សេចក្តីផ្តើម ...
DESCRIPTION
សេចក្តីផ្តើម ជំនួយអន្តរជាតិដើម្បីកិច្ចអភិវឌ្ឍ. Navuth Chay ( Ph.D ) [email protected] 017 285007 / 097 5 285 007. ការអភិវឌ្ឍ. និយមន័យការអភិវឌ្ឍ៖ ការធ្វើឲ្យទំនើប ជឿនលឿន? គោលដៅនៃការអភិវឌ្ឍ៖ ភាពទំនើប? ភាពទាន់សម័យ ភាពជឿនលឿន? សំភារៈទំនើប? ការរស់នៅដោយមានសំភារៈ. និយមន័យ. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
សេ�ចក្តី��សេ���ម
ជំនួ�យអនួ�រជាតិ�សេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ�
Navuth Chay (Ph.D)[email protected]
017 285007 / 097 5 285 007
ការអភិ�វឌ្ឍ�• នួ�យមនួ�យការអភិ�វឌ្ឍ�៖ ការសេ���ឲ្យ ទំសេនួ�ប សេជំ#នួសេ$#នួ? • សេ%$សេ&នៃនួការអភិ�វឌ្ឍ�៖ ភាពទំសេនួ�ប? ភាពទានួ+�ម�យ ភាពសេជំ#នួសេ$#នួ? �ភារ,ទំសេនួ�ប? ការរ�+សេ-សេ.យមានួ
�ភារ,
នួ�យមនួ�យ
$ហូ1រនៃនួថវ 3កាដែ�$មានួសេ%$សេ&ចបងគឺ7 ការអភិ�វឌ្ឍ�សេ��8ក្តី�ច� នួ�ង
ហើហើហើ ហើហើហើ �9ខុ9មា$ភាពរប�+បណ្តា� ប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍនួ�សេហូ�យដែ�$
ក្តី=9ងសេ>?មានួយ៉ាA ងតិ�ច ២៥% នៃនួថវ 3កា គឺ7ជាជំនួ�យឥតិ�ណង
ODA ហើហើហើហើហើហើហើហើហើហើមានួរ �មមានួក្តី=9ងរ 1បភាពទំ<ភាគឺ�នួ�ងពហូ9ភាគឺ�
• ពាក្យ�ថា ODA ត្រូតិGវបានួសេគឺសេត្រូប�ជា�ប1ងសេ-ឆ្នាំ= ១៩៦៩សេ.យគឺណក្តីមNការ��$+ជំនួ�យសេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍO(Development Assistance
Committee -DAC) និនិនិនៃនួអងPការសេ��ម���ហូប<តិ�បតិ��ការសេ��8ក្តី�ច�នួ�ង អភិ�វឌ្ឍ� (the Organization for Economic Co-operation and
Development - OECD)
• និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ ពាក្តី សេនួ?តិ<វបានួប<ជាទំ1សេRសេ-ក្តី=9ងមជំS.8 នួអ=ក្តី��ក្តីTអ=ក្តីសារពតិVមានួ អ=ក្តីអភិ�វឌ្ឍ� �ម<ប+ការបរ 3យ៉ាយ�$+$ហូ1រនៃនួជំនួ�យអនួ�រជាតិ�។ ប<ក្តី+ក្តីម��
ក្តីXសេព$ខុY?ក្តីXមានួរ �មបញ្ចូ�1$ក្តី=9ង ODA �ងដែ�រ។
• គឺណក្តីមNការ��$+ជំនួ�យសេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍO (DAC) នៃនួអងPការ
និនិនិនិនិនិនិនិនិនិ សេ��ម���ហូប<តិ�បតិ��ការសេ��8ក្តី�ច�នួ�ងអភិ�វឌ្ឍ�(OECD)គឺ7ជា
សេវទំ�កា�ម<ប+រ�8�មាជំ�ក្តីនៃនួOECD ម�យចនួ�នួសេ���ការព�ភាក្តីT
សេ$�បញ្ហា\ ពាក្តី+ព�នួ]ន̂ួងជំនួ�យសេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ� នួ�ង
ការកាតិ+បនួ_យភាពក្តី<ក្តី<សេ-ក្តី=9ងប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍ�។
• និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិគឺ7ជា�សេ$ង នួ�ងជាក្តីនួ<ង�ម<ប+នួ�ងរប�+បណ្តា� ប<សេទំ�
មា� �+ជំនួ�យ�ខានួ+ៗសេ-ក្តី=9ងព�ភិពសេbក្តី។
OECD/[email protected]
• �មាជំ�ក្តីរប�+ DAC មានួ២៤ត្រូបសេទំ� ជា�មាជំ�ក្តីសេពញ��ទំ]រប�+
គឺណក្តីមNការ។ �>%រព�ភិពសេbក្តី សា_ ប�នួរ 1ប�យវតិ_9អនួ�រជាតិ� នួ�ង
និនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិ អងPការ�ហូប<ជាជាតិ�សេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ�ច1$រ �មក្តី=9ងគឺណក្តីមNការសេនួ?
ក្តី=9ង>មជាអ=ក្តីអង<តិការណe ។
• និនិនិនិនិនិនិ និនិ និនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិ អ1�<តា$�ហ្វាំ� ងឡង+អ9�តា$�ក្តី1សេរ iខាងតិ�1ងអ1ទំ<��បារាំkង
$9ចហូlបm� សេអ1�Anញ ដែបA$ហូl�ក្តី អា$Y7មAង+ ហូ1ឡង+ �m9យដែអតិ
និនិនិនិនិនិនិ និនិ និនិនិនិនិ និនិនិនិ និនិនិនិ និនិនិ និនិ និ និនិនិ កាណ្តា. ក្តី<ក្តីញ1 ហូ<ឡង+����.ណ្តាមាA ក្តីសេអpឡង+ណរសេវ
និ និ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិ និនិនិនិនិ និនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិចក្តី<ភិពអង+គឺ<��ហូភាពអ97រ i9បជំបA9នួបAទំ9យហ្វាំP $អាសេមរ 3ក្តី
OECD/[email protected]
ប្�វត្តិ
• ប<វតិ��រប�+ODA គឺ7ចាប+សេ���មព�៖
– �ក្តីមNភាពអភិ�វឌ្ឍ�រប�+បណ្តា� ប<សេទំ�អាណ្តានួ�គឺមសេ-តាមដែ�នួ��កានួ+កាប+
រប�+ខុY�នួ
– សា_ ប�នួ នួ�ងក្តីមNវ 3���ម<ប+ក្តី�ច��ហូប<តិ�បតិ��ការសេ��8ក្តី�ច�ដែ�$បានួបសេងr�តិសេឡ�ង
និនិនិនិនិ និ និនិនិនិនិនិនិនិនិ និ�_�តិសេ-ក្តី<មការទំនួ9ក្តីបរ 9ងរប�+អងPការ�ហូប<ជាជាតិ�ក្តី<យ�ង<%មសេbក្តី
សេ$�ក្តីទំ� ២
– និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិក្តីមNវ 3��រប�+ប<សេទំ�អាសេមរ 3ក្តីនួ�ងការ%ទំ<ក្តី=9ងទំរង+��ម<ប+សេ���ឲ្យ មានួ�<រ
ភាពសេ��8ក្តី�ច�សេ-ក្តី=9ងបណ្តា� ប<សេទំ�ដែ�$មានួទំ�តាងសេ-សេក្តីpក្តីន̂ួងបY9ក្តីក្តី9ម9យនួ�
��។
ប្�វត្តិ• 1944 ៖ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ�នួ=���ទំរ 1ប�យប�ណs នួ�ងហូ�រញ្ចូtវតិ_9�ហូប<ជាជាតិ�ប<រព]សេ���សេឡ�ងសេ-
Bretton Woods, New Hampshire, USA, មានួការច1$រ �មព�បណ្តា� ប<សេទំ� �មu�នួ]ម�តិ� ចនួ�នួ ៤៤ ដែ�$>ឲ្យ មានួការបសេងr�តិជា �>%រ�ម<ប+ការក្តីសាងសេឡ�ងវ 3ញ នួ�ងអភិ�វឌ្ឍ� (International Bank for Reconstruction and Development
(World Bank)) ម1$នួ���រ 1ប�យវតិ_9 អនួ�រជាតិ� (IMF).
• 1945 ៖ និនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិតិណ្តាងប<សេទំ�ចនួ�នួ៥០ព<ងជា�មNនួ9ញ្ចូt�ហូប<ជាជាតិ�។សេ-ក្តី=9ងសេ�ចក្តី�� និនិនិនិនិនិនិសេ���មរប�+�មNនួ9ញ្ចូtមានួសេ$�ក្តីសេឡ�ងអព�សេ�ចក្តី���ម<ចច�តិ�រប�+ប<ជាជំនួសេ-ក្តី<ម
និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ�ហូប<ជាជាតិ�wAwAក្តី=9ងការសេ$�ក្តីក្តីព�+ការវ 3វតិ�នួe�ងPមនួ�ងបទំ.8 នួរ�+សេ-កានួ+ដែតិ �និ និនិនិ �និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិប<សេ��រសេឡ�ងwAនួ�ងwAការប<ប<�+យនួ�ការអនួ�រជាតិ��សេ&សេ$�ក្តីក្តីព�+ការរ xក្តីចសេរ xនួ
សេ��8ក្តី�ច� នួ�ង�ងPម�ម<ប+ប<ជាជំនួគឺ<ប+រ 1ប។
ប្�វត្តិ– ការបសេងr�តិអងPការសេ��yងនួ�ងក្តី��ក្តីមNនៃនួអងPការ�ហូត្រូបជាជាតិ�The Food and
Agriculture Organisation of the United Nations (FAO, Rome)
– ចត្រូក្តីភិពអង+សេគឺY�ទំទំ�$សាP $+ជំនួ�យសេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ�តាមរយ,ឯក្តីសារ���ព�ការអភិ�វឌ្ឍ�ត្រូបសេទំ�អាណ្តានួ�គឺមនួ�ង�9ខុ9មា$ភាព។
• 1946
– ILO ដែ�$បសេងr�តិសេ-ឆ្នាំ= ១៩១៩ បានួកាY យជាទំ�ភា= ក្តី+ងារឯក្តីសេទំ��ប1ងដែ�$ភា| ប+ន̂ួង UN
– �មាជំអងPការ�ហូប<ជាជាតិ�បសេងr�តិជាUnited Nations International Children's'
Emergency Fund (UNICEF) នួ�ង the United Nations Educational, Scientific and
Cultural Organisation (UNESCO, Paris).
– �>%រព�ភិពសេbក្តី នួ�ង IMF ចាប+សេ���ម�សេណ� រការ
– �សេណ� រការទំទំ�$បានួឯក្តីរាំជំ ចាប+សេ���មសេ.យហូ��$�ព�នួទំទំ�$បានួឯក្តីរាំជំ
ប្�វត្តិ
• 1947 ៖– ឥណ្តា} នួ�ងបាA គឺ�សា_ នួទំទំ�$ឯក្តីរាំជំ
– គឺនួ�តិនៃនួការ%ទំ<�$+ក្តីមNវ 3��ក្តីសាងអAរ i9បសេឡ�ងវ 3ញតិ<វបានួសេ$�ក្តីសេឡ�ងសេ.យ US Secretary
of State George C. Marshall និនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិក្តី=9ងរ�8បា$ប<ធា>��បតិ�ទំ<មាA នួ+។គឺនួ�តិសេនួ?សេទា?ប�ជាម�នួ
និនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិតិ<វបានួទំទំ�$ការ%ទំ<ព��ណ្តាក្តី+ប<សេទំ�អ7រ i9បទាងអ�+ក្តីXមានួម�យចនួ�នួ។ដែ�នួការ The
Marshall Plan មានួការ��$+ជំនួ�យត្រូទំង+ត្រូទាយ��$+ត្រូបសេទំ�អ7រ i9បក្តី=9ងត្រូក្តីបខុ�ណ}
�ហូត្រូបតិ�បតិ��ការការត្រូពមសេត្រូពpងនួ�ងយ9ទំ]សាត្រូ��ដែ�$ត្រូបក្តីបសេ.យភាពទំទំ�$ខុ9�ត្រូតិGវ���ព�
�មាហូរណក្តីមNនួ�ងការក្តីសាងសេឡ�ងវ 3ញដែ�$សេនួ?គឺ7ជាការ��$+ជាពនួYក្តីនៃនួវ 3ធានួថN��ត្រូមាប+
ក្តី�ច��ហូត្រូបតិ�បតិ��ការក្តី=9ងការសេរpបចសេ%$នួសេយ៉ាបាយ។
ប្�វត្តិ• 1948
– បណ្តា� ប<សេទំ�ទំទំ�$ជំនួ�យក្តី=9ងក្តី<បខុ�ណ} Marshall Plan ច9?ហូតិ_សេ$ខាសេ$�អនួ9ញ្ហាt ក្តី=9ង
ការបសេងr�តិជា អងPការសេ��ម���ហូប<តិ�បតិ��ការសេ��8ក្តី�ច�អ7រ i9ប Organisation for
European Economic Co-operation (OEEC, 16 April).
– អាសេមរ 3ក្តី បសេងr�តិជាទំ�ភា= ក្តី+ងារ�ហូប<តិ�បតិ��ការសេ��8ក្តី�ច�(Economic Cooperation Agency -
ECA) សេ��ម��គឺ<ប+គឺ<ងក្តីមNវ 3��ការក្តីសាងអ7រ i9បសេឡ�ងវ 3ញ(European Recovery Programme -
ERP, 1948-51)
– WHO, Geneva តិ<វបានួបសេងr�តិសេឡ�ង
ប្�វត្តិ• 1950
– ឥណ}1 សេណ�9�ទំទំ�$បានួឯក្តីរាំជំ
– ចក្តី<ភិពអង+គឺ<����ចសេ���មឲ្យ មានួដែ�នួការក្តី1ឡប1(Colombo Plan) ក្តី<មប<ក្តីTសេ��ម���ហូប<តិ�បតិ��ការ
និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិបច<ក្តីសេទំ�ប<ចាតិបនួ+អា�9�ប1ពាV នួ�ងអា�9�អគឺ<យe។
– និនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិ និនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ សា_ បនួ�ក្តីនៃនួដែ�នួការសេនួ?មានួ៧ ប<សេទំ�៖ឥណ្តា} បាA គឺ�សា_ នួនួ�ង�<$ងPការជា�មាជំ�ក្តីក្តី=9ងតិបនួ+
និនិនិនិ និនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិរ xឯអ1�<តា$�កាណ្តា.ញ1 ហូ<សេឡនួនួ�ងចក្តី<ភិពអង+គឺ<�ជាប<សេទំ���$+ជំនួ�យ។អាសេមរ 3ក្តីច1$រ �មក្តី=9ង
ដែ�នួការសេនួ?សេ-ឆ̂ឹ្នាំ=w� ១៩៥១ នួ�ងជំបA9នួសេ-ឆ្នាំ= ១៩៥៤។
– �ង<%មក្តី1សេរ i��9?សេឡ�ង
• 1951 ៖ UN សេចញ�Tយរបាយការណe "Lewis Report": ការវា�+ដែវងក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ�សេ��8ក្តី�ច�រប�+
បណ្តា� ប<សេទំ�ម�នួទានួ+អភិ�វឌ្ឍ�(Under-developed Countries) សេឡ�ងដែ�$���ចសេ���មឲ្យ មានួការបសេងr�តិជា
ម1$នួ���ព�សេ��អងPការ�ហូប<ជាជាតិ��ម<ប+ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ�សេ��ក្តី�ច�(មានួសេ%$សេ&ចបងពង<ងសេ�វា
សាធារណ,) នួ�ង ការបសេងr�តិជាម1$នួ����ហូប<តិ�បតិ��ការអនួ�រជាតិ�( �សេ&ពង<ង�មភាពក្តី=9ងការវ 3នួ�សេយ៉ាគឺ
នួ�ង ��$+ក្តីម���$+�<ក្តីឯក្តីជំនួ)OECD
ប្�វត្តិ
• 1955 ៖– ទំ�lនួទានួម�នួច1$បក្តីl�មu�នួ]ត្រូតិGវបានួ���ចសេ���មសេឡ�ងសេ-ក្តី=9ង�នួ=���ទំអា�9�អាត្រូហូ��ក្តីសេ-
ទំ�ត្រូក្តី �ងបានួ+ឌ្ឍ9ងឥណ}1 សេណ�9�
– និនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិ និនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិ និជំបA9នួចាប+សេ���ម�ងជំង7ច�តិ��$+ប<សេទំ�ភិ1មាហូ��$�ព�នួឥណ}1 សេណ�9�នួ�ងសេវpតិណ្តាម
• 1956
– ម1$នួ����ហូប<តិ�បតិ��ការអនួ�រជាតិ�(The International Finance Corporation -IFC) តិ<វ
បានួបសេងr�តិសេឡ�ងភា| ប+ន̂ួង World Bank ជាម�យន̂ួងសេ%$សេ&គឺ7 ជំរ 9ញក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ�សេ��8ក្តី�ច�
តាមរយ,ការសេ$�ក្តីទ̂ំក្តីច�តិ�ឲ្យ មានួក្តីសេណ� នួ�$�តិ�$�ហូគឺ<�ឯក្តីជំនួក្តី=9ងចសេណ្តាមរ�8
�មាជំ�ក្តី ព�សេ��ក្តី=9ងតិបនួ+ដែ�$មានួក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ�តិ�ចតិ�ច។
– និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិការចរចារសេ$�ក្តីទំ�ម�យអព�បណ9 $ពហូ9ភាគឺ�រប�+ប<សេទំ�អាហូlង+ទំ�នួបានួប<រព]សេ���សេឡ�ងក្តី=9ង
និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិក្តី<បខុ�ណ} ក្តី<�Y1វការរប�+ក្តីY^បបាA រ x�នួ�ងមានួបារាំkងជាប<ធានួ។OECD
ប្�វត្តិ
• 1958 ៖ ក្តី<មប<ក្តីTព<វ 3ហ្វាំរព�ភិពសេbក្តីដែចក្តី�Tយ�$+ប<តិ��ហូប<ជាជាតិ�នួ1វ
និសេ�ចក្តី��ថ<ងការ���ព�គឺនួ�តិ���ចសេ���ម���ព�ការច1$រ �ម១% ឧទាហូរណe
ជំនួ�យឥតិ�ណង នួ�ងក្តីម���ម�ទានួ�ម<ប+ប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍ�តិ<វដែតិ
យ៉ាA ងសេហ្វាំចណ្តា�+ ១% នៃនួចណ1 $ជាតិ� នៃនួបណ្តា� ប<សេទំ�អ=ក្តីមានួ
ប្�វត្តិ
• 1960 ៖ គឺណក្តីមNការ��$+ជំនួ�យសេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍO (DAC) ដែ�$ម9នួ�ប1ងមានួសេ�N ?ថា ក្តី<ម
��$+ជំនួ�យសេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍO (Development Assistance Group -
DAG) បានួបសេងr�តិសេឡ�ងសេ-ឆ្នាំ= ១៩៦០
ការងារចបង�ប1ងរប�+DAG គឺ7ការចងក្តី<ងនួ�ងគឺ<ប+គឺ<ងរបាយការណe �Xតិ<មតិ<វ���ព�$ហូ1រនៃនួ
ជំនួ�យ�ម<ប+បណ្តា� ប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍ�។
ការងាររប�+គឺណក្តីមNការ៖ ច1$រ �មចដែណក្តីក្តី=9ងការក្តីសាង�មតិ_ភាពរប�+ប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍ�សេ��ម��ច1$រ �មក្តី=9ងសេ���8ក្តី�ច�ព�ភិពសេbក្តី
និនិនិច1$រ �មចដែណក្តីក្តី=9ងការក្តីសាង�មតិ_ភាពរប�+ប<ជាជំនួក្តី=9ងប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍ�សេ��ម��សេចញ�9តិព�ភាពក្តី<ក្តី<នួ�ង
ការច1$រ �មសេ.យសេពញសេ$ញក្តី=9ង�ងPម
Functions រប�+DAG/DAC
• គឺណក្តីមNការ��$+ជំនួ�យសេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍO (DAC) និនិនិ និនិនិសេ���ការប<ជំ9ជានួ+ខុu�+ប<ចាឆ្នាំ= សេ.យមានួ
និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិការច1$រ �មព�ថា= ក្តី+រ�8មនួ<តិ�ឫសេម�̂ក្តី>ភា= ក្តី+ងារ��$+ជំនួ�យសេ��ម��ព�ភាក្តីTសេ$�ការងារពាក្តី+ព�នួ]ន̂ួង
និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិការ��$+ជំនួ�យអនួ�រជាតិ�សេ��ម��អភិ�វឌ្ឍ� នួ�ង��$+អនួ9សា�នួe នួ�ង�សេណ្តា?�<យ។ក្តី�ច�ប<ជំ9ក្តីXមានួ
ការច1$រ �មព��ណ្តាក្តី+មនួ<តិ�ជានួ+ខុu�+ព��>%រព�ភិពសេbក្តីIMF នួ�ង UNDP �ងដែ�រ
• រ�8ជា�មាជំ�ក្តីរkព̂ងចង+បានួនួ1វសេ%$សេ&រ �មម�យក្តី=9ងការអនួ9វតិ�ក្តីមNវ 3��អភិ�វឌ្ឍ�សេរpងៗខុY�នួ។ �1ចសេនួ?បានួ
.ក្តី+សេចញជា សេ%$ការណe ដែណ>���ព�ការគឺ<ប+គឺ<ងជំនួ�យសេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ�
• បណ្តា� រ�8ជា�មាជំ�ក្តី OECD បានួទំទំ�$សាP $+ព�តិម<វការឲ្យ មានួការបនួl�%= រវាងសេ%$នួសេយ៉ាបាយ
វ 3��យ>> ដែ�$ពាក្តី+ព�នួ]ន̂ួងប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍ�។
សមិទ្ធ�ផលI. ធា>ថាបណ្តា� រ�8ជា�មាជំ�ក្តីបានួច1$រ �មចដែណក្តីវ3ភាគឺទានួសេ�N�ៗ%= ក្តី=9ងការ
��$+ជំនួ�យសេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ�
– សេ-សេ��មទំ�វតិl ១៩៦០ មានួរ�8ជា�មាជំ�ក្តីខុY?ច1$រ �មវ 3ភាគឺទានួជា និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិភាគឺរយនៃនួចណ1 $ជាតិ�ច<នួជាងរ�8�មាជំ�ក្តី�នៃទំសេទំpតិ។សេ��ម��សេ$�ក្តីទ̂ំក្តីច�តិ�
ឲ្យ សេ�N�ភាព ថវ3កាជំនួ�យតិ<វបានួដែបងដែចក្តីសេ�N�ៗ%= ។
– និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិការ�ម<ចឲ្យ មានួការដែបងដែចក្តីថវ3កាជំនួ�យជាចដែណក្តីច1$រ �ម>ឲ្យ មានួការ សេចញជារបាយការណe សេ$�ក្តី�ប1ងសេ-ឆ្នាំ= ១៩៦៧ ���ព� ការច1$រ �មចដែណក្តី
ក្តី=9ងជំនួ�យអនួ�រជាតិ�សេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ� �<ក្តីសេ$�ភាគឺរយនៃនួចណ1 $ជាតិ�
II. ដែញក្តីសេចញព�%= នួ1វជំនួ�យសេ��ម��អភិ�វឌ្ឍ�ដែ�$មានួសេ%$សេ&ចបង�ម<ប+ការសេ$�ក្តី
និនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិ និនិនិក្តីព�+ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ�សេ��8ក្តី�ច� នួ�ង�ងPមនៃនួប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍ�នួ�ងជំនួ�យដែ�$មានួ
សេ%$សេ&�<ង(other official flows -OOF) �1ចជាជំនួ�យ�ម<ប+សេយ៉ាធា
ជាសេ��ម។
�1ចសេនួ?សេហូ�យគឺណក្តីមNការបានួ�ម<ចឲ្យ នួ�យមនួ�យODA សេ-ឆ្នាំ= ១៩៦៩ សេហូ�យ
DAC និនិនិ និ និនិនិ និនិនិនិនិនិបានួនៃក្តី�ម<$នួ�យមនួ�យសេនួ?ម�យសេ$�ក្តីសេ-ឆ្នាំ= ១៩៧២សេហូ�យតាងព�
សេព$សេ>?មក្តីម�នួតិ<វបានួដែក្តីសេទំpតិសេទំ។
$ហូ1រនៃនួថវ 3កាដែ�$មានួសេ%$សេ&ចបងគឺ7 ការអភិ�វឌ្ឍ�សេ��8ក្តី�ច� នួ�ង�9ខុ9មា$ភាព ហើហើហើ ហើហើហើ ហើហើហើហើហើហើហើហើហើហើហើហើហើហើហើហើហើហើ ហើហើរប�+បណ្តា� ប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍនួ�សេហូ�យដែ�$ក្តី=9ងសេ>?មានួយ៉ាA ងតិ�ច២៥ % នៃនួថវ 3កា
គឺ7ជាជំនួ�យឥតិ�ណង ODA ហើហើហើហើហើហើហើហើហើហើមានួរ �មមានួក្តី=9ងរ 1បភាពទំ<ភាគឺ�នួ�ងពហូ9ភាគឺ�
សមិទ្ធ�ផល
III. ក្តី�ច�ប<ជំ9ជានួ+ខុu�+នៃនួ DAC ឆ្នាំ= ២០០០ រ�8ជា�មាជំ�ក្តីបានួព<មព<ង៖
�ក្តីសេចញ$ក្តី�ខុ�ណ} នៃនួជំនួ�យ�ម<ប+ប<សេទំ�ដែ�$មានួការរ xក្តីចសេរ xនួតិ�ចតិ�ច(Least Developed Countries)
និនិនិនិនិ និនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិ និនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិ និនិនិសេ$�ក្តីដែ$ងដែតិជំនួ�យ�ហូប<តិ�បតិ��ការបច<ក្តីសេទំ�នួ�ងសេ��yងចាប+ព�ដែខុមក្តីរាំឆ្នាំ= ២០០១នួ�ង�ម<ចបសេងr�នួការទំ�ញទំនួ�ញនួ�ង
សេ�វាក្តីមNសេ-ន̂ួងក្តីនួ<ងក្តី=9ងប<សេទំ�ទាងសេ>?។
និនិនិនិសេ�ចក្តី���ម<ចសេនួ?តិ<វបានួពង<ក្តីសេ-ឆ្នាំ= ២០០៨ បញ្ចូ�1$ប<សេទំ�ក្តី<ក្តី<ដែ�$ជាប+បណ9 $ច<នួ (highly indebted poor
countries -HIPCs)
ជា$ទំ]�$ សេ-ឆ្នាំ= ២០០៨ ៨០% នៃនួODA �រ 9ប (ម�នួរ �មបញ្ចូ�1$សេ�វារ�8បា$) គឺ7ជា ODA ម�នួមានួ $ក្តី�ខុ�ណ} ៤% ជា
ODA មានួ $ក្តី�ខុ�ណ} រ xឯ ១៦%សេទំpតិជាODA មានួ $ក្តី�ខុ�ណ} ដែតិម�នួបានួរាំយការណe
សេតិ�ជំនួ�យម�នួមានួ $ក្តី�ខុ�ណ} មានួប<��ទំ]ភាពសេទំ? និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និតាមការវាយតិម<សេ.យឯក្តីរាំជំ ជាទំ1សេRសេ��ញថាមានួភាពវ3ជំ|មានួសេប�សេយ៉ាង
សេRសេ$�គឺ9ណភាព។ ជំនួ�យម�នួមានួ$ក្តី�ខុ�ណ} គឺ7ជាការ�<រការទំទំ�$ខុ9�តិ<វព�មា� �+ជំនួ�យសេRប<សេទំ�ទំទំ�$ជំនួ�យ។
• និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិក្តី=9ងក្តី<បខុ�ណ} នៃនួការអនួ9វតិ�គឺ7ជាបញ្ហា\ ទាក្តី+ទំងន̂ួងក្តី�ច��នួ�វ3��សា�<ការប<ប<ព�នួ]រប�+ប<សេទំ�នួ�ងការ��$+ឳកា��$+
និនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ�9រក្តី�ច�ក្តី=9ង�<ក្តីសេ���ការប<ក្តី�តិប<ដែជំងសេ��ម��ទំទំ�$បានួក្តី�ច��នួ�។សេ-មានួវ3សា$ភាពជាច<នួសេទំpតិដែ�$តិ<វអនួ9វតិ�សេ��ម��ឲ្យ ការ
��$+ជំនួ�យម�នួមានួ$ក្តី�ខុ�ណ} កាY យជាការងារនៃ�គឺ1រវាងមា� �+ជំនួ�យ នួ�ងប<សេទំ�ទំទំ�$ជំនួ�យ។
សមិទ្ធ�ផល
IV. DAC សេ.យ�ហូការជាម�យ World Bank បានួសេ���ការ��ក្តីTអព�ប<��ទំ]ភាពនៃនួជំនួ�យ (aid
effectiveness) ជា$ទំ]�$សេ�ចក្តី��ថ<ងការណe ក្តី<ងបាA រ x����ព�ប<��ទំ]ភាពនៃនួជំនួ�យតិ<វបានួ
អនួ9ម�តិសេ-ឆ្នាំ= ២០០៥
– និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិ ការប<ជា� ច�តិ�សេ$�ការអនួ9វតិ�សេ�ចក្តី��ថ<ងការណe ក្តី<ងបាA រ x�តិ<វបានួព�នួ�តិ សេឡ�ងវ 3ញសេ-ឆ្នាំ= ២០០៨
និនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិ សេ-ក្តី<ងអាកាប<សេទំ�ហ្វាំP ណ្តា (Accra Ghana)
– មជំSមណ} $អភិ�វឌ្ឍ�ព�ភិពសេbក្តី (Center for Global Development) ដែ�$មានួ
និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិទំ�តាងសេ-ក្តី<ងវា�9�នួសេតានួបានួបសេងr�តិនួ1វតារាំងព�នួ�9អភិ�វឌ្ឍ� (Development
Index) សេ���ការចាតិ+ថា= ក្តី+ នួ�ងវាយតិម<សេ$�ការ�ម<ចបានួរប�+រ�8ជា�មាជំ�ក្តីDAC ក្តី=9ងការជំ�យ
�$+បណ្តា� ប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍ�។
– តារាំងព�នួ�9អភិ�វឌ្ឍ�បសេងr�តិសេឡ�ង�ម<ប+វាយតិម<ជាបរ 3មាណសេ$�សេ%$នួសេយ៉ាបាយពាក្តី+ព�នួ]ន̂ួង
និនិនិនិនិនិនិនិ និ និនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ �1ច>ក្តីរចនួ�នួ៧៖ ជំនួ�យ ជំនួ�ញ វ 3នួ�សេយ៉ាគឺ សេទំ�នួ�ប<សេវ�នួeបរ 3សា_ នួ�នួ���9ខុបច<ក្តីវ 3ទំ�។
– ក្តី=9ងឆ្នាំ= ២០០៩ �m9យដែអតិ .ណ7 មាA ក្តី ទំទំ�$បានួចណ្តាតិ+ថា= ក្តី+ខុu�+រ xឯជំបA9នួ នួ�ងក្តី1សេរ iធាY ក្តី+សេ-
ចណ្តាតិ+ថា= ក្តី+ក្តី<ម។
សមិទ្ធ�ផល
ប<សេភិទំជំនួ�យ
$ហូ1រនៃនួថវ 3កាដែ�$មានួសេ%$សេ&ចបងគឺ7 ការអភិ�វឌ្ឍ�សេ��8ក្តី�ច� នួ�ង�9ខុ9មា$ភាពរប�+បណ្តា� ប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ� វឌ្ឍនួ� សេហូ�យដែ�$ក្តី=9ងសេ>?មានួយ៉ាA ងតិ�ច ២៥% នៃនួថវ 3កា គឺ7ជាជំនួ�យឥតិ�ណង
• មA�ងសេទំpតិ ODA តិ<វរ �មបញ្ចូ�1$�មា�ធាតិ9៣៖
ក្តី. អនួ9វតិ�សេ.យវ3��យសាធារណ,
ខុ. សេ%$សេ&ចបងគឺ7 ការអភិ�វឌ្ឍ�សេ��8ក្តី�ច� នួ�ង�9ខុ9មា$ភាព នួ�ង
គឺ. ជាជំនួ�យ�ម�ទានួ ( និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិ និនិប<��នួជាក្តីម��ចាបាច+តិ<វមានួជំនួ�យឥតិ�ណងយ៉ាA ងតិ�ច២៥ %)
• ODA និនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិ ខុ9�ព�ជំនួ�យព�រប<សេភិទំសេទំpតិដែ�$��$+សេ.យរ�8ជា�មាជំ�ក្តីDAC៖
– ជំនួ�យ�Y1វការ (Official Aid - OA) ៖ ជំនួ�យដែ�$បានួ��$+តិ<វតាម$ក្តី�ខុ�ណ} ចាបាច+�ម<ប+ចាតិ+ថា
ជាជំនួ�យអនួ�រជាតិ�សេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ� (ODA) សេហូ�យដែ�$ប<សេទំ�ទំទំ�$ជំនួ�យគឺ7ជាប<សេទំ�ដែ�$តិ<វបានួDAC ចាតិ+
ថា= ក្តី+ជាប<សេភិទំប<សេទំ�ក្តី=9ងបញ្ចូ|��<ក្តីទំ�w�w�២នៃនួបញ្ចូ|�សេ�N ?ប<សេទំ�ទំទំ�$ជំនួ�យ
– ជំនួ�យ�Y1វការ�<ងសេទំpតិ(Other Official Flows- OOF): ជាការ��$+ជំនួ�យ�$+ប<សេទំ�ទាងឡាយណ្តាដែ�$
និនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិសេ�N ?រប�+ប<សេទំ�សេ>?ម�នួមានួក្តី=9ងបញ្ចូ|�ដែ�$�<បតាម$ក្តី�ខុ�ណ} ចាបាច+�ម<ប+ចាតិ+ថាជាជំនួ�យអនួ�រជាតិ�សេ��ម��ក្តី�ច�
អភិ�វឌ្ឍ� ឫ ជំនួ�យ�Y1វការ នួ�ងសេ%$បណងចបងនៃនួជំនួ�យសេ>?ម�នួដែមនួ�សេ&�$+ការអភិ�វឌ្ឍ� ឫសេ.យសារក្តី=9ង
ជំនួ�យសេ>?មានួ ជំនួ�យឥតិ�ណងតិ�ចជាង ២៥%។
ប<សេភិទំជំនួ�យ
• ឧទាហូរណe ៖– និនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិប<��នួសេប�មានួមា� �+ជំនួ�យណ្តាម�យ��$+ជំនួ�យឥតិ�ណងឫក្តីម���ម�ទានួ
�$+អាហ្វាំP នួ�សា_ នួ ជំនួ�យសេនួ?ជា ជំនួ�យអនួ�រជាតិ�សេ��ម��ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ� (ODA)
និនិនិនិនិនិនិនិព<ប<សេទំ�សេនួ?�_�តិក្តី=9ងបញ្ចូ|�សេ�N ?ប<សេទំ�ទំទំ�$ជំនួ�យ�<ក្តីទំ�១
– និនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិប<��នួសេប�មានួមា� �+ជំនួ�យណ្តាម�យ��$+ជំនួ�យឥតិ�ណងឫក្តីម���ម�ទានួ �$+បាដែរនួ ជំនួ�យសេនួ?ជា ជំនួ�យ�Y1វការ (OA) ព<ប<សេទំ�សេនួ?�_�តិក្តី=9ងបញ្ចូ|�
និនិនិនិនិនិនិនិសេ�N ?ប<សេទំ�ទំទំ�$ជំនួ�យ�<ក្តីទំ�២
– ប<��នួសេប�មានួមា� �+ជំនួ�យណ្តាម�យ��$+ជំនួ�យសេយ៉ាធាសេRប<សេទំ�ណ្តាម�យ ឫដែ�នួ��ណ្តាម�យ ជំនួ�យសេនួ?ជាជំនួ�យ�Y1វការ�<ងសេទំpតិ (OOF) ព�ព<បណង
រប�+ជំនួ�យសេនួ?ម�នួដែមនួ�ម<ប+ក្តី�ច�អភិ�វឌ្ឍ�
និនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិអ��សេRជាបញ្ចូ|�សេ�N ?ប<សេទំ�ទំទំ�$ជំនួ�យ�<ក្តីទំ�១�<ក្តីទំ�២?
• សេត្រូកាយព��ង្គ្រាងាP មត្រូតិជាក្តី+បញ្ចូ�ប+បញ្ហា\ សេ��8ក្តី�ច�នួ�ងនួសេយ៉ាបាយថN�ៗបានួសេ$ចសេឡ�ង។ក្តី=9ងឆ្នាំ= ១៩៩៣មានួសេ$ចសេចញនួ1វតិត្រូមGវការជំនួ�យសេ��ម��អភិ�វឌ្ឍ�សេ��8ក្តី�ច��ត្រូមាប+បណ្តា� ត្រូបសេទំ�អ7រ i9បខាងសេក្តី�តិនួ�ងការកាតិ+បនួ_យជំនួ�យ�ត្រូមាប+បណ្តា� ត្រូបសេទំ�អា�9�ខាងសេក្តី�តិសេ.យសារដែតិការរ xក្តីចសេរ xនួសេ��8ក្តី�ច�។សេហូតិ9សេនួ?សេគឺត្រូតិ �w1វការបសេងr�តិបញ្ចូ|�ត្រូបសេទំ�ទំទំ�$ជំនួ�យថN�ដែ�$ត្រូតិGវដែចក្តីត្រូបសេភិទំត្រូបសេទំ�ទំទំ�$ជំនួ�យជាព�រត្រូបសេភិទំ៖– និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិ�<ក្តីទំ�១៖បណ្តា� ប<សេទំ�ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍ�ដែ�$ទំទំ�$ ODA ក្តី=9ងទំ��សេ&រប�+
និអងPការ�ហូប<ជាជាតិ�០,៧% នៃនួចណ1 $ជាតិ�រប�+ប<សេទំ���$+ជំនួ�យ។
– និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិ �<ក្តីទំ�២៖បណ្តា� ក្តីព9ងអភិ�វឌ្ឍ�ប<សេទំ�>ម9ខុសេគឺ ("more advanced"
developing ) និនិនិ និនិនិនិនិ និ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនួ�ងបណ្តា� ប<សេទំ�អ7រ i9បខាងសេក្តី�តិដែ�$ជំនួ�យ�ម<ប+ប<សេទំ�ទាងសេនួ?សេគឺ សេ�ថា ជំនួ�យ�Y1វការ "official aid"
ការពិនិត្តិ�មើមិ�ល
មានួវ3��ងាយព�រដែបប�ម<ប+សេ���ការព�នួ�តិ សេម�$ព�បរ 3មាណODA ៖– តាមនួ�យតិ<ង+(In real terms) - បរ 3មាណជំនួ�យដែ�$បានួ�<រ
– និនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិ និបរ 3មាណជំនួ�យរប�+ប<សេទំ���$+ជំនួ�យមានួប<មាណប<ដែហូ$០,២% នៃនួចណ1 $ជាតិ�
និសេ$�ក្តីដែ$ងដែតិប<សេទំ��m9យដែអតិបរ 3ចា� គឺប<មាណ១% នៃនួ GNI
ODA in USD billion in 2009. Source: [email protected]
គឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺ គឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺ គឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺ គឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺ គឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺ គឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺគឺ គឺគឺគឺគឺគឺគឺ ជាភាគឺរយ ប<សេទំ��mយដែអតិគឺ7ជាប<សេទំ���$+ជំនួ�យ�ជាងសេគឺក្តី=9ងចសេណ្តាមប<សេទំ�អភិ�វឌ្ឍ�រ �មជាម�យប<សេទំ�Luxembourg, Norway, the Netherlands and Denmark គឺដែ�$តិ<វន̂ួងទំ��សេ&០,៧% នៃនួក្តីសេណ� នួ
�$�តិ�$ជាតិ� ដែ�$ជាទំ��សេ&ក្តីណតិ+សេឡ�ងសេ.យជំនួ�យអនួ�ជាតិ�
ODA as a percent of GNI in 2009. Source: OECD [email protected]
ការបែប្ងបែ�ក្យជំ�និ�យ
តាមរបាយការណe រប�+�>%រព�ភិពសេbក្តី ប<សេទំ�អ9�រាំiក្តី+ជាប<សេទំ�ទំទំ�$ បានួ ODA និនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិច<នួជាងសេគឺសេ-ឆ្នាំ= ២០០៥នួ�ងប>� ប+មក្តីប<សេទំ�នួ�ហូ<រ x។ដែតិ
ការទំទំ�$បានួ ODA ច<នួជាងសេគឺសេនួ?ក្តីXបណ្តា� $មក្តីព�ការ$9បសេចញ និនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិបណ9 $រប�+ប<សេទំ�ទាងសេ>?�Xច<នួដែ�$សេគឺរាំប+បញ្ចូ�1$ជាODA ដែ�រ។
តាម OECD សេ-ឆ្នាំ= ២០០៩ បណ្តា� ប<សេទំ�សេ-ទំ��បអាហូ<វ 3ក្តីទំទំ�$បានួODA និនិនិនិនិនិ និនិ និនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិនិនិ និនិនិនិនិនិច<នួជាងសេគឺប<មាណ២៨ពានួ+bនួ�9bY ។ក្តី=9ងសេ>?២៥ពានួ+bនួ�ម<ប+បណ្តា� ប<សេទំ�សេ-ដែបAក្តីខាងតិ�1ងសាហ្វាំរាំi