kinh te bao hiem. c1

ThS: NguyÔn Thanh Ph ¬ngS§T: 0979.582.123

Email: [email protected]

Bé m«n: Ng©n hµng-Chøng kho¸n

Kinh tÕ b¶o hiÓm

Môc tiªu m«n häcMôc tiªu chung:

- Cung cÊp kiÕn thøc vÒ b¶o hiÓm vµ çc nghiÖp vô c¬ b¶n cña b¶o hiÓm trong viÖc xö lý çc mèi quan hÖ kinh tÕ x· héi

- VËn dông vµo thùc tÕ nh»m gãp phÇn ®¶m b¶o an toµn cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh

Môc tiªu cô thÓ:

- Trang bÞ cho ng êi häc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ b¶o hiÓm vµ néi dung ho¹t ®éng cña mét sè lo¹i h×nh b¶o hiÓm nh : b¶o hiÓm hµng hãa vËn chuyÓn, b¶o hiÓm vËt chÊt çc ph ¬ng tiÖn vËn chuyÓn…

- RÌn luyÖn mét sè kü n¨ng thùc tÕ trong viÖc tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh tæn thÊt vµ båi th êng tæn thÊt ë mét sè lo¹i h×nh b¶o hiÓm

- Sö dông b¶o hiÓm nh mét ph ¬ng ph¸p chuyÓn giao rñi ro

Tµi liÖu tham kh¶o- Gi¸o tr×nh Kinh tÕ b¶o HiÓm – GS-TS NguyÔn

ViÕt V îng- §H C«ng §oµn- NXB Lao §éng- Gi¸o tr×nh Kinh tÕ b¶o hiÓm- TS NguyÔn V¨n

§Þnh- §H Kinh tÕ Quèc D©n- NXB Thèng kª- Gi¸o tr×nh Kinh tÕ b¶o hiÓm- ViÖn §¹i häc Më- B¶o hiÓm tiÒn göi- TS NguyÔn ThÞ Kim Oanh-

NXB Lao ®éng x· héi - LuËt Kinh doanh b¶o hiÓm vµ c¸c v¨n b¶n h íng

dÉn thi hµnh- T¹p chÝ b¶o hiÓm- …..

Néi dung1

BH hµng hãa vËn chuyÓn

3 BH vËt chÊt c¸c ph ¬ng tiÖn vËn chuyÓn

BH vËt chÊt c¸c ph ¬ng tiÖn vËn chuyÓn

4BH tr¸ch nhiÖm d©n

sù

BH tr¸ch nhiÖm d©n sù

2

Tæng quan vÒ BH vµ KTBH

6

BH tiÒn göi5

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH

1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.1 Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan vµ b¶n chÊt cña

BH1.1.1.1 Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan

a.Rñi rob.Qu¶n lý rñi ro- KiÓm so¸t rñi ro- Tµi trî rñi ro* H×nh thøc BH ngµy cµng trë nªn phæ

biÕn vµ hiÖu qu¶ nhÊt

Rñi ro

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.1 Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan vµ b¶n chÊt

cña b¶o hiÓm1.1.1. 2 B¶n chÊt cña b¶o hiÓma. §Þnh nghÜa BHMột cách tổng quát, có thể quan niệm “Bảo hiểm là những quan hệ kinh tế gắn với quá trình hình thành, phân phối và sử dụng quỹ bảo hiểm nhằm xử lý các rủi ro, các biến cố bảo hiểm, bảo đảm cho quá trình tái sản xuất và đời sống của xã hội diễn ra bình thường”.

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.1 Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan vµ b¶n chÊt cña b¶o hiÓm1.1.1. 2 B¶n chÊt cña b¶o hiÓmb.B¶n chÊt cña BH- Qu¸ tr×nh ph©n phèi l¹i tæng s¶n phÈm quèc néi gi÷a

nh÷ng ng êi tham gia b¶o hiÓm- Rñi ro vµ sù tån t¹i rñi ro lµ b¶n chÊt cña BH- C¬ chÕ chuyÓn giao rñi ro ® îc thùc hiÖn th«ng qua

cam kÕt b¶o hiÓm- H×nh thøc ®Þch vô ®Æc biÖt doanh thu ph¸t sinh tr íc

chi phÝ ph¸t sinh sau- Sè tiÒn båi th êng tæn thÊt ® îc tÝnh to¸n trªn sè liÖu

thèng kª rñi ro vµ t×nh h×nh tæn thÊt- Lîi Ých gi÷a c¸c bªn ph¶i ® îc luËt hãa cô thÓ

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.2 C¸c h×nh thøc BH trong nÒn kinh tÕ

thÞ tr êng

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.1 Doanh nghiÖp BH

VÝ dô 1: Mét SV A tham gia b¶o hiÓm häc sinh toµn diÖn t¹i

c«ng ty b¶o hiÓm HN. Sè tiÒn BH 10.000.000, hîp ®ång cã hiÖu lùc tõ ngµy 15/8/2008. PhÝ BH ®· tr¶ ®Çy ®ñ

* Trong vÝ dô trªn doanh nghiÖp BH lµ c«ng ty BH HN

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 Çc yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.2 Ng êi tham gia BH (Bªn mua BH)

* Sinh viªn A lµ ng êi tham gia BH

Lµ çc tæ chøc, ç nh©n, ®øng ra yªu cÇu b¶o hiÓm vµ giao kÕt hîp ®ång b¶o hiÓm víi doanh nghiÖp BH. Ng êi tham gia BH ph¶i cã ®ñ n¨ng lùc hµnh vi d©n sù vµ n¨ng lùc ph¸p luËt d©n sù

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.3 Ng êi ® îc BH

* SV A võa lµ ng êi tham gia BH võa lµ ng êi ® îc BH

- Cã nhiÒu tr êng hîp ng êi tham gia BH vµ ng êi ® îc BH lµ hai ng êi kh¸c nhau

Lµ tæ chøc, c¸ nh©n cã tµi s¶n, tr¸ch nhiÖm, tÝnh m¹ng, søc kháe, kh¶

n¨ng lao ®éng, tuæi thä lµ ®èi t îng ® îc BH trong hîp ®ång BH

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH

1.1.3. 4 Ng êi ® îc h ëng quyÒn lîi BH

* SV A lµ ng êi ® îc båi th êng nÕu cã tai n¹n x¶y ra

- Ng êi ® îc h ëng quyÒn lîi BH vµ ng êi tham gia BH cã thÓ lµ hai ng êi kh¸c nhau

Lµ ng êi ® îc båi th êng hoÆc nhËn tiÒn tr¶ BH cña hîp ®ång BH.

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.5 §èi t îng BH

* §èi t îng BH lµ tÝnh m¹ng cña häc sinh A

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.6 Tai n¹n BH

-Ngµy 20/10/2006. SV A bÞ tai n¹n giao th«ng, hËu qu¶ bÞ

vì x ¬ng ph¶i vµo viÖn phÉu thuËt. §· bã bét 30 ngµy, khi th¸o bét ph¸t hiÖn x ¬ng lÖch ph¶i bã l¹i. Thêi gian ®iÒu trÞ 20 ngµy t¹i bÖnh viÖn

* Tai n¹n BH lµ tai n¹n giao th«ng cña SV A, SV nµy ph¶i vµo viÖn bã bét.

Lµ sù cè BH ®· x¶y ra kÐo theo tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp BH. Doanh nghiÖp BH ph¶i båi th êng

tæn thÊt cho ng êi tham gia BH


1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.7 Gi¸ trÞ BH (GTBH)

* VÝ dô 2: Con tµu tham gia BH ngang gi¸ trÞ: 300.000 USD. Trªn tµu chë hµng hãa A tham gia BH ngang gi¸ trÞ:20.000 USD. Tæng GTBH: 320.000 USD

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.8 Sè tiÒn BH (STBH)

VÝ dô 1: STBH: 10.000.000VÝ dô 2: STBH cña c¶ con tµu vµ hµng:

320.000 USD


1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.9 Båi th êng BH (STBT)

VÝ dô 1: STBT lµ sè tiÒn c«ng ty BH HN ph¶i chi tr¶ cho SV A (toµn bé chi phÝ kh¸m ch÷a bÖnh)

VÝ dô 2: STBT lµ sè tiÒn c«ng ty BH tr¶ cho chñ tµu (theo møc ®é thiÖt h¹i thùc tÕ cña con tµu)

Lµ kho¶n tiÒn mµ nhµ b¶o hiÓm ph¶i tr¶ cho ng êi ® îc BH (hoÆc ng êi thô h ëng hîp ph¸p trªn hîp ®ång) khi rñi ro, tæn thÊt hoÆc c¸c tr êng hîp BH kh¸c x¶y ra ®èi víi ®èi t îng BH

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.10 PhÝ BH

Theo quy ®Þnh møc phÝ b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi: « t« kinh doanh,vËn t¶i hµng ho¸: 1,83 x STBH…


1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.11 Tû lÖ phÝ BH

Lµ møc BH phÝ tÝnh trªn mét ®¬n vÞ cña STBH cho mét thêi kú BH nhÊt ®Þnh (th êng lµ 1 n¨m), nã ® îc tÝnh theo tû lÖ % so víi STBH hoÆc lÇ mét sè tiÒn tuyÖt ®èi


1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3. 12 Thanh to¸n BH

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.13 Ph¹m vi BH Lµ sè l îng tèi ®a c¸c ®èi t îng BH cã thÓ ® îc

BH

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.14 ChÕ ®é BHa. ChÕ ®é båi BH theo møc miÔn th êng

Doanh nghiÖp BH chØ chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng tæn thÊt mµ gi¸ trÞ thiÖt h¹i thùc tÕ v ît qu¸ mét møc ®· tháa thuËn


1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm1.1.3 C¸c yÕu tè cÊu thµnh BH1.1.3.14 ChÕ ®é BHb. ChÕ ®é BH theo tû lÖ-Tû lÖ STBH/GTBH (nÕu STBH < GTBH)STBT = Gi¸ trÞ thiÖt h¹i thùc tÕ x STBH/GTBH-Tû lÖ sè phÝ ®· nép/Sè phÝ thùc tÕ ph¶i népSTBT = Gi¸ trÞ thiÖt h¹i thùc tÕ x Sè phÝ ®·

nép/ Sè phÝ ph¶i népc. ChÕ ®é båi BH theo rñi ro ®Çu tiªn


1.2 ThÞ tr êng BH1.2.1 Kh¸i niÖm vµ c¸c chñ thÓ tham gia thÞ

tr êng BH1.2.1.1 Kh¸i niÖm

CÇu s¶n phÇm BH

ThÞ tr êng BH

Cung s¶n phÈm BH

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.2 ThÞ tr êng BH1.2.1 Kh¸i niÖm vµ c¸c chñ thÓ tham gia thÞ

tr êng BH1.2.1.2 Chñ thÓ tham gia thÞ tr êng BH

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.3 Néi dung c¬ b¶n cña KTBH1.3.1 §èi t îng nghiªn cøu cña KTBH MQH kinh tÕ- x· héi gi÷a ng êi tham gia BH víi c¸c

tæ chøc BH vµ MQH gi÷a c¸c tæ chøc BH víi nhau

Ch ¬ng1: Tæng quan vÒ BH vµ KTBH1.3 Néi dung c¬ b¶n cña KTBH1.3.1 §èi t îng nghiªn cøu cña KTBH1.3.2 NhiÖm vô nghiªn cøu cña KTBH

kinh te bao hiem. c1

Education