- 231 -

การประยกตใชขอมลจากดาวเทยมและเครองมอวดคาการสะทอนแสงเพอตรวจวดคาดชนพชพรรณ: กรณศกษาจงหวดขอนแกน

Application of satellite data and Spectrophotometer for

vegetation index investigation: a case study in

Khon Kaen Province

รตนพร กจโป 1,2 รศม สวรรณวระก าธร 1,2*

1 สาขาวชาการรบรจากระยะไกลและระบบสารสนเทศภมศาสตร คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน 2 ศนยภมสารสนเทศเพอการพฒนาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

E-mail: rattki@kku.ac.th, rasamee@kku.ac.th

บทคดยอ

ปจจบนขาว และออย เปนพชเศรษฐกจทส าคญของจงหวดขอนแกน สงผลใหมการคดคนวธการและเทคนคตางๆ ในการประเมนพนทเพาะปลกและผลผลตโดยการใชดชนพชพรรณจากภาพถายจากดาวเทยม การศกษาวจยครงนจงมวตถประสงคเพอศกษาคาการสะทอนของแสงของขาว และออย บรเวณจงหวดขอนแกน โดยใชขอมลภาพถายจากดาวเทยม SMMS และเครองมอวดคาการสะทอนแสงของพชพรรณโดยใชดชนพชพรรณ NDVI โดยท าการสมตวอยางนาขาวและออย เพอส ารวจขอมลภาคสนามและตรวจวดคาการสะทอนของพชพรรณดวยเครองมอวดคาการสะทอนแสง และเปรยบเทยบคาดชนพชพรรณ NDVI ทไดจากเครองมอทงสองประเภท ผลการศกษาพบวา คา NDVI ของกลมตวอยางจากขอมลภาพถายจากดาวเทยมเ พมขนบรเวณทมพชพรรณหนาแนน และสอดคลองกบการเจรญเตบโตของพช เมอวเคราะหความสมพนธระหวางคาดชนพชพรรณทไดจากภาพถายจากดาวเทยมกบเครอง Spectrosense2 โดยวธการวเคราะหความสมพนธทางสถตแบบเพยรสน ทระดบนยส าคญ 0.05 พบวาคาดชนพชพรรณ NDVI จากขอมลดาวเทยมและจากการตรวจจากเครองวดคาการสะทอนแสง มความสมพนธกนในทางบวกประมาณ 0.559

Abstract Nowadays, Rice and sugarcane as the important economic crops in Khon Kaen Resulting in

the invention of methods and techniques for yield and crop plantation area assessment. The aim of this

study was to investigate the reflectance of rice and sugarcane in Khon Kaen using SMMS satellite

imagery and Spectrophotometer based on normalized difference vegetation index technique (NDVI).

Then sample points of rice and sugarcane were selected randomly for surveying a physical information

and measuring the reflectance of both crops using spectrosense2.The comparison of NDVI obtained

* ผตดตอหลก (Corresponding author)

- 232 -

from satellite imagery and spectrosense2 was carried out by using Pearson’s Correlations Coefficient.

The results showed that the NDVI values from satellite images corresponded to the growth of crops.

The relationship between NDVI from SMMS and from spectrosense2 at the level of 0.05 was positive of

0.559.

Keywords: NDVI, Satellite data, SMMS, Spectrophotometer

บทน ำ

ขาวและออยถอเปนพชเศรษฐกจทส าคญของประเทศไทย จากสถานการณขาวของไทย ในป พ.ศ. 2555

พบวามเนอทเพาะปลกเพมขนจาก 57.39 ลานไร ในป 2550/51 เปน 61.08 ลานไร ในป 2554/55 เนองจากภาครฐด าเนนโครงการประกนรายไดและโครงการรบจ าน าขาว ท าใหเกษตรกรมความมนใจในเรองผลตอบแทนและรายไดทจะไดรบจากการขายผลผลต สงผลใหเกษตรกรขยายเนอทเพาะปลกและเพมผลผลตใหมากขน ส าหรบสถานการณออยของไทยมแนวโนมในการเพาะปลกและเพมผลผลตมากขนเชนกน เนองจากราคาออยปรบตวสงขนอยางตอเนองจงจงใจใหเกษตรกรขยายเนอทเพาะปลกประกอบกบเกษตรกรผปลกมนส าปะหลงบางสวนหนมาปลกออยเพอแกปญหาเพลยแปง โดยมผลผลตในป 2554/55 รวมท งประเทศ 90.80 ลานตน

เพมขนจาก 95.95 ลานตน ในป 2553/54 [2] จากแนวโนมความตองการของตลาดทสงขนท าใหเกษตรกรในพนทจงหวดขอนแกนหนมาพฒนาและขยายพนทเพาะปลกพชทงสองชนดมากขนเพอเพมจ านวนผลผลตใหสอดคลองกบความตองการของตลาด อยางไรกตามการเพมขนของพชอยางรวดเรวท าใหยากตอการประเมนและตดตามผลผลต จงจ าเปนตองใชขอมลทมความตอเนองและทนตอเหตการณ

ปจจบนไดมการน าองคความรทางดานเทคโนโลยการรบรจากระยะไกลเขามาใชงานอยางแพรหลายในการประเมนพนทเพาะปลกและผลผลตเพอใหไดขอมลททนสมยและมความถกตอง ดชนพชพรรณเปนเทคนควธทถกน ามาใชกนอยางกวางขวางทงในและตางประเทศ ดชนพชพรรณทมกนยมใชในการศกษาพชพรรณ ไดแก ดชนพชพรรณแบบนอมลไลซ (Normalized Difference Vegetation Index : NDVI) ซงคา NDVI สงแสดงถงมวลชวภาพและความสมบรณของพชสงดวย [5] ดงนนเพอเปนแนวทางในการตรวจวดคาการสะทอนแสงของพชพรรณ จงไดน าองคความรทางดานเทคโนโลยการรบรจากระยะไกลมาประยกตใชรวมกบเทคนคดชนพชพรรณ NDVI และเครองมอวดคาการสะทอนแสงในภาคสนาม ผลจากการศกษาท าใหทราบคาการสะทอนแสงของพชพรรณ และตอบสนองตอความตองการในการเปรยบเทยบความสมพนธระหวางคา NDVI ทไดจากขอมลภาพถายจากดาวเทยมและเครองมอวดคาการสะทอนแสงเพอเปนแนวทางในการประเมนผลผลตพชตอไป

วตถประสงค

1) เพอศกษาคาดชนพชพรรณ NDVI จากขอมลภาพถายจากดาวเทยม 2) เพอตรวจวดคาดชนพชพรรณ NDVI จากเครองมอวดคาการสะทอนแสงของพชพรรณ

3) เพอศกษาเปรยบเทยบคา NDVI จากขอมลภาพถายจากดาวเทยมและเครองมอตรวจวดคาการสะทอนแสงของพชพรรณ

- 233 -

ขอบเขตและขอจ ำกดของกำรวจย

ศกษาคาดชนพชพรรณ NDVI ของพชเศรษฐกจ 2 ชนด ไดแก ขาวและออย จากขอมลภาพถายจากดาวเทยม SMMS ความแยกชดเชงพนท 30 เมตร วนท 2 พฤศจกายน พ.ศ. 2555 ซงในการศกษาไดเลอกเอาเฉพาะภาพทปราศจากเมฆปกคลมมาใชในการวเคราะหเทาน น และใชเครองมอวดคาการสะทอนแสง (Spectrophotometer ยหอ Spectrosense2) ในการบนทกคา NDVI ของพชในภาคสนาม ระหวางวนท 31

ตลาคม – 2 พฤศจกายน พ.ศ. 2555 บรเวณพนทศกษาจงหวดขอนแกน

พนทศกษำ

จงหวดขอนแกนตงอย บรเวณตอนกลางของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ หางจากกรงเทพมหานคร 445

กโลเมตร อยระหวางเสนรงท 15-17 องศาเหนอ และเสนแวงท 101-103 องศาตะวนออก มพนทประมาณ 10,880 ตารางกโลเมตร หรอ 6.8 ลานไร

รปท 1 แสดงพนทศกษาบรเวณจงหวดขอนแกน

วธด ำเนนกำรวจย

ตรวจสอบเอกสำรงำนวจยทเกยวของ

การตรวจสอบเอกสารและผลงานวจยทเกยวของกบการวจยเปนกระบวนการเพอหาวธการทจะวเคราะหคาดชนพชพรรณดวยขอมลภาพถายจากดาวเทยมและเครองมอวดคาการสะทอนแสงของพชพรรณ จงตองท าการทบทวนเอกสารวชาการและวรรณกรรมทเกยวกบดชนพชพรรณ เพอใหไดมาซงวธการทเหมาะสมส าหรบการวเคราะหดชนพชพรรณ

- 234 -

กำรรวบรวมขอมล และกำรประมวลผลขอมลภำพถำยจำกดำวเทยมเบองตน

การศกษาครงนใชขอมลภาพถายจากดาวเทยม SMMS จ านวน 2 ภาพ ความละเอยดเชงพนท 30 เมตร บนทกภาพเมอ วนท 2 พฤศจกายน พ.ศ. 2555 มระบบพกดอางองเปน UTM WGS84 โดยรวบรวมขอมลจากเวบไซด http://smms.eng.ku.ac.th/ จากนนท าการเชอมตอภาพ (Mosaic) และตดภาพ (Subset Image) เพอใหครอบคลมเฉพาะบรเวณพนทศกษาคอ จงหวดขอนแกน

กำรคดเลอกกลมตวอยำงในพนทศกษำ

การคดเลอกพนทกลมตวอยางเพอออกส ารวจภาคสนาม โดยพจารณากลมตวอยางจากสภาพพนทเพาะปลก ลกษณะการเพาะปลก การเจรญเตบโตของพชและความสงของพช เปนตน ท าใหไดกลมตวอยางของพชพรรณ 2 ประเภท ไดแก นาขาว 20 ตวอยาง และออย 15 ตวอยาง ซงมรายละเอยดดงตารางท 1

ตารางท 1 แสดงกลมตวอยางของนาขาวและออยในพนทศกษา

ประเภทพชพรรณ

ลกษณะทางกายภาพ/การเจรญเตบโต/ความสง ของพชพรรณ ตวอยางภาพจากดาวเทยม SMMS

นาขาว จดท 1 : A1-1 จดท 2 : A1-2 จดท 3 : A1-3 จดท 4 : A1-4

จดท 5 : A1-5 จดท 6 : A1-6 จดท 7 : A1-7 จดท 8 : A1-8 จดท 9 : A1-9 จดท 10 : A1-10 จดท 11 : A1-11 จดท 12 : A1-12 จดท 13 : A1-13 จดท 14 : A1-14 จดท 15 : A1-15 จดท 16 : A1-16 จดท 17 : A1-17 จดท 18 : A1-18 จดท 19 : A1-19 จดท 20 : A1-20

ทลม นาด า การเจรญเตบโตนอย (ไมคอยสมบรณ) ความสงประมาณ 60 ซม. ทลมตดคลองน า นาด า มน าขงในทงนาเลกนอย ความสงประมาณ 80 ซม. ทลม นาด า การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 130 ซม. ทลมสลบทดอน นาด า การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 110 ซม. ทลม นาด า มหญาขน ตดหนองน าขนาดเลก ไมคอยสมบรณ ความสงประมาณ 80 ซม. ทดอน นาด า ตดหนองน า ความสงประมาณ 70 ซม. ทลม นาหวาน มน าเลกนอย การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 110 ซม. ทลม นาด า การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 90 ซม. ทลม นาด า มน าขง และมการเกบเกยวแลวเปนบางสวน ความสงประมาณ 110 ซม. ทลม นาด า การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 120 ซม. ทลม นาด า การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 120 ซม. ทลม นาด า การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 130 ซม. ทลม มน าขง การเจรญเตบโตนอย (ไมคอยสมบรณ) ความสงประมาณ 50 ซม. ทลม นาหวาน มน าขงเลกนอย การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 120 ซม. ทลม นาด า น าขงเลกนอย การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 130 ซม. ทลม นาด า มน าขง การเจรญเตบโตนอย (ไมคอยสมบรณ) ความสงประมาณ 80 ซม. ทลม นาด า ขาวออกรวงเปนสวนใหญ การเจรญเตบโตด ความสง ประมาณ 120 ซม. ทลม นาหวาน การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 100 ซม. ทลมสลบทดอน การเจรญเตบโตนอย (ไมคอยสมบรณ) ความสงประมาณ 100 ซม. ทลม นาหวาน การเจรญเตบโตนอย (ไมคอยสมบรณ) ความสงประมาณ 80 ซม.

A1-2

A1-3

A1-16

A1-13

A1-11

A1-9

A1-8

A1-6

A1-4

A1-17

A1-18

A1-20

- 235 -

ตารางท 1 (ตอ)

ประเภทพชพรรณ

ลกษณะทางกายภาพ/การเจรญเตบโต/ความสง ของพชพรรณ ตวอยางภาพจาก ดาวเทยม SMMS

ออย จดท 1 : A2-1 จดท 2 : A2-2 จดท 3 : A2-3 จดท 4 : A2-4 จดท 5 : A2-5 จดท 6 : A2-6 จดท 7 : A2-7 จดท 8 : A2-8 จดท 9 : A2-9 จดท 10 : A2-10 จดท 11 : A2-11 จดท 12 : A2-12 จดท 13 : A2-13 จดท 14 : A2-14 จดท 15 : A2-15

ทดอน การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงของออย ประมาณ 350 ซม. ทดอน สวนใหญปลกออย การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 300 ซม. ทดอน เจรญเตบโตด บางสวนท าการตดและเตรยมดนปลก ความสงประมาณ 500 ซม. ทดอน การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 340 ซม. ทดอนสลบทลม อยใกลคลองน า พนทสวนใหญเปนออย ความสงประมาณ 300 ซม. ทดอนสลบทลม บรเวณทดอนสวนใหญปลกออย ความสงประมาณ 230 ซม. ทดอนสลบทลม บรเวณทดอนสวนใหญปลกออย ความสงประมาณ 400 ซม. ทดอน การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 240 ซม. ทดอน พนทสวนใหญปลกออย การเจรญเตบโตคอนขางด ความสงประมาณ 300 ซม. ทดอน การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 350 ซม. ทดอน เจรญเตบโตด บางสวนท าการตดและเตรยมดนปลก ความสงประมาณ 500 ซม. ทดอน การเจรญเตบโตคอนขางด ความสงประมาณ 400 ซม. ทดอน พนทสวนใหญปลกออย การเจรญเตบโตคอนขางด ความสงประมาณ 300 ซม. ทดอน การเจรญเตบโตนอย (ไมคอยสมบรณ) ความสงประมาณ 180 ซม. ทดอน การเจรญเตบโตด (สมบรณ) ความสงประมาณ 360 ซม.

กำรส ำรวจพนทภำคสนำม

เพอเกบรายละเอยดของขอมลตางๆ ของกลมตวอยางในพนทศกษา ไดแก ลกษณะของพนท พกดของแปลงตวอยาง คาดชนพชพรรณ NDVI ของขาวและออยจากเครองมอวดคาการสะทอนแสง และความสงของล าตน เปนตน เพอการวเคราะหคาดชนพชพรรณ NDVI ของขาวและออยในการด าเนนการวจย

กำรวเครำะหคำดชนพชพรรณ NDVI

การวเคราะหคาดชนพชพรรณ NDVI จากขอมลภาพถายจากดาวเทยม

คาดชนพชพรรณ NDVI เปนการศกษาอตราสวนระหวางผลตางของปรมาณการสะทอนพลงงานของพชพรรณในชวงคลนอนฟราเรดใกล (NIR) ซงมการสะทอนสง กบปรมาณการสะทอนพลงงานในชวงคลนสแดง(RED) ซงมการสะทอนต า ตอผลรวมของปรมาณการสะทอนพลงงานในชวงคลนอนฟราเรดใกลกบปรมาณการสะทอนพลงงานในชวงคลนแสงสแดง โดยดชน NDVI มคาต าสดเทากบ -1 และคาสงสดเทากบ 1 ดงสมการ (1) [4]

NDVI = (NIR-RED)/(NIR+RED) (1)

NIR คอ คาสะทอนพลงงานในชวงคลนอนฟราเรดใกล RED คอ คาสะทอนพลงงานในชวงคลนสแดง

A2-1

A2-2

A2-4

A2-7

A2-10

A2-8

A2-11

A2-13

- 236 -

การวเคราะหคาดชนพชพรรณ NDVI จากเครองมอวดคาการสะทอนแสง

การวเคราะหคา NDVI จากการตรวจวดดวยเครองมอวดคาการสะทอนแสง ท าได โดยการน าคาการสะทอนแสงของพชพรรณทท าการบนทกดวยเครอง Spectrosense 2 ในชวงคลนอนฟราเรดใกล (NIR) และชวงคลนสแดง (RED) มาค านวณเพอหาคา NDVI ดงสมการ (2)

NDVI = [(NIRR/NIRI) - (REDR/REDI)]/ [(NIRR/NIRI) + (REDR/REDI)] (2)

NIRR คอ คาสะทอนพลงงานในชวงคลนอนฟราเรดใกล (Reflected) REDR คอ คาสะทอนพลงงานในชวงคลนสแดง (Reflected)

NIRI คอ คาสะทอนพลงงานในชวงคลนอนฟราเรดใกล (Incident)

REDI คอ คาสะทอนพลงงานในชวงคลนสแดง (Incident)

กำรวเครำะหเปรยบเทยบควำมสมพนธระหวำงคำดชนพชพรรณจำกขอมลภำพถำยจำกดำวเทยมและเครองมอวดคำกำรสะทอนแสง

ท าการวเคราะหความสมพนธระหวางคาดชนพชพรรณทไดจากขอมลภาพถายจากดาวเทยม และคาดชนพชพรรณทไดจากเครอง Spectrosense 2 วามความเหมอนหรอแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตหรอไม จงท าการทดสอบสมมตฐาน (Hypothesis testing) แบบสองทาง (Two - tailed Test) [1] โดยตงสมมตฐานดงน

H0 = คา NDVI ทไดจากขอมลภาพถายจากดาวเทยมและคา NDVI ทไดจากการส ารวจภาคสนามไมมความสมพนธกน

H1 = คา NDVI ทไดจากขอมลภาพถายจากดาวเทยมและคา NDVI ทไดจากการส ารวจภาคสนามมความสมพนธกน

ทดสอบความสมพนธดวยวธการวเคราะหความสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlations

Coefficient : r) ซงเปนการหาความสมพนธของสองสง ไดแก ตวแปรตนและตวแปรตาม โดยเปนการหาวามความสมพนธกนหรอไม มากนอยเพยงใด และมทศทางของความสมพนธไปในทางใด [3] การหาคาสมประสทธ r มสมการดงน (3)

2)(22)(2

))((

YYNXXN

YXXYNr … (3)

X = ตวแปรตวท 1 (คาดชนพชพรรณทไดจากขอมลภาพถายจากดาวเทยม)

Y = ตวแปรตวท 2 (คาดชนพชพรรณทไดจากการส ารวจภาคสนาม)

X = ผลรวมของขอมลทวดไดจากตวแปรตวท 1 (X)

Y = ผลรวมของขอมลทวดไดจากตวแปรตวท 2 (Y)

YX = ผลรวมของผลคณระหวางขอมลตวแปรท 1 และ 2

- 237 -

2 X = ผลรวมของก าลงสองของขอมลทวดไดจากตวแปรตวท 1

2Y = ผลรวมของก าลงสองของขอมลทวดไดจากตวแปรตวท 2

N = ขนาดของกลมตวอยาง

ผลกำรศกษำ

ผลกำรวเครำะหคำดชนพชพรรณ NDVI จำกขอมลภำพถำยจำกดำวเทยม ผลการวเคราะหคาดชนพชพรรณ NDVI พบวา คา NDVI ของขาวต าสด ในกลมตวอยาง A1-2 บรเวณต าบลโจดหนองแก อ าเภอพล เทากบ 0.1395 และสงสดในกลมตวอยาง A1-3 บรเวณต าบลโนนสมบรณ อ าเภอบานไผ เทากบ 0.5304 (รปท 2 และ 3) สวนคา NDVI ของออยต าสดในกลมตวอยาง A2-13 เทากบ 0.2372 บรเวณต าบลหวยยาง อ าเภอกระนวน และสงสดในกลมตวอยางท A2-1 บรเวณต าบลปาปอ อ าเภอบานไผ เทากบ 0.4821 ซงกลมตวอยางทมคา NDVI สง เปนบรเวณทมการปกคลมเรอนยอดของพชพรรณหนาแนน (รปท 4 และ 5)

รปท 2 กราฟแสดงคา NDVI ของกลมตวอยางนาขาวจากขอมลภาพถายจากดาวเทยมและเครอง Spectrosense2

รปท 3 กลมตวอยางนาขาวทมคา NDVI สงสด (A1-3) ภาพซายแสดงลกษณะการสะทอนแสงของนาขาว ทปรากฏใหเหนในภาพถายจากดาวเทยม SMMS ภาพขวา คา NDVI จากภาพถายจากดาวเทยม SMMS

0.000.100.200.300.400.500.600.70

A1-1 A1-3 A1-5 A1-7 A1-9 A1-11 A1-13 A1-15 A1-17 A1-19

NDVI

คา NDVI ของนาขาวจากขอมลภาพถายจากดาวเทยมและเครอง Spectrosense2

Satellite Image

Spectrosense2

- 238 -

รปท 4 กราฟแสดงคา NDVI ของกลมตวอยางออยจากขอมลภาพถายจากดาวเทยมและเครอง Spectrosense2

รปท 5 กลมตวอยางออยทมคา NDVI สงสด (A2-1) ภาพซายแสดงลกษณะการสะทอนแสงของนาขาว ทปรากฏใหเหนในภาพถายจากดาวเทยม SMMS ภาพขวา คา NDVI จากภาพถายจากดาวเทยม SMMS

ผลกำรวเครำะหคำดชนพชพรรณจำกเครองมอวดคำกำรสะทอนแสงในภำคสนำม

จากการส ารวจภาคสนามดวยเครองมอวดคาการสะทอนแสง พบวา คา NDVI ของนาขาว ในกลมตวอยาง A1-19 บรเวณต าบลโนนทน อ าเภอหนองเรอ มคาต าสดเทากบ 0.0504 (รปท 2) และกลมตวอยาง A1-3

บรเวณต าบลโนนสมบรณ อ าเภอบานไผ มคาสงสดเทากบ 0.6141 ซงเปนบรเวณทมการท านาด า ขาวมการเจรญเตบโตสมบรณ ความสงประมาณ 130 ซม. การปกคลมของเรอนยอดของขาวหนาแนน (รปท 2 และ 6) สวนคา NDVI ของออย ในกลมตวอยาง A1-14 บรเวณต าบลนางาม อ าเภอมญจาคร มคาต าสดเทากบ 0.0504 (รปท 4) และกลมตวอยาง A2-5 บรเวณต าบลกระนวน อ าเภอกระนวน มคาสงสดเทากบ 0.7483 เปนพนทปลกออยทมความสมบรณมาก มการปกคลมของเรอนยอดของพชหนาแนน ความสงของออยประมาณ 300 ซม. (รปท 4 และ 7)

0.00

0.20

0.40

0.60

0.80

A2-1

A2-2

A2-3

A2-4

A2-5

A2-6

A2-7

A2-8

A2-9

A2-10

A2-11

A2-12

A2-13

A2-14

A2-15

NDVI

คา NDVI ของออยจากขอมลภาพถายจากดาวเทยมและเครอง Spectrosense2

Satellite Image

Spectrosense2

- 239 -

รปท 6 กลมตวอยางนาขาวทมคา NDVI สงสด (A1-3) จากขอมลภาพถายจากดาวเทยม (ซาย) และ จากการ

ส ารวจขอมลในภาคสนาม (ขวา)

รปท 7 กลมตวอยางออยทมคา NDVI สงสด (2-5) จากขอมลภาพถายจากดาวเทยม (ซาย) และจากการ ส ารวจขอมลใน ภาคสนาม (ขวา)

ผลกำรวเครำะหเปรยบเทยบควำมสมพนธระหวำงคำดชนพชพรรณจำกขอมลภำพถำยจำกดำวเทยมและจำกกำรส ำรวจภำคสนำมดวยเครอง Spectrosense 2

จากการวเคราะหหาความสมพนธระหวางคาดชนพชพรรณจากขอมลภาพถายจากดาวเทยม SMMS

วนท 2 เดอนพฤศจกายน ปพ.ศ. 2555 และจากการส ารวจภาคสนามดวยเครอง Spectrosense 2 พบวา มคาเทากบ 0.559 (ตารางท 2) แสดงวา คาดชนพชพรรณจากขอมลดาวเทยมและคาดชนพชพรรณทไดจากการตรวจวดขอมลภาคสนามมความสมพนธกนและแปรผนไปในทศทางเดยวกน (คา r เปนบวก) ทงนเนองจากขอมลจากภาพถายดาวเทยมบนทกเมอ วนท 2 พฤศจกายน พ.ศ. 2555 ซงเปนชวงเวลาเดยวกนกบการออกส ารวจขอมลภาคสนามดวยเครอง Spectrosense 2

- 240 -

ตารางท 2 แสดงคาความสมพนธระหวางคาดชนพชพรรณจากขอมลภาพถายจากดาวเทยม SMMS วนท 2 เดอนพฤศจกายน ปพ.ศ. 2555 และจากการส ารวจภาคสนามดวยเครอง Spectrosense 2

Satellite Image Spectrosence2

Satellite Image Pearson Correlation 1 .559**

Sig. (2-tailed) .000

N 35 35

Spectrosence2 Pearson Correlation .559**

1

Sig. (2-tailed) .000

N 35 35

**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).

สรปผลกำรศกษำ

การวเคราะหคาดชนพชพรรณของขาวและออยจากขอมลภาพถายจากดาวเทยม SMMS มคา NDVI สงในกลมตวอยางทมการปกคลมของพชพรรณหนาแนน และมคา NDVI ลดลงในกลมตวอยางทมพชพรรณปกคลมนอย โดยทกลมตวอยางนาขาว มคา NDVI อยระหวาง 0.1395-0.5304 มคาเฉลยเทากบ 0.3322 ซงเมอท าการส ารวจภาคสนามพบวาบรเวณทมคา NDVI สง มการปกคลมของขาวหนาแนน และพชพรรณมการเจรญเตบโตสมบรณ สวนกลมตวอยางออย มคา NDVI อยระหวาง 0.2372-0.4821 มคาเฉลยเทากบ 0.3680 ซง บรเวณทมคา NDVI สงมการปกคลมของพชพรรณหนาแนนเชนกน

สวนการวเคราะหคาดชนพชพรรณของขาวและออยจากเครองมอวดคาการสะทอนแสงของพชพรรณในภาคสนาม มคา NDVI ในกลมตวอยางของนาขาว อยระหวาง 0.0504-0.6141 มคาเฉลยเทากบ 0.3222 และกลมตวอยางออยมคา NDVI อยระหวาง 0.2465-0.7483 มเฉลยเทากบ 0.4580 ทงนคาดชนพชพรรณทวเคราะหไดจากเครอง Spectrosense 2 มคาสงกวาทวเคราะหไดจากขอมลภาพถายจากดาวเทยม เนองจากชวงทท าการวจยอยในชวงฤดหนาว ซงชวงเวลาดงกลาวจะมหมอกคอนขางมาก ท าใหขอมลภาพถายจากดาวเทยมทไดไมคมชดเทาทควร จงเปนไปไดทท าใหผลการวเคราะหคา NDVI มคาต ากวาทวดไดดวยเครองวดคาการสะทอนแสงจากพนทจรง รวมถงมการสะทอนของดนและน า รวมอยดวย และจากการวเคราะหความสมพนธระหวางคาดชนพชพรรณของขาวและออยทไดจากภาพถายจากดาวเทยม และ เครองมอวดคาการสะทอนแสง สรปวา มความสมพนธกนและแปรผนไปในทศทางเดยวกน โดยทมคาความสมพนธทางสถตเทากบ 0.559

- 241 -

ขอเสนอแนะ

1) เพอใหคา NDVI ถกตองมากขน ควรท าการปรบแกความคลาดเคลอนเชงบรรยากาศ กอนท าการวเคราะหคา NDVI จากขอมลภาพถายจากดาวเทยม

2) เพอเพมประสทธภาพการวเคราะหขอมลใหมความถกตองแมนย าและมผลการวจยทดควรมการเกบขอมลภาคสนามใหมความละเอยด และ ครอบคลมมากทสด และเพอใหผลลพธจากเครองวดคาการสะทอนแสง (Spectrosence2) มความคลาดเคลอนนอยทสดควรมระยะเวลาในการด าเนนงานวจยทเหมาะสม

เอกสำรอำงอง

[1] บณฑต ถนค ารพ, “การทดสอบนยส าคญทางสถตและชวงเชอมน. [ออนไลน]”, ไดจาก: http://www.

dmbn.net /mdbtemplate/mytemplate/template.php?component=view_article&qid=16 [2] ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร, “สถานการณพชเศรษฐกจ. [ออนไลน]”, 2555, ไดจาก:http://www.oae. go.th/main.php?filename=index [3] อศรฏฐ รนไธสง, “สถตส าหรบการวจยทางการศกษา. [ออนไลน]”, 2555, ไดจาก http://www.

google.co.th/url?258C.doc&ei=OUqbUYfYNpCciAe4wIDIAg&usg=AFQjCNETaGj9QvdNKn

cNX8ntJRbGnJz6g&bvm=bv.46751780,d.aGc

[4] Holme, A.McR., Burnside, D.G. and Mitchell,A.A., “The development of a system for

monitoring trend in range condition in the arid shrublands of Western Australia”,

Australian Rangeland Journal, 1987, pp. 14-20.

[5] Rejaur Rahman, Md., Hedayutul Islam, A.H.M. and Ataur Rahman, Md., “NDVI Derived

Sugarcane Area Identification and Crop Condition Assessment”, Ecological Modelling, 2009,

pp. 1724-1734.