1

การเขยนตอบขอสอบ (ทมา. อาจารยสมชาย พงษพฒนาศลป)1 การตอบขอสอบโดยวางหลกกฎหมาย มวธการตอบ คอ

1. วางหลกกฎหมายทเกยวของในค าตอบ 2. น าขอเทจจรงในค าถามมาปรบเขากบขอกฎหมาย 3. ใหเหตผลประกอบ เหตผลในการตอบอาจจะมาจากทฤษฎตางๆ ทอธบายไวในต ารา ค าพพากษา

ฎกา หรอจากหลกกฎหมายอน ๆ ทเกยวของกได 4. สรปผลทางกฎหมาย

การตอบขอสอบโดยวางหลกกฎหมายมขอด คอ หากตอบผดธง นกศกษา ยงอาจจะไดคะแนนจากหลกกฎหมายบาง คะแนนสวนนอาจจะชวยใหนกศกษาสอบผานกได อยางไรกตาม การตอบขอสอบโดยวางหลกกฎหมายยงมขอเสย คอ ตองเสยเวลาในการเขยนตอบขอสอบมาก ถาขอสอบมหลายประเดน หากตอบขอสอบวธนนกศกษาอาจจะท าขอสอบไมทนจงขอใหนกศกษาพจารณาขอดของการตอบขอสอบโดยฟนธงประกอบดวย โดยเฉพาะในกรณทขอสอบมหลายประเดน ตองพจารณาวาการตอบขอสอบวธใดจะเหมาะสมกวา

การตอบขอสอบโดยฟนธง กจะคลายกบการตอบขอสอบโดยวางหลกกฎหมาย แตจะตดขอ 1. ทกลาวมาแลวออก กคอจะน าขอเทจจรงในค าถามมาปรบเขากบขอกฎหมาย พรอมกบใหเหตผลประกอบ แลวจงสรปผลทางกฎหมาย การตอบขอสอบวธนมขอด คอ ไมตองเสยเวลามากในการตอบขอสอบ โดยเฉพาะในกรณทขอสอบมหลายประเดน หากตอบฟนธงนกศกษาจะท าขอสอบไดทนเวลา อยางไรกตาม การตอบขอสอบวธนมขอเสย คอ หากนกศกษา ตอบผดธง กจะไมไดคะแนนจากหลกกฎหมายเลย

การสอบชน เนตฯ ขอสอบ 10 ขอ ใชเวลาสอบ 4 ชวโมง ขอสอบบางขออาจจะมหลายประเดน แตบางขออาจจะมเพยงหนงหรอสองประเดนหากนกศกษามวไปเสยเวลาท าขอสอบทมหลายประเดนจนหมดเวลาโดยไมไดตอบขอสอบบางขอ นกศกษากจะไมมโอกาสไดคะแนนจากขอทไมไดตอบเลย ดงนน การคมเวลาในการท าขอสอบแตละขอ กเปนเรองส าคญทนกศกษาตองตระหนก ไวใหมาก จากทกลาวมาแลวในตอนตนวาการตอบขอสอบโดยวางหลกกฎหมาย หรอฟนธงมทงขอดและขอเสย โดยเฉพาะเรองเวลาทแตกตางกน นกศกษาจงตอง พจารณาวาขอสอบขอใดควรจะตอบดวยวธใด เพอจะท าขอสอบไดทนเวลาและไดคะแนนบางหากตอบผดธง เชนขอสอบทมประเดนนอยควรตอบโดยวางหลกกฎหมาย ขอสอบทมหลายประเดนกอาจจะตอบแบบผสมโดยวางหลกกฎหมายเฉพาะประเดนทส าคญทสดเพยงหนงหรอสองประเดน ประเดนอน กตอบโดยฟนธง สวนขอสอบทมหลายประเดนมาก ๆ กอาจจะตอบโดยฟนธงทงหมด

นอกจากจะตองรวธการเขยนตอบขอสอบทถกตองแลว นกศกษาตองฝก เขยนตอบขอสอบอยางสม าเสมอ โดยใชเวลาเทากบการสอบจรงของในแตละสนามสอบ เพอจะไดควบคมเวลาในการท าขอสอบและจะไดฝกเลอกวาขอใดควรจะตอบโดยฟนธง ขอใดควรจะตอบแบบผสม หรอขอใดควรจะตอบโดยวางหลกกฎหมาย นกศกษายงฝกเขยนตอบขอสอบไดมากเทาใด พฒนาการกจะมากขนเทานน เมอเขาสนามสอบจรงก

1

ทมา: http://lawwebservice.com/learning2/mod/forum/discuss.php?d=5

2

จะเลอกวธการตอบทเหมาะสมได หากนกศกษาฝกเขยนตอบอยางสม าเสมอแลว นกศกษาจะไดคะแนนดเทาทนกศกษา มความรได ไมเสยคะแนนไปอยางไมนาจะเสย

ขอบกพรองในการตอบขอสอบทพบเปนประจ ากคอนกศกษาลอกค าถาม เกอบทงหมดมาปรบเขากบขอกฎหมาย ซงขอเทจจรงจากค าถามบางประการไมจ าเปนตองน ามาปรบเขากบขอกฎหมาย เมอใสเขามากจะท าใหค าตอบวกวน เยนเยอและเสยเวลาในการเขยนทงจะท าใหไดคะแนนไมดดวย หลกกฎหมายบางมาตรามหลายกรณ กรณใดทไมเกยวของกบค าตอบนกศกษาไมตองเขยนมา เพราะจะท าใหอาจารยสงสยวานกศกษารหรอไมวากรณตามค าถามเปนกรณใด

เชน การพยายามกระท าความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 80 ม 2 กรณคอ

1. ลงมอกระท าความผดแลว แตกระท าไปไมตลอด

2. ลงมอกระท าความผดไปตลอดแลว แตการกระท านนไมบรรลผล

ตวอยางเชน ก เลงปนขนจะยง ข แต ค มาแยงปนไปกอนท ก จะยง เปนการพยายามกระท าความผดทลงมอกระท าความผดแลว แตกระท าไปไมตลอด หรอ ก ยงถก ข แตแพทยชวยชวตไวทน เปนการพยายามกระท าความผดทลงมอกระท าความผดไปตลอดแลว แตการกระท านนไมบรรลผล ค าถามเชนน นกศกษาตองตอบใหชดเจนวา เปนการพยายามกระท าความผดกรณท 1 หรอกรณท 2 ไมใชตอบมาหมดทง 2 กรณ

ขอบกพรองตอไปทพบกคอนกศกษาลอกค าถามมา แลวฟนธงโดยไมมหลกกฎหมายและเหตผลประกอบ การตอบขอสอบดวยวธดงกลาวนจะไมไดคะแนนเลย การตอบขอสอบกฎหมายทดตองน าขอเทจจรงจากค าถามมาปรบเขากบขอกฎหมายและใหเหตผลประกอบทสนกระชบ แตมเนอหาครบถวน

ตวอยางการตอบขอสอบกฎหมายอาญา ภาค 1

ค าถาม นายเอกจางนายโทอดตนกวายน าทมชาตทตกอบใหไปฆานายตร ดวยการใชปนยงใหตาย นายโทไมมปนจงตงใจวาจะไปหาซอปน แตกอนทนายโทจะไดปน นายตรมาวายน าในสระทนายโทคอยดแลใหความชวยเหลอ ผมาวายน า ขณะทนายตรวายน าอยคนเดยวในสระน าโดยมนายโทดแลความปลอดภยอยนน นายตรเปนตะครวก าลงจะจมน าตาย นายโทเหนเหตการณแตอยากไดเงนคาจาง นายโทจงแกลงหลบไมชวยเหลอนายตร ในเวลาเดยวกนนน นายจตวาเดนผานมามองเหนเหตการณพอด แตนายจตวากไมชวยเหลอนายตร เชนเดยวกน ทงทนายจตวาไมตองกลววาจะเกดอนตราย ขณะทนายตรก าลงจะจมน านายโทเกดความสงสาร จงกระโดดลงสระไปชวยนายตรขนมา นายตรไมตาย เพยงแตเปนเหตใหเกดอนตรายแกกายเทานน ใหวนจฉยความรบผดทางอาญาของนายเอก นายโท และนายจตวา

ค าตอบ ประมวลกฎหมายอาญาทเกยวของมใจความส าคญวาการกระท าโดยงดเวนใหหมายความรวมถงการใหเกดผลอนหนงอนใดขนโดยงดเวนการทจกตองกระท าเพอปองกนผลนนดวย (มาตรา 59 วรรคทาย)

3

ผใดลงมอกระท าความผดไปตลอดแลว แตการกระท านนไมบรรลผล ผนนพยายามกระท าความผด ตองระวางโทษสองในสามของความผด (มาตรา 80) (หลกกฎหมายทเกยวของทงหมด คอ เรองการกระท าโดยงดเวนและละเวน การพยายามกระท าความผด การกลบใจแกไขไมใหเกดผล ผใช ขอบเขตของการใช และเหตสวนตว ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 59, 80, 82, 84, 87, 89 ซงไมอาจวางหลกทงหมดไดทนจงวางหลกเฉพาะ 2 มาตราดงกลาว)

ความรบผดทางอาญาของนายโทขณะทนายตรเปนตะครวก าลงจะจมน าตาย เมอนายโทมองเหนแลวนายโทยงแกลงหลบไมชวยเหลอเปนการกระท าโดยงดเวนตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 59 วรรคทาย ซงใหหมายความรวมถง การใหเกดผลอนหนงอนใดขน โดยงดเวนการทจกตอง กระท าเพอปองกนผลนนดวย เพราะนายโทมหนาทเฉพาะเจาะจงทจะตอง คอยดแลใหความชวยเหลอนายตรผมาวายน าเพอปองกนไมใหเกดผล คอ ความตายของนายตร การไมเคลอนไหวของนายโทจงเปนการกระท าโดยงดเวนแลว

เมอนายโทแกลงหลบไมชวยเหลอขณะทนายตรก าลงจะจมน า แตนายตรไมถงแกความตาย การกระท าของนายโทผานพนขนตระเตรยมเขาสขนลงมอกระท าความผดไปตลอดแลว แตการกระท านนไมบรรลผล เพราะการกระท าของนายโทใกลชดตอผลคอความตายของนายตรจากการ จมน าตายแลว ตองถอวานายโทพยายามฆานายตรโดยไตรตรองไวกอนโดยเจตนา ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 289 (4), 80 แมนายโทจะพยายามฆานายตรดงทวนจฉยมาแลว แตการทนายโทเกดความสงสารจงกระโดดลงสระไปชวยนายตรขนมา นายตรไมตาย เปนกรณท ผพยายามกระท าความผด กลบใจแกไขไมใหการกระท านนบรรลผล เพราะหากนายโทไมชวยนายตรคงจะจมน าตาย เนองจากไมมคนอนชวย เมอนายโทชวย นายโทจงไดรบยกเวนโทษในความผดฐานพยายามฆา ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 82 อยางไรกตาม การกระท าของนายโทเปนเหตใหเกดอนตรายแกกายของนายตร จงเปนกรณการทไดกระท าไปแลว ตองตามบทกฎหมายทบญญตเปนความผด นายโทจงตองรบโทษในความผดฐานท ารายรางกายนายตรโดยไตรตรองไวกอน ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 296, 82

ความรบผดทางอาญาของนายเอก แมนายเอกจะจางนายโทใหไปฆา นายตรดวยการใชปนยง แตนายโทไปฆานายตรดวยการไมชวยเหลอนายตร เมอนายโทกระท าความผดถงขนลงมอ ซงถอวาเปนการพยายามฆานายตรโดยไตรตรองไวกอนโดยเจตนาดงทวนจฉยมาแลว แมนายโทไมไดใชปนยงนายตรตามทนายเอกใช แตกถอวาการกระท าความผดของนายโทยงอยในขอบเขต การใชของนายเอก เพราะนายเอกเปนผกอใหนายโทไปฆานายตรดวยการจาง เมอนายโทไปกระท าความผด กถอวานายโทกระท าความผด เพราะการกอของนายเอกโดยไมตองค านงถงวธการฆา เมอนายโทผถกใช ไดกระท าความผด นายเอกผใชกตองรบโทษเสมอนตวการ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 84 วรรคสอง, 87 วรรคแรก แมการกลบใจแกไขไมใหเกดผลของนายโท จะท าใหนายโทไดรบยกเวนโทษในความผดฐานพยายามฆานายตร โดยไตรตรองไวกอนโดยเจตนา ดงทวนจฉยมาแลว แตกจะน าเหตยกเวนโทษนมาใชกบนายเอกผใชไมได เพราะการกลบใจเปนเหตสวนตวของนายโท ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 89 นายเอกจงมความผดและตองรบโทษในความผดฐานพยายามฆาผอน โดยไตรตรองไวกอนโดยเจตนา โดยเปนผใช

ความรบผดทางอาญาของนายจตวา ขณะทนายตรเปนตะครวก าลงจะจมน าตาย นายจตวาเดนผานมามองเหนเหตการณพอด แตนายจตวากไมชวยเหลอนายตรเชนเดยวกน ทงทนายจตวาไมตองกลววาจะเกดอนตราย ไมเปน การกระท าโดยงดเวนในความผดฐานฆาผอนโดยเจตนา เพราะนายจตวาไมมหนาททจกตอง

4

กระท าเพอปองกนผล แตกถอวาเปนการกระท าโดยละเวน ไมชวยเหลอผซงตกอยในภยนตรายแหงชวต ซงตนอาจชวยไดโดย ไมควรกลวอนตรายแกตนเอง แตไมชวยตามความจ าเปนตามมาตรา 374

ขอสงเกต ค าถามขอนมหลายประเดนหากตอบขอสอบโดยวางหลกกฎหมายจะท าขอสอบไมทน จงควรตอบโดยฟนธง แตเพอปองกนความผดพลาด จงตอบ แบบผสม ขอความในหลกกฎหมายไมจ าเปนตองตรงตามตวบททกถอยค า แตขอใหไดใจความส าคญครบถวน

ส าหรบเลขมาตราของกฎหมายทมในค าตอบ หากนกศกษาจ าเลขมาตราไมไดกไมตองใส เพราะหากตอบหลกกฎหมายถกโดย ไมมเลขมาตรานกศกษากจะไดคะแนนดแลว ถานกศกษาตอบหลกกฎหมายถก แตใสเลขมาตราผด อาจจะถกหกคะแนน

ค าถามขอนมผถกกระท าเพยงคนเดยว แตมผกระท าหลายคน การตอบ ขอสอบตองวนจฉยผกระท าทเปนผลงมอกระท าความผด คอ นายโทเสยกอน ในทกประเดนทเกยวของ แลวจงวนจฉยผกระท าทเปน ตวการ ผใช หรอ ผสนบสนน ตอไป หากไมวนจฉยตามล าดบดงกลาว แตไปวนจฉยผใชกอน ค าตอบจะวกวน

เชน การวนจฉยความรบผดทางอาญาของนายเอกกอน นกศกษากตองวนจฉยความรบผดทางอาญาของนายโทในการวนจฉยความรบผด ของนายเอกดวย เพราะผใชตองรบโทษเสมอนตวการ เมอถงการวนจฉยความรบผดทางอาญาของนายโท กจะตองวนจฉยความรบผดของนายโทซงวนจฉยไปแลวขณะทวนจฉยความรบผดของนายเอก จะท าใหค าตอบวกวนสบสน

ดงนน กอนตอบขอสอบนกศกษาตองจดล าดบเสยกอนวาจะวนจฉยความรบผดทางอาญาของ 1.นายโท 2.นายเอก และ 3.นายจตวา ตามล าดบ และในความรบผดของแตละบคคลจะตองวนจฉยประเดนใดบาง กตองจดล าดบไว

1. กรณของนายโทกตองวนจฉยวา 1.1 เปนการกระท าโดยงดเวน 1.2 เปนการพยายามกระท าความผด 1.3 มการกลบใจไดรบยกเวนโทษ 1.4 ตองรบโทษในความผดทไดกระท าไปแลว

2. กรณของนายเอกตองวนจฉยวา 2.1 ขอบเขตและผลของการใช 2.2 เหตสวนตวของผกระท าความผด

3. กรณของนายจตวาตองวนจฉยวา 3.1 ไมเปนการกระท าโดยงดเวน

3.2 แตเปนการละเวน ขอเทจจรงในค าถามบางอยาง เชน "นายโทเปนอดตนกวายน าทมชาตทตกอบ" ไมตองเขยนมาใน

ค าตอบ เพราะไมใชขอเทจจรงทตองน ามาปรบเขากบขอกฎหมาย

5

หลกการเขยนธงค าตอบกฎหมาย2

การใชภาษาเขยนตอบ เนองจากเปนการทดสอบความรทางกฎหมายภาษาทใชจงตองเปนภาษากฎหมาย จงจะมบางทานสงสยวา ภาษากฎหมายทวานเอามาจากไหน ค าตอบคอ สกดเอามาจาก ตวบท และค าพพากษาฎกา เชน มค าถามทใหวนจฉยเรองฎกาความผดฐานรบของโจรซงตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๗ มลกษณะของการกระท าทเปนองคประกอบความผดหลายประการ คอ ชวยซอนเรน ชวยจ าหนาย ชวยพาไป ซอไว รบจ าน า หรอรบไวโดยประการอน แตค าถามมขอเทจจรงเพยงวาจ าเลยชวยรบเอาไวเพอจ าหนาย ดงน สกดเอาถอยค าในตวบทเฉพาะเรองชวยจ าหนายเทานน

ประเภทค าถามวชากฎหมาย ประเภทค าถามหรอประเภทขอสอบ อาจแบงออกเปนประเภทใหญ ๆ ได ๓ ประเภท คอ ๑.ประเภทความจ า ๒.ประเภทปญหาวนจฉย ๓.ประเภทบรรยาย ค าถามประเภทความจ า มกเปนการทดสอบระดบปรญญาตร เพราะตองการทดสอบวานกศกษาจ าหลกกฎหมายไดหรอไม ตวอยาง เชน ถามวา บอเกดแหงหนมกประการ อะไรบาง หรอโทษตามประมวลกฎหมาย มกประเภทอะไรบาง เปนตน การเขยนค าตอบค าถามประเภทนนบวางายมาก เพอเพยงแตเขยนตอบใหครบตามตวบทกฎหมาย จดยอหนาและวรรคตอนใหสวยงาม อานงายกเพยงพอแลว

ค าถามประเภทปญหาวนจฉย เปนค าถามหรอขอสอบทมทกสนามทงในระดบปรญญาตร เนตบณฑต นตกร อยการผชวย และผชวยผพพากษา เพราะขอสอบประเภทนสามารถทดสอบผเขาสอบวามความรกฎหมายดเพยงใด สามารถน าเอาความรมาใชไดจรงหรอไมและยงสามารถทดสอบเชาวหรอไหวพรบไดเปนอยางด ค าถามปญหาวนจฉยหรอทเรยกกนตดปากวา ปญหาตกตา นน ลกษณะค าถามเปนการสรางเรองราวเหตการณหรอสมมตขอเทจจรงขนมา ซงผออกขอสอบอาจจะสรางขนมาหรอดดแปลงมาจากค าพพากษาฎกากได แลวใหผเขาสอบหรอผถกทดสอบวนจฉยหาค าตอบโดยอาศยเหตจากหลกตวบทกฎหมาย

ค าถามประเภทบรรยาย มกใหทดสอบความรระดบปรญญาโท หรอปรญญาเอก เพราะการศกษาทงสองระดบดงกลาวน มงทจะเพาะแนวคดทฤษฎกฎหมายและฝกใหนกศกษาหรอคดทฤษฎกฎหมายใหม ท าใหวชานตศาสตรมการพฒนาในเชงวชาการ ดงนน ลกษณะค าถามประเภทบรรยายจงมกจะตงค าถามใหนกศกษาหรอผเขาสอบไดแสดงความเหนและเขยนตอบแบบบรรยายความ

การวเคราะหค าถามวชากฎหมาย

การวเคราะหค าถามเปนเรองส าคญส าหรบนกศกษาหรอผเขาสอบมากเพราะการวเคราะหค าถามทถกตอง จะน าไปสการตอบค าถามไดอยางถกตอง

2

ชมรมกฎหมาย เพอประชาชน ทมา https://groups.google.com/forum/#!topic/lawsiam/TTfGwQIKyMw

6

วธการวเคราะหค าถามเรมดวยการอานค าถามหรอขอสอบอยางชา ๆ มสตและสมาธ ซงจะท าใหเกดความเขาใจกบค าถามวา ตองการถามอะไรหรอทดสอบอะไร คอการจบประเดนค าถามนนเอง แตมกจะปรากฏอยเสมอวา เมอนกศกษาอานขอสอบจบแลวกยงไมทราบวา ถามอะไรหรอยงจบประเดนไมได ผเขยนขอเสนอวธทจะชวยใหนกศกษาจบประเดนค าถามไดถกตองและงายขน คอในขณะทนกศกษาอานขอสอบเมออานถงชอบคคลหรอสถานทกใหท าเครองหมายโดยวงกลมชอนน ๆ ไว สวนขอความทส าคญกใหขดเสนใตไว และหากนกตวบทกฎหมายหรอค าพพากษาฏกาทเกยวของไดในขณะนน กใหเขยนยอ ๆ ไวในขอสอบหรอทวางขางขอสอบสน แตทงนตองระวงวามค าสงหรอระเบยบการสอบหามมใหขดเขยนในกระดาษค าถามหรอไม ซงสวนใหญมกจะไมมขอหามดงกลาว วธการวงกลมชอบคคลหรอสถานทนจะชวยใหนกศกษาไมพลาด กรณในค าถามตวละครเปนชอบคคลหลายคน และชอคลายกน เชน นายส นายแสง นายใส นายสข และนายเสาร เปนตน ซงโดยหลกแลวผออกขอสอบตองการทดสอบมใชเพยงความรทางกฎหมายเทานน แตยงตองการทดสอบความละเอยดรอบครอบพรอมทงเชาวของนกศกษาอกดวย จงไดอออกขอสอบเชนนน ดงนนถานกศกษาหรอผเขาสอบพบลกษณะค าถามท านองนกอยางเพมอารมณเสยเพราะอาจจะท าใหท าขอสอบไมได วธชวยการวเคราะหค าถามอกวธหน คอ ใหสงเกตขอความในตอนทายค าถามวา ถามอะไร โดยทโครงสรางของค าถามประเภทปญหาวนจฉยนน อาจแยกเปนสามสวนดวยกนคอ สวนแรก เปนขอเทจจรงบรรยายถงพฤตการณแหงการกระท าหรอขอเทจจรงอน ๆ ซงจะน าสสงทเปนปญหาใหวนจฉย สวนทสอง เปนขอเทจจรงทเปนปญหาใหวนจฉย และ สวนทสาม อยตอนสดทายของค าถาม ซงมกจะใชค าวา “ ดงน” หรอ “ ถาทานเปนผพพากษาทานจะวนจฉยอยางไร เปนตน

วธเขยนธงค าตอบ

กอนทจะกลาวถงวธฝกตอบ ขอกลาวถงหลกส าคญของการตอบขอสอบเสยกอนการเขยนค าตอบทดควรประกอบดวยองคประกอบดงตอไปน

๑. ตอบถกตองตรงประเดน และครบถวน

๒. ภาษาทใชตองเปนภาษากฎหมาย

๓. ชดเจน กะทดรด ไมฟมเฟอย

๔. ลายมอชอตองอานงาย และสะอาด

๕. ท าใหตรงค าสง

๑.ตอบถกตองตรงประเดน และครบถวน หมายถงมค าถามแตละขอจะมประเดนทถามอยหลายประเดน โดยจะมประเดนหลกและกบประเดนรอง เกณฑการใหคะแนนของกรรมการผตรวจสอบขอสอบจะใหคะแนนในประเดนหลกมากวาประเดนรอง นกศกษาหรอผเขาสอบจะตองตอบใหครบทก

7

ประเดนจงจะไดคะแนนด ซงการฝกฝนท าใหดวยการเอาขอสอบเกามาหดท าโดยการอานค าถามแลวตอบในใจจากนนกธงค าตอบประอบแลวหดแยกประเดนดวยการสงเกตจากธงค าตอบ

๒. ภาษาทใชเขยนตองเปนภาษากฎหมาย ดงทไดกลาวมาแลวในเรองของการใชภาษาในการเขยนค าตอบวาตองใชภาษากฎหมาย ไมใชภาษาชาวบานเพราะหากไมใชภาษากฎหมายกอาจจะถกหกคะแนน หรอไดคะแนนไมด เชนในความผดฐานลกทรพยภาษากฎหมายใหวา “ ผใด เอา ทรพย ของผอนไป “ ถานกศกษาหรอผเขาสอบเขยนวา “ ผใดน า ทรพยของผอนไป “ กจะท าใหเสยคะแนนได

๓. ชดเจน กะทดรด ไมฟมเฟอย หมายถงการเขยนค าตอบแตเนอ ๆ ตรงประเดนไมออมคอมเลยวไปเลยวมา การเขยนค าตอบทดไมควรจะเกนหนงหนากระดาษมาตรฐานเอส ( เปนความเหนสวนตว )

๔. ลายมอชอตองอานงาย และสะอาด หมายถง เขยนใหผตรวจอานงายไมเลนหาหรอเขยนหวดจนเกนไป เพราะกรรมการผตรวจขอสอบมาเปนรอยคนเปนพนคน ผเขาสอบจงควรชวยแบงเบาภาระทานกรรมการผตรวจขอสอบดวยการเขยนใหอานงาย ๆ และสะอาดเรยบรอย

๕. ท าใหตรงค าสงหรอไมท าผดค าสง หมายถงค าสงทระบใหผเขาสอบปฏบตงานในการสอบ เชน ไมเขยนตอบสองขอในกระดาษแผนเดยวกน หรอเมอเขยนผดใหขดฆาโดยไมตองลงชอก ากบหรอใหใชปากกาสน าเงนหรอสด าเทานน หามใชสอน เปนตน ค าสงเหลานหากนกศกษาหรอผเขาสอบปฏบตไมถกตองกอาจจะท าใหเสยคะแนนหรออาจถกปรบใหตกเลยเสยทเดยว

การวางแผนการเขยนค าตอบ

การวางแผนการเขยนค าตอบ นกศกษาและผเขาสอบมกจะประสบปญหาไมทราบวาจะเรมเขยนค าขอบอยางไร หรองบางครงเมอเขยนไปจวนจะจบขอแลว กคดขนวาควรจะเอาขอความทอยตรงกลางขอขนไปตอบขางบน จงจะสละสลวย จะแกไขเขยนใหมกไมทนเวลา จงตองปลอยเลยตามเลยท าใหคะแนนนอยกวาเทาทควร ปญหานแกไขไดดวยการฝกฝนวางโครงสรางของค าตอบเสยกอนแลวจงจะลงมอเขยน โครงสรางของการเขยนค าตอบอาจแบงไดเปน ๓ แบบดวยกนคอ

๑.แบบสามสวน คอ ยอหนาทหนงเปนหลกกฎหมาย ยอหนาทสอบเปนการปรบขอเทจจรงในค าถามกบหลกกฎหมาย และยอหนาทสามเปนการสรปค าตอบ

๒.แบบสองสวน คอ มสองยอหนาโดยยอหนาแรกเปนการจบประเดน ยอหนาทสองเปนการวนจฉยและตอบ

๓.แบบสวนหนง มยอหนาเดยวหรอทมกจะเรยกกนวา ตอบแบบฟนธง คอ เมอเรมเขยนกวนจฉนค าตอบเลย แลวจงอธบายหลกกฎหมายประกอบ การเขยนค าตอบแบบนเหมาะกนการสอบเนตบณฑต อยการผชวย หรอผชวยผพพากษา เพราะประหยดเวลาในการเขยนค าตอบดมาก และแสดงใหเหนวาผเขาสอบเขยนค าตอบมความรความช านาญในกฎหมายเปนอยางด แตอยางไรกตามถามการฝกซอมเขยนค าตอบ

8

ทดแลวกจะมเวลาเหลอมาก ซงหากเปนเชนนกขอแนะน าวาควรจะตอบแบบสามสวนบางในบางขอทมนในในค าตอบและหลกกฎหมาย เพราะการตอบแบบสามสวนท าใหไดคะแนนมากทสด

โครงสรางการเขยนค าตอบ

แบบสามสวน

กรณตามปญหาประมวลกฎหมาย.................................วางหลกกฎหมายไววา.................................. .................................................................................................................. ...........................................................( หลกกฎหมาย ) ขอเทจจรงตามปญหา การท................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ................................................................................................................................... .................................................................................................. .......................................( ปรบขอเทจจรงเขากบขอกฎหมาย ทยกไวในยอหนาแรก ) ดวยเหตผลดงทวนจฉยมาแลวขางตน................................................................................................... .................................................................................................................................................. .( สรปค าตอบ ) หมายเหต การเขยนค าตอบในลกษณะนมกจะเขยนตอบในชนปรญญาตร โดยกรรมการสอบหรอผตรวจขอสอบจะแบงคะแนนในขอนน ๆ ออกเปนสองสวน ดงนนนกศกษาชนปรญญาตรจงควรเขยนค าตอบโดยเรมตนดวยการวางหลกกฎหมายกอนทกครงทเขยนตอบ ซงมขอควรระวงวา เมอยกหลกกฎหมายในยอหนาทหนงแลวพอมาถงยอหนาทสองหรอสวนทสองใน­ขนตอนวนจฉยขอเทจจรงนน การปรบหลกกฎหมายกจะตองกลาวถงหลกกฎหมายทน ามาใชประกอบอก มใชเพยงแตกลาววา ตามหลกกฎหมายทกลาวมาขางตน เพราะจะท าใหไดคะแนนนอยเนองจากในสวนวนจฉยกรรมการตองการทราบวา นกศกษาหรอผเขาสอบสามารถปรบหลกกฎหมายเขากบขอเทจจรงไดหรอไม หรอกลาวอกนยหนงกคอ เอากฎหมายมาใชเปนหรอไม

แบบสองสวน กรณตามปญหามประเดนทตองวนจฉยวา................................................................. ....................... ...................................................................................................... ................................................. (ตงประเดน) ขอเทจจรงตามปญหา การท..................................................................................... ........................... ........................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ....................................................... ( ปรบขอเทจ จรงเขากบหลกกฎหมายแลวสรปค าตอบ )

ดวยเหตผลดงทไดวนจฉยมาแลวขางตน................................................................... ............................

....................................................................................................... ..................................................... ( สรป )

หมายเหต การเขยนค าตอบในลกษณะน มกจะใชเขยนตอบในการสอบแขงขนคดเลอกเพราะผเขยนตอบสามารถแสดงออกถงความแนนย าในหลกกฎหมาย และประหยดเวลาในการเขยนตอบอกทงยงชวยใหผ

9

ตรวจขอสอบทราบวาผเขยนตอบหรอผเขาสอบวนจฉยค าถามไดถกตองหรอไม โดยเพยงแตดประเดนค าตอบยอหนาแรก แตอยางไรกตามส าหรบผทไมมนใจในค าตอบ ควรใชการเขยนตอบแบบสามสวนเหมาะกวา เพราะถงแมตอบผดกยงไดคะแนนจากสวนทวางหลกกฎหมายอยบาง

แบบหนงสวน

ตามปญหา (หรอ กรณตามปญหา) การท.................................................................. ........................... ..................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ( ปรบขอเทจจรงเขากบหลกกฎหมายแลวสรปค าตอบ ) ดวยเหตผลดงทไดวนจฉยมาแลวขางตน................................................................... ............................

....................................................................................................................... ( สรป )

หมายเหต การเขยนค าตอบแบบสวนเดยวน มกเรยกวา “ ฟนธง “ เหมาะส าหรบการเขยนตอบในการสอบเนตบณฑต อยการผชวย ผชวยผพพากษา ไมเหมาะทจะใชเขยนตอบในชนปรญญาตรเพราะขาดสวนทแยกเปนหลกกฎหมายซงกรรมการจะตองใหคะแนน แตส าหรบผทไมมนใจในค าตอบกควรหนกลบไปใชเขยนตอบแบบสามสวน คอมการวางหลกกฎหมายกอนแลวจงเขยนตอบ ทงนเผอวาตอบผดกยงไดคะแนนจากหลกกฎหมายทเขยนตอบไว แตทงนกขนอยกบกรรมการผตรวจขอสอบเพราะการสอบบางสนามถาตอบผดกไมมคะแนนใหแมจะวางหลกกฎหมายไดถกตอง

หลกการเขยนตอบขอสอบกฎหมาย การเขยนตอบใหไดคะแนนดไมใชเพยงแตตอบถกธงค าตอบเทานนการทอาจารยผตรวจจะใหคะแนนเตมหรอเปลาขนอยกบการจบประเดน การเรยงล าดบขอเทจจรงทจะน ามาปรบกบหลกกฎหมาย ซงอยในขนตอนการวนจฉยนนเอง ขอสอบกฎหมายมหลายลกษณะอกทงรปแบบการเขยนกจะแตกตางกนไปตามระดบการศกษาและเวลาในการท าขอสอบดวย แตกรณตอไปนจะเปนการใหเทคนคการเขยนตอบขอสอบในระดบปรญญาตรซงเหมาะส าหรบนสตป 1 หรอนสตกฎหมายทยงออนประสบการณในดานการเขยนซงการเขยนตอบกจะเปนในลกษณะทเรยกวา การตอบแบบสามสวน คอมหลกกฎหมาย การวนจฉย และสรป กลาวคอ ขอสอบแบบตกตาหรอแบบอทาหรณ สวนท 1 หลกกฎหมาย ประมวลกฎหมาย................มาตรา .......................................(กรณทองจ าตวบทไดแมนย าทกตวอกษร) หรอ ประมวลกฎหมาย................วางหลกวา..................................................(กรณจ าแคหลกตวบทในมาตรานนหรอยกมาใชเฉพาะหลก/วรรคทเกยวของ)

10

สวนท 2 วนจฉย กรณตามปญหาวนจฉยไดวา.............................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. ............................................... (เปนการปรบบทคอ ปรบหลกกฎหมายในสวนท 1 ใหเขากบขอเทจจรงทโจทยใหมา การวนจฉยนนเปนสงส าคญเพราะเปนการวดความเขาใจของผเขยนไดดวานอกจากจะจ าตวบทไดแลวยงสามารถน าหลกกฎหมายนนมาปรบใชกบขอเทจจรงทเกดขนไดอกดวย แตมนกอาจจะเปนเรองทยากส าหรบคนทเขาใจแตถายทอดออกมาไมเปน ซงคนประเภทนตองฝกเขยนและฝกพดใหเพอนหรออาจารยชวยทดสอบบอย ๆ หรอกคอ หดมน าใจชวยตวใหเพอน ๆ บอย ๆ กจะสามารถเปนนกกฎหมายทมการถายทอดเปนเลศได แถบยงไดทบทวนความรตวเองและชวยเหลอเพอนๆ ไดดอกดวย) สวนท 3 สรป ดงนน................................................................................................................................ (เปนการตอบค าถามตามทถาม เชน ค าถามถามวานตกรรมนมผลทางกฎหมายอยางไร กตอบไปวา นตกรรมนเปนโมฆะ เทานนเองไมตองอธบายอะไรอกเพราะเราเขยนไวในสวนทสองหมดแลว) ตวอยางขอสอบอทาหรณ กฎหมายอาญา EX. นายชมวาจางนายชตใหไปฆานายใส นายชตตกลงท าตาม แตกอนทจะไปฆานายชตเกดปวยกะทนหน นายชตจงไปวาจางนายชนใหไปฆานายใสแทนตน เมอนายชนจองเลงปนจะยงนายใส นายชมเกดส านกผดจงวงเขามายงทเกดเหตและปดปน ท าใหปนตกลงในน า ใหวนจฉยวา นายชน นายชต นายชม ตองรบผดฐานใดหรอไม ตอบ หลกกฎหมาย ประมวลกฎหมายอาญา ขอ 1 วางหลกวา ผใดฆาผอน โดยไตรตรองไวกอน ตองระวางโทษ ขอ 2 วางหลกวา ผใดลงมอกระท าความผดแตกระท าไปไมตลอด หรอกระท าไปตลอดแลวแตการกระท านนไมบรรลผล ผนนพยายามกระท าความผด ผใดพยายามกระท าความผด ผนนตองระวางโทษสองในสามสวนของโทษทกฎหมายก าหนดไวส าหรบความผดนน ขอ 3 วางหลกวา ผใดกอใหผอนกระท าความผด ไมวาดวยการ ใช บงคบ จาง วานหรอดวยวธการอนใด ผนนเปนผใชใหกระท าความผด ถาผใชไดกระท าผด ผใชตองรบโทษเสมอนเปนตวการ ถาความผดไมไดกระท าไมวาจะเปนเพราะผถกใชไมยอมกระท า ยงไมไดกระท าหรอเหตอนใด ผใชตองระวางโทษเพยงหนงสามของโทษทก าหนดไวส าหรบความผดนน ขอ 4 ถาความผดทไดใช ไดกระท าถงขนลงกระท าความผด แตเนองจากการเขาขดขวางของผใช ผกระท าไดกระท าไปไมตลอดหรอกระท าไปตลอดแลว แตการกระท านนไมบรรลผล ผใชรบผดเพยงทบญญตไวใน มาตรา๘๔ วรรคสอง

11

วนจฉย ส าหรบความผดของนายชน การทนายชนไดรบจางฆานายใสถอไดวา มเจตนาฆาโดยไตรตรองไวกอน เมอนายชนจองเลงปนจะยงนายใส เปนการกระท าขนลงมอกระท าความผดทไดกระท าลงจนใกลชดกบผลส าเรจ อนพงเหนไดประจกษแลว คอไดกระท าในขนสดทายของการจะฆานายใสแลว แตกระท าไปไมตลอดเพราะนายชมไดวงมาปดปนทง การฆานายใสจงไมบรรลผลสมดงเจตนา อนเปนการพยายามกระท าความผด ฐานฆาผอนโดยไตรตรองไวกอน ตองระวางโทษ สองในสามของความผดฐานดงกลาว ตามหลกกฎหมายขอ 2 ประกอบหลกกฎหมายขอ1 กรณของนายชตทรบจางฆานายใสแตไปจางนายชนใหฆาแทน จงเปนการกอใหนายชอกระท าความผด โดยการวาจาง ซงนายชนไมมเจตนาจะฆานายใสมากอน นายชตจงเปนผใช ตามหลกกฎหมาย ขอ 3 วรรคแรก เมอนายชนไดกระท าความผดตามทรบจางมาคอ เลงปนจองจะยง อนเปนการกระท าความผดตามทไดใชมาแลว นายชต ตองรบโทษเสมอนตวการคอ รบโทษเทากบนายชนผลงมอกระท าความผด นายชตจงมความผดฐานพยายามฆาผอนโดยไตรตรองไวกอน โดยเปนผใชตามหลกกฎหมายขอ 3 วรรคสองประกอบหลกกฎหมายขอ 2 และ ขอ 1 สวนกรณของนายชมทไปวาจางนายชตใหฆานายใสเปนการกอใหนายชตกระท าความผดเพราะนายชตไมมเจตนาจะฆานายใสมากอน นายชมจงเปนผใช ตามหลกกฎหมายขอ 3 วรรคแรก เชนเดยวกบนายชตแมนายชตจะไปวาจางนายชนอกตอกตาม กถอไดวาการทนายชนพยายามฆานายใสนนเปนผลโดยตรงมาจากการวาจางของนายชม นายชมจงมความผดตาม หลกกฎหมายขอ 3 ประกอบหลกกฎหมายขอ 2และขอ1รบโทษเสมอนตวการเชนเดยวกบนายชต แตอยางไรกตามการทนายชมไดเขามาปดปนตกน านน ท าใหนายชนกระท าไปไมตลอดเพราะการขดขวางเองของนายชมผใช เปนผลใหการฆานายใสไมบรรลผล นายชมจงคงรบผดเพยงหนงในสามของโทษฐานพยายามฆาผอนโดยไตรตรองไวกอน เสมอนวาความผดทใชยงไมไดกระท าลงตาม หลกกฎหมาย ขอ 4 ประกอบหลกกฎหมายขอ 3 วรรคสอง ดงนน นายชนมความผดฐานพยายามฆาผอนโดยไตรตรองไวกอน นายชตมความผดฐานพยายามฆาผอนโดยไตรตรองไวกอน โดยเปนผใช สวนนายชมมความผดฐานพยายามฆาผอนโดยไตรตรองไวกอน โดยเปนผใช แตรบผดเพยงหนงในสามของโทษฐานดงกลาว กฎหมายแพงและพาณชย Ex. เมอวนท 12 เมษายน 2548 นาย จ. ตกลงท าสญญาจะซอขายทดนมหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. 3) ทมขอก าหนดหามโอนภายใน 10 ป ในราคา 1,000.000 บาทใหแกนาย อ. ซงขณะนนยงเหลอเวลาทหามโอนอกเพยง 6 เดอน นาย อ. ไดช าระราคาใหบางสวนจ านวน 800,000 บาท สวนทเหลอจะช าระในวนจดทะเบยนโอน นาย จ. สงมอบหนงสอรบรองการท าประโยชนและสงมอบการครอบครองทดนดงกลาวใหนาย อ. ในวนท าสญญาจะซอขายแลว และตกลงวาจะจดทะเบยนโอนใหนายอ.ในวนท 12 ตลาคม 2548 ซงเปนวนรงขนหลงจากพนก าหนดหามโอน แตเมอถงก าหนด นาย จ.ไมยอมโอนทดนทจะซอขายใหนาย อ. นาย อ.ไดเรยกเงนจ านวน 800,000 บาท คนจาก นาย จ. แตนาย จ.ไมมเงนทจะคนใหทนท จงไดท าหนงสอสญญากเงนจ านวน 800,000 บาท และตกลงช าระดอกเบยอตรารอยละ 17 ตอป ก าหนดช าระคนภายใน 12 กมภาพนธ 2549 ใหไวแก นาย อ. แตเมอครบก าหนด นายจ. ไมช าระใหทงตนเงนและ

12

ดอกเบย นาย อ. ยนฟองนาย จ. ใหช าระหนเงนกและดอกเบยดงกลาว ในวนท 17 เมษายน 2549 เนองจากวนท 12-14 เมษายน 2549 เปนวนหยดสงกรานตและวนท 15-16 เมษายน 2549 เปนวนเสาร อาทตย นาย จ. ใหการตอสวาไมตองรบผดตามฟอง และคดโจทกขาดอายความ ใหวนจฉยวา นาย จ. ตองรบผดตอนาย อ. หรอไม และวนทนาย อ. ยนฟองนนคดขาดอายความหรอไม ตอบ หลกกฎหมาย ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 150 บญญตวา การใดมวตถประสงคเปนการตองหามชดแจงโดยกฎหมาย เปนการพนวสยหรอเปนการขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน การนนเปนโมฆะ มาตรา 411 บญญตวา บคคลใดไดท าการเพอช าระหน เปนการอนฝาฝนขอหามตามกฎหมายหรอศลธรรมอนด ทานวาบคคลนนหาอาจจะเรยกรองคนทรพยไดไม มาตรา 419 บญญตวา ในเรองลาภมควรไดนน ทานหามมใหฟองคดเมอพนก าหนดปหนงนบแตเวลาทฝายผเสยหายรวาตนมสทธเรยกคน หรอเมอพนสบปนบแตเวลาทสทธนนไดมขน มาตรา 193/8 บญญตวา ถาวนสดทายของระยะเวลาเปนวนหยดท าการตามประกาศเปนทางการหรอตามประเพณ ใหนบวนทเรมท าการใหมตอจากวนทหยดท าการนนเปนวนสดทายของระยะเวลา วนจฉย กรณทดนตามสญญาจะซอขายระหวางนาย อ. กบนาย จ. ทไดกระท าขนนนยงอยในระยะเวลาหามโอนตามกฎหมาย ถอไดวาสญญาจะซอขายมวตถประสงคเปนการตองหามชดแจงตามกฎหมายตกเปนโมฆะ นตกรรมนนเสยเปลามาตงแตตน ตามมาตรา 150 ขางตน เมอนตกรรมเสยเปลานาย อ. กยงช าระเงนคาทดนใหนาย จ. ตามสญญานนอก ทงยงไดรอยแลววาทดนนนหามโอนตามกฎหมายแตกยงฝนช าระ จงเปนการช าระหนอนฝาฝนขอหามตามกฎหมาย นายอ.จงไมอาจเรยกคนเงนจ านวนนไดในฐานลาภมควรได ตามมาตรา 411 ตอมาการทนาย อ. น าสญญากยมเงนทนาย จ.ไดท า ไวกบตนมาฟอง เปนสญญาทนาย จ.ตกลงรบผดใชหนซงมมลหนมาจากการทนาย อ.ไดช าระหนฝาฝนกฎหมาย จงเปนสญญาทมวตถประสงคตองหามตามกฎหมายชดแจง ยอมตกเปนโมฆะ ตาม มาตรา 150 นาย อ. กไมอาจเรยกใหนาย จ. ช าระเงนตนและดอกเบยตามสญญากยมเงนได สรป นายจ.ไมตองรบผดช าระเงนตนและดอกเบยตามสญญากใหแกนาย อ. (ฎ.1876/2542) สวนประเดนทนาย อ. ยนฟองนน คดขาดอายความหรอไม อนเปนการฟองเรยกคนฐานลาภมควรได ซงตามมาตรา 419 หามฟองคดเมอพนก าหนด 1 ป นบแตรวามสทธเรยกคนหรอเมอพน10 ปนบแตเวลาทสทธนนไดมขน ส าหรบนตกรรมทเปนโมฆะเพราะคกรณมเจตนาท าสญญาทมวตถประสงคเปนการตองหามชดแจงโดยกฎหมายนน ตองถอวาบคคลทกคนไดรถงกฎหมายเชนวานแลว เมอไมปรากฏวา นาย อ. ไดอางวาตนไมรและไมอยในฐานะทอาจรไดเชนนน สทธในการเรยกคนทรพยของนาย อ. ยอมเกดขนทนททนาย จ. ไดทรพยมาโดยปราศจากมลอนจะอางไดตามกฎหมาย และปรากฏวานาย อ. ไดช าระหนคาทดนใหนาย จ. วนท 12 เมษายน 2548 นายอ.เมษายน 2549 แตวนท 12-16 เมษายน 2549 เปนวนหยดราชการ นาย อ.ยอมมสทธยนฟองไดในวนท 17 เมษายน 2549 ซง

13

เปนวนแรกทศาลเปดท าการตามมาตรา193/8 คดจงไมขาดอายความ ดงนน คดทนาย อ.ยนฟองนาย จ. จงยงไมขาดอายความ กรณขอสอบบรรยาย การตอบขอสอบบรรยายตองจ าในเรองของความหมายของค าทให เพอทจะไดอธบายความหมายของค าหรอประโยคทโจทยก าหนดมาได ซงผสอบจะตองอานหนงสอใหมากและละเอยด ทงจะตองยกตวอยางดวยในการอธบายความหมายนน จงจะท าใหไดคะแนนเตม แตทงนการตอบขอสอบบรรยายกไมควรโมมากเกนไป ควรโม(บรรยาย) ใหมสาระ ไดใจความ ไมเยนเยอเพราะถาตอบมากไป เปนน าเสยสวนมากกจะท าใหอาจารยผตรวจไมชอบ เบอ(ขเกยจอาน) และผลทตามมากคอขเกยจใหคะแนนด ๆ ดวย ฉะนนการตอบขอสอบบรรยายควรอานใหมาก แตเขยนแบบยอความ เอาเฉพาะประเดนทถามพรอมยกตวอยางประกอบใหถกตองและเขาใจงาย คณกจะไดคะแนนเตมแนนอน Ex สทธคออะไร เหมอนหรอแตตางกบหนาอยางไร จงอธบายพอสงเขป สทธ คอ …………………………………………………….......................................................................... ตวอยาง เชน......................................................................................................... ...................... หนาท คอ……………………………………………………………………………………………………………………. ตวอยางเชน.......................................................................................................... ...................... ขอทเหมอนกน คอ 1……………………………… 2……………………………… ขอทแตกตางกน คอ 1………………………………. 2………………………………. ขอเสนอแนะ การเรยนกฎหมายไมใชเรองยากแตกไมใชของงาย ๆ ทใคร ๆ กเรยนจบอยางสวยงามได ผเขยนมเทคนคเลก ๆ นอย ๆ ในการเรยน-การสอบดงน 1. อานกอนเรยน เพอทเวลาเรยนจะไดตงใจฟงเปนพเศษเพราะอานเองงงไมคอยเขาใจ ตองมาอาศยอาจารยทานบรรยายยกตวอยางใหฟง 2. อานทวนหลงเรยนเสรจเผอเจอปญหาไมเขาใจอกจะไดถามอาจารยในชวโมงหนา พรอมกบอานเตรยมเรยนชวโมงหนาดวย 3. เวลาเรยนใหจดไปดวย โดยฟงแลวสรปเอาจากการบรรยายของอาจารย ไมใชมาคอยจดเอาจากหนาจอฉาย power point จะท าใหเราไมสนใจฟงมว แตขมกเขมนกบการจดตามและหงดหงดเวลาอาจารยคลกผานหนานนไปเรวจนจดไมทน ทงทกลบไปอานในต ารากได แตควรฟงกอนเพอความเขาใจและจดสรปเปนค าพดของตวเองตามความเขาใจ อาจจะจดใสสมดดวยและโนตยอไวในประมวลมาตรานนดวยกยงด เวลาอานทวนจะไดถอประมวลไปเลมเดยวกสามารถอาน ทองจ าไดอยางเขาใจ 4. คนทเพงเรยนกฎหมายหรอทยงไมไดเรยนมกมค าถามวา เรยนกฎหมายตองทองจ าเกงใชไหม ขอใหทราบเอาไวเลยวามวชาใดบางทไมตองทองจ า ทกสาขาวชาตองอาศยการจ า และการทองกเปนการท าใหจ าได แตไมใชแบบนกแกวนกขนทองนะ ตองเปนการทองเพอจ าและจ าอยางเขาใจ จงจะเรยนวชานน ๆ อยางเขาใจได รวมถงการเรยนวชากฎหมายดวย การทดสอบความเขาใจไดดทสดคอ การพดใหเพอนฟง การเขยนใหเพอนอาน หรอใหอาจารย รนพทมความรความเขาใจเรองนน ชวยใหคะแนน กจะเปนการทดสอบตวเองและชวยไดดเวลาสอบ

14

ดวย เพราะการเขยนเปนสงส าคญถาเขยนแลวผตรวจไมรเรอง เขยนวนไปเวยนมา หาทลงไมได ผตรวจกจะหาคะแนนลงใหไมไดเชนเดยวกน ฉะนนตองฝกหดเขยนท าขอสอบเกาเยอะ ๆกจะชวยไดมากทเดยว 5. การอานหนงสอเตรยมตวสอบควรอานวชาทสอบวนสดทายกอนไลมาถงเลมทสอบวนแรก กรณตารางสอบออกชา กควรถามรนพ วาปกอนนนตารางสอบเปนยงไง วชาไหนสอบกอนหลง เพอเปนแนวทาง (ตารางอาจเปลยนแปลงไดในแตละปอยาถอตามเสยทเดยว) การอานหนงสอควรสม าเสมอมาตงแตตนเทอมเพอทปลายเทอมจะไดไมหนกเกนไปในการอานหนงสอแถมเวลาเรยนกเขาใจเรวและงายกวาคนอน ๆ ดวย ในการอานหนงสอแตละครงควรขดเสนใตใจความส าคญหรอสญลกษณไวดวยเพราะเวลาอานทวนจะไดอานเฉพาะทส าคญ ส าหรบบางคนทเปนคณสะอาดไมชอบเลอะเทอะกแนะน าวาใหท าบนทกยอ ๆเอาไวในสมดกจะท าใหได สรปวชานน ๆ หนงเลมส าหรบอานทบทวนตอนใกลสอบ 6. เทคนคในการสอบอกอยางกคอ หดท าขอสอบเกา เพอฝกจบประเดนโจทย เพราะโจทยมกมอะไรซอนอยเสมอ โดยเฉพาะวชากฎหมายอาญาค าทกค าของโจทยมความหมายเสมอเพราะผออกขอสอบจะไมออกขอสอบยาวเกนไป 7. การท าขอสอบ เมอไดขอสอบมาควรอานอยางตงใจทละขอ โดยแตละขอใหโนตเอาไววามประเดนอะไรบาง มาตราทเกยวของหรอหลกยอ ๆ ตามความเขาใจ พรอมทงฟนธงไปเลยวาผดไหม ผดอะไร ใครบาง จนครบทกขอ แลวกลบมาเลอกท าขอทงายและมนใจทสดวาถกตองเรยงล าดบไปจนถงขอทยากทสด และในการนตองค านวณเวลาในการท าขอสอบดวยวาแตละขอควรใชเวลาเทาใดและตองไมมากไปกวาทก าหนดไว ถาขอไหนท าเกนเวลาทก าหนดอกกควรเรงเวลาใหทดแทนกน ซงของาย กจะเขยนไดเรว แตกอยาชะลาใจมวแตบรรยายน า รเอาไวเลยวาอาจารย/ผตรวจไมใหคะแนนความมากของจ านวนหนาหรอก ถาเขยนดจ านวนหนาทไดในการเขยนตอบกจะสมน าสมเนอเอง รวมถงคะแนนดวย เพราะพงสงวรไวเลยวา การเขยนมากกถกหกมาก เขยนนอยกไดคะแนนนอย ตอนสอบไมตองสนใจคนทขอสมดเพมเพราะนนอาจเปนน าหรออาจตอบผดขดฆาทงกไดหรอเขยนเวนบรรทด ไมตองสนใจจะท าใหเราเสยสมาธได และทส าคญอกอยาง การเขยนตอบขอสอบลายมอควรเขยนใหอานงาย ใครลายมอไมสวยกใหเขยนตวโต ๆ เขาไว และยอหนาใหมทกครงส าหรบประเดนถดไป ใครลายมอแยสดๆ เขยนเวนบรรทดเลยกได แตไดเฉพาะสนามปรญญาตรเทานนนะการเขยนเวนบรรทดสนามใหญอน ๆ มกหามเวนบรรทด หามท าสญลกษณ และขดเสนใต เพราะอาจเปนการสงสญลกษณใหผตรวจจะถกสนนฐานวาโกง การสะกดค ากควรเขยนใหถกตองเพราะแสดงถงวาเราอานมาดค าทนาจะสะกดผดกเขยนถกตอง เผอเวลาเราผดพลาดบางประเดนผตรวจกอาจเหนใจไมหกคะแนนมากกอาจเปนได 8. หามทจรตเปนอนขาด นอกจากถกปรบตกแลวยงเปนทนาเสอมเกยตรอยางแรง คนทตกเพราะเตรยมตวมาไมด กยงมศกดศรกวาคนผานแบบทจรต นกนตศาสตรรวาอะไรผดถกแตกลบท าผดเสยเองโทษนนไมนาอภยยงนก (ความคดเหนสวนบคคล) 9.หนงสอแนะน าในการศกษากฎหมาย คอ “ค าแนะนกศกษากฎหมาย” ของศาสตราจารยธานนทร กรยวเชยร ส านกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร

๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑