စဉ အ ကြောငးအရာ စာမျြေနာ

၁ ပြညသလတ တာ ဥြေက ဋဌ ေရာယပြငး ၁

၂ ပြညသလတ တာအစညးအ ေး အထ ပမာြေ ကြောငးနင စတငြေျငးြ

ကြောငး ကြေညာပြငး

၂

၃ ပြညသလတ တာ ြေယစားလယများ ြငြေကြေားပြငး

၂

၄ ပြညသလတ တာ ြေယစားလယများ အစညးအ ေးတြေ ရာြေမ

အ ပြအ ေြေ မတတမးတငပြငး

၄

၅ ကကျောကဖြမြ ၊ အလယပငးရပကက ဖြတလြး(၃)တငရသည ဦးပင

အြတ(၁၁၈/ခ) ကဖြကက၏ ကဖြစာရငးြတပတင(၁/က) စာအပ၌

ြတတြးတငထားရသည ကဖြပြတတ က ြြအားြညသညအချေနတင

ြညသညအစအစဉဖြင ထတကပးပါြညနင စပလျေဉးသညကြးခနး

၅

၆ ဥတတ ရသရမြ နယတင ၂၀၁၇ ခနစအတငး သစကတာပယြျေကထား

ကသာ ကကျေးရာ(၁၁)ရာ၏ ရာကဖြ၊ လယကဖြနင အြျေားပငကဖြြျေား

သတြတတငးတာရာတင မပးစးကအာင ကောငရကနငဖခငးြရသည

အကကကာငးအရာနငစပလျေဉး၍ စာရကကပါြ စာရငးနငကဖြဖပင အြန

တကယရကသာ စာရငးြနကနကအာင ြညကသ ကောငရကထားသည

က သလဖခငးနင ပယြျေကထားကသာ ရာနယနြတြျေားနင

လယကဖြြျေား ဖပညသလကဝယကရာကရမပး ပစ(၇)ရရကရး တာဝန

ရကသာဌာနြျေား ြညသကပါငးစပကောငရကကနမပး ြညသညအချေနတင

မပးစးကအာင ကောငရကကပးြညက သလဖခငးတနင စပလျေဉးသည

ကြးခနး

၁၀

၇ ကတာငတငးကကးမြ နယအတငး ပခးရးြကပါရ ဝကအာကကးကကျေးရာ

အကဖခခပညာြလတနးကကျောငးက အကဖခခပညာြလတနးလနကကျောငး

အဖြစ အေငတးဖြငကပးရန အစအစဉရ/ြရနင စပလျေဉးသည

ကြးခနး

၁၆

၈ အစးရဝနကကးဌာနြျေားနင ဖြနြာနငငတစဝနး သးစကနကသာ ပနပ

ြဒယာြျေားအားလး ကနပျေတာပနပ ကြာဖပရာတင အသးဖပကနကသာ

တစကချောငးငငအရညနင အတသးစြက ဖပညကထာငစအစးရအြ က

ဦးကောင၍ စနစတကျေြနကနကအာင ညနကကားဖပဖပငကပးရန

အစအစဉရ/ြရနင စပလျေဉးသည ကြးခနး

၁၉

၉ ဖြနြာတစနငငလးရ ကေးတကကသလြျေားတင ဝငခငက

တငးကဒသကကး/ဖပညနယြျေား၏ လဦးကရအကပါ အကဖခခမပး အချေးကျေ

ကခါယကပးရန အစအစဉရ/ ြရနင စပလျေဉးသည ကြးခနး

၂၃

၁၀ တနယနးမြ အြတ(၁)အကဖခခပညာအထကတနးကကျောငး တနယနး

ကကျောငးဝငးအတငးရ ဝနထြးအြရာ(၃)လးအား ပယြျေကမပး

(၁၀)ခနးတ(၃)ထပ RC အကောကအဦ သြဟတ ထပြကဖပာငးကရ

တာဝနထြးကောငြည ပညာကရးဝနထြးြျေား အတကပါ သငတင

ြျတသည အခနးပါဝငသည အကောကအဦ ကောကလပနငရန

လျောထားကောငရကထားဖခငး ရ/ြရနင စပလျေဉးသည ကြးခနး

၂၆

၁၁ အငးစနမြနယအတငး အ.ထ.က(၃) အငးစနကဖြကနရာတင မြနယ

ကကျောငးကပါငးစ အားကစားကငးနင အ.ထ.က(၇)အငးစနကဖြကနရာတင

မြနယကကျောငးကပါငးစ ြးလကလလအားကစားရ ကောကလပကပးရန

အစအစဉရ/ြရနင စပလျေဉးသညကြးခနး

၂၉

၁၂ ဖပညသလတကတာ၊ ဥပကဒကကြးကကာြတ၏ အစရငခစာတငဖပဖခငး ၃၂

၁၃ ကဒါကတာသနးကအာငစး၊ ြငးလြေနဒနယက တငသငးသည လနင

တရ စဆာနြျေားတင ကခးရးကရာဂါဖြစပားြ ကလျောနညးကျေေငးကရး

အတက ဌာနေငရာြျေား၊ ဖပညတငးဖပညပ အြ အစညးြျေား အားလး

ပးကပါငးလျေက စြချေကချေြတကရးေမပး ကောငရကရန ဖပညကထာငစ

အစးရအား တကတနးကကကာငးအေက လတကတာကယစားလယြျေား

က ကေးကနးဖခငး

၈၄

၁၄ ကဒါကတာသနးကအာငစး၊ ြငးလြေနဒနယက တငသငးသညအေနင

စပလျေဉး၍ သကေငရာ ဖပညကထာငစအေင အြ အစညးဝငက

ဖပနလညရငးလငး ကေးကနးဖခငးနင လတကတာ၏အေးအဖြတ

ရယဖခငး

၁၁၃

၁၅ ဒတယအကြေမ ပြညသလတ တာ (၁၁) ကြေမ ပမာြေြမေအစညးအ ေး

(၂၃) ရြေ ပမာြေ ေ ရြေား ကြောငးနင အစညးအ ေး (၂၄) ရြေ

ပမာြေ ေ ဆြေလြေြေျငးြမည ေရြေနငအြျေြေ ကြေညာပြငး

၁၁၈

D:\Plan(Pyithu)\Agenda(new)p1

(26-1

-2011

)

D:\Plan(Pyithu)\Agenda(new)p1

(26-1

-2011

) RC

D:\Plan(Pyithu)\Agenda(new)p1

(26-1

-2011

)

D:\Plan(Pyithu)\Agenda(new)p1

(26-1

-2011

)

ပြည ထောင ထ သမမတမမည ထမငသ ထ တေမငထ

ဒသမယအကြ မထပပြည ထမလတမထေမငထပ(၁၁)ကြ မထေမည ငကထြသတမ ထအ ထးအေေး

(၂၃)ရကထေမည ငကထေလမမထမမထး

၁၃၈၀ပပြည ထန ထ ပမေြါ ထးဆ ထးပ၆ ရကထ

(၂၀၁၉ပပခသ ထ ပမမထပ၁၁ ရကထ)

(ပမ ငငေလ)

ေြည ထေမငထရပ ြည ထမလတမထေမငထအထးအပေေးခထးမမ ထပဒသမယအပကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထ

(၁၁)ပကြ မထေမည ငကထြသတမထအထးအပေေးပ(၂၃)ရကထေမည ငကထေလကသပ တကထပ၁၀ပငရအချ ထ၌ပမထကျထးြြါ

မထ။ပ

[ြည ထမလတမထေမငထအထးအေေးကသပ ကြ းကြ ြထကြထကမအဖည ထပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌပပပပ

ဦးမခထမည မထကပေဆငထရကထြြ း ပအခမထးအငးမးအဖည ထပ ဦးမ ထေ ထးေအင ထ ပညတ ထကြ ငးေရးမးချြထ ပ

ပြည ထမလတမထေမငထသတးကပေဆငထရကထြါမထ။

အချထ ပ၁၀း၀၀။ပပ

အခမထးအငးမး။ ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမျငးထနပ

ဧထနမထေမငထမျငးခထဗျငး။ပ ယခသအချ ထကြြ းပ ြည ထောငထသမမတမမည ထမငသထတေမငထပ ဒသမယအကြ မထပ

ပြည ထမလတမထေမငထပ (၁၁)ပကြ မထေမည ငကထြသတမထအထးအပေေးပ (၂၃)ရကထေမည ငကထေလအအဉထပ မထြါ

ေမငနမယထ။

ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌေရငယခည ထး

အခမထးအငးမး။ ။ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌပကြ ေရငကထငြါြြ ခထဗျငး။

[ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌမထပဥကကဋဌအမကထမမထမမထာငးမထနပထမည ထနေြါမသလပကြ ေရငကထေရငယ

ြါမထ။]

ဥကကဋဌ။ ။ပအငးသတးမ ငဂငြါခထဗျင။ပ

ကသယထငးယထမျငး။ ။ပမ ငဂငြါ။

အခမထးအငးမး။ ။ပအငးသတးာသထသ ထြါြြ ခထဗျငး။

2

မကြမး

ပြည ထမလတမထေမငထပအ ထးအေေးအာေမည ငကထေကြ င ထး ထနပမ ထကျ ထးြေကြ င ထးပပ

ေကြ ငခည ထးပ

ဥကကဋဌ။ပ ပ ပ ပ ။ပတမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ ဒကေလကျထးြမနပ ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလပ

တမထေမငထပ (၁၁)ပကြ မထေမည ငကထြသတမ ထအထးအေေးပ (၂၃)ရကထေမည ငကထေလမင ပြည ထမလတမထေမငထပ

တမထေမငထအခထနအေရးေကငထမမရမထြည ချကထအရပ အထးအေေးမသလပ မကထေရငကထခထနရမနပ ြည ထမလပ

တမထေမငထကသယထငးယထပ ၄၃၃ ဦးရမထနအကထ ၃၉၄ပ ဦးမကထေရငကထြါမယထ။ပ အထးအေေးမသလပ

မကထေရငကထခထနရမဦးေရပ သသေြါထးရ ၉၀.၉၉ပ ရငခသထ ထးရမနအမကထပ အထးအေေးအာေမည ငကထ

ေကြ ငထးထန မထကျထးြေကြ ငထးပေကြ ငြါမယထ။ပ(မြ ဘငမတမျငး)

အ ထးအေေးအအဉထဖည ထလေောငးေကြ င ထးပမ ထြည ခည ထး

ဥကကဋဌ။ ။ အအဉထပ ၃ပ ပဖည ထြါမယထ။ပတမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ အအဉထမျငးကသပ

ပကြ မထဖည ထလေောငးမနအမသ ထးပဆကထကထေဆငထရကထမငးြါမယထ။

ပြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမျငးပခ ထနြ ထကြ ငးခည ထး

ဥကကဋဌ။ ။ပ အအဉထပ ၄ ပဖည ထြါမယထ။ပ ယခသပ အထးအေေးမမကထေရငကထသ ထမနပ တမထေမငထ

ကသယထငးယထမျငးအမကထပပခထနြ ထကြ ငးရ ထပဖည ထြါမယထ။

ေဒါကထမငမသး(အမ ထးေရးမး တမထေမငထအခ ထနအေရးေကငထမမ)။ပ ပ ပ ပ ။ပေးငးအြထြါေမငပ

ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ယေလပ ၂၀၁၉ပ ခသ ထ ပ မမထပ ၁၁ပ ရကထေလပ ဒသမယအကြ မထပ

ပြည ထမလတမထေမငထပ (၁၁)ပကြ မထေမည ငကထြသတမထအထးအေေးပ (၂၃)ရကထေမည ငကထေလမသလ မမကထေရငကထသ ထြါ

မဖည ထနပ ခထနြ ထကြ ငးမ တမထေမငထကသယထငးယထမျငး၏ကသယထငးပ ြည ထမလတမထေမငထပ တမထေမငထ

အခထနအေရးေကငထမမအမထးေရးမးပ ကျ ထေမငထ ေဒါကထမငမသး ပ ေအငထေမည မငတမဆဒယထက

ကသယထငးပ ခထနြထပကြ ငးမငးမငပဖည ထြါမယထ။ပ ြည ထမလတမထေမငထမင ယေ လမကထေရငကထခ ထနရေမငပ

ကသယထငးယထ ၄၃၃ပဦးရြြ း မကထေရငကထမကသယထငးယထ ၃၉၄ပဦးရကငပယေ လခ ထနြ ထကြ ငးမ ၂၉ပဦး

ရြါမယထ။ပခ ထနြ ထကြ ငးမကသယထငးယထမျငးကေမငန-

(၁) ကျကထမထမဆဒယထမပဦးရ ထထးပခထန ၃ ရကထ ပပပပပပပပ

(၂)ပ မသကထကြ းမဆဒယထမပဦးေကျငထမည ထပနပခထန ၃ ရကထ ပပပပပပပပပပပ

(၃)ပ ေကထကထမဆဒယထမပဦးမည ထပနမ ထးပခထန ၃ ရကထ ပပပပပပပပ

3

မကြမး

(၄) မြထြထမဆဒယထမပဦးမည ထပနဦးပခထန ၃ ရကထ ပပပပပပပပ

(၅) ကေငမဆဒယထမပေဒါြြ တ းေကမသထပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၆) ေြါထမဆဒယထမပေဒါမက ထချမထးပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၇) ြကထေမဆဒယထမပဦး ထေအငထပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၈) မရကထေချငထးမဆဒယထမပဦးေအငထသးပခထန ၅ ရကထ ပပပပပပပပ

(၉) ေမည ငကထဥကကငြမဆဒယထမပေဒါကထမငမ ထးေထးပခထန ၅ ရကထ ပပပပပပပပပပပပပပ

(၁၀) ပြည ထဦးထမဆဒယထမပေဒါကထမငေအငထခထပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၁၁) မငေကမမဆဒယထမပေဒါကထမငေေဖြ းေအငထပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၁၂) ေကျငကထမတမငးမဆဒယထမပဦးေမျ းာကထပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၁၃) ကမထးခြ တကသ ထးမဆဒယထမပဦးသးမရာ ထးပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၁၄) ေမငကထမယထမဆဒယထမပဦးသထးေါထးဆသ ထဟ ထးပခထန ၅ ရကထ ပပပပပပပပ

(၁၅) ငးာသးကြ းမဆဒယထမပဦးသထားေအငထပခထန ၅ ရကထ ပပပပပပပပ

(၁၆) မထမသတမဆဒယထမပေဒါ ထးမသးပခထန ၃ ရကထ ပပပပပပပပ

(၁၇) မမတရငမဆဒယထမပဦးေေငထမထးထပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၁၈) မယထမဆဒယထမပဦးမထးထးထးပခထန ၂ ရကထ ပပပပပပပပ

(၁၉) မမြမဆဒယထမပဦးြါာထးပခထန ၅ ရကထ ပပပပပပပပ

(၂၀) ေရဦးမဆဒယထမပေဒါကထမငမထးမ ထးပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၂၁) ဘသမထြည ထးမဆဒယထမပဦးေထးာထးပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၂၂) ေြါထးမထမဆဒယထမပဦးေအးမထးေအငထ(ခ)ဦးမထးမထးပခထန ၃ ရကထ ပပပပပပပပ

(၂၃) ေမည ငကထဦးမဆဒယထမပဦးဦးေငပခထန ၅ ရကထ ပပပ

(၂၄) ရငတမဆဒယထမပဦးေအငထသးမထးပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၂၅) မထလဆထမဆဒယထမပဦးမည ထပနာ ထးပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၂၆) မသထးဖည မထမဆဒယထမပဦးထးေေငထာ ထးပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၂၇) မထျထမဆဒယထမပဦးထကသမထပခထန ၁ပရကထ ပပပပပပပပ

(၂၈) ဒသကထဦးမဆဒယထမပဦးဘသ ထးမည ထပနေအငထပခထန ၁ပရကထထပန

4

မကြမး

(၂၉) ေကျငကထမထးမဆဒယထမပ ေဒါေအးမည မည မျ းပ ခထနပ ၁ပ ရကထမသလပဖည ထပကြ ြါမယထ။ ယခ ထပ

ခ ထနြ ထပကြ ငးမ ၁၀ပ ဦး ပ ယေ လ ခ ထနြ ထကြ ငးမ ၂၉ပ ဦးပ သ သေြါ ထးပ ခ ထနြ ထကြ ငးမပ ၃၉ပ ဦး

ပဖည ထြါမယထ။ပ ခ ထနမနြျကထကကထမ မရြါေကြ င ထး ထနပ အာကထြါကသယထငးယထမျငး၏ပ

ခ ထနြ ထကြ ငးမအငးပ ခ ထနအဖည ထပ ခ ထန ြည ေြးြါရ ထပ ေးငးငပဖည ထန ြထကြ ငးအြထြါမယထ

ခထဗျငး။

ဥကကဋဌ။ ။ပခထနြ ထကြ ငးမအငးသတးကသ ခထနြည ြါမယထ။

ပြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမျငးပအ ထးအေေးမကထေရငကထမအေခည အေကသ

မမထမမထးမ ထခည ထး

ဥကကဋဌ။ ။ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပဒကေလပအထးအေေးမင မကထေရငကထခထန

ရမနပတမထေမငထကသယထငးယထ ၄၃၃ပဦး ပယခထကခထနြထကြ ငး၍ပ ခထနြည ာငးမ ၁၀ပဦး ပယေလခထနြည

ာငးမ ၂၉ပဦးဖည ထ၍ပပတမထေမငထကပခထနြည ာငးမပသသေြါထး ၃၉ပဦးပဖည ထြါမယထ။ပ ခထနမနြျကထကကထမ

မရြါ။ ယခသတမထေမငထကသယထငးယထမျငးပ အ ထးအေေးမကထေရငကထမအေခည အေကသ တမထေမငထရ

အမထပြည ချကထရယြါမယထ။ပ ပြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမျငးပ အထးအေေးမကထေရငကထမ

အေခည အေမထြည ချကထကသပအမထြည မမထမမထးမထရ ထပတမထေမငထက မေဘငမြါမငးခထဗျငး။

[မသတးကြ မထမသ ထမသထေမးမည ထးြါမထ။ပတမထေမငထကပမေဘငမြါမထ။

ဥကကဋဌ။ ။ပ တမထေမငထကပ မေဘငမမနအမကထပ ကသယထငးယထမျငးအထးအေေးပ

မကထေရငကထမအေခည အေကသ ပအမထြည မမထမမထးမထေကြ ငထးပေကြ ငြါမယထ။ပ(မြ ဘငမတမျငး)

ပကြ ယထြ ထန ြည ာငးမ ထပနေမးခ ထးမျငးကသပတမထေမငထကသယထငးယထမျငးကပေမးမည ထးခည ထး ထပနပ

မကထဆသ ထရငြည ထောင ထ သအဆ ထပနပအဖအ ထးေ ထမျငးကပေဖည ကြ ငးခည ထး

ဥကကဋဌ။ ပပပပပပပပ။ပ အအဉထပ ၅ပ ပဖည ထြါမယထ။ပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ ေမးခ ထးမျငးပ

ေမးမည ထး ပေဖည ကြ ငးခည ထးအအဉထပမထေဆငထရကထြါမယထ။ပ

5

မကြမး

ေကျငကထဖည မြ လ ပ အယထထြသထးရြထကကထဖည မထမထး(၃)မ ထရမ ထနပ ဦးြသ ထအမမထ(၁၁၈/ခ)ေမည ကကထ၏

ေမည ငရ ထးမမထြသတမ ထ(၁/က)ငအသြထ၌ပ မမထမမထးမ ထာငးရမ ထနပ ေမည ြသတမမတ ကသ မမအငးမ ထမ ထန

အချ ထမ ထပမ ထမ ထနအအဉထဖည ထနာသမထေြးြါမ ထထန ြထျဉထးမ ထနေမးခ ထး

ဥကကဋဌ။ ပပပပပပပပ။ပြာမဦးငပေကျငကထဖည မဆဒယထမပဦးဘရ ထပေမးမည ထးဖသလ ဖည ထြါမယထ။

ဦးဘရ ထ(ေကျငကထဖည မဆ ဒယထ)။ ။ပပအငးသတးမ ငဂငြါခထဗျငး။ပကျ ထေမငထကပရခသထြည ထယထ ပ

ေကျငကထဖည မဆဒယထပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ဦးဘရ ထပ ဖည ထြါမယထ။ပ ေးငးအြထမနပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ သအြထမနေရငေမမငပ Power Pointပ လမထြည ခထနြည ြါ။ပ ဒါကေမငနပ ကျ ထေမငထပ

ေမးမနေမးခထးြါ။ပ ဒသေမးခ ထးေမးရခည ထးအေကြ ငထးအရထးေမကေမငနပ အမျငးကြ းရြါမယထ။ပ

ကျ ထေမငထကပ တမထေမငထကသယထငးယထမထေယငကထြါ။ပ ဥကကဋဌပကြ းခထဗျငး။ပ တမထေမငထဆသ ထရငဥြေဒပ

ေမ လြမထမကထြြ းေမငနပ ထးထးမထြည ြါမယထ။ပ ြည ထောငထသတမထေမငထဆသထရငဥြေဒြသဒထမပ ၈ပ

ြသဒထခယထ(ဃ) ပ ြည ထမလတမထေမငထဆသထရငဥြေဒြသဒထမပ ၉ပ ြသဒထမခ(ဃ)မသလမငပ တမထေမငထကသယထငးယထပ

ေမရမငေထကသ ေဖငထြည ာငးမယထ။ပ အဒမငပ သထတမငးမျငး၏မအခထနအေရးမျငးပ ရရခတငးသထေရးကသပ

ေရးေဆငထရကထခည ထးဆသမနြည ဋဌင ထးချကထြါေထြါမယထ။ပ ေငကထမထခါပ ြည ထောငထသတမထေမငထဆသထရငပ

ဥြေဒြသဒထမပ၉ပြသဒထမခ(ခ) ပ ြည ထမလတမထေမငထဆသထရငဥြေဒြသဒထမပ၁၀ပြသဒထမခ(ဂ)မသလမငထးပတမထေမငထပ

ကသယထငးယထမျငးမထပ အသးရဌငအဖအထးမျငးာတမပ ပ အချကထအကထမျငးရယခည ထးသြထြသထခထနပ

ရမယထဆသမငပ ြည ဋဌင ထးာငးြါမယထ။ပ ဒါနအြည ထပ ဖထးြသတအေခည ခတဥြေဒြသဒထမပ ၃၅၆ပ လပ ၃၅၇ပ မသလမငပ

သထတေမငထမထပ သထတမငးမျငး၏ပမရငးေထရြသ ထခထနရေမငပ ေရတေြည ငထးသထေမငြစထး ပ မေရတေြည ငထးပ

သထေမငြစထးမျငးထနြထျဉထး၍ပ ဥြေဒအရပ ကငကယထပေြးရမယထ။ပ ဖထးြသတအေခည ခတဥြေဒြါပ

ပြည ဋဌင ထးချကထမျငးထနမဆထလကျထျထပသထတေမငထမထပသထတမငး၏ပေအမထဥြငသတခြ တ မ ပြစထးသတ ခြ တ မ ပ

ငေြးငယ ထနအခည ငးဆကထမယထမဆသထရငသတခြ တ မမသလကသပဥြေဒအရကငကယထေြးရမယထသလပ ြည ဋဌင ထးာငးပ

ြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ၁၄-၅-၂၀၁၂ပ ရကထေလကပ ေကျငကထဖည မြ လယထမရငးသတးထနေမည ငရထးဌငကပ

မငေ ထရြသဂဂ ထေမဟငပမမမသလရပသတးဌငအရ ထထအေါကသအမသတးြည ြြ းေမငနပအာကထေဖငထြည ြါဦးြသထအမမထပ

(၁၁၈/ခ)ပအမထရငေမည ရပ ၁၀ပေြ ပ ေြပ၅၀ပေငကထကသပ မမရငးမမထးယြြ းေမငနပ ြသ ထရထပ ဦးမထးမည ထနမသလပ

မမငးသကသပ ေရငကဖယထရငးသကထကြ ြါမယထ။ပ ဒါကေမငနပ ေမည ြသတမငပ အပြည ငေသထးကပ ဦးြသထအမမထပ

၁(၁၇/ဃ)။ပ အကထကေမငနပ ကျးေကျငထာငးမယထဆသမနေမည ။ပ ဒဟငကေမငနပ ေကျငကထဖည မြ လယထပ

6

မကြမး

ခသ ထမရငးသတးပ မရငးမကြ းအမအမမထ(၁၁/၂၀၀၅)ပ အမကပ (မကထေမခတပ ဈ-၁)ေမည ြသတဖည ထြါမယထ။ပ

ဒါကေမငနပ ေငေငကပ (မကထေမခတပ ဈ-၁)ေမည ြသတမငပ ေဖငထြည ာငးမနြသတကေမငနပ အေြါြသထးကြသတ။ပပပပပပပပပ

၁၄-၂-၂၀၁၂ပ ရကထေလကပ မရငးသတးရယထ ပ ေမည ငရထးသတးရယထပ ဒဌငဆသထရငေမကပ ဦးမထးမည ထနရေမည ကသပ

မမရငးကျးေကျငထမမထးြသကထာငးမနဟငကသပ ေဖငထြည ချကထဖည ထြါမယထ။ပ ဒြသတမငပ အြည ငေရငထကကထကေမငနပ

ကျ ထေမငထပ ဦးြသထအမမထ(၁၁၇/ဃ)ပ ေမည ကကထကသပ မရငးေထကးယရရမနြသတ ဖည ထြါမယထ။ပ အကထကပ

ဦးြသထအမမထ(၁၁၈/ခ)ဆသမငပကျထေမငထပဒေမးခထးလေမငထးာငးမနပေမည ကကထဖည ထြါမယထ။ပဘငေကြ ငထနပ

ဒေမည ြသတကသပ ေမငထးရဆသသလရရထပ ဒမငပ Slide(2)လပ Slide(3)ကသပ ယဉထြြ းေမငနြည ာငးြါမယထ။ပ

ဘယထဘကထကြသတကေမငနပ (မကထေမခတပ ဈ-၁)ေမည ြသတကသပငဘကထြသတရအေြါြသထးမငပ ေမည ြည ထအေအာငးပ

လေဖငထြည ာငးမငပဖည ထြါမယထ။ပေအငကထကြသတကေမငနပ၁၄-၅-၂၀၁၂ပရကထေလမငပမရငးသတးကပဌငဆသထရငပ

ေမ လပ ေမည ငရထးကဌငဆသထရငေမပ မမရငးကျးေကျငထမမထးြသကထာငးမနေမည ။ပ ဒဟငကေမငနပ

ကျ ထေမငထနအမထေရမငပ ဖည ထေမနမမရငးမေမဖည ထမနအမကထေကြ ငထနပ ဒဟငကသပ တမထေမငထပ

ကသယထငးယထမထေယငကထအေလပ တမထေမငထကမထဆထနပ မငေထရမနေမကသပ ေြည ငဆသေဆးေးြြ းပ

ေမငနမထြည သထေအငထသလပ အာကထြါေမးခ ထးကသပ ကျ ထေမငထေမးမည ထးရခည ထးဖည ထြါမယထ။ပ အငးသတးကသပ

ေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ပပပပပပပပ။ပသကထြျးေရး ပေမးမည ေရးထနဆထေမည ငထးေ ထကြ းဌငကပေဖည ကြ ငးရ ထပဖည ထြါမယထ။

ေဖည ကြ ငးချကထ

ဦးေကျငထ(ဒသမယေ ထကြ း ပသကထြျ းေရး ပေမးမည ေရးထနပဆ ထေမည င ထးေ ထကြ းဌင)။ပပပပ။ပေးငးပ

အြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ တမထေမငထကသယထငးယထကြ းမျငးခထဗျငး။ပ ရခသထပ

ပြည ထယထ ပ ေကျငကထဖည မဆဒယထပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ဦးဘရ ထရပ ေကျငကထဖည မြ လ ပ

အယထထြသထးရြထကကထဖည မထမထး(၃)မငရမနပ ဦးြသထအမမထ(၁၁၈/ခ)ပ ေမည ကကထရေမည ငရထးပ မမထြသတမထပ

(၁/က)ပ ငအသြထမငပ မမထမမထးမထာငးရမနပ ေမည ြသတမမတ ကသပ မမအငးပ မထမထနအချ ထမထပ မထမထနပ

အအဉထဖည ထနာသမထေြးြါမထလပ ြထျဉထးမထနေမးခ ထးအေြါမငပ သကထြျးေရး ပ ေမးမည ေရးထနပ

ဆထေမည ငထးေထကြ းဌငမပ ြည ထထေဖည ကြ ငးြါနမယထခထဗျငး။ပ ေမည ြသတေရးကးခထန ထနြမထမကထြြ းေမငနပ

ယထယငေမည မတခထလခေရးလပ ငရထးအထးဦးးဌငအေလပ မည ထမငသထတေမည ငရထးကထြါပ ဥြေဒ

ပြည ဋဌင ထးချကထမျငးအမသ ထးပ သကထငေဆငထရကထရြါမယထ။ပ အဆသြါဥြေဒြါြည ဋဌင ထးချကထမျငးဖည ထမနပ

အခ ထး(၉)ပ မမထမမထးမျငးကးယခထနြည ခည ထး ပ အခ ထးယထ(က)ပ မမထမမထးာ ထးအမာမထးမျငးြည ဋဌင ထးချကထ ပ

7

မကြမး

အခ ထးယထ(ဂ)မမတ မျငးေျငကထာငးခည ထး ပ အခ ထးယထ(ဃ)မ ထက ထေကြ ငထးမကထေမခတမမတ ေြါမငပ

ကြထဖသလပ သတးခထမတဆြထေခါထးမျငးြါြည ဋဌငထးချကထေမအမသထးပ သကထငေဆငထရကထရမနပ အေခည အေဖည ထြါပ

မယထ။ပ မည ထမငသထတပေညမငရထးကထဆဥြေဒအြသဒထပ၃၈၀ ပ၃၈၅ပလပ၃၈၇ပြါပ ြည ဋဌင ထးချကထေမကသပယထကပ

ရထးထးငပ ကျထနမသတးသထဖသလအမကထထးပ ယခထေကြ းမသ ထထနပ ေမည ငရထးဦးးဌငကထာကထပ

ကမထးကပ ၁၉၉၄ပ ခသထ ပ မမထပ ၃ပ ရကထပ ရကထဖည ထနပ အမထလအမမထ(၁/၉၄)ကသထးပ ာသမထြည ထပ

ေဆငထရကထျကထရေကြ ငထးကသထးပမထြည အြထြါမယထ။ပေမည ငရထး ပေမည ြသတမမထမမထးမျငးပမမတ ပေရးကးပ

ပခည ထးပထးမထးညတထကြ ငးချကထထနအပသကထငေဆငထရကထျကထရမနအေအာငးဖည ထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ယခသကစြါပ ေကျငကထဖည မြ လအယထြသ ထးရြထကကထပ ဦးြသထအမမထ(၁၁၈/ခ)ပ

ေမည ကကထရေမည ြသတပ မမတ ရယသခည ထးကစရြထမငပ တမထေမငထကသယထငးယထကြ းရပ မကထဆသ ထရငကသပ

မထြည ချကထေမအရပ မမမသလေထကြ းဌငကပ ြည ထကြ ငးေြးခနမအေခည အေမျငးလပ တမထေမငထေမးခ ထးပ

အေြါပ ြည ထထြြ းေဖည ကြ ငးခနမအေခည အေလြထျဉထးြြ းပ ေငကထခတအချကထအကထေးမျငးကသပ

ရထးထးမထြည ြါမယထ။ပ မမမသလေထကြ းဌငကသပ ၂၀၁၇ပ ခသထ ပ ေမပ ၉ပ ရကထပ ရကထ ထနေြးြသလငခနမပ

အေြါမငပ ယထယငေမည မတခ ထလခေရးထနပ ငရထးဦးးဌငသတးချြထရပ ၂၀၁၇ပ ခသထ ပ ေသထကပ ၂၈ပ ရကထပ

ရကထြါငဖည ထနပ ြသထဆသထမ ပ မကထဆသထမမသလကပ ေရးကးေြးရ ထေျငကထာငးမယထဆသရထပ ဌငရသြထာသတးပ

သြထထး ပ ညတ ထကြ ငးချကထမျငးထနအပ ေဆငထရကထေြးမငးမငဖည ထြါေကြ ငထးပ ြည ထကြ ငးေြးခနြါမယထ။ပ

ပြည ထမလတမထေမငထသတးကသပ မထြည ခနမအေြါပ ြည ထမလတမထေမငထသတးရ ပ အေကြ ငထးကြ ငးချကထအရပ

သကထြျ းေရး ပ ေမးမည ေရးထနဆထေမည ငထးေ ထကြ းဌငပ ေ ထကြ းသတးရပ ၂၀၁၇ပ ခသထ ပ မြ ဂသမထပ ၂ပ ရကထပ

ရကထြါငလပ ေမငထးခတမနမမထမမထးေမည ြသတမျငးကသပ ဥြေဒသြထာသတးသြထထး ပ ညတ ထကြ ငးချကထမျငးထနပ

ေဆင ထရကထရ ထသအြထြါမဖည ထနပ မကထဆသ ထရငမြ လယထယထယငေမည မတခ ထလခေရးဦးးဌငမပ ေရးကးေြးခနမ

မရခည ထးဖည ထြါေကြ ငထးပ ြည ထမလတမထေမငထကသထးြပ အေကြ ငထးြည ထကြ ငးခနမရြါမယထ။ပ ဒသမယပ

အကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပေမြသတမထအထးအေေးမငေမးမည ထးခနမနပကြ ယထြထနြည ေမးခ ထးအေြါပ၂၀၁၈ပ

ခသထ ပကထမထဘငပ၉ပရကထေလမငပဒသမယေ ထကြ းကသယထမသထပတမထေမငထကသမကထေရငကထေဖည ကြ ငးေြးခနပ

ြါမယထ။ပ ေဖည ကြ ငးဉထကမထးကြထပ ကငယကတရထပ မသလမဟသမထပ မရငးေထမကထဆသ ထမမျငးပ မသလမဟသမထပ

မရငးေထကသယထငးယထပ တအြထခည ထးခတရမမငေျငကထာငးဖသလသအြထမငဖည ထြြ းပ အမျငးြည ထမပ

အကျ းငပမမတ ေရးကးခထနကသပေမည ငရထးကထဥြေဒြါြည ဋဌင ထးချကထမျငးထနအပေျငကထာငးေြးြသလပ

ငြါကပ သြထာသတးသြထထးမျငးထနအပ ေရးကးေဆငထရကထေြးမငးမထဖည ထေကြ ငထးပ ေဖည ကြ ငးခန ြြ းပ

8

မကြမး

ထးဖည ထြါမယထ။ပ ာသဉထကပ တမထေမငထကသယထငးယထကြ းရ ပ ဆကထြထေမးခ ထးေမးမည ထးခနရငမငပ

ာထနမထးေဖငထြည မရခနရမနပ ဦးမျးမ ထးအမထေြါကထပ ဘသးဘငးြသထေမည ကကထကသပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ကသယထငးယထကြ းမသလပ ေမည ငရထးြသတတ(၁၀၅)ေရးကးေြးခနခည ထးထနြထျဉထးြြ းပ ေမည ငရထးကထဥြေဒပ

ညတ ထကြ ငးချကထေမအေြါပသကထငေဆငထရကထမမရေကြ ငထးပ ထေဆးေမရရမနအမကထပမကထဆသ ထရငပ

မငေ ထရေ ထာမထးေမကသထးြပ သထတနေထာမထးဥြေဒလအပ ာသကထမထနမနြည ထဒဏထချမမထပ အေရးယပ

ေဆငထရကထခနခည ထးရခနြါမယထ။ပ သထတေမငထမမတမသတးမသေမမ ပ မမထးြည ထကြ ငးေရးလပ မသ ထကြ ငးငပ

မျငးဌငကြ းရပ အေကြ ငထးကြ ငးချကထအရထးပ မည ထမငသထတေမည ငရထးကထဥြေဒြါပ ြည ဋဌင ထးချကထပ

မျငးထနအပအမထေြါကထမကငယကတရထပမသလမဟသမထပမရငးေထမကထဆသထမမျငးပမသလမဟသမထပမရငးေထပ

ကသယထငးယထတအြထခည ထးခတရမမပ ေျငကထာငးငြါကပ သြထာသတးသြထထးမျငးထနအပ ေရးကးပ

ေဆငထရကထေြးမငးမထဖည ထေကြ ငထးပြည ထထမထြည ခနခည ထးဖည ထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းပ ဦးဘရ ထရပ ေမးခ ထးလြမထမကထြြ းပ

မမရထးထးမထြည ခနမ ထနအပ မည ထမငသ ထတေမည ငရထးကထဥြေဒပ ြည ဋဌငထးချကထမျငးထနအပ

မကထဆသ ထရငမြ လယထပ ယထယငေမည မတခထလခေရးလပ ငရထးအထးဦးးဌငမပ ကသယထငးယထကြ းရပ

သအြထချကထေမည ြသတမမတ ကသပ ေျငကထာငးငြါကပ ေရးကးေြးမငးသထမထဖည ထြါေကြ ငထးပ ြည ထထပ

ေဖည ကြ ငးအြထြါမယထ။ပအငးသတးကသေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ပ ။ပမသကထေြးြါ။ပ

ဦးဘရ ထ(ေကျငကထဖည မဆ ဒယထ)။ပ ပ ပ ပ ။ပ ဆကထြထေမးခ ထးေမးခထနြည ြါ။ပ ေမးခ ထးကသပ ေဖည ကြ ငးပ

မငးမနပ ဒသမယေထကြ းကသပ ေကျးေးမထြါမယထ။ပ ဒါေြမနပ ဒသေဖည ကြ ငးချကထေမကသပ ကျ ထေမငထပ

တမထပေမငထာမငပ အကြ မထကြ မထကြ ငးဖးြြ းဖည ထမနအမကထေကြ ငထနပ အမထအဆ ထးေမငနမဟသမထြါဘး။ပ

ကျ ထေမငထကပ တမထေမငထကသယထငးယထြါ။ပ ကျ ထေမငထမသလတမထေမငထေမေြါမငကပ ၂၀၁၀ပ ခသထပ

ေငကထြသ ထးမငေြါမင။ပ ေထကြ းဖမထကြ ငးမငးမငကပ ၁၉၉၄ပ ခသထကပ ညတထကြ ငးချကထေမ။ပ တမထေမငထပ

ကပ ြည ဋဌင ထးာငးမနဥြေဒကသပ ဒေ ထကြ းဌငမထခသကပ သကထငဖသလသမငး ပ မသမငးဆသမနဟငလပ

ြမထမကထြြ းေမငနပ ဆကထြထြြ းေမငနေမးချထြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထနကသေထကြ းေဖည ကြ ငးမငးမငကပ ၁၉၉၄ပ

ခသထကပညတ ထကြ ငးာငးမနညတ ထကြ ငးချကထေမအေကြ ငထးကသပဖမထြည မငးမယထ။ပအဒမငပကငယကတရထေမပ

ကေမငထးရထပ ဘယထသဘယထသသြထမယထဆသမငကသေဖငထြည ာငးမယထ။ပ ကျ ထေမငထပ ကငယကတရထပ မဟသမထပ

ြါဘး။ပ ကျထေမငထပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမထေယငကထြါ။ပ ကျ ထေမငထနအမထေရမငပ မမရငးမပ

9

မကြမး

ေမပ ကြ းကြ းကျယထကျယထဖည ထေမနပ Power Point Slide (5)ကသပ ခဏြည ေြးြါ။ပအဒမငပဘယထဘကထကပ

ြသတကေမငနပ ေမည မသ ထးဌငကမသ ထးသလပ ဦးမထးမည ထနကပ ကျးေကျငထာငးမယထဆသမနြသတ။ပ အဒါကသပ ေမည ြည ထမငပ

ငဘကထကြသတအေြါြသထးပ ေဖငထြည ာငးြါမယထ။ပ ဒါေြမနပ မရငးသတးကပ မြ လယထေမည ငရထးမးလပ

ေြါထးြြ းေမငနပ ၁၄-၅-၂၀၁၂ပ ရကထေလမငပ ဒသဖည ထေမယထဆသမငကသပ ကျ ထေမငထကမည ထရမနပ

အမကထေကြ ငထနပအဒေငကထြသထးမငပ၂၀၁၂ပခသထေငကထြသ ထးမငပေကျငကထဖည မြ လယထေမည ငရထးဌငဦးးပ

ကသပေျငကထာငးမနအခါပေမည ငရထးဦးးဌငကပကျ ထေမငထနကသမရငးေထေမည ြသတမထြသတေြးြါမယထ။ပSlide

(4)ကသပ မထချကထြည ေြးြါ။ပ ဒါမရငးေထေြးမနဟင။ပ တမထေမငထကသယထငးယထဖည ထမနအမကထေကြ ငထနပ

ဥြေဒလအပ မရငးေထေြးမင။ပ ဒါကသပ ဒသာသမထေြးမနမကသအေရးယမယထဆသြြ းခြ မထးေခည ငကထငပ

ကျ ထေမငထနဆကသေရငကထငြါမယထ။ပ အဒသခြ မထးေခည ငကထမယထဆသမငပ ဥြေဒကသဆ ထလကျထနမနအသြထပ

ပဖည ထမယထဆသမငထးပ မထချကထပ ကျ ထေမငထကကြ တ မသ ထးကသပ ဥကကဋဌကြ းမမထဆထနပ တမထေမငထကသပ

အမေြးသြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထပ အခသေမငထးေမငကပ ြည ထောငထသတမထေမငထဆသထရငဥြေဒမျငး ပ

ပြည ထမလတမထေမငထဆသထရငဥြေဒမျငးထနအပ တမထေမငထကသယထငးယထမထေယငကထကပ မငေ ထရမနပ

အေျငကထပ ဒေမးခ ထးကသေမးဖသလအမကထပ သအြထမနအောငကထအာငးေမကသပ သအြထမယထဆသမငထးပ

ဖထးြသတအေခည ခတဥြေဒြသဒထမပ ၃၅၆ ပ ၃၅၇ပ မသလမငပအကငအကယထထေြးရမယထဆသမနပအကငအကယထေမကသပ

ေြးသထေအငထဆသြြ းေမငနပ ကျ ထေမငထကပ ေမးခ ထးေမငထးေမငဖည ထြါမယထ။ပ တမထေမငထဆသထရငဥြေဒပ

ကသပ ေးငးသကထငြြ းေမငနပ ေ ထကြ းဌငမပ ကျ ထေမငထေမငထးမနေမည ြသတကသပ ာသမထေြးဖသလမငေထပ

မရဘးငးဆသမငပ အဒါဆကထြထေမးခ ထးအေလေမးမည ထးအြထြါမယထ။ပ အငးသတးကသပ ေကျးေးမထပ

ြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ပပပပပပပပ။ပမကထဆသ ထရငေ ထကြ းဌငကပေဖည ကြ ငးေြးသထြါရထ။ပ

ဦးေကျငထ(ဒသမယေ ထကြ း ပ သကထြျ းေရး ပ ေမးမည ေရး ထနပ ဆ ထေမည င ထးေ ထကြ းဌင)။ပ ပ ပ ပ ။ပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ြည ထမလတမထေမငထဥြေဒြသဒထမပ ၉ပ ြသဒထမခ(ခ)လပ ြည ထမလတမထေမငထဆသထရငဥြေဒပ

ြသဒထမပ ၁၀ပ ြသဒထမခ(ဂ)မငပ ြည ဋဌင ထးာငးမနပ တမထေမငထမငမထြည ေဆးေးမယထနကစရြထမျငးထနြထျဉထး၍ပ

ပဖည ထေ ပ ဖထးြသတအေခည ခတဥြေဒအရပ ဖထးာငးမနပ အဖအထးမျငးထနပ ယ ထးမသလကသကသယထငးြည မနပ

အဖအထးေထမျငးပ မသလမဟသမထပ ြသဂဂ ထမျငးရေဆငထရကထချကထမျငးထန ြထျဉထး၍ဖည ထေပ ေမးမည ထးခည ထး ပ

ေဆးေးခည ထးထနပ အချကထအကထရယခည ထးဆသမနြည ဋဌင ထးချကထကသကသးကငးြြ းပ ယခသပ တမထေမငထပ

ကသယထငးယထကြ းအေလပ ေမည ြသတမမတ ရယသမအေခည အေဖည ထေကြ ငထးပ မသတးမြထရရြါမယထ။ပ အဆသြါပ

10

မကြမး

ေမည ြသတရရသမထန ြထထျဉထးြြ းပ မမမသလယထယငေမည မတခထလခေရးလငရထးအထးဦးးဌငကပ ကထရပ

ကျထနမသတးေဆငထရကထျကထရမနပ ေမည ငရထးကထဥြေဒြါပ ြည ဋဌငထးချကထမျငးထနအပ အဆထေြည ငပ

သြထကသထေဆငထရကထသ ထဖသလအမကထပ ေမည ြသတမမတ ရယသမနအခါမငပ ေဆငထရကထရမယထနအချကထအကထပ

ေမကသပ မမမသလအမေြးပ မတေဆငထရကထခည ထးဖည ထြါမယထ။ပ ကသယထငးယထကြ းအေလပ ြည ထောငထသပ

တမထေမငထ ပ ြည ထမလတမထေမငထဥြေဒမျငးထနအပ ေမည ြသတကသေမငထးခတြသထခ ထနရြါမယထ။ပ အဒသပ

ေမငထးခတရငမငပ မကထဆသထရငဌငကပ ေငထနာ ထးသကထငရမနဥြေဒ ပ ထးမျဉထးထးကမထးေမအေြါ

မငပ သအြထချကထေမလြထျဉထးြြ းေမငနပ ယေဆငထရမထပဖည ထေကြ ငထးပ ရထးထးမထြည သြါမယထ။ပ

ပမည ထမငသထတေမည ငရထးပ ကထဥြေဒြါြည ဋဌင ထးချကထေမအရပ ေဆငထရကထေြးေခည ထးဟငပ ဖထးြသတ

အေခည ခတဥြေဒြသဒထမပ ၃၅၆ ပ ၃၅၇ပ ြါြည ဋဌင ထးချကထေမအမသ ထးပ သထတမငးေမရပ မရငးေထရရြသ ထဆသထ

ာငးမနပ မေရတေြည ငထးသထမနပ ြစထးေမ ပ သထတမငးေမရေအမထဥြငသတခြ တ မ ပ ြစထးသတခြ တ မ ပ ငေြးပ

ငယ ထနအခည ငးဆကထမယထေရးဆသ ထရငသတပခြ တ မေမကသပ အကငအကယထေြးသထေရးအမကထပ ပေဆငထရကထ

ေြးေရခည ထးြဖည ထြါမယထ။ပ မသလဖည ထမနအမကထပ တမထေမငထကသယထငးယထပကြ းအေလပ ကငယကတရထရ

ကသယထငးြည မကသရယြြ းပ မကထဆသ ထရငမြ လယထမငပ ငေရငကထေျငကထာငးြါကပ ဥြေဒလအပ

ေဆငထရကထေြးသမနဆဒရမနအေျငကထပ ေဆငျထငေဆငထရကထေြးမထဖည ထြါေကြ ငထးပ တမထေမငထ

ကသယထငးယထကြ းရပ ဆကထြထေမးခ ထးအေြါပ ြည ထထရထးထးေဖည ကြ ငးအြထြါမယထ။ပ ေကျးေးမ ထ

ြါမယထ။ပ

ဥမတရမရမြ လယထမထပ ၂၀၁၇ပ ခသ ထအမ ထးပ မ ထေမငြယထဖျကထာငးေမငပ ေကျးရင(၁၁)ရင၏ပ ရငေမည ပ

ယထေမည ထနပ အမျငးြသ ထေမည မျငးပ မမထမမထမသ ထးမငရငမ ထပ ြြ းးေအင ထပ ေဆင ထရကထသ ထ ခည ထးမရမ ထပနပ

အေကြ င ထးအရင ထန ြထျဉထး၍ပ ငရကထေြါမပ ငရထး ထနေမည ြည ထအမ ထမကယထရေမငပ ငရထးပ

မ ထက ထေအင ထပ မ ထကနမသလပ ေဆင ထရကထာငးမ ထကသပ မသခည ထးထနပ ြယထဖျကထာငးေမငပ

ရငယထမမထမျငး ထနပ ယထေမည မျငးြည ထမကထေယထေရငကထရြြ းပ ြသတ တ(၇)ရရေရးပ မငေ ထရေမငဌငမျငးပ

မ ထမသလေြါ ထးြထေဆင ထရကထေြြ းပ မ ထမ ထပနအချ ထမ ထပ ြြ းးေအင ထပ ေဆင ထရကထေြးမ ထကသပ

မသခည ထးမသလ ထနပြထျဉထးမ ထနေမးခ ထး

ဥကကဋဌ။ ။ပဥမတရမရမဆဒယထမပဦးေကျငထမထး ထပေမးမည ထးဖသလပဖည ထြါမယထ။

ဦးေကျငထမထး ထ(ဥမတမရမဆ ဒယထ)။ ပပပပပပ။ပ ေးငးအြထမနပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ဥကကဋဌကြ းထနပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမျငး ပ ြည ထောငထသအဆထနအဖအထးေထမျငးထနပပ

11

မကြမး

အငးသတးပ မ ငဂငြါခထဗျငး။ပ ပ ကျထေမငထကေမငနပ ဥမတရမရမဆဒယထမပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ကသယထငးယထပ ဦးေကျငထမထး ထပ ဖည ထြါမယထ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ကျ ထေမငထနပ

မဆဒ ယထဖည ထမနပ ဥမတရမရမြ လယထဟငပ ြခးသးမထနာြထေမနပ ေကျးရငအမျငးသြါေထဖ ထးာငးပ

မငဖည ထြါမယထ။ပ ေြည ထေမငထဖည ထငမနအချ ထမငပ မတကထးထနြမထမကထမနအရငေမမငပ ကြ းေသထးပ

ြယထဖျကထခည ထး ပ ေဆငထရကထခည ထးေမရခနေြမယထပသလပ ေဒမခတေမဖည ထမနပ မထေမငမထးမငရေမနပ

ေကျးရငအမျငးသပေငကထပြြ းမမသလသြထကသ ထေမနပယထယငေမည ေမကေမငနပြယထဖျကထသထဖသလပမရခနြါဘး။ပ

ကျ ထေမငထမသလပ ၂၈-၁၂-၂၀၁၆ပ ရကထေလမငပ ယထေမည ေမကသပ ြသတတ(၇)ရရေရး ပ မထေမငရငေမကသပ

ြယထဖျကထေရးဆသြြ းေမငနပေြည ထေမငထေကငထကသပမထြည ခနြါမယထ။ပပေငကထပ၂၈-၂-၂၀၁၇ပရကထေလမငပ

ထးပ ြည ထမလတမထေမငထမငပ ေမးခ ထးေမးမည ထးခနြါမယထ။ပ အဒေမငနပ မကထဆသထရငေ ထကြ းဌငကေြြ းပ

ေမငနပကျထေမငထမသလပဥမတရမရမြ လယထမငရမနပအမထေခည ပ၅၀ပအာကထပေကျးရင(၁၁)ရငကသပြယထဖျကထေြးပ

မယထဆသြြ းေမငနမပေဖည ကြ ငးမငးြါမယထ။ပအဒသြပကျ ထေမငထမသလပ ၃-၄-၂၀၁၇ပရကထေလမငပ (၄၆/၂၀၁၇)ပ

ေငကထပ ၁-၆-၂၀၁၇ပ ရကထေလမငပ (၈၁/၂၀၁၇)ထနပ ဒမထေမငြယထဖျကထအမထလထနပ ေကျးရင(၁၁)ရငကသပ

ြယထဖျကထခနြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ဒြယထဖျကထာငးမနေကျးရငေမကသပ ရငေမည ေမ ပ မငမငြသထေမည ေမ ပ

အမျငးြသထေမည မျငးကသပ မကျမရေဖသလလပ ြယထဖျကထြြ းယထေမည မျငးပ ြသတတ(၇)ရရြြ းေမငနမပ ဒေမငထမေမပ

သကထြျးရမထာသမထေချးသထဖသလအမကထကသပ မကထဆသထရငဌငမျငးကပ ေဆငထရကထေမနဟငကသပ ြြ းးမပ

ရ/မရပကျ ထေမငထမသလပေမးမည ထးခနြါမယထ။ပအဒသပသတမထးေမနအချထမငပ၂၀၁၈ပခသထအာပေဆငထရကထသလပ

မြြ းမငကသပပေမ ရြါမယထ။ပအဒေမငနပ၁၆-၄-၂၀၁၈ပရကထေလမငပေြည ထေမငထေကငထကသပမထြည ေမငထပ

ထးပဒဌငချထးေမထးမမရမငကသပေမ ရြါမယထ။ပေငကထမကျမနပေဆငထရကထချကထေမမရခနမနပ

အမကထပငရထးေမမငးေမငကသပေမရြါမယထ။ပ

ေငကထပ ြည ထမမချ လကပ ဒဟငေမကသပ ကသယထငးယထေမငထကြ းကပ ြယထဖျကထမယထပေညြငေြပ

မယထသလပအခသာေဆငထရကထမထးပမရဘး။ပကျ ထေမငထမသလပဘငမထးပသြထမရေမးဘး။ပအဒါေမကသပ

ဆကထကထေမးမည ထးေြးြါဆသြြ းေမငနမပ မထြည ငမနအမကထပ မကထဆသ ထရငဌငအမးမးထနပ ထးပ

ေဆးေးြြ းေမငနထးြပ ဒါမထေမငကပ ြယထဖျကထမန ငရထးမငေမယထသလပ မရြါမယထ။ပ

ဒါထးြပကျထေမငထမသလပအရထမထးကပကျထေမငထမသလပမြါမယထ။ပေမးခထးေဖည ဆသေျကထကပဒါငရထးပ

ေမေမယထသလပ ကျထေမငထမသလပ မထြည ခနဖးြါမယထ။ပ မထြည ေမငနပ ဒါေြမနပ ဒမထြည ာငးမငရထးပ

12

မကြမး

ြယထဖျကထခနရထပ ေငကထပ ကျ ထမနဟငေမပ ဆကထသြထသ ထမငဖည ထမနအမကထပ ဒါကသေငထနဆသ ထးေခနြါမယထ။ပ

အဒေမငနပဒေမည ငရထးကသပကျ ထေမငထမသလပေခါေြးေမငနထးြပမထေမငကေြးမနပPointပေရငေပ

မယထ။ပ ေမည ငရထးကပမထခါမေပမထေမငကပ ရငသလမမထမမထေြမယထသလပအဒေရငကပ ရငမဟသမထပ

ဘလပကသထးဖည ထရထဖည ထေမယထ။ပဒသမျ းေမေမနအမကထပဒါြယထဖျကထဖသလအခကထအခေမကြ တ မယထဆသပ

ပြြ းေမငနပ ရထးြည ခနဖးမငေမငနပ ရြါမယထ။ပ အဒါလပ ကျ ထေမငထမသလကပ ဒမကထဆသထရငဌငပ ဘယထဌငမငပ

အဓကမငေ ထရမယထ။ပ မထေမငမငပ မငေထရမယထ။ပ မထေမငကထးပ ြယထဖျကထြြ းေြြ ဖည ထမနပ

အမကထပ ေမည ငရထးမငမငေ ထရငး။ပ မထေမငမငပ မငေထရငး။ပ ဒထခသကသပ ထးေြါထးြထမပ

ေဆငထရကထေချထမနအမကထပ ဒေမးခ ထးကသထးြပ ကျ ထေမငထမသလပ တမထေမငထကေမးမည ထးရခည ထးပ ဖည ထြါပ

မယထ။ပ အဒေမငနပ ဒမကထဆသ ထရငေြည ထေမငထေကငထလပ မငေထရဌငဆသထရငအမးမးကသထးပ

ကျ ထေမငထမသလပ အခါအငးေျငထငပ ဒဟငေမလြမထမကထသလပ အမြ မမထးထးြပ ေဆးေးမယထ။ပ ထးပ

မသ ထြထမယထ။ပ

ဒါေြမနပဒပ၂၀၁၉ပခသထအာပြြ းးမ ပေဆငထရကထေမပအငးထးချကထေမကသပအမျငးကြ းေမေပ

ရြါမယထ။ပအဒေမငနပ၁-၆-၂၀၁၇ပရကထေလကပြယထဖျကထာငးမနဟငကပ၂၀၁၉ပခသထမငေမငထမြပ ပြြ းးပ

ေအငထေဆငထရကထမအငးပ အငးထးချကထေမရေြါမယထ။ပ အဒါေကြ ငထနမသလသလပ ကျထေမငထမသလပ ၂၀၁၇ပ

ခသထကြယထဖျကထာငးမနပ ေကျးရင(၁၁)ရင၏ပ ရငေမည ပ ယထေမည ထနပ အမျငးြသထေမည မျငးကသပ ေမည ြည ထမထပ

အမထရေေမငပ ငရထးကသပ မ ထက ထေအငထပ မထမသလေဆငထရကထေမထကသပ မရသခည ထးထနပ ြယထဖျကထပ

ာငးေမငပေကျးရငမျငး၏ပယထမမထမျငး ပအမျငးြသထေမည မျငးပမကျြြ းပသကထြျ းယထေမည မျငးပြသတတ(၇)ရရပ

၍ပမငေ ထရေမနပမကထဆသထမနဌငေမကပမထကနမသလေြါထးြထြြ း ပမထမထနအချ ထမထပ ြြ းးေအငထပ

ေဆငထရကထေမထကသပမဆဒရထြည ထမမျငးကသယထငးပမရသြါမဖည ထနပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းမပ

မထဆထပနပေးငးငပေမးမည ထးအြထြါမယထခထဗျငး။ပအငးသတးကသပေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပသကထြျးေရး ပေမးမည ေရးထနပဆထေမည ငထးေ ထကြ းဌငကပေဖည ကြ ငးရထဖည ထြါမယထ။

ေဖည ကြ ငးချကထ

ဦးေကျငထ(ဒသမယေ ထကြ း ပသကထြျ းေရး ပေမးမည ေရးထနပဆ ထေမည င ထးေ ထကြ းဌင)။ ပပပပ။ပ

ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ

ဥမတရမရမဆဒယထမပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပဦးေကျငထမထး ထရေမးခ ထးကသပေြည ထေမငထပ

13

မကြမး

ေကငထရေဖည ကြ ငးချကထထနအမပ သကထြျ းေရး ပ ေမးမည ေရးထနပ ဆထေမည ငထးေထကြ းဌငမပ ေြါထးြထပ

ရထးထးေဖည ကြ ငးမငးမငပဖည ထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌပကြ းခထဗျငး။ပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းေမးမည ထးမနေမည ေရငေမဟငပ

မယတေငမထနပ မဘငေြမထေ ထးကျထာ ထးမမထးေရးေထကြ းဌငကပ ြြ းခနမနပ ၂၀၁၇ပ ခသထအမထးကပ

ပကြ းေသထးေမငေမည အဖည ထကပြယထဖျကထခနမနေရငမျငးဖည ထြါမယထ။ပကသထးကြ းေသထးကေပ ၁၁၃.၈၉၃ပဧက ပ

ြေးကြ းေသထးကေပ၃၇.၃၀ပ ဧက ပ ေမငထကြ းေသထးကေပ ၁၀.၅၅ပ ဧကထနပ သကထကြ းေသထးကေပ

၆၁၇.၆၈၃ပဧကပ သသေြါထးပ၇၇၉.၄၂၆ပဧကကသပြယထဖျကထေြးခနမငပ ဖည ထြါမယထ။ပဒသပြယထဖျကထေြးခနရပ

မနပ အေကြ ငထးအရထးမငပ ယထေမည အဖည ထပ ၅၅၃ပ ဧကေကျငထ ပ ရငေမည အဖည ထပ ၁၈၁ပ ဧကေကျငထပ

အမျငးြသထ/မငမငပေညမအဖည ထပ ၄၄ပဧကေကျငထပအမသတးြည သထဖသလအမကထပြယထဖျကထေြးခနခည ထးဖည ထေကြ ငထးပ

မရရြါမယထ။ပ ကြ းေသထးေမငေမည အဖည ထကပ ြယထဖျကထေြးခနမနပ ဧရယငေမပ ဥမတမရမြ လယထပယထယငပ

ေမည မတခထလခေရးထနပ ငရထးအထးဦးးဌင ပ မထေမငဦးးဌင ပ ေကျးရငအသြထချြထေရးမးမျငး ထနပ

ေဒမခတြည ထမေမြါေထမနအဖ မျငးပ ကထးဆထးထေဆးေဆငထရကထခနမနအခါမငပ ကထရပ ေမည ြည ထပ

ထေဆးြြ းမနအာပကြ းေသထးေမအေအာငးမငပကသထးကြ းေသထးဟငြယထဖျကထမနဧကဟငပ၁၁၄ပဧကခထလပ

ရြါမယထ။ပ ေမငထကြ းေသထးကြယထဖျကထမငပ ၁၀ပ ဧကေကျငထ ပ သကထကြ းေသထးကပ ြယထဖျကထမငကပပ

၁၉ပ ဧကခထလထနပ သသေြါထးပ ၁၄၃ပ ဧကေကျငထဟငပ ကြ းေသထးေမငေမည အဖည ထမပ ြယထဖျကထေြးခနမနပ

အမထလငြါပ ေမည ြသတညတ ထးရအြည ထဘကထ(မထေမငဧရယငမပ ြယထဖျကထခည ထးမရေမးမနဧရယင)အမထးပ

ကျေရငကထေပေကြ ငထးပထေမရရြါမယထ။ပကထးဆထးထေဆးဖသလပကျ ထရေေမးမနပြေးကြ းေသထးမပ

ြယထဖျကထဧရယငထနပ သကထကြ းေသထးမပ ြယထဖျကထဧရယငေမကသထးြပ ဆကထကထထေဆငထရကထပ

ျကထရေကြ ငထးပမထြည အြထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ေမည ြည ထမငပ ေမည ယငအေအာငးမျငးဟငပ အထးထနအမျငးပ ြထေားမရကြ ပ

ြါမယထ။ပ ယခသသပ ကြ းေသထးေမငပေညမအဖည ထမပ ြယထဖျကထခနမနအေအာငးမငပ ေမည ြည ထမထရမပ

အေခည အေကမေမကသပ မကထဆသထရငဌငအဖအထးမျငးလပ ထးေဆငထရကထြြ းပ အမ ထမထရပ

မနဧရယငေမကသပ ထရရမမငပ ေမည အမသ ထးအမငသြထ ထး ပ ေမည ြသတာသမထခည ထးသြထထးမျငးကသပ ၂၀၁၈-

၂၀၁၉ပ ဘဏဍငေရးထအမထးမငပ ြြ းးေအငထပ ေဆငထရကထမငးမဖည ထြါမယထ။ပ အဒသပ ေဆငထရကထြြ းပ

မငးမမငျထပ၂၀၁၇ပခသထ ပယထယငေမည ဥြေဒ ပထးဥြေဒြါပြည ဋဌင ထးချကထေမလအပယထယငေမည ပ

သြထြသ ထခထနြည ကထမမထြသတတ(၇)ပ ာသမထေြးသထဖသလပ မကထဆသ ထရငယထယငေမည မတခ ထလခမအဆထနဆထနမပ

14

မကြမး

ထေဆငထရကထမငးသထမနအေခည အေဖည ထေကြ ငထးပ တမထေမငထကသယထငးယထကြ းရ ေမးခ ထးအေြါပ

ေြည ထေမငထေကငထရပ ေဖည ကြ ငးချကထထနအမပ ေြါထးြထရ ထးထးေဖည ကြ ငးအြထြါမယထ။ပ အငးသတးကသပ

ေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပမသကထေြးြါ။ပ

ဦးေကျငထမထး ထ(ဥမတရမရမဆ ဒယထ)။ ပပပပပ။ပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ဆကထြထေမးခထးပ

ေမးမည ထးခထန ြည ြါခထဗျငး။ပ အခသသမျ းပ ေထကြ းေဖည ကြ ငးေြးမငကသထးပ ေကျးေးမထြါမယထ။ပ ဒါေြမနပ

မချ လဒအေခည အေေမကပ ကျ ထေမငထမသလထးပ မေြြ းမငးဖည ထြါမယထ။ပ မကထဆသ ထရငပ ေအငကထေခည ပ

ဌငအဆထပနဆထနမငပ ကျ ထေမငထနမသလအမြ မမထးေမဆသတေဆးေးြြ းေမငနမပ ဒအမငးေမေကြ ငထပနပ ေမးမည ထးပ

ေခနမငြါ။ပ ဆသသချထမငကပ ဘယထမကမငးေြြ းေမငနမပ ဘငဖည ထသလသြထမရမင။ပ အဓကပ အဒါကသပ

မမကျကျပ မကထဆသ ထရငပ အခသဟငကပ ေမည ငရထးကမထေမငကြယထဖျကထသကထမမငျထပ ေမည ငရထးပ

ကဒါကသမငးသြထရမင။ပ အဒေမငနပ ေမည ငရထးကသြထမနအချထမငေကငထးမယထ။ပ ခသကေ ထကြ းထးပ

ပေညဖမငးြြ းြြ ။ပ ေဖည မငးမနေရငမငပ မထေမငကြ းေသထးအမထးမငပ မထေရငေမေမယထ။ပ အဒပ

ေမနဟငကသပ မမကျကျပ ဘယထေရငေမငနေမယထ။ပ ေမနအမကထပ မကထဆသ ထရငမထေမငပ

ဌငလပ ပ ဒါေမကေြးာငးမငပ ေမယထ။ပ ထးဖသလမကျမနညတ ထကြ ငးချကထပ ဘယထမကညတ ထကြ ငးမငပ

။ပအဒါေမကမြြ းေမငနပေငကထကျေြါမယထ။ပ ထးေြါမယထ။ပအဒေမငနပ၂၀၁၇ပကမ ထးကပ

ြယထဖျကထာငးမငပ အခသြယထဖျကထမန ငရထးမငထးြပ ဥမတရမရမြ လယထကပ အဓကမထေမငအမထးပ

ယထပေမည ငရထးကပ ၂၀၁၅ပ ခသထေကငကထာငးမငရြါမယထ။ပ အဒါကပ ၄၆၄၈ပ ဧကေကျငထေငကထပ

ယထယငေမည ရြါမယထ။ပ ဒါေမပ ကသေဆငထရကထဖသလထးပ ကျ ထေမငထမသလပ သြထထးဉထေမကျ ထေြါေမးပ

မယထ။ပ အဒေမငနပ ဒငရထးေမကသပ အမ ထရမပ ကျ ထမန ငရထးေမကသပ ဆကထြြ းေမငနပ ေဆငထရကထသ ထမငပ

ပဖည ထမနအမကထပ ဒါကသမဆဒရထြည ထမေမရကသယထငးပ ကျ ထေမငထေမးမည ထးေရခည ထးဖည ထြါမယထ။ပ

အဒေမငနပ ကထရေမည ြည ထေမငထမငမြပ သသေြါထးပ ၁၃၁၃.၄၇၇ပ ဒါေမည ငရထးမငထးပ ဒငရထးပ

ရြါမယထ။ပဧကရမယထ။ပ ရေမငနအခသြယထဖျကထသကထမန ငရ ထးေမင ထမပ ၇၇၉.၄၂၆။ပ ဒါပ ၁-၆-၂၀၁၇ပရကထေ လ

ေငကထဆသတးာငးပြြ းေမငနမပ ြယထဖျကထသကထမယထ။ပ အဒသြယထဖျကထသကထမနအေအာငးအေြါမငပ

အခသကပ ကျ ထေမငထေမးမနေမးခ ထးမငထးြါမယထ။ပ ဘယထအချ ထမငပ ြြ းးေအငထေဆငထရကထမင။ပ

၂၀၁၈-၂၀၁၉ပ ခသထမငြြ းးမငငး။ပ အဒါေမပ အကသ ထသတးကသပ မ ထေအငထသြထသ ထမငး။ပ အခသပ

မကထဆသ ထရငေမည ငရထးဦးးကေြြ းေမငနမပ ပေညဖကြ ငးမယထ။ပေြည ထေမငထေကငထကပေဖည ကြ ငးမယထ။ပ

15

မကြမး

သကထြျးေရး ပ ေမးမည ေရးထနပ ဆထေမည ငထးေထကြ းဌငကေြြ းေမငနမပ ေဖည ကြ ငးမယထ။ပ အဓကကပ

မငးေမငကပ ကျထေမငထမသလမမငပ မထေမငကြြ းေမငနမပ တဆသကမထးကပ မငးေမငြါ။ပ

မထေမငကပ ဒါေမကသပ မငးပေြါမယထ။ပ ဒအချကထအကထေမကသပ ဆကထကထြြ းေမငနမပ ြည ထထပ

ထးြြ းေမငနမပ မကထဆသ ထရငပ ကျ ထေမငထမသလပ တမထေမငထကသယထငးယထြါမယထ။ပ အခသကပ

အသြထချြထေရးြါမယထ။ပမကထဆသ ထရငြည ထမာသြါမယထ။ပေထကြ းေဖည မငးမနအာမင။ပဒါေြမနပအဒါေမပ

အငးသတးဟငပ ကျ ထေမငထမသလထးပ ြါြါမယထ။ပ မငးေမယထဆသမငကသပ မေမနအမကထပ ဒေမးခ ထးကသပ

ေမးရခည ထးဖည ထြါမယထ။ပ အဒေမငနပ ေထကြ းဌငအေလကပ ဒအမငးေမကသပ မမကျကျေဖငထြည ြြ းေမငနမပ

မကထဆသ ထမနပ မယတေငမထပနပ မဘငေြမထေ ထးကျထာ ထးမမထးေရးေ ထကြ းဌင ပ မထေမငဦးးဌငထနပ

ထးေြါထးြထြြ းေမငနမပ ေဖည ရထးေြးသထမရ/မရပ ဥကကဋဌကြ းမမထဆထနပ ေးငးငေမးမည ထးအြထြါပ

မယထခထဗျငး။ပအငးသတးကသပေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပသကထြျးေရး ပေမးမည ေရးထပနဆထေမည ငထးေထကြ းဌငကပေဖည ကြ ငးရထဖည ထြါမယထ။ပ

ဦးေကျငထ(ဒသမယေ ထကြ း ပသကထြျ းေရး ပေမးမည ေရးထပနဆ ထေမည င ထးေ ထကြ းဌင)။ ။ပ

တမထေမငထကသယထငးယထကြ းအေလပ သြထထးေမကသပ အချ ထထနမထေြည းြြ းြည မထေအငထပ

ေဆငထရကထေြးသထဖသလအမကထပ ဆကထြထေမးခ ထးေမးမည ထးမယထသလပ ခတယြါမယထ။ပ ဒသြထ ထးဟငဆသသလပ

ရရထပ အြသ ထးထြသ ထးြါြါမယထ။ပ အဓကကေမငနပ မထေမငဧရယငကေြြ းေမငနပ ြယထဖျကထသကထမနပ

ဧရယငေြါာကထငမပ ဒသမယအဆထပနအေလပ သအြထမနေမည မသ ထးမငခည ထးသြထထးေမကသပ ေဆငထရကထပ

ပြြ းပ ြသတတ(၇)ာသမထေြးရမယထနအေအာငးဖည ထြါမယထ။ပ ဒသေဆငထရကထမနအခါမငပ မထေမငဦးးဌငရပ

သြထထးမထခသကသပ အပေညခခတာငးေမငထထးြပ မကထဆသ ထရငေဒမရပ ေြည ထေမငထေကငထေအငကထမငပ

ရမနဌငအဖအထးေမရပ ေြါထးြထထးမကထးြပတမထေမငထကသယထငးယထကြ းမထြည မသြပ

အမထအေရးကြ းြါမယထ။ပ ဒသြထ ထးေမကသပ အချ ထထပနမထေြည းပ ေဆငထရကထမငးသထဖသလအမကထကသပ

ဒအဖေမဟငပ ထးေြါထးြထမေကငထးေကငထးလပ ေဆငထရကထမငးဖသလထးပ သအြထမငညဖထြါမယထ။ပ

အဆထန ထဆထပနရမနအေျငကထပ ကြ းေသထးေမငေမည အဖည ထမြယထဖျကထေြးခနြြ းပ ာကထေြါငမနပ

ေညမေမကသပ ရရမမငျထပ ေမည ေမရငရထးကသပ အမအကျမမမငျထပ မမမသလပ ြသတတ(၇)ာသမထေြးသထပ

မယထနအေခည အေဖည ထေကြ ငထးပ တမထေမငထကသယထငးယထကြ းရပ ဆကထြထေမးခ ထးအေြါပ ြည ထထပ

ရထးထးေဖည ကြ ငးအြထြါမယထ။ပေကျးေးမထြါမယထ။ပ

16

မကြမး

ဥကကဋဌ။ ။ပအဒမငပမကထဆသထရငေ ထကြ းဌငအေလပတမထေမငထကသယထငးယထပေမးမည ထးမနပ

ကစမျငးကသပ ြည ထထထးေဆငထရကထေြးဖသလပ သအြထမယထသလပ ယဆြါမယထ။ပ အဒါကသထးပ ေသထးေထးပ

ေဆငထရကထေြးဖသလပသအြထမငဖည ထြါမယထ။ပ

ေမင ထမ ထးကြ းမြ လယထအမ ထးပ ြခးသးမေြါရပ ေတေအငထကြ းေကျးရငပ အေခည ခတြငမမ ထးေကျင ထးကသပ

အေခည ခတြငမမ ထး ထေကျင ထးအဖည ထပ အဆ ထနမသးမည ထနေြးရ ထပ အအဉထရ/မရ ထနပ ြထျဉထးမ ထန

ေမးခ ထး

ဥကကဋဌ။ ။ပပေမငထမထးကြ းမဆဒယထမပဦးမထးမထးပေမးမည ထးဖသလ ဖည ထြါမယထ။ပ

ဦးမ ထးမ ထး(ေမင ထမ ထးကြ းမဆ ဒယထ)။ ပပပပပပပ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ဥကကဋဌကြ းထနပ အငးသတးပ ရတထ ထးချမထးေမည ကြ ြါေ။ပ ကျ ထေမငထကေမငနပ ေမငထမထးကြ းမဆဒယထကပ

ဦးမထးမ ထးပ ဖည ထြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းမမထဆထနပ မကထဆသထရငေထကြ းဌငပ

ကသပ ေမးမည ထးသမနေမးခ ထးကေမငနပ ေမငထမထးကြ းမြ လယထရပ ယထဆသတးပ ြခးသးမေမငထမ ထးကြ းေြါကပ

ေတေအငထကြ းမမထးေကျငထးကသပ မမ ထး ထေကျငထးအဆထနမသလပ မသးမည ထနေြးရ ထပ အအဉထရ/မရပ

ေမးမည ထးသခည ထးဖည ထြါမယထ။ပ ဒေမးခ ထးကသေမးမည ထးရခည ထးပ အေကြ ငထးအကျ းကသပ ေဖငထြည ြါမယထ။ပ

ဒေတေအငထကြ းမမ ထးေကျငထးမထရမနပ ေတေအငထကြ းေကျးရငဟငပ ေမငထမထးကြ း-ေြည ထေမငထပ

ကငးမထးရပ တေဘးမငရြါမယထ။ပ ဒါေြမနသလပ ေမငထမကထေမငထဆထးပ အေကအေကငကထမျငးြည ငးပ

မနပ ေမငထမ ထးမျငး ပ ျေမည ငထမျငးကသပ ဖည မထမ ထးေဖငကထသြထာငးမနကငးမထးဖည ထြါမယထ။ပ

ရငမရငမငးအမျငးသဟငပ ြခးသးမကသမ ြြ းေမငနပ မသးအခါပ မျထချ း ပ ဖငးသကထ ပ ါးကထ ပ ေလေဆငထးမငပ

ကျေမငနပ ေါးခသမထ ပ ာထးခသမထေမငထယငအသြထလပ အမကထေမးကြ ရမနမမျငးပ ဖည ထြါမယထ။ပ းြငးေရးပ

ကျြထမထးကြ ြါမယထ။ပ ရငမငပ အမထေခည မထရငေကျငထရြါမယထ။ပ ဒအမထေခည မထရငေကျငထဆသမငထးြပ

ျေမည ငထေမ ပ ေမငထကသ ထးေမေြါမငြျတ တလမထရေမငဖည ထြါမယထ။ပ ဒရငကေးမငပ မမထးပ

ေကျငထးရြါမယထ။ပ မဖကထမမ ထးေကျငထးဘေကေမထြြ းပ ဒေလမမ ထးေကျငထးအာပ

ထေြါထးပ၂၀ပေကျငထကြ ငခနြါြြ ။ပဒမမထးေကျငထးကေးလပအးဆသတးပအယထမထးေကျငထးကေမငနပ

မေြည ြထေကျးရငပ ၁၀ပ မသထေကျငထကငေေးြါမယထ။ပ ကထြ ထးေမငထပ အာကထမထးေကျငထးကေမငနပ ၁၅ပ

မသထခထလကငေေးြါမယထ။ပဒါဟငပအးဆသတးအယထမ ထးေကျငထးလပအာကထမထးေကျငထးြဖည ထြါမယထ။ပ

17

မကြမး

ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ အဒေမငနပ ဒသပ ၁၀ပ မသထေကျငထေေးပ

မနပ အယထမထးေကျငထး ပ အာကထမထးေကျငထးကသပ ဒေတေအငထကြ းေကျးရငကပ မသမထမ ထးေအငထမည ထပ

မငးမနပ ေကျငထးမငးေကျငထးမမျငးပ မငးေရငကထမကထဖသလဟငပ အ ထမရငပ ခကထခြါမယထ။ပ

ြဉစမမထးေကျငထးမငးအရယထဆသမငဟငပ ၁၀ပ မသထေကျငထပ သးမေြါကမထးခရးကသပ ဘယထသမမငးဖသလပ

အဆထမေြည သ ထြါဘး။ပ ဒါေကြ ငထနပ ဒေကျးရငပ ဒေကျငထးကေကျငထးမငးေကျငထးမေးမျငးဟငပ

မသမထမ ထးေအငထြြ းမငလပ ေကျငထးဆကထမမကထသထေမငနြါဘး။ပ ဒမသမထမ ထးေအငထမနပ

ေကျငထးမငးေကျငထးမေးေမဟငပ သးမေမငထမ ထးေြါပ သးမျ ေမည ငထေမကြ ငးာမငြပ

မသမထမ ထးေအငထမည ထြြ းရထပ သးမေြျငထမနပ မထေမငေကျငထးမငးမျငးပ ဖည ထကသ ထကြ ြါမယထ။ပ မမသလရပ

မဘေမလအမပ မသးမငေမငထယငအသြထ ပ မျထချ း ပ ေဆငထးမငေါးခသမထ ပ ာထးခသမထသြထကြ ရြါမယထ။ပ

ဒါေကြ ငထနပ ဒရင ပ ဒေကျငထးပ ဒေမင ပ ဒေမငထအေကြ ငထးကသပ မမငရ ထပ Powerပ Pointပ ကျ ထေမငထနအငးပ

ေကျးေးြည ၍ပ အမသတးြည ခနထပေြးြါခထဗျငး။ပ ရငေးရပ သမထသမထြည မထြည မထပ ဆသထးဘသမထေးပ မည ထရမနပ

အမသထးြါြ။ပ ရငရ ပ ေမငထြမထထေသ ထးေမနပ မမထးေကျငထးကေးကသပ မည ထေမ သထြါမယထ။ပ

ြခးသးမေြါကပ ကငးမထးပဖည ထြါမယထ။ပ အေကအေကငကထပ အထမရငမျငးြည ငးမငကသပ ေမမည ထပ

သထြါမယထ။ပ ဒသြါြ။ပ အေကအေကငကထမျငးြည ငး ပ အမကထအဆထးမျငးြည ငးမနပ ဟသဘကထကပ

ျေမည ငထေမကြ ငးာကပ မငးရမနမထးြါ။ပ ဒမထးကသပ ါးမထးေကျငထးမငးပ ဘယထသမမငးသလပ

မဖည ထြါဘး။ပအးဆသတးအယထမထးေကျငထးကပ၁၀ပမသထေကျငထကငေေးြါမယထ။ပဒအေကြ ငထးမျငးေကြ ငထနပ

သးမေမငထမ ထးေမကြ ငးကပ ေြည ထေမငထမထးမကြ းတေဘးကပ မမ ထးေကျငထးရပ ေကျငထးမငးေးပ

ေမပအယထမထးြငမထယခထနရဖသလပေကျငထးမငးအေရအမကထပတမမထမမထချကထပအဓကမာငးဘလပ

ြငေရးကငးသတးအရေြည ငရရထပ Drop outပ သလေခါမနပထနေြျငကထမေမမရရေအငထပ ဒေကျငထးကသပ

မမ ထးထေကျငထးကေးအဆထနေငကထမငပ မသးမည နထပဖထပနထေြးသထြါရ ထပ အအဉထရ/မရပ

ေးငးငဖည ထနပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းမမထဆထနပ ေမးမည ထးအြထြါမယထ။ပ အငးသတးကသပ

ေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပပပြငေရးေထကြ းဌငေ ထကြ းဌငကပေဖည ကြ ငးရ ထပဖည ထြါမယထ။ပ

ေဖည ကြ ငးချကထ

ဦးေ ထးေမငထာ ထး(ဒသမယေ ထကြ း ပပြငေရးေ ထကြ းဌင)။ ပပပပ။ပ သေမေးငးအြထြါေမငပ

ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းမျငးအငးသတးပ မထ၏ချမထးမငပ

18

မကြမး

ပခည ထး ပ ကသယထ၏ကျထးမငခည ထးပ ြည ထနသတြါေေကြ ငထးပ ဦးငဆသမ ထေကငထးေမငထးရထးပ မထခထးဆကထမပ

အြထြါမယထ။ပ ြငေရးေထကြ းဌငပ ဒသမယေ ထကြ းပ ကျ ထေမငထပ ဦးေထးေမငထာ ထးကပ မေကးမသထးပ

ေဒမကြ း ပ ေမငထမထးကြ းမဆဒယထပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းပ ဦးမထးမ ထး၏ေမးခ ထးပ

ပဖည ထေမငပမေကးမသထးေဒမကြ း ပ ေမငထမထးကြ းမြ လယထ ပြခးသးမေြါရပ ေတေအငထကြ းေကျးရငပအေခည ခတပ

ြငမမ ထးေကျငထးကသပအေခည ခတြငမမ ထးထေကျငထးအဖည ထပအဆထနမသးမည ထနေြးရ ထပအအဉထပ

ရ/မရဆသမနပ ြထျဉထးမနေမးခ ထးလြမထမကထသလပ ေဖည ကြ ငးမထြည မငဖည ထြါမယထ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ

ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ ကသယထငးယထေမငထကြ းမျငးခထဗျငး။ပ ကျ ထေမငထမသလပ ြငေရးေ ထကြ းပ

ဌငအေလပ ကသယထငးယထေမငထကြ း၏မဆဒယထဖည ထေမငပ မေကးမသ ထးေဒမကြ း ပ ေမငထမထးကြ းပ

ပမြ လယထအမထးမငပ အေခည ခတြငမမ ထးေကျငထးခမထေကျငထး ပ အေခည ခတြငမမ ထးေကျင ထးပ

ေခည ငကထေကျငထး ပ အေခည ခတြငမမ ထး ထေကျငထးါးေကျငထး ပ အေခည ခတြငအယထမ ထးပ

ေကျငထးခကသးေကျငထး ပ အေခည ခတြငအယထမ ထးေကျငထးပ ၁၃ပ ေကျငထး ပ အေခည ခတြငအာကထမထးပ

ေကျငထးခမထေကျငထး ပ အေခည ခတြငအာကထမထးေကျငထးမထေကျငထးပ သသေြါထးပ အေခည ခတြငပ

ေကျငထးေြါထးပ ၃၆ပ ေကျငထးပ ြြ းခနမနထအမထးပ အဆထနမသးမည ထပနေဆငထရကထေြးခနြါမယထ။ပ

ကသယထငးယထေမငထကြ းမထြည မနပ မေကးမသ ထးေဒမကြ း ပ ေမငထမထးကြ းမြ လယထ ပ ေတေအငထကြ းပ

အေခည ခတြငမမ ထးေကျငထးလပ မမ ထးအဆထနမထေကျငထးမငးေကျငထးမပ ထမနအခါမငပ ၈၃ပ

ဦးမငပ ရြါမယထ။ပ ဒါေြမနပ ကသယထငးယထေမငထကြ းမထြည မကနမသလပ မငးေရးငေရးခကထခခည ထး ပ

အးဆသတးြငမထေကျငထးဖည ထမနပ ကထေချငထးအေခည ခတြငအာကထမ ထးေကျငထးလမငပ ၁၃ပ မသထပ

ေငကထေေးမငပ ေမရြါမယထ။ပ မသလဖည ထြါ၍ပ ကသယထငးယထေမငထကြ းမထြည အြထြါေမငပ

ေမငထမထးကြ းမြ လယထပ ေတေအငထကြ းအေခည ခတြငမမ ထးေကျငထးမထပ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ပြငမထထပ

အမထးပ ေကျငထးအဆထနမသးမည ထနခည ထးသြထ ထးမျငးပ ေဆငထရကထမနအခါမငပ အေခည ခတြငမမ ထး ထပ

ေကျငထးအဖည ထပ အဆထနမသးမည ထနေြးသထေရးပ ဉထေဆငထရကထေြးမထဖည ထြါေကြ ငထးပ ေဖည ကြ ငးအြထြါပ

မယထ။ပေကျးေးအမျငးကြ းမထြါမယထ။ပ

19

မကြမး

အသးရေ ထကြ းဌငမျငး ထနပ မည ထထမငသ ထတမ ထေ ထးမသတးေေမငပ ြသတ ြထမဒယငမျငးအငးသတးပ က ထြျမငြသတ ြထပ

ေဖငထြည ရငမ ထပအမသတးြည ေေမငပမ ထေချင ထး ထအရ ထ ထနပအမသမသတးမကသပ ြည ထောင ထသအသးရအဖကပ

ဦးေဆင ထ၍ပ ထမကျမ ထက ထေအင ထပ ညတ ထကြ ငးြည ြည ထေြးရ ထပ အအဉထရ/မရ ထနြထျဉထးမ ထန

ေမးခ ထး

ဥကကဋဌ။ ။ပားချ ထနမဆဒယထမပဦးေမငထေမငထပေမးမည ထးဖသလ ဖည ထြါမယထ။ပ

ဦးေမင ထေမင ထ(ားချ ထနမဆ ဒယထ)။ ပပပပပ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းပ

ထနပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမျငး ပ ကြ ေရငကထငကြ မနပ ြည ထောငထသေထကြ းမျငးထနပ

ဧထနမထေမငထမျငးအငးသတးမ ငဂငြါသလပ မထခ ထးဆကထမဂါရေြည အြထြါမယထ။ပ ကျထေမငထကေမငနပ

ထကသထးမသ ထးေဒမကြ း ပားချ ထနမဆဒယထမပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ဦးေမငထေမငထပ ဖည ထြါပ

မယထ။ပ ဒေလကျ ထေမငထေမးမည ထးမငကပ အသးရေထကြ းဌငမျငးထနပ မည ထမငသထတမထေ ထးမသတးေမနပ ြသတြထပ

မဒယငမျငးအငးသတးပ က ထြျ မငြသတ ြထေဖငထြည ရငမငပ အမသတးြည ေမနပ မ ထေချင ထး ထအမသ ထနအရ ထပ မသတးမ

ကသပ ြည ထောငထသအသးရအဖကပ ဦးေဆငထြြ းပ ထမကျမ ထက ထေအငထပ ညတ ထကြ ငးြည ြည ထေြးရထပ

အအဉထရ/မရ ထန ြထျဉထးမနေမးခ ထးဖည ထြါမယထ။ပ ေမးခ ထးမငပ မထေချငထးထဆသေြမနပ ငြသဒထရထမငပ

ထေချငထးထထးအြါအေထဖည ထြါမယထ။ပ

ေးငးအြထြါမနပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ဒေလမည ထမငသ ထတမထေ ထးအမသတးြည ေရးမငးေမနပ

က ထြျမငြသတြထမဒယငအငးသတးမငပ အမမထမမနမသတးရငကေပ အမငးကြ ငငရထပ ေငထမငအမ ထာထြြ းပ

ပမည ထမငငေြအေရးအမငးမ ထမထကထက ထရေသမနပ ေမငလပ ကြ ယထြထနြည ေမးခထးေမးမည ထးရခည ထးပ

ပဖည ထြါမယထ။ပ ြာမဦးငပ မထေချငထးထအရထကသပ ဘယထသေရငမငပ မသတးမယထဆသမငကသပ ကျ ထေမငထပ

ေနငမမမျမထြည သြါမယထ။ပြာမကပငသတးာြထေမြါ။ပဥြမငပြခသကက ပ ကခြါ ပကက ပ မမတ ပ

မထမသလဖည ထြါမယထ။ပPowerပPointပမသတးခထနြည ြါ။ပဒသမယကပယြထနလပမမသတးရမနပကငးသတးေမြါ။ပ

(ဥြမင)ပဗသထချြထ ပကျြထ ပကျးေကျငထ ပြျ ပဂျး ပဗျဟငမသလပ ဖည ထြါမယထ။ပမမယကေမငနပဠကြ းဖည ထြါပ

မယထ။ပ (ဥြမင)ပေေဠေ ထ ပေဗဠေမထေင ထးပ ဖည ထြါမယထ။ပအာကထြါက စရြထေမကရ ထပကျ ထမနပ ဗျ ထးပ

ေမ လမမသတးမနအခါမငပမထေချငထးထအမသကသပမသတးေနရြါမယထ။ပ ဥြမငေြးရငမျငးသလပအမျငးဆသတးပ

အမသတးြည မနပမငအချလကသပမထြည သြါမယထ။ပဒေရငမငပထေချငထးထအမသဟငပအမ ထဖည ထြါမယထ။ပ

20

မကြမး

ေးငးအြထြါမနပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ကျ ထေမငထမထြည ချထမနပ အခသေမးခ ထးရအဓကဆသသရထးပ

ကပ အခသမထြည ခနမနပ မထေချငထးထလပ ထေချငထးထအမသကစြပ ဖည ထြါမယထ။ပ ဒေရငမငပ က ထြျမငပ

မေြါခထပ ခငသတးြြ းပ သကထခနရမနပ ြသတြထေခမထမထေျငကထသတးပ မထေချငထးထအမသကသပ အမသတးြည မငပ

မ ထက ထခနေြမနပ က ထြျမငေခမထမငမပ ဒသအငးထးမငးမငပ ဖည ထြါမယထ။ပ ဟာသးထေချငထးထလပ

ရရထမထေချငထးထမသလဟငပ က ထြျမငကးဘသမထကထကကထပ Keyပ Stokeပ သကထမနအခါမငပ Alterပ ခတြြ းပ

သကထရမနအမကထပ ငမမသလအမကထပ တြါမထေမမမထရမငပ ကထေထမငထးဖည ထသ ထမသပ အခသပ

အမသတးြည ေမနပFontပအမျ းအငးမကသကထမနပSoftwareပထးြငအရထးပဖည ထသ ထြါမယထ။ပဒါကသပ

ပကြ ငငမနအခါမငပအမငးကသပအမထာထမငသးသလပမ ထကထမနအမသတးြည မဖည ထဖသလအမကထပသထတေမငထအဆ ထနပ

ကပ အားမဖည ထနပ သထတေမငထ၏အမသထြထခတြသဂဂ ထညတ ထကြ ငးေမနပ e-Governmentပ အအဉထကပ

ပြည ထောငထသပ Fontပမငပ ြါေထဖသလပ ြည ထောငထသအသးရအဖကပမမထမမထမမထမမထပဦးေဆငထညတ ထကြ ငးပ

မထးညတ ထေြးေချ ထမနဆ ဒလေမးမည ထးရခည ထးပ ဖည ထြါမယထ။ပ ဆကထကထြြ းပ ယေ လာသမထေေမနငအသြထေမလပ

သထတြသထမမထးငေမမငပအမသတးြည ေမနပ မမငးမထနမနအာထကရေမကသပမထြည ေြးြါနမယထ။ပ ဒေရငပ

မငပ မထေချငထးထအမသမငးေမငြါ။ပ ငဘကထကပ အမထြါ။ပ ဘယထဘကထကပ မငးြါမယထ။ပ ဒေရငမငပ

အြါ။ပအဟငပဟာသး ပထေချငထးထအမသပမသတးရမငြါ။ပအမျငးကပဒဟငအမ ထသလပာထေကြ ြါြြ ။ပ

ဒေရငမငပမးထနပ ကြ းမးမငထးပမးမထပဟာသး ပထေချငထးထမသတးရမငဖည ထြါမယထ။ပမငထးပ

ဟာသး ပ ထေချငထးထအမသပ မသတးရမငဖည ထြါမယထ။ပ ဒမငထးပ မးြါ။ပ မးမငပဟာသးထေချငထးထအမသပ

မသတးရမငပ ဖည ထြါမယထ။ပ ဒါမပ အမထဖည ထမငြါ။ပ ဒါပ အခသကပ အမျငးအငးဖည ထနပ ထေချငထးထအရထမထပ

အမထသလာထေကြ ြါြြ ။ပ ဒါကေမငနပ မထေချငထးထအမသလပ ထေချငထးထအမသကသပ မ ထမ ထက ထက ထပ

အမသတးြည ာငးမနပ ြသတတဖည ထြါမယထ။ပ ေငကထမထခသကပ အခသမကထေရငကထေမနပ ြည ထမလတမထေမငထထနပ

ပြည ထောငထသတမထေမငထအခမထးအငးေမရပ အခမထးအငးမးဆသမနပ ငမထးေး ပ ဘသမထြည ငးေးပ

ပဖည ထြါမယထ။ပအခမထးအငးမးမငပထေချငထးထအရထဖည ထေြါမယထ။ပမကယထမမထးကပထေချငထးထပ

အမသဖည ထရမငပ ဖည ထြါမယထ။ပ ဒါမမငးမထနမနအမငးြါ။ပ ဒါမထပ ဗည ဟတေခမထကေပ ဒေလအာပ

မထဖည ထးဖည ထးေရတျငးငမနပ ကျထေမငထမသလမသတးေမနဗျထးအကခရငပ ၃၃ပ သတးရ ဗည ဟတေခမထ။ပ အဒပ

ကေမမထခါပြျေခမထ ပမ ထေခမထကေပမထဆထနြြ းမထဆထနေြည ငထးငမနပက ပခပကသပေြည ငထးငပ

မနအဆထနဖည ထြါမယထ။ပဒသေြည ငထးမငငေမဖည ထမငသးသလပဒေမးခ ထးကသပေမးမည ထးရခည ထးဖည ထြါမယထ။ပ

21

မကြမး

အချြထေြည ငရရထပ ကျ ထေမငထမသလရမည ထမငငအမသတးအထးကသပ မ ထမ ထက ထက ထာ ထးမမထးေငထနေရငကထဖသလပ

အာကထြါေမးခ ထးကသပေမးမည ထးရခည ထးဖည ထြါမယထ။ပအငးသတးကသပေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပြငေရးေထကြ းဌငကပေဖည ကြ ငးရ ထဖည ထြါမယထ။

ေဖည ကြ ငးချကထ

ဦးေ ထးေမငထာ ထး(ဒသမယေ ထကြ း ပြငေရးေ ထကြ းဌင)။ ပပပပပပပ။ပ သေမေးငးအြထြါေမငပ

ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းမျငးခထဗျငး။ပ ဆကထကထြြ းပ

ကျ ထေမငထကြပ ထကသ ထးမသ ထးေဒမကြ း ပ ားချ ထနမဆဒယထပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းပ

ဦးေမငထေမငထရေမးခ ထးဖည ထေမငပ ြည ထောငထသမည ထမငသထတအသးရေ ထကြ းဌငမျငးထနပ မည ထမငသထတပ

မထေ ထးမသတးေေမငပ ြသတြထမဒယငမျငးအငးသတးပ က ထြျမငြသတ ြထေဖငထြည ရငမထပ အမသတးြည ေေမငပ

မထေချငထးထအရထထနအမသမသတးမကသပ ြည ထောငထသအသးရအဖကပ ဦးေဆငထ၍ပ ထမကျမ ထကထပ

ေအငထပ ညတ ထကြ ငးြည ြည ထေြးရ ထပ အအဉထရ/မရဆသမနပ ေမးခ ထးထနြထျဉထးြြ းပ ေဖည ကြ ငးမထြည မငပ

ပဖည ထြါမယထ။ပ

ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ တမထေမငထကသယထငးယထေမငထကြ းမျငးပ

ခထဗျငး။ပ ယေလမျကထေမငကထကငပ ြသတြထမဒယငမျငး ပ Onlineပ မဒယငမျငးထနပ မမဒယငမျငးမငပ

ပမည ထမငငအေရးအမငး ပ ေရာသတးထနပ မမထြသတမျငးပ အအမငးမျငးငဖည ထနပ ေရးမငး ပ ာသမထတထနေြည ငဆသပ

ေချထမထပ ကသယထငးယထေမငထကြ းကပ မည ထမငငေြအေရးအမငးမ ထမ ထက ထက ထေရးမငးသထရထပ

မသကထမ ထးအကြ တြည ာငးခည ထးအမကထပ အ ထမမ ထမပ ေကျးေးမ ထြါေကြ င ထးဦးငမ ထြည အြထြါမယထ။ပ မည ထမငငပ

ေရးမငးကြ ရငမငပ မည ထမငငအဖကာသမထေေေမငပ မည ထမငငသတးေြါထးမမထြသတကျမထးကသပ သကထငကြ ရထပ

ြငေရးေထကြ းဌငကပ၁၉၈၆ပခသထ ပကထမထဘငပ၃၀ပရကထြါပအမထလေကြ ငထည ငငအမမထ(၁/၈၆)ပ

ပဖည ထနပ ပြည ဋဌင ထးပြြ းဖည ထြါမယထ။ပ အဆသြါငသတးေြါထးမမထြသတကျမထးမထပ ယေလအာပ အမထြည ြည ဋဌင ထးဆပ

ပဖည ထမထနအြည ထပသကထငေဆငထရကထကျထနမသတးျကထရြါမယထ။ပအထပ ၃၀ပေကျငထကငရေမငပအဆသြါပ

ကျမထးကသထးပ ြည ထဆထဖည ထနကထာသမထေေသထေရးအမကထပ ဉထေဆငထရကထျကထရြါေကြ ငထးပ မထြည ပ

အြထြါမယထ။ပ ေရးာသတးအေလပ အဉထအငေရးခနမနငသတးေြါထးပ ဖည ထြါမယထ။ပ အကခရငေရးဆြသတ ပ

အကခရငြသတမဏဌင ထ ပ ငသတးေြါထးမမထြသတမသလမထပ ေရးာသတးမငပ အကျတးေထြါမယထ။ပ ငသတးေြါထးအေလပ

ကေမငနပဗျထး ပမရ ပယြထန ပရရထ ပေဆ ပဟာသး ပအမမထ မထမသလကသပငသတးဖည ထေအငထပေရးမငးရမနပ

22

မကြမး

ေရးာသတးထးဖည ထြါေကြ ငထးပ မထြည အြထြါမယထ။ပ ကသယထငးယထေမငထကြ းပ ေမးမည ထးမထြည ာငးမနပ ြည ပ

မးထနအပ မထေချငထးထအရထထနပ ထေချငထးထအရထမျငးဖည ထနပ ေရးမငးမမျငးကသပ မထြည ာငးပ

ချကထမျငးမငပ ြည ဋဌင ထးာငးမန ငသတးေြါထးမမထြသတကျမထးပ ငမျကထငပ ၇၉ ပ ငမျကထငပ ၁၀၄ပ ပ ငမျကထငပ

၁၃၈ပမသလမထပာသကနမသလပမထေချငထးထအရထ ပထေချငထးထအရထမျငးဖည ထနေရးရ ထပ ြည ဋဌငထးာငးမထပ

ကသပမမထြသတ ငအသြထအောငကထအာငးဖည ထနပ မထြည အြထြါမယထ။ပ ငေြဟငပမျ းရအမကထဖည ထြါမယထ။ပ

ြငမည ထနမပ မျးမထနြါမယထ။ပ ြည ထမမျငး၏အဓကအထးေရငထမငထးပ ြငမ ထေဆငထမငပ

ပဖည ထြါမယထ။ပ သထတေမငထဖထးြသတအေခည ခတဥြေဒြသဒထမပ ၄၅၀ပ မထထးပ မည ထမငငမထပ သတးမသတးငဖည ထပ

မထသလြည ဋဌငထးြါရြါမယထ။ပဒါနအြည ထပြသဒထမပ၄၅၂ပထနပ၄၅၄ပမသလမထပ မည ထမငငေြအခ ထးကဏဍအေရးြါပ

ြသတကသထးပ ြည ဋဌင ထးြြ းဖည ထြါမယထ။ပ တမထေမငထကသယထငးယထကြ းမထြည ာငးမနပ မထေချငထးထအမသ ပ

မထေချငထးထအရထ ပ ထေချငထးထအမသ ပ ထေချငထးထအရထမသတးမမထပ ငသတးေြါထးမမထြသတပ

ဆသရထးာကထပ အေရးြသတရြထမျမငဖည ထြြ းပ မမထြသတမငးယထးမမဟသမထြါေကြ ငထးထနပ ေဖငထြည ြါပ ြည ပ မးထနပ

အမထမသလေဖငထြည ာငးခည ထးမထပ ြည ဋဌင ထးာငးမထနပ ငသတးေြါထးမမထြသတကျမထးငအသြထြါပ အေရးပ

ြသတရြထအမသ ထးေရးမငးခည ထးဖည ထေကြ ငထးပ ရထးထးမထြည အြထြါမယထ။ပ မသလြါ၍ပ ငသတးေြါထးမမထြသတပ

မ ထက ထေရးသြထထးဉထမျငးမထပ ယခထကပ ေဆငထရကထြြ းသြထ ထးထနပ ယခသဆကထကထေဆငထရကထဆပ

သြထထးမျငးဖည ထြါေကြ ငထးပသေမငမထြည အြထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပမသကထေြးြါ။

ဦးေမင ထေမင ထ(ားချ ထနမဆ ဒယထ)။ ပပပပပ။ပ ေထကြ းေဖည ကြ ငးမနအမကထပ ေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဒေရငမငပကျထေမငထမထြည သမငကပအဒပဟာသး ပ ထေချငထးထပ မးကပက ထြျမငမငပအခကထအခရပ

ြါမယထ။ပ ကျထေမငထမေလကပ က ထြျမငမနအခါမင ပ Power Pointပ သြထမနအခါမငပ အဒါေမငထေမငထပ

ဒသကခေမြါမယထ။ပ ဒဟငေကြ ငထနမသလသလထးပ ဖည ထသထြါမယထ။ပ ဒါကသကျ ထေမငထမသလကပ ယေလသ ထတေမငထပ

မမထးငေမမငြါေမနပ ဒအမငးကြ းကသပ ကျ ထေမငထမသလကပ ဆကထြြ းမြါေသြါဘး။ပ ဒဟငကသပ

သထတေမငထကေြြ းေမငနမပ ဒဟငကသပ ဥြမငဆသကြ ြါသလ။ပ ကျထေမငထမသလဒတမထေမငထာမငာသမထမနပ

ညတ ထကြ ငးေရးမးချြထမသလ ပ ဒသမယညတထကြ ငးေရးမးချြထမသလမငဆသရထပအဒပဟာသး ပထေချငထးထအရထလပ

မသတးာငးဖည ထြါမယထ။ပမကယထမမထးကပမနေရငမငပအခကထအခရြါမယထ။ပအဒါကသပသထတေမငထကေမပ

ဒမမငးမထနမနအမငးကသပ မည ထငအေရးအမငးမ ထကထဖသလအမကထပ ဘယထသြည ထဆထေြးသထမ။ပ ြည ထဆထပ

23

မကြမး

ေြးသထဖသလအမကထပ အအဉထရ/မရပ ဥကကဋဌကြ းမမထဆထနပ ဆကထြထေမးခ ထးေမးမည ထးအြထြါမယထ။ပ

ေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပြငေရးေထကြ းဌငကပေဖည ကြ ငးရ ထဖည ထြါမယထ။

ဦးေ ထးေမငထာ ထး(ဒသမယေ ထကြ း ပြငေရးေ ထကြ းဌင)။ ။ပ မည ထမငငအေရးအမငး ပ

ေရာသတး ပ မမထြသတမသလထနြမထမကထသလပ အဆသတးအဖည မထေြးသထရထပ မကထကြ းမည ထမငငေြြငရထမျငးြါေထပ

မနပ မည ထမငငအဖကသပ ကျ ထေမငထမသလဖထးေဆငထရကထာငးြါမယထ။ပ ကသယထငးယထေမငထကြ းမထြည ပ

ချကထမျငးထနြထျဉထးြြ းပ မည ထမငငအဖ ရအဆသတးအဖည မထကသပ ရယေဆငထရကထမထဖည ထြါေကြ ငထးပ မထြည ပ

အြထြါမယထ။ပ

ပမည ထမငမ ထသ ထ တသတးရပ ေဆးမကကမသထထမျငးမ ထပ ေ ထခထပနကသပ မသ ထးေဒမကြ း/ြည ထယထမျငး၏ပ ဦးေရပ

အေြါအေခည ခတြြ းပအချ းကျေခါယေြးရ ထပအအဉထရ/ပမရ ထပနပြထျဉထးမ ထပနေမးခ ထး

ပဥကကဋဌ။ ။ပေရဖည မဆဒယထမပဦးမကထသထဦးပေမးမည ထးဖသလပဖည ထြါမယထ။

ဦးမကထသ ထဦး(ေရဖည မဆ ဒယထ)။ ပပပပပ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းပ

ထနပ ြည ထောငထသအဆထပနအဖအထးေထမျငး ပ ြည ထမလတမထေမငထပ ကသယထငးယထကြ းမျငးအငးသတးပ

မ ငဂငြါခထဗျင။ပ ကျ ထေမငထကေမငနပ မ ငမငရမသ ထးေဒမကြ း ပ ေရပဖည မဆဒယထမပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ကသယထငးယထပဦးမကထသထဦးပ ဖည ထြါမယထ။ပကျထေမငထေမးမည ထးသမနပ ေမးခ ထးကေမငနပ ပမည ထမငမထသထတ

သတးရပ ေဆးမကကမသထထမျငးေထခထပနကသပ မသ ထးေဒမကြ း/ြည ထယထမျငး၏ပ ဦးေရအေြါအေခည ခတြြ းပ

အချ းကျေခါယေြးရထပအအဉထရ/ပမရပေမးခထးပဖည ထြါမယထ။ပ

ေးငးအြထြါေမငပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ကျထေမငထမသလပ မည ထမငသထတမထပ ကထရအေအာငးပ

အရပ ထဉထေဆးမကကမသထေထခထပနရမမျငးငရထးကသကြ ထနျထပ ရ ထကသ ထမြ လကြ းမပ ာကထေကထခထလြါေထပ

ေမ ထကသပ ေမရြါမယထ။ပ မသ ထးေဒမကြ း/ြည ထယထမျငးရပ ဦးေရအေြါပအေခည ခတပြြ းပ ေဆးမကကမသထပ

ေထခထပနရမမျငးပ အေရအမကထကသပ ထးယဉထကြ ထနျထပ မျမမမရမထကသပ ေမ ရြါမယထ။ပ မထဖကထပ

မထထးပ ေကျငထးမငးေကျငထးမမျငးပ အရထအချထးေြါအေခည ခတြြ းပ မကကမသထေထခထပနကသပ ဉထးငးပ

မထဆသေမငထထးပ ရ ထကသ ထမြ လကြ းမထပ ြငမထကြ ငးခထပနရေမငအေခည အေထပနပ ြည ထယထမျငးမထပ

ြငမထကြ ငးခထပနရေမငပအေခည အေမငပမျငးငကငခည ငးြါမယထ။ပမချ လယထေကျငထးမျငးဆသရထပဆရငပ

ဆရငမမသတေငကထခည ထး ပေြည ငထးေရတမငးခည ထးမသလေကြ ငထနပအချ ထ ြည ထနငမမထရခည ထး ပမထခထးငြြ းဆသတးပ

24

မကြမး

ေအငထမမထရခည ထးမထညဖထနပ ကြ တ ေမရြါမယထ။ပမသလေမငထထးပေနငဆ ထးထမအရပအမကထေမးပ

ေမထးေကျငထးမကကမသထမထခသခသကသပ ေငကထဆသတးအမမထမျငးထပနပ ေထေရငကထခထပနရြြ းပ မြ လကြ းမျငးမငပ

မကထေရငကထြငမထကြ ငးခထပနရမနပ ယထေကျငထးမငးေကျငထးမမျငးဟငပ မြ လကြ းမျငးရပ ေကျငထးမငးပ

ေကျငထးမမျငးထးမပြငမထယသထမငကသပေမရြါမယထ။ပ

ေးငးအြထြါေမငပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ကျထေမငထမသလပ တမထေမငထအမထးပ ကျ ထးမငေရးထပနပ

ြမထမကထြြ းပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးပ ေမးခ ထးေမးမည ထးရငမထထးပ ထြထဆရငေ ထမျငးပ

ခထလာငးေြးေရးကစ ပ ခထလာငးေြးမထနဆရငေ ထမျငးပ မငေရငကထမထနကစ ပ ငေရငကထေမငထထးပ

ခဏမငငြြ းပ ဘ ထမကထေရငကထေခည ထးမထဖည ထနပ ကြ ငးမေရြါမယထ။ပ အားမဖည ထနပ မထးြထးပ

ဆကထမယထေရးခကထခေမငပ မသ ထးရထးမငးေဒမမျငးမထပ ဆရငေ ထအထအငးထးြါးြြ းပ သ ထတေမငထပ

အသးရမပ ခထလာငးေြးေမငထထးပ မချ လဆရငေ ထမျငးပ မငေ ထာမထးေဆငထခည ထးမရမထကသပ ေမ ရြါပ

မယထ။ပ မငေထကျြည ထရထထးပ မမေဒမမြ လကြ းြည ကြ းပ ြည ထေရငကထေအငထပ ထအထးယထအမထးပ

ပြည ထထကြ းငးကြ မထကသပေမရြါမယထ။ပကထရပကျထေမငထမသလသ ထတဟငပမသ ထးရထးမငးြည ထမမျငးပ

သငးေမငထနမေေမငပ ဒမသကေရဖကထဒရယထြည ထောငထသကြ းကသပ ြ မထးချမထးေရးကြ းြမထးမထနအပ

ချမကထေခည ထးဖည ထြြ းပ မသ ထးေဒမကြ းထပနြည ထယထအငးသတးပ မငမမျပ ဖတဖြ းမသးမကထေအငထပ

ပကြ းငးေဆငထရကထေမထနအေခည အေထးပ ဖည ထြါမယထ။ပ အရငရငမသထးပ မငမမျမဖည ထသ ထေမငထပ

ထးမမထသထမေငကထပ ကြ းငးြြ းပေဆးမကကမသထေထခထပနဦးေရကသပမသ ထးေဒမကြ း/ြည ထယထမျငးရပ

ဦးေရအေြါပ အေခည ခတြြ းပ ေခါယေြးမ ထဆသျထပ မသ ထးရထးမငးေဒမမျငးမထပ ြသမသအခကထအခဖည ထပ

ေေမငပဆရငေထရငးြါးမြည ဿငကသပမထထးမထဖသတပကေဖည ရထးေြးသထြြ းပေရရထမထအဆထေြည ပ

မငးမထကသပ ယသတကြ ထမြါမယထ။ပ မသလဖည ထြါ၍ပ ကျ ထးမငေရးအခကထအခဖည ထေေမငပ မသ ထးရထးမငးပ

ပြည ထမမျငး၏ပ သငးချကထကသပအငဂမထမထပ မျမငေဖည ရထးေြးသထရထအမကထပ ဥကကဋဌကြ းမမထဆထပနပ

ေးငးငပေမးမည ထးအြထြါမယထခထဗျငး။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပြငေရးေထကြ းဌငကပေဖည ကြ ငးရ ထဖည ထြါမယထ။

ေဖည ကြ ငးချကထ

ဦးေ ထးေမငထာ ထး(ဒသမယေ ထကြ း ပြငေရးေ ထကြ းဌင)။ ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလပ

တမထေမငထဥကကဋဌကြ း ထနပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းမျငးခ ထဗျငး။ပကျ ထေမငထကြပဆကထကထြြ းပ

25

မကြမး

မ ငမငရမသ ထးေဒမကြ း ပ ေရဖည မဆ ဒယထပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းပ ဦးမကထသ ထဦး၏ပ

ေမးခ ထးဖည ထေမငပ မည ထမငမ ထသ ထ တသတးရပ ေဆးမကကမသထေ ထခ ထပနကသပ မသ ထးေဒမကြ း/ပြည ထယထမျငး၏ပ ဦးပ

ေရအေြါအေခည ခတြြ းပ အချးကျေခါယေြးရ ထပ အအဉထရ/မရဆသမနပ ေမးခ ထးလ ြထျဉထးြြ းပ ေဖည ကြ ငးပ

မ ထြည မငးမငဖည ထြါမယထ။ပ

သေမေးငးအြထြါေမငပ ပ တမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ တမထေမငထကသယထငးယထကြ းမျငးပ

ခထဗျငး။ပ ကသယထငးယထေမငထ၏ပ ေမးခ ထးြါပ မည ထမငသထတမထသ ထတသတးရပ ေဆးမကကမသထမျငးေထခထပနကသပ

မသ ထးေဒမကြ း/ြည ထယထမျငး၏ပ ဦးေရအေြါပ အေခည ခတြြ းပ အချ းကျေခါယေြးရ ထကစ ထပနြထျဉထးပ

သလပကျထေမငထမသလပြငေရးေထကြ းဌငမပမတေဆငထရကထခည ထးမရြါ။ပကျ ထးမငေရးထနအငးကငးေထကြ းပ

ဌင ပ ကျ ထးမငေရးလမထးအငးအရထးအမည ထဦးးဌငမပ ေဆငထရကထမဖည ထြါေကြ ငထးပ ဦးငမထြည သပ

ြါမယထ။ပ အဆသြါေမးခ ထးထပနြထျဉထးြြ းပ ကျထးမငေရးထနအငးကငးေထကြ းဌင၏ပ ေြါထးြထေဖည ကြ ငးပ

ချကထမျငးအငးပ ကျထေမငထမမထြည မငဖည ထြါမယထ။ပ ကျ ထးမငေရးထနအငးကငးေထကြ းဌင ပ ကျ ထးမငေရးပ

လမထးအငးအရထးအမည ထဦးးဌငအေဖည ထနပ ေဆးမကကမသထအသကထပ အမျငးဆသတးကထခတမထကြ ငးေြးပ

သထမထနပျငာငးဦပးေရအမသထးပေကျငထးမငး၏မထြါေထငးမ ပဦးငးေြးမကကမသထေျငကထာငးမပ

မျငးအေြါမမထြြ းပ ေငကထဆသတးြည မထရမမထမထပ ရမမထမမမျငးကသပ ျငာငးချကထာကထြသခည ထး ပ

ေျငနခည ထးမထမသလကသပမသ ထးေဒမကြ း/ြည ထယထခခည ငးမမရဘပေရးချယထေဆငထရကထခနြါမယထ။ပ

ေေးတခကထခေမငပ ေကျးကထေဒမမျငး ပ ကသယထြသထအသြထချြထခထနရေဒမမျငး၏ပ ဘကထသတဖတ ဖြ းပ

မသးမကထေရးကသပ ေရး၍ထးေကငထး ပ ေဆးြငကသပ အမ ထမကယထေါမငြါြြ းပ မမေဒမဖတဖြ းပ

မသးမကထေရးအမကထပ မငေ ထြည ထ ထာမထးေဆင ထသ ထမ ထနပ အရ ထအေမးြည ထနေေမငပ ဆရငေ ထေကင ထး

မျငးေြါာ ထးငေေရးအမကထ ထးေကင ထးပရ ထရယထြြ းသ ထ တေမငထမပမသမထြည ထာငးမ ထနပေဒမရမထပ

ခတငးခထပနရြြ းပ မငးငေရးထနပ မေရးခကထခေမငေဒမမျငးထနပ ကသယထြသထအသြထချြထခထပနရေဒမကြ းပ

ေခည ငကထခသပ ငဂ ပ ဓသ ပ ြအသေထး ပ ြေငထ ပ ကသးက ထလ ပ ေမသလမပ မကကမသထေထငေမးြေအငထမည ထမမျငးပ

အမကထပ ၎ထးေဒမမျငး၌ပ ြငမထကြ ငးြြ းပ မမထမမထအရထအချထးထနကသကထမမျငးကသပ မြသတမ ထပ

ြါေထခထပနြည ပ အမထနဆသတးရမမထေအငကထေျငနေြါန၍ပ ေဆးမကကမသထမျငးမသလပ ၂၀၁၂ပ ြငမထထမပ

၂၀၁၆ပ ြငမထထအာပ သသေြါထးေထခထနြည ေကျငထးမငးဦးေရ၏ပ ၃ပ ရငခသထ ထးကသပ အဆသြါေဒမမပ

ေကျငထးမငးေကျငထးမမျငးအမကထထးေကငထး ပ၂၀၁၇ပြငမထထမြြ းေမငနပ၆ပရငခသထထးခထလပ

အဆသြါေဒမမပ ေကျငထးမငးေကျငထးမမျငးကသထးေကငထးပ ေထခထပနြည ာငးြါေကြ ငထးထပနပ မငးငပ

26

မကြမး

ေရးထနပ မေရးခကထခေမငပ ေဒမမျငးထပနပ ကသယထြသထအသြထချြထခထနရေဒမမျငးမပ ေဆးမကကမသထမကထပ

ေရငကထထခထပနြည ခနမနပေကျငထးမငးေကျငထးမမျငးငရထးကသပြးမမထြည ာငးြါမယထ။ပ

မထြည ချကထအရပကချထြည ထယထမပသသေြါထးရ ထဦး ပကယငးြည ထယထမပ၂၂ပဦး ပကရထြည ထယထမပ

၃၃ပဦး ပချ ထးပြည ထယထမပ၅၇ပဦး ပရခသထြည ထယထမပ၃၅ပဦး ပရမထးြည ထယထမပ၁၇ပဥး ပထကသထးမသထးေဒမကြ းပ

အမထးမပ ၇၆ပ ဦး ပ မ ငမငရမသထးေဒမကြ းအမထးမပ ထဦး ပ မေကးမသထးေဒမကြ းအမထးမပ ၅၇ပ ဦး ပ

ငဂအမထးမကသးဦး ပဓသအသြထချြထခထပနရေဒမမပ၂၇ပဦး ပြအသေထးပ၃၄ပဦး ပြေငထရထဦး ပကသးက ထလမထဦး ပ

ေါးဦး။ပယခသပအချ ထအာပ၃၉၁ပဦးပမကထေရငကထခထန ြည ြါေကြ ငထးပမထြည ာငးြါမယထ။ပ

မသလဖည ထြါ၍ပ မ ငမငရမသထးေဒမကြ း ပ ေရဖည မဆဒယထပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းပ

ဦးမကထသ ထဦး၏ပ ေမးခ ထးဖည ထေမငပ မည ထမငမ ထသ ထ တသတးရပ ေဆးမကကမသထထမျငးေ ထခ ထပနကသပ မသ ထးေဒမကြ း/

ပြည ထယထမျငး၏ပဦးေရအေြါအေခည ခတြြ းပအချ းကျေခါယေြးရ ထပအအဉထရ/မရပေမးခ ထးေမးမည ထးပ

ပခည ထးအေြါပကျ ထးမငေရး ထနအငးကငးေ ထကြ းဌင၏ပေဖည ကြ ငးချကထအငးပ ကျ ထေမငထမသလပ ြငေရးေ ထကြ းပ

ဌငမပေြါထးြထရထးထးမထြည အြထြါမယထ။ပေကျးေးမထြါမယထ။ပ

မ ထလယ ထးမြ လပ အမမထ(၁)အေခည ခတြငအာကထမ ထးေကျငထးပ မ ထလယ ထးေကျင ထးေ ထးအမ ထးရပ

ေ ထာမထးအမထရင(၃)သတးအငးပ ြယထဖျကထြြ း(၁၀)ခ ထးမ(၃)ာြထပ RCပ အေဆငကထအဦပ မသလမဟသမထပ

ာြထမတေြည င ထးေရတပ မငေ ထာမထးေဆင ထမ ထနပ ြငေရးေ ထာမထးမျငးအမကထြါပ မထနမ ထနမျမမ ထနပ

အခ ထးြါေ ထမ ထနပ အေဆငကထအဦပ ေဆငကထသြထသ ထရထပ ျငာငးေဆင ထရကထာငးခည ထးပ ရ/မရ ထနပ

ြထျဉထးမ ထန ေမးခ ထး

ဥကကဋဌ။ ။ပပမ ထလယ ထးမဆဒယထမပဦးသထးေမငထြထနပေမးမည ထးဖသလ ဖည ထြါမယထ။ပ

ဦးသ ထးေမင ထြ ထန(မ ထလယ ထးမဆ ဒ ယထ)။ ပပပပပပပ။ပ ြည ထမလတမထေမငထပ (၁၁)ပကြ မထပေညမငကထပ

အထးအေေး(၂၃)ရကထေမည ငကထေလမသလပ မကထေရငကထငမအငးသတးပ မ ငဂငအေြါထးထနြည ထနသတြါေပ

ေကြ ငထးပ ဆသမ ထေကငထးေမငထးအြထြါမယထ။ပ မြ လယထအမထးရပ ြငေရးေ ထာမထးအမထရငထနြမထမကထပ

မထနပ ကြ ယထြထနြည ေမးခ ထးေမးမည ထးမထနပ ရမထးြည ထယထ(ေမည ငကထြသ ထး) ပ မထလယ ထးမဆဒယထမပ ြည ထမလပ

တမထေမငထကသယထငးယထပ ဦးသထးေမငထြထနပ ဖည ထြါမယထခထဗျငး။ပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ကျ ထေမငထမသလပ

မထလယ ထးမြ လပ အမမထ(၁)အေခည ခတြငအာကထမ ထးေကျငထးမငပ ၂၀၁၉ပ ခသထပ ေထေါရငရထးအရပ

ေကျငထးမေကျငထးမငးပ ၁၈၈၁ပ ဦးရြြ းပ ဆရငဆရငမပ ၅၀ပ ဦးရမနအကထပ ရြထေေးမငေရငကထမငေထပ

27

မကြမး

ာမထးေဆငထမပ ၂၅ပ ဦးရြြ းပ ေကျငထးေထးအမ ထးရပ ေ ထာမထးအမထရငမသတးသတးမထပ ေဒမသတမဆရငဆရငမပ

၁၇ပ ဦးပ ကထရောသထရြါမယထ။ပ မထမျငးပ သေြါထးောသထရြါမယထ။ပ အမထောငထမထမျငးမငပ

ပဖည ထမသေဆငကထာငးမနပယငယမမငောသ ထရြြ းပမချ လေ ထာမထးမျငးမငပအမထငးရမထးောသ ထရြါမယထပ

ခထဗျငး။ပ ၎ထးေထာမထးအမထရငမသတးသတးထနပ ဖည ထမသေဆငကထသြထောသထရမနပ ယငယမမျငး၏ပ

ြကမအေခည အေမထကသပမရသ ထြါရထပPowerပPointပမသတးေမးမည ထးခထန ြည ြါရထပြ ထကြ ငးအြထြါမယထပ

ခထဗျငး။ပ ဒါကေမငနပ ဖည ထမသမထေဆငကထာငးမနပ ဆရငဆရငမမျငးရပ ယငယမမျငးပ ဖည ထြါမယထပ

ခထဗျငး။ပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ြသတမထမည ထရမထနအမသ ထးပ ေဆငကထသြထခနမထမငပ ထေြါထးပ ၅၀ပ းြါးပ

ပကြ ငမည ထနခနြြ ဖည ထမနပမြထမသးာရတကငပြျဉထခထးအေဆငကထအဦမျငးလပယငယမမျငးဟငပေဟငထးမထးြျကထးပ

ပြြ းပ အတရငယထရမထနပ အေခည အေဖည ထေြါမယထ။ပ မသးမ ထးမငမသးယသ ပ ေဆငထးမထးမငချမထးေအးမနပ

ရမထးြည ထအေအးဒဏထကသပ ကြ တကြ တခတရထဆသထကငပ ေသရငေပ မငေထကျရငပ ငေရငကထမငေ ထာမထးပ

ေဆငထမနပ ဥယျငဉထမးပ ြထးြျ းကထြသ ထရထပ ဆရငဆရငမမျငးရဘေကသပ ငငေမငအငးဖည ထနပ

သတေငကထမနေ ထာမထးအမထရငမျငးကသပ အမထြည ထထေဆငကထသြထရ ထပ သအြထေြြ ဖည ထြါမယထ။ပ

မသလဖည ထြါ၍ပေမးမည ထးသမထမငပမ ထလယ ထးပမြ လပအေခည ခတြငအာကထမ ထးေကျငထးပေကျငထးေထးအမထးပ

ရပ ေထာမထးအမထရငေဟငထးမျငးကသြယထဖျကထကငပ ေမည ေရငက ထလမမထချကထကသပ ောငကထကြ ထန၍ပ (၁၀)ပ

ခထးမပ(၃)ာြထပRCပအေဆငကထအဦပမသလမဟသမထရထထးပေငကထာြထေြည ငထးေရတငသထမထနပြငေရးပ

ေထာမထးမျငးအမကထြါပ ကြ မထမကထချကထကငပမထနမထနမျမသ ထမထနပအေဆငကထအဦပမထေဆငကထသထပ

ရ ထပအအဉထရ/မရ ထနပ မရေမးြါကပမထမထနဘဏဍငေရးထမထပျငာငးေဆငထရကထေြးသထမ ထပ

ကသပ မရသြါေကြ ငထးပ ဥကကဋဌကြ းမမထဆထပနပ ေးငးငပ ေမးမည ထးအြထြါမယထခထဗျငး။ပ အငးသတးကသပ

ေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပပပြငေရးေထပကြ းဌငေ ထကြ းဌငကပေဖည ကြ ငးရ ထပဖည ထြါမယထ။ပ

ေဖည ကြ ငးချကထ

ဦးေ ထးေမငထာ ထး(ဒသမယေ ထကြ း ပပြငေရးေ ထကြ းဌင)။ ပပပပ။ပ သေမေးငးအြထြါေမငပ

ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းမျငးခထဗျငး။ပ ကျ ထေမငထကြပ

ဆကထကထြြ းပ ရမထးြည ထယထ ပ မ ထလယ ထးမဆဒယထပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းပ

28

မကြမး

ဦးသထးေမငထြထန၏ေမးခ ထးဖည ထေမငပ ရမထးြည ထယထ(ေမည ငကထြသထး) ပ မ ထလယ ထးမြ လယထ ပ အမမထ(၁)ပ

အေခည ခတြငအာကထမ ထးေကျငထးပ မ ထလယ ထးေကျငထးေထးအမထးရပ ေထာမထးအမထရငမသတးသတးကသပ

ြယထဖျကထြြ းပ(၁၀)ခထးမပ(၃)ာြထပRCပအေဆငကထအဦပမသလမဟသမထပာြထမတေြည ငထးေရတမငေထာမထးေဆငထပ

မထနပ ြငေရးေထာမထးမျငးအမကထြါပ မထနမထနမျမမထနပ အခ ထးမျငးြါေထမထနပ အေဆငကထအဦပ

ေဆငကထသြထရထပ ျငာငးေဆငထရကထသ ထ ခည ထးရ/မရ ထနပ မရေမးြါကပ မထမထနဘဏဍငေရးထမထပ

ျငာငးေဆငထရကထသ ထမထကသပမရသ ခည ထးပေမးခ ထးထနြထျဉထးြြ းပေဖည ကြ ငးမထြည ြါမယထ။ပ

သေမေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးပ

ခထဗျငး။ပ ကျ ထေမငထမသလပ ြငေရးေထကြ းဌငအေလပ ကသယထငးယထေမငထကြ း၏မဆဒယထဖည ထေမငပ

ရမထးြည ထယထ(ေမည ငကထြသ ထး) ပ မ ထလယထးမြ လယထအမကထပ ယခသြငမထထအမထးမငပ ေသတးေရထးပ

မထေဆငကထေရးအေလပ အေခည ခတြငေကျငထးေဆငထမျငးပ သြထ ထးပ ၁၂ပ ခသကသပ ျငာငးေဆငထရကထပ

ေြးေြါေကြ ငထးပ မထြည အြထြါမယထ။ပ ကသယထငးယထေမငထကြ းမထြည ေမငပ ရမထးြည ထယထပ

(ေမည ငကထြသထး) ပ မ ထလယ ထးမြ လယထ ပ အမမထ(၁)အေခည ခတြငအာကထမထးေကျငထးမငပ ကထရပ ဆရငပ

ဆရငမပ ေထာမထးဦးေရပ ၆၀ပ ရြြ းပ ေငေငဆယထအငးဖည ထနပ ေထာမထးအမထရငမငပ ောသထမဟငပ ၁၇ပ

ဦးမငရြါမယထ။ပ ကသယထငးယထေမငထကြ းမထြည မကနမသလပ အဆသြါေကျငထးဟငပ (၁၂၀ပ ေြပ xပ ေြပ ၃၀)ပ

Steel Structureပ မထာြထပ ေထာမထးအမထရငအမထမထေဆငထ ေဆငကထသြထေြးရ ထအမကထပ

သအြထေမငရ ထြသတေကသပ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ပဘဏဍငေရးထမငပေသတးေရထးေခါထးဉထေအငကထမပျငာငးပ

မမထမမထြြ းပ ရထြသတေရရမအေခည အေေြါမမထ၍ပ ေဆငထရကထေြးြါမထဖည ထေကြ ငထးပ သေမငပ

မထြည အြထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပမသကထေြးြါ။ပ

ဦးသ ထးေမင ထြ ထန(မ ထလယ ထးမဆ ဒ ယထ)။ ပပပပပပပ။ပဆကထြထေမးခ ထးပ ေမးမည ထးခထန ြည ြါခထဗျငး။ပ

ခသကျ ထေမငထေမးမနေမးခ ထးာမငပ အခသေဆငကထမယထနဟငပ မကထချကထာငးမနဟငကပ အခသကထရပ

ေထာမထးေမအမကထြပ သတေငကထမငဖည ထြါမယထ။ပ ေငကထာြထေရငကထရငမယထနပ ေ ထာမထးေမအမကထပ

ေရငပ ကြ မထမကထချကထြြ းေမငနပ ေဆငကထသြထေြးသထရထပ အအဉထရ/မရပ ဆသမငကသပ ေဖည ကြ ငးေြးဖသလပ

ြထကြ ငးအြထြါမယထခထဗျငး။ပ

29

မကြမး

ဥကကဋဌ။ ။ပပပြငေရးေထကြ းဌငေ ထကြ းဌငကပေဖည ကြ ငးေြးရ ထပဖည ထြါမယထ။ပ

ဦးေ ထးေမငထာ ထး(ဒသမယေ ထကြ း ပပြငေရးေ ထကြ းဌင)။ ပပပပ။ပ ကျ ထေမငထမသလပ အခသပ ၂၀၁၉-

၂၀၂၀ပ ဘဏဍငေရးထအမကထပ ျငာငးရ ထြသတေမမထမမထချကထထေမငနပ ကျ ထေမငထမသလပ အကြ မထးရြါြြ ။ပ

အဒအရေမငနပ ကျထေမငထခသမထြည မကနမသလေမငပ ျငာငးေဆငထရကထခည ထးရြါေကြ ငထးထနပ အမ ထပ

ေရငကထရမယထနပ ေထာမထးအမကထေမကေမငနပ ေရငကထရမမငပာြထမတရရမယထနဘဏဍငေရးအေခည အေအရပ

မငပေဆငထရကထေြးသထမထဖည ထြါေကြ ငထးပသေမငမထြည အြထြါမယထ။ပ

အ ထး ထမြ လယထအမ ထးပအ.ာ.က(၃)အ ထး ထေမည ေရငမ ထပ မြ လယထေကျင ထးေြါ ထး သတပအငးကငးက ထး ထပနပ

အ.ာ.က(၇)အ ထး ထေမည ေရငမ ထပ မြ လယထေကျင ထးေြါ ထး သတပ မသးသတေသတအငးကငး သတပ ေဆငကထသြထပ

ေြးရ ထအအဉထရ/မရ ထပနပြထျဉထးမ ထပနေမးခ ထး

ဦးေမငထေမငထဦး(အထးထမဆဒယထ)။ပ ပ ပ ပ ပ ပ ။ပေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌ ပ

ပြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမျငး ပ ြည ထောငထသဒသမယေထကြ းထပနပ ဧထပနမထေမငထမျငးအငးသတးပ

မ ငဂငြါသလပ မထခထးဆကထမြါမယထ။ပ ကျထေမငထကေမငနပ ရထကသထမသထးေဒမကြ း ပ အထးထပ

မဆဒယထကပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ဦးေမငထေမငထဦးပ ပဖည ထြါမယထ။ပ ေးငးရြါေမငပ

ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ကျထေမငထပ ဒေလပ ဥကကဋဌကြ းကမထဆထပနပ ေမးမည ထးသမနေမးခထးပ

ကပေမငနပကျထေမငထမသလပရထကသထမသထးေဒမကြ း ပအထးထမြ လယထရပအ.ာ.က(၃)အထးထေမည ေရငမထပ

ေကျငထးေြါထးသတအငးကငးကထးမထကထးထပနပ အ.ာ.က(၇)အထးထေမည ေရငမထပ ေကျငထးေြါထးသတပ

မသးသတေသတအငးကငးသတပ မထေဆငကထေြးရထထပနပ ေဆငကထသြထေြးမထဆသြါကပ မထမထပနအချထပ

မထမထေဆငကထသြထေြးမထကသပမရသ၍ပေမးခထးေမးမည ထးရခည ထးဖည ထြါမယထ။ပ

ကျထေမငထမသလပ ြည ထမလအသးရကထာကထမငပ ေကျငထးမငးယထမျငးထပနြမထမကထ၍ပ ကငယ ပ

ဉငဏဖတ ဖြ းမသးမကထေရထပ အငးကငးမြပတဖထပနထခည ထး ပ အငးကငးေနကျထပနရထပ အငးကငးကထးပ

မျငးြည ထထေဖငကထသြထေြးခည ထး ပ ေကျငထးမထးအငးကငးြမျငးပ အငးကငးြထရငးမမျငးကသပ

ပမည ထပနမထေဆငထရကထေြးခည ထးပ အရေမငပ ေကျငထးမငးယထမျငးပ အငးကငးထပနအငးကငးကဏဍပ

ပမည ထပနမငးေအငထပ ေဆငထရကထေြးေမနအချထထးဖည ထြါမယထ။ပ ကျထေမငထမသလအထးထမြ လယထမငပ

အေခည ခတြငအာကထမထးေကျငထးေြါထးပ ၁၈ပ ေကျငထး ပ အေခည ခတြငအယထမထးေကျငထးေြါထးပ

၁၁ပ ေကျငထးထပနပ အေခည ခတြငမမထးေကျငထးေြါထးပ ၃၁ပ ေကျငထးရ ြြ းပ သသေြါထးပ ေကျငထးမငးပ

30

မကြမး

ေကျငထးမဦးေရပ ၃၈၀၀၀ပ ေကျငထထပနပ ဆရငဆရငမေြါထးပ ၁၁၀၀ပ ေကျငထရြါေမငထထးပ အထးထပ

ပမြ လယထြသထပ ေကျငထးေြါထးသတအငးကငးကထးထပနပ ေကျငထးေြါထးသတမသးသတေသတအငးကငးမရမနပ

အမကထပ ေကျငထးမငးယထမျငးအမကထပ ြြ ထြမျငးကသပ အချထအခါမေရးေဆငထရကထသထခည ထးမရြါပ

ေမငေကြ ငထပနပ ေကျငထးမငးမဘမျငးထပနပ ေကျငထးမငးယထမျငးမငပ မျငးငမထအငးယထကြ ရြါပ

မယထ။ပာသလအြည ထပေကျငထးမငးယထမျငးအမကထပကျထးမငေရးေကငထးမထရထအမကထထးေကငထး ပ

ကငယ ပ ဉငဏ ပ ငရမတဘကထသတဖတ ဖြ းမသးမကထရထအမကထထးေကငထး ပ ေဆးြထထ ပနအရကထပ မးယထပ

ေဆးေါးအတရငယထမသလမပ ကထးေေးေေရးအမကထထးေကငထးပ ေရရထကသေမျငထေမးြြ းပ မထြြထပ

ပကြ ရြါမယထ။ပမသလြါေမငေကြ ငထပနပေကျငထးမငးယထမျငးပကငယ ပဉငဏ ပငရမတဖတ ဖြ းမသးမကထေရးပ

အမကထပ ရထကသထမသထးေဒမကြ း ပ အထးထမြ လယထရပ အ.ာ.က(၃)အထးထေမည ေရငမထပ

ထးေကငထးပ ေကျငထးေြါထးသတအငးကငးကထးမထကထး ပ အ.ာ.က(၇)အထးထေမည ေရငမထပ

ေကျငထးေြါထးသတပ မသးသတေသတအငးကငးသတပ မထေဆငကထေြးရထထပနပ ေဆငကထသြထေြးမထဆသြါကပ

မထမထပနအချထမထပ ေဆငကထသြထေြးမထကသမရသမနအမကထပ တမထေမငထဥကကဋဌကြ းမမထဆထပနပ

ေမးမည ထးအြထြါမယထခထဗျငး။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပြငေရးေထကြ းဌငကပေဖည ကြ ငးရထပဖည ထြါမယထ။ပ

ေဖည ကြ ငးချကထ

ဦးေထးေမငထာထး(ဒသမယေထကြ း ပြငေရးေထကြ းဌင)။ ။ပသေမေးငးရြါေမငပ

ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထပနပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းမျငးခထဗျငး။ပ ကျထေမငထကြပ

ဆကထကထြြ းပ ရထကသထမသထးေဒမကြ း ပ အထးထမဆဒယထပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထကြ းပ

ဦးေမငထေမငထဦးရပ ေမးခထးဖည ထေမငပ ရထကသထမသထးေဒမကြ း ပအထးထမြ လယထအမထးပအ.ာ.က(၃)ပ

အထးထေမည ေရငကသပ မြ လယထေကျငထးေြါထးသတအငးကငးကထးထပနပ အ.ာ.က(၇)အထးထေမည ေရငကသပ

ပမြ လယထေကျငထးေြါထးသတပ မသးသတေသတအငးကငးသတပ ေဆငကထသြထေြးြါရထထပနပ ေဆငကထသြထေြးမထပ

ဆသြါကပ မထမထပနအချထကငမထပ မထေဆငကထသြထေြးမထကသပ မရသြါေကြ ငထးပ ေမးခထးထပနပ

ြထျဉထးြြ းပေဖည ကြ ငးမထြည ြါမယထ။ပ

သေမေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထပနပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ကသယထငးယထကြ းမျငးခထဗျငး။ပ ကျထေမငထမသလြငေရးေထကြ းဌငအေလပ ကသယထငးယထေမငထကြ းပ

31

မကြမး

၏မဆဒယထဖည ထေမငပ ရထကသထမသထးေဒမကြ း ပ အထးထမြ လယထအမထးပ ၂၀၁၈ပ ခသထပ ေသတးေရထးပ

ရထြသတေငရထးမငပ အေခည ခတြငေကျငထးေဆငထမျငးပ မထေဆငကထေရးသြထထးရထခသကသပ ာထပနမထးပ

ေဆငထရကထျကထရြါေကြ ငထးပ ဦးငမထြည အြထြါမယထ။ပ ြငေရးေထကြ းဌငအေလပ ရထကသထမသထးပ

ေဒမကြ းအမထးရပ အေခည ခတြငေကျငထးမျငးမထပ သအြထျကထရေမငပ ေကျငထးေဆငထမထမျငး ပ

အတရငယထရေကျငထးေဆငထမျငးကသပ ဖျကထမမထးြြ းပ အမထြည ထထမထေဆငကထခည ထးသြထထးမျငး ပ

ဥြဓသြထမေကငထးေမငပ ေကျငထးေဆငထမျငးအငးပ အမထေဆငကထသြထခည ထးသြထထးမျငး ပ ငမထမငးပ

ဦးေရအရပ ေကျငထးေဆငထမထမျငးမသးချေဆငကထသြထခည ထးသြထထးမျငး ပ အငးကငးသတ ပ အငးကငးပ

ကထးထနခထးမမျငး ပ ေထာမထးအမထရငမျငး ပ ြငေရးမးသတးမျငးပ ေဆငကထသြထခည ထးမျငးကသပ ငရထးြည သပ

ပြြ းေမငနပ ပြည ထောငထသဘမထဂျကထမထပ မထြည ရရသထေရးအမကထပ ထဉထျငာငးေဆငထရကထျကထပ

ရြါမယထ။ပ မသလေမငထပ ြည ထောငထသဘမထဂျကထမပ ရထြသတေရရမအေြါမမထြြ းေမငနပ မထကြ ငးေရးပ

အမကထပ ေကျငထးေဆငထမဖည ထမေသအြထမထပနေကျငထးမျငးကသပ ေကျငထးေဆငထအမထေဆငကထသြထပ

ပခည ထးမျငးကသမငပဦးငးေြးပေဆငထရကထေရမနပအေခည အေရြါေကြ ငထးပမထြည အြထြါမယထ။ပ

မသလ ဖည ထြါ၍ပ ရထကသထမသထးေဒမကြ း ပ အထးထမြ လယထပ အမမထ(၇)အေခည ခတြငအာကထမထးပ

ေကျငထးအမကထပ မသးသတေသတအငးကငးသတပ မထေဆငကထေြးရထပ ရထြသတေကသပ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ပ

ဘဏဍငေရးထမငေမငနပ ဦးငးေြးအေလပ ာထပနမထးျငာငးသထခည ထးမရေမငထထးပ ငမထပနပ

ဘဏဍငေရးထမျငးအမထးပအြသထးသကထပဘဏဍငေရရမအေြါမမထြြ းေမငနပျငာငးေဆငထရကထပ

ေြးမထဖည ထြါမယထ။ပ ကသယထငးယထေမငထကြ းမထြည မနပ အမမထ(၃)အေခည ခတြငအာကထမထးပ

ေကျငထးပ အငးကငးကထးေဆငကထသြထေရးအမကထပ သအြထမနရထြသတေကသေမငနပ ယခသပ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ပ

ဘဏဍငေရးထမငပျငာငးေဆငထရကထေြးြြ းပဘဏဍငေရရမအေြါမမထြြ းပ ေဆငထရကထေြးမထပ

ညဖထြါေကြ ငထးပသေမငမထြည အြထြါမယထ။ပေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ ဒေလအမကထပ ေမးခထးမျငးေမးမည ထး ပ

ေဖည ကြ ငးခည ထးအအဉထပပြြ းြါြြ ။ပအထးအေေးကသပ၃၀ပမထခထလပေခမတရြထငးမငဖည ထြါမယထ။ပ

အချထ ပ၁၁း၁၀။

အခမထးအငးမး။ ။ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌပြည ထထာကထခငြါြြ ခထဗျငး။ပ

အခမထးအငးမး။ ။ပအငးသတးာကထခငသထြါြြ ခထဗျငး။ပ

32

မကြမး

[အထးအေေးကသပ၃၀ပမထခထလပေခမတရြထငးြါမထ။

အချထ။ ၁၁း၄၀။

အခမထးအငးမး။ ။ပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမျငးထနပ ဧထနမထေမငထမျငးပ

ခထဗျငး။ပအထးအေေးြည ထထမထေမငနမငညဖထြါမယထ။ပ

အခမထးအငးမး။ ။ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ ေရငကထငြါြြ ခထဗျငး။

အခမထးအငးမး။ ။ပအငးသတးာသထသ ထြါြြ ခထဗျငး။

ပြည ထမလတမထေမငထ ပဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပအရ ထခတငမ ထြည ခည ထး

ဥကကဋဌ။ ။ပ ပ အအဉထပ ၆ပ ပဖည ထြါမယထ။ပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ

ပြည ထမလတမထေမငထပဥြေဒကြ မထးေကငထမမကပအရထခတငမထြည ဖသလပ ဖည ထြါမယထ။ပဥြေဒကြ မထးေကငထမမပ

ကသဖမထေခါြါမယထ။ပ

ဦးေကျငထသးထး(အမ ထးေရးမး ပဥြေဒကြ မထးေကငထမမ)။ ပပပပပပပ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ

ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ အငးသတးမ ငဂငြါသလပ ဦးငပ

မထခ ထးဆကထမအြထြါမယထ။ပကျ ထေမငထကေမငနပမတေးမသ ထးေဒမကြ း ပ ြည ထကြ းမတခ ထမဆဒယထကပ

ပြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပဥြေဒကြ မထးေကငထမမပအမထးေရးမးပဦးေကျငထသးထးပ ဖည ထြါမယထ။ပ

ေးငးအြထြါေမငပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ Powerပ Pointပ မသတးခထနြည ြါရထပ ေးငးငပ ခထနေမငထးခတပ

အြထြါမယထခထဗျငး။ပ ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ ြဉစမြသတမ ထအထးအေေးမပ ဒမမြသတမထပ

အထးအေေးအာပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ သြထထးေဆငထရကထချကထအရထခတငကသပ ဖမထကြ ငးမထပ

မထးမငးမငဖည ထြါမယထ။ပ ြည ထမလတမထေမငထမထပ ၂၀၁၂ပ ခသထ ပ ြည ထမလတမထေမငထဆသထရငဥြေဒပ

ြသဒထမပ၂၄ပထနပ၂၀၁၃ပခသထ ပ ြည ထမလတမထေမငထဆသထရငထးဥြေဒပ၄၄ပမသလထနအပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ဥြေဒကြ မထးေကငထမမကသပ ၅-၂-၂၀၁၆ပ ရကထေလမထပ ဦးာ ထးေအငထ(ခ)ဦးာ ထးာထးဟထကပ ဥကကဋဌပ

အဖည ထပ မငေထယခနြြ းပ ေကငထမမေထပ ၁၅ပ ဦးဖည ထနပ မထဖ ထးပ မငေထေြးအြထခနြါမယထ။ပ ဖထးြြ းပ

မထနေလမ၍ပ ေကငထမမ၏သြထ ထးမငေထမျငးကသထးပ မထေဆငထရကထခနြါမယထ။ပ ေကငထမမပ

ပြည ထဆထဖထးခည ထးထနြထျဉထးြြ းေမငနပ မထြည သြါမယထ။ပ ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ြဉစမြသတမထအထးအေေးမပ ဒမမြသတမ ထအထးအေေးကငအမထးပ မမတမြသတမ ထအထးအေေးပ

ဒသမယေလဖည ထမနပ ၂၂-၃-၂၀၁၈ပ ရကထေလမထပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမဥကကဋဌပ

33

မကြမး

ဦးာ ထးေအငထ(ခ)ဦးာ ထးာ ထးဟ ထမထပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဒသမယဥကကဋဌမငေ ထကသပ တေြည ငထး၍ပ

မငေ ထာမထးေဆငထရမနအမကထပ ရ ထကသ ထမသ ထးေဒမကြ း ပ မထးမေမငထမဆဒယထမပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ကသယထငးယထပ ဦးခထေမငထေထးအငးပ ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ အဋဌမြသတမ ထအထးအေေးပ

ကငဖည ထမနပပ၁၁-၆-၂၀၁၈ပရကထေလမထပအမ ထလေကြ ငထည ငငအမမထ(၅၆/၂၀၁၈)ပဖည ထနပေြည ငထးပမငေထ

ေြးအြထခနြြ းပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ သြထ ထးမငေ ထမျငးကသပ ပြည ထမလတမထေမငထပ ကသယထငးယထ

(၁၅)ဦးဖည ထနပဆကထကထမငေထာမထးေဆငထျကထရြါမယထ။

ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ြည ထမလတမထေမငထသတး၏ပ

၁၆-၂-၂၀၁၇ပ ရကထြါပ အမထလအမမထပ ၁/၂၀၁၇ပ ပဖည ထနပ ြည ထမလတမထေမငထပ ပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမမထပ

ဒသမယဗသထမးကြ းပ မ ထးဦးထထနပ ဒသမယဗသထမးပကြ းပ မျ းာကထေထးပ မြထမေမငထမငးပြည ထမလ

တမထေမငထကသယထငးယထထဦးကသပ ေနငမအဖည ထပမငေ ထေြးအြထခနြါမယထ။ပ ြည ထမလတမထေမငထသတး

၏ပ ၂၃-၅-၂၀၁၈ပ ရကထေလမထပ ေနငမကသယထငးယထမျငးထနြထျဉထး၍ပ အမ ထလအမမထ(၁/၂၀၁၈)ပ

ပဖည ထနပ ဒသမယဗသထမးကြ းပ မျ းာကထေထးထနပ ဒသမယဗသထမးကြ းပ မထလေေငထမသလကသပ ြည ထဆထမငေ ထ

ေြးအြထခနြါမယထ။ပ ရထရယထချကထထနေကငထမမ၏မငေထမျငးကသပ ဆကထကထမထြည သြါမယထ။

ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပြဉစမြသတမထအထးအေေးမပဒမမြသတမ ထအထးအေေးကငအမထးပ

ပြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏သြထထးေဆငထရကထချကထမျငးကသပ မရ သ ထရထအမကထပ

ရထရယထြါမယထ။ ပြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ မငေ ထမျငးမငပ ေအငကထြါအမသထးပ

ပဖည ထမထ-

(က) ဖထးြသတအေခည ခတဥြေဒထနပ မထဆဥြေဒမျငးြါပ ပ ြည ဋဌငထးချကထမျငးထနပ ညမထမပ ရ-ပ

မရ

(ခ) သထတေမငထကပချမမထာငးေမငပမေါဒမျငး ပဦးမထချကထမျငးထနပညမထမရ-ပမရ ပ

(ဂ) သထတေမငထထနပ အမျငးြည ထမမသလ၏ပ အကျ းးြငးကသပ အေးာငးြြ းပ ကငကယထပ

ေငထနေရငကထေရးကသပဦးမထခည ထးပရပ-ပမရ

(ဃ) သထတေမငထမထမတနခသ ထ မြ ေရးထနပ သတခြ တ ေရးကသပ အတရငယထြည ာြါးေမထနပ အချကထမျငးပ

ြါေထခည ထးပရ-မရ

() သထတေမငထ၏ြကမအေခည အေမျငးထနပသကထေျငောမပရ-မရ

34

မကြမး

() အမျငးြည ထမ၏ပသတခြ တ ေရးထနပြစထးသတခြ တ ေရးကသပာခသကထခည ထးပရ-ပမရ

(ဆ) မသ ထးရထးမငးပ ထးသတးညမထေရးကသပ ာခသကထြျကထြည ငးေမထနပ အေရးအမငး ပ အမသတးပ

အထးမျငးပြါေထခည ထးပပရ-မရ

(ေ) ပြည ထောငထသေထကြ းဌငပ မထခသထနပ အသးရအဖအထးမထခသ၏ပ သြထြသ ထခထနမျငး ပ

အသးရဌငပအဖအထးမထခသထနမထခသ၏သြထြသ ထခထနမျငးပေရငေားခည ထးပရ-ပမရ

(ျ) အြည ထြည ထဆသထရင ပ ေဒမဆသ ထရငပ မသလမဟသမထပ ေဒမအချထးချထးဆသ ထရငပ ငချြထမျငး ပ

မေဘငမချကထမျငးြါပ မငေ ထအရေရးဆေမငပ ဥြေဒကြ မထးဖည ထျထပ ာသငချြထမျငး ပ

မေဘငမငချြထမျငးြါပ မည ထမငသထတကပ မေဘငမကထခတာငးေမငပ အချကထမျငးထနပ

သကထေျငောခည ထးပ ရ-မရထနပသထတေမငထ၏ပအချြထအခည ငအငဏငကသပာြါးခည ထးပ ရ-

မရ

() မကထဆသ ထရငပ ဥြေဒကြ မထးထနပ မကထဆသ ထေမငပ မြသ ထးဆသထရငပ အချကထအကထမျငးပ

ပြည ထနသတ ငပြါေထခည ထးပရပ-ပမရ

(ဋ) ဥြေဒကြ မထးြါပ ြည ဋဌငထးချကထမျငးကသပ ကထေမပ အေကငထအာထေဖငထပ ေဆငထရကထသ ထပ

မထနပအေခည အေရပ-မရပ

(ဌ) ဥြေဒကြ မထး၏ပ ရထရယထချကထမျငးကသပ ပ အေကငထအာထေဖငထပ ေဆငထရကထသ ထရထပ

ပြည ဋဌင ထးချကထမျငးပ ြည ထနသတငြါရခည ထးပ ရပ -ပ မရပ မထနပ ၂၀၁၂ပ ခသထ ပ ြည ထမလတမထေမငထဆသထရငပ

ထးဥြေဒပ ၅၉ပ ထနအပ ေဆငထရကထျကထရေကြ ငထးပ မထြည သြါမယထ။ပ အရထခတမထနပ ကင

အမထးပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ သြထ ထးေဆငထရကထချကထမျငးကသပ ဆကထကထပ

မထြည သြါမယထ။ပ ပယခသပအရထခတမထနပဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပြဉစမြသတမထအထးအေေးမပ

ဒမမြသတမ ထပ အထးအေေးကငအမထးပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ သြထထးပ

ေဆငထရကထချကထမျငးကသပေဖငထြည အရထခတအြထြါမထ။

ေကငထမမမထပ အဓကအငးဖည ထနပ ြည ထမလတမထေမငထမသလပ ေြးြသလငေမငပ ဥြေဒကြ မထးမျငးကသပ

ထ၍ပ ြည ထမလတမထေမငထအထးအေေးမသလပ မထြည ြါမယထ။ပ ာသလမသလပ ထမနအခါမငပ ဥြေဒကြ မထးပ

ေကငထမမမထပ ဥြေဒကြ မထးမထမထးငမနပ ေ ထကြ းဌငပ မသလမဟသမထပ အဖအထး ပ မကထဆသ ထရငပ

ေရးရငေကငထမမမျငး ပ ြည ထောငထသေရေချြထသတး ပ ြည ထောငထသတမထေမငထပ ဥြေဒေရးရငထနပ

35

မကြမး

အားကစရြထမျငးပ ေနငဆ ထးထပ မသတးမြထေရးေကငထမရထမျငးထနပ ေဆးေး၍ပ အရထခတငကသပ

ပြည သြါမယထ။ပ ယထးအရထခတငကသပ ြည ထမလတမထေမငထမသလပ မထြည ရငမထပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ကသယထငးယထမျငးကပ အကြ တြည ချကထမျငး ပ ဖည ထနကထချကထမျငး ပ ြည ထဆထချကထမျငးကသပ မထမထးငပ

မထနအခါပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမကပ ယထးြည ထဆထချကထပ အဆသြည မထမထးမမျငးအငးေခါယ၍ပ

ထးအထးအေေးကျထးြရငပ ြည ထမလအမကထပ အမထမကယထပ အကျ းဖည ထာ ထးသထမထနပ ဥြေဒမျငးပ

ပြည ဋဌင ထးသထေရးအမကထပ ေဆငထရကထကြ ရြါမယထ။ပ ဥြေဒကြ မထးကသပ ာြထမတထ၍ပ တမထေမငထမသလပ

ာြထမတမထြည ြါမယထ။ပာသမသလပကျယထကျယထြည ထလြည ထလပ ြးေြါထးေဆငထရကထသ ထမေကြ ငထနပ ြည ထမလတမထေမငထပ

အထးအေေးမသလပ အြြ းမမထမထြည ရငမငပ မကထဆသ ထရငေ ထကြ းဌင ပ ြည ထောငထသအဆထနပ

အဖအထးထနထးေကငထး ပ ကသယထငးယထမျငးအငးသတးထနထးေကငထး ပ အငးသတးမေဘငမြြ း

မထထနအပ ယထကခသထမငငပ အမထြည သထခနြြ းပ အမျးမငးတမထေမငထမသလပ ေြးြသလသထခနြါမယထ။ပ

မမမသလတမထေမငထမ၍ပ ေဆးေးမကနမသလပ အချ လေမငဥြေဒကြ မထးမျငးမငပ အမျ းမငးတမထေမငထကပ

မထ၍ပ ေဆးေးခည ထးမျငးထးရြါမယထ။ပ အမျ းမငးတမထေမငထကထးပ အာကထငြသဒထမထပ

မထြည ခနမထနထးမထးအမသထးပ အဆထနဆထနေဆငထရကထခနြြ းပ အြြ းမမထအမထြည ြြ းေမငပ

ဥြေဒကြ မထးကသပ ြည ထမလတမထေမငထမသလပ ေြးြသလငြါမယထ။ပ အဆသြါဥြေဒကြ မထးကသထးပ အာကထပ

ငြသဒထမထပေဆငထရကထမထနထးမထးထနြထပြည ထမလတမထေမငထမထပအြြ းမမထအမထြည ြါမယထ။

ပြည ထမလတမထေမငထထနပ အမျ းမငးတမထေမငထမသလကပ အမထြည ြြ းေမငအခါပ အချ လဥြေဒပ

မျငးမငပ ကမမရေမငထထးပ ဥြေဒအမျငးသမငပ ကမမျငးရြါမယထ။ပ တမထေမငထထရြထကမပ

ရေမငဥြေဒကြ မထးမျငးကသပ ြည ထောငထသတမထေမငထအထးအေေး၌ပ ေဆးေးခည ထးမြည မပ အေမးမထပ

ေနငထရ ထပ ြည ထမလတမထေမငထဥြေဒကြ မထးေကငထမမထနပ အမျ းမငးတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးပ

ေကငထမမမသလကပြးေြါထးထြါမယထ။ပာသမသလ ထသထရထအမကထပ ြည ထမလတမထေမငထမပကသယထငးယထပ

ခသထဦး ပ အမျ းမငးတမထေမငထမပ ကသယထငးယထခသထဦးထနပ ဥကကဋဌအဖည ထပ ြည ထောငထသတမထေမငထပ

ဒသမယငယကမသလပြါေထေမငပဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမကသပဖ ထးာငးရြါမယထ။ပ ြည ထောငထသပ

တမထေမငထပဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမကသပ ြည ထောငထသတမထေမငထသတး၏ပပပပပပ၁-၈-၂၀၁၈ပရကထြါပ

အမထလေကြ ငထည ငငအမမထ(၄၉/၂၀၁၈)ပဖည ထနပ ဖထးာငးရြါမယထ။ပ ေငကထဆကထမ(က)ဖည ထနပ အရထခတပ

မထနကငအမထးပ ြည ထမလတမထေမငထမသလပ ေရငကထရငြြ းပ မထေဆးေးခနမထနပ ဥြေဒကြ မထးပ

(၃၀)ခသကသပ ေဖငထြည ာငးရြါမယထ။ပ ေငကထဆကထမ(ခ)ဖည ထနပ ပ အရထခတမထနကငအမထးပ အမျ းမငးပ

36

မကြမး

တမထေမငထ၌ပ မထေဆးေးြြ းပ ြည ထမလတမထေမငထမသလေြးြသလငမထနပ ဥြေဒကြ မထး(၂၅)ခသကသပ

ေဖငထြည ာငးရြါမယထ။ပ ေငကထဆကထမ(ဂ)ဖည ထနပ အရထခတမထနကငအမထးပ ြည ထမလတမထေမငထ၌ပ

မထပ ေဆးေးမထနပ ဥြေဒကြ မထး(၄၈)ခသထနပ ထးဥြေဒမသတးခသမသလကသပ တမထေမငထ၌အမထြည ခန ြြ းပ

၎ထးမသလကသပ ေဖငထြည ာငးရြါမယထ။ပ ေငကထဆကထမ(ဃ)ဖည ထနပ အမျးမငးတမထေမငထ၌ပ မထေဆးေးပြြ းပ

ပြည ထမလတမထေမငထမသလေြးြသလ၍ပ ြည ထမလတမထေမငထမထပေဆးေးြြ းပအမျ းမငးတမထေမငထမသလပ ြည ထထပ

ေြးြသလမထနပဥြေဒကြ မထး(၂၃)ခသကသပေဖငထြည ာငးရြါမယထ။ပေငကထဆကထမ()ဖည ထနပအရထခတမထနကငပ

အမထးပ ြည ထောငထသတမထေမငထကပ ြည ဋဌင ထးခနေမငပ ဥြေဒေြါထး(၅၈)ခသကသပ ေဖငထပြည ာငးြါမယထ။

ေငကထဆကထမ()ဖည ထနပ ြည ထမလတမထေမငထကပ ြည ထောငထသတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးပ

ေကငထမမမထပ ကျထးြမထနအထးအေေးမသလပ မကထေရငကထေဆးေးေဆငထရကထသ ထခနမ ထနပ

ဥြေဒကြ မထးမျငးအေခည အေမျငးကသပေဖငထြည ာငးရြါမယထ။

ဥြေဒအမထေရးဆခည ထးထနြထျဉထး၍ပ ဆကထကထမထြည သြါမယထ။ပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမပ

မထပ ဥြေဒကြ မထးအမထမထရြထရြထထနြထျဉထး၍ပ တမထေမငထမသလမမထမထးမပ ေအငကထြါအေခည ပ

အေမျငးကသပအားအေးာငး၍ထခနြါမယထ။ပ(က)ပမထဆဥြေဒမထရြထရြထမထပသထတေမငထထနပ

သထတမငးမျငးအမကထပ အကျ းရခည ထး ပ (ခ)ပ သထတေမငထကပ ကျထနမသတးေမငပ ေျးကကထးြငးေရးထထနပ

သကထေျငောမရေေရးအမကထပ မးခည ငးဥြေဒအမထမထရြထေရးဆရ ထပ သအြထငခည ထး ပ (ဂ)ပ

ပမည ထမငသထတကပြါေထကထမမထေရးာသးေမငပကသမမဂဂကထဗထးရထးမျငးထနအပဥြေဒအမထေရးဆပ

ပြည ဋဌင ထးရ ထပ သအြထခည ထးမနအေခည အေမျငးကသပ အားအေးာငး၍ပ ထခနြါမယထ။ပ ၎ထးအြည ထပ

ဥြေဒအမထမထရြထရြထထနြထျဉထး၍ပ ေအငကထြါအချကထမျငးကသပ မမမ၍ပ ေဆငထရကထျကထရြါပ

မယထ။ပ (က)ပ ဖထးြသတအေခည ခတဥြေဒထနပ ညမထမရေရ ထ ပ (ခ)ပ ကထေမအေကငထအာထအေဖငထပ

ေဆငထရကထသ ထေမငဥြေဒဖည ထေရ ထ ပ (ဂ)ပ ဖထးြသတအေခည ခတဥြေဒြါကငးရြထမျငးကသပ အကထပ

အဓြပငယထဖထနဆသရငမထပ မထဆကငးရြထမျငးအကထအဓြပငယထဖထနဆသေရးဥြေဒကသပ ကသးကငးဖထနဆသရ ထ ပ

(ဃ)ပ မထဆဥြေဒမျငးထနပ ဆ ထလကျထမမရရ ထ ပ ()ပ အခည ငးဌငမထခသခသ ပ အဖအထးမထခသခသ၏ပ

သြထြသ ထခထနကသပ ာြါးခည ထးမရေရထ ပ ()ပ အထမငရြသထး ပ မြသ ထးဆသ ထရငအချကထအကထမျငးပ ြည ထနသတငပ

ြါရေရ ထ ပ (ဆ)ပမထးကြ ြထ ထးေမငေရးမငးချကထမျငးကသပေရငထရငးြြ းပကျယထကျယထြည ထလ ြည ထလပသြထကသထပ

ေဆငထရကထရ ထထနပယထကေမငေရးမငးချကထမျငးဖည ထနပ ေရးမငးရ ထ ပ (ေ)ပ ဥြေဒမထပမငေ ထရခည ထးထနပ

မငေ ထခတခည ထးကစရြထမျငးကသပ မမကျကျေဖငထြည မမထမမထေြးရထမနပ အချကထမျငးြါြါမယထ။ပ

37

မကြမး

ေကငထမမ၏အထးအေေးမျငးမထပ တမထေမငထမထရြထသတး၏အမထအြသ ထးမျငးဖည ထမထနအမကထပ

ေရးရငေကငထမမမျငး၏ပ ေဆငထရကထချကထမျငးမထပ တမထေမငထကြ းအမထးရပ တမထေမငထယထမျငးပ

ပဖည ထမထဟသပ မမထယကြ ရြါမယထ။ပ ာသလေကြ ငထနပ ြသတမ ထအငးဖည ထနပ ေရးရငေကငထမမမျငးမထပ ြသတမ ထအထးပ

အေေးမျငးပ ကျထးြေမထနအြည ထပ တမထေမငထြည ထြချ ထ ဖည ထေမငပ သတးချ ထမျငးမထပ ေရးရငေကငထမမပ

ေဆငထမျငး၌ပ ကသယထငးယထမျငးမထပ ပ မမမသလ၏ေကငထမမမငေထမျငးကသပ ာမထးေဆငထကြ ရြါမယထ။ပ

ဥြေဒကြ မထးေကငထမမအေဖည ထနပ ေကငထမမေထအငးသတးမထပ တမထေမငထြြ းဆသတးချ ထမျငးမထပ အထးပ

အေေးာသထကြ မထနအြည ထပ အချ လေမငသတးြမထရကထမျငး၌ထးပ အေရးကြ းေမငဥြေဒမျငးပ ေဆးေးပ

ရေမငေလရကထမျငးမထပ တမထေမငထ၌မငေ ထချ ထပ မမထမမထ၍ထးေကငထးပ ထးေဆးေးခည ထးမျငးပ

ေဆငထရကထျကထရြါမယထ။ပြဉစမြသတမထအထးအေေးမပဒမမြသတမထအထးအေေးအာပထးအထးပ

အေေးကျထးြချထမျငးမငပ ြဉစမြသတမ ထအထးအေေးမငပ အကြ မထေြါထးပ ၇၀ပ ပကြ မထ ပ ဆဋဌမြသတမထအထးပ

အေေးမငပ ၁၅ပ ပကြ မထ ပ မမတမြသတမ ထအထးအေေးမငပ ၄၆ပ ပကြ မထ ပ အဋဌမြသတမထအထးအေေးမငပ ၂၇ပ ပကြ မထ ပ

ေမြသတမ ထအထးအေေးမငပ ၃၆ပ ပကြ မထ ပ ဒမမြသတမ ထအထးအေေးမငပ ၂၆ပ ပကြ မထပ အငးသတးသသေြါထးပ

အကြ မထေရပ၂၂၀ပပကြ မထပေဆငထရကထျကထရြါမယထ။ပ

တမထေမငထြည ထြသြထ ထးမျငးမထပ ြါေထေဆငထရကထခည ထးထနြထျဉထး၍ပ ဆကထကထမထြည သြါပ

မယထ။ပ အရထခတမထနကငအမထးပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမေထမျငးမထပ ြည ထမလတမထေမငထ၏ပ

ခထနြည ချကထဖည ထနပ ေအငကထြါသ ထတမျငးမသလပ မငးေရငကထခနကြ ြါမယထ။ပပ ေနငခနမထနသ ထတမျငးငရထးကသပ

ကသယထငးယထမျငးာတပ ဖည ထလေောငးေမငအရထခတငမထပေဖငထြည ြါရြြ းပ ဖည ထြါမယထ။ပ ြည ထြသထတမျငးမသလပ

မငးေရငကထခနမထနအမကထပ ရရေမငအေမအကြ တ မျငးကသပ ဥြေဒကြ မထးမျငးပ ေရးဆရငမထပ ကထေမ ပ

အောငကထအကြည သထရထပေဆငထရကထျကထရြါမယထ။

သထတမကငပ အဖအထးမျငးထနပ ေဆးေးခည ထးကသပ ဆကထကထအရထခတသြါမယထ။ပ အရထခတပ

မထနကငအမထးပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌ၏ပ မငေ ထေြးချကထအရပ ြည ထမလတမထေမငထဆသထရငပ

အဖအထးမျငး ပ ကသမမဂဂ ပ ဥေရငြမမဂဂ ပ သထတမကငအဖအထးမျငး ပ ြည ထမထးအဖ ပ အထးပ

မျငးထနေအငကထြါအမသထးပ ေမဆသတေဆးေးသထခနြါမယထ။ပ ြဉစမြသတမ ထအထးအေေးမပ ဒမမြသတမထပ

အထးအေေးအာပ မကထေရငကထခနမနပ Workshopပ အကြ မထေရပ ၉၄ပ ပကြ မထရြြ းပ ြည ထမ ထးအဖအထးပ

မျငးထနေမဆသတမထနအကြ မထေရမငပ ၅၅ပ ပကြ မထပ ဖည ထြါမယထ။ပ ြည ထြအဖအထးမျငးထနေမဆသတမထနပ

38

မကြမး

အကြ မထအေရအမကထမငပ၄၄ပ ပကြ မထဖည ထြြ းေမငနပသသေြါထးေမဆသတမထနအကြ မထေရမငပ၁၉၃ပ ပကြ မထပ ဖည ထြါပ

မယထ။

ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏မသတးမြထချကထကသပဆကထကထမထြည သြါမယထ။ပအရထခတမထနပအထးပ

အေေးကငအမထးပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ သြထထးေဆငထရကထမမျငးကသပ

အငးရေကျြထဖယထရေကြ ငထးပ ေမ ရြါမယထ။ပ အခည ငးေရးရငေကငထမမေထကသယထငးယထမျငးထနပ

ပြည ထဆထချကထအဆသမထမထးေဆးေးကြ ေမငပ ကသယထငးယထမျငး၏မထေထငးမ ပ အချ ထေြးမထနပ

မျမေမငေဆးေးမမျငးကသပ ေကငထမမအေထနပ ပ ေကျးေးမထရေကြ ငထးပ မမထမမထးမထရြါမယထ။ပ

ယထးေဆးေးြမျငးမထပ မြထမေမငထမငးြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမျငး၏ပ ေနငြးေြါထးပ

ေဆငထရကထမကသထးပ အမအမမထြည ရမငဖည ထြါမယထ။ပ မကထဆသ ထရငပ ဥြေဒကြ မထးမထမထးမထနပ

ပြည ထောငထသေထကြ းဌငမျငးမပ မငေထရြသဂဂ ထမျငး ပ ြည ထောငထသအဆထနအဖအထးေထမျငး၏ပ

ေဆငထရကထမမျငးထနပြးေြါထးေဆငထရကထမမျငးကသပမမထမမထးမထာငးရြါမယထ။ပမသလရငမထပဆကထကထပ

၍ထးပ ေကငထမမ၏ထးအထးအေေးမထပ အဆသတးအဖည မထေြးသထေမငပ ကသယထငးယထဖည ထရထထနပ

မထဖမထးမငေမငပ ကသယထငးယထမျငးမထပ မကထဆသ ထရငအသးရဌငထနပ ေကငထမမမျငး၏ပ

အည ထးမြါေမငဆသတးဖည မထချကထကသပ ရယခနရထသအြထမထကသပ ေမရရြါမယထ။ပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမပ

မထပ မထမထနဥြေဒကြ မထးကသမဆသပ ြည ဋဌင ထးရ ထပ အဆထနဆထနေဆငထရကထရငမထပ ြည ထမလမျကထငကသပ

ေရးြြ းပ ေဆငထရကထကြ မထနအြည ထပ ေကငထမမ၏သြထ ထးမျငးေဆငထရကထရငမထပ အချ ထြသမျငးငပ

ေဆငထရကထခနရေမငထထးပ ြ ည ထခည ထးမရပ ေဆငထရကထေြးခနေမငပေကငထမမေ ထာမထးမျငး၏ကြ းြမထးမ

ကသထးပ အမအမမထြည ကြ ြါမယထ။ပ အမ ထအငးဖည ထနပ သြထ ထးြမငဏမျငးြည ငးေမငေကြ ငထနပ ဤပ

ဥြေဒကြ မထးေကငထမမေ ထာမထးအထအငးပ ြသမသရရရ ထပ သအြထြါမယထ။ပ အားမဖည ထနပ ဥြေဒကြ မထးမျငးကသပ

ကသယထငးယထမျငးကပ မထေထငးမြသရပကြ ြြ းပ ေကငထမမမထကျထးြမထနပ ထးအထးအေေးမျငး

မထပမကထေရငကထမမျငးထးပမျငးြည ငးမနအမကထပသတးခထးေရငာသထခထးထးပြသမသသအြထြါမယထ။ပ

မထမသလြထဆသေကငမပ ြည ထမမျငးအကျ းအမကထပ ြသမသြည ထနသတမျမေကငထးမထေမငပ ဥြေဒမျငးပ

ေြါာ ထးြြ းပ ြည ဋဌင ထးသထေရးကသပ ေမျငထမ ထး၍ပ အမထးကသ ထေဆငထရကထမငးကြ မထဖည ထေကြ ငထးပ အရထခတပ

မထြည အြထြါမယထ။

ဂသတးချြထအေဖည ထနပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမမထပ ဥြေဒြည ေရးသြထထးမျငး၌ပ

ထေခါမအမျ းမျ းထနပ ကြ တ ေမ ေရေမငထထးပမထဆဥြေဒမျငး ပထးဥြေဒမျငးထနအပသကထငပ

39

မကြမး

ေဆငထရကထြြ းပ ြါမ ပ ေါဒ ပ ြသဂဂ ထ ပ မျ းမျငးမာငးဘပ ေကငထမမေထမျငးအငးသတးကပ ထးသတးပ

ညမထ ငဖည ထနပ မငေ ထာမထးေဆငထေကြ မထနအြည ထပ ေရးရငေကငထမမဥကကဋဌမျငးပ အြါအေထပ

ကသယထငးယထမျငး ပ ြည ထောငထသတမထေမငထပ ဥြေဒေရးရငထနအားကစရြထမျငးပ ေနငဆထးထပ

မသတးမြထေရးေကငထမရထမပ ဘငမငရြထအသကထကျမထးကျထြငရထမျငး၏ပ ြးေြါထးေဆငထရကထမမျငးပ

ေကြ ငထနပ ဥြေဒြည ေရးသြထထးမျငးကသပ ေချငေမေအငထမည ထငပ ေဆငထရကထသထခနြါမယထ။ပ ဒသမယအကြ မထပ

ပြည ထမလတမထေမငထပ ြဉစမြသတမထအထးအေေးမပ ဒမမြသတမ ထအထးအေေးကငအမထးပ ြည ထမလပ

တမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမမထပ သထတေမငထ၏ပ ဒမသကေရြည ြည ထေြည ငထးေရးမထပ သထတေမငထပ

ထနပ သထတမငးမျငးအမကထပ မရငးမျမေမငဥြေဒ ပ အကျးဖည ထာ ထးေမငဥြေဒမျငးကသပ တမထေမငထကပ

ပြည ဋဌင ထးသထေရးအမကထပ ကသယထမထးဉငဏထမထးရမမျပ ကြ းြမထးေဆငထရကထျကထရေကြ ငထးမထြည ပ

အရထခတအြထြါမထ။ပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ။ပ အငးသတးကသပ အားြေကျးေးမထ

ရြါမယထ။

[အရထခတငအြည ထနအသတမငပေအငကထြါအမသ ထးပဖည ထြါမထ။

ဒသမယအကြ မထပြည ထမလတမထေမငထပြဉစမြသတမ ထအ ထးအေေး(၁၈-၅-၂၀၁၇ပမပ၃၁-၈-၂၀၁၇)ပမပ

ဒမမြသတမ ထအ ထးအေေးပ(၁၂-၁၁-၂၀၁၈ပမပ၂၀-၁၂-၂၀၁၈)ာပဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ

သြထ ထးေဆင ထရကထချကထအရ ထခတင

ဒါ ထး

၁။ ပြည ထမလတမထေမငထမ ထပ ၂၀၁၂ပ ခသ ထ ပ ြည ထမလတမထေမငထဆသ ထရငဥြေဒြသဒထမပ ၂၄ပ ထနပ ပ ၂၀၁၃ပ

ခသထ ပ ြည ထမလတမထေမငထဆသ ထရငထးဥြေဒပ ပ ၄၄ပ မသလထနအပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးပ

ေကငထမမကသပ ပ ၅.၂.၂၀၁၆ပ ရကထေလမထပ မထဖထးမငေထေြးအြထခနြါမထ။ပ ဖ ထးြြ းမ ထန

ေလမ၍ပ ေကငထမမ၏သြထ ထးမငေ ထမျငးကသပ ေအငကထေဖငထြည ြါပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ

(၁၅)ပဦးဖည ထနပေဆငထရကထခနြါမထ-

(က) ဦးာ ထးေအငထ(ခ)

ဦးာ ထးာထးဟထ

ဥကကဋဌ ေငထချ မဆဒယထ

(ခ) ဦးဉငဏထထး အဖ ေထ ေရတြည ထမငမဆဒယထ

40

မကြမး

(ဂ) ေဒါခထေဌးကြ ယထ ။ ေချငထးဆသတ မဆဒယထ

(ဃ) ဦးေကျငထသးထး ။ ပြည ထကြ းမတခ ထမဆဒယထ

() ဦးေေ ထာထး ။ ြသမမထမဆဒယထ

() ဦးြါာ ထး ။ မမြမဆဒယထ

(ဆ) ဦးေအငထ ထ ။ ာငးေယထမဆဒယထ

(ေ) ဦးသထးဖသးမည မထ ။ မဆယထမဆဒယထ

(ျ) ဦးဘရ ထ ။ ေကျငကထဖည မဆဒယထ

() ဦးမထးမ ထး ။ ေမငထမထးကြ းမဆဒယထ

(ဋ) ဦးေဌးေ ။ ေမည ငထ မဆဒ ယထ

(ဌ) ဦးေေငထေထး ။ ာထးမြထမဆဒယထ

(ြခးမသထးေဒမကြ း)

(ဍ) ဦးခထေမငထေထး ။ မထးမေမငထမဆဒယထ

(ဎ) ဗသထမ းချြထေမငထေမငထ ။ မြထမေမငထမငးကသယထငးယထ

(ဏ) ဦးမဖထ အမထးေရးမး ကျထးမသတမဆဒယထ

ေကငထမမြည ထဆ ထဖ ထးခည ထး

၂။ ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ ြဉစမြသတမ ထအထးအေေးမပ ဒမမြသတမထအထးအေေးပ

ကငအမထးပ မမတမြသတမ ထအထးအေေးပ ဒသမယေလဖည ထမထနပ ၂၂-၃-၂၀၁၈ပ ရကထေလမထပ ြည ထမလပ

တမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမဥကကဋဌပ ဦးာ ထးေအငထပ (ခ)ပ ဦးာ ထးာ ထးဟထမထပ ြည ထမလပ

တမထေမငထဒသမယဥကကဋဌမငေ ထကသပ တေြည ငထးာမထးေဆငထရြါမထ။ပ မသလဖည ထြါ၍ပ ဥြေဒကြ မထးပ

ေကငထမမဥကကဋဌမငေ ထကသပ ပ ရ ထကသ ထမသ ထးေဒမကြ း ပ မထးမေမငထမဆဒယထမပ ြည ထမလတမထေမငထပ

41

မကြမး

ကသယထငးယထပ ဦးခထေမငထေထးအငးပ ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ အဋဌမြသတမ ထအထးအေေးပ

ကငဖည ထေမငပ ပ ၁၁-၆-၂၀၁၈ပ ရကထေလမထပ အမ ထလေကြ ငထည ငငအမမထပ (၅၆/၂၀၁၈)ပ ပဖည ထနပ ေြည ငထးပ

မငေ ထေြးအြထခနြြ းပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ သြထထးမငေ ထမျငးကသပ ေအငကထေဖငထြည ြါပ ြည ထမလပ

တမထေမငထပကသယထငးယထပ(၁၅)ပဦးဖည ထနပာမထးေဆငထျကထရြါမထ-

(က) ဦးခထေမငထေထး ဥကကဋဌ မထးမေမငထမဆဒယထ

( ခ) ေဒါကထမငေေဖြ းေအငထ အဖ ေထ မငေကမမဆဒယထ

( ဂ) ေဒါမငမငခသထ ။ မာသတမဆဒယထ

(ဃ) ဦးမဖထ ။ ကျထးမသတမဆဒယထ

() ဦးေေ ထာထး ။ ြသမမထမဆဒယထ

( ) ဦးြါာ ထး ။ မမြမဆဒယထ

(ဆ) ဦးေအငထ ထ ။ ာငးေယထမဆဒယထ

( ေ) ဦးသထးေထးေအး(ခ)

ဦးသထးာ ထးေအး

။ မသထးရ းမဆဒယထ

(ျ) ဦးဘရ ထ ။ ေကျငကထဖည မဆဒယထ

() ဦးမထးမ ထး ။ ေမငထမထးကြ းမဆဒယထ

( ဋ) ဦးေဌးေ ။ ေမည ငထမဆဒယထ

( ဌ) ဦးေေငထေထး ။ ာထးမြထမဆဒယထ

(ြခးမသထးေဒမကြ း)

( ဍ) ဦးေမျ းာ ထး ။ ာထးမြထမဆဒယထ

(ရ ထကသထမသထးေဒမကြ း)

42

မကြမး

( ဎ) ဗသထမ းချြထေမငထေမငထ ။ မြထမေမငထမငးကသယထငးယထ

(ဏ) ဦးေကျငထသးထး အမထးေရးမး ပြည ထကြ းမတခ ထမဆဒယထ

မြထမေမငထမငးပ ြည ထမလတမထေမငထပ ကသယထငးယထမျငးကသပ ေနငမမျငးအဖည ထပ မဖကထမငေ ထပ

ေြးခည ထး

၃။ ပြည ထမလတမထေမငထ သတး၏ပ ၁၆-၂-၂၀၁၇ပရကထြါပအမ ထလအမမထပ ၁/၂၀၁၇ပ ပဖည ထနပ ြည ထမလတမထေမငထပပ

ဥြေဒကြ မထးေကငထမမမထပ ေအငကထေဖငထြည ြါပမြထမေမငထမငးပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ပ (၂)ပ

ဦးကသပေနငမမျငးအဖည ထပမငေ ထေြးအြထခနြါမထ-

(က) ပကြ ထးပ၁၉၇၆၈ပ ဒသမယဗသထမးကြ းပမထးဦးထပပ

(ခ) ပကြ ထးပ၂၅၂၅၇ပ ဒသမယဗသထမးကြ းပမျ းာကထေထးပ။

၄။ ၎ထးေနငမပ ကသယထငးယထမျငးထနြထျဉထး၍ပ ြည ထမလတမထေမငထသတး၏၂၃-၅-၂၀၁၈ပ

ရကထြါပအမ ထလအမမထပ၁/၂၀၁၈ပပဖည ထနပပေအငကထြါအမသ ထးပြည ထဆထမငေ ထေြးအြထခနြါမထ-

(က) ပကြ ထး ၂၅၂၅၇ ဒသမယဗသထမးကြ း မျ းာကထေထး

( ခ) ပကြ ထး ၂၈၆၆၆ ဒသမယဗသထမးကြ း မထလေေငထ။

ရ ထရယထချကထ

၅။ ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ ြဉစမြသတမ ထအ ထးအေေးမပ ဒမမြသတမ ထအထးအေေးကငပ

အမထးပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ သြထထးေဆငထရကထချကထမျငးကသပ မရ သထရထပ

ရထရယထြါမထ။

ေကငထမမ၏မငေ ထမျငး

၆။ ပြည ထမလတမထေမငထပဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပမငေ ထမျငးမငပေအငကထြါအမသ ထးပဖည ထြါမ ထ-

(က) ဖ ထးြသတအေခည ခတဥြေဒ ထနပမ ထဆဥြေဒမျငးြါပပြည ဋဌင ထးချကထမျငး ထနပညမထမပရ-ပမရ

(ခ) သထတေမငထကပချမမထာငးေမငပမေါဒမျငး ပဦးမထချကထမျငးထနပညမထမရ-ပမရ ပ

43

မကြမး

(ဂ) သထတေမငထထနပ အမျငးြည ထမမသလ၏အကျ းးြငးကသပ အေးာငးြြ းပ ကငကယထပ

ေငထနေရငကထေရးကသပဦးမထခည ထးပရပ-ပမရ

(ဃ) သထတေမငထမထမတနခသ ထ မြ ေရးထနပ သတခြ တ ေရးကသပ အတရငယထြည ာြါးေမထနပ အချကထမျငးပ

ြါေထပခည ထးပရ-မရ

() သထတေမငထ၏ြကမအေခည အေမျငးထနပသကထေျငောမပရ-မရ

() အမျငးြည ထမ၏ပသတခြ တ ေရးထနပြစထးသတခြ တ ေရးကသပာခသကထခည ထးပရ-ပမရ

(ဆ) မသ ထးရ ထးမငးပ ထးသတး ညမထေရးကသပ ာခသကထြျကထြည ငးေမ ထနပ အေရးအမငး ပ အမသတးပ

အ ထးမျငးပြါေ ထခည ထး ပရ-မရ

(ေ) ပြည ထောငထသေထကြ းဌငပ မထခသထနပ အသးရအဖအထးမထခသ၏ပ သြထြသ ထခထနမျငး ပ

အသးရဌငပအဖအ ထးပပမ ထခသ ထနမ ထခသ၏သြထြသ ထခ ထနမျငးပေရငေားခည ထးပရ-ပမရ

(ျ) အြည ထြည ထဆသ ထရင ပ ေဒမဆသ ထရငပ မသလမဟသမထပ ေဒမအချ ထးချ ထးဆသ ထရငပ ငချ ြထမျငး ပ

မေဘငမချကထမျငးြါပ မငေ ထအရပ ေရးဆေမငပ ဥြေဒကြ မထးဖည ထျ ထပ ာသ ငချ ြထမျငး ပ

မေဘငမငချ ြထမျငးြါပ မည ထမငသ ထ တကပ မေဘငမပ ကထခတာငးေမငပ အချကထမျငးထနပ

သကထေျငောခည ထးပရ-မရထနပသထတေမငထ၏ပအချြထအခည ငပအငဏငကသပာြါးခည ထးပရ-

မရ

() မကထဆသ ထရငပဥြေဒကြ မထး ထနပမကထဆသ ထေမငပမြသ ထးဆသ ထရငပအချကထအကထမျငးပပြည ထန သတငပ

ြါေထခည ထးပရပ-ပမရ

(ဋ) ဥြေဒကြ မထးြါပ ြည ဋဌင ထးချကထမျငးကသပကထေမပအေကင ထအာ ထေဖငထပေဆင ထရကထသထပမထနပ

အေခည အေရပ-မရပ

(ဌ) ဥြေဒကြ မထး၏ပ ရထရယထချကထမျငးကသပ ပ အေကငထအာထေဖငထပ ေဆငထရကထသ ထရထပ

ပြည ဋဌင ထးချကထမျငးပြည ထနသတ ငြါရခည ထးပရပ-ပမရ။

44

မကြမး

အရထခတမထနပ ကငအမထးပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ သြထထး ပ

ေဆင ထရကထချကထမျငး

၇။ ယခသအရ ထခတမ ထနပ ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ ြဉစမြသတမ ထအ ထးအေေးမပ ဒမမြသတမ ထ

အ ထးအေေးကငအမ ထးပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ သြထ ထးေဆင ထရကထချကထပ

မျငးကသပေဖငထြည အရထခတအြထြါမထ။

၈။ ေကငထမမမထပ အဓကအငးဖည ထနပ ြည ထမလတမထေမငထမသလပ ေြးြသလငေမငပ ဥြေဒကြ မထးမျငးကသပ

ထ၍ပ ြည ထမလတမထေမငထအ ထးအေေးမသလပ မ ထြည ြါမ ထ။ပ ယ ထးမသလပ ထရငမ ထပ ေကငထမမမ ထ

ဥြေဒကြ မထးပ မထမထးငမထနပ ြည ထောငထသေထကြ းဌငပ မသလမဟသမထပ အဖအထး ပ မကထဆသထရငပ

ေရးရငေကငထမမမျငး ပ ြည ထောငထသေရေချြထသတး ပ ြည ထောငထသတမထေမငထပ ဥြေဒေရးရငထနပ

အားကစရြထမျငးပ ေနငဆ ထးထပ မသတးမြထေရးေကငထမရထမျငးထနပ ေဆးေး၍ပ အရထခတငကသပ

ပြည သြါမထ။ပ ယထးအရထခတငကသပ ြည ထမလတမထေမငထမသလပ မထ ြည ရငမထပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ကသယထငးယထမျငးကပ အကြ တြည ချကထမျငး ပ ဖည ထနကထချကထမျငး ပ ြည ထဆထချကထမျငးကသပ မထမထးငပ

မထနအခါပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမကပ ယထးြည ထဆထချကထပ အဆသြည မထမထးမမျငးအငးပ ေခါယ၍ပ

ထးအထးအေေးပကျထးြရငမ ထပ ြည ထမလအမကထပအမ ထမကယထပအကျ းဖည ထာ ထးသ ထမ ထနပဥြေဒမျငးပ

ပြည ဋဌင ထးသ ထေရးအမကထပေဆင ထရကထကြ ြါမ ထ။

၉။ ဥြေဒကြ မထးကသပ ာြထမတထ၍ပ တမထေမငထမသလပ ာြထမတမထြည ြါမထ။ပ ယထးမသလပ ကျယထကျယထပ

ပြည ထလြည ထလပ ြးေြါထးေဆငထရကထသထမေကြ ငထနပ ြည ထမလတမထေမငထအထးအေေးမသလပ အြြ းမမထပ မထြည ပ

ရငမ ထပ မကထဆသ ထရငေ ထကြ းဌင ပ ြည ထောင ထ သအဆ ထနပ အဖအ ထး ထန ထးေကင ထး ပ ကသယထငးယထ

မျငးအငးသတး ထန ထးေကင ထး ပ အငးသတးမေဘငမြြ းမ ထ ထနအပ ယထကခသ ထမငငပ အမ ထြည ပ

သထခနြြ းပအမျ းမငးတမထေမငထမသလပေြးြသလသထခနြါမထ။

၁၀။ မမမသလတမထေမငထမပ မထ၍ပ ေဆးေးမကနမသလပ အချ လေမငပ ဥြေဒကြ မထးမျငးမငပ အမျ းမငးပ

တမထေမငထကပ မထ၍ပ ေဆးေး ခည ထးမျငးထးပ ရြါမထ။ပ အမျးမငးတမထေမငထကထး ပ

အာကထငြသဒထမထပ မထြည ခနမထနပ ထးမထးအမသထးပ အဆထနဆထနေဆငထရကထခနြြ းပ အြြ းမမထပ

အမထြည ြြ းေမငပ ဥြေဒကြ မထးကသပ ြည ထမလတမထေမငထမသလပ ေြးြသလငြါမထ။ပ အဆသြါဥြေဒကြ မထးပ

45

မကြမး

ကသထးပ အာကထငြသဒထမထပ ေဆငထရကထမထနပ ထးမထးထ နြထပ ြည ထမလတမထေမငထမထ ပ

အြြ းမမထပအမထြည ြါမထ။

၁၁။ ပြည ထမလတမထေမငထထနပ အမျ းမငးတမထေမငထမသလကပ အမထြည ြြ းေမငအခါပ အချ လဥြေဒပ

မျငးမငပ ကမမရေမငထထးပ ဥြေဒအမျငးသမငပ ကမမျငးရြါမထ။ပ တမထေမငထထရြထပ ကမပ

ရေမငပ ဥြေဒကြ မထးမျငးကသပ ြည ထောငထသတမထေမငထပ အထးအေေး၌ပ ေဆးေးခည ထးပ မြည မပ

အေမးမထေနငထရ ထပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမထနပ အမျ းမငးတမထေမငထပ

ဥြေဒကြ မထးေကငထမမမသလကပ ြးေြါထးထြါမထ။ပ ာသမသလပ ထသ ထရထအမကထပ ြည ထမလတမထေမငထမပ

ကသယထငးယထပ (၇)ဦးပ အမျးမငးတမထေမငထမပ ကသယထငးယထပ (၇)ပ ဦး ထနပ ဥကကဋဌအဖည ထပ ြည ထောင ထ သ

တမထေမငထပဒသမယငယကမသလပြါေ ထေမငပဥြေဒကြ မထးြးေြါ ထးေကငထမမကသပဖ ထးာငးရြါမ ထ။

၁၂။ ပြည ထောငထသတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမကသပ ြည ထောငထသတမထေမငထသတး၏ပ ၁-

၈-၂၀၁၈ပ ရကထြါပ အမ ထလေကြ ငထည ငငအမမထပ ပ ၄၉/၂၀၁၈ပ ပဖည ထနပ ပ ေအငကထြါအမသ ထးပ ဖ ထးာငးရပ

ြါမထ-

(က) ဦးာ ထးေအငထ(ခ)

ဦးာ ထးာထးဟထ

ဥကကဋဌ ဒသမယငယက ပ

ပြည ထောငထသတမထေမငထ

( ခ) ဦးခထေမငထေထး ဒသ-ဥကကဋဌ(၁) မထးမေမငထမဆဒယထ

( ဂ) ဦးေေငထမထး ဒသ-ဥကကဋဌ(၂) ထကသထးမသ ထးေဒမကြ းပ

မဆဒ ယထအမမထ(၆)

(ဃ) ဦးေမျ းာ ထး အဖ ေထ ာထးမြထမဆဒယထ

(ပရ ထကသ ထမသ ထးေဒမကြ း)

( ) ဦးမဖထ ။ ကျထးမသတမဆဒယထ

( ) ဦးေေငထေထး ။ ာထးမြထမဆဒယထပ

(ြခးမသ ထးေဒမကြ း)

46

မကြမး

၁၃။ ပအရထခတမထနကငအမထးပ ြည ထမလတမထေမငထမသလ ေရငကထရငြြ းပ မထေဆးေးခနပ မထနပ

ဥြေဒကြ မထးပ(၃၀)ပခသကသပေငကထဆကထမ(က)ပဖည ထနပေဖငထြည ာငးြါမထ။

၁၄။ အရထခတမထနပ ကငအမထးပ အမျ းမငးတမထေမငထ၌ပ မ ထပ ေဆးေးြြ းပ ပြည ထမလပ

တမထေမငထမသလပ ေြးြသလငမထနပ ဥြေဒကြ မထးပ (၂၅)ပ ခသကသပ ေငကထဆကထမ(ခ)ပဖည ထနပ ပ ေဖငထြည ာငးပ

ြါမထ။

၁၅။ အရ ထခတမ ထနပ ကငအမ ထးပ ြည ထမလတမထေမငထ၌ပ မ ထေဆးေးမ ထနပ ဥြေဒကြ မထးပ (၄၈)ပ ခသပ ထနပ

ထးဥြေဒပ (၃)ပ ခသမသလကသပ တမထေမငထ၌ပ အမထြည ခနြြ းပ ၎ထးမသလကသပ ေငကထဆကထမ(ဂ)ပဖည ထနပ ေဖငထြည ပ

ာငးြါမထ။ အမျ းမငးတမထေမငထ၌ပ မထေဆးေးြြ းပ ြည ထမလတမထေမငထမသလပ ေြးြသလ၍ပ ပြည ထမလပ

(ဆ) ဦးေေ ထာထး ။ ြသမမထမဆဒ ယထ

( ေ) ဗသထမ းချြထေမငထေမငထ ။ မြထမေမငထမငးပြည ထမလတမထေမငထပ

ကသယထငးယထ

( ဈ) ဦးေအငထကြ ထညထလ ။ မေကးမသထးေဒမကြ းပ

မဆဒ ယထအမမထ(၄)

() ေဒါေဌး(ခ)ေဒါအသတးကြ ထ ။ မတေးမသ ထးေဒမကြ းမဆဒယထပ

အမမထ(၄)

( ဋ) ေဒါကျ ထသကထမ ထ ။ ချထးြည ထယထမဆဒယထပအမမထ(၇)

( ဌ) ေဒါယထယထေအငထ ။ မ ထြည ထယထမဆဒယထပအမမထ(၂)

( ဍ) ဦးေကျငထေကျငထ ။ ရခသထြည ထယထမဆဒယထပအမမထ(၄)

( ဎ) ဦးေကျငထသးထး အမထးေရးမး ပြည ထကြ းမတခ ထမဆဒယထ

(ဏ) ေဒါကထမငပမည မထဉငဏသး မဖကထပ

အမထးေရးမး

ရ ထကသထမသ ထးေဒမကြ းမဆဒ ယထပ

အမမထ(၃)

47

မကြမး

တမထေမငထမ ထပ ေဆးေးြြ းပ အမျးမငးတမထေမငထမသလပ ြည ထ ထေြးြသလမ ထနပ ဥြေဒကြ မထးပ (၂၃)ပ ခသ ကသပ

ေငကထဆကထမ(ဃ)ပဖည ထနပေဖငထြည ာငးြါမထ။

၁၆။ ပအရ ထခတမ ထနပကငအမ ထးပ ြည ထောင ထ သတမထေမငထကပ ြည ဋဌင ထးခနေမငပဥြေဒေြါ ထးပ (၅၈)ပခသကသပ

ေငကထဆကထမ()ပဖည ထနပ ေဖငထြည ာငးြါမ ထ။ ပြည ထမလတမထေမငထကပ ပြည ထောငထသတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးပ

ြးေြါထးေကငထမမမထပ ကျထးြမထနပ အထးအေေးမသလပ မကထေရငကထေဆးေးေဆငထရကထသထခန

မထနပဥြေဒကြ မထးမျငးအေခည အေကသပေငကထဆကထမ()ပဖည ထနပေဖငထြည ာငးြါမ ထ။

ဥြေဒအမ ထေရးဆခည ထး

၁၇။ ဤေကငထမမမထပ ဥြေဒကြ မထးပ အမထမထရြထရြထထ နပ ြထျဉထး၍ပ တမထေမငထမသလ ပ

မမထမထးမပေအငကထြါအေခည အေမျငးကသပအားအေးာငး၍ပထခနြါမထ-

(က) မထဆဥြေဒ မထရြထရြထမထ သထတေမငထထန သထတမငးမျငးအမကထ အကျ း

ရခည ထး

( ခ) သထတေမငထက ကျထနမသတးေမင ေျးကကထးြငးေရးထ ထန သကထေျငောမ

ရေေရးအမကထ မးခည ငးဥြေဒအမထ မထရြထေရးဆရထ သအြထငခည ထး

( ဂ) ပမည ထမငသထတက ြါေထ ကထမမထေရးာသးေမင ကသမမဂဂ က ထဗထးရထးမျငး ထန

အ ဥြေဒအမထ ေရးဆြည ဋဌင ထးရ ထ သအြထခည ထး။

၁၈။ ၎ထးအြည ထပ ဥြေဒအမထမထရြထရြထပ ထန ြထျဉထး၍ပ ေအငကထြါအချကထမျငးကသပ မမမ၍ပ

ေဆငထရကထျကထရြါမထ-

(က) ဖထးြသတ အေခည ခတဥြေဒထန ညမထမရေရ ထ

( ခ) ကထေမ အေကငထအာထအေဖငထ ေဆငထရကထသထေမင ဥြေဒ ပဖည ထေရ ထ

( ဂ) ဖထးြသတ အေခည ခတဥြေဒြါ ကငးရြထမျငးကသ အကထအဓြပငယထ ဖထနဆသရငမထ

မထဆ ကငးရြထမျငး အကထအဓြပငယထဖ ထနဆသေရး ဥြေဒကသ ကသးကငးဖ ထနဆသရ ထ

48

မကြမး

(ဃ) မထဆဥြေဒမျငးထန ဆ ထလကျထမမရရ ထ

( ) အခည ငးဌငမထခသခသ အဖအထးမထခသခသ၏ သြထြသထခထနကသ ာြါးခည ထး မရေရ ထ

( ) အထမငရြသထး မြသ ထးဆသထရင အချကထအကထမျငး ပြည ထနသတ င ြါရေရ ထ

(ဆ) မထးကြ ြထ ထးေမင ေရးမငးချကထမျငးကသ ေရငထရငးြြ း ကျယထကျယထြည ထလြည ထလ

သြထကသ ထေဆင ထရကထရ ထ ထန ယထကေမင ေရးမငးချကထမျငးဖည ထန ေရးမငးရ ထ

( ေ) ဥြေဒမထ မငေ ထရခည ထးထန မငေ ထခတခည ထး ကစရြထမျငးကသ မမကျကျ ေဖငထြည

မမထမမထေြးရ ထ။

၁၉။ ေရးရငေကငထမမပ အထးအေေးမျငးမထပ တမထေမငထမထရြထသတး၏ပ အမထအြသထးမျငးပ

ပဖည ထမထနအမကထပ ေရးရငေကငထမမမျငး၏ပ ေဆငထရကထချကထမျငးမထပ တမထေမငထကြ းအမထးရပ

တမထေမငထယထမျငးပ ဖည ထမထဟသပ မမထယကြ ြါမထ။ပ ာသလေကြ ငထနထးပ ြသတမ ထအငးဖည ထနပ ေရးရငပ

ေကငထမမမျငးမထပ ြသတမ ထအထးအေေးမျငးပ ကျထးြေမထနအြည ထပ တမထေမငထြည ထြအချ ထပ ဖည ထေမငပ

သတးချ ထမျငးမထပ ေရးရငေကငထမမေဆငထမျငး၌ပ ကသယထငးယထမျငးမထပ ပ မမမသလ၏ပ

ေကငထမမမငေ ထမျငးကသပ ာမထးေဆငထကြ ြါမထ။ပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမအေဖည ထနပ ေကငထမမေထပ

အငးသတးမထပ တမထေမငထပ ြြ းဆသတးချ ထမျငးမထပ အထးအေေးာသထကြ မထနအြည ထပ အချလေမငပ

သတးြမထရကထမျငး၌ပ ထးေကငထး ပ အေရးကြ းေမငဥြေဒမျငးပ ေဆးေးရေမငပ ေလရကထမျငးမ ထပ

တမထေမငထ၌ပ မငေ ထချ ထပ မမထမမထ၍ထးေကငထးပ ထးေဆးေးခည ထးမျငးပ ေဆငထရကထျကထပ

ရြါမထ။ပ ြဉစမြသတမ ထအထးအေေးမပ ဒမမြသတမ ထအထးအေေးအာပ ထးအထးအေေးပ ကျထးြပ

ချ ထမျငးမငပေအငကထြါအမသ ထးဖည ထြါမထ-

ြဉစမြသတမထ အထးအေေး ၇၀ ပကြ မထ

ဆဋဌမြသတမ ထ အထးအေေး ၁၅ ပကြ မထ

မမတမြသတမ ထ အထးအေေး ၄၆ ပကြ မထ

49

မကြမး

အဋဌမြသတမ ထ အထးအေေး ၂၇ ပကြ မထ

ေမြသတမ ထ အထးအေေး ၃၆ ပကြ မထ

ဒမမြသတမ ထ အထးအေေး ၂၆ ပကြ မထ

သ သေြါ ထး ၂၂၀ ပကြ မထ

တမထေမငထြည ထြပသြထ ထးမျငးမထပြါေ ထေဆင ထရကထခည ထး

၂၀။ အရထခတမထနပ ကငအမထးပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမေထမျငးမထပ ြည ထမလတမထေမငထ၏ပ

ခ ထနြည ချကထဖည ထနပ ေအငကထြါသ ထ တမျငးမသလပ မငးေရငကထေနငခနကြ ြါမ ထ။ပ ြည ထြသ ထ တမျငးမသလပ မငးေရငကထ

ခနမ ထနအမကထပ ရရေမငပ အေမအကြ တ မျငးကသပ ဥြေဒကြ မထးမျငးပ ေရးဆရငမ ထပ ကထေမပ အောငကထပ

အကြည သထရ ထပေဆငထရကထျကထရြါမထ-

ဉထ အမ ထ မငးေရငကထခနမ ထန

သ ထ တ ရကထ အေကြ င ထးအရင

(က) ေဒါကထမင

ေေဖြ းေအငထ

UKRAINE

NETHERLAND

၁၇-၅-၂၀၁၇ မ

၂၁-၅-၂၀၁၇ ာ

၂၃-၇-၂၀၁၈ မ

၂၇-၇-၂၀၁၈ ာ

Global Legislative

Opennes Conference

(NDI)

Study Tour and The

international AIDS

Conference(AIDS 2018)

(UNAIDS)

(ခ) ဦးေဌးေ INDIA ၃၁-၇-၂၀၁၇ မ

၁၁-၈-၂၀၁၇ ာ

Bureau of Parliamentary

Studies and Training

(BPST)

50

မကြမး

ဉထ အမ ထ မငးေရငကထခနမ ထန

သ ထ တ ရကထ အေကြ င ထးအရင

(ဂ) ဦးြါာ ထး SWITZERLAND ၂၁-၇-၂၀၁၇ မ

၃၁-၇-၂၀၁၇ ာ

ဖကထဒရယထမေါဒထန

ြမထမကထမထနေနင

ေရးခရးဉထ

(ဃ) ဦးေမျ းာ ထး MALAYSIA

၂၄-၈-၂၀၁၇ မ

၂၇-၈-၂၀၁၇ ာ

ASEAN Real Estate

Network Alliance

Convention and

Exhibition 2017 (ARENA)

THAILAND ၂၇-၉-၂၀၁၇ မ

၂၉-၉-၂၀၁၇ ာ

ေဆးြထ ထနေဆးရကထကြ းာကထ

ြ စ ထးအခ ထေကငကထခတခည ထး

ဆသထရင အမျ းမငးအဆ ထန

းေငဖယထြမျငး၏ေငကထ

ဆကထမသြထ ထးဉထ

ေနငေရးခရးဉထ

SOUTH-KOREA ၂၉-၅-၂၀၁၈ မ

၁-၆-၂၀၁၈ ာ

Korea သ ထ တ၏ (Anti-

Corruption andCivil Rights

Commission ACRC ) မသလ

ေနငေရးခရး

() ဦးမထးမ ထး MONGOLIA ၁၈-၁၀-၂၀၁၇ မ

၁၉-၁၀-၂၀၁၇ာ

ဖထးြသတအေခည ခတဥြေဒြည ထ

ဆ ထခည ထးဆသ ထရငသ ထ တမကင

အ ထးအေေး

51

မကြမး

ဉထ အမ ထ မငးေရငကထခနမ ထန

သ ထ တ ရကထ အေကြ င ထးအရင

() ဦးဘရ ထ THAILAND ၂၂-၂-၂၀၁၈ မ

၂၃-၂-၂၀၁၈ ာ

ေဆးြထ ထနေဆးရကထကြ းာကထ

ြ စ ထးအခ ထေကငကထခတခည ထး

ဆသထရင အမျ းမငးအဆ ထန

းေငဖယထြမျငး၏ေငကထ

ဆကထမသြထ ထးဉထ

ေနငေရးခရးဉထ

(ဆ) ဦးေကျငထသး ထး INDONESIA ၂၆-၇-၂၀၁၈ မ

၂၇-၇-၂၀၁၈ ာ

“Regional Parliamentary

Workshop on

Strengthening Legal

Frameworks to Protect

Children from Sexual

Exploitation in Travel and

Tourism”အသြထ သတေဆးေးြ

(ေ) ဒသမယဗသထမ းကြ း

မျ းာကထေ ထး

JAPAN ၁၁-၁၁-၂၀၁၈ မ

၂၄-၁၁-၂၀၁၈

ာ

“The 14th Study Tour in

Japan on Law / Judicial

Co-creation Program”

သ ထ တမကငပအဖအ ထးမျငး ထနပေဆးေးခည ထး

၂၁။ အရထခတမထနပ ကငအမထးပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥကကဋဌ၏ပ မငေထေြးအြထချကထအရပ

ပြည ထြတမထေမငထဆသ ထရငပ အဖအ ထးမျငး ပ ကသမမဂဂ ပ ဥေရငြမမဂဂ ပ သ ထ တမကငအဖအ ထးမျငး

ပြည ထမထးအဖအထးမျငးထနပေအငကထြါအမသ ထးပေမဆသတေဆးေးသထခနြါမထ-

52

မကြမး

ဉထ ြသတမ ထအ ထးအေေး Workshop Call

ပြည ထမ ထး ပြည ထြ

(က) ြဉစမြသတမထ အထးအေေး ၂၅ ၈ ၈

(ခ) ဆဋဌမြသတမ ထ အထးအေေး ၄ ၃ ၂

(ဂ) မမတမြသတမ ထ အထးအေေး ၁၈ ၁၂ ၃

(ဃ) အဋဌမြသတမ ထ အထးအေေး ၁၁ ၂၃ ၂၈

() ေမြသတမ ထ အထးအေေး ၁၃ ၅ ၂

() ဒမမြသတမ ထ အထးအေေး ၂၃ ၄ ၁

သသေြါ ထး ၉၄ ၅၅ ၄၄

မသတးမြထချကထ

၂၂။ အရ ထခတမ ထနပ အထးအေေးကငအမထးပ ပြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏ပ

သြထ ထးေဆင ထရကထမမျငးကသပ အငးရပ ေကျြထဖယထေမရရြါမ ထ။ပ အခည ငးေရးရငေကငထမမေ ထပ

ကသယထငးယထမျငး ထနပ ြည ထဆ ထချကထအဆသပ မ ထမ ထးေဆးေးကြ ေမငပ ကသယထငးယထမျငး၏ပ မထေ ထပ

ငးမ ပ အချ ထေြးမ ထနမျမေမငပ ေဆးေးမမျငးကသ ထးပ ေကငထမမအေ ထနပ ပ ေကျးေးမ ထရေကြ င ထးပ

မမထမမထးမ ထာငးရြါမ ထ။ပ ယ ထးေဆးေးြမျငးမ ထပ မြထမေမငထမငးပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ကသယထငးယထမျငး၏ပေနငြးေြါ ထးပေဆင ထရကထမကသ ထးပအမအမမထပြည ရမ ထပဖည ထြါမ ထ။

၂၃။ မကထဆသ ထရငပ ဥြေဒကြ မထးမ ထမ ထးမ ထနပ ြည ထောင ထ သေ ထကြ းဌငမျငးမပ မငေ ထရြသဂဂ ထမျငး ပ

ပြည ထောင ထ သအဆ ထနပ အဖအ ထးေ ထမျငး၏ပ ေဆင ထရကထမမျငး ထနပ ြးေြါ ထးေဆင ထရကထမမျငးကသပ

မမထမမထးမ ထာငးရြါမ ထ။ပ မသလရငမ ထပ ဆကထကထ၍ ထးပ ေကငထမမ၏ပ ထးအ ထးအေေးမ ထပ

အဆသတးအဖည မထေြး သ ထေမငပ ကသယထငးယထဖည ထရ ထ ထနပ မ ထဖမ ထးမငေမငပ ကသယထငးယထမျငးမ ထပ

53

မကြမး

မကထဆသ ထရငအသးရဌင ထနပ ေကငထမမမျငး၏ပ အည ထးမြါေမငပ ဆသတးဖည မထချကထကသပ ရယခနရ ထပ သအြထပ

မ ထကသပေမရရြါမ ထ။

၂၄။ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမမ ထပ မ ထမ ထနဥြေဒကြ မထးကသမဆသပ ြည ဋဌင ထးရ ထအဆ ထနဆ ထနပ ေဆင ထရကထ

ရငမ ထပ ြည ထမလမျကထငကသပ ေရး ြြ းပ ေဆင ထရကထကြ မ ထနအြည ထပ ေကငထမမ၏သြထ ထးမျငးပ ေဆင ထရကထ

ရငမ ထပ အချ ထြသမျငးငပ ေဆင ထရကထခနရေမငထ ထးပ ြ ည ထ ခည ထးမရပ ေဆင ထရကထေြးခနကြ ေမငပ ေကငထမမ

ေ ထာမထးမျငး၏ပ ကြ းြမထးမကသပ အမအမမထြည ကြ ြါမ ထ။ပ အမ ထအငးဖည ထနပ သြထ ထးြမငဏပ မျငးြည ငး

ေမငေကြ င ထနပ ဤေကငထမမအမကထပ ေ ထာမထးအ ထအငးပ ြသမသရရရ ထပ သအြထငြါမ ထ။ပ အားမဖည ထနပ

ဥြေဒကြ မထးမျငးကသပ ကသယထငးယထမျငးကပ မထေ ထငးမြသရကြ ြြ းပ ေကငထမမမ ထပ ကျ ထးြမ ထနပ ထး

အ ထးအေေးမျငးမ ထပမကထေရငကထမ ထးပမျငးြည ငးမဖည ထနပ သတးခ ထးေရင ာသ ထခ ထး ထးပ ြသမသသအြထ

ငြါမ ထ။ပ မ ထမသလြ ထဆသေကငမပ ြည ထမမျငးအကျ းအမကထပ ြသမသ ြည ထန သတပ မျမေကင ထးမ ထေမငပ

ဥြေဒမျငးေြါာ ထးြြ းပ ြည ဋဌင ထးသ ထေရးကသေမျငထမ ထး၍ပ အမထးကသ ထပ ေဆင ထရကထမငးကြ မ ထပ ဖည ထြါေကြ င ထးပ

အရ ထခတမ ထြည အြထြါမ ထ။

ဂသတး

၂၅။ ပြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမမထပ ဥြေဒြည ေရးသြထထးမျငး၌ပ ထေခါမပ

အမျ းမျ းထနပ ကြ တ ေမ ေရေမငထထးပ မထဆဥြေဒမျငး ပ ထးဥြေဒမျငးထနအပ သကထငပ

ေဆငထရကထြြ းပ ြါမ ပ ေါဒ ပ ြသဂဂ ထ ပမျးမျငးပ မာငးဘပ ေကငထမမေထမျငးပအငးသတးကပ ထးသတး

ညမထငဖည ထနပမငေ ထာမထးေဆင ထေကြ မ ထနအြည ထပ ေရးရငေကငထမမဥကကဋဌမျငးပအြါအေ ထပ ကသယထငးယထ

မျငး ပ ပြည ထောင ထ သတမထေမငထပ ဥြေဒေရးရငထနအားကစရြထမျငးပ ေနငဆ ထးထမသတးမြထေရး

ေကငထမရထမပ ဘငမငရြထအသကထပ ကျမထးကျထြငရထမျငး၏ပ ြးေြါထးေဆငထရကထမမျငးေကြ င ထနပ

ဥြေဒြည ေရးသြထထးမျငးကသပေချငေမငေအငထမည ထငပေဆငထရကထသ ထခနြါမထ။

၂၆။ ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ ြဉစမြသတမ ထအထးအေေးမပ ဒမမြသတမထအထးအေေးပ

ကငအမထးပ ြည ထမလတမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမမထပ သထတေမငထ၏ပ ဒမသကေရပ ြည ြည ထပ

ေြည င ထးေရးမ ထပ သ ထ တေမငထ ထနပ သ ထ တမငးမျငးအမကထပ မရငးမျမေမငပ ဥြေဒ ပ အကျ းဖည ထာ ထးေမငပ

ဥြေဒမျငးကသပ တမထေမငထကပ ပြည ဋဌင ထးသထေရးအမကထပ ကသယထမထးဉငဏထမထးရမမျပ ကြ းြမထးေဆင ထရကထပ

ျကထရြါေကြ င ထးပမ ထြည အရ ထခတအြထြါမ ထ။

54

မကြမး

ပြည ထမလတမထေမငထပဥြေဒကြ မထးေကငထမမ

ေငကထဆကထမ(က)

ဒသမယအကြ မထပြည ထမလတမထေမငထပြဉစမြသတမ ထအ ထးအေေးမပဒမမြသတမ ထအ ထးအေေးကငအမ ထးပ

ပြည ထမလတမထေမငထမ ထပမ ထေဆးေးမ ထနပဥြေဒကြ မထးပ(၃၀)ပခသ

ဉထ ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ မ ထမထးမ

၁။ ပမည ထမငသထတ တမထေမငထအဖ ဥြေဒကြ မထး တမထေမငထအခ ထနအေရး

ေကငထမမ

၂။ ခရထယငထ ာမထးမည ငးခည ထးဆသထရင အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန

ဥြေဒကြ မထး

ပြည ထောငထသ

မရငးတမထေမငထချြထ

၃။ အားာမထးမည ငးခည ထးဆသ ထရင အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒကြ မထး ။

၄။ ပမည ထမငသထတ ထမယငးကငရထးေရး အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆထမ ထန

ဥြေဒကြ မထး

။

၅။ အသြထာ ထးမထန အသြထာ ထးခည ထးခတရမမျငး အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆထမ ထန

ဥြေဒပကြ မထး

။

၆။ မထေမင ဥြေဒကြ မထး မယတေငမထန မဘငေ

ြမထေ ထးကျ ထာ ထးမမထးေရး

ဆသထရင ေကငထမမ

၇။ ေမငသ ထးမရဆင ထထန မဘငေအြထမျငး ကငကယထေရးထန မဘငေ

ယထေမည မျငး ာထးမမထးေရး ဥြေဒကြ မထး

။

၈။ ေရးဦးအရယထ ကေးမယထ ပြည သြျ းောငထေရးထန ဖတဖြ းေရးဆသ ထရင မေ ထာမထး ကယထဆယထ

ေရးထန ပြည ထထေရင

55

မကြမး

ဉထ ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ မ ထမထးမ

ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး ချာငးေရး ေထကြ းဌင

၉။ ကေးမယထ အခထနအေရးမျငးဆသ ထရင ဥြေဒကြ မထး ။

၁၀။ ပမည ထမငသထတမသထးရထးေဆးေကငထ ဥြေဒကြ မထး ဦးမည ထနဦး

(မြထြထမဆဒယထ)

၁၁။ အြည ထြည ထဆသထရင ောရေါဒ ဗသဒဓမငမငပြည မကကမသထ ဥြေဒကြ မထး မငမငေရးထန

ယဉထေကျးမ ေထကြ းဌင

၁၂။ ထြထမငယငေရး ဥြေဒကသ သြထမမထးမထန ဥြေဒကြ မထး ပြည ထောင ထ သေရေချြထ သတး

၁၃။ ငးမသတးမ ကငကယထေရး ဥြေဒကြ မထး းြငးေရး ထန ကးမ ထး

ေရင ထးေယထေရးေ ထကြ းဌင

၁၄။ သြထမည ထမတကြ ငးထန အမတာသမထတထနပခည ထးဆသထရငဥြေဒကသ ပြည ထဆထမ ထန

ဥြေဒကြ မထး

ပြည ထကြ ငးေရးေ ထကြ း ဌင

၁၅။ ေမငထမယထမမငး အခထနအေရး ကငကယထေရးထနအကျးးြငး

ပမည ထနမထေရး ဥြေဒကသ ဒသမယအကြ မထ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

သကထြျ းေရး ေမးမည ေရး ထန

ဆ ထေမည င ထး ေ ထကြ းဌင

၁၆။ ေြါကထကေမမထေမင ေမထြစထးမျငး ဆသထရင ဥြေဒကြ မထး မယတေငမထန မဘငေ

ြမထေ ထးကျ ထ ာ ထးမမထးေရး

ေထကြ းဌင

၁၇။ ပမည ထမငသထတ မငးထနခတမထးဆသထရင ေဆးေကငထ ဥြေဒကြ မထး ကျ ထးမငေရး ထန အငးကငး

ဖတ ဖြ းမသးမကထေရး ေကငထမမ

၁၈။ ပမည ထမငသ ထ တ မခ ထ ထနကေး ေင ထနေရငကထေရးအမ ထး ဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထ ကျ ထးမငေရးထန

56

မကြမး

ဉထ ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ မ ထမထးမ

မထန ဥြေဒကြ မထး(၂၀၁၇ ခသထ) အငးကငးေ ထကြ းဌင

၁၉။ ပမည ထမငသထတ အမျ းမငးလအခထနအေရး ေကငထမရထဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထ

မထန ဥြေဒကြ မထး

ဦးဘရ ထ

(ေကျငကထဖည မဆဒယထ)

၂၀။ ပမည ထမငမမသထးအဖ ဥြေဒကြ မထး မငမငေရးထန

ယဉထေကျးမ ေထကြ းဌင

၂၁။ အေခည ခတြငေရး ဥြေဒကြ မထး ြငေရးေထကြ းဌင

၂၂။ သြထမည ထမတကြ ငးထန ဗဒယသဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး ပြည ထကြ ငးေရး ေ ထကြ းဌင

၂၃။ ပမည ထမငနြသသြထထးဥြေဒကသ ဒသမယအ ကြ မထ ပြည ထဆထမထန

ဥြေဒကြ မထး

မယတေငမ ထန မဘငေ

ြမထေ ထးကျ ထ ာ ထးမမထး

ေရး ဆသ ထရင ေကငထမမ

၂၄။ ပမည ထမငသ ထ တ မခ ထ ထနကေး ေင ထနေရငကထေရးအမ ထး ဥြေဒကြ မထး ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ

၂၅။ ၂၀၁၈ ခသထ ေငထးကငး ဥြေဒကြ မထး ပြည ထမလေရးရင

မတခ ထလခမ ေကငထမမ

၂၆။ အမထခြ တေမည ေထေဆငထမ ဥြေဒကြ မထး ြသလေဆငထေရး ဆကထမယထ

ေရး ထနေဆငကထသြထေရး

ဆသထရင ေကငထမမ

၂၇။ ြငေရး မသေမမ မတက ထးထန ေနကျထနေရး ဥြေဒကြ မထး ြငေရးေထကြ းဌင

၂၈။ ပမည ထမငသထတအထဂျထယငေကငထဥြေဒကသြည ထဆထမထနဥြေဒကြ မထး ေဆငကထသြထေရးေ ထကြ းဌင

၂၉။ ေရ တးမထးရငေဖခည ထး ေရ တမးေဖငထမထးမြထခည ထး ထန ေရ တာသမထသြထခည ထး ျြထထထနမထးအထ

57

မကြမး

ဉထ ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ မ ထမထးမ

ဆသထရင ဥြေဒကြ မထး ဖတဖြ းမသးမကထေရး

ေကငထမမ

၃၀။ ပြည ထောငထသ ရငားေထအဖ ဥြေဒကသ ဒသမယအကြ မထ ပြည ထဆထမထန

ဥြေဒကြ မထး

ပြည ထောငထသရငားေထ

အဖ

58

မကြမး

ေငကထဆကထမ(ခ)

ဒသမယအကြ မထပြည ထမလတမထေမငထပြဉစမြသတမ ထအ ထးအေေးမပဒမမြသတမ ထပအ ထးအေေးပကငအမထးပ

အမျ းမငးတမထေမငထမ ထပမ ထေဆးေးြြ းပြည ထမလတမထေမငထမသလပေဆးေးရ ထပေြးြသလငမ ထနပ

ဥြေဒကြ မထးပ(၂၅)ပခသ

ဉထ ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ မ ထမထးမ

၁။ ပြည ထမလငရထးကသထမျငး ြျကထကကထမ အကထဥြေဒကသ သြထမမထးမထန

ဥြေဒကြ မထး

ပြည ထောင ထ သ

ငရ ထး ထချ ြထ သတး

၂။ အဂမ သကထငးမ မသကထဖျကထေရး ဥြေဒကသ မမယအကြ မထ ပြည ထဆ ထမ ထန

ဥြေဒကြ မထး

ဦးေေငထမ ထး ထကသ ထးမသ ထး

ေဒမကြ း မဆဒ ယထ

အမမထ(၆)

၃။ ငချြထငမမထးမျငး မမထြသတမထ ဥြေဒကြ မထး သကထြျ းေရး ေမးမည ေရး

ထန ဆထေမည ငထး

ေထကြ းဌင

၄။ ပြည ထောငထသငရထးထချြထ ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

(၂၀၁၇)

ပြည ထမလေငရထး

ြးေြါထးေကငထမမ

၅။ ပမည ထမငသထတ ကသမပဏမျငး ဥြေဒကြ မထး မတက ထး ထနဘဏဍငေရး

ေထကြ းဌင

၆။ ဆကထမယထေရး ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး ြသလေဆင ထေရး ထန

ဆကထမယထေရး

ေထကြ းဌင

59

မကြမး

ဉထ ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ မ ထမထးမ

၇။ ၂၀၁၇ ခသထ ပမည ထမငနေကျငကထမျကထရမင ဥြေဒကြ မထး ဦးေကျငထမဟ

မ တေးမသ ထးေဒမကြ း

မဆ ဒယထ အမမထ(၁၂)

၈။ မးယထေဆးေါးထန မထကသ ေြည ငထးေေမင ေဆးေါးမျငး ဆသထရင

ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

ပြည ထာေရးေ ထကြ းဌင

၉။ ယထယငေမည ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထနဥြေဒကြ မထး သကထြျ းေရး ေမးမည ေရး

ထနဆ ထေမည င ထး

ေ ထကြ းဌင

၁၀။ ၁၉၄၈ ခသထ ဆြထကမထးအသြထမမငးမျငး အသြထဉထေရးအကထ

ဥြေဒကသ သြထမမထးမထန ဥြေဒကြ မထး

ြသလေဆင ထေရး ထန

ဆကထမယထေရး

ေ ထကြ းဌင

၁၁။ ပမည ထမငသထတ ပကြ ကထေခည အမထး ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး ကျ ထးမငေရး ထနအငးက

ငး ေ ထကြ းဌင

၁၂။ သထတ နေထာမထး ဥြေဒကသ ဒသမယအကြ မထ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး ပြည ထောင ထ သ

ရငားေ ထအဖ

၁၃။ ေမည မထ ေမည ြထထန ေမည သထးမျငး မတခထလခ ေရး ဥြေဒကသ ပြည ထဆထ

မထန ဥြေဒကြ မထး(၂၀၁၇ ခသထ)

သကထြျ းေရး ေမးမည ေရး

ထန ဆ ထေမည င ထး

ေ ထကြ းဌင

၁၄။ ကထမဒေ သထး မြသထခထန ဥြေဒကြ မထး ြငေရးေ ထကြ းဌင

၁၅။ မာထမ မြသထခထ န ဥြေဒကြ မထး ။

60

မကြမး

ဉထ ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ မ ထမထးမ

၁၆။ ကသထအမမထမတဆြထ မြသထခထန ဥြေဒကြ မထး ။

၁၇။ ငေြထန အသြင မြသထခထ န ဥြေဒကြ မထး ။

၁၈။ ပမည ထမငသထတ ခရးမငးငေရးသြထထး ဥြေဒကြ မထး ဟသမယထ ထနခရးမငးင

ေရးေ ထကြ းဌင

၁၉။ ပြ မထးချမထးင သေေးခည ထးထန ပြ မထးချမထးင မထးထနထခည ထး

ဆသထရင ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

ေဒါကထမငမည မထဉငဏသး

ရ ထကသ ထမသ ထးေဒမကြ း

မဆ ဒယထ အမမထ(၃)

၂၀။ အဂမသကထငးမ မသကထဖျကထေရး ဥြေဒကသ မသမထအကြ မထ ပြည ထဆထ

မထန ဥြေဒကြ မထး

အဂမသကထငးမ

မသကထဖျကထေရး

ေကငထမရ ထ

၂၁။ အသြထမမငးေရးရင အည ထးြငးမ ေဖည ရထးေရး ဥြေဒကသ ဒသမယ

အကြ မထ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

အသြထမမငး ေ ထမ

ပကြ းကြ ြထေရး ထန ပြည ထမလ

အ ထအငး ေ ထကြ းဌင

၂၂။ ပမည ထမငသ ထ တငရ ထး ေကင ထဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒကြ မထး ပြည ထောင ထ သ

ငရ ထး ထချ ြထ သတး

၂၃။ ၂၀၁၇ ခသ ထ ေမည မမထး ဥြေဒကြ မထး ဦးဘမျ းမ ထး

ရ ထကသ ထမသ ထးေဒမကြ း

မဆ ဒယထအမမထ(၅)

၂၄။ မတမငးကြ းမျငး ဥြေဒကြ မထး ေဆငကထသြထေရေ ထကြ း

ဌင

61

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမထ မ ထမ ထးမ

၂၅။ ယထမမထ မသ ထးမငြသ ထးခည ငး မမထမမထေရးဥြေဒကြ မထး သကထြျ းေရး ေမးမည ေရး

ထနဆ ထေမည င ထးေ ထကြ း

ဌင

62

မကြမး

ေငကထဆကထမ(ဂ)

ဒသမယအကြ မထပြည ထမလတမထေမငထပြဉစမြသတမ ထအ ထးအေေးမပဒမမြသတမ ထပအထးအေေးပ

ကငအမထး ပြည ထမလတမထေမငထကပအမ ထြည ေဆင ထရကထသ ထမ ထန ဥြေဒကြ မထးပ(၄၈)ပခသ ထနပ

ထးဥြေဒပ(၃)ပခသ

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ေဆင ထရကထ

ပြြ းးမ

မ ထမထးမ

၁။ ေရ တကထယကထမထးဆသထရင ဥြေဒကြ မထး ြာြသလြြ း ျြထထထန မထးအထ

ေထကြ းဌင

၂။ ေရအရထးအမည ထထန ပမည ထေချငထးမျငး ာ ထးမမထး

ေရး ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

။ ြသလေဆင ထေရး ထနဆကထမယထ

ေရး ေ ထကြ းဌင

၃။ အားာမထး မည ငး ခည ထးဆသထရင အကထဥြေဒကသ

ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

။ ပြည ထောငထသ

မရငးတမထေမငထချြထ

၄။ ပမည ထမငသထတ ထမယငးကငရထးေရး အကထဥြေဒ

ကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

အမမမ

ပြည ထြသလ

။

၅။ အသြထာ ထးမ ထ န အသြထာထး ခည ထးခ တရမမျငး

အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

။ ။

၆။ မရငးခတတေြည ငထးေြးေရး ဥြေဒကြ မထး ြာြသလြြ း ပြည ထာေရးေ ထကြ းဌင

၇။ ေရ တထန ေရ တာကထ ြစထးဆသထရင ဥြေဒကြ မထး ။ ျြထထထန မထးအထ

ေထကြ းဌင

63

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ေဆင ထရကထ

ပြြ းးမ

မ ထမထးမ

၈။ ခရ ထယင ထ ာမထးမည ငးခည ထးဆသ ထရင အကထဥြေဒကသ

ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

။ ပြည ထောင ထ သ

မရငးတမထေမငထချ ြထ

၉။ မငမမတဥြေဒကြ မထး ။ သကထြျးေရး ေမးမည ေရး

ထနဆထေမည ငထး

ေထကြ းဌင

၁၀။ မးေမည ငထး ဥြေဒကြ မထး ။ ။

၁၁။ ပမည ထမငသထတတမထေမငထအဖ ဥြေဒကြ မထး အမမြသလြြ း တမထေမငထအခထနအေရး

ေကငထမမ

၁၂။ ေရးဦးအရယထ ကေးမယထ ပြည သြျ းောင ထေရး

ထန ဖတဖြ းေရးဆသ ထရင ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန

ဥြေဒကြ မထး

။ မေထာမထး ကယထဆယထ

ေရးထနြည ထထ ေရငချ

ာငးေရးေ ထကြ းဌင

၁၃။ ေမငသ ထးမရ ဆင ထ ထန မဘငေအြ ထမျငး ကငကယထ

ေရးထန မဘငေယထေမည မျငး ာထးမမထးေရး

ဥြေဒကြ မထး

အမမြသလြြ း မယတေငမထန မဘငေ

ြမထေ ထးကျ ထာ ထးမမထးေရး

ဆသထရင ေကငထမမ

၁၄။ ထြထမငယငေရး ဥြေဒကသ သြထမမထးမထန

ဥြေဒကြ မထး

အမမြသလြြ း ပြည ထောင ထ သေရေချ ြထ သတး

၁၅။ ပမည ထမငသထတတမထေမငထအဖ ဥြေဒကြ မထး ြာြသလြြ း တမထေမငထအခထနအေရး

ေကငထမမ

၁၆။ မထေမငဥြေဒကြ မထး အမမြသလြြ း မယတေငမ ထနမဘငေ

64

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ေဆင ထရကထ

ပြြ းးမ

မ ထမထးမ

ြမထေ ထးကျ ထာ ထးမမထးေရး

ဆသ ထရင ေကငထမမ

၁၇။ ပမည ထမင သ ထ တ မခ ထ ထနကေးေင ထနေရငကထေရး အမ ထး

ဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထနဥြေဒကြ မထး(၂၀၁၇ ခသ ထ)

ြာြည ထြသလ ကျ ထးမငေရး ထန

အငးကငးေ ထကြ းဌင

၁၈။ ပမည ထမငနမမသထးအဖ ဥြေဒကြ မထး အမမြသလြြ း မငမငေရးထန

ယဉထေကျးမ ေထကြ းဌင

၁၉။ ပမည ထမငသ ထ တ မငး ထနခတမ ထးဆသ ထရင ေဆးေကင ထ

ဥြေဒကြ မထး

။ ကျ ထးမငေရး ထနအငးကငး

ဖတ ဖြ းမသးမကထေရးေကငထမမ

၂၀။ ပမည ထမငသထတ ရထးးမည ြထတမ ထးဥြေဒမျငး ြာြသလြြ း မတကထးထန ဘဏဍငေရး

ေထကြ းဌင

၂၁။ ေမငသ ထးမရ ဆင ထ ထန မဘငေအြ ထမျငး ကငကယထ

ေရးထန မဘငေယထေမည မျငး ာထးမမထးေရး

ဥြေဒပကြ မထး

။ မယတေငမထန မဘငေ

ြမထေ ထးကျ ထ ာ ထးမမထးေရး

ဆသထရင ေကငထမမ

၂၂။ သြထမည ထမတကြ ငးထန အမတာသမထတထနခည ထး ဆသထရင

ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

အမမြသလြြ း ပြည ထကြ ငးေရးေ ထကြ းဌင

၂၃။ သြထမည ထမတကြ ငး ထန ဗဒယသဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထန

ဥြေဒကြ မထး

။ ပြည ထကြ ငးေရးေ ထကြ းဌင

၂၄။ အမျးေငမထ ြျကထယထး ခည ထးမ ဖယထရငးမထန

အကထဥြေဒ(The Caste Disabilities Removal

Act) ကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ ပကြ မထး

ြာြသလြြ း ပြည ထောငထသမရငး

တမထေမငထချြထ

65

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ေဆင ထရကထ

ပြြ းးမ

မ ထမထးမ

၂၅။ ထြထမငယငေရး ဥြေဒကသ သြထမမထးမထန

ဥြေဒကြ မထး

ြာြသလြြ း ပြည ထောင ထ သေရေချ ြထ သတး

၂၆။ ေရးဦးအရယထ ကေးမယထ ပြည သြျ းောင ထေရး

ထန ဖတဖြ းေရးဆသ ထရင ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန

ဥြေဒကြ မထး

။ မေထာမထး ကယထဆယထ

ေရးထန ပြည ထထေရင

ချာငးေရးေ ထကြ းဌင

၂၇။

ေြါကထကေမမထေမင ေမထြစထးမျငး ဆသထရင

ဥြေဒကြ မထး

။

မယတေငမ ထန မဘငေ

ြမထေ ထးကျ ထာ ထးမမထးေရး

ဆသ ထရငေကငထမမ

၂၈။ ပမည ထမငသ ထ တ အမျ းမငး လအခ ထနအေရး ေကငထမရ ထ

ဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထနထန ဥြေဒကြ မထး

မမထမမထးမ ထ ဦးဘရ ထ

(ေကျငကထဖည မဆ ဒယထ)

၂၉။ ေမင ထမယထမမငး အခ ထနအေရး ကငကယထေရး

ထန အကျ းးြငး ပမည ထနမ ထေရးဥြေဒကသ ဒသမယ

အကြ မထ ပြည ထဆ ထမ ထနဥြေဒကြ မထး

အမမြသလြြ း သကထြျ းေရး ေမးမည ေရး ထန

ဆ ထေမည င ထး ေ ထကြ းဌင

၃၀။ အြည ထြည ထဆသထရင ောရေါဒ ဗသဒဓမငမငြည

မကကမသထ ဥြေဒကြ မထး

။ မငမငေရးထန

ယဉထေကျးမေ ထကြ းဌင

၃၁။ ပမည ထမငသ ထ တ မသ ထးရ ထးေဆး ေကင ထဥြေဒကြ မထး ။ ဦးမည ထနဦး

(မြထြ ထမဆ ဒယထ)

၃၂။ ပမည ထမငနမမသထးအဖ ဥြေဒကြ မထး ြာြသလြြ း မငမငေရးထန

ယဉထေကျးမ ေထကြ းဌင

၃၄။ ပမည ထမငနြသ သြထထးဥြေဒကသ ဒသမယအကြ မထ အမမြသလြြ း မယတေငမ ထန မဘငေ

66

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ေဆင ထရကထ

ပြြ းးမ

မ ထမထးမ

ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး ြမထေ ထးကျ ထ ာ ထးမမထး

ေရးဆသ ထရင ေကငထမမ

၃၅။ ပမည ထမငသထတ မခထထနကေး ေင ထနေရငကထေရး

အမထး ဥြေဒကြ မထး

။ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ

၃၆။ သြထမည ထမတကြ ငး ထန ဗဒယသဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထန

ဥြေဒကြ မထး

ြာြသလြြ း ပြည ထကြ ငးေရးေ ထကြ းဌင

၃၇။ ပမည ထမငသ ထ တ မငး ထနခတမ ထးဆသ ထရင ေဆးေကင ထ

ဥြေဒကြ မထး

။ ကျ ထးမငေရး ထနအငးကငး

ဖတ ဖြ းမသးမကထေရးေကငထမမ

၃၈။ မထေမငဥြေဒကြ မထး ြာြသလြြ း မယတေငမ ထနမဘငေ

ြမထေ ထးကျ ထာ ထးမမထးေရး

ဆသ ထရင ေကငထမမ

၃၉။ သေြါ ထးြသ ထ အေဆငကထအသတဆသ ထရင ထးဥြေဒမျငး ။ ေဆငကထသြထေရးေ ထကြ းဌင

၄၀။ ပမည ထမငနမမထမ ထး ထးဥြေဒမျငး အမမြသလြြ း မယတေငမ ထန မဘငေ

ြမထေ ထးကျ ထာ ထးမမထးေရး

ဆသ ထရင ေကငထမမ

၄၁။ သြထထးခထ ေဘးအတရငယထ ကထးရထးေရးထန

ကျ ထးမငေရး ဥြေဒကြ မထး

။ အသြထမမငး ေထမ

ပကြ းပကြ ြထေရး ထနြည ထမလ

အ ထအငးေ ထကြ းဌင

၄၂။ ၂၀၁၈ ခသ ထ ေင ထးကငးဥြေဒကြ မထး ။ ပြည ထမလေရးရင မတခထလခမ

ေကငထမမ

၄၃။ ငးမသတးမ ကငကယထေရး ဥြေဒကြ မထး

။ းြငးေရးထန ကးမထး

ေရင ထးေယထေရး ေ ထကြ းဌင

၄၄။ ပမည ထမငနြသ သြထထးဥြေဒကသ ဒသမယအကြ မထ ြာြသလြြ း မယတေငမ ထန မဘငေ

67

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ေဆင ထရကထ

ပြြ းးမ

မ ထမထးမ

ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး ြမထေ ထးကျ ထ ာ ထးမမထး

ေရးဆသ ထရင ေကငထမမ

၄၅။ အြည ထြည ထဆသထရင ောရေါဒ ဗသဒဓမငမငြည

မကကမသထ ဥြေဒကြ မထး

။ မငမငေရးထန

ယဉထေကျးမ ေထကြ းဌင

၄၆။ ပမည ထမငသထတ မခထထနကေး ေင ထနေရငကထေရး

အမထး ဥြေဒကြ မထး

။ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမ

၄၇။ ပမည ထမငသ ထ တ မသ ထးရ ထးေဆး ေကင ထဥြေဒကြ မထး ။ ဦးမည ထနဦး

(မြထြ ထမဆ ဒယထ)

၄၈။ ေမင ထမယထမမငး အခ ထနအေရး ကငကယထေရး

ထန အကျ းးြငး ပမည ထနမ ထေရးဥြေဒကသ ဒသမယ

အကြ မထ ပြည ထဆ ထမ ထနဥြေဒကြ မထး

။ သကထြျ းေရး ေမးမည ေရး ထန

ဆ ထေမည င ထး ေ ထကြ းဌင

၄၉။ ကေးမယထအခ ထနအေရးမျငးဆသ ထရင ဥြေဒကြ မထး

အမမြသလြြ း မေ ထာမထး ကယထဆယထေရး

ထန ြည ထ ထေရငချာငးေရး

ေ ထကြ းဌင

၅၀။ ပမည ထမငနမမထမ ထး ထးဥြေဒမျငး ြာြသလြြ း မယတေငမ ထန မဘငေ

ြမထေ ထးကျ ထာ ထးမမထးေရး

ဆသ ထရင ေကငထမမ

၅၁။ ပမည ထမငသ ထ တအ ထဂျ ထယငေကင ထဥြေဒကသြည ထဆ ထ

မ ထနဥြေဒကြ မထး

အမမြသလြြ း ေဆငကထသြထေရးေ ထကြ းဌင

68

မကြမး

ပပပေငကထဆကထမ(ဃ)

ဒသမယအကြ မထပပြည ထမလတမထေမငထပြဉစမြသတမ ထအ ထးအေေးမပဒမမြသတမ ထအ ထးအေေးကငအမ ထးပ

အမျ းမငးတမထေမငထ၌ပမ ထေဆးေးြြ းပြည ထမလတမထေမငထမသလပေြးြသလ၍ပြည ထမလတမထေမငထမ ထပ

ေဆးေးြြ းပအမျ းမငးတမထေမငထမသလပြည ထ ထေြးြသလမ ထနပဥြေဒကြ မထးပ(၂၃)ပခသ

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ မ ထမထးမ

၁။ ပမည ထမငနကမထးသးမထးထန ပြည ထမထးေရေကြ ငထး မယထယ

ြသလေဆငထေရး သြထထးသြထကသထခထ န ဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထ

မ ထန ဥြေဒကြ မထး

ြသလေဆငထေရးထန

ဆကထမယထေရး ေထကြ းဌင

၂။ ပြည ထမထးေရေကြ ငထး ြသလေဆငထေရး ဥြေဒကြ မထး ။

၃။ ပြည ထမလငရထးကသထမျငး ြျကထကကထမ အကထဥြေဒကသ

ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

ပြည ထောငထသ ငရထးထချြထသတး

၄။ အဂမသကထငးမ မသကထဖျကထေရး ဥြေဒကသ မမယ

အကြ မထ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

ဦးေေငထမထး ထကသထးမသ ထး

ေဒမကြ း မဆဒ ယထ

အမမထ(၆)

၅။ ဆကထမယထေရး ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး ြသလေဆငထေရးထန

ဆကထမယထေရး ေထကြ းဌင

၆။ ငရထးအထး ဥြေဒကြ မထး မတကထးထန ဘဏဍငေရး

ေထကြ းဌင

၇။ ပြည ထောငထသ ငရထးထချြထ ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန

ဥြေဒကြ မထး( ၂၀၁၇ )

ပြည ထမလေငရထး

ြးေြါထးေကငထမမ

69

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ မ ထမထးမ

၈။ မးယထေဆးေါးထန မထကသ ေြည ငထးေေမင ေဆးေါး

မျငးဆသထရင ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

ပြည ထာေရးေ ထကြ းဌင

၉။ ပမည ထမငသထတ ကသမပဏမျငး ဥြေဒကြ မထး မတကထးထန ဘဏဍငေရး

ေထကြ းဌင

၁၀။ ငချြထငမမထးမျငး မမထြသတမထ ဥြေဒကြ မထး သကထြျးေရး ေမးမည ေရးထန

ဆထေမည ငထး ေထကြ းဌင

၁၁။ ၁၉၄၈ ခသထ ဆြထကမထးအသြထမမငးမျငး အသြထဉထ ေရး

အကထဥြေဒကသ သြထမမထးမထန ဥြေဒကြ မထး

အသြထမမငး ေထမ

ပကြ းကြ ြထေရးထန

ပြည ထမလအထအငးေထကြ းဌင

၁၂။ မြပတ ထးြငထန ဆထးမထ မာထမ ဥြေဒကြ မထး ြငေရးေထကြ းဌင

၁၃။ သထတနေ ထာမထး ဥြေဒကသ ဒသမယအကြ မထ ပြည ထဆထမထန

ဥြေဒကြ မထး

ပြည ထောငထသရငားေထအဖ

၁၄။ ပမည ထမငသထတ ပကြ ကထေခည အမထး ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန

ဥြေဒကြ မထး

ကျ ထးမငေရးထန အငးကငး

ေထကြ းဌင

၁၅။ အဂမသကထငးမ မသကထဖျကထေရး ဥြေဒကသ မသမထအကြ မထ

ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

အဂမသကထငးမ

မသကထဖျကထေရး ေကငထမရထ

၁၆။ ေမည မထ ေမည ြထထနေမည သထးမျငး မတခထလခေရး ဥြေဒကသ

ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒကြ မထး(၂၀၁၇ ခသ ထ)

သကထြျးေရး ေမးမည ေရးထန

ဆထေမည ငထး ေထကြ းဌင

၁၇။ ပမည ထမငသထတ ခရးမငးငေရး သြထထး ဥြေဒကြ မထး ဟသမယထထနခရးမငးငေရး

ေထကြ း ဌင

၁၈။ ၂၀၁၇ ခသထ ပမည ထမငန ေကျငကထမျကထရမင ဥြေဒကြ မထး ဦးေကျငထမဟ မတေးမသ ထး

70

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ မ ထမထးမ

ေဒမကြ း မဆဒ ယထ

အမမထ(၁၂)

၁၉။ ငေြထန အသြင မြသထခထန ဥြေဒကြ မထး ြငေရး ေထကြ းဌင

၂၀။ အသြထမမငးေရးရင အည ထးြငးမေဖည ရထးေရး ဥြေဒကသ

ဒသမယအကြ မထ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထး

အသြထမမငး ေထမကြ းကြ ြထေ

ေးထန ပြည ထမလ အထအငး

ေထကြ းဌင

၂၁။ ပမည ထမငသထတ ငရထးေကငထဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန

ဥြေဒကြ မထး

ပြည ထောငထသငရထးထချြထသတး

၂၂။ ကသ ထအမမထမတဆြထ မြသ ထခထန ဥြေဒကြ မထး

ြငေရးေထကြ းဌင

၂၃။ ကထမဒေသထးမြသထခထန ဥြေဒကြ မထး ။

71

မကြမး

ေငကထဆကထမ()

ဒသမယအကြ မထပြည ထမလတမထေမငထပြဉစမြသတမ ထအ ထးအေေးမပဒမမြသတမ ထအ ထးအေေးပကငအမထးပ

ာသမထြည ထြည ဋဌင ထးခနမ ထနပဥြေဒမျငးပ(၅၈)ပခသပ

ဉထ အမ ထ

၁။ ဥြေဒဆသထရင အောငကထအကေြးေရး ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ(၈/၂၀၁၇)

၂။ ၂၀၁၇ ခသထ ေရခ ထထန မငမမတခ ထ ဥြေဒ(၉/၂၀၁၇)

၃။ ပမည ထမငနကမထးသးမထးထန ပြည ထမ ထးေရေကြ ငထး မယထယြသလေဆငထေရး သြထထးသြထကသထ ခ ထန

ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ(၁၀/၂၀၁၇)

၄။ ေရအရထးအမည ထထန ပမည ထေချငထးမျငး ာ ထးမမထးေရး ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထနဥြေဒ

(၁၁/၂၀၁၇)

၅။ ပြည ထမလငရထးကသထမျငး ြျကထကကထမ အကထဥြေဒကသ သြထမမထးမထန ဥြေဒ(၁၂/၂၀၁၇)

၆။ ပြည ထမ ထးေရေကြ င ထး ြသလေဆင ထေရးဥြေဒ(၁၃/၂၀၁၇)

၇။ ပမည ထမငသ ထ တ ြသ ထကထြ ထယထ ထန ြ ထယထေသ ထမျငး ဥြေဒ(၁၄/၂၀၁၇)

၈။ ေရ တကထယကထမ ထး ဆသ ထရင ဥြေဒ(၁၅/၂၀၁၇)

၉။ မရငးခတတေြည င ထးေရး ဥြေဒ(၁၆/၂၀၁၇)

၁၀။ အားကသ ထ ထခ ထ ဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထနဥြေဒ(၁၇/၂၀၁၇)

၁၁။ အဂမသကထငးမ မသကထဖျကထေရးဥြေဒကသ မမယအကြ မထ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ

72

မကြမး

ဉထ အမ ထ

(၁၈/၂၀၁၇)

၁၂။ ပမည ထမငသ ထ တ မတဆြထေခါ ထး အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒ (၂၀၁၇)(၁၉/၂၀၁၇)

၁၃။ ေရ တ ထန ေရ တာကထ ြ စ ထးဆသ ထရင ဥြေဒ(၂၀/၂၀၁၇)

၁၄။ အားာမထးမည ငးခည ထးဆသ ထရင အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒ(၂၁/၂၀၁၇)

၁၅။ မငမမတဥြေဒ(၂၂/၂၀၁၇)

၁၆။ အသြထာ ထးမ ထန အသြထာ ထးခည ထးခတရမမျငး အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထနဥြေဒ(၂၃/၂၀၁၇)

၁၇။ ပမည ထမငသ ထ တ ထမယငးကငရ ထးေရး အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒ(၂၄/၂၀၁၇)

၁၈။ ခရ ထယင ထ ာမထးမည ငးခည ထးဆသ ထရင အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒ(၂၅/၂၀၁၇)

၁၉။ ဆကထမယထေရး ဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒ(၂၆/၂၀၁၇)

၂၀။ ဆထေမည ငထးဥြေဒ ( ၂၇ / ၂၀၁၇ )

၂၁။ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ခသ ဘဏဍငေရးထ ပြည ထောငထသ၏ ေငကထာြထ ဘဏဍငေ ခေေမသတးေရး

ဥြေဒ(၂၈/၂၀၁၇)

၂၂။ ပမည ထမငသထတ ကသမပဏမျငးဥြေဒ (၂၉/ ၂၀၁၇)

၂၃။ ငရထးအထး ဥြေဒ(၁/၂၀၁၈)

၂၄။ ပြည ထောငထသ ငရထးထချြထ ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ(၂/၂၀၁၈)

၂၅။ ထြထမငယငေရး ဥြေဒကသ သြထမမထးမထန ဥြေဒ(၃/၂၀၁၈)

၂၆။ ပမည ထမငသထတ တမထေမငထအဖ ဥြေဒ(၄/၂၀၁၈)

73

မကြမး

ဉထ အမ ထ

၂၇။ ၁၉၄၈ ခသထ ဆြထကမထးအသြထမမငးမျငး အသြထဉထေရး အကထဥြေဒကသ သြထမမထးမထန

ဥြေဒ (၅/၂၀၁၈)

၂၈။ မးယထေဆးေါးထန မထကသ ေြည ငထးေေမင ေဆးေါးမျငးဆသ ထရင ဥြေဒကသ ပြည ထဆထ မထန

ဥြေဒ(၆/၂၀၁၈)

၂၉။ ၂၀၁၈ ခသ ထ ဧြြ မ ကထမ ထဘငအာ (၆) အမျ းမငးမတက ထးဥြေဒ (၇/၂၀၁၈)

၃၀။ ၂၀၁၈ ခသထ ပြည ထောငထသ၏ ဘဏဍငေအရအမသတးဆသထရင ဥြေဒ (၈/၂၀၁၈)

၃၁။ ငချြထငမမထးမျငး မမထြသတမထ ဥြေဒ(၉/၂၀၁၈)

၃၂။ ၂၀၁၈ ခသထ ပြည ထောငထသ၏ အခထအေကငကထဥြေဒ (၁၀/၂၀၁၈)

၃၃။ အမျ းေငမထြျကထယ ထးခည ထးမဖယထရငးမ ထနအကထဥြေဒကသြည ထဆ ထမ ထနဥြေဒ(၁၁/၂၀၁၈)

၃၄။ ေေမျ း သတမျ းက ထန မဘငော ထးမမထးေရး ယထေမည မျငး ကငကယထေင ထနေရငကထခည ထး ဆသ ထရငဥြေဒ

(၁၂/၂၀၁၈)

၃၅။ ေရးဦးအရယထ ကေးမယထ ပြည သြျ းောငထေရးထန ဖတဖြ းေရးဆသ ထရင ဥြေဒကသ

ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ(၁၃/၂၀၁၈)

၃၆။ ပြည ထောငထသ၏ ဘဏဍငေအရ အမသတးေရးဆမထြည ခည ထးဆသထရင ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမ ထန

ဥြေဒ (၁၄/၂၀၁၈)

၃၇။ ၂၀၁၈ ခသထ ပမည ထမငမမသထးအဖ ဥြေဒ(၁၅/၂၀၁၈)

၃၈။ သထတနေ ထာမထး ဥြေဒကသ ဒသမယအကြ မထ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ(၁၆/၂၀၁၈)

၃၉။ သြထထးခထမသတး ေြါကထကေမမထေမင ေမထြစထးမျငးဆသထရင ဥြေဒ(၁၇/၂၀၁၈)

74

မကြမး

ဉထ အမ ထ

၄၀။ ပမည ထမငသထတ ပကြ ကထေခည အမထး ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ(၁၈/၂၀၁၈)

၄၁။ သြထပမည ထမတကြ ငး ထန အမတာသမထတ ထန ခည ထးဆသ ထရင ဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒ (၁၉/၂၀၁၈)

၄၂။ အဂမသကထငးမ မသကထဖျကထေရး ဥြေဒကသ မသမထအကြ မထ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ

(၂၀/၂၀၁၈)

၄၃။ သြထမည ထမတကြ ငးထန ဗဒယသ ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ(၂၁/၂၀၁၈)

၄၄။ မြပတ ထးြငထန ဆထးထမာထမ ဥြေဒ(၂၂/၂၀၁၈)

၄၅။ အခထအယခတခသတအဖ ဥြေဒ (၂၃/၂၀၁၈)

၄၆။ ေမည မထ ေမည ြထ ထန ေမည သ ထးမျငးမတခ ထလခေရး ဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထနဥြေဒ(၂၀၁၈ ခသ ထ)

(၂၄/၂၀၁၈)

၄၇။ ပြည ထမလေကြ းမြ မတခထလခမ ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ (၂၀၁၈ ခသထ) (၂၅/၂၀၁၈)

၄၈။ ပမည ထမငသထတခရးမငးသြထထး ဥြေဒ (၂၆/၂၀၁၈)

၄၉။ ပမည ထမငသထတ မငးထနခတမထးဆသထရင ေဆးေကငထဥြေဒ (၂၇/၂၀၁၈)

၅၀။ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏဍငထ အမျးမငးမတကထးဥြေဒ (၂၈/၂၀၁၈)

၅၁။ မထေမငဥြေဒ (၂၉/၂၀၁၈)

၅၂။ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ခသ ဘဏဍငေရးထ ပြည ထောငထသ၏ဘဏဍငေ အရအမသတးဆသထရငဥြေဒ

(၃၀/၂၀၁၈)

၅၃။ ပမည ထမငနြသသြထထးဥြေဒကသ ဒသမယအကြ မထ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ (၃၁/၂၀၁၈)

75

မကြမး

ဉထ အမ ထ

၅၄။ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ခသထ ပြည ထောငထသ၏ အခထအေကငကထဥြေဒ (၃၂/၂၀၁၈)

၅၅။ ြထယထေကြ ငထး အေကငကထခထ အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒ (၂၀၁၈ ခသထ)

(၃၃/၂၀၁၈)

၅၆။ ၂၀၁၈ခသ ထ ပမည ထမငသ ထ တ မခ ထ ထနကေးေင ထနေရငကထေရးအမ ထး ဥြေဒ (၃၄/၂၀၁၈)

၅၇။ အြည ထြည ထဆသ ထရင ောရေါဒ ဗသဒဓမငမငြည မကကမသထဥြေဒ (၃၅/၂၀၁၈)

၅၈။ ေမင ထမယထမမငးအခ ထနအေရး ကငကယထေရး ထန အကျ းးြငး ပမည ထနမ ထေရးဥြေဒကသ

ဒသမယအကြ မထ ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒ (၃၆/၂၀၁၈)

76

မကြမး

ေငကထဆကထမ()

ဒသမယအကြ မထပြည ထမလတမထေမငထပြဉစမြသတမ ထအ ထးအေေးမပဒမမြသတမ ထအ ထးအေေးပကငအမ ထး

ပြည ထမလတမထေမငထ ပဥြေဒကြ မထးေကငထမမေ ထမျငး၏ပြည ထောင ထ သတမထေမငထပဥြေဒကြ မထးြးေြါ ထးပ

ေကငထမမမ ထပေဆင ထရကထသ ထခနမ ထနပဥြေဒကြ မထးမျငး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ရကထ

၁။ သထတေမငထ မမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

ဥြေဒဆသထရင အောငကထအကေြးေရး ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထနဥြေဒကြ မထး

ထနြထျဉထး၍ ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏

ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၁၈-၅-၂၀၁၇

၂။ ေရခ ထ ထန မငမမတခ ထဥြေဒကြ မထး ထန ြထျဉထး၍ ပြည ထောငထသတမထေမငထ

ဥြေဒကြ မထးြးေြါ ထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထ ထန မေဘငာငး မမထချကထ

အရထခတင

၂၃-၅-၂၀၁၇

၃။ တမထေမငထထရြထ မေဘငကေမင ပမည ထမငနြသထကထြထယထထန ြထယထ

ေသ ထမျငး ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထး

ြးေြါ ထးေကငထမမ၏ ာြထမတ ထ ေနငေမရချကထ ထန မေဘငာငးမမထချကထ

အရထခတင

၂၆-၅-၂၀၁၇

၄။ တမထေမငထထရြထ မေဘငကေမင ေရတကထယကထမထး ဥြေဒကြ မထး ထန

ြထျဉထး၍ ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထး ြးေြါထးေကငထမမ၏

၁၄-၆-၂၀၁၇

77

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ရကထ

ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၅။ သထတေမငထ မမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

၂၀၁၇ ခသထ ေရခ ထထနမငမမတခထဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ပြည ထောငထသ

တမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါ ထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထ ထန မေဘင

ာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၈-၆-၂၀၁၇

၆။ တမထေမငထထရြထ မေဘငကေမင ေရအရထးအမည ထထန ပမည ထေချငထးမျငး

ာ ထးမမထးေရးဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒကြ မထး ထန ြထျဉထး၍ ပြည ထောင ထ သ

တမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါ ထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထ ထန မေဘင

ာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၈-၆-၂၀၁၇

၇။ ပြည ထောငထသအသးရအဖက ေြးြသလငေမင အားကသထထခ ထဥြေဒကသ

ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏

ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၆-၇-၂၀၁၇

၈။ သထတေမငထ မမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

ေရ တ ထန ေရ တာကထြစထးဆသထရင ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ပြည ထောင ထ သ

တမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါ ထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထ ထန မေဘင

ာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၆-၇-၂၀၁၇

၉။ တမထေမငထထရြထ မေဘငကေမင မငမမတဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍

ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထး ေကငထမမ၏ ေနငေမရ

ချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၆-၇-၂၀၁၇

၁၀။ ပြည ထောင ထ သအသးရအဖက ေြးြသလငေမင အသးရေအင ထဘငော ဥြေဒကြ မထး

ထနြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထး ြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမ ရချကထ ထန

၁-၈-၂၀၁၇

78

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ရကထ

မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၁၁။ တမထေမငထထရြထ မေဘငကေမင မးေမည ငထးဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍

ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရ

ချကထ ထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၈-၈-၂၀၁၇

၁၂။ သထတေမငထ မမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

ခရထယင ထာမထးမည ငးခည ထးဆသထရင အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထနဥြေဒကြ မထး ထန

ြထျဉထး၍ ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏

ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၁၅-၈-၂၀၁၇

၁၃။

ပြည ထောငထသအသးရအဖက ေြးြသလငေမင ကသ ထမယထသြထထးခထဥြေဒကသ

ပြည ထဆထမထနဥြေဒကြ မထး ထနြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏

ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၃၁-၈-၂၀၁၇

၁၄။ သထတေမငထမမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

ေေမျး သတမျးက ထန မဘငော ထးမမထးေရးယထေမည မျငး ကငကယထေင ထနေရငကထ

ပခည ထးဆသ ထရငဥြေဒပကြ မထး ထန ြထျဉထး၍ ပြည ထောင ထ သတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထး

ြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထ န မေဘငာငးမမထချကထ

အရ ထခတင

၁၄-၅-၂၀၁၈

၁၅။ ေရးဦးအရယထကေးမယထ ပြည သြျ းောင ထေရး ထန ဖတ ဖြ းေရးဆသ ထရင ဥြေဒကသ

ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒကြ မထး ထနြထျဉထး၍ ပြည ထောင ထ သတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထး

ြးေြါ ထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထ ထန မေဘငာငးမမထချကထ အရ ထခတင

၂၂-၅-၂၀၁၈

၁၆။ ပြည ထောငထသအသးရအဖက ေြးြသလငေမင ပြည ထောငထသ၏ ဘဏဍငေအရ

အမသတးေရးဆ မထြည ခည ထးဆသထရင ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထးထန

၂၈-၅-၂၀၁၈

79

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ရကထ

ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထ ထန

မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၁၇။ တမထေမငထထရြထမေဘငကေမင မြပတ ထးြငထန ဆထးထမာထမ

ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထး

ေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၃၁-၅-၂၀၁၈

၁၈။ ပြည ထောငထသအသးရအဖက ေြးြသလငေမင အခ ထအယခတအဖ ဥြေဒကြ မထး

ထနြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထ ထန

မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၅-၆-၂၀၁၈

၁၉။ သထတေမငထမမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

သ ထ တနေ ထာမထးဥြေဒကသ ဒသမယအကြ မထ ပြည ထဆ ထမ ထန ဥြေဒကြ မထး ထန ြထျဉထး၍

ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနင

ေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၅-၆-၂၀၁၈

၂၀။ သထတေမငထမမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

ေြါကထကေမမထေမင ေမထြစထးမျငးဆသထရင ဥြေဒကြ မထးထနြထျဉထး၍

ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရ

ချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၅-၆-၂၀၁၈

၂၁။ သထတေမငထမမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင မြပတ

ထးြင ထန ဆ ထး ထမာ ထမဥြေဒကြ မထး ထန ြထျဉထး၍ ပြည ထောင ထ သ

တမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါ ထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထ ထန မေဘငာငး

မမထချကထ အရထခတင

၁၄-၆-၂၀၁၈

၂၂။ ပြည ထောငထသအသးရအဖက ေြးြသလငေမင အခ ထအယခတအဖ ဥြေဒကြ မထး

ထနြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ာြထမတေနငေမရချကထ

၂၁-၆-၂၀၁၈

80

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ရကထ

ထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၃။ သထတေမငထမမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

အခထအယခတခသတအဖ ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ပြည ထောငထသတမထေမငထ

ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငး

မမထချကထ အရထခတင

၂၃-၇-၂၀၁၈

၂၄။ တမထေမငထထရြထမေဘငကေမင ေမည မထ ေမည ြထထန ေမည သ ထးမျငး

မတခ ထလခမဆသထရငဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထးမ ထန

ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရ

ချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၉-၈-၂၀၁၈

၂၅။ တမထေမငထ ထရြထမေဘငကေမင ပမည ထမငသ ထ တ မငး ထနခတမ ထးဆသ ထရင ေဆး

ေကင ထဥြေဒကြ မထး ထန ြထျဉထးမ ထန ပြည ထောင ထ သတမထေမငထဥြေဒကြ မထး

ြးေြါ ထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထ ထန မေဘငာငးမမထချကထ အရ ထခတင

၁၆-၈-၂၀၁၈

၂၆။ တမထေမငထထရြထမေဘငကေမင သေြါထးြသထ အေဆငကထအအသတဆသထရင

ထးဥြေဒမျငးထန ြထျဉထးမထန ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထး

ြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ

အရထခတင

၁၆-၈-၂၀၁၈

၂၇။ တမထေမငထထရြထမေဘငကေမင မထေမင ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး

မထန ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထး ေကငထမမ၏ ေနင

ေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၄-၈-၂၀၁၈

၂၈။ ပြည ထောငထသအသးရအဖက ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏဍငေရးထ အမျ းမငး

မတကထး ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထး ြးေြါထးေကငထမမ၏

၂၈-၈-၂၀၁၈

81

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ရကထ

ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၉။ ပြည ထောငထသအသးရအဖက ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ခသ ဘဏဍငထ ပြည ထောငထသ၏

ဘဏဍငေအရအမသတးဆသ ထရင ဥြေဒကြ မထး ထန ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထး ြးေြါ ထး

ေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၈-၈-၂၀၁၈

၃၀။ သထတေမငထမမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

ေမည မထ ေမည မထ ထန ေမည သ ထးမျငး မတခထလခမ ဆသထရငဥြေဒကသ ပြည ထဆ ထ

မထနဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထးမထန ပြည ထောငထသတမထေမငထ ဥြေဒကြ မထး

ြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ

အရထခတင

၃-၉-၂၀၁၈

၃၁။ ပြည ထောငထသအသးရအဖက ေြးြသလငေမင ပြည ထမလေကြ းမြ မတခ ထလခမ

ဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထး

ေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၃-၉-၂၀၁၈

၃၂။ ပြည ထောင ထ သအသးရအဖက ေြးြသလငေမင ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ခသ ထ ပြည ထောင ထ သ

၏အခ ထအေကငကထ ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထး ြးေြါထး

ေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၆-၉-၂၀၁၈

၃၃။ သထတေမငထမမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

ပမည ထမငသထတ ခရးမငးသြထထးဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထး

ြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ

အရထခတင

၁၀-၉-၂၀၁၈

၃၄။ သထတေမငထမမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

ပမည ထမငသ ထ တ မငး ထနခတမ ထးဆသ ထရင ေဆးေကင ထ ဥြေဒကြ မထး ထန ြထျဉထး၍

၁၀-၉-၂၀၁၈

82

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ရကထ

ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငး

မမထချကထ အရထခတင

၃၅။ သထတေမငထမမတမက မေဘငာငးမမထချကထဖည ထန ပြည ထထေြးြသလငေမင

မထေမငဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထး ြးေြါထးေကငထမမ၏

ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၁၃-၉-၂၀၁၈

၃၆။ ပြည ထောငထသအသးရအဖ က ေြးြသလငေမင အခထဆသထရင မတအသြထချြထမ

ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရ

ချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၁၂-၁၁-၂၀၁၈

၃၇။ ပြည ထောငထသအသးရအဖက ေြးြသလငေမင ြထယထေကြ ငထး အေကငကထခ ထ

အကထဥြေဒကသ ပြည ထဆထမထနဥြေဒကြ မထး (၂၀၁၈ ခသထ) ထနြထျဉထး၍

ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငး

မမထချကထ အရထခတင

၁၅-၁၁-၂၀၁၈

၃၈။ တမထေမငထထရြထမေဘငကေမင အြည ထြည ထဆသထရင ောရေါဒဗသဒဓ

မငမငြည မကကမသထ ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထး ြးေြါထး

ေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၆-၁၁-၂၀၁၈

၃၉။ တမထေမငထထရြထမေဘငကေမင ပမည ထမငသထတ မခထထနကေး

ေငထနေရငကထေရးအမထး ဥြေဒကြ မထးထနြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထး ြးေြါထး

ေကငထမမ၏ ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၆-၁၁-၂၀၁၈

၄၀။ တမထေမငထထရြထမေဘငကေမင ပမည ထမငသ ထတ မသထးရထးေဆးေကငထ

ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထး ေကငထမမ၏ ေနင

ေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၂၉-၁၁-၂၀၁၈

83

မကြမး

ဉထ ဥြေဒကြ မထးအမ ထ ရကထ

၄၁။ တမထေမငထထရြထ မေဘငကေမင ေမငထမယထမမငးအခထနအေရး

ကငကယထေရးထန အကျ းးြငးမည ထနမထေရး ဥြေဒကသ ဒသမယအကြ မထ

ပြည ထဆထမထန ဥြေဒကြ မထးထန ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏

ေနငေမရချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၃-၁၂-၂၀၁၈

၄၂။ တမထေမငထ ထရြထမေဘငကေမင၂၀၁၇ ခသ ထ ပမည ထမငနေကျငကထမျကထရမင

ဥြေဒကြ မထးထနြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထး ေကငထမမ၏ေနငေမရ

ချကထထန မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၁၀-၁၂-၂၀၁၈

၄၃။ တမထေမငထထရြထမေဘငကေမင ပမည ထမငနမမတ မထးထးဥြေဒမျငး ထန

ြထျဉထး၍ ဥြေဒကြ မထးြးေြါထးေကငထမမ၏ ေနင ေမ ရချကထ ထန

မေဘငာငးမမထချကထ အရထခတင

၁၀-၁၂-၂၀၁၈

ပြည ထမလတမထေမငထပဥြေဒကြ မထးေကငထမမ၏အရ ထခတင ထန ြထျဉထး၍ပေဆးေးသမ ထနပ

တမထေမငထကသယထငးယထမျငးပအမ ထငရ ထးမ ထမ ထးသ ထေကြ င ထးပေကြ ငခည ထး

ဥကကဋဌ။ ။ပ အအဉထပ ၇ပ ပဖည ထြါမယထ။ပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ ြည ထမလပ

တမထေမငထပ ဥြေဒကြ မထးေကငထမမရအရ ထခတင ထနြထျဉထး၍ပ ေဆးေးသမနပ တမထေမငထကသယထငးယထ

မျငးရြါကပ ၁၂-၃-၂၀၁၉ပ ရကထ(အ ငဂါေလ)ေပ ၄ပ ငရေငကထဆသတးာငြြ းပ ြည ထမလတမထေမငထသတးပ

ညတ ထကြ ငးေရးမးချြထာတပအမထငရထးမထမထးရ ထဖည ထေကြ ငထးပအမေြးေကြ ငြါမယထ။ပ

84

မကြမး

ေဒါကထမငမ ထးေအင ထသး ပမထးမဆ ဒယထကပမ ထမ ထးမ ထနပ ထနမရ ဆင ထမျငးမ ထပ

ေခးးေရငဂါဖည ထြငးမပေျငန ထးကျဆ ထးေရးအမကထပဌငဆသ ထရငမျငး ပြည ထမ ထးြည ထြ

အဖအ ထးမျငးအငးသတးြးေြါ ထးျကထပမတချကထချမမထေရးဆြြ းေဆင ထရကထရ ထပြည ထောင ထ သ

အသးရအငးပမသကထမ ထးေကြ င ထးအဆသကသပတမထေမငထကသယထငးယထမျငးကပေဆးေးခည ထး

ဥကကဋဌ။ ။ပ အအဉထပ ၈ပ ပဖည ထြါမယထ။ပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ

ေဒါကထမငမ ထးေအငထသး ပ မထးမဆဒယထကပ ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ (၁၁)ပကြ မထေမည ငကထပ

ြသတမ ထအထးအေေးပမမယေလ(၂၃-၁-၂၀၁၉ပရကထေလ)မထပမထမထးမငးမနပထနမရဆင ထမျငးမထပ

ေခးးေရငဂါဖည ထြငးမပ ေျငနထးကျဆထးေရးအမကထပ ဌငဆသထရငမျငး ပ ြည ထမထးြည ထြအဖအထးပ

မျငးပ အငးသတးြးေြါထးျကထပ မတချကထချမမထေရးဆြြ းေဆငထရကထရထပ ြည ထောငထသအသးရအငးပ

မသကထမ ထးေကြ ငထးအဆသကသပ၂၀၁၃ပခသထ ပ ြည ထမလတမထေမငထဆသထရငထးဥြေဒပ၁၇၀ပအရပေဆငထရကထပ

မငးမငဖည ထြါမယထ။ပယထးအဆသထနြထျဉထးြြ းပေဆးေးမယထနကသယထငးယထပ၁၁ပဦးရြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပြာမဦးငပမထးေချငထးမဆဒ ယထမပဦးဘသဘသဦးပေဆးေးဖသလဖည ထြါမယထ။ပ

ဦးဘသဘသဦး(မထးေချင ထးမဆ ဒယထ)။ ပပပပပ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌပကြ းပ

ထနပအငးသတးြမ ငဂငြါခထဗျငး။ပကျ ထေမငထကပမထးေချငထးမဆဒယထကပဦးဘသဘသဦးပဖည ထြါမယထ။ပမထးပ

မဆဒ ယထမပေဒါကထမငမထးေအငထသးရအဆသကသပေေဖ ထအကြ တြည ေဆးေးမငးြါမယထ။ပ

ေးငးရြါေမငပဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပအဆသရထကပေခးးေရငဂါဆသမငပအထမမထေကြ ငကထရငပ

ေကငထးြါမယထ။ပ ဖည ထြငးမနေရငဂါကခဏငြည ရထပ ကသသလမရြါဘး။ပ ရင ထးြည ထနေမဆသတးြါမယထဆသြြ းပ

အချပ ေဆးေးမထြည ခနမဟငပ အချကထအကထမ ထကထငလပ ာေရငကထငေြည ငကြ ငးခနမဖည ထြါမယထ။ပ

ကျ ထေမငထနရမဆဒယထေမည အမထးကပ ေမည ကသ ထးေမည ငကထရြထကကထ ပ ရမထးကသ ထးဘသ ထးမထးထနပ ေဈးမထးပ

ောငထနရပအေးယငဉထဂမထမပအေးယငဉထေမငထးမပဦးမ ထးေေငထ(၃၆)ပထဟင၂၀၁၇ပခသထပသေထဘငပ

အမထးမငပ ေခးကသကထခတရြြ းပ ၃၀-၁၂-၂၀၁၇ပ ရကထေလမငေမငနပ ရ ထကသ ထြည ထမလေဆးသတကြ းမငပ ေခးးပ

ေရငဂါ ထနပ ေမဆသတးခနရြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထနမဆဒယထဖည ထမနပ မထးေချငထးမငပ မထးေြါမငပ ြသထရထမနေခးပ

မျငးပ အ ထမျငးြည ငးငရြါမယထ။ပ ေခးအတရငယထကထးရ ထးေေရးအမကထပ ၂၀၁၆ပ ခသထမပ ယေလမသ ထပ

မကထဆသ ထရငအငဏငြသထမျငးကသပ မဆဒရထမျငးကသယထငးပ ကျ ထေမငထကသယထမသ ထမသထကြ ငးခည ထး ပ ေဆးေးပ

ပခည ထး ပ ြည ထမလတမထေမငထသတးမမထဆထနပ ကြ ယထြထနမြည ေမးခ ထးမျငးပ ေမးမည ထးခည ထးြည သြထခနြြ းပ ေငကထဆသတးပ

85

မကြမး

ားခည ငးမမရမထနအမကထပ အသးရ၏အငမခတချကထမျငး ပ ကမမျငးထနပ မငေ ထခတချကထမျငးပ ထေရးပ

ေကငထမမအာပငဖည ထနအေကြ ငထးကြ ငးခနရြါမယထ။ပ

ေးငးရြါေမငပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ အဆသရထကပ မထးေဘးေခးေမကသပ မတချကထချမမထြြ းပ

ာ ထးမမထးေငထနေရငကထခည ထး ပမြငးေအငထပမထးကြထခည ထး ပမငးေဆးာသးခည ထး ပေခးးကငကယထေဆးာသးပ

ပခည ထးေမကသပ မြ လယထအသကထဌငဆသ ထရငအငးသတးြးေြါထးြြ းေမငနပေဆငထရကထမထနြါမထဟသပေဆးေးပ

မထြည ချကထမငပြါရြါမယထ။ပ၂၀၁၆ပခသထမပယေလမသ ထပမထးေြါမငပေြျငထေမနေခးမျငးကသပအာကထြါပ

အမသထးသြထြါမယထသလပအငဏငြသထကပေြည ငေမငထထးပကထေမမငပ မေအငထမည ထြါ။ပအရငမာထြါ။ပ

ဘငေကြ ငထနဆသမငပ မကထဆသထမမသလအမဆသတးဖည ထြါမယထ။ပ အဆသရထရပ အာကထြါအကြ တေြးချကထမငပ

သအြထမနအချကထကပ မထးေြါမငေြျငထေမနြသထရထမနေခးမျငးရအတရငယထကသပ မမမမမခနခည ထးြါ။ပ

ကငကယထေဆးမျငးာသးခည ထး ပ မငးဆကထခည ငးခည ထးမသလကသပ ြည သြထရငမငပ ေဆးြည ယထမနအချ ထ ပ မဘငေအရပ

ရငမေရငကထမနအချ ထေမမငပမငမ ထာကထြသြြ းပေဒါမကြ းငမနေခးေမဟငပHyperပActiveပ ထကပ

ငာကြ ေမငထးကျ ထးမမထြါမယထ။ပ အဓကပ ေခးကသကထခည ထးကသပ မငးဆးေြးရမငဖည ထြါမယထ။ပ ာသကပ

ေခးအတရငယထကသပ ေလဉထထနအမျပ မထးေမအေြါမငပ ေကြ ငကထေရြါမယထ။ပ မထြည ထသတးမငပ

ယမ ထထကပ ေခးကသကထသလေဆးသတေရငကထမနငေြါထးပ ၆၀၀၀ပ ေကျငထရြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထပနမဆဒယထပ

မထးေချငထးမငပ ၂၀၁၈ပ ခသထပ ေထေါရအာပ ေခးကသကထခတရသလပ ြည ထမလကျထးမငေရးဦးးဌငကသပ

ေရငကထရငမနငေြါထးဟငပ မထထအမထးမငပ ငေြါထးပ ၇၂၈ပ ဦးရခနြါမယထ။ပ မြ လယထြည ထမလပ

ကျ ထးမငေရးဦးးဌငမငပ ေဆးမသတေငကထမနအမကထပ ငပ ၇၄ပ ဦးကသပ မထဆထနတေြးခနရြါမယထ။ပ

မထြည ထသတးရေခးကသကထခတရမနပ ၁၁ပ ရငခသ ထ ထးေကျငထမငပ မထးေချငထးမြ လယထမငပ ပဖည ထြငးေခနြါမယထ။ပ

ေြည ထေမငထရပ မြ လယထမထမြ လယထရရြထကကထမထရြထကကထငမျမငရမနပ မထးေချငထးမြ လယထမငပ

မထသ ထတသတးေခးကသကထခတရမရပ ၁၂ပရငခသထ ထးးြါးခတငးေရမကသပရ ထကသ ထ မြ လေမငထထြထမငယငေရးပ

ေကငထမမအေဖည ထနပမမမမထနြါမယထ။ပ

ေးငးအြထြါမနပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ အခသသဖည ထေခနရမငဟငပ အဆထေခည မနပ ယခထအသးရပ

ကထာကထပ ာသးခနမနငးထမငချ ထတငေကြ ငထနြါ။ပ ၎ထးငချထတငဟငပ ဒကသထပ ၃၁ပ ရကထေလမငပ

ပြည ထနြါြြ ။ပ ငချထတငမကထမမထးမမသးေသြါ။ပ အမျငးအေြါကျေရငကထေမနပ ပေခးအတရငယထကသပ

မငးဆးသထဖသလပအသးရအေဖည ထနပမငေ ထအြည ထနယေြးဖသလပသြါမယထခထဗျငး။ပေခးအတရငယထေကြ ငကထရတမနပ

ာသရအမတေမဟငပ ကျ ထေမငထနရရထာကသပ းးထ ထလပ ေလဉထထနအမျေထေြါမယထ။ပ ေးငးပ

86

မကြမး

အြထြါေမငဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပအချြထအငးဖည ထနေဆးေးရရထပအဆသရထရအဆသဟငပေမည ြည ထအေခည အေပ

အေြါပ မသတးမြထချကထ ပ သအြထချကထေမရေထနကငးပ ေကငထးမ ထမနအဆသမထခသဖည ထြါမယထ။ပ

မထးေချငထးမြ လယထထနပ အခည ငးမြ လယထမျငးအေြါရပ မထးေမေြါမငပ ေြျငထေမနြသထရထမနေခးမျငးရပ

အတရငယထကထးရထးေရးအမကထပ မကထဆသ ထရငမပ ေဆငျထငကြ းြမထးေဆငထရကထသ ထြါရ ထပ ေဆးေးပ

သကထရြါမယထ။ပေကျးေးမထြါမယထခထဗျငး။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပထေကငထမဆဒယထမပေဒါကထမငေဒါခထထမပေဆးေးဖသလဖည ထြါမယထ။ပ

ေဒါကထမငေဒါခ ထ ထမ( ထေကငထမဆ ဒယထ)။ပပပပပပ။ပေးငးအြထြါေမငပြည ထမလတမထေမငထပ

ဥကကဋဌကြ းထနပ အငးသတးကသမ ငဂငြါသလပ မထခ ထးဆကထမဂါရေြည အြထြါမယထရထ။ပ ကျ ထမကပ မထးပ

မဆဒ ယထပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ေဒါကထမငမ ထးေအငထသးရအဆသကသပ အကြ တြည ေဆးေးပ

မငးမငဖည ထြါမယထ။ပ Powerပ Pointပ ပဖည ထနပ ရထးြည ခထနြည ြါရထ။ပ ဒေခးးေရငဂါဖည ထြငးခည ထးရပ ၉၉ပ

ရငခသထ ထးကပ ေခးကသကထသလဖည ထြါမယထ။ပ WHO ပ FAO ပ OIEပ ပ ကမဘငနမရဆင ထအဖကထးပ Oneပ

Health(OH)အေလပ ေခးးြည ထေရငဂါကသပ အေရးကြ းမနမသတးမျးာပ ာထနာငးြါမယထ။ပ မည ထမငသထတမငပ

ထဉထမထောငထေငကထကပ ေခးးေရငဂါေကြ ငထနပ ေမဆသတးမယထသလပ WHOပ ကေြည ငြါမယထ။ပ

မရဆင ထကေပ ကသကးမနအဓကေရငဂါေခည ငကထမျးာမငကထးပ ဒေခးးေရငဂါကပ ြာမပ

အေရးကြ းဆသတးအဖည ထပ ေဖငထြည ြါမယထ။ပ ေခးးေရငဂါအသြထသမသတးမျးခာငးရငမငပ အတရငယထအမျငးဆသတးပ

အသြထသာမငပ မည ထမငသ ထတကြါေထေြါမယထရထ။ပ ဒဟငကျေမငနပ Zoonoticပ မရဆင ထေမဖည ထမနေရငဂါပ

ာမငေမငနပ Rabiesပ သလေခါမနပ ေခးးေရငဂါကပ ေခည ငကထခသာမငပ ြာမဦးဆသတးြည ာငးမနေယငးဖည ထြါပ

မယထ။ပ ေခးးေရငဂါကသပ ကျ ထမမသလာသကျထးမငေရးရ ြည ဿငဆသမငကသပ ေအငကထြါအချကထအကထပ

ေမ လပေြည ငြည သထြါမယထ။ပ မည ထမငသထတဟငပေခးးေရငဂါဖည ထြငးဖသလပအမျငးဆသတးာကပမထသထတဖည ထမယထ။ပ

ဦးေရမထမ ထးမငပ၂၂ပေယငကထဖည ထမယထ။ပမထထမငပမထောငထဖည ထမယထ။ပေမထးကပ၁၀၀ပ

ရငခသထ ထးဖည ထြါမယထ။ပ မည ထမငသ ထတမငပေခးအေကငထေရကပ၂၀၀၄ပခသထမငပ၃.၄ပမထး ပ၂၀၁၆ပခသထမငပ

ကျေမငနပ၆ပမထးအာဖည ထငမနအမကထပ၁၃ပထမငပထဆေငကထမသးငမနမေဘငအေအာငးမငပ

ရြါမယထ။ပ ၈၀ပ ရငခသထ ထးကပ အဒအာမငပ ေခးေေခးထနေမပ ဖည ထေမငကသပ ေမ ရြါမယထရထ။ပ

ေလဉထကသကထခတရမနကပ ေခည ငကထမ ထးရြါမယထ။ပ အကသကထခတရမမသထးကပ ေခးးေရငဂါကြ မထပ

ကငကယထမအချကထအကထေမရ/မရကသပ မရသထေမးြါဘး။ပ WHOပ ရပ Recommendationပ အရပ

ေခးအေကငထေရရပ၇၅ပရငခသထ ထးေငကထကသပေခးးေရငဂါကငကယထေဆးာသးသထမယထဆသရထပေခးကေပ

87

မကြမး

ကသကးမနပ ေခးးေရငဂါကသပ ကငကယထသ ထမယထသလပ ဆသြါမယထ။ပ ဒါေြမနပ ၇၀ပ ရငခသထထးကငကယထေဆးပ

ာသးဖသလဆသမငပ မယထြါဘး။ပ ေခးးြည ထေရငဂါဆသမငပ ဆထးရမနသ ထတေမဖည ထမယထ။ပ ေခးကသကထေရငဂါပ

ပဖည ထြငးမနမေမာမငပ ၃၀ပ ရငခသထ ထးကေပ ၅၀ပ ရငခသထ ထးကပ အမကထါးထေအငကထကေးေမပ

ပဖည ထြါမယထရထ။ပေကျးကထေဒမမငပ၈၀ပရငခသထ ထးဖည ထမယထ။ပမြ လြည ကေမငနပ၁၇ပရငခသထ ထးြရြါမယထ။ပ

မထကမဘငသတးေခးးေရငဂါေကြ ငထနေမဆသတးမနဦးေရကပ ထဉထပ ၅၅၀၀၀ပ ေငကထရြါမယထ။ပ ၉၀ပ

ရငခသထ ထးကပ အငရထနအငဖရကမသလဖည ထမယထ။ပ ေမးမည ေရးထနကသမေရးဌငငရထးအရဆသရထပ မည ထမငပ

သထတဟငပ၂၀၁၇ပခသထမငပေြါထးပ၆၂၀၀၀ပဟငပေခးကသကထခတရမယထ။ပအဒအာမငပ၄၀ပရငခသထ ထးဟငပ

သထတရရမငေမဖည ထမသပ မ ထဖသးမဖည မထသ ထမနပ လမထးအငးအရထးအမည ထဖည ထမနပ အမကထပ ၁၅ပ

ထေအငကထကေးေမဖည ထေမငကသပ ေမရြါမယထ။ပ ဒါနအြည ထပ အကသကထခတရမေမပ ၁၀၀၀ပ ေငကထမငပ

ေမေသ ထမနေခးးေရငဂါကးကထမကသပ ေမေရြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထနမသလသလပ ေခးးေရငဂါကပ ာသပ

ကျ ထးမငေရးအမကထပြည ဿငဖည ထငရြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌကြ းရ ထ။ပကမဘငနကသမမဂဂကပ Fightပ Forပ Rabiesပ 2020,ပ Rabiesပ Zeroပ byပ 2030ပ ဆသြြ းပ

ေမငနပ ရထမ ထးချကထာငးြါမယထ။ပ ၂၀၃၀ပ ခသထမငပ မည ထမငသထတကထးပ ေခးးေရငဂါကထးထဖသလပ

ရထမ ထးချကထချခနြါမယထရထ။ပ ေခးးေရငဂါကငကယထဖသလအမကထပ ကငကယထေဆးာသးဖသလပ သ ထတမကငပ

အဖအ ထးဖည ထမနပ Austriaပ INGOပ Fourပ Pawပ International,ပ Mingalarပ Myanmarပ ထနပ ြးေြါ ထးပ

ပြြ းေမငနပ မတက ထးေမသြထေမယထဆသမငပ မရရြါမယထရထ။ပ ေမးမည ေရးထနကသမေရးဦးးဌင ပ

ပြည ထမလကျ ထးမငေရးဦးးဌငပ ဆကထြထမနအဖအထးလပ အသြထချြထေရးမးအဖမသလကပ ြးေြါထးြြ းပ

အသတးရထးလပေခးးေရငဂါကငကယထေဆးကသပအခမနာသးတခည ထး(RabiesပStrategicပPlan)ေရးဆပခည ထးကသပ

၂၀၁၉-၂၀၂၀ပ ဘဏဍငေရး ထမငပ ြြ းေမငနမပ ေခးကသကထဖည ထဉထေြါမမ ထြြ းေမငနပ ဦငးေြးမြ လယထပ

မျငးပျငာငးမငထးမရြါမယထရထ။ပဒါကေမငနပြာမဦးငးေြး ပဒသမယဦးငးေြး ပမမယဦးငးပ

ေြးပဖည ထြါမယထ။ပမမယဦးငးေြးကျေမငနပ၂၀၂၁ပခသထကေပ၂၀၂၂ပခသထမငြည သြထမငဖည ထြါမယထ။ပ

ဒါေြမနပ အဒသမတချကထချာငးေြမနသလပ ထေခါမေမကပ အမျငးကြ းရြါမယထ။ပ အဒါဟငဆသသလရရထပ

ေခးေေခးထနအေရအမကထေမကပ မျငးမျငးေဆဖည ထမယထ။ပ အမျငးြည ထမကြ ငးမငပ ဗသ ထးရြထထပ

ေကြ ငထနဖည ထမနပဒေခးးေရငဂါကပြျတ တလမအ ထမျငးြါမယထ။ပေခးးေရငဂါကထးထဖသလပသြထေဆငထရငမငပ

ရ ထြသတေမရဘး။ပ ထးြငောငကထြတနမမြည ထနသတဘး။ပ ေရ ေြည းမထးမြထမဧရယငအငးထးချကထရမယထ။ပ

ကငကယထေဆးာသးြြ းေမငနပေငကထဆကထမပေငထနကြ ထနမအအဉထပဆ ထးထမကထးပမသြထသထဘး။ပ

88

မကြမး

ထးသတးြထရငးမမငပ ြါေထေမနေမငနေ ထာမထးမျငးပ သြထအငးေြးမေမဟငထးပ အငးထးြါပ

မယထ။ပဆကထြထမနအသးရအဖအထး ပအခည ငးဌငဆသထရင ပ ြည ထမာသမျငးထနပ ြသဂဂကမျငးအငးသတးပ

ချမထဆကထြးေြါထးေဆငထရကထရငမငပ အငးထးြါမယထ။ပ အဒေခမထမငဆသသလရရထပ ေခးချထမေမ ပ

မရဆင ထချထမေမထးပ ြါြါမယထ။ပ သထတအဆထနပ One Health မထေဆငကထြသတပ ထမကျပ

ဖထးာငးမငထးပမရြါဘး။ပမရဆငထပေရငဂါမျငးဆသထရငအချကထအကထမျငးရအရထအေမးရမ ပ

ပခြ တ သတမအချကထအကထဆသထရငေမမရဘး။ပ ြးေြါထးေငထနကြ ထနခည ထးအရထခတငအငးထးမယထ။ပ

ကငကယထေဆးအမကထပ အသးရဘမထဂျကထမသတေငကထဘး။ပ ြည ထမမထေထငးမ ပ မမည ထမအငးထးပ

မယထ။ပ ေခးကသကထေရငဂါကငကယထကသမမနပ ဌငထးမရြါဘး။ပ ေခးေမကသပ ထမကျမာ ထးမမထးပ

သထမနအြည ထပမရဆငထမျငးမမထြသတမထခည ထးဟငပအေနအာေမမရဘး။ပေဆးာသးသထမငမရဘး။ပအငြပ

ေကျးမနအမကထ။ပ ဒါေကြ င ထနမသလသလပ ဒက စအေရးကြ းမယထဖည ထမနအမကထပ ကျ ထမပ ေဒါကထမငမ ထးေအင ထသးပ

ရအဆသကသပောငကထခတြါမယထ။

ဥကကဋဌ။ ။ပအသတမဆဒယထမပဦးရထပေဆးေးဖသလဖည ထြါမယထ။

ဦးရထ(အသတမဆ ဒယထ)။ပ ပပ ပပ ပပ ပပ။ပ ပေးငးအြထမနပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပအငးသတးပ

မ ငဂငြါ။ပ ကျ ထေမငထကေမငနပ ရ ထကသ ထမသထးေဒမကြ း ပ အသတမဆဒယထကပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ကသယထငးယထပ ဦးရထပ ဖည ထြါမယထ။ပ မထးမဆဒယထမပ ေဒါကထမငမ ထးေအငထသးပမထမထးမငးမနပ

အဆသကသအကြ တြည ောငကထခတေဆးေးမငးမငဖည ထြါမယထ။ပဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပကမဘငေြါမငပ မြ ေမးျပ

သထတလပ ယးေ ထသထတမသလမအြပ အေမရက ထသထတအြါအေထပ ဖတဖြ းြြ းသထတမျငးမငပ ေခးးေရငဂါပ

ပဖည ထြငးျကထရြြ းေမငနပ အေမရကထ သ ထတမငပ မထထျထပ ပ ၄၀၀၀၀ပ ခထလကပ ေခးးေရငဂါပ

ပဖည ထြငးမေကြ ငထနပ ေဆးကသမခတယျကထရကြ ြါမယထ။ပ အငရမငထးပ ဂျြ ထသ ထတလထကငြသ ထတမသလမငပ

ထဉထကငကယထေဆးာသးခည ထးဖည ထနပ ထနမရဆင ထမျငးမထဖည ထြငးေမငပ ေခးးေရငဂါကသာ ထးချြထပ

ကငကယထသထခနြါမယထ။ပ အေရ ေမငထအငရမငပ ေခးးေရငဂါာ ထးချြထေရးလြမထမကထြြ းေမငနပ

အမျ းမငးအဆထန ေခးးေရငဂါကငကယထေရးထနပ ာ ထးချြထေရးမတက ထးမျငးကသပ မေးရငးသထတ ပ

ထကငြသထတ ပ ဖထြသထသထတထနာသ ထးသထတမသလမငပ ေရးဆအေကငထအာထေဖငထေဆငထရကထျကထပ

ရြါမယထ။ပ ေခးကသကထခတရမမျငးရပ ၄၀ပ ရခသထ ထးကပ အမကထပ ၁၅ပ ထေအငကထကေးမျငးဖည ထေကြ ငထးပ

ထးပ ေမ ရရြါမယထ။ပ မည ထမငသထတမငပ ၁၉၉၉ပ ခသထမပ ၂၀၁၄ပ ခသထအာပ ေခးးြည ထေရငဂါေကြ ငထနပ

ေမဆသတးမသ သေြါထးပ ၂၇၅၂ပ ဦးရခန ြြ ပးေမငနပ ၂၀၁၅ပ ခသထမငပ ေခးးြည ထေရငဂါေကြ ငထနပ ေမဆသတးမမငပ

89

မကြမး

မထမ ထးျထပထဦးေမဆသတးေကြ ငထးပေမ ရရြါမယထ။ပ၂၀၁၇ပခသထမထပရ ထကသထြည ထမလေဆးသတကြ းပ

မငပေခးးြည ထေရငဂါေကြ ငထနပေမဆသတးမမငပ၃၂ပဦးာရခနြြ းပ၂၀၁၈ပခသထပေထ ေါရမပပမြ ဂသမထအာပ

ေခးးြည ထေရငဂါေကြ ငထနပေမဆသတးမပ၁၈ပဦးာရခနြါမယထ။ပ

ေခးးြည ထေရငဂါကသပ အမျ းအငးခခည ငးကြ ထနမယထဆသရထပ အြည ထးငးေခးးြည ထေရငဂါထနပ

အေကြ ငေမေခးးြည ထေရငဂါဆသြြ းပ ထမျးခခည ငးသထြြ းေမငနပ ေခးးြည ထေရငဂါေေဒငရထမျငးရပ ၈၀ပ

ရငခသထ ထးမငပ ပ အြည ထးငးေခးးြည ထေရငဂါကသပ ခတငးေကြ ရြါမယထ။ပ ေရငဂါကခဏငမျငးကေမငနပ

အကသကထခတရမနေရငမငပ ယငးခည ထး ပ ငခည ထး ပ မထဂငမြ မထဖည ထခည ထး ပ ြ မထမကထေရငမပ သမထမရကထပ

မထေဖငကထြည ထခည ထး ပ မေရမကျခည ထး ပ ေရကသမြ ချရထကြ းငးမသ ထးပ ကြ ကထမငးကျတလမမထမဖည ထနပ

ထေချငထးအေကြ ငဆခည ထး ပ ေရေကြ ငကထခည ထး ပ ယကထခြထသကထြါကပ ထေချငထးထနထြထးပ

အေကြ ငမျငးပသမထမရကထဆမငးြြ းပေကြ ငကထ ထလခည ထး ပေေကြ ငကထခည ထး ပဆ တမတမခတသ ထ ခည ထး ပအထးပ

ေရငထဒဏထမခတသ ထ ခည ထးမထမသလကသပ ခတငးရြြ းေမငနပ ရကထအထးယထအမထးပ မမထေမနေမည င၍ပ

အမကထေမဆသတးမထာဖည ထမမထြါမယထ။ပ

ေငကထာြထပ ၂၀ပ ရငခသထ ထးေမငပ ေခးးေရငဂါေေဒငရထမျငးကေမငနပ အေကြ ငေမေခးးပ

ေရငဂါကသပ ခတငးေကြ ရြြ းေမငနပ ၎ထးေရငဂါကခဏငမျငးကေမငနပ အကသကထခတရမထနေရငမျငးမငပ

ယငးခည ထး ပ ငခည ထး ပ ကြ ကထမငးမျငးအငးထးခည ထး ပ အေကြ ငေမေြျငနေခမငးခည ထးဖည ထမမထြြ းေမငနပ

မထကသယထသတးမဖည ထးဖည ထးြျတ တလမငးကငပကငးေြည ငရ ထခကထခခည ထး ပအမကထရရခကထခငခည ထး ပအမည ထပ

ထာြထဖည ထခည ထး ပ ကြ ကထမငးမျငးာသတကျထငခည ထးပ မထနေရငဂါကခဏငမျငးကသခတငးရြြ းပ မမထပ

ေမနေမည ငကငပ အမကထဆသတးတးမငးမနအာပ ဖည ထမမထြါမယထ။ပ ေခးးြည ထေရငဂါကသပ ေြျငကထကထးေအငထပ

ကသမရထေဆးမရေမးေမငေကြ ငထနပရငခသ ထ ထးြည ထနေမေသထေမငပဒေရငဂါကသကငကယထေဆးအချ ထမပ

ာသးခည ထးဖည ထထပနမငပအြည ထနအေကငကယထသ ထမငပဖည ထြါမယထ။ပ

ဒါေကြ ငထနေဆးသတ ပ ေဆးခ ထးမျငးမငပ ကငကယထေဆးအသတအေငကထရဖသလထးပ သအြထြါမယထ။ပ

ကငကယထေဆးဟသဆသရငမထထးပ မကသကထမကငကယထေဆးာသးခည ထးထနပ အကသကထခတရြြ းမပ ကငကယထေဆးပ

ာသးခည ထးဟ၍ပ ထမျ းရြါမယထ။ပ ေခးကသကထခတရြြ းမပ ကငကယထေဆးာသးခည ထးကသေမငနပ အကသကထခတရြြ းပ

ချကထချထးပမသလမဟသမထပ ၂၄ပ ငရအမထးပ ြာမအကြ မထပကငကယထေဆးာသးခည ထး ပ ေငကထအကြ မထကငကယထပ

ေဆးမျငးကသပ ဆရငေ ထညတ ထကြ ငးချကထအမသထးာသးခည ထးဖည ထနပ ေခးးေရငဂါဖည ထြငးမကပ ကငကယထသ ထမငြပ

ပဖည ထြါမယထ။ပ ေခးးြည ထေရငဂါဟငပ ေြါနေြါနဆဆမေမထနေမငပ ေရငဂါမထမျ းဖည ထြြ းပ ေခးးကသကထခတရပ

90

မကြမး

မထဟသပ မတမယရြါကပ းြထရငကျ ထးမငေရးဌငမသလပ အမည ထဆသတးမငးေရငကထြည မမထနြါမယထ။ပ

မရဆင ထမထေကငထကသကထမျထပ မမအမထေမးမရဆငထဖည ထေရထေမငထပ ဆရငေ ထဆအမည ထဆသတးပ

မငးေရငကထြည မမထနြြ းပ ပ အကသကထခတရမနဒဏထရငလအေခည အေေြါမမထြြ းပ ေခးးြည ထကငကယထရထပ

ေဆးကသမမခတယမထန ပ မခတယမထနဆသတးဖည မထဖသလသြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထနပ အမထေမးမရဆင ထမျငးဖည ထမနပ ေခးလပ

ေကြ ငထမျငးအငးပ ကြ မထကငကယထေဆးာသးာငးခည ထးမထးပ ေရငဂါမဖည ထြငးေအငထကငကယထမထနပ

အေကငထးဆသတးထးမထးမထခသဖည ထြါမယထ။ပ

ေခးးေရငဂါကငကယထေရးမထပ ြည ထမာသအမြငေြးခည ထး ပ အမထေမးေကြ ငထမျငး ပ

အမထေမးေခးမျငးအငးပ ကငကယထေဆးာသးခည ထး ပ ေခးေေခးထနေြါကထဖငးမကသပ ာ ထးချြထခည ထးထနပ

ြသထရထမနေခးေေခးထနမျငးအငးပမသမထမထရထးထးမမထပအားအေရးကြ းသအြထြါမယထ။ပမမမသလပ

ေကျးေမးာငး၍ပ ေြါကထဖငးငမထနေခးမျငးပ မထးမငးမထးငမျငးကသပ အေငထနအယကထေြးြါကပ

ကသယထလမဆသထမသောသထခည ထး ပ ၎ထးေခးမျငးေရငဂါမထခသခသဖည ထြငးခနျထပ ကသယထေကျးေမးခနမထနပ

ေခးဟသပအမအမမထမြည ခည ထးမျငးကသထးပမချ လေရငေမငထေမငထမျငးမျငးမငပေမ မည ထေကြ ရြါမယထ။ပ

ဒါေကြ ငထနပ ြည ထမာသအေလပေခးကသကထမခတရေရ ထပမမြည ောသထခည ထး ပမမအမထမထပေခး ပေကြ ငထပ

မျငးပေမးာငးျထပကငကယထေဆးာသးေြးာငးခည ထး ပေခး ပေကြ ငထမျငးအငးပေငကထခည ထးထနပကထြ ထးပ

မမးေခည ထးမေရငထကျဉထခည ထး ပ မဘအသြထာ ထးမမျငးအေဖည ထနထးပ ကေးမျငးေခးကသကထမခတရပ

ေရ ထဂသသကထခည ထး ပမငေ ထရမမျငးအေဖည ထနပေခးေ ပေခးထနမျငးကသပဖမထးဆး၍ပမထနေျငထရငပခ ထးပ

မျငးမထပ ာ ထးမမထးာငးခည ထးပ မသလမဟသမထပ မသမထမထရထးထးပခည ထး ပ ေထနေခးမျ းြငးမကသပ ာ ထးချြထပ

ပခည ထး ပ ေခး/ေကြ ငထေမးမည မမျငးအငးပ ေခး/ေကြ ငထအကသကထခတရြါကပ အဆထနဆထနမမထးြသလခည ထး ပ ေခးးပ

ေရငဂါကငကယထေဆးပအချ ထမာသးသထခည ထးမထနထးမထမျငးဖည ထနပေခးးေရငဂါကသပကငကယထဖသလသအြထပ

ြါမယထ။ပ

ကမဘငနကျ ထးမငေရးအဖအထးမပထဉထပကထမထဘငပ၈ပရကထေလကသပေခးးေရငဂါေလအဖည ထပ

မမထမမထ၍ပ ေခးးေရငဂါေလကငကယထမထထးခည ထးမျငးကသပ အရ ထအဟသ ထဖည ထနေဆငထရကထျကထရရငပ

ယခသထရေဆငထြသဒထမငပ ေခးးေရငဂါကငကယထဖသလပ မမထးကငးမျေေကငပ အမကထကယထသလပ ဟ၍ပ

ပဖည ထြါမယထ။ပ ကမဘငနကျ ထးမငေရးအဖကြ းရပ အဖ ေထသထတမျငးအေလပ ၂၀၃၀ပ ပြည ထနထမထပ ကမဘငနသထတပ

မျငးမထပ ေခးးေရငဂါေကြ ငထနပ ေမဆသတးမသတးေမရေေရးအမကထပ ရထမ ထးချကထာငးေဆငထရကထျကထပ

ရရငပ မည ထမငသထတမငထးပ ေခးးြည ထေရငဂါကငကယထမထထးေရးသြထထးကသပ ၁၉၉၇ပ ခသထကပ

91

မကြမး

မထကငပေငထနပကြ ြထကြ ထနရေမငေရငဂါပ၁၇ပမျ းမထာထနမထး၍ပေကျးကထဌငခအဆထနမပဗဟသပ

အဆထနာမမထးြသလထဖည ထနပ ေဆငထရကထျကထရမယထသလပ မရရြါမယထ။ပ ကျ ထးမငေရးေထကြ းဌငပ

အေဖည ထနထးပ ေခးးြည ထေရငဂါဖည ထြငးေမဆသတးမအငးပ ေျငနချသထရထအမကထပကျ ထးမငေရးြငေြးပ

သြထထးမျငးပ ြသမသအငးဖည ထနေဆငထရကထခည ထး ပ ဌငဆသထရငမျငး ပ ြည ထမထးအဖအထးမျငးထနပ ြးေြါထးပ

ေဆငထရကထမမသးမည ထနေဆငထရကထခည ထး ပ ြည ထမာသမငထးပ ေခးးြည ထေရငဂါကငကယထသ ထေရးပ

သြထထးမျငးကသပ မကထဆသထရငေ ထကြ းဌငမျငး၏ပ းေဆငထချကထထမျငးအငးပ ြးေြါထးသကထငေဆငထရကထပ

ပခည ထးဖည ထနပ ေခးးြည ထေရငဂါအတရငယထမျငးပ ကထးေေးသထြါေေကြ ငထးပ ေြည ငကြ ငးရထးပ ေဒါကထမငပ

မထးေအငထသး၏အဆသအငးပ ေးေးကထကထောငကထခတအကြ တြည ေဆးေးရထးပ ဂသတးချြထအြထြါမယထ။ပ

ေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပြည ထမဆဒယထမပေဒါကထမငေဒါခထသးသးကြ ထပေဆးေးဖသလဖည ထြါမယထ။

ေဒါကထမငေဒါခ ထသးသးကြ ထ(ြည ထမဆ ဒယထ)။ပပပပပပပပပ။ပပေးငးအြထြါေမငပြည ထမလတမထေမငထပ

ဥကကဋဌကြ းထနပ အငးသတးြပ မ ငဂငြါရထ။ပ ကျထမကေမငနပ ြည ထမဆဒယထမပ ေဒါကထမငေဒါသးသးကြ ထပ

ပဖည ထြြ းပ မထးမဆဒယထမပ ေဒါကထမငမ ထးေအငထသးရအဆသကသပ အကြ တြည ောငကထခတေဆးေးမငးမငပ

ပဖည ထြါမယထ။ပအဆသကသပ ပအြသ ထးထြသ ထးခြြ းပေဆးေးသြါမယထ။ပြာမြသထးအေလကပကျ ထမမသလသထတရ ပ

ဓေနာသတးတလပ ေခးးေရငဂါအေြါာငးရမနပ ငးထမမေဘငာငးဖည ထြါမယထ။ပ ဒသမယအချကထပ

ကေမငနပ ေရငဂါဖည ထြငးမကသပ ဘငေကြ ငထနေျငနချဖသလသအြထမဆသမနအချကထလပ ဘယထသေဆငထရကထပ

ပကြ မဆသမနအြသ ထးြဖည ထြါမယထ။ပ

ေးငးအြထြါေမငပ ဥကကဋဌကြ းရ ထ။ပ ကျ ထမမသလေမးမည ကြ မနပ အမထေမးမရဆင ထေမာမငပ

ေခးကေးမျငးထနေကြ ငထမျငးဟငပ ရငခသ ထ ထးအမျငးဆသတးဖည ထြါမယထ။ပ ဒအာမငပ ေခးကေးမျငးဟငပ

ချထရငေကငထးြြ းေမငနပမမသလဟငပမထကြ ငးေြးရထမမထေမည ငကထယထမယထ။ပမမထမငးသထမမထးအငးပ

ထးပ မည ထနမငးမငဖည ထမနအမကထပ ကျ ထမမသလအမကထပ အကအအရဆသတးဖည ထြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထနမသလသလပ

ကျ ထမမသလဟငပ အမထအမကထသတခြ တ ေရးေးမငမကပ သတခြ တ ေရးမြထဖ ေမဟငပ ရ ထမလမမထးရငေဖဖသလ ပ

မသထးရငဖသလပ သြထထးမျငးမငအမသတးချသထမနအမကထပ ောငကထမထးေရးမြထဖမျငးအမကထပ အ ထမစငပ

ရမနပရေဘငထရဘကထမျငးထးဖည ထြါမယထ။ပ

92

မကြမး

မချ လမမငးသေမဆသရထပ ေခးကပေးေမဟငပ မမသလရမမငးသေထမထဦးသပ မမထမမထြြ းေမငနပ

ောသ ထကြ မငဖည ထြါမယထ။ပ ဒသပ ရထးးမနအမကထပ ဒေခးေမ ပ ေကြ ငထေမကပ ကးကထမနပ

ေခးးေရငဂါကသပ ကျထမမသလသ ထတမငပ မြထအေးမာငးမမထကြ ြါဘး။ပ ေခးးေရငဂါရအတရငယထပ

ပကြ းမငးမကသထးပ ေမနေျငနေမမထကြ မငာသတးတဖည ထြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထနမသလသလပ ကသယထေမးာငးမနပ

ေခးေမ ပ ေကြ ငထေမကသပ ကငကယထေဆးာသးဖသလဆသမငပ မြ လေြါမငရမနပ ထးသေငကထကြသြထမနပ

အေနအကျထနဖည ထမငကသပ ေမ ရြါမယထ။ပ ဒါနအြည ထပ ကျ ထမမသလရပ သထတမငးအမျငးသဟငပ ကျထးမငပေရးပ

အမြငလြမထမကထရထပ အငးထးကြ မငကသပ ဆကထကထေဆးေးသြါမယထ။ပ ေခးးေရငဂါလပ

ြမထမကထရထထးပ မရငးထမနအချကထေမဟငပ မငးေမမထြါမယထ။ပ ေခးးကသကထမပ ေခးးပ

ေရငဂါဖည ထမငပ ေခးေကငထးကသကထရထပဘငမြည ဿငမရဘးသလပာထမမထကြ ြါမယထ။ပအဆသရထေဆးေးပ

မငးမသြါြ။ပ ေခးရမငးလခည ထမသတေငကထဆသရထေမငနပ သတးေအေးမာငးကြ ြါဘး။ပ ကျ ထးမငေရးပ

ဌင ပ ေဆးသတ ပ ေဆးခထးကသပ မမငးကြ ြါဘး။ပ အဒသမမငးရမနအေကြ ငထးအရထးမထချကထာမငပ ယခ ထပ

မသ ထးကပ ေခးးကငကယထေဆးာသးရမယထဆသသလရရထပ ချကထရြမထထမငပ မထေလမထသတးလပ ၁၄ပ ရကထပ

ာသးကြ ရြါမယထ။ပ ဒါဟငပ ငထးငမနအြည ထပ မသတးသတးေမည ငကထေငကထကြြ းေမငနပ ချကထြမထထမငပ

ရေရငထရမထးမယထ။ပမချလဆသရထပဖျငးမနအာခတငးရမယထ။ပဒါကသေကြ ငကထမနအမကထထးပကျ ထမမသလရပ

ပြည ထမေမဟငပ ေဆးသတ ပ ေဆးခထးမမငးကြ မငပ ြါြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထနမသလသလပ ေခးကသကထမငကေမငနပ

ပြည ဿငမရြါဘး။ပ မည ထမငနဓေနအရပ ေရမ ထးေမငကထမယထ ပ အသ ထးမးလမ ထးမယထ ပ ေဆးမထလမြထမယထ။ပ

ဒါေမကသပေဆငထရကထကြ ြါမယထ။ပဒါေြမနပယခသအချ ထာပကသယထနကသကသကထမနေခးဟငပေခးးကငကယထေဆးပ

မာသးာငးဘးဆသရထပ မမကထးပ ေခးးြည ထသ ထေခည ရမယထဆသမငကသပ မမမနမကေမငနပ မျငးေဆပ

ပဖည ထြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထနမသလသလပ ဒသအေးမာငးမရငကပ ကငကယထေဆးမာသးမသလရရထပ ေခးးြည ထ ြြ ပ

ဆသရထေမငနပ ရငခသထ ထးြည ထနးြါးေမဆသတးကြ ရမငဖည ထြါမယထ။ပ ကျ ထမမသလယထဉထေကျငထးမကထမသ ထးကပ

ကျ ထမမသလဆရငကေြည ငဖးမငရြါမယထ။ပ ေခးးြည ထေရငဂါဟငပ ေခးးေကငထးငးပ မထမထးမထနဆသမနပ

အမသထးြပ ၂၄ပ ငရာကထေကျငထြြ းေမငနပ ေခးးြည ထြြ ဆသရထပ အမကထရထဖသလခကထခြါမယထ။ပ ြြ းေမငနပ

ခတငးရမနေေဒငေမကထးပ ြည ထးာထြါမယထ။ပ ဦးေငကထအငသတေကြ ငေမကသာခသကထမငမသလသလပ

အေကြ ငေမမငရမသပမကထမနေေဒငကသထးပေငကထဆသတးအချ ထမငပအြည ထးအာထခတငးကြ ြါမယထ။ပ

ေဆးလာ ထးချြထသလမရမနအခါပ ကျ ထမမသလကပ ခသမထမငမသမထေငထာငးမနအာပ သြထကြ ရြါမယထ။ပ

ေရမထေြမနပ ေရကသမြ ချသလမရမငဖည ထမနအမကထပအ ထမငးရငေကငထးြါမယထ။ပ ေခးးေရငဂါပ

93

မကြမး

ကပ မရဆငထကမငပ ကသကးကထမငဖည ထြြ းပ ချထးမကးကထြါဘးသလပ ဘယထသြထေြည ငေြမနပ ဒသပ

ေေဒငေမကသမည ထမနပ ကျ ထမမသလရေ ထာမထးေမဟငပ ငကသြည သေြးရငမငထးပ သးရမထေကြ ငကထရတပ

ပကြ မငအမ ထြဖည ထြါမယထ။ပ ဒါေြမနပ ေခးးေရငဂါဟငပ ေခးကသကထြြ းသလပ ရကထပ ၂၀ပ ေငကထကြြ းပ

ေငကထြသ ထးထချကြ ငမငဖည ထမနအမကထပ ေခးးေရငဂါကသပ ကျ ထမမသလကပ အေးမာငးမငထးပ

ြါြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထနမသလသလပ ြည ထမေမကသမေချထမငေမငနပ မမကသကသကထမနေခးဟငပ ေကငထးေပ

ေြမနထး ဒေခးဟငကငကယထေဆးမာသးာငးရ ထ မလရမတေမးရထာမငပေခးးေရငဂါြသးြါငသ ထေခည ပ

ရမနအမကထပကငကယထေဆးာသးကသာသးရမငဖည ထြါမယထ။ပ

ဒသမယြသ ထးအေလေမငနပ ေခးးေရငဂါဖည ထြငးမကသပ ကျ ထမမသလကပ ဘငေကြ ငထနေျငနချဖသလပ သအြထပ

မဆသမနအချကထြါြ။ပ ြာမအချကထအေလေမငနပ ေရကကသယထငးယထေမေဆးေးမငးမနအမသ ထးပ

ေခးကသကထခတရမနမေမဟငပ၁၅ပထေအငကထကေးေမကပမျငးေမနအချကထြါ။ပေငကထမထခသကေမငနပ

ေခးးြည ထရထပ အမကထဆသတးတးဖသလကပ ရင ထးြည ထနဖည ထမနအြည ထပ ကသကသကထြြ းမပ ကသာသးမယထနပ

ကငကယထေဆးဟငပအခသအချ ထမငဆသရထပယခထေဆးေမသငကျထမမရေမငနေြမနထးပကသ ထကျရမထပ

ကထးပ မျငးြါမယထ။ပ ေခးးေရငဂါကငကယထေဆးအမကထပ မထေယငကထအမကထပ ကျြထပ ၅၀၀၀၀ ပ

၆၀၀၀၀ပ ေငကထကသထကျမငဖည ထြါမယထ။ပ သထတေမငထကထးပ သတေငကထေအငထောငကထြတနေြးသထဖသလပ

အမကထပဘဏဍငေကေမငနပအကထလအမမထရေြါေမးမယထ။ပ

ဒါေကြ ငထနမသလသလပ ေခးေမကသကငကယထေဆးာသးာငးမယထဆသသလရရထပ မထထမထခါြပ ာသးရမငပ

ညဖထြြ းေမငနပ ြသတမထအခသကပ ကျြထပ ၃၀၀၀ ပ ၅၀၀၀ပ ေငကထမငပ ကသထကျြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထနမသလသလပ

ေခးအမျငးသအမကထပ မတချကထလာသးတမယထဆသရထေမငနပ ဒနာကထမကထမငမငဖည ထြါမယထ။ပ ကျထမမသလသထတပ

မငပ ဒါေကြ ငထနမသလသလပ ြာမဦးဆသတးသြထမထနမငကေမငနပ ေခးေမးမမသထးဟငပ ကသယထနရေခးကသပ မထထပ

မထခါပကငကယထေဆးာသးဖသလသမယထဆသမငကသပအမြငေြးဖသလကသပကျ ထမမသလကျ ထးမငေရးေ ထကြ းဌငလပ

မေမးကသဌငကပ ေဆငထရကထမထနြါမယထ။ပ မကယထသလေဆးာသးဖသလသအြထငြြ ဆသသလရရထထးပ

ကသယထနေခးကသေဆးာသးဖသလပ အယထမကာသးသထေအငထပ ချမထဆကထေဆငထရကထသ ထေအငထသလထးပ

ဉထေဆငထရကထေြးမထနြါမယထ။ပ

ဒသမယမထချကထအေလကေမငနပမထးေြါမငရမနြသထရထမနေခးေမကသပဘယထသသြထေဆးာသးကြ ပ

မ။ပ မမသလေမပ မသးြငးမငေအငထပ ကျထမမသလပ ဘယထသေဆငထရကထကြ မ။ပ ဒါကေမငနပ

ေမငထေမငထေးကသပ သြထကသထဖသလခကထခမယထဆသမငထးမြါမယထ။ပ ဒါေြမနထးပ မဖည ထမေပ

94

မကြမး

ေဆငထရကထကစာမငထးပ ြါေမငဖည ထြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထနမသလသလပ ကျထမမသလကပ ကသယထနမြ လယထအသကထပ

ပြည ထမေမလအမပ အငးသတးြးေြါထးေဆငထရကထရမယထနသြထထးဉထမထခသဖည ထြါမယထ။ပ ဒအခါမငပ

ကျ ထးမငေရးထနအငးကငးေထကြ းဌင ပ သကထြျ းေရး ပ ေမးမည ေရးထနဆထေမည ငထးေထကြ းဌင ပ ထြထ ပ

အသြထချြထေရးကပ အဆထနဆထန ပ မထခါပ မရဆင ထကငကယထေငထနေရငကထမနမေမ ပ ေခးချထမနမေမပ

သထတမကငအဖအထးေမပအငးသတးဟငမြ လယထအသကထြးေြါထးေဆငထရကထကြ ဖသလပသအြထေြါမယထ။ပ

ေခးးေရငဂါေကြ ငထနပေမဆသတးရမနမဟငပကသးမထမငပမထေယငကထေငကထဖည ထေမနအမကထပအငဆယတပ

ေဒမမထးေရငပ မထကမဘငသတးကြါပ ထးဗျဟငေမေရးဆြြ းေမငနပ ေဆငထရကထျကထရမငကသပ ေမ ရပ

ြါမယထ။ပ

ကျ ထမမသလသ ထတအေလထးပ ေခးမျငးမငေခးးေရငဂါဖည ထြငးမေျငနချဖသလအမကထပ အမျးမငးပ

မတကထးပ (၂၀၁၈-၂၀၃၀)ပ ကသေရးဆာငးြါမယထ။ပ ၂၀၃၀ပ ခသထမငပ ေခးးေရငဂါေကြ ငထနပ ေမဆသတးမပ

မရေရးကသထးပ ေဆငထရကထျကထရြါမယထ။ပ ယခသအခါမငပ မထပေဆငထရကထေမငဟငပ ယထေေး ပ

ေငထဦး ပ ေမငထဘမသတးမြ လယထြပ ဖည ထြါမယထ။ပ ဒါကသဆသရထပ ကျ ထမမသလကပ ေငကထာြထဘယထထမြ လယထကသပ

ထအသကထပ မသးချေဆငထရကထမ။ပ ဒါကသထးပ ဉထေဆငထရကထမထနမသပ ကသယထနမြ လယထအသကထပ

ကသယထငးယထမျငးြါပ ြးေြါထးြါေထြြ းေမငနမပ ယခသကထရအချထမငထးပ မမထသ ထမေရြးေြါထးပ

ေဆငထရကထဖသလပမသကထမ ထးရထးဂသတးချြထသကထရြါမယထ။ပအငးသတးကသေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ပ ။ပေရကြ ထမဆဒယထမပေဒါကထမငတေရတေထးပေဆးေးဖသလပဖည ထြါမယထ။ပ

ေဒါကထမင တေရတေ ထး(ေရကြ ထမဆ ဒယထ)။ ။ပ ေးငးရြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ဥကကဋဌကြ းထနပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမျငး ပ ြည ထောငထသအဆထပနပ ေ ထကြ းမျငးအငးသတးပ

မ ငဂငြါခထဗျငး။ပ ကျ ထေမငထကေမငနပ ဧရငေမမသ ထးေဒမကြ း ပ ေရကြ ထမဆဒယထမပ ြည ထမလပ

တမထေမငထကသယထငးယထပ ေဒါကထမငတေရတေထးပ ညဖထြါမယထ။ပ ေဒါကထမငမ ထးေအငထသးရအဆသလပ

ြမထမကထြြ းေမငနပ ကျ ထေမငထနအေလပ မထြည ေဆးေးမငးမငဖည ထြါမယထ။ပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ေခးးပ

ပြည ထေရငဂါဟငပ ကမဘငေြါမငရမနေရငဂါပ ၁၈ပ မျ းလအမပ အေမနေျငနခတေရငဂါမထခသအဖည ထလပ အချထပ

ပကြ ငမည ထပနငရြထမထခနရမနအမကထပ အခသချထမငဆသရထေမငနပ ကျထေမငထမသလသ ထတအမကထပ အေခည အေပ

မထခသကသေမငနပ ြည ထထသြထရမယထဆသမနပ အေခည အေမထခသကသပ ေရငကထရငမငဖည ထြါမယထ။ပ မငမထပ

အငးဖည ထပနပ မည ထမငသကေမငနပ ေခးးြည ထေရငဂါသလေခါေြမယထနပ အ ငဂြထသပ Rabiesပ သလေခါြြ းပ

ေခးမထမကဘးပ မခည ငးေမငမရဆငထအမျငးအြည ငးရပ ကသကထမငေမထးပ ေခးးြည ထေရငဂါပ ဖည ထသထပ

95

မကြမး

ြါမယထ။ပ ဒပ Rabiesပ ေရငဂါဖည ထသလရရထေမငနပ ေမဆသတးမ ထးကေမငနပ ၉၀ပ ရငခသထ ထးမကပ ၁၀၀ပ

ရငခသထ ထးရြါမယထ။ပမထကမဘငသတးမငေမငနပေခးးြည ထေရငဂါေကြ ငထပနပအမကထရထမနဟငပအခသချ ထာပ

မရငးေထရထေယငကထြပ ရြါမယထ။ပ ခသထေယငကထကေမငနပ ေခးကသကထသလဖည ထြြ းေမငနပ မထေယငကထပ

ကပေမငနပထးသလကသကထသလညဖထြါမယထ။ပအကသကထခတရဖသလပ ဒသကယထမထဖသလအမကထထးပအကသ ထအကျေမ ပ

ရမထေမမျးသတပကျ ထေမငထမသလကသ ထမငဖည ထမနအမကထပ မဖည ထခထကြ မထကငကယထခည ထးကသထးပအေးပ

အကထေဆငထရကထမထပနမနပ ေရငဂါမထခသဖည ထေကြ ငထပးပ မထြည သြါမယထ။ပ ေကျးေးြည ြြ းပ Powerပ Pointပ

ညဖထပနမထြည ခထပနြည ြါခထဗျငး။

ပပမည ထမငသထတကသကြ ထပနသကထမနအခါကျေမငနပ ရထကသ ထမသ ထးေဒမကြ း ပ မတေးမသ ထးေဒမကြ း ပ

ြခးမသထးေဒမကြ းအမထးမငပပေခးကသကထခတရမငအမျငးဆသတးဖည ထြါမယထ။ပကျ ထးမငေရးဌငရပငရထးမျငးပ

အရေမငနပ ၂၀၁၇ပ ခသထမငပ ထမထးးြါးလပ ၂၀၁၈ပ ခသထမငထးပ မထမ ထးခေကျငထေကျငထအာပ

ေခးကသကထခတေရမငကသပ ကျ ထေမငထမသလေမရြါမယထ။ပ ဒေရငမငပ ငရထးမန ပ အထးမနြသဂဂထေမထးပ

အမျငးကြ းြါသထမငဖည ထမနအမကထပ ဒာကထြသမျငးမယထသလပ ကျထေမငထမသလယဆရြါမယထ။ပ မထြြ ထကထပ

ာမငပကငကယထေဆးဖည ထလ ဖည းမအေခည အေမငပ၂၀၁၇ပခသထမငပအသတးေြါထးပေးမ ထးခေကျငထ ပ ၂၀၁၈ပ

ခသထအမထးမငပ အသတးေြါထးပ ၃၈၀၀၀၀ပ ေကျငထပ ဖည ထလေြးသထခနမငဖည ထြါမယထ။ပ ေငကထမထခသကေမငနပ

ေခးးြည ထေရငဂါမဖည ထေအငထကငကယထမနထမငပ ကငကယထေဆးမထခသမထးမငမကဘလပ ဆသးေါးမနပ

အပေညခအေပ RIGပ သလေခါမနပ Rabiesပ Immunoglobinပ ဆသမငပ ာထပနေြးရြါမယထ။ပ ဒြစထးလပ

ာထပနမယထဆသရထထးပ ြြ းခနထပ ထထအမထးမငပ ဖည ထလေေေြးမနေဆးသတးအေရအမကထပ ညဖထြါမယထ။ပ

အဒေမငနပ ေခးကသကထခတရသလရရထပ ကျ ထေမငထမသလကပ အဆထပနမသတးဆထပနမမထမမထာငးမငပ ရြါမယထ။ပ ြာမပ

ကေမငနပ မငမထအဆထပန ပ ဒသမယကေမငနပ ထးထးဆသးေါးအဆထပနလပ ေငကထဆသတးကေမငနပ အဆသးေါးဆသတးပ

အဆထပနညဖထြါမယထ။ပ အဆသးေါးဆသတးအဆထပနမငေမငနပ ကငကယထေဆးမထခသမထးမငမကဘလပ ြဋြစထးပ

ကသြါပ ာသးတေြးရမငဖည ထမယထ။ပ ကသထကျရမထမျငးကသထးပ ခ ထလမ ထးကသ ထကျရမထမျငးကသထးပ

ေဘးမငေဖငထြည ာငးမငညဖထြါမယထ။ပ ေခးးြည ထေရငဂါကငကယထေဆးမထသတးရမ ထဖသးကေမငနပ မငမ ထပ

အငးဖည ထပနပ ၁၂၀၀၀ပ ေငကထရြြ းေမငနပ ြဋြစထးမထသတးရမ ထဖသးကပ ၁၆၅၀၀ပ ေငကထရမငညဖထြါပ

မယထ။ပ ထမျးသြထသလရြါမယထ။ပ မထခသကေမငနပ ြသတမ ထကေမငနပ ကြ ကထမငးာမငာသးေမငညဖထြါမယထ။ပ

ေငကထြသ ထးမငေမငနပ အေရြည ငးာကသပ ာသးတရမယထပနကစေမကသထးပ ေဆငထရကထေမငရြါမယထ။ပ

ပကြ ကထမငးာကသပာသးတမယထဆသရထပမထေယငကထအမကထပ၃၆၀၀၀ပေငကထကသ ထြြ းေမငနပအေရြည ငးာပ

96

မကြမး

ကသာသးမယထဆသရထေမငနပ ၁၂၀၀၀ပ ေငကထြကသ ထကျမငညဖထြါမယထ။ပ ဒါကေမငနပ မရငးေထကျထးမငပေရးပ

ဦးးဌငရယထ ပ ကသမေရးဌငရယထပ ာသမထြည ထချကထဖည ထြါမယထ။ပ ၂၀၁၄ပ ခသထအမထးမငပ ၁၅၂ပ ေယငကထပ

ေမဆသတးြြ းေမငနပ၂၀၁၈ပခသထအမထးမငေမငနပ၆၉ပေယငကထေမဆသတးမငဖည ထြါမယထ။ပကမဘငနကျ ထးမငေရးပ

အဖ ရပEstimatedပကေမငနပမထထကသပပ၁၀၀၀ပေငကထပကျ ထေမငထမသလမသ ထးြည ထမငပေမေမယထပ

ဆသြြ းေမငနပေြည ငေမငဖည ထြါမယထ။ပ

ဒါကေမငနပ ေခးးြည ထေရငဂါကငကယထေရးအမကထပ ေဆငထရကထသ ထမယထနအေခည အေေမကသပ

မထြည ာငးခည ထးဖည ထြါမယထ။ပ ြာဆသတးမငဆသရထေမငနပ ထမျးေဆငထရကထသလရြါမယထ။ပ ြာမမထခသပ

ကေမငနပ ေခးကသကထမခတရမပ ေခးလာေမ မမျငးမနေမပ ကြ မထကငကယထေဆးတမနကစဖည ထြြ းေမငနပ

ဒသမယအချကထကေမငနပ ေငေငကမထြည မသပ ေခးကသကထခတရြြ းမနပ ေငကထမငပ အေခည အေမသတးခသပ

ေြါမငမမထြြ းေမငနနပကငကယထေဆးာသးခည ထး ပ ပ ေခးြည ထြဋေေေမပာသးေြးခည ထးဆသမနပကစေးေမပ

ကသပ ေဆငထရကထေြးသထခနမငပဖည ထြါမယထ။ပ ဒါေြမနပ မကယထနမကယထပ ပ ကျ ထေမငထမသလအေရးကြ းပ

ေဆငထရကထရငမငေမငနပေခးလြမထမကထလကစဖည ထြါမယထ။ပေခးလြမထမကထမနပကစမငပအဓကအငးဖည ထပနပ

ေးမျ းေဆငထရကထသ ထြါမယထ။ပ (၁)ကေမငနပ ေခးေမအငးသတးကသပ ကငကယထေဆးာသးေြးဖသလဖည ထြါပ

မယထ။ပ ဒသကငကယထေဆးာသးဖသလဆသမငထးပ အေြည ငယထေြမယထပနပ အသြထအထမမ ထခကထြါမယထ။ပ

ေငေငကပ ကသယထငးယထမထဦးမထြည ာငးမသပ ကထရကျ ထေမငထမသလပ မည ထမငသ ထတမငပ

ေခးအမျငးကြ းကသာသးေြးသထမငပမသတးမြ လယထြရြါေမးမယထ။ပမထသ ထတသတးမငရမနပ မြ လယထေြါထးေမလပ

ချ ထကြ ထပနသကထသလရရထပ ထေြါထးမျငးငာပ ဆကထသြထေရဦးမငဖည ထြါမယထ။ပ မသလေမငထထးပ

ဒကငကယထေဆးာသးေြမယထနပ ေခးေမဟငပ ေခးးြည ထေရငဂါမရသထေြမယထပနပ မမသလရပ မသကထခသကထမ ပ

မမသလရကသကထခမေမကသေမငနပ ေရငထတသ ထမငမဟသမထမနအမကထပ ဒါထး ဉထးငးရငအချကထမထခသ

အဖည ထလ ကျ ထေမငထနအေလမထြည သြါမယထ။ ဒသမယမထချကထကေမငန ေခးခြ တေမ ေခးေဂဟငေမ

မထဖည ထပန ဒါေမာောငထဖသလ ဖည ထြါမယထ။ ဒသာောငထဖသလကထး ေခးေမကသ ကျထေမငထမသလက

ေကျးေမးမသမထမထရမယထနရမထေမ အမျငးကြ းရမငဖည ထမနအမကထ အမျငးကြ းဉထးငးရငဖည ထမန

အေကြ ငထးမထခသ ပဖည ထြါမယထ။ မမယမထချကထကေမငန မငးဆကထခည ငးေအငထ ေဆငထရကထေြးခည ထး

ပဖည ထြါမယထ။ ဒသေဆငထရကထမနေရငမငေမငန ခြထြြ းေမငန မငးဆကထခည ငးခည ထး ေဆးာသးေြးခည ထးလ

ဓငမသြစထးမျငးလမငးဆကထခည ငးခည ထးဆသြြ းေမငန အဓကေဆငထရကထေြးသထမန မသတးခသရြါမယထ။ ဒမသတးခသ

ာမငေမငန မချ လမြ လယထေမမင ေခးချထမမျငးလေြါထးြြ းေမငန ဒါေမကသ ေဆငထရကထေမင ပဖည ထြါ

97

မကြမး

မယထ။ ေငကထထဆသတးအဆထပနကေမငန အကြ ထငဖည ထပနမသမထမထခည ထးဖည ထြါမယထ။ ေခးေမကသမသမထမထဖသလ

ပဖည ထြါမယထ။ မသလေမငထ ဒကစ လြမထမကထသလထး မထသ ထတသတးမငရမန ေခးချထမမျငးအေလ ဒါေမကသ

ကထလကကထမငေမ မေကျြထမငေမမထဖည ထပန အမျငးကြ းဖည ထမန ကစပေမထးရေြါမယထ။

ကျ ထေမငထမသလဘကထက ဒါေမကသဉထးငးမနအခါမင ဒအချကထေးချကထာမင ကျ ထေမငထမသလမသ ထးြည ထ

အမကထ ဘယထဟငကသေဆငထရကထရမ ဘယထဟငကသ ာာေရငကထေရငကထ ေဆငထရကထမဆသမင

အဓကဉထးငးဖသလသမယထဆသမနအေကြ ငထးေး မထြည သြါမယထ။ ဒသေဆငထရကထမနအခါမငထး

ဌငေြါထးသတြးေြါထးေဆငထရကထမမငျထ ေခးးြည ထေရငဂါကသ ကငကယထသထမငဖည ထမနအေကြ ငထး

ေးငးငမထြည အြထြါမယထခထဗျငး။ ေကျးေးမထြါမယထ။

ဥကကဋဌ။ ။ ထမဆဒယထမ ဦးေအငထေကျငထေကျငထဦး ေဆးေးဖသလ ဖည ထြါမယထ။

ဦးေအင ထေကျငထေကျငထဦး( ထမဆ ဒယထ)။ ။ ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ း ထပန

အငးသတး မ ငဂငြါသလ မထခ ထးဆကထမအြထြါမယထ။ ကျထေမငထကေမငန ထမဆဒယထက ပြည ထမလ

တမထေမငထကသယထငးယထ ဦးေအငထေကျငထေကျငထဦးဖည ထြါမယထ။ ေးငးအြထြါေမင ပြည ထမလ

တမထေမငထဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ ေခးးေရငဂါဖည ထပန ၁၀၀ ရငခသ ထ ထးေမြါမယထ။ မထေယငကထမ ရထမန

မရြါဘး။ ရထကသထမြ လရမထးမေမငထေမငထမျငးမျငးမင ေခးေေခးထပနမျငး ပကြ းသးေြါမယထ။ ဉထန ကထ

ချ ထမင အသြထကြည ထငမမျငး အေကြ ငထးမထခသခသေကြ ငထပန ဟသဟသဒဒမငးငမမျငးအမကထ အမြ မမထး

ပခြ မထးေခည ငကထခတေရမန အေခည အေဖည ထြါမယထ။ ေခးေေခးထပနြည ဿငဟင ရ ထကသ ထမထမြ လာမ ထ

မဟသမထဘလ မထသ ထတသတးအမသ ထးအမငအာပ ြည ဿငမထခသဖည ထေြါမယထ။ပ ေမးမည ေရးထပနပ

ေဆးကသမေရးဦးးဌငပ ြငရထမျငးေနငေမရချကထအရပ မည ထမငသ ထတမငရမနပ ေခးေေခးထပနပ

မျငးာကပ ၇၅ပ ရငခသထထးဟငပ ေခးးေရငဂါြသးရမယထသလပ ဆသြါမယထ။ပ ေခးေေခးထပနေးေကငထမငပ

မသတးေကငထကပ ေခးးေရငဂါြသးရမနမေဘငပ ဖည ထြါမယထ။ပ ေခးကသကထခတရမန ထးပ ေခးးေရငဂါထပနပ

ေမဆသတးမန ထးကထးပထဉထမည ထပနမကထေြါမယထ။ပပမည ထမငသ ထတမင ထဉထေခးးေရငဂါထပန ၁၀၀၀

ခထလေမဆသတးမယထသလ WHO ရ အရထငမငေဖငထြည ာငးြါမယထ။ ေခးးေရငဂါကငကယထပေဆး ပြည မထြထ

မထအာ ေခးကသကထခတရမ ထးကထး ပမည ထပနမကထေြါမယထ။ ေခးးေရငဂါကငကယထေဆးြည မထြထမ

ေကြ ငထပန ပြည ထမလေဆးသတအမျငးသမင ေဆးမထသတးကသ ငါးေယငကထာသးသထမနထကသ ကျထပနမသတးဖသလ

ဆသြြ းေမငန ေထကြ းဌငက ညတ ထကြ ငးာငးရမနအာ ပဖည ထြါမယထ။ ေဆးသတဟင ကျ ထးမငေရးဌငမင

ေဆးြည မထရထ အြည ထမငေယထြြ းပေမငန ပေ ဆးေယထာသးရြါမယထ။ ပြည ထမ ထးမင မတဆြထမသတး ေးမျ းေငကထ

98

မကြမး

ရြါမယထထ။ မထသတးကသ ၈၀၀၀ မ ၁၅၀၀၀ အာရြါမယထ။ ါးကြ မထ ါးသတးာသးရြါမယထ။ မလမြြ းေမငန

ေမးခသထကငကယထေဆး ြသးမမထေဆး အငကြ ြထေဆး အငကသေဆးေကြ ငမထလထမငေမ သြထရြါ

မယထ။ အဒအမကထ အထးဆသတးမထမထးကသထြါမယထ။ မထထကသ မထမ ထးအကသကထခတရရ ထ

မထေယငကထကသ မထမ ထး ထးလ မ ထးေြါထးမထမ ထး ေခးးအမကထ ကသ ထကျမငဖည ထြါမယထ။ ဒါေကြ ငထပန

ေခးးကထးထကမဘငမထခထ ၂၀၃၀ ခသထမထသလဆသေြမန ၂၀၂၅ ခသထကသ Targetပ Yearsပ အဖည ထပ

ာငးြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထပနပ ငမယထပနခသထအမထးမငပ ေခးးေရငဂါဘယထသေျငနချမပ မဟငဗျဟင ပ

ထးဗျဟငေရးဆအေကငထအာထေဖငထရမငပ ပဖည ထြါမယထ။ပ Pilotပ Projectပ အေလပ OIEပ အောငကထပ

အြတနလပ ပေငထဦး ပ ယထေေးလပ မေမငထဘမြ လယထေမမငပ ေခးးေရငဂါကငကယထေဆးပ အသတးအရထးလပ

ာသးမနကစေမကသပ ေဆငထရကထခနြါမယထ။ပ အသတးအရထးလကငကယထေဆးာသးခည ထးဟငပ ေခးးေရငဂါရပ

၇၀ပ ရငခသထ ထးေျငနချေြးသထမယထသလပ ဆသြါမယထ။ပ ကငကယထေဆးာသးရငမငေမငနပ အခကထအခေမပ

အမျငးကြ းပ ကြ တ ေမ ရြါမယထ။ပ အဓကေမငနပ ဘမထဂျကထဖည ထြါမယထ။ပ ဘမထဂျကထမရရထပ ဘငမသြထသလပ

မရြါဘး။ပေခးေေခးထပနေမေြါကထချထမသထးေြါကထ ပြငးချထမသ ထးြငးေမနဟငကသပဘယထသမတခ ထလခပ

မ ပဘယထသာ ထးချြထမ။ပ ေခးေေခးထပနေမကသပ ေရငဂါြသးဘယထေငကထာပမယထေဆငထဖည ထလ ဖည းပ

မ ပ ေခးးေရငဂါအြည ထပ မခည ငးအတရငယထေမြါပ ဘယထေငကထာရမဆသမငပ ဉထးငးရငပ

ညဖထြါမယထ။ပေခးေေခးထပနေမဟငပေမငမငထးြါမယထ။ပ မြ လေြါမငမျငးြါမယထ။ပထြထမငယငပ

အေလပ ေခးေေခးထပနမသမထမထေရးထးဥြေဒေမပ ရြြ းမငးညဖထြါမယထ။ပ ဒါေြမနပ ကထေမပ

အေကငထအာထေဖငထမမရြါဘး။ပ ထေခါမေမကထးရြါမယထ။ပ ေခးးေရငဂါဟငပ ေကြ ငကထရငပ

ေကငထးမယထဆသမငပမသထးကထခတမရာငးေြမယထပနပ ေခးးေရငဂါဖည ထေမနပ ေခးေေခးထပနေမကသပ

အဆြထချမသမထမထြည ထရထထးပ မကြ ကထကြ ြည ထဘး။ပ မခည ငးထးမထးရငး ပ မရဘးငး ပ ဘငငး ပ

ငငးလေအငထကြ ြည ထြါမယထ။ပအဒေမငနပအငေကျးသတ လပေခးချထမအမထပခတသလမရြါဘး။ပအအဆသတးပ

မငေ ထယမဖည ထမငြါ။ပ ေခးေေခးထပနေမကသပ ာ ထးချြထဖသလပ ထြထလေမးကသမထမရြါဘး။ပ ြည ထမကပ

ြါေထမြါ။ပ ေအငထမည ထမငညဖထြါမယထ။ပ မထးကြထမနထးမထးကသထးပ မသတးရထထးပ ဖမထးဖသလခကထြါပ

မယထ။ပကသထကျရမထထးမျငးြါမယထ။ပမထေကငထကသပအထးဆသတးထေမငထးရြါမယထ။ပအငးသတးကသ ထပ

ေအငထမထးဖသလထးမယထြါဘး။ပ ေခးေေခးထပနပ ဘငေကြ ငထပနရထမထေြါကထဖငးေရမ။ပ မမသလပ

မငပ အမကထရထောသထဖသလပ အငေရငြမထေ ထးကျထရသလပ ဖည ထြါမယထ။ပ မြ လာကအမကထြသတပေမ ပ အမကထပ

ေမငထးေမ ပေဈးာကအမငးပါးဆသထေမ ပမငးမမထမနေရငေမကာကထငမနပအမငးေမအြည ထပ

99

မကြမး

ပမည ထမငမျးေမရပ ချထခထမငးမနမထ ပ ကသမသထရချထမန မထေကြ ငထပနပ ငးကြ ထးငးကျထေမပ

ေကျးေနေကျးာရမငထးပ ြါေထြါမယထ။ပ ကသယထနကသမသထေကြ ငထပနပ အမျငးဒသကခေရငကထရထပ ဘယထသပ

ပဖည ထမဆသမငပ ဉထးငးကြ ထနေသြါမယထ။ပ အမကထေမ ပ ငးကြ ထးငးကျ ထေမပ ထးမနကမထးမနြထြါပ

မယထ။ပ အဒာကေြြ းေမငနပ ေခးေေခးထပနေမပ ရထမ ထေြါကထဖငးသထမနပ အငအဟငရေမြါပ

ြါမယထ။ပ ဒါကသထးပ Sourceပ မထခသအဖည ထပ ထးသတးြငေြးဖသလသြါမယထ။ပ Oneပ Healthပ မငးပ

ေမကပ အဓကဖည ထြါမယထ။ပ မငးေမကျ ထးမငအတရငယထကထးငပ အမကထရထရြထမထဖသလအမကထပ

ဦးငးေြးြြ းေမငနပဉထးငးရမငဖည ထြါမယထ။ပေငကထမထထးကေမငနပေခးေေခးထနေမကသပဖမထးဆးပ

ာ ထးမမထးရထပ ေခးေငထပနေရငကထေရးေရငမငပ ကငမထခသအဖည ထာငးမယထ။ပ ဒကြ ငးာမငပ ြည ထမကသပ

ြထပနထးမည ထမငငအမေြးမယထ။ပ ေခးချထမမျငးငကြ ထပန ပ ေမးချထရထယမငး။ပ ေမးြြ ဆသရထပ

ကသယထနေခးကသမငေထခတာ ထးမမထးေြး။ပ မမထမမထာငးမနထးကမထးေမကသသကထင။ပ ကျထလေခးေမပ

ကသေမငနပ မသမထမထပမနထးမထးကသပ ဒဟငထးပ မထကြ မထမထးေမငနမရြါဘး။ပ ဒါဆသရထေမငနပ

ေခးေေခးထပနအေရအမကထပ ေျငနကျမငးြါမယထ။ပ ေခးးကငကယထေရးအမကထပ ေမငထေမငထေးပ

ာေရငကထမငဖည ထြါမယထ။ပ ဒထးမထးအမကထပ ေထာမထးသြါမယထ။ပ ေခးာငးဖသလေမည ေရငပ Shelter ပ

အေဆငကထအဦေမသြါမယထ။ပေကျးေမးရမထေမသြါမယထ။ပမထးရမထေမသြါမယထ။ပဘမထဂျကထပ

ေမအသတအေငကထရမပ ဖည ထမငြါ။ပ ကျထေမငထမသလထမြ လယထပ ကျထးမငေရးဌငမငပ မထရကထကသြျမထးမျပ

မသတးဦး ထးေငကထပ ေခးးေရငဂါကငကယထေဆးာသးေရြါမယထ။ပ ဒါပကျ ထးမငေရးဌငကသေရငကထငမနပ

ဦးေရြရြါေမးမယထ။ပ ြည ထြေဈးဆသ ထးေမကပ ေယထယာသးတမနေမပ အမျငးကြ းရြါမယထ။ပ ာသပ

ေမဆသတြေမသြထမနအခါမငပ ရြထကကထမသ ထးကပ ေခးေေခးထပနကစေမကသပ မထြည ြါမယထ။ပ

ကျ ထေမငထမသလကထးပ မထဆထနြည ထြြ းေမငနပ မြ လယထထြထကသပ အေကြ ငထးကြ ငးြါမယထ။ပ

ဘယထရြထကကထမငေမငနပ ေခးကသကထခတရမနမပ ဘယထထေယငကထရ သ ထ ြြ းပ ရြထကကထမရြထကကထမငးမျငးကပ

ေခးေေခးထပနမျငးကသပ ရထးထးဖသလမထြည ြါမဖည ထပနပ ရထးထးေြးြါရထပ အေကြ ငထးကြ ငးအြထြါမယထပ

ဆသြြ းေမငနပ မြ လယထထြထကသပငြသလြါမယထ။ပ မြ လယထထြထကထးပတမထေမငထကသယထငးယထကြ း၏ပ

အေကြ ငထးကြ ငးငကသပေဆငထရကထရ ထအမကထပရထကသ ထမြ လေမငထထြထမငယငေရးေကငထမမ ပမရဆငထပ

ေဆးကသထပနမငးမမထသတမျငးဌငမျငးမသလပ မထြည ၍ပ မထးညတ ထချကထခတယာငးြါမထဆသြြ းေမငနပ ငြည ထပ

ြါမယထ။ပ အဒေရငမငမထပ ရြထမငးြါမယထ။ပ ဘငပ Actionပ မြါမငြါဘး။ပ ဘငမအေရးယပ

ေဆငထရကထမငမရြါဘး။ပဂသတးချြထအေလပေြည ငချထမငေမငနပေခးေေခးထပနေမပရထးဖသလ ပာထးချြထဖသလပ

100

မကြမး

အမည ထဆသတးသအြထြါြြ ။ပြည ဿငေမငနမကထေြါြြ ။ပဟသသသြထြါ။ပဒသသြထြါ။ပဟသသကြသေကငထးမယထ။ပ

ဒသကြသေကငထးမယထ။ပ ဟသဟငရမဖည ထမယထ။ပ ဒဟငရမငဖည ထမယထဆသြြ းေမငနပ အည ထးြငးရမယထနပ အချ ထပ

မဟသမထေမငနြါဘး။ပမငေ ထရမန ထြထဌငကပရမနအရထးအမည ထလပအမျငးပြည ထမအကျ းငပအမည ထဆသတး

ရထးထးအေရးယေဆငထရကထမထပနြါေကြ ငထးပ အကြ တြည မထြည အြထြါမယထ။ပ အငးသတးကသပ ေကျးေးမထ

ြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပေငထေးြထမဆဒယထမပေဒါကထမငမည ထနမ ထးပေဆးေးဖသလပဖည ထြါမယထ။ပ

ေဒါကထမငမည ထနမ ထး(ေင ထေးြ ထမဆ ဒယထ)။ပပပပပပပ။ပေးငးအြထြါေမငပပြည ထမလတမထေမငထပ

ဥကကဋဌထန အငးသတးမ ငဂငြါခထဗျငး။ပ ကျ ထေမငထကေမငနပ ြခးမသထးေဒမကြ းပ ေငထေးြထပ

မဆဒ ယထမပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ေဒါကထမငမည ထနမ ထးပ ဖည ထြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထနအေလပ

မထးမဆဒယထကပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ေဒါကထမငမထးေအငထသးရပ ေခးးညြ ထေရငဂါပ

ပဖည ထြငးမေျငနထးကျဆထးေရးအမကထပ မထမထးမနအဆသကသပ ောငကထခတေဆးေးမငပ ဖည ထြါမယထ။ပ

PowerပPointပအမသတးြည ခထနြည ြါခထဗျငး။ပ

ေးငးအြထြါမနပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ေခးးြည ထေရငဂါဟငပ ကမဘငမထေ ထးသထတေြါထးပ ၁၅၀ပ

ခထလမငပဖည ထြငးြါမယထ။ပေခးးြည ထေရငဂါေကြ ငထနပမထထကသပေြါထးပ၆၀၀၀၀ပးြါးပအမကထဆသတးတးကြ ပ

ပြြ းေမငနပ အမျငးသဟငပ အငဖရကသထတထနအငရသထတမျငးကပ ဖည ထမငကသေမရရြါမယထ။ပ ကထဖျငးပ

ေရငဂါ ပ HIVပ ေရငဂါထနပ TBပ ေရငဂါေမေငကထပ ဖည ထြငးမမမျငးြါဘး။ပ မသလေမငထထးပ ေခးးြည ထပ

ေရငဂါဖည ထကြ မေမဟငပ ဆသးရငးြည ထးာထေမငေေဒငကသခတငးရြြ းပ အမကထဆသတးတးကြ ရြါမယထ။ပ

ေရငဂါဖည ထမနမပအမျငးဆသတးပ၄၀ပရငခသထ ထးဟငထးြပကေးမယထမျငးပ ဖည ထြါမယထ။ပယခထပေခးးပ

ပြည ထေရငဂါမဖည ထဖးမနေဒမေမမငထးပ ယခသပ ေခးးြည ထေရငဂါဖည ထြငးငမမထြါမယထ။ပ ဒသဖည ထမနပ

အေကြ ငထးေမေကြ ငထနပ ကမဘငနကျ ထးမငေရးအဖ(WHO) ပ ကမဘငနမရဆင ထကျ ထးမငေရးအဖ(OIE) ပ ကမဘငနပ

ငးြထရကခငအဖ(FAO)ပ ထနပ ကမဘငသတးဆသထရငပ ေခးးြည ထေရငဂါာထးချြထေရးအဖကြ း(GARC)မသလကပ

ြးေြါထးြြ းေမငနပ ေခးးြည ထေရငဂါြေြျငကထေရးပ မဟငဗျဟငမထရြထကသပ ချမမထသြထေဆငထြါပ မယထ။ပ

ဒါကေမငနပ ၂၀၃၀ပ ခသထမငပ ေခးးြည ထေရငဂါေကြ ငထနပ မျငးအမကထဆသတးတးမမရေရးကသပ ဦးမ ထပ

ေဆငထရကထဖသလြပ ပ ဖည ထြါမယထ။ပအငးမငြပေခးးြည ထေရငဂါေကြ ငထနပေမဆသတးမမျငးြည ငးမနပအငဖရကပ

သထတေမမငပ ဥြမင-ပ မ ထေထးးယငးမသလ ပ ေမငထအငဖရကသထတမသလ ပ ကထငမသသသ ထတေမဟငထးပ

ေခးးေရငဂါဖည ထြငးမေျငနကျေရးကသပ မတက ထးမျငးချြြ းပ ေဆငထရကထေကြ မငကသပ ေနငေမရပ

101

မကြမး

ရြါမယထ။ပ အငရသ ထတမျငးာကထးြပ အ ဒယသထတ ပ ာသထးသထတ ပ မသမထသ ထတ ပ ဘ ငဂငးေဒနရထ သထတ ပ

ဖထြသထသထတမနပသ ထတေမကထးြပမတက ထးမျငးချမမထြြ းေမငနပေဆငထရကထေကြ မငကသပမရရြါပ

မယထခထဗျငး။ပ

ေးငးအြထြါေမငပဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ေခးးေရငဂါဟငပ Zoonoticပ ေခါမနပ မရဆင ထကေပ

ကသကးကထမနေရငဂါဖည ထြါမယထ။ပ မရဆင ထမျငးာကထးပ ေမးေးမမတေါမျငးဖည ထမနပ ေခး ပ

ေကြ ငထ ပ ကျ ပ ငး ပ ဆမထ ပ မသး ပ ေမည ေခး ပ ရကထက ထးေကထေတ ပ ထးသလမနအေကငထေမကေပ ဖည ထြြ းေမငနပ

၎ထးမသလကမထဆထနပ ကသကးကထမငဖည ထြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထမသလသ ထတမငေမငနပ ေခးကသကထခတရမငကေပ

ကးကထပ ခည ထးကေပအမျငးဆသတးဖည ထြါမယထ။ပ၉၉ပရငခသထ ထးေကျငထေငကထရမယထသလပခထလမ ထးသထြါမယထ။ပ

ဒါေကြ ငထနမသလသလပ ေခးးြည ထေရငဂါကငကယထမငးဆးေရးမငပ ေခးအရမနပ မရဆင ထမျငးမပ ေခးးေရငဂါပ

ဗသထးရြထ ထြသးမကးကထမြည ထလြငးေအငထကငကယထေရးထနပ မျငးမပ ေခးးြည ထေရငဂါမဖည ထေြါေအငထပ

ကငကယထေရးမသလကသပ သြထေဆငထရမငြပ ဖည ထြါမယထ။ပ ေးငးအြထြါမနပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ေခးမနပ

မရဆင ထမျငးမငပ ေခးးေရငဂါကငကယထေဆးပ Anti-Rabiesပ Vaccineပ ကသပ ာသးေြးခည ထးဟငပ အာပ

အေရငကထဆသတးထနပ မကထေခည အကသကထဆသတးပ ထးမထးြဖည ထြါမယထ။ပ ဒါကသပကျ ထေမငထနေရကကသယထငးယထပ

မျငးကထးပမထြည မငးြါြြ ။ပအရြထေဒမမထခသမငရမနပေခးေကငထေရရပ၇၀ပရငခသထ ထးကသပကငကယထပ

ေဆးမျငးာသးေြးသထမယထဆသရထပ ဒေဒမမငရမနပ ေခးးေရငဂါြည ထလြငးမကသပ ာ ထးချြထသထြြ သလပမသေမမပ

မျငးကပဆသကြ ြါမယထ။ပဒါေြမနသလပဒသပကငကယထေဆးာသးရငမငပမထမ ထကထကထ လပာာေရငကထေရငကထပ

ာသးဖသလေမငနပ သအြထြါမယထခထဗျငး။ပ ဒါနအြည ထပ မမမသလအမထမငေမးမည ာငးမနပ ေခး ပ ေကြ ငထမနပ အမထေမးပ

မရဆင ထေမကသပ သအြထမနကငကယထပ ေဆးေမာသးေြးရမယထဆသမနပ ထြထမငယငကချမမထာငးမနပ

ပြည ဋဌင ထးချကထေမကသထးပ မရဆင ထေမးမည မေမကပ သကထငဖသလသအြထြါမယထ။ပ အခည ငးေမငမရဆငထပ

မျငးကသထးပသအြထရထာသးေြးာငးရြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌပကြ းခထဗျငး။ပ ေခးေေခးထနဦးပေရေျငနချေရးကသထးြပ ကျ ထေမငထေရကပ

ကသယထငးယထမျငးကပ မထြည မငးြါမယထ။ပ ဒါဟငဆသသလရရထပ အမည ထကသြပ သအြထြါမယထ။ပ ဒေခးေပ

ေခးထနေမမငပ ဒေရငဂါြသးဖည ထမငပ ြသမျငးြါမယထ။ပ ေခးေေခးထနကေြြ းေမငနပ ကသကသကထမန ထးပ

ကထးပြသမျငးြါမယထ။ပဒါေကြ ငထနမသလသလပမသမထမထခည ထး ပမထးကြထခည ထး ပမငးဆကထခည ငးေဆးမျငးာသးခည ထးပ

မဖည ထနပ ဒသာ ထးမမထးဖသလသြါမယထ။ပ မြ လ ပ ရင ပ ရြထကကထေမဟငပ ေမငရထေမ ပ ေါမငမေမကပ

102

မကြမး

ထးသေြါထးြြ းေမငနပ ေခးေေခးထနေငထနေရငကထေရးေဂဟငေမကသပ ဖထနထဖသလကသထးပ အငးေြးပ

ရြါမယထ။ပ

ေးငးအြထြါေမငပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ မငပ ေခးးြည ထေရငဂါမဖည ထဖသလရငပ ေခးကသကထမခတရပ

ေအငထပ ေမမထဖသလသြါမယထ။ပ မငပ ေခးးြည ထ ဖည ထမငရပ ၉၉ပ ရငခသထ ထးေကျငထကပ ေခးကသကထခတရသလြပ

ပဖည ထြါမယထ။ပ ေခးးေရငဂါရမနေခးရမတေမးမငပ ေခးးေရငဂါဗသထးရြထထြသးေမပြါြါမယထ။ပအဒေခးကပ

ေပကသပကသကထမ ပကသမထမ ပ ခည ထမ ပျငလျကထမသလပအေရးြည ငးြ ထးြနေမငကေြြ းေမငနပကသယထာပ

ကသပ ေရငဂါမျငးပ ေထေရငကထထခည ထးြဖည ထြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထနမသလသလပ ေခးကသကထမခတရေအငထပ ြည မောသ ထထး ပ

ကငကယထထးမျငးကသပအားအငးဖည ထနပကေးမယထမျငးကသပမထကြ ငးာငးဖသလပသအြထြါမယထ။ပဒါအြည ထပ

ေခးးြည ထေရငဂါထနြမထမကထမနပ အယအဆအမငးမျငးကသပ ြယထေဖျငကထဖသလပ ေခးးြည ထေရငဂါဖည ထမမထပ

မယထဆသမနပ မမအဉထရကြ ဖသလကသထးပ တလေဆငထြငေြးရြါမယထ။ပ ဒါတလေဆငထေရးေကြ ငထည ငမထခသြပ

ပဖည ထြါမယထ။ပဒါဟငထးြပတလေဆငထေရးေကြ ငထည ငမထခသြပဖည ထြါမယထ။ပ

ေးငးရြါေမငပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ေခးကသကထခတရရထထးြပ ဒဏထရငကသပ ထမကျပ

ေရးဦးြည သရမယထ။ပ းြထရငေဆးသတ ပ ေဆးခထးမျငးကသထးပ ကသမမကသပ ခတယရြါမယထ။ပ အားမဖည ထနကပ

ေမငနပကမဘငနကျ ထးမငေရးအဖကပမမထမမထာငးမနပေခးကသကထဒဏထရငာေမမအဆထနလအပေခးြည ထပ

ေရငဂါကငကယထေဆးထနပ ေခးးြည ထေရငဂါကငကယထမနြဋြစထးမျငးကသပ မကျမ ထက ထငပ ာသးာငးဖသလပ

ရငပ အေရးမကြ းသအြထြါမယထ။ပ ေခးးေရငဂါဗသထးရြထထြသးဟငပ ကသယထာကသေရငကထရမငးပ

ေမငထထးပ ေခးးြည ထကခဏငမျငးမဖည ထေြါခထအာပ ကငကယထေဆးေမကသပ ာေရငကထငပ ာသးတပ

ေြးခည ထးအငးဖည ထနပေခးးြည ထညခထးကသပမငးဆးကငကယထသထသလြပဖည ထြါမယထ။ပဒါေကြ ငထနပေခးးြည ထေရငဂါပ

ပဖည ထရထပ ၁၀၀ပရငခသထထးအမကထဆသတးတးမယထ။ပ ဒါေြမနပ မဖည ထေအငထထးပ ၁၀၀ပရငခသ ထ ထးကငကယထသထပ

မယထသလပအဆသရြါမယထ။ပ

ေးငးရြါေမငပ ဥကကဋဌပကြ းခထဗျငး။ပ ယခသပ ကျ ထေမငထမထြည ခနမနပ ေခးးြည ထေရငဂါမငးဆးပ

ကငကယထေရးြေြျငကထေရးသြထထးဉထကြ းမထခသသတးမငပ မကထဆသထရငဌငအမးမးရ ပ သြထ ထးမငေထပ

မျငးပ ြါေထေမငကသပ ေမ ရရြါမယထ။ပ မထဦးမထဖမထေယငကထေကငထးသြထေဆငထသလမရဘလပ

ြးေြါထးြြ းေမငနပ မတက ထးမျငးပ ချမမထအေကငထအာထေဖငထေဆငထရကထသထရထပ သအြထမငကသထးြပ

ေဆးမးမထပ ေမ မည ထသ ထြါမယထခထဗျငး။ပ မသလဖည ထြါေမငေကြ ငထနပ ေဒါကထမငမ ထးေအငထသးရအဆသကသပ

ေးကထငပောငကထခတအြထြါမယထ။ပေကျးေးမထြါမယထခထဗျငး။ပ

103

မကြမး

ဥကကဋဌ။ ။ပမငေမမဆဒယထမပဦးမသးေထးပေဆးေးဖသလ ဖည ထြါမယထ။ပ

ဦးမသးေ ထး(မငေမမဆ ဒယထ)။ ။ပ ေးငးရြါေမငပ ဥကကဋဌကြ းထနပ ြည ထောငထသေထကြ းပ

မျငး ပ ဧထပနမထေမငထမျငးထနပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထမျငးပ မ ငဂငြါခထဗျငး။ပ ကျ ထေမငထကပ

ေမငနပ မငေမမဆဒယထမပ ဦးမသးေထးဖည ထြြ းပ ေဒါကထမငမထးေအငထသးရအဆသကသပ ောငကထခတအကြ တြည ပ

ေဆးေးမငးမငပဖည ထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ကျ ထေမငထမသလမထေမရပ မဆဒယထကထးဆထးမနအခါမသထးမငပ ေခးေကြ ငကထပ

မနမေမရပ ေခးမထထးေရးငမတေြးမငဟငပ ကျ ထေမငထမသလငးေမငပ မဆတနေအငထပ ကျ ထေမငထမသလပ

ခတငးြြ းပ ကြ ငးခနရြါမယထ။ပ ေခးမထ ထးေရးဘငေကြ ငထနအနသေအငထေကြ ဆသရထပ (၁)ပ ေခးကသကထခတရပ

မနအခါမငပ ာမထ ထလငကျထငဒဏထရငရရခည ထး ပ (၂)ပ အခ ထလမမထနြါကပ အမကထြါေမဆသတးရသ ထ ခည ထးပ

မနပအတရငယထမျငးကသပဖည ထေေမငေကြ ငထနပဖည ထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပကျ ထေမငထနကသပ Powerပ Pointပ ာသးြြ းေမငနပ ြည ခထနြည ြါ။ပ ဒါဟငပကမဘငေြါမငပ

ေခးကသကထခတရမန ထးပ ြျတ တလေြသတကသပ ြည ခည ထးဖည ထြါမယထ။ပ အဓကပ ကျ ထေမငထမသလပ အငရသ ထတထနပ အငဖရကပ

သထတမငပ အမျငးကြ းြျတတလေမငပ ဖည ထြါမယထ။ပ ဒါကေမငနပ ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ကမဘငေြါမငပ

အထအထမမထေကြ ငကထရငေကငထးမနပ ေမေ အတရငယထေကြ ငထနပ အမကထဆသတးတးမမျငးဟငပ အထပ

မျငးြါမယထ။ပ အဒသမထကမဘငသတးဟငပ အငသတသကထြြ းေမငနပ ေမေ အတရငယထကသပ ကငကယထခနကြ မငဟငပ

အခသဆသရထပ ေမေ အတရငယထရေကြ ငကထရင ထးာငးထနပ ေခးအတရငယထ ထးာငးကသပ ယဉထြည ခည ထးြပ ဖည ထြါပ

မယထ။ပဒေယငးကသပကြ ထပနသကထသလရရထပကျ ထေမငထမသလပ၂၀၁၃ပခသထကေပ၂၀၁၇ပခသထပါးထမငကငပ

မငပ ေမေ ကသကထခတရမအေရအမကထဟငပ ၇၆၈၁၂ပ ဦးဖည ထြြ းေမငန ပ ေခးကသကထခတရမငဟငပ ၂၀၁၇ပ ခသထပ

မထထမထးမငမထပ ၁၈၀၃၆၇ပ ဦးဖည ထေြါြြ ။ပ ကသမေြးသထမမငပ ေမေ ကသကသမေြးသထမဟငပ ၇၀၀၀၀ပ

ေကျငထကသမသ ထ ြြ း ပ ေမဆသတးမနအေရအမကထဟငပ ါးထအမထးမငပ ၂၇၂၃ပ ဦးဖည ထမယထသလပ မသေမမပ

ငမမထးမျငးကပ ဆသြါမယထ။ပ ကမဘငနကျ ထးမငေရးအဖ ထနပ ကျ ထေမငထမသလပ မသေမမြည ချကထအရပ မည ထမငပ

သထတမငပ ထဉထပ ၁၀၀၀ပ ေကျငထပ ေမဆသတးေမယထသလပ ဆသြါမယထ။ပ ဒါေကြ ငထနမသလသလပ ေမေ အတရငယထပ

ာကထကသပ ေခးးေရငဂါအတရငယထဟငပ အရမထးေကြ ငကထရငေကငထးေြြ ဆသမငကသပ ဒါမးေမငထးာသးြည ေပ

ြါမယထ။ပ ေခါထးေငထးာသးေြြ ပ ဖည ထြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထမသလပ ေခးအကသကထခတရမအတရငယထအမည ထနဆသတးပ

အသြထသာမငပ ကြ းမျငးာကထပ အမကထပ ၁၅ပ ထေအငကထကေးေမပ ကျ ထေမငထမသလရပ ေငထအငဂမထပ

အမကထပမငးေကငထးေငထးေးေမဟငပကျ ထေမငထမသလပ၄၅ပကေပ၅၀ပရငခသထ ထးအာပအကသကထခတေပ

104

မကြမး

ရမငဖည ထမနအမကထေကြ ငထနပ ဒေခးးအတရငယထဟငပ အ ထမပ အမျ းမငးေရးမငေထမထရြထအေလပ

ဘယထသေကငထးေကငထးာ ထးချြထရမဆသမငကသပဉထးငးမထနမနအချ ထထးပဖည ထေြါြြ ။ပ

ဒါဟငဆသသလရရထပ ကျထေမငထမသလပ မသ ထးေဒမကြ းထနပ ြည ထယထအသကထပ ေခးးေရငဂါပ

ေခးကသကထခတရမန ထးဟငပ ရ ထကသထမသ ထးေဒမကြ း ပ မတေးမသ ထးေဒမကြ း ပ ထကသထးမသ ထးေဒမကြ းမနပ

ပမြ လကြ းေမမငပ အမျငးဆသတးဖည ထြါမယထ။ပ ရ ထကသ ထမသထးေဒမကြ းမငဆသရထပ မထထကသပ မသတးေမငထးေကျငထပ

ေငကထပပအကသကထခတေရမငကသပေမရြါမထနမယထ။ပကျ ထေမငထမသလပဆကထကထြြ းေမငနပဒါဟငဆသသလရရ ထပ ထနပ

ေခးအချ းချကြ ထပနမနအခါမငပပ ၂၂ပ ေယငကထ ပ ၂၃ပ ေယငကထမငပ ေခးမထေကငထ ထးပ ေခးေေခးထနပ

ေမဖည ထေမယထဆသမငကသပမသေမမြည ချကထေမကဆသြါမယထ။ပအေရမငကသယထငးယထေမငထကြ းေမပ

ရထးမငးြြ းမနအမကထေကြ ငထနပ အဓကပ ဒကစကသြပ ကျ ထေမငထရထးထးြြ းေမငနပ အကြ တြည မငးမငပ

ပဖည ထြါမယထ။ပကမဘငနမရဆင ထကျထးမငေရးအဖ ပ (OIE)ပကေပမထကမဘငသတးမငမသတးေမနပေခးေမမကသကထပ

ေအငထ ပပ ေခးေမာထးချြထေအငထပ ထးမထးေမပ ၁၁ပ ခသေရးာငးြါမယထ။ပ မထဖကထကေမငနပ

ကျ ထေမငထမသလပ ရ ထကသ ထမြ လေမငထထြထမငယငေရးကေြြ းပသြထေဆငထေမနအချကထေမပ ဖည ထြါမယထ။ပ

မငေ ထယမနပေခးေမးမည ေရးအမကထပြငေြးခည ထးဥြေဒေရးဆခည ထး ပ၂၀၁၈ပခသ ထပ ထြ ထမငယငေရးပ

ဥြေဒာကထြါမယထ။ပ

ေခးမရဆင ထေမးမည ခည ထးေမလပမရဆင ထေမမထ ထလ ခည ထးေမကအပဘယထသမြည သြထရဘးဆသပ

မနပမငးဆးချကထေမြါြါမယထ။ပအဒအချကထအကထေမကသပ မမကျကျခသထခသထမငမငလပချမမထြြ းေမငနပ

ကငကယထဖသလသြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထမသလေခးချထကြ ြါမယထ။ပ ချထကြ ေြမနပ ေခးချးကျတးရမငေကြ ငကထကြ ပ

ြါမယထ။ပ ေခးကသကထမနအခါပ ေခးြသထရထမရြါဘး။ပ အဒေမငနပ မကယထချထမယထဆသသလရရထပ အချထရပ

မေဘငမရငးဟငပမငေ ထယခည ထး ပမငေ ထခတခည ထးရရြါမယထ။ပဒါေကြ ငထနမသလသလပမငေ ထယခည ထး ပမငေ ထခတပ

ပခည ထးကသပဥြေဒချမမထသတမငမဟသမထဘလပကျ ထေမငထမသလပဒါကသမမကျကျအေရးယြြ းေမငနပေခးချထမမျငးပ

ထးမထငရေအငထပ ချထခထနေြးမထနမယထ။ပ ချထခထနကသထးြပ ထးလကမထးလပ မငေ ထယခည ထး ပ

မငေ ထခတခည ထးပဖည ထေအငထပ သြထမထပနြါမယထ။ပ သ ထထပ မသလမဟသမထပ မမထြသတမထခည ထးဆသြြ းပ ကမဘငမငမသတးမနပ

အခါမငပ ရ ထကသ ထမငပ ေခးမမထြသတမထသလရရထပ မထထမငပ ၇၀၀ပ ကျြထြယြါမယထ။ပ အထမမ ထမေြါမျငးပ

ထးမနသထထခပဖည ထြါမယထ။ပ

ကျ ထေမငထမသလပ ေဆးကသမခမသလ ပ ေဆးာသးခမသလြါ ပ မငေထယသထသလရရထပ ချထမနမေမထးပ

မငေ ထရရလပ မ ထဖသးရရချထခထနရကြ မငြါ။ပ မျ းဆကထာ ထးြငးခည ထးပ ကျ ထေမငထမသလသထတမငထးပ ထြထပပ

105

မကြမး

ကသြထြါမယထ။ပ ာ ထးမမထးဖမထးဆးခည ထးပ ကျ ထေမငထမသလပ သ ထတမငထးပ သြထြါမယထ။ပ ဖမထးဆးာ ထးမမထးပ

ေငထနေရငထနခည ထးပ ြသထရထေမးရရထပ ြည ထေြးြါမယထ။ပ အဓကအချကထကေမငနပ အချ ထကသချတလ ြြ းပေညြငရပ

ရထပဒကစေမသြထဖသလဆသရထပရ ထြသတေသြါမယထ။ပရ ထြသတေအမကထကသပ EcoပSystemပသလေခါမနပမမတေါပ

ေးေမကေြြ းေမငနပ မမတေါေးေမအမကထပ ြည ထြြ းေမငနမပ ရ ထြသတေရငမနထေမကသပ မသတးသလပ

ရြါမယထ။ပဥြမင-ေမေ အတရငယထကသပေကြ ငကထမနအခါမငပေမေ ဖမထးမေမ ပေမေ ေရငထးချမေမေြါငမနပ

အခါမငပ အဒေမေ ဟငပ မဖည ထးဖည ထးထးမငးြြ းေမငနမပ ပေညမအတရငယထဟငပ မဖည ထးဖည ထးလပ ထးြါးပ

မငးမငကသပေမရမယထ။ပ

ဒါေြမနသလပမ ထဖသးရမနပေမဆသတးခည ထးဖည ထနပေခးေမကသပအဆြထေကျးပြြ းမမထမထပနအငးပမထဖသးရမနပ

ခသပေညြငမနပ Ecoပ Systemပ လေြည ငထးြြ းေမငနမပ သြထသ ထမနပ Ideologyပ ေမပ ဉထးငးဖသလသြါမယထ။ပ

ကမဘငအရြထရြထမငရမနပ ေခးပ Trainingပ Schoolပ ေမကေြြ းေမငနပ ေခးေမကသပ ပေညြငထးြြ းေမငနမပ

ေမးမည ြြ းေမငနပ Trainingပေြးြြ းေမငနပ ေခးြည ြေမကေပရထြသတေေမရငသလရြါမယထ။ပ ေခးေငကပ

အမကထပေခးေမကေပ ြည ထြြ းအကျးြည မနအခါမငပဒေခးေးေမဟငပမ ထဖသးရရေမဆသတးမငးခည ထးထနပ

လေငကကြ းကသထးပမဖည ထးဖည ထးလပအတရငယထြည ရငထးြါးမငးမငပ ဖည ထြါမယထ။ပဒါေကြ ငထနမသလသလပ

ဒအအဉထေမကသပ ဉထချမမထြြ းေမငနပ သထတမကငကြငရထေမ ပ ေခးပ Trainingပ Schoolပ ေမ ပ

ေခးချထမေမ ပ အဖအထးေမေြါထးြြ းေမငနမပ အသးရလြးေြါထးြြ းပ အမည ထဆသတးဒမငချမမထာငးမနပ

အအဉထေမ ပ Planပ ေမကသပ ြသမသ ြြ းပ ေအငထမည ထေအငထေဆငထရကထသ ထြါေသလပ ဆသေမငထးရထးလပ

အငးသတးကသေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပ မြထမေမငထမငးြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ဗသထမ းေထးမထးာ ထးပ

ေဆးေးဖသလ ဖည ထြါမယထ။ပ

ဗသထမးေ ထးမထးာ ထး(မြထမေမငထမငးကသယထငးယထ)။ပ ပ ပ ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလပ

တမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ အငးသတးြမ ငဂငြါ။ပ ကျ ထေမငထကပ မြထမေမငထမငြည ထမလတမထေမငထပ

ကသယထငးယထပ ဗသထမ းေထးမထးာထးဖည ထြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထနအေလပ မထးမဆဒယထကပ ေဒါကထမငပ

မထးေအငထသးရအဆသကသပအကြ တ ြည ောငကထခတေဆးပေးမငးမငဖည ထြါမယထ။ပ Powerပ Pointပမသတးခထန ြည ပ

သထြါရထပ မထြည အြထြါမယထ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ေခးးြည ထပ

ေရငဂါဟငပမငးမသလရမမသ ထးေကြ ငထးမငပအ ထေရးကျမနပ ပေရငဂါမျငးာကပမထခသအြါအေထဖည ထြါပ

106

မကြမး

မယထ။ပ ေခးးြည ထေရငဂါဟငပ သထတေြါထးပ ၁၅၀ပ ေကျငထမငဖည ထြငးျကထရြြ းေမငနမပ အေရ ေမငထအငရပ

မငေမငနပေခးးြည ထေရငဂါဖည ထြငးခည ထးရပ၉၉ပရငခသ ထ ထးဟငပေခးကသကထခည ထးေကြ ငထနပညဖထြါမယထ။ပ

ေခးးြည ထေရငဂါဟငပ ကြ မထကငကယထမြည သြထသထမသပမကျာေရငကထမနပကသမမမျးမရရထပ

ထးပငကသရင ထးြည ထနပ ေမေသ ထြါမယထ။ပ ၂၀၁၈ပခသထပမသေမမငမမထးမထရြထအရပ မည ထမငပ

သထတမငပ ေခးးြည ထေရငဂါေကြ ငထနပ ေမဆသတးမကပ ကထဖျငးေရငဂါာကထပ ြသမျငးမငကသပ ေမ ရရြါမယထ။ပ

သထတေမငထအေလကေမငနပထြထမငယငေရးဥြေဒမျငးဖည ထမနပရ ထကသ ထပ၂၀၁၈ပခသထ ပမတေးပ၂၀၀၂ပ

ခသထ ပ ေြည ထေမငထပ ၂၀၀၉ပ ခသထ ပ ၂၀၁၀ပ ခသထပ မြထမြ လထြထမငယငေရးဥြေဒေမမငပ မြ လေမငထပ

ယထမမထအမထးမငပ အတရငယထဖည ထေသထမနမရဆင ထမျငးကသပ အဆြထေကျးမသမထမထခည ထးအြါအေထပ

မထနေမငထေမငထးမထးမျငးဖည ထနပဖယထရငးရထးထးခည ထး ပအချ ထမေရးဖမထးဆးခည ထး ပမရဆင ထာ ထးမမထးပ

သတမသလြသလေဆငထခည ထး ပမတခ ထလခခည ထးမျငးပေဆငထရကထသထမထသလပြည ဋဌင ထးာငးြြ းဖည ထြါမယထ။ပ

ပမည ထမငသထ တမထေ ထးသတးမငပEstimateပေခးေကငထေရပေးမထးခထလရြြ းေမငနမပ၇၀ပရငခသထထးပ

ကေမငနပ Romiပ orပ Strayပ orပCavaneseပDogsပ ေမဖည ထြါမယထ။ပ သထတေမငထအဆထပနလပWHOပမသလရပ

မေဘငမချကထအရပ ၂၀၃၀ပ မငပ မည ထမငသထတ ေခးးြည ထေရငဂါကထးထေမငသထတပ zeroပ byပ 30ပပ

ပဖည ထေရမယထသလပ ရထမ ထးချကထာငးြြ းပ ေဆငထရကထရမငဖည ထြါမယထ။ပ အဒသေဆငထရကထမနအခါမငပ

သအြထမနပ Frameworkပ ေမဖည ထမန။ပ Socio-culturalပ ေမအြသ ထးမငဆသသလရရထပ အဓကြည ထမလပ

ကျ ထးမငေရးဆသထရငေရငဂါမထခသဖည ထမနပ ေခးးြည ထေရငဂါကသပ ာ ထးချြထဖသလအမကထပ ြည ထမာသပ

မထရြထသတးကပကျယထြည ထလငြါေထဖသလသြါမယထ။ပဒါနအြည ထပေခးထပနြမထမကထမနပSeptemberပ28ပWorldပပ

Rabiesပ Dayပ သမျ းပ Theပ Endပ Rabiesပ Campaignပ မနပ ာသသြထရငးမေမမငထးပ

CommunityပInvolvementပEngagementပကသအငးေြးရြါမယထ။ပေခးချထမမျငး ပအမထးအဖမျငး ပ

ေခးြသထဆသထမေမအေလကေမငနပမမမသလရပ PetပDogsပမျငးကသပထမကျပမမထြသတမထြြ းေမငနမပOIEပ

Standardပ ထနအပ Dogပ Vaccinationပ ေဆငထရကထရမငဖည ထြါမယထ။ပ ေခးကသကထရထပ ဘယထသပ

သြထမဆသမငကသပေကြ ငထ ည ငပLEDပဆသထးဘသမထမျငးောငထခည ထး ပFacebookပပထနပTwitterပအမသတးြည ခည ထး ပ

Pamphlet ပ မမထးင ပ ေရဒယသ ပ TVပ မျငးမပ Healthပ Educationပ ေြးခည ထးအငးဖည ထနပ ကေးေမ ပ

ကြ းေမကသပေခးကသကထခည ထးမပကငကယထသ ထ ြြ းေမငနမပFirstပAidပကသထးမရ သထမငပညဖထြါမယထ။ပ

ေခးကသကထခတရြြ းမနေငကထမငပ ေခးးြည ထေရငဂါကငကယထေဆး ပ Post-Exposureပ Prophylaxisပပ

ာသးရမယထဆသမနအမမထကသပ ြည ထမာသကပငးထမေဘငေြါကထေအငထေဆငထရကထကြ ရမငပညဖထြါပ

107

မကြမး

မယထ။ပ Techniqueပ ြသထးဆသထရငအေလကေမငနပ မရဆင ထထပနြည ထမလကျထးမငေရးပ ာေရငကထမနပ

ေငထနေရငကထမထခသ ထမငဖသလအမကထပသအြထချကထေမကသပရငေဖြြ းေမငနမပ ဖည ထနဆထးေြးမထနြါမယထ။ပ

အဒသေဆငထရကထမနအခါမငပ Dogပ andပ Humanပ Vaccinesပ andပ Immunoglobulinပ ေမကသပ

ေခးကသကထခတရမေမကသပ ာေရငကထငြတနြသးေြးရြါမယထ။ပ ဒါနအြည ထပ Pre-Exposureပ Prophylaxisပ ထနပ

Post-Exposureပ Prophylaxisပ ကသထးပ Guidelineပ ေမ ပ Standardပ Operatingပ Procedureပ

ေမအမသ ထးပ ြည ထနေငာသးတေြးဖသလပ သအြထြါမယထ။ပ ကငကယထေဆး ပ ကသမေဆးမျငးေယထယရငမငထးပ

သအြထချကထအမသ ထးပ သတေငကထငေယထယြြ းေမငနမပ ေဆးသတ ပ ေဆးခထးေမမငပ ေဆးြည မထြထမမရေပ

ေရးာေရငကထငပ ဖည ထလ ဖည းေြးရြါမယထ။ပေခးးြည ထေရငဂါအဖည ထမထကထမည ထဆ ထငပအမထြည မမထမမထပ

ဖသလအမကထပ အဆထနမည ထနြစထးသတထငမြထဆထာငးမနပ ပ Basedပ andပ Mobileပ ဓငမထခခ ထးမျငး ထနပ

ေနကျထနခ ထးေြည ငရမနပ ြငရထမျငးထးပ ခထလာငးေြးဖသလသအြထြါမယထ။ပ မတမရငရေခးေမကသပ

အးကြထေငထနကြ ထနခည ထး ပ ေခးးြည ထေရငဂါရ/မရပ ေခးမျငးကသထေဆးခည ထးထနပ မမထမမထးမထာငးပ

ရပခည ထးမျငးကသထးပ ြည သြထရြါမယထ။ပOrganizationပြသထးဆသထရငမငေမငနပOneပHealthပApproachပ

ေမ လမငးရမငဖည ထြါမယထ။ပ အဒသေဆငထရကထမနအခါမငပ Oneပ Health(OH)ပ Strategyပ ကသပ

မသးမည ထပနြြ းေမငနမပကဏဍအသကထြးေြါထးြါေထမကသပသထတနအဆထပနအချ ထ မည ထပနပသြထေဆငထရြါမယထ။ပ ြည ထနသတပ

ေကငထးမ ထမနအဆထနဆထန ပ အမ ထလေြးထ(Chainပ ofပ Command)ရမနပ အသြထချြထမတမကသထးပ

မထောငထဖသလသအြထြါမယထ။ပမတချကထမငပသထတနအဆထနေဒမအသကထပဦးငးေြးေရငေမကသပညမထပ

မျမငေဆငထရကထသထဖသလအမကထပ Plan,ပ Do,ပ Check,ပ Actပ ဆသမနပ PDCAပ ထလပ ေဆငထရကထဖသလပ

သအြထြါမယထ။ပ ရရသထမနပ လမထးအငးအရထးအမည ထေမ ပ အသြထချြထောငကထြတနမေမ ပ အေခည ခတပ

အေဆငကထအဦမျငးထနထးပ ေြါထးြထ ထးေဆငထရကထဖသလသအြထြါမယထ။ပ အေးာငးဦးငးေြးပ

ရမထနပ ဒါမမဟသမထပ အားောငကထြတနရမထနေရင ပ အချ ထ ပ ရငမဥမသကသပ ထးမမထမမထဖသလသအြထပ

ြါမယထ။ပ Policyပ ြသထးဆသထရငပ Politicalပ Supportပ ကမရမဖည ထပ သအြထြြ းေမငနမပ ေခးးြည ထေရငဂါကသပ

အမည ထြည မထမသမထမထဖယထရငးဖသလအမကထပ သထတေမငထအသးရကပ Regional ပ Sub-National ပ Nationalပ

Levelပ မျငးမငပ အြည ထနအေောငကထြတနေြးမမငေအငထမည ထသထမငပ ဖည ထြါမယထ။ပ Internationalပ

Supportပပရရဖသလကေမငနပကမဘငနကျ ထးမငေရးအဖလပသထတမကငကသယထငးယထေမပြါေထမနပ Seminarပ

ေမ ပ Conferenceပ ေမ ပ workshopပ ေမပ မကြ ငခဏြည သြထေြးခည ထးပ ေဆငထရကထရြါမယထ။ပ

ေကျးကထ ပ မြ လယထ ပ ခသ ထချထးဆသထရငပ ေနြထ ထးေဆငထရကထမေမအေလကေမငနပ ေခးးြည ထပ

108

မကြမး

ေရငဂါဖည ထြငးမအေကြ ငထးကသပမမေြးခည ထး ပမထခထးငအေမအကြ တ ဖယထခည ထးမျငးကသပ ေဆငထရကထပ

ပြြ းေမငနပ မထပနေမငထမနေခးးမထထးေရးမတချကထမျငးကသပ သေြါထးေရးဆရြါမယထ။ပ ေခးေကငထေရပ

မသးြငးမကသပ ေျငနချာ ထးချြထဖသလအမကထပ Dogပ Birthပ Spacingပ ကသထးေရရထမတက ထးအဖည ထပ

အေကင ထအာ ထေဖငထေဆင ထရကထရြါမယထ။ပ ေခးေေခး ထနမျငးကသပ Most Dog Recommendationပ

မတချကထချြြ ပးေမငနမပ ပ Pilotပ Projectပ လပ ေဆငထရကထေြြ ဖည ထေမငထထးပ ယခသာကထပ ကျယထြည ထလငပ

သြထပေဆငထဖသလသအြထေြါမယထ။ပ Resourcesပ အြသထးမငေမငနပ ေခးးြည ထေရငဂါြေြျငကထေရးြထရငးပ

မ ပ ဉထဆကထမြည မထဖတ ဖြ းမသးမကထငေေရးအမကထပ ေရရထအငးေြးောငကထြတနမသအြထြါမယထ။ပ

အဒသေဆငထရကထမနအခါမငပ သထတမျငး ပ မေါဒချမမထမမျငးကပ ေခးးြည ထေရငဂါြေြျငကထေရးပ

မဟငဗျဟငမငပ ဘမထဂျကထေမြသမသချာငးပေြးခည ထး ပ အရထမျငးကသဆေဆငထထးသတးခည ထးအငးဖည ထနပ

ေခးးြည ထေရငဂါြေြျငကထေရးရထးးမည ြထတမကသပ မသးမည ထပနသြထေဆငထရမငဖည ထြါမယထ။ပ ေရငဂါကငကယထပ

ေရးထပနြမထမကထမနပ ြသဂဂကထပနြည ထမြသ ထပ ရထးးမည ြထတမ ထနအမပ အကျ းမသြထသြထထးမျငးပ

သြထေဆငထမကသထးအငးေြးြါမယထ။ပ

ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ဂသတးချြထအငးဖည ထနပ မည ထမငသထတဟငပ

အငဆယတသထတမျငးမငပ ေခးးြည ထေရငဂါဖည ထြငးမလေမဆသတးမအမျငးဆသတးသထတအဖည ထပ ရြထမထျကထရြါပ

မယထ။ပ ေရငဂါဖည ထြငးမမျငးရမနပ အဓကထေခါမေမကေမငနပ အမျးမငးအဆထနေခးးပြည ထေရငဂါပ

ကငကယထမမဟငဗျဟငမကြ မထးပ ေရးဆာငးြြ းဖည ထေမငထထးပ အမထြည အေကငထအာထမေဖငထသထပ

ေမးခည ထး ပေရငဂါရဆသးကျးပ နေခးမျငးကသပာထးချြထသ ထမထနထးမထးသအြထချကထေမကသပ ြည ထမာသပ

ကမရမထးြါးခည ထး ပ မကျမနဓငမထခခ ထးထပနပ မသေမမဆသထရငကထလမမထချကထမျငးရခည ထး ပ ေရငဂါကသပ

ာ ထးချြထဖသလအမကထပ ေေကြ းမသတးမထးြါးခည ထး ပ ြးေြါထးေဆငထရကထမအမကထပ ဖ ထမးာသမထေေသထမပ

ထးြါးခည ထး ပ ေခးအြါအေထပ မရဆင ထထပနြမထမကထမနပ မထဆဥြေဒမျငးကသပ ြည ထမာသကပ မရပ

သကထငမထးြါးခည ထး ပ Dogs bite Human Centerပ မျငးကသပ သ ထတအတလပ မျငးငမထေဆငကထေြးပ

ရ ထသအြထေေမးခည ထးမနပ ထေခါမေမကသပ ေကျငထတငးသထမမငပ ေခးးြည ထေရငဂါဖည ထြငးမပ

ေျငနထးကျဆထးေရးအမကထပ အောငကထအကြည မငဖည ထြါေကြ ငထးပ အကြ တြည ောငကထခတေဆးေးပ

အြထြါမယထ။ပအငးသတးကသေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌ။ ။ပမည ထးခြ တမဆဒယထမပဦး ထမည ထပနပေဆးေးဖသလ ဖည ထြါမယထ။ပ

109

မကြမး

ဦး ထမည ထပန(မည ထးခြ တမဆ ဒယထ)။ ။ပေးငးအြထြါေမငပဥကကဋဌကြ းထနပအငးသတးပမ ငဂငြါ။ပ

ကျ ထေမငထကေမငနပ မည ထးခြ တမဆဒယထကပတမထေမငထကသယထငးယထပဦး ထမည ထန ဖည ထြါမယထ။ပကျထေမငထကပ

မထးမဆဒယထကပ ေဒါကထမငမ ထးေအငထသးရအဆသကသပ ောငကထခတေဆပးေးမငးမငဖည ထြါမယထ။ပ

ပမည ထမငသထတမငပ ထဉထေခးးမျငးဖည ထေြါမမထမနအချ ထဟငပ ေဦးကငပ ေကငမငဖည ထြါမယထ။ပ

ပမည ထမငမသလရပ ာသတးတအရပ ေခးးဖည ထမနကငကသပ ကထြတြထဖးချထ ပ ကထြတြထနချ ထထနပ ြြ းထးပ

မမထမငးာငးပကြ ြါမယထ။ပအဒါကထြတဖးချထပေခးးချ ထ ပကထြတဖးပေခးး ပကထြတြ ထနပေခးပ

ထနဆသမနပ မတေြါကထထပနမမထမငးာငးကြ မငကသပ ေမ ရြါမယထ။ပ အဒေမငနပ ေးဦးကငမငပ

အြေကြ ငထနမငပ ေခးေရငဂါြသာမနမေဘငမျးဖည ထြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထမသလသ ထတမငပ အမထေမးမရဆငထပ

ေမပဖည ထမနပ ေခးထနေကြ ငထေမကသပ ေခးးေရငဂါကငကယထေဆးာသးမငမျ းပ မြထထးမရကြ ြါဘး။ပ

အမထေမးမရဆင ထကသပ ဥြေဒထပနအပ မကထဆသထရငထြထဌငမငပ မမထြသတမထြြ းေမးာငးမနအေနပ

အကျထနထးပ အထမမ ထမထးြါမယထ။ပ ေခး ပ ေကြ ငထေမကသပ ေခးးေရငဂါကငကယထေဆးာသးေြးရပ

မငကသထးပ မမမနမေမငထေမငထမျငးမျငးပ ရြါမယထ။ပ အဒေမငနေမရပ အမအမည ထထးြါးမပ

ေကြ ငထနပ ဒါမမဟသမထပ ေခးးကသကထမငြဖည ထေ ပ ေခးေကငထးကသကထရထထးဖည ထေ ပ ဘ ထးေမငထးလပ

ကသမမငမျငးေြမယထနပ ေခးးကသကထခတရြြ းပ မသတးထအမထးမငပ အမသဘအမထမမငးရဘး ပ ေဂးေမငကထပ

ရကထမငးရဘး ပ အမသဘအမထမငးရထပ ေခးးြည ထမမထမယထဆသမငဟငပ ယသတကြ ထကြ ဆအချ ထထးပ

ပဖည ထြါမယထ။ပ အဒေမငနပ ေခးးေရငဂါပ Virusပ ြသးေကြ ငထနပ ေခးမျ းယထသေမမငပ အဓကဖည ထြငးေနပ

ရြါမယထ။ပ ေကြ ငထ ပ ေခး ပ ေမည ေခး ပ ေတြသေ ပ ေခးအေမမငထးပ ညဖထြငးမမထြါမယထ။ပ ေခးးေရငဂါပ

အကသကထရမထဆသျထပထြမထကေမပမသတးအမထးပေရငဂါကခဏငေမပေြါေြါကထေနရြါမယထ။ပ

အဒေမငနပ အမထမငေမးာငးမနပ ေခးကသကထမငဖည ထမနအမကထေကြ ငထနမသလပ ကငကယထေဆးမာသးခနမနပ

မထေယငကထဟငပ မခည ငးေရငဂါဖည ထသလပ ေဆးသတမငမမထမနအခါမငပ ေခးးြည ထေရငဂါေြါငမနအမကထပ

အမကထဆသတးတးမပ ပဖည ထခနြါမယထ။ပ ေခးကသကထခတရရထပ ေခးကသကထခတရမနေရငကသပ ဆြထြည ငရထမသတးြြ းေမငနပ

ေရမျငးမျငးလပ ၁၅ပ မထခထလပ ေဆးေကြ ငဖသလသမယထ။ပ အရကထြည ထလထးပ ာြထေဆးေြးရမယထ။ပ

ြသးမမထေဆးမထမျ းမျ းပ ာြထာထနေြးရမယထ။ပ ဒါေမ။ပ ေငကထမထခသပ ေခးးကငကယထေဆးာသးေြးရပ

မယထဆသမငကသ ထးပ မရဖသလေမငနသအြထြါမယထ။ပ အဒေမငနပ ြသ ထရ ထရေခးကသကထခတရခည ထး ပ ြသ ထရ ထမနေခးေပ

ေခးထပနကသကထခတရထေမငထမပ မည ထးခြ တခသထ ပ ြည ထမလေဆးသတကြ းပ ြည ထြငဌငပ၂၀၁၈ပခသထပေခးကသကထသလပ

ကသမခတငငရထးအရပ ေထေါရမငပ ၅၈ပ ဦး ပ ေဖေဖငထေါရမငပ ၉၅ပ ဦး ပ မမထမငပ ၁၁၈ပ ဦး ပ

110

မကြမး

ဧြြ မငပ ၈၈ပ ဦး ပ ေမမငပ ၆၂ပ ဦး ပ ေ ထမငပ ၄၀ပ ဦး ပ ေသ ထမငပ ၃၆ပ ဦး ပ မြ ဂသမထမငပ ၃၄ပ ဦး ပ

ကထမထဘငမငပ၂၇ပဦး ပေအငကထမသဘငမငပ၆၂ပဦး ပသေထဘငမငပ၇၈ပဦး ပဒေထဘငမငပ၃၉ပဦးပ

အငးသတးသသေြါထးပ၂၄၂၉ပဦးပေဆးကသမမကသပခတယခနရြါမယထ။ပေရငမဖည ထမနပေဖေဖငထေါရ ပမမထ ပ

ဧြြ မသလမငပ ေခးကသကထခတရမအမျငးဆသတးဖည ထမယထဆသမငကသပ မငးေမ ရြါမယထ။ပ အဒေမငနပ ဒေခးးြည ထပ

ေရငဂါေကြ ငထနပ ေမဆသတးမာမငထးပ မည ထမငသထတဟငပ ဆဋဌမအဆထနသကထမယထဆသမငကသထးပ မရရပ

ြါမယထ။ပေခးကသကထခတရမေကြ ငထနပေခးးေရငဂါမြည ထလြငးဖသလပကမဘငနမရဆင ထကျ ထးမငေရးပအဖ ောငကထြတနမပ

လပ မည ထးခြ တမြ လြရဟမမေမးကသဆရငေထမျငးြးေြါထးြြ းေမငနပ ေခးေေခးထန လပ အမထေမးေခးပ

အေကငထေရပ မြ လေြါမငဆသရထပ ၁၈၁၂ပ ေကငထ ပ ေကျးရငမငပ ၅၁၃ပ ေကငထမသလကသပ ေခးးေရငဂါပ

ကငကယထေဆးာသးေြးသထခနြါမယထ။ပ

ပမြ လယထထြထမငယငဌငလြးေြါထးေဆငထရကထ၍မငပ ဒမြ လေြါမငပ အဒအေရအမကထကသပ

ကငကယထေဆးာသးေြးသထခည ထးဖည ထြါမယထ။ပ မည ထးခြ တ မြ လမငပ ေခးချထမမျငးအဖဆသမငပ ရြါမယထ။ပ အဒပ

ေခးချထမမျငးအဖကပေခးေေခးထနေမကသပ ခြ တလမကေငထနေရငကထာငးြြ းေမငနပ ေခးအေကငထေရပ

၆၀ပ ခထလကသပ ေခးးေရငဂါကငကယထေဆးာသးေြးသထခနြါမယထ။ပ ေခးးကသကထ၍ပ ေဆးာသးခတရမယထပ

ဆသရထေမငနပေဆးမ ထဖသးကပ၂၅၀၀၀ ပသးသးကပ၁၅၀၀၀ပ။ပအဒေမငနပေခးကသကထခတရမနေလမပရကထအသကထ ပ

အသကထခည ငးြြ းပ ေးကြ မထခထလာသးြြ းမပ ေခးးြည ထေရငဂါကသပ ကငကယထသထမငညဖထြါမယထ။ပ အဒေမငနပ

ဒါကသကြ ထနမယထဆသရထပ ကသမရမထကပ ကျြထပ ၇၀၀၀၀ပ ေငကထရမယထ။ပ အဒေမငနပ မည ထးညခတမြ လယထပ

မထခသမထးမငြပ ေဆးသတရေခးကသကထငငရထးပ ၂၄၂၉ပ ဦးအမကထဆသရထပ မ ထးေြါထးပ ၁၇၀၀ပ

ေကျငထေငကထကသ ထကျသ ထြါမယထ။ပအဒေမငနပမထဦးအမကထပကသမရမထဟငပကျြထပ ၇၀၀၀၀ပဆသရထပ

မငမ ထဆထးရမငးြည ထမမျငးဟငပ မမရရမထလကသမသထဖသလကပ မျငးငအခကထအခရြါမယထ။ပ မည ထမငပ

သထတမငေခးအေကငထေရကထးပ ၃.၈ပ မထးေငကထရြါမယထ။ပ အဒေခးအေကငထေရေမကသပ

ေခးးကငကယထေဆးာသးဖသလကပ ြသဂဂကအဖအထး ပ ြရဟမအဖအထးေမ လပ ေဆငထရကထသထမငပ

မဟသမထြါဘး။ပ မကထဆသ ထထရငဌငဆသထရငမျငး ပ အသးရရမတမ ပ ေဆငထရကထမကသထးပ သအြထြါမယထ။ပ

ဒါေကြ ငထနမသလသလပ မထးမဆဒယထကပ တမထေမငထကသယထငးယထပ ေဒါကထမငမ ထးေအငထသးရပ ထနပ

မရဆင ထမျငးမထပ ေခးးေရငဂါပ ေျငနထးကျဆထးေရးအမကထပ ဌငဆသထရငမျငး ပ ြည ထမထးြည ထြပ

အဖအထးမျငးအငးသတးပြးေြါထးျကထပမတချကထချမမထေရးဆြြ းပေဆငထရကထရထပ ြည ထောငထသအသးရပ

111

မကြမး

အငးပ မသကထမထးေကြ ငထးအဆသကသပ ောငကထခတေဆးေးအြထြါမယထ။ပ အငးသတးကသေကျးေးမထြါမယထပ

ခထဗျငး။ပ

ဥကကဋဌ။ပ ။ပမရမထးကသထးမဆဒယထမပေဒါကထမငေဒါေမေထးမည ထနပေဆးေးဖသလဖည ထြါမယထ။ပ

ေဒါကထမငေမေ ထးမည ထန(မရမထးကသ ထးမဆ ဒယထ)။ပ ပ ပ ။ပ ေးငးအြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထပ

ဥကကဋဌကြ းထနပ အငးသတးမ ငဂငြါရထ။ပ ကျ ထမကေမငနပ မရမထးကသ ထးမဆဒယထမပ ေဒါကထမငေမေထးမည ထနပ

ညဖထြါမယထ။ပကျ ထမအေပ နမထးမဆဒယထမပေဒါကထမငမ ထးေအငထသးရအဆသကသပောငကထခတအကြ တြည ပ

ေဆးပေးမငးမငဖည ထြါမယထ။ပ ဥကကဋဌကြ းရ ထ။ပ ေဆပးေးချကထမျငးြသမသြည ထနသတရ ထအမကထပ Powerပ Pointပ

မသတးခထနြည ြါရထပ ေမငထးခတအြထြါမယထ။ပ ဥကကဋဌကြ းရထ။ပ ဒအဆသမငပ ေခးးေရငဂါညဖထြငးမပ ေျငနထးပ

ကျဆထးေရ ထဟသအဆသရထကပ မသတးထးမငးမငမထကထေကြ ငထးပ မထြည သြါမယထ။ပ ေခးးေရငဂါမ ထပ

ကထးထေအငထပ Eradicateပ သြထသ ထေမငပ ေရငဂါမဟသမထဘပ ေျငနထးကျဆထးပေအငထပ Eliminateပ

မငပ သြထသလရမထနအမကထပ ေျငနထးကျဆထးသထရထဆသမထနပ အမသတးအ ထးဟငပ မထပနေမငထြါမယထပ

ရထ။ပ ဒါနအြည ထပ အဆသရထကပ ဌငဆသထရငမျငး ပ ြည ထမ ထးအဖအထးမျငးထနပ ြည ထြအဖအထးမျငးပ

အမမကပ ြးေြါထးသြထေဆငထရထဆသမထနအချကထမငထးပ မထနေျငထမထနအမကထပ ကျ ထမအေလပ

ောငကထခတအြထြါမယထ။ပ ြးေြါထးရမထနဌငဆသထရငမျငးကသပ ေဆးေးမထြည ရမယထဆသရထပ ဒအဆသကသပ

အေကငထအာထေဖငထရထအမကထပ ေ ထကြ းဌငမထခသမထးထနပ မသတေငကထြါဘး။ပ အထးဆသတးပ

ေအငကထြါေထကြ းဌငမသလပြးေြါထးေဆငထရကထရမငဖည ထြါမယထ။ပ

သကထြျးေရး ပ ေမးမည ေရးထနဆထပေညမငထးေ ထကြ းဌင ပ ကျထးမငေရးထနအငးကငးေထကြ းဌင ပ

ပြည ထောငထသအသးရအဖ သတးေထကြ းဌင ပ မတက ထးထပနဘဏဍငေရးေထကြ းဌင ပ ကထမေ ထကြ းဌင ထပနပ

းြငးေရးထပနကးမ ထးေရငထးေယထေရးေ ထကြ းဌငမသလပ ြးေြါထးေဆငထရကထရမငဖည ထြါမယထ။ပ ြည ထမထးပ

အဖအထးမျငးအေထပနပ ေဆးေးရမထဆသျထပ ေခးချထမအမထးအဖအထးမျငး ပ မရဆင ထချထမပ

အဖအထးမျငး ပကျ ထးမငေရးအမကထပမကထကြ ငြထရငးေေမငပအဖအထးမျငးကထးပအေရးပ

ြါေမငေရငမပ ြါေထြမထမကထေမထဖည ထမငကသထးပ မမြည ရမငဖည ထြါမယထ။ပ ြည ထြအဖ ပ

အထးမျငးအေဖည ထနဆသျထပ WHO ပ FAO ပ OIEပ ထနပ Fourပ Pawsပ ကနမသလေမငပ သထတမကငပ

အဖအထးမျငးရပအခ ထးကဏဍကထးပအေရးကြ းြါမဖည ထနပ ြည ထမထးြည ထြြးေြါထးသြထေဆငထရထပ

မထြည ချကထကသပထးမေဘငမကထခတြါမယထ။ပ

112

မကြမး

ဥကကဋဌကြ းရ ထ။ပ ပမည ထမငသ ထတမငပ ေခးးေရငဂါထနြမထမကထမနပ ြကမအေခည အေမျငးကသပမထြည ပ

ရမယထဆသရထပ မည ထမငသ ထတမငမထထျထပ ေခးးေရငဂါေကြ ငထနပ ထအသကထေမဆသတးမငရထးမျငးကသပ

Slideပ မျငးဖည ထနပ ေဖငထြည ာငးြါမယထ။ပ ၂၀၁၄ပ ခသထကေပ ၂၀၁၈ပ ခသထအာပ ေခးးေရငဂါေကြ ငထနပ

ေမဆသတးမကျဆထးခနမငကသေမရမငဖည ထြါမယထ။ပဒ Slideပကေမငနပ ြည ထယထထပနမသ ထးေဒမကြ းအသကထပ

Rabiesပ Immunoglobulinပ (RIG)ပ ာသးရမန ငရထးဖည ထြါမယထ။ပ ရ ထကသထမသ ထးေဒမကြ းထနမတေးပ

မသ ထးေဒမကြ းမသလမငပကငကယထေဆးအမျငးဆသတးာသးေြးခနမငကသပေမရမငဖည ထြါမယထ။ပဒအချကထအကထပ

ေမဟငပ ေဆးသတမသလေရငကထရငမနပ Icebergပ Theoryပ အရပ ေရာရပ ေရခမသတး၏ေရေြါေြါေပ

ေမငအြသ ထးမငဖည ထြြ းပေဆးသတေဆးခထးမသလေရငကထရမငေမငပငမျငးဟငပဒာကထမကပမျငးြည ငးငရပ

သထြါမယထ။ပ ဒ Slideပ ကေမငနပ သ ထတေမငထမပ ေခးးေရငဂါကငကယထေဆးအမကထပ ကသထကျရမထညဖထြါပ

မယထ။ပအကယထ၍မငပေခးးေရငဂါကသပအဆသြါအမသ ထးပာေရငကထငေျငနချသ ထမယထဆသရထပမ ထးေြါထးပ

မျငးငေမငပ အမသတးရမထကသပ မသ ထးြည ထအမကထသအြထေမငပ ဖတဖြ းေရးကဏဍမျငးမငပ အမသတးြည သထမငပ

ပဖည ထြါမယထ။

ဥကကဋဌကြ းရ ထ။ပ ကျထမအေလပ ဒအဆသထပနြမထမကထြြ းပ အချကထါးချကထကသပ အကြ တြည မထြည မငပ

ပဖည ထြါမယထ။ပ အကြ တြည မ ထြည ချကထ(၁)ဒအဆသကသေအင ထမည ထငပ အေကင ထအာ ထေဖငထသ ထရ ထအမကထပ အသးရ ပ

ေထကြ းမျငးမငမကပ ြည ထမ ထးြည ထြအဖအထးမျငးထနပ ြးေြါထးေဆငထရကထရထ ပ အကြ တြည ချကထ(၂)ပ

ပမြ လကြ းမျငးမထပေခးထနေကြ ငထမျငးကသပေမးမည ရငမထမငေ ထယမ ပမငေထခတမဖည ထနပထမကျေမးမည ရ ထ ပ

အကြ တြည ချကထ(၃)ပ ေခးေေခးထနမျငးကသပ ထမကျမတခ ထလခရထ ပ အကြ တ ြည ချကထ(၄)ပ ေခးထနေကြ ငထပ

မျငးကသပ ကငကယထေဆးမ ထမ ထာသးရထထနပ ေခးးေရငဂါကးကထခတရသထမမျငးကသထးပ ကငကယထေဆးပ

ာသးရထပ အေရးကြ းေကြ ငထးမထြည သြါမယထ။ပ အဘယထေကြ ငထနဆသေမငထပ ေခးမထေကငထကသပ မထထပ

ကငကယထေဆးာသးရ ထေဆးမထပကျြထောငထဂဏ ထးမျမငကသထကျမထဖည ထေမငထထးပ ေခးကသကထခတရမပ

မထဦးအေဖည ထနပ ကငကယထေဆးအကြ မထြည ထနာသးရ ထပ ကျြထထေမငထးခမပ ကျြထပ ၁၂၀၀၀၀ပ ေကျငထအာပ

ကသ ထကျမငဖည ထြါမယထ။ပာသလေကြ ငထနပေခးထနေကြ ငထမျငးကသပ ကြ မထကငကယထေဆးာသးခည ထးမထပကသ ထကျပ

ရမထမကထမငြြ းပာေရငကထေမငထးမထးဖည ထမဖည ထနပအချ ထအဟသ ထဖည ထနပေဆငထရကထမထပနြါမယထ။ပ

အကြ တြည ချကထ(၅)ပ ေခးးကငကယထေဆးမျငးကသပ ေဈး ထးချမငငပ အရထအေမးမငသတသတပ

ေငကထေငကထရရေရးအမကထပမတချကထမျငးချမမထေဆငထရကထရထထနပသအြထြါကပကမဘငေြါရပ သထတပ

မျငးမထပ ကျထနမသတးေမထနအမသ ထးပ ေခးးကငကယထေဆးမျငးအငးပ Readyပ toပ fillပ bulkပ အေဖည ထနပ

113

မကြမး

ေယထယ၍ပ ာသမထသြထမေငကထဆသတးအဆထပနကသမငပ ြည ထမထး၌ာသမထသြထညခထးဖည ထနပ ကသ ထကသရမထမကထမငပ

ငပ သအြထချကထမျငးကသပ ဖည ထနဆထးေဆငထရကထေြးသထမငဖည ထြါမယထ။ပ ယခသအချ ထမထပ ေခးးေရငဂါပ

ပဖည ထြငးမေမမျငးြြ းပ ေခးးကငကယထေဆးြည မထြထေမထဟသပ ကြ ငးမရြါမဖည ထနပ ကျ ထးမငေရးပ

ေထကြ းဌငအေဖည ထနပေခးးေရငဂါပကငကယထေဆးအမည ထဆသတးရရေအငထပေဆငထရကထမထနြါမယထ။ပ

ဂသတးချြထအေဖည ထနပမထြည ရရထပ၂၈-၉-၂၀၁၈ပရကထေလမထပေကြ ငခနမထနပကမဘငနေခးးေရငဂါပ

မသကထဖျကထေရးထပနေဆငထြသဒထမငြါရေမငပ ေခးးေရငဂါကငကယထဖသလပ မမထးကငးမျေေကငပ

အမကထကယထသလ(Rabiesပ Shareပ Theပ Massageပ Saveပ Alife)ဆသမထနအမသထးပ အကြ တြည မထြည ရထးပ

မထးမဆဒယထမပ ေဒါကထမငမ ထးေအငထသး၏ပ ထနမရဆင ထမျငးမထပ ေခးးေရငဂါညဖထြငးမပ

ေျငနထးကျဆထးေရးအမကထပ ဌငဆသထရငမျငး ပ ြည ထမထးြည ထြအဖအထးမျငးပ အငးသတးြးေြါထးပ

ျကထမတချကထပ ချမမထေရးဆြြ းေဆငထရကထရထပ ြည ထောငထသအသးရအငးမသကထမ ထးေကြ ငထးအဆသကသပ

ောငကထခတေဆးေးအကြ တြည မထြည အြထြါမယထ။ပေကျးေးမထြါမယထ။ပ

ေဒါကထမငမ ထးေအင ထသး ပမထးမဆ ဒယထကပမ ထမ ထးမ ထနအဆသ ထနြထျဉထး၍ပမကထဆသ ထရငပ

ပြည ထောင ထ သအဆ ထနအဖအ ထးေ ထကပြည ထ ထရ ထး ထးေဆးေးခည ထး ထနပ

တမထေမငထ၏အဆသတးအဖည မထရယခည ထး

ဥကကဋဌ။ ။ပ အဆသ ထပနြထျဉထး၍ သကထြျ းေရး ပ ေမးမည ေရးထနဆထေမည ငထးေ ထကြ းဌငကပ

ပြည ထထရထးထးေဆးေးရ ထဖည ထြါမယထ။ပ

ဦးေကျငထ(ဒသမယေ ထကြ း ပသကထြျ းေရး ပေမးမည ေရးထနဆ ထေမည င ထးေ ထကြ းဌင)။ ။ပ ေးငး

အြထြါေမငပ ြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ ြခးမသထးပ

ေဒမကြ း ပ မထးမဆဒယထမပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ေဒါကထမငမထးေအငထသးအေလပ

ထနမရဆင ထမျငးမငပ ေခးးေရငဂါဖည ထြငးမပ ေျငနထးကျဆထးဖသလပ ဌငဆသထရငမျငး ပ ြည ထမထးပ

ပြည ထြအဖအထးမျငးအငးသတးြးေြါထးြြ းပ မတချကထချမမထေဆငထရကထရထပ မသကထမထးခည ထးအဆသပ

မထမထးာငးမရြါမယထ။ပယထးအဆသထနြထျဉထးြြ းပဆကထြထးတယထေမနပကျ ထးမငေရးထနအငးကငးပ

ေထကြ းဌငထနပ ေြည ထေမငထေကငထ ပ မသထးေဒမကြ း/ြည ထယထအသးရအဖမသလရမသတးမြထချကထ ပ

ရထးထးမထြည ချကထထနအမပ ြည ထထရထးထးေဆးေးမထြည ြါမယထ။ပ အဆသရထလပ အဆသအေြါမငပ

မသတးမြထအကြ တြည ေဆးေးမငးကြ မနတမထေမငထကသယထငးယထကြ းမျငးအေလပ မမမသလရြငရြထလပ

114

မကြမး

အေမအကြ တ မျငးအေြါမငပအေခည ခတြြ းပေဆးေးမနပေဆးေးချကထေမဟငပအေးအကထာငးမထနမနပ

အချကထမျငးဖည ထကြ ြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ Powerပ Pointပ ပဖည ထနပ ရထးထးေဆးေးမထြည ခထနြည သထြါရထပ မထြည အြထြါပ

မယထ။ပ ဗသထးရြထထြသးေကြ ငထနဖည ထမနေခးးေရငဂါဟငပ ကးကထခတရမနပ ထနမရဆင ထေမကသပ အမကထပ

ဆသတးတးေမနအာပအတရငယထရေကြ ငထးပအငးသတးမမည ထကြ ြြ းဖည ထြါမယထ။ပေရငဂါဖည ထေမနပဗသထးရြထထြသးပ

ေကြ ငထနပ ေခးမျငးမငပ အဓကဖည ထြငးမသပ ေကြ ငထ ပ ကျ ပ ငး ပ မသး ပ ဆမထမနပ မရဆင ထမျငးမင ထးပ

ပဖည ထြငးမမထမနေရငဂါဖည ထေကြ ငထးပ မရရြါမယထ။ပ ေခးးေရငဂါကးကထမကသပ ာ ထးချြထသ ထဖသလအမကထပ

ေမးမည ာငးမနေခးေမကသပ အမကထမသတးမြြ းပ ေခးးေရငဂါကငကယထေဆးာသးတခည ထးထနပ ကငကယထပ

ေဆးကသပ မထထမထကြ မထပ ြသတမ ထာသးတေြးခည ထးသြထထးမျငးကသပ ေဆငထရကထရမငဖည ထြါမယထ။ပ ေခးေပ

ေခးထနမျငးထနြမထမကထြြ းပ ကငကယထေဆးာသးတ ခည ထးထနပ ေခးား ပ ေခးမေမကသပ မထးကြထခည ထး ပ

မေဓမငးေဆးမျငးပ ာသးတေြးခည ထးသြထထးမျငးကသပ ေဆငထရကထရမငပ ဖည ထြါမယထ။ပ မကယထေမငနပ

ကထေမမငပ ေဆငထရကထရမယထနသြထထးြမငဏဟငပ ပကြ းမငးကျယထြည ထလြြ းေမငနပ ြည ထမလအငးပ

သအြထချကထရမနသြထ ထးဉထကြ းပဖည ထြါမယထ။ပ

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပ ကျ ထးမငေရးထနအငးကငးေ ထကြ းဌင ပ ြည ထမလကျ ထးမငေရးဦးးဌငပ

အေလပ ၂၀၁၂ပ ခသထကြြ းပ ေခးးြည ထေရငဂါကငကယထေဆးမျငးထနပ ၂၀၁၄ပ ခသထကြြ းပ ေခးးြည ထပ

ကငကယထမနြဋြစထးမျငးမသလကသပ သထတေမငထဘဏဍငေလပ ထဉထေမငထးခတေယထယဖည ထနမထးမထနအမပပ

မသ ထးေဒမကြ း/ြည ထယထြည ထမလကျ ထးမငေရးဦးးဌငမျငးထနပဗဟသအဆထနေဆးသတမျငး ပမသ ထးေဒမကြ း/ပ

ပြည ထယထအမးမးမငရမနပ မြ လယထေဆးသတမျငးမငပ ေခးကသကထခတရမနငေမကသပ အခမနာသးတေြးျကထပ

ရြါမယထ။ပ မမမသလပ သကထြျ းေရး ပ ေမးမည ေရးထနဆထေမည ငထးေ ထကြ းဌင ပ ေမးမည ေရးထနကသမေရးဦးးပ

ဌငအေလပ ၂၀၁၃ပ ခသထကြြ းပ ကမဘငနမရဆင ထကျ ထးမငေရးအဖ(OIE)ထနြးေြါထး၍ပ ေခးးေရငဂါပ

ာ ထးချြထေရးထနပ ကငကယထေရးသြထ ထးေမကသပ အငးသကထေဆငထရကထျကထရေကြ ငထးပ မထြည အြထြါပ

မယထ။ပ ၂၀၁၈ပ ခသထပ ေဖေဖငထေါရမငပ Fourပ Pawsပ International(Austriaပ INGO)ထနြးေြါထးြြ းပ

ေခးးေရငဂါကငကယထေဆးာသးခည ထးမထမထးမျငးပဖထနထခည ထး ပအမထေမးေခး ပေကြ ငထေမထနပေခးေပ

ေခးထနမျငးပ ဖမထးဆးြြ းပ ေရငဂါကငကယထေဆးာသးခည ထးမျငးကသပ ေဆငထရကထခနြါမယထ။ပ ေမးမည ေရးထနပ

ကသမေရးဦးးဌငအေလပေခးးေရငဂါ ထနြမထမကထြြ းပအသသကထ ပအြြ တ သကထေခးးေရငဂါကငကယထပ

ေဆးာသးတခည ထးကသပ ေရ ေြည းေဆငထရကထသ ထဖသလပ ယထေေးမြ လယထ ပ ေငထဦးမြ လယထ ထနပ ေမငထဘမြ လယထပ

115

မကြမး

မသတးမြ လယထမငပ အခမနကငကယထေဆးာသးခည ထးသြထ ထးကသပ ၂၀၁၃ပ ခသထကေပ ၂၀၁၈ပ ခသထအမထးပ Pilotပ

Projectပ အေလပ ေဆငထရကထခနြါမယထ။ပ အဆသြါကငမငြပ ယထးမြ လယထမသတးမြ လယထအြါအေ ထပ

မထသ ထတသတးမငပ ေခးေကငထေရေးမ ထးခထလပ ကငကယထေဆးာသးတခည ထးကသပ ကျယထကျယထြည ထလ ြည ထလပ

ေဆငထရကထခနပြြ းပ ယခသပ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ပ ဘဏဍငေရးထမငထးပ ေခးေကငထေရမထမ ထးပ ကငကယထပ

ေဆးာသးတေရးပ အြည ထြည ထဆသထရငအဖအထးမျငးထနပ ဉထေဆငထရကထျကထရြါေကြ ငထးပ

မထြည အြထြါမယထ။ပ ေခးးေရငဂါပ ကးကထမာ ထးချြထေရးထနပ ေရငဂါကးကထခတရမေျငနထးကျဆထးပ

ေရးအမကထပ ကမဘငနမေဘငထ ပ အငဆယတမေဘငထထနအပ အမျးမငးအဆထနမတချကထကသပ ေရးဆြြ းပ

အေကငထအာထေဖငထေဆငထရကထမငးမထနအအမတမျငးထးပ ထးသြထကသထာငးြြ းပ ဖည ထြါမယထ။ပ

မသလေမငထထးြပ မမမသလေကျးကထေဒမမငပ ေခးကသကထခတဒဏထရငရြြ ဆသရထပ ထးမြထ ပ ခသတဖြထဖည ထနပ

သကထမနကသာသတးကေြြ းေမငနပကထရအမြငေြးသထဖသလအမကထပသအြထချကထေမထးပရေြါမယထ။ပ

ပြည ထမာသ(Publicပ Awareness)ရဖသလပ ေခးးေရငဂါ ထနြမထမကထမနပ အမြငေြးေဟငေြည ငြပ

ေမကသပ မဒယငေမကမထဆထနပ ြငေြးသထဖသလအမကထပမကထဆသထရငေ ထကြ းဌငမျငး ပ မသ ထးေဒမကြ း/ပ

ပြည ထယထအသးရအဖမျငး ပ ြည ထမ ထးြည ထြအဖအထးမျငးထနပ ြးေြါထးေဆငထရကထျကထရေကြ ငထးပ

မထြည အြထြါမယထ။ပ ေမးမည ေရးထနကသမေရးဦးးဌငအေလပ ထဉထကထမထဘငပ ၂၈ပ ရကထေလပ

ကမဘငနေခးးေရငဂါမသကထဖျကထေရးေလကျေရငကထမသထးပ မသ ထးေဒမကြ း/ြည ထယထေမမငပအခမနကငကယထပ

ေဆးာသးခည ထးထနပ ြငေြးပခည ထးသြထထးမျငးကသထးပ ေဆငထြသဒထမျငးပ မမထမမထေကြ ငြြ းပ းေဆငထ ပ

တလေဆငထမမေြးေဆငထရကထျကထရြါမယထ။

ဥကကဋဌကြ းခထဗျငး။ပတမထေမငထကသယထငးယထကြ းမျငးပ ေဆးေးမငးခနမကနမသလပ ၂၀၃၀ပခသထမငပ

ေခးးေရငဂါဖည ထြငးမပ မသရထမ ထးချကထေအငထမည ထေရးပ မထခသမထးေမငပ ကျ ထးမငေရးအအမတပ

ကသထးပချမမထာငးြြ းဖည ထြါမယထ။ပသကထြျးေရး ပေမးမည ေရးထနဆထေမည ငထးေထကြ းဌင ပကျထးမငေရးပ

ထနအငးကငးေထကြ းဌင ပ ြည ထကြ ငးေရးေထကြ းဌင ပ ြငေရးေထကြ းဌင ပ ထြထမငယငပ

အဖအထးမျငးထနြးေြါထးြြ းေမငနပ ယခသာကထြသမသအေးအကထေဆငထရကထမငးရမငပ ဖည ထြါမယထ။ပ

မသလဖည ထမနအမကထပ တမထေမငထကသယထငးယထကြ းမထမထးမနပ ထနမရဆင ထမျငးမငပ ေခးးေရငဂါပ

ပဖည ထြငးမေျငနထးကျဆထးဖသလပ ဌငဆသ ထရငမျငး ပ ြည ထမ ထးြည ထြအဖအထးမျငးအငးသတးြးေြါထးြြ းပ

မတချကထထေရးဆေဆငထရကထရထအဆသထန ြထျဉထးြြ းပ ကထရအေခည အေမငပ မမမသလရအရထးအမည ထပ

အေခည ခတမထးအငးမျငးအေြါမငပ အေခည ြည ြြ းပ အကထလအမမထမျငးေကျငထတငးသထေရးပ မတမမျငးထနအမပ

116

မကြမး

မကထဆသ ထရငေထကြ းဌငမျငးထနပ ြးေြါထးအေကငထအာထေဖငထေဆငထရကထျကထရေမနအြည ထပ

ပြည ထမထးြည ထြအဖအထးမျငးြါပ ဆကထြထြြ းပ အငဂမထအမကထပ ေမျငထမ ထးချကထာငးမတချကထမျငးပ

ေရးဆေဆငထရကထျကထရေြြ ဖည ထမနအမကထပ အဆသကသပ မမထမမထးမထေြးသထြါရထပ ရထးထးေဆးေးပ

မထြည အြထြါမယထ။ပအငးသတးကသပေကျးေးမထြါမယထ။

ဥကကဋဌ။ ။ပအဆသရထရမေဘငာငးေြည ငြါ။

ေဒါကထမငမ ထးေအင ထသး(မ ထးမဆ ဒယထ)။ ။ပ သေမေးငးရြါေမငပ ြည ထမလပ

တမထေမငထဥကကဋဌကြ းထနပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးအငးသတးမ ငဂငြါ။ပ ကျ ထေမငထကေမငနပ ြခးပ

မသ ထးေဒမကြ း ပ မထးမဆဒ ယထကပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ေဒါကထမငမ ထးေအငထသးပ

ပဖည ထြါမယထ။ပ၂၃-၁-၂၀၁၉ပရကထေလပ ြည ထမလတမထေမငထပ (၁၁)ပကြ မထေမည ငကထြသတမ ထအထးအေေးပမမယပ

ေလမငပေခးးေရငဂါေျငနထးကျဆထးေရးအမကထပအဆသကသပမထမထးခနြါမယထ။ပဒအဆသကသပေဆးေးပ

ပဖည ထေအငထပောငကထခတမထြည ေြးခနမနပေဒါကထမငမထးမ ထး ပေရဦးမဆဒယထကသပေကျးေးမထရြါေကြ ငထးပ

ဦးငေြည ငကြ ငးသြါမယထ။ပ ဒအြည ထပ ကျ ထေမငထနရအဆသကသပ မထေထမငးြါေထေဆးေးေြးကြ မနပ

မြထမေမငထမငးကသယထငးယထအြါအေထပ ြည ထမလတမထေမငထကသယထငးယထပ ၁၁ပ ကသထးပ အားပ

ေကျးေးမထရြါမယထ။ပ ြာမဦးဆသတးကေမငနပ ကျ ထေမငထေြည ငချထမငကပ ကမဘငနေခးးေရငဂါပ

ကငကယထေရးေလပ(WorldပRabiesပDay)ပဆသမငပထဉထပကထမထဘငပ၂၈ပရကထေလကသပမမထမမထြြ းပ

ကျထးြငခနကြ မငပ ဖည ထြါမယထ။ပအဒါကထးပေခးးေရငဂါကငကယထေဆးကသပေအငထေအငထမည ထမည ထပ

မာထာသမထသြထသ ထခနမနပ Louisပ Pasteurပ ကယထ ထမနေလကသပ အာမထးအမမထမထခသအေလပ ြည သြထပ

ာငးမငကသပ ြာမဦးငကျ ထေမငထေြည ငသြါမယထ။ပ ဒသမယအချကထအေလကေမငနပ ဒေခးးေရငဂါပ

ေျငနထးကျဆထးေအငထပ မကထဆသ ထရငဌငဆသ ထရငေမအငးသတး ပ ြည ထမထးြည ထြအဖအထးေမပ

အငးသတးြးေြါထးေဆငထရကထရမယထသလပ ကျ ထေမငထမထြည ခနြါမယထ။ပ ကျ ထေမငထာထမနပ ေမးမည ေရးထနပ

ကသမေရးဦးးဌင ပ ကျ ထးမငေရးဦးးဌင ပ မြ လေမငထထြထမငယငေရးေကငထမမေမပ ဒအြည ထပ

ေမငထမပ မခည ငးသအြထမယထာထမနပ မတက ထးထနဘဏဍငေရးေ ထကြ းဌင ပ ကထမေ ထကြ းဌင ပ

ပြည ထောငထသအသးရအဖ သတး ပ ြငးေရးထနကးမ ထးေရငထးေယထေရးေ ထကြ းဌငပ ဒသေ ထကြ းဌငေမပ

ထးပေြါထးြထဖထးဖသလသမယထဆသမငပောငကထြည ေဆးေးမငးမနအမကထထးပအမျငးကြ းေကျးေးပ

မထရြါမယထ။ပ ဒအြည ထမငပ ေခးးေရငဂါအေလကပ ေမေ ကသကထမနေရငဂါေမ ပ ကထဖျငးေရငဂါေမာကထပ

ေမငထပ ေမဆသတးမထးမျငးေမယထဆသမငမျ းပ ောငကထြည မငထးြပ အထမမ ထမထေထငးရငပ

117

မကြမး

ေကငထးြါမယထ။ပ မည ထမငသထတမငထးြပ ဒေခးးေရငဂါကသပ ဟသမသထးကပ ေခးးေရငဂါကသေဆးသတဆသြြ းပ

ေမငနပ ေမငထက ထးမသကထမထးမငပ ဒဂသတမြ လယထ ပ ရ ထကသ ထမြ လမငပ ဖထနထာငးမငပ ရြါမယထ။ပအဒေငကထမငမပ

အခသပ ဒအေဆငကထအဦကသပ Nationalပ Healthပ Laboratoryပ အမျ းမငးကျ ထးမငေရးဓငမထခဌငဆသြြ းပ

ေမငနပေခးးေရငဂါကသေဆးသတကသထးပဒသေြည ငထးဖထနထာငးမငပမထဖည ထးဖည ထးလပေခးးေရငဂါပ

အမကထပ ေဆငထရကထခနကြ မသပ ဒဘကထြသ ထးမငထးပ ကျ ထးမငေရးဓငမထခဌငအေလပ ပ ဖထနထပ

ေဆငထရကထာငးမနပ အေဆငကထအဦမထခသရမယထဆသမငကသထးပ မထြည သြါမယထ။ပ ဒအြည ထပ အခသသပ

မျ းပ ေခးးေရငဂါကသပ ေဆးေးမထြည ရမနအာမငပ ေထကြ းဌငအေလထးြည ပ ဒသြထ ထးကြ းဟငပ

အေရးပကြ းမ ထးေမငနမြါမယထ။ပဒါေြမနပ မြ လယထမသတးခသမငထးပမထးမြထေဆငထရကထမငပေအငထေအငထပ

ပမည ထမည ထရခနြါြြ ။ပ ေဆငထရကထေမနအမကထမသလသလထးပ ဒါကသမမထမမထးမထေြးြါသလပ ေြည ငခနြါမယထ။ပ

ကျ ထေမငထမသလအေလထးပ ဒေငကထအေရးကြ းမနေရငဂါမထခသကသပ ေဆငထရကထေမနဟငကသပ

အထမမ ထအငးရေမထးမငဖည ထမြါမယထ။ပ ဒအြည ထထးပ မထဆထနာကထမထဆထနမသးမသးြြ းပ ေဆငထရကထပ

မငးေချထမနအမကထပ ကျ ထေမငထနရအဆသကသပ မမထမမထးမထေငထနကြ ထနအဖည ထပ ခထနြည ေြးသထြါရထပ

ပြည ထမလတမထေမငထကြ းကသပေးငးငမထြည အြထြါမယထခထဗျငး။ပအငးသတးကသပေကျးေးမထြါမယထ။

ဥကကဋဌ။ ။ပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ ေဒါကထမငမထးေအငထသး ပ မထးပ

မဆဒ ယထကပမထမထးမငးမနအဆသကသပတမထေမငထကသယထငးယထပ၁၁ပဦးကပေဆးေးြြ းပသကထြျ းေရး ပ

ေမးမည ေရးထနဆထေမည ငထးေထကြ းဌငကပ အဆသအငးပ မမထမမထးမထမထနေကြ ငထးပ ရထးထးခနြါမယထ။ပ

အဆသရထကထးပမမထမမထးမထေငထနကြ ထနေြးရ ထရထးထးေြည ငကြ ငးမငးြါမယထ။ပဒါေကြ ငထနပဒအဆသပ

ထနြထျဉထးြြ းပမမထမမထးမထေငထနကြ ထနရထပတမထေမငထကမေဘငမြါမငးခထဗျငး။ပ

[မသတးကြ မထမသ ထမသထေမးမည ထးြါမထ။ပတမထေမငထကပမေဘငမြါမထ။

ဥကကဋဌ။ ။ပ မေဘငမမမနမရြါမငးခထဗျငး။ပ မေဘငမမမမရမနအမကထပ

ေဒါကထမငမ ထးေအငထသးပ မထမထးမနအဆသကသပ တမထေမငထကပ မမထမမထးမထေငထနကြ ထနမထပ

ပဖည ထေကြ ငထးပေကြ ငြါမယထ။ပ

118

မကြမး

ဒသမယအကြ မထပြည ထမလတမထေမငထပ(၁၁)ပကြ မထေမည ငကထြသတမ ထအ ထးအေေးပ

(၂၃)ရကထေမည ငကထေလရြထငးေကြ င ထး ထနပအ ထးအေေးပ(၂၄)ရကထေမည ငကထေလပ

ဆကထကထကျ ထးြမ ထနေလရကထ ထနအချ ထကသပေကြ ငခည ထး

ဥကကဋဌ။ ။ပ အအဉထပ ၁၀ပ ပဖည ထြါမယထ။ပ တမထေမငထကသယထငးယထမျငးခထဗျငး။ပ

ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ (၁၁)ပကြ မထေမည ငကထြသတမထအထးအေေးပ (၂၃)ရကထေမည ငကထေလပ ရြထငးပ

ြါမယထ။ပဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ (၁၁)ပကြ မထေမည ငကထြသတမထအထးအေေးပ(၂၄)ရကထေမည ငကထေလပ

ကသပ ၂၀၁၉ပ ခသထ ပ မမထပ ၁၃ပ ရကထ(ဗသဒဓဟးေလ) တကထပ ၁၀း၀၀ပ ငရအချ ထမငပ ဆကထကထကျထးြမငပ

ပဖည ထေကြ ငထးထနပယေလအထးအေေးြြ းဆသတးေကြ ငထးပေကြ ငြါမယထ။ပ(မြ ဘငမတမျငး)

အချထ ပ၁၃း၁၅။

အခမထးအငးမး။ ။ပြည ထမလတမထေမငထဥကကဋဌပြည ထထာကထခငြါြြ ခထဗျငး။ပ

အခမထးအငးမး။ ။ပအငးသတးာကထခငသထြါြြ ခထဗျငး။

[ဒသမယအကြ မထပ ြည ထမလတမထေမငထပ (၁၁)ပကြ မထေမည ငကထြသတမထအထးအေေးပ (၂၃)ရကထေမည ငကထေလပ

ကသပ၁၃း၁၅ပငရအချ ထမထပရြထငးြါမထ။

ဒတယအကြမ ပြညသလတတတာ (၁၁) ကြမတပမာြ ြမနအစညးအတေး (၂၃) ရြတပမာြတန

(၁၁.၃.၂၀၁၉) ရြတနတင တမးပမနးတပြေကြားခသည ြဂဂလများ

2.56