บทท 2 ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของ

กอนจะเขาสการวเคราะหระบบงานเดม ในบทนจะท าการอธบายถงการจ าหนายบตรอนเตอรเนตหรอการใหบรการทมคาใชจายแบบเดม อกทงกลาวถงวรรณกรรมทเกยวของทผานมาจากอดตจนถงปจจบน โดยจะอธบายถงรายละเอยดความส าคญและอธบายถงหลกการท างานทส าคญตางๆ ดงน

2.1 การจ าหนายบตรอนเตอรเนตอตโนมต 2.1.1 นยาม/ความหมาย

“อนเตอรเนต” หมายความวา กลมเครอขายยอย ๆ ของคอมพวเตอรจ านวนมากทเชอมตอเขาดวยกนภายใตมาตรฐานการสอสาร (Protocol) เดยวกน จนเปนสงคมเครอขายคอมพวเตอรขนาดใหญ ซงคอมพวเตอรทอยในเครอขายแตละเครอง สามารถรบสงขอมลในรปแบบตาง ๆ กน เชน ตวอกษร ภาพ เสยง รวมทงสามารถสบคนขอมลขายสารจากแหลงขอมลตาง ๆ บนอนเทอรเนตไดอยางรวดเรว (นายรณชต ผลทพย)

“อตโนมต” หมายความวา ระบบการท างานของเครองจกรหรอระบบทสามารถท างานไดอยางตอเนองดวยตนเอง เมอใหสญญาณเรมตนไมวาระบบนนจะมการตงโปรแกรมส าเรจในการท างานตลอดทงระบบ หรอสามารถเปลยนแปลงโปรแกรมการท างานจากกา เปรยบเทยบปรมาณของสญญาณทเขากบปรมาณสญญาณทออกได ซงจดประสงคโดยทวไปของการควบคมอตโนมตกคอ เพมประสทธภาพและคณภาพในการผลต เพมผลผลต ลดตนทนในการผลต ควบคมและวางแผนการผลตไดงายประหยดพนท

7

2.2 Visual Studio ระบบพฒนา Microsoft Visual Studio กคอชดเครองมอพฒนาทถกออกแบบมาเพอ

ชวยเหลอ นกพฒนาซอฟตแวร (ไมวาพวกเขาจะเปนนกพฒนามอใหมหรอนกพฒนามออาชพกตาม) ทก าลงเผชญกบความทาทายทซบซอนของการสรางโซลชนททนสมยขนมา บทบาทของ Visual Studio กคอการเขามาปรบปรงขนตอนการพฒนาและชวยใหการแกปญหาทซบซอนท าไดงายขนและนา พอใจมากขนกวาเดม (ธรเดช จนทรวเมลอง , 2550)

Microsoft Visual Studio 2008 เมอวนจนทรท 19 พฤศจกายน 2007 ทผานมา ไมโครซอฟทออกมาประกาศวาโปรแกรม Visual Studio 2008 และ .NET Framework 3.5 ไดเรมเขาสขนตอนการผลตแลว โปรแกรม Visual Studio 2008 มคณสมบตใหมมากกวา 250 ชนด รวมทงการปรบปรงครงใหญในโปรแกรมทกอดชน รวมทง Visual Studio Express และ Visual Studio Team System ดวย นกพฒนาทกระดบตงแตผทเขยนโปรแกรมเปน งานอดเรกไปจนถงทมพฒนาระดบเอนเตอรไพรซในตอนนจะมโอกาสสมผสกบโซลชนทคงเสนคงวา ปลอดภย และมเสถยรภาพ เพอน าไปพฒนาแอพพลเคชนส าหรบแพลตฟอรมลาสดไมวาจะเปนเวบ Windows Vista, Windows Server 2008, 2007 Office System และอนๆ 2.2.1 Visual Studio ชวยปรบปรงขนตอนการพฒนาไดอยางไร

2.2.1.1 เพมผลผลต เครองมอตระกล Visual Studio ยงคงสรางสรรควธการทดกวาเดมอยางตอเนอง เพอชวยให

นกพฒนาซอฟตแวร ท างานไดมากขน โดยใชเวลานอยลงกบงานหนกทนาเบอทตองท าซ าๆคณสมบตตางๆมากมายอาทโคด อดเตอรประสทธภาพสง ระบบ IntelliSense ระบบ Wizards และภาษาเขยนโปรแกรมหลายชนดทรวมอย ในสภาพแวดลอมการพฒนาแบบเบดเสรจ (integrated development environment - IDE) เพยงหนงเดยว ไปจนถงผลตภณฑระบบบรหารวงจรชวตแอพพลเคชน (application life - cycle management - ALM) ระดบไฮเอนตมอยพรอมสรรพใน Microsoft Visual Studio Team System แลว Visual Studio เวอรชนใหม มการน าเอาเครองมอรนใหมๆมาชวยใหนกพฒนาเนนไปทการแกปญหาใหกบผใชไดมากขน

8

2.2.1.2 ผสานการท างาน Visual Studio ท าใหนกพฒนาซอฟตแวรไดรบประโยชนจากผลตภณฑแบบครบวงจรทมเครองมอ เซรฟเวอร และเซอรวสตางๆอยางครบถวน ผลตภณฑตางๆในชด Visual Studio ท างานรวมกนไดเปนอยางด แถมไม เพยงแตท างานรวมกนไดดเทานน แตยงท างานรวมกบซอฟตแวรอนๆของไมโครซอฟทไดอกดวย อาทเชน ผลตภณฑเซรฟเวอรของไมโครซอฟทและระบบ Microsoft Office เปนตน 2.2.1.3 เครองมอเบดเสรจ

Visual Studio มเครองมอใหเลอกส าหรบการพฒนาซอฟตแวรในทกระยะตงแตการพฒนา การทดสอบ การตดตง การผสานระบบ และการบรการเปนตน แถมยงเหมาะกบนกพฒนาทกประเภทตงแตนกพฒนามอ ใหมไปจนถงนกพฒนาระดบผเชยวชาญเปนตน นอกจากนน Visual Studio ยงถกปรบแตงมาใหรองรบ การพฒนาซอฟตแวรส าหรบอปกรณทกประเภทตงแตพซ เซรฟเวอร เวบ และอปกรณโมไบลเปนตน 2.2.1.4 มเสถยรภาพ Visual Studio ไดรบการพฒนาและทดสอบจนกลายเปนเครองมอทเชอใจได ปลอดภย ท างานรวมกนได และคอมแพตทเบลอกดวย นอกจากนน Visual Studio ยงมคณสมบตการรกษาความปลอดภย ความ สามารถในการขยายระบบ และความสามารถในการท างานรวมกนทยากจะหาเครองมออนๆมาเทยบได แมวา Visual Studio มกจะเนนคณสมบตใหมๆทรองรบการใชงานในอนาคตกตาม แตเครองมอนกยง ถกออกแบบใหมความคอมแพตทเบลยอนหลงทกจดเทาทจะเปนไปไดอกดวย 2.2.2 ขอดของการเขยนโปรแกรมดวย Visual Basic

สาเหตท Visual Basic เปนภาษาทเหมาะส าหรบการเรยนรในการเขยนโปรแกรมนนเนองจาก Visual Basic มขอดหลายประการคอ

1. งายตอการเรยนรเหมาะส าหรบผเรมตน ทงในเรองไวยากรณของภาษาเองและเครองมอการใชงาน

2. ความนยมของตวภาษา โดยอาจกลาวไดวาภาษา Basic นนเปนภาษาทคนเรยนรและใชงานมากทสดในประวตศาสตรของคอมพวเตอร

9

3. การพฒนาอยางตอเนอง การปรบปรงประสทธภาพในดานของตวภาษาและความเรวของการประมวลผล และในเรองของความสามารถใหมๆ เชน การตดตอกบระบบฐานขอมล การเชอมตอกบเครอขายอนเตอรเนต

4. ผพฒนาส าคญของ Visual Basic คอบรษทไมโครซอฟทซงจดวาเปนยกษใหญของวงการคอมพวเตอรในปจจบน เราจงสามารถมนใจไดวา Visual Basic จะยงมการพฒนา ปรบปรงและคงอยไปอกนาน

2.2.3 เรมตนกบโปรแกรม Visual studio 2008

Visual Basic 2008 ไดเพมความสามารถในการเขยนโปรแกรมตดตอกบเครอขายอนเตอรเนต การเชอมตอกบระบบฐานขอมล รวมทงปรบปรงเครองมอและการเขยนโปรแกรมซงวตถ (Object Oriented Programming) ใหสมบรณยงขนพรอมทงเพมเครองมอตางๆอกมากมายทท าใหใชงายและสะดวกขนกวาเดม (ธรเดช จนทรวเมลอง , 2550)

ภาพท 2.1 แสดงหนาตางของโปรแกรม Visual studio 2008

ทมา : http://upload.wikimedia.org/wikipedia/th/d/d6/VS2008.png

ขนตอนแรกคอสราง “โครงการ” หรอ Project ส าหรบพฒนาแอพขนมาใหมโดยคลกทลงค New Projectในหนา Start Page ทแสดงใหเหนตงแตเปดโปรแกรม หรอผานเมน File > New Project กไดในหนาตาง New Project ใหเลอก Template ในคอลมนดานซายมอเปน windows application

10

และเลอก Windows Forms Application แลวดานลางของหนาตางนจะเหนวาม Name: กเปลยนจาก WindowsApplication1 เปน ชอโปรเจคทเราตองการสราง เชน MyFirstProgram

ภาพท 2.2 แสดงหนาตางเรมสรางโครงการใหม

ซงเจาตว dialog box ตวนกจะมโปรเจคใหไดเลอกกน 5 โปรเจค แตวาเราก าลงจะเรยนร

วธการสราง Windows Application (โปรแกรมส าหรบใชงานบนวนโดวส) เราจะเลอก Windows Forms Application แลวดานลางของหนาตางนจะเหนวาม Name: กเปลยนจาก Windows Application1 เปนชอโปรเจคทเราตองการสราง เชน MyFirstProgramจากนนกคลก OK แลวกจะเหนหนาตาง IDE หนาตาจะคลายๆ Visual Basic 6 ซงหนาหลกกจะประกอบดวย Form เปลาๆ Common Controls Toolbox, Solution Explorer และ Properties

ท ม า :https://www.google.co.th/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=4&cad=rja&sqi=2&ved=0CDkQFjAD&url=http%3A%2F%2Fitc.cric.ac.th%2Fusers%2F4922010072%2Fcom50T6%2FSatawon%2FNetwork%2F4922010072.doc&ei=UzjQUYCFO8b-iAeutYDACQ&usg=AFQjCNFcawPyfNdHmVTTdkyU95ZDZ7WnRQ http://www.microsoft.com/thailand/visualstudio/about_product.aspx

11

2.3 Microsoft SQL Server (Genesis) จดเรมตน จดเรมตนของโปรแกรม Microsoft SQL Server นนมาจากบรษท Sybase และจากการ

ท Microsoft ไดครอบครองโปรแกรมมาจาก Sybase ท าให Microsoftเ รมตนแขงขนในดานฐานขอมลกบ Oracle, IBM, และภายหลง Sybase ในระดบองคกร แตเรมแรกจรง Microsoft, Sybase, กบ Ashton-Tate ไดรวมมอกนเพอทจะสรางเวอรชนแรกของ SQL Server (เมอป 1989)ตอมา Microsoft SQL Server 4.2 เรมถกขนสงในป 1992 และหลงจากนนไมนาน Microsoft SQL Server 4.21และ Windows NT 3.1 ถกขายพรอมๆกน แต MS SQL 6 เปนตวแรกทถกสรางเพอ NTแตเมอ Windows NT ถกเปดตวเปนครงแรก Sybase และ Microsoft ไดแยกทางกน และไปตามเสนทางของตนเอง ภาพหลง Sybase ไดเปลยนชอโปรแกรมของตนเปน Adaptive Server Enterprise เพอไมใหเกดความสบสนระหวางโปรแกรมของ Microsoft SQL Server การแยกตวกนของทงสองฝายท าให Microsoft ตองเปลยนโคดทใชในการเขยนโปรแกรม SQL Server 7 ไมใหเหมอนกบของ Sybase และในทสด SQL Server 2000 กเปนตวของตวเอง และเปน Version แรกอกดวยทเปนแบบ 64-bitในแปดปทผานมา หลงจาก SQL Server 2000 ไดมการพฒนาอยางมากในหลายๆดานประสทธภาพ, client IDE tools, และระบบอกหลายๆอยางของ SQL Server 2005 2.3.1 SQL Server 2005

SQL Server 2005 หรอเรยกวา Yukon ถกวางขายเมอเดอนตลาคม 2005 สงทส าคญในเวอรชนนมากทสดคอ ความสามารถในการเปดใชงาน XML, XSD, Xquery, T-SQL, และ TDS

นอกจากน ถาเกดใชรวมกบ SQL CLR มนจะสามารถใชงานกบ .NET Frameworkได สดทายโปรแกรมนเปนจดเรมตนของ “MARS” (Multiple Active Results Sets), หรอความสามารถในการใชการเชอมตอกบฐานขอมล เพอท าไดหลายๆอยาง (Mr.FabThemes และ Mr. N.TOPaz)

12

ภาพท 2.3 รปตวอยางผลตภณฑ Microsoft SQL Server 2005 ทมา : http://powerofthought.files.wordpress.com/2008/12/sql_server_2005.jpg

2.3.2 SQL Server 2008

SQL Server version ปจจบนคอ 2008 หรอมชออกอยางวา Katmai ถกเปดตวเมอเดอนเมษายน 6 2008 เปาหมายคอ ท าใหการจดการกบขอมลท าไดงาย และสามารถดแลตนเองไดโดยอตโนมต เพอท าใหอตรา (ทเราจะเรยกวา) “Server ลม” นอยทสด

เวอรชนนสามารถใชงานไดหลายอยาง เชน XML e-mail วนและเวลา ไฟล งาน ต าแหนง และท าการคนหา query วเคราะห, แบง, และความตรงกนของขอมลระหวางหลายๆทในเวอรชนน ยงมการเพมความสามารถใหใชการคนหาแบบ “Full-Text Search”ไดอกดวย

SQL Server 2008 สามารถใชงานไดทงหมดน: ADO.NET Entity Framework กบ The reporting tools, Replication, และ Data definition

SQL Server Reporting Services สามารถสรางกราฟถาใชงานรวมกบ data visualization ของDundas Data Visualization Inc. ซงภายหลงกถกซอโดยMicrosoftในดานระบบจดการ, SQL Server 2008 ม Declarative Management Framework ซงท าใหสามารถจดการกบการตงคาตางๆไดเกยวกฐานขอมล SQL Server Management Studio มาพรอมกบ SQL Server 2008 ซงซพพอรทIntelliSense ส าหรบการ query ตางๆ (Mr.FabThemes และ Mr. N.TOPaz)

13

ภาพท 2.4 รปตวอยางผลตภณฑ Microsoft SQL Server 2008

ทมา : http://www.geekzone.co.nz/images/news/MicrosoftWindowsServer2008.jpg ท ม า :http://iccom.info/2009/10/articles/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87-microsoft-sql-server/ 2.2 Adobe Dreamweaver CS5.5

หรอชอเดมคอ แมโครมเดย ดรมวฟเวอร (Macromedia Dreamweaver) เปนโปรแกรมแกไข HTML พฒนาโดยบรษทแมโครมเดย (ปจจบนควบกจการรวมกบบรษท อะโดบซสเตมส) ส าหรบการออกแบบเวบไซตในรปแบบ WYSIWYG กบการควบคมของสวนแกไขรหส HTML ในการพฒนาโปรแกรมทมการรวมทงสองแบบเขาดวยกนแบบน ท าให ดรมวฟเวอรเปนโปรแกรมทแตกตางจากโปรแกรมอนๆ ในประเภทเดยวกน ในชวงปลายปทศวรรษ 2533 จนถงปพ.ศ. 2544 ดรมวฟเวอรมสดสวนตลาดโปรแกรมแกไข HTML อยมากกวา 70% ดรมวฟเวอรมท งในระบบปฏบตการแมคอนทอช และไมโครซอฟทวนโดวส ดรมวฟเวอรยงสามารถท างานบนระบบปฏบตการแบบยนกซ ผานโปรแกรมจ าลองอยาง WINE (ทม Smile JR โรงเรยน จานกรอง อ าเภอเมอง จงหวด พษณโลก)

2.4.1 การท างานกบภาษาตางๆ

ดรมวฟเวอร สามารถท างานกบภาษาคอมพวเตอรในการเขยนเวบไซตแบบไดนามค ซงมการใช HTML เปนตวแสดงผลของเอกสาร เชน ASP, ASP.NET, PHP, JSP และ ColdFusion รวมถงการจดการฐานขอมลตางๆ อกดวย และในเวอรชนลาสด (เวอรชน CS6) ยงสามารถท างานรวมกบ XML และ CSS ไดอยางงายดาย

14

2.4.2 ความสามารถของโปรแกรม ในการเขยนเวบเพจ จะมลกษณะคลายกบการพมพงานในโปรแกรม Text Editor ทวไป คอ

วามนจะเรยงชดซายบนตลอดเวลา ไมสามารถยาย หรอ น าไปวางต าแหนงทตองการไดทนทเหมอนโปรแกรมกราฟก เพราะฉะนนหากเราตองการจดวางรปแบบตามทเราตองการ กใชตาราง Table เขามาชวยจดต าแหนง ซงเมอมการจดวางรปแบบทซบซอนมากขน การเขยนภาษา HTML กซบซอนยงขนเชนกน โปรแกรม Dreamweaver อาจจะไมสามารถเขยนเวบไดตามทเราตองการทงหมด วธการแกไขปญหาทดทสดคอ ควรจะเรยนรหลกการของภาษา HTML ไปดวย ซงถอวาเปนสงทจ าเปนมากส าหรบผทตองการประกอบอาชพ Webmaster แบบจรงจง อาจจะไมตองถงกบทองจ า Tag ตาง ๆ ไดทงหมด แตขอใหร เขาใจหลกการกพอแลว เพราะหลาย ๆ ครงทเราจะเขยนเวบใน Dreamweaver แลวกลบไดผลผดเพยนไป ไมตรงตามทตองการ กตองมาแกไข Code HTML เอง และความสามารถของ Dreamweaver สรปไดดงน

1. สนบสนนการท างานแบบ WYSIWYG (What You See Is What You Get) หมายความวา เวบทเราเขยนหนาจอ Dreamweaver กจะแสดงแบบเดยวกบเวบเพจจรงๆ ชวยใหเราเขยนเวบเพจงายขน ไมตองเขยน Code HTML เอง

2. มเครองมอในการชวยสรางเวบเพจ ทมความยดหยนสง 3. สนบสนนภาษาสครปตตางๆ ทงฝง Client และ Server เชน Java, ASP, PHP, CGI,

VBScript 4. มเครองมอในการ Upload หนาเวบเพจไปทเครอง Server เพอท าการเผยแพรงานทเราสรางในอนเทอรเนต โดยการสงผาน FTP หรอ โดยการใชโปรแกรม FTP ภายนอกชวย เชน WS FTP 5. รองรบมลตมเดย เชน การใสเสยง, การแทรกไฟลวดโอ, การใชงานรวมกบโปรแกรม Flash , Fireworks 2.4.3 การใชงานเบองตน

1. ภาษา HTML เปนภาษาทออกแบบส าหรบการแสดงผลเทานนไมสามารถประมวลผลหรอใชเขยนเวบแอพพลเคชนได

2. หากตองการเพมลกเลนหรอเทคนคพเศษเชน Effect ตาง ๆ ตองน าภาษา JavaScript มาเสรม HTML อกท

3. การจดรปแบบใน Code เชนการขนบรรทดใหม การเวนวรรค ไมมผลตอการแสดงผลทาง Web Browser 4. การขนบรรทดใหม ตองใช Tag <BR> หรอ กดปม Shift+Enter

15

5. การขนยอหนาใหม ตองใช Tag <P> หรอ กดปม Enter 6. การเวนวรรค ตองใช Tag พเศษ คอ &nbsp; หรอ กดปม Ctrl+ Shift + Spacebar 7. หลกการอาน Tag ของภาษา HTML จะอานคาจาก Tag ทอยดานในกอน 8. ไฟล HTML และ Script ตางๆ สามารถเปดแกไขในโปรแกรม Text Editor ทว ๆ ไป ไมจ าเปนตองแกไขใน Dreamweaver เพยงอยางเดยว 9. การแทรกขอความและการปรบแตงคาตางๆใหคลกต าแหนงทตองการแลวพมพขอความตามตองการ หรอใหเลอกขอความเมอตองการก าหนดคาตางๆเพมเตม (ทม Smile JR โรงเรยน จานกรอง อ าเภอเมอง จงหวด พษณโลก)

ภาพท 2.5 หนาจอแสดงผล Adobe Dreamweaver CS5.5 ทมา : http://www.thaigoodview.com/library/contest2552/type2/tech04/47/image/compo2.jpg

2.4.4 สวนประของหนาจอ 1. แถบค าสง (Menu Bar) เปนแถบทใชเกบค าสงทงหมดของโปรแกรม 2. แถบค าเครองมอ (Toolbar) รวบรวมปมค าสงทใชงานบอย 3. แถบวตถ (Object Palette) เปนกลมเครองมอตางๆทใชในการควบคมวตถ บนชนงาน

เอกสารเวบ เชน - เสนกราฟก (Horizontal Rule), ตาราง, รปภาพ, เลเยอร (Layer)

16

4. แถบแสดงสถานะ (Status Bar) คอยแสดงสถานะการท างานตางๆ ของเรา 5. แถบควบคมการท างาน (Properties Palette) เปนรายการทปรบเปลยนได ตามลกษณะ

การเลอกขอมล เชน หากมการเลอกทจะพมพ หรอแกไขเนอหา รายการกจะเปน สวนท างานทเกยวกบอกษร, การจดพารากราฟ ถาเลอกทรปภาพ รายการในแถบน กจะเปนค าสงตางๆ ทเกยวกบ การควบคมเรองรปภาพ

6. สวนของ Panel Group เปนกลมของแถบเครองมอทสามารถเรยกใชงานไดอยางรวดเรว เพอใหงายในการสราง Application บนอนเทอรเนต เชน การแทรก Code ของ JavaScript และ VBScript ลงในเวบเพจไดอยางงายๆ โดยสามารถเรยกใชงานไดจาก Panel Group

2.4.5 Show code view

ภาพท 2.6 หนาจอทแสดงผลในสวนของ code เพยงอยางเดยว ทมา : http://www.thaigoodview.com/library/contest2552/type2/tech04/47/image/jor1.jpg

17

2.4.6 Show Code and Design View

ภาพท 2.7 หนาจอทแสดงในสวนของ code และ design พรอมกน ทมา : http://www.thaigoodview.com/library/contest2552/type2/tech04/47/image/jor2.jpg

2.5 Adobe Photoshop CS2

โปรแกรมส าหรบตดตอภาพ สวนใหญกตองนกถง Adobe Photoshop แนนอน ส าหรบแต

ละเวอรชนนนกมราคาแพงเหลอเกนจนหลายๆ คนพากนถอดใจ หนไปใชเวอรชนละเมดลขสทธกนไปเปนสวนใหญ ซงพอทาง Adobe ตรวจเจอวาเปนเวอรชนปลอมกพากนหาทางแครกโปรแกรมกนเหนอยทเดยว แตวนน Adobe ใจดเปดใหดาวนโหลด Adobe Photoshop CS2 ไปใชงานกนไดอยางจใจ และทงนยงพวงโปรแกรม Adobe ImageReady CS2 มาใหใชอกดวย ( TPhattara.COM )

18

ภาพท 2.8 ตวอยางตอนเปดโปรแกรม Adobe Photoshop CS2ขนมา ทมา : http://www.tphattara.com/wp-content/uploads/2013/04/adobe-photoshop-cs2-

update-3.jpg

2.5.1 เนอหาการใชงาน หลงจากดาวนโหลด Adobe Photoshop CS2 มาแลวท าการตดตงนน ในแพคเกจทดาวน

โหลดมานนจะไดทง Adobe Photoshop CS2, Adobe ImageReady CS2, Adobe Bridge, Adobe Gamma มาดวย ซงเพยงพอส าหรบใชงานตดตอภาพเบองตนแลว

19

รปภาพท 2.9 หนาตาของโปรแกรม Adobe Photoshop CS2 ทมา : http://www.tphattara.com/wp-content/uploads/2013/04/p6-1.jpg

2.5.2 หลกการโดยยอ หนาตาของโปรแกรมกจะเรยบงายตามสไตลของโปรแกรมรนเกา ดไมหวอหวาสวยงาม

เหมอนเวอรชนใหมๆ แตฟงกชนการใชงานยงพรอมเพรยงใหเลอกใชไดอยางเตมท รวมทงไมกนทรพยากรเครองมากนก ซงสวนตวแลวทางทมงานทดสอบใชงานดแลวยงท างานไดเพยงพอตอความตองการทวๆ ไป และยงตอบสนองไดรวดเรวดทเดยว

20

ภาพท 2.10 หนาตางหลกในการใชงาน Adobe Photoshop CS2

ทมา : http://www.tphattara.com/wp-content/uploads/2013/04/photoshop_window400.jpg

2.5.3 ค าสง เมนค าสงหนายงมครบส าหรบใชท างานไมวาจะเปนแถบค าสงเลอกอปกรณทางดานซาย

และค าสงดานขวา ไมวาจะเปนการเลอกเลเยอร, ส, History ประวตการท างานและแถบ Navigator กมใหเลอกใชงานครบครนไมแพเวอรชนใหมๆ

ภาพท 2.11 ตวอยางการอธบาย ค าสงตางๆ ทมา : http://www.tphattara.com/wp-content/uploads/2013/04/Clip_7.jpg

21

ดานของแทบค าสงดานบนกมใหเลอกตงคาตางๆ ได ไมวาจะเปนขนาดหวพกนหรอจะเลอกตงคาอปกรณตางๆ กตงคาไดทน โดยจะอยทมมบนฝงขวามอภายในหนาตางโปรแกรม 2.5.4 สรป

ในสวนการใชงานเพอใหสะดวกในการใชจงไดหยบยกเวอรชนน เพอใหงายตอการใชงานไดทนทวงท ไมวาจะในดานการแสดงผล กราฟก ตดตอ เปนตน โปรแกรมโฟโตชอปเปนโปรแกรมทมความสามารถในการจดการไฟลขอมลรปภาพทมประสทธภาพ การท างานกบไฟลขอมลรปภาพของโฟโตชอปนน สวนใหญจะท างานกบไฟลขอมลรปภาพทจดเกบขอมลรปภาพแบบ Raster โฟโตชอปสามารถใชในการตกแตงภาพเลกนอย เชน ลบตาแดง, ลบรอยแตกของภาพ, ปรบแกส, เพมสและแสง หรอการใสเอฟเฟกตใหกบรป เชน ท าภาพสซเปย, การท าภาพโมเซค, การสรางภาพพาโนรามาจากภาพหลายภาพตอกน นอกจากนยงใชไดในการตดตอภาพ และการซอนฉากหลงเขากบภาพ สามารถน ามาประยกตใชกบการเขยนโปรแกรมเพอใหโปรแกรม มประสทธภาพเพมมากขน (TPhattara.COM)

2.6 การใชงานโปรแกรม Microsoft Visio (อ.เกรยงศกด เลขตะระโก การใชงานโปรแกรม Microsoft Visio, http://203.172.182.172/~kriengsak/project/data/sheetvisio.pdf)

2.6.1 คณสมบตโปรแกรม

เปนโปรแกรมทท างานอยบนโปรแกรม Microsoft Windows โดยมคณสมบตส าหรบการวาดแผนภาพตาง ๆ ไมวาจะเปนภาพวงจรทางไฟฟาและอเลกทรอนกส, Flow Chart, ภาพองคกร, แผนผงอาคาร หรอหองท างาน เปนตน ซงในโปรแกรมจะมรปรางของอปกรณ สงของตาง ๆ เพอใชเปนเครองมอส าหรบการวาดรปทหลากหลาย ตงแตรปพนฐาน จนถงรปเฉพาะทาง 1 มต หรอ 3 มต อกทงสามารถใชรวมกบโปรแกรมอน ๆ ในชดของ Microsoft Office ไดดวย

ลกษณะของ Template และ Stencil ใน Visio Template หมายถง Drawing File ท Visio ไดเตรยม Stencil หลาย ๆ แบบไวในหมวด

เดยวกน เพอความสะดวกในการใชงาน และเตรยม Drawing Page ใหเหมาะสมกบรปแบบ (Shape) ทจะใชอกดวย

ประโยชนของ Templateสามารถเปด Stencil ไดมากกวาหนงอน ซง Stencil เหลานนจะสมพนธกบ Template สามารถสราง Template ทตองการไวใชเองได

Stencil คอ รปแบบ (Shape) ตาง ๆ ทรวมไวในหมวดเดยวกน

22

2.6.2 การเขาสโปรแกรม 1. คลก Start บน โปรแกรม Microsoft Windows 2. เลอก Program 3. เลอก Visio จะไดกรอบตวเลอกดงรปลาง

ภาพท 2.12 การเขาสโปรแกรม Visio

2.6.3 การใชงาน Microsoft Visio

ดานซายมอจะเปนชอ Stencil เชน Electrical Engineering ซงใน stencil น จะม stencil ยอยอก เชน Basic Electrical เปนตน จะไดจอภาพแสดงดงน

ภาพท 2.13 การใชงานโปรแกรม Visio

23

1. Title bar แถบชอเรองแสดงชอไฟล และเลขหนา 2. Menu Bar แถบเมน ใชก าหนดค าสงตาง ๆ 3. Tool Bar แถบเครองมอ โดยแสดงแถบเครองมอพนฐาน ประกอบดวย Standard Toolbar

และ Shape Toolbar ถาวางเมาสไวทปมค าสงใด จะแสด Tool Tips ค าอธบายค าสงสน ๆ 4. หนากระดาษแผนภาพ ส าหรบการวาดรป และขอความ 5. Stencil Bar ชอรปรางตาง ๆ ส าหรบการวาดรป โดยโปรแกรมไดเตรยมไวจ านวนมาก 6. Ruler Bar แถบไมบรรทดแสดงระยะของวตถตางๆ ในหนาแผนภาพ 7. Status Bar ระบจ านวนเลขหนาทงหมด และ เลขหนา 8. Scroll bar ดานขวา และดานลาง ส าหรบเลอนหนาจอขนลง หรอ ซายขวา

2.6.4 Stencil and Shape Stencil เปนวตถแสดงถงสงตาง ๆ เชน รปสเหลยม เกาอ คอมพวเตอร และรปรางอน ๆ ทใช

ส าหรบการวาดไมวาจะเปน แผนองคกร, Flowchart เปนตน ซงชอ Stencil มหลาย Stencil และ แสดงไว ณ ต าแหนงดานซายของจอ

การเปด Stencil

1. คลกปม Open Stencil บนแถบเครองมอจะไดกรอบทแสดงชอ Stencil ดงน

ภาพท 2.14 การเอกสารโปรแกรม Visio

24

Stencil สามารถแบงเปนหมวดทส าคญดงน

Electrical Engineering กลมอปกรณไฟฟาและอเลกทรอนกส Block Diagram กลม shape พนฐาน 2 มต, 3 มต Database วาดฐานขอมล, ความสมพนธของขอมล Flowchart วาดล าดบการท างาน, การวเคราะห,การ

ไหลของขอมล Forms / Chart วาดฟอรม Internet วาดภาพเกยวกบ Internet Map วาดภาพแผนท Network วาดภาพเครอขาย Organization Chart วาดล าดบการบรหารงานในองคกร Project Schedule ก าหนดระยะเวลาการวางแผนโครงการ Software วาดขนตอนการท างานของโปรแกรม Visio Extra กลมพเศษของ Shape และอน ๆ อก

มากมาย ขนอยกบรนทตดตง 2. เลอกชอหมวด Stencil ทตองการ โดยการ Double Click จะแสดงชอ Stencil เพอใหเลอกอก

ครง 3. เมอเลอกรปแบบของรปวาดไดเรยบรอยแลวคลก Ok ทหนาจอดานซายมอจะแสดงรปราง

ตามแบบทเลอก การเปดหรอซอน Stencil

เมอเปด Stencil ตามความตองการของการใชงาน ณ ต าแหนงดานซายจอภาพ จะแสดง Stencil ทงหมด เราสามารถปดหรอซอนไดดงน

1. คลกเมาสปมขวา ของชอหมวด Stencil เพอเรยกใชเมนลด 2. คลกเลอกเมน Close เพอปด Stencil

25

การน า Shape ออกจาก Stencil ดานซายของจอภาพจะเหน Stencil ในแตละหมวดตามทเปด สวนดานขวามอจะเปน

หนากระดาษส าหรบวาง และวาดภาพ ซงเราสามารถน ารปภาพออกจาก Stencil มาวางไวหนากระดาษดงน

1. คลกเลอกรปราง Shape ทตองการ ในทนใหเลอกรปวงกลม 2. คลกเมาสคางไว จากนนลาก Shape มาวางทหนากระดาษ ณ ต าแหนงทตองการ แลวปลอยเมาส 3. จะปรากฏรปวงกลม ดงรป โดยจะปรากฏกรอบสเหลยมสเขยวรอบ ๆ

ภาพท 2.15 การลาก Shape วธการเลอก Shape เปนการเลอกรปวาด 1 รป หรอหลาย ๆ รปในขณะเดยวกนเพอท าการแกไข เชน เปลยนส

ยายต าแหนง คดลอก หรอ จดกลม ซงมวธการเลอกดงน วธท 1 เลอกดวยเมาส 1. การเลอก Shape เดยว ใหคลก Shape ทตองการเลอกใหปรากฏกรอบสเหลยมสเขยว 2. การเลอกมากกวา 1 Shape ใหคลก Shape แรก 3. มอกดปม Shift ทคยบอรดคางไว แลวคลกเมาสท Shape ทสอง หรอสามตามความ

ตองการ 4. จะปรากฏสเหลยมสเขยวในรปแรก และสเหลยมสฟาในรปทสอง หรอสาม ส ดงรปลาง

26

ภาพท 2.16 การเลอก Shape

วธท 2 การลากดวยพอยเตอร (Pointer Tool) 1. คลกปม Pointer Tool จากแถบเครองมอมาตรฐาน (standard) 2. คลกเมาสคางไวแลววาดใหเปนรปสเหลยมลอมรอบ Shape ทตองการ 3. เมอปลอยเมาสจะปรากฏสญลกษณการถกเลอกดงรปบนทผานมา

การปรบขนาด Shape 1. คลกรปใหปรากฏสเหลยมสเขยวลอมรอบ 2. วางเมาสทบจดสเหลยมสเขยว บรเวณมมของรป หรอตรงกลางรป 3. มอกดแปน Shift หรอ แปน Ctrl บนคยบอรด (เพอใหรปไดทรงมาตรฐาน

แนวตงและแนวนอน) 4. กดเมาสคางลากเพอปรบขนาดตามความตองการ

ภาพท 2.17 การปรบขนาด Shape

27

การหมน Shape

1. คลกปมหมน (Rotation Tool) บนแถบเครองมอมาตรฐาน 2. คลก Shape ทตองการ จะปรากฏจดกลมสเขยว ลอมรอบ Shape 3. วางเมาสทบจดกลมสเขยว และกดเมาสคางหมนไปตามทางทศทตองการจะได

ดงรป

ภาพท 2.18 การหมน Shape

การก าหนดเกยวกบรป (สขอบ สของพน ขนาดเสนขอบ ลกษณะเสนขอบ) 1. เลอก Shape ทตองการ และเลอกปมตาง ๆ บนแถบเครองมอ รปแบบ ไดดงน

1.1 กดปม Font เพอระบสของขอความ 1.2 กดปม Line Color เพอใสสขอบรป 1.3 กดปม Fill Color เพอเตมสภายในของรป 1.4 กดปม Line Weight เพอระบขนาดของเสนขอบ 1.5 กดปม Line Pattern เพอเลอกลายของเสนขอบ

2. เมอเลอกไดตามตองการลกษณะของรป จะเปลยนไปตามทเลอกใหทนท

การยาย Shape 1. คลก Shape ทตองการยาย 2. คลกเมาสคางลาก Shape ไปวางต าแหนงใหม

28

หรอกรณการยายขามหนากระดาษ 1. คลก Shape ทตองการ 2. คลกปมยาย บนแถบเครองมอ Shape (จะดเหมอนถกลบทง) 3. คลกหนากระดาษปลายทางดานลางจอภาพทตองการ 4. คลกปมวาง บนแถบเครองมอ การคดลอก Shape 1. คลก Shape ทตองการคดลอก 2. มอกดปม Ctrl และกดเมาสคางลาก Shape ไปวางต าแหนงใหม 3. จะเปนการคดลอก Shape เพม หรอกรณการคดลอกขามหนากระดาษ 1. คลก Shape ทตองการ 2. คลกปมคดลอก บนแถบเครองมอมาตรฐาน 3. คลกหนากระดาษปลายทางดานลางจอภาพท�ตองการ 4. คลกปมวาง บนแถบเครองมอ

มมมองตาง ๆ

ทดลองวาดรปวงกลม หรอรปใด ๆ ขนมา ดวยการคลกเมาสทรปวงกลมคางไว แลวลากมาวาง ณ แผนภาพ จากนนปลอยเมาส กจะไดรปภาพ การใชมมมองแบบตาง ๆ มวธดงน 1. คลกเมน View 2. เลอก Zoom จะแสดงตามจ านวนตวเลขของ % หรอ คลกปม Zoom Out (แวนขยายเครองหมายลบ) หรอ คลกปม Zoom In (แวนขยายเครองหมายบวก) หรอ คลกปม Zoom บนแถบเครองมอ การก าหนดมมมอง 1. คลกเมน View เลอกเมนยอยดงน Last Zoom คอ แสดงกระดาษแผนภาพกอนหนา Actual Size คอ แสดงกระดาษแผนภาพขนาดจรงเหมอนทพมพออกกระดาษ

29

Page width คอ แสดงความกวางของกระดาษแผนภาพ Whole Page คอ ปรบกระดาษแผนภาพใหเตมหนา เทากบ 33% Full Screen คอ แสดงกระดาษแผนภาพอยางเดยวแบบเตมจอ ไมมเมน เมอกด Esc ท

คยบอรด จะกลบมาสหนากระดาษปกต

การใชเครองมอส าหรบแสดงต าแหนงตาง ๆ 1. คลกเมน View 2. เลอกหวขอตาง ๆ ดงน

Ruler ไมบรรทด เพอใหโชวทหนาจอหรอไม Grid เสนพกด มลกษณะเปนตารางบนแผนภาพ Guide คลกมมซายคางไวลากมาวางบนแผนภาพเพอเปนไกดกบรป

โดยก าหนดไดหลาย Guide Connection Point จดเชอมตอ เปนเครองหมายกากบาทสน าเงน เพอใช

ตอเชอมไปยงรปอน Page Break แสดงขอบสเทาทกระดาษแผนภาพ เพอไมใหรป และ

ขอความเกนแนวสเทา การบนทก File

1. คลกปม save จะไดกรอบค าสงดงรปลาง 2. เลอกต าแหนงไดรฟ หรอ ไดเรกทอร 3. พมพชอไฟลทตองการ 4. คลกปมOK เพอท าการบนทกไฟลโดยมนามสกล .vsd

ภาพท 2.19 การบนทก

30

การแกไข Shape 1. การจดกลม-การยกเลก 2. การจดต าแหนงรปซอนกน 3. การกลบดานรป

การเลอก Shape หลาย ๆ Shape เพอใหงายในการแกไขและเปลยนแปลงรปแบบม 2 วธ ดงน วธท 1 1. คลกเมาส Shape แรก จะมลกษณะสเหลยมเขยวรอบ ๆ Shape 2. กดแปน Shift ทคยบอรดคางไว 3. คลกเมาส Shape ทตองการตอไป จะแสดงลกษณะสเหลยมฟารอบ ๆ ดงรปลาง หรอ วธท 2 1. ใหเมาสอยในลกษณะตวเลอก หรอ Select Pointer (สญลกษณเมาสสด า)

2. วาดสเหลยมลอมรอบ Shape หลาย ๆ Shape ตามตองการ จะไดดงรปลาง

การจดกลมและการยกเลก 1. เลอก SHAPE หลาย ๆ SHAPE ดงรปซาย 2. คลกเมาสปมขวาเพอเขาสเมนลดดงรปขวา 3. เลอกค าสง SHAPE และเลอก GROUP

ภาพท 2.20 การจดกลม

31

การจดวางต าแหนง SHAPE ทซอนกน ในบางครงอาจจะจ าเปนตองน า SHAPE มาวางซอนกนหรอทบกน และจ าเปนตองจด

ต าแหนงของ SHAPE ใหอยในล าดบทตองการดงน 1. จากรปจะตองน ากระถางตนไม วางบนโตะรบแขก

2. คลกเมาสทรปกระถางตนไม และลากมาวางทบโตะรบแขก จะไดดงรปซายซงรปไมแสดง

3. เพอใหรปอยต าแหนงดานบน ใหคลกเมาสปมขวา 4. เลอกค าสง SHAPE และเลอก BRING TO FRONT เพอใหรปแสดงอยดานหนาดงรป

ภาพท 2.21 การจดวางต าแหนง Shape การแกไข Shape เพมเตม การแกไขต าแหนงเพมเตมเกยวกบ Shape ดวยการใชเมนลด (คลกเมาสปมขวา)

ภาพท 2.22 การแกไข Shape

32

การก าหนดจดเชอมตอ ในการสราง DATA FLOW DIAGRAM หรอ การสราง FLOW CHART จ าเปนตอง

สรางเสนตรง เพอเชอมโยงSHAPE สามารถใชเครองมอ 2 ชด คอ STENCIL CONNECTOR หรอ ปม CONNECTOR ดงน

ภาพท 2.23 การก าหนดจดเชอมตอ

วธการเชอมตอ 1. วาดรปตามตองการดงรป 2. คลกปม CONNECTOR สญลกษณเมาสจะเปลยนเปนรปลกศร 3. คลกเมาสวางทบปมเชอมตอ(กากบาทสน าเงน) แลวลากเมาสมารปปลายทาง

4. ปลอยเมาสจะไดสญลกษณเสนตรงเชอมจากรปตนทางมายงรปปลายทาง ดงรป

ภาพท 2.24 การวธการเชอมตอ

33

การใสค าอธบาย ในการเขยนแบบตองมการใสค าอปกรณหรอค าอธบายตาง ๆ เพออธบาย SHAP สามารถใช

ปมA ดงน

ภาพท 2.25 การใสค าอธบาย

ขนตอนมดงน 1. เลอกปมA 2. คลกทกระดาษตรงจดทตองการใสค าอธบาย 3. พมพขอความ ซงสามารถขยายไดตามตองการ 4. สามารถปรบขนาด ใสส ตวอกษรไดเหมอนกบโปรแกรม Microsoft Office อนๆ

การเปลยนขนาดหนากระดาษ เราสามารถใชเครองมอ POINTER TOOL เพอเพมขนาดของหนากระดาษไดโดยลากทมมของ

หนาไป ยงต าแหนงใหม โดยคลกทเครองมอ POINTER จากนนใหกดคย CTRL กระดาษ จะสงเกตเหนพอยนเตอร เปลยนเปนรปลกศร ใหกดปมเมาสซายคางไว แลวลากมมไปยงต าแหนงทตองการ ถาตองการทราบขนาด หนากระดาษให

1. คลกเมน FILE คลก PAGE SETUP 2. จะไดกรอบค าสงดงรป

34

ภาพท 2.26 การเปลยนขนาดกระดาษ

การใชโปรแกรม Visio รวมกบโปรแกรมอน

คณสามารถน ารปหรอไฟลจากโปรแกรม Visio Drawing ไปใชกบโปรแกรมอน ซงสามารถท าไดหลายวธดวยกนดงน

การ Embed หมายถง การฝงออบเจกตหรอไฟลทมาจากโปรแกรมอน ๆ ไวบน Visio Drawing Page

การ Link หมายถง การเชอมโยงรปหรอไฟลของโปรแกรมอน ๆ กบ Visio Drawing Page หรอ Shape การฝงออบเจกต (EMBED)

ในทนจะขอยกตวอยางการคดลอกรปจากโปรแกรม VISIO มาไวทโปรแกรม MICROSOFT

WORD 1. เปดไฟล VISIO 2. คลกเลอกรปทคณตองการ 3. คลกเมน EDIT เลอกค าสง COPY 4. คลกโปรแกรม WORD ทไฟลตองการน ารปไปวาง 5. คลกเมน EDIT เลอกค าสง PATE ซงมขนตอนดงรปลาง

35

ภาพท 2.27 การฝงออบเจกต

การแทรกรป ClipArt มาใชกบVisio 1. คลกเมน Insert 2. คลกเลอก Clip Art จะแสดงรป ใหเลอกรปตามตองการ 3. คลก OK

ภาพท 2.28 การแทรกรป

36

การเชอมโยงกบอนเตอรเนตหรอไฟลอน (Link) 1. คลกเลอก Shape หรอขอความทตองการ 2. คลกเมน Insert เลอก Hyperlink 3. จะไดกรอบค าสงดงรป 4. พมพชอเวบไซตทตองการคลก Ok

ภาพท 2.29 การเชอมโยงกบอนเตอรเนต

จะพบวาโปรแกรมนมความสามารถทมากมาย และมวธการใชงานทงายเหมอนกบการใชงาน โปรแกรม Microsoft Office อน ๆ ใหนกศกษาไดทดลองใชงาน ถามปญหาเกยวกบการใชงาน ตดตอสอบถามกบอาจารยไดโดยตรง(อ.เกรยงศกด เลขตะระโก การใชงานโปรแกรม Microsoft Visio, http://203.172.182.172/~kriengsak/project/data/sheetvisio.pdf) 2.7 ฐานขอมลและระบบจดการฐานขอมล ในปจจบนการจดโครงสรางขอมลใหเปนแบบฐานขอมลก าลงเปนทนยม เกอบทกหนวยงานทมการใชระบบสารสนเทศจะจดท าขอมลใหเปนแบบฐานขอมล เนองจากปรมาณขอมลมมากถาจดขอมลเปนแบบแฟมขอมลจะท าใหมแฟมขอมลเปนจ านวนมาก ซงจะท าใหเกดขอมลทซ าซอนกนได ขอมลทซ าซอนนจะกอใหเกดปญหามากมาย

37

2.7.1 ความหมายของระบบฐานขอมล ฐานขอมล (database) หมายถง กลมของขอมลทถกเกบรวบรวมไว โดยมความสมพนธซงกนและกน โดยไมไดบงคบวาขอมลทงหมดนจะตองเกบไวในแฟมขอมลเดยวกนหรอแยกเกบหลาย ๆ แฟมขอมล นนกคอการเกบขอมลในฐานขอมลนนเราอาจจะเกบทงฐานขอมล โดยใชแฟมขอมลเพยงแฟมขอมลเดยวกนได หรอจะเกบไวในหลาย ๆ แฟมขอมล ทส าคญคอจะตองสรางความสมพนธระหวางระเบยนและเรยกใชความสมพนธนนได มการก าจดความซ าซอนของขอมลออกและเกบแฟมขอมลเหลานไวทศนยกลาง เพอทจะน าขอมลเหลานมาใชรวมกน ควบคมดแลรกษาเมอผตองการใชงานและผมสทธจะใชขอมลนนสามารถดงขอมลทตองการออกไปใชได ขอมลบางสวนอาจใชรวมกบผอนได แตบางสวนผมสทธเทานนจงจะสามารถใชได โดยทวไปองคกรตาง ๆ จะสรางฐานขอมลไว เพอเกบขอมลตาง ๆ ของตวองคกร โดยเฉพาะอยางยงขอมลในเชงธรกจ เชน ขอมลของลกคา ขอมลของสนคา ขอมลของลกจาง และการจางงาน เปนตน การควบคมดแลการใชฐานขอมลนน เปนเรองทยงยากกวาการใชแฟมขอมลมาก เพราะเราจะตองตดสนใจวาโครงสรางในการจดเกบขอมลควรจะเปนเชนไร การเขยนโปรแกรมเพอสรางและเรยกใชขอมลจากโครงสรางเหลาน ถาโปรแกรมเหลานเกดท างานผดพลาดขนมา กจะเกดความเสยหายตอโครงสรางของขอมลทงหมดได เพอเปนการลดภาวะการท างานของผใช จงไดมสวนของฮารดแวรและโปรแกรมตาง ๆ ทสามารถเขาถงและจดการขอมลในฐานขอมลนน เรยกวา ระบบจดการฐานขอมล หรอDBMS (Data Base Management System) ระบบจดการฐานขอมล คอ ซอฟตแวรทเปรยบเสมอนสอกลางระหวางผใชและโปรแกรมตาง ๆ ทเกยวของกบการใชฐานขอมล ซงมหนาทชวยใหผใชเขาถงขอมลไดงายสะดวกและมประสทธภาพ การเขาถงขอมลของผใชอาจเปนการสรางฐานขอมล การแกไขฐานขอมล หรอการต งค าถามเพอใหขอมลมา โดยผใชไมจ าเปนตองรบรเกยวกบรายละเอยดภายในโครงสรางของฐานขอมล เปรยบเสมอนเปนสอกลางระหวางผใชและโปรแกรมตางๆ ทเกยวของกบการใชฐานขอมล 2.7.2 ความส าคญของระบบฐานขอมล การจดขอมลใหเปนระบบฐานขอมลท าใหขอมลมสวนดกวาการเกบขอมลในรปของแฟมขอมล เพราะการจดเกบขอมลในระบบฐานขอมล จะมสวนทส าคญกวาการจดเกบขอมลในรปของแฟมขอมลดงน

2.7.2.1 ลดการเกบขอมลทซ าซอน ขอมลบางชดทอยในรปของแฟมขอมลอาจมปรากฏอยหลาย ๆ แหง เพราะมผใชขอมลชดนหลายคน เมอใชระบบฐานขอมลแลวจะชวยใหความซ าซอนของขอมลลดนอยลง เชน ขอมลอยในแฟมขอมลของผใชหลายคน ผใชแตละคนจะมแฟมขอมลเปนของตนเอง ระบบฐานขอมลจะลดการซ าซอนของขอมลเหลานใหมากทสด โดยจดเกบในฐานขอมล

38

ไวทเดยวกน ผใชทกคนทตองการใชขอมลชดนจะใชโดยผานระบบฐานขอมล ท าใหไมเปลองเนอทในการเกบขอมลและลดความซ าซอนลงได

2.7.2.2 รกษาความถกตองของขอมล เนองจากฐานขอมลมเพยงฐานขอมลเดยว ในกรณทมขอมลชดเดยวกนปรากฏอยหลายแหงในฐานขอมล ขอมลเหลานจะตองตรงกน ถามการแกไขขอมลนทก ๆ แหงทขอมลปรากฏอยจะแกไขใหถกตองตามกนหมดโดยอตโนมตดวยระบบจดการฐานขอมล

2.7.2.3 การปองกนและรกษาความปลอดภยใหกบขอมลท าไดอยางสะดวก การปองกนและรกษาความปลอดภยกบขอมลระบบฐานขอมลจะใหเฉพาะผทเกยวของเทานนจงจะมสทธเขาไปใชฐานขอมลไดเรยกวามสทธสวนบคคล (privacy) ซงกอใหเกดความปลอดภย (security) ของขอมลดวย ฉะนนผใดจะมสทธทจะเขาถงขอมลไดจะตองมการก าหนดสทธกนไวกอนและเมอเขาไปใชขอมลนน ๆ ผใชจะเหนขอมลทถกเกบไวในฐานขอมลในรปแบบทผใชออกแบบไว

ตวอยางเชน ผใชสรางตารางขอมลขนมาและเกบลงในระบบฐานขอมล ระบบจดการฐานขอมลจะเกบขอมลเหลานลงในอปกรณเกบขอมลในรปแบบของระบบจดการฐานขอมลซงอาจเกบขอมลเหลานลงในแผนจานบนทกแมเหลกเปนระเบยน บลอกหรออน ๆ ผใชไมจ าเปนตองรบรวาโครงสรางของแฟมขอมลนนเปนอยางไร ปลอยใหเปนหนาทของระบบจดการฐานขอมล

ดงนนถาผใชเปลยนแปลงลกษณะการเกบขอมล เชน เปลยนแปลงรปแบบของตารางเสยใหม ผใชกไมตองกงวลวาขอมลของเขาจะถกเกบลงในแผนจานบนทกแมเหลกในลกษณะใด ระบบการจดการฐานขอมลจะจดการใหทงหมด ในท านองเดยวกนถาผออกแบบระบบฐานขอมลเปลยนวธการเกบขอมลลงบนอปกรณจดเกบขอมล ผใชกไมตองแกไขฐานขอมลทเขาออกแบบไวแลว ระบบการจดการฐานขอมลจะจดการให ลกษณะเชนนเรยกวา ความไมเกยวของกนของขอมล (Data Independent)

2.7.2.4 สามารถใชขอมลรวมกนได เนองจากในระบบฐานขอมลจะเปนทเกบรวบรวมขอมลทกอยางไว ผใชแตละคนจงสามารถทจะใชขอมลในระบบไดทกขอมล ซงถาขอมลไมไดถกจดใหเปนระบบฐานขอมลแลว ผใชกจะใชไดเพยงขอมลของตนเอง ขอมลของระบบงานบคคลถกจดไวในระบบแฟมขอมลผใชทใชขอมลระบบเงนเดอน จะใชขอมลไดระบบเดยว แตถาขอมลทง 2 ถกเกบไวเปนฐานขอมลซงถกเกบไวในททเดยวกน ผใชท ง 2 ระบบกจะสามารถเรยกใชฐานขอมลเดยวกนได ไมเพยงแตขอมลเทานนส าหรบโปรแกรมตาง ๆ ถาเกบไวในฐานขอมลกจะสามารถใชรวมกนได

39

2.7.2.5 มความเปนอสระของขอมล เมอผใชตองการเปลยนแปลงขอมลหรอน าขอมลมาประยกตใชใหเหมาะสมกบโปรแกรมทเขยนขนมา จะสามารถสรางขอมลนนขนมาใชใหมได โดยไมมผลกระทบตอระบบฐานขอมล เพราะขอมลทผใชน ามาประยกตใชใหมนนจะไมกระทบตอโครงสรางทแทจรงของการจดเกบขอมล นนคอ การใชระบบฐานขอมลจะท าใหเกดความเปนอสระระหวางการจดเกบขอมลและการประยกตใช

2.7.2.6 สามารถขยายงานไดงาย เมอตองการจดเพมเตมขอมลทเกยวของจะสามารถเพมไดอยางงายไมซบซอน เนองจากมความเปนอสระของขอมล จงไมมผลกระทบตอขอมลเดมทมอย

2.7.2.7 ท าใหขอมลบรณะกลบสสภาพปกตไดเรวและมมาตรฐาน เนองจากการจดพมพขอมลในระบบทไมไดใชฐานขอมล ผเขยนโปรแกรมแตละคนมแฟมขอมลของตนเองเฉพาะ ฉะนนแตละคนจงตางกสรางระบบการบรณะขอมลใหกลบสสภาพปกตในกรณทขอมลเสยหายดวยตนเองและดวยวธการของตนเอง จงขาดประสทธภาพและมาตรฐาน แตเมอมาเปนระบบฐานขอมลแลว การบรณะขอมลใหกลบคนสสภาพปกตจะมโปรแกรมชดเดยวและมผดแลเพยงคนเดยวทดแลทงระบบ ซงยอมตองมประสทธภาพและเปนมาตรฐานเดยวกนแนนอน

2.7.3 การบรหารฐานขอมล

ในระบบฐานขอมลนอกจากจะมระบบการจดการฐานขอมล ซงเปนซอฟตแวรทสรางขนเพอจดการกบขอมลใหเปนระบบ จะไดน าไปเกบรกษา เรยกใช หรอน ามาปรบปรงใหทนสมยไดงายแลว ในระบบฐานขอมลยงตองประกอบดวยบคคลทมหนาทควบคมดแลระบบฐานขอมล คอ ผบรหารฐานขอมลเหตผลส าหรบประการหนงของการจดท าระบบจดการฐานขอมล คอ การมศนยกลางควบคมทงขอมลและโปรแกรมทเขาถงขอมลเหลานน บคคลทมอ านาจหนาทดแลการควบคมน เรยกวา ผบรหารฐานขอมล หรอ DBA (Data Base Administrator) คอ ผมหนาทควบคมการบรหารงานของฐานขอมลทงหมด

2.7.4 หนาทของผบรหารฐานขอมล

2.7.4.1 ก าหนดโครงสรางหรอรปแบบของฐานขอมล โดยท าการวเคราะหและตดสนใจวาจะรวมขอมลใดเขาไวในระบบใดบางควรจะจดเกบขอมลดวยวธใด และใชเทคนคใดในการเรยกใชขอมลอยางไร

2.7.4.2 ก าหนดโครงสรางของอปกรณเกบขอมลและวธการเขาถงขอมล โดยก าหนดโครงสรางของอปกรณเกบขอมลและวธการเขาถงขอมล พรอมทงก าหนดแผนการในการสราง

40

ระบบขอมลส ารองและการฟนสภาพ โดยการจดเกบขอมลส ารองไวทกระยะ และจะตองเตรยมการไววาถาเกดความผดพลาดขนแลวจะท าการฟนสภาพไดอยางไร

2.7.4.3 มอบหมายขอบเขตอ านาจหนาทของการเขาถงขอมลของผใช โดยการประสานงานกบผใช ใหค าปรกษา ใหความชวยเหลอแกผใช และตรวจตราความตองการของผใช

2.7.5 ระบบการจดการฐานขอมล (data base management system, DBMS)

หนาทของระบบการจดการฐานขอมล

2.7.5.1ระบบจดการฐานขอมลเปนซอฟตแวรทท าหนาทดงตอไปน ดแลการใชงานใหกบผใชในการตดตอกบตวจดการระบบแฟมขอมลได ในระบบฐานขอมลนขอมลจะมขนาดใหญ ซงจะถกจดเกบไวในหนวยความจ าส ารองเมอผใชตองการจะใชฐานขอมล ระบบการจดการฐานขอมลจะท าหนาทตดตอกบระบบแฟมขอมลซงเสมอนเปนผจดการแฟมขอมล (file manager) น าขอมลจากหนวยความจ าส ารองเขาสหนวยความจ าหลกเฉพาะสวนทตองการใชงาน และท าหนาทประสานกบตวจดการระบบแฟมขอมลในการจดเกบ เรยกใช และแกไขขอมล

2.7.5.2 ควบคมระบบความปลอดภยของขอมลโดยปองกนไมใหผทไมไดรบอนญาตเขามาเรยกใชหรอแกไขขอมลในสวนปองกนเอาไว พรอมทงสรางฟงกชนในการจดท าขอมลส ารอง โดยเมอเกดมความขดของของระบบแฟมขอมลหรอของเครองคอมพวเตอรเกดการเสยหายนน ฟงกชนนจะสามารถท าการฟนสภาพของระบบขอมลกลบเขาสสภาพทถกตองสมบรณได

2.7.5.3 ควบคมการใชขอมลในสภาพทมผใชพรอม ๆ กนหลายคน โดยจดการเมอมขอผดพลาดของขอมลเกดขน

(ผศ. ศรนช เทยนรงโรจนและคณะ **2545** ฐานขอมลและระบบจดการฐานขอมล. [ Online],Available:http://course.eau.ac.th/course/Download/0520207/public_html/lesson01/cs2t2.htm.[ 30 สงหาคม 2549 ])

2.7.6 ประโยชนของระบบจดการฐานขอมล

ในปจจบนองคกรสวนใหญหนมาใหความสนใจกบระบบฐานขอมลกนมาก เนองจากระบบฐานขอมลมประโยชนดงตอไปน

2.7.6.1 ลดความซ าซอนของขอมล

เนองจากการใชงานระบบฐานขอมลนนตองมการออกแบบฐานขอมลเพอใหมความซ าซอนของขอมลนอยทสด จดประสงคหลกของการออกแบบฐานขอมลเพอการลดความ

41

ซ าซอน สาเหตทตองลดความซ าซอน เนองจากความยากในการปรบปรงขอมล กลาวคอถาเกบขอมลซ าซอนกนหลายแหง เมอมการปรบปรงขอมลแลวปรบปรงขอมลไมครบท าใหขอมลเกดความขดแยงกนของขอมลตามมา และยงเปลองเนอทการจดเกบขอมลดวย เนองจากขอมลชดเดยวกนจดเกบซ ากนหลายแหงนนเอง ถงแมวาความซ าซอนชวยใหออกรายงานและตอบค าถามไดเรวขน แตขอมลจะเกดความขดแยงกน ในกรณทตองมการปรบปรงขอมลหลายแหง การออกรายงานจะท าไดเรวเทาใดนนจงไมมความหมายแตอยางใด และเหตผลทส าคญอกประการหนงคอปญหาเรองความขดแยงกนของขอมลแกไขไมไดดวยฮารดแวร ขณะทการออกรายงานชานนใชความสามารถของฮารดแวรชวยได

2.7.6.2 รกษาความถกตองของขอมล

เนองจากระบบจดการฐานขอมลสามารถตรวจสอบกฎบงคบความถกตองของขอมลใหได โดยน ากฎเหลานนมาไวทฐานขอมล ซงถอเปนหนาทของระบบจดการฐานขอมลทจะจดการเรองความถกตองของขอมลใหแทน แตถาเปนระบบแฟมขอมลผพฒนาโปรแกรมตองเขยนโปรแกรมเพอควบคมกฎระเบยบตางๆ(data integrity) เองทงหมด ถาเขยนโปรแกรมครอบคลมกฎระเบยบใดไมครบหรอขาดหายไปบางกฎอาจท าใหขอมลผดพลาดได และยงชวยลดคาใชจายในการบ ารงรกษาและพฒนาโปรแกรมดวย เนองจากระบบจดการฐานขอมลจดการใหนนเอง เนองจากระบบจดการฐานขอมลสามารถรองรบการใชงานของผใชหลายคนพรอมกนได ดงนนความคงสภาพและความถกตองของขอมลจงมความส าคญมากและตองควบคมใหดเนองจากผใชอาจเปลยนแปลงแกไขขอมลได ซงจะท าใหเกดความผดพลาดกระทบตอการใชขอมลของผใชอนทงหมดได ดงนนประโยชนของระบบฐานขอมลในเรองนจงมความส าคญมาก

2.7.6.3 มความเปนอสระของขอมล

เนองจากมแนวคดทวาท าอยางไรใหโปรแกรมเปนอสระจากการเปลยนแปลงโครงสรางขอมล ในปจจบนนถาไมใชระบบฐานขอมลการแกไขโครงสรางขอมลจะกระทบถงโปรแกรมดวย เนองจากในการเรยกใชขอมลทเกบอยในระบบแฟมขอมลนน ตองใชโปรแกรมทเขยนขนเพอเรยกใชขอมลในแฟมขอมลนนโดยเฉพาะ เชน เมอตองการรายชอพนกงานทมเงนเดอนมากกวา 100,000 บาทตอเดอน โปรแกรมเมอรตองเขยนโปรแกรมเพออานขอมลจากแฟมขอมลพนกงานและพมพรายงานทแสดงเฉพาะขอมลทตรงตามเงอนไขทก าหนด กรณทมการเปลยนแปลงโครงสรางของแฟมขอมลขอมลเชน ใหมดชน (index) ตามชอพนกงานแทนรหสพนกงาน สงผลใหรายงานทแสดงรายชอพนกงานทมเงนเดอนมากกวา 100,000 บาทตอเดอนซงแตเดมก าหนดใหเรยงตามรหสพนกงานนนไมสามารถพมพได ท าใหตองมการแกไขโปรแกรมตามโครงสรางดชน (index) ทเปลยนแปลงไป ลกษณะแบบนเรยกวาขอมลและโปรแกรมไมเปนอสระตอกน

42

ส าหรบระบบฐานขอมลนนขอมลภายในฐานขอมลจะเปนอสระจากโปรแกรมทเรยกใช(Data Independence) สามารถแกไขโครงสรางทางกายภาพของขอมลได โดยไมกระทบตอโปรแกรมทเรยกใชขอมลจากฐานขอมล เนองจากระบบฐานขอมลมระบบจดการฐานขอมลท าหนาทแปลงรป (mapping) ใหเปนไปตามรปแบบทผใชตองการ เนองจากในระบบแฟมขอมลนนไมมความเปนอสระของขอมล ดงนนระบบฐานขอมลไดถกพฒนาขนมาเพอแกปญหาดานความเปนอสระของขอมล นนคอระบบฐานขอมลมการท างานไมขนกบรปแบบของฮารดแวรทน ามาใชกบระบบฐานขอมลและไมขนกบโครงสรางทางกายภาพของขอมล และมการใชภาษาสอบถามในการตดตอกบขอมลภายในฐานขอมลแทนค าสงของภาษาคอมพวเตอรในยคท 3 ท าใหผใชเรยกใชขอมลจากฐานขอมลโดยไมจ าเปนตองทราบรปแบบการจดเกบขอมล ประเภทหรอขนาดของขอมลนนๆ

2.7.6.4 มความปลอดภยของขอมลสง

ถาหากทกคนสามารถเรยกดและเปลยนแปลงขอมลในฐานขอมลทงหมดได อาจกอใหเกดความเสยหายตอขอมลได และขอมลบางสวนอาจเปนขอมลทไมอาจเปดเผยไดหรอเปนขอมลเฉพาะของผบรหาร หากไมมการจดการดานความปลอดภยของขอมล ฐานขอมลกจะไมสามารถใชเกบขอมลบางสวนได

ระบบฐานขอมลสวนใหญจะมการรกษาความปลอดภยของขอมล ดงน

1. มรหสผใช (User) และรหสผาน (Password) ในการเขาใชงานฐานขอมลส าหรบผใชแตละคนระบบฐานขอมลมระบบการสอบถามชอพรอมรหสผานของผเขามาใชระบบงานเพอใหท างานในสวนทเกยวของเทานน โดยปองกนไมใหผทไมไดรบอนญาตเขามาเหนหรอแกไขขอมลในสวนทตองการปกปองไว

2. ในระบบฐานขอมลสามารถสรางและจดการตารางขอมลทงหมดในฐานขอมล ทงการเพมผใช ระงบการใชงานของผใช อนญาตใหผใชสามารถเรยกด เพมเตม ลบและแกไขขอมล หรอบางสวนของขอมลไดในตารางทไดรบอนญาต) ระบบฐานขอมลสามารถก าหนดสทธการมองเหนและการใชงานของผใชตางๆ ตามระดบสทธและอ านาจการใชงานขอมลนนๆ

3. ในระบบฐานขอมล (DBA) สามารถใชวว (view) เพอประโยชนในการรกษาความปลอดภยของขอมลไดเปนอยางด โดยการสรางววทเสมอนเปนตารางของผใชจรงๆ และขอมลทปรากฏในววจะเปนขอมลทเกยวของกบงานของผใชเทานน ซงจะไมกระทบกบขอมลจรงในฐานขอมล

4. ระบบฐานขอมลจะไมยอมใหโปรแกรมใดๆ เขาถงขอมลในระดบกายภาพ (physical) โดยไมผาน ระบบการจดการฐานขอมล และถาระบบเกดความเสยหายขนระบบจดการฐานขอมล

43

รบรองไดวาขอมลทยนยนการท างานส าเรจ (commit) แลวจะไมสญหาย และถากลมงานทยงไมส าเรจ (rollback) นนระบบจดการฐานขอมลรบรองไดวาขอมลเดมกอนการท างานของกลมงานยงไมสญหาย

5. มการเขารหสและถอดรหส (encryption/decryption) เพอปกปดขอมลแกผทไมเกยวของ เชน มการเขารหสขอมลรหสผาน

2.7.6.5 ใชขอมลรวมกนโดยมการควบคมจากศนยกลาง

มการควบคมการใชขอมลในฐานขอมลจากศนยกลาง ระบบฐานขอมลสามารถรองรบการท างานของผใชหลายคนได กลาวคอระบบฐานขอมลจะตองควบคมล าดบการท างานใหเปนไปอยางถกตอง เชนขณะทผใชคนหนงก าลงแกไขขอมลสวนหนงยงไมเสรจ กจะไมอนญาตใหผใชคนอนเขามาเปลยนแปลงแกไขขอมลนนได เนองจากขอมลทเขามายงระบบฐานขอมลจะถกน าเขาโดยระบบงานระดบปฏบตการตามหนวยงานยอยขององคกร ซงในแตละหนวยงานจะมสทธในการจดการขอมลไมเทากน ระบบฐานขอมลจะท าการจดการวาหนวยงานใดใชระบบจดการฐานขอมลในระดบใดบาง ใครเปนผน าขอมลเขา ใครมสทธแกไขขอมล และใครมสทธเพยงเรยกใชขอมล เพอทจะใหสทธทถกตองบนตารางทสมควรใหใชระบบฐานขอมลจะบอกรายละเอยดวาขอมลใดถกจดเกบไวในตารางชออะไร เมอมค าถามจากผบรหารจะสามารถหาขอมลเพอตอบค าถามไดทนทโดยใชภาษาฐานขอมลทมประสทธภาพมาก คอ SQL ซงสามารถตอบค าถามทเกดขนในขณะใดขณะหนงทเกยวของกบฐานขอมลไดทนท โดยไมจ าเปนตองเขยนภาษาโปรแกรมอยางเชน โคบอล ซ หรอ ปาสคาล ซงเสยเวลานานมากจนอาจไมทนตอความตองการใชขอมลเพอการตดสนใจของผบรหาร

(ผศ. ศรนช เทยนรงโรจนและคณะ **2545** ฐานขอมลและระบบจดการฐานขอมล. [ Online],Available:http://course.eau.ac.th/course/Download/0520207/public_html/lesson01/cs2t3.htm.[ 30 สงหาคม 2549 ])