พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป

กบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร

โดย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2546

ISBN 974 – 464 – 315 - 3 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

THE AFFECTIVE DOMAIN BEHAVIOR IN THAI CLASSICAL DANCE STUDYING

AND THE ATTITUDE TOWARDS THE CAREER OF THE STUDENTS. IN THE COLLEGE OF DRAMATIC ARTS,

FINE ARTS DEPARTMENT

By Siriphan Ittiwattana

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree MASTER OF EDUCATION

Department of Educational Administration Graduate School

SILPAKORN UNIVERSITY 2003

ISBN 974 – 464 – 315 – 3

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฎศลป กรมศลปากร” เสนอโดย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

………………………………………

(ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย

วนท …..…... เดอน ………………. พ.ศ. …………

ผควบคมวทยานพนธ 1. ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย 2. รองศาสตราจารย วรพจน มรพนธ 3. อาจารย วาทพนตร ดร.นพดล เจนอกษร

คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ ……………………………….. ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ชวนชม ชนะตงกร) ……… / ………….…… / ………… ………………………………….. กรรมการ ………………………………. กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) (รองศาสตราจารย วรพจน มรพนธ) ……… / ………….…… / ………… ……… / ………….…… / ………… ………………………………….. กรรมการ ………………………………. กรรมการ (อาจารย วาทพนตร ดร.นพดล เจนอกษร) (นายศภชย จนทรสวรรณ) ……… / ………….…… / ………… ……… / ………….…… / …………

ง

K 42461076 : สาขาวชาการบรหารการศกษา คาสาคญ : พฤตกรรมดานจตพสย / ทศนะในการประกอบอาชพ ศรพรรณ อทธวฒนะ : พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร (THE AFFECTIVE DOMAIN BEHAVIOR IN THAI CLASSICAL DANCE STUDYING AND THE ATTITUDE TOWARDS THE CAREER OF THE STUDENTS IN THE COLLEGE OF DRAMATIC ARTS, FINE ARTS DEPARTMENT) อาจารยผควบคมวทยานพนธ : ผศ.ดร.จราวรรณ คงคลาย, รศ.วรพจน มรพนธ และ อ.วาท พ.ต.ดร.นพดล เจนอกษร. 159 หนา. ISBN 974-464-315-3

การวจยครงนมวตถประสงคเพอทราบ 1) ระดบพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป ของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ทงในภาพรวมและแยกตามภมภาค 2) ความแตกตางของระดบพฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป เมอแยกตามภมภาค 3) ระดบทศนะในการประกอบอาชพ ทงในภาพรวมและแยกตามภมภาค 4) ความแตกตางดานทศนะในการประกอบอาชพ เมอแยกตามภมภาค 5) ความสมพนธของพฤตกรรมดานจตพสยและทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป โดยใชนกเรยนจากวทยาลยนาฏศลปในสวนกลาง และสวนภมภาค 12 แหงเปนหนวยวเคราะห มนกเรยนทเปนกลมตวอยางจานวน 250 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม ม 4 ตอน ไดแก ตอนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 พฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนในการศกษานาฏศลป ตอนท 3 ทศนะในการประกอบอาชพ และตอนท 4 เปนความคดเหนและขอเสนอแนะ การวเคราะหขอมลใชคา รอยละ ( % ) คาเฉลย ( X ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) คาทดสอบเอฟ (F - test) การวเคราะหรายคของเชฟเฟ และคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน ผลการวจยพบวา 1) ระดบพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปในภาพรวมและแยกตามภมภาคอยในระดบมาก ยกเวนภาคเหนออยในระดบปานกลาง 2) พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป เมอแยกตามภมภาคจะแตกตางกน ยกเวนขนการรบรทนกเรยนตางภมภาคกนจะมจตพสยขนการรบรทไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทระดบ .05 3) ระดบทศนะในการประกอบอาชพในภาพรวมและแยกตามภมภาคอยในระดบมาก 4) ทศนะในการประกอบอาชพเมอแยกตามภมภาคจะแตกตางกน ยกเวนดานโอกาสในการเลอกอาชพทนกเรยนตางภมภาคกนจะมทศนะไมแตกตางกน 5) ความสมพนธระหวางพฤตกรรมดานจดพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพอยในระดบ ปานกลางทกดาน

ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2546 ลายมอชอนกศกษา .......................…....... ลายมอชออาจารยผควบคมวทยานพนธ 1. ..................... 2. ........................ 3. .....................

จ

K 42461076 : MAJOR : EDUCATIONAL ADMINISTRATION KEY WORD : AFFECTIVE DOMAIN BEHAVIOR / ATTITUDE TOWARDS THE CAREER SIRIPHAN ITTIWATTANA : THE AFFECTIVE DOMAIN BEHAVIOR IN THAI CLASSICAL DANCE STUDYING AND THE ATTITUDE TOWARDS THE CAREER OF THE STUDENTS IN THE COLLEGE OF DRAMATIC ARTS, FINE ARTS DEPARTMENT. THESIS ADVISORS : ASST. PROF. JIRAWAN KONGKLAI, Ph.D., ASSO. PROF. WORAPOT MURAPAN, AND ACT. MAJ. NOPADOL CHENAKSARA, RTAR., Ph.D. 159 pp. ISBN 974-464-315-3. The purposes of this research were to find 1) the level of the affective domain behaviors in studying Thai classical dance of the Thai classical dance students, both as a whole, and as an individual provincial part, 2) the difference in the affective domain behaviors of the Thai classical dance students as an individual provincial part, 3) the level of attitudes towards career, both as a whole, and as an individual provincial part, 4) the difference in attitudes towards career, as an individual provincial part, and 5) the relationship between the affective domain behaviors and the attitudes towards career of the Thai classical dance students. The samples were the students in The College of Dramatic Arts in the central part and those in the provincial parts, 12 colleges in total. There were 250 respondents. The research instruments were questionnaires consisting of 4 parts. The first part was on the respondents’ status, the second part was on the students’ affective domain behaviors in studying dramatic arts, the third part was on the attitudes towards career, and the fourth part was on the ideas and recommendations. Percentage (%), Mean ( X ), Standard Deviation (S.D.), F-test, Multiple analysis, and Pearson’s Product Moment Correlation Coefficient were used in data analysis. The findings revealed as follows : 1) The level of affective domain behaviors in studying Thai classical dance as a whole and as an individual provincial part was at a high level, with an exception of that in the northern provincial part which was at a mid-level. 2) The difference of the affective domain behaviors in studying Thai classical dance was significant as an individual provincial part except the receiving attending level that the students’ affective domain behaviors were statistically insignificant at .05. 3) The level of the attitudes towards career as a whole and as an individual provincial part was at a high level. 4) The difference of attitudes towards career as an individual provincial part was significant, with an exception of the attitudes towards job opportunities which did not differ. 5) The relationship between the affective domain behaviors in studying Thai classical dance and the attitudes towards career was at a mid level. Department of Educational Administration Graduate School, Silpakorn University, Academic Year 2003 Student’s signature ……………………………….. Thesis Advisors’ signature 1. ...............…............. 2. .................................. 3. .............…..................

ฉ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสาเรจไดดวยความกรณาของผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย รองศาสตราจารยวรพจน มรพนธ อาจารย วาท พ.ต. ดร.นพดล เจนอกษร ผชวยศาสตราจารย ดร.ชวนชม ชนะตงกร แหงภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย ศลปากร และ อาจารยศภชย จนทรสวรรณ ผทรงคณวฒ จากสถาบนบณฑตพฒนศลป กรมศลปากร ทไดใหคาปรกษา แนะนา ตลอดจนการตรวจแกไขขอบกพรองตาง ๆ รวมทงคณาจารยในภาควชาการบรหารการศกษาทกทาน ทใหความร แนวคด และแนวทางในการศกษาวจย ผวจยขอกราบขอบพระคณไว ณ โอกาสน ขอขอบพระคณผบรหาร และครอาจารยวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร ทงในสวนกลางและสวนภมภาคทกทานทไดใหการสนบสนน อานวยความสะดวก และชวยเหลอในการเกบขอมลเพอการวจยในครงนเปนอยางด ขอขอบพระคณผชวยศาสตราจารย ดร.ปราณ นลกรณ และรองศาสตราจารย วฒนา เกาศลย แหงภาคสถต คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร ทกรณาใหความอนเคราะหในการจดระบบขอมลและวเคราะหคาทางสถต ขอบพระคณ ดร.คมศร วงษรกษา ทเปนกาลงใจและใหคาปรกษาดวยดเสมอมา ขอบพระคณ คร อาจารย และลกศษยวทยาลยนาฏศลป รวมทงเพอน ๆ ภาควชาการบรหารการศกษา รนท 19 กลมโครงการพเศษ รวมทงผเกยวของทมไดเอยนามในทน ทมสวนทาใหวทยานพนธฉบบนสาเรจลลวงไปดวยด สดทายขอขอบคณบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ทกรณาใหทนสนบสนนในการทาวจยครงน ประโยชนและคณคาอนเกดจากวทยานพนธฉบบน ผวจยขอนอมบชาแดคณพอประสทธ (ผลวงลบ) และคณแมหอ อทธวฒนะ ผใหชวตและแสงสวางแหงปญญา ตลอดจนบรพาจารยทกทานทไดใหการอบรมสงสอน และขอมอบเปนรางวลแด พ ๆ และหลาน ทเปนกาลงใจ ใหความชวยเหลอ และสนบสนนในทกดาน อนนามาซงความสาเรจในชวตการศกษาระดบมหาบณฑตของผวจย

ช

สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย …………………………………………………………………… ง บทคดยอภาษาองกฤษ ……………..…………………………………………………. จ กตตกรรมประกาศ ……………………………………………………………………. ฉ สารบญตาราง …………………………………………………………………………. ฎ สารบญแผนภม ………………………………………………………………………... ฐ บทท

1 บทนา …………………………………………………………………………… 1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา…………………………………. 4 วตถประสงคการวจย ……………………………………………………… 8 ขอคาถามของการวจย ……………………………………………………. 9 สมมตฐานการวจย ………………………………………………………… 9

กรอบแนวคดของการวจย ………………………………………………… 10 ขอบเขตการวจย …………………………………………………………… 13 ขอตกลงเบองตน ………………………………………………………….. 14 ขอจากดของการวจย ………………………………………………………. 14 นยามศพทเฉพาะ ………………………………………………….………. 14

2 วรรณกรรมทเกยวของ …………………………………………………………... 16 ประวตความเปนมาของวทยาลยนาฏศลป ……………………………….. 16 วทยาลยนาฏศลปกรงเทพฯ และขอมลการกอตงในดานตาง ๆ …………. 19 ดานสถานท ……………………………..…………………………. 19 ดานหลกสตรการศกษา ………………………….…………………. 21 ดานระเบยบตาง ๆ …………………………………………………. 22 ภารกจและอานาจหนาทของกรมศลปากร ………………………………... 26 นโยบายกรมศลปากร ป พ.ศ. 2544 ……………………………………. 27 การจดการศกษาของกรมศลปากร ………………………………………… 29 การจดการศกษาระดบตากวาปรญญาตร ………………….……….. 29

ซ

บทท หนา การจดการศกษาระดบปรญญาตร ……….…………………………. 30

หลกสตร …………………………………………………………………………. 33 ความหมายของหลกสตร …………………………………………………. 33 ความสาคญของหลกสตร …………………………………….…………… 35 หลกสตรนาฏศลปชนกลาง พทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2534)…… 36 หลกการ …………………………………………………………………… 36 จดมงหมาย ………………………………………………………………… 37 แนวดาเนนการ ……………………………………………………………. 38 หลกเกณฑการใชหลกสตรนาฏศลปชนกลาง ………………………………….. 39 การเรยนร ……………………………………………………………………… 41 ปจจยทสงเสรมการเรยนร ………………………………………………… 42 รปแบบการเรยนร ………………………………………………………… 43 พฤตกรรมดานจตพสย …………………………………………………………. 44 องคประกอบของพฤตกรรม ……………………………………………… 45 ความเปนมาของพฤตกรรมดานจตพสย ………………………………….. 47 ลกษณะสาคญของพฤตกรรมดานจตพสย ……………………………..… 49 ลาดบขนการจาแนกพฤตกรรมดานจตพสย …………………………….... 50 ทศนคตหรอเจตคต …………………………………………………………….. 58 ความหมายของทศนคต …………………………………………………... 58 ปจจยทกอใหเกดเจตคตในตวบคคล …………………………………….. 61 แหลงของทศนคต ………………………………………………………… 62 องคประกอบของทศนคต ………………………………………………… 63 อทธพลของสงแวดลอมทมตอทศนคต …………………………………… 64 ความสาเรจในการเรยนและเจตคตตอตนเองของบคคล ………………….. 65 ทฤษฎการเลอกอาชพและพฒนาการทางอาชพ ……………………………….. 66 ทฤษฎพฒนาการทางอาชพของกนซเบรก ………………………………… 66 ทฤษฎพฒนาการทางอาชพของซเปอร ……………………………………. 69

ฌ

บทท หนา งานวจยทเกยวของ …………………………………………………………… 74 สรป ………………………………………………………………................ 76 3 การดาเนนการวจย …………………………………………………………… 78 ขนตอนการดาเนนการวจย …………………………………………………… 78 ระเบยบวธการวจย ……………………………………………………… 80 แผนแบบการวจย ………………………………………………………… 80 ประชากรและกลมตวอยาง ……………………………………………… 80 ตวแปรทศกษา …………………………………………………………… 81 เครองมอทใชในการวจย ………………………………………………….. 82 การสรางและพฒนาเครองมอ …………………………………………… 83 การเกบรวบรวมขอมล ……………………………………………………. 84 การวเคราะหขอมล ……………………………………………………….. 84 สถตทใชในการวจย ………………………………………..…………….. 85 สรป ……………………………………………………………………………................ 86 4 ผลการวเคราะหขอมล ………………………………………………………….. 87

ตอนท 1 การวเคราะหสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ……. 88 ตอนท 2 การวเคราะหระดบพฤตกรรมดานจตพสย ในภาพรวม …….. 91 ตอนท 3 การวเคราะหความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสย จาแนกตามภมภาค …………………………………………. 94 ตอนท 4 การวเคราะหระดบทศนะในการประกอบอาชพ ในภาพรวม และจาแนกตามภมภาค …………………………………….. 98

ตอนท 5 การวเคราะหความแตกตางดานทศนะในการประกอบอาชพ จาแนกตามภมภาค …………………………………………… 101 ตอนท 6 การวเคราะหความสมพนธระหวางพฤตกรรมดานจตพสย การศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพ ………… 106 ตอนท 7 การวเคราะหเนอหาจากแบบสอบถามปลายเปด ……………… 107

ญ

บทท หนา

5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ …………………………………………... 108 สรปผลการวจย …………………………………………………………. 109 การอภปรายผล …………………………………………………………. 110 ขอเสนอแนะ …………………………………………………………….. 114 ขอเสนอแนะทวไป ...................................................................... 115

ขอเสนอแนะเพอการทาวจยครงตอไป .......................................... 115 บรรณานกรม …………………………………………………………………………… 116

ภาคผนวก ……………………………………………………………………………… 121 ภาคผนวก ก หนงสอราชการขอความอนเคราะหตรวจเครองมอ ................ 122 ภาคผนวก ข หนงสอราชการขอทดลองเครองมอ …………………………… 128 ภาคผนวก ค หนงสอราชการขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล ... 130 ภาคผนวก ง แบบสอบถาม ....................................................................... 143 ภาคผนวก จ การวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม ................... 152 ภาคผนวก ฉ คาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน .................................... 155 ภาคผนวก ช รายละเอยดของผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมอ ................. 157 ประวตผวจย ……………………………………………………………………………. 159

ฎ

สารบญตาราง

ตารางท หนา

1 แสดงจานวนนกเรยนวทยาลยนาฏศลปทง 12 แหง ระดบชนกลาง ปท 1 - 3 6 2 แสดงจานวนนกเรยนชนกลางปท 3 จาแนกตามสาขาวชาเอก ..................... 7 3 แสดงจานวนประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย ............................... 80 4 สถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ...........................................….. 89 5 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ระดบพฤตกรรมดานจตพสย ในการศกษานาฏศลป โดยภาพรวม ........................................................... 91 6 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ระดบพฤตกรรมดานจตพสย ในการศกษานาฏศลป จาแนกตามภมภาค ................................................. 93 7 ความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสย ขนการรบร จาแนกตามภมภาค ….. 94 8 ความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสย ขนตอบสนอง จาแนกตามภมภาค 94

9 ความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสย ขนตอบสนอง รายค .................… 95 10 ความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสย ขนเหนคณคา จาแนกตามภมภาค 95 11 ความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสย ขนเหนคณคา รายค .................… 96 12 ความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสย ขนปรบระบบ จาแนกตามภมภาค 96 13 ความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสย ขนปรบระบบ รายค .................… 97 14 ความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสย ขนเกดกจนสย จาแนกตามภมภาค 97 15 ความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสย ขนเกดกจนสย รายค ...............… 98 16 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน เกยวกบทศนะในการประกอบอาชพ โดยภาพรวม .............................................................................................. 98 17 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน เกยวกบทศนะในการประกอบอาชพ

จาแนกตามภมภาค .................................................................................... 100 18 การวเคราะหคาความแตกตางของทศนะตามความตองการ

จาแนกตามภมภาค ..................................................................................... 101 19 การวเคราะหคาความแตกตางของทศนะตามความตองการ เปนรายค ...……. 102 20 การวเคราะหคาความแตกตางของทศนะตามความสนใจ จาแนกตามภมภาค 102

ฏ

ตารางท หนา

21 ความแตกตางของทศนะในการประกอบอาชพ ตามความสนใจ รายค ......…… 103 22 ความแตกตางของทศนะในการประกอบอาชพ ตามความสามารถ จาแนกตามภมภาค ..................................................................................... 103 23 ความแตกตางของทศนะในการประกอบอาชพ ตามความสามารถ รายค ........ 104 24 ความแตกตางของทศนะในการประกอบอาชพ ตามคานยม จาแนกตามภมภาค 104 25 ความแตกตางของทศนะในการประกอบอาชพ ตามคานยม รายค .................. 105 26 ความแตกตางของทศนะในการประกอบอาชพ ตามโอกาสในการเลอกอาชพ จาแนกตามภมภาค ...................................................................................... 105 27 คาสมประสทธสหสมพนธ ระหวางพฤตกรรมดานจตพสยกบทศนะ

ในการประกอบอาชพ ................................................................................... 106

ฐ

สารบญแผนภม

แผนภมท หนา

1 โครงสรางการจดระบบการศกษาของสถานศกษา สงกดกรมศลปากร …. 4 2 กรอบแนวคดของการวจย ..................................................................... 12 3 ขอบเขตของการวจย ............................................................................ 13 4 การแบงสวนราชการ กรมศลปากร ....................................................... 28 5 ความหมายของการเรยนร ………………………………………………… 41 6 ความสมพนธของจดมงหมายทางการศกษา 3 ดาน …………………… 49

บทท 1 บทนา

เปาหมายสาคญในการพฒนาประเทศในปจจบนอยทการพฒนาคนใหมคณภาพสาหรบสงคมในอนาคต โดยอาศยการศกษาเปนเครองมอในการพฒนา จงเปนทมาของกระบวนการปฏรปการศกษา โดยเฉพาะเมอวกฤตทางเศรษฐกจและสงคมไดปรากฏชดและมผลกระทบตอการพฒนาประเทศรนแรง ทาใหรฐบาลและนกการศกษาหลายฝายหนมาสนใจและใหความสาคญกบการปฏรปการศกษา โดยชใหเหนความลมเหลวของระบบการนาเสนอ ความตองการของสงคม รวมทงการเสนอแนะแนวทางหรอมาตรการทเปนไปไดในสงคม การมสวนรวมของทกฝายนเองทนาไปสการปฏรปการศกษา โดยตางมงหวงใหเกดการพฒนาคนในสงคมไทยอยางเตมศกยภาพ ซงสะทอนออกมาใหเหนเปนรปธรรมในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 6 ทมงพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรม มจรยธรรม และวฒนธรรมในการดารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข1นอกจากนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 9 (พ.ศ. 2545-2549) ยงไดเนนเรองการปฏรปการศกษาและการเรยนรตลอดชวต เพอใหประชาชนไดรบการเสรมสรางการพฒนาปญญาอยางสมดล และเตมตามศกยภาพ โดยใหความสาคญกบการปฏรปกระบวนการผลตและพฒนาคร การปรบปรงหลกสตรใหมคณภาพไดมาตรฐาน ทนสมยและสอดคลองตามความตองการและสภาพทองถน พรอมทงการจดกระบวนการเรยนรทงในและนอกระบบ โดยใหความสาคญกบผเรยนใหสามารถแสวงหาและสรางความรไดอยางกวางขวางและตอเนอง2 จะเหนไดวาการศกษาเปนรากฐานสาคญในการพฒนาคณภาพของประชากรในดานตาง ๆ ตลอดชวต ทาใหบคคลสามารถดารงชพอยในสงคมไดอยางมความสขตามศกยภาพ ดงนนองคกรหรอหนวยงาน ตาง ๆ ของ

1กระทรวงศกษาธการ, พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 (กรงเทพฯ

: บรษท พรกหวานกราฟฟค จากด , 2542), 5. 2สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, ยทธศาสตรการ

พฒนาคณภาพคนและการคมครองทางสงคมในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 9 พ.ศ. 2545 – 2549 (ม.ป.ท., 2544), 14.

2

รฐจงมสวนสาคญในการพฒนาคณภาพการศกษาใหเปนทยอมรบของประชาชนในยคขอมลขาวสาร ไมวาการศกษาจะพฒนากาวไกลไปเพยงใดกตาม สงทจะลมไมได คอศลปวฒนธรรมไทย ซงแสดงถงเอกลกษณและความเปนชาตไทย ทจะตองคงอยเปนมรดกทนาภาคภมใจของปวงชนชาวไทยตลอดไป ดงพระบรมราโชวาทในพระบาทสมเดจ พระเจาอยหวฯ ทพระราชทานแกคณะนาฏศลป กรมศลปากร กอนจะเดนทางไปเผยแพรศลปวฒนธรรม ณ ประเทศออสเตรเลย เมอวนท 27 กมภาพนธ 2513

…วฒนธรรม นจะแปลวาอะไรกแลวแตจะตความ ความจรงแปลวา ความเจรญ ความกาวหนา แตวฒนธรรมในทน กคงจะบงถงวา มความเจรญมาชานาน ไมใชวามความเจรญกาวหนาแตมความเจรญมาเปนเวลานานตอเนองมา และจนกระทงฝงอยในสายเลอด แตถาเราไปแสดงตนวามวฒนธรรม วามฝมอเทานนเอง กไมพอตองแสดงวาวฒนธรรมของเราอยในสายเลอด วฒนธรรมไทยมความออนโยน กตองเปนคนออนโยน ทงในเวลาทมาแสดง ทงนอกเวลาแสดง วฒนธรรมหมายถงวาเปนคนทมความคดสงดวย อยางเราบอกวาคนนหยาบคายหรอคนนออนโยน มความสภาพเรยบรอย กแสดงความสภาพออนโยนทงในเวลาการแสดงและนอกเวลาการแสดงเหมอนกน ใหเหนวาความสภาพอยางออนโยนนนอยในเลอดของคนไทย …

จากพระบรมราโชวาทแสดงใหเหนวาการมวฒนธรรมเปนของตนเองถอเปนมรดกทางวฒนธรรมของชาตทลาคายง วทยาลยนาฏศลปจงถกจดตงขนตามนโยบายของรฐบาล เพอเปนแหลงใหการศกษาดานนาฏศลปและดนตรอยางเปนระบบทแนนอน อกทงเพอเปนการอนรกษและสบสานเอกลกษณทางวฒนธรรมอนโดดเดนของบานเมองใหดารงอยไดอยางยงยนมาจนตราบเทาทกวนน ทามกลางกระแสแหงการโจมตจากสอตาง ๆ เพราะตามความเชอของคนโบราณถอวางานเตนกนรากนเปนงานชนตา อาจารยสมคด โชตกวณชต อดตอธบดกรมศลปากร ไดกลาวถงปญหาตาง ๆ ในการอนรกษนาฏศลปดนตรไวในหนงสออนสรณ 60 ปวทยาลยนาฏศลปวา

... ความยากลาบากทสดนน กคอการตองทาอะไรโดยทไมมเงน การของบประมาณกรมศลปากร โดยเฉพาะอยางยง เรองงานละครและดนตรนนรายยงกวาขอทาน เพราะการขอทานนนถาทานผใหไมมศรทธาทจะให ทานกไมใหแลวกไมม

3

ใครวากระไร แตการของบประมาณมาทางานละครและดนตรนน นอกจากจะไมไดแลว ยงถกเยยหยน หวเราะ ฮาครนกนในทประชมการพจารณางบประมาณ …3

ไมวาจะเกดปญหาอยางไรกตาม การเรยนการสอนนาฏศลปและดนตรของเรากยงคงยนหยด จดตงมาไดดวยความร ความสามารถของผบรหาร ผเชยวชาญ และผรวมงานทกคนตงแตอดตถงปจจบน ดวยความภาคภมใจของทกฝาย กจกรรมตาง ๆ ของวทยาลยนาฏศลปไดเจรญกาวหนาเปนลาดบ จนเปนทยอมรบไปทวโลกวานาฏศลปและดนตรไทยเปนสงมหศจรรย สมควรทคนรนใหมจะตองรก ภมใจ และนามาเปนแบบอยางในการดาเนนชวตแบบไทย ๆ ทจะเชดหนาชตาและอวดใคร ๆ ได ยงในภาวะทอารยธรรมตะวนตกและเทคโนโลยขอมลขาวสารหลงไหลเขามาในบานเมองของเราอยางรวดเรว และไมหยดยง หรอทเรยกวา “ยคโลกาภวตน” นาฏศลปและดนตรไทยจงถอเปนเกราะหรอภมคมกนประชาชน และเยาวชนไทยมใหถกครอบงาดวยวฒนธรรมอนไมพงประสงคได สงทชใหเหนวาวฒนธรรมไทยกาลงเสอมโทรม จะสงเกตไดจากสภาพเยาวชนไทยในปจจบน ซงหมอมราชวงศ คกฤทธ ปราโมช ไดเคยกลาวไววา “…เดกทกวนนพยายามจะตามวฒนธรรมตะวนตก จะเหนไดในดานการแตงกาย ในดานการประพฤตตน และในดานกรยาวาจา4 …” จะเหนไดวาเดกวยรนบางกลมมพฤตกรรมทผดทานองคลองธรรม ผดประเพณและศลธรรมอนดงามของไทย

จากหลกฐานเอกสารขอมลทางประวตศาสตรและโบราณคด ไดแสดงถงความเจรญรงเรองของชนชาตไทยในอดตทดารงวถชวตอยรวมกนอยางสนตสขโดยมขนบธรรมเนยม ประเพณวฒนธรรมและศลปะเปนเครองหลอหลอมจตใจ ใหมระเบยบวนย สภาพ ออนนอม และไดยดถอเปนกฎเกณฑของสงคม เปนแนวทางในการปฏบตสบทอดเจตนารมณตดตอกนมาจนถงปจจบน นอกจากนนาฏศลปและดนตรไทยยงไดรบการสนบสนน ฟนฟจากองคสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ดงปรชญาททรงพระกรณาโปรดเกลาโปรดกระหมอมพระราชาทานแกวทยาลยนาฏศลป ความวา “สาธ โข สปปก นาม อป ยาทสกทส” ซงหมายความวา “ขนชอวาศลปะแมเชนใดเชนหนง กยงประโยชนใหสาเรจได” ทาใหเยาวชนไทยเกดความตนตวในการอนรกษและหวงแหนศลปวฒนธรรม

3สมคด โชตกวณชต, “60 ปของวทยาลยนาฏศลป,” ใน อนสรณ 60 ป วทยาลย

นาฏศลป (กรงเทพฯ : บรษทประยรวงศพรนทตง จากด, 2537), 140. 4ม.ร.ว. คกฤทธ ปราโมช, การศกษากบการสบทอดและเสรมสรางวฒนธรรมไทย

(กรงเทพฯ : โรงพมพกรมการศาสนา , 2520 ), 3.

4

ของชาต รวมถงบรรดาผปกครอง ตางพยายามปลกฝงใหเยาวชนมความรก ความภมใจ และสานกในความเปนไทย ทมศลปวฒนธรรมประจาชาตอนเกาแกสบทอดมาชานาน โดยการสงบตรหลานเขามาศกษาในวทยาลยนาฏศลปทง 12 แหงทวประเทศ การทผเรยนจะประสพความสาเรจตามแผนพฒนาการศกษาแหงชาตไดนน จะตองไดรบการพฒนาทงดานความร ทกษะ และเจตคต ความเปนมาและความสาคญของปญหา

วทยาลยนาฏศลปไดมการจดการศกษาทรวมทงระดบมธยมศกษาและระดบอดม ศกษาไวในสถาบนเดยวกน คอทาการสอนตงแตระดบนาฎศลปชนตนปท 1 (มธยมศกษาป ท 1) จนถงระดบอดมศกษา โดยนกเรยนทสาเรจการศกษาระดบนาฏศลปชนสง จะไดรบประกาศนยบตรนาฏศลปชนสง (เทยบเทาระดบอนปรญญา) และสามารถสอบเขาศกษาตอในระดบปรญญาตรตอเนองอก 2 ป ไดเหมอนสถาบนอน ๆ ดงแผนภมท 1 โครงสรางการจดระบบการศกษาของสถานศกษาสงกดสถาบนบณฑตพฒนศลป กรมศลปากร

แผนภมท 1 โครงสรางการจดระบบการศกษาของสถานศกษา สงกดกรมศลปากร ทมา : กรมศลปากร, สถาบนนาฏดรยางคศลป, งานแผนและงบประมาณ, “สถตการศกษา ประจาปการศกษา 2542,” 2542.

ปท 1 ปท 3 ปท 2

ประกาศนยบตรนาฏศลปชนตน ประกาศนยบตรนาฏศลป ชนกลาง

ระดบมธยมศกษา

ปท 1 ปท 2 ปท 3 ปท 1 ปท 2

ประกาศนยบตรนาฏศลปชนสง

ระดบอดมศกษาศกษา

ดานนาฏศลปและดนตร

5

วทยาลยนาฏศลปมไดทาการสอนเฉพาะวชาศลปะเทานน ยงไดมการสอนวชาสามญเชนเดยวกบโรงเรยนตาง ๆ ของกรมสามญ ดานการจดการเรยนการสอนนน ผบรหารและผทเกยวของไดพยายามปรบปรงแกไขและพฒนาการเรยนการสอน โดยยดหลกสตรนาฏศลปพทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ.2534) ดงหลกการของหลกสตรนาฏศลปชนกลาง ขอท 2 ทกลาววา “เปนหลกสตรทใหการศกษาเพอเพมพนความร และทกษะเฉพาะดานทสามารถนาไปประกอบอาชพใหสอดคลองกบภาวะเศรษฐกจและสงคม”5 โดยมจดมง หมายเพอปลกฝงใหผเรยนมความร ความเขาใจ และเหนคณคาในวทยาการดานศลปะและวฒนธรรม รจกอนรกษไวเพอเปนมรดกของชาตสบไป นอกจากนยงมจดมงหมายเพอใหผเรยนมเจตคตทดตออาชพและเหนชองทางในการประกอบอาชพ โดยมการจดประสบการณตรงใหนกเรยนไดฝกปฏบตจรงเพอใหมทกษะในวชาชพทศกษา ทาใหนกเรยนมรายไดขณะกาลงศกษาอย ดวยเหตนผปกครองจงนยมสงบตรหลานเขามาศกษาโดยหวงจะใหบตรหลานไดฝกฝน และเรยนรเฉพาะวชานาฏศลปและดนตรเพอการประกอบอาชพเทานน ทาให นกเรยนประเภทนไมประสบความสาเรจในการศกษาเทาทควร บางคนกตองออกกลางคน บางคนเรยนไปแลวเกดความเบอหนาย และหนเรยนในทสด บางคนตองเรยนซาชน ดง ตารางท 1 แสดงจานวนนกเรยนชนกลางปท 3 (ม. 6) ปการศกษา 2544 เปรยบเทยบกบจานวนนกเรยนทเรมเขาเรยนในระดบชนกลางปท 1 (ม. 4) ปการศกษา 2542 นกเรยนบาง คนอาจจะเรยนจนถงชนสงสดแตเมอจบแลวกไมสามารถประกอบอาชพได นกเรยนบางสวนเขามาศกษาในวทยาลยนาฏศลปเพยงเพราะมาตามกระแสความนยม โดยมจดประสงคเพยงเพอหวงจะเปนดารา ตองการมชอเสยง ตองการหารายไดพเศษโดยอาศยชอเสยงของความเปนนกเรยนวทยาลยนาฏศลป บางคนเขามาเพอหวงเปนทางผาน เพอใหสอบเขาศกษาตอในมหาวทยาลยบางคณะทตองอาศยพนฐานทางนาฏศลปและดนตร นกเรยนบางคนเมอจบการศกษาจากวทยาลยนาฏศลปแลว กลบไมไดประกอบอาชพตามหลกวชาทศกษามา หรอบางคนกไมประสบความสาเรจในการประกอบอาชพตามหลกวชาเทาทควร เนองจากวฒนธรรมเปนสงสาคญทแสดงถงความเปนชาตไทย ถาคนไทยรคณคาและวธการทจะอนรกษใหคงอยตลอดไป ทงหาวธสงเสรมใหเจรญกาวหนาขน ประเทศชาตกจะรงเรองและมเอกลกษณประจาชาต ซงจะเปนความภมใจอยางสงสดของคนไทย

5 กระทรวงศกษาธการ, หลกสตรนาฏศลปชนกลาง พทธศกราช 2524 (ฉบบ

ปรบปรง พ.ศ. 2543) (กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว, 2535), 1-2.

6

ตารางท 1 แสดงจานวนนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ระดบชนกลางปท 1-3 ปการศกษา 2542 – 2544 (สารวจวนท 10 มถนายน ของทกป)

กลาง 1 กลาง 2 กลาง 3 กลาง 1 กลาง 2 กลาง 3 กลาง 1 กลาง 2 กลาง 3 ว. นาฏศลป (กรงเทพฯ) 359 305 284 372 342 283 409 325 290 ว. นาฏศลปเชยงใหม 158 147 115 151 129 141 130 120 123 ว. นาฏศลปนครศรธรรมราช 123 64 58 100 103 53 110 86 78 ว. นาฏศลปอางทอง 102 91 51 91 85 72 116 72 70 ว. นาฏศลปรอยเอด 85 68 161 123 76 61 68 106 65 ว. นาฏศลปสโขทย 48 52 93 84 36 49 89 71 26 ว. นาฏศลปกาฬสนธ 65 108 100 121 56 85 91 106 55 ว. นาฏศลปลพบร 52 73 85 71 41 62 85 63 35 ว. นาฏศลปจนทบร 54 45 41 54 43 41 80 48 37 ว. นาฏศลปพทลง 89 91 74 90 66 86 123 81 38 ว. นาฏศลปสพรรณบร 126 131 131 118 106 116 127 136 158 ว. นาฏศลปนครราชสมา 70 78 139 95 56 73 71 73 52

รวม 1,331 1,253 1,332 1,470 1,139 1,122 1,499 1,287 1,027

สถานศกษาระดบนาฏศลปชนกลางปท 1 - 3

ปการศกษา 2542 ปการศกษา 2543 ปการศกษา 2544

ทมา : กรมศลปากร, สถาบนนาฏดรยางคศลป, งานแผนและงบประมาณ, “สถตการศกษา ประจาปการศกษา 2542 – 2544,” 2544.

วทยาลยนาฏศลปเปนสถานศกษาทสาคญแหงหนงของชาตทมหนาทอนรกษและถายทอดศลปวฒนธรรมจากบรรพชนมาสเยาวชนในปจจบน ทงไดพยายามสรางทศนคตทดใหแกนกเรยนในดานการอนรกษศลปวฒนธรรมใหคงอยเปนมรดกแกลกหลานสบไป หากไมมการอนรกษหรอสบทอดมรดกอนลาคาเหลานแลว วนหนงเราจะไมมศลปวฒนธรรมซงแสดงความเปนเอกลกษณของชาตไทยอกตอไป จากสภาพการณและปญหาดงกลาว จงเปนสงกระตนใหผวจยสนใจศกษาเกยวกบความคดเหนของนกเรยนในระดบชนกลางปท 3 ของวทยาลยนาฏศลปทงในสวนกลางและสวนภมภาค เพอจะไดทราบพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป กบทศนะในการประกอบอาชพตามสาขาทไดศกษามา ซงผลจากการวจยนจะชวยใหผบรหารและผทเกยวของกบการบรหารวทยาลยนาฏศลปทกแหง ไดนามา

7

เปนแนวทางในการปรบปรงการเรยนการสอนของวทยาลยนาฏศลปทยดนกเรยนเปนสาคญ เพอสนองตอบความตองการของผเรยนตอไป

อนง นอกจากการสอนนาฏศลปไทยแลว วทยาลยนาฏศลปยงไดมการสอนในสาขาดรยางคไทย คตศลปไทย นาฏศลปสากล (บลเลต) ดรยางคสากล และคตศลปสากลอกดวย ทงนผวจยมความสนใจทจะศกษาเฉพาะดานนาฏศลปไทยเนองจากนกเรยนสวนใหญของวทยาลยนาฏศลปทง 12 แหง จะเรยนนาฏศลปไทยมากกวาสาขาวชาอน ๆ ดงตารางท 2 แสดงจานวนนกเรยนชนกลางปท 3 วทยาลยนาฏศลป แยกตามสาขาวชาเอก

ตารางท 2 แสดงจานวนนกเรยนชนกลางปท 3 วทยาลยนาฏศลป จาแนกตามสาขา วชาเอก (สารวจเมอวนท 10 มถนายน 2544)

นาฏศลป ดรยางค คตศลป นาฏศลป ดรยางค คตศลป รวมไทย ไทย ไทย สากล สากล สากล ทงหมด

ว. นาฏศลป (กรงเทพฯ) 178 43 7 9 38 15 290 ว. นาฏศลปเชยงใหม 69 36 5 - 10 3 123 ว. นาฏศลปนครศรธรรมราช 65 12 1 - - - 78 ว. นาฏศลปอางทอง 39 23 - - 6 2 70 ว. นาฏศลปรอยเอด 40 18 7 - - - 65 ว. นาฏศลปสโขทย 16 7 1 - 2 - 26 ว. นาฏศลปกาฬสนธ 29 16 3 - 7 - 55 ว. นาฏศลปลพบร 20 10 1 - 4 - 35 ว. นาฏศลปจนทบร 22 13 2 - - - 37 ว. นาฏศลปพทลง 30 8 - - - - 38 ว. นาฏศลปสพรรณบร 104 53 1 - - - 158 ว. นาฏศลปนครราชสมา 36 13 1 - 2 - 52

รวม 648 252 29 9 69 20 1,027

สถานศกษา

ทมา : กรมศลปากร, สถาบนนาฏดรยางคศลป, งานแผนและงบประมาณ, “สถตการศกษา ประจาปการศกษา 2544,” 2544.

8

ปญหา

เนองจากวทยาลยนาฏศลปเปนเพยงหนวยงานเลก ๆ ของกรมศลปากร ทมหนาทในการจดการศกษาใหสอดคลองกบการปฏรปการศกษา ตามพระราชบญญตการศกษา แหงชาต พ.ศ. 2542 และตองรบผดชอบจดการศกษาถง 4 ระดบ คอระดบนาฏศลปชนตน นาฏศลปชนกลาง นาฏศลปชนสง และระดบปรญญาตร มนกเรยนในความรบผดชอบซงมอายเฉลยระหวาง 13 – 23 ป จดวาเปนวยทมความแตกตางกนเปนหลายระดบ จงเปนการยากในการจดกจกรรม ทงกจกรรมการเรยนการสอนและกจกรรมเสรมประสบการณนอกหลกสตร รวมทงการจดระบบการศกษาใหสอดคลองตามศกยภาพของผเรยน เพอใหนกเรยนไดเรยนรจากประสบการณตรง จงมกเกดปญหาทผเรยนทเรมเขาเรยนจะตองเลอกเรยนวชาศลปะตามความถนดของตน แตเมอเรยนในระดบทสงขนความชอบ หรอทศนคตกเปลยนไป จงมกเกดปญหาในการเรยนอยเสมอ ผวจยจงมความสนใจในการศกษาพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป และทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปอนจะประโยชนในการวางแผนการจดการศกษา และปรบปรงหลกสตรการเรยนการสอนตามหลกการปฏรปการศกษา ทยดนกเรยนเปนสาคญ เพอใหเกดประโยชนสงสดตอการเรยน และการประกอบอาชพของนกเรยน ใหนกเรยนสามารถดารงชพในสงคมไดอยางมความสข วตถประสงคของการศกษาวจย

เพอใหสอดคลองกบปญหาของการวจย จงไดกาหนดจดประสงคในการศกษาวจยดงตอไปน

1. เพอทราบระดบพฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ทงในภาพรวมและแยกตามภมภาค

2. เพอทราบความแตกตางของระดบพฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนวทยาลย นาฏศลป เมอแยกตามภมภาค

3. เพอทราบระดบของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ทงในภาพรวม และแยกตามภมภาค

4. เพอทราบความแตกตางดานทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป เมอแยกตามภมภาค

9

5. เพอทราบความสมพนธของพฤตกรรมดานจตพสยและทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ขอคาถามของการวจย

เพอใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย ผวจยจงไดตงคาถามของการวจย ดงตอไปน

1. พฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ทงในภาพรวมและแยกตามภมภาค อยในระดบใด

2. พฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป แยกตามภมภาคมความแตกตางกนหรอไม

3. ทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ทงในภาพรวม และแยกตามภมภาค อยในระดบใด

4. ทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป แยกตามภมภาคมความแตกตางกนหรอไม

5. พฤตกรรมดานจตพสยและทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปมความสมพนธกนหรอไม สมมตฐานของการวจย

เพอเปนแนวทางในการดาเนนการวจย ผวจยจงตงสมมตฐานทางสถตการวจยไวดงน

1. พฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป เมอแยกตามภมภาค ไมแตกตางกน

2. ทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป เมอแยกตามภมภาค มความแตกตางกน

3. พฤตกรรมดานจตพสยและทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป มความสมพนธกน

10

กรอบแนวคดของการวจย การศกษาเรองพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร ผวจยไดนาทฤษฎการเรยนรของแครธโวลและคณะ6 (Krathwohl, Bloom, and Masia) ซงเปนจดประสงคทางการศกษาดานความรสกทกลาววา การเรยนรแตละครงจะตองมการเปลยนแปลงเกดขน 3 ประการคอ

1. พทธพสย (cognitive domain) คอดานสตปญญา เปนการเปลยนแปลงดานความร ความคด ความเขาใจ

2. จตพสย (affective domain) คอการเปลยนแปลงดานอารมณ ความรสก 3. ทกษะพสย (psychomotor domain) คอทกษะกลไก เปนการเปลยนแปลง

ทางดานการเคลอนไหวของรางกาย เพอใหเกดทกษะและความชานาญ ผวจยไดนาแนวคดของแครธโวลและคณะเฉพาะเรองการเปลยนแปลงดาน

อารมณหรอความรสก (affective domain) มาใชในการศกษาพฤตกรรมดานจตพสย ซงบลม ไดกลาววาลาดบขนของความรสกจะมการพฒนาเปนขน ๆ โดยเรมจากการรบร (receiving) การตอบสนอง (responding) การเหนคณคา (valuing) การปรบระบบ (organization) และการเกดกจนสย (characterization) ดงแผนภมหนา 11 ซงสอดคลองกบแนวคดของ ดร.สาโรช บวศร7 ทสรปวาอารมณและความรสก (affective domain) น เรมมาจากความ จาเปน (need) หรอความตองการ (Desire) ขนตอไปกจะเกดความชนชมหรอชนชอบ (preference) หรอความสนใจตดตามมา ความชนชอบนยอมกระตนใหมความนยมชมชอบหรอเขาใจในคณคา แลวกลายเปนคานยม (value) ขนมา คานยมทกอตวอยระยะเวลาหนงนานพอสมควรกยอมจะกระต นใหเกดสภาวะทรมรอนหรอพรอมทจะกระทาอยในใจเรยกวาเจตคตหรอทศนคต (attitude) สภาวะเชนนจะทาใหเกดการกระทา (action) ซงเขยนเปน รปแบบไดดงน

6D.R. Krathwohl, B.S. Bloom, and B.B.Masia , Taxonomy of Education

Objectives Handbook 2 : Affective Domain (New York : David Mckay Co., Inc., 1973), 37. 7ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ, การวดดานจตพสย (กรงเทพฯ : สวรยาสาสน, 2543), 12.

11

ความตองการ ความชนชอบ คานยม เจตคต การกระทา นอกจากนผวจยยงไดนาทฤษฎการพฒนาอาชพของซเปอร8 (Super’s Theory of

Career Development) ซเปอรใหความสาคญเกยวกบความสนใจในอาชพวา ความสนใจเปนตวกาหนดในการเลอกสายการเรยนและการประกอบอาชพ และอาจเปนตวกาหนดทศทางในการทากจกรรม สวนความถนดเปนสงสาคญในการกาหนดระดบความสนใจและยงไดเสนอแนวคดเกยวกบการพฒนาอาชพซงประกอบดวยความแตกตางระหวางบคคล ศกยภาพหลาย ๆ ดานในตวบคคล แบบอยางความสามารถในอาชพ การเลยนแบบและบทบาทของตน ความตอเนองของการปรบตวเพอเลอกอาชพเหลานขนอยกบความสนใจความสามารถและบคลกภาพของผนนเปนสาคญ ซเปอรไดแบงขนในการพฒนาการทางอาชพของบคคลไวแตกตางกนตามระดบอาย โดยชวงอาย 15 - 24 เปนระยะทบคคลพยายามทาความเขาใจตนเองและแสดงบทบาทของผใหญ สารวจอาชพขณะอยโรงเรยน โดยสารวจจากการเขารวมกจกรรมตาง ๆ หรอการทางานพเศษ และทดลองสวมบทบาทงานอาชพดานทตนเองสนใจ โดยเฉพาะชวงอาย 15 – 17 ป เปนระยะของการพจารณาเลอกอาชพโดยยงไมไดตดสนใจแนนอน แตบคคลในชวงวยนจะพจารณาเลอกอาชพจากความตองการ ความสนใจ ความสามารถ คานยม และโอกาสในการเลอกอาชพ มการตดสนใจเลอกอาชพและทดลองปฏบตในความเพอฝน ในการรวมอภปรายในชน

เรยน

8Donald E. Super, The Psychology of Career (New York : Harper and

Brothers, 1975), 362.

12

แผนภมท 2 กรอบแนวคดของการวจย ทมา : ประยกตจาก D. R. Krathwohl, B. S. Bloom, and B. B. Masia, Taxonomy of Education Objectives Handbook2: Affective Domain (New York : David Mckay Co., Inc., 1973), 298. : Donald E. Super, The Psychology of Career (New York : Harper and Brothers, 1975), 362 .

พทธพสย ( cognitive domain ) 1. ความร ความจา 2. ความเขาใจ 3. การนาไปใช 4. การวเคราะห 5. การสงเคราะห 6. การประเมนคา

จตพสย ( affective domain ) 1. การรบร 2. การตอบสนอง 3. การเหนคณคา 4. การปรบระบบ 5. การเกดกจนสย

ทกษะพสย (psychomotor domain)

1. การเคลอนไหวสะทอนกลบ 2. การเคลอนไหวพนฐานเบองตน 3. สมรรถภาพในการรบร 4. สมรรถภาพทางกาย 5. การเคลอนไหวทเปนอสระ 6. การสอสารทไมออมคอม

ทศนะในการประกอบอาชพ

1. ความตองการ 2. ความสนใจ 3. ความสามารถ 4. คานยม 5. โอกาสในการเลอกอาชพ

การเรยนร

13

ขอบเขตของการวจย

ผวจยสนใจศกษาพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร โดยนาแนวคดของ แครธโวลและคณะ (Krathwohl, Bloom, and Masia) เรองการเปลยนแปลงดานอารมณหรอความรสก (affective domain) มาใชในการศกษาพฤตกรรมดานจตพสย ซงแครธโวลและคณะไดกลาวถงลาดบขนของความรสกวาจะมการพฒนาเปนขน ๆ โดยเรมจากการรบร (receiving) การตอบสนอง (responding) การเหนคณคา (valuing) การปรบระบบ (organization) และการเกดกจนสย (characterization) ซงจะมผลตอทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตามทฤษฎการพฒนาอาชพของซเปอรทกลาวถงเดกในวย 15-17 ป จะเลอกอาชพตามความตองการ ความสนใจ ความสามารถ คานยม และโอกาสในการเลอกอาชพ ดงแผนภมท 3

แผนภมท 3 ขอบเขตของการวจย ทมา : D. R. Krathwohl, B. S. Bloom, and B. B. Masia, Taxonomy of Education Objectives Handbook2: Affective Domain (New York : David Mckay Co., Inc., 1973), 298, อางถงใน ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ, การวดดานจตพสย (กรงเทพฯ : สวรยาสาสน, 2543), 12. : Donald E. Super, The Psychology of Career (New York : Harper and Brothers, 1975), 362 .

พฤตกรรมดานจตพสย ในการศกษานาฏศลป

1. การรบร 2. การตอบสนอง 3. การเหนคณคา 4. การปรบระบบ 5. การเกดกจนสย

ทศนะในการประกอบอาชพ ของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป

1. ความตองการ 2. ความสนใจ 3. ความสามารถ 4. คานยม 5. โอกาสในการเลอกอาชพ

14

ขอตกลงเบองตน

การศกษาวจยครงน เปนการศกษาพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร จานวน 12 แหง ทวประเทศ โดยศกษาเฉพาะนกเรยนระดบนาฏศลปชนกลางปท 3 (มธยมศกษาปท 6 ) เนองจากเปนระดบชนสงสดของการศกษาขนพนฐานทจะสามารถออกไปประกอบอาชพ หรอศกษาตอในระดบอดมศกษา และเดกในวยนเปนวยทอยในระยะของการพจารณาเลอกอาชพตามทฤษฎการพฒนาอาชพ ของ ซเปอร ขอจากดของการวจย

การวจยครงนเปนการศกษาพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปทวประเทศ โดยใชแบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมและความคดเหน จงมตวแปรบางตวทไมสามารถควบคมได เชน สภาพแวดลอม และการดาเนนชวตในแตละภมภาคซงมความแตกตางกน นยามศพทเฉพาะ

เพอใหเกดความเขาใจความหมายตาง ๆ ทใชในการวจยครงนไดตรงกน ผวจยจงไดกาหนดนยาม หรอความหมายของคาศพทเฉพาะตาง ๆ ไวดงน พฤตกรรมดานจตพสย หมายถง ความสนใจ ความคดเหน ความรสก ทาท ความชอบ ไมชอบ การใหคณคา การยอมรบการปรบปรงเปลยนแปลงหรอปรบปรงคานยมทยดถออยเปนพฤตกรรมทเกดขนภายในจตของบคคลซงยากแกการอธบาย พฤตกรรมดานนประกอบดวย 5 ขนตอน คอ การรบรหรอการใหความสนใจ (receiving or attending) การตอบสนอง (responding) การเหนคณคาหรอการเกดคานยม (valuing) การจดกลมหรอการปรบระบบ (organizing) และการเกดกจนสยหรอการแสดงลกษณะตามคานยมทยดถอ (characterization by a value )

15

นาฏศลป หมายถง การฟอนรา ระบา ราเตน ทมนษยประดษฐขนจากธรรมชาตดวยความประณตอนลกซง เพยบพรอมไปดวยความวจตรบรรจงอนละเอยดออน9 สวนพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 ไดใหความหมายไววา นาฏศลป (นาด-ตะ-สน) หมายถง ศลปะแหงการละคร หรอฟอนรา ทศนะในการประกอบอาชพ หมายถง ความคด หรอความรสกในการประกอบอาชพ ของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปทวประเทศ โดยพจารณาจากความตองการ ความสนใจ ความสามารถ คานยม และโอกาสในการเลอกอาชพ ความคดเหนเหลานเปนความรสกเฉพาะตวของนกเรยนทแสดงตอเรองใดเรองหนง ซงอาจจะเหนดวยหรอไมเหนดวยกได ไมเปนการผดหรอถก วทยาลยนาฏศลป หมายถง สถานศกษาสงกดกรมศลปากร ทเปดสอนรายวชาดานศลปวฒนธรรม รวม 6 สาขาวชา ไดแก 1) นาฏศลปไทย 2) ดรยางคไทย 3) คตศลปไทย 4) นาฏศลปสากล 5) ดรยางคสากล 6) คตศลปสากล แบงเปน 2 ระดบ คอ ระดบมธยมศกษาและอดมศกษา ระดบมธยมศกษาม 2 หลกสตร คอ หลกสตรประกาศนยบตรนาฏศลปชนตน และประกาศนยบตรนาฏศลปชนกลาง แตละหลกสตรแบงเปน 3 ระดบชน คอ ชนปท 1 ปท 2 และปท 3 สวนระดบอดมศกษามหลกสตรเดยวคอหลกสตรประกาศนยบตรนาฏศลปชนสง แบงเปน 2 ระดบชน คอ ชนปท 1 และชนปท 2 เปดทาการสอนทงในกรงเทพมหานคร ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต และภาคอสาน รวม 12 แหง นกเรยนวทยาลยนาฏศลป หมายถง ผทกาลงศกษาในวทยาลยนาฏศลปหลกสตรประกาศนยบตรนาฏศลปชนกลาง ระดบชนกลางปท 3 สาขาวชานาฏศลปไทย

9อมรา กลาเจรญ, สนทรยนาฏศลปไทย (กรงเทพมหานคร : สานกพมพ

โอเดยนสโตร, 2526), 1-2.

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

ในการศกษาคนควาครงน ผวจยไดศกษาพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฎศลปกบทศนะในการประกอบอาชพ ของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปในกรงเทพมหานคร และสวนภมภาคอก 4 ภาค ซงถอวามความสาคญมากตอการจดการศกษาของกรมศลปากร เพอใหสนองความตองการของนกเรยน ตามนโยบายการปฏรปการศกษาทยดนกเรยนเปนสาคญ ในการนผวจยไดศกษาคนควาหาขอมลจากวารสาร เอกสารตาง ๆ วรรณกรรมทเกยวของ และงานวจย ฉะนนในการศกษาวรรณกรรมทเกยวของกบการวจยครงน ผวจยไดแบงออกเปนสสวน คอ สวนแรกเปนการศกษาเกยวกบประวตความเปนมาของวทยาลยนาฏศลป สวนทสองเปนการศกษาภารกจและอานาจหนาทของกรมศลปากร โครงสรางการแบงสวนราชการ รวมทงการจดการศกษาของกรมศลปากร สวนทสามเปนการศกษาเกยวกบหลกสตรการเรยนการสอนของวทยาลยนาฏศลป สวนทส ศกษาเกยวกบทฤษฎการเรยนรของ Bloom และ ทฤษฎหรอหลกการเกยวกบวฒภาวะทางอาชพ

กอนทจะกลาวถงการจดการศกษาของวทยาลยนาฏศลป สงกดกรมศลปากร ควรไดทราบถงประวตความเปนมาของวทยาลยนาฏศลปเสยกอน

ประวตความเปนมาของวทยาลยนาฏศลป1

วทยาลยนาฏศลปเปนสถานศกษาแหงหนงทสงกดกรมศลปากร ซงมประวต

ความเปนมาตงแตภายหลงการเปลยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบรณาญาสทธราชย มาเปนระบอบประชาธปไตย เมอ พ.ศ. 2475 โดยรฐบาลในสมยนนไดตงกรมศลปากร ขนใหมเมอวนท 3 พฤษภาคม 2476 สบตอกรมศลปากรซงยบเลกไปในสมยรชกาลท 7 แลวโปรดเกลาฯ แตงตงหลวงวจตรวาทการ (กมเหลยง วฒนปฤดา) ใหดารงตาแหนงอธบด กรมศลปากรคนแรก และหลวงวจตรวาทการไดจดตงโรงเรยนนาฏศลปขน โดยใหชอวา

1ธนต อยโพธ , “60 ป วทยาลยนาฏศลปกรงเทพ,” ใน 60 ป วทยาลยนาฏศลป

(กรงเทพฯ : บรษทประยรวงศพรนทตง จากด, 2537), 75 – 77.

17

“โรงเรยนนาฏดรยางคศาสตร” ในสงกดกรมศลปากร และเปดดาเนนการสอนตงแตวนท 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2477 โดยครงแรกมจดประสงคเพอสอนเกยวกบโขน ละคร และดนตร ปพาทย ไดมการเปลยนชอโรงเรยนนาฏดรยางคศาสตร ตอมาอกหลายชอ ครนใกลจะสนสดสงครามโลก รฐบาลไดสงใหกรมศลปากรแกไขปรบปรงการศกษาของโรงเรยนนอกครงหนง เมอ พ.ศ. 2488 กรมศลปากรจงเปลยนชอโรงเรยนนใหม เรยกวา “โรงเรยนนาฏศลป” โดยมวตถประสงคสาคญ 3 ประการ คอ

1. เพอเปนสถานศกษานาฏศลปและดรยางคศลปของราชการ 2. เพอบารงรกษาไวและเผยแพรนาฏศลปและดรยางคศลปประจาชาตไทย 3. เพอใหศลปนทางดนตรและละคอนภายในประเทศ มฐานะเปนทนยมยกยอง

ดงในนานาประเทศ การศกษาในโรงเรยนนาฏศลปเจรญกาวหนามาโดยลาดบ และไดรบการสนบสนน

ดวยดไมวาจะเปนดานอาคารสถานท ไดมผนยมนาลกหลานมาเขาเรยนมากขนจนรสกวาสถานทคบแคบเกนไป รบนกเรยนไดจากดและนอยมาก รฐบาลชดตอ ๆ มากไดใหความ สนใจมากขน เชน สงใหกรมศลปากรจดคร และนกเรยนนาฏศลป กบขาราชการศลปนของกรมศลปากรรวมเปนคณะเดนทางไปแสดงนาฏศลปในงานมหกรรมตาง ๆ ยงตางประเทศอยเสมอ สงเปนคณะทตสนถวไมตรเดนทางไปเผยแพรศลปวฒนธรรมในตางประเทศบาง และเมอทางราชการจดงานตอนรบแขกผมเกยรต ณ ทาเนยบรฐบาลและตามสถานทราชการ ตาง ๆ บาง บางครงกรมศลปากรกตองจดนาฏศลปไทยซงประกอบดวยนกเรยนและศลปนของกรมศลปากรไปแสดงเพอตอนรบพระราชอาคนตกะผสงเกยรต เชน สมเดจพระจกรพรรด สมเดจพระราชาธบด สมเดจพระราชน ประธานาธบด และเจานายตางประเทศ ทเสดจมาเยอนประเทศไทยเปนทางราชการ

ตอมา พ.ศ. 2518 นางประกอบ ลาภเกษร (ผอานวยการวทยาลยนาฏศลป พ.ศ. 2518 - 2527) ไดพยายามผลกดน และกาหนดโครงสรางของวทยาลยนาฏศลปใหมคณะนาฏดรยางคขน เพอเปดโอกาสใหวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร ไดสมทบกบวทยาลยเทคโนโลยและ อาชวศกษาได ตามมาตรา 8 แหงพระราชบญญตวทยาลยเทคโนโลยและ อาชวศกษา พ.ศ. 2518 และไดรางหลกสตรใหทบวงมหาวทยาลยรบรองในปเดยวกน ทาใหผสาเรจการศกษาจากวทยาลยนาฏศลปในระดบประกาศนยบตรชนสงสามารถไปศกษาตอในคณะนาฏศลปและดรยางคได และกรมศลปากรไดเรมรบนกศกษารนแรกในป พ.ศ. 2519

18

ปการศกษา 2542 กรมศลปากรไดกอตงสถาบนบณฑตพฒนศลป เพอทาการสอนในระดบปรญญาตร โดยมนโยบายรบเฉพาะนกเรยนทสาเรจการศกษาระดบประกาศนยบตรนาฏศลปชนสงจากวทยาลยนาฏศลป และวทยาลยชางศลป สงกดกรมศลปากรเทานน

วทยาลยนาฏศลป เปนสถานศกษาในสงกดกรมศลปากร กระทรวงศกษาธการ ใหการศกษาทงวชาสามญและวชาศลปะ เดมมอยแหงเดยว คอ ทกรงเทพมหานคร ตงอยท ถนนราชน เชงสะพานพระปนเกลา ใกลโรงละครแหงชาต แตเนองจากสถานทคบแคบและไมอาจจะขยายได อกทงทตงของวทยาลยอยในทาเลของเกาะรตนโกสนทร ซงรฐบาลมนโยบายปรบปรงใหเปนแหลงโบราณสถาน ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมฉบบท 8 กรมศลปากรจงมนโยบายใหยายวทยาลยนาฏศลปไปอยท อ. ศาลายา จ. นครปฐม ตอไป ปจจบนน วทยาลยนาฏศลปไดขยายการสอนไปสภมภาคในจงหวดตาง ๆ รวมทงสน 12 แหง คอ

1. วทยาลยนาฏศลป ตงอยท ถนนราชน ตาบลพระบรมมหาราชวง อาเภอพระนคร จงหวดกรงเทพมหานคร เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2477

2. วทยาลยนาฏศลปเชยงใหม ตงอยทถนนสรวงศ ตาบลหายยา อาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2514

3. วทยาลยนาฏศลปนครศรธรรมราช ตงอยทถนนหวไทร ตาบลทาเรอ อาเภอเมอง จงหวดนครศรธรรมราช เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2521

4. วทยาลยนาฏศลปอางทอง ตงอยท 28 ถนนอยธยา - อางทอง ตาบลบางแกว อาเภอเมอง จงหวดอางทอง เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2521

5. วทยาลยนาฏศลปรอยเอด ตงอยทถนนกองพลสน ตาบลในเมอง อาเภอเมอง จงหวดรอยเอด เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2522

6. วทยาลยนาฏศลปสโขทย ตงอยทตาบลบานกลวย อาเภอเมอง จงหวดสโขทย เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2522

7. วทยาลยนาฏศลปกาฬสนธ ตงอยท 13 ถนนสนามบน อาเภอเมอง จงหวดกาฬสนธ เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2525

8. วทยาลยนาฏศลปลพบร ตงอยท ถนนรามเดโช ตาบลทะเลชบศร อาเภอเมอง จงหวดลพบร เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2526

9. วทยาลยนาฏศลปจนทบร ตงอยท ถนนชวนะอทศ ตาบลวดใหม อาเภอเมอง จงหวดจนทบร เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2527

19

10. วทยาลยนาฏศลปพทลง ตงอยท 150 หม 1 ตาบลควนมะพราว อาเภอเมอง จงหวดพทลง เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2527

11. วทยาลยนาฏศลปสพรรณบร ตงอยท อาเภอเมอง จงหวดสพรรณบร เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2536

12. วทยาลยนาฏศลปนครราชสมา ตงอยท 444 ถนนมตรภาพ ตาบลโคกกรวด อาเภอเมอง จงหวดนครราชสมา เปดทาการสอนตงแตป พ.ศ. 2537

วทยาลยนาฏศลป เปนสถาบนการศกษาแหงแรกของประเทศไทยทจดการศกษาดานนาฏศลปและดนตรสงกดกองศลปศกษา กรมศลปากร กระทรวงศกษาธการ มชอเดมวา "โรงเรยน นาฏดรยางคศาสตร " เปดทาการสอนตงแตวนท 17 พฤษภาคม พทธศกราช 2477 เปนตนมา และ ไดดาเนนการจดการศกษามาจนครบ 60 ป ในวนท 17 พฤษภาคม พทธศกราช 2537 การจดการศกษาของวทยาลยนาฏศลป ไดมงเนนกระบวนการสบทอดศลปวฒนธรรมทดงามโดยเฉพาะอยางยงดานนาฏศลปและดนตร เพอเสรมสรางเยาวชนไทยใหเปนทรพยากรมนษยทมคณภาพครบสมบรณทงดานพทธปญญา จตพสย และทกษะนสย

วทยาลยนาฏศลปกรงเทพและขอมลการกอตงในดานตาง ๆ2

ขอมลเอกสารหลกฐานและประวตทเกยวของกบการกอตงและความเปนมาของวทยาลยนาฏศลป เนองจากตลอดระยะเวลาอนยาวนานรวม 60 ป วทยาลยนาฏศลปม เหตการณ และการปรบปรงเปลยนแปลงเกดขนหลายอยาง หลายดาน ซงมเอกสารหลกฐานทกลาวอางพอสรปไดดงน ดานสถานท

1. พระราชวงบวรสถานมงคล หรอเรยกสามญวา วงหนา อยถนนราชน แขวงชนะสงคราม เขตพระนคร รชกาลท 1 ทรงสรางพรอมกบกรงรตนโกสนทรในพทธศกราช

2สรชยชาญ ฟกจารญ, “วทยาลยนาฏศลปกรงเทพและขอมลกอตงในดาน ตาง ๆ,” ใน 60 ปวทยาลยนาฏศลป (กรงเทพฯ : บรษทประยรวงศพรนทตง จากด, 2537), 30 - 38.

20

2325 เดมมอาณาบรเวณกวางขวาง มกาแพงและปอมลอมรอบ ปจจบนเปนทตงสถานท ราชการ คอ มหาวทยาลยธรรมศาสตร พพธภณฑสถานแหงชาต โรงละครแหงชาต วทยาลยนาฏศลปกรงเทพ วทยาลยชางศลป (บางสวน) วดบวรสถานสทธาวาส อนสาวรยทหารอาสา และสนามหลวงตอนเหมอ ตอมามอาณาบรเวณเขตวงเหลออยเพยงบรเวณพระราชมณเฑยรสถาน (พพธภณฑสถาน แหงชาต) 2. วดบวรสถานสทธาวาส หรอเรยกสามญวาวดพระแกววงหนา (เรยกตามวดพระแกว วงหลวง) กรมพระราชวงบวรมหาศกดพลเสพย ทรงสรางไวเมอ พ.ศ.2396 ในเขตพระราชวงบวรสถานมงคล พรอมทรงสรางพระพทธรปยนขนาดสง ราว 6 ศอก สาหรบประดษฐาน ในพระอโบสถมาจนถงปจจบน ตอมาสมยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวทรงพระราชดารจะใหอญเชญพระพทธสหงคไปประดษฐานเปนประธานในพระอโบสถ จงโปรดใหเขยนตานานเรองพระพทธสหงคกบพระประวต และเรองอนๆ มากมายจตรกรรมฝาผนงในพระอโบสถวดพระแกววงหนา จงนบเปนแหลงชมนมภาพจตรกรรมไทยทสาคญ มคณคาแกการชมและเปนแหลงวชาการสาหรบศกษาลกษณะจตรกรรมทงเกาและใหม ทงยงใหความรเกยวกบฝมอชางโบราณสมยรชกาลท 4 ปจจบนวดบวรสถานสทธาวาส อยในบรเวณวทยาลยนาฏศลปกรงเทพ 3. วทยาลยนาฏศลปกรงเทพ ผกอตงคอ พลตร หลวงวจตรวาทการ อธบด คนแรกของกรมศลปากรเดมมชอวา โรงเรยนนาฏดรยางคศาสตร เปดสอนเมอวนท 17 พฤษภาคม 2477 ใหการศกษาทงวชาสามญและวชาศลปะดานนาฏศลปคนตรไทย ยกเวนโขน ในวนท 21 พฤษภาคม 2478 มคาสงตงโรงเรยนศลปากรสอนวชาชางปน ชางเขยน ชางรก ขนอยกบกรมศลปากร และใหโรงเรยนนาฏดรยางคศาสตรรวมเปนแผนกหนงของ โรงเรยนศลปากร แผนกนาฏดรยางค ตอมาวนท 24 สงหาคม 2485 มประกาศพระราช กฤษฏกาแบงสวนราชการกรมศลปากรใหมยบกองโรงเรยนใหแผนกชางไปอยกบมหา วทยาลยศลปากรทตงใหม โอนกรมศลปากรจากกระทรวงธรรมการไปสงกดสานกนายก รฐมนตร กรมศลปากรจงปรบปรงกองดรยางคศลปเปลยนชอเปน กองการสงคต โอนแผนกนาฏดรยางคมาอยกบกองการสงคต เปลยนชอเปน โรงเรยนสงคตศลป ภายหลงสงครามโลกครงท 2 จอมพล ป. พบลสงคราม นายกรฐมนตรมบญชา ปรบปรงการศกษาเปลยนชอจากโรงเรยนสงคตศลปเปนโรงเรยนนาฏศลปใหมการเรยนการสอนวชาโขนเพมขน ตอมาวนท 9 กมภาพนธ พ.ศ. 2504 มพระราชกฤษฏกาแบงสวนราชการ กรมศลปากร ออกเปนกองตาง ๆ และมกองศลปศกษาเพมขน ใหโอนโรงเรยนนาฏศลปจาก

21

กองการสงคตมาสงกดกองศลปศกษา และยกฐานะเปนวทยาลยนาฏศลปในวนท 1 มกราคม 2515 ตอมาไดขยายวทยาลยไปจดตงอยในสวนภมภาค โดยเรยกชอวา วทยาลยนาฏศลปตามดวยชอจงหวดทตง ปจจบนมวทยาลยนาฏศลปในสวนภมภาค 12 แหง ในป พ.ศ. 2536 มพระราชบญญตใหใชชอวทยาลยนาฏศลปในสวนกลางวา วทยาลยนาฏศลปกรงเทพ ดานหลกสตรการศกษา 1. การปรบปรงหลกสตรการศกษาของโรงเรยนนาฏศลป (พ.ศ. 2504) เปนยกรางหลกสตรเพอปรบปรงและขยายการศกษาใหถง ระดบปรญญาตร และสอดคลองกบแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ.2503 ซงขยายการศกษาระดบประถมศกษา เปน 7 ป การปรบปรงขยายหลกสตรการศกษาของโรงเรยนนาฏศลป เปนดงน นาฏศลปชนตนปท 1-2-3 เปน ป. 5-6-7 (ประถมศกษาตอนปลาย) นาฏศลปชนตนปท 4-5-6 เปน ม.ศ. 1-2-3 (มธยมศกษาตอนตน) นาฏศลปชนกลางปท 1-2-3 เปน ม.ศ. 4-5-6 (มธยมศกษาตอนปลาย) ประโยคครประถมนาฏศลป

นาฏศลปชนสงปท 1-2 เปนนาฏศลปชนสงปท 1-2 (ประโยคครมธยม) ขยายเปนปรญญานาฏศลปปท1-2 2. หลกสตรของโรงเรยนนาฏศลปและโรงเรยนศลปศกษา พ.ศ.2500

2.1 หลกสตรโรงเรยนนาฏศลป วชาสามญ ไดแก วทยาศาสตร พลศกษา อนสภากาชาด ลกเสอ คณตศาตร วชาศลปศกษา ไดแก นาฏศลปไทย ดรยางคไทย คตศลปไทย ดรยางคสากล

คตศลปสากล แบงระดบชนเรยน ดงน - นาฏศลปชนตน เรยน 6 ป ตงแตตน 1 - 6 - นาฏศลปชนกลาง เรยน 3 ป ตงแตกลาง 1 - 3 - นาฏศลปชนสง เรยน 2 ป ตงแต สง 1 - 2

2.2 หลกสตรโรงเรยนศลปศกษา วชาสามญ เรยนตามหลกสตรของเตรยมอดมศกษา เหมอนกนทง 3 แผนก วชาศลป แบงเปน 3 แผนก ไดแก

- แผนกจตรกรรม และ ประตมากรรม

22

- แผนกชางสบหม - แผนกโบราณคด

3. ขอเทยบหลกสตรและวทยฐานะของโรงเรยนนาฏศลป กรมศลปากร มหนงสอถงกรมวชาการขอเทยบหลกสตร และวทยฐานะของโรงเรยนนาฏศลป เมอวนท 15 กมภาพนธ 2499 โดยขอใหเทยบหลกสตรนาฏศลปชนกลาง และ ชนสง กระทรวงศกษาธการอนมตการเทยบหลกสตรดงน 1. ใหผสาเรจวชานาฏศลปชนกลาง เทยบเทากบประกาศนยบตรครประถม การชาง (ป.ป.ช.)

2. ใหผสาเรจวชานาฏศลปชนสง เทยบเทากบประกาศนยบตรครมธยมการชาง (ป.ม.ช.)

สวนผสาเรจนาฏศลปชนตนปท 6 ของโรงเรยนนาฏศลป มวทยฐานะเทยบเทา ผสาเรจประโยคอาชวะชนกลางของกระทรวงศกษาธการ เทยบเทาประโยคมธยมศกษา (มธยมปท 6 ) เมอวนท 25 กมภาพนธ 2490 3. กระทรวงกลาโหมขอทราบหลกสตรการศกษาของโรงเรยนนาฏศปในสาขาวชาตาง ๆ และรายชอนกศกษาทเรยนสาเรจตามหลกสตรของวทยาลยทมมาตรฐานชนปรญญา อนปรญญา หรอประกาศนยบตรเทยบเทา ปรญญา เมอวนท 24 พฤษภาคม 2503 เมอมความจาเปน รฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหมมอานาจสงใหนกศกษาเขารบการฝกวชาทหารตามหลกสตรทกระทรวงกลาโหมกาหนด โรงเรยนนาฏศลปไดสงหลกสตรยอ ระดบนาฏศลปชนตน ชนกลาง และชนสง ไปใหด ดานระเบยบตาง ๆ

1. ระเบยบการศกษาดรยางคศลปของนกเรยนโรงเรยนนาฏศลป สาขาดรยางค สากล กองการสงคตกรมศลปากรไดออกคาสงท 3/2499 ออกระเบยบการศกษาดรยางคศลปของนกเรยนโรงเรยนนาฏศลปเกยวกบการเรยน ภาคทฤษฎ ภาคปฏบต คร อาจารยผสอน ผควบคมการฝก ขอบงคบและคาเตอนการใชและการรกษาเครองดนตร

2. ระเบยบการรบสมครเขาเปนนกเรยนประจาของโรงเรยนนาฏศลป กรมศลปากร

23

ระเบยบการรบนกเรยนประจาของโรงเรยนนาฏศลป ไดกาหนดคณสมบต สทธของการเปนนกเรยนประจา การหมดสทธ คาธรรมเนยม คาใชสอย คาเครองแตงกาย และเครองใช ตารางประจาวน นกเรยนประจาจะรบแตเฉพาะนกเรยนหญงทมภมลาเนาอยตางจงหวด และจะหมดสทธเปนนกเรยนประจาเมอสาเรจชนตนปท 6 หรอประพฤตผดระเบยบวาดวยการสอบและการวดผลการเรยน พ.ศ. 2500

3. ระเบยบเงนรายไดของโรงเรยนนาฎศลป กองศลปศกษา ( พ.ศ. 2505 ) โรงเรยนนาฎศลปมรายไดจากการแสดง และการบรรเลงของนกเรยน จงวาง

ระเบยบ เกยวกบเงนประเภทน พอสรปไดดงน จะรบการแสดงจากคาสงอธบดกรมศลปากรเทานน นารายไดสงใหกอง

ศลปศกษา ออกใบเสรจรบเงนเปนหลกฐาน ใหกองศลปศกษาหกคาใชจายตาง ๆ เงนทเหลอแบงเปน 40 กบ 60 เปอรเซนต เงน 40 เปอรเซนต นาสงกองศลปศกษา สมทบเปนรายได "เงนทนสวสดการนกเรยนโรงเรยนนาฎศลป" อก 60 เปอรเซนตจายเปนเบยเลยงผปฏบตงาน ครและขาราชการไดเฉลยคนละ 1 หนวย สวนนกเรยนและคนงานได 3 ใน 4 ของ 1 หนวย

4. ระเบยบวาดวยเงนทนสวสดการนกเรยนโรงเรยนนาฎศลป พ.ศ. 2505 วตถประสงคเปนเงนทน มอบใหนกเรยนทกาลงศกษาอยโรงเรยนนาฎศลปทม

ผลการเรยนด ความประพฤตด แตขาดแคลนทนทรพย ดาเนนการโดยคณะกรรมการ ม หวหนากองศลปศกษาเปนประธานกรรมการพจารณาใหนกเรยน ครงละไมเกน 400 บาท

5. ระเบยบการโรงเรยนนาฎศลป ตงแตปการศกษา 2506 เปนตนไป กองศลปศกษาไดเปลยนแปลงระเบยบ

การนกเรยนโรงเรยนนาฎศลป ดงน - การรบสมครนกเรยน

ชนตน ( ป. 5 ) รบ 30 คน ชนตน 4 ( ม.ศ. 1 ) รบ 10 คน พรอมกบโรงเรยนรฐบาลทกแหง

- คาบารงการศกษา 1) ชนตน 1-3 ปละ 50 บาท 2) ชนตน 4-6 ปละ 100 บาท 3) ชนกลาง 1-3 ปละ 150 บาท 4) ชนสง 1-2 ปละ 100 บาท

24

5) คาประกนของเสยหาย 100 บาท 6. ระเบยบโรงเรยนนาฏศลป ป พ.ศ. 2507 ไดออกระเบยบเพอแจงใหผปกครองทราบ เนองจากโรงเรยน

นาฏศลปเปนโรงเรยนแบบสหศกษา และ มนกเรยนมากขน โรงเรยนจงตองมระเบยบเพอใหนกเรยนปฏบต และ แจงระเบยบนใหผปกครองนกเรยนทราบ จะไดชวยโรงเรยนรกษาระเบยบวนย ซงมระเบยบพอสรปไดดงน

1. ระเบยบเกยวกบการแสดงนาฏศลป และ ดรยางคศลป 2. ระเบยบเกยวกบความประพฤต 3. ระเบยบวาดวยการหมดสทธเขาสอบไล 4. ระเบยบวาดวยการหมดสภาพความเปนนกเรยน 5. ระเบยบวาดวยการศกษาตอในชนกลาง และ ชนสง 6. ระเบยบวาดวยการชาระคาบารงการศกษาและคาประกนของเสยหาย

ดานอน ๆ

1. สงมอบงานแผนกโรงเรยนนาฏศลปใหแกกองศลปศกษา กองการสงคตไดสงมอบงานแผนกโรงเรยนนาฏศลปใหขนกบกองศลปศกษา

ซงเปนกองทจดตงขนใหม ตงแตวนท 15 มนาคม 2504 มรายการสงมอบงานพอสงเขป ดงน

1) การเงน 2) พสด 3) รายนามขาราชการ 4) งานคาง 5) ทะเบยนตาง ๆ

2. การจดเตรยมขอมลเรองการจดชนเรยนและยอดรบนกเรยน เพอจะแถลงขาว ทานปลดกระทรวงศกษาธการนดใหสมภาษณแกหนงสอพมพ จงใหกระทรวง

ศกษาธการสงการใหกรมทมนกเรยนจดเตรยมเรองการจดชนเรยน และยอดรบนกเรยนเพอจะแถลงขาวในวนจนทรท 9 มกราคม 2504

1. โรงเรยนนาฏศลป

25

ป 2503 รบผสาเรจ ป. 4 เขาเรยน ชนตน 1 จานวน 40 คน รบผสาเรจ ม. 3 เขาเรยน ชนตน 4 จานวน 10 คน ป 2504 รบจานวน ตามจานวน และ หองเรยนเทากบป 2503

2. โรงเรยนศลปศกษา ป 2503 รบผสาเรจ ม. 6 เขาเรยนชนปท 1 จานวน 70 คน แบงเปน 2 หองเรยน ป 2504 รบผสาเรจ ม. 6 เขาเรยนชนปท 1 จานวน 25 คน จานวน 1 หองเรยน เนองจากไมมสถานท

3. ประกาศรบนกเรยนดรยางคสากล โรงเรยนนาฏศลปประกาศรบนกเรยนชายผสาเรจชนมธยมปท 3 อายไมเกน 16 ปเขาศกษาวชาการดนตรสากล ตงแตวนท 1 - 7 พฤษภาคม 2496

4. การเปดอบรมวชาขบรอง ตามทกรมสามญศกษา และคณะกรรมการจงหวดตาง ๆ ไดตตตอจะสงครอบรมวชาขบรอง โรงเรยนนาฏศลปจงดาเนนการขอความเหนชอบจากกระทรวงศกษาธการเปด การอบรมวชาขบรองในระหวางปดเรยนภาคตน ตงแตวนท 17 - 31 สงหาคม 2494 มผเขารบการอบรมจากจงหวดตาง ๆ 157 คน แบงการปฏบตขบรองเปนกลมครผสอนระดบมธยม และ กลมครผสอนระดบประถมศกษา มพธเปดการอบรม เมอวนท 17 สงหาคม 2494 ณ โรงเรยนนาฏศลป (ใชโรงอาหารเปนทจดการอบรม) หมอมเจาสมยเฉลม กฤดากร ผรกษาการแทนอธบดกรมศลปากรกลาวตอนรบผเขาอบรม รฐมนตรวาการกระทรวงศกษา ธการกลาวเปดการอบรมและใหโอวาท เปดการอบรมเมอวนท 30 สงหาคม 2495 สนคา ใชจายประมาณ 1,660 บาท

หนงสอในคราวทโรงเรยนนาฏศลปขอความเหนชอบไปยงกระทรวงศกษาการจะจดการอบรมในวนท 17 - 31 สงหาคม 2494 และขอใหแจงไปยงจงหวดตาง ๆ ทราบนน โรงเรยนนาฏศลปไดขอใหกระทรวงศกษาธการรบบรรจนกเรยนผสาเรจวชาขบรองจากกรม ศลปากร ซงขณะนนสงกดสานกนายกรฐมนตรเขารบราชการครในสงกดกระทรวงศกษาธการดวย

เมอไดรบหนงสอตอบจากการทรวงศกษาธการท 16874/2494 ลงวนท 22 มถนายน 2494 วากระทรวงศกษาธการยนดใหความรวมมอรบบรรจเมอมอตราเงนเดอนวาง กรมศลปากรจงไดมหนงสอยนยนทจะขอใหบรรจนกเรยนเปนครตามโรงเรยนตาง ๆ ของ

26

กระทรวงศกษาธการตามหนงสอกรมศลปากรท 1550/2459 ลงวนท 10 กนยายน 2495 และ ยนดรบจดการอบรมวชาขบรองใหแกคร และ นกเรยนตาง ๆ ถงแมวาจะยายสงกดจากสานกนายกรฐมนตรมาสงกดกระทรวงศกษาธการแลวกตาม ภารกจและอานาจหนาทของกรมศลปากร3 กรมศลปากร จดตงขนอยางเปนทางการเมอวนท 27 มนาคม 2454 ในรชสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว และตอมาไดมการเปลยนแปลง ปรบปรง และขยายหนวยงานเรอยมา โดยมภารกจและอานาจหนาททสาคญ ดงน (จากราชกจจานเบกษา เลม 112 ตอนท 33 วนท 14 สงหาคม 2538) 1. ดาเนนการตามกฎหมายวาดวยโบราณสถาน โบราณวตถ ศลปวตถ และพพธภณฑสถานแหงชาต รวมทงกฎหมายและระเบยบอนทเกยวของ 2. บารงรกษา อนรกษ ฟนฟ สงเสรม สรางสรรค และเผยแพรศลปวทยาการ และวฒนธรรมของชาตในดาน

1) พพธภณฑ โบราณคด และโบราณสถาน 2) วรรณกรรม ประวตศาสตร ขนบธรรมเนยม จารตประเพณ หอสมด

แหงชาต และหอจดหมายเหตแหงชาต 3) นาฏศลป ดรยางคศลป คตศลป สถาปตยกรรม และศลปกรรม

3. จดการศกษาดานนาฏศลป ดรยางคศลป คตศลป และชางศลป ทงในระบบและนอกระบบ ทงจดการศกษาระดบปรญญาตร ดานชางศลป นาฏศลป ดรยางคศลป และคตศลป ทงไทยและสากล และศลปวฒนธรรม 4. ศกษา คนควา วจย และสบทอดมรดกทางวฒนธรรมดานการพพธภณฑ โบราณคด โบราณสถาน ภาษาไทย วรรณคด ประวตศาสตร ขนบธรรมเนยม จารตประเพณ หอสมดแหงชาต หอจดหมายเหตแหงชาต นาฏศลป ดรยางคศลป คตศลป สถาปตยกรรม และศลปกรรม 5. ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายกาหนดใหเปนอานาจหนาทของกรมหรอ ตามทกระทรวง หรอคณะรฐมนตรมอบหมาย

3กรมศลปากร, “นโยบายกรมศลปากร ป 2544,” 9 มนาคม 2544. (อดสาเนา)

27

นโยบายกรมศลปากร ป พ.ศ. 25444 1. อนรกษ ฟนฟ สบทอด สรางสรรค พฒนาทรพยสนมรดกทางศลปวฒนธรรมใหเปนแหลงการเรยนรตลอดชวต 2. ศกษา คนควา วจย รวบรวม จดระบบองคความรทรพยสนมรดกทาง ศลปวฒนธรรม และบรณาการเขาสกระบวนการเรยนร ทงในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย 3. การจดการศกษาเฉพาะทางดานศลปวฒนธรรมใหมคณภาพมาตรฐาน เพอการอนรกษ และการสบทอด 4. เผยแพร แลกเปลยน และสงเสรมความรวมมอในการจดการทรพยสนมรดกทางศลปวฒนธรรมระหวางทองถน และระหวางประเทศในรปแบบทหลากหลาย 5. สงเสรม สนบสนนใหประชาชน ชมชน ทองถนไดมสวนรวมในการปกปอง คมครอง ดแลรกษาทรพยสนมรดกทางศลปวฒนธรรมในแนวทางทถกตองตามหลกวชาการอยางเปนระบบ

4เรองเดยวกน, 25.

28

กรมศลปากร อธบด

แผนภมท 4 การแบงสวนราชการกรมศลปากร กระทรวงศกษาธการ ( พ.ศ. 2544 )

หอจดหมายเหตแหงชาต เขต / จงหวด

สานกงาน เลขานการกรม

เลขานการกรม

กองคลง

ผอานวยการกอง

กองแผนงาน

ผอานวยการกอง

กองวรรณกรรม และ

ประวตศาสตร

ผอานวยการ กอง

กองการ เจาหนาท

ผอานวยการกอง

ฝาย / กลม งาน / ฝาย งาน / ฝาย งาน / ฝาย ฝาย / กลม

สถาบนศลปกรรม

ผอานวยการสถาบน

สถาบนนาฏดรยางคศลป

ผอานวยการสถาบน

หอสมดแหงชาต

ผอานวยการ

ฝาย / กลม / สวน

ฝาย / กลม / สวน

วทยาลย นาฏศลป 12 แหง

โรงละคร แหงชาต 3 แหง

ฝาย / กลม / สวน

หอสมด แหงชาต

วทยาลย ชางศลป 3 แหง

สานกโบราณคดและพพธภณฑสถานแหงขาต ผอานวยการสานก

สถาบนบณฑตพฒนศลป อธการ

สวน / กลม

พพธภณฑสถานแหงชาต พระนคร

หอศลป แหงชาต

สานกงาน โบราณคด

และพพธภณฑ

พพธภณฑสถาน แหงชาต

กาญจนาภเษก

หอจดหมาย เหต

แหงชาต

ผอานวยการกอง

29

การจดการศกษาของกรมศลปากร

กรมศลปากร สงกดกระทรวงศกษาธการ ในปจจบนไดจดการศกษาโดยแบง เปน 2 ระดบ5 คอ 1. ระดบตากวาปรญญาตร

2. ระดบปรญญาตร

การจดการศกษาระดบตากวาปรญญาตร

การจดการศกษา การคนควา วจย และสบทอดมรดกทางวฒนธรรมดานนาฏศลป ดรยางคศลป คตศลป ชางศลป สถาปตยกรรม และศลปกรรม การบารงรกษา อนรกษ ฟนฟ สงเสรม สรางสรรค และเผยแพรศลปวทยาการและวฒนธรรมดานตาง ๆ ดงกลาว เปนอานาจหนาทสวนหนงของกรมศลปากรทไดกาหนดไวในพระราชกฤษฎกาแบงสวนราชการกรมศลปากร กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2538 และฉบบท 2 พ.ศ. 2541 ในระยะทผานมาเกอบ 70 ป กรมศลปากรไดจดการศกษาดานนาฏศลป ดรยางคศลป คตศลป และชางศลป ในระดบทตากวาปรญญาตร โดยสถาบนนาฏดรยางคศลปรบผดชอบการจดการศกษาดานนาฏศลป ดรยางคศลป คตศลป (วทยาลยนาฏศลป) และสถาบนศลปกรรม รบผดชอบการจดการศกษาดานชางศลป (วทยาลยชางศลป) สถาบนทงสองเปนสวนราชการสงกดกรมศลปากร ซงหลกสตรการเรยนการสอนของสถาบนทงสอง เปนดงน วทยาลยนาฏศลป มการจดการศกษาเปน 3 ระดบ คอ

1. หลกสตรนาฏศลปชนตน (ป.นต.) รบผจบการศกษาระดบประถมศกษาปท 6 เขาเรยนนาฏศลปชนตน ใชเวลาเรยน 3 ป

2. หลกสตรนาฏศลปชนกลาง (ป.นก.) รบผจบการศกษาระดบนาฏศลปชนตน และระดบมธยมศกษาตอนตน (มธยมศกษาปท 3) ใชเวลาเรยน 3 ป

3. หลกสตรนาฏศลปชนสง (ป.นส.) รบผจบการศกษาระดบนาฏศลปชนกลาง ใชเวลาเรยน 2 ป

5กรมศลปากร, ”ภารกจและอานาจหนาทของกรมศลปากร,” ใน 88 ป แหงการ

สถาปนากรมศลปากร (กรงเทพฯ : บรษท ประยรวงศพรนทตง จากด, 2542), 109.

30

วทยาลยชางศลป จดการศกษาโดยแบงเปน 2 ระดบ คอ

1. หลกสตรศลปกรรมระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ศ.ปวช.) รบผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน (มธยมศกษาปท 3) ใชเวลาเรยน 3 ป 2. หลกสตรศลปกรรมระดบวชาชพชนสง (ศ.ปวส.) รบผจบการศกษาระดบประกาศนยบตรศลปศกษาชนกลาง ประกาศนยบตรวชาชพ และระดบมธยมศกษาตอนปลาย (มธยมศกษาปท 6) ใชเวลาเรยน 2 ป

เมอนกศกษาสาเรจการศกษาในระดบประกาศนยบตรดงกลาวขางตนแลว จดเปนทรพยากรบคคลในระดบผปฏบตเทานน ยงไมสามารถรองรบงานดานการสบสาน สบทอด อนรกษ และเผยแพรศลปวฒนธรรมดานนาฏศลป ดรยางคศลป คตศลป และ ชางศลป ใหมคณภาพและเกดประสทธภาพสงสดได ทงนเนองจากงานดงกลาวตองใชผมความรความสามารถในระดบปรญญาซงขณะนทเหนไดชด อาทการขาดแคลนผทมความรความสามารถ ความเชยวชาญทางดานศลปไทย สถาปตยกรรมไทย ดงนนกรมศลปากรไดเลงเหนถงความจาเปนอยางยงในการขยายการศกษาดานนาฏศลป ดรยางคศลป คตศลป และชางศลป ใหถงระดบปรญญาตร เพอสรางทรพยากรบคคลทมความสามารถในการคด การประยกต และสรางสรรค สามารถวเคราะห วจยไดอยางเปนระบบถงขนนาเอาผลวจยไปใชในการดาเนนงานได รวมทงการผลตบคลากรเพอเปนนกวชาการ ศลปนดานนาฏศลป ดรยางคศลป และชางศลป ซงยงไมมหนวยงานใดผลตโดยตรง การจดการศกษาระดบปรญญาตร

การยกรางและเสนอกฎหมายวาดวยการจดการศกษาระดบปรญญาตรในสถาบนบณฑตพฒนศลปนไดเรมตงแต พ.ศ. 2535 กวาทจะออกมามผลบงคบใชเปนกฎหมายเมอวนท 3 พฤศจกายน พ.ศ. 2541 (ประกาศในราชกจจานเบกษา เมอวนท 2 พฤศจกายน พ.ศ. 2541) รวมระยะเวลาทงสน 7 ป กลาวคอ ผานรฐบาลถง 3 สมย ขาราชการซงไดรบมอบหมายใหไปชแจงในเรองน ตงแตเรมแรกจนกระทงถงเสรจสน 39 ครง วตถประสงคและความมงหมายแรกในการจดตงสถาบนบณฑตพฒนศลปนน เพอตองการใหผสาเรจการศกษาระดบประกาศนยบตร (ป.นส. หรอ ศ.ปวส.) จากวทยาลยนาฏศลป และวทยาลยชางศลป สามารถเรยนตอไดถงระดบปรญญาตร เนองจากการศกษาดานนาฏศลป

31

ดรยางคศลป และชางศลป นน เปนวชาชพพเศษเฉพาะทางทตองศกษาเลาเรยนกนมาตงแตอายยงนอย

สถาบนบณฑตพฒนศลป เปนสวนหนงในสงกดกรมศลปากร ตามพระราชกฤษฎกาแบงสวนราชการในสงกดกรมศลปากร ฉบบท 2 พ.ศ. 2541 สาหรบนามของสถาบนนน สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดพระราชทานนามสถาบนวา “สถาบนบณฑตพฒนศลป” โดยสถาบนนมอานาจจดการศกษาระดบปรญญาตร ดานชางศลป นาฎศลปและดรยางคทงไทยและสากล และดานศลปวฒนธรรม ผบงคบบญชาและรบผดชอบการบรหารงานของสถาบนเรยกวา “อธการ” (ไมมคาวา “บด” เนองจากสถาบนบณฑตพฒนศลปเปนสวนราชการ ในสงกดกรมศลปากร มไดมฐานะเปนนตบคคล) การดาเนนกจการของสถาบนนน มคณะกรรมการสถาบนบณฑตพฒนศลป ซงมอานาจและหนาทดาเนนกจการตาง ๆ ของสถาบน ตามทกาหนดไวในพระราชบญญตการจดการศกษาระดบปรญญาตรในสถาบนบณฑตพฒนศลป พ.ศ. 2541 คณะกรรมการสถาบนบณฑตพฒนศลป ประกอบดวย

1. รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ ประธานกรรมการสถาบน 2. อธบดกรมศลปากร รองประธานกรรมการสถาบน 3. อธการ 4. เลขาธการคณะกรรมการการศกษาแหงชาต 5. เลขาธการคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต 6. เลขาธการคณะกรรมการขาราชการคร 7. ผแทนทบวงมหาวทยาลย ( ขอ 3 - 7 กรรมการสถาบนโดยตาแหนง) 8. รองอธการ 9. คณะบด

10. หวหนาหนวยงานทเรยกชออยางอนทมฐานะเทยบเทาคณะ ( ขอ 8 - 10 กรรมการสถาบนโดยเลอกจากรองอธการ คณบด และหวหนาหนวยงาน ฯ)

11. คณาจารยประจาของสถาบน จานวน 3 คน (เลอกจากคณาจารยประจา) 12. ผทรงคณวฒ จานวน 7 คน (กรรมการสถาบนผทรงคณวฒ รฐมนตร

วาการกระทรวงศกษาธการ แตงตงจากบคคลภายนอก)

32

13. รองอธการ (คณะกรรมการสถาบนบณฑตพฒนศลป กรรมการ และ เลขานการ แตงตงโดยคาแนะนาของอธการ)

สถาบนบณฑตพฒนศลป ไดเปดรบนกศกษาตงแตปการศกษา 2542 โดยมแผนการรบนกศกษาประจาปการศกษา 2542 ในระยะเรมแรกจะเปดคณะวชา 3 คณะ คอ

คณะวชา ภาควชา สขาวชา คณะศลปวจตร (รบนกศกษาประมาณ 120 คน)

ศลปไทย

ศลปกรรม

ออกแบบ

ออกแบบศลปสถาปตยกรรมไทย จตกรรมไทย ชางสบหม (ชางเขยน) ชางสบหม (ชางรก) จตรกรรม ประตมากรรม ภาพพมพ ออกแบบตกแตง

คณะศลปนาฏดรยางค (รบนกศกษาประมาณ 60 คน)

นาฏศลป ดรยางคศลป

นาฏศลปไทย ดนตรไทย คตศลปไทย

คณะศลปศกษา (รบนกศกษาประมาณ 140 คน)

นาฏศลปศกษา

ดรยางคศลปศกษา

นาฏศลปไทยศกษา นาฏศลปสากลศกษา ดนตรคตศลปไทยศกษา ดนตรคตศลปสากลศกษา

ในสวนของอาจารยผสอนในสถาบนบณฑตพฒนศลปนน ระยะเรมแรกกรม ศลปากรไดคดเลอกและเกลยอตรากาลงขาราชการครจากวทยาลยนาฏศลป และวทยาลย ชางศลป ทมวฒการศกษาในระดบปรญญาโท / ปรญญาตร ซงมประสบการณดานการสอนไมนอยกวา 10 ป นอกจากน ไดเกลยอตรากาลงขาราชการพลเรอนอกจานวน 5 อตรา ลกจางประจา 2 อตรา และลกจางชวคราว 1 อตรา สาหรบสถานทเรยนของสถาบนบณฑตพฒนศลปนน จะใชอาคารสถานทของกรมศลปากรทมอยในสวนของงบประมาณซงปงบประมาณ 2542 สถาบนบณฑตพฒนศลป

33

ไดรบการจดสรรงบประมาณจากสถาบนนาฏดรยางคศลป จานวน 438,000 บาท ซง งบประมาณจานวนนคงไมเพยงพอ อยางไรกตาม กรมศลปากรไดจดหางบประมาณเพมเตมสาหรบสถาบนบณฑตพฒนศลป และในปงบประมาณ 2543 สถาบนบณฑตพฒนศลปจะเสนอตงงบประมาณในวงเงนประมาณ 41,881,600 บาท กรมศลปากรหวงเปนอยางยงวา ในอนาคตบณฑตจากสถาบนบณฑตพฒนศลปจะเปนบณฑตทเปนคร นกวชาการ นกวเคราะหวจยทางศลปะ ศลปน ชางศลปกรรม / ศลปไทย ทมความรความสามารถ และทกษะในวชาชพอยางแทจรง ทสามารถรองรบงานดานอนรกษ พฒนา สบทอด สบสานงานดานนาฏศลป ดรยางคศลป ชางศลป และศลปวฒนธรรม ใหคงอยเปนมรดกของชาตสบตอไป6 ในการจดการศกษาจาเปนอยางยงทจะตองอาศยหลกสตรเปนตวกาหนดเนอหาใหสอดคลองกบนโยบายของสถานศกษานน ๆ และนโยบายการปฏรปการศกษาทยดนกเรยนเปนสาคญ ของกระทรวงศกษาธการ

หลกสตร

ความหมายของหลกสตร ไดมผใหความหมายของหลกสตรไวหลายลกษณะ เปนตนวา กรมวชาการ กลาววา หลกสตร คอ ขอกาหนดแผนการเรยนการสอน อนเปนสวนรวมของประเทศ เพอนาไปสความมงหมายตามแผนการศกษาแหงชาต7

กรมอาชวศกษา กลาววา หลกสตร หมายถง แผนการเรยนการสอนทจดประสบการณไวเพอใหผเรยนเกดการเรยนรและมพฤตกรรมเปลยนแปลงไปตามจดประสงคของการเรยนการสอน8

6กรมศลปากร, ”ภารกจและอานาจหนาทของกรมศลปากร,” ใน 88 ป แหงการ

สถาปนากรมศลปากร (กรงเทพฯ : บรษท ประยรวงศพรนทตง จากด, 2542),120. 7กรมวชาการ, การใชหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช 2521, ฉบบ

ปรบปรง (กรงเทพฯ : อมรนทรการพมพ, 2522), 4. 8กรมอาชวศกษา, คมอหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2530

(กรงเทพฯ : วทยาลยพณชยการธนบร, 2531), 3.

34

ภญโญ สาธร ไดใหความหมายของหลกสตรวา หลกสตร คอ โครงการศกษาทสอดคลองกบแผนการศกษาแหงชาต เพอเตรยมนกเรยน เยาวชนของชาตใหเปนสมาชกทด มประสทธภาพของสงคม9

ธารง บวศร กลาววาหลกสตร คอ แผนซงไดออกแบบจดทาขนเพอแสดงจดหมายการจดเนอหาสาระ กจกรรมแสดงผลประสบการณ ไดแก โปรแกรมการศกษาเพอใหผเรยนมพฒนาการในดานตาง ๆ ตามจดหมายทไดกาหนดไว10

สมตร คณากร กลาววา หลกสตร หมายถง วธการเตรยมเยาวชนใหมสวนรวมในฐานะทเปนสมาชก ซงสามารถสรางผลผลตใหแกสงคม11

กด (Carter V. Good) ไดใหความหมายของหลกสตรไว 3 ประการ คอ 1. หลกสตร คอ เนอหาวชาทไดจดไวอยางเปนระบบ ใหผเรยนไดศกษาเมอจบ

ชนเรยน หรอรบประกาศนยบตร โดยยดหมวดวชาเปนสาคญ 2. หลกสตร คอ เคาโครงทวไปของเนอหา หรอสงเฉพาะทตองสอนในชวโมง

เรยนใหแกนกเรยน เพอใหนกเรยนไดมความรจนจบชน หรอไดรบประกาศนยบตร เพอใหสามารถเขาเรยนตอในทางอาชพตอไป

3. หลกสตร คอ กลมของรายวชาและประสบการณทกาหนดไว ซงนกเรยนจะไดเรยนภายใตการแนะนาของโรงเรยนหรอสถาบนการศกษา12

Saylor, Alexander and Lewis กลาววา หลกสตร คอ แผนของการกาหนดชดการเรยนเพอความเหมาะสมสาหรบการใหบคคลไดรบการศกษา13

9ภญโญ สาธร, หลกการบรหารการศกษา (กรงเทพฯ : วฒนาพานช, 2516),

279. 10ธารง บวศร, ทฤษฎหลกสตร : การออกแบบและการพฒนา (กรงเทพฯ :

เอราวณการพมพ, 2531), 6. 11สมตร คณากร, หลกสตรและการสอน, พมพครงท 3 (กรงเทพฯ : โรงพมพ ชวน

พมพ, 2520) , 3. 12Carter V. Good, Dictionary of Education (New York : McGraw Hill Book

Co., Inc.n.d.), 137. 13Cralen J. Saylor, Willian M. Alexander, and Lewis, Learning, 4th ed. (New

York : Holt, Rinehart and Winston, 1981), 8.

35

Neagly and Evan กลาววา หลกสตร หมายถง ประสบการณทงหมดทไดวางไวและจดใหโดยโรงเรยน เพอชวยใหนกเรยนไดบรรลเปาหมายทกาหนดไวตามความสามารถของนกเรยน14

จากความหมายของหลกสตรทกลาวมานน พอสรปไดวา หลกสตรมความหมายหลายลกษณะ แตแนวความคดหลกทสาคญของหลกสตรกคอ ประสบการณทกอยางทจดใหผเรยนเกดความร ความเขาใจ มทกษะ เหนคณคาและมทศนคตทดตอการศกษาและอาชพตามจดมงหมายทกาหนด ความสาคญของหลกสตร

หลกสตรมความสาคญตอการจดการศกษาทกระดบ เพราะจะเปนตวกาหนดแนวทางปฏบตในการดาเนนการจดการเรยนการสอนใหบรรลตามจดมงหมายทกาหนดไว ซง วจตร ศรสะอาน ไดกลาวถงความสาคญของหลกสตรวา

คณภาพของการศกษาจะดหรอไมเพยงใดนน ขนอยกบปจจยหลาย ๆ อยาง เชน หลกสตร แบบเรยน อปกรณการสอน และคร ปจจยทถอวามความสาคญอยางยงตอการจดการศกษา ไดแก หลกสตร เพราะหลกสตรเปนแนวทางในการปฏบตทแสดงแงมมตาง ๆ ในการศกษา ตลอดจนแนวทางในการวด และประเมนผลเพอใหการศกษาดาเนนไปอยางมระเบยบ เปนขนตอน และประสบผลสาเรจตามความมงหมายทางการศกษา

กาญจนา คณารกษ กลาววา “หลกสตรเปนปจจยสาคญยงอยางหนงทจะทาให

ปรชญา หรอความมงหมายในการจดการศกษาบรรลความสาเรจ หลกสตรทาใหสงคมเปลยนแปลงได เพราะเมอประเทศชาตตองการทจะสรางคณลกษณะของประชาชนในชาตให

14Ross L. Neagley, and N. Dean Evan, Handbook for Effective Curiculum

Development ( New Jersey : Prentice Hall, Inc., 1967), 2.

36

เปนอยางไร รฐบาลกสามารถทจะกาหนดจดมงหมายและเนอหาวชาทจะพฒนา และสรางสรรคใหเยาวชนเปนไปตามทชาตตองการ”15

หลกสตรนาฏศลปชนกลาง พทธศกราช 252416

( ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2534 )

หลกการ 1. เปนหลกสตรตอจากหลกสตรนาฏศลปชนตน ทใหการศกษาทงวชาสามญ

และวชาศลปะอนเปนพนฐานสาหรบการประกอบอาชพหรอการศกษาตอมา สาหรบหลกสตรนาฏศลปชนกลางนจะเนนการเลอกเรยนวชาศลปะทลกซงขนตามความสนใจ ความถนดและความสามารถเพอใหผเรยนยดเปนอาชพตอไป

2. เปนหลกสตรทใหการศกษาเพอเพมพนความร และทกษะเฉพาะดานทสามารถนาไปประกอบอาชพใหสอดคลองกบภาวะเศรษฐกจและสงคม

3. เปนหลกสตรทใหการศกษาทสนองตอการพฒนาอาชพทางนาฏศลปดนตร ทงแบบมาตรฐานและแบบพนบาน หรอการศกษาตอ

4. เปนหลกสตรทมงปลกฝงใหผเรยนเกดสนทรยภาพและจนตนาการ ตลอดจนรคณคาของนาฏศลปดรยางคศลปทงไทยและสากล รจกอนรกษศลปวฒนธรรมอนเปนมรดกของชาต

5. เปนหลกสตรทใหการศกษา เพอสงเสรมการนากระบวนการทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยทเหมาะสมไปใชในการพฒนาคณภาพชวต ทองถนและประเทศชาต

15กาญจนา คณารกษ, หลกสตรและการพฒนา (นครปฐม : โรงพมพมหาวทยาลย

ศลปากร, 2527), 66. 16กระทรวงศกษาธการ, หลกสตรนาฏศลปชนกลาง พทธศกราช 2524 ฉบบ

ปรบปรง พ.ศ. 2534 (กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา , 2535), 1-7.

37

จดมงหมาย

การศกษาระดบนาฏศลปชนกลาง เปนการศกษาทมงใหผเรยนพฒนาคณภาพชวตและใหสามารถทาประโยชนใหกบสงคมตามบทบาทและหนาทของตนในฐานะพลเมองด ตามระบอบการปกครองแบบประชาธปไตยทมพระมหากษตรยเปนประมข โดยใหผเรยนไดพฒนาเชาวปญญา มความร และทกษะเฉพาะดานตามศกยภาพ เหนชองทางในการประกอบอาชพ รวมพฒนาสงคมดวยแนวทางและวธการใหม ๆ และบาเพญตนใหเปนประโยชนตอสงคม

ในการจดการศกษาตามหลกสตรน จะตองมงปลกฝงใหผเรยนมคณลกษณะ ดงตอไปน

1. มความรและทกษะในวชาสามญและวชาศลปะดานนาฏศลปดนตร 2. มความร ความเขาใจและเหนคณคาในวทยาการดานศลปะ และวฒนธรรม

รจกอนรกษไวเพอเปนมรดกของชาตสบไป 3. มความรเกยวกบวทยาการและเทคโนโลยตาง ๆ 4. สามารถเปนผนาและเปนผใหบรการชมชนเกยวกบสขภาพอนามยทงสวน

บคคลและสวนรวม 5. สามารถวางแผนแกปญหาในชมชนของตน 6. มความภมใจในความเปนไทย เสยสละเพอสวนรวม ใหความชวยเหลอผอน

อยางเทาเทยมกน 7. มความคดรเรมสรางสรรคและสามารถนาแนวทางหรอวธการใหม ๆ ไปใชใน

การพฒนาชมขนของตน 8. มเจตคตทดตออาชพ และเหนชองทางในการประกอบอาชพ 9. มนสยรกการทางาน เตมใจในการทางานรวมกบผอน และมทกษะในการ

จดการ 10. เขาใจสภาพและการเปลยนแปลงของสงคมในประเทศและในโลก มงมนใน

การพฒนาประเทศตามบทบาทและหนาทของตน ตลอดจนอนรกษและเสรมสรางทรพยากร ศลปวฒนธรรมของประเทศ

38

แนวดาเนนการ

เพอใหการจดการศกษาตามหลกสตรนประสบความสาเรจตามจดมงหมายขางตน จงกาหนดแนวดาเนนการไว ดงน

1. จดใหผเรยนไดเลอกเรยนอยางกวางขวางตามความถนดและความสนใจ 2. จดประสบการณในการแสดงและบรรเลงทงทางตรง และทางออม เพอให

ผเรยนเหนชองทางในการประกอบอาชพ 3. ในการจดการเรยนการสอนใหเนนการฝกปฏบตเพอใหผเรยนเกดทกษะทาง

นาฏศลปดนตร รวมทงการสรางความสานกใหเปนผมวฒนธรรมทางนาฏศลปดนตรและมความรบผดชอบตอหนาทในการเปนผแสดงและผบรรเลง

4. จดใหผเรยนไดศกษาสภาพแวดลอมและความตองการของทองถนในดานตาง ๆ

5. จดการเรยนการสอนใหผเรยนไดทดลองใชวธการใหม ๆ อยเสมอ 6. จดประสบการณทงทางตรงและทางออมใหผเรยนเหนชองทางในการ

ประกอบอาชพ 7. สงเสรมใหผเรยนไดเรยนรอยางเตมความสามารถ ไดมโอกาสหาความรและ

ทกษะจากแหลงวทยากร สถานประกอบการ และสถานประกอบอาชพอสระ 8. จดใหมการศกษา ตดตาม และแกไขขอบกพรองของผเรยนอยางตอเนอง 9. ในการจดการเรยนการสอน ใหใชวธผสมผสานการใหความรกบการปฏบต

จรงโดยเนนกระบวนการเรยนร กระบวนการคดอยางมเหตผล และกระบวนการกลม 10. ใหทองถนจดทารายวชาทสนองความตองการของทองถน และรายวชาท

สงเสรมการพฒนาอาชพ 11. ในการจดการเรยนการสอนและกจกรรมตาง ๆ ใหสอดแทรกการเสรมสราง

คานยม และการพฒนาจรยธรรมอยางสมาเสมอ 12. ในการเสรมสรางคานยมทระบไวในจดหมายตองปลกฝงคานยมทเปนพนฐาน เชน ขยน ซอสตย ประหยด อดทน มวนย รบผดชอบ ฯลฯ ควบคไปดวย

39

หลกเกณฑการใชหลกสตรนาฏศลปชนกลาง พทธศกราช 252417 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2534)

1. เวลาเรยน 1.1 หลกสตรนาฏศลปชนกลาง ใชเวลาเรยนโดยปกตประมาณ 3 ป 1.2 ในปการศกษาหนง ใหแบงเปนภาคเรยนปกต 2 ภาค ภาคเรยนละ 20

สปดาห วทยาลยอาจเปดภาคฤดรอนไดอกตามทเหนสมควร สาหรบภาคฤดรอนซงมเวลาเรยน 4 สปดาหนน เวลาเรยนตอสปดาหของรายวชาทเปดสอนจะตองเปน 5 เทาของภาคปกต

1.3 ในสปดาหหนง วทยาลยตองเปดเรยนไมนอยกวา 5 วน วนละไมนอยกวา 8 คาบ คาบละ 50 นาท และจดใหผเรยนทากจกรรมตามระเบยบของกระทรวงศกษาธการ วาดวยการจดกจกรรมในสถานศกษาสงกดกระทรวงศกษาธการ 1 คาบ และจด กจกรรมแนะแนวและ หรอ กจกรรมแกปญหา และหรอ กจกรรมพฒนาการเรยนรอก 2 คาบ เวลานอกเหนอจากนใหผเรยนไดศกษาคนควา หรอเลอกเรยนรายวชาเพมเตมตามความ สนใจ

2. หนวยการเรยน รายวชาใดทใชเวลาเรยน 2 คาบตอสปดาหตอภาคเรยน ใหมหนวยการเรยน 1

หนวยการเรยน รายวชาใดทมจานวนคาบเรยนมากกวาหรอนอยกวา 2 คาบตอสปดาห ตอภาคเรยนใหมจานวนหนวยการเรยนมากขนหรอนอยลงไปตามสดสวน

3. วชาบงคบและวชาเลอกเสร 3.1 ผเรยนจะตองเรยนวชาบงคบและวชาเลอกเสรตามทกาหนดไวใน

โครงสรางของหลกสตร สาหรบภาษาตางประเทศผเรยนจะเลอกเรยนไดเพยง 1 ภาษาเทานน 3.2 การจดรายวชาบงคบเลอกและเลอกเสร นอกเหนอจากทกาหนดไวในหลกสตรและการใชแหลงวทยาการ สถานประกอบการ และสถานประกอบอาชพอสระใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทกระทรวงศกษาธการกาหนด

17เรองเดยวกน, 8-9.

40

4. การประเมนผลการเรยน การประเมนผลการเรยนและการโอนผลการเรยนใหเปนไปตามระเบยบ

กระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลการเรยนตามหลกสตรนาฏศลปชนกลาง พทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2534) พ.ศ. 2535

5. เกณฑการจบหลกสตร 5.1 ตองเรยนวชาบงคบและวชาเลอก ตามทกาหนดไวในโครงสรางอยางนอย 110 หนวยการเรยน รายวชาทลงทะเบยนเรยนตองไดรบการตดสนผลการเรยน 5.2 ตองไดหนวยการเรยนของวชาบงคบทงหมด 5.3 ตองไดหนวยการเรยนทงสนไมนอยกวา 78 หนวยการเรยน 5.4 ตองไดระดบผลการเรยนเฉลยสะสมวชาเลอกศลปะตามสาขา และวชาเลอกปฏบตศลปตลอดหลกสตรไมตากวา 2 5.5 ตองเขารวมกจกรรมตามระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการจดกจกรรมในสถานศกษาสงกดกระทรวงศกษาธการ 1 คาบตอสปดาห โดยตองมเวลาเขารวม กจกรรมไมนอยกวารอยละ 80 ของเวลาเรยนทงหมดทจดกจกรรมของแตละภาคเรยน และตองผานจดประสงคสาคญของกจกรรมตามทกาหนด

6. การแกไขเปลยนแปลงหลกสตร ในกรณทมการยกเลก เพมเตม และเปลยนแปลงรายวชาและเนอหาของรายวชา

ตาง ๆ ในหลกสตรนาฏศลปชนกลาง ใหทาเปนประกาศของกระทรวงศกษาธการ

การพฒนาคนถอวาเปนพนฐานสาคญในการพฒนาประเทศ การพฒนาคนใหเปนคนทสมบรณไดนนตองมการพฒนาทงดานความร สตปญญา คณภาพชวต ดงนนประชาชนทกคนจงตองไดรบการเสรมสรางการพฒนาปญญาอยางสมดล และเตมตาม ศกยภาพ ผบรหาร คร – อาจารย และผมสวนเกยวของทกฝายจงมภาระหนาททจะตองหาวธการ และลงมอปฏบตเพอรวมกนพฒนาประชากร และประเทศไทยใหพงพาตนเองไดดวยความมนคง และสามารถยนหยดอยในประชาคมโลกบนพนฐานแหงความเปนไทยไดอยางภาคภมใจ ยทธวธสาคญทควรนามาใช คอ การปรบปรงกระบวนการเรยนร และการฝกอบรมใหผเรยนคดเปน ทาเปน โดยเฉพาะการเรยนรจากประสบการณ และของจรง คร อาจารยถอวามบทบาทสาคญในการพฒนาเยาวชนใหเกดการเรยนรตามศกยภาพดงกลาว วทยาลยนาฏศลปกเปนสถาบนการศกษาทมงเนนพฒนาเยาวชนใหเกดการเรยนรจากประสบการณ

41

และการปฏบตจรง เพอใหผเรยนไดรบการพฒนาตามศกยภาพของตน เพราะนกเรยนแตละคนมความแตกตางกนในความถนด ความสามารถ ความร ทกษะ ทศนคต บคลกภาพ อาย และประสบการณ คร อาจารยจงตองศกษานกเรยนแตละคน เพอทจะไดจดการเรยนการสอนใหเหมาะสมและเปนไปอยางมประสทธภาพ เพอใหผเรยนเกดการเรยนร มจตพสยในการศกษา และมทศนคตทดในการประกอบอาชพตอไป

การเรยนร18

ความหมายของการเรยนร

การเรยนร (learning) คอ กระบวนการทบคคลเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม อยางถาวร อนเนองมาจากประสบการณหรอการฝกหด สรปไดดงแผนภมท 5

แผนภมท 5 ความหมายของการเรยนร ทมา : มหาวทยาลยศลปากร, เอกสารการฝกอบรมเชงปฏบตการเรอง ระบบการเตรยมความพรอมและยทธศาสตรการเรยนร (นครปฐม : ม.ป.ท., 2541), 19. บลม (Benjamin S. Bloom) กลาววา เมอเกดการเรยนรในแตละครง จะตองมการเปลยนแปลงเกดขนถง 3 ประการ จงจะเรยกวาเปนการเรยนรทสมบรณ คอ 1. การเปลยนแปลงทางดานความร ความคด ความเขาใจ (cognitive domain) หมายถง การเปลยนแปลงทเกดขนในสมอง เชน การเรยนรความคดรวบยอด

18มหาวทยาลยศลปากร, “การเรยนร,” ใน การฝกอบรมเชงปฏบตการเรองระบบการเตรยมความพรอมและยทธศาสตรการเรยนร (ม.ป.ท., 2541), 19.

นกเรยนไดรบประสบการณ หรอการฝกหด

เกด การเรยนร

มการเปลยนแปลง พฤตกรรมทถาวร

42

2. การเปลยนแปลงทางดานอารมณหรอความรสก (affective domain) หมายถง การเปลยนแปลงทางดานจตใจ เชน ความเชอ ความสนใจ เจตคต คานยม 3. การเปลยนแปลงทางดานการเคลอนไหวของรางกาย เพอใหเกดความชานาญหรอทกษะ (psychomotor domain) เชน การรา การเตน เลนดนตร การวายนา เลนกฬา ปจจยทสงเสรมการเรยนร19

การเรยนรจะเกดขนไดตองอาศยปจจยสงเสรมหลายดาน เชน 1. ตวผเรยน ไดแก วฒภาวะ ความพรอม ประสบการณเดม อาย แรงจงใจ

ระดบสตปญญา อารมณ สภาพรางกาย 2. บทเรยน ไดแก ความยากงายของบทเรยน ความยาวของบทเรยน การม

ความหมายของบทเรยน 3. การจดการเรยนการสอน ผเรยนจะเกดการเรยนรไดดและรวดเรว มหลก 4

ประการ คอ 3.1 ตองใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมโดยตรง 3.2 ตองแจงผลการสอบ และขอบกพรองตาง ๆ ในการเรยน ใหผเรยน

ทราบทนทวาผเรยนมความสามารถในการเรยนมากนอยแคไหน และตองแกไขขอบกพรองใหผเรยนมพนฐานในการเรยนหนวยตอไป

3.3 ตองใหผเรยนไดมโอกาสประสบความสาเรจในการเรยน 3.4 ตองพยายามแบงหรอซอยสงทจะเรยนรใหเปนขนตอนเลก ๆ

4. สภาพแวดลอมทางการเรยน บรรยากาศในหองเรยน ความสมพนธระหวางผสอนกบผเรยน ความสมพนธระหวางผเรยนดวยกนเอง สภาพแวดลอมทาง กายภาพ เชน แสงสวาง ความสะอาด ความเปนระเบยบในหองเรยน ทกอยางทกลาวมาลวนมสวนททาใหเกดการเรยนรดขน

19เรองเดยวกน, 20.

43

รปแบบการเรยนร20

รปแบบการเรยนรของแตละคนขนอยกบวธการทเราใชสมอง และรางกายในการรบรและแสดงออกของขาวสารขอมล รปแบบของการสอสารและการเรยนรทใช ไดแกการเหน การไดยน การรบร จากการเคลอนไหวของกลามเนอทง 3 รปแบบนขนอยกบการทใครจะใชหนกไปทางดานใด

การเหน ผสอสารหรอผเรยนรจะเหนสงตาง ๆ ในจตใจ และใชการจนตนาการ โดยจะเรยนจากการอาน จากโนตทจด ไดอะแกรม และจะสนกกบการอาน ความซาบซงในดนตรและศลปะ ดชนทชใหเหนวาผเรยนใชการเหน (ตา) คอการเคลอนลกตาขน การพดเรว การหายใจตน ๆ

การไดยน ผสอสารหรอผเรยนจะใชการฟงและการพด ดงนนจะชอบเรยนจากการฟง การบรรยาย การพดและฟงเทป เขาจะสนกสนานกบการใชโทรศพท การฟงดนตร วทย และการพด ดชนทชใหเหนในการใชการไดยน (ฟง) คอ การเคลอนลกตาไปทางขาง ๆ พดชดเจน และตรงประเดน หายใจครงอก

การรบรจากการเคลอนไหวของกลามเนอ ผสอสารและผเรยนมแนวโนมใชการเคลอนไหว และการแสดง จะชอบเรยนโดยการเขยน การแสดงออก แสดงทาทาง ชอบสนกกบเตนระบา ราฟอน เลนกฬา และทาสงตาง ๆ ขณะเคลอนไหว ดชนทชใหเหนไดแก การเคลอนลกตา ขน – ลง การหายใจอยางเตมท พดชา และเสยงแหลม

นกเรยนทกคนสามารถเรยนไดดขนและมากขน ถารการควบคมกระบวนการเรยน ทาอยางไรจงจะใหนกเรยนสามารถควบคมการเรยนของตนได ทาอยางไรจงจะใหนกเรยนใชทกษะการคดและยทธวธตาง ๆ ไดเหมาะสมกบความตองการในแตละขนตอนของกระบวนการเรยนรได ทกษะการคดเปนสงจาเปนสาหรบการเรยนทมประสทธภาพ

20เรองเดยวกน, 21.

44

พฤตกรรมดานจตพสย (Affective Behavior) ความหมายของพฤตกรรม

นกวชาการไดใหความหมายของพฤตกรรมไวหลายทานดวยกน เชน มนน (Munn) ไดกลาววา พฤตกรรม หมายถง กจกรรมหรอการกระทาตาง ๆ21 พจนานกรมลองแมน (Longman) ไดใหคาจากดความวา พฤตกรรมเปนการกระทาหรอการตอบสนองการกระทาทางจตวทยาของแตละบคคล และเปนปฏสมพนธในการตอบสนองตอสงกระตนภายในหรอภายนอก รวมทงเปนกจกรรมการกระทาตาง ๆ ทเปนไปอยางมจดมงหมาย สงเกตเหนได หรอเปนกจกรรมการกระทาตาง ๆ ทผานการใครครวญมาแลว หรอเปนไปอยางไมรสกตว22

สาหรบ ธงชย สนตวงษ ไดกลาวไวในหนงสอพฤตกรรมผบรโภคทางการตลาดวา พฤตกรรมมนษย (human behavior) เปนกระบวนการตาง ๆ ของตวบคคลทปฏบตตอสภาพแวดลอมทมอยภายนอก ซงเขาจะกระทาหรอแสดงออกมาเปนพฤตกรรมอยางใดอยางหนงนน ยอมตองเปนการแสดงออกเพอวตถประสงคอยางใดอยางหนง โดยมกลไกของการกากบสงการจากความนกคด และความรสกทมอยภายใน23

สวน ชยพร วชาวธ ไดใหคาจากดความของพฤตกรรมวา หมายถง การกระทาของมนษย ไมวาการกระทานนผกระทาจะทาโดยรตวหรอไมรตว และไมวาคนอนจะสงเกตเหนหรอไมกตาม การพด การเดน การกระพรบตา การไดยน การเขาใจ การรสกโกรธ การคด ฯลฯ ตางเปนพฤตกรรมทงนน24

21Munn, อางถงใน พรลกษณ สวางศร, “ผลกระทบทเกดขนในการนามาตรฐาน

ระบบการจดการสงแวดลอม : ISO14001 มาใชในโรงเรยนประถมศกษา โครงการนารอง สงกดสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2543), 49.

22Robert M. Goldenson, Longman Dictionary of Psychology and Psychiatery (New York : Longman Inc, 1984), 90.

23ธงชย สนตวงษ, พฤตกรรมผบรโภคทางการตลาด (กรงเทพฯ : ไทยวฒนา พานช, 2524), 24.

24ชยพร วชชาวธ, การวจยเชงจตวทยา (กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, 2523), 1.

45

แต ชดา จตพทกษ กลาววา พฤตกรรมหรอการกระทาของบคคลนนไมรวมเฉพาะสงทปรากฏออกมาภายนอกเทานน แตยงรวมถงสงทอยภายในใจของบคคล ซงคนภายนอกไมสามารถสงเกตเหนไดโดยตรง เชน คณคา (value) ทเขายดถอเปนหลกในการประเมนสงตาง ๆ ทศนคตหรอเจตคต (attitude) ทเขามตอสงตาง ๆ ความคดเหน (opinion) ความเชอ (belief) รสนยม (taste) และสภาพจตใจซงถอไดวาเปนลกษณะของบคลกภาพของบคคลเปนเหตปจจยทกาหนดพฤตกรรม25 องคประกอบของพฤตกรรม

ครอนบาค (Cronbach) ไดแบงองคประกอบของพฤตกรรมมนษยออกเปน 7 ประการ คอ

1. ความมงหมาย (goal) เปนความตองการหรอวตถประสงคททาใหเกดกจกรรม บคคลตองทากจกรรมเพอสนองตอบความตองการทเกดขน กจกรรมบางอยางใหความพอใจ หรอสนองความตองไดทนท แตความตองการหรอวตถประสงคบางอยางตองใชเวลานาน จงจะสามารถบรรลผลสมความตองการ บคคลมความตองการหลาย ๆ อยางในเวลาเดยวกน ดงนนจะเลอกตอบสนองความตองการทรบดวนกอน และตอบสนองความตองการทหางออกไปภายหลง

2. ความพรอม (readiness) หมายถง ระดบวฒภาวะหรอความสามารถทจาเปนในการทากจกรรมเพอสนองความตองการ คนเราไมสามารถสนองความตองการไดหมดทกอยาง ความตองการบางอยางอาจอยนอกเหนอความสามารถของเขา

3. สถานการณ (situation) เปนเหตการณทเปดโอกาสใหเลอกทากจกรรมเพอสนองความตองการ

4. การแปลความหมาย (interpretation) กอนทคนเราจะทากจกรรมใดกจกรรมหนงลงไป เขาจะตองพจารณาสถานการณเสยกอนแลวตดสนใจเลอกวธการทคาดวาจะไดรบความพอใจมากทสด

25ชดา จตพทกษ, พฤตกรรมศาสตรเบองตน (กรงเทพฯ : สารมวลชน, 2525), 2.

46

5. การตอบสนอง (response) เปนการทากจกรรมเพอสนองความตองการโดยวธการทไดเลอกแลวในขนแปลความหมาย

6. ผลทไดรบหรอผลทตามมา (consequence) เมอทากจกรรมแลวยอมไดรบผลจากการกระทานน ผลทไดรบอาจจะเปนไปตามทคดไว (confirm) หรออาจตรงกนขามกบความคาดหมาย (contradict) กได

7. ปฏกรยาตอความผดหวง (reaction to thwarting) หากคนเราไมสามารถสนองความตองการได กกลาวไดวาเขาประสบกบความผดหวง ในกรณเชนนเขาอาจจะยอนกลบไปแปลความหมายของสถานการณเสยใหม และเลอกวธการตอบสนองใหมกได26

สวนประภาเพญ สวรรณ กลาววา นกจตวทยาเชอวาพฤตกรรมเปนผลทเกดมาจากการกระทาของมนษยหรออนทรย (organism) กบสงแวดลอม (environment) และไดกลาวถงทฤษฎพฤตกรรมของบลม (Benjamin S. Bloom) วาประกอบดวยพฤตกรรม 3 สวน คอ

1. พฤตกรรมดานพทธพสย (cognitive domain) พฤตกรรมดานนเกยวของกบการรบร การร การจาขอเทจจรงตาง ๆ รวมทงการพฒนาความสามารถและทกษะทางสตปญญา การใชวจารณญาณเพอประกอบการตดสนใจ พฤตกรรมดานนประกอบดวยความสามารถระดบตาง ๆ คอ ความร (knowledge) ความเขาใจ (comprehension) การประยกตหรอการนาความรไปใช (application) การวเคราะห (analysis) การสงเคราะห (synthesis) และการประเมนผล (evaluation)

2. พฤตกรรมดานจตพสย (effective domain) พฤตกรรมดานนหมายถงความสนใจ ความคดเหน ความรสก ทาท ความชอบ ไมชอบ การใหคณคา การยอมรบการปรบปรงเปลยนแปลงหรอปรบปรงคานยมทยดถออย เปนพฤตกรรมทเกดขนภายในจตของบคคล ยากแกการอธบาย พฤตกรรมดานนประกอบดวย 5 ขนตอน คอ การรบรหรอการใหความสนใจ (receiving or attending) การตอบสนอง (responding) การใหคณคาหรอการเกดคานยม (valuing) การจดกลม (organizing) และการแสดงลกษณะตามคานยมทยดถอ (characterization by a value)

26Joseph Lee Cronbach, The Dependability of Behavioral Measurement :

Theory of Generalizability for Scores and Profiles (New York : Willey, 1972), 14.

47

3. พฤตกรรมดานทกษะพสย (psychomotor domain) เปนพฤตกรรมทใชความสามารถทางรางกายแสดงออก ซงรวมทงการปฏบต หรอพฤตกรรมทแสดงออกและสงเกตไดในสถานการณหนง ๆ หรออาจจะเปนพฤตกรรมทลาชา คอ บคคลไมไดปฏบตทนท แตคาดคะเนวาอาจจะปฏบตในโอกาสตอไป พฤตกรรมการแสดงออกนเปนพฤตกรรมขนสดทายทเปนเปาหมายของการศกษา ซงตองอาศยพฤตกรรมระดบตาง ๆ ทกลาวมาแลวเปนสวนประกอบ (ทางดานพทธพสย และดานจตพสย) พฤตกรรมดานนเมอแสดงออกมาจะสามารถประเมนผลไดงาย แตกระบวนการทกอใหเกดพฤตกรรมนตองอาศยเวลาและการตดสนใจหลายขนตอน27

ในการวจยครงน ผวจยไดเลอกศกษาเฉพาะพฤตกรรมดานจตพสย (affective domain) ของ แครธโวลและคณะ มาเปนแนวทางในการศกษาคนควา ซงพฤตกรรมดาน จตพสยเปนพฤตกรรมทเกยวกบอารมณ หรอความรสก เปนสงทสรางสมขนจนเปนลกษณะ เฉพาะของแตละบคคล28 ซงการเปลยนแปลงทางพฤตกรรมในการวจยครงนเปนการจาแนกพฤตกรรมตามลาดบขนความรสก จากขนท 1 ถงขนท 5 ของพฤตกรรมดานจตพสย (affective domain) ของ แครธโวลและคณะ โดยเปนพฤตกรรมทปรากฏในตวบคคลหรอในกลมบคคลใหสงเกตเหนได ความเปนมาของพฤตกรรมดานจตพสย

ใน ค.ศ. 1948 ไดมการประชมอยางไมเปนทางการของคณะผตรวจสอบวทยาลยและมหาวทยาลย (A Committee of Collegge and University Examiners) ของสมาคม จตวทยาของอเมรกาเกยวกบการหาแนวทางเพอใหมการตรวจสอบคณภาพการศกษาท คลาย ๆ กน กลมนไดนาขอสอบตาง ๆ มาพจารณาเพอวเคราะหวาขอสอบตาง ๆ สรางขนเพอวดความรตามจดมงหมายใดบาง กลมนพบวานาจะตองมการพดกนถงจดมงหมายทางการศกษาทชดเจนเพอใหเปนแนวทางปฏบตในการพฒนาหลกสตร การจดกจกรรมการเรยนการสอน การวดและประเมนผลการเรยนการสอน และการวจยทางการศกษา

27ประภาเพญ สวรรณ, ทศนคต : การเปลยนแปลงทศนคตและพฤตกรรมอนามย (กรงเทพฯ : ไทยวฒนา พานช, 2526), 15 – 17.

28กรมวชาการ, สานกงานทดสอบทางการศกษา, การประเมนผลการเรยนระดบชนมธยมศกษา (กรงเทพฯ : ม.ป.ท., 2537), 3.

48

แนวคดในชวงนนกวางและไกล ถงการจาแนกจดมงหมายทางการศกษาใหเปนพวก ๆ เปนรปธรรม และเรยงลาดบจากขนตาไปหาขนสง และถาระบเปนพฤตกรรมทสงเกตไดกจะทาใหการตรวจสอบงายขน นอกจากนนจดมงหมายทจดเปนสารบบนจะตองสอดคลองกบหลกจตวทยาการศกษาและตรรกวทยาดวย

คณะผตรวจสอบวทยาลยและมหาวทยาลยตางไดจดการประชมและไดสรางสวนตาง ๆ ของจดมงหมายทางการศกษาออกมาเปน 3 สวน คอ สวนทเกยวกบสมอง (พทธ, cognitive) สวนทเกยวกบจต (จตต, affective) และสวนทเกยวกบทกษะการปฏบต (พลงทกษะ, psychomotor) โดยระบความแตกตางดงน

(1) พทธ จดมงหมายทเกยวกบการพฒนาสมองของผเรยนเรมตงแตการจา การสะสมความร การพนจพจารณาจนเหนความสมพนธของความร

(2) จตต จดมงหมายทเกยวกบการพฒนาความรสก อารมณ ทศนคต คานยม ความเชอ

(3) พลงทกษะ จดมงหมายทเกยวกบการประสานกลามเนอกบประสาท กลามเนอ29

จดมงหมายทางการศกษาทง 3 ดานน มความสมพนธสอดคลองกน ดงแผนภม

ท 6

29อทมพร (ทองอไทย) จามรมาน, จดมงหมายทางการศกษา (Educational

Objectives) (กรงเทพฯ : หจก. ฟนนพบบลชชง, 2531), 2.

49

การพฒนาท พงประสงค

ดานพทธพสย ความร – จา ความเขาใจ กานนาไปใช การวเคราะห การสงเคราะห การประเมนคา

ดานจตพสย รบร ตอบสนอง เหนคณคา ปรบระบบ เกดกจนสย

ดานทกษะพสย การเคลอนไหวสะทอนกลบ การเคลอนไหวพนฐานเบองตน สมรรถภาพในการรบร สมรรถภาพทางกาย การเคลอนไหวทเปนทกษะ การสอสารทไมออมคอม

แผนภมท 6 ความสมพนธของจดมงหมายทางการศกษาทง 3 ดาน ทมา : กรมวชาการ, สานกงานทดสอบทางการศกษา, การประเมนผลการเรยนระดบชนมธยมศกษา (กรงเทพฯ : ม.ป.ท., 2537), 1. ลกษณะสาคญของพฤตกรรมดานจตพสย

1. เกยวกบความรสกหรออารมณ อาจเปลยนแปลงไดรวดเรว ตามเงอนไข หรอสถานการณแวดลอม

2. มลกษณะเฉพาะตวของแตละบคคล ไมอาจลอกเลยน หรอถายทอดสกนได 3. เปนพฤตกรรมทมทศทางของการแสดงออกไดสองทางตรงกนขาม เชน รก –

เกลยด ขยน – ขเกยจ ซอสตย – คดโกง (ทศทางบวก – ลบ)

50

4. เปนพฤตกรรมทอาจเปลยนแปลงหรอแตกตางกนไดในความเขมขน เชน รก รกมาก รกนอย แตกตางกน

5. เปนพฤตกรรมทบคคลใดจะเกดความรสกหรออารมณขนมาโดยมเปาหมาย จะเกดขนมาลอย ๆ ไมได เชน เปาหมายอาจเปนคน สตว สงของ หรอสภาวะใด ๆ กได

เชน เกดอารมณรก เปา เพอน ครก

ลาดบขนการจาแนกพฤตกรรมดานจตพสยตามแนวคดของแครธโวลและคณะ(Krathwahl, Bloom and Masai)

คราธเวล บลม และมาไซ (Krathwahl, Bloom and Masai) ไดจาแนกพฤตกรรม ดานจตพสยออกเปน 5 ขน เรยงลาดบจากตาสดไปหาสงสดไดดงน

1. การรบร (receiving attending) เปนขนแรกของความรสก ซงเหมอนกบขนความรความจาในการจดจาแนกดานสตปญญา คอเปนการสมผสเบองตนเพยงไดรไดเหนเทานน จะเรยกเปนขนการจดจาสงทไดรบการสมผสจากประสาทสมผสของเรากได เปนการแสดงความเอาใจใสหรอปรารถนาจะรบร แบงเปน 3 ระดบ คอ

1.1 การรจก (awareness) เปนพฤตกรรมขนแรกทคนรจกกบสงเราวามนเปนอะไร เปนการรจกเบองตนผวเผนเทานน ยงมองไมเหนความสาคญ ตระหนกถงสงเรา เพยงการสงเกตเหนปรากฏการณนนโดยปราศจากความสนใจ เชน รจกส รปแบบ การจดอนดบเปนตน

1.2 การตงใจรบร (willingness to receive) ขนนเปนขนเตมใจหรอพอใจทจะรบร มความโอนออนตอสงทพบเหน เปนความปรารถนาหรอตงใจทจะรบรสงเราโดยไมหลกเลยง เปนเพยงการบงคบใจเทานน เชน ฟงผอนดวยความเตมใจ อดทนทจะทาอะไรใหสาเรจ อดทนทจะฟงอะไรใหจบ ยอมรบความแตกตางของเชอชาตและวฒนธรรม

1.3 การเลอกรบร (controlled or selected attention) ความรสกระดบนเปนความรสกตอเนองจากขนทแลว เปนขนสงสดของการรบร มการจาแนกใหเกดความ แตกตาง คอความรสกทจะบอกไดวาอะไรควรเอาใจใส อะไรไมควรเอาใจใส เชน ความรสกทวาชอบสงน อยากไดสงนน จงมองในลกษณะควบคมหรอเลอกมากขน จาแนกไดวาสงใดพอใจ สงใดไมพอใจ

51

พฤตกรรมทางดานจตพสยในขนการรบรทกลาวขางตนสามารถนามาปรบเปนพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปไดดงตอไปน

พฤตกรรมขนท 1 เปนพฤตกรรมทแสดงวาเกด affective behavior ในขนตน (receiving) คอ

1.1 บอกความแตกตางระหวางพฤตกรรมหรอกจกรรม ทจดเปนการศกษานาฏศลปไทย และทไมจดเปนการศกษานาฏศลปไทย ได

1.2 บอกไดวาพฤตกรรมหรอกจกรรมทตนสงเกตเหนหรอรบทราบ จดเปนการศกษานาฏศลปทถกตอง และไมถกตองตามระเบยบแบบแผน

1.3 รวบรวมความรและขอมลทเกยวกบการศกษานาฏศลปได

2. การตอบสนอง (responding) เมอขนแรกรบรสงใด เกดความพอใจและเลอกพอใจสงใดสงหนงเรยบรอยแลว กจะเปนขนทมจตใจจดจอ นนคอเปนขนความสนใจทผเรยนแสดงความตองการ ชนชอบกจกรรมหนงมากกวากจกรรมอน ๆ และเมอไดกระทากจะเกดความพอใจ พฤตกรรมดานนแบงเปน 3 ขน คอ

2.1 การยนยอมในการตอบสนองหลกการ (acquiescence in responding) เปนความรสกขนเชอฟงหรอยนยอมทจะทา แตอาจจะยงไมพอใจเทาไรนก การแสดงการกระทาตามหลกการ เชน ความตงใจทจะบงคบตนเองใหรวมกจกรรมกบผอน การทาการบานใหเสรจ เชอฟงกฎเกณฑทกาหนด ความตงใจทจะทาตามระเบยบเปนตน

2.2 การเตมใจตอบสนอง (willingness to response) เปนระดบความรสกขนรวมกจกรรมดวยความเตมใจ ความรวมมอ ทาตามความตองการหรอดวยความสมครใจ เปนการแสดงความตงใจแบบอาสาสมคร ทาโดยนยมชมชอบ ปราศจากการบงคบ เชน มความรบผดชอบในหนาทของตน รวมมอในกจกรรมของกลมซงเปนสมาชก แสดงความสนใจในการเขารวมโครงการ มความสนใจในงานใดงานหนงโดยอาน รวบรวม ทดลอง หรอคนควาตอบขอสงสย

2.3 การพอใจในการตอบสนอง (satisfaction in response) เปนความรสก พงพอใจในการรวมกจกรรมขนตอบสนอง ตอนแรก ๆ เปนเพยงยนยอมและเตมใจทา แตอาจไมพงพอใจกได ความรสกในขนนจงลกลงไปอกคอเปนการยนยอมแบบเตมใจและพงพอใจจนเกดความสนกสนาน เพลดเพลน เปนการตอบสนองในระดบสงกวาความเตมใจ เชน การรองราทาเพลงรวมกบคนอนดวยความสนกสนานพอใจ สนกกบการเลนเกม ตวเลขเปนตน

52

การแสดงความสนกสนานพอใจนน บางคนอาจจะแสดงออกมาใหเหนไดอยางเปดเผย แตบางคนอาจจะไมแสดงใหเหนเปดเผยกได

พฤตกรรมทางดานจตพสยในขนการตอบสนองทกลาวขางตนนน สามารถนามาปรบเปนพฤตกรรมทางดานการศกษานาฏศลปไดดงตอไปน

พฤตกรรมขนท 2 เปนพฤตกรรมทแสดงวาเกด affective behavior ในขนท 2 (responding) คอ

2.1 แสดงความพรอมทจะเขารวมกจกรรมดานนาฏศลป ตามขอเสนอแนะหรอคาสอนทไดรบมา

2.2 อาสา หรอสมครเขาเปนสมาชกชมนม หรอขบวนการทมจดประสงคในการศกษานาฏศลป

2.3 แสดงความพงพอใจทตนไดมโอกาสเขารวมกจกรรมการศกษาเกยวกบนาฏศลป

2.4 เขารวมสนทนาหรออภปราย หรอแสดงความคดเหนสนบสนนแนวคดและวธการศกษาดานนาฏศลป

3. การเหนคณคา (valuing) ในขนนเปนความรสกรคณคาของสงของ

ปรากฏการณหรอพฤตกรรมซงตนเองไดรบและซมซาบมาตงแตตน ความรสกนอาจยอมรบหรอไมยอมรบคณคากไดซงขนอยกบเกณฑทใชพจารณาคณคา พฤตกรรมระดบนคอนขางจะคงเสน คงวาในการแสดงความรสก และรบรคณคาสงตาง ๆ เปนลกษณะทแตละคนเกดการยอมรบและสรางสมมานานจนเกดเปนความเชอ แบงเปน 3 ระดบ คอ

3.1 การยอมรบคณคา (acceptance of a value) ระดบนมงหมายบรรยายคณคาของปรากฏการณ พฤตกรรม วตถสงของ ในระดบความเชอ ซงอาจใหความหมายวาเปนการยอมรบทางอารมณตอขอเสนอหรอคาสอนทเขามพนฐานอยางเพยงพอ เปนขนการแสดงพฤตกรรมทสมาเสมอ เชน การแสดงความปรารถนาอยางตอเนองในการพฒนาความสามารถในการพดและการเขยนอยางมประสทธภาพ ยอมรบวาในชวตมนษยควรมการนบถออะไรบางอยาง รสกวาการมเพอนเปนสงจาเปนในชวต

3.2 ความนยมชมชอบในคณคา (preference for value) ในระดบนไมเพยงแตเปนการยอมรบคณคาแตเพมความรสกเอาใจใสในคณคาหรอคานยมนนเพมขนอก เรยกวาเปนขนตองการคณคา เปนการแสดงความตงใจเรองคณคาในแงการกระทา ความ

53

ตองการ และแสวงหาคณคาเหลานน เชน แสดงความรบผดชอบในการทาใหคนในกลมทพดนอยหนมารวมวงสนทนาดวย แสดงความกลาหาญในการตรวจสอบประเดนตาง ๆ ทยงเปนปญหา พรอมทงแสดงความคดเหนเกยวกบปญหานน ๆ แสดงบทบาททกระตอรอรนในกจกรรมโดยหาความรแบบใหม ๆ

3.3 การยนยอมรบ เขารวมกระทา หรอเชอถอในคณคา (commitment) หมายถงความเชอศรทธาดวยอารมณแนนอน ผทมความรสกระดบนจะแสดงพฤตกรรม ยดมนอยางเหนไดชด เปนขนขยายความเชอในคณคาใหผอนคลอยตาม เชน ความซอสตยตอกลมทเปนสมาชก การยอมรบบทบาททางศาสนาในชวตสวนตวและครอบครว มความ จงรกภกดตอจดมงหมายของสงคมอสระ มศรทธาในเรองอานาจของความเปนเหตผล ยอมอทศตนใหกบความคดและอดมการณตาง ๆ ความรสกระดบนเปนความรสกพอใจจนกระทงยนยอมตกลงเปนคามนสญญา

พฤตกรรมทางดานจตพสยในขนการเหนคณคาทกลาวมาขางตน สามารถนามาปรบเปนพฤตกรรมทางดานการศกษานาฏศลปได ดงตอไปน

พฤตกรรมขนท 3 เปนพฤตกรรมทแสดงวาเกด affective behavior ในขนท 3 (valuing) คอ

3.1 หาความรเพมเตมอยางสมาเสมอในเรองทเกยวกบนาฏศลปไทย 3.2 ยอมรบหรอประกาศตนวา ตนเปนผรวมขบวนการรณรงคอนรกษ

นาฏศลปไทย 3.3 เขาชวยเหลอ สนบสนนกจกรรมหรอขบวนการรณรงคเพอการศกษา

นาฏศลปไทย 3.4 เขารวมอภปราย วพากษวจารณ ยกยองชมเชย หรอคดคาน ประณาม

ในกจกรรมหรอพฤตกรรมทเกยวกบการศกษานาฏศลปไทย 4. การปรบระบบ (organization) จากขนความรสกทแลวมามนษยยอมเหน

คณคาหรอคานยมมากมายทผานเขามาในประสบการณของชวต แตความรสกของมนษยจะนยมชมชอบเฉพาะกลมคานยมใดคานยมหนงเทานน การจดระบบในระดบนจงเปนสงจาเปน ซงอาจจดใหกลมทมลกษณะคลาย ๆ กนอยดวยกน หรออาจจดตามความสมพนธซงกนและกน หรออาจจดเปนกลมทเดนมากหรอกระจายมากทสดกได ระบบดงกลาวจะสรางขนมาจากคานยมสวนยอย ๆ นามาปะสานสมพนธกน การเปลยนแปลงคานยมในระยะเปนผใหญ

54

จะยากกวาในระยะเปนเดก เพราะความยดตดสงทคดวาดคงพจารณามานานแลว เมอผเรยนมการพฒนาคณคาหลายอยางในตวเอง จงตองจดใหเปนระบบและกาหนดวาคณคาใดควรจะยดถอ แบงเปน 2 ระดบ คอ

4.1 การสรางความคดรวบยอดหรอมโนภาพของคณคา (conceptualization of a value) เปนการนาคณคามาสรางเปนความคดรวบยอด ทาใหเหนวาคณคาใหมสมพนธกบคณคาเดมเพยงใดคณคาหรอคานยมมอยหลายรปแบบ ความรสกของคนอาจนาคานยมทมลกษณะเดยวกนมาอยดวยกน หรอเกยวของกนเปนกลมเปนพวก อนผลจากการวเคราะหและสงเคราะหความรสกมาแลวมาเรยกชอใหมกลายเปนมโนภาพของคณคาใหม ซงอาจจะเปนนามธรรมทางภาษาหรอรปลกษณกได เชน การพยายามบงชลกษณะของศลปวตถทเขาชนชอบ การคนหาและวเคราะหถงขอตกลงเบองตนทเปนเครองบอกถงคณธรรม การตดสนใจในฐานะทมความรบผดชอบตอสงคมเพออนรกษมนษยและแหลงทรพยากร

4.2 การจดระบบคณคา (organization of a value system) เปนการนา เอาคณคาทซบซอนมาจดเปนระบบเดยวกน พวกเดยวกน เพอใหเกดความสมดลบางประการทางความรสก เชน การพฒนาวธการควบคมความกาวราวในรปแบบทยอมรบกนทางวฒนธรรม การยอมรบความจรงในดานการปรบอารมณกบขอจากดของความถนด ความสามารถ ความสนใจ และเงอนไขทางดานกายภาพของเขาเอง การชงใจเลอกนโยบายทางสงคมกบประโยชนทบางกลมไดรบ เราจะเหนวาบางคนชอบฟงเฟอกเพราะเขาเหนวาคณลกษณะทงหลายเหลานมลกษณะพวกเดยวกนกบความฟงเฟอ ถาเปนสงทเขาชนชอบเขากยดตดและจดระบบใหอยในใจเขา บางคนชนชอบกบคานยม ดถก เหยยดหยาม เบยดเบยน ทารณ เอาเปรยบ กนามาจดระบบใหอยในกลมเดยวกน คนพวกนจะเปนคนมลกษณะ กาวราว

พฤตกรรมทางดานจตพสยในขนการปรบระบบทกลาวมาขางตน สามารถนามาปรบเปนพฤตกรรมทางดานการศกษานาฏศลปไทยได ดงตอไปน

พฤตกรรมขนท 4 เปนพฤตกรรมทแสดงวาเกด affective behavior ในขนท 4 (organization) คอ

4.1 เขารวมกจกรรมทางดานนาฏศลปทกครงเมอมโอกาส 4.2 ประกาศตนวาเปนผไดรบการศกษาดานนาฏศลปไทย 4.3 พยายามปฏบตตนใหอยในกรอบของผทไดรบการศกษาดานนาฏศลป

ไทยอยางสมาเสมอ

55

5. การเกดกจนสย (characterization by a value or value complex) เปนขนสงสดของการพฒนาคน เปนขนสงสมความรสกทเปนรปแบบ จนยดถอเปนลกษณะนสย เปนแนวความเชอถอศรทธา แนวปรชญาชวต มลกษณะสวนตวทเปนเอกลกษณของเขา คอรวาเขาคอใคร มอดมคต มแนวลทธเปนของตน ความรสกระดบนเปนความรสกทสงสมมาตงแตขนแรกจนเกดการเลอกสรรยดตดเปนของตนเอง เปนวถการดาเนนชวต เปนเปาหมายปลายทางชวต เรยกวาเปนความรสกทตกตะกอนแลวกลายเปนบคลกภาพกวาได แบงความรสกระดบนออกเปน 2 ขน คอ

5.1 การรวบรวมระบบหรอสรปคณคา (generalized set) หมายถงความรสกซงใหความสอดคลองภายในกบระบบของเจตคตและคานยม ณ เวลาใดเวลาหนง เปนความรสกตอบสนองตอปรากฏการณทเกดจากการเลอกสรรระดบสงจากกลมของเจตคตและคานยม ตามธรรมดาคนจะมเจตคตและคานยมอยางมากมายทคดเลอกไวและยดถอประพฤตปฏบตทเหนวาดงาม เมอเกดเหตการณหรอปญหาใด ๆ ขน เขาจะเอาความรสกทยดถอนไปแกปญหาในสถานการณใหมได เปนความพรอมทคงเสนคงวาในการแสดงออกไมวาจะอยในสถานการณใด เชน การมนสยแกปญหาอยางเปนระบบ ใชวธการทางวทยาศาสตรเพอหาคาตอบ มความเชอมนในตนเองทจะเอาชนะได

5.2 การสรางลกษณะนสย (characterization) เปนระดบความรสกขนสดทายทผสมผสานสรปรวมความรสกทยดเปนอดมการณ ปรชญาชวต เปนสงสมบรณแบบ เชนการพฒนาการมสต การพฒนาปรชญาชวต การพฒนาความเปนระเบยบสวนตว การดารงชวตดวยคณธรรม การยดอดมการณประชาธปไตย เปนตน

พฤตกรรมทางดานจตพสยในขนการเกดกจนสยทกลาวขางตน สามารถนามาปรบเปนพฤตกรรมทางดานการศกษานาฏศลปไทยได ดงตอไปน

พฤตกรรมขนท 5 เปนพฤตกรรมทแสดงวาเกด affective behavior ในขนท 5 (characterization) คอ

5.1 ปรบพฤตกรรมของตนเองใหเขาในกรอบของผไดรบการศกษาทางดาน นาฏศลปไทยจนเปนปกตนสย

5.2 มเอกลกษณของตนเองทแสดงใหเหนวาเปนผทไดรบการศกษาดานนาฏศลปและดนตรมาแลว และไมมผใดสามารถมาปรบเปลยนพฤตกรรมนได

56

5.3 ไดรบการยอมรบ และยกยองชมเชยจากผใกลชด ผรจกคนเคย และสงคมทวไปวาเปนผปฏบตตนหรอมเอกลกษณทางดานนาฏศลปและดนตร30 31 แนวคดเรองพฤตกรรมทเกยวกบอารมณและความรสกของฮานนาฮและไมเลลลส32 (Hannah and Michaelis) ฮานนาฮและไมเคลลสไดพดถงอารมณและความรสกไวคลายกบของบลม แตอธบายรายละเอยดแตกตางกนไป ใหชอวาเจตคตและคานยม (attitude and values) และแบงระดบของความรสกไว 6 ดาน ดงน

1. ความตงใจ (attending) ขนนเปนขนแรกและเปนฐานขอมลของทกอยาง เปนขนเกบความรสกจากการสงเกตและรวบรวมขอมล

2. การตอบสนอง (responding) เปนความรสกทอยากรวมกจกรรม ตอบสนองการกระทาทงหลายของกลม สนใจในการทางานรวมกบกลม

3. การยนยอม (complying) เปนความรสกขนยอมเชอฟงกฎเกณฑระเบยบทกาหนด ยนยอมทาตามระเบยบกฎเกณฑทมอย ทางานกลมไดครบถวนสมบรณ

4. การยอมรบ (accepting) เปนขนความรสกมองเหนคณคาของสงตาง ๆ นามาประพฤตปฏบตเปนพฤตกรรมหรอความคดของตนเองอยางมความคงเสนคงวา และสามารถใหเหตผลวาการกระทาใดด หรอเหมาะสมกวากน

30D.R. Krathwahl, B.S. Bloom, and B.B. Masia, Taxonomy of Education

Objectives, Handbook 2 : Affective Domain (New York : David Mckay co., Inc. 1973), 37.

31พรลกษณ สวางศร, “ผลกระทบทเกดขนในการนามาตรฐานระบบการจดการสงแวดลอม : ISO 14001 มาใชในโรงเรยนประถมศกษา โครงการนารอง สงกดสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2543), 49 – 58. 32ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ, การวดดานจตพสย (กรงเทพฯ : สวรยาสาสน, 2543), 19.

57

5. ความชนชอบ (preferring) เปนขนความรสกทแสดงหรอสาธตใหทราบวาชนชอบสงใดสงหนงมากกวาอกสงหนงอยางคงเสนคงวา และสามารถเชอมโยงคานยมกบการเลอกกระทา จะเรยกวาเปนขนอาสากได เพราะจตใจศรทธาพรอมทจะทาอยแลว

6. การบรณาการรวมหนวย (integrating) เปนขนการหลอหลอมความรสกซงคงเสนคงวามาแลว ใหเปนเจตคตและคณธรรมประจาใจของตนเอง จนบงเกดเปนคณลกษณะเฉพาะของบคคล สามารถวเคราะห วจารณ หรอใหความคดเหนตามแนวความคดเหนของตนเองทยดถอได แนวความคดของลวน สายยศ เกยวกบลาดบขนความรสกหรอจตพสย ลวน สายยศ และองคณา สายยศ ไดแบงลาดบขนของความรสกเปน 4 ขนดงน 1. การรจก หมายถง ความสามารถในการเรยนรสงนน ๆ วาเปนอยางไร มอะไรบาง นนคอเปนขนการรบรเปาทงหลายเบองตนของทกอยาง ซงสามารถเทยบไดกบความเชอนนเอง เชน รวาทาดไดด การเรยนรทาใหพฤตกรรมเปลยนแปลง การอานมากทาใหรมากเปนตน เปนขนแรกของความรสกหรอจตพสย คนเราถาไมมการเรยนรอะไร ไมมทางจะมความรสกตอสงนนได ความรสกจงถอวาเกดจากประสาทสมผสทงหลายทรบรมาแลวจากการรจกนนเอง 2. การชนชอบ เปนขนการประเมนความรสกขนแรกวาชอบมากหรอชอบนอย ดมากหรอดนอย เปนการแสดงความรสกทเขมขนขน แตการจะเกดความชนชอบไดนนจะตองมความรสกในระดบแรกกอน เชน ถารจกแตสงไมด กจะทาใหไมชนชอบสงนน แตถารจกแตสงด ๆ ของสงนน กจะทาใหเกดความชนชอบสงนนได ดงนนการจะเกดความชนชอบ จงเกดจากการประเมนเปาตวใดตวหนง วาเกดจากการรจกและความเชอตอเปานนอยางไร ในขนนจงเปนขนทแสดงความรก ความเกลยดเกดขนอยางแจมชด 3. การยดมน เปนความรสกตอเนองจากความรสกระดบทผานมา แตระยะเวลาและความรสกไตรตรองจะยาวนานกวาระดบทผานมา ความรสกระดบนเปนความรสกมนใจ พอใจอยางยงทจะยดมนมาเปนของตนเอง เรยกวาเปนขนเกดศรทธานนเอง ความเขมขนของความรสกรก หรอเกลยดจะเขมขนขนเปนลาดบ 4. การสรางนสยเฉพาะ จากความรสกทยดมนในสงใดสงหนงนเอง ความรสกดหรอเลวตอสงนนกจะตกผลก ทาใหผนนกระทาพฤตกรรมนนอยเปนประจา จนกลายเปนลกษณะนสยเฉพาะบคคลนน ๆ ขนได ลกษณะความรสกตงแตระดบแรก ๆ จะผสมผสานกน

58

เกดความเขมขน และความแนนอนมากขนในระดบน เชน คนทชอบชวยเหลอผอน ยดมนในการชวยเหลอเปนประจา เพราะเหนวาการชวยเหลอเปนสงดงาม ความรสกนกจะตกผลกผสมผสานเปนนสยเมตตาขน สาหรบคนทเหนวาการโออวดเปนสงด ชนชอบพฤตกรรม โออวดถอวาเดนด กจะยดมนในการแสดงพฤตกรรมนน ๆ แลวจะกลายเปนคนทมลกษณะนสยกาวราว เปนตน

ทศนคตหรอเจตคต (attitude)

ปจจบนนกการศกษาและนกจตวทยาตางยอมรบวาองคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนมไดขนอยกบความสามารถหรอเชาวปญญาเพยงอยางเดยว แตยงขนอยกบเจตคตในการเรยน ความเขาใจ แรงจงใจ บคลกภาพกเปนสวนสาคญในการทาใหบคคลประสบความสาเรจในการเรยนและการประกอบอาชพ การศกษาเรองเจตคตหรอทศนคตจงมบทบาทมากในปจจบน เพราะเปนสงทนาไปสการพฒนาตวบคคลใหเกดประสทธภาพทงดานการเรยน และการประกอบอาชพ ความหมายของทศนคตหรอเจตคต “ทศนคต” มาจากคาวา แอปตส (aptus) ในภาษาละตน ซงตรงกบคาวา “เหมาะเจาะ” (fitness) หรอการปรบปรง (adaptedness) พจนานกรมทางสงคมวทยา ฉบบราชบณฑตยสถาน พทธศกราช 2524 ไดใหความหมายวา ทศนคต หมายถง แนวโนมทบคคลไดรบมาหรอเรยนร และกลายมาเปนแบบอยางในการแสดงปฏกรยาสนบสนน หรอเปนปฏปกษตอบางสงบางอยาง หรอตอบคคลบางคน ซงอาจจะเปนแบบเขาส (approach) หรอแบบถอนตวออก (withdrawal) กได33

33 รอยตารวจเอกโสณกล ทรพยสมบต, “ทศนคตของประชาชนทมตอการ

ใหบรการของตารวจศกษาเฉพาะกรณ สถานตารวจภธรอาเภอกบนทรบร” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชานโยบายสาธารณะ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา, 2542), 5.

59

นกการศกษาและนกจตวทยาหลายทานไดใหความหมายของทศนคตหรอเจตคตไวดงตอไปน พวงรตน ทวรตน กลาวถงเจตคตวาเปนความรสกของบคคลตาง ๆ อนเปนผลเนองมาจากการเรยนร ประสบการณ และเปนตวกระตนใหบคคลแสดงพฤตกรรมตอสง ตาง ๆ ไปในทศทางใดทศทางหนง ซงอาจเปนไปในทางสนบสนนหรอตอตานกได 34 กมลรตน หลาสวงษ ใหความคดเหนวา ทศนคตหมายถงความพรอมของรางกายและจตใจทมแนวโนมจะตอบสนองตอสงเราหรอสถานการณใด ๆ ทงดานการเขาหาหรอถอยหนออกไป ซงเขาไดแบงทศนคตออกเปน 2 ประเภท คอ

1. ทศนคตทางบวกหรอทศนคตทด หมายถงแนวโนมทอนทรยจะเขาหาสงเราหรอสถานการณนน ๆ เนองจากความชอบหรอความพอใจ

2. ทศนคตทางลงหรอทศนคตทไมด หมายถงแนวโนมทอนทรยจะถอยหนจากสงเราหรอสถานการณนน ๆ เนองจากความไมชอบหรอไมพอใจ35 ประภาเพญ สวรรณ กลาววา ทศนคต หมายถง ความคดเหนซงมอารมณเปนสวนประกอบ เปนสวนทจะมปฏกรยาเฉพาะอยางตอสถานการณภายนอก36 ไพบลย อนทรวชา ใหความเหนวา ทศนคตจะตองเกยวเนองกบกระบวนการทางจตวทยาสงคม ซงไดแกการจงใจ การเรยนร และการรบรนนเอง ซงหมายความวาบคคลจะเรยนรสงแวดลอมรอบกาย ซงเปนประสบการณทกอใหเกดความรสกนกคดตามทตนเองประสบและพรอมทจะแสดงพฤตกรรมออกมาตามประสบการณทตนไดรบนน37 อนาสตาซ (Anastasi) กลาววา ทศนคตเปนความโนมเอยงทจะมปฏกรยาตอบสนองสงเราทกาหนดเปนพวก ๆ ในทางชอบหรอไมชอบ เชน เชอชาต ขนบธรรมเนยม

34พวงรตน ทวรตน, วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร

(กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2530), 193. 35กมลรตน หลาสวงษ, จตวทยาการศกษาฉบบปรบปรงใหม, พมพครงท 2

(กรงเทพฯ : หางหนสวนจากด ศรเดชา, 2528), 230-231. 36ประภาเพญ สวรรณ, ทศนคต : การวดการเปลยนแปลงและพฤตกรรมอนามย

(กรงเทพฯ : สานกพมพไทยวฒนาพานช, 2520), 3. 37ไพบลย อนทรวชา, หลกและวธการวดเจตคต (กรงเทพฯ : สานกงาน

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2517), 47.

60

ประเพณ หรอสถาบนตาง ๆ ทศนคตไมสามารถสงเกตไดโดยตรง แตสามารถสรปพาดพง จากพฤตกรรมภายนอกทแสดงออกมาทางภาษา และไมใชภาษา38 เทรนดส (Traindis) ใหคาจากดความวา เจตคตเปนสงทไมไดตดตวมาแตกาเนด แตเกดจากการเรยนรอนเปนความรและประสบการณทบคคลนนมสวนเกยวของ39 เทอรสโตน (Thurstone) กลาววา ทศนคตเปนตวแปรทางจตวทยาชนดหนงทไมสามารถสงเกตเหนไดโดยงาย แตเปนความโนมเอยงทางดานจตใจภายใน แสดงออกใหเหนไดโดยเปนพฤตกรรมอยางใดอยางหนง นอกจากนยงกลาววาทศนคตเปนเรองของความชอบความไมชอบ ความลาเอยง ความคดเหน ความรสก และความเชอมนตอสงใดสงหนง ดงนน การวดทศนคตจงวดโดยตรงไมได แตสามารถวดไดในรปของความคดเหน (opinion) หรอการแสดงออกทางภาษา (verbal expression) แตในการวดนอาจเกดความไมแนนอนได หากผตอบบดเบอนหรอตอบไมตรงกบใจจรง40 จากคาจากดความดงกลาว พอสรปไดวา ทศนคต หมายถง ทาท ความรสก ความคดเหน สภาพความพรอมทางจตใจ และอารมณของบคคลในอนทจะสนองตอบตอสงใดสงหนง หรอสภาพการณอยางใดอยางหนง ซงเกดมาจากผลรวมของความร และประสบการณทสงสมมาเปนเวลานาน และเกดจากอทธพลของสงแวดลอม โดยการแสดงทาทหรอความรสกออกมาในรปของพฤตกรรม อนอาจเปนไปในทางตอตานหรอสนบสนนกได ในการศกษาความหมายของ “ทศนคตตอวชาชพนาฏศลป” จากเอกสารตาง ๆ ปรากฏวายงไมมผใดใหความหมายไวโดยตรง มแตทศนคตตออาชพตาง ๆ เชน อาชพคร อาชพพยาบาล อาชพอสระตาง ๆ เปนตน

38Anne Anastasi, Psychological testing, 3rd ed. (New York : Macmillan

Publishing Co., 1976), 470-480. 39Harry C. Traindis, Attitude and Attitide Change (New York : John Willy

and Sons, 1975), 232. 40L.L. Thurstone, “Attitude Theory and Measurment”, in Reading in

Attitude Theory and Measurement (New York : Martin Fishblin, John Wliley and Sons, 1967), 479.

61

ปจจยทกอใหเกดเจตคตในตวบคคล

แมวาเจตคตจะเกดจากการเรยนรและประสบการณของบคคลกตาม แตรปแบบของการเกดประสบการณนน มกเกดจากขอกาหนดตอไปน

1. กระบวนการเรยนรทบคคลไดรบ จะโดยการอบรมสงสอนในรปแบบของสงคมประกต (socialization) จากโรงเรยน บาน วด จากสถาบนหรอแหลงชมชนอนใดอนเกยวของกบประเพณ วฒนธรรม หรอความเชอถอตาง ๆ กตาม ความรทไดรบนนจะกอใหเกดรปแบบของเจตคตใหมขนไดทงนน

2. การเลยนแบบ หรอการทาตามอยางบคคลอนทมอทธพลตอบคคลโดยตรง เชน พอแม ผปกครอง ครอาจารยทบคคลนยมชมชอบ กเปนสงหนงทสามารถเปลยนเจตคตของบคคลใหคลอยตามได ดงนน การทนกเรยนจะประสบความสาเรจในการเรยนหรอไมนนกขนอยกบ “แบบ” ทนกเรยนชอบวาจะเปนแบบในลกษณะใด เชน เปนผทเอาจรงเอาจงกบการทางาน หรอเปนผทไมเคยประสบความสาเรจในการเรยนมากอนเลย เพราะเพยงคาพดของบคคลทเราชอบสกสองสามคา กอาจเปลยนเจตคตของเราได เชน เพยงคาพดของบคคลทเราเชอถออาจเปน บดามารดา หรอญาตผใหญ

3. อทธพลของกลมทบคคลเขารวมอย กลมในทนอาจเปนกลมเลกหรอกลมใหญกตามทความคดเหนของสมาชกขางมากสามารถจงใจใหบคคลเปลยนเจตคตามไปดวยได

4. การสรปตความจากลกษณะบคคลทปรากฏใหเหน (stereotype) เปนสาเหตหรอปจจยหนงททาใหบคคลชอบหรอไมชอบสงทเกยวของได วธการสรปลกษณะบคคลนกอใหเกดการเปลยนแปลงเจตคตไดทนท ซงอาจขดกบความเปนจรงไดอยางมาก เชน ความรสกทไมชอบอาจารยผสอนจะกอใหเกดเจตคตทไมดตอวชาทเรยนได ถงแมวาอาจารยผนนจะสอนไดดเหพยงใดกตาม

5. ความบกพรองในเรองบคลกภาพและการปรบตว เปนสาเหตอกประการหนงททาใหบคคลนน ๆ ถอวาเปนปมดอยของตนเอง ในทสดกจะมเจตคตทไมดตอสงทเกยวของได เชน นกเรยนทสายตาสนแตไมพยายามสวมแวนตาขณะอานและเขยนหนงสอ ทาใหอานหนงสอบนกระดานทครเขยนและจดงานไปผด ๆ เมอถงเวลาสอบเขาจะไดคะแนนตา เลยพาลใหเกลยดการเรยนในวชานน ๆ เปนตน41

41สงวน สทธเลศอรณ, จตวทยาสงคม (กรงเทพฯ : ชยศรการพมพ, 2523), 96 – 98.

62

ประภาเพญ สวรรณ กลาววา การเกดทศนคตเกยวกบสงใดสงหนงจะเกดไดหลายวธ เชน อาจจะเกดการเลยนแบบบคคลทเขาเคารพ หรอนยมชมชอบจากประสบการณซงนาความพอใจหรอความทกขใจมาให จากการสงเกตการกระทาของบคคลอนและดผลวาจะเกดอะไรขน จากการไดรบความรจากแหลงตาง ๆ จากเพอนในกลมอายเทากน จากการไดรบฟงความคดเหนของผอน จากประสบการณตาง ๆ เปนตน ในการทจะเปลยนแปลง ทศนคตหรอใหเกดทศนคตขนในบคคลหรอกลมทเราจะเขาถงนน จะตองอาศยระยะเวลาและกระบวนการหลายอยาง ซงแตละกระบวนการจะมผลตอการเปลยนแปลง และสรางใหเกด ทศนคตทแตกตางกน เชน การใหขอเทจจรงจะชวยสรางทศนคตใหกบบคคล ถาบคคลนนยงไมคอยเขาใจรายละเอยดเกยวกบสงนน ๆ การสอความหมายขาวสารชนดทใหขอคดเหนทงสองดาน คอดานบวกและดานลบ จะชวยใหเกดทศนคตทดกวาใหขอคดเหนดานเดยว ลกษณะของผสงขาวสารกมอทธพลอยางมากตอการเกดทศนคต การอภปรายกลมจะเปนอกวธหนงทจะชวยเปลยนทศนคตหรอสรางทศนคตใหมได42 โดยทวไปอาจจะกลาวไดวา ทศนคตเกดจากการเรยนร (learning) ซงขนตอนหรอกระบวนการเรยนนนแตกตางกนแลวแตชนดลกษณะของทศนคตและแลวแตบคคลและสงแวดลอม แหลงของทศนคต43 (Sources of Attitudes)

แหลงททาใหเกดทศนคตมมากมาย ในทนจะกลาวเฉพาะทสาคญ คอ ประสบการณเฉพาะอยาง การตดตอสอสารกบบคคลอน แบบอยาง และสถาบนตาง ๆ ในสงคม ดงน 1. ประสบการณเฉพาะอยาง (Specific Experiences) วธการหนงทเราเรยนรทศนคต คอ จากการมประสบการณเฉพาะอยางกบสงทเกยวของกบทศนคต เชน ถาเรามประสบการณทดในการตดตอกบบคคลหนง เรากจะรสกชอบบคคลนน ในทางตรงขามถาม

42ประภาเพญ สวรรณ, ทศนคต : การวดการเปลยนแปลงและพฤตกรรมอนามย

(กรงเทพ : สานกพมพไทยวฒนาพานช, 2536), 5. 43เรองเดยวกน, 91.

63

ประสบการณทไมด เชน ถกลงโทษจะโดยทางรางกายหรอจตใจกตาม กจะเกดภาวะคบของใจ (frustration) อยบอย ๆ ทาใหรสกไมชอบบคคลนนได 2. การตดตอสอสารกบบคคลอน (communication from others) ทศนคต หลายอยางของบคคลเกดจากผลของการไดตดตอสอสารกบบคคลอน โดยเฉพาะอยางยงจากการเรยนรอยางไมเปนทางการทเดกไดรบในครอบครว คาสอนหรอคาบอกเลาทเดกไดรบจากบคคลทเขายกยองนบถอจะมผลตอความเชอถอและทศนคตของเดกได เชนเดยวกนในสงแวดลอมของโรงเรยน ครจะเปนตวอยาง เปนบคคลทเดกยกยอง เคารพเชอฟง คาบอกเลาของครกจะมอทธพลตอความเชอและทศนคตของเดก การยอมรบความเชอ หรอการเกดทศนคตในวยเดกนสวนมากมกจะเกดโดยปราศจากเหตผล และเมอโตขน ความคดเหนอาจจะเปลยนไปบาง 3. สงทเปนแบบอยาง (models) ทศนคตบางอยางของเราถกสรางขนจากการเลยนแบบจากคนอน ขบวนการเกดทศนคตโดยวธนเกดไดโดยขนแรกคอจากเหตการณบางอยาง บคคลจะมองเหนวาคนอนมการปฏบตอยางไร ขนตอไปบคคลนนจะแปลความหมายของการปฏบตนนในรปของความเชอทศนคต ซงมาจากการปฏบตของเขา ถาบคคลนนใหความเคารพ นบถอ ยกยองบคคลทแสดงปฏกรยานนอยแลว บคคลนนจะยอมรบความรสกความเชอทเขาคดวาบคคลทแสดงปฏกรยานน ๆ ม 4. องคประกอบทเกยวของกบสถาบน (institutional factors) ทศนคตของ บคคลหลายอยางเกดขนเนองมาจากสถาบน เชน โรงเรยน สถานทประกอบพธทางศาสนา หนวยงานตาง ๆ ฯลฯ สถาบนเหลานจะเปนแหลงทมาและสงชวยสนบสนนใหเกดทศนคตบางอยางได องคประกอบของทศนคต ศรสมร พมสะอาด กลาววาทศนคต มองคประกอบพนฐาน 3 ประการ คอ

1. ความร ความเขาใจ ความคด (cognitive component) เปนการตอบสนองตอบคคลในลกษณะของการรบร อนสบเนองมาจากความคด ความเชอทมตอสงของหรอปรากฏการณตาง ๆ วนจฉยขอมลตาง ๆ ทไดรบ ทาใหทศนคตทแสดงออกมาในแนวความคดวาอะไรถก อะไรผด

64

2. ความรสก (affective component) เปนลกษณะทางอารมณของบคคลทคลอยตามความคด ความเชอ ถาบคคลมความคดในแงดตอสงใด กจะมความรสกทดตอสงนน ทศนคตจะแสดงออกในรปของความรก ความโกรธ ความชอบ ความพอใจ ความเกลยด หรอความไมพอใจ

3. พฤตกรรม (behavioral component) คอ ความพรอมทจะกระทาอนเปนผลเนองมาจากความคดและความรสก ซงออกมาในรปของการประพฤต ปฏบต โดยการยอมรบหรอปฏเสธ และเปนการกระทาทสามารถสงเกตเหนได44

จากองคประกอบของทศนคตทกลาวมาขางตนจะเหนวา องคประกอบทสาคญของทศนคตหรอเจตคตม 3 องคประกอบ คอความร ความเขาใจ ความรสก และองคประกอบดานพฤตกรรมการกระทา ทกองคประกอบจะมความสมพนธซงกนและกน องคประกอบดานความรความเขาใจจะเปนพนฐานของเจตคตทเกยวกบความรสกของบคคลซงแสดงออกมาในรปของความพอใจ ไมพอใจ ชอบ ไมชอบ สวนความรสกกจะมผลกระทบตอการแสดงออกของบคคลหรออาจกลาวไดวา ทศนคตเปนตวกาหนดการแสดงออกของพฤตกรรมนนเอง อทธพลของสงแวดลอมทมตอทศนคต

สชา จนทนเอม กลาววาอทธพลของสงแวดลอมทมตอทศนคต มดงตอไปน 1. บดามารดาเปนผทเดกไดคลกคลอยมากกวาคนอนเดกจงยอมมความเอนเอยง

ไปทางบดามารดาไมมากกนอย 2. วฒนธรรมภายในสงคมทมอาชพตางกน อยในชนชนสงคมตางกน หรอนบถอ

ศาสนาตางกน กยอมทาใหเดกมทศนคตตอสงตาง ๆ ตางกนไปดวย 3. การศกษา การเรยนในโรงเรยนยอมมสวนในการสรางทศนคตของเดก เพราะ

โรงเรยนเปนสถาบนทจดใหมการอบรมอยางมระบบแบบแผน งานของโรงเรยนจงมกจะมอทธพลตอเดกมากกวาสถาบนอนในสงคม

44ศรสมร พมสะอาด, “การสรางแบบสารวจนสย และทศนคตในการเรยนระดบ

มธยมศกษาตอนปลาย” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต ภาควชาวจยการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2522), 32.

65

4. สอมวลชนตาง ๆ เชน หนงสอพมพ วทย โทรทศน ภาพยนตร ยอมมอทธพลตอการปลกฝง การเปลยนแปลงทศนคตของเดกไดเชนกน45 สรปแลวทศนคตเปนความรสกทางบวกหรอลบของบคคลตอสงของหรอเหตการณตาง ๆ ทาใหพรอมทจะแสดงพฤตกรรมใหปรากฏ ทศนคตประกอบดวยองคประกอบทสาคญ 3 องคประกอบ คอ องคประกอบดานความร องคประกอบดานความรสก และองคประกอบดานการแสดงออก ทศนคตชวยลดความซบซอนของประสบการณ ชวยในการปรบตวใหครองชวตอยในโลกนไดอยางมความสข เพราะทศนคตจะเปนตวชวยในการคานงถงผลประโยชนของแตละบคคล ชวยปองกนรกษาศกดศร และสนองความอยากของบคคลทจะแสดงพฤตกรรมบางอยางใหประจกษ ทศนคตสามารถสรางขนและเปลยนแปลงได เนองจากทศนคตเปนสงทเกดจากการเรยนร การสรางทศนคตเกยวกบเรองหนง ๆ หรอการเปลยนทศนคตจะตองพจารณา ตงแตตนตอ หรอแหลงทมาของการชกจง คอผชกจง การสอสาร และตวผถกชกจง การ เขาใจถงลกษณะตาง ๆ ขององคประกอบทมอทธพลตอการชกจงใหเปลยนทศนคตน จะทาใหการชกจงเปนไปอยางมประสทธภาพ นอกจากการพจารณาถงการชกจงผอนใหเปลยนทศนคตอยางมประสทธภาพแลว บคคลยงตองคานงถงวธการทจะยดถอทศนคตเดมของตนไว เนองจากมทศนคตตอบางสงบางอยางทบคคลไมตองการใหมการเปลยนแปลงขณะนน การตอตานการถกชกจงสามารถกระทาไดโดยเราใหเกดลกษณะตอตานการชกจง การแสดงพฤตกรรมซงเปนการผกมดตนเอง ตลอดจนการฝกฝนเพอตอตานการเปลยนทศนคต โดยเฉพาะการฝกฝนเพอตอตานการเปลยนทศนคตนมกจะกระทาเมอทศนคตตอสงนน ๆ เปนทศนคตทมความสาคญอยางมากตอบคคลและสวนรวม ความสาเรจในการเรยนและเจตคตตอตนเองของบคคล พชน กรกวน กลาวถงนกเรยน นกศกษา และผเรยนทกคน ตางมความตองการความสาเรจในการเรยนทงสน เขากลาววาแรงจงใจภายในและแรงจงใจภายนอกตางมผลโดยตรงตอการสรางทศนคตตอตนเอง หากประสบผลสาเรจกจะทาใหมทศนคตทดตอตนเอง

45สชา จนทนเอม, จตวทยาการแนะแนว (กรงเทพฯ : อกษรบณฑต, 2527), 57.

66

มความเชอมนในตนเอง เกดความภมใจมความมมานะพยายามมากขน เปนคนมองโลกในแงด และในทานองกลบกน หากบคคลประสบแตความลมเหลว กยอมกอใหเกดทศนคตทไมด มแตความรสกผดหวง รสกวาตนเปนผแพ ไมมคณคา ขาดความมนใจในตนเอง กลายเปนคนขลาดทไมกลาจะเผชญตอปญหาใด หลบหลกสงคม46

ทฤษฎการเลอกอาชพและพฒนาการทางอาชพ

ทฤษฎการเลอกอาชพและพฒนาการทางอาชพ หมายถง ความพยายามใด ๆ ทจะชวยใหบคคลวางแผนอาชพ หรอเลอกอาชพไดอยางเหมาะสม ซงทฤษฎแตละทฤษฎจะพยายามอธบายใหเหนถงความหวง ความเชอ หรอสมมตฐานถงกระบวนการเลอกอาชพของบคคล โดยชใหเหนถงกระบวนการตดสนใจในการเลอกอาชพของบคคลวาไดพฒนามาจากอะไร มเหตปจจยอะไรบางทเปนตวประกอบสาคญตอการตดสนใจ แนวความเชอหรอทฤษฎทเกยวกบการเลอกอาชพ และการพฒนาการทางอาชพมหลายทฤษฎ ซงผวจยจะเลอกมากลาวเฉพาะทฤษฎทเกยวของกบงานวจยในครงนเทานน ทฤษฎพฒนาการทางอาชพของกนซเบรก (Ginzberg’s Theory of Vocational Development)

กนซเบรก (Ginzberg) กลาวถงหลกการพนฐานเกยวกบการเลอกอาชพของบคคลไวดงน

1. การเลอกอาชพเปนกระบวนการ (process) ทตอเนอง ไมใชการตดสนใจในครงใดครงหนงเพยงครงเดยว แตจะเปนการตดสนใจในระยะเวลาหลายป โดยมคานยม สภาพแวดลอมทเปนจรง คณลกษณะทางจตวทยา โอกาสในการศกษาและผลสมฤทธทางการศกษา เปนหลกในการพจารณา

46พชน กรกวน, จตวทยาสงคม (ปทมธาน : โรงพมพสถานสงเคราะหหญง

ปากเกรด, 2522), 67 – 68.

67

2. การเลอกอาชพเปนขนตอนทไมยอนกลบ (Irreversible) หมายถงการตดสนใจแตละครงในกระบวนการเลอกอาชพนนจะเกดขนตามอาย และพฒนาการของแตละบคคล ซงเมอพฒนาแลวจะไมยอนกลบไปมลกษณะเชนเดยวกบขนตน ๆ อก

3. การเลอกอาชพเปนการประนประนอม (compromise) ระหวางความปรารถนาของบคคลทจะเลอกอาชพใหสนองความตองการ ความสนใจ และเหมาะสมกบความสามารถของตนเองใหมากทสด กบการตระหนกถงสภาพความจรงและขอจากดตาง ๆ เชน ความตองการของตลาดแรงงาน47 เปนตน

ตอมา Ginzberg ไดทาการปรบปรงหลกการบางประการในทฤษฎพฒนาการทางอาชพ ดงน

1. กระบวนการเลอกอาชพและพฒนาการทางอาชพ เปนกระบวนการทดาเนนตอเนองไปตลอดชวต มใชจากดอยแตในชวงระยะเวลาตงแตวยรนตอนตนถงวยผใหญเทานน

2. ความคดเหนทวาการเลอกอาชพเปนขนตอนทไมยอนกลบนน ไมไดมการเนนตอไป ในปจจบนไดมการพจารณาในรปของเวลาและทรพยากรมากขน โดยกระบวนการเตรยมตวเลอกอาชพใชระยะเวลานานขน ดงจะเหนไดจากการทนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายประมาณ 80% ศกษาตอถงระดบปรญญาตร สงเหลานมไดเกยวของกบการตดสนใจดงทเคยเขาใจแตเดม Ginzberg กลาววา สงททาใหคนหนมสาวเผชญในชวงอายวยรน คอ การวางแผนการเพอใหมโอกาสเลอกไดมาก อยางนอยทสดกเพอใหแนใจวาเขามสทธในการเขามหาวทยาลยหรอไดงานทด โดยทบคคลไดรบการศกษาสงจะมโอกาสเลอกอาชพไดอยางกวางขวางขน

3. มการเปลยนแปลงแนวคดในเรองการเลอกอาชพทวาเปนกระบวนการทจบลงดวยการประนประนอม ระหวางความปรารถนาของบคคลและความเปนจรง ในปจจบนมความคดเหนทพอสรปไดวากระบวนการเลอกอาชพนนเปนการแสวงหาอาชพทเหมาะสมทสด โดยการเลอกอาชพทจะสนองความตองการทสาคญของตนมากทสดเมอมโอกาส

Ginzberg ยงไดแบงชวงการเลอกอาชพของบคคลออกเปน 3 ระยะ คอ

47E. Ginzberg, Counseling for Career Development (Boston : Houghton

Mifflin, 1974), 270.

68

1. ระยะเพอฝน (fantasy period) อยในชวงอายกอน 11 ป การเลอกอาชพในระยะนเดกจะคดเกยวกบอาชพในรปของความปรารถนาทจะเปนเมอเปนผใหญ โดยไดรบอทธพลจากภาพยนตร โทรทศน โดยไมคานงถงขอเทจจรงเกยวกบสภาพความเปนไปไดและความสามารถของตน

2. ระยะการพจารณาการเลอกอาชพโดยยงไมตกลงใจแนนอน (tentative period) อยในชวงอาย 11 – 18 ป บคคลตระหนกถงปญหาของการตดสนใจเลอกอาชพในอนาคต คานงถงความพงพอใจทจะไดรบในอนาคตมากกวาในปจจบน แตอยางไรกตามบคคลยงใชเพยงความสนใจ ความสามารถ และคานยมมาพจารณาในการเลอกอาชพ โดยไมคานงถงสภาพความเปนจรงอน ๆ มากนก ระยะนยงแบงเปนชวงสาคญ 4 ระยะ คอ 2.1 ระยะความสนใจ (interest stage) อยในชวงอาย 11 – 12 ป การเลอกอาชพจะอยในรปของความสนใจ ซงสวนมากจะมความสมพนธกบความปรารถนาในระยะเพอฝน อยางไรกตามบคคลเรมตระหนกในความสาคญของความสามารถอยบาง 2.2 ระยะความสามารถ (capacity stage) อยในชวงอาย 13 – 14 ป การเลอกอาชพในระยะนเดกจะคานงถงความสามารถโดยการประเมนจากความสามารถของตนเอง แตความรในเรองความสามารถของตนยงไมสมบรณนก การเลอกอาชพจงยงไมเปนการตดสนใจทแนนอน 2.3 ระยะคานยม (value stage) อยในชวงอาย 15 – 16 ป คานยมจะเรมเขามาสกระบวนการตดสนใจในการเลอกอาชพ โดยบคคลจะใหความสาคญเหนอกวาความสนใจและความสามารถของตนเอง 2.4 ระยะหวเลยวหวตอของการเลอกอาชพ (transition stage) อยในชวงอาย 17 – 18 ป ในระยะนบคคลเรมมองถงบทบาทของอาชพในอนาคต โดยคานงถงองคประกอบของความเปนจรงมากขน บคคลจะคานงถงความสนใจ ความสามารถ และคานยม สวนสภาพความเปนจรงอน ๆ ยงนามาพจารณานอยมาก การวางแผนสวนใหญยงไมมการตดสนใจทแนนอน แตบคคลตระหนกดวา การตดสนใจของตนในขณะนจะมผลตออนาคตของตน 3. ระยะพจารณาตามสภาพความเปนจรง (realistic period) อยในชวงอาย 18 – 22 ป หรอสงสด 24 ป บคคลจะยอมรบเอาความจรงในสงแวดลอมเขามามอทธพลตอการเลอกอาชพ โดยมการประนประนอมระหวางความปรารถนาของตนเองกบสภาพความเปนจรง ระยะนยงแบงออกเปนขนตอนตาง ๆ ดงน

69

3.1 ระยะของการสารวจ (exploration) เปนระยะทบคคลมการสารวจโอกาสในอาชพตาง ๆ เปนครงสดทาย มการตรวจสอบการเลอกอาชพตาง ๆ 3.2 ระยะการรวมตวของความคดในการทจะเลอกอาชพตาง ๆ (crystallization) อยในชวงอาย 19 – 21 ป บคคลจะยอมรบคณลกษณะของตนเอง มการคานงถงจดประสงคของอาชพทจะเลอกตอไป ซงถอวา เปนขนทบคคลตดสนใจเลอกโดยประนประนอมระหวางองคประกอบทสาคญ 3.3 ระยะตดสนใจเลอกประกอบอาชพทเฉพาะเจาะจง (specification) เปนขนวางแผนเกยวกบขอบขายของการเลอกอาชพอยางใดอยางหนง โดยมการฝกฝนหรอศกษาเปนพเศษ เพอหาความรและประสบการณ ถาปรากฏวาอาชพทเลอกแลวไมนามาซงความพอใจ กจะเขารบการฝกเฉพาะอาชพดานใดดานหนง เปนการหาความรใหมเฉพาะอาชพตอไป

พฒนาการทางอาชพตามทฤษฎของ Ginzberg น ใชอธบายไดกบพฒนาการทางอาชพของบคคลทกประเภท แตจะมรายละเอยดทอาจแตกตางกนไดตามลกษณะทางชวภาพ และสงแวดลอมของแตละบคคล ทฤษฎพฒนาการทางอาชพของซเปอร (Super’s Theory of Vocational Development)48

Super ไดศกษาการเลอกอาชพและไดสรปรวบรวมตงเปนทฤษฎการเลอกอาชพขนโดยใชชอวา “ทฤษฎการพฒนาอาชพ” Super ใชคาวา “การพฒนา” แทน “การเลอก” เพราะ “การพฒนา” กนความหมายกวางกวา ซงหมายถง ความชอบ การเลอก การพจารณาตดสนใจ และการเขาประกอบอาชพ หลกการทสาคญของทฤษฎพฒนาการทางอาชพ มดงน คอ

1. บคคลมความแตกตางในดานความสามารถ ความสนใจ และบคลกภาพ ดงนนการเลอกอาชพของบคคลจงควรตองคานงถงความแตกตางระหวางบคคลดวย

2. บคคลแตละคนมความสามารถเฉพาะตวทจะทาใหประสบความสาเรจในงานอยางใดอยางหนง ซงความสามารถเฉพาะตวของแตละคนยอมแตกตางกน

48Donald E. Super, The Psychology of Career (New York : Harper and Brothers, 1975), 362.

70

3. อาชพแตละอาชพจะมแบบฉบบของความสามารถเฉพาะของแตละอาชพ เชน อาชพหนงกตองการบคคลทมความสามารถ ความสนใจ และบคลกภาพทแตกตางไปจากอกอาชพหนง

4. การเลยนแบบและบทบาทของรปแบบ บคคลสวนมากจะเลยนแบบบดามารดา หรอบคคลอนในดานการประกอบอาชพ เดกวยรนจะสนใจอาชพโดยการเลยนแบบจากอาชพของผใหญ

5. ความตอเนองของการตดสนใจ การทบคคลจะตดสนใจเลอกอาชพอะไรนน จะตองจดใหเปนกระบวนการตอเนองกน ทงนเนองจากสถานการณ สงแวดลอมทบคคลอาศยอยหรอทางานอย รวมทงความนกคดเกยวกบตนเองยอมเปลยนแปลงไปตามกาลเวลาและประสบการณ ดงนนการเลอกและการตดสนใจกตองเปนกระบวนการทตอเนองกน

6. แบบฉบบของอาชพ ขนอยกบระดบสงคม เศรษฐกจ และโอกาส ไดแกระดบความสงตาของอาชพ ความถในการเปลยนงาน อาชพบางอยางทาใหเกดการเปลยนงานบอย แตอาชพบางอยางกไมตองเปลยนงานบอย

7. การพฒนาอาชพควรไดรบการแนะแนว การพฒนาตลอดทกชวงของชวต ควรไดรบการแนะแนวใหถกตอง เพอใหเกดการพฒนาอาชพอยางเหมาะสม โดยใหทาการลองฝกฝนบางตามโอกาสอนควร

8. การพฒนาอาชพเปนผลของการมปฏสมพนธระหวางบคคลกบสงแวดลอม ไดแก การอบรมเลยงดจากครอบครว การไดรบการศกษาจากโรงเรยนและสงคม ซงจะเปนสงชวยประเมนและแปลความหมายของขอมลเกยวกบอาชพเพอทาใหเกดความเขาใจตนเอง ซงนบวาเปนการสรางความนกคดเกยวกบตนเองดวย คอทาใหรจกตนเอง เชน รจกความ สนใจ ความถนด และความสามารถของตนเอง อนจะทาใหบคคลรจกประนประนอมระหวางความสามารถของตนเองกบโอกาสทจะเปนไปไดจรง

9. ความเปลยนแปลงของแบบฉบบอาชพ แบบฉบบอาชพขนอยกบระดบของสงคมและเศรษฐกจของบดามารดา สตปญญา ความสามารถ ความสนใจ ของบคคลซงไมคงท เชนเดยวกบการพฒนาการของบคคลตามชวงชวต

10. ความพอใจในงานขนอยกบความแตกตางระหวางบคคล ตาแหนงและบทบาทของบคคล บคคลจะพงพอใจในงาน ถางานนนสามารถเขากนไดกบวถชวต ความสามารถและการไดสวมบทบาทตามทบคคลนนตองการ ระดบความพอใจขนอยกบระดบของการพฒนาความนกคดเกยวกบตนเองของบคคล

71

11. งานคอวถทางของชวต การทบคคลจะพงพอใจในวถชวตของตนเองนนขนอยกบการทบคคลไดคนพบทางออกทไดแสดงความสามารถ ความสนใจ บคลกภาพและคานยมของบคคลนน ๆ และสามารถกระทาไดตามบทบาททบคคลนนเลอกแลว

จากทฤษฎพฒนาการทางอาชพของ Super แสดงวาการเลอกอาชพของบคคลมลกษณะเปนการพฒนาการ เดกในระดบมธยมศกษาไดจดใหอยในระยะการกอตวของความสนใจในอาชพ ซงยงไมสามารถคดหรอตดสนใจไดอยางรอบคอบ เพราะบคคลเดยวกนจะเขาใจเกยวกบวฒภาวะทางอาชพแตกตางกนตามขนพฒนาการของชวต

Super ไดเสนอขนในการพฒนาอาชพ (Vocational Life Stage) โดยศกษาจากแบบแผนอาชพ เปนระยะเวลานานถง 20 ป ดงน

1. ขนของการเจรญเตบโต อยในชวงอายแรกเกดจนถง 14 ป มการพฒนาความนกคดเกยวกบตนเอง โดยการถอตนตามแบบคนสาคญในครอบครว และโรงเรยน บคคลจะมความตองการและความเพอฝนมากในชวงแรกของระยะน ความสนใจและความสามารถจะมความสาคญมากขน ในระยะนยงแบงเปนขนตอนยอย ๆ ดงน คอ 1.1 ระยะการเพอฝน (fantasy substage) อยในชวงอาย 4 – 10 ป เดกจะคดถงเรองของอาชพตามความตองการ ความเพอฝนของตน

1.2 ระยะของความสนใจ (interest substage) อยในชวงอาย 11 – 12 ป ระยะนความสนใจจะเปนตวกาหนดเปาหมาย ระดบความตองการ และกจกรรมตาง ๆ เปนสวนใหญ

1.3 ระยะของความสามารถ (capacity substage) อยในชวงอาย 13 – 14 ป เดกจะใหความสาคญกบความสามารถมากขน จะพจารณาอาชพโดยคานงถงความสามารถมากขน มการคานงถงคณสมบตและการฝกทกษะทจาเปนของอาชพตาง ๆ

2. ขนของการสารวจ (exploration stage) อยในชวงอาย 15 – 24 ป เปนระยะของการสารวจตนเอง และสารวจอาชพในขณะทอยในระหวางการศกษา ในการทากจกรรมตาง ๆ หรอในขณะทางานพเศษ แบงเปนชวงทสาคญได 3 ระยะ คอ

2.1 ระยะของการพจารณาเลอกอาชพ โดยยงไมไดตดสนใจแนนอน (tentative substage) อยในชวงอาย 15 – 17 ป บคคลจะมการพจารณาเลอกอาชพจากความตองการ ความสนใจ ความสามารถ คานยม และโอกาสในการเลอกอาชพ มการ

72

ตดสนใจเลอกอาชพและทดลองปฏบตในความเพอฝน ในการรวมอภปรายในชนเรยน ในการทางาน และประสบการณอน ๆ

2.2 ระยะหวเลยวหวตอของการเลอกอาชพ (transition substage) อยในชวงอาย 18 – 21 เปนระยะทบคคลพจารณาการเลอกอาชพจากสภาพความเปนจรงมากขน ในขณะทเขาไปสโลกของงาน การฝกหดงาน หรออยในระหวางการศกษาเพอเตรยมตวในการประกอบอาชพ และเปนผลของความนกคดเกยวกบตนของบคคล

2.3 ระยะทดลองปฏบตงาน (trial substage ) อยในชวงอาย 22 – 24 ป เปนระยะทดเหมอนวาไดเลอกอาชพทเหมาะสมกบตนเองแลว มการเรมทางานในอาชพทไดเลอก

3. ขนของการประกอบอาชพทถาวร (establishment stage) อยในชวงอาย 24 - 44 ป บคคลจะเรมคนพบงานทตนเองพอใจ และเหมาะสมกบตน มความตงใจและความพยายามในการทางาน เพอยดเปนอาชพทถาวร โดยในระยะตน ๆ อาจมการทดลองงานและเปลยนงานอยบาง ถางานนนไมเหมาะสมหรอไมเปนทพอใจ แตสวนใหญถาเปนงานในระดบวชาชพแลวอาจไมมการทดลองงานหรอเปลยนงานเลยกได แบงเปนระยะยอย ๆ ได ดงน

3.1 ระยะทดลองปฏบตงาน (trial substage) อยในระยะชวงอาย 25 – 30 ป ในระยะนบางรายอาจมการเปลยนงานถางานนนไมเหมาะสม หรอไมเปนทพอใจ แตสาหรบบางรายอาจเปนการประกอบอาชพทถาวรโดยไมมการเปลยนงาน

3.2 ระยะทมการประกอบอาชพอยางถาวร (stabilization substage) อยในชวงอาย 31 – 44 ป บคคลจะมแบบแผนของอาชพทกระจางชดมากขน มการพฒนาสถานะทมนคงในโลกของงาน

3.3 ระยะของการคงไวซงความมนคงในอาชพ (maintanance substage) อยในชวงอาย 45 – 64 ป ระยะนบคคลจะคงไวซงความกาวหนาและความมนคงในอาชพ และสรางความกาวหนาในโลกงานของตน

4. ขนของความเสอมถอย (decline stage) อายประมาณ 65 ปเปนตนไป มความเสอมถอยทงในพลงทางรางกายและทางปญญา มการเปลยนแปลงในกจกรรมของงานและหยดในทสด มการพฒนาบทบาทในการทางานในรปแบบใหม โดยในระยะแรกอาจเปนการเลอกทจะทางานบางชนด และในระยะหลงอาจเปนการสงเกตการณอยางเดยว แบงเปนระยะยอย ๆ ดงน

73

4.1 ระยะลดการทางานลง (deceleration) อยในชวงอาย 65 – 70 ป บางทอาจอยในชวงปลดเกษยณ หรออาจเปนชวงหลงของการคงไวซงความมนคงในอาชพ เปนระยะทอาจมการเปลยนหนาทของการทางาน หรอลกษณะของงานเพอใหเหมาะสมกบความสามารถในขณะนน มบคคลจานวนมากทหยดทางานเตมเวลา และหนมาทางานในลกษณะครงเวลา หรอการทางานในบางเวลาแทน

4.2 ระยะทเลกประกอบอาชพโดยสนเชง (retirement) อยในชวงอายตงแต 71 ปเปนตนไป บคคลจะใชชวตในบนปลายดวยการพกผอน และอาจหยดประกอบอาชพโดยสนเชงในระยะเวลาทแตกตางกนไป

จากทฤษฎการเลอกอาชพและทฤษฎพฒนาการทางอาชพทไดกลาวไปแลวนน

สามารถสรปไดวา 1. การกอตวของความสนใจในอาชพ (crystallization) อยในชวงอาย 14 – 18 ป

บคคลจะคานงถงอาชพทเหมาะสมกบตนเอง มการพฒนาการทางดานอาชพและความนกคดเกยวกบตนเอง ซงสงเหลานจะกอใหเกดการตดสนใจเลอกอาชพ แตเปนการตดสนใจทไมแนนอน มการวางแผนการศกษาเพอการประกอบอาชพ ในดานทศนคตพบวาบคคลจะตระหนกถงความตองการของตน และปจจยทเกยวของกบอาชพนน ๆ ความแตกตางระหวางความ สนใจและคานยมของตน ตระหนกถงความสมพนธระหวางปจจบนและอนาคต มขอสนเทศทเกยวของกบอาชพทพงพอใจ และมการวางแผนเกยวกบอาชพทพงพอใจ มการกาหนดอาชพทตนสนใจโดยทว ๆ ไป

2. การพฒนาความสนใจในอาชพทเฉพาะเจาะจง (specification) อยในชวงอาย 18 – 19 ป บคคลจะมความสนใจในอาชพทเจาะจงมากขน มการพจารณาเลอกอาชพจากสภาพความเปนจรง โดยคานงถงความตองการ ความสามารถ คานยม และโอกาสในการประกอบอาชพ ตลอดจนมขอสนเทศเกยวกบอาชพทตนสนใจ ในดานทศนคตของบคคลพบวาจะมความคลายกบระยะการกอตวของความสนใจในอาชพ แตจะแตกตางกนในดานการกาหนดความพงพอใจในอาชพ คอ จะมลกษณะเจาะจงเฉพาะอาชพมากขน

3. การพฒนาความสนใจในอาชพอยางมนคงขน (implementation) อยในชวงอาย 21 – 24 ป บคคลไดรบการฝกฝนในอาชพและเขาสโลกของงาน มการวางแผนในการทจะเขาสอาชพทตนพงพอใจ และประสบความสาเรจตามแผนทไดวางไว

74

4. การประกอบอาชพทถาวร (stabilization) อยในชวงอาย 25 – 35 ป บคคลจะมอาชพทถาวร มการใชความสามารถในการประกอบอาชพทตนไดตดสนใจเลอกแลว และอาจมการเปลยนแปลงตาแหนงหนาทการงานไดในระยะน

5. การสรางความกาวหนาและความมเกยรตในอาชพ (consolidation) อยในชวงอาย 35 ปขนไป บคคลจะมความมนคงในตนเอง มทกษะในอาชพ เปนผอาวโสในระบบงานนน อนจะนาไปสความรสกปลอดภย และความมนใจตอตาแหนงงานในระยะเวลาตอมา49 งานวจยทเกยวของ

จากการศกษาคนควางานวจยทเกยวกบพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปยงมไดมผใดไดทาการวจยไวโดยตรง สวนการวจยเกยวกบทศนะในการประกอบอาชพไดมผวจยไวบาง ทงในประเทศและตางประเทศ แตสวนมากจะเปนการวจยในสวนทเกยวกบอาชพอสระ ดงจะกลาวตอไป

กธการ ตรสกล ไดศกษาผลของการเขารวมกจกรรมกลมทมตอทศนคตตอวชาชพนาฏศลปของนกเรยนนาฏศลปชนกลางปท 3 วทยาลยนาฏศลปกาฬสนธ ปการศกษา 2536 จานวน 2 กลม กลมละ 12 คน โดยวธการสมอยางงาย ในการทดลองผวจยใชโปรแกรมการเขารวมกจกรรมกลม โปรแกรมการใหขอสนเทศ และแบบสอบถามทศนคตตอวชาชพนาฏศลป ผลการวจยปรากฏวากจกรรมกลมสามารถเปลยนแปลงทศนคตตอวชาชพนาฏศลปของนกเรยนใหดขนกวาเดม การใหขอสนเทศกมผลทาใหนกเรยนมทศนคตตอวชาชพนาฏศลปสงขน นอกจากนนกเรยนกลมทดลองทไดเขารวมกจกรรมกลมจะมทศนคตตอวชา ชพนาฏศลปสงกวานกเรยนนาฏศลปกลมควบคมทไดรบเฉพาะขอสนเทศเพยงอยางเดยว50

49มารศร ประสพศร, “การวเคราะหการวางแผนเขาสอาชพของนสตนกศกษา สาขาสงคมศาสตร” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาสงคมศาสตร บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2534), 11 – 19.

50กธการ ตรสกล, “ผลของการเขารวมกจกรรมกลมทมตอทศนคตตอวชาชพนาฏศลปของนกเรยนนาฏศลปชนกลางปท 3 วทยาลยนาฏศลปกาฬสนธ” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ, 2536), 60 – 62.

75

ทพยมาศย พมลศกด ไดทดลองใชชดการแนะแนวอาชพทมตอการตดสนใจเลอกอาชพของนกเรยนนาฏศลปชนตนปท 2 วทยาลยนาฏศลปกรงเทพมหานคร จานวน 30 คน โดยแบงเปนกลมทดลองและกลมควบคมกลมละ 15 คน กลมทดลองไดรบการสอนโดยใชชดการแนะแนวอาชพ สวนกลมควบคมไดรบการสอนแบบปกต ผลการทดลองสรปวา นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชชดการแนะแนวอาชพมการตดสนใจเลอกอาชพสงกวานกเรยนกลมควบคมทไดรบการสอนแบบปกต51

เพทาย เจรญคณววฏ ไดทาการศกษาวจยผลของการใชชดการแนะแนวอาชพทมตอความสนใจในวชาชพนาฏศลป-ดนตรไทยของนกเรยนนาฏศลปชนตนปท 2 วทยาลย นาฏศลปอางทอง ผลการวจยปรากฏวา นกเรยนทไดรบการสอนดวยชดการแนะแนวอาชพมคะแนนความสนใจในวชาชพนาฏศลปสงขนกวาเดม52

ยพน องคานนท ไดศกษาทศนคตของนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ทมตอการประกอบอาชพอสระ ผลการวจยสรปวา อาชพอสระเปนอาชพทบางคนประกอบอาชพแลวประสบความสาเรจ บางคนกไมประสบความสาเรจ ขนอยกบความตงใจ อดทน ขยน เฉลยวฉลาด มความคดรเรม มความเชอมนในตนเอง มไหวพรบ และรจกหาโอกาสหรอชองทางในการประกอบกจการใหกาวหนาไดมากนอยเพยงใด ผประกอบการทรจกหาตลาด เลอกทาเลทเหมาะสม การจดสถานทและรจกแหลงเงนทน ตลอดจนแนวโนมความตองการของสนคา ยอมทาใหผประกอบการนน ๆ สามารถมองเหนรายได และผลกาไร

51ทพยมาศย พมลศกด, “ผลการใชชดการแนะแนวอาชพทมตอการตดสนใจเลอก

อาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ชนตนปท 3 กรงเทพมหานคร” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการแนะแนว มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2530), 52. 52เพทาย เจรญคณววฏ, “ผลของการใชชดการแนะแนวอาชพทมตอความสนใจในวชาชพนาฏศลป – ดนตรไทยของนกเรยนนาฏศลปชนตนปท 2 วทยาลยนาฏศลปอางทอง จงหวดอางทอง” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการแนะแนว มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2535), 78.

76

ทสามารถทากจการคาเจรญเตบโตขนไดในอนาคต อนเปนความสาเรจในธรกจการประกอบอาชพทผประกอบการทกคนตองการ53

สรป

การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของน มสาระสาคญทเกยวกบพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลย นาฏศลป ไดแก หลกสตรนาฏศลปชนกลาง ทมจดมงหมาย หลกการ และแนวทางในการดาเนนการ เพอใหผเรยนไดเลอกเรยนตามความถนดและความสนใจ โดยจดการเรยนการสอนแบบผสมผสานการใหความรควบคกบการฝกปฏบตจรงเพอใหเกดทกษะ กระบวนการเรยนร การคดอยางมเหตผล สนองความตองการของทองถน และสงเสรมการพฒนาอาชพ ทาใหผเรยนเกดการพฒนาตามลาดบขนของพฤตกรรมดานจตพสย 5 ขน ตามทฤษฎพฒนาพฤตกรรมดานจตพสยของคราธเวล บลม และมาไซ (Krathwahl, Bloom and Masai) คอ 1) การรบร (receiving attending) 2) การตอบสนอง (responding) 3) การเหนคณคา (valuing) 4) การปรบระบบ (organization) 5) การเกดกจนสย (characterization by a value of value complex) ประสบการณและกระบวนการเรยนรเหลานยอมสงผลตอทศนคต ซงมองคประกอบพนฐาน 3 ประการ คอ ความรความเขาใจ (cognitive component) ความรสก (affective component) พฤตกรรม (behavioral component) ซงทกองคประกอบจะมความสมพนธกน ดงทฤษฎพฒนาการทางอาชพของซเปอร (Super's Theory of Vocational Development) ทกลาวถงลาดบขน ในการพฒนาอาชพ (Vocational Life Stage) โดยเรมตงแตขนการเจรญเตบโต (แรกเกดถงอาย 14 ป) ขนการสารวจ (อาย 15 - 24 ป) ขนการประกอบอาชพทถาวร (อาย 24 - 64 ป) ขนของความเสอมถอย (อาย 65 ปขนไป) ในชวงอาย 15 - 17 ปเปนระยะของการพจารณาเลอกอาชพ โดยยงไมตดสนใจแนนอน บคคลจะพจารณาเลอกอาชพจากความตองการ ความสนใจ ความสามารถ คานยม และโอกาสในการเลอกอาชพ นอกจากน ผวจยยงไดศกษาจากงาน วจยทเกยวของกบพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป แตยงไมมผใดไดทาการวจย

53ยพน องคานนท, “ทศนคตของนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ทมตอการประกอบอาชพอสระ” (ปรญญานพนธมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการแนะแนว มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2533), บทคดยอ.

77

ไวโดยตรง สวนงานวจยทเกยวกบทศนะในการประกอบอาชพนน ไดมผทาการวจยไวบางทงในประเทศและตางประเทศ แตสวนมากจะเปนการวจยเกยวกบทศนะในการประกอบอาชพอสระ ซงพอจะสรปไดวา การแนะแนว การเขารวมกจกรรม การใหขอสนเทศ ความสามารถ คานยม และโอกาสในการเลอกอาชพ สงผลตอทศนะในการประกอบอาชพ ผวจยเหนความสาคญดงกลาวจงทาการศกษาพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สงกดกรมศลปากร เพอประโยชนในการปรบปรงหลกสตร จดการเรยนการสอนและกจกรรมใหนกเรยนเกดทศนคตทดตอวชาชพ

78

บทท 3

การดาเนนการวจย การวจยเรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปและดนตรกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร” เปนการวจยเชงสารวจ (survey research) โดยใชนกเรยนวทยาลยนาฏศลป หลกสตรนาฏศลปชนกลาง ทวประเทศ เปนหนวยวเคราะห (unit of analysis) ซงผวจยไดกาหนดแนวทางดาเนนการวจยตามลาดบขนตอนดงนคอ 1) ขนตอนการดาเนนการวจย 2) ระเบยบวธการวจย 3) ตวแปรทนามาศกษา 4) เครองมอทใชในการวจย 5) การสรางเครองมอ 6) การเกบรวบรวมขอมล 7) การวเคราะหขอมล และสถตทใชในการวจย 8) การนาเสนอขอมล ขนตอนการดาเนนการวจย

เพอใหการดาเนนการวจยครงนบรรลวตถประสงค และมประสทธภาพ ผวจยจงไดดาเนนการแบงขนตอนการวจยออกเปน 3 ขนตอน ดงน ขนตอนท 1 การจดเตรยมโครงการวจย โดยการศกษาคนควาขอมลตาง ๆ จากหลกสตรนาฏศลปชนกลาง การจดการเรยนการสอน เอกสาร ตารา ทฤษฎ สถต รายงานการวจย และวรรณกรรมทเกยวของ เพอเสนอโครงรางวทยานพนธตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากรตอไป ขนตอนท 2 การดาเนนการวจย เปนขนตอนการสรางเครองมอ การเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง แลวนามาตรวจสอบความถกตอง และปรบปรงแกไขขอบกพรองตาง ๆ ทาการเพอทาการวเคราะหขอมลทางสถต และแปลผลการวเคราะหขอมล ขนตอนท 3 การรายงานผลการวจย เปนการจดทารางรายงานการวจย เพอนาเสนอคณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธและปรบปรงแกไขใหถกตองตามหลกวชาและขอเสนอแนะจากคณะกรรมการ พรอมทงจดทารายงานการวจยฉบบสมบรณ เสนอตอบณฑตวทยาลย เพอขออนมตเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

79

ระเบยบวธการวจย เพอใหสอดคลองตามวตถประสงคของการวจย ผวจยจงไดกาหนดระเบยบวธวจยซงประกอบดวย แบบแผนการวจย ประชากร กลมตวอยาง และขนาดของกลมตวอยาง ตวแปรทศกษา เครองมอและการสรางเครองมอ การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และสถตทใชในการวจย ดงรายละเอยดตอไปน แผนแบบการวจย (research design) การวจยครงนเปนการวจยเชงสารวจ (survey research) ทมแบบแผนการวจยแบบกลมเดยว ตรวจสอบสภาวะการณ และไมมการทดลอง (the one-shot, non-experimental case study) ซงเขยนเปนแผนผง (diagram) ไดดงน

R หมายถง ตวอยางทไดจากการสม X หมายถง ตวแปรทศกษา O หมายถง ขอมลทไดจากการศกษา ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร (population)

ประชากรในการวจยครงน ใชนกเรยนหลกสตรนาฏศลปชนกลาง สาขาวชานาฏศลปไทย จากวทยาลยนาฏศลป 12 แหงทวประเทศ ในปการศกษา 2544 จานวนรวมทงสน 739 คน เปนหนวยวเคราะห (unit of analysis)

O R X

80

กลมตวอยาง (sample)

การกาหนดขนาดตวอยางทใชในการศกษา ไดใชเกณฑตามตารางของเครซและมอรแกน (Krejcie and Morgan) ไดตวอยางจากวทยาลยนาฏศลปแตละภาครวม 250 คน แลวใชวธสมแบบแบงชนตามสดสวน (stratified random sampling ) ดงน

1. จดนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ระดบชนกลางปท 3 สาขานาฏศลปไทย จากวทยาลยนาฏศลป 12 แหงในแตละภาค

2. สมอยางงาย (simple random sampling) ตามสดสวนจานวนนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ในแตละภาค ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 3 ตารางท 3 แสดงจานวนประชากร และกลมตวอยางทใชในการวจย

ชนกลางปท 3 สาขานาฏศลปไทย

ภาค

สถาบนนาฏดรยางคศลป กลมประชากร กลมตวอยาง กรงเทพฯ วทยาลยนาฏศลป 184 184 62

วทยาลยนาฏศลปอางทอง 48 วทยาลยนาฏศลปลพบร 31 วทยาลยนาฏศลปสพรรณบร 61

ภาคกลาง

วทยาลยนาฏศลปจนทบร 26

166

56

วทยาลยนาฎศลปเชยงใหม 69

ภาคเหนอ วทยาลยนาฏศลปสโขทย 35

104

35

วทยาลยนาฏศลปนครศรธรรมราช 66

ภาคใต วทยาลยนาฏศลปพทลง 61

127

43

วทยาลยนาฏศลปรอยเอด 57 วทยาลยนาฏศลปกาฬสนธ 67

ภาคอสาน

วทยาลยนาฏศลปนครราชสมา 34

158

54

รวม 739 739 250 ทมา : กรมศลปากร, สถาบนนาฏดรยางคศลป, งานแผนและงบประมาณ, “สถตการศกษา ประจาปการศกษา 2545,” 2545.

81

ตวแปรทนามาศกษา

ตวแปร ทใชในการศกษาวจยครงน ประกอบดวยตวแปรพนฐาน ตวแปรตน และตวแปรตาม ดงรายละเอยดตอไปน 1. ตวแปรพนฐาน เปนตวแปรทเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถามไดแก เพศ อาย และสถานศกษา 2. ตวแปรตน ( X ) ไดแก พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป ไดแก 2.1 การรบร ( X1 ) เปนการตระหนกถงสงเรา แสดงความเอาใจใส ตงใจหรอปรารถนาจะรบร และจาแนกความแตกตางได 2.2 การตอบสนอง ( X2 ) เปนขนของความสนใจทผเรยนแสดงความตองการ และความพรอมในการทากจกรรมดานนาฎศลปไทย โดยปราศจากการบงคบ เมอไดกระทาตามตองการกจะเกดความพงพอใจ 2.3 การเหนคณคา ( X3 ) เปนลกษณะทแตละคนเกดการยอมรบและสรางสมมานานจนเกดเปนความเชอ และสามารถขยายผลความเชอในคณคานน ๆ ใหผอนคลอยตามได เชน รวมรณรงคอนรกษนาฏศลปไทย หาความรเพมเตมอยเสมอ รวมอภปรายหรอวพากษวจารณ

2.4 การปรบระบบ ( X4 ) คอการทผเรยนมการพฒนาคณคาหลายอยางในตวเอง แลวจดใหเปนระบบ และกาหนดวาคณคาใดควรจะยดถอ เชน การเขารวมกจกรรมทกครงเมอมโอกาส สามารถแสดงนาฏศลปไทยใหผอนประทบใจและเหนคณคา

2.5 การเกดกจนสย ( X5 ) เปนการพฒนาขนสงสด สามารถรวบรวมหรอสรปคณคา มลกษณะสวนตวทเปนเอกลกษณของตนเอง มความพรอมทจะแสดงออก เปนการสรางลกษณะนสยทเปนเอกลกษณตามระเบยบแบบแผน 3. ตวแปรตาม ( Y ) ไดแก ทศนะในการประกอบอาชพ เปนขนตอนของการสารวจตนเอง และสารวจอาชพของนกเรยนในขณะทกาลงศกษาอย มการทากจกรรมตาง ๆ หรอทางานพเศษ ไดแก 3.1 ความตองการ ( Y1 ) เปนการเลอกอาชพทไมคานงถงความเหมาะสมกบตนเอง มกเลอกอาชพตามผอน โดยคดวาจะมรายไดสง เปนการตดสนใจทยงไมแนนอน เปนความเพอฝน 3.2 ความสนใจ ( Y2 ) มการพฒนาเลอกอาชพโดยมการวางแผนลวงหนา โดยศกษาหาความรเพมเตม มขอสนเทศทเกยวของกบอาชพทตนพงพอใจ

82

3.3 ความสามารถ ( Y3 ) การพจารณาเลอกอาชพโดยคานงถงศกยภาพ ความร และความสามารถของตนเอง 3.4 คานยม ( Y4 ) เปนการเลอกอาชพทคดวามเกยรตและไดรบการยกยองตามกระแสแหงความนยมในสงคม โดยไมคานงถงความพรอม หรอความสามารถ 3.5 โอกาสในการเลอกอาชพ ( Y5 ) เปนการเลอกอาชพทคดวาไดรบการสนบสนนจากรฐบาล รายไดด ไมขดกบวฒนธรรมและประเพณของทองถน และเปนอาชพทเปนทตองการของตลาดแรงงาน เครองมอทใชในการวจย

เครองมอในการวจย เปนแบบสอบถามทผวจยสรางขน แบงออกเปน 4 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม โดยถามเกยวกบ เพศ อาย และสถานศกษาทกาลงศกษาอย มลกษณะเปนแบบสอบถามชนดเลอกตอบตามสภาพความเปนจรง โดยมตวเลอกกาหนดไวให ( forced choice ) ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนในการ ศกษานาฏศลป โดยผวจยประยกตมาจากแบบสอบถามของพรลกษณ สวางศร1 ทไดนาการจาแนกพฤตกรรมดานจตพสย (effective domain) ของบลม (Bloom) มาเปนแนวทาง ตอนท 3 เปนแบบสอบถามเกยวกบทศนะในการประกอบอาชพ โดยผวจยไดประยกตมาจากทฤษฎพฒนาการทางอาชพของซเปอร (Super’s Theory of Vocational Development) ตอนท 4 เปนแบบสอบถามเกยวกบความคดเหนและขอเสนอแนะอน ๆ เกยวกบการเรยนการสอนนาฏศลป และการประกอบอาชพ

1พรลกษณ สวางศร, “ผลกระทบทเกดขนในการนามาตรฐานระบบการจดการสงแวดลอม : ISO 14001 มาใชในโรงเรยนประถมศกษา โครงการนารอง สงกดสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2543), 153 -155.

83

แบบสอบถามในตอนท 2 ทเกยวกบพฤตกรรมดานจตพสย และตอนท 3 ทเกยวกบทศนะในการประกอบอาชพนน มลกษณะเปนแบบจดอนดบประมาณคา 5 ระดบ ของ ไลเครท (Likert’s rating scale) ซงมความหมายดงน นาหนก 5 หมายถง มการปฏบตหรอมความคดเหนทเหนดวย มากทสด นาหนก 4 หมายถง มการปฏบตหรอมความคดเหนทเหนดวย มาก นาหนก 3 หมายถง มการปฏบตหรอมความคดเหนทเหนดวย ปานกลาง นาหนก 2 หมายถง มการปฏบตหรอมความคดเหนทเหนดวย นอย นาหนก 1 หมายถง มการปฏบตหรอมความคดเหนทเหนดวย นอยทสด

การสรางและพฒนาเครองมอ

ผวจยไดดาเนนการสรางเครองมอ เปนแบบสอบถาม โดยมขนตอนดงน 1. ศกษาวรรณกรรม และงานวจยทเกยวของ แลวนาผลการศกษามาบรณาการ

ประยกตสรางแบบสอบถามภายใตคาปรกษาและการแนะนาของอาจารยผควบคมวทยานพนธและผทรงคณวฒ

2. นาแบบสอบถามทสรางขนเสนอตอคณะกรรมการทปรกษาวทยานพนธและ ดาเนนการปรบปรง แกไขตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษาวทยานพนธและคณะกรรมการ 3. นาแบบสอบถามทแกไขตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษาวทยานพนธและคณะกรรมใหผเชยวชาญ 5 ทานพจารณา เพอตรวจสอบความตรงของเนอหาทนามาสรางขอคาถาม

4. นาแบบสอบถามทปรบปรงแกไขแลว ไปทดลองใช (try out) กบนกเรยนวทยาลยนาฏศลป (กรงเทพฯ) ซงไมอยในกลมตวอยางทจะทาการวจย รวม 30 คน

5. นาแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาคานวณหาคาความเชอมน (reliability) ตามวธการของ Cronbach2 โดยใชสมประสทธแอลฟา (∝ - coefficient) ไดคาความเชอมนเทากบ 0.8829 (ตอนท 2 ไดคาความเชอมนเทากบ .8671 และตอนท 3 ไดคาความเชอมนเทากบ .8316)

2Lww J. Cronbach, Essentials of Phychological Testing, 3 rd ed.

(New York : Harpers & Row Publisher, 1974), 161.

84

การเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงน ผวจยไดดาเนนการตามขนตอนดงน 1. นาหนงสอแนะนาตวจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร เพอขอ

ความรวมมอในการเกบขอมลจากนกเรยนระดบชนกลางปท 3 วทยาลยนาฏศลปในสวนกลาง และสวนภมภาค ทวประเทศรวม 12 แหง เพอขอความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถาม

2. การเกบขอมล ผวจยมไดเดนทางไปเกบขอมลดวยตวเองเนองจากวทยาลยนาฏศลปแตละแหงอยหางไกล การเดนทางไมสะดวก จงใชวธสงทางไปรษณยไปยงวทยาลยนาฏศลปในสวนภมภาค การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล ผวจยกาหนดวธการวเคราะหโดยใชนกเรยนเปนหนวยในการวเคราะห (unit of analysis) มรายละเอยดดงน

1. ตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถาม แลวนามาวเคราะห 2. ดาเนนการวเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS / PC (Statistical

Package for the Social Science ) ของภาควชาสถต คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลย ศลปากร 3. วเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถามโดยใชคารอยละ วเคราะหระดบพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปและทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ใชคาเฉลย ( x ) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) การแปลความหมายของระดบคะแนนทได ผวจยใชแนวคดของเบสท (Best)3 มาวเคราะห ดงน คาเฉลย 4.50 ถง 5.00 หมายถง มพฤตกรรมหรอทศนะอยในระดบ มากทสด คาเฉลย 3.50 ถง 4.49 หมายถง มพฤตกรรมหรอทศนะอยในระดบ มาก คาเฉลย 2.50 ถง 3.49 หมายถง มพฤตกรรมหรอทศนะอยในระดบ ปานกลาง คาเฉลย 1.50 ถง 2.49 หมายถง มพฤตกรรมหรอทศนะอยในระดบ นอย คาเฉลย 1.00 ถง 1.49 หมายถง มพฤตกรรมหรอทศนะอยในระดบ นอยทสด

3John W. Best, Research in Education (New Jersey : Prentice – Hall Inc.,

1970), 190.

85

4. การวเคราะหความสมพนธระหวางพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษา นาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ใชสถตการหาคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s product moment correlation coefficient) ทคานวณได (คา r) มาแปลผลในรปของความสมพนธ คอถาคาสมประสทธ สหสมพนธมคาเปน 0 แสดงวาตวแปรทงสองไมมความสมพนธกน ถาไมเปน 0 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธกน โดยทศทางของความสมพนธพจารณาจากเครองหมายของคาสมประสทธ สหสมพนธทคานวณได กลาวคอถาคาสมประสทธสหสมพนธเปนบวก (+) แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธกนในลกษณะทคลอยตามกน ถาเปนไปในทางลบ (-) แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธกนในทางตรงกนขามหรอผกผน ในการพจารณาระดบความสมพนธ พจารณาจากคาสหสมพนธทคานวณได โดยใชเกณฑ 4 ดงน คาสหสมพนธ 0.30 หรอ ตากวา แสดงวา ตวแปรทงสองมความสมพนธกนนอย คาสหสมพนธ 0.31 ถง 0.70 แสดงวา ตวแปรทงสองมความสมพนธกนปานกลาง คาสหสมพนธ 0.71 ขนไป แสดงวา ตวแปรทงสองมความสมพนธกนมาก

ทงนในการนาเสนอผลการวเคราะหขอมล ผวจยไดกาหนดในรปของตารางและแผนภมประกอบคาบรรยาย สถตทใชในการวจย

1. วเคราะหสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถามใชคารอยละ ( % ) 2. การวเคราะหขอมลทเกยวกบพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป

และทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ใชคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ( S.D. )

3. การวเคราะหขอมลทเกยวกบความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป และทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ใชการทดสอบคาเอฟ (F-test) และการวเคราะหรายคของเชฟเฟ (Scheffe)

4ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ, เทคนคการวจยทางการศกษา, พมพครงท 4

(กรงเทพฯ : สวรยาสาสน, 2538), 84 - 85.

86

4. การวเคราะหขอมลความสมพนธระหวางพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ใชสถตการหาคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s product moment correlation coefficient) 5. การวเคราะหขอมลตอนท 4 เปนการวเคราะหโดยสรปจากการแสดงความ คดเหน และขอเสนอแนะ ทผตอบแบบสอบถามเขยนเพมเตม เปนการวเคราะหเนอหา (content analysis)

สรป

การวจยครงนจดทาขนเพอศกษาพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป กบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร เพอนาขอเทจจรงทไดจากการวจยไปเปนพนฐานในการแกไข ปรบปรง สงเสรม และพฒนาการเรยนการสอน รวมทงการจดกจกรรมดานนาฏศลปทยดนกเรยนเปนสาคญ เพอใหสนองตอบความตองการของนกเรยน ทงสงเสรมใหนกเรยนไดมทกษะพสยเพยงพอเแกการประกอบอาชพทมนคงตอไป โดยการเปรยบเทยบพฤตกรรมดานจตพสยและทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยน ระดบนาฏศลปชนกลางปท 3 จากวทยาลยนาฏศลปสวนกลางและสวนภมภาครวม 12 แหง ทงนผวจยไดนาลาดบขนการจาแนกพฤตกรรมดานจตพสยตามแนวคดของแครธโวล บลม และมาไซ (Krathwahl, Bloom and Masai) มาเปนแนวคดของการวจยทเกยวกบ พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป และไดนาทฤษฎการพฒนาอาชพของ Super (Super’s Theory of Vocational Development) มาเปนแนวคดการวจยเกยวกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปทวประเทศ กลมตวอยางทตอบแบบสอบถามมจานวนทงสน 250 คน วเคราะหขอมลโดยใชคารอยละ (%) คาเฉลย ( x ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) การทดสอบคาเอฟ (F – test) การวเคราะหรายคของเชฟเฟ (Scheffe) การวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s product moment correlation coefficient) และการวเคราะหเนอหา (content analysis)

บทท 4

การวเคราะหขอมล

เพอใหเปนไปตามวตถประสงคของการวจย และการนาเสนอผลการวเคราะห ขอมลในการวจยเรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร” ผวจยไดนาขอมลทไดจากการสงแบบสอบถามไปยงวทยาลยนาฏศลปทเปนกลมตวอยาง ทง 4 ภาค จานวน 12 แหง ผตอบแบบสอบถามไดแกนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สาขานาฏศลปไทย สงกดกรมศลปากร รวมทงสน 250 ฉบบ และไดแบบสอบถามคนมาทงหมด 250 ฉบบ คดเปนรอยละ 100 ในการนาเสนอผลการวเคราะหขอมล แบงออกเปน 7 ตอนไดแก

ตอนท 1 การวเคราะหสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 การวเคราะหระดบพฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป

ทงในภาพรวม และแยกตามภมภาค ตอนท 3 การวเคราะหความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยน

วทยาลยนาฏศลป เมอแยกตามภมภาค ตอนท 4 การวเคราะหระดบของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ทงในภาพรวม และแยกตามภมภาค ตอนท 5 การวเคราะหความแตกตางดานทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป เมอแยกตามภมภาค ตอนท 6 การวเคราะหความสมพนธของพฤตกรรมดานจตพสยและทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตอนท 7 การวเคราะหความคดเหนและขอเสนอแนะทเกยวกบการเรยนการสอนนาฏศลป และการประกอบอาชพ

88 ตอนท 1 สถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม

การวเคราะหสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถามซงไดแกนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ระดบชนกลางปท 3 สาขานาฏศลปไทย สงกดกรมศลปากร จานวน 12 แหง รวม 250 คน โดยแยกเปน 5 กลม คอ วทยาลยนาฏศลปกรงเทพฯ วทยาลยนาฏศลปในภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต และภาคอสาน ซงวเคราะหดวยการหาคาความถและคารอยละ เมอจาแนกตามเพศ อาย สถานศกษา คาใชจายสวนตว การหารายไดพเศษ และการเลอกประกอบอาชพเมอจบการศกษา ปรากฏผลดงรายละเอยดตามตารางท 4 หนา 90 จากตารางท 4 พบวา ผตอบแบบสอบถามในการวจยครงนสวนใหญเปนเพศหญงถงรอยละ 85.2 เปนเพศชายเพยงรอยละ 14.8 และสวนใหญจะมอาย 18 ปขนไป คดเปนรอยละ 66.4 กลมทอายนอยทสดคอ 16 ป ซงมเพยงรอยละ 2 นกเรยนสวนมากศกษาอยทวทยาลยนาฏศลปกรงเทพฯ คดเปนรอยละ 24.8 รองลงมาเปนวทยาลยนาฏศลปในภาคกลาง ภาคอสาน ภาคใต และภาคเหนอ คดเปนรอยละ 22.4 , 21.6, 17.2 และ 14.0 ตามลาดบ นกเรยนสวนมากจะไดรบเลอกใหแสดงนาฏศลปในประเทศถงรอยละ 92.0 แตจะไดรบเลอกไปแสดงในตางประเทศเพยงรอยละ 6.8 เทานน ในระหวางทศกษาในวทยาลยนาฏศลปนกเรยนรอยละ7.6 ทางานพเศษเปนประจา รอยละ 53.6 ไมมรายไดพเศษ นกเรยนรอยละ 48.6 ทมรายไดพเศษจะมรายไดไมเกนเดอนละ 1,000 บาท นกเรยนไดนาความรจากการเรยนไปใชในการหารายไดพเศษถงรอยละ 97.3 และเมอเรยนจบนาฏศลปหลกสตรนาฏศลปชนกลางแลว นกเรยนสวนใหญมความตองการทจะเขารบราชการรอยละ 51.6 ตองการประกอบอาชพอสระรอยละ 34.8 ตองการทางานบรษทและรฐวสาหกจมเปนสวนนอย เพยงรอยละ 8.8 และ 4.8 ตามลาดบ

89 ตารางท 4 สถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม

สถานภาพทวไป จานวน (คน) รอยละ 1. เพศ ชาย หญง

37 213

14.8 85.2

รวม 250 100 2. อาย

16 ป 17 ป 18 ปขนไป

2

82 166

0.8 32.8 66.4

รวม 250 100 3. กาลงศกษาอยทวทยาลยนาฏศลป กรงเทพฯ วทยาลยนาฏศลป ภาคกลาง วทยาลยนาฏศลปอางทอง วทยาลยนาฏศลปลพบร วทยาลยนาฏศลปสพรรณบร วทยาลยนาฏศลปจนทบร รวม ภาคกลาง ภาคเหนอ วทยาลยนาฏศลปเชยงใหม วทยาลยนาฏศลปสโขทย รวม ภาคเหนอ ภาคใต วทยาลยนาฏศลปนครศรธรรมราช วทยาลยนาฏศลปพทลง รวม ภาคใต ภาคอสาน วทยาลยนาฏศลปรอยเอด วทยาลยนาฏศลปกาฬสนธ วทยาลยนาฏศลปนครราชสมา รวม ภาคอสาน

62 16 10 21 9

56 23 12 35 22 21 43 19 23 12 54

24.8 6.4 4.0 8.4 3.6 22.4 9.2 4.8 14.0 8.8 8.4 17.2 7.6 9.2 4.8 21.6

รวม 250 100 4. คาใชจายสวนตวตอเดอน ตากวา 1,000 บาท 1,001 - 2,000 บาท 2,001 - 3,000 บาท 3,001 บาทขนไป

14 129 82 25

5.6 51.6 32.8 10

รวม 250 100

90 ตารางท 4 (ตอ)

สถานภาพทวไป (ตอ) จานวน (คน) รอยละ 5. ในระหวางทศกษาในวทยาลยนาฏศลป เคยไดรบเลอก ใหแสดงในประเทศหรอไม เคย ไมเคย

230 20

92.0 8.0

รวม 250 100 6. ในระหวางทศกษาในวทยาลยนาฏศลป เคยไดรบเลอก ใหแสดงในตางประเทศหรอไม เคย ไมเคย

17 233

6.8 93.2

รวม 250 100 7. นกเรยนไดทางานหารายไดพเศษในระหวางทศกษาใน วทยาลยนาฏศลปหรอไม ทางานพเศษเปนประจา ทางานพเศษบางเวลา ไมไดทางานพเศษ

19 92 134

7.6 36.8 53.6

รวม 250 100 8. นกเรยนมรายไดจากการทางานพเศษ โดยเฉลยตอเดอน ตากวา 1,000 บาท 1,001 - 2,000 บาท 2,001 - 3,000 บาท 3,001 บาทขนไป

54 35 14 8

48.6 31.5 12.6 7.2

รวม 111 99.9 9. นกเรยนไดนาความร ความสามารถจากการศกษาเลาเรยน มาใชในการทางานพเศษหรอไม นาความรมาใช ไมไดนาความรมาใช

108 3

97.3 2.7

รวม 111 100 10. เมอจบนาฏศลปชนกลางปท 3 แลว นกเรยนตองการ ประกอบอาชพประเภทใด รบราชการ พนกงานบรษท หรอหางราน พนกงานรฐวสาหกจ อาชพอสระ

129 22 12 87

51.6 8.8 4.8 34.8

รวม 250 100

91

ตอนท 2 การวเคราะห ระดบพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปของ นกเรยนวทยาลยนาฏศลป ทงในภาพรวมและแยกตามภมภาค

การวเคราะหระดบพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปของนกเรยน

วทยาลยนาฏศลป ผวจยแบงการวเคราะหออกเปน 2 สวนยอย คอ สวนท 1 เปนการวเคราะหในภาพรวม สวนท 2 เปนการวเคราะหแยกตามภมภาค สถตทใช คอ คาเฉลย ( x ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) แลวนามาเปรยบเทยบกบเกณฑระดบพฤตกรรมของเบสท (Best) ทกาหนดไว ดงรายละเอยดในตารางท 5 และตารางท 6

ตารางท 5 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ระดบพฤตกรรมดานจตพสย ในการศกษานาฏศลป ของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป โดยภาพรวม

พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป x S.D. ระดบ ขนการรบร 1. มความรพอทจะบอกความแตกตางของกจกรรมหรอการแสดง นาฏศลปไทยประเภทตาง ๆ ได 2. บอกไดวาพฤตกรรม กจกรรม หรอการแสดงทตนสงเกตเหน หรอรบทราบนน เปนนาฏศลปไทยทถกตอง หรอไมถกตอง ตามระเบยบแบบแผน 3. รวบรวมความรและขอมลเกยวกบนาฏศลปไทยได

3.53

3.54

3.56

3.48

0.56

0.70

0.82

0.71

มาก

มาก

มาก

ปานกลาง

ขนตอบสนอง 4. สนใจและตงใจพฒนาทกษะดวยการฝกฝนดวยตนเอง อยางสมาเสมอ นอกเวลาเรยน 5. มความพรอมในการเขารวมกจกรรมหรอการแสดงนาฏศลปตามทไดรบ

การอบรมสงสอน หรอขอเสนอแนะจากผเชยวชาญ ดวยความเตมใจ 6. อาสาสมครเขาเปนสมาชกชมรม หรอกจกรรมทเกยวกบนาฏศลปไทย 7. แสดงความพงพอใจทตนเองไดมโอกาสเขารวมกจกรรมหรอการแสดง ทเกยวของกบนาฏศลปไทย

3.65

3.88

3.55

4.02 3.15

0.71

0.80

1.02

0.92 0.93

มาก

มาก

มาก มาก

ปานกลาง

92

ตารางท 5 (ตอ) พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป x S.D. ระดบ

ขนเหนคณคา 8. เหนคณคา และใหความสาคญตอการเรยนนาฏศลปไทย 9. ศกษาหาความรเพมเตมเกยวกบนาฏศลปไทยอยางสมาเสมอ

10. ยอมรบหรอแสดงตนวาเปนผอนรกษหรอเผยแพรนาฏศลปไทย 11. ใหความชวยเหลอ และสนบสนนกจกรรมการแสดงนาฏศลปไทย ทกครงทมโอกาส

3.71

3.40 4.04 3.98 3.42

0.73

0.83 0.92 0.99 1.07

มาก

ปานกลาง มาก มาก

ปานกลาง

ขนปรบระบบ

12. เขารวมกจกรรม หรอการแสดงนาฏศลปไทยทกครงเมอมโอกาส 13. สามารถแสดงนาฏศลปไทยใหผอนประทบใจ และเหนคณคา ในศลปวฒนธรรมไทย 14. พยายามปฏบตตนใหอยในกรอบของวฒนธรรมไทย

3.90

3.97 3.76

3.97

0.77

1.00 0.96

0.84

มาก

มาก มาก

มาก

ขนเกดกจนสย

15. แสดงความเปนผมคณลกษณะตามระเบยบประเพณไทยได อยางเหมาะสมทกโอกาส 16. มเอกลกษณของตนเองทแสดงวาเปนผมความร ความสามารถ ดานนาฏศลปไทย และไมมผใดมาปรบเปลยนพฤตกรรมนได 17. ไดรบการยอมรบและยกยองชมเชยจากเพอน คร และผพบเหน วาเปนผมความสามารถดานนาฏศลปไทย

3.71

3.84

3.57

3.72

0.70

0.79

0.89

0.85

มาก

มาก

มาก

มาก

ภาพรวม 3.70 0.57 มาก

2.1 จากตารางท 5 พบวานกเรยนมพฤตกรรมดานจตพสยโดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x = 3.70) และเมอพจารณารายดาน พบวานกเรยนมพฤตกรรมดานจตพสยอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงจากมากไปหานอยไดดงน ขนปรบระบบมคาเฉลยสงสด ( x = 3.90) รองลงมาไดแก ขนเกดกจนสย ( x = 3.71) ขนเหนคณคา ( x = 3.71) และขนตอบสนอง ( x = 3.65) สวนพฤตกรรมดานจตพสยขนการรบรมคาเฉลยตาทสด ( x = 3.53) ตามลาดบ

93 ตารางท 6 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ระดบพฤตกรรมดานจตพสย

ในการศกษานาฏศลป ของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป จาแนกตามภมภาค

กรงเทพ ฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต ภาคอสาน ภาพรวม กลมผให ขอมล

พฤตกรรม ดานจตพสย

x S.D. ระดบ

x S.D. ระดบ

x S.D. ระดบ

x S.D. ระดบ

x S.D. ระดบ

x S.D. ระดบ

1. ขนการรบร 3.53 0.58 มาก

3.50 0.52 มาก

3.31 0.47

ปานกลาง

3.63 0.65 มาก

3.61 0.56 มาก

3.53 0.56 มาก

2. ขนตอบสนอง 3.64 0.71 มาก

3.54 0.71 มาก

3.27 0.72

ปานกลาง

3.83 0.72 มาก

3.88 0.54 มาก

3.65 0.71 มาก

3. ขนเหนคณคา 3.60 0.81 มาก

3.63 0.73 มาก

3.52 0.64 มาก

3.87 0.78 มาก

3.92 0.60 มาก

3.71 0.73 มาก

4. ขนปรบระบบ 3.72 0.83 มาก

3.77 0.83 มาก

3.75 0.71 มาก

4.03 0.70 มาก

4.23 0.60 มาก

3.90 0.77 มาก

5. ขนเกดกจนสย 3.67 0.70 มาก

3.55 0.69 มาก

3.29 0.48

ปานกลาง

3.93 0.77 มาก

4.01 0.60 มาก

3.71 0.70 มาก

รวม

3.63 0.59 มาก

3.60 0.57 มาก

3.42 0.51

ปานกลาง

3.86 0.62 มาก

3.93 0.42 มาก

3.70 0.57 มาก

2.2 จากตารางท 6 พบวา พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป มคาเฉลย ( x ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เมอจาแนกตามภมภาคพบวาสวนใหญพฤตกรรมอยในระดบมาก ใกลเคยงกนแทบทกภาค ดงน กรงเทพฯ มพฤตกรรมขนปรบระบบ สงสด ( x = 3.72) และขนการรบรตาสด ( x = 3.53) ภาคกลาง มพฤตกรรมขนปรบระบบ สงสด ( x = 3.77) และขนการรบรตาสด ( x = 3.50) ภาคเหนอ มพฤตกรรมขนปรบระบบสงสด ( x = 3.75) และขนตอบสนองตาสด ( x = 3.27) ภาคใต มพฤตกรรมขนปรบระบบสงสด ( x = 4.03) และขนการรบรตาสด ( x = 3.63) ภาคอสาน มพฤตกรรมขนปรบระบบสงสด ( x = 3.90) และขนการรบรตาสด ( x = 3.53)

94

ตอนท 3 การวเคราะหความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป แยกตามภมภาค

ผวจยไดหาคาความแตกตางทางพฤตกรรมดานจตพสยโดยใชการทดสอบคาเอฟ

(F-test) และใชการวเคราะหรายค ของเชฟเฟ (Scheffe) ดงรายละเอยดในตารางท 7 - 16 ตารางท 7 ผลการวเคราะหความแปรปรวน ขนการรบร จาแนกตามภมภาค

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวางกลม 2.474 4 .618 1.970 .100 ภายในกลม 76.904 245 .314 ทงหมด 79.378 249

* p > .05

จากตารางท 7 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยของพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปขนการรบร จาแนกตามภมภาค พบวานกเรยนตางภมภาคกนจะมพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปขนการรบร ไมแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จงไมจาเปนตองทดสอบความแตกตางรายค ตารางท 8 ผลการวเคราะหความแปรปรวน ขนตอบสนอง จาแนกตามภมภาค

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวางกลม 10.123 4 2.531 5.449* .000* ภายในกลม 113.781 245 .464 ทงหมด 123.904 249

* p < .01

จากตารางท 8 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของ คาเฉลยของพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปขนตอบสนอง จาแนกตามภมภาค พบวานกเรยนตางภมภาค มพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปขนการตอบสนอง แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

95 ตารางท 9 การวเคราะหความแตกตางรายคของพฤตกรรมดานจตพสย ขนการตอบสนอง ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe )

แยกตามภมภาค

ภมภาค คาเฉลย

( x ) กรงเทพฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต ภาคอสาน กรงเทพฯ 3.64 - .092 .370 -.192 -.247 ภาคกลาง 3.54 -.092 - .278 -.285 -.340 ภาคเหนอ 3.27 -.370 -.278 - -.563* -.618* ภาคใต 3.83 .192 .285 .563* - -.055

ภาคอสาน 3.88 .247 .340 .618* .055 - *p < .05

จากตารางท 9 การวเคราะหความแตกตางรายค ของคาเฉลยของพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป ขนการตอบสนอง ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe ) พบวานกเรยนภาคเหนอ ( x = 3.27 ) มพฤตกรรมดานจตพสยขนการตอบสนองแตกตางกบนกเรยนภาคใต ( x = 3.83) และภาคอสาน ( x = 3.88) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ตารางท 10 การวเคราะหความแปรปรวน ขนเหนคณคา จาแนกตามภมภาค

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวางกลม 5.825 4 1.456 2.790* .027* ภายในกลม 127.871 245 .522 ทงหมด 133.697 249

* p < .05 จากตารางท 10 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของ คาเฉลยของพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปขนเหนคณคา จาแนกตามภมภาค พบวานกเรยนตางภมภาคกน จะมพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปขนเหนคณคา แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05

96 ตารางท 11 การวเคราะหความแตกตางรายคของพฤตกรรมดานจตพสย ขนเหนคณคา ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe )

แยกตามภมภาค

ภมภาค คาเฉลย

( x ) กรงเทพฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต ภาคอสาน กรงเทพฯ 3.60 - -.034 .075 -.275 -.320 ภาคกลาง 3.63 .034 - .110 -.241 -.286 ภาคเหนอ 3.52 -.075 -.110 - -.351 -.395* ภาคใต 3.87 .275 .241 .351 - -.045

ภาคอสาน 3.92 .320 .286 .395* .045 - *p < .05 จากตารางท 11 การวเคราะหความแตกตางรายคของคาเฉลยของพฤตกรรมดานจตพสย ในการศกษานาฏศลป ขนเหนคณคา ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe ) พบวา นกเรยนภาคเหนอ ( x = 3.52) มพฤตกรรมดานจตพสยขนเหนคณคาแตกตางกบนกเรยนภาคอสาน ( x = 3.92) อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05 ตารางท 12 การวเคราะหความแปรปรวน ขนปรบระบบ จาแนกตามภมภาค

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวางกลม 10.643 4 2.661 4.803* .001* ภายในกลม 135.734 245 .554 ทงหมด 146.377 249

* p < .01 จากตารางท 12 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยของพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปขนปรบระบบ จาแนกตามภมภาค พบวานกเรยนตางภมภาคกน จะมพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปขนปรบระบบ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05

97

ตารางท 13 การวเคราะหความแตกตางรายคของพฤตกรรมดานจตพสย ขนปรบระบบ ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe )

แยกตามภมภาค

ภมภาค คาเฉลย

( x ) กรงเทพฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต ภาคอสาน กรงเทพฯ 3.72 - -.053 -.037 -.316 -.520* ภาคกลาง 3.77 .053 - .015 -.263 -.467* ภาคเหนอ 3.75 .037 -.015 - -.279 -.482 ภาคใต 4.03 .316 .263 .279 - -.204

ภาคอสาน 4.23 .520* .467* .482 .204 - *p < .05 จากตารางท 13 การวเคราะหความแตกตางรายคของคาเฉลยของพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป ขนปรบระบบ ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe ) พบวา นกเรยนภาค อสาน ( x = 4.23) มพฤตกรรมดานจตพสยขนปรบระบบ แตกตางกบนกเรยนภาคกลาง ( x = 3.77) และนกเรยนกรงเทพฯ ( x = 3.72) อยางม นยสาคญทางสถต ทระดบ .05 ตารางท 14 การวเคราะหความแปรปรวน ขนเกดกจนสย จาแนกตามภมภาค

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวางกลม 14.808 4 3.702 8.365* .000* ภายในกลม 108.431 245 .443 ทงหมด 123.240 249

* p < .01

จากตารางท 14 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยของพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปขนเกดกจนสย จาแนกตามภมภาค พบวานกเรยนตางภมภาคกนจะมพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป ขนเกดกจนสยแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05

98

ตารางท 15 การวเคราะหความแตกตางรายคของพฤตกรรมดานจตพสย ขนเกดกจนสย ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe )

แยกตามภมภาค

ภมภาค คาเฉลย

( x ) กรงเทพฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต ภาคอสาน กรงเทพฯ 3.67 - .113 .381 -.264 -.346 ภาคกลาง 3.55 -.113 - .268 -.377 -.459* ภาคเหนอ 3.29 -.381 -.268 - -.645* -.727* ภาคใต 3.93 .264 .377 .645* - -.082

ภาคอสาน 4.01 .346 .459* .727* .082 - *p < .05

จากตารางท 15 การวเคราะหความแตกตางรายคของคาเฉลยของพฤตกรรมดานจตพสย ในการศกษานาฏศลป ขนเกดกจนสย ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe ) พบวานกเรยนในภาคกลาง ( x = 3.55) มพฤตกรรมดานจตพสยขนเกดกจนสย แตกตางกบนกเรยนภาค อสาน ( x = 4.01) อยางมนยสาคญทางสถต นกเรยนภาคเหนอ ( x = 3.29) มพฤตกรรมดานจตพสยขนเกดกจนสยแตกตางกบนกเรยนภาคใต ( x = 3.93) และภาคอสาน (= 4.01) อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05

ตอนท 4 การวเคราะหระดบของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ทงในภาพรวม และแยกตามภมภาค

ตารางท 16 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ดานทศนะในการประกอบอาชพ ของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป โดยภาพรวม

ทศนะในการประกอบอาชพ (Y ) S.D. ระดบ ความตองการ 1. เปนอาชพทคาดหวงวาจะสามารถสงเสรมฐานะ ทางเศรษฐกจของครอบครวใหดขน 2. เปนอาชพททาตามเพอน 3. เปนอาชพททาตามรนพ 4. เปนอาชพทใฝฝน และตองการทามาตงแตเดก

3.30

3.61

2.59 3.57 3.42

0.72

0.91

1.13 1.07 1.71

ปานกลาง

มาก

ปานกลาง

มาก ปานกลาง

99 ตารางท 16 (ตอ)

ทศนะในการประกอบอาชพ Y S.D. ระดบ ความสนใจ 5. เปนอาชพอสระทเปดกวางใหสามารถวางแผน

และจดระบบงานเองได 6. เปนอาชพทสามารถเลอกไดดวยตนเอง 7. เปนอาชพทสามารถศกษาหาความรเพมเตมไดดวยตนเอง

จากสอตาง ๆ เชน หนงสอ เอกสาร วทย โทรทศน วดทศน และ internet เปนตน

8. เปนอาชพทคดวาจะมความกาวหนาในอนาคต

3.75

3.72

4.01 3.58

3.69

0.76

0.83

0.89 1.08

1.02

มาก

มาก

มาก มาก

มาก ความสามารถ 9. เปนอาชพทไดแสดงความสามารถของตนเองอยางเตมท

10. เปนอาชพชนสงทตองอาศยความร ความสามารถ จากการเรยนและการฝกประสบการณ

11. เปนอาชพททาทายความสามารถ

4.17

4.27 4.33

3.88

0.75

0.87 0.82

0.98

มาก

มาก มาก

มาก

คานยม 12. เปนอาชพทมเกยรตและไดรบการยกยองสนบสนนจากสงคม 13. เปนอาชพทกาลงอยในความนยมของสงคมและชมชนทองถน 14. เปนอาชพทมโอกาสไดแสดงตนตอสาธารณชน

3.94

3.91 3.68 4.26

0.74

0.96 0.92 0.85

มาก

มาก มาก มาก

โอกาสในการเลอกอาชพ 15. เปนอาชพทรฐบาลใหการสนบสนนโดยเลงเหนความสาคญ ในการอนรกษศลปวฒนธรรมไทย 16. เปนอาชพทเหมาะสมกบวฒนธรรม และระเบยบประเพณ

ของทองถน ตลอดจนสงคมทตนอาศยอย 17. เปนอาชพทเปดโอกาสใหสามารถหารายไดในระหวางเรยนได 18. เปนอาชพทมโอกาสไดเผยแพรศลปวฒนธรรมไทยแก ชาวตางประเทศ

3.92

3.92

4.23

3.92 3.62

0.75

0.93

0.87

1.00 0.94

มาก

มาก

มาก

มาก มาก

ภาพรวม 3.79 0.60 มาก

100

จากตารางท 16 พบวา ทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป โดยภาพรวมอยในระดบมาก ยกเวนดานความตองการทมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง (y = 3.30) แตเมอพจารณารายดาน พบวา ดานความสามารถมคาเฉลยสงสด (y = 4.17) รองลงมาไดแก ดานคานยม (y = 3.94) โอกาสในการเลอกอาชพ (y = 3.92) ดานความสนใจ (y = 3.75) และดานความตองการ (y = 3.30) ตามลาดบ ตารางท 17 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ระดบทศนะในการประกอบอาชพ ของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป จาแนกตามภมภาค

กรงเทพ ฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต ภาคอสาน ภาพรวม กลมผให ขอมล

ทศนะในการ ประกอบอาชพ

y S.D. ระดบ

y S.D. ระดบ

y S.D. ระดบ

y S.D. ระดบ

y S.D. ระดบ

y S.D. ระดบ

1. ความตองการ 3.10 0.74

ปานกลาง

3.15 0.81

ปานกลาง

3.11 0.65

ปานกลาง

3.56 0.67 มาก

3.60 0.47 มาก

3.30 0.72

ปานกลาง 2. ความสนใจ 3.70

0.76 มาก

3.51 0.77 มาก

3.30 0.66

ปานกลาง

4.08 0.74 มาก

4.07 0.57 มาก

3.75 0.76 มาก

3. ความสามารถ

4.16 0.66 มาก

4.01 0.91 มาก

3.87 0.93 มาก

4.20 0.69 มาก

4.50 0.42 มาก

4.17 0.75 มาก

4. คานยม 3.87 0.76 มาก

3.74 0.74 มาก

3.87 0.82 มาก

4.06 0.72 มาก

4.19 0.57 มาก

3.94 0.74 มาก

5. โอกาสในการเลอกอาชพ

3.95 0.80 มาก

3.75 0.76 มาก

3.74 0.77 มาก

3.97 0.83 มาก

4.13 0.56 มาก

3.92 0.75 มาก

รวม

3.73 0.58 มาก

3.61 0.65 มาก

3.56 0.61 มาก

3.96 0.63 มาก

4.07 0.36 มาก

3.79 0.60 มาก

101

จากตารางท 17 พบวา คาเฉลย ( y ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป จาแนกตามภมภาค สวนใหญแสดงทศนะอยในระดบมาก ใกลเคยงกนแทบทกภาค ยกเวนภาคกลาง ซงนกเรยนแสดงทศนะดานความตองการอยในระดบปานกลาง (y = 3.15) เชนเดยวกบภาคเหนอ (y = 3.11) และกรงเทพฯ (y = 3.10) ตามลาดบ สวนทศนะในการประกอบอาชพดานความสนใจนน ทกภาคแสดงทศนะในระดบมาก ยกเวนภาคเหนอทแสดงทศนะดานความสนใจอยในระดบปานกลาง (y = 3.30) ตอนท 5 การวเคราะหความแตกตางดานทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป หลกสตรนาฏศลปชนกลาง แยกตามภมภาค ตารางท 18 การวเคราะหความแปรปรวน ของทศนะในการประกอบอาชพ ตามความตองการ จาแนกตามภมภาค แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig.

ระหวางกลม 12.659 4 3.165 6.740* .000* ภายในกลม 115.044 245 .470 ทงหมด 127.703 249

* p < .01 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยของ ทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตามความตองการ จาแนกตามภมภาค พบวานกเรยนตางภมภาคกน มทศนะในการประกอบอาชพตามความตองการ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05

102 ตารางท 19 การวเคราะหความแตกตางรายคของทศนะในการประกอบอาชพ ตามความตองการ ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe )

แยกตามภมภาค

ภมภาค คาเฉลย

Y กรงเทพฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต ภาคอสาน กรงเทพฯ 3.10 - -.047 -.063 -.455* -.496* ภาคกลาง 3.15 .047 - .040 -.409 -.450* ภาคเหนอ 3.11 .063 -.040 - -.449 -.490* ภาคใต 3.56 .455* .409 .449 - -.041

ภาคอสาน 3.60 .496* .450* .490* .041 - *p < .05

จากตารางท 19 การวเคราะหความแตกตางรายคของคาเฉลยของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตามความตองการ ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe ) พบวานกเรยนกรงเทพฯ (Y = 3.10) มทศนะในการประกอบอาชพตามความตองการแตกตางจากนกเรยนในภาคใต (Y = 3.56) และภาคอสาน สวนนกเรยนภาคอสาน (Y = 3.60) มทศนะในการประกอบอาชพตามความตองการแตกตางกบนกเรยนกรงเทพฯ (Y = 3.10) ภาคเหนอ (Y = 3.11) และภาคกลาง (Y = 3.15) อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ 0.05 ตารางท 20 การวเคราะหความแปรปรวน ของทศนะในการประกอบอาชพ ตามความสนใจ จาแนกตามภมภาค

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวางกลม 20.936 4 5.234 10.387* .000* ภายในกลม 123.453 245 .504 ทงหมด 144.389 249

* p < .01

103

จากตารางท 20 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลย ของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตามความสนใจ จาแนกตามภมภาค พบวา นกเรยนตางภมภาคมทศนในการประกอบอาชพตามความสนใจแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05 ตารางท 21 การวเคราะหความแตกตางรายค ของทศนะในการประกอบอาชพ ตามความสนใจดวยวธเชฟเฟ (Scheffe )

แยกตามภมภาค

ภมภาค คาเฉลย

(Y ) กรงเทพฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต ภาคอสาน กรงเทพฯ 3.70 - .192 .409 -.377 -.370 ภาคกลาง 3.51 -.192 - .217 -.570* -.562* ภาคเหนอ 3.30 -.409 -.217 - -.786* -.779* ภาคใต 4.08 .377 .570* .786* - .073

ภาคอสาน 4.07 .370 .562* .779* -.073 - *p < .05

จากตารางท 21 การวเคราะหความแตกตางรายคของคาเฉลยของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตามความสนใจ ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe ) พบวา นกเรยนภาคกลาง (Y = 3.51) และภาคเหนอ (Y = 3.30) มทศนะในการประกอบอาชพตามความสนใจแตกตางกบนกเรยนภาคใต (Y = 4.08) และภาคอสาน (Y = 4.07) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ตารางท 22 การวเคราะหความแปรปรวน ของทศนะในการประกอบอาชพ ตามความสามารถ จาแนกตามภมภาค

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวางกลม 10.596 4 2.649 4.973* .001* ภายในกลม 130.515 245 .533 ทงหมด 141.111 249

* p < .01

104

จากตารางท 22 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตามความสามารถ จาแนกตามภมภาค พบวานกเรยนตางภมภาคกนมจะทศนะในการประกอบอาชพตามความ สามารถแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ตารางท 23 การวเคราะหความแตกตางรายค ของทศนะในการประกอบอาชพ ตามความสามารถ ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe )

แยกตามภมภาค

ภมภาค คาเฉลย

( y ) กรงเทพฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต ภาคอสาน กรงเทพฯ 4.16 - .155 .297 -.038 -.336 ภาคกลาง 4.01 -.155 - .142 -.193 -.491* ภาคเหนอ 3.87 -.297 -.142 - -.335 -.633* ภาคใต 4.20 .038 .193 .335 - -.298

ภาคอสาน 4.50 .336 .491* .633* .298 - *p < .05

จากตารางท 23 การวเคราะหความแตกตางรายคของคาเฉลยของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตามความสามารถ ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe ) พบวา นกเรยนภาคอสาน (Y = 4.50) มทศนะในการประกอบอาชพตามความสามารถ แตกตางกบนกเรยนภาคกลาง (Y = 4.01) และภาคเหนอ (Y = 3.87) อยางมนยสาคญ ทางสถต ทระดบ .05 ตารางท 24 การวเคราะหความแปรปรวน ของทศนะในการประกอบอาชพ ตามคานยม จาแนกตามภมภาค

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวางกลม 6.677 4 1.669 3.182* .014* ภายในกลม 128.526 245 .525 ทงหมด 135.203 249

* p < .05

105

จากตารางท 24 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลย ของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตามคานยม จาแนกตามภมภาค พบวานกเรยนตางภมภาคมทศนะในการประกอบอาชพตามคานยมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05 ตารางท 25 การวเคราะหความแตกตางรายค ของทศนะในการประกอบอาชพ ตามคานยม ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe )

แยกตามภมภาค

ภมภาค คาเฉลย

( y ) กรงเทพฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต ภาคอสาน กรงเทพฯ 3.87 - .128 -.058 -.196 -.320 ภาคกลาง 3.74 -.128 - -.133 -.324 -.447* ภาคเหนอ 3.87 .058 .013 - -.191 -.314 ภาคใต 4.06 .196 .324 .191 - -.123

ภาคอสาน 4.19 .320 .447* .314 .123 - *p < .05

ตารางท 25 การวเคราะหความแตกตางรายคของคาเฉลยของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตามคานยม ดวยวธเชฟเฟ (Scheffe ) พบวา นกเรยนภาคกลาง (Y = 3.74) มทศนะในการประกอบอาชพตามคานยมแตกตางกบ นกเรยนภาคอสาน (Y = 4.19) อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05 ตารางท 26 การวเคราะหความแปรปรวน ของทศนะในการประกอบอาชพ ตามโอกาสในการเลอกอาชพ จาแนกตามภมภาค

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวางกลม 5.189 4 1.297 2.334 .056 ภายในกลม 136.189 245 .556 ทงหมด 141.377 249

* p > .05

จากตารางท 26 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตาง ของคาเฉลย ของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตามโอกาสใน

106 การเลอกอาชพ จาแนกตามภมภาค พบวา นกเรยนตางภมภาคกนจะมทศนะในการประกอบอาชพตามโอกาสในการเลอกอาชพไมแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จงไมจาเปนตองทดสอบความแตกตางรายค ตอนท 6 การวเคราะหความสมพนธระหวางพฤตกรรมดานจตพสยและทศนะ ในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ตารางท 27 การวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางพฤตกรรมดานจตพสย กบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป

ความตองการ ความสนใจ ความสามารถ คานยม โอกาส รวม

ทศนะ

จตพสย

r ระดบ

r ระดบ

r ระดบ

r ระดบ

r ระดบ

r ระดบ

1. ขน การรบร

0.410* ปานกลาง

0.343* ปานกลาง

0.278* คอนขางตา

0.307* ปานกลาง

0.323* ปานกลาง

0.416* ปานกลาง

2. ขน ตอบสนอง

0.539* ปานกลาง

0.486* ปานกลาง

0.484* ปานกลาง

0.470* ปานกลาง

0.360* ปานกลาง

0.576* ปานกลาง

3. ขน เหนคณคา

0.516* ปานกลาง

0.449* ปานกลาง

0.430* ปานกลาง

0.450* ปานกลาง

0.378* ปานกลาง

0.552* ปานกลาง

4. ขน ปรบระบบ

0.491* ปานกลาง

0.461* ปานกลาง

0.490* ปานกลาง

0.483* ปานกลาง

0.409* ปานกลาง

0.577* ปานกลาง

5. ขน เกดกจนสย

0.475* ปานกลาง

0.482* ปานกลาง

0.414* ปานกลาง

0.456* ปานกลาง

0.420* ปานกลาง

0.560* ปานกลาง

รวม 0.605* ปานกลาง

0.552* ปานกลาง

0.526* ปานกลาง

0.541* ปานกลาง

0.465* ปานกลาง

0.667* ปานกลาง

* p < .05

จากตารางท 27 พบวาพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปมความสมพนธกบทศนะในการประกอบอาชพ ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง (r = 0.667) อยางม นยสาคญทางสถต ทระดบ .05 เมอแยกพจารณาเปนรายดาน พบวาพฤตกรรมดานจตพสยมความสมพนธกบทศนะในการประกอบอาชพ ในขนปรบระบบ (r = 0.577) ขนตอบสนอง (r = 0.576) ขนเกดกจนสย (r = 0.560) ขนเหนคณคา (r = 0.552) ขนการรบร (r = 0.416) ตามลาดบจากมากไปนอย สวนดานทศนะในการประกอบอาชพมความสมพนธกบจตพสยดงน ดานความตองการมความสมพนธสงสด (r = 0.605) รองลงมาไดแก ความสนใจ

107 (r = 0.552) คานยม (r = 0.541) ความสามารถ (r = 0.526) และโอกาสในการเลอกอาชพ (r = 0.465) ตามลาดบ ตอนท 7 เปนการวเคราะหเนอหาจากแบบสอบถามปลายเปด

การทผวจยไดออกแบบสอบถามเพอการวจยเรองพฤตกรรมดานจตพสยในการ ศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร ซงแบบสอบถามดงกลาวม 4 ตอน คอ ตอนท 1 เปนคาถามเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 เปนคาถามเกยวกบพฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนในการศกษานาฏศลป ตอนท 3 เปนคาถามเกยวกบทศนะในการประกอบอาชพทเกยวของกบนาฏศลปไทย ตอนท 4 เปนแบบสอบถามปลายเปดเกยวกบความคดเหนและขอเสนอแนะอน ๆ ทเกยวกบการเรยนการสอนนาฏศลป และการประกอบอาชพ ปรากฏวามนกเรยนทแสดงความคดเหน และใหขอเสนอแนะทเกยวกบการเรยนการสอนนาฏศลป เปนสวนนอย ความคดเหนและขอเสนอแนะสวนใหญคลายคลงกน ซงพอสรปประเดนไดดงน 1. ควรใหนกเรยนทกคนไดมโอกาสผลดเปลยนหมนเวยนกนแสดงความสามารถในงานตามโอกาสตาง ๆ ของวทยาลย 2. นกเรยนทไมสวย กมความสามารถเชนกน ทงสามารถใชเทคนคการแตงหนาตามทเรยนมาชวยใหสวยไดเมอขนเวทแสดง

3. ขอใหอาจารยใชสอการเรยนการสอนททนสมย เชน วดทศน คอมพวเตอร 4. ควรมการจดสอนทางไกล หรอเปดระบบการสอนแบบเครอขาย ใหนกเรยน

จากวทยาลยนาฏศลปทวประเทศสามารถดการสอนนาฏศลปจากวทยาลยนาฏศลปกรงเทพฯ หรอวทยาลยนาฏศลปสวนภมภาคทกแหง ขณะทกาลงทาการสอนได เพอใหมทกษะความรทดเทยมกน

5. ควรมการบรรจการแสดงนาฏศลปสมยใหมในหลกสตรดวย 6. ควรมโครงการจดหางานใหนกเรยนทเรยนจบหลกสตรดวย

จากขอเสนอแนะดงกลาวขางตนลวนมประโยชนตอการบรหารงานวชาการ ในการจดการเรยนการสอน ปรบปรงเนอหาและพฒนาหลกสตรใหสอดคลองกบความตองการของ ผเรยน เพอใหผเรยนมพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป และมทศนคตทดในการประกอบอาชพ ซงมผลตอมาตรฐานคณภาพการศกษา ของวทยาลยนาฏศลป โดยภาพรวมทงสน

บทท 5

สรป อภปรายและขอเสนอแนะ

การวจยครงนเปนการวจยเพอศกษาความสมพนธระหวางพฤตกรรมดานจตพสย ในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป โดยใชแนวคดเกยวกบองคประกอบของพฤตกรรมดานจตพสย (affective domain) ของ Bloom ซงไดจาแนกพฤตกรรมดานจตพสยออกเปน 5 ขน เรยงลาดบจากตาสดไปหาสงสด คอ 1) การรบร (receiving attending) 2) การตอบสนอง (responding) 3) การเหนคณคา (valuing) 4) การปรบระบบ (organization) 5) การเกดกจนสย (characterization by a value of value complex ) โดยนามาเปนตวแปรตน ซงมผลตอทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป อนเปนตวแปรตาม ตามทฤษฎการพฒนาอาชพของซเปอรทกลาววาเดกในวย 15 – 17 ป จะเลอกประกอบอาชพตามความตองการ ความสนใจ ความสามารถ คานยม และโอกาสในการเลอกอาชพ ประชากร ประกอบดวยนกเรยนหลกสตรนาฏศลปชนกลาง สาขานาฏศลปไทยจากวทยาลยนาฏศลป กรงเทพ และสวนภมภาครวม 12 แหง โดยแบงกลมประชากรในการวจยเปน 5 กลม คอ 1) วทยาลยนาฏศลป กรงเทพฯ 2) วทยาลยนาฏศลป ภาคกลาง 3) วทยาลยนาฏศลป ภาคเหนอ 4) วทยาลยนาฏศลป ภาคใต 5) วทยาลยนาฎศลป ภาคอสาน ขนาดตวอยางจาแนกตามสดสวนของประชากรไดจานวน 250 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม 1 ฉบบ การวเคราะหขอมลในการวจยครงนใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS ( Statistical Package for the Social Science) สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอคารอยละ (percentage) คาเฉลย ( x ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) การทดสอบคาเอฟ (F-test) การวเคราะหรายคโดยวธของเชฟเฟ (Scheffe) คาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s product moment correlation coefficient) และการวเคราะหเนอหา (content analysis)

109

สรปผลการวจย

จากการเกบรวมรวมและศกษาวเคราะหขอมลทางสถตแลว สามารถสรปเปนประเดนสาคญไดดงตอไปน

1) ระดบพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ในภาพรวม พบวา มพฤตกรรมอยในระดบมาก และเมอแยกตามภมภาคพบวา นกเรยนแสดงพฤตกรรมดานจตพสยอยในระดบมาก ใกลเคยงกนแทบทกภาค ยกเวนภาคเหนอ ทนกเรยนแสดงพฤตกรรมขนการรบร ขนตอบสนอง และขนเกดกจนสย อยในระดบปานกลาง

2) ความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปเมอแยกตามภมภาคพบวาแตกตางกนซงไมเปนไปตามสมมตฐาน ยกเวนขนการรบรทนกเรยนทกภาคมพฤตกรรมดานจตพสยทไมแตกตางกน

3) ระดบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ในภาพรวมพบวา นกเรยนมทศนะในการประกอบอาชพอยในระดบมาก โดยมทศนะดานความสามารถสงทสด และดานความตองการตาทสด เมอแยกตามภมภาค พบวา นกเรยนทกภาคมทศนะในการประกอบอาชพดานความตองการอยในระดบปานกลาง ยกเวนภาคใตและภาคอสานทมทศนะดานความตองการมากกวาภาคอน ๆ สวนภาคเหนอมทศนะดานความสนใจอยในระดบปานกลาง นกเรยนทกภาคมทศนะในการประกอบอาชพดานความสามารถอยในระดบมาก โดยเฉพาะนกเรยนในกรงเทพฯ มทศนะดานความสามารถสงทสด และภาคเหนอตาทสด ดานคานยม นกเรยนทกภาคมทศนะดานคานยมในการประกอบอาชพอยในระดบมาก โดยภาคอสานมคานยมสงทสด และภาคกลางมคานยมตาทสด นอกจากนนกเรยนทกภาคยงมทศนะดานโอกาสในการเลอกอาชพอยในระดบมากเหมอนกนทกภาค โดยเฉพาะภาคอสานมทศนะดานโอกาสในการเลอกอาชพสงสด และภาคเหนอตาสด

4) ความแตกตางของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปจาแนกตามภมภาค พบวานกเรยนทกภมภาคมทศนะในการประกอบอาชพแตกตางกนทกดาน ยกเวนทศนะในการประกอบอาชพดานโอกาสในการเลอกอาชพ ทนกเรยนมทศนะไมแตกตางกน ซงไมตรงตามสมมตฐาน

5) ความสมพนธระหวางพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปมความสมพนธในภาพรวม และแยกรายดานอยในระดบปานกลางทกดาน

110

การอภปรายผล

ผลจากการวจยเรองพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร สามารถนามาอภปรายผลได ดงรายละเอยดตอไปน 1. จากการวจยพบวาพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาในรายละเอยดพบวาพฤตกรรมดานจตพสยในขนปรบระบบมคาเฉลยสงทสด รองลงมาเปนขนเกดกจนสย ขนเหนคณคา ขนตอบสนอง และพฤตกรรมดานจตพสยขนการรบรมคาเฉลยตาทสด ซงผลการวจยนไมเปนไปตามลาดบขนการพฒนาพฤตกรรมทเกยวกบความรสกคอพฤตกรรมดานจตพสย ซงKrathwahl , Bloom และ Masai ไดกลาวถงลาดบขนการเกดจตพสยวาจะตองเรมมาจากขนท 1 กอน คอขนการรบร (receiving) เปนการกระตนใหบคคลตระหนก เกดความสนใจ รวบรวมความร และแยกแยะได ขนท 2 คอการตอบสนอง (responding) เปนขนทมผลมาจากขนการรบร คอบคคลจะยนยอมในการตอบสนอง ปฏบตตามกฎระเบยบตาง ๆ สมครใจหรออาสาสมครเขารวมกจกรรมการแสดงตาง ๆ แสดงความพอใจทตนเองไดมโอกาสเขารวมกจกรรมการแสดงนาฏศลปในโอกาสตาง ๆ ขนท 3 คอการเหนคณคา (valuing) เปนขนทบคคลใหความสาคญตอสงหนงสงใดทอยในความสนใจ เชนการแสดงนาฏศลป ใหความสนใจตงใจเรยน รวมอนรกษและเผยแพร แสดงความคดเหนและชกจงใหบคคลอนคลอยตามได ขนท 4 คอขนปรบระบบ (organization) เปนขนการพฒนาพฤตกรรมดานจตพสยหรอความรสกจากความรและประสบการณทไดรบ แลวนามาจดใหเปนระบบ พยายามทจะแสดงใหเหนถงลกษณะของศลปะทเขานยมชมชอบ และปฏบตตนใหอยในกรอบของวฒนธรรมนน ๆ ซงจะพฒนาไปสขนสดทายของจตพสยคอ ขนเกดกจนสย (characterzation) เปนขนสงสมความรสกทมมานานจนยดถอเปนลกษณะนสย เปนแนวความเชอถอศรทธา ยดตดเปนแนวทางการดาเนนชวต จนแสดงออกมาเปนพฤตกรรม เปนบคลกภาพสวนบคคล เชนการทนกเรยนไดมโอกาสรวมกจกรรมหรอการแสดงนาฏศลปไทยในโอกาสตาง ๆ เปนประจา ดงผลการวเคราะหทสรปวานกเรยนสวนมากมโอกาสไดรบเลอกใหแสดงในงานตาง ๆ ถงรอยละ 92 จากประสบการณในการแสดงทาใหเกดความรสกพงพอใจ ประทบใจ ผลจากการวจยทาใหทราบวานกเรยนทมความสนใจใฝร มความอดทน และตงใจฝกฝนจนเกดความพอใจ กจะรสกชนชอบ สนกกบการไดรวมกจกรรม ซงพฤตกรรม

111

เหลานบางคนกจะแสดงออกมาใหเหนไดอยางเปดเผย เชนสามารถแสดงนาฏศลปไทยใหผอนเกดความประทบใจและเหนคณคาในศลปวฒนธรรมไทย นอกจากน บางคนยงไดพยายามปฏบตตนใหอยในกรอบของวฒนธรรมไทย จนเกดเปนพฤตกรรมขนเกดกจนสย นนคอนกเรยนจะแสดงพฤตกรรมใหเหนไดวาเขาเปนผมคณลกษณะตามระเบยบประเพณไทย จนไดรบการยอมรบ ยกยองชมเชยจากผพบเหนวาเปนผมความสามารถดานนาฏศลปไทย มเอกลกษณของตนเองทไมมผใดมาปรบเปลยนพฤตกรรมนได ซงตรงกบแนวคดของ ดร.สาโรช บวศร ทกลาวถงขนตอนการเกดพฤตกรรมดานจตพสย คอ เรมจากการทบคคลเกดความตองการจาเปน (need) ขนตอไปคอความชนชอบ (preference) ซงความชอบนจะกระตนใหเกดความเขาใจในคณคา แลวกลายเปนคานยม (value) เจตคต (attitude) แลวพฒนาไปสการกระทา (action)

2. พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป จาแนกตามภมภาคพบวา นกเรยนแสดงพฤตกรรมดานจตพสยอยในระดบมากใกลเคยงกนแทบทกภาค โดยเฉพาะนกเรยนในภาคอสานมพฤตกรรมดานจตพสยอยในระดบมากโดยมคา เฉลยสงกวาทกภาค ซงเมอเปรยบเทยบจากผลการวจยแลวจะเหนวานกเรยนในภาค อสานมพฤตกรรมขนปรบระบบและขนเกดกจนสยสงกวาทกภาค ซงแสดงวานกเรยนในภาค อสานสามารถแสดงนาฏศลปไทยใหผอนประทบใจ เหนคณคา ปฏบตตนใหอยในกรอบของวฒนธรรมไทยอยางเหนไดชด ทงยงแสดงพฤตกรรมใหเหนวาเปนผมคณลกษณะตามระเบยบประเพณไทยอยางเหมาะสมจนเปนทยอมรบของผพบเหน ทงนอาจเนองมาจากปจจยทางสงคม ชมชน ทยงมผเฒาผแกทอนรกษวฒนธรรมไทยและศลปะพนเมอง และไดถายทอดมาสลกหลาน คอนขางมาก ทงยงเปนทองถนทหางไกลจากอารยธรรมตะวนตก สถานบนเทง สอ และสงมอมเมาตาง ๆ

สวนในภาคเหนอนกเรยนแสดงพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฎศลปอยในระดบปานกลาง ซงมคาเฉลยตากวาทกภาค โดยเฉพาะพฤตกรรมดานจตพสยขนตอบสนองมคาเฉลยตาทสด รองมาเปนขนเกดกจนสย และขนการรบร ตามลาดบ ซงแสดงวานกเรยนในภาคเหนอแสดงความพงพอใจในการรวมกจกรรม หรอสนใจ ตงใจพฒนา ฝกฝนตนเองตามคาแนะนาของครหรอผเชยวชาญนอยกวานกเรยนในภาคอน ๆ ทงไมคอยแสดงพฤตกรรมวาเปนผมความรความสามารถดานนาฏศลป

3. ความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปจาแนกตามภมภาคแลวจะแตกตางกน ยกเวนขนการรบรทนกเรยนมจตพสยทไมแตกตางกน

112

จากการวเคราะหความแตกตางของพฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปในการศกษานาฏศลปจาแนกตามภมภาค พบวานกเรยนมพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปแตกตางกนอยางมนยสาคญทระดบ .05 ซงไมเปนไปตามสมมตฐานการวจย ทงนอาจเนองมาจากความแตกตางของลกษณะของภมประเทศ และทตงของวทยาลยนาฏศลปในแตละภมภาค และวฒนธรรมทองถน ดานการเรยนการสอนกยงคงอนรกษศลปวฒนธรรมพนบานของแตละทองถนเอาไว เหตผลดงกลาวจงเปนปจจยททาใหนกเรยนแตละภมภาคมพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปทแตกตางกน

4. ระดบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ในภาพรวมพบวาดานความสามารถอยในระดบมาก รองลงมาไดแกดานคานยม โอกาสในการเลอกอาชพ และดานความสนใจ ตามลาดบ สวนดานความตองการ อยในระดบปานกลาง

จากการวจยพบวาระดบของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลย นาฏศลป ในภาพรวมอยในระดบมากเกอบทงหมด โดยเฉพาะดานคานยมนกเรยนมทศนะในการประกอบอาชพอยในระดบมากมคาเฉลยถง 3.94 นนแสดงวานกเรยนมทศนะในการเลอกอาชพตามคานยมของสงคม หรอชมชนนน ๆ ทงเหนวาเปนอาชพทมเกยรต ไดรบการยกยองสนบสนนจากสงคม นอกจากนยงเหนวาอาชพดานนาฏศลปเปนอาชพทไดมโอกาสแสดงความสามารถของตนตอสาธารณชน สวนทศนะในการเลอกอาชพดานความตองการอยในระดบปานกลาง ( x = 3.30) อาจเนองมาจากปจจยหลายอยางตามทฤษฎพฒนาการ ทางอาชพของกนซเบรก (Ginzberg’s Theory of Vocational Development) ทกลาววาชวงอาย 17 – 18 ป เปนชวงระยะหวเลยวหวตอของการเลอกอาชพ (transtition stage) ทบคคลจะมองถงอาชพในอนาคต โดยคานงถงองคประกอบของความเปนจรงมากขน คอคานงถง ความสนใจ ความสามารถ และคานยม สวนสภาพความเปนจรงอน ๆ ยงนามาพจารณานอยมาก การวางแผนสวนใหญยงไมมการตดสนใจทแนนอน แมจะรวาการตดสนใจใน ขณะนจะมผลตออนาคตของตน ซงสอดคลองกบทฤษฎการพฒนาการทางอาชพของซเปอร (Super’s Theory of Vocational Development) ทกลาววา ชวงอาย 15 – 17 ปเปนชวงของการพจารณาเลอกอาชพโดยยงไมไดตดสนใจแนนอน แตจะพจารณาเลอกอาชพจากความตองการ ความสามารถ คานยม และโอกาสในการเลอกอาชพ มการตดสนใจเลอกอาชพตามความเพอฝน จากเหตผลตามทฤษฎดงกลาว จะทาใหทศนะในการเลอกอาชพดานความตองการของนกเรยนในระดบชนกลางปท 3 นยงไมแนนอน ทาใหคาเฉลยอยในระดบปานกลาง

113

5. ระดบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป จาแนกตามภมภาค พบวานกเรยนสวนใหญมทศนะในการประกอบอาชพอยในระดบมากทกภาค ยกเวนภาคอสานทมทศนะดานความสามารถมคาเฉลยมากกวาทกภาค คอ x = 4.50 สวนทศนะดานความตองการของนกเรยนในกรงเทพฯ ภาคเหนอ และภาคกลาง อยในระดบปานกลางตามลาดบ อาจเนองมาจากทศนะในการประกอบอาชพดานความตองการของนกเรยนในชวงอายวยนยงไมแนนอนตามทฤษฎของซเปอร (Super) และกนซเบอรก (Ginzberg) ตองอาศยปจจยหลายอยางในการเลอกอาชพ เชน การแนะแนวอาชพ การฝกงาน ซงตรงกบงานวจยของทพยมาศย พมลศกด ทกลาวถงนกเรยนทไดรบการแนะแนวอาชพจะมผลตอการตด สนใจเลอกอาชพสงกวานกเรยนทไมไดรบการแนะแนวอาชพ และทสาคญคอความแตกตางระหวางบคคล นอกจากนนกเรยนภาคเหนอยงมทศนคตดานความสนใจในการประกอบอาชพอยในระดบปานกลาง แสดงวานกเรยนในภาคเหนอยงไมสนใจทจะวางแผนการทางานลวงหนา หรออาจยงไมมขอสนเทศทตนพงพอใจ

6. ความแตกตางของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนนาฏศลปจาแนกตามภมภาค สวนมากจะแตกตางกน ยกเวนทศนะในการประกอบอาชพตามโอกาสของตลาดแรงงาน ซงนกเรยนทกภาคจะมทศนะทไมแตกตางกน

จากการวเคราะหความแตกตางของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปพบวา นกเรยนสวนมากจะทศนะหรอเจตคตแตกตางกนในระดบมาก ยกเวนดานความตองการทมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง ( x = 3.30) ทงนอาจเนองจาก นกเรยนวยนยงไมมความตองการทจะประกอบอาชพทแนนอนซงสอดคลองกบทฤษฎการพฒนาการอาชพของซเปอร (Super) และกนซเบอรก (Ginzberg)

เมอพจารณารายดาน พบวา ทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลย นาฏศลปดานความสามารถมคาเฉลยสงสด คอ x = 4.17 ทงนเนองจากนกเรยนจากวทยาลยนาฏศลปทกแหงจะไดรบการสอน การฝกซอม จากคร อาจารย ผเชยวชาญ และศลปนแหงชาต จนเกดความชานาญและมความสามารถสงพอทจะประกอบอาชพได อกทงอาชพทางดานนาฏศลปนเปนอาชพทนกเรยนไดแสดงความสามารถของตนเองไดอยางเตมท นอกจากนยงเปนอาชพชนสงทตองอาศยความร ความสามารถจากการเรยนและการฝกฝนประสบการณ และยงเปนอาชพททาทายความสามารถอกดวย สวนทศนะในการประกอบอาชพตามโอกาสในการเลอกอาชพนน จากการวจยพบวานกเรยนมทศนะในการประกอบอาชพตามโอกาสในการเลอกอาชพไมแตกตางกน นนคอในปจจบนอาชพนาฏศลปไทยเปน

114

อาชพทกาลงเปนทตองการของตลาดแรงงาน รฐบาลกใหการสนบสนนเพอเปนการอนรกษ และเผยแพรศลปวฒนธรรมไทย อกทงเปนอาชพทนกเรยนสามารถหารายไดในระหวางเรยน

การวเคราะหความแตกตางของทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปจาแนกตามภมภาคดวยวธเชพเฟ (Scheffe) พบวา นกเรยนตางภมภาคกนจะมทศนะในการประกอบอาชพทแตกตางกนแทบทกดานคอ ดานความตองการ ความสนใจ ความสามารถ และดานคานยม ยกเวนดานโอกาสในการเลอกอาชพ ทนกเรยนทกภมภาคมทศนะในการประกอบอาชพไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐาน

7. ความสมพนธระหวางพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สวนใหญอยในระดบปานกลาง ทศนะในการประกอบอาชพตามความตองการมความสมพนธคอนขางสง ทศนะในการประกอบอาชพดานความสนใจ ความสามารถ และคานยม มความสมพนธกบพฤตกรรมดานจตพสยในขนการรบรอยในระดบนอย สาหรบทศนะในการประกอบอาชพตามโอกาสของตลาดแรงงานมความสมพนธกบจตพสยในการศกษานาฏศลปขนการรบร การตอบสนอง และการเหน คณคา อยในระดบนอยเชนกน

ตามทฤษฎการเลอกอาชพของโร (Roe's Career Choice Theory) กลาววาบคคลจะเลอกอาชพตามประสบการณ หรอการรบรทสงสมมา เชนถาเลอกอาชพดานศลปวฒนธรรม แสดงวาบคคลมการรบรมาจากสงแวดลอม ครอบครว และวฒนธรรมทองถน ซงแสดงวาพฤตกรรมดานจตพสยมความสมพนธกบทศนะในการประกอบอาชพ ตามสมมตฐานการวจย

ขอเสนอแนะ

จากการศกษาวจยครงน ผวจยมขอเสนอแนะทเปนประโยชนตอผบรหารวทยาลย นาฏศลปทงในสวนกลางและสวนภมภาคในการวางแผนการบรหารการศกษาของวทยาลยนาฏศลปใหบรรลวตถประสงคตอไป โดยสามารถนาขอมลทไดจากการวจยครงนไปเปนแนวทางในการบรหารงานวชาการเพอใหสามารถพฒนา และปรบปรงหลกสตรการเรยนการสอนทยดนกเรยนเปนสาคญใหมประสทธภาพมากยงขน ทงยงเปนแนวทางในการจดกจกรรมเพอเสรมสรางทศนคตทดตอวชาชพ เกดความรกความผกพนตอสถาบน และปลกจตสานกใหเกดความรกและหวงแหนศลปะวฒนธรรมอนเปนเอกลกษณประจาชาตไทย ดงตอไปน

115

ขอเสนอแนะทวไป

1. ควรมการปรบปรงหลกสตรดานนาฏศลปใหทนสมยขน ทงดานการอนรกษ และการพฒนา ใหนกเรยนไดมโอกาสคดวเคราะหและสรางสรรคระบา หรอละครสมยใหมขนมาบาง โดยคณครเปนเพยงทปรกษา และใหคาแนะนา 2. ควรมการถายทอดการเรยนการสอนจากสวนกลางไปสสวนภมภาค และจากสวนภมภาคมาสสวนกลาง โดยใชการสอสารดาวเทยม หรอใยแกว เพอใหนกเรยนในทก ภมภาคไดเรยนร และเหนการเรยนการสอนของวทยาลยนาฏศลปแตละแหงไดในเวลาเดยวกน ซงจะเปนการชวยประหยดครผสอนอกทางหนง 3. ควรใหนกเรยนไดมโอกาสหาประสพการจากการฝกงาน หรอหารายไดพเศษทเกยวของกบงานดานนาฏศลปในระหวางทศกษาในวทยาลย เพอแบงเบาภาระของผปกครอง 4. ควรจดการอบรมดานนาฏศลปใหกบครอาจารยทงในสวนกลางและสวนภมภาคเปนประจาในชวงปดภาคเรยน เพอใหครทกทานมความรความสามารถทดเทยมกน และสามารถถายทอดความรใหนกเรยนไดรบความรเหมอนกน ไมวานกเรยนจะศกษาในวทยาลยนาฏศลปสวนกลาง หรอสวนภมภาค 5. ควรจดอบรมการเรยนการสอนแผนใหมตามหลกสตรการปฏรปการศกษาใหกบครอาจารยเพอใหมความรทดเทยมกบสถาบนอน และสามารถนาความรมาบรณาการ ปรบปรงการเรยนการสอนของตนใหสอดคลองกบการปฏรปการศกษา ขอเสนอแนะเพอการทาวจยครงตอไป

จากการวจยทาใหทราบถงพฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร ซงผวจยมขอเสนอแนะทอาจจะเปนประโยชนสาหรบการวจยในโอกาสตอไป ดงน 1. การนเทศภายในทสงผลตอการพฒนานาฏศลปไทยของวทยาลยนาฏศลป สงกดกรมศลปากร 2. วสยทศนของผบรหารทมอทธพลตอประสทธผลของวทยาลยนาฏศลป สงกดกรมศลปากร 3. ความพงพอใจของคณะกรรมการสถานศกษาทสงผลตอการบรหารงานวชาการของวทยาลยนาฏศลป สงกดกรมศลปากร

116

บรรณานกรม ภาษาไทย

กธการ ตรสกล. “ผลของการเขารวมกจกรรมกลมทมตอทศนคตตอวชาชพนาฏศลปของ นกเรยนนาฏศลปชนกลางปท 3 วทยาลยนาฏศลปกาฬสนธ. ” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2536.

กมลรตน หลาสวงษ. จตวทยาการศกษาฉบบปรบปรงใหม. พมพครงท 2. กรงเทพ : หางหนสวนจากด ศรเดชา, 2528.

กรมวชาการ. การใชหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช 2521 ฉบบปรบปรง. กรงเทพฯ : อมรนทรการพมพ, 2522.

กรมวชาการ. สานกงานทดสอบทางการศกษา. การประเมนผลการเรยนระดบชนมธยมศกษา. กรงเทพฯ : ม.ป.ท., 2537.

กรมศลปากร. “นโยบายกรมศลปากร ป 2545.” 9 มนาคม 2543. __________. “ภาระกจและอานาจหนาทของกรมศลปากร.” ใน 88 ป แหงการสถาปนากรม ศลปากร,109. กรงเทพฯ : บรษทประยรวงศพรนทตง จากด 2542. กรมอาชวศกษา. คมอหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2530. กรงเทพฯ :

วทยาลยพณชยการธนบร, 2531. กระทรวงศกษาธการ. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ : บรษท

พรกหวานกราฟฟค จากด, 2542. . หลกสตรนาฏศลปชนกลาง พทธศกราช 2542 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2534).

กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา, 2535. กาญจนา คณารกษ. หลกสตรและการพฒนา. นครปฐม : โรงพมพมหาวทยาลยศลปากร,

2527. คกฤทธ ปราโมช, หมอมราชวงศ. การศกษากบการสบทอดและเสรมสรางวฒนธรรมไทย.

กรงเทพฯ : โรงพมพกรมการศาสนา, 2520. ชยพร วชชาวธ. การวจยเชงจตวทยา. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, 2523. ชดา จตพทกษ. พฤตกรรมศาสตรเบองตน. กรงเทพฯ : สารมวลชน, 2525.

117

ทองเหลา ฤทธรง. “ทศนคตทมตออาชพครของขาราชการคร สงกดสานกงานประถมศกษา จงหวดกาฬสนธ.” ปรญญานพนธมหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ วทยาเขตมหาสารคาม, 2531.

ทพยมาศย พมลศกด. “ผลการใชชดการแนะแนวอาชพทมตอการตดสนใจเลอกอาชพของ นกเรยนวทยาลยนาฏศลป ชนตนปท 3 กรงเทพมหานคร.” วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑต สาขาวชาการแนะแนว มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2530. ธงชย สนตวงษ. พฤตกรรมผบรโภคทางการตลาด. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, 2524. ธนต อยโพธ. “60 ป วทยาลยนาฏศลปกรงเทพ.” ใน 60 ป วทยาลยนาฏศลป, 75 – 77.

กรงเทพฯ : บรษทประยรวงศพรนทตง จากด, 2537. ธารง บวศร. ทฤษฎหลกสตร : การออกแบบและการพฒนา. กรงเทพฯ : เอราวณการพมพ,

2531. ประภาเพญ สวรรณ. ทศนคต : การวดการเปลยนแปลงและพฤตกรรมอนามย. กรงเทพฯ :

สานกพมพไทยวฒนาพานช, 2536. ปรชา บญคมรตน. “ความสมพนธระหวางการบรหารงานวชาการกบผลสมฤทธทางการเรยน

ของนกเรยน ในโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ.” วทยานพนธปรญญาการศกษาดษฎบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2533.

พรลกษณ สวางศร. “ผลกระทบทเกดขนในการนามาตรฐานระบบการจดการสงแวดลอม : ISO 14001 มาใชในโรงเรยนประถมศกษา โครงการนารอง สงกดสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2543.

พวงรตน ทวรตน. วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 7. กรงเทพฯ : สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2530. พชน กรกวน. จตวทยาสงคม. ปทมธาน : โรงพมพสถานสงเคราะหหญงปากเกรด, 2522.

118

เพทาย เจรญคณววฏ. “ผลของการใชชดการแนะแนวอาชพทมตอความสนใจในวชาชพนาฏศลป – ดนตรไทยของนกเรยนนาฏศลปชนตนปท 2 วทยาลยนาฏศลปอางทอง จงหวดอางทอง.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา

การแนะแนว มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2535. ไพบลย อนทรวชา. หลกและวธการวดเจตคต. กรงเทพฯ : สานกงานคณะกรรมการ การศกษาแหงชาต, 2517. ภญโญ สาธร. หลกการบรหารการศกษา. กรงเทพฯ : วฒนาพานช, 2516. มหาวทยาลยศลปากร. “การเรยนร.” ใน การฝกอบรมเชงปฏบตการเรอง ระบบการเตรยม

ความพรอมและยทธศาสตรการเรยนร, 19 – 21. ม.ป.ท., 2541. มารศร ประสพศร. “การวเคราะหการวางแผนเขาสอาชพของนสตนกศกษา สาขา

สงคมศาสตร.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาสงคมศาสตร บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2534.

ยพน องคานนท. “ทศนคตของนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ทมตอ การประกอบอาชพอสระ.” ปรญญานพนธมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการ

แนะแนว มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2533. ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ. เทคนคการวจยทางการศกษา. พมพครงท 4.

กรงเทพฯ : สวรยาสาสน, 2538. ศรสมร พมสะอาด. “การสรางแบบสารวจนสย และทศนคตในการเรยนระดบมธยมศกษา

ตอนปลาย.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต ภาควชาวจยการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2522.

สงวน สทธเลศอรณ. จตวทยาสงคม. กรงเทพฯ : ชยศรการพมพ, 2523. สมคด โชตกวณชต. “60 ปของวทยาลยนาฏศลป.” ใน อนสรณ 60 ป วทยาลยนาฏศลป,

140. กรงเทพฯ : บรษทประยรวงศพรนทตง จากด, 2537. สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ยทธศาสตรการพฒนา

คณภาพคนและการคมครองทางสงคมในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 9 (พ.ศ. 2545 – 2549). ม.ป.ท., 2544.

สรชยชาญ ฟกจารญ. “ความพงพอใจในการปฏบตงานของอาจารยในวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร.” วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2535.

119

สรชยชาญ ฟกจารญ. “วทยาลยนาฏศลปกรงเทพและขอมลกอตงในดานตาง ๆ.” ใน 60 ปวทยาลยนาฏศลป, 30 – 38. กรงเทพฯ : บรษทประยรวงศพรนทตง จากด, 2537.

สชา จนทนเอม. จตวทยาการแนะแนว. กรงเทพฯ : อกษรบณฑต, 2527. สมตร คณากร. หลกสตรและการสอน. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : โรงพมพชวนพมพ, 2523. โสณกล ทรพยสมบต, รอยตารวจเอก. “ทศนคตของประชาชนทมตอการใหบรการของตารวจ

ศกษาเฉพาะกรณ สถานตารวจภธรอาเภอกบนทรบร.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชานโยบายสาธารณะ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา, 2542.

อมรา กลาเจรญ. สนทรยนาฏศลปไทย. กรงเทพมหานคร : สานกพมพ โอเดยนสโตร, 2526.

อทมพร (ทองอไทย) จามรมาน. จดมงหมายทางการศกษา (Educational Objectives). กรงเทพฯ : หจก. ฟนนพบบลชชง, 2531.

ภาษาตางประเทศ

Anastasi, Anne. Psychological testing. 3rd ed. New York : Macmillan Publishing Co., 1976.

Best, John W., and Kahn James V. Research in Education. 5th ed. New Delhi : Prentice-Hall of India Private Limited, 1986.

Cronbach, Joseph Lee. The Dependability of Behavioral Measurement : Theory of Generalizability for Scores and Profiles. New York : Willey, 1972.

Ginzberg, E. Counseling for Career Development. Boston : Houghton Mifflin, 1974. Goldenson, Robert M. Longman Dictionary of Psychology and Psychiatery. New

York : Longman Inc, 1984. Good, Carter V. Dictionary of Education. New York : McGraw Hill Book Co., Inc.,

n.d. Krathwahl, D.R., B.S. Bloom, and B.B. Masia. Taxonomy of Education Objectives

Handbook 2 : Affective Domain. New York : David Mckay Co., Inc., 1973.

Munn, L. N. Introducion to Phychology. Boston : Houghton Miffin Co., 1962.

120

Neagley, Ross L., and Evan N. Dean. Handbook for Effective Curiculum Development. New Jersey : Prentice Hall, Inc., 1967.

Snodgrass, Rosemary B. “A Study of Locus-of-Control, Achievement Motivation and Knowledge and Use of Study Skills as Factors Influencing Academic Performance in Academically Talented College Students.” Dissertation Abstracts International 50 (December 1989) : 3856 – A.

Super, Donald E. The Psychology of Career. New York : Harper and Brothers, 1975. Traindis, Harry C. Attitude and Attitide Change. New York : John Willy and Sons,

1975. Williams, Michael R. “The Effect of Learner’s Cognitive Style and Classroom Climate

on Student Achievement and Attitudes in Ninth – Grade English Usage.” Dissertaion Abstracts International 51 (May 1989) : 1499 – A.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก หนงสอราชการขอความอนเคราะหตรวจเครองมอวจย

123

ท ทม 1106.02 / 667 ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร นครปฐม 7300

21 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหตรวจเครองมอวจย

เรยน นายนวฒน สขประเสรฐ

สงทสงมาดวย แบบสอบถาม จานวน 1 ฉบบ

ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร”

ดงนนจงขอความอนเคราะหจากทาน ไดโปรดตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอ เพอการวจยทแนบมาพรอมกนน และขอขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ชวนชม ชนะตงกร) หวหนาภาควชาการบรหารการศกษา ฝายธรการ โทร. 0 3421 9136

124

ท ทม 1106.02 / 668 ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร นครปฐม 7300

21 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหตรวจเครองมอวจย

เรยน นายพนจ เปยมชชาต

สงทสงมาดวย แบบสอบถาม จานวน 1 ฉบบ

ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร”

ดงนนจงขอความอนเคราะหจากทาน ไดโปรดตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอ เพอการวจยทแนบมาพรอมกนน และขอขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ชวนชม ชนะตงกร) หวหนาภาควชาการบรหารการศกษา ฝายธรการ โทร. 0 3421 9136

125

ท ทม 1106.02 / 666 ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร นครปฐม 7300

21 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหตรวจเครองมอวจย

เรยน ดร. คมศร วงษรกษา

สงทสงมาดวย แบบสอบถาม จานวน 1 ฉบบ

ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร”

ดงนนจงขอความอนเคราะหจากทาน ไดโปรดตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอ เพอการวจยทแนบมาพรอมกนน และขอขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ชวนชม ชนะตงกร) หวหนาภาควชาการบรหารการศกษา ฝายธรการ โทร. 0 3421 9136

126

ท ทม 1106.02 / 669 ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร นครปฐม 7300

21 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหตรวจเครองมอวจย

เรยน นายโพธพนธ พานช

สงทสงมาดวย แบบสอบถาม จานวน 1 ฉบบ

ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร”

ดงนนจงขอความอนเคราะหจากทาน ไดโปรดตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอ เพอการวจยทแนบมาพรอมกนน และขอขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ชวนชม ชนะตงกร) หวหนาภาควชาการบรหารการศกษา ฝายธรการ โทร. 0 3421 9136

127

ท ทม 1106.02 / 670 ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร นครปฐม 7300

21 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหตรวจเครองมอวจย

เรยน นายธวช เตมญวน

สงทสงมาดวย แบบสอบถาม จานวน 1 ฉบบ

ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร”

ดงนนจงขอความอนเคราะหจากทาน ไดโปรดตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอ เพอการวจยทแนบมาพรอมกนน และขอขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ชวนชม ชนะตงกร) หวหนาภาควชาการบรหารการศกษา ฝายธรการ โทร. 0 3421 9136

ภาคผนวก ข หนงสอราชการขอทดลองเครองมอ

129

ท ทม 1106.02 / 671 ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร นครปฐม 7300

21 ตลาคม 2545

เรอง ขอทดลองเครอง

เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลป

สงทสงมาดวย แบบสอบถาม จานวน 30 ฉบบ

ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร ไดรบอนมตใหทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร”

ในการน ภาควชาการบรหารการศกษา ใครขอความอนเคราะหให นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ ทาการทดสอบความเชอมนของเครองมอในสถานศกษาของทาน เพอนาไปปรบปรงแกไข กอนนาไปใชในการวจยกลมตวอยาง หวงเปนอยางยงวาคงไดรบความอนเคราะหจากทานเปนอยางด

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณาอนเคราะห ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ชวนชม ชนะตงกร) หวหนาภาควชาการบรหารการศกษา ฝายธรการ โทร. 0 3421 9136

ภาคผนวก ค

หนงสอราชการขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล

131

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลป ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

132

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลปเชยงใหม ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

133

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลปนครศรธรรมราช ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

134

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลปะรอยเอด ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

135

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลปอางทอง ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

136

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลปสโขทย ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

137

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลปกาฬสนธ ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

138

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลปลพบร ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

139

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลปพทลง ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

140

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลปสพรรณบร ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

141

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลปจนทบร ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

142

ท ทม (นฐ) 1109 / พเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม 7300

25 ตลาคม 2545

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล เรยน ผอานวยการวทยาลยนาฏศลปนครราชสมา ดวย นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ นกศกษาระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กาลงทาวทยานพนธ เรอง “พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลป กรมศลปากร” มความประสงคจะขอเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนกลางปท 3 ในวทยาลยของทาน เพอประกอบการทาวทยานพนธ ในการนบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร จงขอความอนเคราะหจากทานโปรดแจงนกเรยนทราบ เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลใหแกนกศกษาดงกลาวดวย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ (ผชวยศาสตราจารย ดร.จราวรรณ คงคลาย) คณบดบณฑตวทยาลย สานกงานเลขานการบณฑตวทยาลย โทร. 034 243435, 034 218788

ภาคผนวก ง แบบสอบถาม

144

144

เครองมอทใชในการวจย

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง

พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลปกบทศนะในการประกอบอาชพ ของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร

คาชแจง 1. ผตอบแบบสอบถามฉบบนคอ นกเรยนระดบนาฏศลปชนกลางปท 3 สาขานาฏศลปไทย 2. แบบสอบถามนจดทาขนโดยมจดประสงคเพอทราบความแตกตางของพฤตกรรมดาน

จตพสยกบทศนะในการประกอบอาชพของนกเรยนวทยาลยนาฏศลปทงในภาพรวม และแยกตามภมภาค

3. คาตอบทไดจะเปนประโยชนในการบรหารและการพฒนาคณภาพการศกษาของวทยาลย นาฏศลปในภาพรวม โดยจะไมมผลกระทบตอผตอบแบบสอบถามแตประการใด จงใคร ขอความกรณาจากทานไดโปรดตอบแบบสอบถามใหครบทกขอตามความเปนจรง

4. แบบสอบถามฉบบนม 4 ตอน คอ ตอนท 1 เปนคาถามเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 เปนคาถามเกยวกบพฤตกรรมดานจตพสยของนกเรยนในการศกษานาฏศลป ตอนท 3 เปนคาถามเกยวกบทศนะในการประกอบอาชพ ตอนท 4 เปนความคดเหน และขอเสนอแนะอน ๆ เกยวกบการเรยนการสอนนาฏศลป

และการประกอบอาชพ

ผวจยหวงเปนอยางยงวาจะไดรบความอนเคราะหจากทานดวยด จงขอกราบขอบพระคณมา ณ โอกาสน

นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ

นกศกษาปรญญาโท ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

145

145

ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม คาชแจง ในนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงใน หนาขอความทตรงกบสภาพความเปน จรงเกยวกบตวนกเรยน

ขอท

สถานภาพสวนตวของนกเรยน สาหรบ ผวจย

1 เพศ 1) ชาย 2) หญง

2 อาย 1) 16 ป 2) 17 ป 3) 18 ปขนไป

3 กาลงศกษาอยทวทยาลยนาฏศลป 1) กรงเทพฯ 2) เชยงใหม 3) นครศรธรรมราช 4) อางทอง 5) รอยเอด 6) สโขทย 7) กาฬสนธ 8) ลพบร 9) จนทบร 10) พทลง 11) สพรรณบร 12) นครราชสมา

4 คาใชจายสวนตวของนกเรยนตอเดอน 1) ตากวา 1,000 บาท 2) 1,001 – 2,000 บาท 3) 2,001 – 3,000 บาท 4) 3,001 บาทขนไป

5 ในระหวางทศกษาในวทยาลยนาฏศลป นกเรยนเคยไดรบเลอกใหแสดงในประเทศหรอไม 1) เคย ………….ครง 2) ไมเคย

6 ในระหวางทศกษาในวทยาลยนาฏศลป นกเรยนเคยไดรบเลอกใหแสดงในตางประเทศหรอไม 1) เคย ………….ครง 2) ไมเคย

7 นกเรยนไดทางานหารายไดพเศษในระหวางทศกษาในวทยาลยนาฏศลปหรอไม 1) ทางานพเศษเปนประจา 2) ทางานพเศษบางเวลา 3) ไมไดทางานพเศษ

146

146

ขอท

สถานภาพสวนตวของนกเรยน สาหรบผวจย

8 นกเรยนมรายไดจากการทางานพเศษ โดยเฉลยตอเดอน 1) ตากวา 1,000 บาท 2) 1,001 – 2,000 บาท 3) 2,001 – 3,000 บาท 4) 3,001 บาทขนไป

9 นกเรยนไดนาความร ความสามารถจากการศกษาเลาเรยนมาใชในการทางานพเศษหรอไม 1) ใช 2) ไมใช

10

เมอจบนาฏศลปชนกลางปท 3 แลว ถานกเรยนตองการจะประกอบอาชพ นกเรยนจะเลอกประกอบอาชพประเภทใด 1) รบราชการ 2) พนกงานบรษท หรอหางราน 4) พนกงานรฐวสาหกจ 5) อาชพอสระ ไดแก …………

ตอนท 2 พฤตกรรมดานจตพสยในการศกษานาฏศลป

คาชแจง อานขอความตอไปนโดยละเอยด แลวทาเครองหมาย ลงในชองระดบพฤตกรรมทตรงกบพฤตกรรมของนกเรยนในการศกษานาฏศลป ซงแตละชองมความหมายดงน

5 หมายความวา นกเรยนแสดงพฤตกรรมในเรองนน ๆ ในระดบ มากทสด 4 หมายความวา นกเรยนแสดงพฤตกรรมในเรองนน ๆ ในระดบ มาก 3 หมายความวา นกเรยนแสดงพฤตกรรมในเรองนน ๆ ในระดบ ปานกลาง 2 หมายความวา นกเรยนแสดงพฤตกรรมในเรองนน ๆ ในระดบ นอย 1 หมายความวา นกเรยนแสดงพฤตกรรมในเรองนน ๆ ในระดบ นอยทสด

ตวอยาง

ระดบพฤตกรรมทปฏบต

ขอ

นกเรยนมพฤตกรรมในเรองตอไปนระดบใด

5 4 3 2 1

สาหรบ ผวจย

0 สนใจและตงใจเรยนนาฏศลปไทยสมาเสมอและตอเนอง

147

147

คาอธบาย จากตวอยางผตอบแบบสอบถามทาเครองหมาย ลงในชอง ระดบพฤตกรรมทปฏบต 5 แสดงวานกเรยนมพฤตกรรมในการใหการสนบสนนในกจกรรมการแสดงนาฏศลปไทยอยในระดบมากทสด

ระดบพฤตกรรมทปฏบต

ขอ

นกเรยนมพฤตกรรมในเรองตอไปนระดบใด 5 4 3 2 1 สาหรบผวจย

1

ขนการรบร

มความรพอทจะบอกความแตกตางของกจกรรมหรอการแสดงนาฏศลปไทยประเภทตาง ๆ ได

2 บอกไดวาพฤตกรรม กจกรรม หรอการแสดง ทตนสงเกตเหน หรอรบทราบนน เปนนาฏศลปไทยทถกตองหรอไมถกตองตามระเบยบแบบแผน

3 รวบรวมความรและขอมลเกยวกบนาฏศลปไทยได

4

ขนตอบสนอง

สนใจและตงใจพฒนาทกษะดวยการฝกฝนดวยตนเองอยางสมาเสมอ นอกเวลาเรยน

5 มความพรอมในการเขารวมกจกรรม หรอการแสดงนาฏศลปตามทไดรบการอบรมสงสอน หรอขอเสนอแนะจากผเชยวชาญ ดวยความเตมใจ

6 อาสาสมครเขาเปนสมาชกชมรม หรอกจกรรม ทเกยวกบนาฏศลปไทย

7 แสดงความพงพอใจทตนเองไดมโอกาสเขารวม กจกรรมหรอการแสดงทเกยวของกบนาฏศลปไทย

8

ขนเหนคณคา

เหนคณคา และใหความสาคญตอการเรยนนาฏศลปไทย

9 ศกษาหาความรเพมเตมเกยวกบนาฏศลปไทยอยางสมาเสมอ

10 ยอมรบหรอแสดงตนวาเปนผรอนรกษหรอเผยแพรนาฏศลปไทย

148

148

ระดบพฤตกรรมทปฏบต

ขอ

นกเรยนมพฤตกรรมในเรองตอไปนระดบใด 5 4 3 2 1 สาหรบ ผวจย

11 ใหความชวยเหลอ และสนบสนนกจกรรมการแสดงนาฏศลปไทยทกครงทมโอกาส

12

ขนปรบระบบ

เขารวมกจกรรม หรอการแสดงนาฏศลปไทยทกครงเมอมโอกาส

13 สามารถแสดงนาฏศลปไทยใหผอนประทบใจ และเหนคณคาในศลปวฒนธรรมไทย

14 พยายามปฏบตตนใหอยในกรอบของ วฒนธรรมไทย

15

ขนเกดกจนสย

แสดงความเปนผมคณลกษณะตามระเบยบประเพณไทยไดอยางเหมาะสมทกโอกาส

16 มเอกลกษณของตนเองทแสดงวาเปนผมความรความสามารถดานนาฏศลปไทย และไมมผใดมาปรบเปลยนพฤตกรรมนได

17 ไดรบการยอมรบ และยกยองชมเชยจากเพอน คร และผพบเหน วาเปนผมความสามารถดานนาฏศลปไทย

ตอนท 3 ทศนะในการประกอบอาชพ เปนแบบสอบถามทวดทศนคตในการประกอบอาชพของนกเรยนชนกลางปท 3 โดยพจารณาจากความตองการ ความสนใจ ความสามารถ คานยม และโอกาสในการ เลอกอาชพ

คาชแจง อานขอความตอไปนโดยละเอยด แลวทาเครองหมาย ลงในชองระดบความคดเหนเกยวกบการประกอบอาชพ ทตรงกบความคดเหน ความรสก หรอแนวโนมทนกเรยนปฏบตมากทสด ซงมทงหมด 5 ระดบ แตละระดบมความหมายดงน

149

149

5 หมายความวา นกเรยนเหนดวยมากทสด 4 หมายความวา นกเรยนเหนดวยมาก 3 หมายความวา นกเรยนเหนดวยปานกลาง 2 หมายความวา นกเรยนเหนดวยนอย 1 หมายความวา นกเรยนเหนดวยนอยทสด

ตวอยาง

ระดบความคดเหน

ขอ

ความคดเหนเกยวกบการประกอบอาชพ 5 4 3 2 1

สาหรบผวจย

0 อาชพนาฏศลปกาลงเปนทตองการของสงคม

คาอธบาย จากตวอยางผตอบแบบสอบถามทาเครองหมาย ลงในชอง ระดบความคดเหน 4 แสดงวา นกเรยนเหนดวยวา อาชพนาฏศลปเปนอาชพทกาลงเปนทตองการของสงคม

ระดบความคดเหน

ขอ

ความคดเหนเกยวกบการประกอบอาชพ 5 4 3 2 1

สาหรบ ผวจย

18

ความตองการ

เปนอาชพทคาดหวงวาจะสามารถสงเสรมฐานะ ทางเศรษฐกจของครอบครวใหดขน

19 เปนอาชพททาตามเพอน 20 เปนอาชพททาตามรนพ 21 เปนอาชพทใฝฝน และตองการทามาตงแตเดก

22

ความสนใจ

เปนอาชพอสระทเปดกวางใหสามารถวางแผน และจดระบบงานเองได

23 เปนอาชพทสามารถเลอกไดดวยตนเอง 24

เปนอาชพทสามารถศกษาหาความรเพมเตมไดดวยตนเองจากสอตาง ๆ เชน หนงสอ เอกสาร วทย โทรทศน วดทศน และ internet เปนตน

150

150

ระดบความคดเหน

ขอ

ความคดเหนเกยวกบการประกอบอาชพ 5 4 3 2 1 สาหรบผวจย

25 เปนอาชพทคดวาจะมความกาวหนาในอนาคต

26

ความสามารถ

เปนอาชพทไดแสดงความสามารถของตนเอง อยางเตมท

27 เปนอาชพชนสงทตองอาศยความร ความสามารถ จากการเรยน และการฝกประสบการณ

28 เปนอาชพททาทายความสามารถ

29

คานยม

เปนอาชพทมเกยรต และไดรบการยกยอง สนบสนนจากสงคม

30 เปนอาชพทกาลงอยในความนยมของสงคม และ ชมชนทองถน

31 เปนอาชพทมโอกาสไดแสดงตนตอสาธารณชน

32

โอกาสในการเลอกอาชพ

เปนอาชพทรฐบาลใหการสนบสนน โดยเลงเหน ความสาคญในการอนรกษศลปวฒนธรรมไทย

33

เปนอาชพทเหมาะสมกบวฒนธรรม และระเบยบ ประเพณของทองถน ตลอดจนสงคมทตนอาศยอย

34 เปนอาชพทเปดโอกาสใหสามารถหารายได ในระหวางเรยนได

35 เปนอาชพทมโอกาสไดเผยแพรศลปวฒนธรรมไทย แกชาวตางประเทศ

151

151

ตอนท 4 ความคดเหนเพมเตม และขอเสนอแนะ เกยวกบการเรยนการสอนนาฏศลป และ การประกอบอาชพ

คาชแจง กรณาเขยนแสดงความคดเหน และขอเสนอแนะเพมเตม เกยวกบการเรยนการ

สอนนาฏศลป และการประกอบอาชพ เพอเปนประโยชนตอการบรหารงานวชาการในการจดการเรยนการสอน ปรบปรงเนอหาสาระ และหลกสตร ใหเหมาะสมกบการปฏรปการศกษาตอไป

………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ขอขอบคณทใหความรวมมอเปนอยางด

ภาคผนวก จ การวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม

153

การวเคราะหคาความเชอมนของแบบสอบถาม RELIABILITY ANLYSIS – SCALE (ALPHA)

Item-total Statistics

Question

Scale Mean if Item

Deleted

Scale Variance if

Item Deleted

Corrected Item-Total Correlation

Alpha if Item

Deleted Know Q1

Q2 Q3

Response Q4 Q5

Q6 Q7

See Q8 Q9

Q10 Q11

Adapt Q12 Q13 Q14

Habit Q15 Q16

Q17 Want Q18

Q19 Q20 Q21

131.8667 133.2000 132.9333 133.0667 132.6333 133.2667 132.6000 132.5333 133.2667 132.7000 132.9000 132.7000 132.8000 132.8000 133.2000 133.1000 133.6333 132.8667 134.3000 134.4000 133.4667

134.0506 125.9586 125.2368 122.2713 125.8264 122.3402 125.2138 127.1540 124.6161 119.2517 125.6793 121.5966 122.9241 121.4759 124.0966 118.8517 119.7575 125.0161 131.2517 131.2138 131.1540

-.2772 .3783 .3824 .5284 .3556 .4537 .3172 .3286 .4016 .6422 .2547 .5135 .4800 .5641 .5043 .6511 .6207 .5006 .0581 .0651 .0762

.8864

.8801

.8801

.8770

.8806

.8786

.8817

.8810

.8897

.8742

.8838

.8772

.8780

.8762

.8779

.8739

.8748

.8782

.8846

.8844

.8842

154

การวเคราะหคาความเชอมนของแบบสอบถาม RELIABILITY ANLYSIS – SCALE (ALPHA) (ตอ)

Item-total Statistics

Question

Scale Mean if Item

Deleted

Scale Variance if

Item Deleted

Corrected Item-Total Correlation

Alpha if Item

Deleted Interest Q22

Q23 Q24 Q25

Ability Q26 Q27 Q28

Hit Q29 Q30 Q31

Market Q32 Q33 Q34 Q35

133.0333 133.0000 132.7333 132.2667 132.3333 132.7000 132.7667 132.9000 132.4667 132.3000 132.1000 132.6333 132.6667 131.9333

125.3437 120.2759 123.5816 125.7885 126.0920 121.3207 123.2885 120.7828 127.4989 126.1483 128.5069 126.5851 128.0920 132.6851

.4110

.5934

.5063

.5381

.3694

.4793

.4730

.5638

.2260

.4449

.3172

.3083

.2048 -.0737

.8795

.8754

.8777

.8783

.8803

.8781

.8782

.8761

.8833

.8793

.8813

.8815

.8836

.8853 Reliability Coefficients Number of Cases = 30 Number of Items = 35 Alpha = .8829

ภาคผนวก ฉ คาสมประสทธสหสมพนธ ของเพยรสน

คาสมประสทธสหสมพนธ ของเพยรสน (Pearson’s product moment of correlation)

AFFECTIVE DOMAIN BEHAVIORS ATTITUDES TOWARDS THE CAREER PEARSON CORRELATION X 1 X 2 X 3 X 4 X 5 TOTAL Y1 Y 2 Y 3 Y 4 Y 5 TOTAL

know X 1 1.000 .455* .454* .430* .512* .659* .410* .343* .278* .307* .323* .416* response X 2 .455* 1.000 .677* .632* .541* .844* .539* .486* .484* .470* .360* .576* realize X 3 .454* .677* 1.000 .725* .554* .873* .516* .449* .430* .450* .378* .552* adjust X 4 .430* .632* .725* 1.000 .636* .855* .491* .461* .490* .483* .409* .577* character X 5 .512* .541* .554* .636* 1.000 .785* .475* .482* .414* .456* .420* .560*

AFFECTIVE DOMAIN

BEHAVIORS

TOTAL .659* .844* .873* .855* .785* 1.000 .605* .552* .526* .541* .465* .667* want Y 1 .410* .539* .516* .491* .475* .605* 1.000 .634* .501* .537* .474* .790* interest Y 2 .343* .486* .449* .461* .482* .552* .634* 1.000 .569* .572* .552* .841* ability Y 3 .278* .484* .430* .490* .414* .526* .501* .569* 1.000 .578* .549* .772* value Y 4 .307* .470* .450* .483* .456* .541* .537* .572* .578* 1.000 .924* .807* market Y 5 .323* 360* .378* .409* .420* .465* .474* .552* .549* .624* 1.000 .806*

ATTITUDES TOWARDS

THE CAREER

TOTAL .416* .576* .552* .577* .560* .667* .790* .841* .772* .807* .806* 1.000

ภาคผนวก ช ผเชยวชาญตรวจเครองมอ

158

รายละเอยดของผเชยวชาญตรวจเครองมอ

1. ชอ นายนวฒน สขประเสรฐ ตาแหนง ผอานวยการวทยาลยนาฏศลป กรงเทพฯ สากด กรมศลปากร วฒการศกษา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผลงานทางวชาการ - ประเมนผลงานทางวชาการ อาจารย 3 ระดบ 8 กรมศลปากร

- อนกรรมการปฏรปการศกษากลมหลกสตร วดผล ประเมนผล และ เทยบโอน ของกรมศลปากร

2. ชอ นายพนจ เปยมชชาต ตาแหนง ผชวยผอานวยการวทยาลยนาฏศลป กรงเทพฯ สากด กรมศลปากร วฒการศกษา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผลงานทางวชาการ - ประเมนผลงานทางวชาการ อาจารย 3 ระดบ 8 กรมศลปากร

- อนกรรมการปฏรปการศกษากลมกระบวนการเรยนร ของกรมศลปากร

3. ชอ ดร.คมศร วงศรกษา ตาแหนง ศกษานเทศก 7 สากด สานกงานการอาชวศกษา วฒการศกษา ครศาสตรดษฎบณฑต สาขาการวดและประเมนผล จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผลงานทางวชาการ - คมอการประกนคณภาพระดบอาชวศกษา - คมอการอบรมขอมลการประกนคณภาพ

4. ชอ นายโพธพนธ พานช ตาแหนง อาจารย 3 ระดบ 8 ทาหนาทหวหนางานแนะแนว วทยาลยนาฏศลป สากด กรมศลปากร วฒการศกษา การศกษามหาบณฑต สาขาการแนะแนว มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ ผลงานทางวชาการ - คมอครกจกรรมแนะแนว ของกรมศลปากร

5. ชอ นายธวช เตมญวน ตาแหนง อาจารย 2 ระดบ 7 ทาหนาทหวหนาหมวดวชาพลานามย วทยาลยนาฏศลป สากด กรมศลปากร วฒการศกษา การศกษามหาบณฑต สาขาพลศกษา มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ ผลงานทางวชาการ - คมอประกอบการเรยนวชานนทนาการ ระดบนาฏศลปชนสง

159

ประวตผวจย

ชอ นางสาวศรพรรณ อทธวฒนะ ทอย 154 ซอยเศรษฐกจ 22-19 ถ. เพชรเกษม แขวงบางแคเหนอ เขตบางแค กรงเทพมหานคร 10160 ททางาน วทยาลยนาฏศลป ถนนราชน แขวงพระบรมมหาราชวง

เขตพระนคร กรงเทพมหานคร 10200 ประวตการศกษา พ.ศ. 2515 สาเรจการศกษาชนมธยมศกษาตอนปลาย (ม.ศ. 5) จากโรงเรยนสตรมหาพฤฒาราม พ.ศ. 2517 สาเรจการศกษาประกาศนยบตรการศกษาชนสง (ป.กศ.สง) จากวทยาลยครบานสมเดจเจาพระยา พ.ศ. 2521 สาเรจการศกษาปรญญาการศกษาศาสตรบณฑต (กศ.บ.) วชาเอกภาษาองกฤษ วชาโทพลศกษา จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ บางแสน พ.ศ. 2543 ศกษาตอระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ประวตการทางาน พ.ศ. 2519 ครสอนวชาภาษาไทย โรงเรยนเมรอมมาคเลต คอนแวนต ชลบร พ.ศ. 2520 ครสอนวชาภาษาองกฤษ โรงเรยนเทศบาลวดตนสน อ. เมอง จ. ชลบร พ.ศ. 2522 อาจารย 1 ระดบ 3 วทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร กระทรวงศกษาธการ ปจจบน อาจารย 2 ระดบ 7 วทยาลยนาฏศลป กรมศลปากร กระทรวงวฒนธรรม