·tork - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/d00206/1985_267/1985_267_tatcim.pdfsayi 267 tÜrk...

7
· TORK .···,. ·=··' SAYI 267 . ;·. i .

Upload: others

Post on 06-Mar-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ·TORK - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/D00206/1985_267/1985_267_TATCIM.pdfSAYI 267 TÜRK KÜLTÜRÜ şeklinde kim tarafından; nerede, nasıl söylendi, bilmiyoruz. BUİluıı için

·TORK .···,. ·=··'

SAYI 267 ~XXIV

. ;·. i ~ .

Page 2: ·TORK - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/D00206/1985_267/1985_267_TATCIM.pdfSAYI 267 TÜRK KÜLTÜRÜ şeklinde kim tarafından; nerede, nasıl söylendi, bilmiyoruz. BUİluıı için

;l'AS.A VVUF EDEBİYATI'ND:A. ŞATHiY.AT-1 Ş"ÜFiYANE GELENEdi

"Bostam hağı gezdim hıyarını bulmadım Sen söğüt ağacından rummanı arzularsın Başsız kabak gibi bir tekerierne söz ile Yfmus'leyin Niyazi irfam arzUlarsıQ.'tı

Mustafa TATÇI

Günümüzde· Türkoloji ile alakah konular artık ilmi ve sistematik bir biçiı:ıde ele a.l:P:ımağa ba~landı. Yapılan tezli çalışmalar, incelenmemiş ·sa­halarda yeni ufuklara doğru yol aldığımızın birer delilidir. Ne v.ar ki, bü­.tün bunla.T.n yariında, bazı hususlarda tekrarın tekrarı yapilagelmektedir. J3_u konulaı-dan biri de şathiyyat türü ile ilgili eserlerdir. · ·

. · · !

Bu makalemizde "şathiyyat-ı sUflyane" üzerinde durmak istiyoruz : . . .

Mısri'nin ser-levha altında verdiğimiz şili'inde de görülebileceği gibi, ilk okuyuşta bir ço~uk tekerlemesini andıran bu ve buna ben~~r beyitler nedir, ne demek ister? Bütün .benzeri şatahat hangi cihetle derinlik arzeller? Bu meseleler incelenmeğer değer, kanaatindeyiz. Yukarıdaki be­yitlerin motif ve tahlili bir yana, son beytin ılıana mefhuıİııına ait tek açık kelimesi "irfan"dır. Evet, bu tekerierne sözlerin geri planındaki irfan, arzu edilen yüksek bir idrak ve sezgi gücünden başka birşey değildir.

Mba peçesine bürüi:ı.müş ıirfan denilen sevgilinin ·odasına bir pencere aça~ bilı:D.ek, perdeleri aralayabilmek, edebiyat ve ilahiyat uzmanlarının bir va-zifes! olsa gerektir. · · · ·

Şathiyyat denilen bu tür, sad~ce şiir şekliyle kaleme alınmaz. Bir cüm­le, bir paragr.af olarak da karşımıza çıkabilir. Fakat şu durumda başlıba­şına bir nesir olarak eser verilip, verilmediğini bil~iyoruz. Bir _şiir türU olarak şathiyyeler, başlangıçtan beri inkişaf etmiş, . bizde' Yfmus Emre iıle kemalini bulmuştur. ·Kur'an · ve Hadis bir. y~na, ilk şathiyye :şiir

(1) "Mısıi NiyAzi Şerhi" M. Sadettin Bilginer, İst. 1976 s . . 170.

<41j: 481

Page 3: ·TORK - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/D00206/1985_267/1985_267_TATCIM.pdfSAYI 267 TÜRK KÜLTÜRÜ şeklinde kim tarafından; nerede, nasıl söylendi, bilmiyoruz. BUİluıı için

SAYI 267 TÜRK KÜLTÜRÜ

şeklinde kim tarafından; nerede, nasıl söylendi, bilmiyoruz. BUİluıı için Arap kaynaklarının t'ekmil gözden geçirilmesi şarttır.

"Şath" kelimesinin men.5e'i hakkında '~Edebi Bilgiler"le ilgili eserler tam bir kaynaktan faydalanmada,n hükme varmışlar v.eya iktihas etmiş­leraiT: · ·şer.iseddin Sami Beg, ·"Kainus.:ı · Türlti"'de · kelim:~yi sadece -"heze­liyyat" olarak tanımlamış; Faruk K. Ti:ö:ıurtaş, "lügat manasıyla "şath" aslında hezl kelimesi gibi "latife, şaka, eğlence, maskaralık etme".2. anla­mında bir mana vermiş, Tahir Üzgör ise, "şath kelimesi lügat manasıyla, tasavvufi aşk halinin sarhoşluğu ile sekr halinde, halkın anlayamayacağı veya hoşuna gitmeyeceği sözler söylemef. demektir"3, diye tarif etmiştir. Bütün bu tabirler doğru oJmakla birlikte, kelimenin 1üg.avi manasıyle

· ikin~i dereceden önemli, daha doğrusu semantik yönünden. bir tarifidir. . ' . . . . . ' \ . . _. ' .

"Şath" kelimesi lügatta, Arapça "ş-t-h" kökünden iştikakla; s.arsıl­ma, hareket, titreme anlamına gelen bir "ism-i merre" yani, .~ef'a -kerre­ismidir. ki, hareketin bir defaya mahsus . olduğun.u befufu. keliinenin menş~i h&.kkında Doç. Dr. Nadf Hoca. "Ruzbihan al-Baıill•;yi incelediği

1 ,J . ı ..

eserde geniş ·bilgiler verir: "Aslında hareket, sarsıntı demek olup, unun elencliği ve dolaY.J~ıyla: i~in.dt? fazlf7 hareke~ vi.lk~ . b~ldll~ :~ç~~l ~e un a~r barnıa "mi~tah" denilir."-ı der. Kelime ıstılah manasını H. m. ve tv. eü asırlı1.rdan itibaren kazanmıştır. SUfiler "vecd ve istiğrak halinde tecelli­yata gatk olan kalb (sır) lerinin hareketini ve sa.rsılmasını kastederler. Bu hare~et ve sarsılmıya martız kalan sfıfi, dinieyenin çok garip karşılayaca­ğı, ' mesela Hallac'ın "Ben Allah'ım" veya başkalarının "Ben Hakk'ın Beltası ile Baki, onun varlı~ ile varım" deme:3i gibi sözler söyler. işte bu şekilde söj)eİımiş sözlere şathiyyan denilir.5 · · ·

. ' . . Nazif Hoca'IlJ.I?. iktibasında, "Abu Nasr al-Sarrac (ölm. 3.8.9813) sUf~~

lerin bu şekildeki sözleı:ini, çok dar ili kıyı arasında akan. nehrin, kıyıla­ra taşan d8lgalanna benzetir. Ona göre, bu sözler.de ilahi- tec~llile~le d8.imi bir hareket içinde olan sUfi'nin kalbinden dudaklann~ taşan ~ırlardır. Bunları ancak bu hali idrak edenler anlayabilirler. Çok defa anlamayan­lar tarafından tenkide maruz kalan bu sözlerin sahipleri, aynı mahiyette scizlerin- Kur; an ve Hadis'te dulunduğunu· ileri sürerler'.'G Devamla Kur'an ve Hadisten misaller getirir. Bunlar, Kur'an'da Allah için kullanılan, yad

(2~ Tarih İçinde Türk Edebiyatı" Faruk K. Timurtaş, VilAyet .Yay, s: 182. (8) "Edebiyat BUgtlerl" Tahir özgör, Veli Yay. s. 218. . · · (4) ''R~btiıs.n al-Bakl"' Doç. Dr. Nı.ıilf Hoca s;. 71 (5) 'A,g,e., s. 71. (6) A.g.e., s. 71, . .. . ~

482 (~.).

Page 4: ·TORK - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/D00206/1985_267/1985_267_TATCIM.pdfSAYI 267 TÜRK KÜLTÜRÜ şeklinde kim tarafından; nerede, nasıl söylendi, bilmiyoruz. BUİluıı için

SAYI 267 .· M. TATÇI Y.!L :XXIV.

(el), :ri cl (ay.ak) gibi tabirlerle; hadislerden .''Allah Ade~'i kendi sureti üzre yarattı", ':'Rabbi güzel bir sfıret içinde gördüm'~ •. şe)$linq~ki şati:ı · mahiy~7: tinde kelamlardır. (Fabla bilgi _için ·bkz. dipnot no. '4'deki eser:.) .

Bu gi:r:ift lafızların ·arkasin~aki ~erçek, metinlerin te~cemeve ·teshi~i tiyle: değerlendirilecektir! Ma~a: peçesine 'bürjinen lafzın. esasta sebebi ne­dh·? DenecE:k olursa, tasavvufun . esaslarına göz atmamız gerekir.

' . i ~ . : : ı · , ... ' . . f ~ . ! ! :

.. , Tasayvuf, yükse~, bir idrak, sezgi.y~ şuur içinde enf~i al~!!l<;len af~~~i aleme .doğru gelisen bir d~rfmi (ö;_-iç) Himidir. Kendine lias .bi:r termino-, ı·~ji~i ~~rdır. Tas~vvuffs~fı~, kal ile değÜ, . hal ile, elde ~dİiir. -'Hadiste d~ he~ ..

. . ı . • • • ' . .. ; . ı . • . . . ! 'ı. ~ • . . ·. ) :

lirtildiğ~ gibi '.'Hal" kal ile biliı;ımez." Mutlak vücfıdun , sırrı, . al~li ve ent~l-. l~ktüel 'terminolojiy~ geh~ez. ·o: bu bizim. şÜ)?.fıqiyeti~İzle· idr:akt~n müPez: ~~htii .. Onui{'iÇindir ki, ta~avv,~fi :hal, ancak irq.a·_ ~İe yeti$.'.· iŞte :bu. ·İD:!~;·, sembollere bürünerek· tasvir ve .tesbihlerle ifade edilir. Tesbill ve ima· ne der~c·~· tekdf edÜİrs~ ~iı~a ·; . kad~~ yü:cedir. Bıi istia~eli k~ıia~ns, blr ma~ t~~~Ük ·gÜ.ıj. '*~ekii : ~e d~ğlldir: B~tıni bir ıPimariesa~iyi~ . gelişir; ,cezbe ge, ör~Uijr: Kısaca, . şatalıat ~em.bçılleri, akli değil, .kal b~ ve hissidir. "Gerçek" d~nİien ~ıaÇ~se, :~çık , ye gö:z:le görrneğe . dayalı bir şey, cİeğilclir:. :.Zira; .e~ ger-. çek c lan alem man& alemidir. Bu aleİniıi bir şekli;, tasviri, numfınesi ;-Ph madığından dolayıdır ki, dünyevi teşbihat şathiyeler için özel bir mal'la ve­rilerek kullanılır: Her teşbih''unsfırunuil lşekli ve manevi • öiel~iği;\ıerh ya-. Parkeri''clü'Si.hiülmesi g'erekeri ' aml. 'si'ardir: , ; ı ; !,·,iô·: •; oi'.! ~ ·u ·: .. ' i< • . . • - . .

: ; •/ ; ·• ~ :. l , ' ···: l i: iij ·, ı , · ~ . ~.

Ali. Şir Neyayi ~'Neşayim-ühliJ.Iahabbe" aq.lı eserind~,· Şeyh Rfızbi- . • • • • • • :' 1 • • • • .. . ı , . .J • • •

han'ın "şa~hiyat şerhi"nd~n bahse~erken "işaret dili ile . sözleri var" diye-i . ·: ' : ; . :. . . . . . . • ~ . . . . • . . . . . f! : . . . ; : : . • .· . . ' • ' ~

rek sathiyatııi kısaca tarifini de. v~rinekted.ir. 7 . .. . - .. • r . . . ~ • ; • .. : • ; • • • • •• 1 • : ; - , • ' ı . • . . . ı : : ! . . . . : . • . . . 1 ~ ' . ' · ' ' • : i. . ; . 1,

, Yfınım Emre'rfin~·'Çıktım: erik dalına" ·Şerlıini yapan Muhammed Niya• ı ·

zi~i· Mıi:ıl·!; . bir: ha time addedec:eğiiniz sö n . sözlerinde'; · "G~rÇi gÖrünüŞtt{ a:ıa~ ;~ ist)h:i1aya ve çocult eğlenceleriİle b~h~er; ama batinen .A.ıı3h ' ':geliri-'

ı. . ; , . ; . r; . : · ;.,: ;· , .. : ; , ' J 1 . : • ' . ı ; . j : · ı l ·i,,·. , . . J • i · . t • .'.,,:: • • • ..... • i[.. ı··\ '. -. ;:

leri claiı ila.hi sırlar ve hakikat manası olan bakirelerin yüzlerine.:n,a~ma.h; : . . . ... ·. : . . reml"'rden örtrnek için çekilmiş duvak ve nikab gibidir, ta ki, na-malırem gözü :·görineye ve 'eli"~rmeye. :Yfi~~s· Enıt~'y{bt1 beyt s?-İıih . dlur: "H~r bir , a'si:k '1'6u ~olda iıi'r 'üi~·ıir . h ~an ~-e~mi<ı.JBiri . ni~~ii . 've~~~cÜ . ;ni~anumc1ai

" .. . - ":s! " "

ilerü ... " ... Bu kaside "agreb-ül-garaibdendir._ .Misl~ g;elrp;e~ğ:i.ı:ı~en . a~cak Y.unus Emre'ye mahsüstur", der/1 ·.: . . r · . ;j

, .-·. ·: · ' . . ·- ·i.t : . • 1 :. !. ,!' ~

~- "Nesayim-ÜI-Mah~bbe" Ali şt~·Nevil:Yı:, ·~a~.'·n~ç: :D;. _Ke~a~ iD~asİan, !st.~;~ ·s.-:37. (8) •iYunuı:ı Emı·e" A . Kabaklı, Toker Yay., ·s. ··144. · · · · ·· ·· · · · ' · '

483.

Page 5: ·TORK - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/D00206/1985_267/1985_267_TATCIM.pdfSAYI 267 TÜRK KÜLTÜRÜ şeklinde kim tarafından; nerede, nasıl söylendi, bilmiyoruz. BUİluıı için

SAYI- 267 ' TÜRK KÜLTÜRÜ YIL :XXIV

· · Yukar.daki beyanımı:::da -·tasavvufi sembolle'rin kullanılma sebebi, bu sözicde i biraz dal1a: : 'ıir.aıanırken ;! . Mısri, ' şataiıat .: türünün na~mahremlere nişan vermediğini; 'v~remeyeceğini şiir diliyle açıklıyor ve . güzel bir tabir.-· le de. "agreb ül-garaib" olan ti'ıriln, tavşifini yapıyor .

.. t .. ·· :-:· ... j . ~ . . ; i'. ' \ . . . :. 1 ı t ' 1 . • ~ • : ·-· · ... ·! : >1 : ; . i ' . :' .. : : : :. •' : ·.

·ı : Şathiyye türür!eserlerin güıiümüz · flrlebiyat tarihçilerince yaptılda~ı­

değerlend.i.rmeler, tekrarm ;tekr.arı ·mahiyetindedir. Kısaca .. .buhlar.dan söz etmefi.en _önce, tür~n tarihi değerlendirmesini vermekle f~yda vardır .. Da­ha \hi c Ei bel,irttiğimiz ·gibi _mutasa vv if lar ·şatahatı; Kt~r'an' ye hadise . kadar gö.tlirür'.' Ashabtan d:{ bu çesit' sözler sadır''ölmustllr. Baye::.id-i Bistanii

ı . . ' ~ .. . ·· '• 1 , •

(öı:ni: 261:/P'B) . Saiıl-ı Tustari (ölm: 283/845), Hallab-ı - Mansur ) ölriı. '309/ 92Zj gibi ehl~i tasavvufun ş~thiyeleri biliniyor.9 Fmid Köpriilü'nün verdi­ği bilgilP.fe göre, "Şira'i 'Atabeylerinden Ebtı Beltr ::.amanında yaş~mış oiah' Şeyh 'Ceni~ledd!iı. Duri" de . şathiyat söyle":iriiŞ10 ve. hatta şaÜıiyeleri ylfzünaen-·katrine' .fet\T'a''\.retilm)Şs"e · a-e-·inecztioiyeti '' düŞ'ililüiere:K liifllüncm.: ra ediÜnerlliştir. :R'uzbihan a1-~aku; mutasavv~ı-arın şat~iyyeıerini t:opla­Y.~~aıı.: · "şerh~~ şathiyYat'~ adli bir eser kah~me almış, Şath diliyle Şerhini y~pmişt1r. 11 Güneyd-i BağdacÜ'nin eserlerfhden··· birisi de "Şerhu Şathiy-" yat-i Ebi Yezid al-Bistariı" adıyla geçer ki, Bayezid'in sathiyeleriİıin set.:. hidir. ı.2. i~ı-ı · :. • ·'·· · · . ı ·" · · ,, , ,·; · · --·:-.. -: · ' .· ·· : ··

: ' .... ; . : . ,. ' j . . . : ~ . .i ~ • • • J

·Anadolu ı;ı~hası dışıJ.?.daki _bu, .t\ir. _hakkını;l~ki eserler ve inkışaf seyri, başlı ba~pna bir uzmanlık çalışması .. gere~tirl.f. Türk m~tasavv.ıf~aı:ı için­de bu tür eser verenlerin başında şüphesiz, Yunus Einre ve Mevlana Haz­l'etleri ; gelir:· Sdnraldler buniarın takipçisi ve taklitçisidir.

'·{.: :Yunu~ Emre hakki~da KÖ.prülü, Türk Ed~biyatında nk': Mutasa~vıf-· lar adlı eserinde, "Yünus Emre'nin ahlakf ve· felsefi manzumeleii yaninda pek . az şath._iyyat~ı sftf~yfi:ne -şeklinde şeylere de . raslanır.",ı.s diyerek, mese­Ie.ı:ıin iJ~ :ııa bereisi olmuştur. Gene. aynı eserde _Mevlana'nın bir F·arsç~ . şat­

h~~~ ~a~ej!~,i ikp~a~ :.derek, açı~Iamalarda . bulunur.ı-ı Şütüıı bu ~ilgileri uzun · uzun aktııı::mak_tan ziyade, meselenin bir etüt mevzfıu ·olduğunu tek-r'ar · hat1da6iiım~ ' . . ; . ' . ' '

~ : ... ' ) . ,. ' . ,· . . . .. 'Ş-ir .Yu.:ı:ı;us mua!-rkibı olarak tanınan Kaygusuz Abdal (Alaaddin ,Gay­

bi), biİ'Çok şathiya'tıyla tanınan bir şa!rdir. Bu hususta ilk defa dik"4at 1 !".! i', 1 ! i ~ . } j ! . •• : . ı . . . ' . . . .

(9) · Bkz. ''İtftibihan~ı· 'aı-Bakli" s . .-71. (10) "Türk Fdebiyatmda İlk Mutasavvıflar" Prof. Dr. Fuat Köpr.ülü, 3. baskı, s. 291. (ll) Geni§ b:Igi için bkz. "RflzbiM.n-al Bakli" s . 68-69. · · (1.~) "S:.~ne,v -: Bağdari': _Süleyman Ateıı~ Sö~ezNe!ır. ;tst. 1970, s. 78. (-13) · ''-Türk ·Ect. ·nk Mutasavvıflar" s. 297. ' .,. · · · · · · · (14) A .g .e_ s. 298. · · · · · ·. · . '

(00) .

Page 6: ·TORK - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/D00206/1985_267/1985_267_TATCIM.pdfSAYI 267 TÜRK KÜLTÜRÜ şeklinde kim tarafından; nerede, nasıl söylendi, bilmiyoruz. BUİluıı için

SAYI_267 . M. T.A,TÇI YIL~:

çeken F. Köprülü, mezkfı.r eserinde;,. "Yücelerden yü~e gördüm'' matla'. mısraıyle başlayan şiirini misal olarak . verir.ır. Kaygus.ı.ı2; ile ıilgiİi çalıŞma­larıyla tanınan kiymetli hocamız Doç. Doç. Dr. Abdurrahman GÜzel~ sairin şiiHerini tasnif ederken Kaygusuz'un şathi:fyeleri hakkında en ytmi ~bilgi­leri verir. n Dokuz bilinen Şathiyyesinin matla'laİ'ıyla ·birlikte ilk defa! neş­redilen Ye "Dinle imdi ŞU ben beni öğeyim" matla' rriısraıyla·. başlayan şatyiyyesiiıin tamamıni verir. Kaygusuz" :uri şathiyyatı, onun tam bir diva­nının yayınlaıitnasıyla; açığa çıkacaktır. " . . ... ' .

. ,· ;. : ..

. . Konur. tın bir başka cephesi de. mezkfı.r. tÜrün özelliğ(ve' çe~H:ıeri 'üze­rindı;ıki tartışmalardır. Fuad Köprülp . şathiyeleri "B.azı meczupiar(lan sadır .. olan bu kabil . şeyleri ta.klidle, şuuriu . mutasavvufl~r taraf~iidan .. ~~ yazılan bu cins mam.um,eler, mana. derinliğine :ı;ıüffız .ede:r;neyeri: "kal ehli" ne göre dE'i saçması gibi görünürse de tasavvuf rumüzuna layıkıyla aşin~ olanlarca onların pek sarih bir manası vardır,"1' diye açıldamıştır: Zama­nim:ızın' b2.zı: edebiyat tarihçileri -kaiıaatiinizce_:_ b'ti sözlerden :yola çı­karak şathiy§.tı' iki yönden' incelEmiişler, f.ak~t ' tavsifini yapamamıŞlardir; Yani; · ırı:esele anlaşilamariuştır.- Faruk' ·K ': Timurtaş ve Tahir · Üzgör : gibi araştırıcıla-r eserlerindeıs meczfıbane sözlerle, bunları taklit eden'slıfi şair­Lerin şathiyatını ayrı ayrı te~,ak~i etmişlerdir,; bi<.ce, gerçekten "şathiyat" denilen .eserler -ister :rp.eCZ)ll)tarı, çıksın, ist~r aklı b~Ş~~da:bir sufiden­sad~ce sufiyanedir. Zira kasdedilen "meczub" lafzı da .. ta~avvufi(lir, ve "fenafjllah" ile alakalıdır . . Fenayı yaşamayarı, sekre girmeye11: bir gönül. ehli bu sözleri harcayamaz. (Bu m esclenin . ~ve hatta- 13athiy!t türünUn ana kaynağınııı-;- Kur~ani ve ha.d.~le alak~Iı. oldÜğuii11. söyleyer~~. ~~-~ ka bir arastırmamızda bunun üzerinde duracağımızı .belir.tmekle iktifa edl­yoruz.) Dlkkatimi:ı:.i eelbeden bir başka · h~süs ise, çok s~;n.aı:!.ri · 'gel~İı Bektaşl- saz-şairleri (Sümmani, Derdli, Azmi vb.) söyledikleri -şath zan­nedilen- (2iirlerinde taklide düşmüşlerdir. Bu şiirlerin "hezl veya nefes" olarak değerlendirilmesi icap eder. Zira araştırıldığında görülecektir ki, alay ve hezlliyat bu türde galebe çalar. Halbuki hakiki şataha:t incelendi­ğinde bir sekr sarhoşluğ·unun yanında, "Vah.det-i vüc.i'ld" sırrının düğüm­

leııdiği görülür. Bunun için Mevlana ve Yunııs'un şatahatı incelenmelidir. Niyazi Mi.!'!ri'nin "çıktım erik dalına" şerhinde belirttiği, "misli gelmedi-

(15) A.g.e. s. 340. (16) "Kaygusuz Abdal" Doç. Dr. Abdurraluna.n Güzel, Anıt. 1981, s . 1J6, v.~ ... (17) "T. Ed. İlk Mutasavvıflar" s. 297. . .. .. . ! '· .. . .. . · . • . .•. . _, • .. ,

(lS) . ~}Edebiyat EHg!leri'• Tahir 'üzgör, s. ,13 ve ''Tarth -iÇinde' 'Türk Edebiyati" ·Fa: ' . .. . • ' . • • • '• • ' . . . . ; . . ' . ' ! .. ' . .. . ; • ~; :. 1 • 1 •

ruk K. Timurtaıı, s. 133; (Diğer birçok müelllften m isal verilebilir. M;icalt hep-

~i _ya,kl~gı~ .. B.:.>:m.ı .~ey~ı:ır,t _ _lfade e_diyo;r:ıar.) . , , .. .. ,.. . .. , .. : . _ .. , _ ... .. .. ·. · ! , ,

:<f:il )

Page 7: ·TORK - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/D00206/1985_267/1985_267_TATCIM.pdfSAYI 267 TÜRK KÜLTÜRÜ şeklinde kim tarafından; nerede, nasıl söylendi, bilmiyoruz. BUİluıı için

sA.Y:I. 2s1 YIL Xxrv .. .... · . . .

ğib·dÜii ·ar.;~~li: ! 1.Yrıııu~ '':Eiiı~e;y~ Iiı.'alisustur, •'-1'9 · sözı~n '1 . bu : ger~egiri·~ yetıilli· ı·: .. :::;-..' . . .ı: ,.,:.,' -~· f t .ı_,,. _ ••. , • • . , ~ , .r .. ı· • ~ · · - • ,

bı.r ·~g~da.f · !faaes~(iu:> ·. .... . · ~ ·~ · · · · ·:·.-.:· '···-:: .. · · · ·'· · .· · .... , ;·i ~: ı:~~ ·.'~:.~· .,. .:. ~~ü~:: ir;; IJ.r: .. ·J}· . ~ :1. ~ . -·<"'1.{ •• i ::ı,.,·,. :.! .• i .. ; ,; i :d ·. t .1 ' ··,··ı t ı .. r ı·· · ~;.·

:..,:; ,J{oh~~un q.~_ı::in~iği iV~ ~gi:çi.~tl.iğ~,;.g~xe#:, .t\lıadC?,l)-1 , s~~asıı~d,~ ~Y.~ .g~~~k· Hı­ş~cl!! ~-:yaŞayan , bütün .şat~yy~t, ,~alpb~ .ş.fi!~erin 1Ş.f.~,Ş~l,I'~~~-~ı, es~ı:I~:ri$. tes~itiyl~ h~U.o~~oaktır: .-;.\;ı;ı~doly! R3:hş.sı~da; ya~~ Ş,athiyy~~I? · :rp~l~m ,o.l-. d1,1ğu ü.~rı:ı :.c~ meşl;n~rl,l,: Xfm'!lŞ',~ .. ait ·91~./~Çıkt~m·,er.+~ , ga~~~.;~da ... ~~·~irr>­üz~~i'~ mı:ı.tlalı şathiyy.esi ve bun~ı;ı., M~sri ta~·~~ıp.daıt 1 Y.~Pl;l,~P; ;ı .şerhiÇlir. A:yw .. şer}1, "Şerh7i ,Gaz~l-i Y~nul:! Emre" ser levhasiyla; !smail H. Biırsevi tı;ü'art4<iiif·yş.pllriııŞ 1 6Iüıf,!2~ · ıt~tupliimelerini.izd~ -Yüzl'erce nüshasi-mevcut­ttif.~ Yak~;t,11f tarilite taratıınizC!an ~iliuntip; yaymlan~n21'·ve :·Mısri'nin bir Ş~f:ııfni t~i~hh i•nebize_"l)ir'ii;l g~r~~i'er;ü'stü'n'e cevl:z .s·ei~bıerJ<)1 ip'f ·tievshr­s~Wft_Ne. ·iı~f 'Çllur : 'cıiih'bırtilii" 'kWasıyıii)aşlayan · · Şathiyye de ö~em

- • ' • • r-1 1· • •• • ır,. · · · r · .. ' - ·ı ·; arzeder. '· ... ~· "· .~:.. ··:.~' - · • · , . • · ·•. •' . . .. · · , i. · :;;~;··~ ,. : .. :.ı.*t;;·~::f ı: · i : . ,· .:. :r~ · "':;~fr : ::'J , _:;:•. ; ı; -1: !;: · ·.·c~ , : .· -~ ,' ·.,.;~ . · ı ı :~: ., · ~ · .

. ·.} · , (]e~elqe, ·;I;lal..k ~<!lebiya'l;l, , ,şfi:),i,~s.ı : .araştrr;m~l~rı':laı g;i~~~~ . :ı;ıte~ku,~ ~~r .. gerek ı lreceyle, ~ ger~lt ı ar.Q.zla k~Iem.e,! ~mış olup, şe)ti}.fie~, .ziyade; ~P.~~ ta:~simine· ,göre .,Tas~v~ , ~d~biY.~t~~ , d~hil , ~9H;m~1L-ı.re .. ç~?Ş,~~~.rd~)?u veJı'ihle: ,·~eğe:rıı;ın,ı;U,riJp:ı.elj.q'l,ip,d ·<~ :·.: ·' ' ' . .. i;d,; ,, ·, ., • .:-:ı · .. .. ,:,;ı. ; .ı:· ;,

... : :: ·~~-~tice 9lira.I< ;-bu . ~laşiıhı:asi' ;güÇ', .'teŞbih', t emsil,· ; istiare: ve. hay ar un.S:ritıarınil(haİtim 1old~ğti .şiii;·,.tiirü, emn:e:b'oyuria ariiştırılmalı;· seyri• ve i.Ji:iqŞafi' %Ötifl~~' ,Ş'er1ıl~rl ve· 'tarifi , yenihi:!ii' ·yapılfuali.dır; ' diyoruz:· Uluin-ı e~f~<ıin ~Ç>ra~I:l in~tzfı. ŞJ:ir•=tüfir,· ·~akikat l'i~linlliaa:n: ı teceÜii 'eder ki i sekr ~ ha-· i{ri~e'. 'y:azılm~~- 'dolay~iyl~' r~ri#' _v~ 'işare'tle · beyan·. dhıriur. :Eri · · öiieıhllsi, se:kre · (il~hi· :s·arJıoŞiük)' : ait es·rariı. sö~l'erin tefrikim · 1arastirrrı:acıların dai-= di§.,io.iöt\lına~Jbüiiliı.ciurmhları' icap eder: :· ' 1 '.·' .'::ı:-:i:; .. ' ili i.; '. ' •

• •. :.ı .• , . · ·f",:·: 1 :,·r:~~·; ~ ·. ~ . ı : · : ··• ·.: .. ~~ :/ ·.· ;d J .t .. f(;ı ·: , ·ı ·. ·.·'!~ t

: • .!". :: . . .. ': ·:_. ;· .:··! ... 1 .' t . ı ~ 1 :. : J'

. . ·. · .... . tl , ·:··~··

• : • ••. ! :~·. :: o . ! . ~ . ; i. \' '-· : t ' • ~. o • ,. ~·. -~ ••

1.

.. ' .ı . • ·.· ... ' •• 1 , ..

. ,, : . ':1:· . . : . ;; ı.::: · .: ,.; . '.: ., . " · .. . • ı ~i • ...

; 1; • ; • : t J .' . •'J • :;; • • ! . ( . . . ı .. ~

';· · · ·: !t ·· .. zr •. ·,,;i !· ·; ·. ·•·:·: : : ı . ~ ~ . : ı \ 1 ·: ' • ' ! .

~-~-:-.,.,;'·,_··_., _ı ..:...:..,.·· . 'i ·.·. ·. ;. . . . ,,, . ı~ il: ; ( '• l t t o:,; :l ı ;'

(.;19~ I.~:Y,Qnus Emr.e•ı .. A Kabaklı, . s . 144 · :· ~~~-: " :., ' ı·. · : ; '' • 1 1 1 • • .. ~ '. 1 i •,, • • ı f r • • : '1 \\ • • .. .,. ' •' . • ' 'ı J ' ' • ' t ' '• '

(20) Bl&; '"Terceme-1 tsma.il Bursevt!Hallliyye f ·Haklti, !s( Diir.üt:.:Tıbaat ' ül.'.A.mtre, · ·· ı2ıss" '·· 1 •• · " ' ; .. , , ••. .-, ... ·- _. .. , · ı ·ı · ·ıı·'·•· ·.:.,· ·'·

._(~]..) Erg-..ıva.n DergiSi "YOD.us'un Yeni Bir Şiiri mi?" MWitafa ~atÇı, ;sayı: ( "Mart 1995.

486 (52)..