فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی...

17
ا ر ز ی ا ب ی ک م ی و ک ی ف ی م س ک ن ش ه ر ی ر و ی ک ر د ی ج ه ت د س ت ی ا ب ی ب ه ع د ا ل ت ف ض ا ی ی( م ط ا ل ع ه م و ر د ی: م ن ا ط ق ش ه ر ی ا س ت ا ن خ ر ا س ا ن ر ض و ی) م ه د ی م د ی ر ی ع ض و ه ی ا ت ع ل م ی د ا ن ش گ ا ه ص ن ع ت ی م ا ل ک ا ش ت ر س ی د ا ح م د ح س ی ن ی1 د ا ن ش ج و ی د ک ت ر ی ج غ ر ا ف ی ا و ب ر ن ا م ه ر ی ز ی ش ه ر ی، د ا ن ش گ ا ه س ی س ت ا ن و ب ل و چ س ت ا ن ت ا ر ی خ د ر ی ا ف ت م ق ا ل ه: 1 8 / 08 / 1 3 9 8 ت ا ر ی خ پ ذ ی ر ش م ق ا ل ه: 2 1 / 09 / 3 9 8 1 چ ک ی د ه م س ک ن ب ه ع ن و ا ن ی ک ی ا ز ع ن ا ص ر ا ص ل ی ت ع ا د ل و پ ا ب ر ج ا ی ی ا ج ت م ا ع ا ن س ا ن ی م ی ب ا ش د ک ه س ی س ت م ز ن د گ ی ا ج ت م ا ع ی د ر آ ن ش ک ل م ی گ ی ر د. م س ک ن ی ک ی ا ز ا ح ت ی ا ج ا ت ب ن ی ا د ی ه ر خ ا ن و ا ر ا س ت ک ه ب ا ی د ف ض ا ی آ س ا ی ش و ا م ن ی ت ر ا ب ر ق ر ا ر س ا ز د. ف ق د ا ن م س ک ن، م ا ن ع ی د ر م س ی ر آ ر ا م ش و ز ن د گ ی س ا ل م ر ا د ر پ ی د ا ر د و ه م ی ن ع و ا م ل م س ک ن ر ا ب ه ی ک ی ا ز ا س ا س ی ت ر ی ن ن ی ا ز ه ا ی ب ش ر ی ت ب د ی ل ن م و د ه ا س ت. ه د ف پ ژ و ه ش، ا ر ز ی ا ب ی ک م ی و ک ی ف ی م س ک ن ش ه ر ی ر و ی ک ر د ی ج ه ت د س ت ی ا ب ی ب ه ع د ا ل ت ف ض ا ی ی د ر م ن ا ط ق ش ه ر ی ا س ت ا ن خ ر ا س ا ن ر ض و ی ا س ت. ش ا خ ص ه ا و ز ی ر ش ا خ ص ه ا ی ک ی ف ی ت م س ک ن م ر ا ک ز ش ه ر ی د ر پ ن ج گ ر و ه س ر ا ن ه ه ا ی ت ر ا ک م ی( ب ع د خ ا ن و ا ر د ر و ا ح د م س ک و ن ی، ت ع د ا د ن ف ر د ر و ا ح د، م ا ل ک ی ت و ت ع د ا د ا ت ا ق) ، س ر ا ن ه ت س ه ی ت م و ج و د( ب ر ق، آ ب، ف ا ض ب، گ ا ز، ح م ا م، آ ش پ ز خ ا ن ه و س ی س ت م گ ر م ا ی ش ی) ، ر ی ز د ا ن گ ی( د ر9 س ط ح) ، د و ا م ب ن ا( د ر3 س ط ح) و م ص ا ل ح( د ر9 س ط ح) ا ن ت خ ا ب گ ر د ی د. د ا د ه ه ا ی م و ر د ن ی ا ز ر ا ا ز س ر ش م ا ر ی ع م و م ی ن ف و س و م س ک ن1 3 3 5 ا س ت خ ر ا ج و ا ز ط ر ی ق م د ل ف ا ز ی ا ب ت د ا ب ی م ق ی ا س گ ر د ی د، س پ س و ز ن ه ا ی م و ل ف ه ه ا ی م ر ب و ط ب ه ه ر ق ل م ر و ر ا ب ا ا س ت ف ا د ه ا ز م د ل س ل س ل ه م ر ا ت ب ی ت ع ی ی ن و ج ه ت ر ت ب ه ب ن د ی م ر ا ک ز ش ه ر ی، م د لTOPSIS م و ر د ب ه ر ه ب ر د ا ر ی ق ر ا ر گ ر ف ت. د ر ن ت ی ج ه م ش خ ص گ ر د ی د ؛1 5 / 5 1 د ر ص د ا ز ش ه ر ه ا ی ا س ت ا ن د ر ا ی ن ش ا خ ص ه ا، د ا ر ا ی ک ی ف ی ت م ط ل و ب و4 / 5 5 د ر ص د ا ز م ر ا ک ز ش ه ر ی د ا ر ا ی ک ی ف ی ت ن س ب ت ا م ط ل و ب م ی ب ا ش د و3 / 2 1 د ر ص د م ر ا ک ز ش ه ر ی ا ز ک ی ف ی ت ی م ت و س ط ب ر خ و ر د ا ر ن د. ا ز9 5 ش ه ر م و ر د م ط ا ل ع ه، 3 ش ه ر د ر و ض ع ی ت ن ا م ن ا س ب ی ق ر ا ر د ا ر ن د. م ط ا ل ع ه ح ا ض ر، ن ش ا ن م ی د ه د ت ف ا و ت م ع ن ا د ا ر ی د ر ک ی ف ی ت م س ک ن د ر ب ی ن ن ق ا ط ش ه ر ی م و ر د م ط ا ل ع ه و ج و د د ا ر د و ن ش ا ن گ ر ن و ع ی ب ی ع د ا ل ت ی ف ض ا ی ی ا س ت. و ا ژ گ ا ن ک ل ی د ی: ف ا ز ی، VIKOR ، TOPSIS ، AHP ، ک ی ف ی ت م س ک ن1 - س ی د ا ح م د ح س ی ن ی( ن و ی س ن د ه م س ئ و ل) 9 0 1 8 1 3 8 8 8 3 0

Upload: others

Post on 27-Oct-2019

9 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

ییاضف تلادع هب یبایتسد تهج یدرکیور یرهش نکسم یفیک و یمک یبایزرا (یوضر ناسارخ ناتسا یرهش قطانم :یدروم هعلاطم)

یریدم یدهم رتشا کلام یتعنص هاگشناد یملع تایه وضع

1ینیسح دمحا دیس

ناتسچولب و ناتسیس هاگشناد ،یرهش یزیرهمانرب و ایفارغج یرتکد یوجشناد

21/09/398 :هلاقم شریذپ خیرات 18/08/1398 :هلاقم تفایرد خیرات 1

هدیکچ .دریگ یم لکش نآ رد یعامتجا یگدنز متسیس هک دشاب یم یناسنا عامتجا ییاجرباپ و لداعت یلصا رصانع زا یکی ناونع هب نکسم ریسم رد یعنام ،نکسم نادقف .دزاس رارقرب ار تینما و شیاسآ یاضف دیاب هک تسا راوناخ ره یداینب تاجایتحا زا یکی نکسم فده .تسا هدومن لیدبت یرشب یاهزاین نیرت یساسا زا یکی هب ار نکسم لماوع نیمه و دراد یپ رد ار ملاس یگدنز و شمارآ یوضر ناسارخ ناتسا یرهش قطانم رد ییاضف تلادع هب یبایتسد تهج یدرکیور یرهش نکسم یفیک و یمک یبایزرا ،شهوژپ دادعت ،ینوکسم دحاو ردراوناخدعب)یمکارت یاه هنارس هورگ جنپ رد یرهش زکارم نکسم تیفیک یاه صخاشریز و اه صخاش .تسا ،(یشیامرگ متسیس و هناخزپشآ ،مامح ،زاگ،بالضاف ،بآ ،قرب)دوجوم تالیهست هنارس ،(قاتا دادعت و تیکلام ،دحاو رد رفن

یمومع یرامشرس زا ار زاین دروم یاه هداد .دیدرگ باختنا (حطس 9 رد)حلاصم و (حطس 3 رد)انب ماود ،(حطس 9 رد)یگنادزیر اب ار ورملق ره هب طوبرم یاه هفلوم یاه نزو سپس ،دیدرگ سایقم یب ادتبا یزاف لدم قیرط زا و جارختسا 1335 نکسم و سوفن هجیتن رد .تفرگ رارق یرادرب هرهب دروم TOPSIS لدم ،یرهش زکارم یدنب هبتر تهج و نییعت یبتارم هلسلس لدم زا هدافتسا یاراد یرهش زکارم زا دصرد 4/55 و بولطم تیفیک یاراد ،اه صخاش نیا رد ناتسا یاهرهش زا دصرد 15/51 ؛دیدرگ صخشم رد رهش 3 ،هعلاطم دروم رهش 95 زا .دنرادروخرب طسوتم یتیفیک زا یرهش زکارم دصرد 3/21 و دشاب یم بولطم اتبسن تیفیک هعلاطم دروم یرهش طاقن نیب رد نکسم تیفیک رد یرادانعم توافت دهد یم ناشن ،رضاح هعلاطم .دنراد رارق یبسانم ان تیعضو .تسا ییاضف یتلادع یب یعون رگناشن و دراد دوجو نکسم تیفیک ،VIKOR، TOPSIS، AHP ،یزاف :یدیلک ناگژاو

[email protected] 90181388830 (لوئسم هدنسیون)ینیسح دمحا دیس -1

Page 2: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

1392 ناتسبات ،موس هرامش ،مجنپ لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 54

همدقم تالكشم نآ لابند هب .(18 :8198،شوکرد نیدباع) تسا ینیشنرهش هدنیازف دشر ،یتعنص بالقنا یاهدمایپ زا یكی یاه هاگتنوكس دشر ،یراكیب ،یگدنز تیفیک یاه صخاش شهاک ،رقف دشر ،نكسم دوبمک هلمج زا یناوارف

:3198 ،امیچ ریباش) تسا هتخاس ور هب ور یتالكشم اب ار اهروشک نیا یاهرهش یطیحم تسیز یگدولآ ،یمسرریغ رصنع نیرتكچوک ناونع هب ناسنا یگدنز یاهزاین نیرت یساسا زا یكی ناونع هب نكسم ساسا نیارب .(118 هاگهانپ و شیاسآ و تحارتسا لحم و (288 :2198 ،یوسومواین تمكح)دور یم رامش هب اه هاگتنوكس هدنهد لیكشت

یاهزاین نیرت یساسا زا یكی هب ار نكسم لماوع نیمه و تسا هدوب شمارآ و تینما هاگیاج زاب رید زا اه یگتسخ .تسا هدومن لیدبت یرشب ینعی یعامتجا دحاو نیرت یساسا و نیتسخن رد اه ناسنا شرورپ لحم ناونع هب هكلب ،هانپرس ناونع هب اهنت هن نكسم

دوجو ایند یاج مه رد نكسم لكشم هک تفگ ناوتب دیاش .(318 :2198 ،روآ تخب) تسا تیمها یاراد هداوناخ عبانم نادقف ،یلخاد یاه ترجاهم ،ینیشنرهش و تیعمج عیرس دشر لیلد هب هعسوت لاحرد یاهروشک رد اما ،دراد زا رتمهم و صصختم یناسنا یورین دوبمکو ینامتخاس حلاصم نیمات ،نیمز هضرع هب هطوبرم تالكشم ،یفاک یلام و داح تروص هب لكشم نیا نكسم و نیمز صوصخ رد بسانم یاه همانرب و یراذگتسایس ،یشم و طخ ندوبن همه .(1 :2198 ،یدمحم روپ).تسا هدمآرد ینارحب ور دنور اب دیلوت ی هویش رییغت و 8198 لاس رد یضرا تاحالصا زاغآ اب ،هعسوت لاح رد روشک کی ناونع هب ناریا ،ناراكمه و نایماسح) تسا هدیدرگ هجاوم نكسم شخب رد صوصخ هب نآ تالكشم و ینیشنرهش شرتسگ هب

تسایس و نازیر همانرب یساسا یاهدركیور زا یكی ،اه ناسنا نأش روخ رد و بسانم نكسم نیمأت .(988 :1198 .دشاب یم یعامتجا تلادع فادها هب یبایتسد یارب ناراذگ یاه همانرب تیولوا هرمز رد هراومه نكسم هلوقم ،یمالسا بالقنا یزوریپ زا سپ و لبق یاه لاس یط زین ناریا رد یانبم ،اضاقت مجح نییعت و نكسم یزیر همانرب دنیارف رد فده یاه هورگ و هدوب اه تلود یعامتجا – یداصتقا .(8 :9198 ،یزاسرهش نكسم تارازو و ناناوج یلم نامزاس)دریگ یم رارق یزیر همانرب دوخ هب ار روشک لک یاه یراذگ هیامرس لک زا دصرد 01 یلا 01 نكسم شخب ناریا رد بالقنا زا سپ یاه لاس رد هكنیا مغر هی .(18 :1198، یعیفر) تسا هدش یم لماش ار یلم صلاخان دیلوت زا دص رد 1 ات 1 هک هداد صاصتخا رد نكسم رازه 001 رب غلاب تسا هتسناوت هک ناهجرد شا هقباس یب و عیرس دشر اه لاس نیا رد نكسم یاه ینواعت .دنک نیمات شخب نیا رد ار هعماج یاهزاین هتسناوتن (08 :1198 ،نایرون)دنک دیلوت هتشذگ لاس 01 یط زاین یروانف و یناسنا یورین ،ینامتخاس حلاصم ، هیامرس ،نیمز هب اهنت هن نكسم هدنیازف یاضاقت هب خساپ یارب نیب و اه شخب ریاس و نكسم شخب نیب یگنهامه داجیا روظنم هب بولطم یزیر همانرب ماظن کی نتشاد هكلب ،تسا نیا رد عماج همانرب کی نیودت نیاربانب .(8 :1198 ،یزیزع) تسا ضحم ترورض نكسم هدنروآ دوجو هب یازجا هدولاش ناونع هب نكسم یاه صخاش .تسا نكسم فلتخم یازجا و داعبا لیلحت و هیزجت و ییاسانش دنمزاین شخب و یطیحم تسیز ،یگنهرف ،یعامتجا ،یداصتقا فلتخم داعبا نایب یارب یرورض یرازبا و عماج همانرب کی یلصا .(21 :1198،یعیفر) دنتسه رادروخرب نكسم یزیر همانرب رمارد یا هژیو هاگیاج زا ،نكسم یدبلاک

Page 3: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

44 ...یرهش نکسم يفیک و يمک يبایزرا

رظن زا یوضر ناسارخ ناتسا یرهش طاقن نكسم تیعضو یفیک و یمک یسررب و یبایزرا شهوژپ نیا فده رد راوناخ و نكسم تیعضو زا عالطا بسک عبنم اهنت .دشاب یم (یدبلاک و یعامتجا ،یداصتقا) فلتخم یاه صخاش رد هک دشاب یم ناریا رامآ زکرم نكسم و سوفن یرامشرس جیاتن هلمج زا ،روشک یمسر یاه یریگرامآ جیاتن ،ناتسا لباق قیقحت یارب ریز فادها ساسا نیا رب .تسا هدش هدافتسا 2198 یرامش رس رد دوجوم یاهرامآ زا هعلاطم نیا : تسا هراشا

یوضر ناسارخ ناتسا یرهش طاقن رد یفیکو یمک ظاحل زا نكسم تیعضو یسررب • یفیک و یمک یاه صخاش رظن زا یرهش طاقن یدنب تیولوا • یوضر ناسارخ ناتسا رد نكسم هعسوت یاه همانربو اه یراذگتسایس نیرتمهم ندومن صخشم •

قیقحت هنیشیپ ؛درک هراشا ریز دراوم هب ناوت یم نكسم دروم رد هدش ماجنا تاقیقحت هلمج زا هک دزادرپ یم هلأسم نیا هب " ارکآ رد نآ یاه یگژیو و نكسم طیارش یسررب" ناونع تحت یا هلاقم رد (8001)ودانک تلود و تسا هدوبن هارمه رهش نیا رد نكسم تیعضو دوبهب و شیازفا اب 0238 لاس زا تیعمج هیور یب دشر نیا دوبهب ناشیا رظن هب .دزاس مهارف دشر لاح رد تیعمج یارب یفاک و بسانم یاه تخاسریز هتسناوتن یزکرم شیازفا تهج رد بسانم یاه تسایس ذاختا ،دوجوم نکاسم تیفیک دوبهب :لیبق زا یتامادقا ماجنا هب یگتسب طیارش .دراد نكسم دیلوت نیا هب "ناریا یرهش نكسم یاه صخاش ینوگ رگد و هاگیاج رب یلیلحت ناونع" تحت یا هلاقم رد (1198)یزیزع تلع ندرک نشور نمض دناوت یم لماوع ریاس و نكسم یاه صخاش یلولعمو تلع هطبار نییبت هک دیسر هجیتن .دروآ مهارف ار یرهش هعسوت و نكسم یزیر همانرب ،روشک رد نكسم یاه صخاش ینوگرگد و تالوحت

"هدنیازف هعسوت اب یاهرهشرد نكسم یزیر همانرب" هب دوخدشرا یسانشراک هرود همان نایاپرد زین(8198)یتوهال لیبدرارهش ناتسا تیزکرمزادعبو لبق تیعضورد اررهش نیا نكسم تیعضوو هتخادرپ لیبدرا رهش یدروم هعلاطم .تسا هدادرارق لیلحتو یسررب دروم نیا هب "ناشاک رهش رد نكسم ییایفارغج لیلحت" ناونع تحت دوخ دشرا یسانشراک همانایاپ رد (1198)روپ میرک 800118 ربارب 2198-2198 هرود رد رهش نیا رد ینوكسم دحاو زاین لک نازیم هک نیا هب هجوت اب هک دیسر هجیتن اریز ،تسا هدش دروآرب (دنریگ یم رارق یزاسون ای بیرخت دروم هک یاهدحاو نتفرگ رظن رد نودب نازیم نیا هتبلا) یربراک تهج راتكه 23.0181 لداعم ینیمز هب ینوكسم دحاو نازیم نیا .دنرادن نیمز هب یزاین رگید اهدحاو نیا .تشاد دهاوخ زاین ینوكسم

هنومن ناریا رد یمسرریغ نكسم یاه صخاش یسررب" ناونع تحت یا هلاقم رد(2198) ناراكمه و داژن یمتاح زا یخرب ییامنزاب هب دوش یم یعس نكسم یاه صخاش رب دیکأت اب هلاقم نیا رد تخادرپ "مق دابآ خیش هلحم :یدروم ،تسا یعامتجا یرباربان یكیزیف باتزاب زا یدومن هک یدبلاک بیسآ کی ناونع هب یمسرریغ ناكسا یاه یگژیو .دوش هتخادرپ

Page 4: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

1392 ناتسبات ،موس هرامش ،مجنپ لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 54

و دزی رهش رد نكسم یفیکو یمک یاه صخاش یسررب" هب دوخ دشرا یسانشراک هرود همان نایاپ رد(8198) ناقهد هدروآرب تهج ار رهش رد دوجوم یلاخ یضارا ناوت یم هک تسا هتفرگ هجیتن و تسا هتخادرپ نآ "یتآ یزیر همانرب

.داد رارق هجوت دروم هدنیآ تهج زاین دروم نكسم نتخاس نكسم ینیب شیپ و هغارم رهش رد نكسم یفیک و یمک تارییغت یسررب" ناونع تحت یا هلاقم رد (2198)یرایز یوگلا ذاختا و دوجوم یاه ناوت زا رثکادح هدافتسا تروص رد هک دسر یم هجیتن نیا هب "1018 لاس ات زاین دروم .دومن نیمات رهش لخاد رد ار هدنیآ زاین دصرد 8.38 ناوت یم ینوكسم ی هعسوت بسانم رد نكسم یاضاقت و هضرع لیلحت و نكسم یزیر همانرب هب دوخ دشرا یسانشراک هرود همان نایاپ رد(0198)ولنانیا

هدودحم و نكسم یاضاقت و هضرع رد لداعت مدع نیب یرادانعمو تبثم هطبار هب و ،تسا هتخادرپ نیوزق رهش لامش .تسا هدیسر یشزومآو یتشادهب -ینامرد یاه یربراک و هعلاطم دروم قیقحت شور زا هدافتسا اب ،تاعالطا و رامآ یدروآدرگ کینكت .تسا یدروم و یلیلحت -یفیصوت ،هلاقم نیا رد قیقحت شور سایقم یب و یزاس ناسكی تهج .دشاب یم یلیضفت حرط و اه همانرامآ لوادج زا هدافتسا ،ینادیم ،یدانسا یاه شور .دیدرگ هدافتسا یزاف لدم زا اه هداد ندومن

.تسا هدش هدرب راک هب AHP یبتارم هلسلس لدم تمسق ره رد اهرایعم هب یهد نزو تهج ییاهن یدنب هبتر یارب تیاهن رد و هدافتسا TOPSIS لدم زا اهرایعم زا شخب ره رد یرهش طاقن یدنب هبتر یارب .تسا هدش هدافتسا vikor لدم زا یرهش یحاون رد نكسم تیعضو مرن زا تایلمع نیا ماجنا یارب هک هداد لاقتنا ARC GIS رازفا مرن هب هشقن دیلوت تهج ار هدمآ تسد هب تاعالطا .تسا هدش هدافتسا Excel و ARC GIS ،SPSS یاهرازفا یزاف لدم8 لاس رد هداز یفطل روسفورپ طسوت یزاف تابساحم حرطم یبیرقت یرگ جاتنتسا و یبابز یاه لدم ناونع هب 283 (یزاف قطنم) یزاف تابساحم .دشاب یم زور هدیچیپ لئاسم یارب یباوج یزاف (یاه هعومجم یروئت)تابساحم .دش یروئت زا هدافتسا اب (قیقدان یاه هرازگ ندرک لدم) یبی رقت یرگ لالدتسا تهج ار یداینب ات دراد شالت نیا رب .(11 :1198 ،ناراكمه و زونز ) دروآ مهارف یزاف یاه هعومجم .دوش یم هدافتسا ریز طباور زا یفنم و تبثم یاهرایعم ندرک سایقم یب شور نیا رد

1- Rji=

2- Rji=

و کی ددع هجیتن نیرتهب هک یا هنوگ هب دش دنهاوخ لیدبت 8 و 0 نیب دادعا هب میمصت سیرتام دادعا ،شور نیا رد .(92 :3198 ،ییاطع)تفرگ دهاوخ قلعت رفص ددع هب هجیتن نیرتدب

Page 5: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

54 ...یرهش نکسم يفیک و يمک يبایزرا

AHP لدم حرش نیدب هصالخ روط هب راک لحارم هک دش هدافتسا AHP لدم زا اهرایعم یهد نزو تهج قیقحت نیا رد .دشاب یم لا یتیمک 3 سایقم نتفرگ رظن رد اب راک نیا هک ییاتود سیرتام لیكشت و اه هداد یزاس هدامآ لماش هک :لوا هلحرم .دندرگ یم نزو یاراد اهرایعم هب 3 ات 8 از اهرایعم تیمها ساسا رب هک یتعاس دنوش یم برض مه رد اه فیدر و اه نوتس زا مادک ره دادعا راک نیا یارب هک اهرایعم ییاهن نزو هبساحم :مود هلحرم هدشن لامرن یاه نزو اهرایعم ییاهن نزو هبساحم یارب تیاهن رد و ما 8N ناوت هب ار اهنزو برض لصاح سپس و .دشاب 8 اب ربارب دیاب ییاهن یاه نزو لک عومجم هک.مینک یم میسقت هدشن لامرن یاه نزو لک عومجم هب ار فیدر ره تسا هلحرم راهچ یاراد دوخ هک قفاوت تبسن ندروآ تسد هب : موس هلحرم .دنوش برض رایعم نزو رادقم هب اهنزو زا مادک ره دیاب رادرب رادقم نییعت یارب هک :AW هبساحم -8

=L قفاوت رادرب هبساحم -1

=Ci یراگزاس صخاش هبساحم -9

=CR یراگزاس بیرض هبساحم -1

مدع و تقد مدع هدنهد ناشن تروصنیا ریغ رد و دشاب 8.0 زا رتمک دیاب یراگزاس بیرض رادقم AHP رد هک .دشاب یم اهرایعم نزو نداد رد حیحص یسانشراک TOPSIS لدم دنچ یریگ میمصت یاهشور زا یكی ناونع هب لادیا لح هار هب تهابش ساسا رب یدنب تیولا ای TOPSIS لدم ،هنیزگ نیرتهب لدم نیا رد .درب یم هرهب یسودیلقا زیالامرن زا اه هداد ندومن لامرن تهج لدم نیا .دشاب یم هرایعم یاهویتانرتلآ نیب رد یفنم لادیا دح زا ار هلصاف نیرتشیب و تبثم بولطم دح زا ار هلصاف نیرتمک هک تسا یباختنا لامرن یاه نزو رد اهرایعم زا مادک ره ریثأت بیرض رادقم نداد تلاخد اب سپس .دشاب هداد صاصتخا دوخ هب رگید .تسا هدش هدافتسا.AHP لدم زا ریثأت بیرض هبساحم یارب ،هدش و لقادح رادقم نیب دوجوم لضافت رادقم هبساحم و اهرایعم زا مادک ره رثکادح و لقادح ندروآ تسد هب یارب

.تسا هدش هدافتسا ریز لومرف زا هدش هبساحم رثکادح

لادیا لح هار زا یبسن هلصاف هبساحم تیاهن رد ناشن دشاب کیدزن کی هب ددع رادقم هچره هک میسر یم 8 ات 0 نیب یاهشزرا هب تیاهن رد الاب لحارم ماجنا زا دعب .دوب دهاوخ ،نایز ای دوس ساسا رب ریسفت هوحن هب یگتسب ،ندوب بولطمان ای بولطم هدنهد

Page 6: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

1392 ناتسبات ،موس هرامش ،مجنپ لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 54

VIKOR لدم یریگ میمصت لئاسم لح یارب هک یاه لدم هلمج زا .تسا هتفای هعسوت کیرتم یپ لا شور ساسا رب هک شور نیا

قوف شور دیامن یم نییعت یریگ میمصت یارب یشزاس لح یارب ار یا هدش یدنب هبتر تسیل MADM هرایعم دنچ .دنک یم زکرمت ضراعتم یاهرایعم روضح رد اه هنیزگ زا یا هعومجم باختنا و یدنب هبتر رب هبتر روظنم هب شور نیا رد دشاب یم لا هدیا لح هار یكیدزن نازیم ساسا رب شور نیا رد اه هنیزگ یدنب هبتر رایعم هب و دنک یم هدافتسا هنیزگ نیرتهب هب تبسن اه هنیزگ هلصاف نایم یشزاس نازیم موهفم زا هنیزگ نیرتهب نتفای و یدنب ، هداس یا هنوگ هب هعسوت صخاش ،لیلحت شور زا هدافتسا اب دوش یم یدنب هقبط یشزاس یزیر همانرب هب لیلد نیمه .دزادرپ یم اه هاگتنوكس یدنب هبتر هب سپس و نییعت لباق و هجوت روخ رد نكیل

: دوش یم هدافتسا ریز هطبار زا vikor لدم زا هدافتسا اب یگتفای هعسوت نازیم هبساحم یارب

Lpi=

Ji =اهویتانرتلآ = wi اهرایعم نزو = p صخاش vikor = اه فرعم لقادح = اه فرعم رثکادح

:دوش یم هدافتسا ریز هطبار زا دحاو ره یارب هعسوت ییاهن صخاش ندرک ادیپ یارب تیاهن رد و سیرتام لیكشت سپس و زاین دروم یاه هداد یروآ عمج : لوا هلحرم روذجم رد ار رایعم ره رادقم سیرتام دادعا ندناسر ناوت هب زا سپ هلحرم نیا رد هک اه هداد ندومن لامرن :مود هلحرم لدم نیا رد .درب یم هرهب یطخ زیالامرن زا اه هداد ندومن لامرن یارب شور نیا رد .مینک یم میسقت رایعم نامه عومجم ناونع هب و هداد صاصتخا دوخ هب رگید یاهویتانرتلآ نیب رد ار یددع شزرا نیرتمک هک تسا یباختنا ،هنیزگ نیرتهب .دهد یم صاصتخا دوخ هب ار اه هنیزگ نیب رد هنیزگ نیرتهب و نیرت لا هدیا هدش لامرن یاه نزو رد اهرایعم زا مادک ره ریثأت بیرض رادقم نداد تلاخد : موس هلحرم .اهنآ نیب دوجوم لضافت رادقم هبساحم و اهرایعم زا مادک ره رثکادح و لقادح هبساحم مراهچ هلحرم موس هلحرم رد هدش هبساحم دادعا زا مادک ره اب رثکادح نیب هلصاف رادقم ندروآ تسد هب :مجنپ هلحرم .(بیکرت نیرتهب) تبثم لا هدیا هنیزگ زا ما i هلصاف هبساحم :مشش هلحرم

=Si Si رادقم هبساحم

Si = هلصاف i تبثم لا هدیا هنیزگ زا ما .(بیکرت نیرتدب) یفنم لا هدیا هنیزگ زا ما i هلصاف هبساحم :متفه هلحرم

Ri= max .دشاب یم Qi ًااحالطصا ای vikor رادقم هبساحم vikor لدم رد رخآ هلحرم :متشه هلحرم

V = تباث رادقم Q= V + (1-V)

زا مادک ره .دشاب یم 8 ات 0 نیب اه نآ جنر هک دش دهاوخ لصاح یدادعا VIKOR لومرف یریگ راک هب زا دعب هک و دشاب یم هنیزگ نیرترادروخرب ای نیرت هنیهب ناونع هب دنا هداد صاصتخا دوخ هب ار هبتر ای زایتما لقادح هک اهرایعم

.دشاب یم هیحان رد ندوب بولطم ان هدنهد ناشن رثکادح

Page 7: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

54 ...یرهش نکسم يفیک و يمک يبایزرا

هعلاطم دروم هقطنم

یرامشرس رد و دراد تحاسم عبرم رتمولیک 931888 ناتسا نیا .تسا ناریا یقرش یاه ناتسا زا یكی یوضر ناسارخ32282 نآ تیعمج ،2198 لاس .دشاب یم تیعمج رظن زا ناریا ناتسا نیمود ناتسا نیا .تسا هدش شرازگ رفن 10 28، ناتسرهش 38 زا لكشتم و روشک لک تحاسم دصرد 1.1 لداعم عبرم رتمولیک 011118 دودح یتعسو اب ناتسا 3031 قوف تیعمج زا .تسا هداد یاج دوخرد ار رفن رازه 2282 لداعم یتیعمج یدابآ 8811و ناتسهد 988،شخب نکاس ناتسا ییاتسور قطانمرد دصرد 3.19 لداعم رفن رازه 1218 و یرهش قطانم رد دصرد 8.08 لداعم رفن رازه .دنتسه

یوضر ناسارخ ناتسا یسایس هدودحم 1 هرامش لکش

دوجو یرهش طاقن رد ناتسا نکاسم لک زا دص رد 01 دودح هک دشاب یم ینوكسم دحاو رازه 8318 یاراد ناتسا نیا رد یناتسهوک لدتعم و یبونج شخب رد مرگ و یریوک یاوه و بآ دوجو اب ناسارخ نیمزرس ییایفارغج عونت .دراد …و ناتسهق ، غاد هپک ،دجسم رازه ، دولانیب ریظن یهجوت لباق تاعافترا اب ،زکرم رد هدنکارپ روط هب و ناتسا لامش هدوب فلتخم یاهنارود رد ددعتم فیاوط و ماوقا بذج و مایا نیرت یمیدق زا رشب رارقتسا یارب بسانم یا هنیمز ،جنرب ،مدنگ لیبق زا یریسمرگ و یریسدرس قطانم تاتابن عاونا شیور هصرع نآ فلتخم یحاون هک ینیمزرس .تسا .تسا …و امرخ ،هتسپ ،روگنا ،بیس ،ماداب یرظن ینابم رگید اب طابترا یب و ادج ار نآ ناوتب هک تسین یا هدیدپ هعماج رد دوجوم اهیراومهان رگید دننام نكسم تالكشم نیاربانب .(191 :8198 ،ربمیس) داد رارق یبایزرا دروم یگنهرف و یقوقح ،یسایس ،یداصتقا ،یعامتجا یاه یراجنهان هكنانچ .تسا هدوب حرطم رشب یا هیاپ زاین ناونع هب هراومه نكسم رشب تایح خیرات لوط رد عوضوم نیا هب هجوت اب

Page 8: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

1392 ناتسبات ،موس هرامش ،مجنپ لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 65

حرطم یناسنا یگدنز داجیا یارب ناسنا یتایح و یا هیاپ قح ار نما و بسانم نكسم ،للم نامزاس یمومع عمجم رد .(Mahbubpur ,Rahman, 2002: p;273 ) دننک یم ار ناسنا یتسیزهب یارب مزال یمومع تالیهست و تامدخ هیلک و تسا یكیزیف افرص هانپرس کی ناونع هب نكسم نكسم هب زاین .((Knapp,1982 دشاب مهارف نآ هدننک هدافتسا یارب ینالوط اتبسن فرصت قح دیاب و دوش یم لماش ،یفاک یاضف :زا دنترابع هلمج نآ زا هکدراد رب رد زین یرگید یاه ترورض و تسا رس رب یفقس زا شیب ملاس و تیفیک یاراد طیحم ،بآو یترارح و ییانشور و یتشادهب تاسیسات ،انب ماكحتسا،فرصت تینما ،یطابترا یسرتسد یاه صخاش ساسا نیارب .(UNCHS, 1999: 16)دنشاب مهارف نینکاس یلام تعاطتسا رد تسیاب یم اهنیا یمامت .(12 :1298 ، این دنمجرا) دشاب نكسم یزیر همانرب رد رازبا نیرت یدیلک و نیرتمهم دیاش نكسم هک دور یم رامش هب نكسم یگژیو هدش هتخانش فلتخم یاه هویش و اهرازبا زا یكی نكسم یاه صخاش یسررب دروم رد یریگ میمصت و یزیر همانرب هنوگ ره و تخانش ار نكسم رما رد رثؤم یاهرتماراپ نآ کمک هب ناوت یم و نكسم عضو یریگ هزادنا یاهرازبا عقاو رد اه صخاش رگید ترابع هب (08، 1198 ،یكلم).دومن لیهست ار نكسم 1198،روپ یپیترس).دنوش یم بوسحم نكسم یاه تسایس ققحت و تیقفوم نازیم یبایزرا نینچمه و نآ لوحت دنور:21). این تمكح)درک یدنب میسقت یداصتقا و یفیک ،یمک هدمع هورگ هس رد ار نكسم یاه صخاش ناوت یم یلک روط هب یرهش یسانش هعماج رد هدش ماجنا تاقیقحت ساسا رب رضاح رصع رد هكنیا هب هجوت اب .(888 :2198، یوسوم و دراد دوجو یمیقتسم هطبار یعامتجا یاه بیسآ و نكسم تیفیک و دیدج یزاسرهش نایم هک تسا هدش صخشم و یعامتجا لماع ،تسا راذگریثأت نكسم یزیر همانرب یرامآ یاه تشادرب زا شیب هک یلماع و (81 :2198،سانشراک) .(301 :9198 ،هعیش) تسا یناسنا ۀیحور هداوناخ نكسم عقاو رد و .هدوب یناسنا عامتجا ییاجرباپ و لداعت یلصا یاهروتکاف زا یكی نكسم یعامتجا تیمها کی یداینب تاجایتحا زا یكی نكسم رما نیا هب هجوت اب .تسا یرشب عامتجا هدنهد لیكشت یلصا یاه هیاپ زا یكی

دحاو کی رد یعامتجا یگدنز متسیس لک رد و دشاب یم یناسنا یاهتساوخ یوگباوج یتسیاب هک دشاب یم راوناخ ،2198 ،یلوسر)دوب دهاوخ هداوناخ نتسیز لاحشوخو ملاس دشر و نتفرگ مرف یارب یعنام نكسم نادقف و ینوكسم1). فلتخم راشقا یاه هتساوخ وسكی زا هک یروط هب تسا نآ هنیهب و بولطم دركلمع ،نكسم ییاهن فده نیاربانب .(18 :3198 ،یدمحم روپ لالد)دشاب یعامتجا و یداصتقا نالک فادها یاتسار رد رگید یوس زا و دوش هدروآرب فراعتمای یفاک نكسم ندروآ مهارف ًاالومعم نكسم یاهتسایس یلک فده یعامتجا و یداصتقا هعسوت یاه همانرب رد و میقتسم روط هب درادناتسا زا جراخ و بسانمان نكسم داجیا اب دیابن سپ ،(09 :9898 ،ربخم)تسا مدرم مامت یارب دروآ راب هب ار تاررقم و نیناوق ضقن و مرج ،یراكهزب نوچ یعامتجا یاهدمایپ ،یحور رابنایز راثآ ،میقتسمریغ هب و دریگرب رد ار هعماج یاههورگ و راشغا همه هک یا هنوگ هب بسانم ینكسم داجیا اب هكلب .(8 ،1198 ،یقوثو) .ددرگ مهارف یعامتجا و یناسنا یلاعت بجوم دشاب یعامتجا یاه یرباربان زا رود

Page 9: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

65 ...یرهش نکسم يفیک و يمک يبایزرا

یلصا ثحب

ریظن یلئاسم هب هجوت تزاوم هب هک تسا نآ دنمزاین نآ نانکاس و رهش یارب هنانیب عقاو یرگن هدنیآ و لیلحت ،یبایزرا رب .تشاد صاخ یهجوت نكسم تیفیک و تیمک رب ،اهیربراک ریاس و دمآ و تفر ۀكبش ،یتامدخ تاناكما ،لاغتشا یبایزرا یارب ییاه صخاش ،یوضر ناسارخ ناتسا یرهش طاقن رد دوجوم یاه هداد و اهرامآ هب هجوت اب ساسا نیا

.تسا هدیدرگ نییعت یحاون نكسم تیفیک تیعضو ،نكسم یاهصخاش زا روظنم .تسا نكسم یاهتسایس طباوض و اهرایعم شجنس تهج یبسانم رازبا اه صخاش نیا نیودت و داعبا تخانش یارب نكسم هلأسم فلتخم یاه هبنج باتزاب ناونع هب هک تسا لمع بسانم تاعالطا هئارا

قطانم نیا رد نكسم تیفیک و تیمک نتفر الاب هب رجنم اهصخاش نیا شیازفا .دنتسه هدافتسا لباق طوبرم یاهتسایس .ددرگ یم رظن دروم دحاو رد راوناخ دعب) یمکارت یاه هنارس هورگ جنپ رد اهصخاش نیا سرتسد رد و دوجوم تاعالطا هب هجوت اب هنارس ،(ینوكسم دحاو رد قاتا دادعت و تیكلام رظن زا نكسم تیعضو هوحن ،ینوكسم دحاو هب رفن ،ینوكسم و ینوكسم دحاو رد هناخ زپشآ ،ینوكسم دحاو رد مامح ،زاگ و بالضاف ،بآ ،قرب)یحاون رد دوجوم تالیهست حلاصم و (حطس 9 رد)انب ماود نازیم ،(حطس 3 رد)یحاون حطس رد یگنادزیر ،(ینوكسم دحاو رد ییامرگ تالیهست .دشاب یم (حطس 3 رد) اب ار رظن دروم یاه هداد ادتبا TOPSIS لدم هب هجوت اب هدربمان هورگ جنپ رد رظن دروم یرهش طاقن یدنب هبتر یارب تارظن ساسا رب و یبتارم هلسلس لدم زا هدافتسا اب سپس و هدومن (0-8 نیب) سایقم یب یزاف لدم زا هدافتسا ساسا رب رظن دروم یرهش طاقن یدنب هبتر هب تیاهن رد و هدرک صخشم ار اهرایعم ریز زا مادک ره نزو هناسانشراک .تسا هدش هتخادرپ TOPSIS لدم

AHP لدم زا هدافتسا اب یمکارت یاه صخاش ریثات بیرض 1 هرامش لودج

صخاش دحاو رد مکارت

ینوكسم الاب هب 2 هقاتا 4-3 هقاتا 2 -1 ىا هراجا یكلم راوناخ مکارت

0.022 0.053 0.092 149 0.176 0.248 0.26 ریثات بیرض

0.01 یراگزاس بیرض

شهوژپ یاه هتفای :عبنم AHP لدم زا هدافتسا اب تالیهست صخاش ریثات بیرض 2 هرامش لودج

صخاش

بآ یاراد لقادح یشک هلول

یاراد لقادح قرب

زاگ یاراد لقادح یشک هلول

یاراد لقادح تباث نفلت

یاراد لقادح مامح

یاراد لقادح هناخزپشآ

یاراد لقادح ترارح هاگتسد

0.047 0.057 0.072 0.151 0.174 0.214 0.288 ریثات بیرض یزکرم 0 یراگزاس بیرض

شهوژپ یاه هتفای :عبنم AHP لدم زا هدافتسا اب حلاصم صخاش ریثات بیرض 3 هرامش لودج

بوچ و رجآ ىنامیس كولب نهآ و رجآ همرآ نوتب ىزلف صخاش ای رجآ مامت رجآ و گنس

بوچ مامت و تشخ

بوچ لگ و تشخ

0.018 0.027 0.039 0.057 0.075 0.108 0.168 0.238 0.269 ریثات بیرض

0.03 یراگزاس بیرض

شهوژپ یاه هتفای :عبنم

Page 10: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

1392 ناتسبات ،موس هرامش ،مجنپ لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 65

AHP لدم زا هدافتسا اب انب ماود صخاش ریثات بیرض 4 هرامش لودج

ماود مک ماوداب همین ماوداب صخاش 0.063 0.194 0.743 ریثات بیرض

0.07 یراگزاس بیرض شهوژپ یاه هتفای :عبنم

AHP لدم زا هدافتسا اب یگنادزیر صخاش ریثات بیرض 5 هرامش لودج

رت شیب و802 002 ات809 009 ات801 001 ات828 028 ات808 008 ات 21 21 ات 82 رتمکو 02 صخاش

0.1161 0.2272 0.2891 0.1112 0.072 0.0514 0.036 0.027 ریثات بیرض

10.0 یراگزاس بیرض

شهوژپ یاه هتفای :عبنم

،ینوكسم دحاو هب رفن ،ینوكسم دحاو رد راوناخ دعب) یمکارت یاه هنارس رد یسررب دروم یاهصخاش ساسا رب هک لدم زا هدافتسا اب شخب نیا رد هلصاح جیاتن (ینوكسم دحاو رد قاتا دادعت و تیكلام رظن زا نكسم تیعضو هوحن

TOPSIS نیا رد ناسارخ ناتسا یرهش قطانم لک زا دابآ لیلخ و نكسادرب ،دابانگ یاهرهش اهنت هک دهد یم ناشن هب تبسن یطسوتم حطس رد یحاون رتشیب 8 هرامش لودج هب هجوت اب نیاربانب .دشاب یم بسانم تیفیک یاراد صخاش .دنراد رارق یحاون رگید ن ارحب هتیمک طسوت هک دوش یم بوسحم یگدنز حطس شجنس یلصا صخاش زا یكی نكسم هدمع تالیهست

صخاش نیاربانب . (13 :0198 ،شیاسآ)تسا هدش هدرب راک هب ناهج یاهرهشنالک رد تیفیک شجنس یارب تیعمج .تسا هتفرگ رارق یسررب دروم قطانم نیا رد هدش هئارا تالیهست هب هجوت اب هعلاطم نیا رد یرهش نكسم تیفیک مود رمشاک ،دهشم یاه ناتسرهش اهنت هک دهد یم ناشن TOPSIS لدم زا هدافتسا اب شخب نیا رد هدمآ تسد هب جیاتن یحاون لک زا دصرد 1.18 و دنراد رارق یبولطم تیعضو رد یرهش تالیهست هب یسرتسد ظاحل زا تالو هم و اتبسن رد یحاون رتشیب 8 هرامش لودج هب هجوت اب نیاربانب .دشاب یم طسوتم تیفیک یاراد صخاش نیا رد یرهش .دنراد رارق یرادیاپ رمع و دشاب هدش هتخاس ماود اب حلاصم اب هک تسا ینكسم ،یا هزاس ظاحل زا بسانم هانپرس و بسانم نكسم یعیبط حناوس و یمیلقا طیارش ربارب رد یبسن ینمیا زا ات .دشاب هدماین رس هتفر راک هب حلاصم هب تبسن ،نآ یكیزیف رد هتفر راک هب حلاصم عون ساسا رب هعلاطم نیا رد یرهش نكسم تیفیک موس صخاش نیاربانب .دشاب رادروخرب .دشاب یم یرهش نکاسم اب سخرس و دهشم رهش ود اهنت هک دهد یم ناشن TOPSIS لدم زا هدافتسا اب شخب نیا رد هدمآ تسد هب جیاتن

یتیفیک یاراد یحاون زا دصرد 81.1 و دشاب یم بسانم تیفیک یاراد صخاش نیا رد یرهش طاقن لک زا دصرد 80.2 .دنراد رارق یرادیاپ اتبسن رد یحاون رتشیب 8 هرامش لودج هب هجوت اب نیاربانب .دنشاب یم طسوتم رطاخ تینما و هدومن لمع یعیبط ثداوح و حناوس لباقم رد نما یهانپ رس ناونع هب تسیاب یم ینوكسم یاهدحاو نیا رد یرهش نكسم تیفیک مراهچ صخاش نیاربانب .(11 :1198 ،هجدوب و همانرب نامزاس) دنروآ مهارف ار راوناخ .تسا هدش هئارا یرهش نکاسم ماود نازیم هب هجوت اب هعلاطم

Page 11: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

65 ...یرهش نکسم يفیک و يمک يبایزرا

یرهش طاقن لک زا دصرد 81 اهنت هک دهد یم ناشن TOPSIS لدم زا هدافتسا اب شخب نیا رد هدمآ تسد هب جیاتن دنشاب یم طسوتم یتیفیک یاراد یحاون زا دصرد 3.12 و دشاب یم بسانم تیفیک یاراد صخاش نیا رد رظن دروم .دنراد رارق یرادیاپ اتبسن رد یحاون رتشیب 8 هرامش لودج هب هجوت اب نیاربانب

.تسا قطانم نیا رد هدش هئارا یرهش تاعطق هزادنا نازیم ساسا رب هعلاطم نیا رد یرهش نكسم تیفیک رخا صخاش ماج تبرت ،دهشم یاه ناتسرهش اهنت هک دهد یم ناشن TOPSIS لدم زا هدافتسا اب شخب نیا رد هدمآ تسد هب جیاتن 98 و دنراد رارق یبولطم تیعضو رد تاعطق یگناد زیر ظاحل زا یرهش طاقن زا دص رد 88 ادودح هیردیح تبرت و .دشاب یم ینیبانیب تیفیک یاراد صخاش نیا رد یرهش یحاون لک زا دصرد .دنراد رارق یرادیاپ اتبسن رد یحاون رتشیب 8 هرامش لودج هب هجوت اب نیاربانب

TOPSIS لدم زا هدافتسا اب هدیزگرب یاه صخاش رد یوضر ناسارخ ناتسا یرهش طاقن نکسم تیعضو 6 هرامش لودج

مکارت هبتر تالیهست هبتر حلاصم هبتر ماود هبتر یگنادزیر هبتر 18 0.187 12 0.586 18 0.668 7 0.596 3 0.691 نكسدرب 9 0.392 13 0.583 15 0.670 19 0.323 16 0.326 دابیات 3 0.634 11 0.595 9 0.688 18 0.333 19 0.257 ماج تبرت 2 0.727 2 0.663 10 0.687 15 0.473 11 0.535 هیردیح تبرت

10 0.391 3 0.657 14 0.671 12 0.532 18 0.293 نارانچ 11 0.352 14 0.571 16 0.669 6 0.600 1 0.765 دابآ لیلخ 14 0.238 19 0.305 8 0.689 8 0.593 14 0.432 فاوخ 17 0.194 16 0.478 7 0.692 4 0.658 7 0.619 زگرد 16 0.199 17 0.366 19 0.667 11 0.540 10 0.541 راوختشر 6 0.495 7 0.650 13 0.680 14 0.488 8 0.586 راوزبس 13 0.262 8 0.635 2 0.724 13 0.498 13 0.434 سخرس 15 0.227 5 0.654 6 0.694 5 0.617 9 0.559 نامیرف 4 0.575 1 0.683 5 0.697 9 0.564 15 0.365 ناچوق 12 0.332 9 0.618 17 0.669 2 0.739 5 0.664 رمشاک 19 0.113 18 0.316 11 0.687 17 0.382 17 0.303 تالک 8 0.426 15 0.539 3 0.705 10 0.545 2 0.748 دابانگ 1 0.789 4 0.655 1 0.730 3 0.682 12 0.466 دهشم 7 0.436 10 0.611 12 0.680 1 0.771 4 0.669 تالو هم 5 0.567 6 0.650 4 0.702 16 0.444 6 0.627 روباشین

شهوژپ یاه هتفای و 21 ،نكسم و سوفن یمومع یاه یرامشرس جیاتن ،ناریا رامآ زکرم :عبنم

Page 12: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

1392 ناتسبات ،موس هرامش ،مجنپ لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 55

شهوژپ یاه هتفای :ذخام هدیزگرب یاه صخاش رد یوضر ناسارخ ناتسا یرهش طاقن نکسم تیعضو 2 هرامش لکش

هدنیازف یاضاقت هب خساپ اًمملسم ،تسه و هدوب یا هعماج ره یاهزاین نیرت یساسا زا یكی نكسم هكنیا هب هجوت اب همانرب ماظن کی نتشاد هكلب ،تسا زاین یدایز یناسنا یورین و ینامتخاس حلاصم ،هیامرس ،نیمز هب اهنت هن نكسم هب هجوت اب نیا ربانب .دراد ترورض رگید فرط زا اه شخب ریاس و نكسم شخب رد یگنهامه داجیا روظنم هب یزیر هدش یهد نزو یشزاس بیکرت یوضر ناسارخ یرهش طاقن رد نكسم تیفیک ییاهن صخاش ،هدش نایب یاه صخاش دحاو رد راوناخ دعب) یمکارت یاه هنارس لماش هک اه صخاش نیا .تسا قیقحت نیا رد هدش رکذ صخاش جنپ زا یا هنارس ،(ینوكسم دحاو رد قاتا دادعت و تیكلام رظن زا نكسم تیعضو هوحن ،ینوكسم دحاو هب رفن ،ینوكسم و ینوكسم دحاو رد هناخ زپشآ ،ینوكسم دحاو رد مامح ،زاگ و بالضاف ،بآ ،قرب)یحاون رد دوجوم تالیهست حلاصم و (حطس 9 رد)انب ماود نازیم ،(حطس 3 رد)یحاون حطس رد یگنادزیر ،(ینوكسم دحاو رد ییامرگ تالیهست .دشاب یم (حطس 3 رد)

Page 13: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

45 ...یرهش نکسم يفیک و يمک يبایزرا

اه نآ یدنب حطس هب VIKOR لدم زا هدافتسا اب و هدش یهد نزو 1 هرامش لودج رد AHP لدم زا هدافتسا اب.18 اهنت طقف تیاهن رد .تسا هدش هتخادرپ 1.88 و بولطم تیفیک یاراد صخاش نیا رد طاقن لک زا دصرد 20 و دنشاب یم طسوتم یتیفیک یاراد یحاون زا دصرد 9.81 و دشاب یم بولطم اتبسن تیفیک یاراد یرهش طاقن زا دصرد رتشیب 1 هرامش لودج هب هجوت اب نیاربانب .دنراد رارق بولطم ان و بولطم ان اتبسن تیعضو رد یحاون دصرد 8.11 یبسانم ان تیعضو رد رهش 1 هعاطم دروم رهش 38 عومجم زا یلو دنراد رارق الاب هب طسوتم رایسب تلاح رد یحاون یلک دوبهب تهج رد رتعیرس هچره تسا دیما دشاب یم ییاضف یتلادع یب یعون هدنهد ناشن دوخ نیا و دنراد رارق یگدنز تیفیک دوبهب و یعامتجا تلادع شرتسگ تهج رد مورحم یحاون صخالب ،هقطنم نیا نكسم تیعضو .دوش ماجنا مزال تامادقا

AHP لدم زا هدافتسا اب ییاهن یاه صخاش ریثات بیرض 7 هرامش لودج

یگنادزیر حلاصم صخاش یمکارت مکارت تالیهست ماود

8 91/0 1/0 82/0 311.0 ریثات بیرض 111.0

بیرض 0 شهوژپ یاه هتفای :عبنم یراگزاس

VIKOR لدم زا هدافتسا اب نکسم ییاهن صخاش رد یوضر ناسارخ ناتسا یرهش طاقن رد نکسم تیعضو 8 هرامش لودج

تیفیک حطس هبتر تیفیک هجرد رهش تیفیک حطس هبتر تیفیک هجرد رهش

1 0.30711 دهشم

بولطم

طسوتم 11 0.703674 ماج تبرت

12 0.764516 دابآ لیلخ 2 0.383484 دابانگ اتبسن

بولطم ان

13 0.767657 رمشاک 3 0.389947 سخرس 14 0.801085 نكسدرب 4 0.399709 روباشین بولطم اتبسن 5 0.504338 نامیرف

15 0.843515 نارانچ 16 0.8813 فاوخ 6 0.514807 ناچوق

بولطم ان 7 0.582966 هیردیح تبرت

طسوتم

17 0.890597 دابیات 18 0.91953 تالک 8 0.598466 زگرد 19 0.964251 راوختشر 9 0.64467 تالو هم 10 0.662891 راوزبس

شهوژپ یاه هتفای و 2198نكسم و سوفن یمومع یاه یرامشرس جیاتن ،ناریا رامآ زکرم :عبنم

Page 14: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

1392 ناتسبات ،موس هرامش ،مجنپ لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 55

ییاهن صخاش رد یوضر ناسارخ ناتسا یرهش طاقن تیعضو 3 هرامش لکش

یریگ هجیتن

،یطیحم نوگانوگ یاهراتخاس و فلتخم رصانع و ازجا زا لكشتم هک تسا یمومع هدیچیپ متسیس کی رهش و هتشاد رارق رگیدكی اب لباقتم طابترا رد اهراتخاس و رصانع ،ازجا نیا .دشاب یم ... و یدبلاک ،یداصتقا ،یعامتجا زا یوق كرد هب زاین و هدوب هدیچیپ رایسب رهش یارب یزیر همانرب نیاربانب .دنرگیدكی یاه شنکاو و شنک زا رثأتم .دشاب یم رتشیب نامز فرص و رگیدكی رب اه نآ رثأت و ریثأت و طابترا و فلتخم لئاسم و اه هفلوم تخانش دنمزاین عوضوم نیا هب نتخادرپ ،دشاب یم رهش ءازجا نیرتمهم زا یكی نكسم هكنیا هب هجوت اب

هجوت اب یتسیاب نآ دوبهب و نكسم لضعم هب نتخادرپ رگید ترابع هب .تسا هنیمز نیا رد یفیک و یمک یاه صخاش یسررب ور نیا زا .دریگ تروص داعبا ریاس رد هچ و یگنهرف ،یعامتجا ،یداصتقا ی هنیمز رد هچ یعامتجا یاهزاین هب

رد یلصا رازبا نیا .دشاب یم نكسم یگژیو تخانش یاهرازبا زا یكی ،(یفیک و یمک یاه صخاش) نكسم صخاش حیحص ماظن نیودت ،اه یزیر همانرب جیاتن یبایزرا ،یزیر همانرب و یراذگتسایس تهج بسانم هنیمز نكسم ثحب .دروآ یم مهارف ار یلیلحت بوچراچ هئارا و یزاس نكسم ور دنور اب دیلوت ی هویش رد رییغت و (8198)یضرا تاحالصا زاغآ اب ،هعسوت لاح رد روشک کی ناونع هب زین ناریا :1198 ،ناراكمه و نایماسح)تسا هدیدرگ هجاوم نكسم شخب رد صوصخب نآ تالكشم و ینیشنرهش شرتسگ هب

ار روشک لک یاه یراذگ هیامرس لک زا دصرد 01 یلا 01 نكسم شخب ناریا رد بالقنا زا سپ یاه لاس رد .(988 یا هدننک عناق باوج هتسناوتن هک تسا هدش لماش ار یلم صلاخان دیلوت زا دص رد 1 ات 1 هک هداد صاصتخا دوخ هب .دهدب شخب نیا رد دوجوم یاضاقت هب و یناسنا یورین ،ینامتخاس حلاصم ،هیامرس، نیمز هب اهنت هن نكسم هدنیازف یاضاقت هب خساپ یارب ساسا نیارب ریاس و نكسم شخب نیب یگنهامه داجیا روظنم هب بولطم یزیر همانرب ماظن کی نتشاد هكلب ،تسا زاین یروانف همانرب کی نیودت نیاربانب .(8 ،1198 ،یزیزع) تسا ضحم ترورض نكسم هدنروآ دوجو هب یازجا نیب و اه شخب

Page 15: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

55 ...یرهش نکسم يفیک و يمک يبایزرا

هب نكسم یاه صخاش . تسا نكسم فلتخم یازجا و داعبا لیلحت و هیزجت و ییاسانش دنمزاین شخب نیا رد عماج تسیز، یگنهرف ،یعامتجا ، یداصتقا فلتخم داعبا نایب یارب یرورض یرازبا و عماج همانرب کی یلصا هدولاش ناونع .(21 :1198،یعیفر) دنتسه رادروخرب نكسم یزیر همانرب رمارد یا هژیو هاگیاج زا ،نكسم یدبلاک و یطیحم نینچمه و 2198 لاس یاه هداد هب هجوت اب یفیک و یمک ظاحل هب نكسم تیعضو یبایزرا شهوژپ نیا زا فده .دوش یم هتخادرپ یزیر همانرب دنیآرف رد اه صخاش شقن و نآ تارثا و اه صخاش و نكسم هاگیاجو شقن یسررب ییاهن صخاش تفرگ رارق یسررب دروم نكسم یدبلاک و یعامتجا ،یداصتقا فلتخم یاه صخاش روظنم نیدب .دشاب یم حلاصم و انب ماود ،یگنادزیر ،تالیهست هنارس ،یمکارت یاه هنارس لماش رهش یحاون حطس رد نكسم تیفیک یرهش طاقن زا دصرد 1.88 و بولطم تیفیک یاراد صخاش نیا رد طاقن لک زا دصرد 20.81 اهنت طقف تیاهن رد رهش 38 عومجم زا .دنشاب یم طسوتم یتیفیک یاراد یحاون زا دصرد 9.81 و دشاب یم بولطم اتبسن تیفیک یاراد .دشاب یم ییاضف یتلادع یب یعون هدنهد ناشن دوخ نیا و دنراد رارق یبسانم ان تیعضو رد رهش 1 هعلاطم دروم شرتسگ تهج رد مورحم یحاون صخالب ،هقطنم نیا نكسم تیعضو یلک دوبهب تهج رد رتعیرس هچره تسا دیما .دوش ماجنا مزال تامادقا یگدنز تیفیک دوبهب و یعامتجا تلادع تاداهنشیپ و اهراکهار رد ریز تاداهنشیپ و اهراكهار نكسم ثحبم هب رتشیب هجوت ترورض و هتفرگ تروص هعلاطم داعبا مامت هب هجوت اب

.دوش یم هئارا عاضوا رت عیرس هچ ره دوبهب تهج داجیا و تاعالطا و رامآ ندومن زور هب و یروآ عمج قیرط زا نآ تالیهست و نكسم دوجوم عضو تخانش •

.نكسم و نیمز دروم رد یتاعالطا کناب کی •

هک تمیق نازرا یاه هناخ تخاس و نتسیرگن یدعب کت اب یاج هب نكسم یفیک تامازلا و یناسنا لیاسم ندومن • دیامن یم هجوت نكسم یمک و یداصتقا لیاسم هب اهنت و هدوسرف تفاب یزاسون و ءایحا یارب یا هنارای تالیهست تخادرپ اب رهش ۀدوسرف تفاب یزاسهب و یزاساب • .یرهش بسانمان نكسم یضاقتم دمآرد مک راشقا هب بسانم تیفیک اب نكسم هئارا و نیمز یزاس هدامآ • نیا ات دشاب دمآرد مک و طسوتم دارفا هژیو هب تلم تیرثکا یارب یعامتجا زاین کی ناونع هب نكسم نیمأت هب هجوت • .دوش هتفرگ رظن رد نآ یروآدوس و یراجت یاه هبنج اًافرص هک .نامتخاس یلم تاررقم ساسارب نردم یاه متسیس هب یزاس نامتخاس یتنس یاه متسیس زا رذگ • یریگولج و نكسم شخب تیعضو هب یشخب لداعت تهج رد کچوک یاهرهش رد اه یراذگ هیامرس و یزیر همانرب • دایز مکارت زا و مهارف یعامتجا تلادع یوس هب تکرح تابجوم ات ،گرزب یاهرهش رد رما نیا ۀیور یب هعسوت زا

.ددرگ هتساک گرزب یاهرهش رد نكسم نوزفا زور یاضاقت و تیعمج و هدوسرف تفاب یزاسون و ءایحا یارب یا هنارای تالیهست تخادرپ اب رهش ۀدوسرف تفاب یزاسهب و یزاساب • .یرهش بسانمان

Page 16: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

1392 ناتسبات ،موس هرامش ،مجنپ لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 55

.تیفیک همیب یاه هنیزه زا یشخب تخادرپ قیرط زا ینوكسم یاهدحاو زاس و تخاس تیفیک زا تیامح • .نامتخاس یلم تاررقم ساسارب نردم یاه متسیس هب یزاس نامتخاس یتنس یاه متسیس زا رذگ •

عبانم ،یزاسرهش و نكسم ترازو .رشان ،لوا دلج .ناریا رد نکسم هعسوت یاهتسایس و رانیمس تالاقم هعومجم ،(2198)امه ،روآ تخب

.نارهت .نارهت ،تمس ،نکسم یزیر همانرب ،(2198)اضردمحم ،یدمحمروپ

هلحم :یدروم هنومن ناریا رد یمسرریغ نکسم یاه صخاش یسررب (2198) دمحم ،هریم و کنارف ،ینیدلا فیس ؛ نیسح ،داژن یمتاح . 12 هرامش ، ییایفارغج یاه شهوژپ ،مق دابآ خیش

.نارهت موس پاچ ،هاگآ تاراشتنا ،ناریا رد ینیشن رهش ،(1198)نارگید و خرف نایماسح

.نارهت ،نیون ملع تاراشتنا ،یا هیحان و یرهش یزیر همانرب رب دیکأت اب ایفارغج رد لدم دربراک ،(2198)یوسوم .نسح ،این تمكح

.نارهت ،موس پاچ ،تمس تاراشتنا ،نکسم یزیر همانرب ،(3198) اضر دمحم ،یدمحم روپ لالد

ایفارغج دشرا یسانشراک همان نایاپ ،نآ یتآ یزیر همانرب و دزی رهش رد نکسم یفیک و یمک یاه صخاش یسررب ،(8198)یدهم ،ناقهد .دزی هاگشناد ،یرهش یزیر همانرب و

تالاقم هعومجم ،یزاسرهش اهرایعم ساسارب نکسم یوگلا اب هطبار رد نکسم و هعسوت یاه تسایس یبایزرا ،(2198)دمحم ،یلوسر .لوا دلج ،ناریا رد نكسم هعسوت رانیمس نیموس

.نارهت ،نكسم و نیمز یلم نامزاس ،نكسم داصتقا یشزومآ تالاقم هعومجم ،نکسم داصتقا ،(1198)ونیم ،یعیفر

28 هرامش ،نكسم داصتقا نتلوب ،نکسم یللملا نیب یاه صخاش ،(1198)یلع ،ینگچ ؛ونیم ،یعیفر

ات زاین دروم نکسم ینیب شیپ و هغارم رهش رد نکسم یفیک و یمک تارییغت یسررب ،(2198)هللا اطع ،ناشفارز و هلا تمارک ،یرایز

.2198 ناتسمز و زییاپ ،هعسوت و ایفارغج هلجم ،2441 لاس

هسلج نیمتسیب بوصم ناناوج یلم نامزاس ،ناناوج نکسم یهدناماس همانرب ،(9198)یزاسرهش نكسم ترازو و ناناوج یلم نامزاس 91 هام ید ناناوج یلاع یاروش

.11 ۀرامش ،نارهت هاگشناد ،ابیز یاهرنه هیرشن ،ناریا رد ییاتسور نکسم یرامعم یاه صخاش ،(2198)نسحم ،روپ یپیترس

1 و1 هرامش 88 لاس ، یسایس تاعالطا همانهام ،یگنهرف و یداصتقا داعبا و نکسم هلأسم ،(8198)دیشرف ،ربمیس

.لوا باچ،یرهش یزیر همانرب و شزادرپ تکرش ،یدهاز زیورپ همجرت ،رهش تیریدم ،(3198)یج ،امیچریباش

.نارهت ،ناریا تعنص و ملع هاگشناد تاراشتنا ،یرهش یزیر همانرب ینابم رب یا همدقم ،(9198)لیعامسا ،هعیش

.مراهچ پاچ ،یهاگشناد رشن زکرم ،یرهش داصتقا هب یدمآ رد ،(8198)دیعس ،شوکرد نیدباع

.99 هرامش ابیز یاهرنه هیرشن ،ناریا یرهش نکسم یاه صخاش ینوگ رگد و هاگیاج رب یلیلحت (1198) یدهم دمحم ،یزیزع

.11 هرامش ،ابیز یاهرنه هیرشن ،کمران هلحم :یدروم هعلاطم ،رادیاپ ینوکسم هلحم ،(1198)یدهم دمحم ،یزیزع

. دورهاش یتعنص هاگشناد رشان ،هرایعم دنچ یریگ میمصت (3198)دمحم ییاطع

رد نكسم ۀعسوت رانیمس نیموس تالاقم هعومجم ،یرهش یسانش هعماج دید زا نکسم یگنهرف یعامتجا داعبا (2198)دیجم ،سانشراک .مود دلج ،ناریا

امنهار داتسا ، یرهش یزیر همانرب و ایفارغج دشرا یسانشراک همانایاپ ،ناشاک رهش نکسم ییایفارفج لیلحت ،(1198) یلع ،روپ میرک . ناهفصا هاگشناد ،یثراو اضر دیمح رتکد

Page 17: فضایی عدالت به یابی دست رویکردی جهت ارزیابی کمی و کیفی ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_666567_b165710f0e599ace91...هدف

55 ...یرهش نکسم يفیک و يمک يبایزرا

و ایفارغج، دشرا یسانشراک همانایاپ،(لیبدرا رهش یدروم هعلاطم)هدنیازف هعسوتاب یاهرهشرد نکسم یزیر همانرب ،(8198)میحر ،یتوهال .نارهت،یرامعم و رنه هدكشناد ،سردم تیبرت هاگشناد ،یرهش یزیر همانرب

.هجدوب و همانرب نامزاس تاراشتنا ،یعامتجا – یداصتقا كرادم زکرم ۀمجرت ،نکسم یعامتجا داعبا ،(9898)سابع ،ربخم

21 ناریا رامآ زکرم ،نکسم و سوفن یمومع یاه یرامشرس جیاتن ،(2198)ناریا رامآ زکرم

داینب ،بالقنا و نكسم همانلصف ،«(مالیا رهش) نکسم ۀعسوت یزیر همانرب رد یعامتجا یاه صخاش شقن یسررب ،(9198)دیعس ،یكلم .نارهت ،108 ۀرامش ،یمالسا بالقنا نكسم

.1هرامش ،ابیز یاهرنه هلجم ،یرهش نکسم ینواعت و نواعت توافت ،(1198)داشرف ،نایرون

.دهشم ،زاپ تاراشتنا ،ناسارخ رد نکسم ،(1198)همطاف ،یقوثوKonadu,K. (2001). A Survey of Housing Condition and Characterizes in Accra: An African City. London:

Elsevier Ltd. Vol. Page 25. Mahbubur, Mohammed (2002). Bastee Eviction and Housing Rights: A case of Dhaka Bangladesh .Blackwell

City Reader. Knapp,E(1992) Housing Problem in Third World ; University of Stuttgart . UNCHS(1999).Cities and Home for All: The Habitat Agenda. UNCHS,Nairobi