مبدا و معاد_

73
www.irantarikh.com ﻛﺘﺎب ﻣﺒ ﺪا وﻣﻌﺎدِ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺷﻴﺦ روح اﻟﺪ ﻳﻦ ﻻرﺳﺘﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻗﻤﺮي ﻫﺠﺮي ﻫﺸﺘﺼﺪ ﺳﺎل ﺗﻨﻘﻴﺢ ﺗﻬﻴﺔ و ﺧﻨﺠﻲ اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ) ﻧﺴﺨﻪ ازروي ﭼﺎپ ﻫﺎي ﺳﻨﮕﻲ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن( Download: www.ghalbinternet.com _

Upload: ghalb-internet

Post on 09-Mar-2016

232 views

Category:

Documents


11 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

ومعاددامب كتاب

الرستانيين الد روحشيخ تأليف سال هشتصد هجري قمري به

اميرحسين خنجي و تهيةتنقيح

) هندوستان سنگيهاي چاپ ازروي نسخه(

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 2: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

باريتوحيد به نام آن كـه غيـر از وي خـدا نيـست ــزال اســت ــش الي ــه ذات ــدي ك خداون

ــه ــدارد خــدائي كــاو ب كــس حاجــت ن جهـان سـاخت خدائي كاز عدم ملـك

شــهي كــاو را وزيــر و پاســبان نيــست به قـدرت خـالق خلـق دوكـون اسـت اگرچــه چــشم را زاو روشــنائي اســت ز چشم و صورت مـا گـر نهـان اسـت ــديش را كــس مــشترك نيــست خداون بداند هركـه اورا جـسم و جـان اسـت كــه اورا نيــست مثــل و جفــت و انبــاز

ــق ــده خاليـ ــوع آفريـ ــر نـ ــه هـ را بـــ ــل پديـــــ د آورد آدمزآب و گـــــ

سمع و ابصار هوش و به نطق و عقل و ــد ــش افكنـ ــت بردوشـ ــاس معرفـ لبـ

ــت ــنش را خلع ــان داد ت ــشريف ج ت تمـــام اهـــل ايمـــان را يقـــين اســـت

ــرآن ــاو ه ــدارددلــش ايمــانكــس ك ن خــاكي ز جــان اســت صــورتحيــات

جــز بــر وي خداونــدي روا نيــست بــهــت ــالل اس ــا و ذوالج ــيم و رهنم رح

گــــارد صــــورت و آلــــت نــــداردن زمين گـسترد و كـاخ اختـران سـاخت

ــمان ــين و آس ــانش در زم ــستمك ني وعون است ازخوردوخواب وجفت بري

زچــشم انــدر حجــاب كبريــائي اســت چو صدخورشيد پيش جان عيان اسـت

ــدهمــه ــال فرمانن مو شــك نيــستح ــت ــان اس ــد جه ــش خداون ــه خالق ك خداونــد اســت بــر انجــام و آغــاز

آدم برگزيــــدههوز ايــــشان كــــرد ز بهـــر مــــسكنش گــــسترد عــــالم ــار ــرد آدم را و مختـــ ــر كـــ مخيـــ

ــ ــد ز ع ــت در جوشــش افكن شق معرفــان داد ــر ز ج ــر بهت ــان دگ ــان ج ز ج كه ايمان جـان جـان اهـل ديـن اسـت حقيقت دان كـه جـسمش جـان نـدارد

جــان ز ايمــان جــاودان اســتحيــات

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 3: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

4 هـــرآن جـــاني كـــاز ايمـــان عطـــائي

بــــاغ جنــــت شــــادمانهاو در هــــم وميــدولــي جــاني كــاز ايمــان اســت ن

درآن آتــش بــود كــارش چنــان زار

خداونــدا تــو مــا را جــان جــان ده ــدائي ــن ج ــد از ت ــا كن ــان م ــو ج چــن ــفا ك ــدق و ص ــر از ص ــا را پ دل م

ــدائي ــضل خـ ــا وي از فـ ــد بـ بمانـ بـــه عـــز و نـــاز مانـــد جاودانـــه ــوزنده جاويـــد ــش سـ ــود در آتـ بـــد ز دادار ــرگش آرزو باشــ ــه مــ كــ

مــان حيــات جــاودان ده بــه ايمــان

بـــه مـــا بگـــذار ايمـــان عطـــائي ــا مــصطفا كــن بــه محــشر حــشرمان ب

ويارانسيد نعت

افـــالك مقـــصودمحمـــد مقـــصد بـــه خلعـــت ســـابق خـــتم رســـالتــشر ــان در روز محـــ ــفيع امتـــ شـــــاران ــرف و ب ــزون از ب ــا ف درود از م خــــصوصا بــــر روان چــــارگوهر ــالم ــب عـ ــرروان قطـ ــم بـ ــر هـ دگـ

ان هــم ســالمي بــه روح اهــل ايمــ

ــود ــر خ ــر س ــه دارد ب ــاجك ــوالك ت لــاللت ــق از ض ــادي خل ــت ه تبــه ر بــاه خائفــــان در فــــزع اكبــــر پنــ بــه روح پــاك احمــد بــاد و يــاران

عثمـــان و حيـــدرو ابـــوبكر و عمـــر الـدين لقـب هـم كه دارد شـيخ محيـي

چــه خاصــي و چــه عــامي ،مــسلمانان

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 4: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

5

كتاب نظم درسبب شـد چو از هجرت سنين بـر هشتـصد

ــراه ــشتند گمـ ــان گـ ــت مردمـ ز غفلـــي ــرع م ــالف ش ــي خ ــد ب ــاك جوين ب

غــم عقبــا ز خــاطر كــرده معـــزول ــل ــشته مائ ــا گ ــه دني ــن ب ــار دي ز ك ز شـــهوتهاي نفـــساني شـــده مـــستــاغل ــرده شـ ــرگ دل را كـ ــاد مـ ز يـــيطان ــوات شـ ــي خطـ ــشاده در پـ گـ چنـــان در غـــافلي افتـــاده بودنـــد

پرسـتي اسـت حقيقت، علم اصل ديـن لق را زايـن گونـه گـستاخ چو ديدم خ

ــت ــم برافروخ ــادم غ ــاي نه ــه ژرف ب به تحقيق اين سخن قول رسـول اسـت كه هركس نيكـوئي برخـويش خواهـد مــن از بهــر رضــاي حــق بــه اخــالص ز مبـــدا تـــا معـــاد آغـــاز كـــردم

ــال او ــردم حـ ــر بكـ ــه آخـ ــا بـ ل تـــا قــصه هــم آغــوش نــصيحت كــرده ب

كـــه گـــر روزي خردمنـــدي بخوانـــد م نيوشـــدز بهـــر ســـود خـــود پنـــد

ــاش ــد مع ــد ش ــون دور ب ــق همچ خل نـــه از اول نـــه از آخـــر كـــس آگـــاه

داننـــد از هــم زهـــر و تريـــاك نمــي دنيـا گـشته مـشغول به جـان و دل بـه

ــا بـــسته بـــر اميـــد باطـــل گرههـــت ــاني از دسـ ــالم روحـ ــداده عـ بـ ز راز روز رســــــــتاخيز غافــــــــلــان ــان رحمـ ــر از فرمـ ــرده سـ فروبـ

ــه مــي كــه مــي ــد و غل ــد خوردن درودن علمي بتر صد ره ز مـستي اسـت كه بي

ــشته ســوراخ ــن دل مــن گ ز درد ديــوخت ــم س ــردم دل ــاداني م ــه از ن ك

قتـي قبـول اسـت كه ايمان نـزد حـق و ــد ــيش خواه ــوئي ب ــوانش نك ــه اخ بــر اجــر و مــزد آخــرت خــاص نظــر بــان بـــاز كـــردم در دانـــش بـــه خلقـــاهر ــق ظ ــر خل ــان ب ــان و بي ــه بره بــوش ــد در گ ــو مرواري ــل چ ــد عاق كنــد ــسر بدان ــود يك ــال خ ــت ح حقيقــد ــت بكوش ــه در طاع ــدد ك ــر بن كم

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 5: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

6 ز روي صـــدق در طاعـــت شــــتابد ــر ــي الخي ــدال عل ــص ال ــم ن ــه حك ب

انـــداميـــدم هركـــه ايـــن دفتـــر بخو ــن ــدگان ك ــر بن ــي ب ــارب رحمت ــه ي ك

يــاد»روح ديــن«كنــد پــس بــا دعــا از

وز آن حـــضرت ثـــواب نيـــك يابـــد مـــرا ايـــزا دهـــد پـــاداش بـــر خيـــر

ــان ــد زبــ ــامش برانــ ــر در كــ خيــــن ــن وط ــاودان ك ــشت ج ــان در به ش

بــاد»روح ديـن «كـه رحمـت بــر روان نصيحت

ــشيار ــاي هـــ ــل دانـــ اال اي عاقـــــشن ــروزه گلـ ــد فيـ ــر گنبـ ــه زيـ بـ كجــا بــودي تــو اينجــا دررســيدي وز اينجــا بــر كجايــت رفــت بايــد

هـا درايـن راه چه خواهي ديـد سـختي ــدن ــزل بريـ ــتن و منـ پـــس از ره رفـ

ــا ــا ميع ــش دار دوج ــك ه ــد، ني د باش شــك در ميانــه نخــواهي مانــد بــي

ز مبـــدا تـــا معـــادت شـــرح احـــوال

ــاهم ــت پنـ ــر طاعـ ــه بـ ــدا نـ خداونـ ز تقـــــدير ازل هـــــستم هراســـــانــر كــــار ــاكن آخــ ــدا عطــ خدانــ بهشت از فـضل خـود برمـا عطـا كـن

نصيحت بشنو و يـك لحظـه هـش دار چو احـوال تـو بـر تـو نيـست روشـن

ميــــديز بهــــر چــــه در اينجــــا آر درايــن رفــتن چــه منــزل پيــشت آيــد چــه خــواهي ديــد از شــيطان بــدخواه ــيدن ــواهي رسـ ــا خـ ــاره كجـ دگربـ يكي زآن جنـت اسـت و ديگـري نـار ــه ــردو خان ــي زآن ه ــد يك ــو را باش ت

از مـن بـشنو ايـن حـال . بخواهم گفت

ــاهم ــد از گنـ ــي در دل آيـ ــه ترسـ نـــسان ــه احـ ــدارم بـ ــد ميـ ــي اميـ ولـــار ــشت و دور از نـ ــان در بهـ مكانمـ

خــود روا كــن اميــد مــا بــه عفــو

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 6: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

7

عالم آفرينش درابتدايــت ــان اس ــالق جه ــه خ ــدي ك خداونــون ــود در ك ــا ب ــويش تنه ــه ذات خ ب برون از زيـر و بـاال و چـپ و راسـت

سـان بـود اگر پرسـي كجـا بـود و چـه ــي ــست ب ــؤالت ه ــاني س ــا، رود ج !ج

خــدا بــر عــرش بــود و عــرش بــر آب ئــي پــاك پديــد آورد يــك قنطــاره

ــك وز آ ــارة تاريـــ ــار ن قنطـــ پيكـــــت ــن رواي ــست اي ــل ه ســاالر ر ز ســاره ــوهر نظـ ــر گـ ــرد بـ ز هيبـــت كـ

ــه ح ــر آتــش روان شــد ب كمــش آب بــرد ــا روان كــ ــش آب درياهــ ز آبــ ولي چون ملـك حكمـت بـود در كـار

ــت ــمان اسـ ــين و آسـ ــشاه زمـ شهنـ نـه جفـتش بــود و نـه يـاريگر و عــون كه اين شش سمتها از عقل مـا خاسـت

ــي ــانش در زم ــود؟ مك ــمان ب ــا آس ن يــماني ــه آسـ ــين نـ ــا زمـ ــود آنجـ نبـ فرونتر زاين حـديثي نيـست زاصـحاب در او جمع آب و باد و آتـش و خـاك يكـــي گـــوهر پديـــد آورد جبـــار كــه پانــصد داشــت در پانــصد نهايــتــاره ــوهر دوپـ ــد گـ ــر شـ ــيم قهـ ز بـ ازآن بعضي كف و بعـضي دخـان شـد ــرد ــمان ك ــين و آس ــف و دودش زم ك

ــود ــابري فرم ــت ص ــه حكم ــارب اظه

ارواح قنديل درآفرينش بـــه قـــدرت كـــرد قنـــديلي پديـــدار بـــزرگ و روشـــن و از نـــور كـــانش كه طول و عـرض آن بـس معتبـر بـود

ئـــي تـــا تـــو بـــداني بگـــويم تكتـــه

به عرش آويخت چون رمان به اشـجار ــانش ــو ميـ ــود توبرتـ ــان بـ ــو رمـ چـ ؟وگر پرسـي كـه آن چنـدان قـدر بـود پـــس انـــدازه بگيـــر از ايـــن معـــاني

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 7: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

8ــا ــالق رزاق دانــــ ــداي خــــ خــــــالم ــوع ع ــد مجم ــوزي نه ــه در ج كــزون ــدازه اف ــن گــردو شــود زان ــه اي ن همـــة ارواح از اول تـــا بـــه آخـــر

ــدم د ــن بخوانـ ــين مـ ــا چنـ ر روايتهـــت ــالم در آن اس ــة ع ــو روح جمل چــدير ــنع تق ــالم ز روي ص ــن ع ــه اي ب

ــديل ــا داددرآن قنــ ــاي روح مــ جــ تــو زيــر و زبــر بــود ميــانش توبــه

ــي ــضل الهــ ــان فــ ــدد ميدادشــ مــ ييافتنـــد بـــه نـــورش معرفـــت مـــي

همه روز و شـب و اوقـات و سـاعات همـــة ســـاعات در تـــسبيح و تهليـــل

ل پرنـــوربـــساط قـــدس از آن قنـــدي ز ســعادت دور بودنــدادگــر صــف كــ

ره انــدر معرفــت اصــال نــه بردنــد هـــزاران ســـال هـــر ســـالي هـــزارانكه هر روزي كـزآن انـدر شـمار اسـت

ــان ــاري چنـ ــه هركـ ــدببـ ــااشـ توانـــه زآن كنــد كــم ــه ايــن ن ــه افزايــد ب ن

ئــي افتــد بــه بيــرون نــه عــالم ذره ــرد آن حــــي داور درآن قنــــديل كــــتن ــاي روح يك ــست ج ــالم ني ــه ع كــن و آن اســت ــيش اي ــديل پ ــين قن يق

ن گيـر يحساب جسم و جان خـود چنـ ــديل ــاد درآن قنـ ــا شـ ــود ارواح مـ بـ

ــود ــر ب ــر نظ ــعادت ب ــل س ــف اه ص ي گــــواهيبــــه يكتــــائيش دادنــــد

يتافتنــد ســر از هــر معــصيت مــي طاعـــات وتمـــام وقتـــشان در ذكـــر

ســــر مــــوئي نميكردنــــد تعطيــــلــد ــور در هشـ ــاد و معمـ ــت آبـ معرفـ

ــد ــور بودن ــدد مهج ــيض و م از آن ف ميـــان آب حيـــوان تـــشنه مردنـــد گذشـــت از وقـــت آنجـــا روزگـــاران به دور سال و مه چـون يكهـزار اسـت

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 8: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

9

درمكه مآد خاك طلب به مالئكه رفتن آفريدگار درگاه رابه خاك عزرائيل بردنو

ــد ــد رأي خداون ــه ش ــاعت ك درآن س همان سـاعت بـه امـر وحـي و تنزيـل ــردار ــضه ب ــك قب ــين ي ــرو روي زم ب كـــه گـــر مـــستغني از اهـــل زميـــنم كــــه از نــــسلش بــــود پيغمبــــرانمــدم ــت برگزي ــه حكم ــشان را ب ــه اي كــس ــد ب ــشان برن ــشت اي ــع از به تمت

ــار آ ــه حكــم كردگ ــلب ن لحظــه جبري بـــه دلجـــوئي بـــشارت خـــاك را دادــاه ــه درگ ــد ب ــزد همــي خواه ــورا اي تــهيدان ــيخ و شـ ــالم و شـ ــي و عـ ولـ كــه بــر تخــت سعادتــشان نــشانند ــرد ــاوري ك ــت ي ــال و دول ــورا اقب ت ز نــــسلت مؤمنــــان آينــــد بــــسيار

از او چون خـاك بـشنيد ايـن حكايـت ــد ــت بنازي ــر دول ــرد و ب ــشاشت ك ب

ــار ــه مخت ــان هم ــر خلق ــه ب ــشتمك گ

ــد ــسم پيون ــا ج ــازد روح را ب ــه س ك ازآن حضرت خطـاب آمـد بـه جبريـل درايــن ســاعت ازآن خــاكم بــه نــزد آر

آفـــرينم ئـــي مـــي ولـــي يـــك بنـــدهــرانم ــع رهبــــ ــان و مطيــــ وليــــ بهـــشت از بهــــر ايــــشان آفريــــدم بــه جــز ايــشان نخــواهم داد بــر كــســل ــه تعجي ــين آمــد ب ســوي خــاك زم

شـاد كه هان خاكـا تـو گـشتي خـرم و ــاه ــر و ش ــد پيغمب ــسلت كن ــه از ن ك

يـــزدان آفرينـــد پـــاك ز تـــو مـــي ــدان بماننـــد ــد جاويـ ســـپس در خلـ كــه نــسلت بــر خالئــق ســروري كــردــدار ــه دي ــردوس و ب ــه ف ــق ب همــه الئ

دلــش خــرم شــد و شــادان بــه غايــت تفاخرهــــا نمــــود و ســــر فرازيــــدــشتم ــدار گــ ــت ديــ ــزاي رؤيــ ســ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 9: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

10ــدار ــردوس و دي ــة ف ــر روض ــم ب رس از او جبريل چـون ديـد ايـن بـشاشت ــعادت ــل س ــد اه ــضي از توان ــه بع كــد ــج ميگزارنــ ــاز و روزه و حــ نمــ بـــه تقـــوا و بـــه طاعـــت بگذراننـــد ــشد ــأوا ببخـ ــت المـ ــان جنـ خداشـ ولـــيكن از تـــو بعـــضي كافراننـــد بــــه معبــــوديش اقــــراري ندارنــــدــان دعــوي خــدائي ــد انــدر جه كنن

ــود كا ــدا فرمـ ــارخـ ــدر دوزخ و نـ نـ چو خاك از جبرئيل ايـن قـصه بـشنيد چو بيـد از بـاد لـرزان گـشت و ناشـاد ز بــــيم دوزخ و تعــــذيب آتــــش ــت ــد در مقالـ ــشاد و آمـ ــان بگـ زبـ بـــه تعظـــيم خـــدائي برتـــو ســـوگندــت آري ــرمن رحم ــذاري و ب ــه بگ ك چــو از مــن ميرونــد بعــضي بــه نيــران نميخـــــواهم وصـــــال آشـــــنائي

ــ ــيم س ــل از ب ــه جبرئي ــس آنگ وگندپ خطـــاب آمـــد بـــه ميكائيـــل ادهـــم ــت ــد آن حوالـ ــرافيل كردنـ ــه اسـ بـ

ــار ــر دوزخ و نـ ــن ز شـ ــوم ايمـ شـ ايـــن اشـــارتبـــه او بنمـــود حـــالي

كمربندنـــــد در ديـــــن و عبـــــادت بــه غيـــر از بنــدگي كـــاري ندارنـــد

ــده ــدا را بنــ ــد خــ ــد و مهرباننــ انــــشد ــان ببخ ــور و طوباش ــشت و ح بهــد ــالق و پيغمبراننـــ ــدوي خـــ عـــــد ــر برنيارن ــر حــق س ــم و ام ــه حك بــست ايـــشان را رهـــائي ز دوزخ نيـــار ــد كفــ ــاودان بيننــ ــذاب جــ عــــد ــدامش بلرزيـ ــت انـ ــت هفـ ز هيبـ

ــوز و ال ــه س ــاد ب ــه افت ــدر گري ــه ان بــا ــد و خ ــرزان ش ــنش ل ــشوشطت ر م

كــه جبــريال بــه حــق ذوالجاللـــت ــد ــي خداونـ ــم گيتـ ــور اعظـ ــه نـ بـ ز مـــن مقـــدار يـــك جـــو برنـــداري

ــردوس و ــزارم از ف رضــوانز جــان بي چـــو در بيگــــانگي يـــابم رهــــائي

رسـند نبرد از خـاك هـيچ و گـشت خ ــردنش دم ــزد در بـ ــوگندي نـ ــه سـ بـ

ــوگندش مال ــيم سـ ــرد از بـ ــتنكـ لـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 10: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

11 آمـــد امـــر جبـــار عزرائيـــلبـــه

ــت ــل درياف ــه عزرائي ــان ك ــه آن فرم بــي ــل م ــان تعجي ــر آنچن ــد درآن ام ران

بــه هيبــت چنــگ بــرزد عزريائيــل ــه روي خــاك بنهــاد چــو دســتش را ب

ــد ــم ش ــت گ ــدرزهيب ــه ان ــر پنج زيــه ــك نوال ــون ي ــت همچ ــا برداش زج

ــان بــ ــرد چن ــي ب ــه و زارش هم ا نال به سدره رفت و خاك آنجـا رهـا كـرد ــق الالن ــد نطـ ــه دانـ ــدي كـ خداونـــه او گفتــا چــرا رحمــت نكــردي ب جــواب حــضرت عــزت چنــين گفــت كه چون خاك ضعيف و عاجز و خـوار ز بـــــيم هيبـــــت جبـــــار قهـــــارــوردي ــماي الجـــ ــالق ســـ ز خـــــار ــن ك ــه اي ــا روزي ب ــان م رســد فرم

ــ ــز مـ ــد كـ ــرآن فرزنـ ــدهـ ادر بزايـ ز آن زحمـت پـذيرد ااگر صد جـان كـ

ــشنيد خطــاب حــضرت عــزت چــو ب به حضرت عـرض كـرد اي رب عـالم

ــان ــن ج ــنم م ــت ك ــه فرمان ــپاري ب س

كـام آر كه رو خـاكم بـه حـضرت نابـه ســوي خــاك زمــين درلحظــه بــشتافت

ز وي فرومانـــداكـــه وهـــم تيزتـــك كـــه ترســـيد از صـــالبت صـــوريائيلــاد ــرزه افتـ ــتش در لـ ــين از هيبـ زمـ بــه هــم آورد پنجــه همچــو غنچــه فتــــاد انــــدر نهــــاد خــــاك نالــــه

بـرد به عزت چون نشد خـوارش همـي ــرد ــضرت ادا ك ــا ح ــه ب ــديث رفت ح

ديد آن خاك را محـزون و نـاالن چون ــردي ــعيف آزرده كـ ــاك ضـ ــن خـ تـ به آن هيبت خطاب حـق چـو بـشنفت ســـه نوبـــت كـــرد نافرمـــاني اظهـــار

ــن ــضرت اي ــنش در ح ــاوردم م ــار بي ب خطاب آمد كه چـون رحمـت نكـردي كه اين محـدث بـه خـاك تيـره بـسپار ــد ــالم بپايـ ــرن در عـ ــد قـ ــر صـ اگـــرد ــستاني نميـ ــو نـ ــا تـ ــش تـ روانـ

ــ ــيم ح ــد ز ب ــد لرزي ــنش چــون بي ق ت تورا فرمـان بـرم بـي بـيش و بـي كـم ــذور داري ــر مع ــذر اســت اگ يكــي ع

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 11: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

12 گـر ايـن قـوم را مـن جـان سـتانم كه

ــاني ــارد مهربـ ــن نيـ ــر مـ ــي بـ يكـ خطـــاب آمـــد بـــه وي از رب اكبـــر ــدير ــه تق ــدم ب ــم ران ــردن را قل ــه م ك چـــو شخـــصي را ســـرآيد زنـــدگانيــه ــس جاودانـ ــستن كـ ــد زيـ نخواهـ چو غرق و حرق و زهر مـار و عقـرب ــار ــه ناچ ــد ب ــي باش ــاو مردن ــسي ك كــمارند ــرگ از وي ش ــد و م ــبب بينن س نهند اين جمله بر ايـن حـرف انگـشت ــاده ــاهي فتــ ــن چــ ــي در بــ فالنــــشته ــار گــ ــاجز و بيمــ فالنــــي عــــسرده ــوري و زاري فـــ از آن رنجـــ

ز حكــم يــزدان ابدانــد هركــسي كــ ــا را ــس اينه ــمارند پ ــق ش ــضاي ح ق

ــي ــمنانم بنـــ ــوند از دشـــ آدم شـــــاني ــصد ج ــان در ق ــدم توم ــه گوين ك كه عـذري نيـست، ازايـن عـذر بگـذر ــر ــودك و پي ــراي ك ــب ب ــده واج شــتاني ــان سـ ــو اورا جـ ــا تـ ــرد تـ نميـ ولـــي بـــر مـــرگ بنهـــادم بهانـــه

اغلـــبميرنـــد ه مـــيبـــه علتهـــا كـــــار ــا گرفت ــبب زينه ــك س ــود در ي شــد ــذور دارن ــود مع ــار خ ــو را در ك ت كــه عمــري ضــربتي زد زيــد را كــشت

ــادن آن ــداده درآن افتــ ــان بــ دم جــــشته ــسمش زار گ ــور و ج ــنش رنج ت

افـــسردگي جـــان داده مــــرده وزآن بــه اســبابي بــرون رفــت از تنــي جــان در ايـــن انديـــشه از تـــو يـــاد نارنـــد

خميركردن براي مكه به زرائيلع توسط آدم خاك بردن

ــان ــاز فرمـ ــد بـ ــل آمـ ــه عزرائيـ بـــستيز ــون و م ــاك را اكن ــن خ ــر اي بب ببــرد آنجــا كــه فرمــان بــد فروريخــت پديـــــد آرنـــــدة دوران افـــــالك

ــبحان ــدوس سـ ــضرت قـ ــزد حـ ز نـــز ــائف فروريــ ــه و طــ ــان مكــ ميــ

ــد د ــشق آم ــپه ع ر وي آميخــتدو اســاك ــت بيخــت آن خ ــال محب ــه غرب ب

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 12: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

13 و كـــار فرشـــته قـــدرت دســـتبـــه

درآن مــــدت كــــه ايــــام ازل بــــودــرابي ــه شـ ــامي نـ ــدي طعـ نخوردنـــل ــسبيح و ز تهليــ ــار و ز تــ ز اذكــ

ــسب ــود تـ ــان بـ ــاداتغذاشـ يح و عبـ در آن حالـــت گـــروه قـــدس بودنـــدــز اهللا ــودي جـ ــيچ معبـ ــان هـ نبدشـ ز تــسبيحي كــه عــادت بــود مــا را ــدائي ــدير خـــ ــرد تقـــ ارادت كـــ حيات و روح و جسم و كالبد سـاخت ــرد ــدا كـ ــورش جـ ــديل پرنـ ازآن قنـ ز نـــور وحـــدت اورا كـــرد معـــزول بــــه جــــز دام حــــواس پنجگانــــه هوا و حـرص و شـوق و شـهوت و آز

ــ ــار تعلقهــ ــوخ امــ ــس شــ اي نفــــه ــالق از دونيمــ ــاد اخــ در او بنهــــعادت ــل ســ ــر اهــ ــده رهبــ حميــ حميــده در دوعــالم روســپيد اســت

ــته ــد سرش ــل ش ــوثر آن گ ــه آب ك ب همـــه ارواح را ذكـــرش عمـــل بـــود

كردنـدي يكـي يـك لحظـه خـوابي نه ــل ــه تعطي ــك لحظ ــد ازآن ي نميكردنــهادات ــول شــ ــدة قــ ــه گوينــ همــــد ــواي نفـــس بودنـ ــد هـ ــه در بنـ نـــراه ــشتند گمــ ــوئي نميگــ ــر مــ ســ ز روح مــــا پــــسند آمــــد خــــدا را كـــــه ارواح آزمايـــــد در جـــــدائيــت ــساني بياراسـ ــهوتهاي نفـ ــه شـ بـ بـــه آز و شـــهوت او را مبـــتال كـــرد

ولبــه صــد معــشوق ديگــر كــرد مــشغ زن و فرزنــــد بــــا چنــــدين بهانــــه همه بـا نفـس و شـيطان يـار و دمـساز ــوار ــدر ره ارواح دشـــ ــاد انـــ نهـــــه ــضي ذميمـ ــضي و بعـ ــده بعـ حميـــقاوت ــل شــ ــزن اهــ ــه رهــ ذميمــ

ــه بـــي ــار و نااميـــد اســـت ذميمـ وقـ

ذميمه مذمتحميده و درمحمدتــشنو ــف بـ ــه وصـ ــالق دونيمـ ــه بگــ ز اخـ ــك نيم ــي دور و در ي روز نيم

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 13: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

14ــي ــين م ــالص عقيــده يق دان بــه اخ

ــال ــدق و اخ ــفا و ص ــا آنص ص و وف كــسي را كــاين بــضاعت مايــة اواســتــوم ــشت معل ــده گ ــالق حمي ــو اخ چــا ــب دني ــل و دروغ و ح ــسد و بخ ح چو دانستي كه اخـالق از دونـيم اسـت

ــرورد يــك جــان گــدازد يكــي جــان پــان ــو ج ــيم نك ــه آن ن ــن ب ــروري ك پ

خـــدايا روزي مـــا ســـود گـــردان ــده ــصطفاي برگزيــ ــق مــ ــه حــ بــ

كه هشت چيـز اسـت اخـالق حميـده ل بـــا ســـخا حلـــم و حيـــا دانكـــتو

فــراز هــشت جنـــت پايــة اواســـت ــذموم ــالق م ــو از اخ ــشنو ت ــفت ب ص عضب و حرص اين تبـه سـازد دل مـا يكي خـسران دگـر سـود عظـيم اسـت يكـــي نـــور و دگـــر ظلمـــت فزايـــدــن ــه دوري داوري كـ ــد بـ ــيم بـ ز نـ

ــا ــا را ز مـ ــردان روانهـ ــشنود گـ خـ

ــه روزي ــا ك ــده م ــالق حمي ــن اخ ن ك

مآد بني ارواحبا العزت رب حضرت بستن ميثاقــادر ــي ق ــه روح از ح ــد ب ــاب آم خطــتاد ــواهم فرسـ ــالمي خـ ــورا در عـ تـــويش ــالم خ ــورا در ع ــي ت ــنم وال ك كــه گــر شــاهي درآن عــالم بيـــابي

اي خـوي چنين كاينجا به طاعت كـرده به سـلطاني نـشين بـر تخـت آن ملـك

رمــايرعيــت را بــه طاعــت امــر ف ز جــسم آن محــدث غفلــت رهــا كــن

كه خواهي گشت يـك چنـدي مـسافر ــ ــالم ب ــه آن ع ــاد ك ــردم آب ــدرت ك ه ق

ــديش ــرم بين ــو از قه ــادل ش ــي ع ولــابي ــان نتـ ــر از فرمـ ــوئي سـ ــر مـ ســـا از درم روي ــي درآنجــــ نگردانــــــك ــل آن مل ــن اه ــا ك ــر م ــع ام مطيــزن راي ــا م ــه جــز راي و رضــاي م بــن ــا كـ ــر مـ ــع امـ ــت را مطيـ رعيـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 14: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

15 زبان و چشم و گوش و دست بـا پـاي درآن كشور چـو بنشـستي تـو يكچنـد دهـــد نفـــست غـــرور شـــهوت و آز خبيثانــــت ز هرســــو انــــدر آينــــدــذر كـــن ــان نفـــساني حـ ز محبوبـــدورت ــسمت از ك ــوري و ج ــو از ن تــدائي ــم ج ــود از ه ــشان را ب ــو اي چ ز نـــورت آن وطـــن پرنـــور گـــردان

غش روح جسمت صاف وبي ونبكن چ چنـــان كـــن انـــدر آنجـــا زنـــدگاني ــه ــاه يگانــ ــوي شــ ــشتم را ســ بهــ اگـر روحـت شـود بـا جـسم همرنــگ ــبوح ــدوس ســ ــك قــ ــزه مالــ منــــاق ــدر آف ــد ان ــسم باش ــا در ج ــه ت ك كمــر بنــدد بــه حكــم و امــر و فرمــان الــم اعهــد بخــوان در مــتن فرقــان

ــاراي ــو بي ــا نيك ــر م ــم و ام ــه حك ب شوي آنجا به خواب و خـورد خرسـند

ن يـار و دمـساز شوي با نفس و شـيطا كــــه برتــــو راه گمراهــــي نماينــــدــن ــذر كـ ــسماني گـ ــذات جـ وزآن لـ

شــان صــحبت افتــاد از ضــرورت ميــان كـــسي زايـــشان نيابـــد روشـــنائي بـــه امـــر و طـــاعتم معمـــور گـــردان چــو آتــش كــاو كنــد هيــزم بــه آتــش ــاوداني ــك ج ــه مل ــي ب ــون آئ ــه چ ك بيــــابي عمــــر و عــــيش جاودانــــهــگ ــين و دلتن ــضب غمگ ــاني در غ بم

ــست ــا روح بب ــد ب ــن عه ــدر ازل اي انــاق ــستة ايـــن عهـــد و ميثـ ــود پابـ بـــيطان ــوات شـــ ــابع خطـــ نگرددتـــ چنــين ميثــاق بــسته حــي ســبحان

را آدم گل مالئكه كردنخميرــروز ــالم افــ ــاز عــ ــريم كارســ كــــد از قــدرت خــويش ــه قــدرت آفري ب هر آن چيزي كه اندر ايـن جهـان بـود

ــا ــما و ارض و مافيه ــه شــش روزس ب م و بــيشدو عــالم بــا عجايبهــا كــ

ــدر ــا ان ــنتمام ــالم اي ــود ع ــان ب عي

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 15: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

16ــشمة آب ــا چـ ــما و ارض و دريـ سـ

ته تميـــزيبـــه قـــدرت كـــرد شايـــس بــه چــشم دل در آن قــدرت نظــر كــن پـــس آنگـــه خواســـت آدم آفريـــدن

ــ ــي خــاص از آدم لگ ــودگل ــان ب جهــر ــافي آدمخميــــ طينــــــت صــــ

ــ ــدر آن گ ــار ميكــردچهــل روز ان ل ك به هر روزي كاز آن انـدر شـمار اسـت به نيكوتر صفت خلقي كـه ميخواسـت

ــي ــده گرامـ ــر آفريـ ــد از هـ ــر شـ تــ ادسرشت آن گـل بـه آب و آتـش و ب

لغـــت هفتـــصدهزارش كـــرد تعلـــيمــش ــد روح ــزت بياوردن ــد ع ــه ص ب

ــر ــود اگ ــت ب ــور معرف ــش ز ن روح بهيمـــــي و ددي ديـــــو و فرشـــــته

ــ ــي و مل ــرك بهيم ــت ش ــواب اس و ثــو خــشم اســت و خــديعت ددي و دي

خـــدايا قـــسمت اينهـــا تـــو كـــردي

ــو ــاددي و ديـ ــن را از مـ ــدا كـ جـ

بهــشت و دوزخ و خورشــيد و مهتــابــزي ــه چي ــزي ب ــم چي ــه ه ــده ب نماينــن ــذر ك ــودبيني ح ــين و ز خ ــو ب نكــدن ــويش ديــ ــال خــ درآن آدم مثــ

ــوز ــود كنـ ــان بـ ــت در وي نهـ معرفـ خــود شــاه عــالم قــدرتكــرد ازب

عنايتهـــــا در او ايثـــــار ميكـــــرد اسـت به دور سال و مه چون يك هزار

ــكل ــه شـ ــاني بياراســـت بـ ــالم ثـ عـــد ــان ش ــĤدم ز خلق ــان ك ــدهچن گزي

ــم ــماء آدم فعلـــ ــ اآلســـ دو دادبـــ و تكــريمتمكــينز كــردش از معــز

حــــد و فتــــوحش كرامتهــــاي بــــي گلـــش را مايـــة اربـــع صـــفت بـــود شــــد انــــدر طينــــت آدم سرشــــته ملك عقل وبهيمي خورد وخواب است ــريعت ــردو در راه شـ ــا ايـــن هـ خطـ

روي زرديبــه عــصيان مــده مــا را

ــالق ــه اخـ ــك بـ ــن ماليـ ــنا كـ آشـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 16: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

17

بهشت به آدم ورفتن آدمدر روح دميدنــه آ در ــامي ك ــته اي ــد سرش ــل ش ن گ

روانهـــــا بـــــود در قنـــــديل ارواح پــس آنگــه روح از آن قنــديل انــور ــور ــور و منـــ ــديل پرنـــ ازآن قنـــ

ــت ــسياري كراهيـ ــه بـ ــدبـ در آن شـــدان ــشت چن ــشيمان گ ــتن پ درآن رف

بـا جـسم دمـساز ئـي نشد يـك لحظـه كــــه از راه مــــشامش بــــاز گــــردد بــــه جبريــــل امــــين فرمــــود داور بـــزد جبرئيـــل پـــري بـــر مـــشامش ــاد ــرزه افت ــدر ل ــت ان ــنش زآن هيب ت بـــشد بيـــدار ازآن يـــك عطـــسه آدم

و خــوب و دلخــواه نغــز ديــديجهــان

ــل ــه تهليـ ــسبيح و بـ ــه تـ ــتهبـ فرشـــام اهللا ــر نــ ــشغول ذكــ ــه مــ همــ بــه ســوي جــسم رفــت از حكــم داور ميـــان خـــاك تيـــره شـــد مقـــرر

گــران شــد درآن رفــتن غمــين و دل كه شخـصي را ز بـاغ آرنـد بـه زنـدان ــرواز ــزم پ ــدر ع ــود ان ــي ب ــو مرغ چ رود بـــا قدســـيان دمـــساز گـــردد ــر ــد پـ ــي آدم زنـ ــر بينـ ــا بـ ــه تـ كـ پراكنــده شــد انــدر جــسم جــانش

ــان و د ــيشهـ ــادببينـ ــسه افتـ در عطـــالم ــشمش روي ع ــشت چ ــشاده گ گ

ــي ــسپاسـ ــرد و گفـ ــد هللا كـ ت الحمـ

ــه آدم ــد ك ــاب آم ــردي ! خط ــكر ك شــي ــرو بـ ــارام بـ ــت بيـ ــاك در جنـ بـ

به جـز گنـدم كـه آن هـست از منـاهي ــاج كرامـــت ــر تـ ــه سـ نهادنـــدش بـ

ــا ميـــان روضـــه بردنـــدتـــنش را تـــود عجايب ــمان ب ــت آس ــه در هف ــا ك ه

چيـــزي نخـــورديهنـــوز از نعمـــتم بخـــور از هرچـــه ميخـــواهي بياشـــام بياشــام و بخــور از هرچــه خــواهي ــت ــدش امامـ ــات دادنـ ــه مخلوقـ بـ مالئـــك جملـــه اورا ســـجده كردنـــدــود ــان ب ــك در نه ــشم مالئ ــه از چ ك

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 17: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

18ــشم دل ــه چـ ــدبـ ــر آدم را نمودنـ مـ

خـــاص گـــشتهبـــه تعلـــيم عنايـــت همـــه علـــم لـــدني در وي آموخـــت چنـان تــن طــاهر و جــانش زكــي شــد ــاد ــت افتــ ــدر جنــ ــام آدم انــ مقــــودش ــسي نب ــت و همجن ــين جف وليك

ــسا ــگ نفـ ــش از زنـ ــددلـ ني زدودنـــشته ــائي از اخـــالص گـ دلـــش دريـــت ــائي دل آدم برافروخــ ــه دانــ بــ كـــه نـــام آدم از پـــاكي صـــفي شـــدــاد ــرم و ش ــا خ ــدر آنج ــود ان ــي ب همــودش ــسي نبـ ــت انـ ــت راحـ ز جنـ

عليهاالسالمحوا آفرينش صفتدر

ــان ــان جـ ــاز همـ ــد سـ ــرين كالبـ آفـچو آن روح آفريد و جـسم را سـاخت

ــود ــا ب ــو يكت ــت اوراچ ــاق نگذاش طــب ــت كس ــد حوال ــرآدم ش ــوابي ب خ

ــدار ــه بي ــه در خــواب و ن ــوز آدم ن هنــاز ــل از ســر ن ــه جبري ــد ب خطــاب آم زپهلــوي چــپش يــك دنــده بــردار چنــــان جبريــــل پهلــــويش درآورد

اش گزيـدي اگر چندان كـه يـك پـشه ز چپ يـك پهلـويش بيـرون كـشيدند چــو حــوران بهــشت آراســتندندش چــو شــد بيــدار آدم ديــده بگــشاد

ــ ــاج و ب ــر ت ــه س ــعب ــاهي مقن ه رخ م

كــه اورا نيــست مثــل و جفــت و انبــازــت ــوا بپرداخــ ــورت حــ ز آدم صــــار هجــر جفــت برداشــت ز جــانش ب ســـر تختـــي بخـــسپيد از ماللـــت

و فـــتح از امـــر جبـــاريبـــه فيـــروز كـــه از پهلـــوي آدم همـــدمش ســـازــي دادار ــسازد حـ ــت او بـ ــه جفـ كـــازرد ــرتن آدم نيــ ــوئي بــ ــه مــ كــ

رنجـــي رســـيدي قـــدر آنبـــرآدم خــوب آفريدنــد ي صــورتبــا زنــي

ــاختندش ــيس و جفــــت آدم ســ انــــابتـــي ــد آنجـ ــاد را ديـ ــرم و شـ خـ

ــع ــي مرصــ ــر تختــ ــسته برســ نشــ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 18: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

19ــسوتهاي زردوز ــيده كــــ فروپوشــــ دهان چون ميم و غبغب همچـو سـيبي درآن حالـــت كـــه ميگفتنـــد اتجعـــلــاترم در حكمــت خــويش كــه مــن دان چــه گــر آدم بــه خلقــت ناتمــام اســت چـــو آدم كـــرد ايـــزد را ســـتايش ــنودند ــون شـ ــك چـ ــاي او مالئـ ثنـ كه بـا آدم بگـو تـا ايـن صـنم كيـست

ز دادنــدبگفــت از جــسم و جــانم ســاــده ــه او از زنـ ــده كـ ــد آفريـ ــي شـ ئـ

ــذالك ــرح كـ ــشـنيدند از شـ ــو بـ چـ نبـــود از وي عجـــب اوهـــام و ادراك

ــروز ــازنيني جنـــت افـ ــاز و نـ ــه نـ بـ گــــشت بــــر آدم فريبــــيمــــسلط

چنـــين آمـــد خطـــاب از رب عـــادل م نميدانــد كــم و بــيش كــسي ســر

ز غيبش معرفت با خاص و عـام اسـت ــايش ــيدند از او از آزمـــــ بپرســـــــد ــم آدم آزمودنـــــ درآن دم علـــــ چه دارد نام و اصلش از عـدم چيـست

رو نــــام او حــــوا نهادنــــد از ايــــنــده ــي بردمي ــت از ح ــامي اس ــوا ن ح ثنــــا گفتنــــد بــــر آدم مالئـــــك ــاك ــزد پـ ــم ايـ ــد معلـ ــه اورا بـ كـ

عليهماالسالمحوام برآد حضرت شدن عاشق

مرحوارا آدم بستن وكاوينــد آدم ــو دي ــساز چ ــي دم ــازن و زيب

ــد ــوا شــــ ــار هــــ دل آدم گرفتــــــاده ــر وي نه ــر ب ــت نظ ــه صــد رغب ب

هـر آدم حـوا را نـزد خـود خوانـد به م ــوا و در ــشد ح ــتن ــد خجل ــرو ش ف

ــدر ازآن ــن ان ــان اي ــاد جه ــنت افت س

ــكيبا ــد ناشــ ــشق روي او شــ ز عــــ ــوا مبـ ــشق حـ ــه دام عـ ــدبـ تال شـ

نظــــــاره ايــــــستاده مالئــــــك در حـــوا از شـــرم در حيـــرت فرومانـــد

صــبري هــم آدم نــزد او شــد ز بــي كـــه نزديـــك عـــروس آرنـــد دامـــاد

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 19: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

20

ــو آدم ــويچ ــرم س ــوا گ ــددل ح ش مائـــل كـــه لعلـــش را ببوســـدبـــشد

!توقـــف! كـــه يـــا آدمآمـــدخطـــاب ــر ــي اگ ــش را ببوس ــه لعل ــواهي ك خ

ــت آدم ــزت گفـ ــه عـ ــي : بـ ــا الهـ يـ ده بــار صــلواتخطــاب آمــد كــه تــو

ــد ــاج محم ــاحب ت ــن و ص ــاه دي ش چه شخص است اين محمد : بگفت آدم

سان باكمالست چه شخصست اينكه اين خطاب آمد كـه خـتم المرسـلين اسـت

ــراي ــرار بــ ــاه ابــ ــاطر آن شــ خــــوثر ــا و ك ــين، طوب بهــشت و حــور عــي ــو اورا طفيل ــل اســت و ت ــورا طف ت به صورت گرچه از نـسل تـو اسـت او

ــراو ــد فـ ــورا باشـ ــسل و اوالدتـ ان نـــا چــار ز نــسلت صــدهزار و بيــست بــامي ــسلت تم ــردد از ن ــر گ ــين پ زم

ــدار ا ــل خري ــيب و گ ــار و س ــدن ش شــــربت شــــيرين بنوشــــدلبهــــاز

مكـــن انـــدر عـــروس مـــا تـــصرف ــاو ــده كـ ــي بـ ــين عروسـ ــه آئـ ين بـ

چـه خـواهي مـن ين عروس از تو كاو سـادات شـاه فرست از جـان بـه روح

ــاحب ــي و ص ــين وح ــرام ــس راج معد جـمكه در حضرت شريف اسـت و م كه بـا صـلوات او جفـتم حـالل اسـت ــت ــرين اس ــالم بهت ــردو ع ــق ه ز خل زمـــين و آســـمان كـــردم پديـــدار همـــه فرمانبرنـــد و اواســـت ســـرور ــي ــراش خيل ــو ف ــرخيل و ت ــم او س هــت او ــو اس ــل ت ــة اص ــي ماي ــه معن ب فقيــــه و عــــالم و زهــــاد و عبــــاد

ــ دارنبــــي و مرســــلين آينــــد پديــــر ــومي ز ه ــامي وق ــر خاصــي و ع ه

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 20: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

21

السالم عليه آدم حضرت كردن تمنا خودرا ذريات ديدن العزت رب ازحضرت

يــا الهــي : بــه خــواهش گفــت آدم چو هـست از فـضل تـو نـسل چنيـنم ــال ــل در ح ــه جبرائي ــد ب ــاب آم خط

ــين ــر امـ ــد روي آدم بـ ــت ماليـ دســـان ــدر جه ــان كان ــردمچن ــرم سراس

ان يكــي ميــرســلطيكــي يكــي شــاه و يكــي دريــاي علــم و بحــر دانــش

يكــي الللنــگ و يكــي كــور ويكــي ــنج ــسي گ ــا ب ــارون ب ــد ق ــي مانن يك يكـــي بـــر يـــك درم درمانـــده و زارــاني ــد نـ ــاج و حاجتمنـ ــي محتـ يكـ

ــي ــسيك ــسار ب ــاه رخ ــفيد و م روســو ــق نيك ــق از خل ــول خل ــي مقب يكــي ــق الهـ ــه توفيـ ــالح بـ ــي صـ يكـــد ــان دي ــدان چن ــال فرزن ــو آدم ح چ

ــه ــدگانت عاجزاننـــد كـ ــارب بنـ يـ چو هستند اين همـه يـك شـاخ را بـر خطــاب آمــد كــه در كــار خــدائي

ــه خــواهي ــزي ك ــه هــر چي ــائي ب توانــنم ــشان را ببي ــه اي ــواهم ك ــي خ هم

ــا از ــر آدم نمـ ــه بـ ــشت او آلكـ پـــس ــد پــ ــات را ديــ آدم روح ذريــــر آدم ــكب ــاهر روح ي ــشت ظ ــك گ ي

ــي ــل و يك ــي طف ــايك ــربرن ــي پي يكــروم دانـــشز علـــم و ازيكـــي محـ

ضـال يكي هـادي يكـي مهـدي يكـي ــج ــسي رن ــا ب ــه ب ــر و فاق ــي از فق يكــار ــر ز دين ــن پ ــت و دام ــي را دس يكــواني ــسترده خ ــشوري گ ــر ك ــي ب يك

ــي ــسيك ــار ب ــت گفت ــياه و زش روســدخو ــع ب ــق از طب ــردود خل ــي م يك يكـــي از فـــسق در عـــين تبـــاهي بـــه زاري انـــدر آن حـــضرت بناليـــدــق را بندگاننـــد ــد و حـ ــرا فرزنـ مـــوتر ــسان، نك ــشان يك ــر حال ــه آخ ؟ن

ــس ــد ك ــن ندان ــز م ــي ي ج ــن چرائ اي

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 21: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

22ــرو خــاموش بــاش و صــبر پــيش آر ب اگـــر جاهـــل در ايـــن عـــالم نباشـــدــد ــادر نيايـ ــدان صـ ــد از بـ ــر بـ اگـ اگـــــر بيمـــــار در دنيـــــا نباشـــــد

ي اسـت مـا دانـيم اسـرار كيه اين سـر كـــه قـــدر عـــالم ديـــن را شناســـد؟ ؟كــه نيكــان را بــه نيكــوئي ســتايد

؟ قـــدر عافيـــت را ميـــشناسد كـــه

زمين روي به حوا و آدم هبوط خـــــداي خـــــالق جبـــــار قهـــــارــر آدم ــود از بهـ ــرده بـ ــين را كـ زمـ

خــالق بيچــون چنــين بــودچــو حكــمــصيان ــه ع ــد ب ــأكول كردن ــه در م ي ك

از آنجاشـــان بـــه دنيـــا آوريـــد او ــته ــشان دس ــار از اي اق و فجــس ــي ف ئ

و مؤمناننــــدصــــالحانگروهــــي

ــيم ــرحــ ــرار ادلعــ ــاي اســ دانــــالم ــرده او را در دوعــ ــه كــ خليفــ كـــه جـــاي آدم و حـــوا زمـــين بـــود

ــت ــويش راز جن ــزول كخ ــد مع ردنــد او ــسيار آفريـ ــسل بـ ــشان نـ وز ايـــار ــد و نـ ــه دوزخ باشـ ــشان بـ نهايتـــد ــيم جاوداننــــ ــزاوار نعــــ ســــ

ارواح منازل

چو روشـن شـد بـه تـو حـال بـدايت ــويم ــق ج ــق توفي ــف ح ــون از لط كن

ــا ــويم ب ــس بگ ــن پ ــنتر از اي ــو روش تــا ــديل عليـ ــا ازآن قنـ ــو روح مـ چـ بــــه راه روح باشــــد پــــنج منــــزلــادر ــك بطــن م ــدر، ي ــلب پ يكــي ص

ــت ــا نهايـ ــزل تـ ــرح منـ ــويم شـ بگـــ ــادت بـ ــا معـ ــدا تـ ــويمز مبـ از گـ

كه چون خواهد شـدن احـوال هـركس د در عـــزم دنيـــا ســـفر پـــيش آور

يكايــك ســهمناك و صــعب و مــشكل محــشراســت و قبــر دگــرســوم دنيــا

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 22: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

23ــلب افتــد انــدر بطــن مــادرچــو از ص

نجا چون سوي دنيـا كـشد رخـت وز آ ــور ــائي گ ــشت و تنه ــس وح وزآن پــت ــنجم قيامـ ــزل پـ ــس منـ وزآن پـ

ــان آب و آذر ــا در ميـــ ــد پـــ نهـــــخت ــشد سـ ــختيها كـ ــشقتها و سـ مـ

مـار اسـت بـا مـور كه آنجـا مونـسش ــود ــا ب ــود آنج ــه خ ــايك ــدامتج ن

يكان يكان جسمها آفرينش

كنــد بيچــون خداونــد ارادت چــونــوهر بزن و ــت ش ــضا جف ــد از ق گردن

ــرد ــوس زن را بگيـ ــرد و هـ ــوا مـ هـــتابند ــدر هــم ش ــازي ان ــوس و ب ــه ب بــاي ــاي در پ ــدر لــب نهنــد و پ لــب انــازي ــوس و ب ــي بگــذرد از ب چــو لختــراويل ــان سـ ــردد ز پاهاشـ ــدا گـ جـ

ــه رغبــت ــدهــردوب در شــهوت گراين دل دانـــــــا درآن دارد گـــــــواهي

ود چـست درآمـد شـدن مـاهي شـ چو ــه ــدر نقط ــه ق ــال ب ــشه را ب ــا پ ــي ي ئ

ــف ــدر ك ــد ان ــام «فت ــه ارح ــل ب »موكــمان ر ــل«ود زي آس ــل»موك ــه تعجي ب

ــا ايــن نطفــه ــاده اكنــون كــه ب ئــي كافتــشايد از ــوردن را ن ــه خ ــه ك ــن نطف اي

ــد ــن فرزن ــلب آورد در بط ــه از ص ك شوند از خوشـدلي همنـاز و همخفـت ــرد ــان بمي ــشم و دلهاش ــاب از چ حجــد ــم نتابنـ ــراد هـ ــام و مـ ــر از كـ سـ كننــد آن هــردو در آغــوش هــم جــاي

تركتــازيكنــد شــهوت بــه ايــشان دان ميـل به صـد رغبـت رود در سـرمه

ــد ــازي درآينـ ــسازي و طنـ ــه دمـ بـ كــه آمــد شــد كنــد در حــوض مــاهي بريــزد آبــي و آنگــه شــود ســست ــزال ــردو ان ــشان ه ــه زاي ــد آن نطف كن

ــا چــون همــي ســازند اجــسامببــين تــل ــاز از روي تبجيـ ــا نيـ ــد بـ بگويـــون؟ ــرد بيچ ــريم ف ــازم اي ك ــه س چــد ــدن نيايــ ــر بوئيــ ــسي از بهــ كــ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 23: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

24 خطاب آيد ز حـق كـاين نطفـه را گيـر

ــرد ــالق هارادت كـــ ــاني خـــ معـــ باب چو يابد رخصت ازحضرت در اين

ــم ــه هــ ــاميزد بــ ــهبيــ آب دوگانــــدان ــر او چن ــاي قب ــردز ج ــاكب خ

ــرازو ــي در ت ــو بنه ــدان چ ــل چن چهــرق ــود آن آب در اعـــضاي زن غـ شـ

ــا آب ــل روز آنجــ ــود چــ رادقبــــه ــالق يگانـ ــم خـ ــر حكـ ــود بـ شـ چــو اجــزايش بــه هــم پيوســته گــردد

ــضغهدگــر شــود بعــد از چهــل روزم بــه چــل روز دگــر بــا حكــم دادار

نگــــاردعجايبهــــاچنــــان در وي ــساز ــون ب ــامتش چ ــرود ق ــستانس ب

ــر مــوي ز ســرتاپاي عــضوش مــوي ب دســت كردگــار اســتكــه آن از صــنع

ــسو ــرقش دوگي ــر ف ــوي ب ــد از م نهــوش ــمعه و ه ــراي س ــزش از ب ز مغ

ــرگس ــشم ن ــد در چ ــصار نه ــور اب نــزار ــرگس و گلــ ــان نــ ــيميــ بينــ

ــت ــوبي و مالح ــه خ ــامي ب ــب و ك ل

دان زن بــــه تــــدبير بنــــه در نطفــــهــ ــشد روان ــن و بخ ــازد ت ــاز او س يك

كه بايد ساخت شخـصي را ازايـن آب نهـــد بـــا خـــاك قبـــر انـــدر خزانـــهــرد آن گــر بركــشي پــاك بــه وزن از گــرازو ــر تـ ــه وزنـــش سـ ــد بـ نگردانـ

استخوان از پـاي تـا فـرق و رگ و پي ــاء دافـــق كـــه ايـــزد خوانـــد اورا مـ

ــدر ــهپــس از چــل روز جمــع ان خزانــردد ــسته گ پــس از چــل روز خــون بــروز ــار گيتـــي افـ بـــه حكـــم كردگـ برآيــــد اســــتخوان در وي پديــــدارــدارد ــود نـ ــر خـ ــيا نظيـ ــه در اشـ كـ رخـــش زيبـــاتر از گـــل در گلـــستان بـــه هــــم پيونــــدد اال تختــــة روي ــت ــدهزار اسـ ــرو زآن صـ ــاي آبـ بهـ كـــه تـــا گيـــسو بـــود اورا ز هرســـوــوش ــشايد ز هرگـ ــي دروازه بگـ يكـ

ــ ــزاركــه مــثلش ني ــدر هــيچ گل ست انــي ــشاده راه بينــ ــم گــ ــر شــ ز بهــ درآن شــــيرين زبــــاني و فــــصاحت

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 24: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

25ــاده ــر نهـ ــر سـ ــه زيـ ــردن تختـ ز گـ

ــردن ــته گ ــر پيوس ــه س ــا ب ــانهب دوشــدروني ــف انـ ــت وصـ ــشايد گفـ نـ به معني دل كـه سـلطان تـن مـا اسـت

ــساندل ــن زآن پادشــاه اســت ان ــه ت بــان آوي ــا رودگ ــر ب ــرده جگ خــت و گ

شـــكم را ديـــگ معـــده در ميانـــه نـده دسـت و پـايش از پـشت پاي بر او

انگــشت يــك تختــه ز گــوهربــه هــرــه ــم ب ــده محك ــي ش ــتنيپ ــا پيوس ه

يكـسر اي دوچشم و گوش و دست و پ به شكل همـدگر مـوزون كنـد راسـت بـــسازد هـــردو اطـــرافش بـــه ده روزــه ــراف دوگان ــارغ از اط ــد ف ــو ش چــزش ــان عزي ــسم آورد ج ــو در ج چ كــه رزقــت زايــن نــه كاهــد نــه فزايــد امــل در عالمــت ايــن اســت در خــور

ــ ــدرب ــه روز آي ــاه و ن ــد و پنج دوصــادان ــل نـ ــكم آن طفـ ــد در شـ بمانـ

ــادر تك ــشت م ــر پ ــود ب ــرده ب ــه ك يــادر ــن مـ ــان او در بطـ ــي جـ ز گرمـ

چــو شــاهي برســر تخــت ايــستاده ــه ــرده خزانـــ ــينه را كـــ رواق ســـ كـــه بـــر بيـــرون بـــسي دارد فزونـــي ز چشم خلق پنهان است و آنجا اسـت كـــه دل جـــاي نظرگـــاه الـــه اســـت شـــكم بـــر روي آنهـــا پـــرده كـــردهــ ــا مثانــ ــد بــ ــاده مقعــ هدرآن بنهــ

ــنج انگــشت ــه خــدمت هريكــي را پ ب چـــرخ اختـــرنماينـــده چنـــان كـــاز

ــا گــــره نبــــود ميــــان بــــستني هــــالل فـــرد اكبـــر ــه امـــر ذوالجـ بـ يكي را نـام چـپ باشـد يكـي راسـت

افـــروز تمـــام و خـــوب و زيبـــا و دلــه درآن منـــــزل كنـــــد روح يگانـــ بــه پيــشاني نويــسد چــار چيــزش دوم عمـــر از تنـــت چنـــدين برآيـــد

ــ ــا نيكبخ ــقي ي ــشر ش ــه مح ــي ب ت آئــم روز ــد از ده ــاعت فزاي ــه س ــه ن ك

ــي ــود ول ــش نب مــن ود ــاندارد ت باج ردهاش تــا حــد گــ بــه زيــر ســينه

چنـــان باشـــد كـــه باشـــد انـــدر آذر

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 25: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

26ــد ــه اورا پرورانـــ ــدي كـــ خداونـــ

ــود در ــوابش ب ــور و خ ــاز خ ــستر ن ب

ــاند ــادرش روزي رســ ــاف مــ ز نــــر ــه ام ــالق ب ــاز خ ــت و انب ــي جف ب

مادر درشكم فرشته با طفل كردن مناظره

پس از نه سـاعت و نـه مـاه و نـه روز ــ ز ــك مل ــضرت ي ــامش آرد ح ك پيغ

كه اينـت روزي و عمـر اسـت برخيـز ــاكر ــشنود و ش ــق خ ــد ز ح ــر باش اگ ز مـــادر خـــوش بـــه آســـاني بزايـــد وگــــر طــــامع و ناخــــشنود باشــــد بگويـــد مـــدت دنيـــا دراز اســـت بـــه ايـــن عمـــر دراز و روزي خـــردــويش ــشنودم از خ ــد خ ــزد كن ــر اي اگ بـــه فرمـــانش بـــه دنيـــا رفتـــنم بـــه

بــا حــضرت رســاندملــك ايــن قــصهــدير نميدانـــد ــه انـــدر حكـــم تقـ كـ

ولــيكن چـــون اميــدي دارد اينحـــال بــرو دردســت او كــن مــال بــسيار ــت ــدان امانــ ــران چنــ ز رزق ديگــ

ز او رختــي بپوشــد اكــه نتوانــد كــ ــائي ــركس عطـ ــرد از آن بـ ــارد كـ نيـ

ــم روز ــد از ده ــاعت فزاي ــه س ــه ن كــارد ــرش بيــ ــرات روزي و عمــ بــــا انـــدر آويـــز ــا شـــغل دنيـ بـــرو بـ

ــه ــد نامـ ــرددببوسـ ــاطرگـ ــاد خـ شـــد ــادر نيايـ ــرتن مـ ــي بـ ــه رنجـ كـ نـــصيب از نـــور عقلـــش دور باشـــد

نجــا گــه نــشيب و گــه فــراز اســتدرآ بـرگ و نـوا نتـوان بـه سـر بـرد به بـي

ــيش ــن ب ــرا روزي از اي ــد م ــه بفزاي كــه ــدم بــ ــا مانــ ــم دراينجــ و اال هــــد ــره ندان ــن گم ــه اي ــد ك ــاب آي خطــر ــيچ تغييـ ــدارد هـ ــوئي نـ ــر مـ سـ توقــــع ميكنــــد از حــــضرتم مــــالــار ــاش و در و دينـ ــاس و قمـ از اجنـ

خيانـــت بگـــو تـــا گـــوش دارد، بـــيــد وز آن ــيرين بنوش ــربت ش ــك ش ي

ــي ــون بالئـ ــود دردســـت او همچـ بـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 26: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

27 به صد بيم و هراس و ترس و وسواس چـــو وقـــت آيـــد امانـــت واســـتانيم

ــشنود ف ــون بـ ــك چـ ــان دادارملـ رمـــي ــاف االهـ ــه الطـ ــد كـ ــه او گويـ بـــار ــنس و در و دين ــد و ج ــرو از نق بــا ــزم دنيـ ــسته دل در بـ ــريص بـ حـ

شب و روزش بـه چـاالكي كنـد پـاس ــه روزي ــانيم بـ ــلي رسـ ــوارة اصـ خـ

ــار ــام آرد دگربـ ــر وي پيـ ــق بـ ز حـ عطــا فرمــوده هــر نعمــت كــه خــواهي تـــصرف مينمـــا و گـــوش ميـــدار ــا ــزم دني ــازد ع ــال س ــرص م ــه ح ب

مادر شكم از طفل شدن زاده

ــدير ــه تقـ ــر بـ ــون بنگـ ــدائيكنـ خـــادي درآيـــد ــرو در رحـــم بـ ــه نيـ بـــاي ــد از ج ــل را برباي ــت طف ــه هيب ب بــه زيــر آرد بــه جــاي پايهــا ســر ــادرش ســخت ــان باشــد عــذاب م چن چنـــان گـــردد ز درد و رنـــج پيچـــان

حـــال طفـــل و مـــادرز درد و رنـــج ــاد ــر وي وزد ب ــد او ب ــرون آي ــو بي چــر اعــضا چــو بنهــد دايگــان دســتش ب

ــك گوشــت ــال آن ي ــت ح ــا حقيق رهپــا از ــاي تـ ــدارد پـ ــانـ ــزدجـ گريـ

نـــه نطـــق آنكـــه خواهـــد زينهـــاري دل مــــادر بــــه مهــــر او بجوشــــد

ــي ــه چــون م ــادر جــدائي ك ــد از م يابــه ــداز جــا طفــل راك ــه رباي چــون ك

ســـرش زيـــر آورد بـــاال بـــرد پـــاي ــسارش ــن نگونـ ــد در بطـ ــادركنـ مـ

ـ مـي دركه گوئي از جهـان رد رخـت ب جـان كه پنداري كه خواهد گـشت بـي

بــــود بــــا كنــــدن جــــاني برابــــر بــود بــر وي چــو بــر مــا زخــم پــوالدــا بــــود ماننــــد آتــــش بــــرتن مــ برهنــــه و زار و درمانــــده ز چــــارهــتيزد ــنعش س ــه در م ــت آنك ــه دس نــوگواري ــون ســ بگريــــد زار همچــ بــه دايــه گويــد و رخــتش بپوشــد

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 27: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

28ــشيدن ــان دركـ ــر از گريبـ ــر او سـ بـــدن ــرون آوريـ ــت بيـ ــه دسـ ز جامـــام ــدير ايـ ــحنة تقـ ــم شـ ــه حكـ بـ

ئــي از يــك نوالــه نخــستين طعمــه عـــسل بـــا كنـــدرش دايـــه چـــشاند ولـي معنـيش در معنـي نـه ايـن اســت

رين بگــذرانيكــه دنيــا تلــخ و شــي ــد ــد عه ــد دوران ب ــرت ده ــي زه گهــشاند ــاهي نـ ــسند شـ ــر مـ ــي بـ گهـ گهـــي در عـــيش و نـــاز و شـــادمانيــادمانه ــد شــ ــم نمانــ ــسي دائــ كــ

جهان چون شكل افعي واژگـون اسـت

نفـرين مباش ايمـن بـه ايـن چـرخ بـه بــه وقــت مهربــاني ،چــو مهــر آرد

ــه ــت كين ــردد وق ــخت گ ــه س ــه كين بــاني ــد خ ــي مانن ــت منزل ــتحقيق اس

ــه ــد جاودانـ ــان نمانـ ــسي در خـ كـ اين منزل كه مهلت جز شبي نيـست به

خردمنــــدي بــــرد ســــود از ميانــــهــدد ــا دل نبنـ ــين دنيـ ــر و كـ ــه مهـ بـ

ــشيدن ــود چــون پوســت از ســر برك بــ ود چــون پوســت از دســتش بريــدنب

اش شيرين بود كـام اش تلخ و همه همهــود ــه ازبـ ــيرينش حوالـ ــخ و شـ تلـ

ــد ــدرونش را برانــ ــاد انــ ــه بــ كــ حقيقــت بايــدت، معنــيش ايــن اســت ــاني ــين نم ــه غمگ ــاد و هم ــه ش هم

تـر از شـهد گهي عيـشت كنـد شـيرين ــاند ــصه صــد زحمــت رس ــي از غ گه گهــي دلتنــگ و نــاخوش زنــدگاني

هغـــم بمانـــد جاودانـــنـــه كـــس در

برون پـرنقش و پرزهـر انـدرون اسـت ــه ــه گ ــاه آورد كــين ك ــر آورد گ مه

ــدگاني ــالك زنــ ــصد هــ ــد قــ كنــــه ــون آبگينـ ــشكند چـ ــن بـ ــه آهـ كـ درآن خلق جهان چون كـارواني اسـت رســـيدي شـــام و در صـــبحي روانـــه

نيـست هر آن كاو دل ببنـدد جـز غبـي كـــه پـــيش از آمـــدن گـــردد روانـــه

و كــين نخنــددبــه افــسونش بــه مهــر

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 28: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

29

گهواره در طفل حال بيان جــدا چــون شــد ز مــادر طفــل گريــان چـــو دايـــه طفـــل را جامـــه بپوشـــدــدش ــه مهـ ــالي بـ ــد در حـ بخواباننـــسوز ــاي جان ــر گرم ــرما وگ ــر س اگ

ــرامش ز ــاط و احتـــ ــر احتيـــ بهـــــشاي ــو بگـ ــسوزاندد چـ ــپندشبـ سـ

ــد ــه بن ــت ك ــر نوب ــه ه ــشايدب ــا گ د ي روز انـدامش شـود سـخت پس از چل

س كـه داده جـسم و جـانش كند آن ك ــد ــرورده دارن ــفقتش پ ــر و ش ــه مه ب دهنــدش طعمــة شــير و شــكرنوش بـــه تـــدريج انـــدرون وي فزايـــد ــانش ــشايد زب ــه بگ ــي ك ــر نطق ــه ه ب بـــود جـــاي شـــبش در گـــاهواره ــد ــون بگذراننـ ــادرش چـ ــير مـ ز شـــدش ــز و ارجمنــ ــدر دارد عزيــ پــ

معــــده ز ســــرتاپاي عريــــان تهــــيــد ــا بنوش ــيرين ت ــخ و ش ــد آن تل ده

وبندنــــد ســــرتاپا بــــه جهــــدشفرــل ــد چـ ــدش بخواباننـ روز درآن مهـ

ــشايد ــه گ ــامش داي ــت صــبح و ش وقــد ــاره فروبنــ ــدگربــ ــدشد بــ ه بنــ

ــساي ــدامش ب ــت ان ــوهان هف ــو س دچــت ــه و رخـ ــت دايـ ــازارد ز دسـ نيـ پـــدر مـــشفق و مـــادر مهربـــانش ــد ــده دارن ــه وي ارزن ــزي ب ــه چي هم بــساطش گــه كنــار و گــاه آغــوش ــشايد ــتن برگ ــه گف ــب ب ــا ل ــين ت چن

نـــو گردنـــد خلقـــي مهربـــانش ز چنــين تــا طفــل باشــد شــيرخواره ــد ــه نعمــت پرورانن ــازش ب ــه صــد ن بــه بنـــدش ــبان روزان بـ ــادر شـ دل مـ

كودك احوال بيان

بــود بــر بــاب و مــادر همچــو مخــدوم درآن مــدت كــه باشــد طفــل معــصوم

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 29: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

30ــا ــرك و دان ــردد و زي ــودك گ ــو ك چ بفرماينـــد خـــدمت چـــون غالمـــش ــسال آزاد ــق دهـ ــرض حـ ــر فـ ز بهـــردد ــرض گ ــت ف ــنج نوب ــازش پ نم

ــ ــالم ب ــد ز ع ــه آموزن ــش ك ود فرض كـه تـا دانـد كـه راه حـق كـدام اسـت ــد ــر وي گمارنـ ــاتبين بـ ــرام الكـ كـ

ش از اعمـــال و افعـــالرهمـــه كـــردا

ــا ــد توان ــوي و آمدش ــت و گ ــه گف ب بياموزنــــــد ادبهــــــاي تمــــــامش

بنيــــادبــــه ســــال يــــازده در روزهــه ع عــرض گــرددســبحانملهــايش ب

ايمــــان و اســــالماز رع شــــامــــور چه واجب چه حالل و چه حرام اسـت

و فعــل وي بــر وي شــمارندكــه قــولــس ــال د ننوي ــاب اعم ــب كت روز و ش

گويدخود احوال مراقبت در

بنگـــر ز روي علـــم و بيـــنشبـــدان، به غير از ايـن حكايـت نيـست، بـشنو

اخــالص بــشناسي خــدا را بــاكــه رضاي حـق بـه جـز فرمـانبري نيـست

از ايمـــان و اســـالميم بـــا تـــو بگـــو ايمان شـش و اسـالم پـنج اسـت بدان

ايمـان بـه شـش چيـز بيار از صدق دل رســـوالنبـــه مجمـــوع كتابـــان و

به اين شش چيـز ايمانـت تمـام اسـت چــــو توحيــــد و نمــــاز پنجگانــــهــد ــدا بن ــه الطــاف خ ــه دل ب ــس آنگ پ

كــــه مقــــصود خــــدا از آفــــرينشــرو ــك بگ ــولم ني ــه ق ــشنيدي ب چــو ب چــو بــشناسي بــه دســت آري رضــا راــست ــار سرســري ني ــانش ك ــي فرم ول

امتــــان را داد اعــــالماحمــــدكــــه چـو دانــستي بـه از بــسيار گـنج اســت

ــدا ــر خ ــساز اول ب ــز پ ــك ني ــر مل ب و خيـر شـر ز حـق دان ،به روز حـشر

ام اسـت بدان اكنـون كـه اسـالمت كـد نگـــه حـــج خانـــهآزكـــات و روزه و

ــد ــد خداون ــو فرماي ــت عف ــه جرم ك

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 30: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

31 اگــر چــه معتبــر امــر كبيــر اســت

نه الف ودعواسـت سخن اين صحيحستــيدي زرا ــا رســـ ــا اينجـــ ه دور تـــ

ــد ــت باي ــا رف ــائي دور از اينج ــه ج ب تدل دانــادالن از غــصه ريــش اســ

ــت ــد اسـ ــم قديـ ــادالن از غـ دل دانـ و دشوار اسـت ايـن راه صعب راه چو

وز اينجــا بــر كجايــت رفــت بايــد كــه آنجــا نيــست توشــه،از اينجــا بــر

ــا ــه دنيـــ ــتادند ده روزت بـــ فرســـ بكـــن در شـــرع احمـــد تـــا تـــواني

شك دراين نيـست اصال و كه يقين بشن ــاني اســت ــل جه ــا هريكــي مث ــن م ت فرســــتاده اســــت تقــــدير االهــــي

از اســـفل تـــن آمـــد وز اعلـــي روح كــه روح و جــسم بــا هــم يــار گردنــدــان اســت ــين جه ــسر ع ــد پ ز روح آيــت ــواه اس ــولم گ ــن ق ــا در اي دل دانــر اســت ــا شــاه و امي در اعــضا روح مــردار ــار و كـ ــانش از گفتـ ــد فرمـ دهـ

روح مـــا بـــه طاعـــتسليم تـــشـــود

ره آسان كـرده ايـزد كـاو خبيـر اسـت كه اين هردو بنا محكم بـه تقـوا اسـت ــنيدي ــن ش ــش از م ــه وصــف دوري ك

ــد ــينبريــ ــشايد راه بــ ــه نــ توشــ كه پرخوف و خطر راهي به پيش است كه راهي بس دراز و بـس بعيـد اسـت

ــد ــر ببايـ ــه فكـ ــد بـ ــةشـ راه توشـ در ايــن رفــتن چــه منــزل پيــشت آيــد

نــه خوشــهددار درخــت آنجــا نــه بــرــا ــا مهيـ ــة عقبـ ــازي توشـ ــه سـ كـــوا و بـــه طاعـــت زنـــدگاني بـــه تقـ كه نقد هردوعـالم غيـر از ايـن نيـست

فرمـانروا نيـست انـدر او جـان به جـز ــسم ــر ج ــان ز به ــاهي ج ــه ش ــا ب م

تنــت تاريــك و روحــت روشــن آمــد ــار گرد ــد اظهـ ــشان دو ولـ ــداز ايـ نـ

جملـه جـسدها را روان اسـت به جان كــه جــان انــدر تــن مــا پادشــاه اســتــر اســت ــش وزي ــزدي عقل ــر اي ــه ام بــاي رب دادار ــز رضــ ــد جــ نخواهــــت ــبر و قناع ــردن و ص ــان ب ــه فرم ب

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 31: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

32 درآن كــشور كــه شخــصي شــاه باشــدــدار ــر پدي ــي دخت ــد يك ــسم آي ز ج

و مغـرور است به غايت سركش و تند عـــدوي روح باشـــد نفـــس امـــار تـــو شـــر نفـــس را كمتـــر شناســـي

ــازه ــوان تـــ ــواني جـــ دل در نوجـــ انگيـــز خـــورد دائـــم طعـــام شـــهوت

ــه هــست از گوشــت ــا را ك ــاره دل م پ پ نهـــادهبـــه پهلـــوي جگـــر از چـــ

همــش دشــمن همــش بــدخواه باشــد كــــه ميخواننــــد اورا نفــــس امــــارــدا دور ــردارش از راه خــ ــة كــ همــ

ــسم ــر نفـ ــه دار ز شـ ــارب نگـ ان يـــوي ــا از آن بگـ ــو تـ ــا تـ هراســـيم بـ

ــي،هــوا در ســر هــوس در دل ــو دان تــز ــيريني دالويـ ــي و شـ ــم از چربـ هـــاره ــت چ ــد دس ــانش نباش ــه برج ك در حـــرص و هـــوا بـــر وي گـــشاده

جسد و روح صفت در

ــازكي خــو كــرده باشــد چــو تــن در نــزد ز روي د ــوب خيـ ــاري خـ ل بخـ

لخنـــاس باشـــد وزيـــرش نفـــس ا ــد ــردو رونــ تبــــاهيدر راه آن هــ

ــد ــدخواه روحنـ ــمن بـ ــشه دشـ هميـ خوش بياشـام به او گويند بخور خوش

ــز ــذتها درآويــ ــهوتها و لــ ــه شــ بــــار اســت ــا هريكــي زآن هرچه ــن م ت

ــر ــهاگ ــد چ ــيطان رهزنانن ــس و ش نف فرســـتادند در تـــن عقـــل و روحـــت

ــد ــرورده باش ــوش پ ــاي خ ــه نعمته بــتيزد ــا برسـ ــر مـ ــا نفـــس بـ وز آنجـ

ــش ــه فعل ــد ك ــواس باش ــه و وس حيلــاهي ــي و منــ ــر معاصــ ــق بــ موافــــد ــاهي در فتوحنـ ــصيان و منـ ــه عـ بـ چو خوش خـوردي و نوشـيدي بيـارام ــز ــل آوي ــدر باط ــز و ان ــق بگري ز ح ميانـــشان در معـــاني كـــارزار اســـت

مــردي تــو، ايــشان چــون زناننــدولــيــت ــد فتوح ــد باش ــداي ب ــر اع ــه ب ك

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 32: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

33 بــه تقــوا و بــه طاعــات و عبــادات

بكــار انــدر جهــان تخــم ســعادات

ودخ احوال شناختن در

ئـــي زيبـــا و شـــيرين بگـــويم نكتـــه پـــــدر و مـــــادر ز روي مهربـــــاني

ربودنـــد ز يكـــديگر مـــرادي مـــي خـــــداي مهربـــــان فـــــرد اكبـــــر ز نقطــــة نطفــــة يــــك ذرة خــــاكــاهر ــن از روي ظـ ــاج تـ ــه مايحتـ بـ

زمـــين مهـــدكـــرده راحتـــت بـــراي ز هر نعمـت كـه در روي زمـين اسـت ــوان ــات و حيـ ــأكوالت و ملبوسـ ز مـ

ــزد آفر ــت ايـ ــو اسـ ــر تـ ــدهز بهـ يـ ز فــضلش بــا بــسي نــاز و نعيمــي ــن ــر ك ــت در وي نظ ــشم معرف ــه چ بــن ــشيده در تـ ــت بخـ ــراوان نعمتـ فـ ببـــين بـــا خـــود ز نعمتهـــاي ظـــاهر

كــاو كــرد مــا را كالبــد ســاختيكــســده و گــوش ــان و دي ــين زب ز ظــاهر ب اگـــر اللـــي خـــرد نطـــق زبـــاني وگر كوري كه بر چـشم اسـت محتـاج

چــو آب زر بــه روي لــوح ســيمين ــامراني ــد از كـ ــم زدنـ ــا هـ ــي بـ دمـ ز حــــال فطرتــــت آگــــه نبودنــــد ــادر ــن مـ ــورا انـــداخت انـــدر بطـ تـ تو را بخشيد جسمي چـست و چـاالك به غايت زيـرك اسـت و جلـد و قـادر ــهد ــكر و شـ ــده شـ ــرت آفريـ ز بهـــدر خــافقين اســت خــواص هرچــه انــوان ــاكيزه اي ــن پ ــدر اي ــستند ان ــه ه ك

ــده ز ــت برگزيـ ــردو كونـ ــق هـ خلـ ولــــي بگــــذار لــــذات بهيمــــي تو خـود را بـين و عـالم مختـصر كـن نميــداني تــو، لـــيكن بــشنو از مـــن ــواهر ــدين جـ ــزدي چنـ ــضل ايـ ز فـــت ــاطن بياراس ــاهر و ب ــت ظ ــه نعم ب ز باطن عقل و فهم و فطنـت و هـوش ــاني ــك جهـ ــد ملـ ــر دهـ ــد، گـ نيابـــا دوصــد تــاج ــرد چــشمي، نيابــد ب خ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 33: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

34ــد ــوش باي ــنفت گ ــاو را ش ــسي ك ك

تــو اســت هرســه رايگــانيز حــق بــر ازآن بــــه داده عقــــل و نــــور ادراك خــدا را كــن ســپاس و شــكر و منــت زبان و چشم و گوش و عقـل بـا جـان هــــزاران شــــكر الطــــاف خــــدائيــت آن در دل آرم ــن رغبــ ــر مــ اگــــمردن ــزد شــ ــت ايــ ــشايم نعمــ نــ چــو در نعمــت شــمردن عجــز داريــم كسي چـون در حـق تـو نيكـوئي كـرد

ــر تــو نعمــت بيــشمار اســتز ايــزد بــه داري ــدان ك ــرم چن ــق ك ــق ح ز حــردي ــكري نك ــق ش ــاي ح ــه نعمته ب بــه نونــو ميخــوري هــر لحظــه رزقــي برو منشين كـه شـرمي از خـودت بـاد ــرم ــصيت شـ ــدا و معـ ــداري از خـ نـ تــورا از فــسق پــر شــد كــاخ و گلــشن ز عـــشق افروختـــي تـــو آتـــش تيـــزــاهي ــسق و من ــت از ف ــد روي ــيه ش س

روز به غفلت از تو شـد سـال و مـه و ــراوان ــو ف ــر ت ــا ب ــو خط گذشــت از ت

ــش خر ــد ملك ــه ص ــشايد ب ــدن را ن ي قـــدر ايـــن نعمـــت نـــدانينولـــيك

بــه آن بــشناسي از هــم زهــر و تريــاك كاز اين بهتر بـه مـا داده اسـت نعمـت نمايــــد مختــــصر در نــــزد ايمــــانــائي ــان عطــ ــا را داده ايمــ ــه مــ كــــمارم ــر شـ ــزد بـ ــاي ايـ ــه نعمتهـ كـــردن ــكر كـ ــا و شـ ــود واجـــب ثنـ بـ

گونـــه شـــكر نعمتهـــا گـــذاريم چـــهــاداش آن ــو در پ ــدي ت ــر بن ــردكم م

يكي گـر مـن بگـويم صـدهزار اسـت بـــه صـــد چنـــدان دگـــر اميـــدواري ز بــــدكرداري انــــدوهي نخــــوردي دمـــادم ميكنـــي هـــر لحظـــه فـــسقيــاد ــاوري يـ ــزد نـ ــاي ايـ ــه نعمتهـ كـــرم ــرد از دل گ ــي س ــر دم ــرآر آخ بــشي زن ــدامت آتـ ــسق از نـ ــرآن فـ بـــز ــرو ري ــش ف ــرآن آت ــي ب ز چــشم آبــياهي ــو آن سـ ــشم برشـ ــه آب چـ بـ

ــرآور از ــبي آهـــي بـ ــوزشـ ــر سـ ســـاوان ــر نفـــس تـ ــه بـ ــرم آن بنـ ز جـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 34: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

35 كـــه گـــر ده روز ديگـــر عمـــر داري چنان هستي بـه ايـن دنيـاي دون شـاد ــسته ــاني دل ببـ ــاي فـ ــن دنيـ ــه ايـ بـ

ــد ــت شـ ــانهفراموشـ ــاق و پيمـ ميثـ اگـــر خـــواهي كـــه جنـــت را بيـــابي دل و جـــان تـــازه كـــن در عهـــد اهللا

شـيطان راهبه خـويش آي و رهـا كـن زاريســـر تـــسليم نـــه بـــا عجـــز و

ــق ــن در اداي حـ ــي تـ ــذاري دهـ گـ از يـــادهكـــه مبـــدا و معـــادت رفتـــ

ــسته ــيطان گجـ ــزب شـ ــده از حـ شـ كــه بــستي در ازل بــا خــالق جــان ــابي ــق بتــ ــر ز راه حــ ــد ســ نبايــ

ــ ــتغفراهللا نبكــ ــو اســ ــه، بگــ توبــــا جــان و دل در حــزب رحمــان درآ ب بـــه درگـــاه رحـــيم فـــرد بـــاري

شر و خير احوال نبيا در

اال اي آنكـــــه از مبـــــدا و ميعـــــاد ــگ ــه تنـ ــوش گرفتـ ــا را در آغـ دنيـ

ــدار ــا را خريـ ــر دنيـ ــد عمـ ــه نقـ بـــزل ــنج منـ ــادت پـ ــا معـ ــدا تـ ز مبـ

ــه ــس ــزل دي ــدانيدي و شــرحش من ب دو منزل هم پـس از دنيـا اسـت در راه

ــدان، در ــاري ب ــيچ ك ــا ه ــوان دني خــار ــه زنه ــك لحظ ــل ازآن ي ــشو غاف م

ــ ــياز اينجــا توش ــدت داشــت ه برم بايــو ــق نيك ــضهاي ح ــاي آ فراي ــه ج رب

طاعــت گهــي قــرآن گهــي ذكــرگهــي

معتــــادشــــده بــــر آرزوي نفــــســاطر ــرده از خـ ــوش قيامـــت كـ فرامـ

ــسيه ــرت را نــ ــيم آخــ ــدار نعــ پنــ يكايــك ســهمناك و صــعب و مــشكل

زنــدگانيز صــلب و بطــن و هــم ايــن كنون از هردو دسـت مـا اسـت كوتـاه بـــه جـــز از بهـــر عقبايـــت نـــداري

ياســـا يـــك دم از اعمـــال و كـــردارم بايــدت كاشــت وز آن تخــم عمــل مــي

نگــه داراحمــدپــس آنگــه ســنت ماللت چـون رسـد، خاموشـي و فكـر

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 35: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

36ــردن ــار كـ ــدرت جبـ ــر قـ ــه فكـ كـــاده ــالم را نهـ ــه عـ ــدي كـ ــدا ونـ خـــاه ــه درگـ ــا بـ ــشاده تـ ــابق گـ ره سـ

ديگــر كــه نـــام او يمــين اســـت ره ه نــام چــپ دارد بــه كفــار ســوم ر

ــاي ــدر پـــي دنيـ ــاسميفـــت انـ خنـ ايـــن راهز نـــور دل قـــدم در نـــه در

ــاتواني ور از ــن ره نــ ــتن در ايــ رفــــذراني ــر بگ ــردو ره گ ــن ه ــدم زاي ق

بــه اســت از طاعــت بــسيار كــردن ــشاده ــائي گـ ــيش هرپـ ــي در پـ رهـ كــــه آن راهــــست تــــا درگــــاه اهللاــت ــرين اس ــد ب ــت و خل ــق جن طريــار ــست آن راه راه دوزخ و نـ ــه هـ كـ

ــردي ــر مـ ــشناس اگـ ــق بـ ره تحقيـ كــه هــست آن راه نزديكــان درگــاه ــاني ــر در ام ــه از ش ــزين ك ــين بگ يمــي ــو دان ــاقي ت ــروي، ب ــه دوزخ مي ب

تفسير با گانه سه راههاي صفت در

ــه ــرد يگانــ ــل فــ ــون اي عاقــ كنــــد خــالف نفــس و شــيطان را كمــر بن خورشهاي خوش و شيرين مكن نـوش ــن ــه در ك ــسد از دل ب ــودي و ح حق

ــ ــردان ز دنيادوســ ــرد گــ تي دل ســــده ــدق عقيـ ــه اخـــالص دل و صـ بـــو ــران تـ ــان از دل بـ ــا چنـ ــم دنيـ غـــتي ــياطين درگذشـ ــر شـ ــو از مكـ چـ

ــد ــه نيــك و ب راضــي ز دادارشــويبــين مــي ــه راه صــادقان اســت يق دان ك

گانـــه صـــفت بـــشنو تـــو از راه ســـه به كم چيـزي شـو از دنيـا تـو خرسـند به ياد حـق نـشين در گوشـه خـاموش

ــ ــصر ك ــا مخت ــغل دني ــخن در ش نســردان ــرورد گ ــن پ ــار دي ــدر ك دل ان بكـــن عـــادت بـــه اخـــالق حميـــده كــه فــارغ گــردي از ســود و زيــان تــوــشتي ــت هـ ــس را از دسـ ــراد نفـ مـــاري آزار ــس نـ ــر كـ ــازاري و بـ نيـ كه نـام نيـك از ايـشان جـاودان اسـت

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 36: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

37ــتن ــهوت گذشـ ــواني از شـ ــر نتـ وگـــر شــرع شــهوتها حــالل اســت ــه ام بــر در راه ديـــن محكـــم فروبنـــد كمـ

گـــشتيچـــو امـــر شـــرع را مـــأمور ــي ــين م ــتگاري يق ــدر رس ــه ان دان كــيم ورهـــت راه ــتان اســـت نعـ بوسـ

وگــر بــا نفــس و شــيطان ميــشوي يــار عنـــان اختيـــارت در كـــف آرنـــد چنـــان معلـــوم شـــد از نـــص جبـــار

ــشتن ــت هـ ــس را از دسـ ــراد نفـ مـ ولــي وقتــي كــه از وجــه حــالل اســت قــدم جــز در طريــق شــرع مپــسند

معــــصيتها دور گــــشتيز فــــسق وــت داري ــت راه راس ــت راس ــه دس ب

ــده ــا وع ــه آنج ــتان اســت ك ــاه دوس گــار ــي ك ــشان كن ــودة اي ــر فرم ــه ب ك تـــــو را از راه طاعـــــت بازدارنـــــد

طاعــت نــدارد جــاي جــز نــار كــه بــي

خود احوال شدن مراقب ايــــا كــــامروز شــــادان ميگــــذاريــا در شــمار اســت ــن م ــدر ت ــس ان نف

جهـان اسـت تو را سـرماية عمـر ايـن تـــو زنهـــار داريئـــي نكــو ســـرمايه

نفـــس گـــوئي تـــو اهللا هـــراگـــر درــك ــه ي ــل ب ــسبيح و تهلي ــتن ت ره گف

به غفلت يـك نفـس كـاز تـن بـرآري بدان اي غافـل انـدر خـواب سرمـست ــابي اگـــر صدســـال ديگـــر عمـــر يـــوئي ــان بگ ــت و بهت ــود غيب ــر خ وگ

ــه داري ــردا چـ ــة فـ ــا توشـ ــين تـ ببـ كــه آن هريــك چــو در شــاهوار اســت نفــس در جــسم مــا گــنج نهــان اســتــردار ــرمايه ب ــود ازآن س ــش س ــه دان بــواه ــود دلخـ ــابي سـ ــرمايه يـ ازآن سـ ز بــــاغ جنتــــت بخــــشند تكميــــلــاري ــدر دل نيـ ــالق انـ ــاد خـ ــه يـ كـ

از دســـتكـــه در شـــاهوارت رفـــتــابي ــرده نيـ ــم كـ ــوض زآن در گـ عـ

زبـــان رنجـــي بجـــوئيرا بـــادلـــي

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 37: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

38 نفس ضايع شد و سـودت زيـان اسـت

ــه ــو ب ــيد از ت ــر رنجــي رس ــردموگ مرد زود چو گم گـشتي تـورا شـيطان بـ

ــت ــيش ازآن اس ــت ب ــت در قيام گناه دان كـه انـدر ره شـدي گـم چنان مـي

ــود ــد ازآن سـ ــدارد بعـ ــشيماني نـ پـ

بد و نيك و آخرت و دنيا عمل و دنيا ثلم رموزــا و احـــــوال زمانـــــه مثـــــال مـــ بگويم بـا تـو كـاحوال جهـان چيـست

ــا ــن ب ــد ســه ت ــاري رفيقن ــه تج هــم ب روند از شـهر خـود هرسـه بـه شـهري ــشيار ــا و هـ ــود دانـ ــل بـ يكـــي عاقـــائب ــت و از رأي صـ ــرت ثابـ ز فكـــد ــود باشـ ــع او محمـ ــان در بيـ چنـــاز ــفر ب ــد از س ــو آي ــام دل چ ــه ك ب

رأي و تــدبير يكــي ديگــر بــود بــي قمــــاش خــــود نگــــه دارد ز دزدان

نبــود اورا ســود چنــدين چــه اگــر ــود ــر ب ــييكــي ديگ ــل ب ــل و جاه عق

ــرار ــر وي دزد و طـ ــد بـ ــين آرنـ كمـ چو در مـسكن رسـد باشـد بـه ناچـار ولي چـون رفـتش از كـف مايـة سـود ــاني ــا معـ ــتم بـ ــز گفـ ــخن از رمـ سـ

بهانـــه بگـــويم بـــا تـــو روشـــن بـــي كس كه نيك اندرجهان زيست خوشا آن

ــه مهربان ــه هرسـ ــدكـ ــفيقندنـ و شـــري ــرمايه به ــك از س ــا هري ــدا ب جــرار ــاش از دزد طــ ــه دارد قمــ نگــــب ــوب و غرائـ ــرد خـ ــسها خـ نفائـ كــه دينــاري هــزارش ســود باشــد بـــود در نـــاز و در نعمـــت ســـرافرازــصير ــه تق ــد ب ــتد باش ــه از داد و س ك ز تجــــاري نيــــارد ســــود چنــــدانــين ــود زار و غمگ ــه، نب ــو دارد ماي چ

غافـــلكلـــي گـــردد از ســـرمايه بـــه بــار رباينــد از كفــش ســرمايه يــك

ــوار ــشان زار و غمخـ ــشيمان و پريـ پـ نــدارد جــز پريــشاني جــوي ســود بگــويم بــا تــو روشــن تــا بــداني

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 38: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

39ــان ــر و ايم ــه عم ــسافر روح، و ماي م ســفر دنيــا و مــسكن آن جهــان اســت

عملهـــاي جـــوارح ســـود و نقـــصان عمــل يــا ســود باشــد يــا زيــان اســت

شر و خير اعمال بيان و شرح در

ــدر ــدو ســه تــن از يــك پ ــادر بزاين م اتيكي روز و شـب و اوقـات و سـاع

جـــا آرد نوافـــل كنـــد فـــرض و بـــه كنـــد ايـــزد عزيـــز و ارجمنـــدش يكــي ديگــر كــه او تــدبير كــم داشــت اگرچــه فــرض حــق دايــم گــذارد

ــا تگـــرش ندهنـــد رفعـــت از مثوبـــل ــادان و غاف ــد ن ــه ب ــر ك ــي ديگ يك

ــو ــي بــ ــان الهــ ــي ز فرمــ د عاصــ بـــه روز حـــشر در دوزخ برنـــدش

ــد ــم نياين ــا هرســه همچــون ه ــه دني بــر در اذ ــاتگـــذارد عمـ ــار و طاعـ كـ

لحظـــه غافـــل نگـــردد از خـــدا يـــك ئـــي بدهـــد بلنـــدش ز جنـــت پايـــه

ــه داشــت ــه از دزدان نگ ــاش و ماي قمــذارد ــايع گــ ــا ضــ ــر اوقاتهــ دگــــات ــشويش عقوبـ ــن ز تـ ــود ايمـ بـ كـــه ســـرمايه ببردنـــدش بـــه باطـــل گـــذار عمـــر در فـــسق و منـــاهي ــلهاي آتـــــش برنهنـــــدش سالســـ

تمثيل يلسب بر عمر شدن فاني از خاليق گردانيدن آگاه

ــتابي ــو در راه قيامـــــت در شـــ تـــ چــو آب جــاري انــدر ره شــب و روز نفــس هــر يــك بــود در راه يــك گــام بـــه هرمـــاهي كنـــد عمـــر اختاللـــي چهـــل پنجـــاه منـــزل چـــون برآيـــد

ــابي ــايش نيـ ــه آسـ ــك لحظـ ز ره يـــسوز ــرگ جان ــر م ــا رســي ب ــي ت روان

ــون فر ــود چ ــام ب ــر روز اي ــخي ه ســالي ــد سـ ــي ماننـ ــر منزلـ ــود هـ بـــرآيد ــر سـ ــدت ديگـ ــدك مـ ــه انـ بـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 39: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

40ــنج ــاه و از پ ــزل از پنج ــن ره من در اي اگــر شــيخي و گــر شــابي و خــرم

ــا ــو ب ــشتنبگ ــام خوي ــبح اي ــر ص ه عـت به وقت صبح چون كـردي تـو طا

كه جسمت را ز نـو روحـي چنـان داد ميـــــان ايـــــن نمـــــاز پنجگانـــــه

ــد ــا ناامي ــه خــود جمــع يز دني كــن ب كــــه دنيــــا حيلــــة بــــسيار دارد تــو از قــول نبــي بــشنو ز مــسكين ــي ــشو بگفت ــن زن ده ــرك اي ــو ت چــرد ــن بگي ــورا دام ــد ت ــرگ آي ــو م چ

بايــد شــدن روزي بــه صــد رنــج فــروــا نيــست يــك دم چــو مــرگ آيــد مهاب

كه بـر عمـر اعتمـادي نيـست تـا شـام ــت ــيكن وداع ــسين م ــشين و پ ــه پي بــسرده را روح روان داد ــن افــــ تــــــه ــه خــواهي شــد روان ــن ك ــصور ك ت

ــو ــروز چ ــذر و بف ــا بگ ــمعز دني ن شــو نگــــذري او بگذرانــــد ــر تــ اگــ كه رأس هـر عبـادت نيـست جـز ايـن ــه عــزم مــرگ خفتــي چــون بخفتــي بــرد ــن بميـ ــليمت تـ ــدام سـ ــه انـ بـ

قراردادن خاطر در دراز آرزوهاي و دنيا محبت در

ــردد ــته گ ــت پيوس ــر دل ــا گ ــه دني ب هـــــاي درازت در دل آيـــــد امـــــل

ــت ــالل و از حرامــ ــي از حــ نپرســ يكمــــر بنــــدي و در آزار كوشــــ

پابـــست گـــرديبـــه دنيـــا آنچنـــانــي ــت ب ــومي دل ــردد ازآن ش ــم گ رح

ــا اســت ــيد م ــول س ــا ز ق ــين معن هم به وقت مرگ ازآن خـسر عظـيم اسـت

ــردد ــسته گـ ــن خـ روان پاكـــت از تـــد ــل آي ــت حاص ــيم و زر وبال ــه س بــدر قيامــت ــي از عــذاب ان ــه ترس نــي ــاحق درخروش ــه ن ــان ب ــه مظلوم ب كه روز و شب ز شوقش مست گـردي

ــصر د ــي ب ــن ب ــار دي ــردد رك ــم گ فه كــه دنيادوســتي را ايــن خطاهــا اســت به ايمانت ز شيطان خوف و بيم اسـت

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 40: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

41

گويد هركس مرگ نزديكي در علـــي هـــذا چـــو ايـــامي برآيـــد اجـل بـر مــا بـه ســرعت رخـش تــازد ز حـــضرت قـــابض روح انـــدر آيـــدــان ــتن جــ ــراق و رفــ ــدوه فــ ز انــ غـــم و انـــدوهي انـــدر خـــاطر آيـــد

ــيد ــيد از س ــول رس ــا ق ــه م ــل ب رسم ــه ــولي ك ــد ازآن ه ــردم گمارن ــر م ب

جميــع عــالم از هــول يكــي جــان ــردد ــدحال گـ ــا بـ ــريض از هولهـ مـ چنــان گــردد ز تــرس هــول مــدهوش برابــــر نيــــز شــــيطان ايــــستاده

ــاد ــه فري ــدايا رس ب ــت خ در آن حال

مــان كــن زمــان تلقــين شــهادت آنــه آن دم ــم كـ ــيد اعظـ ــق سـ ــه حـ بـ

ــها ــر شـ ــانم بـ ــردان زبـ دتروان گـ

لبــــد برمــــا ســــرآيد حيــــات كاــا ــه مهلــت يــك نفــس ب ــسازدب ــا ن م

ــد ــيرين در رباي ــان ش ــن ج ــه از ت ك ز بــــيم دوزخ و وســــواس شــــيطانــد ــر آي ــوفي ز دوزخ حاض ــه دل خ ب

مـرگ را هـول سـبعين الـف باشـد كه ــر ا ــول گ ــك ه ــد ي ــالم آرن ازآن در ع

جـان به يك لحظه شـوند از هـول بـي ــي ــش ب ــردد دل ــانش الل گ ــود، زب خ

ــ ــد خــود را فرامــوش ك ه از خــاطر كن طمــــع در غــــارت ايمــــان نهــــاده

بــده قــول شــهادتمان تــو بــر يــاد عنايــــت را رفيــــق جانمــــان كــــن ز شــيطانمان حــصاري بخــش محكــم امـــورم خـــتم گـــردان بـــر ســـعادت

گويد سعادت اهل صفت در

ــسي ك ــد ك ــرده باش ــالح ك ــال ص بــه امــر شــرع تــن پــرورده باشــد اعم

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 41: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

42ــد ــشنود باشـ ــدا خـ ــالش خـ ز اعمـ

ــر ــد از امـ ــشارت در رسـ بـــار جبـــيطان متـــرس از دوخ و وســـواس شـــد ــيش چــشمش در رباين حجــاب از پــدخواه ــيطان بـ ــدة شـ ــم ديـ ــه رغـ بـ بـــه اميـــد لقـــا چنـــدان شـــود شـــادــرد ــم در دل نگيـ ــيچ غـ ــردن هـ ز مـ

ــ ــرون رود روحـ ــن بيـ ــورشز تـ منـ چنان جانش رود گر شيخ و گـر شـاب ــته ــود از وي فرش ــبو ش ــان خوش چنــت ــند و خلعـ ــتش پوشـ ــاس جنـ لبـ

ســـمان بـــر وي گـــشاينددر هفـــت آ كــسان و اهــل و فرزنــدان و خويــشانــاك ــراقش زار و غمنــ ــدوه فــ ز انــ اگرچـه همچـو جـانش دوسـت دارنـد ــارتكبير ــر وي چـ ــد بـ ــو بگذارنـ چـ بـــه زندانخانـــة خـــاكش ســـپارند ــده وآزاد ــويش و بن ــد و خ زن و فرزنــار ــانش دگربـ ــسد جـ ــد در جـ برآيـ يقين داند كه اين منـزل نـه دنيـا اسـت

بيچـــاره از جـــانيكـــي نعـــره زنـــد

ــد ــود باشـ ــارش و محمـ ــعادت يـ ســـارعبــدي ال تخــف ال تحــزن ال«كــه »ن

كه جايت جنـت اسـت و بـاغ رضـوان بهـــشت و بوســـتان بـــر وي نماينـــد دهنــــــدش وعــــــدة ديــــــدار اهللا

كلــي نــاورد يــاد كــه از مــردن بــه ــد ــدانخوانان اخـ ــردلـــب و خنـ بميـ

ــر از ــردد معطـ ــمان گـ او هفـــت آســـشكي چكــد يــك قطــرة آب ــه از م ك كــه گويــا مجمــري پرعــود گــشته ــضرت ــي ز ح ــأل اعل ــر م ــدش ب برن

اورا ســـتايند» مرحبـــا طوبـــا«بـــه بــه مــرگ و مــاتمش زار و پريــشان به تـن سـوزان و گريـان برسـر خـاك پس از غسل و كفـن در خـاكش آرنـد نهنــد آنجــا كــه باشــد حكــم و تقــدير

ــ ــه تنهـ ــد بـ ــاكش گذارنـ ا در دل خـــاز ــاكش بـ ــادز خـ ــد ناشـ پس گردنـ

ــارديوار ــد چـ ــشم و بينـ ــشايد چـ گـــت ــا اس ــزل ز عقب ــاولين من ــد ك بدن

د از غيـــر انـــسان خاليـــق بـــشنون

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 42: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

43ــاپي ــا آيـــــد پيـــ ــراك نعلهـــ شـــ

ــد دو شــخص خــوب ــه مانن رخــسار ب ميــــان قبــــر اورا خــــوش نــــشانندــد ــود بمويـ ــر برخـ ــرگ اگـ ز درد مـــان اســت ــردو جه ــالق ه ــم خ ــه رب كــام اســت ــرآن ام ــه و ق ــه قبل چــو كعبــد ــرادر مؤمناننــ ــن بــ ــرا در ديــ مــ

دقت عبـدي «: خطاب آيـد ز حـق صـ« ــد ا ــي اندازن ــورش فرش ــه گ ــورب ز ن

عروســــانه بخواباننــــدش از نــــاز بـــسازندز اعمـــالش يكـــي صـــورت

ــرو ــت س ــه قام ــاه و ب ــه رخ م قامتبــن ــبز و روش ــراخ و س ــرش ف ــود قب ب

وزد بـــاد بـــر او دايـــم ز جنـــت مـــيــت ــان روح و راحـ ــدر ميـ ــود انـ بـ

نكيـــر و منكـــر آينـــد بـــر ســـر وي كه از جـان مـرده بـا ايـشان شـود يـار

بــاز خواننــد» مــن ربــك و مــا ديــن«ز جـــواب خـــوب و زيباشـــان بگويـــدــت ــران اســ ــاتم پيغمبــ ــيم خــ نبــ نصيب از ديـن و اسـالمم تمـام اسـت ــد ــي ندانن ــن راه ــز اي ــريعت را ج ش

ــك ــو را در نيـ ــسنديدم تـ ــدي پـ عهـــاس ــهلب ــور حل ــون ح ــند چ اش پوش

كننــد از روضــه يــك روزن بــر او بــازــد ــان نوازنـ ــواني جـ ــد جـ ــه ماننـ كـــت ــا قيامـ ــديمش تـ ــار و نـ ــود يـ بـ

بخش و خرم چـون سـبزه گلـشن فرح وي انــدر قبــر باشــد خــرم و شــاد

ــه قبــري، روضــه ئــي باشــد ز جنــت ن

گويد شقاوت اهل صفت درــر صــالح اســت كــسي ك اعمــال او غي

تـــن پـــرورده باشـــدخـــالف شـــرع آزرده كــــردهخــــدا را از خــــودش

بـــه خـــتمش كـــار نـــامحمود باشـــد

ــ ــت حقيق ــالح اس ــر ف ــار او غي ت ك خطــــا و معــــصيتها كــــرده باشــــد

توبــه مــرده نــه كــرده توبــه و بــي ــد ــردود باش ــاتمش م ــبقت خ ــه س ب

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 43: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

44ــشري«درآيــد بانــگ بــه گوشــش» ال ب

دلــش در وحــشت و در حــسرت افتــد نفـــس انـــدر عـــروق و پـــي گريـــزد

ســان بركــشد از جــسم او جــان بــه آنــديدش ــان ش ــد ج ــرون آورن ــو بي چ

ــه ــران جام ــند ز قط ــار واش پوش از نــدآســمان چــو در هفــت ــويش ببوين ب

ــد ــاكش آرن ــدر خ ــو ان ــذا چ ــي ه عل كــار چــو بگــشا دوچــشم آن معــصيت

ــي ــك و ريب ــي ش ــان ب ــد آن زم بدانــان آن ــد آن ز جـ ــره زنـ دم يكـــي نعـ

ــون ــرش چ ــر و منك ــد نكي ــر آين برس رخـسار نـاخوب سياه و زشـت و بـس

ــته ــي برگذشــ ــاال ز بينــ ــب بــ لــ بــه دســت هريكــي يــك گــرز ســنگين

ترســـدچنـــان از هيبـــت ايـــشان ب »مـن ربـك و مـا ديـن؟ «: به او گوينـد

ــد ــا«: بگويـ ــشان » انتمـ ــرس ايـ از تـــت ــا دس ــاي ت ــدم از پ ــرقش از ق ز ف

زنـــد بيچـــاره از جـــاننعـــرهيكـــي ــردد ــسته گ ــم ب ــضاش در ه ــر اع دگ

گريــزد حــالي از تــن عقــل و هوشــش تــنش حــالي بــه حــالي ســكرت افتــد ــتيزد ــه برسـ ــه كينـ ــابض بـ وز او قـــوان ــده حي ــه جلــدي بركــشند از زن ك بگنــــدد عــــالم از بــــوي پليــــدش

مـــردار بـــسي بـــدتر زبـــود بـــويشــه ــك جمل ــد«مالئ ــئس العب ــد» ب گوين

ــپارند ــاريكش س ــگ و ت ــور تن ــه گ ب بـــه گـــرد خـــويش بينـــد چـــارديوار كــه آن دنيــا نباشــد، هــست عقبــي خاليـــق بـــشنوند از غيـــر انـــسان ــد ــر نماين ــب منك ــشم او عج ــه چ بــدگفتار ــتن تن ــه گف ــه چــشم ازرق، ب بــشته ــينه ه ــه روي س ــرين ب ــب زي ل

ــوه از هيبــت او ــه ك گــشته غمگــينكــرزد ــرزان چــون بل ــاد ل ــد از ب چــو بي جـــواب بـــد بگويـــد زار و غمگـــينــان ــك برج ــك پت ــي ي ــدش هريك زننــست ــدة پ ــود ريزي ــستر ش ــو خاك چ خاليـــق بـــشنوند از غيـــر انـــسان جسد بـا جـان بـه هـم پيوسـته گـردد

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 44: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

45ــاز ــسم او ب ــدر ج ــد ان ــان آي ــر ج دگ

تنــــدگفتاردو زشــــترويهمــــان ــردد ــت الل گــ ــانش از سياســ زبــ جــواب حــق ندانــد گفــت گمــراه

ــذبت عبــدي«: ز حــقآيــد طــاب خ »كــه ــران جام ــاخوش ز قط ــند ن اش پوش

ز دوزخ روزنـــي بـــر وي گـــشايند ــشارند ــدانش فـ ــور چنـ ــي گـ ز تنگـ كريه الوجه شخصي زشـت و نـاخوش كه باشـد گـوش او كـر چـشم او كـور ــرانش ــك گـ ــد ازآن پتـ ــي بدهنـ يكـــان و آه و آوخ ــارش فغــ ــود كــ بــ تــــنش درحــــال چنــــداني برآيــــد

ــدة راز ــالق داننــ ــم خــ ــه حكــ بــــد ــه او گوين ــك «: ب بــن ر ــار» م دگرب

ــرد ــدحال گ ــاجز و ب ــت ع ــه غاي دبــود ــه خ ــه آه آهدرپيچــد وب ــد ك گوي

ــر از مــن خــدائي مــي ــسندي كــه غي پــ ــرش فرش ــه قب ــش يب ــد از آت اندازن

ــه ــذاب گون ــد ع ــر وي نماين ــون ب گــد ــو در گذارنـ ــو را ز پهلـ ــه پهلـ كـ ز اعمـــالش پديـــد آرنـــد پـــر غـــش بــه بــالينش نــشانند انــدر آن گــور

ــي ــذاب بـ ــد عـ ــه بنمايـ ــرانش كـ كـــاهي ز دوزخ ــود چـ ــر او بـ ــه قبـ كـ

ــد كــه دن ــادش آي ــا همچــو خــوابي ي ي

هركس از آخرت حساب در كسي كاو زندة با جـسم و جـان اسـت اگر صـد جـاه و صـد تمكيـنش باشـد

ن قـــدرت نـــداردنـــا وگـــر بـــر نـــيمــال م بـــود بـــا ورع و عابـــدوگـــر عـ

به چندين قـرن اگـر صـاحبقران اسـت ــا ــال دنيــ ــردد از اعمــ ــده گــ بريــ

جهـان اسـت صـد ملـك اگر مالك بـه بـــه دنيـــا دولـــت ســـنگينش باشـــد

ــيم ــس ن ــر ك ــدارد ب ــت ن ــو حرم جــد ــر و زاه ــا فق ــود ب ــارك ب ــر ت وگ چو مـرگ آيـد بـر او آخرزمـان اسـت ز خيــــر و شــــر، اال از ســــه اشــــيا

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 45: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

46 يكــي خيــري كــه جــاري كــرده باشــد

ل و خـان كـه هـردم انبـ چو آب ار و پـ ازآن تــا ميرســد بــر خلــق راحــت دوم اورا بـــــود فرزنـــــد نيكـــــو

خوانـــدب يـــا قـــرآندهـــد صـــدقات ــان ــه خلق ــوزد ب ــه آم ــي ك ــوم علم س

بيابـــد علـــم اوكـــسي ســـودي ز ــد ــرده باش ــصبي ك ــي و غ ــر ظلم وگــيابي ــون آس ــا چ ــوه ي ــاغ و مي ــو ب چ

بــرو خيــري بكــن تــا وقــت داري

دم رســانيبــه هــر راحــت كــه بــر مــر

كــه درآن كــار ســعيي بــرده باشــد ــالم ــق ع ــر خل ــد ب ــت رس ازآن راح

ــر وي ــود در قبـ ــ بـ ــترا مـ زد طاعـــرزش او ــدا آمـ ــد از خـ ــه خواهـ كـــاند ــه روح او رسـ ــزدش بـ ــدا مـ خـــرآن ــاري و قـ ــاطي و نجـ ــو خيـ چـ

ــيمش ــزد تعلـ ــرش مـ ــه قبـ ــدبـ بيابـــد ــورده باش ــردم خ ــال م ــاحق م ــه ن ب بــــود بــــر روح او هــــردم عــــذابي

ــاري ــان بـ ــد منـ ــت دهـ ــه پاداشـ كـــاوداني ــزد جــ ــود و مــ ــابي ســ بيــ

آخرزمان صفت در

افـــالك دوارچـــو دور آرد بـــه ســـر دم در دمــد صـــور ســرافيل انـــدر آن

از نـــسل آدمزنـــده كـــس نمانـــد ــتوران ــفندان و ســ ــاو و گوســ ز گــ

زاد ز حيـــــواني كـــــه دارد آدمـــــي پــري و ديــو و جــن و انــس و حيــوانــماوات ــك در سـ ــرگ ماليـ ــد مـ فتـ

شــــود آخرزمــــان آنگــــه پديــــدارــور ــما و ارض مقهـ ــق سـ ــود خلـ شـ

اطـــراف جهـــان در كـــل عـــالمبـــه ز مــار و مــاهي و مرغــان و مــوران بـــرآرد مـــرگ ازآنهـــا جملـــه بنيـــاد

ــد يـــك ــشان نمانـ ــده از ايـ تنـــي زنـــات وز ــور جن ــر ح ــد ب ــره رس آن به

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 46: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

47ــار نمانــــــد زنــــــده اال رب قهــــــسان ــات و ان ــوت مخلوق ــات و م حي

ــا ــدگان خ ــين از زن ــلزم ــال لي چه ســا در وقــــت بــــارد همــــين بارانهــــاريز ــوي و كــ رود آب روان در جــ

پــــس مــــدتي بــــاران نيايــــد وزآن

خداونــــدي و ملــــك اورا ســــزاوارــيش ــود پـ ــسان بـ ــديش يكـ خداونـ

ــك ــه ي ــادان ب ــور و آب ــود معم ــال ب حــرآرد ــوه بــ ــبزه و ميــ ــد ســ برويــــر ــستان و دهليـ ــم سرابـ ــود محكـ بـــد ــوه نيايــ ــبزه و ميــ ــد ســ نرويــ

ــو ــا راچ ــران دني ــه وي ــد هم ــاككن پ

يكـــي هفتـــه چهـــان پـــردود گـــرددــان همچــون شــب ــرددجه ديجــور گ

روز پــس از دود و دخــان باشــد چهــلــين را ــد زمـ ــبش بجنبانـ ــي جنـ يكـ ز مشرق تا به مغرب از چپ و راسـت جهــان هــامون شــود از قــاف تــا قــاف زمـين گــردد برابــر چـون كــف دســت

ــالك ــرخ افـ ــان و چـ ــد جهـ خداونـ مـــه و خورشـــيد دود انـــدود گـــردد

ــي ــمان بـ ــين و آسـ ــردد زمـ ــور گـ نـــ ــور گيت ــه ن ــن ب ــان روش ــروز يجه اف

كــه ريــزه ريــزه ســازد خــافقين را فروريزد هـرآن چيـزي كـه برپـا اسـت

نمانـــد هـــيچ اطـــراف دره و تپـــهــ ــست ه ن ــه پ ــاال و ن ــدر او ب ــد ان باش

گويد خاليق بعث كيفيت و صفت درــشنو ــون ب ــارچــه ســانكن ــود جب معب

ســـر هفـــت آســـمان بـــاالي كيـــوانــده ــا آفريـ ــا اســـت آنجـ ــي دريـ يكـ

نــازنين اســت آب حيــاتاش همــه

زنــــده گردانــــد دگربــــاربــــشر را يكــي دريــا اســت نــامش بحــر حيــوان هنــــوز از آب آن كــــس ناچــــشيده

آن پانـصد سـنين اسـت ز سر تـا قعـر

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 47: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

48 بــــز كــــوهي ميــــانش آفريــــده ــر ــد امـ ــدر رسـ ــالمين انـ ز رب العـــوان ــر آن آب حيـ ــار ابـ ــد در بـ كنـ كـــشد در روي عـــالم ابـــر در حـــالــه هــم چنــدان نياســايد ز مــدرار ك

ــاز ــوهي كـ ــهز كـ ــدهمـ ــاالتر آيـ بـ جهــان از آب حيــوان همچــون طاســي

ــه آن آب ــاك تـ ــزد پـ ــر ايـ ــه امـ بـــا ــيدة مـــ ــب پوســـ ــار قالـــ غبـــ چه جاي مـا كـه عـضو جملـه حيـوان

ــدهذره ذرهز ــضاي رميــــــ اعــــــ ز هر جسمي كه بودش جسم و جـاني ــوش ــن و ه ــان و ت ــالق ج ــداي خ خــالم ــتم عــ ــا خــ ــين تــ ز روز اولــ اگــر صــد تــن بــه روزي مــرده باشــندــد ــده باش ــم ريزي ــه ه ــسدهاشان ب جــان ــم جداشـ ــان از هـ ــد چنـ بفرمايـ

يك بـه هـم راسـت جسدها را كند يك رت خــود رب اربــاب بــه امــر قــد

آب دريـــا نارســـيده شبـــه زانـــو ــر ــود اب ــر ش ــمان حاض ــدر آس ــه ان كــاران ــالم ببــ ــه در عــ ــد كــ بفرمايــ

ــين ــارد در زم چهــل ســالپــس زآنببــ ــي در زنـ ــه مرغـ ــاركـ د در آب منقـ آيـــدگـــز برتـــر بـــر او آب از چهـــل

ــي ــام پاسـ ــذرد زايـ ــا بگـ ــين تـ چنـ زمـين خـاك بـر چهـل گـز پديد آيـد

ــد ــردد ان ــته گ ــم پيوس ــه ه ــاب ر آنج بـــه هـــم پيونـــدد انـــدر آب حيـــوان جــــسدها گــــردد از نــــو آفريــــده حيـــاتي يافـــت در عـــالم زمـــاني

فرامــــوشيكــــي پــــشه نگردانــــد جـــسدها را كنـــد پيوســـته بـــا هـــم

بـه گـوري كـرده باشـند جاشان يكبه ــد ــيده باشــ ــدگر پوســ ــان يكــ ميــ

هاشـــان ذرهكـــه آميختـــه نگـــردد نياميزد بـه هـم خـاك چـپ و راسـت بخوابانــــــد جــــــسدها را درآن آب

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 48: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

49

السالم عليه جبرئيل گردانيدن زنده عالم از آب كردن نيست و

چنين نقـل اسـت از صـاحب شـفاعت ــان ــالق جــ ــداي خــ ــده خــ پرورنــ

ــانز حـــق آيـــد بـــه جبرائيـــل فرمـــاب ــه صــد ت ــل آنگــه ب ــد جبرئي درآيال جهـان اسـت همان گـاوي كـه حمـ چـــو گـــاو آن آب از لـــب بگذرانـــد بــه خــود پيمايــد آب جملــه دريــا ــر آب ــاهش سـ ــا برجگرگـ ــد تـ رسـ

ــدر آن رود ــضرت ان ــه ح ــد ب دم گوي

كــه چــون انــدر رســد هنگــام ســاعت در حـــال زنـــده جبريـــل را كنـــد

ــس ــالم ني ــه آب از روي ع ــردانك ت گ گــــشايد در دهــــان گــــاو آن آب كــه عــالم برســر كوهــان آن اســت ــره نمانـــد ــالم يكـــي قطـ كـــه در عـــا ــالم مهيـ كـــه امـــروز اســـت در عـ

الجملــه ســيراب نگــردد گــاو ازآن فــيــردم ــست ك ــالم ني ــه آب از روي ع ك

سلم و عليه اهللا صلي سروركائنات گردانيدن زنده

پرورنـــده خـــالق جـــان بـــه امـــر ــه پـــس آن ــان گـ ــد فرمـ داداردر رسـ

ــده ــراوان وع ــت ف ــست از كرام ــا ه هــاج كرامــــت ــه و تــ ــراق و حلــ بــــشانيد ــد وانـ ــدش ز مرقـ ــه تمجيـ بـــد ــزازش بياري ــاز و اع ــدين ن ــه چن ب

زنـــده گردنـــدماليـــك جملگـــي ــه ــدك ــواب احم ــد از خ ــداررا كني بي

ميـــــان مـــــا و ســـــاالر قيامـــــتــ ــت بريــ ــاالر قيامــ ــر ســ د از بهــ

ــشانيد ــب برن ــه مرك ــيمش ب ــه تعظ بــد ــاية عرشـــش بداريـ ــر سـ ــه زيـ بـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 49: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

50ــد ــر يابن ماليــك چــون ز حــضرت ام

پـــاي تنـــد دلكـــش بـــراق بـــرق ــوش ــد گـ ــمازز مرواريـ ــا سـ كهربـ

گــوهرچــشمان ز و يــالشز عنبــر ــور، و تــگ ــارلگــامش ن دروقــت رفت

ــت ــاجي از كرامـ ــض تـ ــور محـ ز نـــتانند ــا را سـ ــه اينهـ ــت جملـ ز جنـ بــه تعظــيم و بــه حرمــت صــاحب راز

ــه ــدب ــه تمجي ــه تكريمــي ك ــ و ب ددانــذنبين چــون الم ــدشــفيع گــوشواكن

گــشايد چــشم و ســر بــردارد از خــاك كيــف احــوال؟ «: ز جبرائيــل پرســد

ــارش ــا از افتخـ ــد دســـت و پـ ببوسـ ظـــيم و تمكـــينجـــواب ســـيد از تع

ــد ــان در انتظارنــ بهــــشت و حوريــــد ــن نمــي: بگوي ــن م ــورا زاي پرســم ت

ــد ــه كردن ــي چ ــت عاص ــا ام ــو ب بگــايش ــل اول ثنـــ ــد جبرئيـــ بگويـــــاالر ــابق و س ــوئي س ــت ت ــر ام ــه ب ك لبــــاس و حلــــه و تــــاج كرامــــت بــه اعــزازش بــه مركــب برنــشانند

ــوي ــه سـ ــد بـ ــيد مرقـ ــتابندسـ شـ كه گـاه پويـه وهـم از وي شـود غـش ــشمش دم ــدان و از ابريـــ ز در دنـــ

ــن ــ ز زر زي ــنش چ ــر ش، ت ــؤ ت ون لؤلــدبار ــه ص ــتر ب ــگ خوش ــم تيزت ز وه لباســـش حلـــه از رحمـــت تمامـــت بــــه رأس روضــــة ســــيد رســــانند

بــــالين ســــرش بــــردارد آوازبــــهـ به دصد عـزت بـه صـد نـامش بخوان

ــاكيزه ــن پـ ــد در تـ ــوش درآيـ اش هـ رســيده جــان پــاكش در تــن پــاك

»حـال؟ باخود چيست اين بگو با من كه ــارش ــد غبـ ــاك گردانـ ــره پـ ز چهـ

صــبح روز محــشر اســت ايــن: بگويــد نثــارت لعــل و در در دســت دارنــد ــين ــست غمگ ــت ه ــر ام ــم از به دل

ــت ــه جن ــان و ب ــد؟ ش ــا دوزخ ببردن يــوابش ــد ج ــا گوي ــد و ثن ــس از حم پ شــوند ايــشان همــه بعــد از تــو بيــدار ــت ــدر قيامــ ــر صــ ــانند بــ بپوشــــانند ــاية عرشـــش رسـ ــر سـ ــه زيـ بـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 50: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

51 در آن وقت خوش و سـعد و همـايون ماليـــك بانـــگ و صـــلواتي برآرنـــد

ــان بـــي ــالق منـ ــر خـ ــه امـ ــون بـ چـــواي اح ــد لــ ــاي دارنــ ــدي برپــ مــ

را دوم صور السالم عليه اسرافيل دميدن

دم در دمــد صـــور ســرافيل انـــدر آن ــدازد ــس گ ــمان چــون م ــت آس ز هيب بريـــزد زآســــمان اختــــر ز انــــدوه زمـــين و آســـمان جملـــه بـــرد بـــاد صفت از صور بشنو، هفت شاخ اسـت

بنهفتـــه جانهـــا آن قنـــديل كـــه در هــا روان گردنــد جانهــا ســوي تــن

ــر ــه امـ ــالم بـ ــردو عـ ــار هـ كردگـ بــه هــر جــسمي كــه جــاني انــدر آيــدــي ــزد خروش ــان خي ــگ و فغ از آن بانــاني ــزد فغـ ــول برخيـ ــگ و هـ ز بانـ

ــشر ــه ارض مح ــس آنگ ــسترانندپ گ عـــاجز و حيـــران و گريـــانخاليـــق

هــوششــده از دل شــده،ز تــن نيــرو ــد ــا نداننـ ــر از پاهـ ــردان سـ زن و مـ

به خورشـيد دوربود يك ميل از ايشان ــا ــه ز خ ــيچ پاي ــق از ه ــام خل ص و ع

ــور ــگ ص ــا ز بان ــود جانه ــشورش منــازد ــاره س ــت پ ــيم و هيب ــين را ب زمــوه ــود ك ــران ش ــوا پ ــه در ه ــو پنب چ وزآن هــــردو نمانــــد هــــيچ بنيــــاد سر هـر شـاخ چـون دنيـا فـراخ اسـت چــو بــاران زآن بــرون آيــد روانهــا

ــدن بپ ــا بــ ــد در دم بــ ــا يوندنــ هــــده ــود زنـ ــق در دم شـ ــر خلـ سراسـ

ــد ــاني برآيـــ ــانگي و افغـــ ازآن بـــــي ــزع و جوش ــق ف ــدر خالي ــد ان فتــاني ــالي جه ــد ح ــم زن ــدر ه ــه ان ك خاليــق را بــه ســوي حــشر راننــد به لب عطشان به تن جوعـان و عريـان ــوش ــود را فرام ــودي خ ــد از بيخ كنن كـــه از هـــامون بـــر از دريـــا نداننـــد

ــي ســايهنباشــد ــهئ ــه ســرو ن ــدو ن بيــايه ــد سـ ــايه نباشـ ــه سـ ــي اال سـ ئـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 51: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

52 يكــي زآن ســاية عــرش خــداي اســتــسان ــدقات و اح ــاية ص ــوم زآن س س كشند اندر قيامت صف صـد و بيـست

ــشتاد ــه هـ ــد بـ ــصطفا انـ ــان مـ امتـــم ــه حك ــادل ب ــق ع ــشرح روز مح

قد و قامـت هم در طول و عرض و به بهشت از راست، وز چپ دوزخ و نـار

ــته روح ــت فرش ــشت اس ــامي در به نــدازدنشــــس ته در بهــــشت و زر گــ

اســتدژخــميكــي ديگــر كــه نــام او پـــي آهـــن گـــدازد بـــه نشـــسته پـــي

دوم ســـاية لـــواي مـــصطفاي اســـت كــه بــي منــت دهــد انــسان بــه انــسان

سال هرصف را درازي است كه پانصد ن ديگــر انبيــا انـــد چهــل صــف زآ

جملــــة صــــفها برابــــر بباشــــد قيامــــتجملــــه مــــردم دربرابــــر

ــار ــاال، عـــرش جبـ ــردو، بـ ــان هـ ميـ مت سرشته اسـت ز محض نور وز رح

ــه ــر كـ ــان بهـ ــ مؤمنـ ــور بـ سازدزيـ اسـت رو و پـر ز خـشم سياه و زشـت

ــازد ــر سـ ــافران زنجيـ ــر كـ ــه بهـ كـ

كفار جهت دوزخ گردانيدن حاضرــه دوزخ را بياريـــد خطـــاب آيـــد كـ موكـــل بـــر ســـقر چنـــدين فرشـــته كه هـر يـك را از ايـشان از سـر دوش

ــة ــه زبانيـــ ــر زبانـــ ــل بـــ موكـــــست ــتبر و چ ــدس ــاالك و هنرمن و چ

بـــر ايـــشان آنچـــه فرماينـــد فرمـــان همـــه گوينــــدة تــــسبيح و تكبيــــر جهـــنم را بـــه ســـوي محـــشر آرنـــد

عــــذاب كــــافر و فاســــق بداريــــد از سياستــــشان سرشــــتهزخــــشم و

ــوش ــة گ ــا نرم ــنين ت ــصد س ــود پان ب ــپ ــون اس ــقر چ ــه س ــشان تازيان و اي

ز فرمـــان خـــدا عاصـــي نگردنـــد ــان ــد فرم ــاي آرن ــه ج ــاالكي ب ــه چ بــر ــه زنجيـ ــد دوزخ را بـ ــشان آرنـ كـــر سياســــت بازدارنــــد ــه زنجيــ بــ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 52: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

53ــق ــود را موافــ ــة خــ ــد طعمــ ببينــ چنـــان از خـــشم و از غيـــرت بغـــرد

ــه ــر «هم ــن المف ــان » اي ــان و گري گوي يكـــي در صـــد شـــود فـــزع قيامـــتــق دشــوار ــر خل ــدان شــود ب ــزع چن ف

زنهـــارز بهـــر خـــود همـــه گوينـــد رسـلين اسـت كه خـتم الم احمدبه جز

كــــه گويــــد امتــــانم را ببخــــشاي

ــشيده ــر دوزخ كـ ــدر سـ ــراط انـ صـ ز مــو بــاريكتر بــران چــو شمــشير بــه پــاي پــل معلــق كــرده ميــزان ــد ــصيت در وي بگنجنـ ــواب و معـ ثـ

ز عاصــــي و ز كــــافر وز منــــافق ــدرد ــردم بـ ــره از مـ ــه زور و زهـ كـــرزان ــاد ل ــي از ب ــد و ن ــاخ بي ــو ش چــدامت ــذرد آه نـــ ــردون بگـــ ز گـــ

نبيـــا خواهنـــد زنهـــاركـــه از حـــق اــار ــن الن ــسي م ــي نف ــارب نجن ــه ي ك

ــذنبين اســتركــه در محــش الم ــفيع ش عــــذاب دوزخ ايــــشان را مفرمــــاي

ــون ــوار چـ ــده ره دشـ ــس نديـ آن كـ

ــر ــشش زي ــهمناك و آت ــت س ــه غاي بــا ــهز مــشرق ت ــه مــشرق كف ئــي زآن ب ذره ميــــزان بــــسنجندبــــه مثقــــال

فجار و ابرار درصفت

ــه م ــردم از دو حــشرب ــته م ــنددس باش ز قـــرآن نـــام ايـــشان گـــشته اظهـــارــرار را رخ همچــو مــاه اســت صــف اب

ــان ــرق ميـ ــم فـ ــاجران هـ ــدفـ باشـ كه فاسق گرچه جـرم و معـصيت كـرد

ــقر ــد از ســ ــادفرببينــ ــردارپــ كــ

ــه ــسته ك ــا عمــل واب ــك ب ــندهري باشــار ــام فجـ ــر نـ ــرار و ديگـ ــي ابـ يكـــت ــياه اس ــره س ــار را چه ــف فج ص

فــرق باشــدكــه فــسق وكفــر بــا هــمــز ــه ايـ ــاوردبـ ــان بيـ ــد ايمـ د بگرويـ

ــار ــاودان در دوزخ و نــ ــد جــ نمانــ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 53: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

54ــه از اهــل نجــات اســت ــافر ن ــي ك ولــش ــف آتــ ــاب و تــ ــاب آفتــ ز تــــران ــير غ ــان ش ــه س ــب دوزخ ب ز چ

ــوردرآيـــــد نامـــــة ن يكـــــان منـــ ز نامــــه خــــرم و دلــــشاد گردنــــدــشنود ــت خ ــشان اس ــرد اي ــدا از ك خــد ــاز گردن ــرم ب ــويش خ ــل خ ــر اه بــق ــافر و فاســ ــة كــ ــد نامــ درآيــ

ــشان ســخت ــر اي ــت ب ــردد قيام ــر گ تــد ــه از دســت چــپ آي ــه فاســق نام ب ولـــي كـــافر برآيـــد از پـــس پـــشتــاد ــال و فري ــگ واوي ــسرت بان ــه ح بــي ــرم و معاصـ ــد و جـ ــردار بـ ز كـ

مژگــان خــون فروريــزد بــه رخــسارز گـــاه آرنـــد آنجاشـــان بـــه دعـــوي از

هـــايش بــود همـــراه هــركس كـــرده نمـــاز و روزه و صـــدقات و احـــسان

ــدي ــد ب ــسان روانن ــس ان ــم پ ــا ه ه

ــت ــات اس ــار م ــد در ن ــدر اب ــد ان ابــشوش ــا م ــان و خاطره ــين جوش زمــران ــه پـ ــد نامـ ــر آيـ ــاالي سـ ز بـــر ــبوي و معط ز دســت راســت، خوش ز انـــــدوه و ز غـــــم آزاد گردنـــــد شـــمار ســـهل و آسانـــشان كنـــد زود بـــه نـــاز و خرمـــي دمـــساز گردنـــد

ــره ــياه و تيـــ ــاموافقروي و ســـ نـــــدامت ــر آه نـــ ــد از جگـــ برآرنـــ

ــده را دلــــش ربايــــد و غــــصه انــ ئـي چـون قيـر در مـشت نهندش نامـه

ــاد ــين و ناشـ ــر غمگـ ــرآرد از جگـ بـــي ــشم عاص ــسي از چ ــون ب ــارد خ بب

ــه ــشم عاصــي گن ــاران، چ ــو ب ــار چ كــد ــود را بخوانن ــة خ ــك نام ــه هري ك

هـــايش چـــو صـــنعتكار بـــا پـــروردهــسان ــيش از ان ــا پ ــر آنج ــد حاض بياي

ــو ــد ت ــون كاروانن ــي چ ــوئي جملگ گ

گويد هركس احوال نمودار درــد ــه گروهنـ ــت سـ ــق در قيامـ زيـــر بـــار همچـــو كوهنـــدز هيبـــت خاليـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 54: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

55 پــــري و آدمــــي و ديــــو، هريــــك

حـــساب اهـــل بهـــشتند ماليـــك بـــيــي ــياطين ب ــد ش ــل نارن ــساب از اه ح

ــسابند ــل حــ ــي اهــ ــري و آدمــ پــــدر قيامــت از ســه روي اســت ــاه ان گن گنــاهي هــست كــĤن البتــه عفــو اســت

ــĤن از رو ــاهي هــست ك ي اصــرارگنــي مــشيه اهللا ــست كــĤن ف ــاهي ه گن

ــه ــو ازآن توبـ ــاه عفـ ــت گنـ ــار اسـ كـــد ا ــشير ار زنـ ــه شمـ ــتمكاربـ ورا سـ

ــردد ــوده گـ ــه آلـ ــدر گنـ ــسي كانـ كـــرد ــي برنگيــ ــرم و معاصــ دل از جــ

ــار ن ــود جبــ ــه او معبــ ــشايد بــ بخــ گنـــاهيكـــرده كـــسي كـــاو از خطـــا

ــده اورا ربب داداريامرزيــــــــــــــــدايش ــشايد خـ ــد ببخـ ــر خواهـ اگـ

ــك ــر مالي ــي ديگ ــه يك ــز آن هرس جــشتند ــي نگ ــدا عاص ــشان از خ ــه اي ك

ــل ــه از اه ــشان جمل ــه اي ــسارندك خــد ــاداش يابنـ ــل پـ ــدار عمـ ــه مقـ بـ حساب آنجا به باريكي چو مـوي اسـت ــه محــو اســت فرامــوش از دل و از نام گنهكــــار انــــدرآن باشــــد گرفتــــارــا اهللا ــذب او عفــ ــاء لعــ ــو شــ ولــ

ــه از ــت ك ــار اس ــشيمان روزگ ــرده پ ك نگــــردد در گنــــه داخــــل دگربــــار

ــق ــم غريــ ــود دائــ ــدبــ ــردة بــ كــــي ــصيان و بـ ــد عـ ــر كنـ ــه بميـ دتوبـ

جــــزاي وي دهــــد در دوزخ و نــــارــينه ــوز ســ ــرآورده ز ســ ــيبــ آهــ

ــار ــاه افتـــد دگربـ ــسيان در گنـ ــه نـ بـ وگرنـــه از ســـقر بدهـــد جـــزايش

قيامت داوري ديــــان نشــــسته داور بــــه بــــاال

جــا داوري حــقســخن حــق باشــد آن نباشــــد در ميــــان بــــاال و زيــــري

ــسته ــوه بــ ــا و رشــ در روي و ريــــر صــاحب حــق كنــد حــق رد حــق بــاهي و شـــيري ــرق روبـ ــد فـ نباشـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 55: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

56ــه مــوري كــرده مــاري اگــر جــوري ب نـــدا آيـــد بـــه حكـــم شـــاه عـــادل ــيش ــز و مـ ــفندان از بـ ــان گوسـ ميـ

سـر بـود يكي بـا شـاخ و ديگـر سـاده در آنجاشــان بــه محــشر حاضــر آرنــدــردد ــاده گـ ســـر باشـــاخ را ســـر سـ زنند ايـشان بـه همـديگر سـر خـويش

ــمار ــت را ش ــاه ار رعي ــر ش ــتاگ اس درســت اســت ايــن بــه اســناد روايــت

»مفلــس در ميــان امتــان كيــست؟«كــه آنكـه بـي سـيم و متـاع اسـت : بگفتندــا ــست : بگفت ــيم و درم ني ــه را س هرك

بگفتنــدش كــه يــا حــضرت تــو دانــي چنـــين فرمـــود ســـلطان رســـالت

آرنــدچــون مخلــوق را در محــشركــه ــرده باشــد ــال صــالح ك ــس اعم ــه ب ك

بـــسيارنمـــاز و روزه و حـــج كـــردهــد ــصمانش بياينـ ــه خـ ــد كـ ــدا آيـ نـ يكــي گويــد بــه مــن دشــنام دادي ــردي ــرض مــن بب ــه ع ــد ك يكــي گويــار ــردي و دينـ ــد زرم بـ ــي گويـ يكـ

ــشه ــر زد پ ــواري وگ ــل خ ــر پي ــي ب ئ ست باطـل كه حق حق است و باطل ه

ــويش ــر خ ــند از س ــرده باش ــي ك نزاعــود ــر ب ــه ضــرب ضــربتي شــاخي بت ب

شـــاخ را شـــاخي برآرنـــد ســـر بـــيــردد ــازه گـ ــشان تـ ــداوت در ميانـ عـ نماند ظلم كـس بـر كـس كـم و بـيش جـــزاي ظلـــم عنـــد اهللا نـــار اســـت

ــه ــدك ــت احم ــاران حكاي ــا ي ــرد ب ك زاين ميان چيـست؟ احمدببين مقصود

ــاع ا ــك فق ــاي ي ــاج به ــه محت ســتك نه محتاج است، اورا هـيچ غـم نيـست ــاني ــان جهــ ــاتر ز خلقــ ــه دانــ كــــدالت ــخ از روي عـ ــاران پاسـ ــه يـ بـ

حاضـــر آرنـــداز مـــسلمين رايكـــي ولـــــيكن خلـــــق را آزرده باشـــــد

ــتمكاربنـــدگان بـــر ولـــي بـــوده ســـد ــر وي نماينـ ــود بـ ــاي خـ تظلمهـــر مــن فتــادي چــو آتــش از غــضب ب غــــم ديــــن مــــسلماني نخــــوردي

ــد زدي بــ ــي گوي ــسيار يك ــو ب رمن ت

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 56: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

57ــو ــي ت ــن آويخت ــه م ــد ب ــي گوي يكــاهان ــاه پادشــ پــــس آنگــــه پادشــ

ــدي ــدار بـ ــه مقـ ــد بـ ــاش بفرمايـ هـــوم ــه مظل ــه ب ــسنات او جمل ــد ح ده ز مظلومـــان كنـــد آنگـــه گنـــه نقـــل

دش در دوزخ و نـــاربــه قهـــر انـــداز

عمـل خــواهي كــه مانـد بــر تــو ســالم ــسي ــرادر كـ ــازار اي بـ ــود ميـ از خـ

مــشو غــره بــه طاعــات و عبــادات عبــاداتي كــه از روي اصــول اســت

ــو ــي ت ــنم خــون ريخت ــاحق از ت ــه ن بــان ــد داد داد دادخواهــ ــه خواهــ كــ

ــان ــه مظلوم ــدب هــاش از نيكــوئي دهنــروم ــده مح ــر مان ــوم ديگ ــسي مظل ب نهــد بــر گــردن آن ظــالم از عــدل

ــش و ــس و دروي ــود وي مفل ــادارب ن

ــالم ــوش در رد مظــ ــا كــ ــه دنيــ بــــشر ــه مح ــس ب ــشوي مفل ــه مي وگرن

رد مافـات كـن به نيكـي كـوش و مـي ــت ــول اس ــادل قب ــالم رد و از ع ز ظ

قيامت حساب طول در

قيامــت را بــسي لبــث و درنــگ اســت ز قرآن واضح است و روشن اين حـال

ــ ــود پنجـ ــالش درازي ابـ ــزار سـ ه هـ درآن خلق از سياست مانـده مـدهوش ــرق ــك درآن غ ــل هري ــدار عم ــه مق ب

ــي ــال بـ ــت حـ ــشايد گفـ ــازان نـ نمـ عمنــــاف ولــــي حــــال بخيــــل بــــي

پيكـــر تـــنش گـــردد بـــزرگ و كـــوه

ــنگ اســت ــشتر از وزن س درنگــش بي هزار سال پنجاهكه يك روز است چون

ــازي ــه ب ــد ن ــري باش ــار سرس ــه ك ن ســان ديــگ در جــوش ريــزان بــه عــرق

و ديگـر پـاي تـا فـرق يكي تـا كعـب ــدازان ــش گ ــند در آت ــون باش ــه چ ك كـــه باشـــد بـــر زكـــات مـــال مـــانع بخواباننـــدش انـــدر دشـــت محـــشر

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 57: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

58ــفندان ــتران و گوســ ــاو و اشــ ز گــ

ــه ماليــك يــك ــمارند يــك ب شــان برش همـــه فربـــه چنـــان كانـــدر جهاننـــدــرور و ســركش ــه مغ ــوان هم ــود حي ب گهش بـر سـر رونـد و گـاه بـر پـشت ــد ــايش گدازنـ ــيم و زرهـ ــاني سـ زمـ چو مـوم آن سـيم و زرهـا نـرم گـردد ــدام ــرتاپاي انـــ ــدش داغ ســـ كننـــ

ــدر ــار انـ ــوز گرفتـ ــدامتآن سـ و نـ اگـر رحمـت كنـد رحمـان بـه حــالش ــت ــدوه و محن ــر وي آن ان ــرآيد ب س

گـــر بـــر حـــال او رحمـــت نيـــاردو كـــه اورا بـــر بـــه چـــاه دوزخ انـــداز

بــود ازآن شــادان و خنــدان كــه او مــيــه ــد ب ــر آرن ــا حاض ــدر آنج ــالي ان ح

ــد ــر براننـ ــي برسـ ــاعش جملگـ متـ هاشـــان مـــيخ آتـــش سراســـر ســـمبه

ــشت ــر پ ــاده ب ــان افت ــدر زيرش وي ان ســـازندبـــراي داغ كـــردن تختـــه

ــردد ــرم گ ــش گ ــو آت ــش همچ در آتــدنام ــوار و زار و ب ــور و خ ــود مقه ب چنـــين تـــا در رســـد شـــام قيامـــت ــمالش ــذاب آن گوشـ ــتم عـ ــود خـ بـ نماينـــــدش ره بـــــستان و جنـــــت بـــه دســـت مالـــك دوزخ ســـپارد

نـاز بـودش نعمـت و همين است آنكه

هركس خواندن نامه صفتدرــركس ــه ه ــال جمل ــت ح ــشايد گف ن

ــق نامـــ ــستاده خاليـ ــت ايـ ه دردسـ روز عمـــر انـــدر زمانـــه ز هـــر يـــك

ــار ــا چ ــست ب ــه بي ــه خزان درآن خانــن ــور و روش ــر پرن ــضي دگ وزآن بعــدفام ــبرنگ و ب ــر ش ــضي دگ وزآن بع

بـــس،ئـــي قيامـــت شـــمهنمـــودم از ــشاده ــده گـ ــون دل از ديـ ــه خـ همـــه ــش نام ــدر نق ــه ان ــك خان ــود ي ب وزآن بعــضي ســياه و تيــره چــون قــار فرحبخش و خرم چـون سـبزه گلـشن نــه در نــور و نــه در ظلمــت بــه اتمــام

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 58: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

59 شب و روزي است بيست وچارساعت درآن ســـاعت بـــود آن يـــك خزانـــه دو ده و چار اسـت يـك روز و شـبانه ــاهي ــسق و منـ ــاعت فـ ــود در سـ بـ

سـاعت گذشـته به ما هر يك چو يـك مـــان در زنــــدگاني نوشـــته كـــرده

ز كـــرده و گفتـــه و ديـــده و شـــنيدهــه ــه خام ــا ب ــل م ــول و فع ــر ق سراس

نـــور و تيـــره بـــه خـــط اســـود بـــيــاه و درآن روز ــال و درآن مـ در آن ســـي ــردي و گفت ــين ك ــه چن در آن لحظــران و ناشــاد شــوند از كــرد خــود حيــته ــه نوش ــن نام ــست اي ــا كي ــه برم ك

ــزرگ ــصيان بـ ــردهز عـ ــم ز خـ و هـــد ــه صــد حــسرت در آن زاري بمانن ب

درآن ســاعت كــه باشــد كــرده طاعــتــور و ز ــهپــر از ن ــد چــون خــور زبان ن

بـــود هـــر ســـاعتي يكچـــون خزانـــهــياهي ــات و سـ ــر ز ظلمـ ــه پـ خزانـ بـــود در نامـــه تـــاريخش نوشـــته ــاني ــران بم ــدر آن حي ــوعي كان ــه ن ب رقــــم باشــــد درآن نامــــه كــــشيدهــه ــطح نامــ ــان ســ ــته در ميــ نوشــــره ــم كبيـ ــغيره هـ ــم صـ ــته هـ نوشـ در آن شـــــهر معظـــــم نيمـــــة روز

ــستي ــتنشـ ــان غيبـ ــنفتي و بهتـ شـــه گو ــادهمــ ينــــد واويــــال و فريــ

كه بـر وي يـك سـخن ضـايع نگـشته ــي ــك بـ ــمرده يكايـ ــا شـ ــط برمـ غلـ

ــد ــه و زاري نداننـــ ــز نالـــ دوا جـــ

حريش عقرب درصفت يكـــي عقـــرب بـــرون آيـــد ز دوزخ ــيش ــود ب ــاال ب ــما ب ــا س ــش ت ز ارض همان عقرب كه نـام او حـريش اسـت بــرآرد از جگــر بــانگي بــه غيــرت

كـــه خلـــق از ديـــدنش گوينـــد آوخ ســما، هفــتم زمــين نــيش ســرش هفــتم

اسـت كه زهر بيحدش در دمـب نـيش فتد خوف و فـزع بـر خلـق و حيـرت

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 59: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

60ــل اورا ــد جبرئي ــواهي : بگوي ــه خ ؟چ

ــارك ــر يكــي ت ــارب خم ــالت و ش ص ــان ــاجوي زيـ ــارم آن جفـ ــار چهـ كـ

ــرا ــش مبــ ــرد از دانــ ــر آن مــ دگــــن رب دادار ــر مـ ــرده بـ ــت كـ حوالـ !كبــوتر بــين كــه چــون كنجــد بچينــد ــار ــدر دوزخ و ن ــود ان ــا خ ــان ب بردش

ــد ــاهي «: بگويـ ــس منـ ــل خمـ »فاعـــر ــي امـ ــات عاصـ ــانع زكـ ــوم مـ ســـاخوار ــان ســود رب ــدر جه ــود ان ــه ب ك

ــه ــال ك ــدر م ــود ان ــش ب ــاحرص دني كـــه ايـــشان را بـــرم در دوزخ و نـــار

ــه آن ــان ب ــد س ــفها بازچين ــان ز ص ش اســـير و نـــاتوان و زار و غمخـــوار

خودرادرحسابگاه تانما پيغمبران خواندن

ــ ــه چ ــد ب ــدا آي ــتن ل صــف در قيامــته ــان گذشــــ ــاي اديــــ پيمبرهــــ

ــك ــه هري ــد ك ــود را بخوانن ــت خ ام آرنــدرا حاضــرشــان پــس آنگــه نامــه

هريـــك امـــت را بخواننـــدهـــا نبـــيــد از معاصــي ــردار چــو گردن شــان خب

كه چندين جرم و عصيان كـرده باشـند ــار ــد زنه ــه خواهن ــود هم ز بخــت خ

تــان ديــن و امــت دعو بــه صــاحب كـــه درقـــرآن حكايتـــشان نبـــشته ــشان بــاز داننــد ــر و شــر عمل ز خي

هاشـان عرضـه دارنـد به حضرت كرده عملهاشــــان يكايــــك بــــاز داننــــد ز شــرم حــق شــوند از قــوم بيــزار ــند ــرده باش ــن ب ــق دي ــق رون ــه مطل كــار ــن الن ــسي م ــي نف ــارب نجن ــه ي ك

وسلم عليه اهللا محمدصلي امت نمودن سابح

ــت ــب اس ــق را حبي ــا خالي ــول م رســدا از ــرم داردســــرورخــ ــا شــ مــ

ــت ــب اس ــالق طبي ــتش خ ــه درد ام ب گنـــــاه مـــــا بـــــه روي او نيـــــارد

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 60: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

61 گنـــــاه مـــــا ز ســـــيد بازپوشـــــد حكــــيم آشــــكارا و نهــــان اســــت

اول تـــــا نهايـــــتگنـــــاه مـــــا ز ان حاضـر آرنـد مـ يك به به حضرت يك

ــستاده ــت ايـ ــه در دسـ ــق نامـ خاليـــو؟ ــستي ت ــان كي ــق ه ــد ز ح ــدا آي نــست ــه او كي ــد ك ــر از او دان ــدا بهت خ

ــده ــد بنــ ــم بگويــ ــدهام هــ زاده بنــــودم ــده بــ ــت بنــ ــام جهانــ در ايــــادت ــردي عبـ ــادقي، كـ ــد صـ بگويـــاه و فــالن روز فــالن ســال و فــالن مــستي ــه نش ــالن خان ــاعت ف ــالن س فــردي ــسته كـ ــا شايـ ــال نـ فـــالن افعـ

خـود خبـردار خـوان از چو باشد نامـه ــرده: بگويــــد ــسارم كــ ام، زآن شرمــ

علـــــــيم آشـــــــكارا و نهـــــــانيــد ــوش آي ــالق را خ ــده خ ــول بن ز ق

ــش ــضلش ببخـ ــاي فـ ــه رحمتهـ ايد بـــشويد ــي ب ــش كل ــرس از دل ــم و ت غ كــه بــودم در جهــان مــن بــا تــو ســتار حــساب و ســـهل و آســانش نمايـــد

ــد ــفاعتمان بكوشـ ــا در شـ ــه آن تـ بـ بــه فــضل و لطــف برمــا مهربــان اســت

ــد ــت ،بپوش ــا حكاي ــا م ــد ب ــود كن خــا شــمارند ــر م ــا ب ــول و فعــل م ــه ق كــاده ــه نهــ ــرده و گفتــ ــر در كــ نظــ چه كردي در جهان؟ چون زيـستي تـو؟ چه كرده در جهـان و حـال او چيـست

ــ ــاده پــ ــالح نهــ ــرا صــ ــام مــ در نــــرده ــادت كـ ــودم عبـ ــده بـ ــا زنـ ام تـ

ولي چون عمـرت از سـي شـد زيـادت ــروز ــاخ دل اف ــالن ك ــهر و ف ــالن ش ف

خانــــه بــــه روي خلــــق بــــستيدر خــالقم شــرمي نكــردي تز مــن كــ

كنــد بــر كــردة خــود حــالي اقــرار هالكـــم، عـــاجزم، عـــذري نـــدارم ــي ــو دان ــشي ت ــر بخ ــري وگ ــر گي اگ

ــت ب ــران و رحمــ ــشايددر غفــ رگــــتهاي عــــدلش ــر سياســ ــرد بــ نگيــ ز فــضل و لطــف خــود بــا بنــده گويــد

ــت ــستم ز رحم ــون ه ــار كن ــو غف برتــرآيد ــشمش سـ ــر چـ ــت زود بـ قيامـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 61: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

62ــار ــل فجـ ــع اهـ ــد ز جمـ ــر باشـ اگـــردم ــن نكــ ــاها مــ ــد پادشــ بگويــــردي ــه ك ــواه دارم ك ــد گ ــدا گوي خ

ــ ــاتبين كـــ ــقرا آوردرام الكـــ حـــــدم بگويـــد ــا مـــن كـــس نديـ خالقـ

ــردارم ــه كـ ــد بـ ــر باشـ ــوااگـ هي گـــد ــس او آرد خداونــ ــواه از نفــ گــــتهايش ــالي دس ــه ح ــد ب ــخن گوي ســدكار ــرد ب ــه غايــت م ــل گــردد ب خجــودم ــار بـ ــورا در كـ ــد مـــن تـ بگويـ مــن از بهــر تــو كــردم بــا حــق انكــار

ــار گــردد ز حــسرت چــشم او خــون ب

ــا يــك ــه چنــين ت يــك نامــه بخواننــد ب شــان بــه وزن آرنــد اعمــال پــس آنگــه

ــت ــران اس ــيكش گ ــة ن ــرآنكس كف هــدا آيــد كــه آن كــاو نيكبخــت اســت ن

ــزان ــد مي ــبك گردي ــاو را س ــسي ك كــدكار ــدبخت ب ــن ب ــه اي ــد ك ــدا آي ن

ســر پهــل صــراط آينــد ازآن پــس

ــار ــالق انك ــا خ ــود ب ــل خ ــد از فع كنــحت ــرام و س ــوردم ح ــن نخ ــز م هرگ

ــه شــوخي هــم ــا مــن ب ــردي مكــن ب نبــق ــد مطلـ ــه بدهنـ ــر گنـ ــواهي بـ گـــنيدم ــس شـ ــزد كـ ــه نـ ــه آوازي بـ نـ

ــدق و ــود صـ ــاهي بـ ــود تبـ در آن نبـــان ــر زبـ ــد مهـ ــانش را نهـ ــد زبـ بنـ

هـــايش دگـــر پاهـــا گـــواه كـــرده قهــر از بهــر اقــرار كنــد بــا جــسم

ــودم ــار ب ــن انك ــالق در اي ــا خ ــه ب كــرار ــويش اق ــاه خ ــر گن ــردي ب ــو ك ت ســـــزاوار عـــــذاب نـــــار گـــــردد

ــتانند ــشان ســ ــرده از ايــ ــرار كــ قــــوال ــال و اقــ ــال ذره افعــ ــه مثقــ بــ

ــل ــعادتمند و از اهـ ــتسـ ــان اسـ جنـ ســزاوار بهــشت و تــاج و تخــت اســت شــقي گرديــد و شــد چــون بيــد لــرزان ســـزاوار اســـت عـــذاب دوزخ و نـــار

گذشتن را ز كس فـرق اسـت تـا كـس

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 62: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

63 ز ابــــرار و ز اخيــــار و ز اشــــرار يكـــي زآن بگـــذرد در طرفـــه العـــين يكي چون برق و ديگرشخص چون باد چــو اســپ تيــزرو شخــصي بــه رفتــار

ــه ــر ب ــي ديگ ــرد يك ــان م ــ س ور رنج

ــسيار ــرق بـ ــشان فـ ــدر ميانـ ــود انـ بـ كـــه نبـــود در ميانـــشان هـــيچ مـــابين بــه آســان بگذرنــد و خــرم و شــاد

ــه ــر ب ــي ديگ ــوار يك ــب ره ــان اس ســاتو ــتن نـ ــه رفـ ــوربـ ان و زار و مقهـ

عليهم اهللا صلوات ازپيغمبران شفاعت خاليق نمودن درخواست

ــالم ــا فنــــــاي دور عــــ ز آدم تــــ خاليـــق جملـــه پـــيش آدم آينـــد ــفائي ــت ص ــو در خلق ــا آدم ت ــه ي ك بــه دســت خــود خــدايت آفريــده ــدا را ــت خ ــدم ني ــه ق ــضرت ن ــه ح بــفاعت ــستم اهــــل شــ بگويــــد نيــ

ــه ــوردم ب ــدم بخ ــا گن ــصيان و خط عــد و ــي بگوئي ــن معن ــوح اي ــا ن ــي ب ل

خاليـــق جملـــه پـــيش نـــوح آينـــد ــردم ــام كـ ــاي عـ ــن دعـ ــد مـ بگويـــد ــراهيم باشــ ــار ابــ ــفاعت كــ شــ

ــوح ــو از نـ ــد آنچـ ــراد دل نيابنـ مـــد ــراهيم آينــ ــيش ابــ ــق پــ خاليــ

ــد ــان: بگويــ ــل رب رحمــ اي خليــ

خاليــق جملــه در انــدوه و در غــم ز آدم جملــه ايــن خــواهش نماينــد ــائي ــا و اوليـــ ــر انبيـــ ــدر بـــ پـــــده ــت برگزيـ ــردو كونـ ــق هـ ز خلـــا را وز آن حــضرت شــفاعت خــواه مــا قناعـــت ــودم بـ ــه در جنـــت نبـ كـ

ــسار و روي ــضرت شرمــ زردم ز حــ شــفاعت خواســتن از نــوح جوئيــد

ــف ــد شـ ــواهش نماينـ اعت را از او خـــا شــما؟ خــود روي زردم چــه ســازم ب

ــيم باشــد ــي ب خليــل اســت او مگــر بــتابند د ــل اهللا شــ ــوي خليــ وان ســ

ســالم آرنــد از او خــواهش نماينــد ــان ــو درم ــا ت ــه درد م ــو ب ــدا را ش خ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 63: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

64 ز بهـــر مـــا شـــفاعت كـــن، خـــدا راــشويد ــت خــود ب رخ خــود را ز خجل

ــه در ــي ك ــن فروغ ــدارم م حــضرت نــت ــيم اس ــاي كل ــار موس ــفاعت ك شــوم يكـــسر ــا رونـــد آن قـ ــر موسـ بـــران ــاي عم ــوئي موس ــق ت ــول ح رس رســـــول بـــــا مجـــــال آبروئـــــي چو تـو بـا قـرب و بـا جـاه و مجـالي ــدارم ــه نـ ــين پايـ ــن چنـ ــد مـ بگويـ شــفاعت گــر كنــد، عيــساي مــريم ــدوه ــار انـ ــر بـ ــه زيـ ــده بـ فرومانـ

ــد ــه او گوينـ ــريم : بـ ــساي مـ اي عيـ نـــام اســـتتـــو را عيـــساي روح اهللا

ــن ــي ك ــا را مردم ــواه و م ــفاعت خ ش نيــست بــر مــن ايــن حوالــت: بگويــد

ــار آن ــست اال كـ ــفاعت نيـ ــس شـ كـــشوده اورا ــيش و پـــس بخـ ــاه پـ گنـــالم ــادات عــ ــيد ســ ــد ســ محمــــلين اســت رسالم ــار خــتم شــفاعت ك

شفاعت وي مخصوص شد حوض و به

از اين خوف و خطـر برهـان تـو مـا را ــد ــراهيم گويــ ــردم ابــ ــواب مــ جــ كـــه در حـــق بتـــان گفـــتم دروغـــي

ــخنگ ــت س ــيم اس ــد عظ ــا خداون و بــد ــر: بگوينـــ ــيم رب اكبـــ اي كلـــ

ــران ــواه و غف ــفاعت خ ــا ش ــر م ز بهــوئي ــستاخ گ ــا خــالق ســخن گ ــه ب ك ز بهـــر مـــا شـــفاعت خـــواه حـــالي

ــشته ــه شخــصي ك ــسارم ك ام زآن شرم يـم ايم و اواست چـون كه ما چون قطره

ــوه ــق انبـ ــد آن خلـ ــسا رونـ ــر عيـ بـ دمـت بـر هــر جراحـت هـست مــرهم

بخـش پوسـيده عظـام اسـت ندمت جا ــن ــي ك ــا را مرهم ــين و م جراحــت ب

ــنم ــا ك ــفاعت نت ــر ش ــت ب ــواه دالل خ وي نيـست ذنـب پـيش يـا پـس كه بر

ز جــــع مرســــلين بگريــــده او را ــرين اوالد آدم ــه هــــست او بهتــ كــــذنبين اســت الم ــفيع ــروز او ش ــه ام ك كـــسي ديگـــر نـــدارد اســـتطاعت

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 64: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

65ــد ــاه آينـ ــيش شـ ــاد پـ ــق شـ خاليـ

اي نبـــــي برگزيـــــده : بگوينـــــد ق را حبيبـــــي و مطيعـــــيتوخـــــال

ــالت ــتم رسـ ــد خـ ــو شـ ــزاوار تـ سـ اگرچـــــه پرگنـــــاه و شرمـــــساريم كه چـون خـواهي ز بهـر مـا شـفاعت ــد ــضل خداون ــد ف ــا رحمــت كن ــه م ب

ــت آرد ــشان رحمـ ــر ايـ ــيد بـ دل ســـل رسخطــاب آيــد كــه اي محبــوب م

تباهنـــدعـــصيانگنهكـــاران كـــه در شــفاعت كــن كــه رخــصت برتــو دادم

چـو بـاران شفاعت كن كه رحمـت هم ببخـــشم بـــر تـــو چنـــداني گنهكـــارــاد ــود ش ــيد ش ــق دل س ــضل ح ز ف ز ســــر بــــردارد او تــــاج كرامــــت

ــه ــان كـ ــد چنـ ــاني درآيـ ــام ربـ الهـــد ــدي بخوان ــجده تحمي ــدر س ــر ان س

ــد ــا خواه ــه ســجده در دع ــودزب معب بـــه حـــال امـــت مـــن رحمـــت آورــواه ــردار و درخ ــر ب ــه س ــد ك ــدا آي ن

ــشايند ــايش برگــ ــر ثنــ ــا بــ زبانهــــاج تـــ ــو تـ ــده تـ ــور ديـ اركي و نـ

ــفيعي ــت را شـــ ــاران امـــ گنهكـــــت ــزد حوال ــرد اي ــو ك ــر ت ــفاعت ب ش بـــه رحمتهـــاي حـــق اميـــدواريم بــدل گــردد گنـــاه مــا بــه طاعـــت

ــي ــد خالص ــصه و بن ــد از غ ــان ده م

در آيد پيـك حـضرت و رخـصت آرد ــضل ــو اف ــستي ت ــلين ه رســع م ز جم

ــر عفــوت شــفاعت مــي پناهنــد چــو بــو ــر تـ ــت بـ ــن مرتبـ ــشادمدر ايـ گـــرم ــر جــ ــزم ز بهــ ــاران فروريــ كــ

كــه فــضل و قــدرت مــا گــردد اظهــارــردد آزاد ــاطر او گـــ ــده خـــ ز انـــ نهــد ســر در ســجود از بهــر امــت ــا لـــب برگـــشايد بـــه تمجيـــد و ثنـ كـــه آن تحميـــد جـــز ســـيد ندانـــد ــصود ــيچ مق ــدارم ه ــت ن ــز ام ــه ج ك

ــرم ــشا جـ ــان را سراســـر ببخـ هاشـ كه مقـصود تـو شـد حاصـل ز درگـاه

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 65: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

66ــائر ــل كبـ ــو اهـ ــه تـ ــشيدم بـ ببخـ

آمرزگـــار از فـــضل و رحمـــتكنـــد ــار ــدان گنهكـ ــه او چنـ ــشايد بـ ببخـ بــه تحميــد و بــه ســجده چــار نوبــت بــه هــر ســجده كــه تحميــدي بخوانــد

كـره و اجبـار بـي كسي كاز صـدق دل

موافـــقبـــودهيقـــين در قـــول و دل ــريمش ــد كـــ ــشايد خداونـــ ببخـــــسيار ــث بـ ــه دارد لبـ ــت گرچـ قيامـ

او چو يـك فـرض نمـاز اسـت درنگــي ز ــر پرس ــاك اگ ــدت خ ــؤمن م م

ام در خـــاك ايـــام بگويـــد مانـــده

ــراوا ــائرن از فـــ ــغائر وز كبـــ صـــــت ــر امـ ــول از بهـ ــفاعت زاو قبـ شـــار ــرد اظهـ ــشايد كـ ــد آن نـ ــه حـ كـ كنـــد غفـــران طلـــب از بهـــر امـــت ــد ــي از دوزخ رهانــ ــراوان عاصــ فــ

ــار ــد يكب ــان توحي ــدر جه ــت ان بگف

ــوده ــافق نبــ ــول منــ ــول او قــ قــ كند ايمـن بـه كـل از خـوف و بـيمش ــار ــرار و اخيـ ــردم ابـ ــشم مـ ــه چـ بـ

ــيان دو ــر عاص ــي ب ــتول ر و دراز اســالك ــرن اف ــد ق ــود ص ــه ب ــر خفت اگ ز صبحي تا ضـحي يـا عـصر تـا شـام

ابرار به دربهشت گشادن

ــار ــر جب ــازن ام ــه خ ــالي ب ــد ح رس در رضـــوان بـــه رحمـــت برگـــشايند

ــضرت ــد ز ح ــاب آي ــا«: خط ادخلوه ســــر ســــادات و ســــاالر قيامــــت رود بـــا امـــت مـــنعم و درويـــش

ــا ــد از بيـ ــوم گرديـ ــين معلـ نشچنـ

بـــراركـــه بگـــشايد در جنـــت بـــه ا ــد ــت آين ــدر جن ــت ان ــل جن ــه اه كــا ــا كلوهــ ــت فيهــ ــل نعمــ »و كــ

ــت ــزاز و كرام ــاز و اع ــدين ن ــه چن بــيش ــا پـ ــا و اوليـ ــت زانبيـ ــه جنـ بـــانش ــر امتــ ــضي از فقيــ ــه بعــ كــ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 66: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

67 نماينـد سـبقت به فضل و لطـف حـق

ئـي هـست در اينجا بـا تـو مـا را نكتـه ــا فقيرنــــد ــه در دنيــ عزيزانــــي كــــال ــد س ــر ص ــستند در ده ــرفتم زي گ نه آخر عمر و مـال ايـن جهـان اسـت اگر عمر اسـت رويـش در زوال اسـت مـــــــشقتها ببايـــــــد آزمـــــــودنــمار اســت ــيش از ش ــان ب ــات جه اذي

ــت ــن نعم ــه اي ــبقب ــش دارس د درويــاني ــا بمـ ــال در دنيـ ــد سـ ــر صـ اگـــد در ملـــك جنـــت ــا ابـ ــيكن تـ ولـ كـسي را رفعـت و ملـك عظـيم اســت

ــوج ــد م ــا زن ــرار چــون در ي صــف ابــار ــد ز جبــ ــرين آيــ ــالم و آفــ ســــات ــاغ جن ــد از ب ــؤمن دهن ــر م ــه ه بــوه ــاد ميــ ــدر آن هفتــ ــا انــ ز طوبــــاد ــم هفت ــوه دارد طع ــك مي ــه هري ك هر آن طعمي كـه از آن كمتـرين اسـت

ــ ــي و ش ــه م ــرش روان ــسل زي ير و ع كه طعمش به ز صد گونه نبـات اسـت

ــد ــت آينـ ــشتر در جنـ ــشان پيـ وز ايـــت ــسته در دس ــة شاي ــن نكت ــر اي بگي بـــه چـــشم منعمـــان گويـــا حقيرنـــدــال ــاز و نعمــت و م ــه ن ــام دل ب ــه ك بــان اســت ــدر مي ــا ان ــا فن ــردو ب ــه ه ك وگر مال اسـت هـم عـين وبـال اسـت بــــه گــــاه كــــشتن و گــــاه درودن جهــان جانــا يقــين ناپايــدار اســت ــيش دارد ــت پ ــال جن ــصد س ــه پان ك

ــي در آن يـــك ــذراني روز بـ ــم نگـ غـ ســر مــوئي نخــواهي ديــد محنــت ــاز و نعــيم اســت ــا جاويــد در ن كــه ت

بــه جنــت در رســد هــردم يكــي فــوج

ــ ــرار ز ف ــار و اب ــه هــر اخي ضل حــق ب چو ارض سبع و چون سـبع سـماوات كه هر يك را بـود صـد رنـگ و شـيوه ــاد ــيش از ي ــرد طعم ــي را ب ــه طعم كــت ــرين اس ــا بهت ــهد دني ــير و ش ز شــه ــات جاودانـ ــويم زآن حيـ ــه گـ چـ

ــشك ــاتر از م ــسي بوي ــاتب اســتظب

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 67: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

68 رخــسار دو زوج از حــور عــين خــوب

كه هريـك حـور سـبعين حلـه پوشـد ــه ــد حلـ ــور بپوشـ ــدام آن حـ ــا انـ هـ

ــد ــشتي نماي ــر انگ ــشان گ ــي زاي يكــسيار ــد ازواج ب ــؤمن دهن ــر م ــه ه بــند ــتبرق بپوشـ ــندس اسـ ــاس سـ لبـ ز سيد ايـن حـديث انـدر ميـان اسـت

را نديــده كــس آن هــيچكــه چــشم ــة ــان وز خاص ــس ز مردم ــا خ ــام ت ع

ــوان و رحمـــت ــا و رؤيـــت رضـ لقـــت ــازنين اسـ ــصرهاي نـ ــؤ قـ ز لؤلـــاقي ــام س ــسل در ج ــير و ع ــي و ش مــد ــاطر آيـ ــدر خـ ــه انـ ــا هرچـ تمنـ ز درويـــشي و رنـــج و غـــصه ســـالمــاه ــشند گهگ ــرگ اندي ــز م ــز آن ك جــيش ــدك و ب ــشت از ان ــل به ــر اه ب

ــار ــرار و اخي ــك از اب ــر هري ــد ب دهنــك ــگ ي ــبعين رن ــك را ز س ــدي بنوش

ــور ــشمة نـ ــان چـ ــي ميـ ــود عينـ بـــد ــور در ربايـ ــور از خـ ــا نـ ــه دنيـ بـــهوار ــون در شـ ــه چـ ــر و ثيبـ ز بكـــند ــب راوق بنوشـــ ــراب طيـــ شـــ كه عيش و راحت جنـت چنـان اسـت

كــس وصــفش شــنيده نــه گــوش هــيچــان نگ ــده چنـ ــس نجيـ ــاطر كـ در خـ

حــــضور ســــيد و بــــستان جنــــت مرصع تخت، و فرش ابريـشمين اسـت

ــ ــاقي ز كــ ــيچ بــ ــد هــ ام دل نباشــ ز فــضل حــق بــه فــوري حاضــر آيــد

ــه خــوف ــدزدن ــه ترس ــالمي ز و ن ظ انــد و عمــر كوتــاه كــه دنيــا ديــده

جز اين غم خلـق را نبـود كـم و بـيش

كفار به دردوزخ گشادنــار ــك ن ــر مال ــق ب ــد ز ح ــاب آي خط

ــ ــستاده صــ ــران ايــ ــار حيــ ف فجــ رخـــسار سراســـر كورچـــشم و تيـــره

ــشايد در ــه بگـ ــار كـ ــه كفـ دوزخ بـ هــاي خــون گــشاده ز چــشمان چــشمهــه ــران جام ــار ز قط ــيده از ن ــا پوش ه

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 68: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

69 دل بــر رخ گــشاده ز مژگــان خــون

ــ ــشته گرفتــ ــر گــ ــل و زنجيــ ار غــ نـــاخوشنهيـــب تنـــد و زبانيـــه بـــا

ــاده ــش فتـ ــشان آتـ ــا پايـ ــر تـ ز ســـار ــان وادي دوزخ بـــــسي مـــ ميـــ كــه از ســر تــا بــه دم چنــدان بــود راه همــه دندانهاشــان تيــغ قهــر اســت ــد ــشم رانن ــشان خ ــل دوزخ اي ــر اه ب بريزد گوشت و پوسـت و اسـتخوانش

ــالق ــر خــ ــه امــ ــاربــ ــار قهــ جبــــيش ــر جــان او ن ــد ب دگــر عقــرب زنــار ــرب و م ــر عق ــه زي ــش ب در آن آت

ــار دوزخ در ميــان اســتو ســخن از نــاه ــه ناگ ــوزد ب ــسي س ــت ك ــر دس اگ كسي كاو روز و شب سـوزد در آتـش ز ريــم و خــون طعــام، و از زقــوم آبــد ــوز و عذابن ــن س ــم در اي ــه دائ همــدواري ــشان اميــ ــر مرگــ ــود بــ بــ

ــاده ــش برنهـ ــل آتـ ــردن غـ ــه گـ بـــشته ــير گ ــان س ــزار و از ج ــن بي ز ت

آتــشراندشــان بــه هيبــت ســوي بــاده ــا نه ــت و پ ــه دس ــش ب ــل آت غ بــه قــدرت آفريــد از خــشم جبــار ــاه ــك م ــه ي ــرد ب ــر پ ــرغ تيزپ ــه م ك

صد كيسه زهر استبه هر دندان از آن ي رســانندبــه هــر شخــصي كــه دنــدان

ــانش ــسم ج ــدا از ج ــشود ج ــي ن ول برويــد گوشــت بــر اعــضا دگربــار ز زهـــر مـــار باشـــد زهـــر او بـــيشــار ــاخوش گرفت ــصة ن ــدين غ ــه چن ب

سـان اسـت چه داني كĤتش دوزخ چـه مــاه تــا بــه يــكبــود عيــشش مــشوش

ــاخوش ــيش ن ــزار باشــد، ع ز جــان بي تــب و تــابوطــن در آتــش و تــن در

خـــالص از ســـوختن هرگـــز نيابنـــد كــه بــر مــردن بودشــان رســتگاري

گويد درقيامت مرگ اندركشتن

بـــه جبرائيـــل و ميكائيـــل فرمـــان چــون ســبحان رســد از خــالق بــي

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 69: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

70ــوت ــت از م ــل جن ــند اه ــه ميترس كــش ــل آت ــد اه ــد دارن ــرگ امي ــه م بــه ــردو خان ــن ه ــت اي ــذاب و راح ع بريــد ايــن غــوچ را در دشــت اعــراف

فرمـود كه ايـن مـرگ اسـت ايـزد امـر ــي ــار ب ــو از جب ــد چ ــر يابن ــون ام چ

بـــود آنجـــا زمينـــي نـــامش اعـــرافــد ــر آرن ــا حاض ــدر آنج ــپش را ان چ

ابـــشروا يـــا اهـــل جنـــت«بگوينـــد شــما را تــا ابــد از مــرگ امــان داد ز مـــردن هـــيچ غـــم در دل مداريـــدــد ــه دوزخ در عذابنـ ــه بـ ــساني كـ كـ شــما را تــا ابــد از مــرگ امــان داد

ــه ــا ب ــرگ آنج ــد م ــواريبخوابانن خــتيزند ــا او برسـ ــه بـ ــر و كينـ ــه قهـ بـ خـــــداي خـــــالق رزاق انـــــسان ــار ز چــشم و گــوش اهــل جنــت و ن رسد در گوش ايـشان انـدر آن صـوت در آنجـــا بنگرنـــد از هـــردو اطـــرافــاد ــرم و ش ــشتي خ ــدان به ــود چن ش

ــارغ ــو ف ــات چ ــت م ــوند از آف دل ش

كاز ايـشان راحـت جنـت شـود فـوت كه تـا رسـته شـوند از عـيش نـاخوش ــه ــد جاودانـ ــا بمانـ ــم مـ ــه حكـ بـــراف ــردو اط ــر ه ــدا ب ــه ن ــد آنگ كني كـــه تـــا بيننـــد مـــرگ مـــرگ را زود

ــتا ــحرا ش ــدر آن ص ــرعت ان ــه س بندب كـــه دارد جنـــت و دوزخ در اطـــرافــان جنـــــت و دوزخ بدارنـــــد ميـــــت ــضل و من ــدا از روي لطــف و ف خ بــه عمــري تــا ابــد باشــيد دلــشاد ــادان گذاريــــد ــا شــ همــــه اوقاتهــ خـــالص از ســـوختن هرگـــز نيابنـــدــاودان داد ــنم جـ ــدر جهـ ــن انـ »وطـ ببرنــــد از تــــن او ســــر بــــه زاري

رحمــي ز تــن خــونش بريزنــد بــه بــي ت قـرب و بعـد يكـسان كه پيش اواسـ

ــه يــك ــردارد ب ــرده ب ــار حجــاب و پ ب كه امر حق رسـيد و كـشته شـد مـوت ــراف ببيننـــد مـــرگ را كـــشته در اعـ كـــه در دفتـــر نـــشايد شـــرح آن داد يكــي درصــد شــود لــذات جنــات

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 70: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

71ــواني ــر و ج ــت و عم ــشت و نعم بهــد ــه باش ــتر چ ــن خوش ــراد دل از اي مــد ــشاط عـــيش راننـ ــام دل نـ ــه كـ بـ ز درد و رنــج و غـــم بـــاري ندارنـــد بـــه نـــاز و خرمـــي گوينـــد گهگـــاه

ــار ــوش كف ــد در گ ــون در رس ــدا چ نــشتند ــرگ ك ــيده م ــق رس ــر ح ــه ام ك

ــد ــه ان ــي ك ــد رغم ــدر آي ــشان ان ايــد ــر و نومي ــب و خاس ــزين و خاي ح

خـــدايا هركـــه شـــد اهـــل ســـعادت ز حكمـــت از ســـر مـــو ســـر نتابـــد

ــواهم ــان خـ ــي چنـ ــت الهـ ز الطافـــري كــن ــا را رهب ــدايت بخــش و م ه دل مـــا پـــر ز تـــسليم و رضـــا كـــنــران ــرگ حي ــه وقــت م ــا را ب مكــن مــت ــود و جالل ــزت و ج ــز و ع ــه ع بــعادت ــر س ــن ب ــا ك ــار م ــتم ك ــه خ ك بــه قبــر و حــشر در فريادمــان رس ــرار ــل اب ــع اه ــه جم ــا را ب ــان م رس

لقــــاي حــــق، حيــــات جــــاوداني نــشاط عــيش از ايــن بهتــر چــه باشــدــد ــدان بماننـ ــاز جاويـ ــز و نـ ــه عـ بـ

ــكر ــز ش ــه ج ــد ب ــاري ندارن ــدا ك خــد هللا ــا الحمـــ ــا خالقـــ كـــــه ربـــ

ــار ــاد در نـ ــد آبـ ــد ابـ ــه ميماننـ كـــتند ــدر نوشـ ــرگ را انـ ــديث مـ حـــد ــا فزاي ــه صــد غمــشان ز هــر غمه بــد ــه جاوي ــا ب ــم ت ــدر آن غ ــد ان بمانن

تــــو اورا ره نمــــائي بــــر عبــــادتــد ــو ياب ــضل ت ــت از ف ــا جن ــه عقب ب كـــه مـــا را بـــر ســـعادت ره نمـــائي

ــه طاعــت ــه توفيــق و ب ــاوري كــنب ي مــان عطــا كــن بــه فــضل ايمــان كامــل مـــان بميـــران بـــه ايمـــان و شـــهادت

ــت ــدر و كمال ــدرت و ق ــق ق ــه ح ب مـــان بـــه ايمـــان و شـــهادت بميـــران

ــر كــس كــه اميــدي نباشــد جــز تــو بــدار ــردوس و دي ــن ف ــا بك ــصيب م ن

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 71: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

72ــد ــدارم اميـ ــان ميـ ــه انعامـــت چنـ بـ

روا كــــناميــــدم را بــــه انعامــــتــار ــعت اي رب غفـ ــضل واسـ ــه فـ بـــان ــل ايم ــع اه ــه جم ــا را ب ــان م رس

ــد ــه جاوي ــا ب ــانم ت ــت بم ــه در جن ك نــصيبم را بــه فــردوس و لقــا كــن

ــج دوزخ ــان نگـــ ز درد و رنـ ه دارمـ عــــذاب دوزخ از مــــا دور گــــردان

اولواااللباب درنصيحت الكتاب خاتمه

ــن ــوال اي ــورا اح ــن ت ــز م ــت عزي اســر ــد كم ــاص بن ــدگي خ ــراي بن از ب

ــه اســتحقاق حــق را بنــدگي كــن بــع دور ــدا را از طم ــدمت خ ــن خ بك بـــه دنيـــا بـــاش دائـــم دل شكـــسته ســه چيــز انــدر جهانــت اختيــار اســت

ي مــاليكــي عمــر و يكــي فرزنــد يكــــر ــداني گ ــه عاقــ ب ــياريك ل و هوش

خردمنــــدان عــــالم جملــــه داننــــد هــواي عاريــت از ســر بــه در كــن ــا غريبـــي ــه در دنيـ تـــصور كـــن كـ زن و فرزنــد و مــال و ملــك و اســبابــاه ــه ناگـ ــو بـ ــد از تـ ــده ميكننـ بريـ اگــــر داري فــــراوان در و دينــــار ــوم ــست معل ــت ه ــن حكاي ــا اي يقين

اگر در دل تـورا صـدق و يقـين اسـت به روز و شب عبادت كن بـه اخـالص ــدگي كــن ــران نفــس و برجــان زن بمي

هــد طاعتــت نــوراگــر خــواهي كــه بد دل از غيـــر خـــدا كلـــي گســـسته

شـمار اسـت كه با آن هرسه مهرت بـي ــوال ــل اح ــدر ك ــه داري دوســت ان كــت داري ــت در دس ــه عاري ــه هرس ك كــــه آخــــر عاريــــت واميــــستانند بـه چـشم دل بـه كــار خـود نظـر كــن

ــا بـــي ــال و ملـــك دنيـ ــصيبي ز مـ نـ سرا بـستان و نقـد و جـنس هـر بـاب

ز اهللاتـــو را فريـــادرس نبـــود جـــ ــار ــر آن گرفتـ ــه مهـ دلـــت باشـــد بـ كه مرگت ميكند زايـن جملـه محـروم

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 72: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

73 بــه كلــي از تــو خواهنــدش جــدا كــرد

مـــان بهتـــر كـــه در كـــام ارادت هــشان ــدان و خوي ــل و فرزن ــواي اه ه دل از دنيـــا و مافيهــــا جــــدا كــــن بــه شــوق و ذوق در هــر گــاه و بيگــاه

لحظـه خـاموش مشو از ذكر حـق يـك ــد ــعي باي ــدان س ــر چن ــو را در ذك تــر شــو از دل ــان خــاموش كــن ذاك زب بـــه ذكـــر دل چنـــين آيـــد پديـــدت شــود روشــن بــه تــو ســر نهــاني

عينــت جــز خداونــد كــسي نبــود م ــستي ــش ز ه ــم درك ــه، قل ــدم در ن قــشادم ــشمت برگ ــيش چ ــاب از پ حج ز كــار خــويش چــون گــشتي خبــردار بــه هــشياري درآ از خــواب مــستي ــاش ــدا ب ــالك راه خ ــردان س ــو م چ عملهـــا خاصـــه از بهـــر خـــدا كـــن چــه گــر مــن ايــن نــصيحت ميگــذارمــويم اهللا ــان و دل ميگـ ــوز جـ ــه سـ بـ

ــت ش ــصيرات طاعــ ــسارمز تقــ رمــ خداونـــدا ســـعادت يارمـــان كـــن

ــرد ــد فـ ــسپي در لحـ ــري و بخـ بميـــادت ــوي و عـ ــذراني خـ ــا بگـ ز دنيـ ز دل بركن، به سـر كـن چـون غريبـان ــن ــدا ك ــاه خ ــه درگ ــي رو ب ــه كل ب

كـــن يـــاد اهللا بـــه ســـوز ســـينه مـــيــوش مكــن حــق را ز جــان و دل فرام

يايـــدكــه جـــز ذكـــر از زبانـــت در ن ز ذكـــر دل شـــود مقـــصود حاصـــل بـــه حـــالي قفـــل بگـــشايد كليـــدت

ــور ــه ن ــي دلب ــو دان ــه ت ــين آنگ يق بــه اخــالص و يقــين دل در خــدا بنــد

ــر از حــق ــه غي پرســتي مكــن كــاري ب ز منزلهـــــا يكايـــــك شـــــرح دادمــل آر ــه فع ــولم ب ــن و ق ــدي ك خردمن بــــه كلــــي بگــــذر از دنياپرســــتي كمـــر دربنـــد و جويـــاي لقـــا بـــاش

ــشت و دوزخ ــن به ــا ك ــاطر ره از خ ز تقـــصير خـــود از حـــق شرمـــسارم

ــي ــول بــ ــتغفراهللا ز قــ ــل اســ عمــ تـــوال جـــز بـــه عفـــو حـــق نـــدارم ــن ــان كـ ــذنبين در كارمـ ــفيع المـ شـ

Download: www.ghalbinternet.com

_

Page 73: مبدا و معاد_

www.irantarikh.com

74 بـــسيارشـــمر، صـــلوات ســـالم بـــي

هركـــه ايـــن دفتـــر بخوانـــدخـــداياــس ــد پ ــا ازكن ــا دع ــادب ــن ي روح دي

بـــراودان ــت جــ در بهشش راــنـت

ــا بــــر مــــصطفا و آل ــارز مــ اخيــــه روح ــن«ب ــدي »روح دي ــد حم بران

» ديـن بــاد رحمـت بــر روان روح «كـه داور اي ــ دان اي ت ــه ذات پاكــــب

انپاي

Download: www.ghalbinternet.com

_