ochrona wodniczki przy wsparciu life i life+...ochrona wodniczki przy wsparciu life i life+ lars...
TRANSCRIPT
Ochrona wodniczki
przy wsparciu LIFE i
LIFE+
doświadczenia
beneficjenta i
wnioskodawcy
Lars Lachmann,
koordynator projektu LIFE wodniczka
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Treść prezentacji:
• Projekt LIFE wodniczka (LIFE05)
• Projekt LIFE wodniczka i biomasa(LIFE09)
• Porady i uwagi dotyczące LIFE +
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Why Aquatic Warblers?
• Globally threatened, „vulnerable“
• European mainland„s only globally threatened songbird
• Europe„s rarest migratory songbird
• World population 13,400 sing. males
• UK„s only globally threatened landbird
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Aquatic
Warbler
range
2009: about 13.400
singing males
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Aquatic Warbler world population - 2009
together c. 13 400
Poland (3155),
of these 55
"Pomerania"
Hungary (195)
Ukraine (4360)Russia (158)
Belarus (5410)
Lithuania (150)
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Polska i Niemcy podpisali Międzynarodowe
Porozumienie dla Ochrony Wodniczki:
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Przygotowanie projektu:
• Wszystkie kluczowe grupy interesu były
zaangażowane w projekt od początku
• Warsztaty planowania projektu – Luty
2004, > 30 uczestników
– Analiza problemów/zagrożeń
– Wybór lokalizacji i partnerów
– Planowanie działań
• 9 miesięcy przygotowań
• Złożenie w Listopadzie
2004
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Siedlisko wodniczki
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Kto jeszcze tam żyje?
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
W ostatnim stuleciu wielkość
populacji wodniczki spadła o 95%.
Dlaczego?
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Osuszanie torfowisk i
intensyfikacja użytkowania
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Wydobycie torfu na skalę
przemysłową
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Now:
Many sites destroyed or left
with disturbed hydrology
and increased
mineralisation through
water and air
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Porzucenie gospodarki
prowadzi do:
zarastania gruntów przez
drzewa i krzewy
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Porzucenie gospodarki
prowadzi do:
nagromadzenia dużej
ilości martwej biomasy
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Too intensive land use:
- early mowing
- additional drainage
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Projekt LIFE
Wodniczka
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Cele projektu:
Uchronić od wyginięcia
populację pomorską
Zwiększyć jakość i rozmiar
siedliska wodniczki w dolinie
Biebrzy
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Kluczowe informacje o
projekcie:• Czas trwania: 2005-2010 (2011)
• 9 lokalizacji projektu w 2 krajach, obejmujących 42,000 ha
• 5 partnerów projektu w 3 krajach (4 organizacje pozarządowe, 1 Park Narodowy)
• Budżet:
– 5.4 mln € (75% dofinansowania UE, 25% partnerzy i współfinansujący)
– współfinansujący: RSPB, Swarovski Optics, Cemex
• Obszar lęgowisk wodniczki objęty ochroną to 81% populacji Polski i Niemiec = 76% populacji UE = ok. 15% populacji światowej
• Kluczowy projekt dla wdrożenia CMS AW MoU w Polsce
• Podejście kompleksowe
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Głównie
działania w
projekcie:
• Planowanie
• Czynna ochrona
• Edukacja
• Monitoring
• Opracowanie
alternatywnych rozwiązań
dla zarządzania obszarami
projektu w długim okresie
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Opracowanie planów zarządzania dla wszystkich
lokalizacji projektu (42 000 ha)
Opracowanie planu ochrony gatunku w całej Polsce
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Stworzenie optymalnych warunków
hydrologicznych
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Stworzenie optymalnych warunków
hydrologicznych
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Usuwanie zakrzaczeń
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Przygotowanie ugorów do koszenia
mechanicznego w przyszłości
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Koszenie mechaniczne
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Dzięki nowym maszynom > 1,000 ha
wykoszone nad Biebrzą w sezonie
2007/08
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Thanks to new machinery now > 2,000 ha
regularly mown in the Biebrza NP
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Ekstensywny wypas
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Budowa infrastruktury
turystyczno-edukacyjnej
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Akcje edukacyjne dla turystów…
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
…. i miejscowej ludności.
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Promowanie ochrony wodniczki
w mediach
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Ścisły monitoring rezultatów
naszych działań:
Warunki hydrologiczne
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Struktura roślinności
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Baza pokarmowa / bezkręgowce
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Głównie działałności projektu:Habitat management
Liczebność wodniczek
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Głównie działałności projektu:Habitat management
Utworzenie nowych
rezerwatów w rezultacie
wykupu gruntów, tam gdzie
jest to konieczne
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Głównie działałności projektu:Habitat management
Opracowanie alternatywnych rozwiązań dla zarządzania
obszarami projektu w długim okresie:
Alternatywne wykorzystanie biomasy
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Alternatywne
wykorzystanie
biomasy
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Głównie działałności projektu:Habitat management
Lobbowanie na rzecz zalegalizowania kontrolowanego
wypalania dla potrzeb ochrony siedlisk
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Nowe pakiety
rolnośrodowiskowe, między
innymi
pakiet „wodniczkowy”
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Planowanie kolejnych
projektów
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Korzyści Projektu LIFE
dla ludzi:• 90% projektu wpłynie do lokalnych
obszarów (= 4.8 miliony €)
• Praca dla ludzi
• Nowe przedziębiorstwa
• Ożywienie terenów wiejskich
• Atrakcyjne dopłaty dla siedliskwodniczkowych
• Lub możliwość sprzedania w przypadku braku zainteresowania użytkowaniem
• Promocja turystyczna, także poza granicami
• Budowa infrastruktury turystycznej
• Zrównoważone rozwiązania na przyszłość
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
• Potrzeby wodniczki wyjaśnione
• Rozwiązania techniczne dla koszenia
torfowisk na dużą skalę znależone i
przetestowane
• Stworzono mechanism wsparcia
finansowego dla zarządzenie gruntów w
sposób przyjaźny dla wodniczki
• Grunty udostępnione dla czynnej ochrony
przyrody
Przykład: Dolina Biebrzy
Jak projekt LIFE projekt wsparł zmianę :
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Czy już możemy
pokazać że działa?
Spójrzmy na teren czynnej ochrony w
Dolinie Biebrzy: „Bagno Ławki“:
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Area under conservation management
for Aquatic Warblers
3756
2272
14721189
169167
0
1000
2000
3000
4000
05/06 06/07 07/08 08/09 09/10
management seasons
are
a i
n h
ecta
res overall site area
area managed each
season
cumulative area
managed since 2005
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Project success indicator:
On areas, where management has been done, there
will be at least 15% more AW than at the beginning of
the project
• Despite the fact that total numbers of counted AW
decreased between 2005 and 2009 by about 20%, it
increased by 13% on areas which were managed
Development of Aquatic Warbler numbers on
managed and non-managed areas
12801621 1588
1981
742
1026785
1225
846
595495756
0
500
1000
1500
2000
2500
2005 2007 2008 2009
year
sin
gin
g m
ale
s
number of AW on
AMA + Szorce
number of AW on
non-managed
areas
number of AW on
areas managed
within 2005-09
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Pozostały temat:
• Co robić z dużymi ilościami biomasy z
koszenia?
• Jak sfinansować koszenie, kiedy konczą
się programy rolno-środowiskowe?
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Nowy projekt
OTOPu -
LIFE+:„Wodniczka i biomasa“
• Złożenie wniosku 2008 i 2009
• Budżet 3.7 mln €
• 5 partnerów, 4 z nich to firmy
• 6 lokalizacji projektu, z tego 1 pokrywa się z obecnym projektem
• Logiczna kontynuacja wcześniejszego projektu
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Pilot briquetting plant near Narew NP
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
LIFE+ project sites
- 6 sites
- 230,000 ha,
of these:
- 12,000 ha
priority project
area, where
biomass harvest
planned
- 3 new and 1
existing biomass
briquetting
facilities
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Praktyczne uwagi
i porady
dotyczące
projektu LIFE
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Początkowe trudności projektu
• Dopiero drugi projekt LIFE w Polsce, pierwszy tak duży
• Instytucje rządowe całkowicie nie przygotowane do
współpracy z projektami LIFE (telefony z MinFin...)
• Wymagana gwarancja bankowa, rząd nie był gotów jej dać,
chociaż wcześniej przyznawał
• Procedury LIFE różnią się od procedur publicznych w Polsce,
stąd problemy z podpisaniem umów partnerskich z parkami
narodowymi (negocjowalismy 22 miesiące!)
• Zasoby administracyjne partnerów ograniczone
• Przepływy finansowe dużego projektu są wyzwaniem dla
NGO
• 3-krotny wzrost cen gruntów w trakcie projektu
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Kiedy powiniście się starać o
LIFE?
• Jeśli macie tematy związane z ochroną przyrody, które mogą
być rozwiązane poprzez duży projekt
• Jeśli wasza organizacja ma wystarczające możliwości
organizacyjne i doświadczenie w prowadzeniu dużych
projektów o budżecie >500,000 €
• Jeśli możecie wnieść wymaganą ilość wkładu własnego
• Jeśli jesteście zdolni do prowadzenia projektów z udziałem
kilku partnerów
• Jeśli jesteście w stanie zarządzać przepływem pieniędzy w
dużym projekcie
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Proces Przygotowawczy:
• Przygotowanie projektu jest niezmiernie ważne
• Zajmuje to przynajmniej 3 miesiące ale lepiej mieć 6 miesięcy lub
więcej
• Powinno się zaangażować partnerów tak wcześnie jak to możliwe –
najlepiej już na etapie organizowania Warsztatów Planowania
Projektu
• Przeczytanie i zrozumienie Postanowień Wspólnych (COMMON
PROVISIONS) i przewodnika do tworzenia wniosku przez
rozpoczęciem pisania!
• Przygotowanie Matrycy Projektu (Project Logframe) !
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Proces Przygotowawczy:
• Przygotowanie projektu jest niezmiernie ważne
• Zajmuje to przynajmniej 3 miesiące ale lepiej mieć 6 miesięcy lub
więcej
• Powinno się zaangażować partnerów tak wcześnie jak to możliwe –
najlepiej już na etapie organizowania Warsztatów Planowania
Projektu
• Przeczytanie i zrozumienie Postanowień Wspólnych (COMMON
PROVISIONS) i przewodnika do tworzenia wniosku przez
rozpoczęciem pisania!
• Przygotowanie Matrycy Projektu (Project Logframe) !
• Nie korzystaj z formularza finansowego LIFE do planowania budżetu
– stwórz swój własny formularz
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Proces Przygotowawczy:
• Przygotowanie projektu jest niezmiernie ważne
• Zajmuje to przynajmniej 3 miesiące ale lepiej mieć 6 miesięcy lub
więcej
• Powinno się zaangażować partnerów tak wcześnie jak to możliwe –
najlepiej już na etapie organizowania Warsztatów Planowania
Projektu
• Przeczytanie i zrozumienie Postanowień Wspólnych (COMMON
PROVISIONS) i przewodnika do tworzenia wniosku przez
rozpoczęciem pisania!
• Przygotowanie Matrycy Projektu (Project Logframe) !
• Nie korzystaj z formularza finansowego LIFE do planowania budżetu
– stwórz swój własny formularz
• Wniosek jest bardzo rozbudowany ale będzie on bardzo pomocny w
trakcie wdrażania i do monitorowania projektu
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Struktura Zarządzania
Projektem
• Jasno określone role
i odpowiedzialność
• Uzgodnienie
kluczowych zasad
partnerstwa przed
złożeniem projektu
• Szkolenie partnerów
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Wymagania dot. wkładu
własnego:
• Upewnijcie się, że wiecie skąd weźmiecie środki na wkład
własny PRZED złożeniem wniosku projektowego
• Przekonanie sponsorów po otrzymaniu pieniędzy z funduszu
LIFE jest znacznie trudniejsze
• Nie dozwolone jest dofinansowanie „w naturze”
• Możecie zgłosić 7% narzutu, co ułatwia poradzenie sobie z
częścią wkładu własnego (jeśli możecie to uzasadnić)
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Finanse i przepływ pieniędzy:
• Upewnijcie się, że system księgowy waszej organizacji jest
dostosowany do potrzeb LIFE
• Sprawdźcie, przed rozpoczęciem tworzenia budżetu, czy
partnerze mogą otrzymywać zwrot podatku VAT
• Transze płatności wynoszą:
• 40% z góry,
• 30% po wydaniu 150% pierwszej transzy
• 30% po zakończeniu
Upewnijcie się czy jesteście w stanie sobie z tym poradzić
(Kredyt !)
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Finanse i przepływ pieniędzy:
• proposals from private non-commercial organisations (NGOs)
will be rejected if none of the following 3 criteria are
respected:
• 1. the ratio "total grant requested divided by the number of
project years" / "subsidies" is lower than 1
• 2. the ratio "current assets" / "current liabilities" is higher
than 1
• 3. the ratio "total debts" / "total assets" is lower than 0.8
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Modyfikacje Projektu:
• Nie ma potrzeby pytać o „nieistotne” zmiany (choć czasem
trudno jest określić czy są istotne)
• Tylko 1 modyfikacja jest możliwa - wszystko za jednym
podejściem
• W praktyce oznacza to, że musisz wprowadzać zmiany zanim
zostaną one zaaprobowane RYZYKO!
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
LIFE w porównaniu do innych
możliwości pozyskania funduszy:
• Dopóki jesteście w stanie udowodnić, że osiągniecie
wszystkie zamierzone cele na czas i zgodnie z wymogami
określonymi w Postanowieniach Wspólnych (Common
Provisions), LIFE jest znacznie bardziej elastyczny niż inne
polskie źródła dofinansowania:
• Nie jesteście ograniczeni narzuconym harmonogramem
wydatków, możecie dowolnie przekładać ich realizację w
trakcie trwania projektu
• Możecie bez pytania przesunąć 10% wydatków pomiędzy
kategoriami
• Jeden raz możecie zrobić modyfikację projektu
____________________________________________________________
Ochrona wodniczki przy wsparciu LIFE i LIFE+
Lars Lachmann, koordynator projektu LIFE wodniczka
Nauki płynące z LIFE:
• Nie spiesz się w trakcie przygotowywania projektu!
• Zacznij już!
• W 2010 jest znacznie łatwiej niż było to w 2004.