sertifika no: kÜnye rnekt

Bu kitabın tamamının ya da bir kısmının, kitabı yayınlayan şirketin önceden izniolmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ileçoğaltılması, yayımlanması ve depolanması yasaktır. Bu kitabın tüm hakları

WORKWIN Yayıncılık’a aittir.

TYT COĞRAFYASORU BANKASI

KÜNYESertifika No: 46063

YAZAR&

GRAFİKWORKWIN

ISBN 978-605-74224-2-2

BASKIYERİ

ve CİLT

Yeni Devir Matbaacılık veGazetecilik A.ŞMatbaa Sertifika No: 15732

İLETİŞİM

www.workwin.netinfo@workwin.networkwinyayinlariWorkwinSerisiworkwinyayinlariworkwinyayinlari

0 (850) 811 77 66

Buma Pazarlama A.Ş.0212 982 [email protected]

GENELDAĞITIM

ÖRNEKTİR

SUNUŞSevgili Öğrenciler,

Zaman hızla akıyor, devir değişiyor. Her şeyin değiştiği bu sistemde sınavlar ve sorular da değişip kendini yeniliyor. Merkezî sınavlarda artık ‘‘YENİ NESİL’’ sorular soruluyor. Biz de ‘‘WORKWIN YAYINLARI’’ olarak bu yeniliğin bilinciyle ‘‘% 100 YENİ NESİL SORULAR’’dan oluşan bu kitabı hazırladık. Bu kitapta sizin yeni nesil soru ihtiyacınızı bütünüyle karşılamak istedik. Bununla da kalmadık, yeni nesil soruları kategorize ederek;

Kolay seviyedeki sorularla öncelikle yeni nesil soru mantığını kavramanızı,

Orta seviyedeki sorularla konuları pekiştirmenizi,

Zor seviyedeki sorularla da donanımlı bir şekilde sınava hazır hâle gelmenizi hedefledik.

Elinizdeki kitabın hazırlanışında sınava dönük işlevi olan ve tüm noktaları kapsayıcı bir format benimsenmiştir:

% 100 yeni nesil

İçerik ve biçim zenginliği

Özgün ve öncü nitelik

Dijital zenginlik

Rehberlik destekli anlayış

Konuşan renklerle konum belirleme

Sınava hazırlık yolunda size yardımcı olacağını düşündüğümüz bu kitaptan gereken faydayı sağlamanız dileğiyle…

Sloganımız, adımızda gizli: WORKWIN

Orta

Kolay

Zor

ÖRNEKTİR

İÇ İNDEK İLER 1. ÜNİTE

Doğa - İnsan ve Coğrafya ............................................................................................................................................................................................................ 4

Dünya’nın Şekli ve Sonuçları ....................................................................................................................................................................................................... 10

Dünya’nın Hareketleri ..................................................................................................................................................................................................................... 14

Coğrafi Konum .................................................................................................................................................................................................................................. 28

Harita Bilgisi ........................................................................................................................................................................................................................................ 40

Atmosfer, Hava Durumu, İklim ................................................................................................................................................................................................... 54

İklim Elemanları - Sıcaklık ............................................................................................................................................................................................................ 58

Basınç ve Rüzgârlar ......................................................................................................................................................................................................................... 66

Nem ve Yağış ...................................................................................................................................................................................................................................... 74

Yeryüzünde İklim Tipleri ............................................................................................................................................................................................................... 80

Türkiye’nin İklimi .............................................................................................................................................................................................................................. 88

Yerkürenin Oluşumu, Yapısı ve Jeolojik Zamanlar ........................................................................................................................................................... 96

Kayaçlar ve Topoğrafya ................................................................................................................................................................................................................. 100

İç Kuvvetler ......................................................................................................................................................................................................................................... 102

Dış Kuvvetler ....................................................................................................................................................................................................................................... 110

Türkiye’nin Yer Şekilleri .................................................................................................................................................................................................................. 122

Dünya’da Sular ................................................................................................................................................................................................................................... 130

Türkiye’de Sular ................................................................................................................................................................................................................................. 134

Dünya’da Topraklar .......................................................................................................................................................................................................................... 140

Türkiye’de Topraklar ........................................................................................................................................................................................................................ 144

Dünya’da ve Türkiye’de Bitkiler .................................................................................................................................................................................................. 148

2. ÜNİTE

Dünya’da Yerleşme .......................................................................................................................................................................................................................... 154

Türkiye’de Yerleşme ......................................................................................................................................................................................................................... 158

Dünya’da Nüfus ................................................................................................................................................................................................................................. 162

Türkiye’de Nüfus ............................................................................................................................................................................................................................... 170

Dünya’da ve Türkiye’de Göçler ................................................................................................................................................................................................... 176

Ekonomik Faaliyetlerin Sınıflandırılması ................................................................................................................................................................................ 182

3. ÜNİTE

Bölge Sınıflandırması ...................................................................................................................................................................................................................... 186

Ulaşım Yolları ....................................................................................................................................................................................................................................... 192

4. ÜNİTE

Dünya’da ve Türkiye’de Doğal Afetler ...................................................................................................................................................................................... 198

Cevap Anahtarı .................................................................................................................................................................................................................................. 206

ÖRNEKTİR

TEST - 1

4 Coğrafya Soru Bankası

1. ÜNİTE

Doğa - İnsan ve Coğrafya

1. Aşağıdakigörseldedünyaekosisteminioluşturandörttemelortamverilmiştir.

Yukarıda verilen görsele göre aşağıdakilerden hangisidünyaekosisteminioluşturandörttemelortamdanbiride-ğildir?

A) Litosfer

B) Biyosfer

C) Atmosfer

D) Hidrosfer

E) Astenosfer

2. Aşağıdakilerdenhangisicoğrafyanınaraştırmave incele-mekonularıarasındayeralmaz?

A) AralGölü’nünalanınınsonyıllarda%80oranındaküçül-mesininfloravefaunayaolanetkisi

B) HawaiAdası’nınnasıloluştuğu

C) PamukkaletravertenlerininTürkiyeekonomisineolanet-kisi

D) İmparatorpenguenleri ileAdeliepenguenleriarasındakifarklar

E) SüveyşKanalı’nındünyadenizulaşımındakirolü

3. Kanada’nınkuzeyiveGrönlandAdası’ndayaşayanEskimolarigloadıverilenbuzdanevlerdeyaşayıp,balıklabeslenirken;Amazonhavzasındakiyerlileriseağaçtanveyasazlıklardanyapılmışevlerdeyaşayıp,çeşitlisebzevemeyvelerlebesle-nirler.

Eskimo ve yerlilerin yaşamlarının farklı olmasının temelsebebiaşağıdakilerdenhangisidir?

A) Kültürlerininfarklıolması

B) Diniinançlarınınfarklıolması

C) Doğalortamlarınınfarklıolması

D) Gelişmişlikdüzeylerininfarklıolması

E) Sukaynaklarınınfarklıolması

4. Aşağıdakisorulardanhangisinincevabı fiziki coğrafyanınkonularıarasındayeralmaz?

A) İstanbulveÇanakkaleBoğazlarınınnasıloluştuğu

B) Denizveokyanuslardayaşayancanlılarınbüyükçoğun-luğununneden0-200metrelerarasındabulunduğu

C) 2013yılındaFilipinlerdemeydanagelenHaiyankasırga-sınınnasıloluştuğu

D) İçAnadoluBölgesi’ndedokularınagörehangi tip kırsalyerleşmelerinyaygınolduğu

E) VanGölü’nünsularınınnedensodalıolduğu

5.

Toprağınilkhâlikayaçlardır.Kayaçlarfiziksel(mekanik)veyakimyasalyollarlaçözülürveincemillimalzemeyedönüşür.Dahasonra içerisinehavanınvesuyungirmesiyle topraktahayatbaşlarvetoprakbirçokcanlıyaevsahipliğiyapar.

Yukarıdaanlatılandoğaolayıhangidoğalortamdagerçek-leşmektedir?

A) Atmosfer

B) Litosfer

C) Biyosfer

D) Hidrosfer

E) Zooloji

6. Oluşumundainsanemeğiveyakatkısıolmaksızınkendiliğin-denoluşmuşunsurlaradoğalunsurdenir.

Bunagöre,aşağıdakilerdenhangisidoğalunsurdeğildir?

A) SümelaManastırı

B) TortumŞelalesi

C) IhlaraVadisi

D) PamukkaleTravertenleri

E) Ölüdeniz

ÖRNEKTİR

TEST - 1

5Coğrafya Soru Bankası

Doğa - İnsan ve Coğrafya

7. Hidrografya;suküreyimeydanagetirenyeraltısuyu,akarsu,göl,denizveokyanusgibiçeşitlisuortamlarınıvebunlarındağılımınıinceler.

Aşağıdaki bilimlerden hangisi hidrografyaya yardımcı bi-limlerarasındayeralmaz?

A) Limnoloji

B) Meteoroloji

C) Hidrojeoloji

D) Potamoloji

E) Oseonografya

8. Coğrafyanınengeneltanımıaşağıdakilerdenhangisidir?

A) Çevremizdemeydanagelendoğaolaylarınınnedenvesonuçlarınıaçıklayanbirbilimdir.

B) Canlılarınbirbirleriyleveçevresiyleolanilişkisiniaçıkla-yanbirbilimdalıdır.

C) Çevremizdemeydanagelendoğaolaylarınınnedenvesonuçlarını araştıran veaynı zamanda insanların doğalortamlakarşılıklıilişkisiniaçıklamayaçalışanbirbilimdir.

D) Nüfusun yapısını, niteliğini, sosyoekonomik özellikleriniincelenbirbilimdir.

E) İnsanfaaliyetlerinindoğalortamüzerindekietkisiniaraş-tıranbirbilimdir.

9. Mekânabağlıtümolaylarıkendimetotveteknikleriylearaş-tıranmoderncoğrafyanınbeş temelunsuruvardır.Bubeşunsurlacoğrafya,diğerbilimdallarındanayrılır.

Aşağıdakilerden hangisi coğrafyanın beş temel unsuruarasındayeralmaz?

A) Konum

B) Mekan(Yer)

C) Hareket

D) Bölge

E) Tarih

10.

• YeniÇağ’dayaşamıştır.

• Çizdiğidünyaharitasıilecoğrafyanıngelişiminekatkısağlamıştır

• Kitab-ıBahriyeadlıeserivardır.

Yukarıdatanıtılanvecoğrafyanıngelişiminekatkısağlayanbiliminsanıaşağıdakilerdenhangisidir?

A) PiriReis

B) KatipÇelebi

C) EvliyaÇelebi

D) Batlamyus

E) SeydiAliReis

11. İnsanlarınmeskenyapımındakullandığımalzemedoğalçev-reşartlarınagörefarklılıkgösterir.

Aşağıda verilenmesken yapımında kullanılanmalzeme-lerdenhangisiüzerindeçevreninetkisienazdır?

A) Taş

B) Beton

C) Kerpiç

D) Buz(İglo)

E) Ahşap

12. Aşağıdakiinsanfaaliyetlerindenhangisinindoğalçevrededeğişikliğenedenolmasıbeklenmez?

A) Tarımsalverimiartırmakiçinkimyasalgübrevetarımila-cınınkullanımınınyaygınlaşması

B) Gölübesleyenbirakarsuyunyatağınındeğiştirilmesi

C) Sanayiveevselatıksularınarıtılmadanakarsuveyade-nizlereakıtılması

D) Ormanlarıntahripedilerektarımalanınadönüştürülmesi

E) Sağlıklıbeslenmekiçinorganiktarımınyaygınlaştırılması

ÖRNEKTİR

TEST -


Doğa - İnsan ve Coğrafya2

1. CoğrafyaöğretmeniöğrencilerineAbantGölüveçevresineincelemegezisidüzenlemiştir.

(I)YolculukesnasındaTürkiye’ninenuzuntünellerindenbiriolanBoluDağı tünelindengeçmişlerdir. (II)GeziesnasındaöğretmenAbantGölü’nünheyelansetgölüolduğunusöyle-miştir.(III)Heyelansetgöllerinin,heyelankütlesininbirvadi-ninönünükapatıparkasındaoluşançukurluğasularınbirik-mesiyleoluştuğunu,(IV)ülkemizdeyerşekillerininengebeliveyağışın fazlaolduğuKaradenizBölgesi’ndebuoluşumasahip göllerin yaygın olduğunu anlatmıştır. (V) Abant Gö-lü’nünturizmekazandırılmasıylabölgeekonomisiningelişti-ğinisöylemiştir.

Yukarıdakimetindekaçnumaralıcümledecoğrafyanında-ğılışilkesinedeğinilmiştir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

2. Aşağıdakibeşericoğrafyanınaltdallarıvetanımeşleştir-melerindenhangisiyanlıştır?

A) TurizmCoğrafyası:Turizmetkinliklerinin türünü,buet-kinliklerekatılaninsansayısınıveekonomiüzerindekiet-kisiniinceler.

B) EnerjiCoğrafyası:Enerjikaynaklarınıntürlerini,dağılışını,taşımacılığınıvebunlarınçevreyeetkisiniinceler.

C) Nüfus Coğrafyası: Yerleşmelerin doku ve tiplerini, da-ğılışını;yerleşmelerüzerindeetkiliolandoğalvebeşerifaktörleriinceler.

D) Tarım Coğrafyası: Tarım ürünlerinin yetişme koşulları,tarımdaverimliliğietkileyen faktörlerve tarımsalüretimmiktarlarınıinceler.

E) Ulaşımcoğrafyası:Ulaşımıetkileyendoğalvebeşerifak-törler,ulaşımağınındağılışıveulaşımaraçlarınıinceler.

3. “Nedencoğrafyaöğrenmeliyiz?”sorusunaverilebilecekenkapsamlıcevapaşağıdakilerdenhangisidir?

A) Dünya’nınoluşumuvejeolojikgeçmişiniöğrenmekiçin

B) Atmosferiveiklimlerinözellikleriniöğrenmekiçin

C) Yerşekillerininoluşumuvedağılışınıöğrenmekiçin

D) Dünya’nınfarklıbölgelerindekiyaşamlarıöğrenmekiçin

E) İçindeyaşadığımızdoğalortamıtanımakvebudoğalor-tamdaneniyişekildefaydalanmakiçin

4. Erzurum’unönemliturizmmerkezlerindenolanKale’yeçık-tık.TepesiuçtuğuiçinTepsiMinaredeneneskiSelçukKule-si’nden,1916Şubatı’ndaordusununricatiniteminiçinçocuğu,kadınısiperekoşandestanîşehriseyrebaşladık.Önümüzde,henüzsararmayayüztutmuşekinleriyleemsalsizbirpano-ramadalgalanıyordu.Doğutarafındaçıplakdağlarbiterbit-mez,küçükköyleriyle,ağaçlıksubaşlarıyla,enginliğiyleovabaşlıyordu. Daha uzakta, Anadolu’nun şiir, gurbet kaynağıolan,halkımızınduyuşundakiokeskinhüznünbelkidesırrınıverendağlarvardı.Gününbüyükkısmınıoradageçirdik.Son-ra şehrin ovaya karıştığı yerde, Belediye Bahçesi’nin birazötesindekiyenibirilkokulbinasınagirdik.Erzurumtaşıdurur-kençimentonunkullanılmasınıbirtürlüaklımalmaz.Betonungetirdiğibiryığınkolaylıkmeydanda.Fakatbukolaylıklarba-zendemimarininaleyhindeoluyor.Helemahallîrengibozu-yor.Erzurumtaşı,Ankarataşıgibiçokkullanışlı.Hergirdiğiyereabideasilliğiverenbirmimarîmalzemesi.

Yukarıdakimetindebeşericoğrafyanınaltdallarındanhan-gisinedeğinilmemiştir?

A) TarihiCoğrafya

B) Yerleşmecoğrafyası

C) EnerjiCoğrafyası

D) Tarımcoğrafyası

E) TurizmCoğrafyası

5. Aşağıdakilerdenhangisi insanındoğa ileetkileşimineör-nekoluşturur?

A) İtalya’daEtnaYanardağı’nınpatlaması

B) KanadaveSibirya’daTayga(iğneyapraklı)ormanlarınıngenişalankaplaması

C) TuzGölüveçevresininTürkiye’deenazyağışalanyerolması

D) UludağvePalandöken’inTürkiye’ninönemlikayakmer-kezleriolması

E) Avustralya’nınkendineözgübitkivehayvantopluluklarınıbarındırması

6. Aşağıdakilerden hangisi doğal çevreyi korumaya yönelikuygulamalararasındayeralmaz?

A) Tarımsalüretimiartırmakiçinkimyasalgübrekullanımı-nınyaygınlaşması

B) Araçlaraheryılegzozmuayenesininzorunluhâlegetiril-mesi

C) Sonyıllardakatıatıkdönüşümtesislerininyaygınlaşması

D) Bellibüyüklüğünaltındakibalıklarınavlanmasınınvesatı-şınınyasaklanması

E) Milliparklarınsayısınınartırılması

ÖRNEKTİR

TEST -


Doğa - İnsan ve Coğrafya 2

7. İstanbul’unnüfus,yerleşmeveekonomikfaaliyetlerihak-kındaaraştırmayapanbiraraştırmacıaşağıdakibilimdal-larındanhangisindenyararlanmalıdır?

A) Demografi

B) Jeodezi

C) Meteoroloji

D) Hidroloji

E) Pedoloji

8. Coğrafya,bağlantıilkesiileyeryüzündemeydanagelendo-ğal ve beşerî olaylar arasındaki çok yönlü ilişkileri ortayakoymayaçalışır.

Bunagöre,aşağıdakilerdenhangisibağlantıilkesiileaçık-lanamaz?

A) Güneş ışınlarınıneğikaçıylagelmesinebağlıolarakku-tuplardasıcaklıklarındüşükolması

B) Dünyaüzerinde0°-30°enlemleriarasındakibölgelerdeTropikalsiklonlarınetkiliolması

C) Yerşekillerininengebeliolduğu,sukaynaklarıbakımın-danzenginbölgelerdedağınıkyerleşmedokusunungö-rülmesi

D) Yıllıkyağışmiktarınınazveyağışrejiminindüzensizoldu-ğubölgelerdebitkiörtüsününcılızvefakirolması

E) Denizkıyısınakadarinenvadibuzullarınınerimesiylefi-yorttipikıyılarınoluşması

9. Karbon ayak izi, her insanın ulaşım, ısınma, enerji tüketimiveyasatınaldığıhertürlüürünneticesindeatmosfereyayıl-masınanedenolduğukarbonmiktarınıanlatmaküzerekulla-nılanbirterimdir.Ülkeleringelişmişlikdüzeyiarttıkçaüretimvetüketimartmakta,beraberindekarbonayakizideartmak-tadır.

Aşağıdakiülkelerdenhangisininkarbonayakizidiğerlerinegöredahadüşüktür?

A) Japonya

B) ABD

C) Almanya

D) Cezayir

E) Çin

10.

? Sanayiinkılabı

Fosil yakıtkullanımının

artması

Atmosferdekarbondioksit

oranınınartması

Sera gazısalınımının

artması

Yukarıdaki diyagramda “?” olduğu yere aşağıdakilerdenhangisininyazılmasıdoğruolmaz?

A) Küreseliklimdeğişikliği

B) Buzullarınerimesi

C) Sudöngüsününzarargörmesi

D) Bazıbitkivehayvanlarınneslinintükenmesi

E) Volkanikpatlamalarınartması

11. İnsanlar tarafından Madagaskar Adası’na getirilen keçilerormanların kendilerini yenilemesürecinezarar verdiğindenadadaormanalanlarıazalmışveerozyonartmıştır.

Yukarıdaverilenmetindenyararlanarak;

I.Doğalçevreyioluşturanunsurlararasındakarşılıklıilişki-lervardır.

II.Doğalortamdakimeydanagelenolaylarbirbirindenba-ğımsızolarakgerçekleşir.

III.Beşeri faaliyetler doğal ortamda değişikliğe neden ol-maktadır.

gibiyargılardanhangilerineulaşılamaz?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIII

D)IveIII E)IIveIII

ÖRNEKTİR

TEST -


Doğa - İnsan ve Coğrafya3

1. Doğalortam Doğalunsur-olay Fizikicoğrafyanınaltdalı

TaşKüre Dağ,Vadi,Toprak Jeomorfoloji

HavaKüre ..........I.......... Klimatoloji

SuKüre Dalga,Akıntı ..........II..........

CanlılarKüresi Bitki,Hayvan,İnsan Biyocoğrafya

Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerdenhangisiyazılmalıdır?

I II

A) Yıldırım,Bulut Hidrografya

B) Göl,Nehir,Bataklık Meteoroloji

C) Volkanlar,Depremler Hidroloji

D) Yağmur,Dolu,Kar Kartografya

E) Peribacaları,mağaralar Fizik

2. İnsanlartemelihtiyaçlarınıkarşılayabilmekiçindoğalortamlaetkileşimhâlindedir.Busüreçtedoğalortaminsanyaşamınışekillendirirken,insanlardadoğalortamdadeğişikliğenedenolmaktadır.

Aşağıdakilerdenhangisidoğanın insanyaşamınaetkisineörnekoluşturur?

A) İnsanlarınulaşımıkolaylaştırmakiçinyol,köprüveviya-dükyapması

B) İnsanlarınErzurumveçevresindebüyükbaşhayvancılıkyaparakgeçiminisağlarkenAdanaveçevresindetarımlageçiminisağlaması

C) Japonya’dayerşekillerininengebeliolmasındanvearazisıkıntısındandolayıKansaiHavaalanı’nındenizdoldurula-rakinşaedilmesi

D) PanamaKanalı’nınaçılmasıylaAtlasOkyanusuilePasifikOkyanusu’nunbirbirinebağlanması

E) Aşırıveyanlışavlanmayabağlıolaraksonyıllardaavla-nanbalıktürvemiktarınınazalması

3. Sanayiinkılabıileinsanındoğalortamamüdahalesienyük-sekseviyeyeçıkmıştır.Günümüzdedegelişmişülkelerindo-ğalortamamüdahalesigerikalmışülkeleregöreçokdahayüksektir.

I

II

III

IV

V

Buna göre, yukarıdaki haritada işaretli olan bölgelerdenhangilerinde insanların doğal ortama müdahalesi dahafazladır?

A)YalnızI B)IveIV C)IIveV

D)IIIveIV E)IVveV

4. • Hollanda’nındenizinönünedünyanınenbüyüksetleriniyaparaktopraklarını%40oranındagenişletmesi

• SüveyşKanalı’nınaçılmasıylaAkdenizveHintOkyanusuarasındakidenizyolununkısalması

• Manş Denizi’nin altına tünel yapılarak Büyük BritanyaAdası’nınAvrupaanakarasınademiryoluilebağlanması

• DenizdoldurularakOrdu-GiresunHavaalanı’nınyapılması

Yukarıdakifaaliyetleraşağıdakilerdenhangisineörnekola-rakgösterilebilir?

A) Beşerifaaliyetlerindoğalçevreyiolumluetkilediğine

B) Doğalçevreüzerindeiklimkoşullarınınetkiliolduğuna

C) Teknolojiningelişmesiyleinsanlarındoğalçevreüzerin-dekietkisiniartırdığına

D) İnsanyaşamıüzerindedoğalçevreninetkiliolduğuna

E) Doğalçevreyioluşturanunsurlarınbirbirleriyleuyumiçe-risindeolduğuna

ÖRNEKTİR

TEST -


Doğa - İnsan ve Coğrafya 3

5. İnsanlardoğalçevredenfaydasağlayıpyaşamınısürdürme-yeçalışırkenbazenhiçhesapedemediğisonuçlarladakar-şılaşabiliyor.

Aşağıdakilerdenhangisi insanların tahminedemediği so-nuçlararasındayeralır?

A) Fosilyakıtkullanımınınartmasıylaatmosferdekarbondi-oksitoranınınartması

B) Tarımdaziraimücadeleninbiyoçeşitliliğiazaltması

C) Akarsularıntaşkınsahalarınınyerleşimeaçılmasıylasel-lerinyaşanması

D) SüveyşKanalı’nınaçılmasıiledenizulaşımındayolveza-mandan tasarruf sağlanırken,Kızıldeniz’eözgügöçmendenizanasıvedenizkedisininAkdeniz’eyayılmasıilebirçokcanlıtürününyaşamalanınıyoketmesi

E) Sanayiningeliştiğibölgelerdekentleşmeninartması

6. Çevremizdemeydanagelendoğal vebeşeri olaylar yerel,bölgeselveküreseletkileresahiptir.

Aşağıdakiolaylardanhangisiküreseletkiyesahiptir?

A) MısırtarafındanNilNehriüzerineyapılanAsvanBarajı’nındeltadakiverimidüşürmesi

B) Antalya’dameydanagelenşiddetliyağışvedolununse-ralarazararvermesi

C) Ovit Tüneli’nin açılmasıyla Rize ve Erzurum arasındakiulaşımınkolaylaşması

D) Seragazlarınınsalınımınıazaltmayıamaçlayanuluslara-rasıKyotoProtokolü’nün2005yılındayürürlüğegirmesi

E) KatrinakasırgasınınABD’nindoğukıyılarınıetkilemesi

7. I

II

III

IV

V

Yukarıdakiharitadakaçnumaralıbölgedebitkiörtüsününgürvesıkolmasıinsanyaşamınıolumsuzetkilemektedir?


8. Eratosthenes Dünyanınyuvarlakolduğunudüşünmüşveçevresinihesaplamayaçalışmıştır.

Strabon Geographika(CoğrafyaKılavuzu)adlıese-riylecoğrafyanıngelişiminekatkıdabulun-muştur.

Batlamyus Doğalkaynaklariledevletleringelişimininilişkisinedeğinerekcoğrafyaileilgiliilkgörüşleriortayakoymuştur.

Biruni Bulunduğudöneminünlüdenizcisidir.ÇizdiğidünyaharitasıveKitab-ıBahriyeisimliese-riyledünyacatanınmıştır.

Muhammedİdrisi

“Kitab-ürRüşandi(Roger’inKitabı)adlıese-rindedünyaharitasıçizmişveeserindeiklimtiplerinianlatmıştır.

AlexanderVon

Humboldt

Coğrafyanınmetodolojisinioluşturmuş,coğ-rafyabilimininilkeleriniortayakoymuşvefizikicoğrafyanınöncüsüolmuştur.Çalışma-larınıCosmosadlıeserindetoplamıştır.

Yukarıda coğrafya biliminin gelişmesine katkıda bulunmuşbiliminsanlarıveyaptığıçalışmalarverilmiştir.

Hangibiliminsanlarınınyaptığıçalışmalaryanlışverilmiştir?

A) Strabon-AlexanderVonHumboldt

B) Batlamyus-Biruni

C) Eratosthenes-Biruni

D) Muhammedİdrisi-Batlamyus

E) AlexanderVonHumboldt-Eratosthenes

9. Jeomorfoloji Klimatoloji Hidrografya Biyocoğrafya Kartografya

Jeoloji Meteoroloji Matematik Biyoloji Hidroloji

Jeofizik Fizik Astronomi Botanik Potamaloji

Litoloji Jeodezi Zooloji Limnoloji

Pedoloji Tıp Oseonografya

Hidrojeloji

Yukarıdakitablodafizikicoğrafyanınaltdallarıveyardımcıbirimlerverilmiştir.Ancaktablohazırlanırkenhatayapılmıştır.

Buhatanınçözümüiçinaşağıdakilerdenhangisiyerdeğiş-tirmelidir?

A) KlimatolojiileHidrografya

B) MeteorolojiileAsronomi

C) HidrografyaileKartografya

D) JeofizikileFizik

E) LimnolojiileLitoloji

ÖRNEKTİR

TEST - 1


Dünya’nın Şekli ve Sonuçları

1. Ekvator’dankutuplaragidildikçeaşağıdakilerdenhangisin-deartışgözlemlenir?

A) Sıcaklık

B) Paralellerinçevresi

C) Yerçekimi

D) Meridyenlerarasımesafe

E) Denizlerintuzluluğu

2. Aşağıdakilerdenhangisidiğerdördününnedenidir?

A) Ekvator çevresinin kutuplar çevresinden daha uzunol-ması.

B) Kutuplardayerçekimininfazlaolması

C) AtmosferinkutuplardainceEkvatordakalınolması

D) Dünyanınşekliningeoitolması

E) Ekvator yarı çapının kutuplar yarı çapından daha uzunolması

3. I

II

YukarıdakiharitadaI.bölgeninsıcaklığınınII.bölgedendü-şükolmasınıntemelnedeniaşağıdakilerdenhangisidir?

A) Çizgiselhızınkutuplaradoğruazalması

B) Dünyanınbatıdandoğuyadoğrudönmesi

C) Gece-gündüzünoluşumu

D) Ekvator’dan kutuplara gidildikçe güneş ışınlarının gelişaçısınınküçülmesi

E) Kutuplaradoğrugölgeboyununuzaması

4. • Doğununyerelsaatininileri,batınınyerelsaatiningeriolması

• Ekvatordankutuplaragidildikçesıcaklığınazalması

• Gece-gündüzünardalanması

• KutuplardanEkvator’agidildikçecisimleringölgeboyununkısalması

• Kutuplarda6aygündüzve6aygeceninyaşanması

Yukarıdakilerden kaç tanesi dünyanın şeklinin sonuçlarıarasındayeralır?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

5. Aşağıdakilerdenhangisidünyanınşekliileilgilideğildir?

A) Ekvator’dankutuplaragidildikçeçizgiselhızınazalması

B) Kanada’nınBrezilya’dandahasıcakolması

C) Kızıldeniz’inBaltıkDenizi’ndendahatuzluolması

D) Japonya’nınyerelsaatininTürkiye’denileriolması

E) Kutuplardatermikyüksekbasınçmerkezlerininoluşması

6. I

II

III

IV

V

“BulunduğumyerdeKutupYıldızı’nıngörünümaçısıbüyük-tür.”diyenbirkişiyukarıdakiharitadaişaretliolanbölgeler-denhangisindeyaşamaktadır?


ÖRNEKTİR

TEST - 1


Dünya’nın Şekli ve Sonuçları

7. Kuzey Kutup Noktası

40,009 km

40,076 km

6,378 km

6,357 km

Ekvator

Güney Kutup Noktası

Yukarıdakişekildenaşağıdakiyargılardanhangisineulaşı-lamaz?

A) DünyamızkutuplardanbasıkEkvator’danşişkindir.

B) Ekvatorçevresikutuplarçevresindendahabüyüktür.

C) KutupyarıçapıEkvatoryarıçapındandahaküçüktür.

D) Ekvator’dankutuplaragidildikçeyerçekimiartar.

E) Ekvatorçevresiyerinmerkezinedahayakındır.

8. Sinop

Çorum

Kayseri

Adana

Aşağıdakidurumlardanhangisiyukarıdakiharitadaverilenşehirleriçinyılboyuncaortaktır?

A) Çizgiselhız

B) Gölgeboyu

C) Açısalhız

D) Güneşindoğuşvebatışsaati

E) Yerçekimi

9.

Grönland

Avustralya

YukarıdakiDünyaharitasını incelediğimizdeGrönlandAdasıAvustralya’dandahabüyükgörünmektedir.Gerçekteisedu-rumtamtersidir.

Oluşanbuhatanın temelsebebiaşağıdakilerdenhangisi-dir?

A) Ekseneğikliği


C) Kutuplardayerçekimininfazlaolması

D) Dünya’nınküreselşekli

E) Çizgiselhızınkutuplaradoğruazalması

10. Ekvator’dankutuplaragidildikçeparalellerinçevresiküçülür,ikimeridyenarasındakimesafedaralır.

Bütünparalellerinçevresiaynı,ikimeridyenarasımesafeeşit olsaydı aşağıdakilerden hangisinde değişiklik olmasıbeklenmezdi?

A) Çizgiselhız

B) Güneşışınlarınıngelişaçısı

C) Cisimleringölgeboyu

D) Haritalardaoluşanhatalar

E) Dünya’nınbatıdandoğuyadoğrudönmesi

ÖRNEKTİR

TEST -


Dünya’nın Şekli ve Sonuçları 2

1.

Somali

Almanya

Somali’denAlmanya’yagidenbirkişiaşağıdakilerdenhan-gisindemeydanagelendeğişikliğigözlemleyemez?

A) Sıcaklığınazaldığını

B) Denizlerintuzlulukoranınınazaldığını

C) Açısalhızınarttığını

D) Güneşışınlarınıngelişaçısınınazaldığını

E) Cisimleringölgeboyununuzadığını

2.

3200 m

1500 m

1800 m

3000 m4000 m

2200 m

1200 m

Kuzey

Kuzey

Kuzey

I II

III IV

Kuzey

Güney Güney

Güney Güney

2500 m

Yukarıdadünyaüzerindebazıdağlarınkalıcıkarsınırlarıve-rilmiştir.

Bunagöreyukarıdaverilendağlarlailgiliaşağıdakibilgiler-denhangisineulaşılamaz?

A) I.dağEkvator’aenyakındır.

B) IV.dağınolduğubölgedeormanüstsınırıenalçaktır.

C) DağlarınEkvator’dankutuplaradoğrusıralanışıI-II-III-IVşeklindedir.

D) I.dağınolduğubölgedeyerleşmeüstsınırıenyüksektir.

E) IveIIIdağGüneyYarımKüre’de,IIveIV.dağKuzeyYarımKüre’deyeralır.

3.

Sıcaklık azalır.Cisimlerin gölge

boyu uzar.Bitki örtüsü

kuşaklar oluşturur.Yerleşme üstsınırı alçalır.

?

Yukarıdakişekildesoru işaretininolduğuyereaşağıdaki-lerdenhangisininyazılmasıdoğruolur?

A) Dünyanınbatıdandoğuyadoğrudönmesi

B) YörüngedüzlemininEkvatordüzlemineeğikolması

C) Dünya’nınşekliningeoitolması

D) Ekvator’dan kutuplara gidildikçe güneş ışınlarının gelişaçısınınküçülmesi

E) Dünya’nınyıllıkhareketi

4. Birmerkezdenkuzeyegidildikçecisimleringölgeboyukı-salıyorsabumerkeziçinaşağıdakilerdenhangisikesinlikledoğrudur?

A) GüneyYarımKüre’dedir.

B) KuzeyYarımKüre’dedir.

C) Ekvatorüzerindedir.

D) YengeçDönencesi’ndedir.

E) KuzeyKutupDairesi’ninüzerindedir.

5. Aşağıda21Hazirangünübeşfarklıbölgedeyataydüzlemdeaynıuzunluğasahipcisimlervegölgeboylarıverilmiştir.

3 1

K L M N E

3 3 3 3 4 3 20

Cisim Gölge

GÖLGE BOYU

Bunagöreyukarıdakibölgelerleilgiliaşağıdakiyargılardanhangisikesinlikledoğrudur?

A) LbölgesiOğlakDönencesiüzerindedir.

B) Mbölgesi45°Güneyenlemiüzerindeyeralmaktadır.

C) LbölgesineenyakınbölgeKbölgesidir.

D) MbölgesiGüneyYarımKüre’dedir.

E) Nbölgesidiğerbölgeleregörekuzeykutbunadahaya-kındır.

ÖRNEKTİR

TEST -


Dünya’nın Şekli ve Sonuçları 2

6. V

IV

III

I

II

Yukarıdakiharitadaaynımeridyenüzerindebulunanuçaklar,aynıandahavalanıpüzerindebulunduklarıparaleliizleyerekdünyanınçevresindekibirturunuaynıandatamamlamışlar-dır.

Bunagöreaşağıdakiyargılardanhangisidoğrudur?

A) I.uçağınhızıenfazladır.

B) II.veIII.uçaklarınhızlarıeşittir.

C) III.uçağınhızıV.uçaktanfazladır.

D) V.uçağınhızıdiğerlerindendahafazladır.

E) I.uçağınizlediğiyolenkısadır.

7. 2019 yılında İngiliz, Alman ve İskandinav turistlerin en çoktercihettiğiülkeİspanyaolmuştur.

Budurumuntemelsebebiaşağıdakilerdenhangisidir?

A) Dünyanınyıllıkhareketi

B) YörüngedüzlemininEkvatordüzlemineeğikolması

C) Dünya’nıngünlükhareketi

D) Dünya’nınkutuplardanbasıkEkvator’danşişkinolması

E) Dünya’nınküreselşekli

8. Ekvator bölgesinde 10 kilogram olarak tartılan karpuzunkutupbölgesinde 10kilogramdandahaağırgeldiğinian-latan arkadaşına şaşıran kişinin aşağıdakilerden hangisihakkındabilgisiyoktur?

A) Dünya’nınküreselşekli

B) Yörüngedüzleminindünyaeksenineeğikolması

C) Dünya’nınyıllıkhareketi

D) Dünya’nıngeoitşekli

E) Dünya’nıngünlükhareketi

9. Aşağıdaki haritada İstanbul - New York seferini yapan biruçağınizleyebileceğiikifarklırotaverilmiştir.

II

I

New York İstanbul

UçakyakıtvezamandantasarrufsağlamakiçinI.noluro-tayıizlemelidirdiyenbirkişiaşağıdakibilgilerdenhangisin-denyararlanmıştır?

A) Dünya’nıngünlükhareketi

B) Ekseneğikliği

C) Dünya’nınyıllıkhareketi

D) Yörüngeninelipsşekli

E) Dünya’nınküreselşekli

10.

Yukarıdaki haritada dünyanın çevresinde dönmekte olanGöktürkIuydusununkonumugösterilmiştir.

GöktürkIuydusuTürkiyeileiletişiminidevamettirebildiği-negöre;

I.GöktürkI’inhızıdünyanındönüşhızıileaynıdır.

II.GöktürkI’inhızıdünyanındönüşhızındanyavaştır.

III.GöktürkI’inhızıdünyanındönüşhızındanfazladır.

verilenlerdenhangisisöylenebilir?


D)IveII E)IIveIII

ÖRNEKTİR

TEST - 1


Dünya'nın Hareketleri

1. Aşağıdakilerden hangisi dünyanın eksen hareketinin ba-tıdandoğuyadoğruolmasınınsonuçlarıarasındayeral-maz?

A) Coğrafiyönlerinoluşması

B) Ülkemizdesabahlarıcisimleringölgeyönününkuzeybatı-yadüşmesi

C) Giresun’unyerelsaatininİstanbul’danileriolması

D) Gece-gündüzünardalanması

E) AlizerüzgârlarınınKuzeyYarımKüre’desağasapması

2. DünyanınEksenHareketi

Güneşışınlarınıngelişaçısıgüniçerisindedeğişir.

?

Yukarıdakitabloda“?”olduğuyereaşağıdakilerdenhangi-sininyazılmasıdoğruolmaz?

A) Mekanikçözülme

B) Günlükbasınçfarkı

C) Meltemrüzgârı

D) Günlüksıcaklıkfarkı

E) Musonrüzgârı

3. Aşağıdakikavramlardanhangisidünyanınyıllıkhareketinianlatmakiçinkullanılmaz?

A) Yörünge

B) Ekliptikdüzlem

C) Elips

D) Ekvatordüzlemi

E) Geoit

4. Birmeridyenin güneşin önündengeçme süresi şimdikin-denikikatkısalsaydıaşağıdakidurumlardanhangisiger-çekleşirdi?

A) Herikiyarımküredemevsimsürelerieşitolurdu.

B) Batınınyerelsaatiileriolurdu.

C) İkimeridyenarasızamanfarkı2dakikayadüşerdi.

D) Okyanusakıntılarınınsapmayönüdeğişirdi.

E) Günsüresi48saatolurdu.

5. Günümüzde kullandığımız digital veya analog saatlerin enilkelhâliolangüneşsaatiniilkdefaMÖ4000’lerdeMısırlılaricatetmiştir.

Mısırlılargüneşsaatiniicatederkenaşağıdakihangidoğaolayındanyararlanmıştır?

A) Dünyanınyıllıkhareketi

B) Ekseneğikliği

C) Dünyanınşekli

D) Dünyanıneksenhareketi

E) Dünyanınyörüngesininelipsolması

6. CoğrafiKeşiflersonrasıyayılmacıbirpolitikaizleyenİngiltere1900’lüyıllarageldiğimizdedünyanınbirçokbölgesindesö-mürgesiolan“GüneşBatmayanİmparatorluk”ünvanıkazan-mıştı.

Dünyanınşeklininküreolduğunudüşündüğümüzde İngil-tere’yebuünvanıhangidoğaolayıkazandırmıştır?

A) Ekseneğikliği

B) Ekvatordagecegündüzsüresinineşitolması

C) Dünyanıngünlükhareketi

D) Yörüngeninelipsolması

E) Karavedenizlerindağılışı

ÖRNEKTİR

TEST - 1



7. Gecegündüzsüresininyıliçerisindedeğişmesi

Güneşindoğudaerkendoğuperken

batması

KutupYıldızı’nınGüneyYarımKüre’den

görünmemesi

Dünyanınşekli

Dünyanıngünlükhareketi

Dünyanınyıllıkhareketi

Yukarıdakitablodadoğalolay-sonuçeşleştirmesinindoğ-ruşekliaşağıdakilerdenhangisidir?

A)

B)

C)

D)

E)

8. Düzce,RizeveArdahanaynıparalelüzerindeyeralmaktadır.

Verilenüçşehirileilgili;

I.Ekvator’aolankuşuçuşuuzaklıklarıaynıdır.

II.Çizgiselhızlarıeşitdeğildir.

III.Sıcaklıklarıaynıdır.

IV.Yerelsaatleriaynıdır.

V.Güneşışınlarınıyılboyuncaaynıaçıylaalır.

gibiyargılardanhangisikesinlikledoğrudur?

A)IveII B)IveV C)IIveIII

D)IVveV E)IIveIV

9. Birgünlükzamandilimiiçerisindehemgecehemgündü-zünyaşanmasıaşağıdakilerdenhangiileilişkilidir?

A) Dünyanınküreselşekli

B) Dünyanıngeoitşekli

C) Yörüngeninelipsolması

D) Ekseneğikliği

E) Dünyanıneksenhareketi

10. Aşağıda verilen enlemlerden hangisinde gece - gündüzarasındakizamanfarkıenazdeğişmektedir?

A) YengeçDönencesi

B) OğlakDönencesi

C) Ekvator

D) Kuzeykutupdairesi

E) Güneykutupnoktası

ÖRNEKTİR

TEST -



1. Mevsimlerinoluşması----bağlıdır.----Olmasaydımevsim-leroluşmazdı.

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerdenhangisiyazılmalıdır?

A) Günberi-Günöte

B) Günlükhareket

C) Ekseneğikliği

D) Elipsyörünge

E) Dünyanınşekli

2. Türkiye’de21Hazirantarihindeaşağıdakişehirlerdenhan-gisindegündüzsüresienkısadır?

A) Çanakkale

B) Ankara

C) Sinop

D) Iğdır

E) Antalya

3. Farklı yarım kürelerde yer alan K ve L merkezlerinin gece-gündüzarasındakizamanfarklarıaynıisebumer-kezleriçinaşağıdaverilenlerdenhangisikesinolaraksöy-lenemez?

A) Öğlenvaktigölgeyönleriaynıdır.

B) Aynıandafarklımevsimyaşarlar.

C) Çizgiselhızlarıaynıdır.

D) Ekvatoraolanuzaklıklarıaynıdır.

E) Yerçekimiaynıdır.

4. Sürekli esen rüzgârların yönünde sapmaya neden olanfaktöraşağıdakilerdenhangisidir?

A) Dünyanınşekli

B) Yörüngeninelipsolması

C) Ekseneğikliği

D) Dünyanınyıllıkhareketi

E) Dünyanıneksenhareketi

5. Aşağıdakilerden hangisi dünyanın eksen hareketinin so-nuçlarındanbirideğildir?

A) Güneşdoğudaerkendoğarerkenbatar.

B) Gece-gündüzarasısıcaklıkfarkıoluşur.

C) 30°ve60°enlemlerindedinamikbasınçkuşaklarıoluşur.

D) Aydınlanmayılboyuncayerdeğiştirir.

E) Coğrafiyönleroluşur.

6. Aşağıdaverilenülkelerincoğrafikonumlarınıdikkatealdı-ğımızdahangiülkede23Eylül’densonragündüzlergece-lerdenuzunolmayabaşlar?

A) YeniZelanda

B) Japonya

C) İngiltere

D) Türkiye

E) ABD

2

ÖRNEKTİR

TEST -



7.

Dünyanınyıllık

hareketiI

Kara vedenizlerin

farklı ısınmaözelliği

Dünyanıngünlükhareketi

II

Kara vedenizlerin

farklı ısınmaözelliği

+

+

=

=

Yukarıdaki diyagramda I ve II’nin olduğu yere aşağıdakirüzgârlardanhangisininyazılmasıdoğruolur?

I II

A) Meltem Muson

B) Alize Batı

C) Kutup Hamsin

D) Muson Meltem

E) Batı Kutup

8. Aşağıdakilerdenhangisidünyanıngünlükveyıllıkhareke-tindenetkilenmez?

A) Sıcaklık

B) Güneşışınlarınıngelişaçısı

C) Cisimleringölgeboyuveyönü

D) Atmosferbasıncı

E) Yerçekimi

9. I

II

III

V

IV

Dünyanın yıllık hareketine ve eksen eğikliğine bağlı olarakgece-gündüzsüresiyıliçerisindedeğişir.

Yukarıdaki haritada verilen merkezlerden hangisinde yıliçerisindegece-gündüzarasındakizamanfarkıdeğişimienazdır?


10. Aşağıdakilerdenhangisidiğerdördününnedenidir?

A) Yıliçerisindedünyanıngüneşeolanuzaklığınındeğişmesi

B) YazmevsimininKuzeyYarımKüre’dedahauzunolması

C) Güneşindünyaüzerindekiçekimetkisinindeğişmesi

D) TemmuzveAğustosayınınüstüste31günsürmesi

E) Dünyanınyörüngesininelipsolması

2

ÖRNEKTİR

TEST -



1. 30°

0°II

III

IV

IV

A

GüneşışınlarınınOğlakDönencesi’nedikaçıylageldiğibirgünde, yukarıdaki haritada verilen Amerkezinden hangiyönegidilirsegecesüresikısalır?


2. Dünyanınyıllıkvegünlükhareketininortaksonucuaşağı-dakilerdenhangisidir?

A) Musonrüzgârlarınınoluşması

B) Doğununyerelsaatininileriolması

C) Mekanikçözülmeninolması

D) Basınçfarklarınınoluşması

E) KuzeyveGüneyYarımKüre’deaynıandafarklımevsim-lerinyaşanması

3. “Hergeçengüngüneşışınlarınıngelişaçısıbüyüyor,gölgemküçülüyor.”diyenbirkişininyaşadığıbölgeileilgiliaşağıda-kibilgilerdenhangisidoğrudur?

A) Güneşışınlarıdikaçıylagelmektedir.

B) Gündüzsüresiuzamaktadır.

C) Gece-gündüzsüresieşittir.

D) Kışmevsimibaşlangıcıdır.

E) Cisimleringölgeboyubüyüyordur.

4. K

L

21Haziran’daKmerkezindegüneşLmerkezindenöncedoğ-maktadır.

Budurumuntemelsebebiaşağıdakilerdenhangisidir?

A) Farklımeridyenüzerindeyeralmaları

B) Çizgiselhızlarınınfarklıolması

C) Gündüzsürelerininfarklıolması

D) Güneşışınlarınıngelişaçısı

E) Dünyanınbatıdandoğuyadoğrudönmesi

5. 21Mart’tansonraaşağıdakidurumlardanhangisigerçek-leşir?

A) KuzeyYarımKüre’desonbahar,GüneyYarımKüre’deilk-baharbaşlar.

B) GüneyYarımKüre’degecelergündüzlerdenuzunolma-yabaşlar.

C) KuzeyYarımKüre’deyataydüzlemdekicisimleringölgesiuzar.

D) Güneykutupnoktasındaaltıaygündüzbaşlar.

E) KuzeyYarımKüre’degecesüresiuzar.

3

ÖRNEKTİR

TEST -



6.ve7.sorularıaşağıdakiparçayagörecevaplayınız.

ÜlkemizdeenuzungündüzsüresinibugünSinopyaşayacak.Si-nop’ta bugün güneş 05.04’te doğarken akşam 20.19’da batacak.Sinop’tabugün15saat15dakikagündüzyaşanacak.İstanbul’daisegüneş05.32’dedoğarken,20.40’dabatacak.İstanbul’dabugün15saat8dakikagündüzyaşanacak.

Basından, 21 Haziran 2019

6. Sinop’ungündüzsüresininİstanbul’danuzunolmasınınte-melnedeniaşağıdakilerdenhangisidir?

A) Dünyanınşekli

B) Dünyanıngünlükhareketi

C) DünyanınGüneşçevresindekiyörüngesininelipsolması

D) Çizgiselhızınkutuplaradoğruartması

E) Ekvatordüzlemininyörüngedüzlemineeğikolması

7. Gazetehaberindenyolaçıkarakaşağıdakibilgilerdenhan-gisineulaşılamaz?

A) Sinop’unyerelsaatininİstanbul’danileriolduğuna

B) Sinop’unİstanbul’agöredahadoğudayeraldığına

C) Sinop’ungündüzsüresininİstanbul’danuzunolduğuna

D) İstanbulileSinoparasında3meridyenfarkolduğuna

E) İstanbul’unSinop’ungüneyindeyeraldığına

8. Aşağıdaözelparalellerveözellikleriverilmiştir.

Hangisindehatayapılmıştır?

A) OğlakDönencesi:GüneyYarımKüre’degüneşışınlarınındikaçıylageldiğisonparaleldir.

B) GüneyKutupDairesi:21Aralık’tagüneşufuktanhiçbat-maz.

C) Ekvator:Güneşışınları21Martve23Eylül’dedikaçıylagelir.Ekinoksyaşanır.

D) Kuzey Kutup Dairesi: 21 Aralık’ta Kuzey Yarım Küre’degüneşışınlarınıngeldiğisonnoktadır.

E) YengeçDönencesi: 21Haziranda KuzeyYarım Küre’deenkısagündüzünyaşandığıparaleldir.

9. Aşağıdakilerdenhangisidünyaekseniileyörüngedüzlemiarasındaoluşan66°33′ lıkaçınınsonuçlarıarasındayeralır?

A) Dünyanın güneşi gören tarafı aydınlık görmeyen tarafıkaranlıkolur.

B) Kayaçlarsıcaklıkfarkınabağlıolarakmekanikyollaçözü-lür.

C) Artıkyıloluşur.

D) Alacakaranlıksüresikutuplaradoğruartar.

E) Gece-gündüzsüresideğişir.

3

ÖRNEKTİR

TEST -



1.

Bursa Iğdır40°

Samsun

36°

Hatay

YukarıdakiharitadaTürkiye’deyeralanbazıillerverilmiştir.

Verilenillerleilgiliaşağıdaverilendurumlardanhangisininnedenidünyanıneksenhareketidir?

A) BursaveIğdır’ınçizgiselhızlarıaynıdır.

B) 21HazirandaenuzungündüzSamsun’dayaşanır.

C) Bursa’nınyerelsaatiIğdır’dangeridir.

D) Hatay’agüneşışınlarıdahabüyükaçıylagelir.

E) 21Aralık’taenkısagölgeboyuHatay’daoluşur.

2. I.Sıcaklıkfarklarıoluşur.

II.Mekanikçözülmeoluşur.

III.Güneşışınlarınıngelişaçısıdeğişir.

IV.Mevsimleroluşur.

V.Gece-gündüzsüresideğişir.

VI.Süreklirüzgârlarınınyönüdeğişir.

Yukarıdakilerden kaç tanesi dünyanın günlük hareketininsonuçlarıarasındayeralır?

A)2 B)3 C)4 D)5 E)6

3. I.Güneşışınlarınıngelişaçısı

II.Gece-gündüzsüresininuzayıpkısaldığıtarih

III.Öğlenvakticisimleringölgeboyuveyönü

IV.Matematikseliklimkuşağı

Yukarıdaverilenbilgilerdenhangilerindenbirmerkezinbu-lunduğuyarımkürenintespitindeyararlanılabilir?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIV

D)IveIII E)IIveIII

4.

3

3 2 1

2

1

YukarıdaOğlakDönencesiüzerindekibirnoktayafarklıtarih-lerdegüneş ışınlarınıngelişaçısıve1metrelikbirçubuğungölgeboyuverilmiştir.

Butarihleraşağıdakilerdenhangisindedoğruolarakveril-miştir?

21Aralık 21Haziran 21Mart

A) 3 1 2

B) 1 2 3

C) 2 3 1

D) 3 2 1

E) 1 3 2

5.

K

L

N

M

67°

22°

37°

0°

21 Haziran’da yukarıda verilenmerkezlerden hangisindeyataydüzlemdeyeralan1metrelikbircisminöğlenvaktigölgesigüneyigösterir?

A)YalnızK B)YalnızL C)L-M

D)K-L E)L-N-M

4

ÖRNEKTİR

TEST -



6.

Kuzey

Batı

Doğu

Ekvator

Güney

Yukarıdakişekildeherhangibirmerkezdeyataydüzlemüze-rindekibircismin21Hazirangünügölgeboyuveyönündekideğişimverilmiştir.

Kuzey Kutup Dairesi

Güney Kutup Dairesi

Yengeç Dönencesi

Oğlak Dönencesi

Ekvator

1

23

4

5

Bumerkezküredeişaretlibölgelerdenhangisindeyeral-maktadır?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

7.

Ekliptik düzlem40°

EkseneğikliğininaçısışekildekigibiolsaydıTürkiye’de;

I.Yıllıksıcaklıkfarkıazalır.

II.Gece-gündüzarasındakizamanfarkıartar.

III.Güneyitropikalkuşağıniçindekalır.

gibidurumlardanhangileriningerçekleşmesibeklenirdi?

A)YalnızI B)YalnızII C)I-II

D) II - III E) I - II - III

8. GündüzSüresi GeceSüresi

K 11saat 13saat

L 17saat 7saat

M 14saat 10saat

N 12saat 12saat

Yukarıdaki tabloda 15 Ocak tarihinde dört farklı merkezingecegündüzsüresiverilmiştir.

Tabloyagöre;

I.KmerkeziKuzeyYarımKüre’de,L-MmerkezleriGüneyYarımKüre’dedir.

II.L-Mmerkezlerindegündüzleruzamaktadır.

III.MerkezlerinEkvator’dankutuplaradoğrusıralanışıN-K-M-Lşeklindedir.

gibiyargılardanhangilerineulaşılabilir?


D)IveIII E)IIveIII

9. 66° 33′

66° 33′

23° 27′

23° 27′

0°

I

II

III

IV

V

Yukarıdakiharitadaverilenmerkezlerdenhangilerindeci-simleringölgeyönüyıliçerisindedeğişir?

A)I-IV B)I-IV C)IIveIII

D) III - IV E) III - V

4

ÖRNEKTİR

TEST -


Dünya'nın Hareketleri5

1.

0°Ekvator

P Z

X

Y

21 Haziran tarihinde yukarıdaki haritada gösterilen oklaryönündegidildiğindeaşağıdakidurumlardanhangisiger-çekleşmez?

A) Xyönündegündüzsüresiartar.

B) Yyönündegündüzsüresikısalır.

C) Zyönündegece-gündüzsüresideğişmez.

D) Pyönündeyerelsaatgeriolur.

E) Zyönündecisimleringölgeboyuartar.

2. 66° 33′

66° 33′

0°

Yukarıdakişekildeaydınlanmaçemberininyıliçerisindekide-ğişimigösterilmiştir.

BunagöreEkvatorüzerindeyılboyugece-gündüzsüre-sinineşitolmasınıntemelsebebiaşağıdakilerdenhangisi-dir?

A) Ekseneğikliği


C) AydınlanmaçemberininyılboyuEkvator’uikieşitparça-yaayırması

D) ÇizgiselhızınEkvator’dankutuplaradoğruazalması

E) Güneşışınlarınındönencelerarasındakibölgeyedikaçıy-lagelmesi

3. 21AralıktaKmerkezindegecesüresi24saatikenLmerke-zindeisegündüzsüresi14saatir.

YukarıdaverilenbilgileregöreKveLmerkezleriiçinaşa-ğıdakilerdenhangisikesinolaraksöylenemez?

A) KmerkeziKuzeyYarımKüre’de,LmerkeziiseGüneyYa-rımKüre’dedir.

B) LmerkeziEkvator’adahayakındır.

C) Kmerkezininkuzeyiaydınlanmaçemberinindışındakalır.

D) KmerkeziKuzeyKutupDairesi’ninüzerindeveyakuze-yindedir.

E) KveLmerkezleriaynıboylamüzerindedir.

4. İstanbul’dayaşayanAbdullah“gündüzlergecelerdenuzunveher geçengüngündüzler uzamayadevametmektedir.” diyorsaaşağıdakiaylardanhangisiyaşanmaktadır?

A) Ocak

B) Şubat

C) Ağustos

D) Ekim

E) Mayıs

5.

66° 33′

66° 33′

23° 27′

23° 27′

0°

AydınlıkKaranlık

Dünyanınyıllıkhareketinebağlıolarakaydınlanmaçemberiyıliçerisindeyerdeğiştirir.

Bunagöreaydınlanmaçemberininyukarıdakişekildekigibiolduğundaaşağıdakiaylardanhangisiyaşanmaktadır?

A) Ocak

B) Mart

C) Aralık

D) Temmuz

E) Ekim

ÖRNEKTİR

TEST -


Dünya'nın Hareketleri 5

6. 66° 33′

66° 33′

23° 27′

23° 27′

0°

Aydınlanmadairesi

Dünyamızıngüneşinkarşısındakikonumununyukarıgös-terilenşekildekigibiolduğutarihteaşağıdakilerdenhangisigerçekleşmez?

A) YengeçDönencesiüzerindekicisimlerinöğlevaktigölge-sioluşmaz.

B) GüneyYarımKüre’dekışmevsimibaşlar.

C) Ekvatorüzerindekicismingölgesigüneyigösterir.

D) KuzeyKutupDairesi’ninkuzeyinde24saatgündüzyaşa-nır.

E) Ekvator’dangüneyegidildikçegündüzleruzar.

7. •Okyanus akıntılarının Kuzey Yarım Küre’de sağa doğrusapması

•Dönencelerinvekutupdairelerininsınırlarınınoluşması

•Dünyanınyörüngehızınındeğişmesi

•Kutuplaragidildikçeparalellerinküçülmesi

Yukarıdaverilendurumlarınoluşmasındaetkilifaktör,aşa-ğıdaverilendoğaolaylarıileeşleştirildiğindehangisidışa-rıdakalır?

A) Ekseneğikliği

B) Dünyanınşekli


D) Dünyanınşekliningeoitolması

E) Dünyanıngünlükhareketi

8.

Seattle

Quito

Dakar

Perth

Tokyo23° 27′

23° 27′

Ekvator

GüneşışınlarınınOğlakDönencesi’nedikaçıylageldiğibirgünde haritada gösterilen şehirlerin hangisinde gece –gündüzarasındakizamanfarkıenazdır?

A) Dakar

B) Perth

C) Tokyo

D) Quito

E) Seatle

9. I.Dörtmevsimbelirginolarakyaşanır.

II.Cisimleringölgesiyıldaikidefasıfırolur.

III.Güneşin ufukta hiç batmadığı, bazen de hiç doğmadığıgünleryaşanır.

Yukarıdaverilenmerkezlerinbulunduğumatematiksel ik-limkuşağıaşağıdakilerdenhangisindedoğruverilmiştir?

Tropikalkuşak Ortakkuşak Kutupkuşağı

A) I II III

B) II III I

C) III II I

D) II I III

E) III II I

ÖRNEKTİR

TEST -



1. 90°

90°

60°

60°

30°

30°

0°III

IV

V

II

I

Yukarıdaki şekilde işaretli bölgelerden hangisinde, havakütleleridünyanıngünlükhareketindenetkilenerekyoğun-laşıpalçalmasıylaatmosferbasıncınıartırmıştır?

A)YalnızII B)YalnızIV C)I-V

D) II - III E) II - IV

2. AşağıdakigrafikteXmerkezindeyıliçerisindegündüzsüresi-nindeğişimiverilmiştir.

15

Gündüz süresi

12

9

6

21Haziran

23Eylül

21Aralık

21Mart

0

YukarıdaverilengrafiktenyararlanarakXmerkeziileilgiliaşağıdakibilgilerdenhangisineulaşılamaz?

A) Bulunduğuyarımküreye

B) Güneşışınlarınınbüyükaçıylageldiğitarihe

C) Uluslararasısaatdilimine

D) Gecelerinuzayıpkısaldığıtarihe

E) Mevsimlerinbaşladığıtarihe

3.

IV

VIII

II

I

YukarıdakiTürkiyeharitasındaverilenmerkezlerle ilgiliöğ-rencileraralarındabilgipaylaşımıyapmıştır;

Berke: DünyanınşekligeoitolduğuiçinIInolubölgeye-rinmerkezinediğerlerinegöredahayakındır.

Zeynep: Dünyamız batıdan doğuya doğru döndüğü için I.bölgedegüneşöncebatar.

Hasan: Eksen eğikliğine bağlı olarak Aralık ayında enuzungündüzII.bölgedeyaşanır.

Ayça: HaziranayındaenkısagölgeboyuIIno’lubölge-degerçekleşir.

Kemal: DünyanınküreselşeklininsonucuolarakIVno’lubölgedeçizgiselhızazdır.

Buöğrencilerdenhangisininverdiğibilgiyanlıştır?

A) Berke

B) Zeynep

C) Hasan

D) Ayça

E) Kemal

4. Jet-lag, çoğunlukla uzun süreli uçuşlar sonrasında ortayaçıkan, vücudunbiyolojik saati ile iniş yapılanyerin saatininuyuşmamasınedeniileyaşananbirrahatsızlıktır.

Jet-lag’anedenolandoğaolayıileaşağıdakilerdenhangi-sinenedenolandoğaolayıaynıdır?

A) Güneşindoğuşvebatışsaatinindeğişmesi

B) Dünyanınyörüngehızınınartması

C) Mevsimlerinoluşması

D) Aydınlanmaçemberininyıliçerisindeyerdeğiştirmesi

E) Okyanus akıntılarının Güney Yarım Küre’de sola doğrusapması

ÖRNEKTİR

TEST -



5. KKN

66° 33′

66° 33′

23° 27′

23° 27′

0°

4

3

2

1

Yukarıdaki şekilde belirtilen bölgeler için aşağıda verilenbilgilerdenhangisidoğrudur?

A) Ekinoks tarihlerinde güneş ışınları 3. bölgeye dik açıylagelir.

B) 21Hazirandaenuzungündüzsüresi1.bölgedeyaşanır.

C) 21Aralıkta4.bölgedeyazmevsimibaşlar.

D) 21Mart ve 23 Eylülde güneş ışınlarının yer yüzüne ilkulaştığıbölge2’dir.

E) Gece-gündüzarasındakizamanfarkınınenfazlaolduğubölge1’dir.

6.

Şekil-I

Şekil-II

Dünyanınyörüngesişekil-I’dekigibideğildeşekil-II’dekigibiolsaydıaşağıdakilerdenhangisiyinededeğişmezdi?

A) Mevsimlerinoluşması

B) Dünyanıngüneşeolanuzaklığı

C) Dünyanınyörüngehızı

D) Mevsimsüreleri

E) Şubatayının28günsürmesi

7.

15

2

4

3

Batı İstanbul Doğu

Yukarıdakişekildeİstanbul’dagüniçerisindegüneşinufuktakikonumuverilmiştir.

Bunagöreİstanbul’dagüneşinufuktakikonumunundeğiş-mesinebağlıolarakaşağıdakilerdenhangisindedeğişiklikmeydanagelmesibeklenmez?

A) Yerelsaat

B) Gölgeboyu

C) Rüzgârlarınesmeyönü

D) Gündüzsüresi

E) Sıcaklık

8.

1 2

Dünyanıngüneşinkarşısındakikonumu1’den2’yegeçer-kenaşağıdakidurumlardanhangisigerçekleşmez?

A) GüneyYarımKüre’degündüzleruzar.

B) KuzeyYarımKüre’degündüzler12saattenfazlaolur.

C) KuzeyYarımKüre’degüneşışınlarınıngelişaçısıbüyür.

D) KuzeyKutupNoktası’nda6aygündüzbaşlar.

E) GüneyYarımKüre’desonbaharmevsimiyaşanır.

ÖRNEKTİR

TEST -



1. Kutup kuşağı

Orta Kuşak

Orta Kuşak

66°33′

66°33′

Matematik iklim kuşakları

23°27′

23°27′

0°

Soğuk kuşak

Ilıman Kuşak

Ilıman Kuşak

68°30′

Sıcaklık kuşakları

30°30′

27°

48°

0°

Soğuk kuşak

Sıcak KuşakTropikal Kuşak

Matematikselvesıcaklıkkuşaklarınınoluşumunaetkiedenfaktöraşağıdakilerdenhangisindedoğruverilmiştir?

Matematikseliklimkuşakları Sıcaklıkkuşakları

A) Dünyanıngünlükhareketi

Enlem,Bakı

B) Ekseneğikliği Karavedenizlerindağılışı,Enlem


Nem,Güneşışınlarınıneğikgelmesi

D) Dünyanınşekli Ekvator’dankutuplaragidildik-çesıcaklığınazalması

E) Dünyanıngeoitşekli YerçekimininEkvator’daaz,kutuplardafazlaolması

2. AşağıdaXbölgesiileilgilibazıbilgilerverilmiştir.

• Xbölgesindenkuzeyegidildiğindecisimleringölgeboyukısalır.

• Güneşışınlarıyıldaikidefadikaçıylagelir.

• Kasımayındagündüzleruzamaktadır.

BunagöreXbölgesiileilgiliaşağıdakilerdenhangisikesinolaraksöylenebilir?

A) Ortakuşaktadır.

B) Ekvatorüzerindedir.

C) GüneyKutupDairesiüzerindedir.

D) YengeçDönencesiileKuzeyKutupDairesiarasındayeralır.

E) EkvatorileOğlakDönencesiarasındadır.

3.

1

Yukarıdaki haritada 1 no’lu bölgeden ok yönüne hareketedildiğindeaşağıdakilerdenhangisindedeğişiklikmeydanagelmez?

A) Gündüzsüresi

B) Sıcaklık

C) İklimkuşağı

D) Mevsimlerinsüresi

E) Gölgeboyu

4. YörüngedüzlemiileEkvatordüzlemiarasındakiaçı23°27´dır.

Eğerbuaçıküçülseydi;

I.Dönencelerinsınırıdeğişirdi.

II.Ortakuşakdaralırdı.

III.Kutupkuşağıgenişlerdi.

IV.Güneşışınlarınındikaçıylageldiğibölgedaralırdı.

durumlarındanhangilerigerçekleşir?

A)YalnızI B)I-II C)III-IV

D) I - IV E) II - III

5. EkvatorveYengeçDönencesiarasındayeralanbölgeiçinaşağıdakilerdenhangisisöylenemez?

A) Mayısayındagündüzlergecelerdenuzundur.

B) 21Marttagece-gündüzsüresieşittir.

C) Güneşışınlarıyıldaikikezdikaçıyladüşer.

D) 21Aralıktaenkısagölgeboyuoluşur.

E) Ağustosayındagündüzlerkısalmaktadır.

ÖRNEKTİR

TEST -



6. Temmuzayında,Akentiyazmevsiminiyaşarken,Bkentikışmevsiminiyaşamaktadır.AkentindegündüzlerkısalırkenBkentindegündüzleruzamaktadır.

Buna göre bu iki kent için aşağıdakilerden hangisi kesinolaraksöylenemez?

A) Akenti KuzeyYarımKüre’deB kentiGüneyYarımKü-re’dedir.

B) Akentindegündüzlergecelerdenuzundur.

C) GüneşışınlarıBkentineAkentinegöredahaeğikaçıylagelmektedir.

D) Bkentindecisimleringölgesienkısadır.

E) Bkentindegündüzleruzamaktadır.

7. TemmuzayındaAnkara’danyolaçıkanAhmet,gittiğiyerdeyerel saatin Ankara’dan geri, gündüzlerin uzun olduğunusöylemiştir.

BunagöreAhmet’ingittiğişehirAnkara’yagörehangiyön-deyeralmaktadır?

A) Kuzey

B) Kuzeydoğu

C) Batı

D) Güneydoğu

E) Kuzeybatı

8.

G K

I

G K

II

G K

III

Yukarıdaekinokstarihlerindeüçfarklımerkezdegüneşinko-numuverilmiştir.

Bunagöreverilenmerkezlerleilgiliaşağıdakilerdenhangi-sikesinolaraksöylenemez?

A) ÜçmerkezdeKuzeyYarımKüre’deyeralmaktadır.

B) Ekvator’dankutuplaradoğrusıraIanışıI-II-IIIşeklindedir.

C) 12saatgece12saatgündüzyaşanır.

D) Öğlen vakti yatay düzlemdeki cisimlerin gölgesi kuzeyigösterir.

E) OğlakDönencesiileEkvatorarasındayeralır.

9. Saat

24

18

12

6

0 I II III IV

Gündüz

Gece

Yukarıdaki tabloda dört farklımerkezin 21Haziranda gecegündüzuzunluklarıverilmiştir.

Bunagöremerkezlerleilgili;

I. GüneşışınlarıII.merkezedikaçıylagelmektedir.

II. IV.merkezde24saatgeceyaşanır.

III. I.merkezGüneyYarımKüre’dedir.

IV. I.veIII.merkezlerinEkvator’aolanuzaklıklarıeşittir.

gibibilgilerdenhangileridoğrudur?

A) YalnızI B) YalnızII C) I-II

D) II - III E) II - IV

10. Ekvator üzerindeki 1 metrelik bir çubuğun gölge boyu veyönüyıliçerisindedeğişmektedir.

Budurum;

I. Dünyanınşekli

II. Ekseneğikliği

III. Yörüngeninelipsolması

IV. Dünyanıneksenhareketi

gibifaktörlerdenhangileriileaçıklanabilir?

A) YalnızI B) YalnızII C) I-II

D) II - IV E) III - IV

ÖRNEKTİR

sertifika no: kÜnye rnekt

Documents