze utsibele kude lee kuyo, kangangoko unakho

• Ugqatso lwehupula: Abafundi basebenzisa ihupula njengentambo yokutsibatsiba, ukuze babaleke olu gqatso

o Umdlalo wokuziphozisa

• Ngena ngaphakathi, uze uphumele ngaphandle kwehupula, wakugqiba uhlale phantsi.

• Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Umsebenzi weqela o Ukuphendula kwimiyalelo o Ukuzifumanela isithuba

esisesakho o Ukuhamba ngokukhululekileyo

nomlingane wakho

Inkalo yesifundo

kwezobuGcisa nezeNkcubeko

5

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukulondolozwa komzimba o Imithambo-luvo: Chonga

imithambo-luvo ibe mi-5: Umthambo-luvo wokuva

Usuku 2

AmaLungelo noXanduva o Xoxa ngelungelo lokukhuseleka

ekonzakaleni nasengozini o Chonga uxanduva ojongene nalo

ekuzikhuseleni wena buqu Usuku 3

Umfanekiso wobuqu bakho o Hlola “Konke ngam: “Izinto

endiqaqambe ngazo / ezincomekayo

o Chonga izinto oqaqambe ngazo Usuku 4

Intshukumo evakalisayo o Isingqi

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 9: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 6 -

Ukwazisa ngenkalo yesifundo KwiiSayensi zoQoqosho nezoLawulo LO 1

o Ukuzifudumeza

o Yahlula kubini isithuba sobuqu bakho

o Abafundi batsibatsiba ngokwesingqi / umculo ngaphandle kokungqubana

o Umsebenzi ongundoqo:

Iipatheni zesingqi o Abafundi benza iintshukumo

ezifanayo ngeenyawo neengalo zabo, belandela umculo

o Tshintsha iintshukumo xa kutshintsha umculo….ngcileza ngonyawo olunye…ngqisha ngeenyawo…baleka ngeenzwane, njl njl

o Umdlalo wokuziphozisa

o Lala kwisithuba sobuqu bakho uze umamele umculo

o Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Indlu nomthengi o Chaza ‘indlu’ ‘ nomthengi’ o Chonga izinto zasekhaya ezidla

ngokuthengwa rhoqo o Thelekisa izintlu uze unike ingxelo

malunga neemveliso zeentengo ezenzeka rhoqo ekhayeni.

Inkalo yesifundo

KwiSayensi zoQoqosho nezoLawuloi

6

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU

Usuku 1

Ukukhathalelwa komzimba o Chonga uphahla lomzimba

namalungu omzimba, umz; intloko, intamo, inengalo (torso), njl njl

Usuku 2

AmaLungelo noXanduva o Xoxa ngelungelo lokuba

‘…ngumntwana’ umz; ukungabinaxanduva lomntu omdala, ukudlala, ukukhathalelwa, njl njl.

o Chonga uxanduva lokuba ngumntwana

Usuku 3

Umfanekiso wobuqu bakho o Hlola “Konke ngam” :

Xandikhulayo

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 10: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 7 -

LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI Ukwazisa ngenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: UmCulo LO 1, 2, 3, 4

o Chaza umsebenzi onqwenela

ukuwenza /umsebenzi ngokwasengqeshweni, njl njl

Usuku 4

Intshukumo yokuvakalisa o Ulwazi lokusebenzisa isithuba o Imilo neepatheni

o Ukuzifudumeza o Ngokomyalelo, abafundi

bayahamba / babaleka ngokwephatheni (run in patterns) umz; babaleka benze unobumba ongu “S’’, “O “, njl njl

o Umsebenzi ongundoqo:

Yenza iimilo ngokwamaqela o Hamba wedwa emgceni, emva

koko esangqeni, nakusingasangqa, njl njl

o Emva koko hambani niliqela

o Umdlalo wokuziphozisa o Kwisithuba sobuqu bakho-lala

phantsi uze uzobe iimilo emoyeni

o Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Ukucula nokwenza umculo o Qhwaba /shukuma ulandele

iibhithi (beats) ezahlukeneyo nezingqi zomculo

o Yongezelela ngesihlokomisi somzimba (body percussion) njengento ekhapha umculo

Inkalo yesifundo

kwezobuGcisa nezeNkcubeko

7

LO 1 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO

Usuku 1

Ukukhathalelwa komzimba o Chonga uphahla lomzimba

namalungu omzimba; intloko, iingalo, iminwe, isibhukubhuku somzimba esingena ntloko, iingalo nemilenze, imilenze, njl njl

o Chaza umsebenzi nentshukumo yamalungu omzimba.

Usuku 2

AmaLungelo noXanduva o Xoxa ngelungelo lokuveza imbono

eyeyakho neembono zabanye

Isahluko 1

Isahluko 2

Page 11: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 8 -

LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI IUkwazisa ngenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: IDrama LO 1, 2, 3, 4

o Uxanduva lokuvakalisa iimbono

ngenkathalo nokuhlonipha iimbono zabanye.

Usuku 3

Iimvakalelo o Chonga iimvakalelo ezahlukeneyo,

umz; ukuba lusizi, ukonwaba, ukuba neentloni, ukuba nomsindo, njl njl.

Usuku 4

Intshukumo yemithambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla neliso • Ukuzifudumeza o Imidlalo yeliso neminwe o Ganga uze ujule ibhola • Umsebenzi ongundoqo:

Amaqela ogqatso-imidlalo yebhola o Jula uze ugange o Dlulisela ibhola o Qakathisa ibhola o Qengqa ibhola o Baleka nebhola ngokuyikhaba

njalo kancinci (dribble) • Umdlalo wokuziphozisa o Yenza isangqa esikhulu, biza

igama uze ujule ibhola kuloo mntu o Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5

Umdlalo-kulinganisa o Buka iphowusta / umfanekiso

obonisa uluhlu lwabantu nemisebenzi, umz; umboniso wezentengiso (market scene)

o Xoxa ngomboniso o Dlala umboniso, umana udlala

iindawo zabantu ngabantu o Thelekisa iinkcazo ezahlukeneyo

Isahluko 3

Inkalo yesifundo

kwezobuGcisa nezeNkcubeko

8

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO

Usuku 1

Ukulondolozwa komzimba o Chaza iindlela zokukhusela

umzimba kwiimeko ezahlukeneyo zemozulu: ubushushu nelanga

Usuku 2

Amalungelo noXanduva o Chaza ikhonsepthi ethi, “

Amalungelo oluntu”

Isahluko 1

Isahluko 2

Page 12: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 9 -

LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI Ukwazisa ngenkalo yesifundo KwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo: EzeMbali LO 1, 2, 3

o Chaza uMhla wamaLungelo

oLuntu-21Matshi Usuku 3

Iimvakalelo o Xoxa ngovakalelo lobukhwele

/lomona o Bonisa imeko-yokuba nobukhwele

/nomona o Chonga iindlela zokumelana

nobukhwele /nomona kwiimeko ezahlukeneyo

Usuku 4

Intshukumo yemithambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla neliso

kunye nonyawo neliso • Ukuzifudumeza o Ngamaqela ama-4 ukuya kwama-

6. Umfundi omnye ujiwuzisa ibhola esekawusini macala onke lo gama abanye betsiba ngaphaya kwayo

• Umsebenzi ongundoqo: Ukujula

nokuganga o Ngababini , abafundi bajiwuzisa

ibhola esekawusini baze bayijulele umlingane oza kuyiganga

o Umlingane uyayijiwuzisa ayijule ibuyele apho ibivela khona

o Makuphindwe kwakhona • Umdlalo wokuziphozisa o Fumana isithuba-jiwuzisa iingalo

macal’onke, umzimba uze ke ngoku ucothise ukuze ume, umphumle

o Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Ugqaliso lolwazi: Amava malunga nezentlalo mandulo o Umbuzo: Ayehleli njani

amakhoboka kwiKapa langaphambili?

o Fumana inkcazelo kwimithombo yolwazi, umz; imifanekiso, iincwadi okanye izinto

o Tolika inkcazelo, umz; thelekisa izinto ezifanayo nezahlukileyo kubomi beli xesha sikulo.

Isahluko 3

Inkalo yesifundo

KwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo (EzeMbali)

Page 13: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 10 -

9 LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukulondolozwa komzimba o Xoxa ngokukhuselwa komzimba

kwiimeko zemozulu: Ingqele nobumanzi

Usuku 2

AmaLungelo noXanduva o Xoxa ngamalungelo /ngenkululeko

kwezenkolo’ kunye noxanduva lokuhlonipha iinkolo zabanye kunye neendlela abaqhuba ngazo

Usuku 3 Iimvakalelo

o Chaza uvakalelo ‘lokunxunguphala’

o Xoxa ngeemeko ezibangela ‘unxunguphalo’

o Chonga iindlela zokumelana nonxunguphalo kwiimeko ezahlukeneyo

Usuku 4

Umdlalo nentshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba • Intshukumo yokuhamba uye

phambili nangasemva • Ukuzifudumeza o Yenza amaqela abafundi ama-4

ukuya kwama-5 uze uvikele ibhola ingayi kubachasi babo

• Umsebenzi ongundoqo: Ugqatso

lokubaleka kunikezelwana (relay running)

o Abafundi aba-6 ukuya kwaba-8 mabenze iqela

o Sebenzisa ibhola okanye ibhola esekawusini eza kumana idluliswa njengoko amalungu ngamanye ebaleka, ejikeleza indawo emakishelwe iqela ngalinye ngutitshala

• Umdlalo wokuziphozisa o Yizani nonke esangqeni o Ukwetyisa ingcingane

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 14: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 11 -

Ukwazisa ngenkalo yesifundo KwiiSayensi ezimalunga neNdalo LO 1

Usuku 5

Umxholo: Ihlabathi nangaPhaya Kwalo Umz; Phanda ‘ngomoya’ (atmosphere) nemozulu o Cwangcisa: Khetha amaqondo

ahlukeneyo emozulu ngeentsuku ezahlukeneyo ukuwageyija (gauge).

o Yenza: Sebenzisa isilinganiso semozulu (weather gauge) uze uqhubeke ngophando ngokwesicwangciso.

o Phengulula: Phonononga uze uthelekise izinto othe wazifumanisa.

Inkalo

yesifundo KwiiSayensi ezimalunga

nendalo

10

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukulondolozwa komzimba o Xoxa ngokukhuselwa komzimba

kwiimeko zemozulu o Umoya: amehlo, iindlela, ulusu

Usuku 2

Bethelela: AmaLungelo noXanduva Usuku 3

Iimvakalelo o Xoxa ngovakalelo ‘lomsindo’ o Bonisa oonobangela bokuba

‘nomsindo’ o Chonga iindlela zokumelana

nomsindo kwiimeko ezahlukeneyo Usuku 4

Intshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba, imithambo-luvo o Intshukumo yokuhamba

uyephambili nangasemva o Ukuhambelana kwesandla neliso

kunye nonyawo neliso

• Ukuzifudumeza o Ukusebenzisa iibhola ezikhtywayo,

ukubaleka nokukhabelana ibhola • Umsebenzi ongundoqo o Umdlalo okhululekileyo

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 15: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 12 -

Ukwazisa ngenkalo yesifundo KwiiSayensi malunga nezeNtlalo: iJografi LO 1, 2, 3

• Umdlalo wokuziphozisa o Iintshukumo zesangqa-

ukujikelezela ngasekunene nangasekhohlo

o Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Ugqaliso lolwazi: Imephu yemifanekiso eneempawu ezingundoqo

• Phanda: Umthombo-imephu uMzantsi Afrika

• Phonononga inkcazelo: Chonga uze uxoxe ngeendawo ezikwimephu.

• Cacisa uluvo: Xoxa ngezinto ozifumanisileyo

Inkalo

yesifundo KwiiSayensi

malunga nezeNtlalo (iJografi)

Page 16: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 13 -

IZAKHONO ZOBOMI ZESHEDYULI YOMSEBENZI

IBAKALA 2

IKOTA 2

IVEKI IZIPHUMO ZESIFUNDO IMIGANGATHO YOVAVANYO NOKUFUNDISA OKUNGUNDOQO

ISIKHOKELO SIKA-

TITSHALA

1 LO 1 – 4

Iintsuku 1 ukuya ku-3

Uhlaziyo lweekhonsepti ezinzima zeKota 1 o AmaLungelo noXanduva o Amalungelo ezeNkolo o Imigqaliselo yezokhuseleko o Xoxa ngokhuseleko ezindleleni xa

usiya esikolweni o Chaza imithetho yokupatrola

kwabafundi Usuku 4

Umdlalo nentshukumo enesingqi o Isingqi nokuxhathisa • Ukuzifudumeza o Umfundi ngamnye unentambo:

Ukudlala ngokukhululekileyo nokutsibatsiba ngentambo

• Umdlalo ongundoqo:

Ukutsibatsiba ngentambo o Tsiba ngaphaya kwentambo

ejiwuziswayo: Ngokwamaqela ezithathu Ababini mabajiwuzise

intambo,owesithathu atsibe intambo ejiwuziswayo

Nikanani amathuba-tshintshanani kwakwenziwa umqondiso

• Umdlalo wokuziphozisa o Yakha isangqa ngentambo

eyeyakho suka kwesakho isangqa uye kwesinye ngokomyalelo.. Phinda kwakhona ude ube ubuyele kwesakho isangqa-hlala phantsi uze uphumle

o Ukwetyisa ingcamango

Isahluko 1 Isahluko 2 Isahluko 3

Page 17: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 14 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: ubuGcisa obuBonwayo LO 1, 2, 3, 4

Usuku 5

Ukucinga nokuthetha ngemifanekiso-ngqondweni (images) • Khangela uze uchaze imibala,

imigca, iimilo neethektsha (textures), imilinganiselo (proportions) kwimisebenzi yobugcisa eyeyakho neyabanye

Inkalo

yesifundo kwezobuGcisa

nezeNkcu-beko

(ubuGcisa obuBonwayo)

2

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukhuseleko ezindleleni o Chonga uze uxoxe ngentsingiselo

yemiqondiso yendlela, umz; imiqondiso inika ingcaciso, imiqondiso elumkileyo

Usuku 2

Ubudlelwane o Usapho lwam: Chonga iintlobo

ezahlukeneyo zeentsapho, umz; Usapho olunomzali omnye, usapho olungunozala wezinye iintsapho (nucleus family) usapho olunabileyo (extended family)

Usuku 3

Iimvakalelo o Xoxa ngovakalelo ‘lokoyika’ o Bonisa oonobangela boloyiko o Chonga iindlela zokumelana

noloyiko kwiimeko ezahlukeneyo, umz; Xa kukho utshintsho, ungquzulwano, uxhatshazo

Usuku 4

Umdlalo nentshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba

o Intshukumo yokuhamba uye phambili nangasemva

o Ulwazi lokusebenzisa isithuba

o Ukuzifudumeza • Landela ubhontsi: Ukubaleka

ngokukhululekileyo. Kwakwenziwa umqondiso, tshintsha icala okulo ngokuthi ulandele icala eliboniswa ngubhontsi katitshala

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 18: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 15 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo KwezobuGcisa nezeNkcubeko: Umculo LO 1, 2, 3, 4

o Umsebenzi ongundoqo: Umdlalo

• Ikati nempuku: Abafundi benza isangqa esikhulu bebambene ngezandla (yenza izangqa ezikhulu ezibini kwiiklasi ezinkulu)

• Abafundi ababini bayakhethwa, omnye kubo yikati, aze omnye abe yimpuku

• Kwakwenziwa umqondiso, ikati izama ukubamba impuku emayibaleke ngokungena iphuma esangqeni; abafundi bemben ngezandla njalo bathintela ikati ukuba ingayibambi impuku

o Umdlalo wokuziphozisa

• Hamba phakathi esangqeni usenza imidlalo yokuphefumla

• Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Ucalulo lwezandi eziviwayo o Luchonga iindidi (genres)

ezahlukeneyo zomculo, umz; ezokuthuthuzela iintsana (lullabies), ezokumatsha

o Luphendula kumculo owahlukeneyo

Inkalo yesifundo Kwezobu-

Gcisa nezeNkcu-

beko

3

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UPHUHLISO BUQU

Usuku 1

Imigqaliselo yezokhuseleko o Chonga imiqondiso yendlela

kubantu abahamba ngeenyawo o Chaza intsingiselo yayo kunye

nenjongo Usuku 2

Ubudlelwane o Usapho lwam: Xoxa ngosapho

Usuku 3

Iimvakalelo o Xoxa ngovakalelo ‘

lokungaqiniseki’ o Xoxa ngeemeko ezidala

ukungaqiniseki o Chonga iindlela zokumelana

novakalelo lokungaqiniseki kwiimeko ezahlukeneyo

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 19: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 16 -

LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 4

Intshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba o Intshukumo yokuhamba

uyephambili nangasemva o Ukuxhathisa

o Ukuzifudumeza

• Linganisa abasebenzibesebenza..bebal-eka, becholachola ama-apile..bepeta igadi…besarha iplanga…besebenzisa ihamile…njl njl.

o Umdlalo ongundoqo: Umdlalo

• Kopa iintshukumo / Landela inkokheli

• Abafundi baziqhelisa ezi ndlela zobume (positions) zilandelayo, besebenzisa amalungu abo omzimba::

• Hamba uze ume…uhambe uye kuma ngeenzwane

• hamba uze ume, iingalo zime ngokuthe tyaba…phakamisa umlenze wasekhohlo uye phambili, phezulu ngaphandle kokugoba idolo-umlenze wasekhohlo mawutshintshane nowasekunene

• hamba uze ume, iingalo zime ngokuthe tyaba; phakamisela umlenze wasekhohlo / wasekunene emacaleni

• Ukuhamba ujikeleze…hamba ngeenzwane…hamba ngomphakathi weenyawo..hamba ngomphandle weenyawo.

• Ukuhamba…jiwuzisa iingalo ziye phambili..emacaleni..phezulu naphantsi

o Umdlalo wokuziphozisa

• Imidlalo yokuzolula…qala ngemilenze…umzimba ongezantsi…umzimba ongentla…iingalo…intamo

• Ukwetyisa ingcingane

Page 20: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 17 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: UmDaniso LO 1, 2, 3, 4

Usuku 5

Isigama esimalunga nentshukumo o Hlola amnyatheloomdaniso

asisiseko/ ngokulandelelana kwawo/ iintshukumo ezinesingqi

Inkalo

yezobuGcisa nezeNkcu-

beko: UmDaniso

4

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Imigqaliselo yezokhuseleko o Chonga imiqondiso yendlela

yabahambi bendlela (kuyaqhutyekekwa)

o ngokungqonge isikolo o Okwikhaya lakho/ ebumelwaneni

Usuku 2

Ubudlelwane o Usapho lwam: Xoxa ‘ngosapho

olunabileyo’ umz; abazala, oodadobawo, omalume

Usuku 3

Iimvakalelo o Xoxa ngovakalelo: usizi o Chonga izinto / iziganeko

ezibangela usizi o Chonga iindlela zokumelana

nosizi.

Usuku 4 Intshukumo yokuvakalisa

o Ipatheni enesingqi • Ukuzifudumeza

o Ngokusebenzisa umculo, bavumele abafundi bashukume ngokwesingqi somculo kwiintshukumo ezikhululekileyo

o Sebenzisa iintlobo ngeentlobo zokwenziwa komdaniso, bonisa abafundi iindlela zokusebenzisa imizimba yabo ngokwesingqi

• Umsebenzi ongundoqo:

‘Tshayela indlu’ o Iintshukumo zokutshayelela

ngaphambili, emacaleni, entla kwentloko, njl.njl. Fakela umculo.

o Yila umdaniso apho abafundi banokuzivakalisa khona.

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 21: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 18 -

Ukwazisa ngenkalo yesifundo kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo: IJografi LO 1, 2, 3

• Umdlalo wokuziphozisa

o Intshukumo ecothayo: iintshukumo ezenzekayo xa utshayela

o Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Ugqaliso lolwazi: Uthungelwano lonxibelelwano o Phanda: Iindlela ezahlukeneyo

zokuya esikolweni o Phonononga inkcazelo: Vavanya

izinto othe wazifumanisa o Chaza ngokucacileyo uluvo:

Vakalisa uluvo olulolwakho malunga neyona ndlela imfutshana yokuya esikolweni

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo:

iJografi

5

LO 1 UKPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukulondolozwa kemeko-bume yokungqonge isikolo o Chaza imeko-bume yokungqonge

isikolo, umz. Ucoceko, intsulungeko, uhlaza- umthunzi, iintyatyambo, imifuno, amanzi, iindawo ezinebala lokudlala, iindawo zokuhlambela (ablutions), amagumbi okufundela

Usuku 2

Ubudlelwane noXanduva o Hlola ”Abahlobo bam” o Chonga uze udwelise iimpawu

zomhlobo olungileyo o Nika izizathu zenketho

Usuku 3

Ukuziphatha ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko o Usapho lwam: Chaza uMama

okanye uTata ‘omnye’ nabantwana Usuku 4

Intshukumo yokuvakalisa o Ipatheni enesingqi o Ukuzifudumeza

• Nyenyisa: shukumisa amalungu ngamalungu omzimba ngokwesingqi somculo… intloko…iingalo…inyonga ..imilenze…iinyawo

Isahluko1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 22: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 19 -

Ukwazisa ngenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: IDrama LO 1, 2, 3, 4

o Umsebenzi ongundoqo:

• Yenza ushwankathelo malunga neentshukumo zokutshayela nokusetyenziswa kwesithuba

• Qhubeka ”Tshayela indlu” • Ngokwemigca,

nangokwezangqa, njl njl.

o Umsebenzi wokuziphozisa • Hlala esangqeni-jikajika

amaqatha, jikelezisa iinyawo • Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5

Ukudlalwa komdlalo weqela o Amaqela amancinci akhetha ibali

eliqhelekileyo o Adlala ibali, ethatha iindawo zawo o Ayila isiphelo esahlukileyo

Inkalo

yesifundo kwezobuGcisa

nezeNkcu-beko (IDrama)

6

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukulondolozwa kwemeko-bume yokungqonge izikolo o Cebisa uze uphande iindlela

zokwenza isikolo sibe, yimeko-bume yokusingqongileyo, enempilo

Usuku 2 Ukuzingca ngelizwe lakho

o Iintsuku zemiBhiyozo; o Xoxa ngosuku loLutsha: 16 Juni

kunye nezizathu zokwenziwa kwalo mbhiyozo

Usuku 3

Ukuziphatha ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko o Xoxa ngokubaluleka kokwazi

okulungileyo nokungalunganga o Chonga uze uxoxe ngezinto /

iimeko ezilungileyo nezingalunganga.

Usuku 4

Umdlalo nentshukumo yokuvakalisa o Ipatheni enesingqi o Ukuzifudumeza

Umdlalo wesangqa: I-‘Mexican Wave’

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 23: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 20 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiiSayensi ezimalunga nezeNdalo LO 1

o Umsebenzi ongundoqo: “Vula

iringi” (open the ring) • Isangqa siya ngasekhohlo

nangasekunene • Yiya ngaphakathi /ngaphambili

nangaphandle /ngasemva • Thubeleza ungene uphuma

o Umdlalo wokuziphozisa

• Yolula umzimba ngokwesingqi somculo… intloko….iingalo…iinyonga…

imilenze….iinyawo njl njl • Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5

Umxholo: IMatha neeMathiriyeli Umz; Phanda ngeempawu zeemathiriyeli- ithekstsha, ukomelela, ubunzima, njl njl o Cwangcisa: Khetha iimathiriyeli

ezahlukeneyo ezi-yi-2, umz; (umthi, intsimbi), uze ucwangcise ukuze uphande iimpawu zento nganye.

o Yenza: Qhuba uphando, umz; Ingaba iyadada /iyatshoa, ingaba iyagoba, ingaba iyophuka, njl njl

o Phonononga: Makuqhutyekekwe

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi ezimalunga nezeNdalo

7

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU

Usuku 1

Ukulondolozwa kwemeko-bume yokungqonge isikolo o Cebisa uze uphande iindlela

zokwenza isikolo ukuba sibe nemeko-bume enempilo (iyaqhubeka)

Usuku 2 AmaLungelo noXanduva

o Chaza uze uxoxe ngelungelo ‘ lokuvota’ ukufikelela kwesona sisombululo okanye isigqibo ngokwesininzi nangokwemvumelwano

Usuku 3

Ukuziphatha ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko o Xoxa ngexabiso ‘lentlonipho’

kubantu abadala. o Chonga iindlela zokubonisa

intlonipho, umz; ukubulisa, ukusukela umntu omdala esitulweni sebhasi, ukumphathisa

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 24: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 21 -

LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI Ukwaziswa ngenkalo yesifundo kwiiSayensi ezimalunga nezeNdalo LO 1

iimpahla, ukumvulela angene phambi kwakho emgceni (queue), njl njl . Usuku 4

Intshukumo yomthambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla neliso • Ukuzifudumeza

o Umdlalo: Ngababini…basebenzisa ibhola yentenetya bayivikele ukuze ingafunyanwa liqela lababini abangabachasi

• Umsebenzi ongundoqo:

Imtenetya o Ukusebenzisa iibhola

zentenetya: Ngababini, abafundi bajula baze bagange ibhola

o Ngababini , abafundi badlala intenetya yesandla….usebenzisa isandla ukuze abethe ibhola iye kumchasi

o Ngababini , basebenzisa intshukumo, yokubetha ngephini kumdlalo weqakamba ukujulelana ngebhola

• Umdlalo wokuziphozisa

o Ukolula imisipha o Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5

Umxholo: IMatha neeMathiriyeli Umz; Phanda ngeempawu zeemathiriyeli-ithekstsha, ukomelela, ubunzima, njl njl o Cwangcisa: Khetha iimathiriyeli

ezi-2 ezahlukeneyo, umz; (iglasi,iplastiki) uze ucwangcisele ukuphanda ngeempawu zento nganye.

o Yenza: Qhuba uphando, umz, ingaba iyadada/ iyatshona, ingaba iyagoba, ingaba iyophuka, njl njl

o Phonononga: Vavanya izinto oziozifumanisileyo uze urekhode.

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi ezimalunga

nendalo

Page 25: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 22 -

8

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukulondolozwa kwemeko-bume yokungqonge isikolo o Cebisa uze uphande ngeendlela

zokwenza isikolo ukuze sibe nemeko-bume esempilweni

Usuku 2

AmaLungelo noXanduva o Chaza uze uxoxe ngelungelo

‘lokuvota’ o Chaza ngeendlela zokuvota

Usuku 3

Ukuziphatha ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko o Chaza uze uze uxoxe

ngentlonipho ‘kwisiphatha-mandla’ umz; utitshala, inqununu, ugqirha, umzali, umfundisi, urhulumente, njl njl

o Chonga iindlela zokubonisa intlonipho ‘kwisiphathamandla’

Usuku 4 Umdlalo

o Umsebenzi weqela o Ukuhambelana konyawo neliso

• Ukuzifudumeza

o “Rhwaqela”: Ukubaleka ngokukhululekileyo…kwakubethwa impempe, abafundi bayarhwaqela kubume babo bentshukumo

o Umfundi othe washukuma, uyakhutshwa

• Umsebenzi ongundoqo: Ugqatso

lokubaleka nebhola ngokukhaba kancinci njalo (dribble relay) o Ngokwamaqela anamalungu

ama-6 ukuya kwisi-8 yenzani imikrozo

o Amaqela kulindeleke ukuba agqibe ukwenza intshukumo yokubaleka nebhola ekhatywayo, ngendlela egosogoso

o Iqela eligqibe kuqala, lilo eliphumelelayo

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Isahluko 4

Page 26: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 23 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo: EzeMbali LO 1, 2, 3

• Umdlalo wokuziphozisa

o Abafundi benza imidlalo elula yokuzolula lo gama bephefumla ngokukhululekileyo

o Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Ugqaliso lolwazi: URhulumente o Umbuzo: Ngubani urhulumente

woMzantsi Afrika, noMongameli nabaphathiswa abaziintloko, abafana nomphathiswa wezemfundo, wezempilo, wezophuhliso loluntu, wezemali, wezokhuseleko?

o Fumana inkcazelo evela kwimithombo yolwazi, umz. Imifanekiso, iincwadi okanye izinto.

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo

9

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukulondolozwa kwemeko-bume yokusingqongileyo o Cebisa uze uphande ngeendlela

zokwenza isikolo ukuba sibe nemeko-bume enempilo (iyaqhubeka)

Usuku 2 Amalungelo noXanduva

o Yenza umdlalo-kulinganisa wokuvotela ‘umphathi weklasi’ wekota elandelayo

o Qaphela: Musa ukubala okanye ufunde okuthe kwafunyaniswa

Usuku 3

Ukuziphatha ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko o Chaza uze uxoxe ngentlonipho:

“kwabo basisebenzelayo/ abasincedayo, umz. Umntu oncedisayo ekhaya (domestic worker) umntu osebenza egadini (gardener)

o Chonga iindlela zokubonisa intlonipho

Usuku 4

Umdlalo o Ixesha lokuhlomla (reaction time)

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Isahluko 4

Page 27: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 24 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiTekhnoloji LO 1

o Ukuzifudumeza

• Ukunkcunkca kwindawo okuyo, ujikeleze ibala

o Umsebenzi ongundoqo:

‘Reaction drills’ Ngokwabalingane….. nisebenzisa irula…. Umfundi omnye uphakamisela phezu kwentloko yakhe irula iwe, omnye umfundi azame ukuyiganga phambi kokuba ibetheke emgangathweni • Indlela yokuguqa nibambelele

emadolweni…. Abafundi ababini bayajongana…. Phakathi kwabo kukho ibhola yentenetya. Utishala uyakwenza umqondiso, abafundi bazama ukoxutha ibhola, omnye komnye.

• Abalingane bayajongana, Baphakamisa iingalo nezandla, bayazolula; bazama ukubethana ngezandla, bayazolula; bazamathana ngezandla logama baphephanayo ukuze omnye angabethwa ngomnye

• Ukungqubana ngamadolo: Ngokwabalingane, bazama ukungqubana ngamadolo lo gama baphephanayo ukuze omnye angangqutywa ngomnye.

o Umdlalo wokuziphozisa

• Abafundi bahamba bathi saa ngokukhululekileyo, bejiwuzisa iingalo lo gama bephefumla ngokukhululekileyo

• Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Iprojekthi: Umz; Ukwenza ibhotolo o Phanda: Indlela eyenziwa ngayo

ibhotolo o Cwangcisa uze uyile:

Ngokwamaqela, cwangcisa izithako (ingredients) nezinye iimathiriyeli /izinto /izixhobo ezifunekayo

o Yenza: Dibanisa izithako uze uziqhuqhe

Inkalo yesifundo

kwiTekhnoloji

Page 28: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 25 -

o Phonononga: Yiba neseshoni

yokungcamla ukuvavanya uhlobo (quality) lwebhotolo oyenzileyo.

10 LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukulondolozwa kwemeko-bume yokusingqongileyo

o Bonisa iindlela zokwenza imeko-bume yesikolo ukuba ibe nempilo (iyaqhubekeka)

Usuku 2 AmaLungelo noXanduva

o Bala uze wazise ngezinto othe wazifumanisa kumdlalo wokuvota obubanjwe kwiVeki 9

o Xoxa ngenkqubo yovoto uze unike ingxelo malunga neendlela zokuphucula le nkqubo, umz; ubulungisa, imfihlo, ukugaya ivoti, njl njl.

Usuku 3

Ukuziphatha ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko

o Chaza uze uxoxe ngentlonipho ‘kwabo basisebenzelayo / abasincedayo, umz; abasincedayo ekhaya, abasebenzayo ekhaya abasebenza egadini,

o Chonga iindlela zokubonisa intlonipho

Usuku 4

Intshukumo yemithambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla neliso o Ukuzifudumeza

• Dlala umdlalo wokuphepha ibhola

o Umsebenzi ongundoqo: ‘Eye-

Ball games’ • Ngababini, omnye makeme

ngaphambili, omnye ngasemva. Ongaphambili umlingane, ujula ibhola ngasemva, phezu kwentloko yakhe ukuze omnye umlingane ayigange….bayatshintshana

• Ngababini, bayajongana baze bangxabalaze. Omnye uzama ukujula ibhola yentenetya ukuze ingene phakathi kwemilenze yomnye

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Isahluko 4

Page 29: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 26 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiiSayensi zoQoqosho nezoLawulo LO 1

• Ngababini…. Omnye udlala

indawo yomgcini-gowuli kwibhola ekhatywayo aze omnye-azame ukukhaba ibhola iye ezipalini

o Umdlalo wokuziphozisa

• Gqithisa ibhola ngaphandle kokusebenzisa izandla

• Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Iimfuneko neemfuno o Chaza iikhonsepthi “zeemfuneko

neemfuno” uze unike imizekelo. o Chonga iimfuno neemfuneko

ezizezakho

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi zoQoqosho nezoLawulo

Page 30: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 27 -

IZAKHONO ZOBOMI ZESHEDYULE YOMSEBENZI

IBAKALA 2

IKOTA 3

IVEKI IZIPHUMO ZESIFUNDO IMIGANGATHO YOVAVANYO UKUFUNDISA OKUNGUNDOQO

ISIKHOKELO SIKA-

TITSHALA

1 LO 1 – 3 LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: ubuGcisa obubonwayo LO 1, 2, 3, 4

Usuku 1 ukuya kusuku 3

Uhlaziyo malunga neekhonsepthi ezinzima zeKota 2 o Ukuziphatha ngokusesikweni

neemfundiso ezisisiseko o Amalungelo noxanduva o Iimvakalelo

Usuku 4

Intshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba nentshukumo yemithambo – luvo (Perceptual Motor) o Ukubethelela o Ukuzifudumeza

• Ukuqala ngokunkcunkca zolileyo, uze uye ukhawuleza.

o Umsebenzi ongundoqo: Umdlalo

wokujongana nezithintelo • Gqiba umdlalo wokujongana

nezithintelo, obandakanya imisebenzi yokujula nokuganga nokukhaba, ekuhambeni kwenkqubo.

o Umdlalo wokuziphozisa

• Beka ingxowa yeembotyi kumalungu omzimba, ingawi.

• Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Umsebenzi weqela o Yila ikholaji yeqela eyenziwa

phantsi kweliso likatitshala, esekelwe kumxholo / kwisihloko esinikiweyo.

Isahluko 1 Isahluko 2 Isahluko 3

Inkalo yesifundo sobuGcisa

neNkcubeko (UbuGcisa

obubonwayo)

2

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO

Usuku 1

Ukutya okunempilo o Xoxa ngamaqela okutya

angundoqo ama-4 umz. iprotini, iikhabohadrethi, iziqhamo nemifuno, iimveliso zomzi wobisi, uze unike imizekelo.

Isahluko 1

Page 31: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 28 -

LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 2

Ukhuseleko o Phanda ngokhuseleko esikolweni o Chonga iingozi umz. iingozi

zokubhulisha, zokugibisela izinto, zezikere, zokubaleka, zokulwa, njalo njalo.

o Chaza ukuziphatha ngendlela efanekileyo (ekhuselekileyo).

Usuku 3

Ukuziphatha ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko o Chaza uze uxoxe ngokubaluleka

kwe‘ntlonipho’ no‘nyamezelo’ kwabo bangenathamsanqa njengathi, umz. amahlwempu, abalambileyo, ababuthathaka, abangenamakhaya, njalo njalo.

o Chonga iindlela zokubonisa intlonipho nonyamezelo.

Usuku 4

Umdlalo nentshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba o Ulwazi lokusebenzisa isithuba o Intshukumo yokuhamba uye

phambili nangasemva

• Ukuzifudumeza o Umdlalo “krweca uze uhambe”

• Umsebenzi ongundoqo: Iingcuka

neegusha. o Yahlula abafundi babe

ngamaqela amabini- elinye iqela liza kuba ziingcuka elinye libe ziigusha.

o Misa umda ngezangqa ezikhulu eziza kuba ziishedi zokufaka iigusha xa zibanjiwe.

o Ngokomqondiso katitshala iingcuka zizama ukubamba iigusha ze zizifake ezishedini (sheds).

o Iigusha ezingabanjwanga zizama “ukukhulula” ezo zibanjiweyo ngokukrweca izandla zazo.

o Xa iigusha ezibanjiweyo zikrweciwe ziyakhuleka kwakhona.

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 32: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 29 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiiSayensi zoQoqosho nezoLawulo LO 2

• Umdlalo wokuziphozisa

o Ukulola imisipha…gobela ngaphambili uze ukrwece umhlaba, intloko edolweni, njalo njalo. Ukwetyisa Ingcingane

Usuku 5

Iindlela zokufumana imali o Xoxa ngeendlela zokufumana

imali umzekelo. ngokuphangela okanye ngokuziqesha.

o Yandlala awakho amava okufumana imali.

o Chaza iimbono onazo ngekamva malunga nokufumana imali (umz. Xa ndikhulile)

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi zoQoqosho nezoLawulo

3

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukutya okunempilo o Xoxa ngeqela lokutya: ‘iProtini’

uze unike imizekelo . Usuku 2

Ubudlelwane o Abahlobo:

• Chonga ukuba ngubani umhlobo umz. Iimpawu zomhlobo.

• Ngamaqela dwelisa uze uxoxe ngabahlobo bakho uchaze nokuba kutheni bengabahlobo.

Usuku 3 Ukuziphatha ngokusesikweni

neemfundiso ezisisiseko o Chaza uze uxoxe ngexabiso

le‘ntlonipho’ no‘nyamezelo’ kubantu beenkcubeko ezahlukeneyo.

o Chonga iindlela zokubonisa intlonipho nonyamezelo kubantu beenkcubeko ezahlukeneyo.

Usuku 4

Intshukumo yemithambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla neliso o Ukuzifudumeza

• Abafundi babaleka besakha isangqa…ngokomqondiso owenziwayo batshintsha ukubaleka besiya

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 33: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 30 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: Umculo LO 1, 2, 3, 4

ngasekunene… ngasekhohlo, njalo njalo.

o Umsebenzi ongundoqo: Ipatheni

yesangqa • Abafundi bakha isangqa

esikhulu. Besebenzisa ibhola yentenetya baze bajule ibhola ngepatheni ethile. Baphinda ipatheni.

• Yazisa ngebhola yesibini… eyesithathu neyesine.

o Umdlalo wokuziphozisa

o Gqithisa iibhola ngokwengqikelelo, zijikeleze isangqa Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5

Umsebenzi weqela o Cula uze usebenzise izixhobo

zezihlokomiso ukuhambelana nengoma

Inkalo yesifundo sobuGcisa

neNkcubeko (uMculo)

4

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukutya okunempilo o Xoxa ngeqela lokutya : ideri

Usuku 2

Inkcubeko nezenkolo o Chonga iinkcubeko neenkolo

ezahlukeneyo kuMzantsi Afrika o Chonga inkcubeko nenkolo yakho.

Usuku 3

Ukuziphatha ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko o Cacisa uze uxoxe ngexabiso

le‘ntlonipho’ no‘nyamezelo’ lwabantu abakhubazeke ngokomzimba nangengqondo.

o Chonga iindlela zokubonisa intlonipho nonyamezelo kubantu abakhubazeke ngokomzimba nangengqondo.

Usuku 4

Umdlalo nentshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba o Ulwazi lokusebenzisa isithuba o Intshukumo yokuhamba uye

phambili nangasemva

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 34: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 31 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiTekhnoloji LO 1

• Ukuzifudumeza

o Ihashe nenqwelana…omnye umfundi uzenza ihashe omnye umkhweli

o Besebenzisa intambo ebekwa phezu kwe “hashe” iqabele entanyeni, iye ngaphantsi kwamakhwapha, uze ugcine incam yentambo yokubhexesha “ihashe”.

o Phalani nijikeleze nize nitshintshe izikhundla xa kesenziwa umqondiso.

• Umdlalo ongundoqo :

Oonomyayi nezilenge (cranes) o Yohlula iklasi ibe ngamaqela

amabini. Elinye iqela liza kuba ngoonomyayi lize elinye libe zizilenge (cranes).

o Amaqela ema enze isikweri kumgca omnye osembindini ze kuthi xa kusenziwa umyalelo othi “Oonomyayi” abafundi abangoonomyayi babelekele emgceni wokhuseleko ophawulwe malunga nama – 20m ukusuka kwibala ebebemi kulo.

o Phinda ngokuyalela “Izilenge”, zibaleke ukuze zikhuseleke, njalo njalo.

• Umdlalo wokuziphozisa

o Ngababini: Iintshukumo ezibonisa umfanekiso oyinyani. Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5

Iprojekthi: Ukwenza imaski • Phanda: Iintlobo zeemaski • Yila: Cwangcisa uze uyile imaski

eyeyakho • Yenza: Makuqhutyekekwe

Inkalo yesifundo

kwiTekhnoloji

5

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO

Usuku 1

Ukutya okunempilo o Xoxa ngeqela lokutya:

‘Iikhobhohadreti’ uze unike imizekelo

Usuku 2

Inkcubeko o Chonga iinkcubeko ezahlukeneyo

eklasini / esikolweni / ekuhlaleni

Isahluko 1

Isahluko 2

Page 35: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 32 -

LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEZIMBENI

o Umsebenzi weqela – khetha

inkcubeko ozakwenza uphando ngayo uze ugqalise koku kulandelayo: Iimfundiso ezisisiseko /

inkqubo yenkolo izinxibo ukutya imibhiyozo

o Yenza umboniso kwiiveki ezintathu

Usuku 3 Ukuziphatha ngokusesikweni

neemfundiso ezisisiseko o Chaza uze uxoxe ngexabiso

le‘ntlonipho’ kwizilwanyana. o Chonga iindlela zokubonisa

intlonipho kwizilwanyana. Usuku 4

Umdlalo nentshukumo yokusetyinziswa kwamalungu omzimba o Ulwazi lokusebenzisa isithuba o Intshukumo yokuhamba uye

phambili nangasemva

o Ukuzifudumeza • Ngokusebenzisa iihupula

ezisasazwe kwindawo yokudlala, abafundi bahamba gosogoso bagqithe kuzo ngaphandle kokungqubeka omnye komnye.

• Xa kunikwa umyalelo abafundi bayaleqana ukutsibela embindini wehupula.

• Phinda kwakhona umyalelo ukhwaza amanani ..1.2..3 no - 4 ukubonisa ukuba bangaphi abafundi abanokuma kwihupula.

• Abangaphezulu kwenani elifunekayo bema ngaphandle.

• Susa iihupula njengoko abafundi besima ngaphandle.

o Umsebenzi ongundoqo: Hoop

worm • Abafundi benza umkrozo

omnye bebambe iihupula ngasekunene emgangathweni

• Ongasemva uyakhasa ephumela kwiihupula,

Isahluko 3

Page 36: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 33 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo KwiTekhnoloji LO 1

elandelwa ngolandelayo njalo njalo.

• Iihupula ngoku zidluliselwa phambili ade wonke umfundi afumane ithuba lokukhasa aphumele kwitonela.

o Umdlalo wokuziphozisa

• Imidlalo yokuzolula ngaphakathi kwehupula - ukufikelela kwisithuba esingaphandle

• Ukwetyisa Ingcingane Usuku 5

Iprojekthi: Ukwenza imaski o Yenza: Yenza imaski uze

uyihombise. o Phonononga: Bonisa iimaski uze

uvavanye imveliso yokugqibela o Nika ingxelo

Inkalo yesifundo

kwiTekhnoloji

6

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukutya okunempilo o Xoxa ngeqela lokutya: ‘Iziqhamo

nemifuno’ uze unike imizekelo.

Usuku 2 Inkcubeko

o Phanda ngenkcubeko – Iimfundiso ezisisiseko nenkqubo yezenkolo, izinto ezenziwayo, imibhiyozo, ukutya, isinxibo njalo njalo. (Umboniso kwiiveki ezimbini)

Usuku 3 Ukuziphatha ngokusesikweni

neemfundiso ezisisiseko o Chaza uze uxoxe ngexabiso

le‘ntlonipho’ yepropati o Chonga iindlela zokubonisa

intlonipho yepropati. Usuku 4

Umdlalo nentshukumo yemithambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla neliso • Ukuzifudumeza

o Umdlalo wokunikezela iithegi eqeleni • Amaqela abadlali amabini.

Nikezela ngemixwayo ukuchonga amaqela. Thosa / Phosa into

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 37: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 34 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: iDrama LO 1, 2, 3, 4

enamacala amabini ahlukeneyo ukubona ukuba leliphi na iqela eliza kuthegishwa kuqala. Qalisa. Xa kusenziwa umqondiso, yima.

• Iqela elihlaselayo lakha amaqela anamalungu amabini, bebambene ngezandla bezama ukufaka ithegi kubavikeli. Iqela elihlaselayo lakha amaqela anamalungu ama-4…5…6…7…8…10 bebambene ngezandla bezama ukufaka ithegi kwiqela labavikeli

• Umdlalo ongundoqo: “Iitoti ezintathu”/ Betha uze uBaleke o Abafundi bohlulwa babe

ngamaqela okudlala amabini. Besebenzisa iitoti ezintathu enye ibekwe phezu kwenye, iqela eligibiselayo ligibisela iitoti zithi saa ze libaleke liyokubeka iitoti, enye ngaphezu kwenye kwakhona, ngeli xesha iqela elivikelayo lifaka ithegi kwaba balungisa iitoti ukuze libafake entolongweni.

o Tshintsha iqela eligibiselayo uze uqale kwakhona umdlalo ekuqaleni.

o Iqela eligibiselayo linikwa amathuba okugibisela amathathu ukuba liwise iitoti. Ukuba abaphumeleli, bayakhutshwa.

• Umdlalo wokuziphozisa o Ukwetyisa Ingcingane: Yiba

nengxoxo yeqela ngeendlela zokuphumelela kwixesha elizayo.

Usuku 5

Umdlalo wephaphethi o Chonga ingxaki yobume bemeko

yendawo / umba o Sebezisa iphaphethi ukubonisa

ingxaki leyo

Inkalo yesifundo

kwezobuGcisa nezeNkcubeko

(iDrama)

Page 38: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 35 -

7 LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukutya okunempilo o Xoxa ngeqela lokutya: ‘iimveliso

zederi’ uze unike imizekelo. Usuku 2

Inkcubeko o Qhubeka ngophando

olungenkcubeko – imfundiso ezisisiseko / inkqubo yenkolo, okwenziwayo ngesiqhelo, isinxibo njalo njalo. (umboniso kwiveki enye)

Usuku 3

Ukuziphatha ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko

o Chaza uxoxe ngexabiso le‘ntlonipho’ kwimeko-bume yokusingqongileyo umz. Sukulahla inkunkuma naphi na, sukophula imithi, sukutshisa, sukuqhuba ezibhitshini, njalo njalo.

o Chonga iindlela zokubonisa intlonipho kwimeko-bume yokusingqongileyo.

Usuku 4

Intshukumo yemithambo-luvo o Ubuchule bokwahlula amacala o Ukuhambelana konyawo kunye

neliso

• Ukuzifudumeza o Yazisa uludwe lweentshukumo

ezilinganiswayo ezenziwa ngecala lomzimba lasekunene nelasekhohlo. Umzekelo: Ukuthi “qhwa” komnwe wesandla sasekunene…ukuthi “qhwa” komnwe wesandla sasekhohlo… ukukhaba konyawo lwasekunene…ukukhaba konyawo lwasekhohlo. Yenza isangqa ngengalo yasekhohlo / yasekunene, njalo njalo .

• Umsebenzi ongundoqo: Baleka

nebhola uyikhaba kancinane uze usuke uyikhabe kakhulu. o Ngamnye ngamnye baleka

nebhola uyikhaba kancinane (njengesoka) usebenzisa

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 39: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 36 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: uMdaniso LO 1, 2, 3, 4

ngokulinganayo iinyawo zombini; baleka nebhola uyikhaba kancinane ujikeleze ihupula…ujikeleze ngasekunene uphinde ujikeleze ngasekhohlo njengewotshi; baleka nebhola uyikhaba kancinane usebenzisa unyawo lwasekhohlo / lwasekunene kwiindawo eziphawulweyo.

o Ngokwamaqela ezine: Bemile bakhe isangqa, abafundi bakhabela ibhola komnye nomnye besebenzisa unyawo olongamela elinye ngamandla kuqala, baze balandelise ngelo lingasetyenziswa njalo.

o Fakela ezizezakho inguqunguquko.

• Umdlalo wokuziphozisa

o Hlalani ngabathathu – gqithisani ibhola omnye komnye kusetyenziswa iinyawo zombini.

o Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Ukucinga nokuthetha ngomdaniso • Thetha ngawo uze uthelekise

imidaniso eqhelekileyo umz. ihip-hop, isipantsula, ikhrampingi, ibhaleyi, umdaniso obonwa kumabonakude, njalo njalo.

Inkalo yesifundo

kwezobuGcisa nezeNkcubeko

(uMdaniso)

8

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU

Usuku 1

Ukutya okunempilo o Yila uludwe lwezipheko

olubandakanya amaqela okutya angundoqo ama-4.

Usuku 2

Inkcubeko o Yazisa uphando malunga

neenkcubeko.

Usuku 3 Ukuziphatha ngokusesikweni

neemfundiso ezisisiseko o Chaza uze uxoxe ngexabiso

lokuzihlonipha buqu o Chonga iindlela zokubonisa

ukuzihlonipa.

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 40: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 37 -

LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo: iJografi LO 1, 2, 3

Usuku 4

Iintshukumo zokuvakalisa o Iipatheni ezinesingqi • Ukuzifudumeza

o Yazisa ingoma nomsebenzi womdaniso, umz. “There comes the Alibama”

o Umsebenzi ongundoqo: Umdaniso wesintu

o Abafundi benza amanyathelo ahlukahlukeneyo belinganisa umdaniso wamakhoboka ase ‘Cape Malay’ xa ebhiyozela ukuza kwenqanawa ize kuwakhulula.

• Umdlalo wokuziphozisa

o Cula ingoma o Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5

Ugqaliso lolwazi: Iindawo ezibalulekileyo kubume basekuhlaleni. • Phanda: Indawo ezibalulekiyo

kubume basekuhlaleni umz. Umgodi wegolide, intaba yetafile, umgodi waseKimberly, imuziyam yezobuGcisa, indlu yenkonzo yama-Islam, itempile, icawe njalo njalo.

• Phonononga inkcazelo: Cacisa ngeenkcukacha zokubaluleka

• Cacisa uluvo: Cazulula izinto ozifumanisileyo uze ucacise uluvo

• Nika ingxelo.

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo (iJografi)

9

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU

Usuku 1

Ukutya okunempilo o Chaza ukubaluleka kwamanzi

njengenxenye yedayethi enempilo umz. Sela iiglasi ezi - 8 zamanzi yonke imihla.

Usuku 2

Inkcubeko o Unikezelo malunga neenkcubeko.

Usuku 3

Ukuziphatha ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko o Chaza uxoxe ngexabiso

‘lokuzihlonipha’.

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 41: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 38 -

LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiiSayensi ezimalunga nezeNdalo LO 1

o Chonga iindlela zokubonisa

ukuzihlonipha buqu. Usuku 4

Intshukumo yemithambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla neliso

nonyawo neliso • Ukuzifudumeza: “Jonga ntsho-o

ebholeni” o Abafundi banebhola enye

ekufuneka beyijulile ibanjwe nangubani na.

o Umfundi ogange ibhola uyijulela omnye umfundi kwangoko, njalo.

• Umsebenzi ongundoqo:

Izakhono zokudlala ibhola o Yohlula iklasi ngokwamaqela

ama – 5 ohlobo lunye o Amaqela aziqhelisa ezi

zakhono zilandelayo kwizitishi zokuqhelisa ze babolekisane emva kwemizuzu esi – 7 ukuya kwi – 10 Isitishi 1 Ukukhaba

ngomphakathi wonyawo Isitishi 2 Ukubamba

ibhola eqengqelekayo Isitishi 3 Misa ngxi ibhola

ngenyawo Isitishi 4 Ukudlulisa ibhola

emva kokuyimisa ngxi

• Umdlalo wokuziphozisa o Ukuhamba ngokucotha ngexa

kusoluleka iqela lemisipha engundoqo, umz. imilenze nomqolo.

o Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Umxholo: Ubomi nokuPhila Umz. Abantu nezilwanyane – Phanda iimfuneko ezingqinelanayo noxhomekeko o Cwangcisa: Ketha isilwanyana

esiqhelekileyo ekuza kufundiswa ngaso.

o Yenza: Qhuba uphando umz. • Fuminisa ukuba sifuna ntoni

ukuze sibe siyaphila. • Thelekisa kwiimfuneko zomntu

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi zeNdalo

Page 42: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 39 -

• Chonga ukuxhomekeka

emntwini okanye kwesinye isilwanyana

o Phengulula: Chaza uphengululo lwakho nokufumanisileyo

10 LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Ukutya okunempilo Chaza ukubaluleka kweeVithamini

njenge nxenye yedayethi enempilo.

Usuku 2

Ukuzingca ngelizwe lakho o Usuku lokubhiyozela ubutyebi

bemveli - 24 Septemba Xoxa ngokubaluleka kobutyebi

bemveli Chonga uxanduva lokugcina

ubutyebi bemveli o Cula umhobe wesizwe

Usuku 3

Ukuziphatha ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko o Xoxa ukuba bekunokwenzeka

ntoni xa bekungekho ukuziphata ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko

o Chonga imfuneko yokuziphata ngokusesikweni neemfundiso ezisisiseko eziyakuba sisikhokhelo kwindlela yokuziphata.

Usuku 4

Imidlalo, Intshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba nentshukumo yemithambo-luvo o Konke • Ukuzifudumeza

o Umdlalo wesithethe: umz. Ama-orenji neelamuni / oonomyayi nezilenge / ithegi

• Umsebenzi ongundoqo:

o Izitishi zokudlala ezikhululekileyo:- Uguni Iibhola ezifakwe ezikawusini Iihupula Iintabo

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 43: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 40 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo: ezeMbali LO 1, 2, 3

• Umdlalo wokuziphozisa

Ukujikelezisa amalungu omzimba Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5

Ugqaliso lolwazi: Ubomi babantu baseMzantsi Afrika mandulo • Umbuzo: Yintoni obakho ubutyebi

bemveli? • Fumana inkcazelo kwimithombo

yolwazi umz. Imifanekiso okanye izinto eziphathekayo o Tolika inkcazelo umz. Chaza

uze uthelekise nezinye izinto ezifanayo nezinto ezahlukileyo

o Rekhoda inkcazelo.

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo (ezeMbali)

Page 44: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 41 -

IZAKHONO ZOBOMI ZESHEDYULE YOMSEBENZI

IBAKALA 2

IKOTA 4

IVEKI IZIPHUMO ZESIFUNDO IMIGANGATHO YOVAVANYO

NOKUFUNDISA OKUNGUNDOQO UMSEBENZI WOVAVANYO OSESIKWENI

ISIKHOKELO SIKA-

TITSHALA

1 LO 1 – 3 LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo: iJografi LO 1, 2, 3

Iintsuku 1 ukuya ku-3

Uhlaziyo lweekhonsepthi ezinzima zeKota yesi - 3

Umsebenzi weqela

o Bonisa ubuchule obahlukileyo womsebenzi weqela

Usuku 4 Intshukumo yokusetyenziswa

kwamalungu omzimba nentshukumo yemithambo-luvu o Uhlaziyo o Ukuzifudumeza

• Ukuzolula • Tsiba umtsi wesele neqabane

o Umdlalo ongundoqo: Umdlalo

wokujongana nezithintelo • Amaqela abadlali agqibezela

umdlalo wokujongana nezithintelo obandakanya imisebenzi yokujula nokuganga ekuhambeni kwenkqubo.

o Umdlalo wokuziphozisa

• Beka ingxowa yeembotyi kumalungu omzimba, ingawi.

• Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5 Ugqaliso lolwazi: Indawo

yokuhlala nemeko bume yokusingqungileyo o Phanda: Iintlobo zendawo

yokuhlala ekuhlaleni. o Phonononga inkcazelo:

Chonga ukuncedakala nokungancedakali kwabantu abahlala apho.

o Cacisa uluvo: Chaza imiceli-mingeni, cebisa ngokunye okunokwenziwa, njalo njalo.

Isahluko 1 Isahluko 2 Isahluko 3

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo (iJografi)

Page 45: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 42 -

2

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHU- HLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Izifo ezosulelayo o Chonga ‘izifo ezosulelayo’

ezahlukeneyo umz. imaleriya, umkhuhlane, iTB, iHIV / Aids, ikholera

o Xoxa ngeempawu zesifo ngasinye esosulelayo

Usuku 2

Ukuzingca ngelizwe lakho o Kubonisa iisimboli zesizwe o Umhobe o Iflegi o Imbasa yesizwe

Usuku 3

Ukuxhatshazwa o Chonga iindlela ezahlukileyo

zokuxhatshazwa, umz. ngentetho, ngemvakalelo, ngokwasemzimbeni nangokwesondo.

Usuku 4

Umdlalo nentshukumo yemithambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla-neliso o Ukuzifudumeza

• Landela inkokheli – utitshala ukhetha umfundi ukuba abe yinkokheli.

o Umdlalo ongundoqo: Umdlalo

weqakamba omncinane. • Gqalisela kwimithetho

yomdlalo • Amaqela amabini omdlalo,

esebenzisa ibhola yokuziqhelisa ethambileyo neziphunzi, belungisa indawo ekhethelwe ukudlala iqakamba.

• Iibhola ezijulwayo ziyancitshiswa ukuvumela abo bazama ukubetha ibhola, nabayigibiselayo bafumane ithuba lokuthatha inxaxheba kangangobuninzi babo.

o Umdlalo wokuziphozisa

• Zolule uze wenze imisipha ithambe

• Ukwetyisa ingcingane

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 46: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 43 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: Umculo LO 1, 2, 3, 4

Usuku 5

Ukunxibelelana nokuvakalisa ngomculo • Sebenzisa ilizwi ukulinganisa

izandi kokusingqongileyo umz. izithuthi, isaqhwithi, ingxangxasi, ukuthontsiza kwempompo yamanzi, njalo njalo.

• Yila i‘sounds cape’ njengakulo mzekelo ungasentla

Inkalo

yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko

Umculo

3

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Izifo ezosulelayo o Chonga ‘izifo ezosulelayo’

ezahlukeneyo umz. imaleriya, umkhuhlane, iTB, iHIV / Aids, ikholera

o Xoxa ngeempawu ‘zesifo ngasinye esosulelayo’

o Chonga ukuba zisasazeka njani izifo

Usuku 2

Ukuzingca ngelizwe lakho o Kwalatha iisimboli zesizwe o Intyatyambo o Umthi

Usuku 3

Ukuxhatshazwa o Chonga ukuxhatshazwa

ngokusemzimbeni o Xoxa ngeempendulo

ezifanelekileyo kuxhaphazo lwasemzimbeni

Usuku 4 Umdlalo nentshukumo

yemithambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla-neliso • Ukuzifudumeza

o Umdlalo: u-Eggie embindini

• Umsebenzi ongundoqo: Umdlalo weqakamba omncinane. o Qhubekeka ngomsebenzi

weveki engaphambili

• Umdlalo wokuziphozisa o Zolule uze wenze imisipha

ithambe o Ukwetyisa ingcingane

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 47: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 44 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: iDrama LO 1, 2, 3, 4

Usuku 5

Yenza umdlaloxeliso o Ngamaqela amancinane. o Umntu omnye ulinganisa igama

okanye ibinzana engakhange athethe

o Abanye kufuneka baqashele

Inkalo

yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko

(iDrama)

4

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZE-NTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Izifo ezosulelayo o Chonga izifo ezosulelayo

eziqhelekileyo umz. iflu, imasisi, injinana (German measles), irhashalala, uqwilikane.

o Chonga iindlela eziqhelekileyo ezisasazeka ngayo izifo ezosulelayo.

o Chaza iindlela zokukhusela ukusasazeka kwesifo esosulelayo.

Usuku 2

Ukuzingca ngelizwe lakho o Kubonisa iisimboli zesizwe o Intlanzi o Intaka o Isilwanyana

Usuku 3

Ukuxhatshazwa o Chonga ukuxhatshazwa

ngokovakalelo o Xoxa ngeempendulo

ezifanelekileyo kuxhaphazo lovakalelo

Usuku 4

Intshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba o Intshukumo yokuhamba uye

phambili nangasemva. • Ukuzifudumeza

o Dlala indawo kwimidlalo ye-athiletiki: Linganisa imbaleki; umjuli wejavelina; umtsibi owenza umtsi omde; umtsibeli phezulu

• Umsebenzi ongundoqo:

Ukugqotsa o Misa umgama – 50 ukuya

kuma-60 eemitha o Beka abafundi aba-4 ukuya

kwa-6 kwiqela elinye (abakheke ngokufanayo)

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 48: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 45 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo: ezeMbali LO 1, 2, 3

o Abafundi kwiqela ngalinye

bayabaleka beshiyiselana omnye nomnye ukuyokuphuma esiphelweni.

o Ziqhelise imithetho nolandelwano: “On your mark” ; “Get Set”; “Go”

o Ziqhelise ukubaleka ngokuthe ngqo kumzila ophawulweyo uze ubaleke kwipali yesiphelo.

• Umdlalo wokuziphozisa

o Amaqela adlala umdlalo, othi landela inkokheli

o Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Ugqaliso lolwazi: Ubomi kwixesha lamandulo Umz. impilo neyeza o Umbuzo: Phanda ngoogqirha /

oonesi / oogqirha bamazinyo ngexesha lamandulo

o Fumana inkcazelo kwimithombo yolwazi umz. imifanekiso, iincwadi okanye izinto

o Tolika inkcazelo umz. thelekisa ukufana nomahluko kwixesha langoku, xoxa ngoncedo nokungabikho koncedo.

o Rekhoda / yenza Umdlalo ngexesha lamandulo nelangoku.

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi ezimalunga nezeNtlalo (ezeMbali)

5

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU

Usuku 1

Izifo ezosulelayo o Chonga izifo ezosulelayo

neziqhelekileyo, umz. isitshanguba, ibhula.

Usuku 2 Ukuzingca ngelizwe lakho

o Kubonisa iisimboli zesizwe ze kuculwe umhobe wesizwe

o Xoxa ngeendlela zokubonisa imbeko yeflegi nomhobe wesizwe

Usuku 3

Ukuxhatshazwa o Chonga ukuxhatshazwa

ngokwesondo o Chonga ukuphatha / ukuphathwa

ngendlela engalunganga nendlela elungileyo

o Xoxa ngeempedulo ezifanelekiyo kuxhatshazo ngokwesondo

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 49: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 46 -

LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: uMdaniso LO 1, 2, 3, 4

Usuku 4

Intshukumo yokusetyenziswa kwamalungu omzimba o Intshukumo yokuhamba uye

phambili nangasemva o Ukuzifudumeza

• Nkcunkca endaweni enye; ujikeleze

o Umsebenzi ongundoqo:

Ukutsiba • Umtsi omde: Krwela imigca

apho abafundi baza kusuka khona betsiba ukubheka phambili kangangoko banako.

• Umtsi ophezulu: Abafundi batsiba iintambo ezikumphakamo osezantsi ukuqinisekisa ngokususa umlenze betsibela phezulu

o Umdlalo wokuziphozisa

Izibini: Umdlalo – ukuqhwaba izandla ngesingqi

Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Danisa ukuvakalisa nokunxibelelana o Hlola iintshukumo ezahlukileyo

umz. izilwanyana, iintaka, imithi, njalo njalo nxamnye nesigama nemifanekiso ngqondweni

Inkalo yesifundo

kwezobuGcisa nezeNkcubeko

(uMdaniso)

6

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU

Usuku 1

Izifo ezosulelayo o Chonga indlela ezisasazeka ngayo

izifo ezosulelayo o Chaza iindlela zokuthintela

ukusasazeka kwesifo esosulelayo

Usuku 2 Ukuzingca ngelizwe lakho

o Kubonisa imali yesizwe neesimboli ezibonakala emalini umz. inkozo zemali nemali engamaphepha

Usuku 3

Ukuxhatshazwa o Xoxa ngokubaluleka kwelungelo

lokuthi HAYI o Cacisa iindlela zokwenza njalo

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 50: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 47 -

LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiiSayensi zoQoqosho nezoLawulo LO 1, 2

Usuku 4

Umdlalo nentshukumo yemithambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla neliso o Ukuzifudumeza

• Qakathisa ibhola (encinane okanye enkulu) ngexa uhambayo

o Umsebenzi ongundoqo: Qakathisa ibhola • Yima ngxi uze uqakathise

ibhola ujikeleza, umzimba usebenzisa isandla sasekhohlo nesasekunene

• Uguqe ngamadolo …qakathisa ibhola ubonise ulawulo

• Yima uze ujule ibhola emoyeni …qhwaba izandla ngaphambi kokuba uyigange

• Yima uze ujule ibhola emoyeni…jikeleza kumacala onke ngaphambi kokuba uyigange

• Ngabini jula ibhola nomnye komnye ngokuphakama okwahlukileyo…ezantsi…phakathi… phezulu

• Ngamaqela ezi – 5 ukuya kwi – 8 yenza isangqa kube nomntu omnye embindini wesangqa. Abanye babaleka be sakha isangqangexesha lo usembindini edlulisela ibhola nokuba kubani na.

o Umdlalo wokuziphozisa

• Vuthela ibhola eqikelelwayo • Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5

• Usuku lweklasi iyokuthenga: umz. izinto ezenziweyo okanye ezithengiweyo.

• Thenga uze uthengise ngetshintshi engadluliyo kwi – R2

• Yanananiselelana nitshintshiselane

Inkalo yesifundo

kwiiSayensi zoQoqosho nezoLawulo

UMSEBENZI WOKUVAVANYA OSESIKWENI

Page 51: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 48 -

7 LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

Usuku 1

Izifo ezosulelayo o Yahlula phakathi kweemeko

ezikhuselekileyo. o Chaza uze ubonise amanyathelo

okuzikhusela uze ukhusele nabanye

Usuku 2

Iinkcubeko neenkolo o Chonga iintsuku ezibalulekileyo

kwiinkolo ezahlukileyo o Imibhiyozo yokholo: Eid (Muslim),

Ikrismes (amakrestu), Hanukkah (amaJuda), Divali (amaHindu)

Usuku 3

Ukuxhatshazwa o Xoxa ngokubaluleka kokufumana

umntu onokumxelela othembekileyo

o Chonga abantu abafanelekileyo Usuku 4

Umdlalo nentshukumo yemithambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla-neliso • Ukuzifudumeza

o Ukujiwuzisa iingalo njenge phiko lamanzi

• Umsebenzi ongundoqo: Iseti

yentenetya Qhaphela: Lo msebenzi

unokwenziwa ngaphandle kwamaphini okubetha ibhola yeseti yentenetya – sebenzisa isandla ubethe ibhola. o Amaqela anabafundi aba - 6

ukuya kwaba - 8 basebenza ezitishini: Isitishi 1: Ngephini

lokubetha iseti yentenetya – bhampisa / qakathisa ibhola ngexa umile.

Isitishi 2: Ngababini babethela ibhola omnye komnye besebenzisa intende yesandla qha.

Isitishi 3: Betha ibhola idlule ngaphaya kwenethi (Yehlisa intambo ethe tyaba ibesezantsi)

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 52: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 49 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwezobuGcisa nezeNkcubeko: ubuGcisa obubonwayo LO 1, 2, 3, 4

Isitishi 4: Betha ibhola

usebenzisa umva wesandla

Isitishi 5: Bethela ibhola kulowo udlala naye kwisithuba esisezantsi sentambo.

• Umdlalo wokuziphozisa

o Dlala ngokuqakathisa ibhola uzimele ngokukhululekileyo: Ngababini abafundi babetha ibhola omnye komnye besebenzisa nokuba liphini leseti yentenetya okanye isandla.

o Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5 Ukunxibelelana nokuvakalisa

usebenzisa ubugcisa • Zibandakanye nezinto ezenziweyo

ngumntu okanye imisebenzi yobugcisa ebonakalisa ubomi benene umz. ijuwelari, imifanekiso, iifoto.

• Xoxa ngendlela igcisa elizisebenzise ngayo izinto ezifunekayo ukunika umdla kumsebenzi wobugcisa umz. imigca, umbala, imilo njalo njalo

Inkalo yesifundo

kwezobuGcisa nezeNkcubeko

: (ubuGcisa obubonwayo)

8

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU

Usuku 1

Izifo ezosulelayo o Xoxa ngekonsepthi yokuchacha o Chaza ngokubaluleka kokubuyela

kwakhona kwimpilo yakho ngokupheleleyo

Usuku 2

Iinkcubeko neenkolo o (Ziyaqhubeka) Chonga iintsuku

ezibalulekileyo kwiinkolo ezahlukeneyo

o Xoxa ngemibhiyozo yokholo – Eid (amaMuslim), iKrismesi (amaKristu), Hanukkah (amaJuda), Divali (amaHindu)

Usuku 3

Ikhonsepthi yobuqu o Chonga iindlela zokuphatha

umzimba wakho usempilweni ukutya okusempilweni,

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 53: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 50 -

LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI

ukuzihlonipha, ukhuseleko, ezempilo, uthambo, ukuzithemba Usuku 4

Umdlalo nentshukumo yemithambo-luvo o Ukuhambelana kwesandla neliso • Ukuzifudumeza

o Ukujiwuzisa iingalo njengephiko lamanzi

• Umsebenzi ongundoqo: Iseti

yentenetya Qhaphela: Lo msebenzi

unokwenziwa ngaphandle kwamaphini okubetha ibhola yeseti yentenetya – sebenzisa isandla ubethe ibhola. o Amaqela anabafundi aba - 6

ukuya kwaba - 8 basebenza ezitishini: Isitishi 1: Ngephini

lokubetha iseti yentenetya – bhampisa / qakathisa ibhola ngexa umile.

Isitishi 2: Ngababini babethela ibhola omnye komnye besebenzisa intende yesandla qha.

Isitishi 3: Betha ibhola idlule ngaphaya kwenethi (Yehlisa intambo ethe tyaba ibesezantsi)

Isitishi 4: Betha ibhola usebenzisa umva wesandla

Isitishi 5: Bethela ibhola kulowo udlala naye kwisithuba esisezantsi sentambo.

• Umdlalo wokuziphozisa

o Dlala ngokuqakathisa ibhola uzimele ngokukhululekileyo: Ngababini abafundi babetha ibhola omnye komnye besebenzisa nokuba liphini leseti yentenetya okanye isandla.

o Ukwetyisa ingcingane

Page 54: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 51 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiiSayensi zeNdalo LO 1

Usuku 5

Umxholo: Amandla noTshintsho Umz. Phanda “Amandla apheleleyo” = ukulungela ukwenza • Cwangcisa: Khetha ithanda-mdlalo

eliyindoda okanye inkosikazi ukuba benze udliwano – ndlebe umz. i-athlethi, indadi, umntu owenza umthambo wemisipha ngentsimbi, imbethi - manqindi umkhweli webhayisekile njalo njalo.

• Yenza: Phanda ngodliwano – ndlebe kokuphi ukutya okufunekayo ukuze uphile qete ubenamandla.

• Phengulula: Cacisa olwakho uphando nokufumanisileyo

Inkalo

yesifundo kwiiSayensi

zeNdalo

9

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASE- MZIMBENI

Usuku 1

Imigqaliselo yezokhuseleko o Xoxa ngokhuseleko lobuqu bakho

ekhaya ngexesha leeholide ezizayo, into ozakuyenza, indawo oza kudlala kuyo.

Usuku 2

Iinkcubeko neenkolo o (Ziyaqhubeka) Chonga iintsuku

ezibalulekileyo kwiinkolo ezahlukileyo

o Xoxa ngemibhiyozo yokholo – Eid (amaMuslim), iKrismesi (amaKristu), Hanukkah (amaJuda), Divali amaHindu

Usuku 3

Umsebenzi weqela o Chonga uluvo lokuzithemba

nokunga zithembi Malunga nomsebenzi weqela

o Chaza umsebenzi weqela owukhethayo uze uchaze ukuba kutheni.

Usuku 4

Imidlalo elungiselelweyo o Eyasemanzini o Ukuzifudumeza

Abafundi bayazifudumeza ngokulinganisa iintshukumo zokuqubha ezinjenge freestyle,ukulinganisa

Isahluko 1

Isahluko 2

Isahluko 3

Page 55: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 52 -

Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiTekhnoloji LO 1

ibhabhathane, iintshukumo zokubetha uqampu emanzini

o Umsebenzi ongundoqo: Ukuzithemba emanzini • Umsebenzi wasemanzini:

imidlalo yokuzithemba usebenzisa ii-emela zamanzi / uthathe abafundi uye nabo kwidama lokuqubha. Umsebenzi 1: Jula amanzi

ebusweni Umsebenzi 2: Vuthela

amaqamza emanzini Umsebenzi 3. Vula amehlo

emanzini ubone amanzi ngaphantsi

Umsebenzi 4: Phefumlela ngaphakathi uze uvuthele usemanzini

Umsebenzi 5 : Beka indlebe enye emanzini / tshintsha wenze ngenye.

• Ukuba usebenzisa idami lokudada, qwalasela zonke izinto ekufuneka zilunyukelwe.

o Umdlalo wokuziphozisa

• Lala ngomqolo ucinge ngokudada ephulini (ungashukumi kodwa ungazinzi ubengathi ulele phezulu kwawo amanzi) [float].

• Ukwetyisa ingcingane

Usuku 5 Iprojekthi: Ukuphela konyaka / Isipho

seKrismesi / ikhadi o Phanda: Sesiphi isipho / ikhadi

endizakulenza o Yila: Lungiselela indlela yokwenza o Yenza: Kuyaqhutyekwa kwiVEKI

ELANDELAYO

Inkalo yesifundo

kwiTekhnoloji

10

LO 1 UKUPHUCULWA KWEZEMPILO

Usuku 1

Imigqaliselo yezokhuseleko o Cebisa ngeendlela zokhuseleko

ngexesha leeholide o Qonda ukubaluleka kokwazi

iinombolo zefowuni ezibalulekileyo o Bethelela entloko inombolo

ezibalulekileyo

Isahluko 1

Page 56: ISigaba seSiseko IiShedyuli · PDF fileLo gama sihlala sikukhumbula ... nokufumana izisombululo njengoko siqhubela phambili nenkqubo yemfundo es emgangathweni elungiselelwe bonke abafundi

- 53 -

LO 2 UPHUHLISO LWEZENTLALO LO 3 UKUZIPHUHLISA BUQU LO 4 UKUKHULA NGOKWASEMZIMBENI Ukwaziswa kwenkalo yesifundo kwiTekhnoloji LO 1

o Ngethuba lokuxakeka iinombolo

ezikhawulezileyo – inqwelo yezigulana, Amapolisa, Izicima - mlilo, 10111,

o Abazali abasemsebenzini o Isizalwane / omnye umntu

onokuqhagamishelana naye. Usuku 2

Iinkcubeko neenkolo o (Ziyaqhubeka) Chonga iintsuku

ezibalulekileyo kwiinkolo ezahlukileyo

o Umsebenzi weqela: Badlale indawo bebonisa imibhiyozo yeenkolo ezahlukileyo - Eid (amaMuslim), iKrismesi (amaKristu), Hanukkah (amaJuda), Divali (amaHindu)

Usuku 3

Umsebenzi weqela • Bonisa ubugcisa bomsebenzi

weqela obahlukileyo Usuku 4

Imidlalo • Imidlalo yee-athiletiki • Umsebenzi weqela lomdlalo

o Ukuzifudumeza

• Ngcuka, lithini ixesha

o Umsebenzi ongundoqo: • Isitishi 1: Umdlalo weqkamba

omncinane • Isitishi 2: Iseti yentenetya • Isitishi 3: Ibhola ekhatywayo

encinane • Isitishi 4: Ukutsibela phezulu • Isitishi 5: Umtsi omde • Isitishi 6: Ukugqotsa

o Umdlalo wokuziphozisa

• Isangqa: Yima uze ujiwuzise ngokuzolileyo

• Ukwetyisa ingcingane Usuku 5

Iprojekthi : Yenza isipho / ikhadi • Yenza: Yenza isipho / ikhadi uze

ulihombise • Phonononga: Zivavanye uze

urekhode phantsi

Isahluko 2

Isahluko 3

Inkalo yesifundo

kwiTekhnoloji