TRƯỜNG PT CẤP 2-3 VÕ THỊ SÁU

GV: NGUYỄN THẾ CHÂU

Nội dung của thuyết lượng tử ánh sáng:

+ Ánh sáng được tạo thành bởi các hạt gọi là phôtôn.

+ Với mỗi ánh sáng đơn sắc có tần số f, các phôtôn đều

giống nhau, mỗi phôtôn mang năng lượng bằng hf.

+ Trong chân không, phôtôn bay với tốc độ c = 3.108 m/s

dọc theo các tia sáng.

+ Mỗi lần một nguyên tử hay phân tử phát xạ hoặc hấp

thụ ánh sáng thì chúng phát ra hay hấp thụ một phôtôn.

KiÓm tra bµi cò?

Phát biểu nội dung của thuyết lượng tử ánh sáng?

Hãy quan sát những sinh vật và đồ vật sau:

Đom đóm Vật trang trí bằng đá ép

Sứa biển Biển báo giao thông

Cho biết chúng có đặc điểm gì chung?

Các sinh vật, đồ vật đó đều có

thể phát sáng vào ban đêm.

Đó là một hiện tượng vật lí mà

chúng ta sẽ nghiên cứu trong bài học

hôm nay.

I. HIỆN TƯỢNG QUANG - PHÁT QUANG

1. Khái niệm về sự phát quang

2. Huỳnh quang và lân quang

II. ĐẶC ĐIỂM CỦA ÁNH SÁNG HUỲNH QUANG

I. HIỆN TƯỢNG QUANG - PHÁT QUANG

1. Khái niệm về sự phát quang:

Nêu khái niệm về

sự phát quang?

Cho ví dụ?

a, Định nghĩa: + Một số chất có khả năng hấp thụ ánh sáng có bước

sóng này để phát ra ánh sáng có bước sóng khác. Hiện tượng đó gọi là

hiện tượng quang – phát quang.

Chất có khả năng phát quang là chất phát quang.

Nêu đặc điểm của

sự phát quang?

b, Đặc điểm: + Một đặc điểm quan trọng của sự phát quang là nó còn

kéo dài một thời gian sau khi tắt ánh sáng kích thích. Thời gian này

dài ngắn khác nhau phụ thuộc vào chất phát quang.

+ bức xạ phát quang là bức xạ riêng của mỗi vật: mỗi chất phát quang

có phổ đặc trưng cho nó.

I. HIỆN TƯỢNG QUANG - PHÁT QUANG

1. Khái niệm về sự phát quang:

Ví dụ: Chiếu chùm ánh sáng trắng vào con đại bàng bằng đá ép, thì

thấy con đại bàng phát ra ánh sáng màu lục.

Ánh sáng kích thích có

màu gì? Ánh sáng phát

quang có màu gì? Chất

phát quang?

Ví dụ 2: Chùm bức xạ tử ngoại chiếu vào lớp bột phát

quang ở thành trong của đèn ống thì thấy lớp bột phát

quang phát ra ánh sáng trắng.

I. HIỆN TƯỢNG QUANG - PHÁT QUANG

1. Khái niệm về sự phát quang:

Ánh sáng kích thích có

màu gì? Ánh sáng phát

quang có màu gì? Chất

phát quang?

* Mét sè tr­ ênghî p ph¸ t quangkh¸ c:

NÊm

§ om ®ãm

H¶i quú

San h«

* Mét sè tr­ ênghî p ph¸ t quangkh¸ c:

Dung dịch fluorexêin

Hãy nhận xét về thời gian phát

quang của lớp bột phát quang

trong đèn ống và của con đại

bàng bằng đá ép, sau khi đã

tắt ánh sáng kích thích?

Khi taét aùnh saùng

kích thích thì aùnh

saùng phaùt quang

bò taét raát nhanh.Khi taét aùnh saùng

kích thích thì aùnh

saùng phaùt quang

coøn keùo daøi

moät khoaûng thôøi

gian naøo ñoù.Sự phát quang của các chất lỏng và khí có đặc điểm là ánh sáng phát

quang tắt rất nhanh, còn sự phát quang của nhiều chất rắn lại có đặc

điểm là ánh sáng phát quang có thể kéo dài 1 khoảng thời gian nào

đó rồi mới tắt.

I. HIỆN TƯỢNG QUANG - PHÁT QUANG

2. Huỳnh quang và lân quang

Nêu khái niệm và đặc

điểm của huỳnh

quang và lân quang?

LÂN QUANGHUỲNH QUANG

Chất phát quang

Đặc điểm

Một số chất lỏng

và một chất khí.

Một số chất rắn.

C1: Tại sao sơn quét trên các biển

báo giao thông hoặc trên đầu các

cọc chỉ giới có thể là sơn phát

quang mà không là sơn phản

quang (phản xạ ánh sáng)?

L©n quang

Trên đầu các cọc chỉ giới và biển báo giao thông là sơn phát quang,

điều đó có lợi ở chỗ: nếu là ánh sáng phát quang thì từ nhiều phía có

thể thấy biển báo, cọc chỉ giới. Còn nếu là ánh sáng phản xạ thì chỉ có

thể nhìn thấy các vật đó theo phương phản xạ.

II. ĐẶC ĐIỂM CỦA ÁNH SÁNG HUỲNH QUANG

Nêu đặc điểm của

ánh sáng huỳnh

quang?

Nêu thuyết lượng tử

ánh sáng? Dựa vào

huyết lượng tử hãy

giải thích đặc điểm

của huỳnh quang?

- Đặc điểm:

Trạng thái bình thường

Trạng thái kích thích

hfhqhfkt

kthq hfhq< hfkt

hfkt

Kích thíchVa chạm

Năng lượng giảm

hfhq

kthq

chch

<

Nguyên tử (phân tử)

(bình thường)Bình thường

- Giải thích:

CỦNG CỐ – VẬN DỤNG

Các đường kẻ này để báo hiệu cho

người và phương tiện trên đường.

Câu hỏi 1: Trên áo của công nhân làm

đường hay dọn vệ sinh trên đường

thường có những đường kẻ to bản,

nằm ngang, màu vàng hoặc lục.

a. Những đường kẻ đó dùng để làm

gì?

CỦNG CỐ – VẬN DỤNG

Các đường kẻ này làm bằng chất liệu

phát quang.

Câu hỏi 1: Trên áo của công nhân làm

đường hay dọn vệ sinh trên đường

thường có những đường kẻ to bản,

nằm ngang, màu vàng hoặc lục.

b. Những đường kẻ đó bằng chất liệu

phát quang hay phản quang?

VẬN DỤNGKIẾN THỨC CẦN NHỚ

+ Hiện tượng quang-phát quang là

hiện tượng một số chất hấp thụ ánh

sáng có bước sóng này để phát ra

ánh sáng có bước sóng khác.

Câu hỏi 2: Trong hiện tượng

quang - phát quang, có sự

hấp thụ ánh sáng để làm gì?

A. Để tạo ra dòng điện trong

chân không.

B. Để làm cho vật phát

sáng.

C. Để làm nóng vật.

D. Để làm thay đổi điện trở

của vật.

VẬN DỤNGKIẾNTHỨC CẦN NHỚ

+ Huỳnh quang là hiện tượng phát

quang có thời gian kéo dài rất ngắn

sau khi tắt ánh sáng kích thích.Nó

thường xảy ra ở các chất lỏng và

khí.

+ Lân quang là hiện tượng phát

quang có thời gian kéo dài khá lớn

sau khi tắt ánh sáng kích thích.Nó

thường xảy ra ở chất rắn.

Câu hỏi 3: Hãy chọn câu

đúng. Khi xét sự phát quang

của một chất lỏng và một

chất rắn.

A. Cả hai trường hợp phát

quang đều là huỳnh quang.

B. Cả hai trường hợp phát

quang đều là lân quang.

C. Sự phát quang của chất

lỏng là huỳnh quang, của

chất rắn là lân quang.

D. Sự phát quang của chất

lỏng là lân quang, của chất

rắn là huỳnh quang.

VẬN DỤNGKIẾNTHỨC CẦN NHỚ

Câu hỏi 4 : Ánh sáng phát

quang của một chất có bước

sóng 500 nm. Hỏi nếu chiếu

vào chất đó ánh sáng có

bước sóng nào dưới đây thì

nó sẽ không phát quang?

A. 300 nm.B. 400 nm.C. 480 nm.D. 600 nm.

VẬN DỤNGKIẾNTHỨC CẦN NHỚ

Câu hỏi 5:

Hãy chọn câu đúng.

Trong hiện tượng quang-

phát quang, sự hấp thụ hoàn

toàn một phôtôn sẽ đưa đến:

A. Sự giải phóng một electron

tự do.

B. Sự giải phóng một electron

liên kết.

C. Sự giải phóng một cặp

electron vào lỗ trống.

D. Sự phát ra một phôtôn

khác.