หลักการใช้ภาษาไทยacademic.obec.go.th/textbook/web/images/book/1458296670_example.pdf ·...

ชนมธยมศกษาปท ๑

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ภาษาไทย

หลกการใชภาษาไทย

ผเรยบเรยง

สระ ดามาพงษ กศ.บ., กศ.ม.

ทศนย ลวนสละ ศศ.บ.

ทพย โชค ไชยวศษฎกล กศ.บ., ศศ.ม.

ผตรวจ

แสงเดอน ประพนธ กศ.บ., ศษ.ม.

โสภณ นไชยโยค ศศ.บ., ศศ.ม.

นนทวลย ศรปญจพร ศศ.บ., ศศ.ม.

บรรณาธการ

สมาล มปลอด ศศ.บ. (เกยรตนยม)

ปทมา ดำาประสทธ ศศ.บ., ศศ.ม.

ชนมธยมศกษาปท ๑กลมสาระการเรยนรภาษาไทยตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ภาษาไทย

หลกการใชภาษาไทย

ผเรยบเรยง

สระ ดามาพงษ

ทศนย ลวนสละ

ทพย โชค ไชยวศษฎกล

ผตรวจ

แสงเดอน ประพนธ

โสภณ นไชยโยค

นนทวลย ศรปญจพร

บรรณาธการ

สมาล มปลอด

ปทมา ดำาประสทธ

ISBN 978-974-18-6121-7พมพท บรษท โรงพมพวฒนาพานช จำ กด นายเรงชย จงพพฒนสข กรรมการผจดการ

สงวนลขสทธตามกฎหมายหามละเมด ทำ ซำ ดดแปลง เผยแพร สวนหนงสวนใด เวนแตจะไดรบอนญาต

B

คำ�นำ�คำ�นำ�

หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ภาษาไทย หลกการใชภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๑ เลมน

จดทำ ขนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ มเปาหมายใหนกเรยน

และครผสอนใชเปนสอในการจดการเรยนร เพอพฒนานกเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานการ

เรยนร ตวชวดชนป และสาระการเรยนรแกนกลางทหลกสตรกำ หนด พฒนานกเรยนใหมสมรรถนะ

สำ คญทงดานการสอสาร การคด การแกปญหา การใชทกษะชวต และการใชเทคโนโลย ตลอดจน

พฒนานกเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงคเพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไทยและ

สงคมโลกไดอยางมความสข

ในการจดทำ หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ภาษาไทย หลกการใชภาษาไทย เลมนคณะผจดทำ

ซงเปนผเชยวชาญในสาขาวชา และการพฒนาสอการเรยนรไดศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษา

ขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ อยางลกซง ทงดานวสยทศน หลกการ จดหมาย สมรรถนะสำ คญ

ของนกเรยน คณลกษณะอนพงประสงค สาระและมาตรฐานการเรยนร ตวชวดชนป สาระการเรยนร

แกนกลาง แนวทางการจดการเรยนร การวดและประเมนผลการเรยนร แลวจงนำ องคความรทได

มาออกแบบหนวยการเรยนร ซงองคประกอบตาง ๆ ในแตละหนวยการเรยนรจะชวยสงเสรม

ใหนกเรยนเกดการเรยนรอยางครบถวนตามหลกสตร

การเสนอเนอหา กจกรรม และองคประกอบอน ๆ ในหนงสอเรยนเลมนมงเนนผเรยน

เปนสำาคญ โดยคำานงถงศกยภาพของนกเรยน เนนการเรยนรแบบองครวมบนพนฐานของ

การบรณาการแนวคดทางการเรยนรอยางหลากหลาย จดการเรยนรแบบบรณาการ เนนใหนกเรยน

สรางองคความรดวยตนเอง มงพฒนาการคด และพฒนาการเรยนรทสอดคลองกบพฒนาการทาง

สมองของนกเรยน อนจะชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรอยางสมบรณและสามารถนำ ไปประยกตใช

ในชวตประจำ วนได

จงหวงเปนอยางยงวา หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ภาษาไทย หลกการใชภาษาไทย ชนมธยม

ศกษาปท ๑ เลมนจะสนบสนนใหนกเรยนไดพฒนาการเรยนรดานภาษาไทยไดเปนอยางด

คณะผจดทำ

คำ�ชแจงคำ�ชแจง

หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ภาษาไทย หลกการใชภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๑ ไดออกแบบเปนหนวยการเรยนร แตละหนวยการเรยนรประกอบดวย ๑. ตวชวดชนป ระบตวชวดซงเปนเปาหมายในการพฒนานกเรยนทสอดคลองกบเนอหาในหนวยการเรยนร ๒. ผงมโนทศนสาระการเรยนร เปนการรวบรวมเนอหาแตละหนวยการเรยนรมาจดระเบยบแสดงความเชอมโยงของเนอหาในหนวยการเรยนรนน ๆ ๓. ประโยชนจากการเรยนร นำ เสนอไวเพอกระตนใหนกเรยนนำ ความรและทกษะจาก การเรยนไปใชในชวตประจำ วน ๔. ชวนคด ชวนตอบ เปนคำ ถามหรอสถานการณทกระตนใหนกเรยนเกดความสนใจ ตองการทจะคนหาคำ ตอบ ๕. เนอหา ตรงตามมาตรฐานการเรยนร ตวชวดชนป และสาระการเรยนรแกนกลาง ๖. ความรเสรม/เกรดควรร เปนความรเพอเพมพนใหนกเรยนมความรกวางขวางขน ๗. แหลงสบคนขอมล เปนแหลงการเรยนรตาง ๆ เชน เวบไซต หนงสอ สถานท บคคล เพอใหนกเรยนศกษาคนควาเนอหาทสอดคลองกบเรองทเรยน ๘. กจกรรมพฒนาการเรยนร เปนกจกรรมทกำ หนดไวเมอจบเนอหาแตละชวง แตละตอนเพอใหนกเรยนไดปฏบตใหเกดการเรยนร เปนกจกรรมทหลากหลาย ใชแนวคดทฤษฎตาง ๆ ให สอดคลองกบเนอหา เหมาะสมกบวย สะดวกในการปฏบต กระตนใหนกเรยนไดคด และสงเสรมการศกษาคนควาเพมเตม ๙. สรป ไดสรปเนอหาไวหลายรปแบบ เพอเปนการทบทวนความรหรอการเรยนรกวาง ๆ อยางรวดเรว ๑๐. กจกรรมเสนอแนะ เปนขอเสนอแนะใหนกเรยนไดปฏบต เพอพฒนาทกษะการคด การวางแผน และการแกปญหาของนกเรยน ๑๑. โครงงาน เปนการใหนกเรยนปฏบตโครงงาน โดยเสนอแนะหวขอโครงงานและ แนวทางการปฏบต ๑๒. การประยกตใชในชวตประจำ วน เปนกจกรรมทเสนอแนะใหนกเรยนไดนำ ความร ทกษะ ไปประยกตใชในชวตประจำ วน ๑๓. คำ ถามทบทวน เปนคำ ถามเพอทบทวนผลการเรยนรของนกเรยน ๑๔. บรรณานกรม เปนรายชอหนงสอ เอกสาร เวบไซต ทใชประกอบการเขยน ๑๕. อภธานศพท เปนคำ สำ คญทแทรกอยในเนอหาซงพมพดวยสชมพและนำ มาจดเรยงตามลำ ดบตวอกษรและอธบายความหมาย

ส�รบญส�รบญ

หนวยการเรยนรท ๑ เสยงและอกษรไทย ๑ v ตวชวดชนป ................................ ๑ v ผงมโนทศนสาระการเรยนร ........... ๑ v ประโยชนจากการเรยนร ............... ๑ v ชวนคด ชวนตอบ ........................ ๑ P เสยงในภาษาไทย ..................๒ ๑. กำ เนดของเสยง ในภาษาไทย .....................๒ ๒. ลกษณะของเสยง ในภาษาไทย .....................๓ P อกษรไทย ..........................๑๓ ๑. ประวตอกษรไทย ............๑๓ ๒. ลกษณะของอกษรไทย .....๑๔ P พยางคและคำ ในภาษาไทย ..๒๗ ๑. พยางค .........................๒๗ ๒. คำ ................................๒๘ P การประสมอกษร ...............๒๘ ๑. คำ พยางคเดยว ..............๒๘ ๒. คำ หลายพยางค ..............๓๐ v สรป .........................................๓๑ v กจกรรมบรณาการ ................... ๓๒ กจกรรมเสนอแนะ .............. ๓๒ โครงงาน ............................ ๓๒ การประยกตใช ในชวตประจำ วน .................. ๓๓ คำ ถามทบทวน ..................... ๓๓

หนวยการเรยนรท ๒ การสรางคำ ตาม หลกเกณฑ ของภาษา ..........๓๔ v ตวชวดชนป ..............................๓๔ v ผงมโนทศนสาระการเรยนร .........๓๔ v ประโยชนจากการเรยนร .............๓๔ v ชวนคด ชวนตอบ ......................๓๔ P วธการสรางคำ ในภาษาไทย ...๓๕ ๑. คำ มล ............................๓๕ ๒. คำ ซำ ............................ ๓๘ ๓. คำ ซอน .........................๓๙ ๔. คำ ประสม ..................... ๔๒ ๕. คำ พอง ..........................๔๕ v สรป ........................................๔๗ v กจกรรมบรณาการ ....................๔๗ กจกรรมเสนอแนะ ...............๔๗ โครงงาน ..............................๔๘ การประยกตใช ในชวตประจำ วน ...................๔๘ คำ ถามทบทวน ......................๔๘

หนวยการเรยนรท ๓ ชนดและหนาท ของคำ ............. ๔๙ v ตวชวดชนป ............................. ๔๙ v ผงมโนทศนสาระการเรยนร ........ ๔๙ v ประโยชนจากการเรยนร ............ ๔๙ v ชวนคด ชวนตอบ ..................... ๔๙ P องคประกอบของคำ .............๕๐ P ชนดและหนาทของคำ ..........๕๐

๑. คำ นาม ..........................๕๐ ๒. คำ สรรพนาม ..................๕๒ ๓. คำ กรยา .........................๕๔ ๔. คำ วเศษณ ......................๕๕ ๕. คำ บพบท ...................... ๕๙ ๖. คำ สนธาน ......................๖๐ ๗. คำ อทาน ........................๖๒ v สรป .........................................๖๓ v กจกรรมบรณาการ .....................๖๓ กจกรรมเสนอแนะ ................๖๓ โครงงาน ..............................๖๔ การประยกตใช ในชวตประจำ วน ...................๖๔ คำ ถามทบทวน ......................๖๔

หนวยการเรยนรท ๔ การใชภาษา เพอการสอสาร .... ๖๕ v ตวชวดชนป ..............................๖๕ v ผงมโนทศนสาระการเรยนร .........๖๕ v ประโยชนจากการเรยนร .............๖๕ v ชวนคด ชวนตอบ ......................๖๕ P องคประกอบของการสอสาร ..๖๖ P ภาษาในการสอสาร ............. ๖๗ P ภาษาพด ภาษาเขยน .......... ๖๙ ๑. ภาษาพด ....................... ๖๙ ๒. ภาษาเขยน .................... ๖๙ P สำ นวนไทย........................๗๑ ๑. สำ นวน .........................๗๑ ๒. สภาษต .........................๗๒ ๓. คำ พงเพย ......................๗๒ ๔. การใชสำ นวน สภาษต และคำ พงเพย ................๗๒ ๕. ประเภทของสำ นวน ........๗๔

๖. คณคาของสำ นวนไทย ....๗๔ v สรป ........................................๗๕ v กจกรรมบรณาการ ....................๗๕ กจกรรมเสนอแนะ ...............๗๕ โครงงาน .............................๗๖ การประยกตใช ในชวตประจำ วน ..................๗๖ คำ ถามทบทวน .....................๗๖

หนวยการเรยนรท ๕ การแตง คำ ประพนธ .......๗๗ v ตวชวดชนป ............................ ๗๗ v ผงมโนทศนสาระการเรยนร ....... ๗๗ v ประโยชนจากการเรยนร ........... ๗๗ v ชวนคด ชวนตอบ .................... ๗๗ P ความรทวไปเกยวกบ การแตงคำ ประพนธ ............๗๘ P กระบวนการแตงคำ ประพนธ ๘๐ P การแตงกาพย .....................๘๑ ๑. กาพยยาน ๑๑ ................๘๑ ๒. กาพยฉบง ๑๖...............๘๒ ๓. กาพยสรางคนางค ๒๘ .... ๘๓ v สรป .........................................๘๕ v กจกรรมบรณาการ .....................๘๕ กจกรรมเสนอแนะ ................๘๕ โครงงาน ..............................๘๖ การประยกตใช ในชวตประจำ วน ...................๘๖ คำ ถามทบทวน ......................๘๖

G บรรณานกรม ....................... ๘๗ G อภธานศพท ........................ ๘๙

ประโยชนจากการเรยน ร ชวนคด ชวนตอบ

ลกษณะของอกษรไทย

๑.ออกเสยงในภาษาไทยไดถกตอง ชดเจน๒.รจกสระพยญชนะวรรณยกต และใชไดถกตอง

๑.เสยงในภาษาไทยเกดขนไดอยางไร๒.อกษรทใชแทนเสยงในภาษาไทย มอะไรบาง

อธบายลกษณะของเสยงในภาษาไทยท๔.๑(ม.๑/๑)

พยางคและคำในภาษาไทย

พยางคคำ

การประสมอกษร

คำมากพยางคคำพยางคเดยว

เสยงในภาษาไทย

กำเนดของเสยงในภาษาไทย เสยงสระ เสยงพยญชนะ

เสยงวรรณยกต

ลกษณะของเสยงในภาษาไทย

อกษรไทยรปสระ

รปพยญชนะรปวรรณยกต

ประวตอกษรไทย

เสยงและอกษรไทย

เสยงและอกษรไทย

๑๑๑๑หนวยการเรยนรท

ตวชวดชนป

อธบายลกษณะของเสยงในภาษาไทยท๔.๑(ม.๑/๑)

ผงมโนทศนสาระการเรยนรผงมโนทศนสาระการเรยนรผงมโนทศนสาระการเรยนรผงมโนทศนสาระการเรยนร

อวยวะในการเกดเสยง

ปมเหงอก

ชองจมก

เพดานแขง

เพดานออนลนไก

ลนปดกลองเสยง

ทางเดนอาหาร

ปอด

ฟน

รมฝปาก

ลน

กลองเสยง

เสนเสยง

หลอดลม

กะบงลม

เกรดควรร

2 Ë¹Ñ§Ê×Í àÃÕÂ¹ ÃÒÂÇÔªÒ¾×é¹°Ò¹ ÀÒÉÒä·Â ËÅÑ¡¡ÒÃãªŒÀÒÉÒä·Â Á. ñ


๑.กำเนดของเสยงในภาษาไทย

ภาษาทกภาษาใชเสยงเปนสอในการพดเพอสอความหมายถายทอดความรความตองการอารมณความรสกอยางใดอยางหนงไปยงผฟงใหเขาใจตรงกนในเรองตางๆ เชนบอกเลาเรองราวขอความชวยเหลอ ตดตอการงานหรอแสดงความรสกตางๆ เปนตน ดงนน ภาษาจงตองมองคประกอบสำคญ๒อยางคอ เสยงหรอคำพดและความหมายจงจะสามารถสอความหมาย ไดเขาใจตรงกนและอยรวมกนในสงคมอยางสงบสข

เสยงในภาษาคอเสยงทมนษยเปลงออกมาเปนคำประกอบดวยเสยงสระเสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต ซงมความหมายเขาใจตรงกน อวยวะทใชในการออกเสยง ไดแก ปอดหลอดลม และกลองเสยง การเกดเสยงหรอคำพดในภาษาเกดจากกระแสลมหรออากาศทถกดนจากชองทอง ปอด ผานหลอดลมและกลองเสยงซงมเสนเสยงอยภายในแลวออกไปทางชองปากหรอจมกระหวางทลมผานพนเสนเสยงอวยวะตางๆ ในชองปากเชนลนเพดานปากปมเหงอกและฟนจะดดแปลงลมใหเปนเสยงตางๆ ตามทผพดตองการจะสงเกตไดวาอวยวะในการทำเสยงพด สวนมากยงทำหนาทอนๆ ในการดำรงชวตอกดวยเชนการหายใจการรบประทานอาหารอวยวะททำใหเกดเสยง โดยเฉพาะกมแตกลองเสยงและเสนเสยงเทานนเราเรยกอวยวะทใชในการออกเสยงวาอวยวะในการเกดเสยง

เสนเสยงหรอสายเสยงเปนอวยวะสำคญททำใหเกดเสยง


Ë¹Ñ§Ê×Í àÃÕÂ¹ ÃÒÂÇÔªÒ¾×é¹°Ò¹ ÀÒÉÒä·Â ËÅÑ¡¡ÒÃãªŒÀÒÉÒä·Â Á. ñ 3

๒.ลกษณะของเสยงในภาษาไทย

เสยงสระคอเสยงทเกดจากกระแสลมจากปอดผานเสนเสยงซงเกรงตวชดกนปดชองทางลม จนสนสะบดแลวเลยออกไปทางชองปากหรอจมกโดยทไมถกสกดกนณทใดทหนงในชองทางเดน ของลมแตมการใชลนและรมฝปากออกเสยงใหแตกตางกนไปไดหลายเสยง ลกษณะสำคญของเสยงสระม๒อยางคอเปนเสยงสนสะบดหรอเสยงกองและเปนเสยงผานออกไปโดยตรงเสยงสระเปนเสยงทชวยใหพยญชนะออกเสยงไดในการออกเสยงเสยงพยญชนะ จะตองอาศยเสยงสระเกาะอยดวยเสมอ เสยงสระในภาษาไทยม๒๑เสยงแบงออกเปน๒ประเภทคอ ๑.สระเดยวม๑๘เสยง ๒.สระประสมม๓เสยง

เสยงในภาษาไทยโดยทวไปม๓ชนดคอเสยงสระเสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต

เสยงสระ

เสยงสระเรยกอกอยางหนงวา เสยงแท


สระเดยว

สระประสมเสยงสระ

พยญชนะตน

พยญชนะทายหรอตวสะกดเสยงพยญชนะ

สามญ

เอก

โท

ตร

จตวา



๑.สระเดยว

สระเดยว คอสระทเปลงออกมาเปนเสยงเดยวเกดจากลมผานเสนเสยงซงมการสนสะบดแลวผานเลยไปทางชองปาก โดยไมถกกกณอวยวะสวนใดสวนหนง แตจะถกลนและรมฝปากทำใหออกเสยงในลกษณะใดลกษณะหนงเรยกอกอยางหนงวาสระแทม๑๘เสยงดงน

เสยงสระเดยว

๒.สระประสม

สระประสม คอ สระทประกอบดวยสระเดยวสองเสยง ซงในการเปลงเสยงจะใชลน และรมฝปากออกเสยงรวมกนสองลกษณะหรอออกเสยงอยในตำแหนงมากกวา๑ตำแหนงเรยกอกอยางหนงวาสระเลอน สระประสมม๓เสยงแตละเสยงประกอบดวยสระเดยวสองเสยงประสมกนดงน

เสยงสระประสม

สระเสยงสน สระเสยงยาว๑. อะ ๑. อา

๒.อ ๒.อ

๓.อ ๓.ออ

๔. อ ๔. อ

๕. เอะ ๕. เอ

๖. แอะ ๖. แอ

๗.โอะ ๗.โอ

๘. เอาะ ๘.ออ

๙.เออะ ๙.เออ

เสยงสระประสม เสยงสระเดยวเอย อ +อา

เออ ออ+อา

อว อ +อา

สระทมเสยงพยญชนะประสม

เสยงสระทมเสยงพยญชนะประสมอยการออกเสยงจะออกเสยงกลมกลนระหวางเสยงสระกบเสยงพยญชนะซงมทงหมด๘รปคออำใอไอ เอาฤฤๅๅฦฦๅๅรปสระเหลานมเสยง ซำกบสระเดยวทกลาวมาแลวเรยกวาสระเกน

เรองนาร


รปสระทง๘นใชแทนเสยงสระเดยวและมเสยงพยญชนะสะกดหรอพยญชนะประสมอยดงน

รปสระ สระเดยว เสยงพยญชนะ ตวอยาง–ำ อะ มสะกด อำอม

ใ– อะ ยสะกด ใออย

ไ– อะ ยสะกด ไออย

เ–า อะ วสะกด เอา

ฤ อ รประสม ร

ฤๅ ออ รประสม รอ

ฦ อ ลประสม ล

ฦๅ ออ ลประสม ลอ

การออกเสยงสระ

สระมลกษณะของลนและรมฝปากทใชในการออกเสยงดงน ๑.สระเดยว

สระเสยงสน สระเสยงยาว ระดบลน ลกษณะรมฝปาก

อ อ สวนหนากระดกขนสง เหยยดปดหรอเกอบปด

เอะ เอ สวนหนากระดกปานกลาง เหยยดเปดปานกลาง

แอะ แอ สวนหนาอยในระดบตำหรอปกต เหยยดเปดกวาง

อ ออ สวนกลางกระดกขนสง เหยยดปดหรอเกอบปด

เออะ เออ สวนกลางกระดกปานกลาง เหยยดเปดปานกลาง

อะ อา สวนกลางอยในระดบตำหรอปกต เหยยดเปดกวาง

อ อ สวนหลงกระดกขนสง หอกลมปดหรอเกอบปด

โอะ โอ สวนหลงกระดกปานกลาง หอกลมเปดปานกลาง

เอาะ ออ สวนหลงอยในระดบตำหรอปกต หอกลมเปดกวาง

การออกเสยงสระทกเสยง เสนเสยงจะสนดงนนทกเสยงเปนเสยงกอง

๒.สระประสม

เสยงสระ ระดบลน ลกษณะรมฝปาก

เอย สวนหนากระดกสงขนแลวลดตำลง เหยยดเปดกวาง

เออ สวนกลางยกสงขนแลวลดตำลง เหยยดเปด

อว สวนหลงยกสงขนแลวลดตำลง หอกลมเปดปานกลาง

ลอง ฝก ดซ


รปพยญชนะ สญลกษณแทนเสยง ๑.ก /ก/๒.ขฃคฅฆ /ค/ ๓.งหง(หงาย) /ง/ ๔.จ /จ/ ๕.ฉชฌ /ช/ ๖.ซศษสทร(ทราย)สร(สราง) /ซ/๗.ฎด /ด/ ๘.ฏต /ต/๙.ฐฑฒทถธ /ท/๑๐.ณนหน(หนา) /น/๑๑.บ /บ/๑๒.ป /ป/๑๓.ผพภ /พ/๑๔.ฝฟ /ฟ/๑๕.มหม(หม) /ม/

เสยงพยญชนะ คอ เสยงทเกดจากกระแสลมจากปอดผานเสนเสยง ซงอาจสนสะบดหรอ ไมสนสะบดกได แลวถกสกดกนทงหมดหรอเพยงบางสวน ณ ทใดทหนงในชองทางเดนของลม อาจเปนลำคอชองปากหรอชองจมกในชองปากมอวยวะทสามารถกกเสยงพยญชนะไดคอเพดานลน ปมเหงอก ฟน และรมฝปาก เสยงทเกดขนจะมลกษณะแตกตางกนออกไปหรอทเรยกวา เสยงแปร ลกษณะสำคญของเสยงพยญชนะคอเปนเสยงทถกกกกอนทจะออกไปทางปากหรอจมก พยญชนะไทย ๔๔ รป มเสยงเพยง ๒๑ เสยง เพราะพยญชนะบางรปมเสยงซำกน ใชแทนกนไดและยงมอกษรนำซงมหนำอกษรเดยวและอนำยจะไมออกเสยงหและอ

๑.จบคฝกออกเสยงสระโดยใหเพอนสงเกตลกษณะของลนรมฝปากและขากรรไกรวาวางอยในลกษณะใด

๒.ฝกออกเสยงคำทประสมดวยสระเดยวและสระประสม แลวเปรยบเทยบลกษณะของลนและรมฝปากขณะเปลงเสยงวาเหมอนกนหรอแตกตางกนอยางไร

เสยงพยญชนะ



ลกษณะการเปลงเสยงพยญชนะ

การออกเสยงพยญชนะแยกไดเปน๖ประเภทดงน

๑.พยญชนะระเบด คอ พยญชนะทเกดจากลมถกกกไวในชองปาก แลวปลอยออกมา

อยางรวดเรวไดแกเสยง/ป//ต//จ//ก//อ//พ//ท//ช//ค//บ//ด/

๒.พยญชนะเสยดแทรกคอพยญชนะทเกดจากลมทพงออกมาแลวถกกกใหลมแทรกตว

ออกมาทางชองแคบๆไดแกเสยง/ฟ//ซ//ฮ/

๓.พยญชนะนาสก คอ พยญชนะทเกดจากลมทถกดนออกมาทางชองจมกพรอมกบ

ชองปากไดแกเสยง/ม//น//ง/

๔.พยญชนะขางลนคอพยญชนะทเกดจากลมทผานมาทางขางลนโดยปลายลนยกไปแตะ

ปมเหงอกแลวปลอยลมออกมาทางขางลนไดแกเสยง/ล/

๕.พยญชนะกระทบหรอลนกระดกคอพยญชนะทเกดจากเสยงลมทถกปลายลนยกขนไป

กระทบปมเหงอกแลวสะบดลงมาอยางรวดเรวไดแกเสยง/ร/

๖.พยญชนะกงสระคอพยญชนะทเกดจากลมทผานอวยวะในการเปลงเสยงทอยใกลกน

แตไมใกลกนมากผานออกมาไดสะดวกเชนเดยวกบการออกเสยงสระทวไปไดแกเสยง/ย//ว/

รปพยญชนะ สญลกษณแทนเสยง๑๖.ญยหญ(หญา)หย(หยบ) อย(อยาอยอยางอยาก)

/ย/

๑๗.รหร(หร) /ร/๑๘.ลฬหล(หลา) /ล/๑๙.วหว(หว) /ว/๒๐.หฮ /ฮ/๒๑.อ /อ/

ตำแหนงของเสยงพยญชนะ

ในการเปลงเสยงพยางคหนง ๆ นน เสยงสระ

เสยงพยญชนะ และเสยงวรรณยกต จะเปลงออกมา

พรอมๆกนเสยงทเดนชดทสดคอเสยงพยญชนะ

จะนำเสยงสระและเสยงวรรณยกตตำแหนงของเสยง

พยญชนะจะอยใน๒ตำแหนงคอ

๑.เสยงพยญชนะทอยตนพยางค เรยกวา เสยงพยญชนะตน เชน กาล งาน ปวด

ม/ก//ง//ป/เปนเสยงพยญชนะตน

การแสดงเสยงจะนยมใชเครอง–หมาย//กำกบไวเพอแยกใหเหนชดเจน ระหวางรปกบเสยง เชน รปพยญชนะฒแตมเสยง/ท/


เสยงพยญชนะ รปพยญชนะ ตวอยาง

๑./ก/ ก กนแกงกาว

๒./ค/ ขฃคฅฆ ไขเคมฆอง

๓./ง/ งหง งานหงาย

๔./จ/ จ จก

๕./ช/ ฉชฌ ฉนเชญเฌอ

๖./ซ/ ซศษสทรสร โซศอก(ฤๅ)ษสงทรามสราง

๗./ด/ ฎฑด ฎ(กา)(บณ)ฑดง

๘./ต/ ฏต (ก)ฏตาม

๙./ท/ ฐฑฒทถธ ฐาน(มณ)ฑาเฒาเทยมถามธง

๑๐./น/ ณนหน ณ(รงค)ในหนา

๑๑./บ/ บ บาน

๑๒./ป/ ป ปน

๑๓./พ/ ผพภ ผกพายภาพ

๑๔./ฟ/ ฝฟ ฝากฟาง

๑๕./ม/ มหม มองหม

๑๖./ย/ ญยหญหยอย ญาตยายหญงหยามอยาอยอยางอยาก

๑๗./ร/ รฤหร รกฤทธหรอ

๑๘./ล/ ลฬหล ลก(ก)ฬาหลาน

๑๙./ว/ วหว วางหวาน

๒๐./อ/ อ อาย

๒๑./ฮ/ หฮ โหฮา

๒.เสยงพยญชนะทอยทายพยางคเรยกวาเสยงพยญชนะทายหรอเสยงพยญชนะสะกด

เชนนกบนเรวม/ก//น//ว/เปนเสยงพยญชนะสะกด

เสยงพยญชนะตน

เสยงพยญชนะทง๒๑เสยงเปนเสยงพยญชนะตนไดทงหมดคอ

เสยงพยญชนะตนนอกจากเสยงพยญชนะเดยวทง๒๑เสยงแลวยงรวมถงเสยงพยญชนะ

ควบกลำบางตวดวย


เสยงพยญชนะควบกลำ

พยญชนะควบกลำ คอ พยญชนะสองตวทออกเสยงพรอมกน เมอประสมสระเดยวกน

พยญชนะทออกเสยงควบกลำกบพยญชนะอนไดม๓ตวคอรลวและเมอควบกลำกนแลว

จะอยในตำแหนงตนพยางคเสมอสำหรบคำไทยแทพยญชนะควบกลำหรออกษรควบม๑๑เสยง

ดงน

รปพยญชนะ ตวอยาง

๑.กร กรเกรง

๒.กล กลากลน

๓.กว กวาแกวง

๔.ขรคร ขรวขรบครเครง

๕.ขลคล ขลงขลาคลายคล

๖.ขวคว ขวาขวดควาความ

๗.พร พรอมพรา

๘.ผลพล ผลดแผลพลาพลาง

๙.ปร ปรเปรยบ

๑๐.ปล ปลาปลก

๑๑.ตร ตราเตรยม

ปจจบนมคำยมทมาจากภาษาอนหลายคำททำใหมการออกเสยงพยญชนะควบกลำตนพยางคเชน

เสยงพยญชนะ ตวอยาง

๑./ทร/ จนทราอนทรา (สนสกฤต)

๒./ฟร/ ฟร (องกฤษ)

๓./ฟล/ ฟลก (องกฤษ)

๔./ดร/ ดราฟต (องกฤษ)

๕./บร/ บรนด (องกฤษ)

๖./บล/ บลอก (องกฤษ)

๗./ซตร/ สตรง (องกฤษ)

คำยมทมาจากภาษาอนทมเสยงพยญชนะตนเปนเสยงควบกลำทรทำใหคำภาษาสนสกฤตบางคำเดมออกเสยงซตองออกเสยงเปนเสยงควบกลำเชนนทราอนทรา



เสยงพยญชนะสะกด แมหรอมาตรา ตวอยาง

๑./ก/ กก จกสขนาคเมฆ

๒./ง/ กง แกงขงจางเพยงนอง

๓./ด/ กด กรดพฒนาถบาทพธเศษพศอาจราชนาฏอฐนตยครฑรส

๔./น/ กน วนกนหาญคณพรนลกาฬ

๕./บ/ กบ คาบรปเทพกราฟลาภ

๖./ม/ กม คมชมถามรมลม

๗./ย/ เกย กายโชยเลยวย

๘./ว/ เกอว ขาวเคยวฉวเดาเรว

เสยงพยญชนะทาย

เสยงพยญชนะทาย คอ เสยงพยญชนะทอยทายพยางคหรอทายคำ เปนเสยงพยญชนะสะกดม๘เสยงเสยงพยญชนะสะกดดงกลาวจดเปนแมหรอมาตราตางๆดงน

พยางคหรอคำทไมมเสยงพยญชนะสะกดจดอยในแมกกาหรอมาตรากกาเชนกา ต ป นา ด หมายเหตตามหลกภาษาศาสตรเสยงพยญชนะสะกดแมกดเปนเสยง/ต/และเสยงพยญชนะ สะกดแมกบเปนเสยง/ป/ ปจจบนคำยมทมาจากภาษาองกฤษหลายคำทำใหภาษาไทยเกดเสยงตวสะกดเพมขนเชนเสยง/ซ/ กาซเทนนส/ฟ/ ปรฟออฟฟศ/ล/ เจลแรลล

๑.ฝกออกเสยงพยญชนะทง๔๔รปแลวบนทกวาพยญชนะรปใดบางทออกเสยงซำกน๒.ฝกออกเสยงพยญชนะควบกลำทงพยญชนะควบแทและพยญชนะควบไมแทแลวสงเกต

เสยงทออกมาวาเหมอนหรอตางกนอยางไรสรปเปนขอๆ๓.ยกตวอยางคำควบกลำตนพยางคทเปนคำยมทมาจากภาษาอน ตามเสยงพยญชนะ

ควบกลำทกำหนดใหไดมากทสดแลวออกเสยงทละคำเปรยบเทยบความแตกตางของการออกเสยง

ทร–ฟร–ฟล–ดร–บร–บล–ซตร–

๔.จดกลมพยญชนะทายทง๘มาตราแตละมาตราประกอบดวยรปพยญชนะรปใดบางพรอมทงรวบรวมคำทสะกดดวยรปพยญชนะนนๆทำเปนสมดคำศพท

๕.ฝกอานคำควบกลำตามชดคำทครกำหนดใหแลวใหเพอนประเมนการอาน

ระดบเสยงวรรณยกต

จตวา

สามญ

เอก

ตรโท



เสยงวรรณยกต คอ เสยงทมการเปลยนระดบสงตำโดยเสนเสยง แลวเปลงออกมาพรอมกบ เสยงสระเชนคา ขา คา (ขา) คา ขาแตละคำมเสยงพยญชนะและเสยงสระเหมอนกนตางกนเพยงระดบเสยงหรอเสยงวรรณยกต เสยงในภาษาไทยมครบทงเสยงสระเสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกตกลาวคอคำแตละคำ ทมเสยงพยญชนะและเสยงสระเดยวกน เมอเสยงวรรณยกตเปลยนไปกจะมความหมายตางกนหรอกลายเปนคำทไมมความหมายเชน ต ต ต ต แตละคำมความหมายตางกนสวนต ไมมความหมาย ภาษาทมเสยงวรรณยกตเชนเดยวกบภาษาไทย คอ ภาษาจน ภาษาอนสวนมากมเพยง เสยงสระและเสยงพยญชนะไมมเสยงวรรณยกตเมอระดบเสยงของคำหนงเปลยนไปคำนนกยงคง ความหมายเดมเชนภาษาองกฤษฝรงเศสเขมรพมาบาลสนสกฤต ความแตกตางระหวางคำในภาษาทมเสยงวรรณยกต เชน ภาษาไทย กบคำในภาษาทไมม เสยงวรรณยกตเชนภาษาองกฤษทเหนไดชดกคอคำcarในภาษาองกฤษออกเสยงคาถงแม จะเปลยนเสยงวรรณยกตเปนขา คา (ขา) คา ขากยงคงความหมายวา รถยนต เชนเดมสวน คำไทยคา ขา คา (ขา) คา ขาแตละคำมความหมายตางกนไป เสยงวรรณยกตในภาษาไทยม๕เสยงคอ ๑.เสยงสามญคอเสยงวรรณยกตระดบกลางเชนกา นอน ใน รง ๒.เสยงเอกคอ เสยงวรรณยกตระดบตำ เชนเดก จะ เกบ ผก กวา แขง ตอ สน ๓.เสยงโท คอ เสยงวรรณยกตเปลยนระดบ จากระดบสงลงมาตำเชนท วา แยก ได ๔.เสยงตร คอ เสยงวรรณยกตระดบสง เชนคด ลก นะ จะ ร แลว คลอง ไว ๕.เสยงจตวาคอเสยงวรรณยกตเปลยนระดบจากตำขนไปสงเชนหน เหน เขา ไหม กลาวโดยสรปเสยงวรรณยกตในภาษาไทยม๒ชนดคอ ๑. วรรณยกตระดบ มระดบเสยงคอนขางคงทตลอดไดแกวรรณยกตสามญวรรณยกตเอกและวรรณยกตตร ๒. วรรณยกตเปลยนระดบ มการเปลยนแปลงระดบ เสยง ไดแก วรรณยกตโทเปลยนระดบจากสงลงตำาและวรรณยกตจตวาเปลยนระดบจากตำขนสง การเปลยนรปและเสยงวรรณยกตจะทำใหความหมายของคำเปลยนไปดวย เชนขา ขา ขา


เราใชอกษรแทนเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกตดงน– ใชสระแทนเสยงแท– ใชพยญชนะแทนเสยงแปร– ใชวรรณยกตแทนเสยงดนตรหรอ เสยงผน

แหลงสบคนขอมล

ฝกคด ฝกทำา


นกเรยนสามารถศกษาเรองพยญชนะ สระ และวรรณยกตเพมเตมไดจากหนงสอบรรทดฐานภาษาไทยเลม๑:ระบบเสยงอกษร-ไทย การอานคำและการเขยนสะกดคำ ของสถาบนภาษาไทยกรมวชาการกระทรวงศกษาธการ

๑.ฝกเทยบเสยงวรรณยกตจากคำศพททกำหนดใหแลวบอกดวยวาแตละคำผนไดกเสยง

ปา เกา ตาย จาง ดบ โอฝ ขาว สน ถง หาบ ผาคอน พาย แซง มาก ละ ทวง

๒.ออกเสยงคำศพททกำหนดใหแลวบอกวาคำใดมเสยงวรรณยกตไมตรงตามรปวรรณยกต

โนต จว ดอม จอง เนน อวน รส ลำเพยง นก ดวย เสอ ลก ตาน แปว โคตร

๓.สงเกตรปวรรณยกตทกำากบอยบนคำาศพททกำาหนดให ทดลองฝกอานออกเสยง ใหถกตอง

ลกเตา กรดกราดแขงปก สกก งกเงน จนจ แปะซะตวโผ เกยมอ องโล เทงเตง กลนเออก จบจบ มสว

๔.ยกตวอยางคำาคนละ ๑ คำา แลวแตงประโยคโดยแตละประโยคจะตองมเสยงวรรณยกตจากคำทเลอกอยางนอย๒เสยงวรรณยกต

ความสำคญของวรรณยกต

วรรณยกต คอ อกษรทใชแทนเสยงสงตำ

ในภาษาไทย วรรณยกตเปนเครองกำาหนด

ความหมายของคำในภาษาไทยคำจะตองมเสยง

วรรณยกตอยางใดอยางหนงถาเสยงวรรณยกต

ตางไปความหมายกจะตางกนหรอไมกไมม

ความหมายเลยคำทมรปวรรณยกตกำกบอาจม

เสยงวรรณยกตไมตรงกบรปวรรณยกตกได

เสยงวรรณยกตมความสมพนธกบอกษรสามหมหรอไตรยางศคำเปนคำตายอกษรคอกษรเดยว

อกษรนำ–อกษรตามและอกษรควบ

พอขนรามคำ แหงมหาราชทรงประดษฐอกษรไทยขนใน พ.ศ. ๑๘๒๖ ซงเปนแบบอยางของตวอกษรไทยปจจบน


อกษรไทย

ภาษาไทยมตวอกษรใชเปนของตนเองตงแตสมยสโขทย ดงหลกฐานทปรากฏในศลาจารก

พอขนรามคำแหงทจารกเกยวกบอกษรไทยไววา ในป พ.ศ. ๑๘๒๖ พอขนรามคำแหงมหาราช

“หาใครใจในใจ แลใสลายสอไทยน ลายสอไทยนจงมเพอพอขนผนนใสไว” ตวอกษรของ

พอขนรามคำแหงมหาราชนนไดมการพฒนาปรบปรงเรอยมาจนเปนอกษรไทยในปจจบนทำใหเรา

มตวอกษรใชแทนเสยงพด ซงตวอกษรไทยนนเราใชแทนเสยงสระ เสยงพยญชนะ และเสยง

วรรณยกตซงเสยงทง๓ชนดนเราสามารถนำมาสรางเปนคำใหมๆใชในภาษามากขนการจะใช

ภาษาไทยใหถกตองเหมาะสมนนเราควรรลกษณะภาษาไทย รวมทงวธเขยนหนงสอทถกตอง

ตำแหนงลกษณะของตวอกษรตลอดจนหนาทของตวอกษรแตละชนด

๑.ประวตอกษรไทย

พอขนรามคำแหงมหาราชทรงคดประดษฐอกษรไทย ขนเมอพ.ศ.๑๘๒๖โดยดดแปลงมาจากอกษรไทยเดมและอกษรขอมหวด อกษรทพอขนรามคำแหงมหาราช ทรงคดขนนนมลกษณะแตกตางจากอกษรปจจบนอยบางตอมาสมยพระมหาธรรมราชาท๑(ลไทย)ทรงเปลยนแปลงอกษรในบางประการ แตยงคงลกษณะใกลเคยงแบบ ตวอกษรทพอขนรามคำแหงมหาราชทรงวางไวครนถงสมยสมเดจพระนารายณมหาราชไดทรงปฏรปการเขยนอกษรหลายอยางเชนมการใชไมหนอากาศแทนการเขยนอกษรซอน หรอมการเพมอกษรใหมบางตว แตกไมทำาให อกษรไทยเปลยนแปลงไปมากนก ลวงมาถงสมยรชกาล ท ๑ กยงคงใชตวอกษรเหมอนสมยสมเดจพระนารายณ มหาราชแตเพมเครองหมายวรรณยกตครบทง๔รป ตวอกษรไทยสมยรชกาลท๑เปนแบบอยางการเขยนตวอกษรเรอยมาจนถงปจจบนตอมาสมยหลง ๆ ไดมผคดลกษณะอกษรและวธเขยนตวอกษรแบบใหม ๆ อกหลายวธ แตไมไดรบความนยมการทแตละยคแตละสมยไดพยายามปรบปรงเปลยนแปลงตวอกษรกเพอความสะดวกในการเขยน ปจจบนนการเขยนหนงสอไทยจะตองเปนไปตามระเบยบการใชตวสะกดตามพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถานซงอาจมการแกไขปรบปรงบางในการพมพแตละครง



สระในภาษาไทยตามตำราหลกภาษาไทยของเดมแบงออกเปน๒๑รปแตละรปมชอเรยกดงน

ศลาจารกพอขนรามคำแหงปจจบนประดษฐานอยทพพธภณฑสถานแหงชาตกรงเทพมหานคร

อกษร คอ เครองหมายทเขยนแทนเสยงหรอคำพดในภาษา อกษรไทยประกอบดวยรปสระ รปพยญชนะและรปวรรณยกตซงใชเขยนแทนเสยงสระเสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกตตามลำดบ อกษรไทยมลกษณะพเศษ คอ มรปพอทจะ ใชเขยนแทนเสยงพดในภาษาไทยไดครบทกเสยง

รปสระ

รป ชอ

๑. ะ วสรรชนย

๒. ไมหนอากาศไมผด

๓. ไมไตค

๔. า ลากขาง

๕. พนทอ

๖. ฝนทอง

๗. นฤคหต,หยาดนำคาง

๘. " ฟนหน

๙. ตนเหยยด

๑๐. ตนค

๑๑. เ ไมหนา

รป ชอ

๑๒.ใ ไมมวน

๑๓.ไ ไมมลาย

๑๔.โ ไมโอ

๑๕.อ ตวออ

๑๖.ว ตววอ

๑๗.ย ตวยอ

๑๘.ฤ ตวร

๑๙.ฤๅ ตวรอ

๒๐.ฦ ตวล

๒๑.ฦๅ ตวลอ

๒.ลกษณะของอกษรไทย

ำ


รป ชอ

๑.– ไมไตค

๒.–ะ สระอะ

๓.– ไมหนอากาศ

๔.–า สระอา

๕.–ำ สระอำ

๖.– สระอ

๗.– สระอ

๘.– สระอ

๙.– สระออ

๑๐.–อ สระออ–ออ

๑๑.– สระอ

๑๒.– สระอ

๑๓.เ–ะ สระเอะ

๑๔.เ– สระเอ

๑๕.เ– สระเอกบไมไตค

๑๖.แ–ะ สระแอะ

๑๗.แ– สระแอ

๑๘.แ– สระแอกบไมไตค

๑๙.โ–ะ สระโอะ

๒๐.โ– สระโอ

ปจจบนสระในภาษาไทยตามหลกการของราชบณฑตยสถานแบงออกเปน๓๗รปแตละรปมชอเรยกดงน

รป ชอ

๒๑.เ–าะ สระเอาะ

๒๒.–อ สระออ

๒๓.–อ สระออกบไมไตค

๒๔.เ–อะ สระเออะ

๒๕.เ–อ สระเออ

๒๖.เ– สระเออ

๒๗.เ–ยะ สระเอยะ

๒๘.เ–ย สระเอย

๒๙.เ–อะ สระเออะ

๓๐.เ–อ สระเออ

๓๑.–วะ สระอวะ

๓๒.–ว สระอว

๓๓.–ว ตววอ

๓๔.ใ– สระใอไมมวน

๓๕.ไ– สระไอไมมลาย

๓๖.ไ–ย สระไอไมมลายกบตวยอ

๓๗.เ–า สระเอา

เสยงสระตามทกลาวมาแลว ในระบบการเขยนหนงสอไทยมการบญญตรปสระเพมขน

เปนพเศษเพอใชเขยนเสยงสระบางเสยงไดมากรปขน รปและเสยงสระทบญญตขนเปนพเศษน

เรยกวาสระทมพยญชนะประสมหรอสระเกนม๘ตวดงน

๑.–ำใชเขยนแทนเสยงสระอะเมอมเสยงมเปนเสยงพยญชนะทายเชน

กะ+มตามธรรมดาเขยนกะมหรอกมเปลยนเปนเขยนกำคำทเขยนกำจงม

เสยงเดยวกบกม



สระเกนคอสระทมเสยงพยญชนะ ประสมอยดวย นกภาษาศาสตรไมนบวา สระเกนเปนสระ

๒.ใ–ใชเขยนแทนเสยงสระอะเมอมเสยงยเปนเสยงพยญชนะทายเชน

จะ+ยตามธรรมดาเขยนจะยหรอจย เปลยนเปนเขยนใจคำทเขยนใจจงม

เสยงเดยวกบจย

๓.ไ–ใชเขยนแทนเสยงสระอะเมอมเสยงยเปนเสยงพยญชนะทายเชน

สะ+ยตามธรรมดาเขยนสะยหรอสย เปลยนเปนเขยนไสคำทเขยนไสจงม

เสยงเดยวกบสย

๔.เ–าใชเขยนแทนเสยงสระอะเมอมเสยงวเปนเสยงพยญชนะทายเชน

กะ+วตามธรรมดาเขยนกะวเปลยนเปนเขยนเกา

๕.ฤ ใชเขยนแทนเสยง สระอ อ หรอ เออ เมอมเสยง ร เปนเสยงพยญชนะตนหรอ

ควบกบพยญชนะตนตวอนเชน

ร+ทธ ตามธรรมดาเขยนรทธ เปลยนเปนเขยน ฤทธ

ร+ด ตามธรรมดาเขยนรด เปลยนเปนเขยน ฤด

เรอ+กษ ตามธรรมดาเขยนเรกษ เปลยนเปนเขยน ฤกษ

ก+ร+ษณ ตามธรรมดาเขยนกรษณ เปลยนเปนเขยน กฤษณ

พ+ร+กษ ตามธรรมดาเขยนพรกษ เปลยนเปนเขยน พฤกษ ๖. ฤๅๅใชเขยนแทนเสยงสระออเมอมเสยงร เปนเสยงพยญชนะตนเชน รอ+ษตามธรรมดาเขยนรอษ เปลยนเปนเขยนฤๅๅษ ๗.ฦ ใชเขยนแทนเสยงสระอเมอมเสยงลเปน เสยงพยญชนะตนใชในสมยกอนปจจบนเลกใชแลว ๘.ฦๅๅใชเขยนแทนเสยงสระออเมอมเสยงลเปนเสยงพยญชนะตนใชในสมยกอนปจจบน เลกใชแลว

การประกอบรปสระ

รปสระ๓๗รปเมอนำไปประกอบเปนพยางคหรอคำใชตามรปเดมบางเปลยนแปลงรปใหมบางหรอลดรป(คอไมปรากฏรป)บางดงน ๑.–ะ แทนเสยงสระอะ ก.ใชรป–ะเมอไมมตวสะกดเชนมะละกอ สะระแหน ข.ลดรป–ะเมอไมมตวสะกดเชนขนน สนท จรวย ค.เปลยนรปเปน รร เมอมตวสะกด เชนกรรม (กม) พรรค (พค) สรรพ (สพ) – แทนเสยงสระอะเปลยนรปเมอมตวสะกดเชนกน จง คบ


–ำ แทนเสยงสระอะมสะกด ก.เมอเขยนคำทวไปเชนกำ�ไล จำ�ป ตำ�ลง ข.เมอเขยนคำทแผลงมาจากคำทออกเสยงเชน คำ�นง (คะนง) จำ�รส (จรส) อำ�มาตย (อมาตย) ใ– แทนเสยงสระอะยสะกดม๒๐คำคอ สะใภใหมใสใจใคร อยาหลงใหลใชสงด เยอใยในสาม หนาสดใสเปนใบบญ ตำ ใตใชใกลชด บาใบจตใฝการญ ผใหญใครมคณ สงใดชอบใหตอบแทน

ไ– แทนเสยงสระอะยสะกดไดแกคำทไมไดใชใ––ยและไ–ยเชน ไจ ไหม(เขดไหม) – ใจ(จต,สวนกลาง) ได(มอ) – ใด(สงไร) ไต(ของสำหรบจดไฟ) – ใต(ลาง) ไน(เครองกรอฝายหรอไหม) – ใน(ตรงขามกบนอก) ไย(ทำไม) – ใย(สงทเปนเสนเลกๆ,นวลบาง) ไส(ผลก,ดน) – ใส(สวาง) ไห (รอง) – ให (มอบ,สละ) ไหล (เคลอน,ปลาชนดหนง) – ใหล (งง) ไ–ย แทนเสยงสระอะยสะกดเชนไอยรา ไมยราพ เ–า แทนเสยงสระอะวสะกด ก.เมอเขยนคำทวไปเชนเกา เขา เคา ข.เมอเขยนคำทแผลงมาจากคำอนเชนเชาวลต (ชวลต)�เยาวชน (ยวชน) ๒.–า แทนเสยงสระอา เมอไมมตวสะกดและมตวสะกดเชนกา ขา กาง ขาน ๓.– แทนเสยงสระอ เมอไมมตวสะกดและมตวสะกดเชนต บ ตง บน ๔.– แทนเสยงสระอ เมอไมมตวสะกดและมตวสะกดเชนต ป ตบ ปน ๕.– แทนเสยงสระอ เมอไมมตวสะกดและมตวสะกดเชนจ ต จง ตก ๖.– แทนเสยงสระออ เมอมตวสะกดเชนคน ชน มด ลม –อ แทนเสยงสระออ เมอไมมตวสะกดเชนคอ ชอ มอ ลอ ๗.– แทนเสยงสระอ เมอไมมตวสะกดและมตวสะกดเชนก ค กม คก ๘.– แทนเสยงสระอ เมอไมมตวสะกดและมตวสะกดเชนค ต คน ตม ๙.เ–ะ แทนเสยงสระเอะ เมอไมมตวสะกดเชนเตะ เละ เ– แทนเสยงสระเอะ เมอมตวสะกดและไมมรปวรรณยกตกำกบเชน เตง เขม เ– แทนเสยงสระเอะ ก.เมอมตวสะกดและมรปวรรณยกตกำกบเชนเตง เขม ข.เมอมตวสะกดและไมมรปวรรณยกตกำกบเชนเพชร�� เบญจะ


๑๐.เ– แทนเสยงสระเอ เมอไมมตวสะกดและมตวสะกดเชนเก เข เกณฑ เขน

๑๑.แ–ะแทนเสยงสระแอะ เมอไมมตวสะกดเชนแกะ แคะ แงะ

แ– แทนเสยงสระแอะ เมอมตวสะกดและไมมรปวรรณยกตกำกบเชนแกก แขง

แพลม

แ– แทนเสยง สระแอะ เมอมตวสะกดและมรปวรรณยกตกำกบ เชน แกง แขง

แขง แปน

๑๒.แ– แทนเสยงสระแอ เมอมตวสะกดและไมมตวสะกดเชนแก แค แจก แคม

๑๓.เ–ยะแทนเสยงสระเอยะเมอไมมตวสะกดเชน เผยะ

เ–ย แทนเสยงสระเอย เมอไมมตวสะกดและมตวสะกดเชนเมย เลย เมยง เลยบ

๑๔.เ–อะ แทนเสยงสระเออะก.เมอไมมตวสะกดเชนเผอะ

ข.เมอมตวสะกดใชเ–อเชนเฮอก

เ–อ แทนเสยงสระเออ เมอไมมตวสะกดและมตวสะกด เชน เกลอ เสอ เกลอก

เสอม

๑๕.–วะ แทนเสยงสระอวะ ก.เมอไมมตวสะกดเชน ผวะ

ข.เมอมตวสะกดใช–วเชน สวก

–ว แทนเสยงสระอว ก.เมอไมมตวสะกดเชนกลว บว

ข.เมอมตวสะกดใช–วลดไมหนอากาศเชนกลวย บวม

–ว แทนเสยงสระอว เมอมตวสะกดเชนตวง กวน

๑๖.โ–ะ แทนเสยงสระโอะ ก.เมอไมมตวสะกดเชนโตะ โปะ

ข.เมอมตวสะกดลดรปเชนตก ปม

๑๗.โ– แทนเสยงสระโอ เมอไมมตวสะกดและมตวสะกดเชนโค โถ โคก โถม

๑๘.เ–าะ แทนเสยงสระเอาะเมอไมมตวสะกดเชน เกาะ เคาะ

–อ แทนเสยงสระเอาะก.เมอมตวสะกดและไมมรปวรรณยกตกำกบเชนกอก

จอก

ข.เมอมตวสะกดและมรปวรรณยกตกำกบใช–อเชนคลอก

– แทนเสยงสระเอาะ เมอประสมกบกเสยงวรรณยกตโทใช–เปน ก (เกาะ)

๑๙.–อ แทนเสยงสระออ ก.เมอไมมตวสะกดเชนกอ คอ

ข.เมอไมมตวสะกดลดรปเชน บ บ บด

ค.เมอมตวสะกดแมตางๆ ยกเวนตวรใช–อเชน กอง

คอน

ง. เมอมรสะกดลดรปเชนกร จร พร


๒๐.เ–อะ แทนเสยงสระเออะเมอไมมตวสะกดเชนเจอะ เลอะ

เ– แทนเสยงสระเออะก.เมอมตวสะกดแมตาง ๆ ยกเวนแมเกยและไมม

รปวรรณยกตกำกบเชนเบก

ข.เมอมตวสะกดแมต าง ๆ ยกเว นแมเกยและม

รปวรรณยกตกำกบเชนเลก

๒๑.เ–อ แทนเสยงสระเออ ก.เมอไมมตวสะกดเชนเกลอ เธอ

ข.เมอมตวสะกดแมเกยใชเ–เชนเกย เขย เคย

ค.คำตอไปนถงแมมตวสะกดใชเ–อเชนเทอญ เทอม

เคอย (สตวคลายกงใชทำ กะป)

เ– แทนเสยงสระเออ เมอมตวสะกดแมตางๆยกเวนแมเกยเชนเกด เดน

เตบ เพม

ตำแหนงรปสระ

รปสระ๓๗รปเมอประสมกบพยญชนะตนจะวางไวในตำแหนงทตางๆดงน

๑.อยหนาพยญชนะตน ม๕ตวคอ เ–แ–โ–ใ–ไ–เชน เก แฉ โห ใส ไซ

๒.อยหลงพยญชนะตน ม๔ตวคอ–ะ–า–อ–วเชนจะ ตา ขอ สวน

๓.อยบนพยญชนะตน ม๖ตว คอ� ––––––� เชนวด กน ต ถง มอ ก

๔.อยใตพยญชนะตน ม๒ตวคอ� ––��เชน จด ด

๕.อยหนาและหลงพยญชนะตน ม๘ ตว คอเ–ะแ–ะโ–ะเ–าะเ–อะเ–อเ–าไ–ย

เชนเตะ แพะ โตะ เทาะ เลอะเทอะ เธอ เจา ไทย

๖.อยบนและหลงพยญชนะตนม๕ตวคอ –วะ–ว–ำ–อ–อ�เชนผวะ วว ทำ รอ ลอค

๗.อยหนาและบนพยญชนะตนม๓ตวคอเ–�แ–�เ–เชนเหน แขง เกด

๘.อยหนาบนและหลงพยญชนะตนม๔ตวคอเ–ยะเ–ยเ–อะเ–อเชนเผยะ เลย

เผอะ เสอ

สระทอยบนหรอใตพยญชนะตนมหลกการวางรปดงน

ก.พยญชนะตนทเปนพยญชนะตวเดยว วางรปสระไวบนหรอใตพยญชนะนน ๆ เชน

กน ขำ คอ เฉยง เสอ ด ป

ข.พยญชนะตนทเปนอกษรนำ–อกษรตามวางรปสระไวบนหรอใตอกษรตามเชนขยน

สมง ผลก ขนน ฉล

ค.พยญชนะตนทเปนอกษรควบ วางรปสระไวบนหรอใตพยญชนะตวหลง เชน ปรบ

ควำ เพลน เกรยง เคลอบ ไซร แสรง กรง ปลก



พยญชนะไทย๒๑เสยงประกอบดวยรป๔๔รปพยญชนะบางเสยงมรปมากกวาเสยงตามท กลาวมาแลวในเรองเสยงพยญชนะ

ลกษณะของพยญชนะ

พยญชนะของไทยมลกษณะของจดเรมตนหรอหวทแตกตางกนดงน ๑.พยญชนะหวเขาคอพยญชนะทมหวอยภายในตวพยญชนะม๑๖ตวคองฌญฒณดตถผฝยลวสอฮ ๒.พยญชนะหวออกคอพยญชนะทมหวอยนอกตวพยญชนะม๒๒ตวคอขคฅจฉชฎฏฐทนบปพฟภมรศษหฬ ๓.พยญชนะหวหยกหรอหวแตกคอพยญชนะทมหวคลายหวสองชนและมรอยหยกกอนจะลากใหจบหวม๔ตวคอฃฆซฑ ๔.พยญชนะไมมหวม๒ตวคอกธ

หนาทของพยญชนะ

พยญชนะทำหนาทในพยางค๒ประการคอ ๑.เปนพยญชนะตนเรยกสนๆวาพยญชนะตนเมออยหนาพยางคเชน กา เขา คน ๒.เปนพยญชนะทายเรยกสนๆวาพยญชนะทายเมออยทายพยางคแบงออกเปน๒อยางคอเมอออกเสยงทำหนาทเปนพยญชนะสะกดเชนจาน ฉง ชมเมอไมออกเสยงทำหนาท เปนตวการนตเชนสงข องค สงฆ มนต

พยญชนะตน

พยญชนะตนเปนเสยงพยญชนะทอยตนพยางค พยญชนะทกตวของไทย ยกเวน ฃ ฅ ซงเลกใชแลวทำหนาทเปนพยญชนะตนไดและพยญชนะตนอาจเปนพยญชนะสองตวประสมกน ซงแบงเปนอกษรควบและอกษรนำ–อกษรตามกได

๑.แบงนกเรยนออกเปนกลมรวมอภปรายเกยวกบรปสระตามหวขอตอไปนแลวนำเสนอผลการอภปรายหนาชนเรยน

๑)การประกอบรปสระ ๒)ตำแหนงรปสระ๒.พจารณาคำศพทตอไปนวาประกอบดวยรปสระใดบางมจำนวนกรป

พรรค ตง คน แขง กาญจน มอ ลม กก เกลอปน จก ตม เบญ ก แคะ แปน เฉยบ เลย

รปพยญชนะ


อกษรควบคอพยญชนะสองตวประสมสระเดยวกนออกเสยงเปนพยางคเดยวแบงออกเปน อกษรควบแทและอกษรควบไมแท อกษรควบแท คอ พยญชนะตนสองตว ตวหลงเปน ร ล หรอ ว ประสมสระเดยวกน ออกเสยงควบกลำพรอมกนทงสองตวเชนกรง ขรม ครบ ตรง กลม ปลา กวา ความ อกษรควบไมแท คอพยญชนะตนสองตวตวหลงเปนรประสมสระเดยวกนแตออกเสยง เฉพาะพยญชนะตวหนาหรอเปลยนเสยงพยญชนะทงสองตวนนเปนอยางอนเชน – ไมออกเสยงรเชน จรง ออกเสยง จง สรง ออกเสยง สง – ทรออกเสยงเปนซ ทราย ออกเสยง ซาย ทรง ออกเสยง ซง อกษรนำ–อกษรตามคอพยญชนะสองตวประสมสระเดยวกนออกเสยงเปนสองพยางคพยางคหนาหรออกษรนำออกเสยงอะกงมาตราคอออกเสยงอะไมเตมเสยงพยางคหลงหรออกษรตามออกเสยงตามสระทประสมอยพยางคหลงหรออกษรตามทเปนอกษรเดยวตองออกเสยงวรรณยกตตามพยางคหนาหรออกษรนำทเปนอกษรกลางหรออกษรสงโดยมหนำพยางคหลง ๑.อกษรสงนำเชน ขนม อานวา ขะ–หนม (เสยงวรรณยกตจตวา) ๒.อกษรกลางนำเชน จรส อานวา จะ–หรด (เสยงวรรณยกตเอก) ๓.อนำยเชน อยา อานวา หยา อยาง อานวา หยาง อย อานวา หย อยาก อานวา หยาก ๔.หนำอกษรเดยวเชน หงาย อานวา หงาย หญา อานวา หยา หนา อานวา หนา หมก อานวา หมก หร อานวา หร หลบ อานวา หลบ หวาย อานวา หวาย หมอ อานวา หมอ

พยญชนะทาย

พยญชนะทายแบงออกเปน ๑.พยญชนะสะกด พยญชนะทายทออกเสยงหรอพยญชนะสะกดม๘เสยงหรอ๘แมหรอ๘มาตรา แตละแมอาจใชพยญชนะเดยวๆพยญชนะควบกลำหรอพยญชนะทมสระกำกบไดตางๆดงน ๑) เสยง/ก/ หรอ แมกก ใช กกรขคครฆเชนบอกจกร เลขนาคสมครเมฆ ๒)เสยง�/ง/ หรอแมกง ใช งเชนหาง ขงคลงคง



คำบางคำจะไมอานออกเสยงพยญชนะหรอ สระเชน กอปร อานวา กอบไมออกเสยงร มตร อานวา มด ไมออกเสยงร ญาต อานวา ยาด ไมออกเสยงสระอ เหต อานวา เหด ไมออกเสยงสระอ

๓)เสยง�/ด/ หรอแมกด ใช ดจชชรซฎฏฐฑฒฒตตรตตถททรธธศศรษสเชนพดกจคชเพชร กาซกฎชฏรฐครฑพฒนวฒฆาตมตรธาตชาต รถ บาทสมทรอาวธพยาธ(พะ-ยาด)พศนรศรพษ รส ๔)เสยง/น/หรอแมกน ใชนญณรลฬเชนคนหาญคณพรผลกาฬ ๕)เสยง/บ/ หรอ แมกบ ใชบปปรพฟภเชนคบบาปกอปรภาพกราฟโลภ ๖) เสยง/ม/�หรอแมกม ใชมเชนกลมขามคลม โจม ๗)เสยง/ย/ หรอแมเกย ใชยเชนกายเขยคยจาย ๘)เสยง/ว/ หรอแมเกอวใชวเชนกาวเขยวฉวเหว พยญชนะทไมใชเปนตวสะกดมฉฌผฝหอฮ ๒.ตวการนต ตวการนตคอพยญชนะทายทไมออกเสยงโดยมเครองหมายทณฑฆาตกำกบอาจเปน พยญชนะตวเดยวพยญชนะหลายตวหรอพยญชนะทมรปสระกำกบกไดคำทมตวการนตสวนมากเปนคำทมาจากภาษาอนซงเดมออกเสยงทกพยางค ตวการนตทเปนพยญชนะตวเดยว เชน บลลงกสงข องค นมนต อานสงส ตวการนตทเปนพยญชนะหลายตว เชน ลกษณ พระลกษมณยนตร จนทร นเรศวร ตวการนตทมสระกำกบเชนสทธ พนธ กษตรย บาทบงส ๓.พยญชนะทไมออกเสยง พยญชนะทไมออกเสยง นอกจากตวการนต อกษรควบไมแท อ นำ ย หรอ ห นำ อกษรเดยวแลว ยงมตวพยญชนะบางตวไมออกเสยง ไดแก พยญชนะทมลกษณะอยางใด อยางหนงดงน ๑)อย หนาพยญชนะสะกด เช นเกยรตมารคสามารถพรหมพราหมณตวร และหไมออกเสยง ๒)อยหลงพยญชนะสะกดเชนจกร สมครเพชรมาตรสมทรนรศรพทธตวร และธไมออกเสยง พยญชนะทไมออกเสยง สวนใหญ จะเปนคำยมทมาจากภาษาอน เดมจะออกเสยงควบกบพยญชนะตวอนหรอออกเสยงแยกเปน อกพยางคหนง



อกษรสามหมหรอไตรยางศ

พยญชนะ๔๔ตวแบงออกเปนวรรคและแถวเพอสะดวกแกการแบงอกษรสามหมหรอไตรยางศดงน

๑.รวบรวมพยญชนะททำหนาทตอไปนมาอยางละ๑๐คำ ๑)พยญชนะตน ๔)พยญชนะทายหรอตวสะกด ๒)พยญชนะตนทมเสยงควบกลำ ๕)ตวการนต ๓)พยญชนะตนทเปนอกษรนำ๒.ฝกอานชดคำทมอกษรควบกลำ อกษรนำ และคำทมตวการนตตามทครกำหนดให

แลวประเมนการอานกบเพอน

วรรค แถวท๑ แถวท๒ แถวท๓ แถวท๔ แถวท๕

วรรคกะ ก ขฃ คฅ ฆ ง

วรรคจะ จ ฉ ช ฌ ญ

วรรคฏะ ฎฏ ฐ ฑ ฒ ณ

วรรคตะ ดต ถ ท ธ น

วรรคปะ บป ผฝ พฟ ภ ม

เศษวรรค อ ศษสห ซฮ ยรลวฬ

อกษรสามหมหรอไตรยางศ ไดแก พยญชนะทแบงออกเปน ๓ กลม เพอสะดวกแกการ ผนวรรณยกตของพยางคหรอคำไดแก ๑.อกษรกลางคอพยญชนะทประสมกบสระเสยงยาวแมกกาหรอเปนคำเปนมเสยงสามญและผนไดครบ๕เสยงไดแกพยญชนะแถวท๑ของทกวรรคม๙ตวคอกจฎฏดตบปอ ๒.อกษรสงคอพยญชนะทประสมกบสระเสยงยาวแมกกาหรอเปนคำเปนมเสยงจตวาหรอเสยงสงและผนไดไมครบ๕เสยงไดแกพยญชนะแถวท๒ของทกวรรคม๑๑ตวคอขฃฉฐถผฝศษสห ๓.อกษรตำคอพยญชนะทประสมกบสระเสยงยาวแม กกาหรอเปนคำเปนมเสยงสามญและผนไดไมครบ๕เสยงไดแกพยญชนะแถวท๓๔และ๕ของทกวรรคและยรลวฬในเศษวรรคม๒๔ตวคอคฅฆงชซฌญฑฒณทธนพฟภมยรลวฬฮ


ประโยชนแกการผนวรรณยกต เครองหมายวรรณยกตในภาษาไทยม๔รปคอ– – – –ใชเขยนบนตวพยญชนะดงน ๑.ถาเปนคำเดยวหรอมพยญชนะตวเดยวเขยนวรรณยกตบนตวพยญชนะตรงกบเสนหลงหรอคอนไปทางดานทายของตวพยญชนะ ๒.ถามพยญชนะ๒ตวเขยนวรรณยกตบนพยญชนะตวท๒ ๓.ถาพยางคใดทรปสระอยบนตวพยญชนะ เขยนวรรณยกตบนรปสระนนตามตำแหนงทเหมาะสม

การผนวรรณยกตของอกษรสามหม

การผนวรรณยกตของอกษรสามหมมความสมพนธกบคำเปนคำตายดงน

คำเปนคำตาย

คำเปนมลกษณะสำคญอยางใดอยางหนงดงน ๑.ประสมสระเสยงยาวในแมกกา ๒.มตวสะกดในแมกงกนกมเกยเกอว ๓.ประสมสระเกนอำใอไอเอาฤฤๅฦฦๅ คำตายมลกษณะสำคญอยางใดอยางหนงดงน ๑.ประสมสระเสยงสนในแมกกายกเวนสระเกนอำใอไอเอาฤฤๅฦฦๅ ๒.มตวสะกดในแมกกกดกบ

การผนอกษรกลาง

อกษรกลางคำเปนพนเสยงเปนเสยงสามญผนไดครบทง๕เสยงผนดวยไมเอกเปนเสยงเอกผนดวยไมโทเปนเสยงโทผนดวยไมตรเปนเสยงตรผนดวยไมจตวาเปนเสยงจตวา อกษรกลาง คำตาย พนเสยงเปนเสยงเอก ผนได ๔ เสยง ผนดวยไมโท เปนเสยงโท

ผนดวยไมตรเปนเสยงตรผนดวยไมจตวาเปนเสยงจตวา

รปวรรณยกต

อกษรตำ๒๔ตวแบงตามเสยงได๒พวกคออกษรคและอกษรเดยว อกษรค คอ อกษรตำทมเสยงเดยวกบอกษรสง ไดแก พยญชนะแถวท ๓ และ ๔ ม๑๔ตวคอคฅฆชฌซฑฒทธพฟภฮ อกษรเดยวคออกษรตำทมเสยงตางจากอกษรสงไดแกพยญชนะแถวท๕และยรลฬวในเศษวรรคม๑๐ตวคองญณนมยรลฬว การแบงพยญชนะออกเปนอกษรสามหมหรอไตรยางศ อกษรคและอกษรเดยวเปน


การผนอกษรสง

อกษรสง คำเปน พนเสยงเปนเสยงจตวา ผนได ๓ เสยง ผนดวยไมเอก เปนเสยงเอก

ผนดวยไมโทเปนเสยงโท

อกษรสงคำตายพนเสยงเปนเสยงเอกผนได๒เสยงผนดวยไมโทเปนเสยงโท

การผนอกษรตำ

อกษรตำ คำเปน พนเสยงเปนเสยงสามญ ผนได ๓ เสยง ผนดวยไมเอก เปนเสยงโท

ผนดวยไมโทเปนเสยงตร

อกษรตำคำตายสระเสยงสนพนเสยงเปนเสยงตรผนได๓ เสยงผนดวยไมเอก เปน

เสยงโทผนดวยไมจตวาเปนเสยงจตวา

อกษรตำคำตายสระเสยงยาวพนเสยงเปนเสยงโทผนได๓เสยงผนดวยไมโทเปนเสยง

ตรผนดวยไมจตวาเปนเสยงจตวา

ตารางการผนวรรณยกต

ลกษณะพยางค สามญ เอก โท ตร จตวา

อกษรกลางคำเปน กา กา กา กา กา

คำตาย – กะ กะ กะ กะ

อกษรสงคำเปน – ขา ขา – ขา

คำตาย – ขะ ขะ – –

อกษรตำ

คำเปน คา – คา คา –

คำตายสระเสยงยาว – – โนต โนต โนต

คำตายสระเสยงสน – – คะ คะ คะ

การผนอกษรคและอกษรเดยว

อกษรตำแบงเปน๒พวกคออกษรคและอกษรเดยว

อกษรค�ทงอกษรสงและอกษรตำจะผนวรรณยกตไดไมครบ๕เสยง

อกษรคคำเปนผนได๓ เสยงอกษรสงคำเปนผนได๓ เสยง เมอรวมในระหวางค

ของตนรวมกนผนและเปนคำเปนจะผนไดครบ๕เสยง

อกษรคคำตายผนได๓เสยงอกษรสงคำตายผนได๒เสยงเมอรวมในระหวางค

ของตนรวมกนผนและเปนคำตายจะผนได๔เสยงไมมเสยงสามญ


� อกษรเดยว ถาอกษรเดยวเปนอกษรตวตามของอกษรนำหรออกษรควบ จะผนวรรณยกต ตามอกษรนำหรอพยญชนะตวตนของอกษรควบ อกษรนำ��อกษรตามออกเสยงเปนสองพยางคออกเสยงอกษรนำเปนเสยงอะกงมาตราและออกเสยงอกษรตวตามตามสระทประสมอยและตามเสยงวรรณยกตของอกษรตวตามแตถาอกษรตวตามเปนอกษรเดยวจะออกเสยงวรรณยกตของอกษรตวตามอยางเดยวกบอกษรนำ ถา ห นำอกษรเดยวหรออนำยจะออกเสยงพยางคเดยวและใชเสยงวรรณยกตตามหหรออ อกษรตวตามของอกษรนำเปนอกษรกลาง เผอญ ออกเสยง ผะ–เอน แสดง ออกเสยง สะ–แดง อกษรตวตามของอกษรนำเปนอกษรค เผชญ ออกเสยง ผะ–เชน ไผท ออกเสยง ผะ–ไท อกษรตวตามของอกษรนำเปนอกษรเดยว เจรญ ออกเสยง จะ–เรน เพนยด ออกเสยง พะ–เนยด อกษรนำเปนหอกษรตวตามเปนอกษรเดยว หนา ออกเสยง หนา หนา ออกเสยง หนา อกษรนำเปนออกษรตวตามเปนย อยา ออกเสยง หยา อยาง ออกเสยง หยาง อย ออกเสยง หย อยาก ออกเสยง หยาก คำหลายพยางคบางคำออกเสยงอยางอกษรนำบางคำออกเสยงเรยงพยางค ออกเสยงอยางอกษรนำ ออกเสยงเรยงพยางค ปรศนา(ปรด–สะ–หนา) สมรรถภาพ(สะ–มด–ถะ–พาบ) คำบางคำไมใชอกษรนำแตออกเสยงตามพยางคหนาอยางอกษรนำเชน ดเรก อานวา ด–เหรก


อกษรค

คำเปนคา ขา ขา/คา คา ขา

คน ขน ขน/คน คน ขน

คำตายสระเสยงยาว – สาด ซาด/สาด ซาด ซาด

คำตายสระเสยงสน – สก ซก/สก ซก ซก


อกษรเดยวคำตายสระเสยงยาว

––

โหนดหยาด

โนด/โหนดยาด/หยาด

โนดยาด

โนดยาด

คำตายสระเสยงสน––

หนะหยด

นะ/หนะยด/หยด

นะยด

นะยด

ลองคด ลองทำา


เสยงพดในภาษาไทยประกอบดวยเสยงสระเสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกตซงแตละ

เสยงหากอยตามลำพงจะยงไมมความหมายในภาษา แตเมอมการเปลงเสยงสระ เสยงพยญชนะ

และเสยงวรรณยกตพรอม ๆ กน หรอในเวลากระชนชดกน จนฟงดเหมอนเสยงออกมา

ในคราวเดยวกน การเปลงเสยงนนอาจจะเปลงเพยงครงเดยวหรอหลายครงกไดจงจะเกด

ความหมายขนการกระทำเชนนเราเรยกวาการประสมเสยงในภาษา

เสยงสระเสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกตทเปลงออกมาพรอมๆกนครงหนงๆและ

มเสยงกลมกลนกนจะเกดเปนพยางคและคำในภาษา

๑.อภปรายกลมยอยเรอง อกษรสามหมหรอไตรยางศและการผนวรรณยกต พรอมทง

สรปลกษณะการผนวรรณยกตและอกษรสามหมหรอไตรยางศเปนแผนภมหรอแผนภาพ

ความคด

๒.ศกษาการผนวรรณยกตอกษรเดยวอกษรค อกษรควบและอกษรนำแลวทำตาราง

สรปการผนวรรณยกตอกษรชนดตาง ๆ ประกอบการอภปรายกลมยอย พรอมทง

รวบรวมคำทใชอกษรชนดนน

๓.แบงนกเรยนออกเปนกลม ใหแตละกลมรวบรวมชออปกรณการเรยนใหไดมากทสด

แลวจดกลมคำตามเสยงวรรณยกต

พยางคและคำในภาษาไทย

๑.พยางค

พยางคคอเสยงทเปลงออกมาครงหนงๆจะมความหมายหรอไมมความหมายกได

พยางคมองคประกอบอยางใดอยางหนงดงน

๑.ประกอบดวยเสยงอยางนอยทสด๓เสยงคอเสยงพยญชนะตนเสยงสระและเสยง

วรรณยกตพยางคลกษณะนจดอยในแมกกาเชน ม ด นา เตะ

๒.ประกอบดวยเสยงพยญชนะตนเสยงสระเสยงวรรณยกตและเสยงพยญชนะทายหรอ

ตวสะกดซงม๘แมตามมาตราตวสะกดเชนฟง ชาญ ทม คย เจยว โรค เศษ กอบ

ลกษณะของพยางค


คำคอการนำเสยงสระเสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกตมาประสมกนเกดเปนพยางค

ทมความหมาย

คำอาจประกอบดวยคำพยางคเดยวหรอคำหลายพยางคกไดเชน

– คำ พยางคเดยว เชนพอแมพนองเพอน

– คำ หลายพยางคเชนบดามารดาศรษะจมกดนสอ

องคประกอบทสำคญของคำคอเสยงและความหมาย

การประสมอกษร หมายถง การนำสระพยญชนะ และวรรณยกตมาประกอบเขาดวยกน

เปนพยางคแตละพยางคอาจมความหมายสมบรณเปนคำกไดหรออาจไมมความหมายเปนเพยง

สวนของคำกไดเชน

กะ เปนคำพยางคเดยว หมายถง กำหนดคะเนประมาณ

กะลา เปนคำสองพยางค หมายถง สวนแขงทหมเนอมะพราว

กะลาส เปนคำสามพยางค หมายถง ลกเรอ

กลยาณ เปนคำสพยางค หมายถง นางงามหญงงาม

กลปาวสาน เปนคำหาพยางค หมายถง ทสดแหงระยะเวลาอนยาวนาน คำในภาษาไทยอาจประกอบดวยคำพยางคเดยวหรอคำหลายพยางคกไดและพยางคหนงๆ จะตองมสวนประกอบอยางนอยทสด๓สวนขนไปคอเสยงพยญชนะเสยงสระและเสยงวรรณยกตแตบางพยางคอาจมสวนประกอบอน เชน เสยงพยญชนะทายหรอเสยงพยญชนะตวสะกด หรออาจมตวการนตเพมขนกได การประสมอกษรในทนจะแบงออกเปนคำพยางคเดยวกบคำหลายพยางค

ลกษณะของคำ

๒.คำ

๑.คำพยางคเดยว

การประสมอกษร

คำพยางคเดยวอาจประกอบดวยเสยงพยญชนะเสยงสระและเสยงวรรณยกตซงจดเปน พยางคทเลกทสดพยางคโดยทวไปนนจะประกอบดวยเสยงพยญชนะตนเสยงสระเสยงพยญชนะทายหรอเสยงพยญชนะสะกดและเสยงวรรณยกต แตในระบบการเขยนยงมเสยงพยญชนะทาย ทไมออกเสยงหรอตวการนตเพมขนดวย


การประสมตวอกษรแทนเสยงในภาษาไทยม๔วธดวยกนคอ ๑.การประสมสามสวน คอ การประกอบพยางคดวยพยญชนะตน สระ และวรรณยกตอาจเปนวรรณยกตมรปหรอไมมรปกไดการประสมสามสวนตรงกบการประสมอกษรในแมกกาเชน ขา� เปนการประสมอกษรสามสวนดงน ข : พยญชนะตน –า :สระ –� : วรรณยกตรปโทเสยงโท นำ�� เปนการประสมอกษรสามสวนดงน น� :พยญชนะตน –ำ�� : สระ –� � : วรรณยกตรปโทเสยงตร ๒.การประสมสสวน คอ การประกอบพยางคดวยพยญชนะตน สระพยญชนะทายหรอพยญชนะสะกดและวรรณยกตเชน วดเปนการประสมอกษรสสวนดงน ว : พยญชนะตน –ะ : สระเปลยนรปเปน– ด : พยญชนะทายหรอพยญชนะสะกด – : ไมมรปวรรณยกตเสยงตร � ราน�ประกอบดวย ร : พยญชนะตน –า�� : สระ� � � � น : พยญชนะทายหรอพยญชนะสะกด� � � � –� � : วรรณยกตรปโทเสยงตร ๓.การประสมสสวนพเศษคอการประกอบพยางคดวยพยญชนะตนสระพยญชนะทายพยางคทไมออกเสยงหรอตวการนตและวรรณยกตการประสมสสวนพเศษเปนการประสมอกษร ในแมกกาเชน เลหเปนการประสมอกษรสสวนพเศษดงน ล : พยญชนะตน เ– : สระ ห : พยญชนะทายพยางคทไมออกเสยงหรอตวการนต� � � � – : วรรณยกตรปเอกเสยงโท ๔.การประสมหาสวน คอ การประกอบพยางคดวยพยญชนะตน สระ พยญชนะทาย หรอพยญชนะสะกดพยญชนะทายพยางคทไมออกเสยงหรอตวการนตและวรรณยกตเชน



รกษเปนการประสมอกษรหาสวนดงน ร : พยญชนะตน –ะ : สระเปลยนรปเปน– ก : พยญชนะทายหรอพยญชนะสะกด ษ� : พยญชนะทายทไมออกเสยงหรอตวการนต� � � � – : ไมมรปวรรณยกตเสยงตร ในการประสมอกษรนน คำพยางคเดยวอาจม การประสมสามสวนประสมสสวนประสมสสวนพเศษหรอประสมหาสวนกได ขนอยกบสวนประกอบของพยางคนนๆ

พยางคหนงๆ จะตองมสวนประสมอยางนอย๓สวนคอพยญชนะสระวรรณยกต อยางมากไมเกน ๕ สวน คอ พยญชนะตน สระ วรรณยกตพยญชนะท ายหรอพยญชนะสะกด ตวการนตจะมนอยหรอมากกวานไมได

คำหลายพยางค คอ พยางคตงแตสองพยางคขนไปมารวมกน มความหมายอยางใด อยางหนงซงอาจประกอบเปนคำสองพยางคสามพยางคสพยางคหรอมากกวากไดในการประสมอกษรของคำาหลายพยางค จะตองแยกออกเปนพยางคๆ แลวประสมอกษรแตละพยางค เชนเดยวกบคำพยางคเดยวเชน วองไว�แยกเปน ๒ พยางค คอวอง,ไวประสมอกษรไดดงน� � � วอง เปนการประสมอกษรสสวนดงน ว : พยญชนะตน –อ� : สระ ง : พยญชนะทายหรอพยญชนะสะกด – : วรรณยกตรปเอกเสยงโท

ไว เปนการประสมอกษรสามสวนดงน

ว :พยญชนะตน

� � ไ– : สระ

–� : ไมมรปวรรณยกตเสยงสามญ

สนก แยกเปน๒พยางคคอสะ,หนกประสมอกษรไดดงน

สะ เปนการประสมอกษรสามสวนดงน

ส :พยญชนะตน

� � –ะ : สระ

–� : ไมมรปวรรณยกตเสยงเอก

๒.คำหลายพยางค


สรป


หนก เปนการประสมอกษรสสวนดงน หน :พยญชนะตน � � – : สระ ก :พยญชนะทายหรอพยญชนะสะกด –� : ไมมรปวรรณยกตเสยงเอก หมายเหต การประสมอกษรคำทประสมดวยสระเกน ถาพจารณาเฉพาะรปสระแลว เปน การประสมสามสวนเชนนำ:นพยญชนะตน–ำสระวรรณยกตรปโทเสยงตรถาพจารณาเฉพาะเสยงสระกเปนการประสมสสวน คอ –ำ เสยงสระอะ เสยง ม เปนพยญชนะทายหรอ ตวสะกด

๑.เขยนแผนภาพความคดเรองลกษณะของพยางคและคำ

๒.ยกตวอยางคำตามลกษณะตอไปนลกษณะละ๓คำ

๑)คำพยางคเดยว ๔)คำสพยางค

๒)คำสองพยางค ๕)คำหาพยางค

๓)คำสามพยางค

๓.แบงนกเรยนออกเปนกลม แตละกลมหาคำตามหวขอทกำหนดให กลมละ ๓ เรอง

จากสอตางๆแลวนำมาอภปรายและสรปผล

๑)คำทประสมอกษรสามสวน ๓)คำทประสมอกษรสสวนพเศษ

๒)คำทประสมอกษรสสวน ๔)คำทประสมอกษรหาสวน

๔.ฝกอานคำทรวบรวมไดจากขอ๓

เสยงเปนภาษาทแทจรงของมนษย การเปลงเสยงออกมาเปนคำหรอเปนพยางคนนยอม ประกอบดวยเสยงสระเสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกตเสยงหรอคำพดทมนษยเปลงออกมากเพอสอความเขาใจซงกนและกน ดงนน เสยงในภาษาไทยจงตองมความหมายอนเปนทเขาใจ ตรงกนของมนษยทอยรวมกนในสงคมเดยวกน ในภาษาไทยมตวอกษรทใชแทนเสยง๓ชนดคอพยญชนะสระและวรรณยกตทำใหเรา สามารถอานและเขยนหนงสอ เพอสอความหมายไดอยางสะดวกและเปนทเขาใจตรงกน การเรยนร หนาทและหลกการเขยนตวอกษรยอมทำใหสามารถใชตวอกษรในการสอสารไดเปนอยางด

กจกรรมบรณาการ


โครงงาน

กจกรรมเสนอแนะ

๑.แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม ศกษาเรองระบบเสยงในภาษาไทย แลวสงตวแทน

ออกมารายงานผลพรอมแผนภมรปและเสยงอกษรไทยหนาชนเรยน

กลมท๑ศกษารปและเสยงสระ

กลมท๒ศกษารปและเสยงพยญชนะ

กลมท๓ศกษารปและเสยงวรรณยกต

๒.เชญวทยากรผทรงคณวฒมาบรรยายหรอฝกออกเสยงใหกบนกเรยนทสนใจ หรอ

นกเรยนทมปญหาในการออกเสยง

๓.นกเรยนอภปรายแสดงความคดเหนเกยวกบคณคาของภาษาไทยแลวสรปเปนแผนภาพ

ความคด

๔.แบงนกเรยนออกเปน๓กลมใหแตละกลมฝกออกเสยงตามหวขอตอไปน

กลมท๑เสยงสระ

กลมท๒เสยงพยญชนะ

กลมท๓เสยงวรรณยกต

แตละกลมทำชดคำเพอฝกออกเสยงตามทไดรบมอบหมาย แลวนำมาทดสอบการอาน

กบเพอนในชนเรยน

๕.นกเรยนอธบายลกษณะของพยางคและคำ เปรยบเทยบความแตกตางและเขยนอธบาย

วธการประสมอกษรพรอมยกตวอยาง

นกเรยนเลอกทำโครงงานตอไปน ๑ หวขอ หรออาจเลอกทำโครงงานอนตามความสนใจ

ตามรปแบบทครกำหนดโดยใหเกยวของกบเนอหาทเรยน

๑.โครงงานฝกอานออกเสยงคำควบกลำทงคำไทยแทและคำควบกลำซงเปนคำยมทมาจาก

ภาษาอน

๒.โครงงานสำรวจคำภาษาอนทมเสยงวรรณยกตทมกอานผดในภาษาไทย

๓.โครงงานรวบรวมคำทมตวสะกดมาตราตางๆทสะกดไมตรงตามมาตรา


การประยกตใช ในชวตประจำาวน

คำาถามทบทวน

๑.นกเรยนสามารถออกเสยงสระเสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกตไดถกตอง

๒.นกเรยนนำความรเรองเสยงและอกษรไทยไปใชในชวตประจำวนได

๑.เสยงในภาษาเกดจากอะไรและเสยงในภาษาไทยมกชนดอะไรบาง

๒.มาตราตวสะกดในภาษาไทยบางมาตรามตวพยญชนะสะกดหลายตวเปนเพราะอะไร

๓.เสยงวรรณยกตมความสำคญอยางไร

๔.คำเปนคำตายเกยวของกบการผนวรรณยกตอยางไร

๕.อกษรควบแทกบอกษรควบไมแทแตกตางกนอยางไร

๖.อกษรนำมลกษณะอยางไรมวธผนวรรณยกตอยางไร

๗.ตวการนตมลกษณะพเศษจากพยญชนะทายหรอตวสะกดอยางไร

๘.อกษรสงและอกษรตำสามารถผนวรรณยกตไดครบทง๕เสยงหรอไมเพราะอะไร

๙.พยางคกบคำมลกษณะแตกตางกนอยางไรยกตวอยางประกอบ

๑๐.การประสมอกษรแทนเสยงในภาษาไทยมกวธแตละวธมลกษณะอยางไร

หลักการใช้ภาษาไทยacademic.obec.go.th/textbook/web/images/book/1458296670_example.pdf ·...

Documents