Zarządzanie operacjami

Planowanie zagregowane

Poziomy planowania:

Plan wydajności – wyznacza maksymalną ilość produktu jaka może

zostać wytworzona w danym czasie

Plany zagregowane - pokazują kompleksową produkcję dla rodzin

produktów, przeważnie w zestawieniu miesięcznym na każdym

poziomie produkcji.

Główne plany produkcji - pokazują szczegółowe rozkłady dla

indywidualnych produktów, przeważnie w zestawieniu tygodniowym.

Planowanie krótkoterminowe - pokazuje szczegółowe rozkłady i

rozmieszczenie obciążeń stanowisk pracy, przeważnie w

zestawieniu dziennym.

Proces zagregowanego planowania

Procedura planowania

• Etap 1 - ustalenie prognoz popytu i przełożenie ich na

niezbędną wydajność;

• Etap 2 - obliczenie obecnej wydajności;

• Etap 3 - identyfikacja różnic między wymaganą

wydajnością a osiąganą;

• Etap 4 - proponowanie różnych planów w celu

przezwyciężenia różnic określonych w etapie 3;

• Etap 5 - porównanie planów i wybór najlepszego do

realizacji.

Procedura powtarzana - modyfikuje proponowane plany aż do momentu wyboru najbardziej satysfakcjonującego.

• Etap 1: określenie potrzebnych zasobów;

• Etap 2: identyfikacja dostępnych zasobów;

• Etap 3: znalezienie różnic między wymaganiami a możliwościami;

• Etap 4: propozycja planu przezwyciężenia różnic określonych w etapie 3;

• Etap 5: oszacowanie planu i identyfikacja problemów - ograniczeń i nieosiągniętych celów;

• Etap 6: jeśli plan wymaga wprowadzenia zmian, należy powrócić do etapu 4;

• Etap 7: realizacja najlepszego planu.

Możliwość wystąpienia konkurencyjności

celów!!!

Proces planowania w rzeczywistości nie kończy się - on trwa stale.

Konieczne jest sporządzenie serii planów - jednej na każdy okres.

Model powtarzanego planowania pozwala organizacjom działać cyklicznie.

Zapasy w procesie planowania

Zapasy - regulują powiązanie między podażą a popytem.

Dzięki zapasom produkcja podczas danego okresu nie

potrzebuje dokładnie dobranych prognoz popytu, gdyż

popyt może być zaspokajany przez:

• zapasy zrobione na początku danego okresu,• produkcję podczas danego okresu,• przyszłą produkcję z opóźnioną dostawą.

Brak zaległych zamówień (popyt w danym okresie jest zaspokajany przez

produkcję na przyszły okres):

St = St-1 + Pt - Dt

Występują zaległe zamówienia:

St = St-1 + Pt - Dt - Bt-1 + Bt

gdzie: Bt oznacza wielkość zaległych zamówień w okresie t, które są realizowane przez

produkcję z okresu t+1.

Zapasy na koniec danego okresu (St)

=

Zapasy na koniec

ostatniego okresu

(St-1)

+

Produkcja w danym okresie

(Pt)

-

Popyt w danym okresie

(Dt)

Powyższa procedura aktualizacji może być wykorzystywana w

planowaniu innych zasobów, np.:

Liczba zatrudnionych w

aktualnym miesiącu

=

Liczba zatrudnionych

w ostatnim miesiącu

-

Zwolnienia i rezygnacje na

koniec ostatniego miesiąca

+

Liczba nowo zatrudniony

ch na początku

aktualnego miesiąca

Zadanie 1

Prognoza popytu na dany produkt na okres najbliższych ośmiu miesięcy wygląda

następująco:

Minimum 10 jednostek towaru znajduje się w zapasach, nie przyjmuje się także zaległych

zamówień. Aktualnie 35 jednostek towaru znajduje się w zapasach, a produkcji składa się

z partii liczących po 50 jednostek. Plan produkcji ma na celu zaspokoić popyt.

Miesiąc

1 2 3 4 5 6 7 8

Popyt 15 25 25 30 40 40 25 20

Plany zagregowane

Zagregowane planowanie:

• korzysta z prognoz popytu oraz wydajności,

• na podstawie tego planowania sporządzane są

plany produkcji dla każdej rodziny produktów, na

każdy z kolejnych kilku miesięcy,

• nie jest związane z indywidualnymi produktami.

Plan zagregowany zawiera następujące pytania:

• Czy produkcja powinna być utrzymywana na stałym poziomie, czy też powinnazmieniać się wraz z popytem?

• Czy zapasy powinny odpowiadać zmieniającemu się popytowi? Wtedy produk cja zasilałaby zapasy w okresie niskiego popytu, natomiast w okresie wysokiego popytu korzystano by z tych zapasów.

• Czy powinni być wykorzystani poddostawcy w okresie najwyższego popytu?

• Czy wielkość siły roboczej powinna zmieniać się wraz z popytem?

• Jak formy pracy mogą być zmieniane dla zaspokojenia zmieniającego się popytu?

• Czy ceny powinny ulegać zmianie?

• Czy można dopuścić do niedoborów z powodu np. opóźnionej dostawy?

• Czy popyt może być wyrównany?

• Czy produkcja powinna zmieniać się wraz popytem, czy też powinna być bardziej stabilna?

Sposoby zaspokojenia niestabilnego popytu:

1. Nadążanie za popytem — gdy produkcja dokładnie

zaspokaja popyt:

• nie powoduje zmian w ilości zapasów,

• konieczna jest zmiana produkcji w każdym okresie,

wynajęcie lub zwolnienie pracowników, zmiana

poziomów produkcji itd.

• sytuacja możliwa jedynie w przypadku usług, które nie

mogą magazynować swoich produktów.

2. Produkcja o stałej wydajności - produkcja jest stała dla

średniego

popytu w planowanym okresie:

– wydajność jest stała, a popyt jest zmienny,

– powstające różnice są zaspokajane przez tworzenie

lub korzystanie z zapasów,

– zawsze ponoszone są koszty zapasów oraz koszty

niedoborów.

3. Polityka mieszana - połączenie dwóch poprzednich

sposobów:

– pojawiają się zmiany w wydajności, ale nie w każdym

okresie T

– stała produkcja, jednak redukuje koszty zapasów

przez dopuszczenie pewnych zmian,

– w praktyce jest to najczęściej używany plan.

Zalety stałej produkcji:

• planowanie jest łatwiejsze,

• strumień produktów jest równiejszy,

• jest mniej problemów związanych ze zmianami,

• nie ma potrzeby wynajmowania ani zwalniania

pracowników,

• pracownicy mają regularne modele (normy) pracy,

• większe partie redukują koszty,

• zapasy są pomniejszane, jeśli są mniejsze wahania

popytu,

• realizowanie zamówień może następować szybciej,

• doświadczenie w produkcji zmniejsza problemy.

Celem planowania zagregowanego jest ustalanie

średniookresowych planów dla rodzin produktów aby:

• doprowadzić do zaspokojenia całego popytu,

• utrzymywać produkcję na względnie stałym poziomie,

• trzymać się ściśle planu wydajności,

• osiągać inne szczególne cele i spełniać obowiązki.

Sposoby sporządzania planów zagregowanych:

• podejście intuicyjne,

• metody graficzne,

• arytmetyka macierzowa,

• model matematyczny.

1. Podejście intuicyjne

• kolejna miesięczna produkcja będzie podobna do produkcji z

ostatniego miesiąca,

• produkcja równa średniemu planowanemu popytowi,

Zalety:

• wygodne i łatwe stosowanie,

• proces łatwy do zrozumienia,

• eksperci osiągają rezultaty akceptowane przez przedsiębiorstwo.

Wady:

• daje rezultaty o zmiennej i niepewnej jakości,

• jest czasochłonne,

• może zawierać pewne istotne odchylenia.

Zadanie 2

Firma X ma prognozy na przyszły całkowity miesięczny popyt

dla rodziny produktów. Jeśli jest to jedyna informacja, jaką

posiadasz, to jaki plan produkcji zaproponujesz dla produktów?

Miesiąc Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec

Popyt 80 70 60 120 180 150 110

2. Obliczenia macierzowe

Struktura macierzy:

• dostępne zasoby po lewej stronie

• okresy u góry macierzy

• zdolność dla każdego z zasobów po prawej stronie

macierzy,

• popyt na dole macierzy.

• Szablon macierzy jest używany dla dwóch wielkości:

kosztu użycia zasobów oraz zasobów używanych w

danym okresie.

Procedura planowania zagregowanego

1. Należy rozważyć kolejny przedział czasu.

2. Należy znaleźć najmniejszy koszt w kolumnie.

3. Należy wyznaczyć jak największą produkcję dla pola z najmniejszym

kosztem, nie przekraczając ani dostawy zasobów, ani popytu na

produkty.

4. Należy odjąć wyznaczoną ilość z całkowitej wydajności, aby określić

zapasową wydajność i obliczyć niezaspokojony popyt.

5. Jeśli istnieje niezaspokojony popyt, powrócić do punktu 2. Jeśli cały

popyt zaspokojono, przejdź do następnego okresu w punkcie 1.

Zadanie

Jesteś menedżerem operacyjnym w małej firmie produkcyjnej.

Przewidujesz zagregowany popyt dla rodziny produktów na

następne cztery miesiące na poziomie: 130, 80, 180 i 140.

Normalna wydajność firmy wynosi 100 jednostek miesięcznie,

nadgodziny obejmują 20 jednostek, natomiast poddostawcy

mają wydajność 60 jednostek miesięcznie. Jednostka wyrobu

kosztuje 10 funtów przy normalnej wydajności, 12 funtów przy

pracy w nadgodzinach i 15 funtów przy podwykonawcach. Gdy

magazynujemy zapasy, ponosimy koszt 1 funta na jednostkę w

miesiącu i ani zamówienia zaległe, ani niedobory nie są

dozwolone. Wykorzystujesz metodę macierzy, aby stworzyć

zagregowany plan dla produktów. Jakie wyniki osiągniesz?