คํามูล เปนคําที่มีความหมายชัดเจนในตัว อาจเปนคําพยางคเดียวหรือคําหลายพยางค

เปนคําไทยแทหรือนํามาจากภาษาอื่นก็ได การนําคํามูลตั้งแต 2 คําขึ้นไป มาประสมกันทําใหเกิด

คําใหม มีความหมายใหม โดยคํามูลบางคําสามารถนําไปประสมเปนคําใหมไดหลายคํา จึงทําให

เกิดขอสงสัยวา คํามูลเกี่ยวกับอวัยวะคําใดสามารถนําไปประสมกับคํามูลอ่ืน แลวทําใหเกิด

คําประสมไดมากที่สุด จึงทําการสํารวจขอมูลจากแหลงการเรียนรูตางๆ เพื่อใหรูคําตอบที่ถูกตอง

ขั้นตอนที่ 1

การตั้งประเด็นคําถามและสมมติฐานLearning to Question

½ƒ¡·Óâ¤Ã§§Ò¹·Õè 3ทําเองไดภาคเรียนที่ 1

การสร างคําประสมจากคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ

นักเรียนลองชวยกันสังเกตคําประสมจากคํามูลบนกระดานสิครับ

ทุกคํามีคํานําหนาที่เกี่ยวกับอวัยวะครับ

แลวคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะคําใดท่ีนํามาประสมคําไดมากที่สุดคะ

โครงงานภาษาไทย ม. 2 35

ฉบับเฉลย

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

»ÃÐ⪹�·Õè¤Ò´Ç‹Ò¨Ðä´ŒÃѺ

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

»ÃÐà´ç¹¤Ó¶ÒÁ

ÊÁÁµÔ°Ò¹

โครงงานภาษาไทย ม. 236

ฉบับเฉลย

1. คํามูลเกี่ยวกับอวัยวะมีอะไรบาง 2. คํามูลเกี่ยวกับอวัยวะคําใดที่นํามาสรางเปนคําประสมไดมากที่สุด

หัว เปนคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะที่นํามาสรางเปนคําประสมไดมากที่สุด

1. รูจักคํามูลและคําประสมตางๆ 2. นําคํามูลและคําประสมไปใชในชีวิตประจําวันไดถูกตอง 3. เลือกใชคํามูลและคําประสมไดถูกตอง เหมาะสมกับโอกาสตางๆ

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

͋ҹ˹ѧÊ×Í

¶ÒÁ¼ÙŒÃ ÙŒ

¢ŒÍÁÙÅ·Õè ä´Œ¨Ò¡¡ÒÃÊ׺¤Œ¹

ขั้นตอนที่ 2

การสืบคนความรูและสารสนเทศ Learning to Search

ÍÔ¹à·ÍÃ�à¹çµ

โครงงานภาษาไทย ม. 2 37

ฉบับเฉลย

คํามูล คือ คําที่เกิดจากการประสมของโครงสรางคําและมีความหมาย ผูฟงและผูอานฟงแลวอานแลว

เขาใจวาหมายถงึอะไร สิง่ใด หรอือยางไร คําน้ันจะเปนคําไทยหรือคําทีม่าจากภาษาอ่ืนก็ได แตคํามูลแตละคาํ

จะมีความหมาย คํามูลคําหนึ่งมักมีความหมายอยางหนึ่ง แตมีอยูบางที่คําคําเดียว รูปลักษณอยางเดียวมีหลาย

ความหมาย

ที่มา : th.wikipedig.org/wiki/คํามูล

คําประสม เปนคําที่สรางจากคํามูลที่มีความหมายตางกัน ไมเกี่ยวของกันมารวมกันเปนคําเดียว

และมีความหมายใหมเกิดขึ้น ซึ่งอาจยังคงเคาความหมายเดิมอยู หรืออาจเปลี่ยนแปลงไปก็ได

คําประสมเกิดจากการประสมคําชนิดใดก็ไดแลวแตความหมายที่ตองการ เมื่อประสมแลวจะเกิดเปน

คําชนิดใดนั้นขึ้นอยูกับความหมายและการใชคําหรือขึ้นอยูกับหนาที่ของคํา ไมจําเปนวาเม่ือประสมคําชนิดใด

จะตองเปนคําชนิดนั้น

ที่มา : ฟองจันทร สุขยิ่ง และคณะ. [ม.ป.ป.]. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย : หลักภาษาและการใชภาษา ม.2. พิมพครั้งที่ 2.

กรุงเทพมหานคร : อักษรเจริญทัศน.

ตัวอยางคํามูลที่นํามาประสมคํา

● คํามูลที่ใชเรียกเครือญาติ เชน

- พอ เชน พอครัว พอคุณ พอตา เปนตน

- แม เชน แมเจา แมชี แมทัพ เปนตน

● คํามูลที่ใชเรียกชื่อสัตว เชน

- ชาง เชน ชางงวง ชางนอย ชางนํ้า เปนตน

- นก เชน นกยูง นกรู นกตอ เปนตน

● คํามูลที่ใชเรียกธรรมชาติ เชน

- ดิน เชน ดินเปรี้ยว ดินรวน ดินขาว เปนตน

- นํ้า เชน นํ้าปลา นํ้าพริก นํ้าตก เปนตน

● คํามูลที่ใชเรียกอวัยวะ เชน

- หนา เชน หนากาก หนาหนา หนามดื เปนตน

- ตา เชน ตาฟาง ตาคาง ตาหวาน เปนตน

● คํามูลที่ใชเรียกเครื่องใช เชน

- ตู เชน ตูเกม ตูเย็น ตูเพลง เปนตน

- ชอน เชน ชอนสอม ชอนชา ชอนโตะ เปนตน

ที่มา : คุณครูมณี สุจิรารัตน สอนวิชาภาษาไทย

คํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ

คําประสมที่เกิดจากคํามูล

1. หัว หัวใจ หัวเรื่อง หัวหนา หัวสูง หัวคํ่า หัวเขา หัวมุม ... ฯลฯ

2. ตา ตาถั่ว ตาฟาง ตาราง ตาปลา ตาแฉะ ตาตุม ตาคม ... ฯลฯ

3. หู หูตึง หูผึ่ง หูแวว หูรูด หูหนวก หูทิพย หูเฝอน ... ฯลฯ

4. ปาก ปากกา ปากแข็ง ปากเปยก ปากคํา ปากบอน ปากคอ ปากเสียง ... ฯลฯ

5. หนา หนากาก หนาปด หนาเสีย หนามา หนาซีด หนาบึ้ง หนาเลือด ... ฯลฯ

6. คอ คอแข็ง คอปาด คอพอก คอซอง คอหนัง คอขวด คอตก ... ฯลฯ

7. อก อกตรม อกไก อกตั้ง อกแตก อกเตา อกหัก อกรอง ... ฯลฯ

8. ทอง ทองกาง ทองถิ่น ทองเดิน ทองเสีย ทองรวง ทองผูก ทองเรื่อง ... ฯลฯ

9. มือ มือขึ้น มือบอน มือไว มือหนัก มือใหม มือปน มือดี ... ฯลฯ

10. ขา ขาไก ขาขวิด ขาพับ ขามา ขาหนีบ ขาหยั่ง ขาออน ... ฯลฯ

1. ศึกษาความรูเกี่ยวกับคํามูลและคําประสม จากหนังสือเรียน และแหลงขอมูลสารสนเทศ

2. คดัเลอืกคํามูลเกีย่วกบัอวยัวะ 10 คาํ แลวคนหาคาํประสมทีเ่กดิจากคาํมลูเกีย่วกบัอวยัวะ จากพจนานุกรม

ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 หรือแหลงขอมูลสารสนเทศ

3. นําคําประสมที่รวบรวมได มาจําแนกตามคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะที่เลือกไวทั้ง 10 คํา ตามตัวอยาง ดังนี้

4. นับจํานวนคําประสมที่เกิดจากคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะของแตละคํา บันทึกลงในตาราง แลวสรุปผล

การศึกษาคนควา

5. นําคําประสมที่เกิดจากคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ มาจัดทําเปนสมุดภาพคําประสม โดยจัดทําเปน

Mind Mapping

ตาราง การจําแนกคําประสมที่เกิดจากคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ

ÇÔ¸Õ´Óà¹Ô¹¡ÒÃ

โครงงานภาษาไทย ม. 238

ฉบับเฉลย

คํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ

จํานวนคําประสมที่เกิดจากคํามูล (คํา)

……………………………………. ……………………………………………………………

……………………………………. ……………………………………………………………

……………………………………. ……………………………………………………………

……………………………………. ……………………………………………………………

……………………………………. ……………………………………………………………

คํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ

จํานวนคําประสมที่เกิดจากคํามูล (คํา)

……………………………………. ……………………………………………………………

……………………………………. ……………………………………………………………

……………………………………. ……………………………………………………………

……………………………………. ……………………………………………………………

……………………………………. ……………………………………………………………

ตาราง สรุปจํานวนคําประสมที่เกิดจากคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ

ผลจากตาราง พบวา

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................

ตรงตามสมมติฐาน ไมตรงตามสมมติฐาน

เพราะ ...............................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................

¼Å¡ÒôÓà¹Ô¹¡ÒÃ

ÊÃػͧ¤�¤ÇÒÁÃÙŒ

µÃǨÊͺ¢ŒÍÊÃØ»¡ÑºÊÁÁµÔ°Ò¹

ขั้นตอนที่ 3

การสรุปองคความรูLearning to Construct

โครงงานภาษาไทย ม. 2 39

ฉบับเฉลย

หัว เปนคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะที่นํามาสรางเปนคําประสมได 97 คํา รองลงมา คือ หนา 95 คําตา 74 คาํ ปาก 52 คาํ ทอง 38 คาํ มือ 34 คํา คอ 33 คํา ห ู27 คํา ขา 20 คํา และอก 11 คาํตามลําดับ ดังนั้น จึงสรุปไดวา หัวเปนคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะที่นํามาสรางเปนคําประสมไดมากที่สุด

✓

1. หัว 97

2. ตา 74

3. หู 27

4. ปาก 52

5. หนา 95

6. คอ 33

7. อก 11

8. ทอง 38

9. มือ 34

10. ขา 20

คํามูลเกี่ยวกับอวัยวะที่นํามาสรางเปนคําประสมไดมากที่สุด คือ คําวา หัว

Ẻ¡ÒùíÒàʹÍâ¤Ã§§Ò¹

ชื่อโครงงาน ...................................................................................................................................................................................................................................

ชื่อผูจัดทํา ........................................................................................................................................................................................................................................

ที่มาและความสําคัญ ..........................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

วิธีการดําเนินงาน ...................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

ผลที่ได .................................................................................................................................................................................................................................................

ขอเสนอแนะ .................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................

ÇÔ¸Õ¡ÒùíÒàʹÍ

ขั้นตอนที่ 4

การสื่อสารและนําเสนออยางมีประสิทธิภาพLearning to Communicate

การสรางคําประสมจากคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ

1) ศึกษาความรูเกี่ยวกับคํามูลและคําประสม จากหนังสือเรียน และแหลงขอมูลสารสนเทศ 2) คัดเลือกคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ 10 คํา แลวคนหาคําประสมที่เกิดจากคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ จากแหลงขอมูลตางๆ3) นําคําประสมที่รวบรวมได มาจําแนกตามคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะที่เลือกไวทั้ง 10 คํา4) นับจํานวนคําประสมที่เกิดจากคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะของแตละคํา บันทึกลงในตาราง แลวสรุปผลการศึกษาคนควา

5) นําคําประสมที่เกิดจากคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ มาจัดทําเปนสมุดภาพคําประสม

โครงงานภาษาไทย ม. 240

ฉบับเฉลย

1. การทํารายงาน2. การจัดนิทรรศการ3. การนําเสนอผลงานโดยใชสื่อคอมพิวเตอร

ปรีชญา แซจัน และกันตยา หงษทอง คาํมลูเปนคาํทีม่คีวามหมายชดัเจนในตวั อาจเปนคาํพยางคเดยีวหรอืคาํหลายพยางค เปนคําไทยแทหรือนํามาจากภาษาอื่นก็ได การนําคํามูลตั้งแต 2 คําขึ้นไป มาประสมกันทําใหเกิดคําใหม มีความหมายใหม โดยคํามูลบางคําสามารถนําไปประสมเปนคําใหมไดหลายคํา จึงทําใหเกิดขอสงสัยวา คํามูลเกี่ยวกับอวัยวะคําใดสามารถนําไปประสมกับคํามูลอื่น แลวทําใหเกดิคาํประสมไดมากทีส่ดุ จงึทาํการสาํรวจขอมูลจากแหลงการเรียนรูตางๆ เพือ่ใหรูคําตอบทีถ่กูตอง

หัว เปนคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะที่นํามาสรางเปนคําประสมไดมากที่สุด ในการหาขอมูล ควรหาจากแหลงขอมูลที่หลากหลาย เพื่อใหไดขอมูลที่สมบูรณ ถูกตอง และชัดเจน

(ติดภาพผลงานที่ไดจากโครงงาน)

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

ªÔ鹧ҹ·Õè¹ÓàʹÍ

»ÃÐ⪹�µ‹Íµ¹àͧ

»ÃÐ⪹�µ‹Í¤Ãͺ¤ÃÑÇ

»ÃÐ⪹�µ‹ÍªØÁª¹

ขั้นตอนที่ 5

การบริการสังคมและจิตสาธารณะLearning to Serve

โครงงานภาษาไทย ม. 2 41

ฉบับเฉลย

1. นําสมุดภาพคําประสมไปใชเปนสื่อการเรียนการสอนเรื่อง คํามูล และคําประสม 2. สามารถนําความรูที่ไดรับไปประยุกตใชในการใชคําใหถูกตองและเหมาะสมได

- นําสมุดภาพคําประสมไปไวในหองสมุดประชาชน เพื่อเผยแพรใหคนในชุมชน ใชคําในการสื่อสารไดถูกตอง เหมาะสม

- นําความรูจากสมุดภาพคําประสมไปใชสื่อสารกับสมาชิกในครอบครัว ทําใหเกิดความรูความเขาใจ และสามารถนําคําไปใชไดถูกตอง

ขึ้นอยูกับ

ดุลยพินิจข

องครูผูส

อน

การสรางคําประสมจากคํามูลเกี่ยวกับอวัยวะ

คําชี้แจง : ให ผูสอน สังเกตพฤติกรรมของนักเรียน แลวขีด ✓ ลงในชองที่ตรงกับระดับคะแนน

ตารางเกณฑการประเมิน

แบบประเมิน

รายการประเมิน ระดับคะแนน

4 (ดีมาก) 3 (ดี) 2 (พอใช) 1 (ปรับปรุง)

1. การตั้งประเด็นคําถาม

2. การตั้งสมมติฐาน

3. การสืบคนความรู

4. การสรุปองคความรู

5. การนําเสนอผลงาน

6. การบริการสังคมและจิตสาธารณะ

รวม

รายการประเมิน คําอธิบายระดับคุณภาพ / ระดับคะแนน

4 (ดีมาก) 3 (ดี) 2 (พอใช) 1 (ปรับปรุง)

1. การตั้งประเด็นคําถาม

2. การตั้งสมมติฐาน

3. การสืบคนความรู

4. การสรุปองคความรู

5. การนําเสนอผลงาน นําเสนอผลงานดวยวิธีการที่หลากหลายเหมาะสมและมีความนาสนใจ

นําเสนอผลงานดวยวิธีการที่หลากหลาย เหมาะสม แตไมคอยนาสนใจ

นําเสนอผลงานดวยวิธีการที่ไมหลากหลาย แตมีความเหมาะสมและนาสนใจ

นําเสนอผลงานดวยวิธีการที่ไมหลากหลาย และไมคอยนาสนใจ

6. การบริการสังคมและจิตสาธารณะ

บอกประโยชนที่ไดรับจากการทําโครงงานไดถูกตอง ชัดเจน ครบทัง้ 3 ประเด็น คือ1. ตอตนเอง2. ตอครอบครัว3. ตอชุมชน

บอกประโยชนที่ไดรับจากการทําโครงงานไดถูกตองเปนสวนใหญทั้ง 3 ประเด็น

บอกประโยชนที่ไดรับจากการทําโครงงานไดถูกตอง ชัดเจน 2 ประเด็น

บอกประโยชนที่ไดรับจากการทําโครงงานไดถกูตอง ชดัเจน 1 ประเดน็

โครงงาน

ผูประเมิน ครู ผูปกครอง เพื่อน

ดูเกณฑการประเมินจากโครงงานที่ 1 - 2

โครงงานภาษาไทย ม. 242

ฉบับเฉลย

ขึ้นอยูกับดุลยพินิจของครูผูสอน