บทที่ 1 - chiang mai universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/t/2555/laws40955rh_ch5.pdf ·...

26
บทที5 กฎหมายและแนวทางการคุ ้มครองบุคคลที่ได้รับความรุนแรงในครอบครัว ตามกฎหมายต่างประเทศ ในบทนี ผู้วิจัยจะกล่าวถึงกฎหมาย และแนวทางการคุ้มครองบุคคลที่ได้รับความรุนแรงใน ครอบครัวตามกฎหมายต่างประเทศ โดยผู้วิจัยได้เลือกศึกษาประเทศที่มีแนวทางหรือกระบวนการ ในการคุ้มครองบุคคลที่ได้รับความรุนแรงในครอบครัวที่มีประสิทธิภาพและได้บังคับใช้แนวทาง หรือกระบวนการดังกล่าวมานานแล้ว ได้แก่ ประเทศอังกฤษ ออสเตรเลีย มาเลเซีย สิงคโปร์ แคนาดา โดยเฉพาะแนวทางของประเทศออสเตรเลีย และประเทศสิงคโปร์นั ้น ได้รับการยอมรับ ว่ามีความก้าวหน้าเป็นอย่างมาก 183 นอกจากประเทศดังกล่าวแล้วผู้วิจัยได้ทาการศึกษากฎหมายของ ประเทศญี่ปุ ่ น ซึ ่งเป็นประเทศที่ใช้กฎหมายในระบบประมวลกฎหมาย ( Civil Law) เช่นเดียวกับ ประเทศไทยด้วย การศึกษาในส่วนนี ้เป็นไปเพื่อเป็นประโยชน์ในการวิเคราะห์และเสนอแนะ กฎหมายและกระบวนการคุ้มครองผู้ถูกกระทาด้วยความรุนแรงในครอบครัวตามกฎหมายของไทย ข้อมูลในส่วนนี ้ผู ้วิจัยพบว่ามีเอกสารหลักคือรายงานการวิจัยเรื่อง การประเมินกระบวนการ ยุติธรรมในการคุ้มครองสวัสดิภาพบุคคลที่ได้รับความรุนแรงในครอบครัว 184 โดยวัชรินทร์ ปัจเจกวิญญูสกุล อุทัยวรรณ แจ่มสุธี และอานาจ เนตยสุภา ที่ถือเป็นงานที่บุกเบิกเพื่อแก้ไขปัญหา ความรุนแรงในครอบครัว โดยเน้นบริบทในทางกฎหมาย และกระบวนการในทางกฎหมาย โดย ปรากฏรายละเอียดจากการศึกษา ดังต่อไปนี 5.1 ประเทศอังกฤษ ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอังกฤษ เริ ่มได้รับความสนใจหลังจากได้มีการ ตีพิมพ์หนังสือชื่อ Scream Quietly or the Neighbours Will Hear ของ Erin Pizzey ในปี 1974 หลังจากนั ้น ก็ได้มีการศึกษาปัญหาความรุนแรงในครอบครัวอย่างจริงจัง และได้มีการตรากฎหมาย คุ้มครองผู้ถูกกระทาด้วยความรุนแรงในครอบครัวหลายฉบับ คือ พระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดี 183 สมพร เปาปราโมทย์, ผู้ถูกกระทาด้วยความรุนแรงในครอบครัว พ.ศ. 2550, สานักงานกิจการสตรีและสถาบัน ครอบครัว, [ระบบออนไลน์ ]. แหล่งที่มา http://www.women-family.go.th/pdf/doc (6 มิถุนายน 2553). 184 วัชรินทร์ ปัจเจกวิญญูสกุล, อุทัยวรรณ แจ่มสุธี และอานาจ เนตยสุภา, รายงานการวิจัย การประเมิน กระบวนการยุติธรรมในการคุ้มครองสวัสดิภาพบุคคลที่ได้รับความรุนแรงในครอบครัว, มูลนิธิเพื่อนหญิง สถาบันพัฒนากระบวนการยุติธรรมเยาวชนและครอบครัว, 2546.

Upload: others

Post on 30-Dec-2019

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

บทท 5

กฎหมายและแนวทางการคมครองบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครว ตามกฎหมายตางประเทศ

ในบทน ผวจยจะกลาวถงกฎหมาย และแนวทางการคมครองบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครวตามกฎหมายตางประเทศ โดยผวจยไดเลอกศกษาประเทศทมแนวทางหรอกระบวนการในการคมครองบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครวทมประสทธภาพและไดบงคบใชแนวทางหรอกระบวนการดงกลาวมานานแลว ไดแก ประเทศองกฤษ ออสเตรเลย มาเลเซย สงคโปร แคนาดา โดยเฉพาะแนวทางของประเทศออสเตรเลย และประเทศสงคโปรนน ไดรบการยอมรบวามความกาวหนาเปนอยางมาก183 นอกจากประเทศดงกลาวแลวผวจยไดท าการศกษากฎหมายของประเทศญปน ซงเปนประเทศทใชกฎหมายในระบบประมวลกฎหมาย (Civil Law) เชนเดยวกบประเทศไทยดวย การศกษาในสวนนเปนไปเพอเปนประโยชนในการวเคราะหและเสนอแนะกฎหมายและกระบวนการคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครวตามกฎหมายของไทย ขอมลในสวนนผวจยพบวามเอกสารหลกคอรายงานการวจยเรอง “การประเมนกระบวนการยตธรรมในการคมครองสวสดภาพบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครว”184 โดยวชรนทร ปจเจกวญญสกล อทยวรรณ แจมสธ และอ านาจ เนตยสภา ทถอเปนงานทบกเบกเพอแกไขปญหาความรนแรงในครอบครว โดยเนนบรบทในทางกฎหมาย และกระบวนการในทางกฎหมาย โดยปรากฏรายละเอยดจากการศกษา ดงตอไปน

5.1 ประเทศองกฤษ

ปญหาความรนแรงในครอบครวในประเทศองกฤษ เรมไดรบความสนใจหลงจากไดมการตพมพหนงสอชอ Scream Quietly or the Neighbours Will Hear ของ Erin Pizzey ในป1974 หลงจากนน กไดมการศกษาปญหาความรนแรงในครอบครวอยางจรงจง และไดมการตรากฎหมายคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครวหลายฉบบ คอ พระราชบญญตวธพจารณาคด 183

สมพร เปาปราโมทย, ผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550, ส านกงานกจการสตรและสถาบนครอบครว, [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.women-family.go.th/pdf/doc (6 มถนายน 2553). 184

วชรนทร ปจเจกวญญสกล, อทยวรรณ แจมสธ และอ านาจ เนตยสภา, รายงานการวจย การประเมนกระบวนการยตธรรมในการคมครองสวสดภาพบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครว, มลนธเพอนหญง สถาบนพฒนากระบวนการยตธรรมเยาวชนและครอบครว, 2546.

Page 2: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

83

ความรนแรงในครอบครว ค.ศ. 1976 (The Domestic Violence and Matrimonial Proceedings Act 1976) พระราชบญญตวาดวยวธพจารณาคดครอบครวในศาลแขวง ค.ศ. 1978 และพระราชบญญตวาดวยบานทเปนสนสมรส ค.ศ. 1983 ตามล าดบ ซงกฎหมายทงสามฉบบขางตน ถกวพากษวจารณถงความไมประสานกน ตลอดจนปญหาในแงของการตความ การบงคบใช ยงไปกวานน ความไมประสานกนของกฎหมายทงสามนน ถกวพากษวาเปนจดออนส าหรบผหญงทถกกระท ารนแรงในครอบครวในการทจะท าความเขาใจ และเขาถงการไดรบความคมครอง ตลอดจนการเยยวยาความเสยหาย185

อยางไรกตาม ในป 1996 ประเทศองกฤษไดประกาศใชพระราชบญญตกฎหมายครอบครว ค.ศ. 1996 (The Family Law Act 1996) บททวาดวยครอบครวและความรนแรงในครอบครว (Family Homes and Domestic Violence) อยในสวนท 4 ของบทท 27 มาตรา 30-63 โดยสาระส าคญกลาวคอ บญญตใหศาลมอ านาจออกค าสงคมครองคครองได 2 กรณ ไดแก

1. การออกค าสงใหครอบครองทอยอาศย 2. ค าสงหามรบกวนหรอท าราย ทงน ในการออกค าสงในกรณแรก คอ การออกค าสงใหครอบครองทอยอาศย ผทมสทธ

ในการยนค ารองขอใหศาลออกค าสงครอบครองทอยอาศยตองเปนบคคลทมความสมพนธกน อาท คสมรสหรอเคยเปนคสมรส ผทอยอาศยหรอเคยอยอาศยในบานเดยวกน เปนญาตกน ผทตกลงจะแตงงานกน ผทเกยวของกบครอบครวของฝายใดฝายหนง เปนตน เมอศาลไดวเคราะหถงพฤตการณแวดลอมทงปวงแลว ศาลกสามารถใชอ านาจออกค าสง186 (มาตรา 33) ไวดงตอไปน

1. ออกค าสงใหผรองขอคงมสทธครอบครองทรพยสนตอไป 2. ออกค าสงใหจ าเลยตองอนญาตใหผ รองขอเขาไปหรออยในบานพกอาศย

ทงหมดหรอเพยงบางสวนตอไป 3. ออกค าสงใหฝายใดฝายหนงหรอทงสองฝายครอบครองทรพยสน 4. ออกค าสงหาม/ เลอน/ จ ากด การใชสทธครอบครองในบาน 5. ออกค าสงหามมใหคสมรสฝายทมสทธในบานซงเปนสนสมรสอยอาศยรวมกน

ชวคราว หรอระงบซงสทธในทอยอาศยดงกลาว เพอใหคสมรสอกฝายไดอยอาศย

6. ออกค าสงใหผกอเหตรนแรงออกจากบานหรอบางสวนของบานทอยอาศยรวมกน

185เรองเดยวกน, หนา 136. 186

เรองเดยวกน.

Page 3: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

84

7. ออกค าสงจ ากดมใหผกอเหตรนแรงเขาเขตก าหนดซงอาจรวมถงทอยอาศย การออกค าสงในกรณทสอง คอ การออกค าสงคมครองจากการถกรบกวน หมายถง

ค าสงกรณใดกรณหนงหรอทงสองกรณตอไปน คอ ค าสงวางขอก าหนดไมใหผใดกระท าการรบกวนท ารายผซงมความสมพนธกบตน และค าสงวางขอก าหนดหามมใหผใดกระท าการรบกวนท ารายเดกซงมความเกยวของกบตน (มาตรา 41 (1) ) ผทมสทธยนค ารองตอศาลใหศาลออกค าสงคมครอง ตองเปนบคคลทมความสมพนธกบผกระท ารนแรงหรอผทมความเกยวของกบเดก187 ไดแกบคคลดงตอไปน (มาตรา 62 (3) )

1. ผซงตกลงจะสมรสกน 2. ผซงอยกนดวยกนฉนสามภรรยา หรอเคยอยกนดวยกนฉนสามภรรยา 3. ผซงอยดวยกนหรอเคยอยดวยกนในครอบครวเดยวกน แตไมรวมถงความเปน

นายจางลกจางกน ผพกอาศยหรอผเชา 4. ผซงเปนญาตกน ทงฝายบดาและมารดา 5. ผซงตกลงจะท าการสมรสกน (แมวาขอตกลงนนจะยกเลกแลวกตาม) 6. ผซงเกยวของกบเดกตามมาตรา 62 (4) หมายถง ผเปนบดาหรอมารดาของเดก

รวมทงผซงรบผดชอบเสมอนบดามารดาเดก 7. คความในคดครอบครว ในการพจารณาออกค าสงพระราชบญญตกฎหมายครอบครว ค.ศ. 1996 ก าหนดให

ศาลพจารณาถงพฤตการณทงปวง และค านงถงความปลอดภย และประโยชนของผยนค ารองเปนส าคญ และหากปรากฏวามพฤตการณทท าใหนาเชอไดวาผกอเหตความรนแรงในครอบครวจะท าการ ขมข กอเหตรบกวนท ารายผรองอก นอกจากศาลจะออกค าสงคมครองดงกลาวแลว ศาลยงมอ านาจในการออกค าสงจบกมไปพรอม ๆ กนได188

ในกรณทมการฝาฝนค าสงคมครอง หากเปนกรณทศาลออกค าสงคมครองจากการถกรบกวนเพยงอยางเดยว เมอผกระท ารนแรงฝาฝนไมปฏบตตามขอก าหนดขอใดขอหนง ผรองมสทธรองขอใหศาลออกหมายจบได แตทงนตกอยภายใตเงอนไขทผรองตองกระท าการสาบานตน และตองแถลงใหศาลทราบวามเหตอนนาเชอวาผกระท ารนแรงไดจงใจฝาฝนไมปฏบตตามขอก าหนดในค าสงค มครองสวนกรณทศาลออกค าสงค มครองจากการถก

187

เรองเดยวกน, หนา 139. 188

เรองเดยวกน, หนา 140.

Page 4: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

85

รบกวนพรอมกบออกค าสงจบกม เมอมการฝาฝนขอก าหนดในขอใดขอหนง เจาพนกงานต ารวจมอ านาจในการจบกมไดทนท โดยไมตองขอใหศาลออกหมายจบอก189

นอกจากการคมครองตามพระราชบญญตกฎหมายครอบครว ค.ศ. 1996 (The Family Law Act 1996) ในประเทศองกฤษยงมการคมครองผทถกคกคามตามพระราชบญญตวาดวยการคมครองจากการถกคกคาม (The Protection from Harassment Act 1997) ซงกฎหมายหามกระท าการคกคาม แตมไดนยามค าวา คกคามมลกษณะการกระท าอยางไร อยางไรกตาม มาตรา 1 (1) ไดบญญตวาบคคลตองไมกระท าการอนมลกษณะ ดงตอไปน

(1) กระท าการใดซงถอไดวาเปนการคกคามบคคลอนหรอ (2) กระท าการใดทผกระท ารหรอควรรวาเปนการคกคามบคคลอน

โดยการพเคราะหตามพจนานกรมประกอบกบลกษณะการกระท าตามมาตรา 1 (1) กลาวไดวา การคกคามตองประกอบดวย การกระท าหรอพฤตกรรมใด ๆ ทรวมถงการรบกวน อนกอใหเกดความเดอดรอน ร าคาญ โดยพระราชบญญตน ไดขยายการคมครองบคคลทถกคกคามในสวนทพระราชบญญตกฎหมายครอบครว ค.ศ. 1996 (The Family Law Act 1996) มไดใหความคมครอง กลาวคอ พระราชบญญตวาดวยการคมครองจากการถกคกคาม คมครองทกคนทถกคกคามโดยไมจ าเปนตองเปนสมาชกในครอบครว โดยบญญตวา การกระท าใดอนมลกษณะเปนการคกคามบคคลอน (มาตรา 1 (1) ) กฎหมายฉบบน ไดก าหนดใหการคกคามเปนความผดอาญา และมการก าหนดวธการเยยวยาชดใชคาเสยหายในทางแพง ซงผทไดรบความเดอดรอนสามารถรองขอตอศาล ใหศาลออกค าบงคบ หรอออกค าสงหามการคกคามได ส าหรบการฝาฝนค าสงหามการคกคามนน ถอเปนความผดอาญามโทษปรบ และจ าคกแลวแตกรณ190 ดงนน มาตรการตามพระราชบญญตน จงเปนจดเดนหรอเปนมาตรการทถกมองวามประสทธภาพในเชงบงคบผกอเหตคกคาม ตอมาในป ค.ศ. 2004 ไดมการแกไขเพมเตมพระราชบญญตกฎหมายครอบครว (The Family Law Act 1996) ในสวนท 4 โดยบญญตเพมเตมหลงมาตรา 42 วาใหการฝาฝนค าสงหามรบกวนเปนความผดอาญา (section 42A) และแกไขนยามของค าวา “ผทอยกนดวยกนฉนสามภรรยา” ใหแทนค านยามจากเดมทวา “ผชายและผหญงซงอยกนกนฉนสามภรรยา แมจะมไดสมรสกน”191 เปน “บคคลสองคนทอยกนกนฉนสามภรรยา แมจะมไดสมรสกน หรอมความสมพนธใน

189เรองเดยวกน, หนา 141. 190เรองเดยวกน, หนา 192. 191

section 62 (1) (a): “cohabitants” are man and women who, although not married to each other, are living together as husband and wife; and.

Page 5: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

86

ท านองเดยวกนกบกรณการอยกนฉนสามภรรยาในกรณบคคลเพศเดยวกน”192 จงเปนการขยายการคมครองใหรวมถงคทเปนเพศเดยวกนดวย นอกจากน ไดมการแกไขสวนท 4 ของมาตรา 62 (3) (e) โดยใหค านยามบคคลทมความสมพนธเพมเตมจากเดมทวา ผซงจะท าการสมรสกน รวมไปถงกรณทขอตกลงนนไดยกเลกไปแลวกตาม193 เนองจากพวกเขามหรอเคยมความสมพนธสวนตวตอกน ซงถอเปนชวงเวลาทส าคญ194 (มาตรา 62 (3) (ea) )

โดยภาพรวมแลวส าหรบกฎหมาย และกระบวนการคมครองบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครว ในประเทศองกฤษนนกลาวไดวามการพฒนากฎหมาย และกระบวนการใหความคมครองมาอยางตอเนอง พระราชบญญตกฎหมายครอบครว ค.ศ. 1996 (The Family Law Act 1996) และพระราชบญญตวาดวยการคมครองจากการถกคกคาม (The Protection from Harassment Act 1997) ไดใหการคมครองผทไดรบความรนแรงกวางขวางขนไดใหทงอ านาจจบกม การขอใหศาลออกหมายจบผ ทฝาฝนค าสงค มครอง ตลอดจนการใหผเสยหายไดรบการเยยวยาชดใชคาเสยหายในทางแพง ซงอาจกลาวไดวาส าหรบการคมครองผทถกกระท าดวยความรนแรง ในครอบครวในประเทศองกฤษ เปนแนวทาง และกระบวนการทมประสทธภาพในการบงคบผกระท ารนแรงและใหความคมครองแกผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว

5.2 ประเทศมาเลเซย ประเทศมาเลเซยมพระราชบญญตวาดวยการขจดความรนแรงในครอบครว (Domestic Violence Act 1994) บงคบใชตงแตในป 1995 โดยวตถประสงคของพระราชบญญตน คอ “เพอใชกระบวนการทางแพงและอาญาในการคมครองและแกไขเยยวยาผไดรบความรนแรงในครอบครว โดยค านงถงศาสนา และวฒนธรรมของคกรณเปนส าคญ”195 ส าหรบความรนแรงในครอบครวในประเทศมาเลเซยถอเปนความผดอาญา พระราชบญญตวาดวยการขจดความรนแรงในครอบครว (Domestic Violence Act 1994) น เปนกลไกทใชเสรมประมวลกฎหมายอาญา และเปนมาตรการ 192 section 62 (1) (a): “cohabitants” are substitute two persons who, although not married to each other, are living together as husband and wife or (if of the same sex) in and equivalent relationship; and. 193 section 62 (3) (e): “they have agreed to marry one another (whether or not that agreement has been terminated);” 194 section 62 (3) (ea): “they have or have had an intimate personal relationship with each other which is or was of significant duration;” 195 วชรนทร ปจเจกวญญสกล, อทยวรรณ แจมสธ และอ านาจ เนตยสภา, รายงานการวจย การประเมนกระบวนการยตธรรมในการคมครองสวสดภาพบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครว, มลนธเพอนหญง สถาบนพฒนากระบวนการยตธรรมเยาวชนและครอบครว, 2546, หนา 184.

Page 6: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

87

เยยวยาการกออาชญากรรมความรนแรงในครอบครว อาท การเยยวยาทางแพงโดยใหศาลมอ านาจออกค าสงคมครอง หรอออกค าสงคมครองชวคราวในเหตฉกเฉน หรอค าสงอน ๆ ทเปนไปเพอคมครองสวสดภาพของผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว196

สาระส าคญของพระราชบญญตดงกลาว สรปไดดงน

ก. นยามความรนแรงในครอบครว นยามของความรนแรงในครอบครว “ความรนแรงในครอบครว” หมายถง การกระท าใด ๆ

ดงตอไปน

1. จงใจ หรอควรร หรอพยายามกระท าดวยประการใด ๆ ใหผเสยหายตกอยในภาวะเสยงอนตรายแกกาย

2. กระท าใหผเสยหายไดรบอนตรายแกกาย โดยร หรออาจเลงเหนผลวาจะเกดอนตรายเชนวานน

3. บงคบผเสยหายโดยใชก าลงหรอขเขญใหประพฤตหรอมเพศสมพนธหรอการอนใด โดยผเสยหายมไดยนยอม

4. ควบคมหรอกกขงโดยฝนใจผเสยหาย 5. กลนแกลงหรอท าลายหรอท าใหเสยหายซงทรพยสน โดยมเจตนา หรอควรรวาจะกอใหเกดความยากล าบากหรอรบกวนผเสยหาย197

ข. ก าหนดบคคลผไดรบความคมครองตามพระราชบญญต พระราชบญญตวาดวยการขจดความรนแรงในครอบครว (Domestic Violence Act 1994 )

ไดก าหนดคมครองผไดรบความรนแรงในครอบครว ดงน 1. คสมรสฝายชายหรอฝายหญง 2. ผทเคยเปนคสมรส 3. เดก 4. ผไรความสามารถ 5. บคคลใดทเปนสมาชกของครอบครว198 โดยผไดรบความรนแรงในครอบครวสามารถแจงเหตความรนแรงในครอบครวตอ

พนกงานเจาหนาท เพอด าเนนการตามกฎหมาย เพอใหศาลออกค าสงคมครอง และในกรณทมเหต

196

เรองเดยวกน, หนา 186. 197

เรองเดยวกน, หนา 184. 198

เรองเดยวกน, หนา 184-185.

Page 7: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

88

จ าเปนเรงดวนผไดรบความรนแรงหรอพนกงานต ารวจสามารถยนค ารองตอศาล เพอใหศาลออกค าสงคมครองชวคราวในเหตฉกเฉนได แมวาจะอยในระหวางการสอบสวนหรอกอนการฟองผกระท ารนแรงเปนคดอาญากตาม อยางไรกตาม หากในเวลาตอมาผกระท ารนแรงถกฟองคด ศาลยงมอ านาจในการออกค าสงคมครองชวคราวไดอก199 ค. ค าสงคมครองสวสดภาพ

ลกษณะของค าสงคมครองสวสดภาพ ประกอบดวย (มาตรา 6) 1. ค าสงไมใหผกอเหตรนแรงครอบครองทพกอาศยหรออยรวมกบผไดรบความคมครอง

ชวคราว 2. ค าสงหามผกอเหตรนแรงเขาไปในทอยอาศยของผไดรบความคมครอง 3. ค าสงหามมใหผกอเหตรนแรงตดตอ หรอโทรศพทไปยงผทไดรบความคมครอง เวน

แตมพฤตการณพเศษเปนการเฉพาะ 4. ค าสงใหผกอเหตรนแรงตองอนญาตใหผไดรบความคมครองใชสอยยานพาหนะตอไป

ซงผนนเคยใชเปนปกตอยกอนแลว200

ง. ขอบเขตและอ านาจของกฎหมาย นอกจากอ านาจของศาลดงกลาวมาขางตน พระราชบญญตวาดวยการขจดความรนแรงใน

ครอบครว (Domestic Violence Act 1994) ไดก าหนดขอบเขตและอ านาจของกฎหมาย ดงน

1. ก าหนดคาเสยหายในกรณผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว ใชสทธฟองคาเสยหายตอกาย ทรพยสน หรอคาขาดประโยชนจากผกระท ารนแรงได

2. มค าสงใหคกรณไปรบการไกลเกลย หรอรบการปรกษาแนะน า ตามทเหมาะสมแทนค าสงคมครอง หรอนอกเหนอจากค าสงคมครองสวสดภาพกได

3. กฎหมายเปดโอกาสใหบคคลใด ๆ เชน เพอนบาน เพอน ญาต ซงเชอโดยสจรตวามการกระท ารนแรงในครอบครว และแจงเหตหรอใหขอมลตอเจาพนกงานต ารวจหรอเจาพนกงานสงคมสงเคราะห ถากระท าโดยสจรตยอมไดรบการคมครองทงทางแพง และทางอาญา

4. กฎหมายก าหนดใหเจาพนกงานไปกบผไดรบความรนแรง เพอเกบทรพยสนซงของของตนในสถานททเคยอยอาศยกบผกอเหตรนแรง201

199

เรองเดยวกน, หนา 185. 200

เรองเดยวกน. 201

เรองเดยวกน.

Page 8: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

89

ทงน ส าหรบกรณการฝาฝนค าสงคมครอง หรอค าสงคมครองชวคราวในเหตฉกเฉน หากเปนกรณการฝาฝนในครงแรกไมมการก าหนดมาตรการลงโทษไว แตไดมการใหอ านาจเจาพนกงานต ารวจจบกมผฝาฝนค าสงดงกลาวไว (มาตรา 6) และหากมการฝาฝนค าสงคมครองดงกลาวซ าอกกไมมการก าหนดมาตรการเพมโทษไวแตอยางใด มเพยงการใหกลบไปเรมตนกระบวนการออกค าสงคมครองใหมอกตอไป202

5.3 ประเทศสงคโปร

ส าหรบความรนแรงในครอบครวทเกดขนถอเปนความผดอาญา และเปนมลละเมดทางแพง ทงน บทบญญตคมครองความรนแรงในครอบครวของประเทศสงคโปรไดบญญตอยใน Woman’s charter 1961 (ฉบบแกไขปรบปรง 2009) บทท 353 (Chapter 353) ในหมวดท 7 มาตรา 64-67203 กฎหมายดงกลาว ไดใหอ านาจแกศาลจงหวด หรอศาลแขวงในการออกค าสงคมครองสวสดภาพบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครว ดวยการออกค าสงหามมใหบคคลกอเหตรนแรงตอสมาชกในครอบครว อกทง หากกรณมเหตจ าเปนเรงดวนศาลมอ านาจในการออกค าสงคมครองในเหตฉกเฉนได204

กฎหมายของประเทศสงคโปรไดนยามความรนแรงในครอบครวไววา หมายถง การกระท าโดยจงใจหรอควรรหรอพยายามกระท าดวยประการใด ๆ ใหบคคลทเปนสมาชกในครอบครวตกอยในภาวะหวาดกลวหรออาจไดรบอนตราย ดงตอไปน

(ก) กระท าการใดอนกอใหเกดอนตรายแกสมาชกในครอบครว โดยรหรอควรรวาจะเกดผลเชนนน

(ข) กกขงหรอควบคมสมาชกในครอบครวโดยมชอบ และเปนการฝาฝนใจบคคลนน

202เรองเดยวกน, หนา 194-195. 203 Women’s Charter of Singapore (revised edition 2009)”, [Online]. Avaiable: http://statutes.agc.gov.sg/non_version/cgi_bin/cgi_retrieve.pl (6 June 2010) 204 วชรนทร ปจเจกวญญสกล, อทยวรรณ แจมสธ และอ านาจ เนตยสภา, รายงานการวจย การประเมนกระบวนการยตธรรมในการคมครองสวสดภาพบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครว, มลนธเพอนหญง สถาบนพฒนากระบวนการยตธรรมเยาวชนและครอบครว, 2546, หนา 188.

Page 9: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

90

(ค) กอเหตคกคาม (harassment) ดวยเจตนาหรอควรรวาจะกอใหเกดอนตรายหรอเดอดรอนแกสมาชกในครอบครว แตไมรวมถงการกระท าเพอปกปองตนเองโดยชอบดวยกฎหมาย หรอเปนการอบรมสงสอนเดกอายต ากวา 21 ป205

ส าหรบกระบวนการในการคมครองบคคลทถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครวนน บคคลทกฎหมายบญญตไวตามมาตรา 65 (2) มสทธในการยนค ารองขอใหศาลออกค าสงคมครอง ซงหากศาลไดพจารณา และเหนวามความจ าเปนตองไดรบการคมครอง ศาลจะออกค าสงคมครอง (มาตรา 65) และหากในกรณการยนขอคมครองนน ศาลไดพจารณาแลวเหนวามเหตอนตรายในครอบครวใกลจะเกดแกผยนค ารองขอ ศาลสามารถออกค าสงค มครองชวคราวในเหตฉกเฉน (มาตรา 66) ได ทงน ในการออกค าสงคมครองของศาลนน หากศาลไดพจารณาแลวเหนสมควรเพอความปลอดภยของผยนค ารอง ศาลอาจใชดลพนจ (มาตรา 65 (5) ) ในการออกค าสงเพมเตม (ค าสงอปกรณ) ตามสมควรภายใตขอบเขตของกฎหมาย อาท ค าสงจ ากดสทธผกระท ารนแรงในการครอบครองรวมหรอเฉพาะสวนในทอยอาศย ค าสงใหผกระท ารนแรงเขารบการปรกษาแนะน าจากหนวยงานทไดรบการรบรอง(มาตรา 65 (5) (b) ) เปนตน นอกจากน เกยวกบค าสงคมครอง และค าสงคมครองชวคราวในเหตฉกเฉนนน หากผกระท ารนแรงไดจงใจฝาฝนค าสง ยอมเปนความผดซงมโทษปรบหรอโทษจ าคก หรอทงจ าทงปรบ ในกรณทจงใจฝาฝนค าสงซ าอก จะมบทเพมโทษปรบหรอจ าคกดวย นอกเหนอจากโทษดงกลาวมาแลวนน หากผกระท ารนแรงฝาฝนไมปฏบตตามค าสงศาล ในกรณทศาลใชดลยพนจในการออกค าสงเพมเตมเพม (ค าสงอปกรณ) เชน ค าสงใหผกระท าความรนแรงในครอบครว ตองไปรบค าปรกษาแนะน าจากหนวยงานทไดรบการรบรอง (มาตรา65 (5) (b) ) การฝาฝนค าสงถอมความผดฐานละเมดอ านาจศาลดวย206 5.4 ประเทศออสเตรเลย

ส าหรบประเทศออสเตรเลยนน ไดมงานวจยพบวาผลกระทบจากความรนแรงในครอบครวท าใหรฐเสยคาใชจายจ านวนมาก อาท คาใชจายในการใหความชวยเหลอ และคาบรการส าหรบผทไดรบความรนแรงในครอบครวจ านวน 20 คน คดเปนมลคาถง 1 ลานเหรยญตอป207 ผลจากการศกษาทบทวนสภาพปญหาความรนแรงในครอบครว ตลอดจนขอเสนอแนะตาง ๆ ของ

205 เรองเดยวกน, หนา 189. 206เรองเดยวกน, หนา 195. 207 เอกสารความรนแรงตอสตรของคณะกรรมาธการกจการสตรฯ วฒสภา, ในอนเรอน ทองอยสข (บรรณาธการ), มตสตรวถสงคมไทย, รวมบทความจากการประชมวชาการ ประจ าป 2546, กรงเทพฯ : สถาบนวจยสงคม จฬาลงกรณ มหาวทยาลย, 2547, หนา 193.

Page 10: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

91

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ไดเปนจดเปลยนแปลงส าคญทไดสงผลใหในป 1986 มการออกพระราชบญญตแกไขเพมเตมกฎหมายอาญาของสหพนธรฐ เพมอ านาจใหเจาพนกงานต ารวจจบกมผกระท าความรนแรงได โดยไมตองมหมายจบ (มาตรา 8 (a) ) และแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยระเบยบของต ารวจ (Police Amendment ordinance 1986) เพมอ านาจใหเจาพนกงานต ารวจเขาไปในเคหะสถานได โดยไมตองมหมายคน ในกรณทมผรองขอใหชวยเหลอผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว (มาตรา 17 A.) และในกรณทมเหตจ าเปนเรงดวน เจาพนกงานต ารวจสามารถขอหมายคนจากศาลแขวงไดโดยวธการขอทางโทรศพท (มาตรา 17 B.) นอกจากแนวทางดงกลาวแลว ในระดบมลรฐกไดออกกฎหมายวาดวยระเบยบปฏบตเกยวกบความรนแรงในครอบครว ค.ศ. 1986 (Crime (Domestic Violence) 1986 Act) โดยวตถประสงคหลกของกฎหมายน คอการใหอ านาจแกศาลแขวงในการคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว อาท “การออกหมายเรยก หมายคน หมายจบ การรบค ารองขอใหศาลออกค าสงคมครองสวสดภาพ ค าสงขบไล” หรอค าสงอน ๆ นอกเหนอจากค าสงคมครอง208 ทงน เปนไปเพอปกปองคมครองเหยอผเสยหาย บตร สมาชกในครอบครว จากเหตการณความรนแรงในครอบครว กลาวไดวาส าหรบกฎหมายความรนแรงในครอบครวในประเทศออสเตรเลยนน ไดมการออกกฎหมาย และพฒนากฎหมายเกยวกบการคมครองผไดรบความรนแรงในครอบครวอยางตอเนอง ซงปจจบนรฐบาลไดวางแผนในการลดความรนแรงตอสตรและเดก ซงถอเปนความรบผดชอบของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในการศกษาวเคราะหถงสวนทเชอมโยงกบชองวางระหวางกฎหมายครอบครว และกฎหมายคมครองสวสดภาพบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครว ทถอเปนกญแจส าคญเบองตนในการน าไปสการปฏรปกฎหมายของออสเตรเลย ทงน ประเทศออสเตรเลยยงไดรเรมหาวธการตาง ๆ ทจะชวยปองกนและแกไขปญหาความรนแรงในครอบครวมากขน โดยเฉพาะกรณทผถกกระท าเปนผหญง โดยการจดท าคมอส าหรบผทถกกระท ารนแรง การจดท าโครงการส าหรบผชายทจะเรยนร

208

วชรนทร ปจเจกวญญสกล, อทยวรรณ แจมสธ และอ านาจ เนตยสภา, รายงานการวจย การประเมนกระบวนการยตธรรมในการคมครองสวสดภาพบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครว, มลนธเพอนหญง สถาบนพฒนากระบวนการยตธรรมเยาวชนและครอบครว, 2546, หนา 184.

Page 11: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

92

หรอพดคยกนในปญหาความรนแรงในครอบครว209 และวางแผนลดความรนแรงทมตอผหญงและเดกในชวงป ค.ศ. 2009-2021 โดยคณะกรรมการระดบชาต210

ในปจจบนกฎหมายทใหความคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครวในประเทศออสเตรเลย คอ พระราชบญญตความรนแรงในครอบครวและค าสงคมครอง ค.ศ. 2008211 (Australian Capital Territory: Domestic Violence and Protection Orders Act 2008 (ACT) ) ซงเปนพระราชบญญตทถกน ามาใชแทนพระราชบญญตความรนแรงในครอบครวและค าสงคมครอง ค.ศ. 2001 (ACT) (Domestic Violence and Protection Orders Act 2001) โดยวตถประสงคของพระราชบญญตน คอ ปองกนความรนแรงระหวางสมาชกในครอบครว และบคคลอน ๆ ทถกกระท าดวยความรนแรง ทงน พระราชบญญตนไมไดจ ากดเพยงการออกค าสงคมครองบคคลจากความรนแรงในครอบครวเทานน แตยงครอบคลมกวางขวางไปถงบคคลทวไปทไดรบความรนแรงดวย212 แตในการวจยน ผวจยจะกลาวถงเพยงค าสงคมครองความรนแรงในครอบครว ซงกลาวในลกษณะของภาพรวม ภายใตพระราชบญญตความรนแรงในครอบครวและค าสงคมครอง ค.ศ. 2008 ตามกฎหมายดงกลาวพฤตกรรมของบคคลทถอเปนความรนแรงในครอบครว213 (มาตรา 13 (1) ) ไดแก การกระท า ดงตอไปน

1) การกระท าทเปนสาเหตใหเกดอนตรายแกกายของบคคลทมความสมพนธ (relevant person)

209

WHO, 1998, Population Report, อางถงใน สธรา ทอมสน วจตรานนท, เมธน พงษเวช (บรรณาธการ), ผาทางตนผหญง ผชายและความรนแรงในครอบครว, สถาบนวจยบทบาทหญงชายและการพฒนาสมาคมสงเสรมสถานภาพสตร : กรงเทพฯ, 2543, หนา 49. 210 “Domestic violence laws in Australia”.[Online]. Avaiable: http://www.facsia.gov.au/sa/woman/pubs/violence/p_time_for_action/domestic_violence _laws/pages/defaut.aspx. (10 June 2010). 211 Domestic Violence and Protection Orders Act 2008(ACT). [Online]. Available: http//www.austlii.edu.au/au/legis/act/consol_act/dvapoa2008392/. (10 June 2010). 212 “Domestic violence laws in Australia”. Page95. [Online]. Avaiable: http://www.facsia.gov.au/sa/woman/pubs/violence/p_time_for_action/domestic_violence_ laws/pages/defaut.aspx. (10 June 2010). 213

Domestic Violence and Protection Orders Act 2008(ACT). [Online]. Available: http//www.austlii.edu.au/au/legis/act/consol_act/dvapoa2008392/. (10 June 2010).

Page 12: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

93

2) การกระท าท เปนสาเหตใหเ กดความเสยหายแกทรพยสนของบคคลทมความสมพนธ

3) การกระท าทเปนผลโดยตรงตอบคคลทมความสมพนธ ซงเกดจากการกระท าความรนแรงในครอบครว

4) การขเขญบคคลทมความสมพนธใหกระท าอยางใดอยางหนง ซงท าใหเกดความเสยหายตามขอ (1) หรอ (2) หรอ (3)

5) การคกคาม (harassing) หรอลวงละเมดบคคลทมความสมพนธ 6) การกระท าโดยตรงกบสตวเลยงของบคคลทมความสมพนธและเปนการกระท า

ความรนแรงกบสตว 7) การขเขญบคคลทเกยวของวาจะท าบางสงบางอยางกบสตวเลยงของบคคลทม

ความสมพนธ โดยกฎหมายไดใหอ านาจศาลในการออกค าสงค มครองชวคราว และค าสงค มครอง

ชวคราวในเหตฉกเฉน ซงในสวนของการยนค ารองขอคมครองความรนแรงในครอบครว ผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว หรอเจาพนกงานต ารวจสามารถยนค ารองขอคมครองชวคราว (interim order) ได แตในกรณการยนค ารองขอคมครองชวคราวในเหตฉกเฉน (emergency order) ตองใหเจาพนกงานต ารวจเทานนยนค ารองขอ (มาตรา 68) ทงน ค าสงคมครองความรนแรงในครอบครวถอเปนการยบย งผกระท าความรนแรงจากพฤตกรรม ทเปนความรนแรงในครอบครว หากศาลเหนวามความจ าเปน และสมควร ศาลจะออกค าสงคมครองชวคราว (interim order) โดยพจารณาถงความปลอดภยของผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว หรอเปนไปเพอการปองความเสยหายตอทรพยสนของผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครวเปนส าคญ สวนกรณการออกค าสงคมครองชวคราวในเหตฉกเฉน (emergency order) จะท าโดยเจาพนกงานศาลยตธรรม (judicial officer) ภายใตหลกตามมาตรา 69 เกยวกบการออกค าสงคมครองชวคราวในเหตฉกเฉน ซงเปนกระบวนการนอกศาล Magistrates โดยผกระท ารนแรงไดมพฤตกรรมทมเหตอนนาเชอวา พฤตกรรมรนแรงนนจะเปนสาเหตใหเกดอนตรายแกกาย หรอความเสยหายอยางมากแกทรพยสนของผถกกระท า และตองเปนกรณทเหนวาเปนสงไมมประโยชนในทางปฏบต ทจะจบกมผกระท ารนแรง หรอกรณไมมมลเหตอนใดทจะน าไปสการจบกมจ าเลยได214

214

วชรนทร ปจเจกวญญสกล, อทยวรรณ แจมสธ และอ านาจ เนตยสภา, รายงานการวจย การประเมนกระบวนการยตธรรมในการคมครองสวสดภาพบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครว, มลนธเพอนหญง สถาบนพฒนากระบวนการยตธรรมเยาวชนและครอบครว, 2546, หนา 166.

Page 13: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

94

ส าหรบการฝาฝนค าสงคมครอง จะตองไดรบโทษปรบ หรอจ าคก 5 ป หรอทงจ าทงปรบ215 ซงพระราชบญญตความรนแรงในครอบครวและค าสงคมครอง ค.ศ. 2008 (Australian Capital Territory: Domestic Violence and Protection Orders Act 2008 (ACT) ) ไมมขอก าหนดพเศษเกยวกบการจบกม บคคลทฝาฝนค าสงค มครอง อยางไรกตาม เนองจากการฝาฝนค าสงคมครองถอเปนความผดอาญาอกฐานตางหากจากความผดเดม ต ารวจมลรฐจงมอ านาจจบกมกรณมการฝาฝนค าสงคมครองดวย

5.5. ประเทศแคนาดา

หลงจากเกดเหตการณสงหารหมนกศกษาหญงของมหาวทยาลยมอนทรออล จ านวน 14 ราย โดยพนฐานปญหามาจากความไมเทาเทยมกนระหวางเพศนน ไดมกลมอาสาสมครชายประมาณ 100,000 คน รเรมตระหนกถงปญหาความรนแรงตอสตรและตองการยตปญหาดงกลาว ไดเรยกรองใหผชายทวโลกรวมรบผดชอบตอปญหาและแสดงตนวา จะไมเปนผกระท ารนแรงตอสตร ประเทศแคนาดาจงเปนประเทศแรกทไดมการรเรมการรณรงคตดรบบนสขาวเพอยตความรนแรงตอสตร เมอป 199 (พ.ศ.2534) โดยการตดรบบนสขาวทปกเสอเปนเวลา 1 สปดาห เรมจากวนท 25 พฤศจกายน จงถอเปนวนขจดความรนแรงตอสตรสากล ในเวลาตอมา ทวโลกจงไดน าสญลกษณรบบนสขาวทมความหมายถง การไมยอมรบ ไมนงเฉย และไมกระท ารนแรงตอเดกและสตรในทกรปแบบ มาเปนสญลกษณสากลทใชในการรณรงค216 ดงนน เหตการณดงกลาวทใหความส าคญกบการตระหนกถงปญหาความรนแรงตอสตรอนเกดจากการรวมพลงจากผชาย จงเปนจดเรมตนทท าใหผท าวจยสนใจในการศกษากฎหมายเกยวกบความรนแรงในครอบครวของประเทศแคนาดา ในล าดบตอมา

ส าหรบประเทศแคนาดาไดกลาวถงนยามความรนแรงในครอบครว หมายถง รปแบบทงหลายของการปฏบตในทางทผด ซงผใหญหรอเดกตางมประสบการณทเกดจากความสมพนธสวนตวของพวกเขา หรอความสมพนธทางครอบครว หรอความสมพนธทอยบนพนฐานของความไววางใจ อกทง ความรนแรงในครอบครวยงไดรวมถงการขมเหง ทารณ หรอการละเลย โดย

215

Section 90 (2): “The maximum penalty for the offence is a fine of 500 penalty units (currently $50,000), or imprisonment for 5 years, or both;” 216

กรมสงเสรมอตสาหกรรม, เดอนรณรงคยตความรนแรงตอเดกและสตรและวนรณรงคยตความรนแรงตอสตรสากล, [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://gender.dip.go.th (15 เดอนมกราคม 2555).

Page 14: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

95

สมาชกในครอบครวดวย217 อยางไรกตาม ส าหรบนยามความรนแรงในครอบครว ยอมมการเปลยนแปลงได ซง ลกษณะโดยทวไปของความรนแรงในครอบครว มลกษณะดงน

1. การกระท าความรนแรงทางกาย 2. การกระท าความรนแรงทางเพศ และการแสวงหาผลประโยชนโดยมชอบทางเพศ 3. การละเลย เพกเฉย 4. การกระท าความรนแรงตอจตใจหรอทางอารมณ หมายรวมถงการกระท าทกอใหเกด

ความนอยเนอต าใจ ความเศราโศก เชน การเรยกชอ พดจาดถก เปนตน

5. การกระท ารนแรงทางเศรษฐกจหรอเกยวกบการเงน

ส าหรบกรณกระท าตอคสมรสโดยตรง ไดมการนยามความรนแรงวาหมายถง ความรนแรงหรอการกระท าทารณ โดยผหญงหรอผชายซงสมรสกนหรอคสมรสทเปนเพศเดยวกน ทงน ความรนแรงตอคสมรสยอมมความแตกตางกนในเรองของรปแบบการกระท าความรนแรง218 ดงปรากฏลกษณะดงตอไปน

1. การกระท ารนแรงตอรางกาย ซงเปนความรนแรงทอาจเกดขนเพยงครงเดยวหรอเกดขนเปนประจ าซ าแลวซ าเลา 2. การกระท าความรนแรงทางเพศ และการแสวงหาผลประโยชนทางเพศ ซงรวมถงรปแบบทงหลายของความรนแรงทางเพศ การลวงละเมดทางเพศ หรอการแสวงหาผลประโยชนโดยมชอบทางเพศ

3. การกระท ารนแรงตอจตใจหรอทางอารมณ หมายรวมถงความรนแรงทางวาจาดวย เชน การตะโกน การตะเบงเสยง และการตะโกนเรยกชอ

4. การลวงละเมดตามกฎหมายอาญา หรอ การคกคาม ซงหมายรวมถง การลวงละเมดบคคล หรอคสมรส โดยกอใหเกดความเสยหายตอทรพยสน หรออนตรายตอสงอนเปนทรก

5. การกระท ารนแรงทางเศรษฐกจหรอเกยวกบการเงน ซงหมายรวมถง การขโมยหรอฉอโกงไปจากคสมรส หรอเงนรายไดซงจ าเปนตอการซออาหาร หรอการรกษาทางการแพทย

217 "Family violence" includes many different forms of abuse that adults or children may experience in their intimate, kinship or dependent relationships. Family violence also includes being mistreated or being neglected by these members. Department of Justice, Family Violence Initiative, [Online]. Available: http://www.justice.gc.ca/eng/pi/fv-vf/about-aprop/ (15 January 2012). 218

Ibid.

Page 15: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

96

6. การกระท ารนแรงตอจตใจ ไดหมายรวมถง การใชความเชอของบคคล หรอความศรทธา ในการจดการวางบทบาทหรอควบคมอกฝายหนง

ทงน ความรนแรงในครอบครวในประเทศแคนาดาถอเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา แมจะไมไดบญญตฐานความผดเกยวกบความรนแรงในครอบครวไวโดยเฉพาะเจาะจง แตการกระท าความผดเหลาน ผกระท าความผดสามารถถกกลาวโทษตามประมวลกฎหมายอาญา219 ตามประเภทความผดดงน

1. การท าราย 2. การท ารายเปนสาเหตใหเกดอนตรายแกรางกาย 3. การท ารายทางเพศ ขมขน

4. การท ารายทางเพศ หรอการขมขนเปนสาเหตใหเกดอนตรายแกรางกาย 5. การท ารายทางเพศ โดยมอาวธจนไดรบอนตรายสาหส

6. การลวงละเมดทางเพศ หรอการคกคามทางเพศ

7. การลวงละเมดทางเพศ หรอการคกคามทางวาจา หรอค าหยาบคาย ซงหมายรวมถงการลวงละเมดทางวาจาดวย

8. ความประพฤตหรอการกระท าทท าใหเกดอนตรายหรอความล าบาก 9. การขมข ข 10. การฝาฝนค าสงคมครองของศาล เชน ท าทณฑบนใหรกษาความสงบ หรอค าสงหาม หรอฝาฝนขอตกลงในการประกนตว 11. พยายามฆา 12. ฆาคนตาย

ทงน ส าหรบการฝาฝนค าสงคมครองของศาล ในกรณทณฑบนใหรกษาความสงบ หรอค าสงหาม หรอฝาฝนขอตกลงในการประกนตว มรายละเอยดบางสวนตามประมวลกฎหมายอาญา220 ดงน

มาตรา 733.1 (1) ผกระท าความผดซงมขอผกพนตามค าสงหาม และไมมขอแกตว ไมสามารถปฏบต (ลมเหลว) หรอปฏเสธทจะปฏบตตามค าสง มความผด คอ

(a) เปนการกระท าทมความผดและมโทษจ าคก ไมเกน 2 ป หรอ

219

Ibid. 220 Department of Justice Canada,Criminal Code, [Online]. Available: http://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/C-46/ (12 January 2012).

Page 16: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

97

(b) ความผดทรบโทษตามฐานการกระท าความผดนน และมโทษจ าคกไมเกน 18 เดอน หรอปรบไมเกนสองพนดอลลาร หรอทงจ าทงปรบ

ซงผถกกลาวหาอาจถกสอบสวนและถกลงโทษ (2) ผถกกลาวหา ซงถกฟองวากระท าความผดตาม อนมาตรา 1 อาจจะถกสอบสวนและถก

ลงโทษโดยศาล ซงมอ านาจในการตดสนคด สอบสวนการกระท าความผด ในทองทซงผถกกลาวหาถกพบ ถกจบกม หรอถกกกควบคม แตถาทองทผถกกลาวหาถกพบตว หรอถกจบ หรอถกควบคม เปนทองททอยนอกแควนทการกระท าความผดทถกกลาวหาไดเกด การด าเนนคดในความผดดงกลาวจะกระท ามได หากมไดรบความยนยอมจากอยการสงสดของแควนดงกลาว221

มาตรา 127 ผใดฝาฝนค าสงทชอบดวยกฎหมายของศาลยตธรรม หรอค าสงของบคคล หรอของหนวยงานใด ทมอ านาจในการออกค าสงดงกลาวตามกฎหมาย หากค าสงดงกลาวมใชค าสง ใหช าระเงน และหากกฎหมายดงกลาวมไดก าหนดโทษหรอวธการด าเนนคดไว มความผด ดงน

(a) เปนการกระท าผดทมโทษจ าคกไมเกน 2 ป หรอ (b) ความผดทรบโทษตามฐานการกระท าความผดนน

ในกรณค าสงดงทระบไวในอนมาตรา (1) เปนค าสงทออกในกระบวนการทด าเนนการในหนวยงานของรฐ และด าเนนการโดยรฐบาล หรอเพอรฐบาลแหงแคนาดา กระบวนการใดทด าเนนการกบการฝาฝนหรอคบคดกนเพอแทรกแซงค าสงดงกลาว อาจเรมตนและด าเนนการเชนเดยวกน

ในล าดบตอมา ผท าวจยจะน าเสนอสวนหนงของการเปลยนแปลงแกไข ปรบปรงประมวลกฎหมายอาญาของประเทศแคนาดาทเกดขนอยางตอเนองในสวนของความรนแรงในครอบครว ท

221 733.1 (1) An offender who is bound by a probation order and who, without reasonable excuse, fails or refuses to comply with that order is guilty of (a) an indictable offence and is liable to imprisonment for a term not exceeding two years; or (b) an offence punishable on summary conviction and is liable to imprisonment for a term not exceeding eighteen months, or to a fine not exceeding two thousand dollars, or both. Where accused may be tried and punished (2) An accused who is charged with an offence under subsection (1) may be tried and punished by any court having jurisdiction to try that offence in the place where the offence is alleged to have been committed or in the place where the accused is found, is arrested or is in custody, but where the place where the accused is found, is arrested or is in custody is outside the province in which the offence is alleged to have been committed, no proceedings in respect of that offence shall be instituted in that place without the consent of the Attorney General of that province.

Page 17: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

98

ใหความส าคญกบการปกปองเหยอของความรนแรงในครอบครว โดยแสดงถงความตระหนกและเหนความส าคญตอการปกปองเหยอของความรนแรงในครอบครว ตลอดจนการพฒนากลไกและ กระบวนการเพมความปลอดภยของเหยอจากความรนแรงในครอบครว222 ตามล าดบดงน

ในป ค.ศ. 1995 ไดมการแกไขประมวลกฎหมายอาญาใหต ารวจและบคคลอนสามารถขอค าสงคมครองในนามตวแทนของบคคลผซงเสยงตออนตรายไดทนท เพอความสะดวก หรอท าใหการไดมาซงค าสงคมครองเปนไปโดยงาย และเพมโทษสงสดของการฝาฝนค าสงคมครองจาก 6 เดอนเปน 2 ป

ค.ศ. 1996 ไดมการแกไขประมวลกฎหมายอาญา ก าหนดใหศาลน าพฤตกรรมของจ าเลยในการใชความรนแรงตอเดกและคสมรสมาเปนเหตเพมโทษในการพพากษาวาจ าเลยไดกระท าความผดฐานใดฐานหนงดวย ในขณะเดยวกนคสมรสและเดกชอบทจะไดรบการชดใช/เยยวยากลบคนสสภาพเดม จากผกระท าผดในความเสยหายทไดกอใหเกดขน จากการทผเสยหายตองออกจากบาน เพอหลกเลยงอนตราย

ค.ศ. 1997 มการแกไขประมวลกฎหมายอาญาเกยวกบการตดตามคกคามในทางอาญา โดยก าหนดใหรวมถงการฆาทไดกระท าขณะตดตามคกคามผเสยหาย เปนความผดฐานฆาคนตายล าดบทรายแรงทสด (first-degree murder) หากการตดตามนนฆาตกรเจตนาท าใหเหยอรสกหวาดกลววาตนเองจะไมปลอดภย ส าหรบในการแกไขครงนยงไดก าหนดใหศาลน าการละเมดค าสงคมครองมาเปนเหตเพมโทษ หากศาลพพากษาลงโทษจ าเลยวาไดกระท าความผดฐานคกคามในทางอาญา ในกรณการฝาฝนค าสงคมครองของศาล ทการพพากษาตดสนผกระท าความผดกรณการลวงละเมดทางอาญาตองค านงถงปจจยย วยดวย

ค.ศ. 1999 มการแกไขประมวลกฎหมายอาญาเพออ านวยความสะดวกในการมสวนรวมของผเสยหายและพยานในกระบวนการยตธรรมอาญา โดยก าหนดมาตรการปองกนผเสยหายจากการถกกระท าซ าสองจากกระบวนการ ดงเชน การใหประกนตว (การปลอยตวชวคราว) ตองค านงถงความปลอดภยของผเสยหายและหามโฆษณาเผยแพรขอมลทจะบงชวาผเสยหายและพยานเปนใครตอสาธารณะ

ค.ศ. 2001 มการแกไขประมวลกฎหมายอาญาโดยการเพมโทษสงสดส าหรบการคกคามทางอาญา (criminal harassment) จาก 5 ปเปน 10 ป นอกจากน ไดมการแกไขกฎหมายเพอปกปอง

222 APWLD Domestic Violence Collation of Laws – Canada, Domestic violence legislation in Canada, [Online]. Available: http://canada.justice.gc.ca/en/ps/fm/legis.html ( 20 Febuary 2012 ).

Page 18: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

99

เดกจากสอลามกอนาจารทางเพศ ซงเปนอาชญากรรมทมพฤตกรรมเฉพาะทรวมถง การลอลวงเดกทางอนเตอรเนต การสงผาน ถายทอด การแสวงประโยชน หรอการสงออกภาพสอลามกอนาจาร วดโอทเดกมสวนรวมในกจกรรมทางเพศผานทางอนเตอรเนต หรอการจงใจเขาถงภาพ สอวดโอลามกทเดกมสวนรวมในกจกรรมทางเพศผานทางอนเตอรเนต โดยเงอนไขในการลงโทษตองมความเขมงวดดวย

ค.ศ. 2006 มการแกไขปรบปรงเรองความชวยเหลอในการใหการของผเสยหายหรอพยานทออนแอ แมจะมใชผเยาวรวมทงผเสยหายจากความรนแรงในครอบครวดวย

ค.ศ. 2007 ไดมการยกเลกการกกขงผตองหาไวในทอยของเขา ในกรณกระท าความผดทท าใหเกดการบาดเจบสาหส

ค.ศ. 2008 การเพมเขมงวดกบการใชวธการเพอความปลอดภยกบผตองหาทเคยมประวตการ กระท าความผดทางเพศตอเดก ทงน ในปดงกลาวไดท าการเพมโทษขนต าของการกระท าความผดทมการใชอาวธปนดวย223

นอกจากน จากการศกษากฎหมายเกยวกบความรนแรงในครอบครวในประเทศแคนาดายงพบวามความนาสนใจอกประการหนงกลาวคอ ประเทศแคนาดา ซงประกอบดวยรฐทงหมด 10 รฐ(provinces) และดนแดน 3 แหง (Territory) นน รฐสวนใหญ ตลอดจนทงสามดนแดนไดมการปกครองกนเอง และมกฎหมายเฉพาะสวนเกยวกบความรนแรงในครอบครว ซงรฐบาลสวนภมภาค (province) ไดตรากฎหมายขนเพอใชในพนทหรอเขตอ านาจการปกครอง และในรฐดงกลาวยงไดมการกอตงศาลเฉพาะในคดความรนแรงในครอบครว ประกอบกบมโครงการชวยเหลอเหยอและพยานในคด รวมถงจดใหมผทใหค าปรกษา (ทนาย) ส าหรบผกระท าความผดดวย ท งน ในการศกษาพบวาปจจบนมจ านวน 6 รฐและ 3 ดนแดน ทมกฎหมายเฉพาะสวนเกยวกบความรนแรงในครอบครว หรอทเรยกวากฎหมายของรฐและดนแดน ประกาศใชอยางเปนทางการ224 ดงปรากฏตอไปน

1. รฐ Alberta มการประกาศใช พระราชบญญตคมครอง ตอตานความรนแรงในครอบครว ค.ศ.1999

2. รฐ Saskatchewan มการประกาศใชพระราชบญญตวาดวยผประสบภยจากความรนแรงในครอบครว ค.ศ. 1995

223 Ibid. 224 Department of Justice, Laws, [Online]. Available: http://www.justice.gc.ca/eng/pi/fv-vf/about-aprop/ (15 January 2012).

Page 19: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

100

3. รฐ Manitoba มการประกาศใชพระราชบญญตความรนแรงในครอบครว ทวาดวยการการคกคาม การปองกน การคมครองและการชดเชยความเสยหาย ค.ศ. 2009

4. รฐ Prince Edward Island มการประกาศใชพระราชบญญตวาดวยผประสบภยจากความรนแรงในครอบครว ค.ศ. 1996

5. รฐ Nova Scotia มการประกาศใชพระราชบญญตมาตรการปองกนความรนแรงในครอบครว ค.ศ. 2003

6. รฐ Newfoundland and Labrador มการประกาศใชพระราชบญญตคมครองความรนแรงในครอบครว ค.ศ. 2006

7. ดนแดน Yukon Territory มการประกาศใชพระราชบญญตปองกนความรนแรงในครอบครว ค.ศ. 1999

8. ดนแดน Northwest มการประกาศใชพระราชบญญตคมครอง ตอตานความรนแรงในครอบครว ค.ศ. 2005

9. ดนแดน Nunavut มการประกาศใชพระราชบญญตมาตรการปองกนความผดวาดวยครอบครว ค.ศ. 2008

ทงน กฎหมายของรฐและดนแดนหรอพระราชบญญตดงกลาวขางตน ไดถกออกแบบเพอแกไขขอบกพรองของประมวลกฎหมายอาญา พระราชบญญตเหลานไดเสนอการเพมมาตรการปองกนผเสยหายจากความรนแรงในครอบครว ซงรวมถงการออกค าสงฉกเฉน ทอนญาตเปนกรณพเศษใหผเสยหายครอบครองบานและยานพาหนะของครอบครว การควบคมหรอปองกนผกระท าความผดจากการตดตอสอสารกบผเสยหาย หรอสมาชกซงเปนผเสยหายในครอบครว การออกค าสงเพอใหความชวยเหลอแกผเสยหาย ทรวมถงการเรยกคาชดเชยความเสยหายจากผกระท าความผด ดงนน การมกฎหมายของรฐและดนแดนของประเทศแคนาดา จงเปนประเทศหนงทสะทอนถงแนวคดทโตแยง หลกเกณฑทางความคด หลกเกณฑพนฐานทเปนตวแทนของกฎหมายทน ามาใชบงคบกบชาวแคนาดาทงหมด โดยการบญญตกฎหมายของรฐและดนแดนใหมความเหมาะสมและสามารถปองกนและชวยเหลอผเสยหายในแตละพนทมากขน225

5.6. ประเทศญปน

ประเทศญปนเปนประเทศทใชกฎหมายในระบบประมวลกฎหมาย (Civil Law) เชนเดยวกบประเทศไทย จากขอมลองคการอนามยโลก ป 2549 พบวาประเทศญปนผหญงถก

225

เรองเดยวกน.

Page 20: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

101

ทารณกรรมจากสามตดอนดบ 1 ใน 10 ของโลกเชนเดยวกบประเทศไทย226 ซงในกรณความรนแรงตอคสมรสในประเทศญปนพบวาผเสยหายสวนใหญเปนผหญง และเปนผหญงทไมสามารถพงพาตนเองได227 ดงนน ผวจยจงมความสนใจศกษากฎหมายเกยวกบความรนแรงในครอบครวของประเทศญปน โดยประเทศญปนมพระราชบญญตการปองกนการใชความรนแรงตอคสมรสและการคมครองผเสยหาย ค.ศ. 2001 (แกไข 2007) บงคบใชอยในปจจบน พระราชบญญตนถกก าหนดกรอบเพอปองกนความรนแรงตอคสมรสและคมครองผเสยหายผานการจดตงระบบการจดการกบความรนแรงตอคสมรส มศนยกลางการแจงเตอน ใหค าปรกษา คมครองและสนบสนนในการพงพาตนเอง เปนตน

ส าหรบประเทศญปนนอกจากการมนโยบายพนฐานทรบผดชอบตอการปองกนความรนแรงตอคสมรสและจดหาวธการทเหมาะสมในการคมครองผเสยหาย รวมถงการชวยใหสามารถชวยเหลอตนเองได นโยบายพนฐานดงกลาวไดก าหนดแผนพนฐานจงหวด (Prefectural Basic Plans) และแผนพนฐานเทศบาล (Municipal Basic Plans) โดยแผนพนฐานจงหวดจะสรางแผนทเกยวกบการด าเนนการส าหรบมาตรการในการปองกนความรนแรงตอคสมรสและคมครองผเสยหายทอยในอ านาจของจงหวด ในขณะทแผนพนฐานเทศบาล (รวมถงทองทพเศษ) กพยายามสรางแผนเกยวกบการด าเนนการส าหรบมาตรการในการปองกนความรนแรงตอคสมรสและคมครองผเสยหายทอยในอ านาจของเทศบาลหรอทองทพเศษเชนกน ซงรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมและรฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการพยายามทจะจดใหจงหวดหรอเทศบาลท าการจดตงแผนพนฐานจงหวดและแผนพนฐานเทศบาล ทจดใหมศนยการแนะน าและใหความชวยเหลอทจ า เปนทเ รยกวา “ศนยใหค าปรกษาความรนแรงตอคสมรส และศนยบรการสนบสนน”228 ดงปรากฏหลกเกณฑดงน

1. ในจงหวดควรจดใหมส านกงานทปรกษาของผหญง (Woman’s Consulting Offices) หรอสถานทอ านวยความสะดวกทเหมาะสม ซงไดสรางภายในเขตอ านาจของจงหวดในการท าหนาทเปนศนยใหค าปรกษาความรนแรงตอคสมรส และศนยบรการสนบสนน

226 ขอมลองคการอนามยโลก. [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.newswit.com/gen/2009-06-23/6b76e9291316a6c39fd342df3e1ae721/ (5 เดอนตลาคม 2555). 227

Prevention of Spousal Violence and the Protection of Victims Act, [Online]. Available: http://www.gender.go.jp/e-vaw/law/sv.pdf (2 October 2011). 228

Ibid.

Page 21: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

102

2. ในเขตเทศบาลควรจดสถานทในการอ านวยความสะดวกทเหมาะสม ซงจดตงภายในเขตอ านาจของเทศบาลในการท าหนาทเปนศนยใหค าปรกษาความรนแรงตอคสมรส และศนยบรการสนบสนน

3. ค าสงเพอปองกนความรนแรงตอคสมรสและคมครองผเสยหาย ศนยใหค าปรกษาความรนแรงตอคสมรส และศนยบรการสนบสนน ตองด าเนนงานดงน

3.1 จดใหผเสยหายไดรบการปรกษาเกยวกบปญหาตาง ๆ ทกระทบตอผเสยหาย หรอแนะน าพวกเขาไปยงศนยใหค าปรกษาของผหญงหรอองคกรซงจดไว

3.2 จดใหผเสยหายไดรบค าแนะน าทางการแพทยหรอจตวทยาหรอแนวทางทจ าเปนในการจะชวยพวกเขาฟนฟสขภาพทางกายและจตใจ

3.3 การดแลความปลอดภยในกรณฉกเฉนและการจดการชวคราวในการคมครองผเสยหายใหขอมล ค าแนะน า และประสานงานกบองคกรทเกยวของเชนเดยวกบรปแบบการชวยเหลอ เกยวกบวธการทรวมถงการชวยเหลอทางสงคมทสงเสรมใหเกดการพงพาตนเองของผเสยหาย เปนตน

3.5 ใหขอมล ค าแนะน า และประสานงานกบองคกรทเกยวของเชนเดยวกบรปแบบการ ชวยเหลอเกยวกบระบบค าสงคมครอง

3.6 ใหขอมล ค าแนะน า และประสานงานกบองคกรทเกยวของเชนเดยวกบรปแบบการ ชวยเหลอเกยวกบสถานทในการอ านวยความสะดวก ซงผเสยหายอาศยอยและอาจจะไดรบการคมครอง

นอกจากน พระราชบญญตการปองกนการใชความรนแรงตอคสมรสและการคมครองผเสยหาย ค.ศ. 2001 (แกไข ค.ศ. 2007) ไดมสาระส าคญปรากฏดงน

ก. ค านยาม 1. ค าวา “ความรนแรงตอคสมรส” ตามพระราชบญญตหมายถง การท ารายรางกายโดยค

สมรสฝายหนง (โจมตคกคามตอชวต รายกายโดยผดกฎหมาย) หรอการใชถอยค าและการกระท าของคสมรสทเปนสาเหตใหเกดอนตรายแกจตใจหรอรางกาย

2. ค าวา “ผเสยหาย” ตามพระราชบญญตนหมายถง บคคลทถกกระท าดวยความรนแรงจากคสมรส

3. ค าวา “คสมรส” ตามพระราชบญญตรวมถงบคคลซงอยกนกนฉนสามภรรยา แมจะไมไดจดทะเบยนสมรสตามกฎหมาย และหมายความรวมถงบคคลทไดหยารางกน แมจะไมไดจด

Page 22: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

103

ทะเบยนสมรสตามกฎหมายดวย ตลอดจนบคคลซงมสถานการณทเปลยนแปลงสถานะโดยพฤตนยของการหยาราง229

ข. การคมครองผเสยหาย มาตรา 6 1. บรรดาผ ทตรวจสอบการใชความรนแรงจะตองพยายามทจะรขอเทจจรงเพอให

ค าปรกษาการใชความรนแรงตอคสมรส และมศนยบรการสนบสนนหรอเจาหนาทต ารวจ 2. แพทยหรอบคคลากรทางการแพทยซงตรวจสอบระหวางการปฏบตหนาท บคคลซงเขา

พจารณาวาไดรบความทกขทรมานจากการบาดเจบ หรอในทางการแพทยระบเปนผลจากความรนแรงของคสมรส อาจแจงเหตความรนแรงของคสมรสตอศนยใหค าปรกษาและศนยบรการหรอเจาหนาทต ารวจได อยางไรกตาม ในกรณดงกลาวจะตองเคารพการตดสนใจของผเสยหายดวย

3. บทบญญตของประมวลกฎหมายอาญาทเกยวของกบการเปดเผยขอมลขาวสารทเปนความลบโดยมชอบดวยกฎหมาย และบทบญญตเกยวกบการกระท าใด ๆ ทเกยวของกบหนาทในการการรกษาความลบ จะไมถกตความวาเปนการแจงเหตเพอปองกนภายใต ขอ 1 และขอ 2 กอนน

4. แพทยหรอบคลากรทางการแพทยผ ตรวจสอบระหวางปฏบตหนาท บคคลซงเขาพจารณาวาไดรบความทกขทรมานจากการบาดเจบ หรอในทางการแพทยเหนวาเปนผลจากความรนแรงของคสมรส จะตองพยายามจดหาบคคลในการใหขอมลแกผเสยหายในการจดการเกยวกบการใชความรนแรงตอคสมรส ซงอาจใชบคคลจากศนยใหค าปรกษา และศนยบรการสนบสนน230 เปนตน

มาตรา 7 เมอไดรบการแจงจากผเสยหาย หรอใหค าปรกษากบผเสยหาย ศนยใหค าปรกษาคสมรส และศนยบรการสนบสนนตองใหค าอธบายและแนะน า เอาใจใสในฐานะทเปนผใหค าปรกษาแกคสมรส และเปนศนยบรการสนบสนนด าเนนการจดหาและสนบสนนใหผเสยหายไดรบการคมครองทจ าเปน231

มาตรา 8 (การปองกนอนตราย โดยต ารวจ ) เมอมการแจงหรอวธการใด ๆ ทท าใหต ารวจเชอไดวาเปนกรณความรนแรงตอคสมรส

เจาหนาทต ารวจจะตองพยายามทจะใชมาตรการทจ าเปนใด ๆ ตามพระราชบญญตต ารวจ (ขอท 162) เจาหนาทต ารวจด าเนนการตามพระราชบญญตบรหาร และกฎหมาย และกฎระเบยบในค าสง

229 Ibid. 230

Ibid. 231

Ibid.

Page 23: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

104

เพอปองกนผเสยหายจากอนตรายหรอการถกท ารายจากคสมรส ดงเชน การหยดการใชความรนแรง หรอการใหความคมครองตอผเสยหาย232 เปนตน

มาตรา 9 (ความรวมมอระหวางหนวยงานทเกยวของเพอปองกนเหยอ) องคกรจงหวดหรอเทศบาลทเกยวของ เชน ศนยใหค าปรกษาการใชความรนแรงตอคสมรสและ

ศนยบรการสนบสนน ต ารวจจงหวด และส านกงานสวสดการและองคกรของรฐจะตองพยายามท างานชวยเหลอ สอดสอง จดหาการคมครองทเหมาะสมส าหรบผเสยหาย233

ค. ค าสงคมครอง โดยค าสงคมครองตามพระราชบญญตมลกษณะดงน

1. การบงคบคสมรส เปนระยะเวลา 6 เดอนนบจากวนทค าสงมผลใชบงคบใหละเวนจาก การเขาใกลผเสยหายในทอยอาศย (ภมล าเนา) ของผเสยหาย หรอสถานทอน ๆ ซงผเสยหายอย หรอเดนบรเวณใกลเคยงสถานทอาศย ทท างาน หรอสถานทอน ๆ ซงโดยปกตจะพบผเสยหาย ทงน เพอปองกนไมใหเกดอนตรายตอชวตหรอรางกายของผเสยหาย

โดยหากมสถานการณบางอยาง เชน คสมรสเขาไปในทอยอาศยของญาตผเสยหายหรอบคคลอนซงมความสมพนธใกลชดกบผเสยหายในชวตทางสงคมของผเสยหาย และกระท ารนแรงหรอใชถอยค ารนแรง เมอพบวามความจ าเปนเพอปองกนผเสยหายจากการถกบงคบใหตอบสนองคสมรสในเรองเกยวกบญาต เปนตน เมอศาลเหนวามประเดนตามทผเสยหายมค ารอง เพอปองกนอนตรายตอชวตหรอรางกายของญาต ศาลมค าสงใหคสมรสละเวนการเขาใกลญาต ในบรเวณทอยอาศยของญาต หรอสถานทอน ๆ ทญาตอาศย หรอเดนเขาใกลสถานทญาตอยอาศย สถานทท างาน ในชวงระยะเวลา 6 เดอนนบจากวนทค าสงมผลใชบงคบ

2. การบงคบคสมรสออกจากทอยอาศยซงคสมรสเปนเจาของรวมดวยกบผเสยหาย เปนระยะเวลา 2 เดอนนบจากวนทค าสงมผลบงคบใช โดยใหละเวนจากการเดนเขาไปใกลบรเวณทอยอาศย234

ง. ค ารองส าหรบค าสงคมครอง ค ารองส าหรบค าสงคมครองประกอบดวยเนอหา ดงน

1. พฤตการณ ซงผเสยหายถกท ารายรางกายหรอการขมข คกคามชวตโดยคสมรส

232

Ibid. 233

Ibid. 234

Ibid.

Page 24: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

105

2. หลกฐานเพยงพอในเวลาทยนค ารอง เพอพสจนวามความเสยงรายแรงของอนตรายรายแรงตอชวตหรอรางกายของผเสยหายซงเปนผลทจะเกดขนใหม หรออนตรายตอรางกายหลงจากไดรบการขมขคกคามชวต โดยคสมรส เปนตน

3. เมอยนค ารองส าหรบค าสงคมครองเพอปองกนอนตรายตอชวตหรอรางกายของญาตตองมหลกฐานเพยงพอในเวลาทยนค ารอง เพอพสจนวามความจ าเปนเพอปองกนผเสยหายจากการถกบงคบใหตอบสนองคสมรสในเรองเกยวกบญาต

4. การมอยหรอขาดของการใหค าปรกษาหรอความชวยเหลอ หรอการคมครองจากเจาหนาทของศนยใหค าปรกษาและศนยสนบสนนหรอเจาหนาทต ารวจทเกยวของกบเรองความรนแรงกอนหนาน ในกรณดงกลาวใหระบรายละเอยดดงน

4.1 ชอของศนยใหค าปรกษาแกคสมรสและศนยสนบสนนหรอสถานต ารวจทเจาหนาท

ต ารวจประจ าอย 4.2 วน เวลา สถานททปรกษา หรอขอความชวยเหลอ หรอคมครอง 4.3 รายละเอยดของการใหค าปรกษา หรอชวยเหลอ หรอคมครอง 4.4 รายละเอยดของวธการทใชหลงจากการปรกษา หรอค าขอจากผรอง235

จ. การก าหนดบทลงโทษ บคคลทไดละเมดค าสงคมครองจะตองถกลงโทษดวยการจ าคกกบท างานไมเกนหนงป

หรอปรบไมเกน 1,000,000 เยน (คดเปนเงนไทยประมาณ 369,390.555 บาท) ส าหรบกฎหมายของประเทศญปน ซงก าหนดเรองแผนพนฐานเกยวกบการจดการความรนแรงในครอบครวเปนระดบจงหวด เทศบาล รวมถงทองทพเศษ ขางตนถอมความสอดคลองกบแนวคด Anti-essentialism โดยมนโยบายพนฐานทสะทอนเรองความแตกตางหลากหลายของแตละพนทของประเทศ และตระหนกในเรองการเขาถงของผเสยหายในการไดรบการปองกนและคมครอง ซงไมไดน ามาตรการหรอแผนพนฐานของรฐสวนกลางมาบงคบใช หรอเปนตวแทนของการจดการความรนแรงในครอบครวในทกพนทของประเทศ236 ในการศกษาถงกฎหมายและแนวทางการคมครองบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครวของประเทศตาง ๆ ขางตน กลาวไดวาประเทศองกฤษมกฎหมายและแนวทางทมประสทธภาพในเชงบงคบ โดยกฎหมายไดใหอ านาจศาลในการออกค าสงคมครองบคคลในครอบครวทเรยกวา ค าสงครอบครองทอยอาศย และค าสงหามรบกวนหรอท าราย และศาลยงมอ านาจออกค าบงคบหรอ

235

Ibid. 236

Ibid.

Page 25: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

106

ค าสงหามการคกคาม ทมไดจ ากดเพยงสมาชกในครอบครวเทานน แตไดขยายการคมครองถงทกคนทถกคกคามดวย ซงในกรณฝาฝนค าบงคบหรอค าสงถอเปนความผดอาญาและละเมดอ านาจศาลดวย ส าหรบประเทศออสเตรเลย และสงคโปรซงไดรบการยอมรบวามแนวทางทกาวหนานน ในการศกษาพบวาทงสองประเทศมแนวปฏบตทกาวหนาทงในแงการคมครองและประสทธภาพเชงบงคบ โดยในแงของการคมครองปรากฏดงน

ก. ประเทศออสเตรเลย ใหอ านาจศาลในการออกค าสงค มครองชวคราว และค าสงคมครองชวคราวในเหตฉกเฉน ทไดขยายความคมครองไปถงบคคลทวไปทไดรบความรนแรงในครอบครว

ข. ประเทศสงคโปร ใหอ านาจแกศาลในการออกค าสงคมครองสวสดภาพ ค าสงคมครองชวคราวในเหตฉกเฉน และค าสงเพมเตม (ค าสงอปกรณ)

นอกจากน ในแงของประสทธภาพเชงบงคบทงสองประเทศไดก าหนดบทลงโทษไวดงน ก. ประเทศออสเตรเลย การฝาฝนค าสงค มครองถอเปนความผดอาญาอกฐานหนง

ตางหากจากความผดเดม ตองไดรบโทษปรบหรอจ าคก หรอทงจ าทงปรบ ข. ประเทศสงคโปร การฝาฝนค าสงคมครองครงแรกไดลงโทษปรบและจ าคก ในการฝา

ฝนค าสงซ าไดมบทเพมโทษปรบและจ าคก นอกจากน การฝาฝนค าสงเพมเตม (ค าสงอปกรณ) ถอมความผดฐานละเมดอ านาจศาลดวย

ส าหรบประเทศมาเลเซย ไดน ากลไกตามพระราชบญญตวาดวยการขจดความรนแรงในครอบครวมาใชเสรมประมวลกฎหมายอาญา ซงกฎหมายใหอ านาจศาลในการออกค าสงคมครองสวสดภาพ หรอค าสงค มครองชวคราวในเหตฉกเฉน ทถอไดวามลกษณะคลายคลงกบหลายประเทศทไดกลาวมาขางตน ท งน ส าหรบลกษณะพเศษของกฎหมายมาเลเซยทแตกตางจากประเทศตาง ๆ ขางตนคอ กฎหมายของประเทศมาเลเซยไดค านงถงศาสนา และวฒนธรรมของคกรณเปนส าคญ อยางไรกตาม ในสวนของประสทธภาพเชงบงคบของประเทศมาเลยเซยนน ไดมขอจ ากดคอ ในการขอใหศาลออกค าสงคมครองชวคราวตองผานเจาพนกงานต ารวจดวย อกทง ในกรณการฝาฝนค าสงคมครองซ าอก มไดมการลงโทษหรอเพมโทษแตอยางใด มเพยงการกลบไปเรมตนกระบวนการออกค าสงใหมเทานน ในล าดบสดทายของการศกษาคอประเทศแคนาดาและประเทศญปน ทกลาวไดวาเปนประเทศทการบญญตกฎหมายสอดคลองกบแนวคด Anti-essentialism ทโตแยงการน ามาตรฐานกลางมาใชกบทกอยางหรอทกคนทถกจดวาเปนประเภทหรอชนดเดยวกน กลาวคอแคนาดา และญปนมไดใชหลกเกณฑเดยวกบประชาชนทงหมด เกยวกบกรณความรนแรงในครอบครว โดยประเทศแคนาดารฐสวนใหญและดนแดนทงสามแหงไดบญญตกฎหมายของรฐและดนแดนขนเพอใหเหมาะสมกบพนทของตน และประเทศญปนไดก าหนดใหม

Page 26: บทที่ 1 - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/laws40955rh_ch5.pdf · 2014-08-14 · ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวในประเทศอัง

107

แผนพนฐาน เปนระดบจงหวด เทศบาล (รวมถงทองทพเศษ) ทเรยกวา แผนพนฐานจงหวด และแผนพนฐานเทศบาล ซงสะทอนถงการกระจายอ านาจในการจดการแกไขปญหาความรนแรงในครอบครว ทมไดน ามาตรฐานหรอแผนพนฐานของรฐสวนกลางมาใชกบทกพนทของประเทศ แตก าหนดใหจงหวด และเทศบาล ปองกนความรนแรงตอคสมรสและคมครองผเสยหายผานการจดตงระบบการจดการกบความรนแรงตอคสมรส ทมศนยใหค าปรกษาความรนแรงตอคสมรส และศนยบรการสนบสนน โดยเนนถงการอ านวยความสะดวกของผเสยหายในพนท ซงผเสยหายอาศยอยและอาจจะไดรบการคมครอง จงกลาวไดวาในการจดท าแผนพนฐานของประเทศเปนการบญญตกฎหมายสอดคลองกบแนวคด anti-essentialism ดงไดกลาวไวในตอนตน

จากมาตรการ กฎหมาย และแนวทางคมครองบคคลทไดรบความรนแรงในครอบครวของแตละประเทศขางตนนน สามารถท าใหเหนถงจดออน จดแขง ความมประสทธภาพ แนวปฏบตทมความกาวหนา ตลอดจนไดเหนถงความพยายามในการพฒนากฎหมาย กลไก แนวทางในการใหความคมครองบคคลทถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครวของแตละประเทศมาอยางตอเนอง ซงเปนเครองสะทอนใหเหนวา มาตรการทน ามาใชกบปญหาความรนแรงในครอบครวมลกษณะเปนพลวตรและแตกตางกนในแตละพนท จงจ าเปนตองมการศกษา พฒนากฎหมาย กลไก แนวทางในการใหความคมครองบคคลทถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว ซงประเทศไทยเองไดตระหนกและใหความส าคญในการจดการแกไขปญหาโดยมการเรมตนจากการมกฎหมายทเขามาจดการแกไขปญหาความรนแรงในครอบครวโดยตรง อยางไรกตามการพฒนากฎหมาย ก าหนดกลไก กระบวนการ ตลอดจนการวางแผนลดความรนแรงในครอบครวอยางเปนรปธรรมเปนสงทมอาจหยดนงได