türk telekom staj

5/13/2018 Trk Telekom Staj

1/35

Ek 1

STAJ GN L

14.07.1998 I. GN: 14.07.1998 tarihinde daha nce yaptm bavurunun

kabul edildii Trk Telekom Malatya Bamdrlnde staja balamak iinEitim Amirlii Mdr nal Beyin yanna gittim. nal Bey Trk Tele-kom hakknda ksaca bilgi verdi(Ek.1). Daha sonra nal Bey beni BeydaTe lekom Mdrlne gnderd i . Burada Beyda Te lekom MdrlEitim efi Emine hanmn yanna gittim. Emine hanm Beyda Telekommdrlnn ilevleri hakknda bilgi verdikten sonra beni geici olarakmdrlke yrtlen ksa ad TEMOS olan (Telekom Mdrl Otomas-yon Sis temi) projes inde almak zere bu projenin yrtld blmegnderdi.

15.07.1998 II. GN: Telekom Mdrl Temos Projesi blmne git-tim. Beyda Telekom Mdrlnden Emine hanm tarafndan gnderildi-imi syledim ve kendimi tanttm. Blm ef yardmcs kendisini tantt .ef yardmcs Sleyman Bey bu blmde grev yapan personeli tanttktansonra blm gezdirdi. Daha sonra yaplan almalar hakknda bilgi verdi.

16.07.1998 III. GN: Blm efi Haluk Beyle tantm. Haluk Bey Te-mos projesi hakknda bilgiler verdi. Yaplan almalar izledim(Ek.2).

17.07.1998 IV. GN: Blmde al an personel ve s taj yapan d ier arkadalarn yapt almalarn izledim.Genel izlenimler edinerek i or-tamna ve ie altm.

20.07.1998 V. GN: Bu gnden itibaren yaplan almalara katlmayabaladm. lk olarak telefon abonelerinin ariv dosyalarn incelemeye ba-ladm. Dosyalardan is tenilen bilgi leri a larak abone bilgi g ir i formunailedim ve bu bilgileri bilgi ilem merkezinde bilgisayara aktardk.

21.07.1998 VI. GN: Dosya inceleme ve veri aktarma ilemine devamedildi.

22.07.1998 VII. GN: Dosya inceleme ilemine devam edildi ve aboneariv dosyala r kon tro l edi lerek abone h izmet numarasna gre s raya

dizildi.

23.07.1998 VIII. GN: Beyda Telekom Mdr staj yaptm blmziyaret ederek eitli incelemelerde bulundu ve yaplan almalar izledi.

24.07.1998 IX. GN: Trk Telekom Malatya Bamdr staj yaptmblm ziyaret ederek almalar inceledi. Personel ve stajyer rencilerletek tek ilgilenerek almalarn izledi. Daha sonra personel ile bir toplantyapt, ardndan biz stajyer rencilerle toplant yapt. Bu toplantdan sonraistek ve ikayetlerimizi dinledi.

1


2/35

Ek 1

27.07.1998 X. GN: Staj yaptm blme yeni arkadalar tayin edildi.Yeni gelen arkadalara blmde yaplan iler hakknda bilgi verdik. Dosyainceleme ve bilgisayara aktarma ileminin nasl yapldn gsterdik.

28.07.1998 XI. GN: Yeni gelen memur arkadalardan dolay blmde

stajyer rencilere ihtiya kalmadndan geici grevimiz olan Temostanalnp Emine hanm tarafndan baka blmlere gnderildik. Bundan sonras taj ma Beyda Telekom Mdrlne bal Sis tem 12 Santra l Amirl i-inde devam edecektim. Staj ma devam etmek zere Sistem 12 Santralinegittim. Kendimi tanttm. Staj mn kalan ksmn burada yapacam syle-dim. Orada alan personelle tantm. ef Bayram Bey bize blm gez-dirdi , yaplan i ler hakknda bilgi verdi ve santra l in donanmn tant t (Ek.3).

29.07 .1998 XII . GN: Blmde alan personel ve s tajyer renciarkadalardan almalar hakknda bilgiler alp almalara katlmak iin

incelemeler yaptm.

30.07.1998 XIII. GN: Network letim Sistemi zerine oluturulmu bus an tral ni te sinde yap l an i l emle ri gz le dim. e it li not la r tutarak almalara katlabilmek iin bilgiler toparladm(Ek.4).

31.07 .1998 XIV. GN: Santra l nites inde yaplan al malara aktif olarak katlmaya baladm. Santral nitesinde grevli teknisyen Ahmet adiBey s tajyer rencilere Telekomnikasyon s istemler hakknda bilgi ler verdi(Ek.5).

03.08.1998 XV. GN: Sistem 12 Santral nitesinde yaplan almalaradevam edi ldi . Bu al mala r hakknda yen i gelen s tajyer a rkada larabilgiler veri ldi.

04.08.1998 XVI. GN: Santral nitesindeki almalara devam edildi.ef Bayram Bey stajyer renciler ile bir toplant yaparak, santralin gizli-lik arzeden birimlerinden ve uyulmas gereken kurallardan bahsetti . veii gvenlii konusunda eitli bilgiler verildi.

05.08.1998 XVII. GN: Telekom Mdrlnde bulunan dier santralnitelerine gezi dzenlendi. Stajyer arkadalarla ilk olarak Krosbar Santral

nites ini gezdik ve buradaki yetkil iden santra l hakknda bilgi edindik(Ek.6).

06.08 .1998 XVIII . GN: ef Bayram Bey, b iz s tajyer renc i le reiletiimde kullanlan santraller hakknda bilgiler verdi ve sorularmz ya-ntlad(Ek.7).

07.08.1998 XIX. GN: Santralde almalara devam edildi. ef BayramBey biz stajyer rencilere haberlemede istenilen ve beklenilen durumlaraktard(Ek.8).

10.08.1998 XX. GN: Ba teknisyen Suat Bey denetiminde biz stajyerrenciler tarafndan santral nitesinde kullanlan modller kontrol edile-

2


3/35

Ek 1

rek bakm ve onarmlar yapld. Ba teknisyen Suat Bey bu modller hak-knda bilgiler verdi(Ek.9).

11.08.1998 XXI. GN: Santral nitesinde temizlik ve dzenleme ilem-leri yapld. Modller ve kullanlan cihazlar genel bir dzenlemeye tabii tu-

tuldu.

12.08.1998 XXII. GN: Staj raporu hazrlklarna baladm. Staja bala-d m i lk gnden i t ibaren edindiim b ilg iler i ka da aktard m. San tra lnitesiyle ilgili gerekli dkmanlar bir araya getirdim.

13.08.1998 XXIII. GN: Staj raporu ile ilgili hazrlklar tamamladktansonra kontrol ederek eksiklikleri giderdim ve son eklini verdim.

14.08.1998 XXIV. GN: Staj raporumu kontrol etmesi iin ef BayramBeye braktm. Gerekli dzenlemeler ve ilemler bittikten sonra raporumu

aldm. alma arkadalarma veda ettim.

3


4/35

Ek 1

1.1. TELEKOMNKASYONUN TANIMI VE ANLAMI

ngilizcede kullanlan Communication terimi latincedeki Commu-

nicare kelimesinden a l nm tr. Communicare ise ortak hale getirmekanlamna gelmektedir . Dil imizde bu kelimeyi bir kelime i le ifade e tmekmmkn deildir. Kullandmz haberleme kelimesi ise tam olarak aynanlam vermemektedir. Bu nedenle communication(komnikasyon) yerineiletiim kelimesi kullanlmaktadr.

letiim haberleme insann varolduu gnden balamtr. Ancaki le t i im sreci tar ih boyunca dei ikl iklere urayarak insanlarla bir l ik tetekaml etmitir. Bir ok kimse iletiimi mana nn bir insandan dierineiletilmesi olarak dnr ve kabul eder. Gerekte ise iletilen mana deil,manann anlat lmasna yarayan bir mesajdr. Bir mesaj n i le t ilmesi i in

bell i e lemanlarn bulunmas lazmdr. Bu e lemanlarn i lk i kaynaktr.Kaynak, iletilecek bir haberi ve fikri olan kimsedir. te kaynan iletilecekolan bu haber ve fikrine mesaj denir. Bakasna iletilecek olan bu mesaj ,sz, yaz, resim veya hareket gibi semboller haline getirilerek iletilir. Buaklamalardan da anlalaca gibi, iletiim olaynn ikinci eleman me-sajdr.

Mesajlar bir insandan dierine, mektup, telefon, radyo, televizyon,gazete , k i tap ve konuma i le i le ti lmektedir. le t i imin nc e lemaniletiimi salayan ortamdr. Ve bu ortama kanal denilmektedir. Kanal,ses , k , e lektr ik akm ve e lektromanyetik dalgalardr . Bir mesaj kar tarafa ulanca i le tme i i b i tmi t ir. le ti len mesaj a lan kimseye alc denir. Bu ise, iletiim srecinin drdnc elemandr.

Tele latincede uzak anlamndadr. Tele communication uzaktanhaberleme veya uzak iletiim anlamndadr. Gnmzde telekomnikasyonekil, iaret, yaz, grnt, ses veya elektriksel iarete dntrlebilecekher trl bi lginin te l l i , te ls iz , optik , e lektromanyetik ortamlar zerindenalan transmisyon sistemleri vastasyla iletimi, yaym ve alnmasdr.

1.2. TRKYEDEK TELEKOMNKASYON HZMETLER

1.2.1. Telefon Hi zmetleri

Tele fonun 1876 y lnda Alexander Graham Bel l tara fndan ica tedi lmesinden 5 y l sonra lkemizde 1881 y l nda i lk tele fon tesisa t kurulmutur. 1909 ylnda ilk manuel telefon santralnn tesisinden sonra1926 y l nda Ankara da kuru lan o tomat ik te le fon san t ra l i le eh ir iiotomatik grme imkan balamtr. Bundan 3 yl sonra 1929 ylnda ilk

ehir ler-aras manuel konuma Ankara s tanbul arasnda gereklet i-r i lmi t ir. 1931 yl nda Millet leraras manuel grme imkannn salan-

4


5/35

Ek 1

masndan sonra 1976 ylnda ehirleraras tam otomatik(STD) telefon g-rmesi yaplm ve 1979 yl nda da Mille t leraras tam otomatik (SD)telefon hizmeti balatlmtr.

Bugn lkemizde telefon ebekesini saysal ve teknolojik bakmdan

dnya lkeleri ile karlatrdmzda, digital teknolojide ulalan yzdeitibariyle lkemiz Fransadan sonra Avrupada ikinci, dnyada ise drdn-c srada yer almaktad r.

Telekomnikasyon s is temlerinin her an al r durumda olmas ve beklenen srat , emniyet ve gvenirl i inin en s t dzeyde tutulmas i iniletme, bakm ve onarm hizmetlerine nem verilmektedir.

1.2.1.1. Kiralk devreler

Kullanm sresiyle snrl olmayan ve belirli bir cret karlnda 24saat kii ya da kurulularn kullanmnda olan kiralk devreler yurt ii veyayur t d nda nok ta da n nok ta ya t el efon ya da data i le timi a ma cylakullanlmaktadr . Kira l k devreler ik i adres aras nda trafii yksek olanhaberlemeler iin uygun olmaktadr. Kiralk data devreleri is tenilen hzda( 24 00 B it /S n 1 40 M B it /S n) a na lo g y a d a s ay s al , 2 v ey a 4 t el lio labilmektedir . Kira l k data devreleri u lus lar aras M 1020 s tandardndakiralk telefon devreleri ise M 1040 standardnda kurulmaktadr. 1995 ylsonu kira l k devre olarak; yurt i i ehir leraras 3780 adet data 633 adettelefon, uluslar aras 110 adet data, 8 adet telefon devresi bulunmaktadr.

1.2.2. Telgraf Teleks Hizmetleri

1843 yl nda te lgrafn icadndan 4 yl sonra 1847 yl nda Osmanlsaraynda yaplan bir deney i le te lgraf lkemize girmi t ir. 1854 yl ndastanbul Varna a ras na denen den iza lt kab losu i le te lg raf h izmet i

ba la t lm t r . 1855 yl nda s tanbul Edirne umnu te lgraf hatt inaedi lmi ve bu hat t n Avus turya hududuna kadar uza t lmas i le Avrupalkeleriyle te lgraf muharebesi ba la t lm t r . 1954 yl nda manuel te leks

santralnn kurulmas sonucu yurtii ve yurtd yazl haberleme irtibat-lar teleks santrallar araclyla yaplmaya balanm ve ilk otomatik te-leks santral 1974 ylnda tesis edilmitir.

1974 ylndan itibaren yurtii ve yurtd olmak zere otomatik halegetirilmitir. Otomatik teleks santrallarnn hizmete girmesi sonucu servisd b raklan manuel te leks santra llar mnhasran te lgraf hizmetlerinetahsis edilmitir.

Telgraf hizmetlerinde srat, emniyet ve gvenliin arttrlmas amacile teleks santrallar aracl ile telgraf yazdrma servisi olan GENTEKS

iletmesine 1980 ylnda balanlmtr. Genteks hizmetlerinde Almanya vesv ire i le d irekt i r tiba t mevcut o lup , Almanya zer inden 17 lke i legenteks haberlemesi yaplmaktadr.

5


6/35

Ek 1

Ankara, stanbul, zmir ve Adana olmak zere drt ehrimizde sekizmerkez i le 1984 yl nda ba la t lan e lektronik mektup haberleme s is temiAvus tu rya, A lmanya , Belika , F in la nd iya, ng il te re , sve , sv i re ,Lksemburg ve Norve olmak zere 9 d lkeye de irtibatlandrlmtr. Busistem ile gerek yurt iinde, gerekse yurt dnda mektup, resim ve her trl

basl evrakn 4 saat iinde alcsna ulatrlmas salanmtr. Yazl metinnaklinde te lekse nazaran srat l i ve daha fazla kullanm alanlar bulunantelefaks h iz me tinin 1984 y l nda , t el eteks h iz me tinin 1986 y l ndaveri lmesiyle te leks abonelerinin belir l i b ir k sm bu yeni teknoloj i rnhizmetleri tercih etmeye balamtr.

1.2.3. Uzak Mesafe Telekomnikasyon Si stemleri

lk uzak mesafe telefon irtibatlarnda sadece bir telefon konumasn

geirebilen havai hat sistemleri kullanlmtr. Bu sistemler tek kanalls is temler olarak adlandr lm t r . Bir if t te lden oluan bir f iz ik te lefondevresi zerinden ayn anda birden fazla telefon konumas salayan kanaloklayc elektronik sistemler(Kuranportr veya Multiplex sistemleri) ilko la ra k 1918 y l nda Bal timore P it sburg a ra sndak i havai hat la rdakullanlm tr. Sonraki y l larda kanal oklayc s is temler geli t iri lerekr ad yo l in k s is tem ler in e, k oak si ye l k ab lo la ra , u yd u h ab er le mes is te mler ine ve F iber opt ik kab lo s is te mler ine de uygulanmt r.Bal ang ta kanal okl amas nda anal og t ekni kler kul lan l rkenmikroelektronikte son 20 ylda kaydedilen ilerlemeler saysal tekniklerin vedolays i le pu ls kod modlasyon (PCM) tekn iin in kul lan lmas n

bilhassa ekonomik ynden zorunlu klmtr. lk mikro dalga radyo linksistemi 1934 ylnda Fransa ngiltere arasnda ilk koaksiyel kablo sistemi1936 ylnda New York City Philadelphia ve Berlin Leipzig arasnda vei lk t ica ri mahiye tteki uydu haber leme (240 te le fon kanal COMSAT)sistemi 1965 ylnda hizmete verilmitir.

Trkiyede ilk havai hat telefon kuranportr sistemi 1934 ylnda,i lk mikro dalga radyo l ink s is temi 1958 y l nda, Anta lya Catan iadenizalt koaksiyel kablo s is temi 1975 yl nda ve Ankaradaki i lk uyduhaberleme yer istasyonu 1979 ylnda hizmete verilmitir. En son teknolojio lan f ib er o pt ik k ab lo la r zer in de n P CM t el ef on k an al t em in i

uygulanmasna da 1984 ylnda imzalanan bir mukavele ile balanmtr.

Te le fon s an tral la rnn lokal o la ra k j onks iyon , eh ir le ra ra s vemilletlerarasnda ise trunk ihtiyacn karlamak zere fiber optik kablo,radyo link, uydu ve havai hat kuranportr sistemleri zerinden telefonkanal i r t ibat lar yaplmaktadr. Bugn lkemizde transmisyon ortamndayaygn o la ra k d ig it al r adyo l ink s is te mler i, f iber opt ik ve uydusistemleri kullanlmaktadr.

Mevcut sabit radyo l ink s is temlerinin yan s ra , geic i programnakil taleplerini karlamak amacyla tek ynl veya ift ynl video+2 ses

kanal ieren portatif TV mini linkler kullanlmaktadr.

6


7/35

Ek 1

Telekomnikasyon alannda en ilgin gelimelerden biri de bakrdanret i len meta lik kab lolar n yer ine hammaddesi cam o lan f ibe r opt ik kablolarn kullanlmaya balanmasdr. Bu sa kl kalnlnda olan ( ap0,125 mm) kablo daha kalite l i te lekomnikasyon ebekelerinin gerek-letirilmesine yol am bulunmaktadr. Ik pulslar haline dnt-rlm

te lekomnikasyon iare t leri f iber optik kablolar zerinden daha uzakmesafelere gvenilir, emniyetl i ve yksek kalitede (grltsz) i le t ile-

bilmektedir.

1.2.4. Uydu Haberlemesi

Uydu sistemleri Trkiyenin yurt d ile haberlemesinde ok nemlib ir rol oynamaktadr. lkemiz Uydular Aracl yla Haberleme Uluslar aras Tekilat (INTELSAT)nn bir yesidir. lkemiz ayrca uydular arac-

l ile Haber leme Avrupa Tekilat (EUTELSAT)nn da yesidi r.

Trkiyenin uluslar aras telefon haberlemesinin yaklak 1/3 ileklasik haberleme tehizatyla eriimde glk ekilen Dou ve GneydouAnadolu Blgelerindeki byk i lelerin haberlemesi ve lke genelindeyayn yapan 25 TV ve Radyo kuru luunun program nak i l le r i , uydu ha-

berleme s is temleri zerinden gerekle t iri lmektedir. Ayrca; deniz vekaradak i hareket li a ra lar n b irbi riyle veya karadak i b ir merke zlehaber le mes inde , ye si bulunduumuz Uydu la r Ara c lyla Mob ilHaberleme Uluslararas Tekilat (INMARSAT) uydular kullanlmakta-dr.

lkemizde 138 lkenin ye olduu INTELSATn 12nci, 49 lkeninye bulunduu EUTELSATn 17 inci ve 79 lken in ye bulunduuINMARSATn ise dnyadaki 24nc byk kullancsdr. lkemiz halenAKA-1, AKA-2, AKA-3, ATA-1 ve ATA-2 gi bi ana uygu yer istasyonlar venaklen TV yayn ve haber geileri amacyla kullanlan 5 adet mobil uyduve yer istasyonunun yansra deiik standartlarda toplam 72 al ve verize ll i ine s ah ip uydu yer i st as yonu 750 a de t uydu TV ve radyo a l istasyonunu iletmektedir.

Uydu haberleme s istemlerinin kullanmnn lke genelinde daha

yaygnlat r lmas ve ze ll ikle Dou ve Gneydou Anadolu Blgele-r imiz de ki haber le me a lt yap s n n g le nd ir ilme si i in mevcu t IBSebekesinin geniletilmesi ve yine bu blgelerdeki merkezlerimizin 4 8te lefon kanal kapasites indeki uzak mesafe transmisyonunun salanmasamacyla Telefon Uydu Yer stasyonlar(TRTES) almalarna devam edil-mektedir.

1.2.4.1. TRKSAT (Milli Haberleme Uydul ar Sistemi)

Kali tel i , gveni li r ve ekonomik telekomnikasyon h izmet i vere -bilmek amacyla, 1989 ylnda anahtar teslimi olarak uluslar aras bir uydu

7


8/35

Ek 1

ihales i a lm tr. 21 Aralk 1990 tarihinde Aerospatia le f irmas i le TrkMilli Haberleme Uydular Sistemi kontrat imzalanmtr.

TRKSAT 1A uydus unun a t l s r as nda d me sinden s on raTRKSAT 1B uydusu 42 derece E pozisyonuna 11 Austos 1994 tarihinde

baar yla yer le t ir i lmi ve yrnge tes t le r in in a rd ndan 10 Ekim 1994tar ihinde serv ise ver i lmit i r. Trksa t n a t lmasy la , Trk iye dnyadauydusu olan 16. lke oldu. Trkiye bylece uzayda kendi ulusal haberlemeuydusu olan, ABD, Avustralya, Almanya, Brezilya, in, Endonezya, Fr ansa,Hindis tan, ngil tere, Japonya, Kanada, Lksemburg, Meksika, Rusya vespanyadan sonra bu ayrcalkl lkeler arasna katld.

TRKSAT 1Bnin Trkiye, Orta Avrupa ve Orta Asya olmak zere 3kapsama alan bulunmaktadr. Bunlarn EIRP deerleri srasyla 56, 58.5 ve56.5 dBW, G/T deer ler i i se s rasy la 12.5, 13.2 ve 12.14 dB/Kd r.TRKSAT 1B zerinde Ku-bantta (11 14 GHz) alan 10 tanesi 36 MHz,

6 tanesi de 72 MHz geniliinde toplam 16 transporder vardr. Trkiye ileOrta Avrupa aras nda 4 ve Trkiye i le Orta Asya aras nda 3 transporderanahtarlanabilme zell iine sahiptir. TRKSAT uydularnn kontrolu,gzlemlenmesi ve yrnge manevralarnn gerekle t iri lmesi amacylaGlbanda ana ve ODTde yedek olmak zere ik i adet uydu kontrolis tasyonu kurulmu; bu is tasyonlardaki Trk mhendis ler, yrngedekiTRKSAT uydularyla ilgil i tm operasyondan soruml udurlar.

TRKSAT 1B, TV ve Radyo programlarnn datm, IBS telefon veVSAT data ebekeleri iin kullanlmakta olup, kapasitesi %100e ulam

bulunmaktadr. TRKSAT 1Bdeki kapsama alan yerine daha geni iki

kapsama alanna sahip olan TRKSAT 1C, Trkiye ve Avrupa ile Trkiyeve Orta Asya aras nda dorudan balant kurabilmek i in bat spotundaTrkiye ve Orta Asyay kapsamak zere tasarlanm ve 9 Temmuz 1996dauzaya frlatlm 26 Eyll 1996da iletmeye verilmitir.

TRKSAT 1C de 16 transpondere sahiptir. TRKSAT 1C ile uluslararas te lefon ve faks haberlemesi daha net , yabanc TVler kk aptauydu a nten le riyle r ahata i zl eneb ilme , c ep t elefon la r i le daha netkonuabilme imkanna sahip olunmutur. Ayrca askeri haberleme alanndada yararlanlacaktr. Ayrca TRKSAT uydular zerinden bankalara, otelz incir lerine , bas n ve yayn kurulu larna , eit im kurumlarna , nivers i-

te lere ve mil l i savunma tekila t na haberleme imkanlar salanabilmek-tedir. TRKSAT 1C uydusunun hizmete girmesi ile TRKSAT 1B uydu-sundaki tm yayn ve servisler TRKSAT 1Cye aktarlm TRKSAT 1Btmyle telefon haberlemesine ayrlmtr. TRKSAT 1Cnin tm kanallaru an do lmu durumda , bo o lan ik i kana l i in I rak ve Bosna Hersek hkmetlerinin resmi talepleri vardr. TRKSAT 2A yeni nesil uydumuzunszlemesi JOINT VEN TURE 16.02.1996 tarihinde imzalanm olup1999 yl banda uzaya gnderilmesi planlanmaktadr.

8


9/35

Ek 1

1.2.4.2. VSAT(Very Small Aperture Terminal)

lkemizde VSAT corafi adan dank birimlerin en yksek 64 kb/shzna kadar data haberlemesi salamak zere kurulmu bir saysal uyduhaberleme sistemidir. VSAT sistemi TURVSAT ve VERINET olarak iki

ebeke halinde TRKSAT uydusu zerinden almaktad r.

HUB yer istasyonu ve uzak yer istasyonlarndan (VSAT terminalleri)oluan VSAT s is temi, lkemizde yldz mimaris inde kurulmutur. Abonetarafndan kk apl antenlerin kullanld VSAT ebekeleri zerinden,tek ynl ve ift ynl olmak zere iki tip haberleme yaplabilmektedir.VSAT hizmetinin; dank yapya sahip bankalar, gazeteler ve havayollargibi kurulular tarafndan kredi kart otorizasyonu, rezervasyon, dokmantransferi vb. alanlarda yaygn olarak kullanlmas beklenmektedir.

1.2.4.3. IBS (Uydu Yer stasyonu)

Trkiyede Dou ve Gneydou Anadolu blgelerinde haberlemesisteminde eitli skntlar yaanmaktadr. Bu blgelerin ansszl dalkve ulamlarnn zor olmasndan kaynaklanyor. Dalk bir blgeye santralgtrlmesi, gtrlen santra ln bakm ve arzalarnn gideri lmesi iseolanaksz hale geliyor. Ska rastlanan kablo kopmalar hem blge halknahem de hizmeti gtrenlere byk sorunlar yaatyor. Sorunlu blgelerintele fon haber lemesin i sorunsuz hale get i rmek amacy la IBS ( nte lsatBusiness Servis) uydu sistemi projesi gelitirildi.

Buna gre, k las ik haberleme s is temleri i le h izmet gtrlmeyen,telefon kanal ihtiyac nispeten dk ile merkezlerine, corafi koullardanetkilenmeyen, bakm ve iletmesi kolay uydu yer istasyonlar kullanlarakerimeyi salayan saysal bir uydu sistemi kullanlmaktadr. Sistem 2 Mbpshznda alyor ve 30 telefon kanall veya ADPCM (Adaptive DifferentialPulse Code Modulation) teknii ile 60 telefon kanal olarak altrlabi-liyor.

IBSe ait almalar ilk kez 1991 ylnda balatld. zellikle Douve Gneydou Anadolu Blgelerinin dalk ve ulam zor i lelerinde

olmak zere 5 adet master IBS uydu yer is tasyonu ve her bir i master yer istasyonu zerinden toplam 20 adet ile telefon ebekesine irtibatlandrld.

lk mas ter IBS yer i s tasyonu 1993 y l nda Diyarbak r ve Vandakuruldu. Halen Erzurum, Gaziantep, Siirt ve Ankara dahil o lmak zeretop la m 6 a de t mas te r yer i st as yonu i le 20 a de t de remote(uz ak ) yer i st as yo nl ar m ev cu tt ur. R em ot e y er i st as yo nl ar m as ter u yd u y er istasyonlarna bal olarak alyor ve her bir master uydu yer istasyonuna

bal 2 ile 5 arasnda deien remote uydu yer istasyonlar bulunuyor. Busistemlerin tamamnn maliyeti 806.165.661 Japon Yeni art 1 .361.593dolard r. Mal iye t yksek ancak Trk iyen in dr t b i r yan nda yaayanins an la rn hepsi e i t dz eyde haber le me zgr lne s ah ip ti r d iyednlmektedir.

9


10/35

Ek 1

1.2.5. zel Telekomnikasyon Hizmetleri

Sosya l ve ekonomik a landaki h zl gel imeler i le b i lg isayar la rn

yaygn kul lan m k las ik haber leme h izmet ler i o lan pos ta, te lg raf vetelefonun yannda modern iletmeciliin ihtiya duyduu TELEMATK veNFORMATK hizmetleri ne olan ihtiyac n plana karmtr.

GSM(Global System for Mobile Communications) saysal teknolojiyedayal hcresel bir mobil telefon sistemidir. Uluslar aras serbest dolam,cep boyutlarnda hareketl i c ihazlar , saysal i le ti imin salad yksekhaberleme kalitesi ve gizlilik sisteminin balca stnlkleridir.

lkemizde GSM sistemi gelir paylam esasna gre Trk TelekomTels im ve Trk Te lekom Turkcel l o lmak zere iki ayr ebeke o larak

kurulmu ve iki y l g ibi k sa bir sre ieris inde hizmet veri len l says 73e, abone says ise 332.716ya ulamtr.

GSM abone le r i hangi ebekenin abones i o lu rsa o lsunla r, kendiebekeleri ile anlama yapm dier lkelerin ebekelerinden de kendi SIMkartlarn kullanarak grme yapabilmekte ve aranabilmektedirler.

Dnyadaki teknolojik gelimelere paralel olarak lkemiz haberlemetrafiinde nemli yer alm olan ar sisteminde, ar gnderme servisiolan 133 servisi olmakszn mesaj ekilmesini de salayan kodlu mesajuygulamasna geilmitir.

10


11/35

Ek 1

1.2.6. Data Hizmetleri

Birbir inden hz ve kullandklar haberleme protokolleri a s ndanfa rk l marka ve t iptek i terminal veya b i lg isayar c ihazla rnn uyumlui let i imine imkan sa layan TURPAK Kamu Pake t Anahta rlamal Data

ebekesi, Tr ki ye deki ver i haber lemesi iin t emel al ty ap yoluturmaktadr. TURPAK(Trkiye Paket Anahtarlamal Data ebekesi) ,zellikle dk ve orta younluklu trafik uygulamalar iin uygun olup buuygulamalara maliyet e tkin bir zm sunmaktadr. Bilgi i le ti imi i inekonomik ve gveni li r b i r o r tam sa layan TURPAK ebekes i , yur td

balant lar aracl yla dnyayla entegre olmu bir b i imde, aranlan bilgiye nerede olduuna veya hangi sistemde saklandna baklmaksznannda ve kolay eriim ol ana salar.

Almanya, ABD, Belika, Hollanda, ngiltere ve talyaya olmak zeretoplam 6 adet direkt balants olan ve bu direkt balantlar zerinden isetoplam 64 lke 83 ebekeye olan yurtd k lar i le kullanc larnakresel eriim olana salayan TURPAK ebekesinin nemli kullanclararasnda; devlet sektr, kamu kurulular, niversiteler, bankalar, finans,

petrol, otomotiv ve enformasyon sektrleri, sigorta irketleri, piyango ve atyar acenta lar saylabil ir. Ayrca gerek yurti i , gerekse yurtd ndaki

bilgi bankalarna erien bireysel kullanclar da aboneler arasnda nemlibir yer tutmaktadr.

TURPAK ebekesi zerinden verilmesi p lanlanan T3POS servis i, bankamatik ve kredi kart dorulamas uygulamalarnda kullanlabilecektir.Bu servis sayesinde banka kart larnn on-l ine olarak annda hzl vehatasz bir biimde sorgulanmas salanr. Bu servisin, alverite bankakart uygulamasnn yaygnlamasna katkda bulunaca ngrlmektedir.

1.2.6.1. TURNET

Tm dnyay saran bir i le t i im a olan nternetin Trkiye ayao lan Turne t i tanmlamadan nce n te rne t i tan ya lm. n ternet ; 110lkeye da lm yak la k 5 mi lyon ana b i lg isayar b i rb i rine ba layan ,dnyann en yaygn bilgisayar a nternet kullanc larnn says dnyagenelinde 40 milyondur. nternet ilk nce ABDde yerel ve blgesel alarn

bir araya gelmesiyle balad. Daha sonralar ABD iindeki dier alarn veuluslar aras baka alarn da balanmasyla bugnk durumuna ulat.

Bilgisayarlar nce alma hayatnn , sonra da gnlk yaamn bir paras o lmaya baladnda i in bu boyutlara gelebilecei tahmin edi-lemiyordu. Hayatn her alanna teklifsizce giren nternet, insanlar bir andadnya vatanda haline getirdi.

nternetin Amerikada 25 yllk bir gemii olmasna ramen Trkiyei in bu sre sadece 4 y l , bu 4 y l l k sredeki gelime ise azmsanamaz.Bugn Trkiyede 10 binin zerinde bilgisayar, 80 bin civarnda kullanc,200 kadar kurumsal ba lan t ve 150 kadar da Web vard r. Trk iyede

11


12/35

Ek 1

nternetle ilgili ilk almalar 1993 ylnda balad. ODT ve TBTAKnortak almalar ile ODT Ankara Washington ABD arasnda ilk balantyaplarak kullanma sunuldu. Bugn lkemizde yakla k 5 bin c ivarndaa bone si o la n ve TR-NET ebekes i o la ra k a dlan -d r l an bu nterne thizmetleri Turnetin altyapsn oluturmutur.

Va ro la n bu nterne t a nn Trkiye ap nda gen i le ti lmes i veTURPAK veri iletiim ebekesinde verilmeyen hizmetlerin salanabilmesiiin Trk Telekom A.. Turnet ihalesini yapt. haleyi SATKO, ODT veSPRINT konsorsiyumu ald. Bu konsorsiyumla imzalanan szlemeye greilk olarak Ankara, stanbul ve zmirde kurulan Turnet a, yurtd nter-net ebekesine fiber optik kablo ve uydu araclyla irtibatlandrld.

imdilerde binlerce ki i evinden, al t klar kurum ya da bulun-duklar niversiteler zerinden nternete eriebiliyor ve dnyann her ye-rindeki milli ktphanelerde aratrmalaryla ilgili taramalar yapabiliyor,

arivlerde diledii dergi ve gazete saylarna ulaabiliyor, is tedii bilimseltoplantlara bildirilerini gnderebiliyor.

1.2.6.2. Video Konferans

lkemizde 1987 ylnda hizmete verilen video konferans sistemleriksaca gelimi grntl telefon olarak tanmlanabilir. Temel ama msta-kil toplant sa lonlarnda toplanan gruplarn , mesafeye bal kalmaksz n

birbir lerini grerek, konuarak, ekil ler izerek ve dokman al veri i

yaparak farkl yerlerde devam eden toplantlarn tek bir toplantym gibiyaplmasn salamaktr. Video konferans hizmeti abonenin ta lep e t t i iadres lerde kurulacak video konferans tehizat i le 2 Mb/s hznda veyaaboneye a i t v ideo konferans tehizat i le 64-2048 Kb/s hz lar aras ndaeitli transmisyon ortamlarnda(uydu, fiber optik vb.) verilmektedir.

1.2.7. Kablo TV

zel radyo ve telev izyon yaynlar nn ba lamas i le b i rl ikte son

derece s k k olan frekans spektrumunun daha da s kmas kanlmazolmutur. Ayrca Trkiyenin baz blgelerindeki frekans kirlilii ve bozukgrnt s knts nn yol at kali te l i grnt ta lebi i le u lus lar aras TVyay n la rn i zl emek i st eyen le rin s ay s h z la a rtmt r. Bu durumdaalternatif bir zm olarak, halen 35 TV ve 40 radyo kanalnn salkl birek ilde i let i lmesine ve iz lenmesine imkan tanyan kab lo lu TV h izmet ikullanma sunulmutur.

ebekeyi gen ile tme al malar 6 konsorsiyum i le 1991 y lndaimza lanan kab lolu TV sz lemele ri dorul tusunda bu h izmet Ankara ,stanbul , zmir, Bursa, Adana , Anta lya , Gaz ian tep, Konya ve Kayseri

i l le r inde srdr lmekted ir. Bu i l le rde kab lo lu TV s is temi i le ver i lenprogramlar ise: TV 1, 2, 3, 4, TRT INT, nter Star, Samanyolu, Flash TV,

12


13/35

Ek 1

Kanal D, ATV, Euronews, TGRT, Show TV, Kanal 6, HBB, SAT 1, CINE5,TV5 Europa, Super Channel , RAI UNO, BBC, I ta lya 1 , CNN, Eurosport ,TVE, D.WELL, RTL, MTV, Italya 5, RAI DUEdr.

Ayrca gelir paylam sistemine gre Simko, Ericcson, Ere ve Tekfen

olmak zere drt f irma kanalyla Eskiehir, Erzurum, Bandrma, zmit,Glck, Mersin, Tarsus, Zonguldak, Samsun, Karadeniz Erelisi ve Alapl,Adapazar, Balkesir, Tekirda, Gebze, Krfez, orlu, erkezky, Yalova, if tl ikky ve Den iz li de al ma la ra ba la nm ve 3 y lda a ltya p stamamlanacaktr.

1.2.8. Ankesrl Telefon

Halkmzn iht iyacn kar lamak zere manyetik kart l , masa t ip i ,

jetonlu ve optik kartl ankesrler hizmet vermektedir. 1995 ylnda 2327a de t e it li t rde ki a nkes r le r h iz me te ver ilmi ve lke genel inde kiankesrl te lefon says 58126 adet o lmutur. 1996 yl nda ise kart l ve

jetonlu ankesrlerden ayrca kredi kartyla telefon grmesi yaptrabilenkredi kart l ankesrl te lefonlar hizmete veri lmi bunlarla bir l ik te 3800ilave yaplm ve rakam 61926 adete kmtr.

1.2.9. Radyo ve Televizyon Hizmetleri

Modern an en etkili kitle iletiim arac olan Radyo ve Televizyonyaynlarn , an gerektirdii , gnmz teknoloj is inin imkan verdii enmkemmel yayn kal i tesine u lamasnda ve yurdumuzun her ta ra f ndayaygn b ir ek i lde d in len ip, izlenmes inde ayr ca Trk iyen in ses inindnyann ei t l i yerlerinde duyurulmas i in zell ik le 1980 yl ndan buyana ok byk gelimeler kaydedilmitir.

Radyo ve Televizyon hizmetleri TRT(Trkiye Radyo ve TelevizyonKurumu) ta ra fndan yr tlmekte iken 3517 say l kanunla Mart 1989yl nda Radyo ve Televizyon veric i is tasyonlarnn, program linklerinin

planlanmas, projelendirilmesi, kurulmas, yenilenmesi ve iletilmesi grev

ve yetk is i Trk iye Radyo ve Te levizyon Kurumu(TRT)ndan Trk iyeCumhuriyeti Posta, Telgraf ve Telefon letmesi Genel Mdrl(PTT)nedevredilmitir.

1.2.9.1. Radyo Hizmetleri

Ses kalitesinin yksek olmas nedeniyle, dinleyiciler FM yaynlarnterc ih e tmekted ir. Dier tara ftan FM ver ici ler inin yat rm ve i le tmemasraflar genlik modlasyonlu veric i lerden daha dktr. Ancak FM

verici yaynlar dier tip vericilere gre ok dar alana ulamaktadrlar. Buneden le daha d k gl olar ak ve s k ar al kl ar la kur ulm al ar gerekmektedir. Devlet yayn olarak halihazrda 1996 yl sonu itibariyle

13


14/35

Ek 1

Radyo-1de 107, Radyo-2de 3, Radyo-3de 110, Radyo-4te 110 adet ayrcaturis t ik blgelerde, turis t lere ynelik yayn yapan 10 adet o lmak zeretoplam 340 adet FM verici radyosu lke genelinde yayn yapmakta-dr.

Dnyann eitli yrelerinde yaayan insanlara Trkiyeden mesajlar

ulatrabilmek amacyla kurulan Ksa Dalga Radyo Verici istasyonu 17 ayrdilde Trkiyenin sesini yurtdna duyurmaktadr. Ankara akrlar Vericis tasyonu bu grevi 2 adet 500 kW ve 3 adet 250 kWlk veric i i le yap-maktayken buna i lave olarak 1995 yl nda Ankara Emirler Radyo Veric istasyonu 5 adet 500 kWlk vericilerle yayna balamtr.

1.2.9.2. Televizyon Hizmet leri

Trkiyede televizyon yaynlar 1968 ylnda balamtr. Bugn TV

1, TV 2(TRT GAP), TV 3, TV 4, TRT INT(AVRASYA) olmak zere 6 adetdevlet in yapm olduu te levizyon yaynnn yans ra TGRT, Show TV,CINE5, Kanal 6 , Kanal D, nterStar , ATV, Samanyolu, HBB, MTV gibiulusal yayn yapan zel kanallar da mevcuttur. TRT INT (AVRASYA)yaynlar esas olarak Bat Avrupa ve Orta Asyaya ynelik yaplmaktadr.Bu programn Trkiyede yaynlanmasn zorunlu klan anlama gereiolarak Ankara ve stanbulda yayn yapan 2 adet verici kurulmutur. GAPyaynlar 1990 yl nda ncelikle GAP i l ler ini kapsayacak ekilde bala-tlm, daha sonra btn illere yaygnlatrlmtr. Bu yaynlar TV 2 vericiebekesinden gndz saatlerinde yaplmaktadr. Dier programlarda iselke genelinde yayn yaplmaktadr.

Televizyon yaynlarnn, yurdumuzun her yerinde kaliteli bir ekildeizlenebilmesini salamak amacyla ana vericiler kurulmutur. Bu vericilerinsays, yurdumuzu kapsamas bakmndan 50 adet olarak belirlenmitir. Buana ver ici ler in zayf yayn a lan yer le im merkez ler inin kk g laktarclar, yayn alamayan yerlere ise uydudan all(TVRO) kk glv er ic il er k ur ma k s ur et iy le ( ze l k an al la r n t m b u ek il de y ay nyapma ktad r ) kapsa ma s ahalar n n gen i le ti lmes i ve tm yur tt a TVyaynlarnn daha ksa srede yaygnlamasn salayarak programlarndaha kaliteli izlenmeleri salanmtr.

1.3.1. Trk Telekom A..nin Kurul uu

155 yllk kkl bir maziye sahip olan PTTde Trkiyenin gndeminiuzun sre megul eden Tnin zelle t ir i lmesinde bir basamak olan Tnin

postadan ayrlmas ve yeniden yaplanmas 10 Haziran 1994 tarih ve 4000sayl Telgraf ve Telefon Kanununun Bir Maddesinin Deitirilmesi ve BuKanuna Ek ve Ge ici Maddeler Eklenmes ine Dair Kanun hkmler iuyarnca gereklemitir. 24 Nisan 1995te kurulan Trk Telekom A.. 24Maysta yeni kadrosuyla greve balad.

1.3.2. Trk Telekom A..nin Grevleri ve Faaliyetleri

14


15/35

Ek 1

Trk Telekomun grevleri ; u lusal ekonominin hedeflerine uygunolarak kar l l k ve ver iml i lik i lke ler i dorul tusunda te lekomnikasyonalannda almak, sermaye bir ikimine yardm etmek, daha fazla yatr mkayna yaratmak, te lekomnikasyon sektrnde yatr m tesis ve i let-mecil i i yapmak, mal ve hizmet pazarlamas , i thala t ve ihracatn yrt-

mek. Trk Telekomnikasyon A..nin faaliyet konular ierisine unlar gi-riyor;

Telekomnikasyon tesis lerini kurmak ve i letmek, bu a lana girenh izmetle ri yur t i inde veya yur td nda kuraca veya mevcut anonim irket ler sure tiy le yr tmek , radyo ve televizyon yaynla rn i letecek ver ic il er i kurma k ve i l etme k, yay n la r kab lo TV da t m ebekes izerinden abonelere ulatrmak, telekomnikasyon hizmetlerini modern birdzeye u la t rmak i in tedb irler a lmak, bu a landa kul lan lan her t rlmalzemeyi re tecek sanayi kurmak veya bu konuda kurulmu irketlerei t irak e tmek, yukardaki i lerle i lg il i her trl s ipari a lmak, ihale lere

girmek, gerektirdii hallerde yurti i ve yurtd na s ipari vermek veyaalmak, bu i leri yapmak i in lzumlu araziyi , tehizat , inaat ve imalatmalze me sini dev ir ve s at n a lmak , mob il t el efon , a r c ihaz , data ebekes i, a k ll ebeke, kab lo t el ev iz yon, a nkes r l t el efon , uydusis temleri , rehber bas m ve benzeri katma deerl i h izmetlerin l isans veruhsat kar l sermaye irketlerine verilebilmesi konusunda Ulat rmaBakanlna neri lerde bulunmak, proje ve tes is h izmetlerini yapmak,kurulu amacyla ilgili i lemleri yrtebilmek zere patent, ihtira berat,know-how, l isans , imtiyaz ve a lamet-i farikay tesci l e t t i rmek, kira laya-

bilmek veya intifa ve irtifak hakkn alabilmek, sigorta acentelii yapmak, bu irketlere ortak olmak ve son olarak da ama ve faal iyet konularnntahakkuku iin gereken her trl ticari muamelelerde bulunmak, ithalat veihracat yapmak.

1.3.3. Trk Telekom A..de Ynetim ve Organizasyon

Merkezi Ankarada olan irket, faaliyetlerinin gerektirdii hallerdeve ynetim kurulu karar i le i lg i l i mevzuat hkmlerine gre yurt i indeveya yurtdnda ubeler, acentelik ve temsilcilikler aabilecektir. irketynetim kurulu genel mdr ve yardmclar dahil 7 yeden oluuyor. Bu

yelerden 4 A grubu hisse senedi sahiplerince , 2s i B grubunca gste-r i lecek adaylardan ve 1 yesi de C grubu hissedarlarn kendi ara larndayaptklar seimde en ok oy alan adaylar arasndan seiliyor. Kamuya ait

paylarn ynetim kurulu adaylarn Ulatrma Bakan belirliyor. YnetimKuru lu kendi ye ler i a ras ndan da bakan n se iyor. Genel Mdr veyardmclar ynetim kurulunca a tanyor. Yarg organlarna kar irketigenel mdr temsil ediyor. irketin ayrca; 3 yeden oluan bir denetimkuru lu bulunuyor. Bu kuru lun ye ler i de genel kuru lca se i liyor. Bukurulun yeleri de genel kurulca seiliyor. irketin genel kurulu olaan veo la a nst o lmak ze re 2 tr l top la na bi liyo r. O la a n genel kurultoplantlar ylda en az bir defa, olaanst toplantlar ise gerektiinde herzaman yaplabiliyor.

15


16/35

Ek 1

Trk Telekom A..nin Merkez Tekilatnda 7 kiiden oluan yne-tim kurulundan seilen bir Genel Mdr ve 3 Genel Mdr Yardmclarna

bal 16 htisas Daire Bakanl mevcuttur. Bu Daire Bakanlklar GenelMdr ve Genel Mdr Yardmclk lar kanalyla 77 Trk Telekom BaMdrlnn, Meslek Gelitirme Ba Mdrlnn, 11 Vericiler Blge

Mdrlnn, Fabrika Mdrlnn ve 5 Mstakil nite Mdrl-nn faaliyetlerini ynlendirir, koordine ve kontrol ederler. 16 DaireBakanl ieris inde ise pazarlama departman bulunmamaktadr . Bu daTrk Telekom A..nin pazarlama konusundaki eksikliini a ka ortayakoymaktadr. Trk Telekom A..nin ynetim ve organizasyon emas ekil3de grlmektedir.

16


17/35

Ek 2

TEMOS(Telekom Mdrl Otomasyon S istemi):

Bu proje Trk Te lekom A. . tara fndan 1998 y l Haziran ay ndaTrkiye genelindeki tm Ba Mdrlklerde balatlan bir projedir.

Projenin amac an teknolojisine ayak uydurabilmek iin otomas-yon sistemine gemektir. Bu amala telefon abonelerinin kimlik ve hizmet

bilgileri veri giri formlarna aktarlmak oradan da bilgisayara yklemekzere almalar yapld.

Mala tya genel inde bulunan 92.000 te le fon abonesin in dosya la r incelenmeye baland. Bu proje iin yeterli eleman bulunamad iin bizstajyer renciler geici olarak bir sre bu birimde grevlendirildik. Herabonenin dosyasn tek tek inceledik. Bu dosyalarda abonenin telefon iinilk mracatndan gnmze kadar olan belgeleri bulunmaktadr. Bu belgelertek tek incelenerek bilgiler veri giri formlarna ve bilgisayarlara aktarld.

17


18/35

Ek 3

SAYISAL TELEFON SANTRALI:

SYSTEM-12: Sis tem-12 saysa l san tra li ta sa rlan rken ana noktan n

yerine getirilmesi dnlmtr. Birinci olarak; santralin kk boyuttanok byk boyutlara kadar(90.000 hat veya 60.000 tranktan fazla kapasite)gen i le me ye a k o lmas . kinc i o la ra k; Ye re l, lokal , t ande m ve tol lanahtarlama gereksinimlerini en ekonomik olarak kar layabilmek i intektip anahtarlama eleman kullanlmas . nc olarak; Teknolojidekigelimelerin santrala uygulanabilmesidir(ISDN).

SYSTEM-12 DONANIMI:

Tm santral fonksiyonlarn en iyi ve en ksa ekilde gerekletirmekamac ile tasarlanan System-12 iin modler bir yap izlenmitir. Bu yapdadatlm kontrol kullanlarak tasarm kuvvetlendirilmitir. lave olarakilemlerin gerekletirilmesi iin minimum donanm kullanlmaktadr. Birok ilemler yazlm ile gereklemektedir. Sonuta ise saysal anahtarlamaebekesine, Digita l Switching Network(DSN) modllerin balanmas i lesistem oluturulmaktadr. Santral iinde modllerin birbirleriyle iletiimive konuma b i lg i le r i DSN zer inden gerek le t ir i li r. Fakat da t lmkontrol s is teminde her bir imde bir kontrol mant o lu turulmas gerek-mektedir. Ancak bu mantn ilevi ve miktar modlden modle deiir.H er m od l de b u m an t o lu t ur ac ak b ir m ik ro i le mc i v ar d r. B u

mikroilemciler standarttr ve modln terminal kontrol eleman TerminalControl Element(TCE) ksmna yerletirilmitir. Bu ksmlar her modldeayn olup modln kontroln ve DSN irtibatn salar. Terminal kontrole leman s tandar t o lmas hal inde s isteme yen i modl ler i laves i imkansalanmtr. Btn modller DSN bal olduklar gibi terminal ksmlarile evre birimlerine baldr.

SAYISAL SANTRALLERN ST NLKLER:

1. Konuma iare t i santrale girerken ve karken analoga evri l ir. Santra liinde saysal olarak anahtarlama salanr. Saysal iaretler analoga gregrltye fazla baml olmadnda daha az grlt karr.

2. Saysal konuma iaretleri saysal iletim iin olduu gibi kodlanr.

3. Anahtarlama yapan devre saysal iare t i le al t ndan ayn anda 64Kbit/sn hzl anahtarlama yapabilir.

4. Saysa l i aret ler, say sa l anahta rlama yapar lar. Bu tr anahta rlamachip le r i le yap l r. Bu yzden sr tnme sorununu meydana get i ren

hareketli paralar olmad iin daha az evresel sorunlar(ses, s vb.) vedaha byk hz elde edilir.

18


19/35

Ek 3

5 . Saysa l i are tler TDM i le ok lan r bu ek il her f iziksel ba lan t da 30aboneye kadar irtibat imkan verir.

6 . ok faz la kul la n la n mik ro i le mc i i le da t lm kon trol s a la n r.Datlm kontroln merkezi kontrole gre bir ok stnlkleri vardr.

19


20/35

Ek 4

TELEFON SANTRALLER EBEKES(NETWORK)

Trk iyede yak la k 2 .500 .000 te le fon abonesi vard r. Prat iktemmkn olmasa da bu kadar abone iin tek bir anahtarlama merkezi yanite lefon santra l i o lduunu varsayalm. Bu durumda bu santra l in N sayda

abone aras nda balant yapabilmesi laz mdr . N 2.500.000. Bunun i insantra lde (N(N-1))/2 adet anahtarlama tehizat laz mdr, bu da 3x10 1 2

anahtar demektir . Dier bir durum ise birbir ine ok yakn iki aboneninkm.lerce yol katederek santralden anahtarlamalar gerekir, bu kadar uzun

bir mesafe i in abonelerin sesinin kuvvetlendiri lmesi amacyla says zrepertr lazmdr. Bahsedilen bu durumlar nlemek iin telefon santralleri

belli bir hiyerarik dzene gre eitli blgelere datlmaktadr. Bu ekildeNETWORK meydana geli r.

Hiyerarik dzendeki bir inci seviye lokal santra l lardr. Aboneler lokal santrallere irtibatldr, aboneyle lokal santral arasndaki balantyaabone hatt veya lokal evrim denir. Ayn lokal santrala irtibatl iki abone

birbir lerini i r t ibat l o lduklar lokal santra lden anahtarlanarak bulurlar.Birka lokal san tra l ayn blge i inde kuru lmutur. Sebebi ayn blgeiindeki abonelerin birbirlerinden uzak olmalar veya tek bir lokal santralinta lebi kar layamamas olabil ir. Her ik i sebep ayn zamanda da gereklio la bi li r. Lokal s an tral le r b irbi rine , lokal s an tral le r a ra s t ra nk la rl airtibatlandrlmlardr. Ayr blgelerdeki aboneleri irtibatlamak iin tollsan tra lle r gerekl idi r. Aranan aboneye ba l o la rak a rama b i rka to llsantralden geebilir. Kalabalk olan yerleim blgelerinde lokal santrallerarasnda balanty salamak iin tandem ofisler kullanlr. Ayn blge

iindeki aramalar tandem vastasyla irtibatlandrlabilir.

20


21/35

Ek 5

TELEKOMNKASYON SSTEMLER

Te le kom teknii s es , s z , yaz ve res im ek lindek i haber le rin birbirinden uzak noktalar arasndaki karlkl olarak alnp verilmesi ileurar.

Kulak ile deerlendirilenler= Ses, sz, telefon teknii, radyo teknii

Gz ile deerlendirilenl er = a) Hareketsiz Resim nakli teknii

b) Har eketli TV teknii

Makine ile deerlendirilenl er = Bilgi: Uzaktan kumanda teknii

Uzaktan lme

Bilgi ilem

Telefon t eknii

Btn bu haberlerin gnderilmesinde ortak olan gnderme, gndermeyerine haberlerin bir f iz iksel bykl belir l i b ir zaman fonksiyonu i letemsi l edi lmesid ir. Yani her haber b i r f iziksel bykln b i r zamanfonksiyonudur.

VERME FONKSYONU:

Haberlerin gnderilmeye hazrland yerdeki fonksiyona denir. Bunagre verme fonksiyonu bell i b ir haberleme tarz i in bell i b ir f iz iksel

bykln zaman fonksiyonudur. Gnderilen haberin alnd yerde isedevredeki gerilim ve akm deimeleri verme yerindeki fiziksel bykledntrlr. Alma yerindeki fiziksel bykln zaman fonksiyonu almafonksiyonu adn alr. Burada telekomnikasyonun amac verme fonksiyonu= alma fonksiyonu eitliini salamak.

RADYO HABERLEMESNDE FREKANS BANTLARI:

1 . Ye r dalga s

2 . D ir ek d al ga

3. yonosfer ve troposfer yansma

4. Kr lan ve salan dalgalar

2, 3, 4 nolu dalgalara gk dalgalar ad da verilir.

21


22/35

Ek 5

Alak frekansta yaplan yaynlar i in yer dalgas kullanl r . Bununsebebi uzun dalgada yer dalgalarn zayflamas azdr. Direk dalgada vericii le a l cnn birbir lerini grmeleri gerekir. Radyolinklerde uydu ve uzayhaber lemes inde kul lan l r. Yksek ve ok yksek f rekansl dalgala r iyonosfer ve troposferden yansyarak alcya ularlar. Uzun mesafeler iin

yksek frekansl dalgalar kullanlr. nk yksek frekanslelektromanyetik dalgalar atmosfer tabakalarndan yansrlar.

Frekans Band Bandn Ad Bant No

3-30 KHz VLF-ok dk frekans 4

30-300 KHz LF- Dk frekans 5

300-3000 KHz MF- Orta frekans 63-30 MHz HF- Yksek frekans 7

30-300 MHz VHF- ok yksek frekans 8

300-3000 MHz UHF- Ultra yksek frekans 9

3-30 GHz SHF- Sper yksek frekans 10

30-300 GHz EHF- Extra yksek frekans 11

UZUN DALGA: Radyo dalgalar b ir veric i antenden her yne yayl r lar .Dnya yzeyine paralel bir ynde yaylan ve yer dalgalar olarak bilinen budalgalar dnya yzeyinin tam bir iletken olmamasndan dolay zayflamayaurarlar. Elektromanyetik dalgalarn bu zayflamas yerin yapsyla deiir.Zayflama deniz suyu zerinde azdr . Fakat ok kuru toprak zerinde enfazlad r. Her iki durumda da zayf lama f rekans a rta r. Dolays y la yer dalgalaryla uzun mesafelere transmisyon iin alak frekanslar, yani uzundalgalar kullanmak gerekir. Bu taktirde bile yer dalgalar ile yaynn tesirliolan snrldr.

KISA DALGA: Yksek frekansta uzun mesafeye radyo haberlemesindednya yz ey inde n 100 km. veya daha yukar da bulunan e le kt riks elt ab ak al ar ok ne ml id ir. yo no sf er d iy e b il in en b u b l ge g n e inu l traviyo le(uv) n la r iyon lam a lak bas n l gaz lardan ibare tt i r.yonla an t abakalar ba l ca dnya yz ey inde n 90-150 km. yukar da

bulunurlar ve E tabakas o larak bil in ir ler . Yzeyde-250 km. ykseklikteik inc i tabakaya F tabakas den ir. E tabakas a lak f rekanslarda iyi b i r iletken olarak i grr ve dnya etrafnda kresel bir dalga klavuzu tekil

eder. Ksa dalgalar E tabakasndan geer ve yansma ile F tabakasndan geridner.

22


23/35

Ek 5

VHF-UHF-SHF YAYINLARI:

ok yksek frekanslarda elektromanyetik dalgalar n takip ettiioptik yollar takip ederek yaylrlar. Bu yzden dk frekanslarda grlens inyal de iimi bu f rekans ta gr lmez . Dnya yzeyinin dz o lmay

dolaysyla bu frekanstaki dalgann ulaabilecei en uzak yer gr ufkunun1.33 kat kadardr. Bu yayn ekli bugn te lgraf , te lefon ve te levizyonkanallarnn nakli iin R/L ve noktadan noktaya haberleme sistemlerindegeni ekilde kullanlmaktadr. Bu sistemlerde radyo ufkuna yakn yerlerdekurulan ynsel antenler bir ynden a ldklar iare t leri kuvvetlendirerekdier yndeki baka bir repetrn antenine ynsel olarak gnderir.

TELEFON:

SIMPLEX TELEFON SSTEM: letim ortamnda gndermenin ve alma-nn ayn anda yaplmad s is temdir. Telefonda ok az kullanm alanvardr.

Te le fon s is te mler i kul la n la n i le tim o rtamn n e it le rine gresnflandrlabilirler. En basit olan tek ynl sistemlerdir. Bir tarafta tek

bir verici, dier tarafta tek bir alc vardr. Tek ynl iletim yap lr.

DUBLEX HABERLEME SSTEM: Dublex haberleme sistemi ayn andaher iki tarafa iletim imkan salar. Bu sistem birbirinden bamsz ve her

b ir i b ir ynde haberleme i in ik i devre kullanlarak salanr . Fakat busistem ekonomik deildi r.

FULL DUBLEX: Ayn ift kablonun kullanlarak yaplan dublex haberle-me sistemine full dublex haberleme sistemi denir. Bir telefon sistemi sessinyallerini iletmeli ve terminaller arasnda iaretleme salamaldr.

Bir telefon setinin aadaki fonksiyonlar yerine getirmesi lazmdr.

1. Ahizenin kaldrlmasyla bir telefon aramas balatlr.

2. evir sesini alarak santralin aramaya hazr olduunu belirtir.

3. Tu takm veya kadran kullanlarak evri len numaralar te lefon sant-raline gnderir.

4 . Te lefon san t ra l inden gelen ger i ton veya megul tonunu a la rak a ramahakknda bilgi veri r.

5. Gelen bir aramay gstermek iin zilinden sesli bir uyar verir.

23


24/35

Ek 5

6. Mikrofondan konuulan ses leri e lektr ik s inyallerine evirerek gnderir ve ald elektrik sinyallerini kulaklkta sese evirir.

7 . Deiik tele fon hat uzunluklar i in gnder ilen ve a l nan s inya l le rdeayarlama yapar.

8. Arama bitirilince telefon santraline sinyal gndererek bilgi verir.

24


25/35

Ek 6

KROSSBAR SANTRALLER:

1. N5-3A X- bar t ipi small office kasaba t ip i

2 . N5-3 Krossbar sant . Trouble Recorder

3 . Four-Wire Krossbar sant .

Krossbar santrallerde tm trafik iin mterek bir kontrol sistemi kulla-nlr(common control). Bu kontrol sistemine makr kontrollu sistem denir.Bu kontro l s is temin in bel i rg in b ir takm fonksiyonla r vard r. Birincifonksiyonu;

1 . Al nan b i lgi ler i ha t r lama

2 . Bu bi lgi ler i ana liz etme

3 . Bel ir li b ir s e me

4 . B ilgi le ri a k ta rma

5 . S is te min panel al ma sn kon trol e de re k kar la t a r za la rkaydetmek ve depo etmek.

Trkiyede bugn iin 4-5-6-11 ve 12 numaraya hizmet verebilir ekildedizayn edilmi krossbar santraller kullanlr. PTTce kullanlan X-barsantraller unlardr;

1 . N5-3A: Bu t ip santral ler daha ok nfusu youn olmayan kasaba veeh ir lerde kul lan l r, en faz la 5 .000 abone kapas i te l id i r. N5-3Asantr al -l er inde ar za kaydedic i ol ar ak l ambal bi r si stemkullanlmtr.

2 . N5-3: Bu santra llerde arza kaydedici o larak kart delme esas na grealan bir sistem vardr.

3. Four-Wire: Bunlar TANDEM ve TOLL santral olarak kullanlr.

KROSSBARDA ANAHTARLAMA:

Krossbar santraller 1938 ylnda dizayn edilmitir. X-bar anahtarlamas is temi i smin i anahtar lamada kul lan lan X-bar anahta rlardan a lmt r.ekil . . . .. . .de 200 kesime noktal X-bar mekanik anahtarlama s istemigrlmek-tedir . Anahtarlama s is temi 10 yatay s ra(5 yatay ubuk) ve 20d ikey s tunda n(20 d ikey ubuk ) meyda na gelmit ir ve 200 kes i menoktas nda b i r g rup kontak vard r. Her kes ime noktas nda b ir yatay

r le( sel ect m agnet) ve bir dey r le( Hol d magnet ) t ut ucu r l eenerj ilenmesi sonucu irtibat kurulur. nce yatay rle enerj ilenir ve yatay

25


26/35

Ek 6

ubuk dner. Daha sonra dey rle enerj i lenerek, d ikey ubuk dner. 5adet iki ynde hareket eden yatay ubuk vardr. Bylece her dey ubuk

bir anda bir yatay sradaki kesime noktas kontaklarn kontrol eder. 20adet sadece bir ynde dnebilen dikey ubuk vardr. Bylece anahtarlamaiin bir anda sadece 20 adet bamsz yol kurulabilir. Her yatay ubukta 20

adet seme ucu veya hatt vardr . Yatay rle lerden her ik is i de enerj is izolduu zaman her iki taraftaki kesime noktas kontaklarnda irtibat yoktur.Yatay rlelerden biri enerjilenince yatay ubuk dner ve tm 20 adet seiciu bir ynde hareket eder. Dey rle lerden bir is i bu anda enerj i lenincedey ubuk dnerek kes ime noktas ndaki bir grup konta i r t ibat lanr .Yatay ubuk bu andan sonra serbest kalp orta konuma gelince irtibatlanankontaklar bu durumlarn muhafaza ederler. Dey rlenin enerj isi kesilenekadar kesi-me noktasndaki kontaklar irtibatl kalr. 200 kesime noktal

bu a na htar -l ama dz ene i a yn a nda 20 ba msz i rt ibat yapab ilmeyetene ine sah ipt i r. Bu dzenekten b i r ou at la rda b i rlet i ri lerek Freme(atl, krossbarn anahtarlamas) sistemi meydana getirilir.

KONTAKLAR:

Kontaklar elektrikli devreleri ap kapayarak grev yaparlar. X-barsantralinde tel kontakl rleler kullanlr. Kontaklar ikiye ayrlr;

a - Hareke t li kon tak lar

b - Sabi t kon tak lar

a- Hareketli kontaklar: Nikel-gm kar m te l ve kontak ular Palldi-yomdan yaplmtr.

b- Sabit Rleler: Hareketl i kontaklara nazaran daha kaln te lden yaplmsilisyum-bakr karm teldendir.

Hareketli kontaklar deiik konumlarda grev yaparlar. Sistem emala-rnda btn kontaklar rlelerin skuneti durumunda gsterilmit ir. Rlealnca kontaklar konum deitirir.

LLF(Line Link Frame) Abone rtibat ats:

Daha nce bahsedi len X-bar anah ta r la rdan on tanesinin st stekonulmasyla bir a t meydana gelir . Bir anahtar ayn zamanda bir yataygrup tur. HG(Yatay grup) Hat i r tiba t at s LLF iki k smdan meydanagelmitir:

1 . LSW: Hat anahta r

26


27/35

Ek 6

2. LJSW: Hat bir leme anahtar .

Buradaki her iki atda 10 HGden meydana gelmitir.

LSW ATISI :

Aboneler hat rlesi kndan sonra bu atya balanrlar. Bir anah-tarda 10 Hold-magne t( tutma anahta r ) veya 20 Hold-magne t o lduunugrdk. Bu durumda bir LLFye balanabilecek abone says LSWye bal-dr. LLF atsnda kapasiteler u ekildedir. 190, 240, 340, 390, 440, 490,540 , 590 gr ld g ib i kapas ite le r devaml o larak 10 abone eks ikt i r.VG02nin 0 nolu anahtarna abone balanmaz. Bunun her HGda olduunudnrsek top lam 10 abone ba lanmaz. Bu abone l ik yer eh i rle ra raskesme ve konuma ve muayene masas iin kul lanlr.

Abone hat rlesinden gelen 20 abone bir horizantal gruba balanr.Bir anahtarda 20 abone balannca 10 adet HG anahtar ile 200 abone biratya balanabilir. 10 abonelik blm testler iin ayrlrsa 190 abonelik birLLF meydana gelir . Bir vert ikal grupta(VG) 50 abone baldr . HG ileVGnin kes ime alanndaki 0 i le 4 aras ndaki numaral aboneler bir Linegruptur(LG). Bir LGdeki 5 aboneye bir LG rlesi hizmet eder. HG saysdeimez ve 10 adettir. LLFde kapasite ne olursa olsun 10 HG vardr. Herabone bir Vertikal Fail(VF)dir. 10 vertikalli bir anahtarn toplam 10 kvardr. Bir LLFde 10 anahtar olduuna gre toplam 100 k vardr. Yani0 LLFden ayn anda en fazla 100 abone konuabil ir . Eer santra l b ir i

merkezinde ise trafik yksek olacandan byk kapasiteli LLFler, trafikyounluu dk olan merkezlerde kk kapasiteli LLFler kullanlr.

27


28/35

Ek 7

MANUEL SANTRALLER:

Abonelerin aramay bir santral vastasyla yaptklar telefon santral-lardr. Manuel telefon santrallarnn u zellikte olmalar gerekir,

1. aran telefon santralcya ikaz gnderebilmelidir.

2. Santralc aran telefon ile grebilmelidir.

3. Santralc arlan telefona ar yapabilmelidir.

4. Santralc arlan telefon ile grebilmelidir.

5 . Santra lc ayn santra l merkezinde veya dier santra l merkezindeki sant-rallara irtibatl aboneleri birbiriyle konuturabilmelidir.

6 . aran ya da ar lan aboneler konumalarnn bi t iminde santra lcyikaz edebilmelidirler.

7. Santral aboneleri arasnda konferans grme yaplabilmelidir.

A) MAHALL BATARYALI TELEFON SET:

Mahalli bataryal telefon santrallar aboneleri ses akm enerjilerini ken-di telefon setlerindeki bataryadan saladklar telefon santrallerdir.

Paralar:

1-Batarya, 2-Mikro Telefon a)Mikrofon, b) Kulaklk, c) Anahtar, 3-Endk-siyon Bobini, 4-ngrak.

Santrali meydana getiren devreler:

1. Hat devreleri: Santrala irtibatl aboneler ile ilgili devrelere denir.

2. Ana hat devreleri: Dier santrallara olan devrelere denir.

3. Kordon devreleri: Cevap ve ar devrelerinin oluturduu devrelere de-nir.

4. Mterek devreler: ar devreleri, santral devresi, tekrar ar devresi,gece alarm devresi.

28


29/35

Ek 7

Mahalli bataryalarn amac:

1. D hatlar abuk ve ucuz olarak ina edil ir.

2. Mahalli bataryal santralin yapl basit, almas verimli, tamiri kolay

ve nisbeten ucuzdur.

3. Konumann gnderilmesi her telefon cihaznn ses akm enerj isini ken-di bataryasndan temin ettii iin yksek direnli ucuz hatlar zerindekonuma yapmak mmkndr.

Dezavantajlar:

1 . Te lefon set inde ve san tra lda kul lan lan kuru p i ller ekonomik b ir ses

akm enerj isi kayna deillerdir. mrleri ksadr. Kullanlmadklarza-man bile boalr.

2. Dk voltaj l pillerin deitirilmeleri iin ok sk akm gerekir.

3 . Kuru pil in volta j tes isata topland an i le bi t im anna kadar devamldeiir. Bu dme konumada bir zayflama meydana getirir. Bu sebeplehaberleme istikrarl deildir.

4. Konuma mandal uzun sre kapal kalrsa pil abuk biter.

5. Manyeto ve batarya telefon setlerinin hacmini arttrr.6. ar iin manyeto yapmak kullanc iin zahmetlidir.

7 . Konuma b it ince abone ler san t ra lcya haber verd ik le r i iin san tra ladevaml kontrol etmek zorundadr.

B) MERKEZ BATARYALI SANTRALLAR:

Bunlar daha yenilenmi s is temlerdir . Aboneler i in byk bir i le t i im

kolayl salar. Bu tip santrallara irtibatl abone telefon mikrofon devresiiin bataryaya ve ar iin manyeto tehizatna ihtiya yoktur. Lzumluolan DC akm, santraln bulunduu yere tesis edilmi bir DC akm kayna-ndan temin edil ir. Abonenin santra l armas sadece mikro te lefonukaldrmasyla olur. Merkezi bataryal santraln mahalli bataryal santrallaraak fark gerekli DC akmlarn merkezden temin edilmesidir. Santrala ikite l i le i r t ibat l abonelerin hatt nda tes is i i b ir a l ma akm mevcuttur .S is te m genel likle l amba l o lup nad iren kapak l o la ra k ima l e di li r.Pozisyonlarda her abonenin bir lokal jak ve bunun zerinde arma lam-

balar vardr. Pozisyonlardaki jaklarda sonulandr lm olarak aboneler b irbir lerine kordon devreleri vas tas i le i r t ibat landr l r. Konuma vekon trol dev re le ri i in gerek li DC a km a k g rubu ve red re s r veya

29


30/35

Ek 7

jeneratrlerden salanmakta olup kapasiteleri santrala bal aboneleri bes-leyecek uygun seviyede tutulur.

Aboneler santral hatlar zerinde Loop meydana getirmek suretiylearr ve bu Loopun almasyla da abone santraldan zlr. Abone mik-

ro te lefonunu kaldr nca kapal devrede bulunan hat rles i a l arak rlekontana bal lamba yanar. Bu lamba loop aldnda zlme halini yineyanarak operatre haber verir abonelerin arlmalar iin 15 veya 25 Hzfrekans ta AC akm kul lan l r. Abonenin telefon c ihaz nda hat ta ba l

bulunan polarize zil bu frekanstaki arm a voltajyla alr.

Avantajlar:

1. Kullanlan akler ekonomiktir bitince arj edilir.

2. Aklerin voltaj ve haberleme daha istikrarldr.

3. Manyeto olmad iin telefon setleri daha kktr.

4 . Santra l n bakm kolaydr.

Dezavantajlar:

1. Daha yksek kali tede hat inas is terler.

2. Hatlarn elektriki dengesinin iyi olmas gerekir.

3 . Hat tn d irenci hat ze rinde yap l an a rma ve konu ma a kmnndeerini azaltr. Bu sebeple haberleme mesafeleri ksalr.

30


31/35

Ek 8

HABERLEME SSTEMNDE BEKLENTLER:

aret ve bilgi naklinde:

Alc utan yazl olarak kan haberlerin okunakl ve hatasz olmas,

konuma naklinde alc uta elde edilen konumalarn anlalr olmas sesve mzik naklinde a l c uta ses lerin as l na uygun olmas ve doal sesyaps nn bozulmamas . Resim nakli ve te levizyonda res im ve ekil lerinaslna benzemesi ve aslnn kopyas olmas.

Bu isteklerin karlanabilmesi iin haberleme sistemleri kurulurkenu hususlarn yerine getirilmesi gerekir:

1. Nakledilecek iaretin frekans bant geniliinin yeterli olmas

2 . le t im ortam tarafndan iaret lerin bozulmamas ve iare t eklinin de-

itirilmemesi

3. are t /grlt orannn yeterl i o lmas

4. ok kanall haber naklinde kanallarn birbirini bozmamas

Transmisyon Ban d:

Haber naklinde etkili bir ekilde nakledilen frekans banddr.Bu bant

haberin eidine gre deii r.Bu haberler;

1 . a r ma v e i a ret le m e g er ek li b an t g en i li i f = B = 0 .. .. .. 25 H zarasnda olmal.

2 . Resim nakli tekniinde B= 0.. . . .. .550 Hz

3. Telgraf tekniinde B= 0. . .. . . ..120 Hz

4. Telefon tekniinde B= 300. .. . . .3400 Hz

5 . Ses ve mzik nakl inde

a)Orta kalite B= 100.... . . .6KHz

b)yi kalite B= 80... . . . . . . . .7KHz

c)ok iyi kalite B= 50... . . . . .10KHz

d)Yksek iletim B= 30.... . . . .15KHz

6. Televizyon teknii(siyah/beyaz) B= 0. . . . .5 MHz

31


32/35

Ek 9

SYS-12 MODLLER:

DSN: Abonelerin haberlemesini modllerin birbir ine balanmasn ve

santral bilgilerinin iletilmesini salar.

ACE: Yardmc kontrol eleman(Auxilary Control Elemant) Modl kontrolbirimiyle ayn yapya sahip olup eitli ilemler yaplmasn ve yedek kapa-s i te sa lar. Di ji t ana l iz i yapar, loka l abone yer ine , cre tlendirmedekullanlan, santral ynetimi, bo trank bulma, yedek nokta.

ASM: Analog abone hatlar ve santral arasnda arabirim olarak grev grr.Abonenin analog iaretlerinin saysala, saysal santral iaretlerini analogaevirir.

DTM: Santral ve dier santrallere bal saysal trank hatlar arasnda ara-birim ol arak grev grr.

SCM: MF telefonlardan veya giren tranklardan gelen MF kodlu iaretleria l r veya kan tranklara MF kodlu iare t ler gnderir . Bir kart eklenerekkonferans grme sa lar. CEMF tele fonla rdan gelen iare tle ri a l r vekonferans grme salar.

RISVCE: Tranklara MF iaret gnderir ve tranklardan MF iaret alr.

CTM: Santralin zamanlama iaretlerini ve btn tonlar retir ve datr.

Hat lmleri iin de kullanlr.

MPM: Santralin korumas ile evre birimlerini kontrol eder insan makinehaberlemesini salar. evre birimleri VDU, disk, tape, printerdir.

CCSM: Gelen mesaj lar a l r ve DTME balanm o r tak kanala g idenmesajlarn iletimini salar.

RIM: Santral ve uzak abone modl kanallar arasnda arabirimdir.

OIM: Santral ve operatr arasnda arabirimdir.

TTM(Trank Test Mod): Tranklar zerinde ei t l i test lerin yaplmasnsalar.

DSM(Saysal Abone Mod): Saysal abone hatlar ile santral arasnda arabi-rimdir.

ATM(Analog Trank Mod): Santral ve dier santrallara analog trank hatla-r arasnda arabirimdir.

32


33/35

Ek 9

Her modln 2 ksm vardr.

1 . Te rm in al

2. Terminal kontrol e leman(TCE)

Terminal ksm her modln grevine gre i lg il i devrelerden oluur.Abone, trank vs. Terminal kontrol eleman iinde ise mikroilemci haf-zave terminal arabirim vardr. Aadaki ana ilemleri yerine getirir.

a) lgil i modllerin kontroln yapar.

b) Dier modllere kontrol balants salar.

c) Dier modllerle santral b i lg i i r t ibat kurar.

ki tr kontrol eleman vardr.

1. TCE 2. ACE

TCE Terminal kontrol eleman

ACE Yardmc kontr ol eleman

Btn modllerdeki TCEler benzer yapdadr modln almasnkontrol eder ve terminal devrelerini DSNye balar, ayrca dier TCE ilehaberleir.

TCE: Fiziksel olarak bir terminale balanarak bir modl meydana getirir.Termina l le r le DSN aras nda a rab i rimdir. F iziksel o la rak b i r terminale

balanamaz yalnzca anahtarlama ebekesine DSN zerinden ular.

Donanm olarak aadaki kalplara yerletirilmitir.

1-TERI 2-TCPA

TERI: Bir modln TCPA ksm baka bir modl ile haberlemek isterseDSN zerinden bir yola ihtiyac vardr. TERI bu yolu kurmaktan ve devamettirmekten sorumludur. Bir modlden dier modle kurulan tek ynl yolasmplex yol denir.

TCPA LEDlerinin anlam: zerinde led vardr bu ledlerin yanp

snyorsa test yapl yor demektir. Hepsi srekli yanyorsa kartta arza

33


34/35

Ek 9

vard r. Led lerden en st tek i yan p snyorsa p rogram yklenme isteivardr.

DSN(Saysal Anahtarlama ebekesi): Saysa l anahtar lama ebekes i DSE den ilen say sa l anah ta r lama

elemanlarndan olumutur. Bir DSE Swick denilen kart zerindedir. HerDSE ortak bir TDM hattna bal ve birbirinin ayn 16 anahtarlama portun-dan meydana gelmitir. Bir DSE portu al ve veri ksmlarndan oluan veTDMe bal iki blme ayrlmtr her port al ve veri olarak 16 bitlik 32kanaldan olumu 4Mb/s hznda seri PCM hattna irtibatldr, b sebeple iftynl bir anahtarlama salanabilir.

Analog Abone Modl(ASM):

Bir badiye sekiz abone modl yerle t ir i lmi t ir . Bu sekiz modl 4 i f t ve 4 tek adres ted i r . Bir ana log abone modl 128 ana log aboneyearab irim grev i grr, eer e al an tek veya if t modln b ir i sin inkontrol ksmnda bir arza olursa arzalanan modle ait aboneler e modltarafndan altrlmaya balar. Cross-over denilen bu olayda bir analogabone modl 256 aboneye hizmet eder. Her badide 1024 abone vard r.

1024 abone= 1KL abone denir.

34


35/35

SONU

Frat niversitesi Teknik Eitim Fakltesi rencisi olarak MalatyaTrk Telekom Ba Mdrlnde s ta jmz baaryla tamamladk. TrkTelekomda hereyden nce evreyi tandk ve grev yapanlarn grevleri

ve bu grevleri nas l yaptklarn rendik. Mdrlkte bulunan ei t l isantralleri tandk ve almalar hakknda bilgi edindik.

Trk Telekomun sadece te lefon hizmeti veren ve te lefon fa turas gnderen bir kurulu olmadn, birok alanda hizmet verdiini rendik.

zellikle bu staj sresince Trk Telekomun verdii hizmetler hak-k nda b i lg i le r edinip san tra lle rde al a rak tecrbe ler edindik . Trk Telekomda staj yaptmz sre boyunca tm niteleri grme, alma sis-temlerini renme ve grevlilerin grevleri hakknda bilgiler edindik.

35

türk telekom staj

Documents