อ.ทพญ.วรรณกมล ปญญารกษ

สาขารงสวทยาชองปากและแมกซลโลเฟเชยล

คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

การถายภาพรงสในชองปาก

ส าหรบผชวยทนตแพทย

ท าไมตองถายเอกซเรยในชองปาก???

• วางฟลมยาก

• ผปวยเจบ

• ครอบคลมพ นทนอย

• ไมเหนภาพกวาง

• ใหรายละเอยดชดเจน

• ผปวยไดรบรงสนอย

• ราคาถก

• เวลาในการถายไมนาน

เปรยบเทยบขอด-ขอเสยของภาพรงสในชองปาก

ขอด ขอเสย

XCP

XCP

XCP

XCP

XCP

Snap-A-Ray

Snap-A-Ray

Hemostat

Hanshin

ภาพรงสรอบปลายราก (Periapical; Pa) ◦ เทคนคขนาน (Paralleling) ◦ เทคนคแบงครงมม (Bisecting)

ภาพรงสกดปก (Bitewing)

ถายดฟนโยก โรคเหงอก

งานรกษารากฟน ฟนผ, สดสวนฟน

จดต าแหนงผปวยใหถกตอง

ถายฟนบน นงตวตรง ถายฟนลาง เงยหนาเลกนอย

วางฟลมขนานกบฟน ล ารงสตงฉากกบฟนและฟลม ใช Film Holder เสมอ; XCP

Dot in Slot เสมอ!!!

วางฟลมใหครอบคลมฟนทตองการ เหนตวฟน รากฟน บรเวณรอบปลายรากฟน 2-3 มม. ตวฟนดานประชดไมซอนทบกน

ครอบคลมบรเวณทตองการ ครอบคลมปลายรากฟนอยางนอย 2-3 มม. เหนตวฟนและรากฟนตลอดความยาว ภาพไมแหวง ไมบดเบยว

ฟนผลก ปวด มหนอง ฟนคด

จดต าแหนงผ ปวยใหถกตอง เลงกระบอกรงสคราวๆ จากนนวางฟลมเขาไปในชองปากตามต าแหนงฟนทตองการ เลงแบงครงมมใหแมนย า

ฟนบน ◦ เสนสมมตลากจากปกจมกถงตงหนารห

ฟนลาง ◦ สงขนมาหนงนวจากขอบขากรรไกรลาง

ปลายรากฟนบน

ปลายรากฟนลาง 1 นวขนมาจากขอบ

ขากรรไกร

ปลายจมก ; ซ 1,2

ปลายคาง; ซ 1,2

ปกจมก; ซ 3 บน

มมปาก; ซ 3 ลาง

จดทเสนปกจมกถงรหตดกบเสนกงกลางตา คอ ปลายรากฟนซ 4, 5 บน

จดทเสนมมปากถงตงหตดกบเสนกงกลางตา คอ ปลายรากฟนซ 4, 5 ลาง

จดทเสนปกจมกถงรหตดกบเสนหางตา คอ ปลายรากฟนซ 6,7,8 บน

จดทเสนมมปากถงตงหตดกบเสนหางตา คอ ปลายรากฟนซ 6,7,8 ลาง

วางฟลมชดกบตวฟน ใหขอบฟลมเลยปลายฟนมา 2-3 มม. ระวงอยาใหฟลมงอ

ใหผ ปวยใชนวกดฟลม ◦ ฟนหนาบนใชนวโปง ◦ ฟนหนาลางและฟนหลงใชนวชดานตรงขาม

หรอใหผ ปวยจบ Hemostat ไวนงๆ กได

ใชหลกการเดยวกนกบ Hemostat

ในฟนหนาใหผ ปวยจบ Snap-A-Ray ไวนงๆ สวน Snap-A-Ray

ส าหรบ Digital ใหกดลงมา ไดเลย

ในฟนหลงใหผ ปวยกดลงมาบนแทนกด

Horizontal Bitewing ภาพรงสกดปกแนวนอน

ใชดฟนผดานประชด และระดบกระดก

ทวไป

Vertical Bitewing ภาพรงสกดปกแนวตง

ใชดระดบกระดกในผปวยโรคเหงอกรนแรง

ฟนทตองการถายตองอยกลางฟลม วางฟลมใหชดและขนานกบฟนใหมากทสด ล ารงสตองผาน Contact ของฟน และตงฉากกบฟลมพอด

ถายซ 4,5 ตองใหขอบหนาฟลมอยกงกลางซ 3

ถายซ 6,7 ตองใหขอบหนาฟลมอยกงกลางซ 5

จดต าแหนงผ ปวยใหนงตวตรง ใหผ ปวยยมยงฟน เลงกระบอกรงสคราวๆ บรเวณทตองการถาย

วางฟลมเขาไปในชองปากโดยใช Hemostat คบบรเวณปลาย Bite tab

วางใหถกต าแหนงตามหลกการ แลวใหผ ปวยกด Bite tab ใหแนน แลวยมยงฟนไว

เลงกระบอกรงสใหผาน Contact ของฟนโดยใช Hemostat ชวยชจด

หนาตดของกระบอกรงสใหขนานกบผวดานนอกของฟน

ขอบหนาของกระบอกรงสคลมขอบหนาของฟลม ขอบดานบนและลางคลมขอบฟลมทงหมด