รายงานการคนควาอสระ

การนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาคร ดานการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร

นางพไลวรรณ กลางประพนธ ผฝกประสบการณการนเทศการศกษา

ศนยฝกประสบการณตนแบบ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร

ก

กตตกรรมประกาศ

รายงานการศกษาคนควาฉบบนส าเรจไดดวยด โดยความกรณาอยางยงจาก ดร.วหาญ พละพร ผอ านวยการกลมนเทศ ตดตาม และประเมนผลการจดการศกษา ดร.คมกรช ไชยทองศร และดร.ศรกาญจนารตน พละศก ศกษานเทศกพเลยง ซงไดกรณาใหค าปรกษาแนะน าทกขนตอนของการศกษา และชวยเหลอดแลเอาใจใสอยางใกลชด ผศกษาขอขอบพระคณเปนอยางสง

ขอขอบคณ ดร.มารต อปนสากร ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร ผอ านวยกลมงานและศกษานเทศก ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร ผบรหารและคณะครโรงเรยนอนบาลมกดาหาร โรงเรยนบานค าบง1 โรงเรยนบานหวานใหญ โรงเรยนบานโนนสงขศร โรงเรยนบานค าพ และโรงเรยนบานภ ทใหความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลเปนอยางด และทกทานทไดใหขอคดและขอเสนอแนะในการฝกประสบการณนเทศการศกษาในครงน ซงจะไดน าไปใชประโยชนตอผฝกประสบการณนเทศการศกษา ในการน ามาประยกตใชในการท างาน ปรบปรงและพฒนาในการนเทศการศกษาตอไป

คณงาม ความด และคณประโยชนของการศกษาครงน ผศกษาขอมอบแดบดา มารดา ครอาจารย และผมพระคณทกทานทมสวนในการอบรมสงสอนและใหความรจนท าใหการศกษาครงนส าเรจลลวงดวยด

นางพไลวรรณ กลางประพนธ

ข

บทคดยอ

ชอเรอง : การนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนรทเนนผเรยน เปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร

ผศกษา : นางพไลวรรณ กลางประพนธ ผฝกประสบการณการนเทศการศกษา

หนวยฝก : ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร

ปทศกษา : 2562

บทคดยอ

การศกษาครงนมวตถประสงคเพอศกษาผลการนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร กลมเปาหมาย ไดแก ครผสอนรายวชาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 จ านวน 5 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ม 4 ชนด ไดแก แบบสมภาษณแบบสงเกตการสอน แบบประเมนแผนการจดการเรยนร และแบบประเมนผลการจดการเรยนร สถตทใชในการวเคราะห ไดแก รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการศกษาปรากฏดงน จากการนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ พบวา การจดการเรยนการสอน การสมภาษณครผสอนรายวชาคณตศาสตร ตรวจแผนการจดการเรยนร พบวา ครผสอนรายวชาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร ไดน าการจดการเรยนรเนนผเรยนเปนส าคญ ซงผลการสงเกตการเรยนรของนกเรยน นกเรยนมทกษะกระบวนการ คอ ทกษะการคด กระบวนการกลม สรางองคความร และมความกระตอรอรนในการท างานทตนสนใจ และผลจากการประเมนการจดการเรยนร พบวา ครจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลากเหมาะสมกบธรรมชาตและสนองความตองการของผเรยน และครจดกจกรรมการเรยนการสอนทกระตนใหผเรยนรจกคดวเคราะห คดสงเคราะห คดสรางสรรค คดแกปญหาและตดสนใจ มคาเฉลยของผลการจดกจกรรมการเรยนการสอนอยในระดบมากทสด

ค

สารบญ เรอง หนา

กตตกรรมประกาศ ก บทคดยอ ข บทท 1 บทน า 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 วตถประสงคของการศกษา 2 ขอบเขตของการศกษา 2 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2 บทท 2 ทฤษฎและเอกสารทเกยวของ 3 การพฒนาบคลากร 3 การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ 5 การนเทศดวยกระบวนการวจย 8 บทท 3 วธด าเนนการศกษา 11 กลมเปาหมาย 11 ขนตอนการด าเนนการศกษา 11 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล การสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

12 15

การเกบรวบรวมขอมล 16 การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมล 16 บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล 17 บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ 21 สรปผลและอภปรายผล 21 ขอเสนอแนะ 22 เอกสารอางอง 23 ภาคผนวก 25 ภาคผนวก ก ผลการวเคราะหขอมล 26 ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 33

ง

สารบญตาราง ตารางท หนา 1 ขนตอนการด าเนนการศกษาดวยวธการวจยเชงปฏบตการ (Action Research) 12 2 ผลการสงเกตการสอนเพอสงเกตพฤตกรรมการสอนของคร และพฤตกรรมการเรยนร ของผเรยน โดยผศกษาและกลมเปาหมายเปนผสงเกต

26

3 ผลการประเมนแผนการจดการเรยนร โดยแสดงจ านวนรายการทปฏบตในแตละ แผนการจดการเรยนร ซงประเมนโดยผมประสบการณ จ านวน 2 คน ตามแบบ ประเมนท 1 ซงมรายการประเมน 14 รายการปฏบต

29

4 ผลการประเมนผลการจดการเรยนร ครจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลาย เหมาะสมกบธรรมชาตและสนองความตองการของผเรยน

30

5 ผลการประเมนผลการจดการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนการสอนทกระตนให ผเรยนรจก คดวเคราะห คดสงเคราะหคดสรางสรรค คดแกปญหาและตดสนใจ

32

จ

สารบญภาพ ภาพท หนา 1 ระบบการพฒนาบคคลในองคการ 4 2 เปาหมายการพฒนาบคคลากร 5

1

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา การจดการศกษาใหกบพลเมองของประเทศถอเปนหนาทของรฐบาลทจะตองด าเนนการใหเปนไปตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 แกไขเพมเตม พทธศกราช 2545 หมวดท 4 วาดวยแนวการจดการศกษาในมาตรา 22 ไดใหความส าคญกบผเรยน โดยระบวา การจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความส าคญทสดกระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาไดตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ และในมาตรา 23 ไดเนนความส าคญทงความรคณภาพกระบวนการจดการเรยนรและบรณาการตามความเหมาะสม ทงนไดก าหนดใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของด าเนนการจดกระบวนการเรยนร ใหผเรยนไดฝกทกษะ กระบวนการคด และฝกปฏบตใหคดเปนท าเปน แกปญหาได โดยจดเนอหาสาระ และกจกรรมทผสมผสานสาระความรดานตาง ๆ อยางสมดลสอดคลองกบความสนใจความถนด และความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน ครจงเปนผทมบทบาทส าคญในการจดกจกรรมการเรยนการสอน (กรมวชาการ. 2544 : 25-30) โดยทการจดการศกษาทมคณภาพคอการจดการศกษาทสามารถพฒนาความเปนมนษยทสมบรณทกดาน โดยมความเชอวาการศกษาคอการพฒนาทรพยากรมนษย และการพฒนาทรพยากรมนษยคอการพฒนาประเทศ เพราะวตถประสงคทส าคญของการจดการศกษาคอการท าใหผเรยนเกดการเรยนร และเปลยนแปลงพฤตกรรมตามจดประสงคของหลกสตร สามารถน าความรไปใชในการด ารงชวตไดอยางเหมาะสม เปนพลเมองทมคณภาพและเปนก าลงส าคญในการพฒนาประเทศ จากความส าคญของการจดการศกษาดงกลาว ประเทศตาง ๆ ทวโลกจงตระหนกและใหความส าคญตอภารกจดานการจดการศกษาใหมประสทธภาพ สถานศกษาจงเปนหนวยงานหลกในการรบผดชอบภารกจส าคญน โดยเฉพาะผบรหารสถานศกษาและครผสอนเพราะเปนผปฏบตหนาทโดยตรงในการจดการเรยนรใหผเรยน (ส าราญ มแจง และคณะ. 2552 : 1) การจดการเรยนรทเนนใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรงตามความสนใจตามความถนดและความสามารถ ฝกใหผเรยนคดเอง ท าเอง สามารถน าความรทไดไปปฏบตและประยกตใชแกปญหาในชวตประจ าวน เพอใหสามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข ประกอบกบการน าการนเทศกระบวนการวจย ทใชกระบวนการวจยของศกษานเทศก ผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษา ทรวมคดรวมท าทกขนตอน ทงขนศกษาสภาพปจจบน ปญหาและความตองการรวมกน ขนการวางแผนรวมกน ขนสรางเครองมอรวมกน ขนปฏบตการนเทศ ตลอดจนขนประเมนผล รายงานผลการนเทศดวยกระบวนการวจย จะเนนการสรางขอตกลงเพอใหครผรบการนเทศ ยอมรบ เหนความส าคญ และตองการพฒนางาน การไดเรมตนสรางขอตกลงรวมกน วางแผนดวยกน สรางเครองมอ แลวยงนเทศรวมกน ผลดกนนเทศ จะท าใหครคลายความกงวลใจ ครจะเหนวา เปนเรองปกตธรรมดา การมสวนรวมจะท าใหเกดความเปนกนเองเกดความไววางใจกน คณภาพงานการพฒนากจะเกดทงประสทธผลและประสทธภาพ ซงรปแบบการนเทศดวยกระบวนการวจย ประกอบดวย 4 ขนตอนคอ 1) ขนการวเคราะห (Analysis) 2) ขนการวางแผน (Planning) 3) ขนลงมอปฏบต (Doing) และ 4) ขนนเทศตดตามผล (Supervision)

2

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร ไดท าการประเมนมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา 15 มาตรฐาน ผลการประเมนตนเองของสถานศกษาตงแตภาพรวมของสถานศกษาจนถงมาตรฐานดานตาง ๆ พบวา เกอบทกมาตรฐานอยในระดบด และจากการสอบถามสภาพปญหาและความตองการของโรงเรยน พบวา ครผสอนทกคนไดด าเนนการจดกจกรรมการเรยนการสอนตามแผนการจดการเรยนร แตครผสอนมการจดการเรยนรไมไดเนนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ (Child Center) และครผสอนเนนการปอนหรอการถายทอดความร ยงไมไดเนนใหผเรยนรจกคดวเคราะห คดสงเคราะห คดสรางสรรค คดแกปญหาและตดสนใจ สวนการสมภาษณครผสอน พบวา ครผสอนรายวชาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ยงขาดการพฒนาดานการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ และขาดการมสวนรวมในการวางแผนการนเทศการสอน จากเหตผลและปจจยทกลาวมาขางตน ผศกษาจงสนใจทจะน าเอากระบวนการนเทศดวยกระบวนการวจยมาใชในการพฒนาการจดการเรยนรของคร เพอใหครผสอนสามารถจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญไดตามธรรมชาตของเนอหาวชาทท าการสอน เพราะการนเทศดวยกระบวนการวจย จะชวยใหเกดการพฒนากระบวนการนเทศการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร ไดเปนอยางด บคลากรทกคนทมสวนเกยวของในการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญไดท างานรวมกน ในการคดวเคราะหปญหา วางแผนแกปญหา ลงมอปฏบตกจกรรม การสงเกต และสะทอนผล ครผสอนทกคนเปนทงผนเทศ ผรบการนเทศ ทกคนมสวนรวมคด รวมท า รวมแกปญหา ในการพฒนากจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญใหมประสทธภาพและสงผลทดตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

วตถประสงคของการศกษา เพอศกษาผลการนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร

ขอบเขตของการศกษา กลมเปาหมาย ไดแก ครผสอน ระดบชนประถมศกษาปท 6 จ านวน 6 ทาน เนอหาสาระ ไดแก การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ และการนเทศดวยกระบวนการวจย ระยะเวลาทใชในการศกษา คอ วนท 23-29 มกราคม 2563

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. หวหนาวชาการมความรความเขาใจและสามารถปฏบตการนเทศดวยกระบวนการวจยได 2. ครผสอนสามารถน าเทคนคการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญรวมกบการนเทศดวยกระบวนการวจยไปใชในการปฏบตจรงได 3. นกเรยนสามารถเรยนรดวยการปฏบตจรงและวางแผนท างานอยางเปนระบบ

3

บทท 2 ทฤษฎและเอกสารทเกยวของ

รายงานการศกษาคนควาอสระ เรอง การนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร ผศกษาไดศกษาทฤษฎและเอกสารทเกยวของ ดงน

1. การพฒนาบคลากร 2. การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ 3. การนเทศดวยกระบวนการวจย

1. การพฒนาบคลากร การพฒนาบคลากรทมสวนเกยวของกบงานดานวชาการของสถาบนการศกษากระบวนการพฒนาความกาวหนาในดานวชาชพของครอาจารย และปรบปรงการเรยนการสอน การพฒนาครอาจารย เปนการชวยใหครอาจารยไดมโอกาสเพมพนความร ทกษะ รวมทงปรบปรงทศนคตและเทคนคตาง ๆ ในการสอน หรอการท างาน ทสงเสรมประสทธภาพ ดานการเรยนการสอนของครอาจารยเปนส าคญ ฐระ ประวาลพฤกษ (2538 : 1-2) กลาววา การด าเนนงานในองคการ “คน” เปนปจจยส าคญ แมองคการจะจดวางระบบงานก าหนดวตถประสงคและเปาหมายไวดเพยงใดกตาม หากบคคลในองคการขาดความร ความเขาใจ มความสามารถหรอความช านาญไมเพยงพอตอการปฏบตงาน และมทศนคตทไมดตองานหรอการท างานแลวยอมเปนอปสรรคตอความส าเรจขององคการ ซงไดแบงการพฒนาบคคลออกเปน 2 ลกษณะใหญ ๆ คอ 1) สงเสรมคณวฒ ดวยการสงไปศกษาตอเพอสรางคนตามแผนพฒนาองคกรหรอหนวยงาน และ 2) การเสรมสมรรถภาพ ดวยการจดฝกอบรม การศกษาดงาน และการศกษาหลกสตรระยะสน เพอพฒนาคนใหเปนไปตามความตองการขององคการ ธารพรรษ สตยารกษ (2548 : 43) กลาววา การพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Development) หรอ HRD จงเปนแนวคดทสมพนธกบการบรหารทรพยากรมนษย (HRM) คอเปนการพฒนาคนซงถอวาเปนหวใจหรอสนทรพยทส าคญทสดขององคการ เพอเปาหมายในการสรางทมงานและ ผลการด าเนนงานทเปนเลศขององคกร รวมทงเพอสรางองคกรแหงการเรยนรซงจะเปนกญแจส าคญในการแขงขนในโลกปจจบนและอนาคต สภาพร พศาลบตร และยงยทธ เกษสาคร (2549 : 9-10) ไดใหแนวคดการพฒนาบคคลวา จะครอบคลมใน 3 เรองดวยกนคอ การฝกอบรม (Training) การศกษา (Education) และการพฒนา (Development) และมระบบการพฒนาบคคลในองคการดงน

4

ภาพท 1 ระบบการพฒนาบคคลในองคการ

จากภาพท 1 อธบายไดวา การพฒนาบคคลเปนการเพมพนทกษะความรความสามารถตลอดจนการอทศตว บคลกภาพและการปรบตว และการคดรเรมของบคคลในองคการ ผานกระบวนการของการศกษา การฝกอบรม และการพฒนา ซงองคการเปนผจดด าเนนการใหหรอโดยบคลากรด าเนนการเองเพอใหเกดการพฒนาทางดานความคดความรจตใจ บคลกภาพและการท างาน เมอไดรบการพฒนาแลวสามารถวดผลงานหรอความประพฤตของบคลากรในองคการไดวา มความเปลยนแปลงไปในทศทางทองคการตองการหรอไมขอมลยอนกลบทจะเขาสกระบวนการของการพฒนาบคคลเชนนตอไปภายใตสภาพแวดลอมทงภายนอกและภายในขององคการไดแก ความเปลยนแปลงตาง ๆ ทเกดขนในระบบเศรษฐกจ สงคม การเมองและเทคโนโลยตลอดจนบรรยากาศในการท างาน การเปดโอกาสใหไดรบการพฒนาขององคการ ซงจะมความสมพนธเกยวของกบระบบอน ๆ ทงภายในและภายนอกองคการตอไป วธการพฒนาบคลากรมการพฒนาหลายวธทส าคญมดงน (สนน มสตยธรรม. 2540 : 461) 1. การฝกอบรม เปนวธการพฒนาบคลากรทนยมด าเนนการกนมากเนองจากสามารถด าเนนการไดอยางมระบบ สามารถพฒนาบคลากรไดจ านวนมาก 2. การสงบคลากรไปศกษา ฝกอบรมหรอดงาน ซงเปนการสงบคลากรไปพฒนา นอกหนวยงาน ตามหลกสตรทหนวยงานพจารณาวาเปนประโยชนตอหนวยงานและองคการจรง ๆ 3. การพฒนาบคลากร โดยกระบวนการปฏบตงาน เชน การแนะน า ชแจง ประชมชแจง การศกษาจากคมอปฏบตงาน การมอบหมายงานใหไปคนควาดวยตนเอง การมอบหมายใหเขารวมประชมสมมนา การมอบหมายใหไปเปนวทยากร หรอเขยนบทความหรอเอกสารการหมนเวยนงานหรอการโยกยายสบเปลยนต าแหนง

ปจจยน าเขา - ความรทกษะ - ความสามารถ - การอทศตน - บคลกภาพ - การปรบตว - ความคดรเรม

กระบวนการ แปรสภาพ

- การศกษา - การฝกอบรม - การพฒนา - เทคโนโลย

ปจจยน าออก (ผลทไดรบ) - พฒนาความคด - พฒนาความร - พฒนาการท างาน - พฒนาจตใจ - พฒนาบคลกภาพ

สภาพแวดลอมภายในองคกร

ขอมลยอนกลบ สภาพแวดลอมภายนอกองคกร

5

สวนขนตอนการด าเนนการพฒนาบคลากรทส าคญ ดงน (พชย เสงยมจตต. 2542 : 131) 1. วเคราะหความตองการในการพฒนาบคลากร 2. ตรวจสอบความจ าเปนและความตองการของแตละสวนงาน 3. ก าหนดแผนและโครงการในการพฒนาบคลากร 4. เสนอแผนและโครงการเพอขอความเหนชอบจากผบงคบบญชา 5. ก าหนดระเบยบและวธปฏบตในการด าเนนงาน 6. ประเมนผลการพฒนาบคลากร กลาวโดยสรป วธด าเนนการในการพฒนาบคลากร เปนวธการทผบรหารสถานศกษาจะตอง เอาใจใส โดยมการนเทศ ก ากบ และตดตามอยางสม าเสมอ จงจะท าใหบคลากรภายในสถานศกษาทไดรบการพฒนาไดรบประสบการณตรงและน ามาปฏบตงานไดอยางมคณภาพ

ภาพท 2 เปาหมายการพฒนาบคคลากร

2. การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ แนวคดจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ซงกลาวถงการจดการเรยนรทยอมรบวาบคคลหรอผเรยนมความแตกตางกน และทกคนสามารถเรยนรได เพราะในการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ครหรอผจดการเรยนรควรมความเชอพนฐานอยางนอย 3 ประการ คอ 1) เชอวาทกคนมความแตกตางกน 2) เชอวาทกคนสามารถเรยนรได 3) เชอวาการเรยนรเกดไดทกท ทกเวลา ดงนน การจดการเรยนรจงเปนการจดการบรรยากาศ จดกจกรรม จดสอ จดสถานการณ ฯลฯ ใหผเรยนเกดการเรยนรไดเตมตามศกยภาพ ครจงมความจ าเปนทจะตองรจกผเรยนครอบคลมอยางรอบดาน และสามารถวเคราะหขอมลเพอน าไปเปนพนฐานการออกแบบหรอวางแผนการเรยนรไดสอดคลองกบผเรยน

เปาหมายการพฒนา : บคลากรเกงคด (รวธคด คดเปน มจตรส านกทด และมงมนทจะเปนคนด) บคลากรเกงคน (เขาใจ ตนเอง เขาใจคนอน รวธท างาน และอยรวมกบ คนอนอยางมความสข และมงมนทจะรกคนอน รกองคกร) บคลากรเกงงาน (มความรและทกษะในการบรหารและปฏบตงานไดอยาง

มประสทธภาพและเกดประสทธผล)

การพฒนาบคลากร (คนเกง : คนก าลงจะเกง)

6

ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2548 : 5) ไดใหแนวคดการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญวา การจดการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนส าคญ หรอทรจกในชอเดมวา การจดการเรยนการสอนโดยยดผเรยนเปนศนยกลาง (student centered หรอ child centered) เปนรปแบบการจดการเรยนการสอนทรจกกนมานานในวงการศกษาไทย แตไมประสบความส าเรจในการปฏบตรวมกบความเคยชนทไดรบการอบรมสงสอนมาดวยรปแบบการจดการเรยนการสอนโดยยดครเปนศนยกลาง (teacher centered) มาตลอด เมอเปนครกเคยชนกบการจดการเรยนการสอนแบบเดมๆ ทเคยรจก จงท าใหไมประสบความส าเรจในการจดการเรยนการสอนโดยยดผเรยนเปนส าคญเทาทควร แตในยคของการปฏรปการศกษานไดมการก าหนดเปนกฎหมายแลววา ครทกคนจะตองใชรปแบบการจดการเรยนการสอนโดยยดผเรยนเปนส าคญได จงเปนความจ าเปนทครทกคนจะตองใหความสนใจกบรายละเอยดในสวนน โดยการศกษา ท าความเขาใจ และหาแนวทางมาใชในการปฏบตงานของตนใหประสบผลส าเรจ ทศนา แขมมณ (2543 : 17-20) ไดน าเสนอแนวคดในการเปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวม และสามารถน าไปใชเปนแนวปฏบตได ดงน 1. กจกรรมการเรยนรทดทควรชวยใหผเรยนไดมสวนรวมทางดานรางกาย (physical participation) คอ เปนกจกรรมทชวยใหผ เรยนไดมโอกาสเคลอนไหวรางกาย เพอชวยใหประสาท การเรยนรของผเรยนตนตว พรอมทจะรบขอมลและการเรยนรตาง ๆ ทจะเกดขน การรบรเปนปจจยส าคญ ในการเรยนร ถาผ เรยนอยในสภาพทไมพรอม แมจะมการใหความรทดๆ ผ เรยนกไมสามารถรบได ดงจะเหนไดวา ถาปลอยใหผเรยนนงนาน ๆ ในไมชาผเรยนกจะหลบหรอคดเรองอน ๆ แตถาใหมการเคลอนไหวทางกายบางกจะท าใหประสาทการเรยนรของผเรยนตนตวและพรอมทจะรบและเรยนรสงตาง ๆไดด ดงนน กจกรรมทจดใหผเรยน จงควรเปนกจกรรมทชวยใหผเรยนไดเคลอนไหวในลกษณะใดลกษณะหนง เปนระยะ ๆ ตามความเหมาะสมกบวยและระดบความสนใจของผเรยน 2. กจกรรมการเรยนร ท ดควรชวยใหผ เรยนไดมสวนรวมทางสตปญญา (intellectual participation) คอ เปนกจกรรมทชวยใหผ เรยนเกดการเคลอนไหวทางสตปญญา ตองเปนกจกรรม ททาทายความคดของผ เรยน สามารถกระตนสมองของผ เรยนใหเกดการเคลอนไหว ตองเปนเรอง ทไมยากหรองายเกนไปท าใหผเรยนเกดความสนกทจะคด 3. กจกรรมการเรยนรทดควรชวยใหผเรยนมสวนรวมทางสงคม (social participation) คอ เปนกจกรรมทชวยใหผเรยนมปฏสมพนธทางสงคมกบบคคลหรอสงแวดลอมรอบตว เนองจากมนษยจ าเปนตองอยรวมกนเปนหมคณะ มนษยตองเรยนรทจะปรบตวเขากบผ อนและสภาพแวดลอมตาง ๆ การเปดโอกาสใหผเรยนมปฏสมพนธกบผอนจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรทางดานสงคม 4. กจกรรมการเร ยนร ท ด ควรช วยให ผ เ ร ยนไดม ส วนร วมทางอารมณ (emotional participation) คอ เปนกจกรรมทสงผลตออารมณ ความรสกของผเรยน ซงจะชวยใหการเรยนรนนเกดความหมายตอตนเองโดยกจกรรมดงกลาวควรเกยวของกบผเรยนโดยตรง โดยปกตการมสวนรวมทางอารมณนมกเกดขนพรอมกบการกระท าอน ๆ อยแลว เชน กจกรรมทางกาย สตปญญา และสงคม ทกครง ทครใหผเรยนเคลอนท เปลยนอรยาบถ เปลยนกจกรรม ผเรยนจะเกดอารมณ ความรสกตามมาดวยเสมอ อาจเปนความพอใจ ไมพอใจ หรอเฉย ๆ

7

ขนตอนในการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ผสอนตองด าเนนการดงน 1. วเคราะหความสามารถของตนเอง 2. วเคราะหเนอหาสาระ วาจะสอนอยางไรมความซบซอนและล าดบทจะใหผเรยนอยางไร เนอหาสาระนน ผสอนจะใหผเรยนเรยนรสวนทเปน What , How หรอ When and Why 3. วเคราะหผเรยน ผสอนจะตองทราบวาผเรยนเปนใครมความสามารถอยางไร มศกยภาพดานใดบาง มแบบการเรยนและถาจะสอนแบบทเนนผเรยนเปนศนยกลางผเรยนจะเรยนรไดอยางไร เพอสรางความเขาใจในความรดวยตนเอง 4. ก าหนดเปาหมายหรอจดประสงคการเรยนร ผสอนจะตองทราบวาเปาหมายทจะใหผเรยนนนคออะไร ผเรยนจะพฒนาการเรยนรดานใด ไดแก Cognitive, Affective, and Psychomotor domains ทเปนความสามารถทจะเกดขนในผเรยนดานใด ไดแก ความสามารถดานตาง ๆ ดงน 4.1 ดานพทธพสยหรอดานสตปญญา Cognitive Domains เปนความสามารถ ทแสดงออกถงความร ความเขาใจ 4.2 ดานจตพสย หรอดานอารมณ จตใจ (Affective Domains) เปนความสามารถ ในการรบร ตอบสนอง สรางคณคาและลกษณะนสย โดยมระดบทางพฤตกรรม คอ การรบ การตอบสนอง การเหนคณคา การจดรวบรวม การสรางลกษณะ 4.3 ดานทกษะพสย ดานทกษะรางกาย ทกษะปฏบต (Psychomotor Domains) เปนทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย เพอปฏบตกจกรรมทกอใหเกดการเรยนรและพฒนาทกษะ 5. สรางแผนการจดประสบการณการเรยนร ผสอนจะตองใชหลกการของการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง 6. ก าหนดและแหลงเรยนร เพอใหการใชสอการเรยนการสอนแตละครงเกดประสทธภาพ ตอการเรยนรการสอนสงสด ตองเลอกใชสอและแหลงการเรยนรทเหมาะสม 7. ก าหนดวธการประเมนผลการเรยนรและพฒนาการของผเรยนอยางตอเนองตามสภาพจรงโดยการก าหนดส งทตองวดใหชดเจน มกจกรรมหรองานทใชในการประเมนเปนจรงเพ อประเมนความสามารถของผเรยน ผถกประเมนตองใชการตดสนใจและความคดรเรม ในสถานการณทจ าลองขน เปดโอกาสอยางเหมาะสมใหกบผเรยนทจะฝกซอม ฝกหด ปรกษาความรจากแหลงตาง ๆ ให ผเรยน มสวนรวมในการก าหนดเกณฑการประเมนทชดเจน ใชผลการประเมนความกาวหนาในการเรยนร ของผเรยนเปนรายบคคล/กลม มการประเมนใหผเรยนทราบเพอการปรบปรง 8. กจกรรมการเรยนการสอนทใชรปแบบวธเทคนคตาง ๆ ประกอบกบสอแหลงการเรยนร การวดประเมนผลและการจดบรรยากาศกบสงแวดลอมทเกอกล เอออ านวยใหผเรยนไดรบประสบการณการเรยนรตามทตงเปาหมายไว 9. น าไปใชและประเมนเพอปรบปรง ผสอนตองประเมนตนเองวา ทสอนไปแลวสอน แบบใดไดผลอยางไร เพอจดการเรยนรใหเนนผเรยนตามตวบงชของการจดการเรยนร

8

3. การนเทศดวยกระบวนการวจย ความหมายการวจยเชงปฏบตการ

สมนก ปฏปทานนท (2550) กลาววา การวจยเชงปฏบตการ เปนการวจยทมงจะน าหลกการของวธการทางวทยาสาสตรมาใชเพอแกปญหาในสภาพการณเฉพาะ เนนการวจยทงายไมสลบซบซอน และน าไปใชในการแกปญหาในการท างานจรงๆ

กรมสงเสรมการเกษตร (2551) การวจยปฏบตการ คอ การวจยประยกตแบบหนง เปนการวจยทสะทอนผลการปฏบตงานของตนเองเปนวงจรแบบตอเนองไมมทสนสด โดยเรมตนทขนตอนการวางแผน การปฏบตการสงเกต และการสะทอนกลบเกยวกบการปฏบตงาน เพอใหเกดการพฒนาปรบปรงการท างานใหดขน

Lewin (1946 อางใน ยาใจ พงษบรบรณ, 2552) กลาววา การวจยเชงปฏบตการ คอการวจยทใชกระบวนการศกษาในลกษณะกลมรวมกนท างานและตดสนใจ อยางมพนธะตอกนเพอมงมนใหเกดการเปลยนแปลงทดขน และใชการปฏบตการ 3 ขนตอน คอการวางแผน การปฏบตการ และการสะทอนผลการปฏบต

Dick, B. (2000 อางใน สวมล วองวาณช, 2551) กลาววา การวจยปฏบตการ ประกอบดวยวธวทยาการการวจยทท าใหเกดผลของการปฏบต และผลของการวจย ในเวลาเดยวกน โดยมขนตอนการวจยทเปนวงจรตอเนอง ประกอบดวยผมสวนรวมในกระบวนการ ใชขอมลเชงคณภาพ ซงสวนใหญมลกษณะเปนขอความทเปนภาษามากกวาตวเลข นอกจากนยงมการสะทอนผลซงครอบคลมทงสวนทเปนกระบวนการและผลลพธ การวจยปฏบตการจงเปนกระบวนการทมความยดหยน ตอบสนองตอความตองการจ าเปนทเกดขนในสถานการณตางๆ ทงน Dick มความเหนวาการวจยปฏบตการเปนการวจยทมการสรางสมมตฐานการวจยจากขอมลทรวบรวมไดระหวางการท าวจย และสามารถใชกระบวนการดงกลาวเปนเครองมอส าหรบการวจยน ารอง การน าไปใชเปนเครองมอวนจฉยจดบกพรองตางๆ หรอใชเพอการประเมนผล อยางไรกตาม Dick เหนวาการมสวนรวมไมจ าเปนตองมตลอดการวจย อาจใหผอนมสวนรวมเพยงแคผใหขอมล ลกษณะส าคญ

จากการศกษาแนวคดของนกวชาการทงในประเทศและตางประเทศทมตอความหมายของการวจยเชงปฏบตการ สามารถสรปไดวา การวจยเชงปฎบตการ คอ การศกษาคนควา รวบรวมขอมล การวเคราะห และตความหมายอยางมระบบ และยดหยน เพอตอบสนองตอความตองการจ าเปนทเกดขนในสถานการณเฉพาะ ถงการปฏบตงานเพอเขาใจดขน หรอแกปญหาเกยวกบงานทท าอย ของผวจยและผทเกยวของ โดยมขนตอนการท างานเปนวงจรตอเนอง 4 ขนตอน ไดแก (1) การวางแผนกลยทธ (2) การปฏบต (น าแผนไปปฏบต) (3) การสงเกต (โดยมการประเมนตนเอง) และ (4)การสะทอนผลเชงวพากษจากตนเองและเพอนรวมงาน ผลทไดน าไปปรบแผนเขาสวงจรใหมจนกวาจะไดขอสรปทแกไขปญหาไดจรง หรอพฒนาสภาพการณของสงทศกษาไดอยางมประสทธภาพ ภายใตกรอบจรรยาบรรณทยอมรบกน

9

เปาหมายการวจยปฏบตการ 1. เพอพฒนาบคลากร -การวจยปฏบตการเปนการสงเสรมใหผท าวจยไดฝกทกษะใหม ๆ เชน การคดวเคราะหเพอ

แกปญหาดวยตนเอง การจดบนทก เปนตน ท าใหสามารถพงตนเองไดมากขน -การวจยปฏบตการเปนแนวทางสงเสรม และพฒนาการเรยนรรวมกนระหวาง นกวจยและผมสวน

เกยวของทกฝาย 2. เพอพฒนางาน - โดยคนหาปญหา แสวงหาทางเลอก หรอวธการทเหมาะสมเพอแกปญหาทเกดขนในการท างาน

เปนเครองมอทใชในการพฒนางานอยางเปนระบบ มประสทธภาพ และน าไปสการเปลยนแปลงทดขน - โดยประเมนสงทคนพบจากการวจย น าไปปรบแผน แลวลงมอท า จดเนนของวจยเชงปฏบตการ Kemmis and Mc Taggart (1988, pp.22-25: ส.วาสนา ประวาลพฤกษ (แปล)ม 2538, หนา 41-

46 อางใน กตตพร ปญญาภญโญผล, 2549) กลาวถงจดเนนของการวจยเชงปฏบตการ 17 ขอ ดงตอไปน 1. การวจยเชงปฏบตการ เปนวธการทจะปรบปรงการปฏบตงาน โดยท าใหเกดการเปลยนแปลง

และอาศยการเรยนรจากผลสบเนองของการเปลยนแปลงทเกดขน 2. การวจยเชงปฏบตการเปนการวจยทตองน าตวเองเขาไปรวมในกจกรรม เปนการวจยทบคคล

จะตองด าเนนการเพอทจะปรบปรงงานทตนปฏบตอย (และสามารถใชแนวทางปฏบตของบคคลอนเปนขอมลทตยภม)

3. การวจยเชงปฏบตการด าเนนการผานขนตอนของการสะทอนภาพตนเองในลกษณะเกลยวสวาน ซงมวฏจกรของการวางแผน การด าเนนงาน (การใชแผนด าเนนงาน) การสงเกต (อยางมระบบ) การสะทอนขอมล และหลงจากนนกยอนกลบไปวางแผน การด าเนนการ การสงเกต และการสะทอนขอมลเพอการวางแผนตอไปใหม จะตองด าเนนการตามขนตอนและมระบบ โดยผานการกลนกรองวพากษวจารณจากกลมผด าเนนงานรวมกน

4. การวจยเชงปฏบตการเปนการรวมมอกนท างาน การวจยประเภทนตองมความรบผดชอบในการกระท าเพอปรบปรงใหดขน ขยายขอบเขตของความรวมมอระหวางกลมทท างานดวยกน โดยตรงใหกวางทสดเทาทจะท าได เพอผลของการปฏบตทจะตามมา

5. การวจยเชงปฏบตการกอใหเกดชมชนแบบพฒนาตนเอง โดยสมาชกจะเขารวมกจกรรม และใหความรวมมอทกขนตอนของกระบวนการวจย (การวางแผน การปฏบตงานตามแผน การสงเกตและการสะทอนขอมล) โดยมจดมงหมายทจะสรางชมชนใหพงตนเอง มความรบผดชอบในการพฒนาตนเองในดานความสมพนธของเหตการณ การปฏบต และผลสบเนองทตามมา มความเปนอสระในการทจะคดเกยวกบสถาบนและตนเอง เพอทจะสรางกฎระเบยบ และคณคาทางสงคมของตนเองขน

10

6. การวจยเชงปฏบตการเปนกระบวนการเรยนรอยางมระบบ ทบคคลปฏบตการตามเจตนาทไตรตรองดแลว ซงไมใชการกระท าโดยบงเอญ หรอไมมแผนงาน แตเปนกระบวนการของการใชสตปญญาอยางรอบคอบ เพอทจะด าเนนการใด ๆ ในการพฒนาการศกษาใหเปนทยอมรบ (มขอมลพรอมเพรยงทจะยอมรบในการปฏบต) โดยผานแนวทางของชวตทแนนอน มคณคาทางการศกษา

7. การวจยเชงปฏบตการเกยวของกบบคคล ในการสรางทฤษฎเกยวกบการปฏบตสอบถามถงความสมพนธทเกยวของระหวางเหตการณ การกระท า และผลสบเนองทเกดขนท าใหเขาใจสภาพความสมพนธระหวางการกระท า และผลของการกระท าทกระทบตอชวตของเขา ซงทฤษฎของการวจยเชงปฏบตการไดพฒนาตามแนวหลกการน กลาวคอ ใชผลของการกระท าเปนแนวทางพนจพเคราะห เพอพฒนาการกระท าทผานกระบวนการของการวจยเชงปฏบตการ

8. การวจยเชงปฏบตการเปนการเปดใหบคคลท าการปฏบตตามแนวคดของขอสมมตเกยวกบสถาบนทไมทดสอบ โดยเกบรวบรวมกจกรรมจากแนวปฏบตทผานมา ซงมความผดพลาดมาตรวจสอบเพอปรบปรงการปฏบตในครงตอไป

9. การวจยเชงปฏบตการเปนการเปดใจกวางในการรวบรวมเหตการณ (หรอขอมล) โดยไมเพยงแตเกบรายละเอยดทจะอธบายสงทจะเกดขนอยางชดเจนถกตองทสดเทานน (โดยก าหนดค าถามทจะหาค าตอบและการเกบขอมลจากชวตจรง) แตจะรวบรวมและวเคราะหดวยตนเองพรอมทงการตดสนชขาดปฏกรยาโตตอบ และความประทบใจกบสงทก าลงเกดขนในขณะนนดวย

10. การวจยเชงปฏบตการเปนการเกบเรองราวสวนตว ซงสามารถจะบนทกความกาวหนาและสะทอนความคดเหนเกยวกบการเรยนร 2 ชดคขนานกน คอ การเรยนรเกยวกบการปฏบตทก าลงศกษาอย (การปฏบตของเราก าลงพฒนาไปอยางไร) และการเรยนรเกยวกบกระบวนการ (การปฏบตการ) ของการศกษา (โครงการวจยเชงปฏบตการของเราด าเนนไปอยางไร)

11. การวจยเชงปฏบตการเปนกระบวนการทางการเมอง เพราะการวจยนเกยวกบการเปลยนแปลงทจะมผลตอผอน ดวยเหตนการวจยเชงปฏบตการจะท าใหเกดการตอตานการเปลยนแปลง ทงในตวเองของผวจยและผอนอกดวย

12. การวจยเชงปฏบตการเกยวของกนคน ในการวเคราะหขนวกฤตเกยวกบสถานการณ (ชนเรยน โรงเรยน ระบบ) ทเขาด าเนนการอย สภาพการณเหลานเปนระบบของสถาบน หรอแบบของการตอตานทนกวจยเชงปฏบตการพบกคอ การเปลยนแปลงแนวทางปฏบตทจะเกดความขดแยงระหวางแนวทางใหมกบแนวเดมทไดรบการยอมรบในสถาบนอยแลว (การยอมรบในแงของการสอสาร การปฏบต การตดสนใจ และงานดานการศกษา) ดวยการวเคราะหในสถาบนนน นกวจยเชงปฏบตการสามารถจะเขาใจถงรากฐานของการตอตานและความขดแยง โดยมการแขงขนระหวางการปฏบต แนวคดดานการศกษา และคณคาดานองคการ และการตดสนใจ ซงความเขาใจนจะชวยใหนกวจยเชงปฏบตการสามารถผานพนอปสรรคและการตอตานนไปได (ดงตวอยางเชน การขอความรวมมอกบผอนในกระบวนการวจย ชกชวนใหผอนตรวจสอบการกระท าหรอการปฏบตงาน หรอโดยการท างานรวมกนในบรบทของโรงเรยนทกวางออกไป เพอทจะเขาใจระบบการศกษาดขน เขาใจระบบการตดสนใจ และงานการศกษาดานอน ๆ ทเกยวของ)

11

13. การวจยเชงปฏบตการเรมตนดวยงานเลก ๆ โดยการท างานผานกระบวนการของการเปลยนแปลง ซงอาจจะเปนเพยงบคคลเดยว (ตวฉนเอง) กสามารถจะลองท าได และขยายงานตอไปเพอใหเกดการเปลยนแปลง ซงอาจจะเปนการวพากษวจารณแนวคดหรอสถาบน ซงจะน าไปสการปฏรปนโยบายหรอแนวปฏบตในชนเรยน โรงเรยน หรอระบบในวงกวางออกไป

14. การวจยเชงปฏบตการเรมจากวฏจกรเลก ๆ ของการวางแผน การปฏบต การสงเกตและการสะทอนภาพ ซงจะชวยใหนยามประเดนปญหา แนวคด และขอตกลงเบองตนไดชดเจนขน อนจะน าไปสการนยามปญหาทมความยากและซบซอนมากขน เมอการด าเนนงานกาวหนาตอไป

15. การวจยเชงปฏบตการเรมจากผท างานรวมมอกนในกลมเลก ๆ แลวขยายวงกวางสการปฏบตการในชมชน

16. การวจยเชงปฏบตการจะชวยใหเราสามารถรวบรวมบนทกความกาวหนาตางๆ (ก) บนทกเกยวกบความเปลยนแปลงดานกจกรรมและการปฏบต (ข) บนทกความเปลยนแปลงดานสอภาษา ค าอธบายและวจารณญาณเกยวกบการปฏบตงาน (ค) บนทกการเปลยนแปลงดานความสมพนธทางสงคมและรปแบบขององคกร ทอธบายคณลกษณะของการปฏบตของเรา และ (ง) บนทกพฒนาการใหมความรอบรเกยวกบการวจยเชงเชงปฏบตการของเรา

17. การวจยเชงปฏบตการท าใหสามารถแสดงใหเหนถงเหตการณทน ามาใชในการวเคราะห และการตรวจสอบเหตผลวาก าลงท าอะไร ในการพฒนาเหตผลเหลาน ซงอาจจะขอใหผอนพจารณาการปฏบตงานในแงของทฤษฎและหลกฐาน เพอสะทอนผลการปฏบตทไดจากผอนรวมกบสวนของตนเองดวย

12

บทท 3 วธด าเนนการศกษา

การนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนรทเนนผเรยน เปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร มวธด าเนนการศกษา ดงน

1. กลมเปาหมาย 2. ขนตอนการด าเนนการศกษา 3. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 4. การสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 5. การเกบรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมล

1. กลมเปาหมาย กลมเปาหมาย ไดแก ครผสอน ระดบชนประถมศกษาปท 6 จ านวน 6 ทาน

2. ขนตอนการด าเนนการศกษา การศกษาครงนเปนการนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนรทเนนผเรยน เปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร ซงผศกษาเลอกใชวธการวจยเชงปฏบตการ (Action Research) (Kemmis and McTaggart. 1988 : 11 – 15 ; อางถงใน ปรยาพร วงศอนตรโรจน. 2548 : 20-24) จ านวน 4 ขนตอน คอ 1) ขนการวางแผน (Planning) 2) ขนการปฏบตการ (Action) 3) ขนการสงเกต (Observation) และ 4) ขนการสะทอนผล (Reflection) มาเปนแนวด าเนนการศกษา ดงน

13

ตารางท 1 ขนตอนการด าเนนการศกษาดวยวธการวจยเชงปฏบตการ (Action Research)

ขนตอน แผนการด าเนนการศกษา

วธการ/เครองมอ แหลงขอมล ผรบผดชอบ ระยะเวลา แผนการจดการเรยนร แผนการนเทศ

1. ขนวางแผน (Planning)

1. ประชมวเคราะหสภาพปจจบน ปญหาและ ความตองการ 2. เลอกสาระการเรยนร หรอวชาทสอน 3. ศกษาหลกสตร จดประสงคการเรยนร 4. วางแผนจดเตรยม การจดท าแผนการจดการเรยนร

1. ขนการวเคราะห 1.1 ส ารวจความตองการครในการพฒนาการจดการเรยนร 1.2 รวมวเคราะหสภาพปญหา และความตองการฯ 2. ขนการวางแผน 2.1 รวมวเคราะหสาระ การเรยนร หลกสตร 2.2 รวมวางแผนการจดท าแผนการจดการเรยนร

1. วเคราะหเอกสาร 2. วเคราะห ครผสอน 3. ประชมปฏบตการ

1. ครผสอน 2. กลม เปาหมาย 3. แผนการจด การเรยนร 4. เอกสารหลกสตร 5. โครงการพฒนากจกรรม การเรยนฯ

ผศกษา และกลม เปาหมาย

23 มกราคม 2563

2. ขนลงมอปฏบต (Action)

1. ลงมอเขยนแผนการจด การเรยนร 2. นเทศแผนการจดการเรยนร 3. ปรบปรงแผนการจด การเรยนรตามทผเชยวชาญแนะน า

3. ขนลงมอปฏบต 3.1 นเทศแผนการจด การเรยนร 3.2 ชวยเหลอ แนะน า ในการปรบปรงแผนการจด การเรยนร

1. ประเมน แผนการจด การเรยนร 2. แบบสมภาษณ

1. แผนการจดการเรยนร ทครจดท า 2. ครผสอน 3. กลม เปาหมาย

ผศกษา และกลม เปาหมาย

24 มกราคม2563

13

14

ตารางท 1 (ตอ)

ขนตอน แผนการด าเนนการศกษา

วธการ/เครองมอ แหลงขอมล ผรบผดชอบ ระยะเวลา แผนการจดการเรยนร แผนการนเทศ

3. ขนสงเกต (Observe)

4. ครด าเนนการจดการเรยนรตามแผนการจดการเรยนร

3.3 สงเกตการจดกจกรรม การเรยนการสอน

3. แบบสงเกต 4. แบบประเมนผล การสอน

4. ผศกษา 5. โครงการพฒนาคร ดานการจด การเรยนรฯ

ผศกษา และกลม เปาหมาย

27-28 มกราคม 2563

4. ขนสะทอนผล การปฏบต (Reflecting)

1. วเคราะหผลการใช แผนการจดการเรยนร 2. ประชมกลมยอยสะทอนผลการปฏบตการสอน และสรปผล หาจดเดน จดดอย เพอน าไปการวางแผนในวงจรตอไป

4. ขนประเมนผล 4.1 ประชมสรปผล การนเทศ 4.2 รวมวเคราะหผลการใชแผนการจดการเรยนร 4.3 ใหขอคดและเสนอแนะการจดกจกรรมการเรยน การสอน

1. ประชม เชงปฏบตการ 2. แบบสงเกต 3. แบบสมภาษณ 4. ตรวจผลงานนกเรยน

1. แผนการจดการเรยนร 2. ครผสอน 3. กลม เปาหมาย 4. ผศกษา 5. โครงการพฒนากจกรรม การเรยนฯ

ผวจย และกลม เปาหมาย

29 มกราคม 2563

14

15

3. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

ผศกษาประยกตใชเครองมอของ ฐตารย วลยเลศ (2558 : 42-49) ประกอบดวย 1. แบบสมภาษณกลมเปาหมาย เพอใหไดขอมลเกยวกบสภาพปญหาและความตองการ การนเทศการจดการเรยนการสอนของคร โดยผศกษาเปนผสมภาษณ 2. แบบสงเกตการสอน เพอสงเกตพฤตกรรมการสอนของคร โดยผ ศกษาและกลมเปาหมายเปนผสงเกต 3. แบบประเมนแผนการจดการเรยนร เพอใหไดขอมลเกยวกบการเขยนแผนการจดการเรยนรทถกตองเหมาะสมและเปนแผนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ โดยผศกษาเปนผประเมน 4. แบบประเมนผลการจดการเรยนร เพอใหไดขอมลเกยวกบเทคนควธการจดกจกรรมการเรยนการสอนของคร

4. การสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล การพฒนาเครองมอส าหรบการนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการจดการเรยนรเนนผเรยนเปนส าคญ โรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร เปนแบบสมภาษณ แบบสงเกตการณสอน และแบบประเมน ซงมขนตอนการสราง รายละเอยดดงน 1. ก าหนดวตถประสงคในการนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการจดการเรยนรเนนผเรยนเปนส าคญโรงเรยนสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร 2. ศกษาเอกสาร งานวจยทเกยวของกบนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการจดการเรยนรเนนผเรยนเปนส าคญ โรงเรยนสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร 3 ก าหนดโครงสราง โดยแสดงถงสงทจะศกษา แหลงขอมล และเครองมอทใชจ าแนกตามโครงสรางของการกระบวนการด าเนนงาน 4 สรางเครองมอตามโครงสรางทก าหนดไว แลวขยายรายละเอยดของขอค าถามตามมต สงทประเมน และกลมเปาหมาย ซงเปนประเดนในการสรางแบบสอบถาม 5.ผประเมนน าเครองมอ ไปใหผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน ตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหา ไดแก 5.1 ดร.มารต อปนสากร ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร 5.2 ดร.ประภาส ไชยม รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร 5.3 ดร.วหาญ พละพร ผอ านวยการกลมนเทศ ตดตามและประเมนผลการศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร 5.4 ดร.คมกรช ไชยทองศร ศกษานเทศกช านาญการพเศษ กลมนเทศ ตดตามและประเมนผลการศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร 5.5 ดร.ศรกาญจนารตน พละศก ศกษานเทศกช านาญการพเศษ กลมนเทศ ตดตามและประเมนผลการศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร

16

6.แกไขและจดพมพเปนฉบบสมบรณ แลวน าเครองมอ ไปเกบขอมลกบครผสอน โรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร 5. การเกบรวบรวมขอมล 1. การเตรยมตวของผศกษา ผศกษาไดเตรยมเครองมอส าหรบเกบรวบรวมขอมลประกอบดวย แบบสมภาษณ แบบสงเกตการสอน แบบประเมนแผนการจดการเรยนร แบบประเมนผลการจดการเรยนร 2. การสรางสมพนธภาพระหวางผศกษาและกลมเปาหมาย ผศกษาไดสรางสมพนธภาพกบกลมเปาหมายโดยการประชมกลมยอยพดคยกบครผสอน กอนท าการศกษา 3. การรวมประชมวางแผนการศกษารวมกบครผสอน โดยผศกษาแจงวตถประสงคของการศกษาและบทบาทหนาทของกลมเปาหมาย จากนนใหกลมเปาหมายไดซกถามเพอท าความเขาใจใหตรงกนในการด าเนนการศกษา สดทายหวหนากลมสาระการเรยนรในฐานะกลมเปาหมายไดสรปผลการประชม

6. วเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมล 1. การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ น าขอมลทไดจากการสมภาษณผทรงคณวฒ มาวเคราะห

โดยใชเทคนควธการสรางขอสรปอปนย (Analytic Induction) (รตนะ บวสนธ. 2555 : 236) 2. การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ น าขอมลทไดจากการประเมนมาวเคราะหหารอยละ (ไพศาล

วรค า. 2560 : 321) คาเฉลย ( X ) (ไพศาล วรค า. 2560 : 303) และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) (ไพศาล วรค า. 2560 : 324)

17

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร ดงตอไปน 1. ขนวางแผน (Plan) ขนวางแผนในวงจรน ผศกษาและกลมเปาหมายไดรวมกนวเคราะหสภาพปญหา และความตองการของครผสอนตามตวบงชทครตองการพฒนา โดยการสมภาษณครผสอน ผลการสมภาษณ พบวา 1) การเตรยมการสอนของคร ครผสอนสวนใหญไมไดท าการวเคราะหหลกสตรในรายวชาทท าการสอน ครผสอนหลายคนทใชแผนการจดการเรยนรส าเรจรป ซงไมสนองความตองการของผเรยน และระดบความสามารถของผเรยน 2) การจดกจกรรมการเรยนการสอน ครผสอนสวนใหญจดการเรยนรโดยยดตวครเปนส าคญ ผเรยนขาดการมสวนรวม ครผสอนบางสวนใหผเรยนใชแบบเรยนส าเรจรปทส านกพมพเอกชนพมพจ าหนาย การจดกระบวนการเรยนการสอนของครหลายครงทครไมมขนน าเขาสบทเรยนไมมการทบทวนความรเดม 3) การวดและประเมนผล ครผสอนสวนใหญมการวดและประเมนผลทไมเปนการประเมนตามสภาพจรงของผเรยน ท าใหครผสอนไมทราบถงพฒนาการการเรยนรของผเรยน และ 4) การนเทศกจกรรมการเรยนร ครสวนไมคอยไดปฏบตการนเทศ เพราะตดภาระงานสอน และภารกจอน ๆ ขาดการวางแผนทด ขาดงบประมาณในการจดอบรมครในดานของการนเทศภายในโรงเรยน ขาดสอนวตกรรมและเทคโนโลยทจะใชในการเพมพนความร แกผนเทศ ขาดความรความเขาใจในการใชหลกสตร ขาดความรความเขาใจเรองการวดผลประเมนผลตามสภาพทแทจรงและขาดการนเทศ ก ากบ ตดตาม ในกระบวนการจดการเรยนการสอนของคร ดงบทสมภาษณบางสวนของครผสอนเกยวกบปญหาการนเทศการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ “ ... การด าเนนการนเทศกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ทเปนปญหามาก คอ บคลากรไมคอยไดปฏบตการนเทศ เพราะตดภาระงานสอน และตดภารกจอน ๆ และขาดการวางแผนทด ... ” (กลมเปาหมาย. 23 มกราคม 2563 : สมภาษณ)

“ ... การด าเนนการนเทศสวนใหญประสบปญหาขาดงบประมาณในการจดอบรม ครในดานของการนเทศภายในโรงเรยน ขาดนวตกรรมและเทคโนโลยทจะใชเปนสอในการเพมพน ความรแกผนเทศ... ”

(กลมเปาหมาย. 23 มกราคม 2563 : สมภาษณ)

“ ... การด าเนนการนเทศกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญสวนใหญทครผสอนยงขาดความพรอมในการใชหลกสตร ไมเขาใจวธสอน จงไมสามารถเตรยมการสอนไดครอบคลมตามจดหมายของหลกสตร ขาดการพฒนาสอทสนองตอบตอความแตกตางระหวางบคคลขาดความรความเขาใจเรองการวดผลประเมนผลตามสภาพทแทจรงจงไมน าไปสการปฏบต และขาดการนเทศ ก ากบ ตดตาม ในกระบวนการจดการเรยนการสอนของคร ... ”

(กลมเปาหมาย. 24 มกราคม 2563 : สมภาษณ)

18

2. ขนปฏบต (Act) การพฒนากจกรรมการเรยนร ในขนนผศกษาและกลมเปาหมายไดรวมกนด าเนนการ จดท าแผนการจดการเรยนร โดยเรมจากการวเคราะหหลกสตรรายวชา วเคราะหผเรยนเปนรายบคคล จดท าหนวยการเรยนรและจดท าแผนการจดการเรยนร การปฏบตการนเทศดวยกระบวนการวจย ผศกษา และครผสอนไดรวมกนจดท าแผนการนเทศ โดยท าการนเทศแผนการจดการเรยนรเปนอนดบแรก จากนนรวมเสนอแนะการจดท าแผนการจดการเรยนร และประเมนแผนการจดการเรยนรตามแบบประเมนแผนการจดการเรยนร 3. ขนสงเกต (Observe) การจดกจกรรมการเรยนร ในขนนครผสอนทง 6 ทาน ด าเนนการจดกจกรรมการเรยนการสอนตามแผนการจดการเรยนรทจดท าขน การนเทศดวยกระบวนการวจย ในขนนผศกษาและกลมเปาหมายท าการนเทศตามแผนการนเทศ โดยการสงเกตการสอนของครผสอนทง 5 ทาน ตามแบบสงเกตทผศกษาสรางขน สรปผลการสงเกตไดดงน 1. บคลกภาพของครผสอน จากการสงเกตบคลกภาพครผสอน โดยภาพรวม พบวา ครผสอนทกคนมการแตงกายทสภาพ ยมแยมแจมใสกบผเรยนเปนอยางมาก พดจาสภาพ เสยงดงพอสมควร ลกษณะทาทางทแสดงออกมความนาสนใจ 2. ปฏสมพนธของครผสอนกบผเรยน จากการสงเกตการปฏสมพนธของครผสอนกบผเรยน โดยภาพรวม พบวา ครผสอนสนทนากบผเรยน และเอาใจใสผเรยนอยางทวถง 3. การด าเนนกจกรรมการสอน 3.1 ขนน าเขาสบทเรยน การน าเขาสบทเรยนของครผสอนทง 6 ทาน มลกษณะทแตกตางกนคอ คร 2 ทานจะสนทนากบผเรยนกอนท าการสอน ในขนตอนนครผสอนใชเวลาโดยประมาณ 15–20 นาท 3.2 ขนสอน การสอนในภาพรวม ครผสอนจดการเรยนรโดยครจะอธบายใหผเรยนฟงถงเนอหาทจะเรยน โดยใชสอการสอนทเตรยมมา จากนนครกจะมอบหมายงานใหท างานเปนรายกลมโดยครไดแบงกลมผเรยนไวลวงหนาแลว จากนนนกเรยนจะเรมท ากจกรรมตามใบงานทครแจกให สวนใบความรใหดในหนงสอเรยนหลงจากนนครจะเดนไปนงทโตะท างานแลวจะสงนกเรยนวากลมไหนเสรจแลวใหสงงานทโตะคร ครกจะท างานทโตะตอไป ในการด าเนนการในขนนใชเวลาประมาณ 25–30 นาท 3.3 ขนสรป การสรปในขนน ครผสอนด าเนนกจกรรมในแผนการจดการเรยนรท 1-4 การสรปบทเรยนครจะเปนผสรปเปนสวนมาก สวนในแผนการจดการเรยนรท 5 ครผสอนใหผเรยน สรปบทเรยนโดยใชค าถามใหนกเรยนตอบ และสรปการเรยนรวมกนใชเวลาในการจดประมาณ 5 นาท

19

4. การใชสอการเรยนร ในการใชสอการเรยนรของครผสอน ทง 6 ทาน พบวา สอทใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนนนเปนสอทยงไมเหมาะสม คอ ไมใชสอตามทระบไวในแผนการจดการเรยนรผเรยน ไมมสวนรวมในการใชสอ แตในแผนการจดการเรยนรท 3-5 ครผสอนไดมการปรบปรงและพฒนาสอใหมความหลากหลายขนโดยความรวมมอของผศกษาและกลมเปาหมาย 5. การวดและประเมนผล ในการวดและประเมนผล พบวา ครผสอน 2 ทาน ขาดการวดและประเมนผลระหวางเรยน การวดผลไมตรงตามเครองมอทระบไวตามแผนการจดการเรยนร เชน การตรวจผลงาน การสงเกตการณปฏบต ครทกคนจะใชวธวดและประเมนผลโดยการตรวจแบบฝกหดในตอนทายหลงจากจบในแตละบทเรยนเทานน 4. ขนสะทอนผลการปฏบต (Reflect) สะทอนผลการจดกจกรรมการเรยนการสอน ขนตอนนผศกษา ไดด าเนนการสมภาษณครผสอน จากนนผศกษาและกลมเปาหมายกจะท าการประเมนผลการสอนของครผสอน ครบทง 2 ครง ผศกษาและกลมเปาหมายประชมรวมกนวเคราะหพฤตกรรมการสอนของครทกคนนนไดตอบสนองการเรยนรของผเรยนใน 2 ลกษณะ คอ 1) จดกจกรรมการเรยนรไดหลากหลายเหมาะสมกบธรรมชาตและสนองความตองการของผเรยน และ 2) จดกจกรรมการเรยนการสอนทกระตนใหผเรยนรจก คดวเคราะห คดสงเคราะห คดสรางสรรคคดแกปญหาและตดสนใจ ลกษณะใดลกษณะหนงหรอทงสองลกษณะ โดยพจารณาจากการประเมนผลการสอนและผลการสงเกตการสอนสะทอนผลการนเทศดวยกระบวนการวจย จากนนผศกษาและกลมเปาหมายรวมกนสรปผลการนเทศดวยกระบวนการวจย โดยพจารณาจากผลการสงเกตการสอน ผลการสมภาษณ และผลการประเมนการจดกจกรรมการเ รยนร เพอสรปประเดนปญหาตาง ๆ ทจะปรบปรงพฒนาในวงจรตอไป ผลจากการสงเกตการสอนเพอสงเกตพฤตกรรมการสอนของครและพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน โดยผศกษาเปนผสงเกต ผลการสงเกตการสอนเพอสงเกตพฤตกรรมการสอนของคร และพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน โดยผศกษา หวหนางานวชาการ และหวหนากลมสาระการเรยนร เปนผสงเกต ผลปรากฏวา พฤตกรรมการสอนของครผสอน โดยรวมอยในระดบด (รอยละ 92.26) (อางองตารางท 2 ภาคผนวก ก) ผลการประเมนแผนการจดการเรยนรทครผสอนจดท า มคณภาพโดยรวมอยในระดบด (รอยละ 94.57) เมอพจารณาคณภาพแผนการจดการเรยนรในแตละแผน พบวา ทกแผนการจดการเรยนรมคณภาพอยในระดบดโดยรอยละของคณภาพแผนการจดการเรยนรเรยงตามล าดบของแผนการจดการเรยนรท 1 ถงแผนการจดการเรยนรท 5 คอ 90.71, 92.86, 94.52, 96.90 และ 97.86 แสดงใหเหนวา การจดท าแผนการจดการเรยนรของครมการพฒนาขนตามล าดบ (อางองตารางท 3 ภาคผนวก ก)

20

ผลการจดการเรยนรของครผสอนในวงจรปฏบตการ โดยรวมอยในระดบมากทสด ( = 4.63, S.D. = 0.49) (อางองตาราง 4 ภาคผนวก ก)

ผลการจดการเรยนรของครผสอนทกระตนใหผเรยนรจกคดวเคราะห คดสงเคราะห คดสรางสรรค คดแกปญหาและตดสนใจมการพฒนา โดยรวมอยในระดบมาก ( = 4.60, S.D. = 0.49) (อางองตาราง 5 ภาคผนวก ก)

21

บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

1. สรปผลและอภปรายผล ผลการประเมนการจดการเรยนร ครจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายเหมาะสมกบธรรมชาตและสนองความตองการของผเรยน มคาเฉลยของผลการจดกจกรรมการเรยนการสอนอยในระดบมากทสด เปนทนาพอใจของบคลากรทกฝายทเกยวของ หลงจากด าเนนการพฒนาครบโดยครผสอนไดมการพฒนาการจดกจกรรมการเรยนการสอนของตนเองใหผเรยนไดเรยนรอยางหลากหลายวธ เรยนรตามความถนดและความสนใจของตนเอง มกจกรรมทใหผเรยนไดฝกปฏบตเร ยนรดวยตนเอง กระตนใหผเรยนคนพบและสรางความรดวยตนเอง เรยนรจากการคนควาทดลอง เรยนรรวมกบบคคลอน ครผสอนมกจกรรมทปลกเราและเสรมแรงใหผเรยนเกดการเรยนร จดกจกรรมเสรมเพอแกไขจดดอยของผเรยน และจดกจกรรมเสรมเพอสงเสรมจดเดนผเรยนรายบคคล/รายกลม ผลการประเมนการจดกจกรรมการเรยนรทกระตนใหผเรยนรจกคดวเคราะห คดสงเคราะห คดสรางสรรค คดแกปญหาและตดสนใจมคาเฉลยของผลการจดกจกรรมการเรยนการสอนอยในระดบมากทสด และมคาเฉลยเพมขนอยในระดบมาก เปนทนาพอใจของทกฝายทเกยวของ โดยครผสอนไดพฒนาการจดกจกรรมตาง ๆ ไดแก จดกจกรรมโดยใชค าถามกระตนใหผเรยนคดอยางเปนระบบอยางสม าเสมอ สามารถคดคนเดยวหรอรวมคดกบคนอนได จดกจกรรมใหผเรยนไดคนควาทดลอง คดเปน ท าเปน จดกจกรรม/สถานการณจดกจกรรมใหผเรยนฝกแกปญหาและตดสนใจไดอยางถกตอง เหมาะสม มความคดสรางสรรค ผลการสงเกตการจดกจกรรมการเรยนการสอน ครผสอนมการปรบเปลยนพฤตกรรมการสอนทแสดงถงการพฒนาปรบปรงการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหมคณภาพและตอบสนองจดมงหมายของการพฒนาสรปผลทสงเกตไดดงน คอ 1) บคลกภาพของครผสอน คณลกษณะของครผสอนโดยรวมในดานนพบวา ครผสอนทกคนแตงกายสภาพ ยมแยมแจมใส พดจาสภาพ เสยงดงฟงชด ลกษณะทาทางนาสนใจ รกและเมตตาผเรยน 2) ปฏสมพนธของครผสอนกบผเรยน จากการสงเกตการปฏสมพนธของครผสอนกบผเรยนโดยภาพรวม พบวา ครผสอนสนทนากบผเรยน และเอาใจใสผเรยนอยางทวถง 3) การด าเนนกจกรรมการสอน ครผสอนใชเทคนคหรอวธการในการน าเขาสบทเรยนดวยเทคนควธการทหลากหลายเพอกระตนและเราความสนใจใหกบผเรยน และด าเนนการการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ และสรปบทเรยนโดยใหผเรยนมสวนรวม 4) การใชสอการเรยนร ครผสอนใชสอการเรยนรมความสอดคลองกบเนอหาและจดประสงค สอมความทนสมยและเราความสนใจผเรยนมากขน ผเรยนมสวนรวมในผลตสอและใชสอ และ 5) การวดและประเมนผล ครผสอนทกคนมวธการวดและประเมนผลผเรยนทหลากหลายครอบคลมจดประสงคและสงทตองการวด

2. ขอเสนอแนะ

22

1. ควรมการศกษาเปรยบเทยบการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ รวมกบการนเทศในรปแบบอน ๆ 2. ควรมการศกษาความคดเหนจากกลมตวอยางทนอกเหนอจากการศกษาครงน เชน ผปกครอง หรอแมกระทงชมชน เพอจะไดขอมลครอบคลมจากทกภาคสวน 3. ผบรหารโรงเรยนและครผสอนควรใหความส าคญของการนเทศดวยกระบวนการวจย และท าการนเทศอยางจรงจงและตอเนอง เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน และพฒนาคณภาพของนกเรยนใหดยงขน

23

เอกสารอางอง

24

เอกสารอางอง

กรมวชาการ. (2544). เอกสารประกอบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. คมอการ จดการเรยนรกลมสาระวทยาศาสตร. กรงเทพฯ : องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

ฐตารย วลยเลศ. (2558). การพฒนาครดานการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญโดยใชปญหาเปนฐานรวมกบการนเทศแบบมสวนรวม. รายงานการศกษาคนควาอสระ กศ.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

ฐระ ประวาลพฤกษ. (2538). การนเทศภายในโรงเรยน. กรงเทพฯ : วฒนาพาณช. ทศนา แขมมณ. (2543). รปแบบการเรยนการสอนทางเลอกทหลากหลาย. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. ธารพรรษ สตยารกษ. (2548). การพฒนาการด าเนนงานนเทศภายในโรงเรยนลงถอนราษฎรอทศ อ าเภอ จกราช ส านกงานเขตพนทการศกษานครราชสมา เขต 2. การศกษาคนควาอสระ. กศ.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม. ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2548). การนเทศการสอน. กรงเทพฯ : พมพด. พชย เสงยมจตต. (2542). การนเทศแบบมสวนรวม. วทยานพนธ กศ.ม. ชลบร : มหาวทยาลยบรพา. ไพศาล วรค า. (2556) การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม : มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม. รตนะ บวสนธ. (2556). การวจยและพฒนานวตกรรมการศกษา. พษณโลก : ส านกพมพบวกราฟฟค. ศรธวชวทยาลย, โรงเรยน. (2561). รายงาน SAR โรงเรยนศรธวชวทยาลย. รอยเอด : โรงเรยนศรธวช

วทยาลย. สนน มสตยธรรม. (2540). การพฒนาการจดกจกรรมยวกาชาดโดยใชการนเทศแบบมสวนรวมของ โรงเรยนมธยมตระการพชผล จงหวดอบลราชธาน. การศกษาคนควาอสระ กศ.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม. สภาพร พศาลบตร และยงยทธ เกษสาคร. (2549). คมอฝกอบรมและพฒนาบคคล. กรงเทพฯ : ศนย หนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ส าราญ มแจงและคณะ. (2552). การศกษาความตรง (Validity) และความเทยง (Reliability) ของ

ผลการเรยนเฉลย (GPA) รายกลมสาระและผลการเรยนเฉลยสะสม (GPAX) รายชวงชนของนกเรยนชวงชนท 2 ถง ชวงชนท 4. กรงเทพมหานคร : งานวจย สทศ.

อทย บญประเสรฐ และชโลมใจ ภงคารวฒน. (2528).หลกการนเทศการศกษา. กรงเทพฯ : ภาควชาการ

บรหารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

25

ภาคผนวก ก

26

ตารางท 2 ผลการสงเกตการสอนเพอสงเกตพฤตกรรมการสอนของคร และพฤตกรรมการเรยนร ของผเรยน โดยผศกษาและกลมเปาหมายเปนผสงเกต

รายการสงเกต กลมเปาหมาย สรปผล (การปฏบต)

ปฏบต ไมปฏบต ความถ รอยละ ระดบคณภาพ 1. ดานบคลกภาพของคร 1.1 ยมแยมแจมใส 6 - 6 100.00 ด 1.2 แตงกายสภาพ 6 - 6 100.00 ด 1.3 ลกษณะทาทางเรา ความสนใจของผเรยน

5

1

5 83.33

ด

1.4 พดจาเสยงดง สภาพชดเจน 6 - 6 100.00 ด 1.5 ใชภาษาถกตองเหมาะสม 6 - 6 100.00 ด

รวมดานบคลกภาพ 29 1 29 96.66 ด 2. ดานปฏสมพนธระหวางครกบผเรยน

2.1 สนทนาเปนกนเองกอนสอน 6 - 6 100.00 ด 2.2 ใชสายตามองผเรยน อยางทวถง

5

1

5

83.33

ด

2.3 ดแลเอาใจใสผเรยน ขณะปฏบตกจกรรมอยางทวถง

6

-

6 100.00

ด

รวมดานปฏสมพนธระหวาง ครกบนกเรยน

17

1

17 94.44

ด

3. ดานการด าเนนการสอน 3.1 มการน าเขาสบทเรยน 1) กจกรรมน าเขาสบทเรยน 6 - 6 100.00 ด 2) ผเรยนมสวนรวม ในกจกรรมน าเขาสบทเรยน

6 - 6 100.00 ด

27

ตารางท 2 (ตอ)

รายการสงเกต กลมเปาหมาย สรปผล (การปฏบต)

ปฏบต ไมปฏบต ความถ รอยละ ระดบคณภาพ 3.2 ขนสอน 1) มกจกรรมกระตน เสรมแรงผเรยน

5

1

5

83.33

ด

2) มรปแบบวธการสอน ทหลากหลาย

5

1

5

83.33

ด

3) จดกจกรรมการเรยน 6 - 6 100.00 ด

4) กจกรรมสนองความสามารถของผเรยน

5

1

5 83.33

ด

5) กจกรรมการแกปญหา อยางสรางสรรค

5

1

5

83.33

ด

6) เปดโอกาสใหผเรยน ไดมสวนรวมในกจกรรมและซกถามแสดงความคดเหน อยางประชาธปไตย

5

1

5 83.33

ด

7) ใชเทคนควธการ ตาง ๆ ททาทายความสามารถ ของผเรยน

5

1

5 83.33

ด

8) มแบบฝกททาทาย ความสามารถของผเรยน

6

-

6 100.00

ด

9) จดกจกรรมสงเสรม การแลกเปลยนเรยนรโดยกระบวนการกลม

6

-

6 100.00

ด

10) จดกจกรรมทกระตนใหผเรยนเกดการเรยนรและแสวงหาความรดวยตนเอง

6

-

6 100.00

ด

28

ตารางท 2 (ตอ)

รายการสงเกต กลมเปาหมาย สรปผล (การปฏบต)

ปฏบต ไมปฏบต ความถ รอยละ ระดบคณภาพ 3.3 ขนสรปผลการสอน

1) ใหผเรยนอภปรายสรปบทเรยน

5

1

5 83.33

ด

2) ผสอนและผเรยนรวมกนสรปผลเรยน

6

-

6 100.00

ด

รวมดานการด าเนนการสอน 79 7 79 98.75 ด 4. ดานการใชสอ 4.1 ใชสอตามขนตอนทก าหนดไวในแผนการจดการเรยนร

6

-

6

100.00

ด

4.2 สอมความหลากหลายเหมาะสมกบเนอหาและวย

5

1

5

83.33

ด

4.3 ผเรยนมสวนรวมใน การใชสอ

5

1

5

83.33

ด

รวมดานการใชสอ 16 2 16 88.88 ด 5. ดานการวดและประเมนผล 5.1 วดและประเมนผลตนตามท ก าหนดไวในแผนการจดการเรยนร

6

-

6

100.00

ด

5.2 วดและประเมนผลหลากหลายวธตรงตามสภาพจรง

5

1

5

83.33

ด

5.3 ผเรยนและเพอน ในหองเรยน

5 1 5 83.33 ด

รวมดานวดและประเมนผล 16 2 16 88.88 ด เฉลย 5.53 0.92 5.53 92.26 ด

จากตารางท 2 แสดงใหเหนวา พฤตกรรมการสอนของครผสอน โดยรวมอยในระดบด (รอยละ 92.26) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา พฤตกรรมทครผสอนมอยในระดบดทกดานเชนเดยวกน แสดงวา ครผสอนมการปรบปรง และเปลยนแปลงพฤตกรรมในการด าเนนการจด การเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ

29

ตารางท 3 ผลการประเมนแผนการจดการเรยนร โดยแสดงจ านวนรายการทปฏบตในแตละ แผนการจดการเรยนร ซงประเมนโดยผมประสบการณ จ านวน 2 คน ตามแบบประเมนท 1 ซงมรายการประเมน 14 รายการปฏบต

ผถกประเมน แผนการจดการเรยนรท/ความถ สรปผล

1 2 3 4 5 ความถ รอยละ ระดบคณภาพ คนท 1 65 66 67 68 69 335 95.71 ด คนท 2 64 66 67 68 68 333 95.14 ด คนท 3 62 64 66 69 69 330 94.29 ด คนท 4 64 65 66 67 69 331 94.57 ด คนท 5 62 63 64 67 67 323 92.29 ด คนท 6 64 66 67 68 69 334 95.43 ด รวม 381 390 397 407 411

1,986 94.57 ด รอยละ 90.71 92.86 94.52 96.90 97.86

ระดบคณภาพ ด ด ด ด ด ด ด จากตารางท 3 ผลการประเมนแผนการจดการเรยนรทครผสอนจดท า มคณภาพโดยรวม อยในระดบด (รอยละ 94.57) เมอพจารณาคณภาพแผนการจดการเรยนรในแตละแผน พบวา ทกแผนการจดการเรยนรมคณภาพอยในระดบด โดยรอยละของคณภาพแผนการจดการเรยนร เรยงตามล าดบของแผนการจดการเรยนรท 1 ถงแผนการจดการเรยนรท 5 คอ 90.71, 92.86, 94.52, 96.90 และ 97.86 แสดงใหเหนวา การจดท าแผนการจดการเรยนรของครมการพฒนาขนตามล าดบ

30

ตารางท 4 ผลการประเมนผลการจดการเรยนร ครจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายเหมาะสมกบธรรมชาตและสนองความตองการของผเรยน

การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ระดบความคดเหน

แปลผล S.D.

การจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายเหมาะสมกบธรรมชาตและสนองความตองการ ของผเรยน

1. จดกจกรรมทกระตนใหผเรยนคนพบและสรางความรดวยตนเอง 4.83 0.41

มากทสด

2. จดกจกรรมทปลกเราจงใจ และเสรมแรงใหผเรยน เกดการเรยนร 4.33 0.52

มาก

3. จดกจกรรมทสอดคลองกบความรกบความสามารถและความถนดของผเรยนเปนรายบคคล 4.83 0.41

มากทสด

4. จดกจกรรมทสอดคลองกบความรความสามารถ และความถนดของผเรยนเปนรายกลม 4.50 0.55

มาก

5. จดกจกรรมเสรมเพอแกไขจดดอยของผเรยน เปนรายบคคล 4.50 0.55

มาก

6. จดกจกรรมเสรมเพอสงเสรมจดเดนของผเรยน เปนกลม/รายบคคล 4.67 0.52

มากทสด

7. จดกจกรรมพเศษเพอพฒนาความรความสามารถ และความถนดของผเรยน 4.67 0.52

มากทสด

8. จดกจกรรมใหผเรยนไดแสวงหาความรไดเรยนร และท างานรวมกน 4.67 0.52

มากทสด

9. จดกจกรรมใหผเรยนไดสรปความรหรอสรางความรจากการเรยนรดวยตนเอง 4.83 0.41

มากทสด

10. จดกจกรรมสงเสรมใหผเรยนแสวงหาความร ดวยวธการเรยนรตาง ๆ อยางหลากหลายวธ 4.50 0.55

มาก

โดยรวม 4.63 0.49 มากทสด

31

จากตาราง พบวา ผลการจดการเรยนรของครผสอนในวงจรปฏบตการ โดยรวมอยในระดบมากทสด ( = 4.63, S.D. = 0.49) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ครผสอนมการจดการเรยนรอยในระดบ มากทสด จ านวน 5 ขอ เรยงจากมากไปหานอย 3 อนดบ ดงน ขอ 1) จดกจกรรมทกระตนใหผเรยนคนพบและสรางความรดวยตนเอง ขอ 3) จดกจกรรมทสอดคลองกบความรกบความสามารถและความถนด ของผเรยนเปนรายบคคล ขอ 9) จดกจกรรมใหผเรยนไดสรปความรหรอสรางความรจากการเรยนรดวยตนเอง นอกจากนนครผสอนมการจดกจกรรมการเรยนการสอนอยในระดบมาก แสดงใหเหนวาการจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายเหมาะสมกบธรรมชาตและสนองความตองการของผเรยนทสามารถพฒนาแกไขใหมคณภาพดขน

32

ตารางท 5 ผลการประเมนผลการจดการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนการสอนทกระตนใหผเรยนรจก คดวเคราะห คดสงเคราะหคดสรางสรรค คดแกปญหาและตดสนใจ

การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ระดบความคดเหน

แปลผล S.D.

การจดกจกรรมการเรยนการสอนทกระตนใหผเรยน รจกคดวเคราะห คดสงเคราะหคดสรางสรรค คดแกปญหาและตดสนใจ

1. จดกจกรรมโดยใชค าถามกระตนใหผเรยนคดอยางสม าเสมอ 4.67 0.52

มากทสด

2. จดกจกรรม/สถานการณใหผเรยนฝกคด ฝกแกปญหาและตดสนใจ 4.50 0.55

มาก

3. จดกจกรรมใหผเรยนคนควาทดลองหาค าตอบดวยตนเอง 4.67 0.52

มากทสด

4. จดกจกรรมใหผเรยนลงมอปฏบต และแกปญหาดวยตนเอง 4.83 0.41

มากทสด

5. จดกจกรรมใหผเรยนไดปฏบตตามแผนงาน/โครงการ ทวางไวดวยตนเอง 4.83 0.41

มากทสด

6. จดกจกรรมใหผเรยนวเคราะหวจารณจดเดน, จดดอยการปฏบตงาน 4.33 0.52

มาก

7. จดกจกรรมและสถานการณใหผเรยนไดแสดงออก และคดอยางสรางสรรค 4.17 0.41

มาก

8. จดกจกรรมใหผเรยนแลกเปลยนเรยนรความคดชวยเหลอพงพากนโดยกระบวนการกลม 4.83 0.41

มาก

9. จดกจกรรมใหผเรยนมสวนรวมในการประเมนผลงานตนเอง/เพอน 4.67 0.52

มากทสด

10. จดกจกรรมสงเสรมใหผเรยนประเมนผล และปรบปรงตนเอง 4.50 0.55

มาก

โดยรวม 4.60 0.49 มากทสด

33

จากตารางท 5 ผลการจดการเรยนรของครผสอนโดยรวมอยในระดบปานกลาง ( = 4.60, S.D. = 0.49) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ครผสอนมการจดการเรยนรอยในระดบมากทสด จ านวน 5 ขอ เรยงจากมากไปหานอย 3 อนดบ ไดแก ขอ 4) จดกจกรรมใหผเรยนลงมอปฏบตและแกปญหาดวยตนเอง ขอ 5 จดกจกรรมใหผเรยนไดปฏบตตามแผนงาน/โครงการทวางไวดวยตนเอง และขอ 8 จดกจกรรมใหผเรยนแลกเปลยนเรยนรความคดชวยเหลอพงพากนโดยกระบวนการกลมนอกจากนนครผสอนมการจดกจกรรมการเรยนการสอนอยในระดบมาก แสดงใหเหนวา การจดการเรยนรทกระตนใหผเรยนรจกคดวเคราะห คดสงเคราะห คดสรางสรรค คดแกปญหาและตดสนใจมการพฒนาใหมคณภาพดขน

34

ภาคผนวก ข

35

แบบสมภาษณ การนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนร ทเนนผเรยนเปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร

แบบสมภาษณส าหรบครผสอน ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผใหสมภาษณ ชอผใหสมภาษณ................................................................................................... ต าแหนง.......................... วชาทสอน.............................................................................................ชนทสอน........................................... สถานทสมภาษณ ............................................................................................................................................ วน/เดอน/ปทสมภาษณ .................................................................................................................................. ผสมภาษณ....................................................................................................................................................... ตอนท 2 รายการสมภาษณการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ 1. ครผสอนมการวเคราะหหลกสตรหรอไม อยางไร ............................................................................ 2. ครผสอนมการเกบรวบรวมขอมลพนฐานเกยวกบผเรยนหรอไม อยางไร ............................................................................................................... ........................................... 3. ครผสอนไดชแจงสงตาง ๆ ทนกเรยนตองปฏบตในการเรยนรหรอไม อยางไร ..................................................................................................... ..................................................... 4. ครผสอนใหผเรยนมสวนรวมในการวางแผนการจดกจกรรมการเรยนการสอนหรอไม อยางไร ...................................................................................................... ...................................... 5. ครผสอนมการจดกลมใหผเรยนไดเรยนรและรวมมอกนเรยนรหรอไม อยางไร ............................................................................................................................. ............................ 6. จดเนอหาสาระ/กจกรรมตามความสนใจ ความถนด และความแตกตางของผเรยน หรอไม อยางไร....................................................................... ......................................................... 7. ผสอนมกจกรรมการเรยนการสอนทเนนกระบวนการคด การลงมอปฏบต และสราง ความรดวยตนเองหรอไม อยางไร................................................................................................ 8. ผสอนมสอทหลากหลายสอดคลองกบจดประสงค และเหมาะสมกบความสามารถของ ผเรยนหรอไม อยางไร .................................................................................................................. 9. ผสอนมการก าหนดวธวดผลและเครองมอวดผลสอดคลองกบจดประสงคการเรยนรและ กจกรรมการเรยนการสอนหรอไม อยางไร.................................................................................... 10. ผสอนมการจดกจกรรมการเรยนการสอนทสอดคลองกบความสนใจความถนดของผเรยน และค านงถงความแตกตางระหวางบคคลหรอไม อยางไร.............................................................

36

11. ผสอนมวธการใหผเรยนฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญ และแกปญหา หรอไม อยางไร ........................................................................................................................... 12. ผสอนจดกจกรรมใหผเรยนฝกปฏบตจรง และสงเสรมใหแสดงออก หรอไม อยางไร ......................................................................................... ............................................................ 13. ผสอนไดจดกจกรรมทสงเสรมใหผเรยนแลกเปลยนเรยนรจากกลม หรอไม อยางไร ................................................................................. .................................................................... 14. ผสอนใหผเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรมการเรยนการสอนหรอไม อยางไร ...................................................................................... ............................................................... 15. ครผสอนใหผเรยนไดเรยนรจากแหลงเรยนรในหองเรยน นอกหองเรยน และในชมชน หรอไม อยางไร............................................................................................................................ 16. ครผสอนไดเปดโอกาสใหผเรยนชกถามและใหเวลาในการคดหรอไม อยางไร ..................................................................................................................................................... 17. ครผสอนมการใชสอ/นวตกรรม/เทคโนโลย/ภมปญญาทองถนในการเรยนรหรอไม อยางไร ....................................................................................................................................... 18. ครผสอนใหผเรยนมสวนรวมในการใชสอ/เทคโนโลยในการเรยนรหรอไม อยางไร ..................................................................................................... ............................................... 19. ครผสอนใหผเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผลหรอไม อยางไร ....................................................................................................................................... 20. ครผสอนไดแจงผลการเรยนรใหผเรยนและผปกครองไดรบทราบหรอไม อยางไร ..................................................................................................... ...............................................

****************************

37

แบบสงเกตการสอน การนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนร ทเนนผเรยนเปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร

ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผถกสงเกต ชอผถกสงเกต.................................................................................................. ชน .................... ...................... วชาทสอน ................................................................วน เดอน ป ทท าการสงเกต ....................................... สถานทสงเกต .................................................................เวลาทสงเกต ........................ .................................... ชอผสงเกต ..................................................................................................................................... .................. ตอนท 2 พฤตกรรมการสอนของคร ค าชแจง ใหผสงเกตท าเครองหมาย ในชองวางตามรายการทสงเกตใหตรงกบพฤตกรรม ทครผสอนแสดงออกในการสอนแตละครง

รายการสงเกต ผลการสงเกต

ปฏบต ไมปฏบต 1. ดานบคลกภาพของคร

1.1 ยมแยมแจมใส .......................................................................... 1.2 แตงกายสภาพ .......................................................................... 1.3 ลกษณะทาทางเราความสนใจของผเรยน.................................. 1.4 พดจาเสยงดง สภาพ ชดเจน ................................................... 1.5 ใชภาษาถกตองเหมาะสม .........................................................

................. ................. ................. ................. .................

................. ................. ................. ................. .................

2. ดานปฏสมพนธระหวางครกบผเรยน 2.1 สนทนาเปนกนเองกอนสอน .................................................... 2.2 ใชสายตามองผเรยนอยางทวถง ............................................... 2.3 ดแลเอาใจใสผเรยนขณะปฏบตกจกรรมอยางทวถง……......... 2.4 แสดงความรกใครเมตตา ............................................... ..........

................. ................. ................. .................

................. ................. ................. .................

3. ดานการด าเดนการสอน 3.1 มการน าเขาสบทเรยน

3.1.1 กจกรรมน าเขาสบทเรยน เหมาะสมนาสนใจ................ 3.1.2 ผเรยนมสวนรวมในกจกรรมเขาสบทเรยน....................

.................

.................

.................

.................

38

รายการสงเกต ผลการสงเกต

ปฏบต ไมปฏบต 3.2 ขนสอน

3.2.1 มกจกรรมกระตนและเสรมแรงผเรยน........................... 3.2.2 มรปแบบวธการสอนทหลากหลาย ............................... 3.2.3 จดกจกรรมการเรยนการสอนทกระตนใหผเรยนไดคด

และฝกปฏบตจรง.......................................................... 3.2.4 กจกรรมสนองความสามารถของผเรยน........................ 3.2.5 มกจกรรมการแกปญหาอยางสรางสรรค ...................... 3.2.6 เปดโอกาสใหผเรยนไดมสวนรวมในกจกรรมและซกถาม

แสดงความคดเหนอยางประชาธปไตย.............. 3.2.7 ใชเทคนควธการตาง ๆ ททาทายความสามารถของผเรยน 3.2.8 มแบบฝกททาทายความสามารถของผเรยน…………... 3.2.9 จดกจกรรมสงเสรมการแลกเปลยนเรยนรโดย

กระบวนการกลม.......................................................... 3.2.10 จดกจกรรมทกระตนใหผเรยนเกดการเรยนรและ

แสวงหาความรดวยตนเอง............................................ 3.3 ขนสรปผลการสอน

3.3.1 ใหผเรยนอภปรายสรปบทเรยน..................................... 3.3.2 ครผสอนและผเรยนรวมกนสรปบทเรยน......................

................. .................

................. ................. .................

................. ................. .................

.................

.................

................. .................

................. .................

................. ................. .................

................. ................. .................

.................

.................

................. .................

4. ดานการใชสอ 4.1 ใชสอตามขนตอนทก าหนดไวในแผนการสอน.......................... 4.2 สอมความหลากหลายเหมาะสมกบเนอหาและวยของผเรยน 4.3 ผเรยนมสวนรวมในการใชสอ ..................................................

.................

.................

.................

.................

5. ดานการวดและประเมนผล 5.1 วดและประเมนผลตรงตามทก าหนดไวในแผนการสอน…...….. 5.2 การวดและประเมนผลหลากหลายวธตรงตามสภาพจรง…..….. 5.3 ผเรยนและเพอนในหองเรยนมสวนรวมในการวด และประเมนผล........................................................................

................. ................. .................

................. ................. .................

39

แบบประเมนแผนการจดการเรยนร การนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนร ทเนนผเรยนเปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร

ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผรบการประเมน ชอผรบการประเมน ....................................................................................................................................... แผนการจดการเรยนรวชา ............................................................................ชน........................................... วน/เดอน/ป ทประเมน ................................................................................................................................. ผประเมน .......................................................................................................................................................

ตอนท 2 รายการประเมน ค าชแจง 1. แบบประเมนนมทงหมด 14 รายการปฏบต

2. แตละรายการใหผประเมนพจารณาใหคะแนน โดยพจารณาองคประกอบตาง ๆ ในแผนการสอนและใหคะแนน ดงน

มครบและสอดคลอง ให 1 คะแนน มไมครบและไมสอดคลอง ให 0 คะแนน

รายการประเมน ผลการประเมน

ครบ/สอดคลอง ไมครบ/ไมสอดคลอง 1. สาระส าคญของแผนการสอนถกตองชดเจน………….. 2. มจดประสงคชดเจน เหมาะสมและวดได…………….. 3. มกจกรรมสรปบทเรยนทเหมาะสมและใหผเรยน

มสวนรวม…………………………………….…………………… 4. กจกรรมมความเหมาะสมกบระดบของผเรยน…….... 5. กจกรรมสอดแทรกคณธรรม จรยธรรม……………..... 6. มกจกรรมน าเขาบทเรยนหลากหลายนาสนใจ…….… 7. กจกรรมการเรยนการสอนมความหลากหลาย…….… 8. มกจกรมการเรยนรทใหผเรยนฝกคด

และฝกปฏบต...........................................................

…………………….. ……………………..

…………………….. …………………….. …………………….. …………………….. ……………………..

……………………..

…………………….. ……………………..

…………………….. …………………….. …………………….. …………………….. ……………………..

……………………..

40

รายการประเมน ผลการประเมน ครบ/สอดคลอง ไมครบ/ไมสอดคลอง

9. จดกจกรรมใหผเรยนไดเลอกเรยนตามความสามารถ และความสนใจ .....................................................

10. มสอการเรยนรทหลากหลาย.................................. 11. สอ/กจกรรมการเรยนร มความสอดคลองกบจด ประสงคการเรยนร................................................. 12. การวดและประเมนผลมหลากหลายวธ................. 13. ใหผเรยน ผปกครองมสวนรวมในการวด และประเมนผล....................................................... 14. การวดและประเมนผลสอดคลองกบจดประสงค

การเรยนร................................................................

…………………….. ……………………..

…………………….. ……………………..

……………………..

……………………..

…………………….. ……………………..

…………………….. ……………………..

……………………..

……………………..

41

แบบประเมนผลการจดการเรยนร การนเทศดวยกระบวนการวจยเพอสงเสรมการพฒนาครดานการจดการเรยนร ทเนนผเรยนเปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามกดาหาร

(ส าหรบผฝกประสบการณประเมน) ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผรบการประเมน ชอผรบการประเมน .................................................................................................................................. ..... สอนวชา ............................................................................................................... ชน .................................. วน/เดอน/ปทประเมน ................................................................................................................................... ผประเมน ....................................................................................................................................................... ตอนท 2 รายการประเมน ค าชแจง 1. แบบประเมนฉบบนมทงหมด 2 เรอง 20 รายการปฏบต ประกอบดวย 1.1 ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายเหมาะสมกบธรรมชาต และสนองความตองการของผเรยน 10 รายการ 1.2 ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนทกระตนใหผเรยนรจกคดวเคราะห คดสงเคราะห คดสรางสรรค คดแกปญหาและตดสนใจ 10 รายการ 2. แตละรายการปฏบตใหผประเมนพจารณาใหคะแนนการปฏบตงาน ซงมอย 5 ระดบ คอ ระดบมากทสด ให 5 คะแนน ระดบมาก ให 4 คะแนน ระดบปานกลาง ให 3 คะแนน ระดบนอย ให 2 คะแนน ระดบนอยทสด ให 1 คะแนน 3. ใหผประเมนท าการประเมนผลการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครผสอน แลวเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความเปนจรงตามผลการจดกจกรรมการเรยนการสอน

42

แบบประเมนผลการจดกจกรรมการเรยนรวชา ...............................................ชน.................................. ครผสอน ..............................................................ประเมนครงท ........ วน/เดอน/ป................................

การจดกจกรรมการเรยนการสอน

ระดบปฏบต มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

การจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายเหมาะสมกบธรรมชาตและสนองความตองการของผเรยน 1. จดกจกรรมทกระตนใหผเรยนคนพบและสรางความร

ดวยตนเอง .............................................................................. 2. จดกจกรรมทปลกเราจงใจ และเสรมแรง ใหผเรยนเกด

การเรยนร................................................................................ 3. จดกจกรรมทสอดคลองกบความรกบความสามารถ

และความถนดของผเรยนเปนรายบคคล……............................ 4. จดกจกรรมทสอดคลองกบความรกบความสามารถ

และความถนดของผเรยนเปนรายกลม.................................... 5. จดกจกรรมเสรมเพอแกไขจดดอยของผเรยนเปนรายกลม/ รายบคคล............................................................................... 6. จดกจกรรมเสรมเพอสงเสรมจดเดนของผเรยนเปนรายกลม/

รายบคคลระดบใด................................................................... 7. จดกจกรรมพเศษเพอพฒนาความรความสามารถ

และความถนดของผเรยน........................................................ 8. จดกจกรรมใหผเรยนไดแสวงหาความรไดเรยนรหรอท างาน

รวมกนระดบใด ...................................................................... 9. จดกจกรรมใหผเรยนไดสรปความรหรอสรางความรทเกดขน

จากการเรยนรดวยตนเอง....................................................... 10. จดกจกรรมสงเสรมใหผเรยนแสวงหาความรดวยวธการ

เรยนรตาง ๆ อยางหลากหลายวธ..........................................

........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ….... ……

........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ….... ……

........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ….... ……

......... ......... ......... ......... ......... ......... ......... ......... …..... …….

........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ….... ……

43

การจดกจกรรมการเรยนการสอน

ระดบปฏบต มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

การจดกจกรรมการเรยนการสอนทกระตนใหผเรยนรจก คดวเคราะหคดสงเคราะห คดสรางสรรค คดแกปญหา และตดสนใจ 1. จดกจกรรมโดยใชค าถามกระตนใหผเรยนคดอยางสม าเสมอ

................................................................................................ 2. จดกจกรรม/สถานการณใหผเรยนฝกคดฝกแกปญหา

และตดสนใจในระดบใด.......................................................... 3. จดกจกรรมใหผเรยนคนควาทดลองหาค าตอบดวย

ตนเอง..................................................................................... 4. จดกจกรรมใหผเรยนลงมอปฏบต และแกปญหาดวย

ตนเอง..................................................................................... 5. จดกจกรรมใหผเรยนไดปฏบตตามแผนงาน/โครงการทวางไว

ดวยตนเอง.............................................................................. 6. จดกจกรรมใหผเรยนวเคราะหวจารณจดเดน, จดดอย

การปฏบตงาน......................................................................... 7. จดกจกรรมและสถานการณใหผเรยนไดแสดงออก

และคดอยางสรางสรรค........................................................... 8. จดกจกรรมใหผเรยนแลกเปลยนเรยน รความคดชวยเหลอ

พงพากนโดยกระบวนการกลม................................................ 9. จดกจกรรมใหผเรยนมสวนรวมในการประเมนผลงานตนเอง/

เพอน....................................................................................... 10. จดกจกรรมสงเสรมใหผเรยนประเมนผลและปรบปรง

ตนเอง.....................................................................................

........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ….... ……

........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ….... ……

........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ….... ……

......... ......... ......... ......... ......... ......... ......... ......... …..... …….

........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ….... ……