1

บทท 8

หลกศลปะในชวตประจาวน

จารนนท เชาวนด

ในปจจบนมนษยอาศยอยในสงแวดลอมทถกสรางขนดวยฝมอของมนษยเพราะมนษยมความตองการมความปรารถนา ดงนนมนษยจงตองแสวงหาสงตาง ๆ เพอนามาบาบดความอยาก หรอความตองการ เพอทาใหชวตมความสข และสมหวง ความตองการตาง ๆ เหลานจงมผลตอชวตและจตใจของมนษยในการดารงชวต การทมนษยจะดารงชวตอยอยางมความสขนน จะขนอยกบปจจย 3 ประการ อนไดแก

1. ปจจยทสนองความตองการทางกายไดแก อาหาร เครองนงหม ทอยอาศยและยารกษาโรค ปจจย ทง 4 น เปนปจจยสาคญสาหรบชวตของมนษย หากมนษยขาดสงหนงสงใดแลว ชวตจะปราศจากความสข 2. ปจจยทสนองความตองการทางอารมณ เปนความตองการทเกดขนจากจตใจของมนษย ความสข ความสมหวง ความรก หรอความงาม เปนความตองการทมนษยทกคนแสวงหา เปนความตองการทสนองในดานอารมณ และความรสกททาใหเกดความพงพอใจ 3. ปจจยทสนองความตองการทางสงคม เปนความตองการทอยากใหตนเองเปนสวนหนงของสงคม หรอตองการทจะมความสมพนธกบผอน และมความปรารถนาทจะทาประโยชนเพอสวนรวม เปนตน

จากปจจยทกลาวมา หากผปฏบตตองการอยอยางมความสข ควรคานงถงความสนทรย (Aesthetic) เพราะความสนทรยจะชวยหลอหลอมชวตใหมความรนรมย เบกบาน และมองโลกทดารงชวตอยอยางมความสข ทงกายและใจการทมนษยยอมรบวาศลปะคอ การแสดงออกของอารมณตามความพอใจ ศลปะกจะมประโยชนและเกยวของกบปจจยทสนองความตองการทางอารมณเปนอยางยงเพราะผลงานทางศลปะจะชวยใหมนษย มความสขและรจกคณคาของความงามในสงตาง ๆ รอบตวไดเปนอยางด

เมอมนษยมความผกพนอยในสงคม มนษยจงตองสรางสงตาง ๆ เพอประโยชนสขของสงคม การสรางสรรคผลงาน หรอการออกแบบตาง ๆ จงทาเพอประโยชนสขของสงคม และในขณะเดยวกน กทาเพอประโยชนสขของตนเอง การแตงกายอยางเรยบรอย ถกตองตามกฎ ระเบยบ เปนการสรางระเบยบ วนย เพอตนเองและสงคม การรกษาความสะอาดในบาน หรอทงขยะในถงขยะกเปนการทาเพอสงคม เมอมนษยเปนผผลตมนษยกเปนผรบในขณะเดยวกน ดงนนในการผลต ผผลตจงตองคานงถงคณสมบตในการออกแบบ และผรบจะตองคานงถงรสนยมของการเลอกใชตามความเหมาะสม รสนยมจงเกยวของกบศลปะและการออกแบบ หากบคคลใดสนใจและไดเรยนรในเรองของศลปะ จะทาใหบคคลนนมรสนยมทด และรจกเลอก

2

ของใชทเหมาะสม การแตงกายอยางถกตามกาละเทศะ หรอการจดตกแตงสถานทอยอาศยใหนาอย จงเปนสงสาคญในชวตมนษย เพราะสงตาง ๆ เหลานจะเกยวของกบชวตประจาวนของมนษย ดงนนไมวาจะทาในสงใด ศลปะจะถกนามาเกยวของดวยเสมอไมวาจะเปนทางตรงหรอทางออม ศลปะจงมประโยชนกบวถชวตมนษย และมความสาคญไมยงหยอนไปกวาเรองอนใด 8.1 องคประกอบของศลปะ

องคประกอบของศลปะทนามาประยกตใชในการออกแบบทเกยวของกบชวตประจาวนกอนทจะเขาสเรองของศลปะในชวตประจาวน ผเรยนควรเขาใจถงองคประกอบของศลปะทสาคญ และนามาเกยวของกบการประยกตใชเสยกอนองคประกอบของศลปะทนามาประยกตใชในปจจย 4 ทเกยวของกบชวตประจาวนทสาคญ มดงน

1.ขนาดและสดสวน (Size and Proportion)ในการทางานศลปะขนาดและสดสวน เปนเรองทควรใหความสนใจ เพราะขนาดและสดสวนเปนสวนหนงขององคประกอบทสมพนธกน โดยขนาดจะทาหนาทกาหนดขอบเขตของงาน และสดสวนจะทาหนาทสรางความสมพนธขององคประกอบนนใหดสวยงาม

2.ความกลมกลน (Harmony)ความกลมกลนเปนการกระทาโดยการจดองคประกอบของสงตาง ๆ ใหมความสมพนธกลมกลน และนมนวล ความกลมกลน สามารถแบงไดหลายประการ เชน ความกลมกลนของเสน ส ขนาด หรอรปทรง การใชความกลมกลนขนอยกบความเหมาะสมของงาน

3.การตดกน (Contrast)การทางานศลปะ หากมความเรยบงายเกนไปบางครงจะทาใหขาดจดเดน หรอจดสนใจ ดงนนการตดกน จงมวตถประสงค เพอใหผลงานดโดดเดน นาสนใจ และสดตา แตในการตดกน ควรพจารณาถงปรมาณทเหมาะสม เชน ตดกนในปรมาณ 60 – 40 เปอรเซนต หรอ 80 – 20 เปอรเซนต ซงขนอยกบวตถประสงคของงาน

4.เอกภาพ (Unity)หากการออกแบบมความสบสน วนวาย หรอกระจดกระจาย ผลงานนนจะหาจดเดนหรอจดสนใจไมได แตหากนาสงยงเหยงนนมารวมกนอยางมเอกภาพ กจะเกดมวลทปรากฎชดเจน เอกภาพจงเปนการวบรวมสงตาง ๆ ทอยกระจายทวไปใหเปนอนหนงอนเดยวกน

5.การซา (Repetition)การซาสามารถทาไดโดยการซากนตลอด โดยใชรปแบบเดมหรอวสดเดม หรอซาทเปลยนรปแบบหรอวสดใหม ในการซาวตถประสงค เพอถายทอดความรสกใหตอเนองกนไดเปนอยางด ในการออกแบบการซาสามารถทาไดโดยการซาทเหมอนกนตลอดของรปแบบเพอเกดความเรยบงายและลดการขดแยง กบการซาทแปรเปลยนคอ การซากนทมรปแบบเปลยนแปลงไปจากเดม เพอเพมความแตกตางใหนาสนใจยงขน

3

6.จงหวะ (Rhythm)จงหวะกบการซา มความคลายคลงกนมาก และทงสองประการนจะทาควบคกนเสมอ จงหวะเปรยบเสมอนขนตอน หรอทวงทานองของการเกด การซากนคอรปแบบของทวงทานอง จงหวะยงใชในการเชอมโยงสายตาไปสจดหมายไดเปนอยางด

7.ความสมดล (Balance)ความสมดล หรอดลยภาพเปนกระบวนการของนาหนกทเกดจากการถวงนาหนกของวตถใหเกดความรสกทถวงดลซงกนและกน สงสาคญในการถวงดล คอเสนแกน ดงนนในการหาความสมดลจะตองรเสนแกนขององคประกอบทงหมดเสยกอนความสมดลเปนเรองของกฎเกณฑ ดงนนในการใชจะตองศกษาใหรอบคอบมเชนนนผลงานอาจขาดความสมบรณได

8.ส (Color)สเปนปจจยสาคญในงานศลปะ เพราะสมอทธพลตอการมองเหน และสยงสามารถกระตนใหเกดความรสกไดในทนททพบเหน สจงเปนสงสาคญในงานศลปะทกประเภท 8.2 การประยกตศลปะเพอใชในการดารงชวต เปนททราบกนดแลววา ปจจยสคอ สงสาคญในการดารงชวตของมนษย มนษยตองการทอยอาศย เพอปองกนภยอนตรายจากภายนอก มนษยตองการอาหารเพอใหรางกายแขงแรง มนษยตองการอาหารเพอ ใหรางกายแขงแรง มนษยยงตองการเสอผาหรอเครองนงหมไวปกปด รางกายจากสงแวดลอมรอบตว และมนษยยงตองการยา เพอรกษาโรคภยไขเจบ สงตาง ๆ เหลานลวนแลว แตเปนสงสาคญและจาเปนสาหรบชวตมนษยอยางยงเมอมนษยตระหนกถงความสาคญมนษย จงตองใหความสนใจและเอาใจใสดแลในเรองดงกลาว การใหความสาคญในรายละเอยดตาง ๆ จงถกนามาพจารณา และปรงแตงปจจยใหสนองความตองการ และแสดงถงคณคาของความงามสงนนศลปะหากมนษยยอมรบวาศลปะคอ การแสดงออกของอารมณตามความพอใจ ศลปะกจะมประโยชนและเกยวของกบปจจยทสนองความตองการทางอารมณเปนอยางยง หากมนษยมความเครยด ศลปะสามารถสรางความเบกบานให แสดงวาเขาผนนเขาถงศลปะ นอกจากนการเขาถงศลปะจะทาใหมนษยมรสนยมทด การมรสนยมจะเกยวของกบศลปะและการออกแบบ รสนยมเปนความพอใจของมนษยทนาหลกการทางศลปะมาผสมผสานใหเกดความพอด เพราะความพอด และความพอใจ หากมนษยเขาถงศลปะไดมากเขาผนนกจะมรสนยมทดดงนนศลปะจงมประโยชนตอมนษยและตอการดารงชวตในปจจบน การนาศลปะมาใชในชวตประจาวนเปนการนาหลกการทางศลปะมาผสมผสานกบการดารงชวตอนไดแก

♦ ศลปะกบทอยอาศย ♦ ศลปะกบอาหาร ♦ ศลปะกบเครองนงหม

4

8.3 ศลปะกบทอยอาศย

มนษยเหมอนสตวทวไปทตองการสถานทปกปอง คมครองจากสงแวดลอมรอบกาย ไมวามนษยจะอยแหงใด สถานทอยางไร ทอยอาศยจะสรางขน เพอปองกนภยอนตรายจากสงแวดลอมภายนอกทอยอาศยเปนหนงในปจจยทมความสาคญและจาเปนสาหรบการดารงชวตของมนษย มนษยจงมการพฒนาทอยอาศยเพอสนองความตองการและความพอใจของแตละบคคลมนษยทกคนมการพฒนาการในชวตของตนเอง มนษยจงนาพฒนาการเหลานมาใชใหเปนประโยชน การพฒนาทอยอาศยจงเปนหนงในปจจยทสาคญสาหรบมนษยทอยอาศยในปจจบนถกพฒนาใหทนสมยกวาในอดตเนองจากตองปรบปรงใหเหมาะสมกบสภาพการณและสงแวดลอมของโลกทเปลยนแปลง แตในการปรบปรงนน ควรคานงถงสภาพทางภมศาสตร และวฒนธรรมทองถนควบคกนไปการพฒนาทอยอาศยนนจงจะเหมาะสมและสนองความตองการ อยางแทจรง

ทอยอาศยโดยเฉพาะบานในปจจบน จะมรปแบบทเรยบงายใกลชดธรรมชาตและคานงถงประโยชนใชสอยเปนหลก และเนนในเรองเทคโนโลยตางๆ เพมมากขน เพราะเกดการเปลยนแปลงตามรสนยมการบรโภค นอกจากนในการจดตกแตงภายในจะมการผสมผสานการตกแตงแบบตะวนตกและตะวนออกเขาดวยกน ทาใหเกดผลงานการตกแตงในรปแบบ Contemporary และ Oriental ทใชงานไดสะดวกตามรปแบบตะวนตก

ปจจยอกประการหนงในการจดตกแตงภายในบานคอการนาหลกการทางศลปะมาผสมผสานเขากบการตกแตง เพอใหการดารงชวตภายในบานสะดวกทงกายและใจ และแสดงออกถงความงดงาม และมรสนยมของผเปนเจาของบาน องคประกอบทางศลปะจงถกนามาเกยวของ องคประกอบทางศลปะทนามาใชในการจดแตงแตงทอยอาศย ไดแก

1. ขนาดและสดสวน (Size and Proportion) ขนาดและสดสวนนามาใชในการจดทอยอาศย ไดแก ♦ ขนาดของหอง ในการกาหนดขนาดของหองตาง ๆ จะขนอยกบกจกรรมททา หากเปนหองท

ใชกจกรรมมาก เชน หองอาหาร หองครว หรอหองรบแขก ควรกาหนดขนาดของหองใหมพนทรองรบกจกรรมนน ๆ ใหเหมาะสม ไมเลกจนเกนไป เพราะจะทาใหคบแคบและไมสะดวกตอการทากจกรรม

♦ จานวนของสมาชกในครอบครว ในการกาหนดขนาดของหองตาง ๆ ควรคานงถงจานวน ของสมาชกวามมากนอยเพยงใด เพอจะไดกาหนดขนาดของหองใหเหมาะสมกบสมาชก

♦ เครองเรอน ในการกาหนดขนาดของเครองเรอน ควรกาหนดใหมขนาดพอดกบหองและ สมาชก หรอขนาดพอเหมาะกบสมาชกไมสงหรอเตยขนใชงานไมสะดวก ในการออกแบบเครองเรอน หรอจดพนทภายในบานจะมเกณฑมาตรฐานทใชกนโดยทวไป ดงน

5

หองรบแขก ♦ โซฟา ขนาด 0.05 x 0.6เมตร สง 0.38 – 0.40 เมตร ♦ เกาอเดยว ขนาด 0.40 x0.40 เมตร สง 0.38 – 0.40 เมตร ♦ โตะกลาง ขนาด 0.60 x0.65 x 1.40 เมตร สง 0.40 เมตร หองอาหาร ♦ โตะอาหารมหลายแบบไดแกขนาด 0.75 x 1.00 เมตร จนถง 1.10 x2.40 เมตร หองครว ♦ ควรมขนาด 0.50 x 0.55 เมตรสง 0.80 x 0.90 เมตร ความยาวขนอยกบหอง หองนา ♦ ควรมขนาด 2.00 – 3.00 เมตรซงแลวแตขนาดของหอง สวนสขภณฑในหองจะมขนาดมาตร

ฐานโดยทวไป หองนอน ♦ เตยงนอนเดยว มขนาด 0.90-1.0 x 2.00 เมตร สง 0.50 เมตรเตยงนอนค มขนาด 1.80 x 2.00เมตร

สง 0.40 - 0.50 เมตร ตเสอผา ขนาด 0.50 – 0.80x 2.50 เมตร 2. ความกลมกลน(Harmony)ความกลมกลนของศลปะทนามาใชในการจดตกแตงทอยไดแก ♦ ความกลมกลนของการตกแตงทอยอาศย การนาธรรมชาตมาผสมผสานในการตกแตง จะทา

ใหเกดความสมพนธทงดงามการใชตนไมตกแตงภายในอาคารจะทาใหเกดบรรยากาศทรมรน เบกบานและเปนธรรมชาต

♦ ความกลมกลนของเครองเรอนในการตกแตงภายในการเลอกเครองเรอนเครองใชทเหมาะสม และสอดคลองกบการใชสอย จะทาใหเกดความสมพนธในการใชงาน การเลอกวสดทใชประกอบเครองเรอนภายในครว ควรเปนวสดทแขงแรง ทนทาน ทนรอนและทนรอยขดขดไดด เชน ฟอรไมกา แกรนตหรอกระเบองเคลอบตาง ๆ

♦ ความกลมกลนของส ในการตกแตง ซงตองใชดวยความระมดระวงเพราะหากใชไมถกตอง แลว จะทาใหความกลมกลนกลายเปนความขดแยง การใชสกลมกลนภายในอาคาร ควรคานงถงวตถประสงคของหองผใช เครองเรอนและการตกแตง การใชสกลมกลนควรใชวจารณญาณ เลอกสใหเหมาะสมกบวตถประสงคของการใช

3. การตดกน (Contrast)ในการตดกนโดยทวไปของการจดตกแตงทอยอาศยนยมทาในรปแบบของการขดกนในการใชเครองเรอนในการตกแตง เพอสรางจดเดนหรอจดสนใจในการตกแตงไมใหเกดความ

6

กลมกลนมากเกนไป การออกแบบเครองเรอนแบบรวมสมย จงไดรบความนยมเนองจากสรางความโดดเดนของการตกแตงไดเปนอยางด

4. เอกภาพ (Unity)ในการตกแตงสงตาง ๆ หากขาดเอกภาพงานทสาเรจจะขาดความสมบรณในการตกแตงภายใน การรวมกลมกจกรรมเขาดวยกน การรวมพนทในหองตาง ๆ ใหเหมาะสมกบกจกรรม จงเปนการใชเอกภาพในการจดพนททชดเจน การจดเอกภาพของเครองเรอนเครองใชกเปนสงสาคญ หาก เครองเรอนจดไมเปนระเบยบยอมทาใหผอาศยขาดการใชสอยทดและขาดประสทธภาพในการทางาน

5. การซา (Repetition) การซาและจงหวะเปนสงทสมพนธกนการซาสามารถนามาใชในงาน ตกแตงไดหลายประเภทเพราะการซาทาใหเกดความสอดคลองของการออกแบบการออกแบบตกแตงภายในการซาอาจนามาใชในการเชอสายตา เชน การปกระเบองปพนทเปนลวดลายตอเนอง หรอการตดภาพประดบผนง ถงแมการซาจะทาใหงานสอดคลอง หรอตอเนอง แตกไมควรใชในปรมาณทมากเพราะจะทาใหดสบสน

6. จงหวะ (Rhythm) การจดจงหวะของทอยอาศยทาไดหลายลกษณะ เชน การวางผงบรเวณหรอการจดแปลนบานใหมลกษณะทเชอมพนทตอเนองกนเปนระยะ หรอจงหวะ นอกจากนการจดพนทใชสอยภายในอาคารนบเปนสงสาคญ เพราะจะทาใหเกดระเบยบและสะดวกตอการทางาน และทาใหการทางาน และทาใหการทางานมประสทธภาพยงขน การจดพนทใชสอยภายในอาคารทนยมไดแก การจดพนทการทางานของหองครว โดยแบงพนทการทางานใหเปนจงหวะตอเนองกน ไดแก พนทของการเกบ การปรงอาหาร การลาง การทาอาหาร และการเสรฟอาหาร เปนตน

7. การเนน (Emphasis)ศลปะของการเนนทนามาใชในทอยอาศย ไดแก ♦ การเนนดวยสการเนนดวยสไดแก การตกแตงภายในหรอภายนอกอาคารดวยการใชสตกแตง

ทกลมกลน หรอโดดเดน เพอใหสะดดตาหรอสดชนสบายตา ซงขนอยกบวตถประสงคของการจดนน ♦ การเนนดวยแสงการเนนดวยแสงไดแก การใชแสงสวางเนนความงามของการตกแตง และ

เครองเรอนภายในบานใหดโดดเดน การใชโคมไฟหรอแสงสวางตาง ๆ สามารถสรางความงามและใหบรรยากาศทสดชน หรอสนทรยไดอยางด ในการใชแสงไฟควรคานงถงรปแบบของโคมไฟ ทถกตองและเหมาะสมกบขนาและสถานท ตลอดจนความกลมกลนของโคมไฟและขนาดของหอง

♦ เนนดวยการตกแตงการเนนดวยการตกแตงไดแก การใชวสด เครองเรอน เครองใชหรอของ ตกแตงตาง ๆ ตกแตงใหสอดคลองสวยงามเหมาะสมกบรปแบบและสถานทตกแตงนน ๆ

8. ความสมดล (Balance)การใชความสมดลในการจดอาศยไดแก จดตกแตงเครองเรอน หรอวสดตาง ๆ ใหมความสมดลตอการใชงาน หรอเหมาะสมกบสถานท เชน การกาหนดพนทใชสอยทสะดวกตอการทางาน หรอการจดทศทางของเครองเรอนใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอม และการทางาน โดยเฉลยกจกรรมใหเหมาะสมและสมดล

7

9. ส (Color)สมความสมพนธกบงานศลปะ และการตกแตงสถานท เพราะสมผลตอสภาพจตใจและอารมณของมนษย สใหผอยอาศยอยอยางมความสข เบกบานและรนรมย ดงนนสจงเปนปจจยสาคญของการจดตกแตงทอยอาศยในการใชสตกแตงภายใน ควรคานงถงสงตาง ๆ ดงตอไปน วตถประสงคของหองหรอสถานท ในการใชสตกแตงภายใน ควรคานงถงวตถประสงคของหองหรอสถานทตกแตง เพอจะไดใชสไดอยางเหมาะสม การใชสตกแตงสถานทตาง ๆ ภายในบาน แบงออกเปนหองตางๆ ดงน

หองรบแขก หองรบแขกเปนหองทใชในการสนทนา หรอตอนรบผมาเยอน ดงนนหองรบแขก ควรใชสอบอน เชน สครม สสมออน หรอสเหลองออน เพอกระตนใหเบกบาน

หองอาหาร หองอาหารควรมสทดสบายตา เพอเพมรสชาตอาหาร อาจใชสทกลมกลน นมนวล เพราะสนมนวลจะทาใหเกดความสบายใจ

หองครวหอง ควรใชสทดสะอาดตา และรกษาความสะอาดงาย หองควรเปนหองทใชทากจกรรม จงควรใชสกระตนใหเกดความสนใจในการทากจกรรม

หองนอน หองนอนเปนหองทพกผอน ควรใชสทสบายตา อบอน หรอนมนวล แตการใชใน หองนอนควรคานงถงผใชดวย

หองนา หองนาเปนหองทใชทากจกรรมสวนตว และตองการความสะบาย จงควรใชสทสบายตาเปนธรรมชาต และสดชน เชน สฟา สเขยว หรอสขาว และควรเปนหองทควรทาความสะอาดไดงาย ทศทาง การใชสตกแตงภายในควรคานงถงทศทางของหอง หองทถกแสงแดดสองควรใชสออน เพอสะทอนแสง สวนหองทอยในทมด หรออบ ควรใชสออนเพอความสวางเชนกน เพศและวย เพศชายหรอหญง จะใชสในการตกแตงไมเหมอนกน เพศชายจะใชสเขมกวาเพศหญง เชนสเขยวเขม สฟา หรอเทา สวนเพศหญงจะใชสทออน และนมนวลกวา เชน สครม สเหลอง เปนตน

วย ในแตละวยจะใชสไมเหมอนกน เชน หองเดกจะใชสออนหวานนมนวล หองผใหญจะมสทอบอน หองผสงอายจะใชสทนมนวล ศลปะไมไดเกยวของกบการจดตกแตงทอยอาศยเพยงอยางเดยว แตศลปะยงชวยจรรโลงใจใหสมาชกในครอบครวอยอยางมความสข หากตองการความสขในครอบครว ปจจยหนงทควรคานงถงสงนนคอ “ศลปะ” 8.4 ศลปะเกยวกบการจดอาหาร

8

อาหารเปนหนงในปจจยสทสาคญของมนษย อาหารนอกจากสนองความตองการทางกายของมนษยแลว อาหารยงสนองความตองการทางดานจตใจ สงคมและวฒนธรรม ดงนนในการบรโภคอาหารผจดอาหารจงตองใชศลปะในการสรางสรรคตกแตงอาหาร เพอใหอาหารเปนเครองจรรโลงใจในขณะเดยวกน ศลปะเกยวกบการอาหาร มองคประกอบศลปะทนามาเกยวของในการจดอาหาร

1. ขนาดและสดสวน (Size and Proportion)ในการจดอาหาร ขนาดและสดสวนนามาเกยวของใน การจดอาหารในภาชนะ หากภาชนะมขนาดเลก อาหารในจานควรมปรมาณทพอด ไมมากจนลนหรอเลอะออกมานอกภาชนะ เพราะจะทาใหไมนารบประทาน ในการจดอาหารบนโตะ หากโตะมขนาดเลกภาชนะทใชควรมสดสวนทพอเหมาะไมใหญจนแนนโตะ หรอเลกจนตกอาหารไมถนด

2. ความกลมกลน (Harmony)ความกลมกลนในการจดอาหารจะเกยวของกบอาหารและภาชนะ อาหารควรเหมาะสมและกลมกลนกบภาชนะอาหารประเภททอดควรใสในจาน หรออาหารประเภทนาควรใสในชาม นอกจากนผลไมควรใสตะกราหรอถาดไมจะเหมาะสมกวาใสในถาดโลหะ อาหารบางประเภทควรคานงถงความกลมกลนของภาชนะเชนกน เชน อาหารภาคเหนออาจเสรฟในขนโตก หรออาหาร ภาคกลางเสรฟในจานทดดสวยงาม สะอาด หรอมขอบเปนลวดลายไทย เปนตน

3. การตดกน (Contrast)ศลปะในการตดกนของการจดอาหาร ทาไดโดยการตดกนระหวางการ ตกแตงโตะอาหารและการจดอาหาร สของอาหารหรอการตกแตงอาหาร แตในการตดกนไมควรตดกนในปรมาณทมาก เพราะจะทาใหขาดความนาสนใจ ในปจจบนการจดตกแตงโตะอาหารนยมจดดอกไมให สงเกนมาตรฐานการจด เพอสรางความสนใจและความโดดเดนของบรรยากาศ แตในการจดควรระมดระวงเพราะจะทาใหรกและขดตอการสนทนาได สวนสของอาหารหรอการตกแตงอาหารสามารถตดกนไดตามความเหมาะสมของความสวยงาม

4. เอกภาพ (Unity)เอกภาพในการจดอาหาร ทาไดโดยการรวมกลมของการจดโตะอาหาร เชน การจดจาน ชอนสอม หรอชดอาหารเขาดวยกน เพอใชไดอยางสะดวกและเหมาะสมกบอาหารทจดนน ๆ สวนการจดอาหารในจานควรจดใหพอเหมาะไมแผกระจายยากตอการรบประทาน หรอเครองปรงตาง ๆ ควรอยดวยกนกบอาหารทเสรฟนน ๆ

5. การซา (Repetition) การซาเปนการทาในลกษณะเดม เชน การตกแตงของจานดวยลกษณะซา กนแบบเดมอยางมจงหวะ ไดแก การวางแตงกวาเรยงรอบขอบจาน เพอเนนการจดอาหารใหนารบประทานยงขน

6. จงหวะ (Rhythm) การจดจงหวะในการตกแตงอาหาร ทาไดหลายประการ ทงการจดจงหวะ ของอาหารบนโตะ การตกแตง หรอจดตกแตงอาหารในภาชนะ เชน การวางแตงกวาสลบกบมะเขอเทศเรยงรอบขอบจาน หรอการจดตกแตงบรเวณโตะอาหารดวยสงตกแตงตาง ๆ อยางมจงหวะ เชน แจกนดอกไม หรอเชงเทยน เปนตน

9

7. การเนน (Emphasis) ศลปะการจดตกแตงอาหารใหนาสนใจอยทการเนน การเนนสามารถทาไดทงการตกแตงบรรยากาศในหองอาหาร การเนนยงเกยวของกบสสนของอาหาร การตกแตงอาหาร เชน การแกะสลกผก ผลไม หรอการจดบรรยากาศดวยการจดดอกไม ลวนแลวแตเกดจากการเนนทงสน หากตองการใหอาหารทจดนาสนใจ ควรคานงถงศลปะทเกดจากความคดสรางสรรค สงนนคอ การเนนนนเอง

8. ความสมดล (Balance)การจดอาหารหรอโตะอาหาร ความสมดลจะชวยใหพนทจดมนาหนก ในการจดวางอยางลงตว ไมหนาแนนในพนทใดพนทหนง ทาใหงายตอการใชสอยและงดงามตอการ มองเหน การจดอาหารในงานเลยง พนทจดไมควรอยรวมกนเพราะจะทาใหเกดความหนาแนนของพนท ควรกระจายพนทในการจดใหสมดล โตะวางอาหารควรอยในบรเวณทมพนทกวางเพอสะดวกตอการตดอาหาร ขนมหวานหรอผลไมควรแยกออกไปอกบรเวณหนง เพอสรางความสมดลยของพนท นอกจากนการจดอาหารในจานควรคานงถงความสมดลเชนกนเพราะความสมดลจะทาใหอาหารในจานดเหมาะสม

9. ส (Color) การใชสตกแตงอาหารเปนเรองงายกวาการใชสตกแตงในเรองอน เพราะอาหารใน แตละอยางจะมสสนในตวเอง โดยเฉพาะอยางยงในอาหารไทย ซงมมากมายหลายส แกงเขยวหวานสเขยวออน แกงเผดสสม หรอแกงเลยงสเขยว การใชสตกแตงอาหารเพยงเพอตองการใหอาหารเกดความนารบประทาน และสรางจดเดนของอาหาร ดงนนการใชสตกแตงอาหาร จงควรใชสจากธรรมชาต เพอความปลอดภยในการบรโภค เชน สเขยวจากใบเตย สมวงหรอสนาเงนจากดอกอญชน หรอสเหลองจากฟกทองหรอขมน เปนตน ถงแมวาอาหารจะมรสอรอยเพยงใดแตหากขาดการปรงแตงดวยสสนอาหารนนอาจขาดความสนใจไดเชนกน 8.5 ศลปะกบเสอผาและการแตงกาย เสอผาเปนสวนหนงของเครองนงหม หรอเครองแตงกาย เสอผามไวปกปดรางกาย และปองกนภยจากสงแวดลอมภายนอก และเสอผายงชวยเสรมสรางบคลกภาพใหมภาพลกษณทด หากตองการมภาพลกษณทด ผนนจะตองเลอกแตงกายด มรสนยม รสนยมของการแตงกายขนอยกบศลปะ ศลปะในการแตงกายจงเปนสงสาคญ ในการแตงกายโดยทวไปจะคานงถงขนาด รปราง เพศ วย และบคลกของการสวมใส และศลปะจะเปนสวนเสรมเพมเตมหรอประดบตกแตงใหเกดรสนยม ศลปะจงมความสมพนธกบเสอผาและการแตงกาย องคประกอบศลปะทนามาเกยวของกบเสอผาและการแตงกาย ไดแก 1. ขนาดและสดสวน (Size and Proportion) ขนาดและสดสวนมความสมพนธกน ขนาดเกยวพนกบสดสวน หากรางกายมขนาดใหญ สดสวนจะขยายใหญ ดงนนในการแตงกาย หรอการออกแบบ

10

เสอผาทแกไขขอบกพรองของสดสวนของรางกาย เชน คนหนาอกใหญ ควรสวมเสอทมปกหรอเสอคอว เพอชวยใหทรวงอกเลกลง หรอผทอวนควรเลอกเสอผาชดหลวมทไมเนนบรเวณเอว หรอคบตง เพราะจะเนนใหเหนขนาดทชดเจน

2. ความกลมกลน (Harmony) ความกลมกลนในการแตงกาย ไดแก ความกลมกลนของสเสอผาและการตกแตง การใชสตกแตง ควรมความกลมกลนกบบคลก อาย เพศ และวย ผสงอายควรใชเสอผาทมสเขม ไมฉดฉาด เพราะจะทาใหดออนโยน

3. การตดกน (Contrast) การตดกนในการแตงกาย ทาไดหลายวธ ทงในดานการตดกนดวยขนาด ลวดลาย แบบ หรอส การตดกนเพอสรางจดเดน ดงนนในการตดกน จงควรคานงถงผสวมใส วามบคลกภาพทเหมาะสมอยางไร ในการตดกนควรพจารณาถงปรมาณของการตดกน ซงไมเกน 80 เปอรเซนตของผลงาน เชน การใชสตดกนของเสอผา ควรตดกนไมเกน 80 เปอรเซนต

4. เอกภาพ (Unity) เอกภาพของการแตงกายคลายกบความกลมกลน ซงเนนในดานความสมพนธและความสอดคลอง ในการแตงกายควรใหมความสอดคลองในดานแบบ ส หรอการตกแตง ใหผสมกลมกลนเปนกลมเดยวกน หรอในลกษณะเดยวกนเพอดเรยบรอยสวยงาม เอกภาพในการแตงกายไดแกการแตงกายในชดทางานทมสเดยวกน ตกแตงในแบบเรยบงาย แตดคลองแคลวในการปฏบตงาน

5. การซา (Repetition) หากในการจดอาหาร การวางแตงกวารอบขอบจานคอการซา ในการแตงกายการเรยงกระดมของเสอผากคอการซาเชนกน การซาทาในลกษณะของการตกแตง เชน การตดลกไมรอบคอบเสอ หรอชายกระโปรง หรอการตกแตงดวยลวดลายของผา และสของการตกแตง เหตทตองทาซากเพอดงดดความสนใจ หรอเบยงเบนความสนใจของสวนบกพรองตาง ๆ ของรางกายนนเอง

6. จงหวะ (Rhythm) ในการแตงกาย จงหวะเปรยบเสมอนชวงระยะของการนาสายตาทเชอมโยงหรอตอเนองกน หรอการประสานตอเนองกนของสายตาอยางมจงหวะของสวนประกอบเครองแตงกาย เชน ปกเสอ เขมขด กระโปรงหรอรองเทา การออกแบบเสอผาอยางมจงหวะกเพอสานองคประกอบยอยเขาเปนองคประกอบใหญ เพอสรางจดเดนทชดเจน การเชอมโยงสายตาอยางมจงหวะสามารถทาไดโดยการซาของวสดทคลายกน หรอตางกน โดยทาเปนจงหวะทเหมอนกนหรอตางกน ซงขนอยกบวตถประสงคของการสรางจดสนใจนน ๆ 7. การเนน (Emphasis) เมอจงหวะสรางจดเดน จดเดนนนจะทาใหเกดการเนน ในการเนนของการแตงกายเปนการอาพรางขอบกพรอง โดยเบยงเบนความสนใจไปยงสวนอน หรอในขณะเดยวกนการเนนอาจเรยกรองหรอสรางจดสนใจใหกบการออกแบบนน ๆ ในการเนนอาจเนนดวยเครองประดบ ลวดลาย หรอสสนของลวดลายผา

8. ความสมดล (Balance) ความสมดลในการแตงกายทาไดหลายวธ ในการสรางความสมดลของการแตงกายจะจดแบงเปนดานบน และดานลาง เชน เสอและกระโปรง หรอเสอกบกางเกง การทาให

11

สมดล อาจใชลวดลายหรอนาหนกของสเสอผาชวยในการแบงนาหนกได เชน ใสกระโปรงสดา และใสเสอสขาวสลบดา เปนตน

9. ส (Color) สเปนองคประกอบสาคญสาหรบงานศลปะ เพราะสตาง ๆ จะทาใหเกดความสวยงาม นาสนใจ และแสดงถงอารมณ ความรสก ในการแตงกายสจะชวยเสรมบคลกของผสวมใส และ ยงเปนแรงบนดาลใจในการแสดงออกถงความรสก และความนาสนใจ ดงนนในบรษทใหญ ๆ หลายบรษทจงไดจางนกออกแบบเสอผา ออกแบบเสอผาและเครองแตงกาย โดยเลอกแบบและสเพอสรางความสนใจตอลกคาเชน พนกงานธนาคาร พนกงานตอนรบ หรอพนกงานขายสนคา จะมสสนทแตกตางกนตาม วตถประสงคของงาน ในการใชสของเสอผาควรใชในลกษณะของคานาหนก (Value) คอ มการใชสออน-แก เพอเกดความแตกตางของคานาหนกส เชน สเขยวออนหรอสเขยวเขม หรอการใชสประสานกลมกลน (Harmony) ทดแลวนมนวล เชน สโทนเดยวกน และหากตองการความสดชนการใชสสดหรอสตดกนในปรมาณทตางกนกอาจทาใหสดชนได

ในการแตงกายทเกยวของกบการใชสทางจตวทยา จะมปฏกรยาตออารมณของการแตงกาย ดงน สแดง เปนสทกระตนจตใจเปนอยางด เยายวน รอนแรง ผทใสสแดงจะตองเปนคนทมความมนใจในตวเอง เปดเผย และเปนผนา สเหลอง เปนสทบงบอกถงความเปนมคนมอารมณด ราเรง ออนโยน มพลง ความฉลาด และจนตนาการ สนใจงาน การใสสเหลองอาจลดความสดใสลงหรอใสเปนเสอคลมจะทาใหลดความเจดจาลง สเขยว เปนสทแสดงออกถงความสขม เยอกเยน เหมาะสาหรบงานทตองใชพลง หรอความคด เมอใสสเขยวจะดเปนคนกระฉนกระเฉงและพฒนาตนเอง สฟา เปนสของความสงบและพกผอน มกใสในวนหยดในบรรยากาศทผอนคลาย ดสดชน ควรเลยงสฟาหากรสกหดหเพราะจะทาใหเหงามากขน ควรใสคกบสสมออน สมวง เปนสทขรม สงา เกดความศรทธาและความสงบ หากเปนคนทเปดกวางจะยอมรบสมวงได สมวงปนแดงจะสรางความมนใจไดด สขาว เปนสทใสสะอาด เขาไดกบทกส ชอบคนหาความจรงของชวต เปนสของนกคด เมอใส สขาวจะทาใหขาดอานาจในการตดสนใจ สดา เปนสทแสดงออกถงความมนในตวเอง ผทใสสดาจะแสดงถงการใหผอนนบถอ เปนสทชอบอยอยางโดดเดยว สนาเงน เปนสทควบคมตนเองไดด มความลกซง รบผดชอบ สนกกบทกเรอง ควรใชสนาเงนกบสสดใสตาง ๆ จะทาใหดดขน การแกไขของบกพรองดวยเสอผา

12

นอกจากนหลกการทางศลปะตาง ๆ ยงชวยแกไขปญหา และอาพรางขอบกพรองตาง ๆ ของรางกายไดอก ดงตวอยางทจะกลาวตอไปน

1. รปรางผอมสง ถงแมจะมรปรางด แตหากใสเสอผารดรปมากเกนไป เชนใสเสอแขนกด หรอผายดบางรดรปจะเนนใหเหนสรระทผอมบางชดเจน ควรใสเสอผาผาทหนา ๆ หรอจบพองฟ เพราะจะเสรมใหดหนาขน และมบคลกทดขน

2. รปรางอวนเตย หากคอสนทาใหคอดยาวขน ควรใสเสอคอว หรอคอเชรทจะชวยใหใบหนาดยาวขน ไมควรใสเสอปดคอจะทาใหคอสนลง ลวดลายของเสอผาควรเปนดอกเลกๆ และลายตง หามใสฟองนาเสรมไหลเพราะจะดหนาขน ไมควรใสชดตดกนเพราะจะเนนขนาด และตดกนอยางชดเจน นอกจากนควรสวมกระโปรง และเสอแยกชน และมสเขม ไมควรใชผาหนาเพราะจะเพมความอวนขนอก

3. สะโพกใหญ ไมควรสมเสอเอวลอย เพราะจะเนนสะโพกชดเจน ควรสวมกระโปรงทตดเยบจากผานม ๆ พรวทงตว สเขมเพออาพราง ไมควรสวมกระโปรงหรอกางเกงทรดรป เพราะจะเนนความใหญของสะโพก และควรสวมกระโปรงคลมเขาเพอกระชดสะโพกมากขน

4. หนาอกใหญ สวมเสอทมปกหรอคอว เพราะจะทาใหทรวงอกดเลกลง ใสเสอสเขมตดเยบดวยผาทบางเบา หลกเลยงเสอทมลวดลาย หรอมกระเปาทหนาอก เพราะจะทาใหเกดจดเดน และเพมความหนาใหหนาอกได

5. ไหลแคบ ควรสวมเสอผาทมฟองนา และเลอกผาพรวบาง ไมมใครทจะมรปรางสวย หรอสมบรณไปทกอยาง หากแตไดนาหลกการทางศลปะมาประยกตใช ก

จะสามารถทาใหความบกพรองนนลดลง และมบคลกภาพทดขนได ในปจจบน ไมวาสถานการณของโลกจะเปลยนแปลงไปอยางไรกตาม แตหลกการทางศลปะตาง ๆ ทกลาวมายงคงนามาประยกตใชไดเปนอยางด ถงแมวาในอนาคตเทคโนโลยจะเขามามบทบาทมากขนกตาม

13