biyolojik risk etmenleri -...
TRANSCRIPT
GENEL ÖNLEMLER
Korunma bakımından özellikler:1.Periyodik taramalarla duyarlı kişilerin saptanması,2.Personel eğitimi,
Çalışmalara başlanmadan önce verilecek, Yeni veya değişen risklere göre uyarlanacak, Gerektiğinde periyodik olarak tekrarlanacaktır,
3.Çalışırken uyulacak hareket tarzlarının belirlenmesi, 4.Laboratuvar mimari yapılarının işlevlerine uygunluğu, 5.Uygun yalıtım-gözlem ve dezenfeksiyon önlemleri,6.Enfeksiyon taraması için epidemiyolojik sistem,7.Aktif immünizasyon (aşılama) ve serum,8.Seyahatlere kısıtlama (bakım ve dezenfeksiyon),
KORUNMA
Kaynak ve bulaşım yollarına yönelik olarak;Bildirim Zorunluluğu,Hijyenik koşulların sağlanması,Kan ve kan ürünleri ile çalışanların eğitimi,Virüs taramaları,Sağlık kurumlarında bir defalık eldiven,şırınga
ve iğne kullanılmasının sağlanması.
Duyarlı Kişilerde Alınması Gerekli Önlemler
Risk Tanıma Yöntemi Önlem
Hepatit B Serolojik Testler Aşılama 0-1-6 Ay/0-1-2-12
Kızamık Serolojik Testler Aşılama 3 Ay Arayla 2 Doz
Tetanos Öykü Alma Aşılama 1 Ay Arayla 3 Doz
Difteri Öykü Alma Aşılama 2-3-4-16 Ay , 6-14 Yaş
Kabakulak Serolojik Testler Aşılama Tek Doz
Kızamıkçık Serolojik Testler Aşılama Tek Doz
İnfluenza İmmün Durum ve Yaş Aşılama Her Yıl
Polio Serolojik Testler Aşılama 1-2 Ay Arayla 3 Doz
Tüberküloz PPD, Akciğer Film Aşılama İzlem-Profilaksi-Tedavi
Laboratuvarda Alınması Gereken Önlemler1.Pipetle çalışırken baloncuk oluşmasına dikkat edilmesi,2.Ağızla pipet kullanılmaması,3.Pipet yerine iğne ve şırınga kullanılması4.Özelerin kullanılmadan önce soğutulması,5.Tüp kapakları açıldığında tüp ağzının alkollü bez ile örtülmesi,6.Tüm tehlikeli işlemlerin Biyolojik Güvenlik Kabininde yapılması,7.Santrifüj işleminin iyi havalandırılan bir odada yapılması, sağlam
plastik tüp kullanılması8.Parenteral enjeksiyon ve aspirasyon iğnesi kilitlenen enjektörle
yapılması, iğne enjektörden ayrılırken alkollü bezle tutulması,9.Kullanılmış iğne ve enjektörlerin doğruca dar ağızlı sağlam kaplara
atılması, 10.Tüm kontamine materyalin atılmadan önce otoklavdan geçirilmesi,11.Tüm kontamine cam ve pipetlerin otoklava gitmeden önce
dezenfektanlı kaplara alınması,12.Laboratuvarlarda yemek, içmek ve sigara içmenin yasaklanması,
13.Çıkarken ellerin yıkanması, önlüklerin laboratuvarlarda bırakılması,14.Serum veya örnek saklanan buzdolabında yiyecek bulunmaması.
Duyarlı Kişiyi Tanıma Ve Alınması Gereken Önlemler
Risk Tanıma Yöntemi Önlem• Hepatit-B Serolojik testler Aşılanma
• Tüberküloz PPD -Akciğer grafisi İzleme-profilaksi-tedavi-aşı
• Kızamıkçık Serolojik testler Aşılanma
• Tetanos Öykü alma Aşılanma
• Difteri Öykü alma Aşılanma
• Kabakulak Serolojik testler Aşılanma
• Kızamık Serolojik testler Aşılanma
• Influenza İmmün durum ve yaş Aşılanma
• Mengkok Enf. Temas Kemoproflaksi
• Polio Serolojik testler Aşılanma
Kan Ve Vücut Sıvıları İzolasyonu İçin Gerekli Koşullar
Hastalık İzolasyon Koşulları
•Hepatit-B Kirlenme olasılığı varsa önlük
•Hepatit-C Temas varsa eldiven
•EBYS El yıkama
•Leptospiroz Kontamine eşyanın yok edilmesi
•Sıtma İğne batmasına önlem
•Frengi Kanın hipokloritle silinmesi
Hastalık Etken Meslek korunma
Şarbon bakteri Kasap-celep,tarım-
hayvancılık,veteriner,yün
dokuma işleri
Genel hijyen,aşı
Bruselloz(malta
humması)
bakteri Hayvancılık,hayvan
bakıcılığı,veteriner
Genel hijyen
özellikle düşük yapan
hayvan bakımından
tetanoz bakteri Yaralanmaya yol açan
işler,toprakla temas
Yara temizliği,aşı
Leptospıroz bakteri Kanalızasyon,maden
tarım,kesimhane
Kişisel hijyen,eldiven,bot
Tularemi bakteri Avcılar,orman
işçileri,çiftçiler
veterinerler
Kişisel hijyen,eldiven
bağışıklama
Hepatit B virus Kan teması olan;
sağlık,laboratuar
Kişisel hijyen,aşı
kuduz virus Hayvancılık,tarım avcılık Yara temizlığı,aşı
Tüberkülöz bakteri Sağlık çalışanları
laboratuar çalışanları
Genel hijyen,aşı
Çalışanlarda meslekle ilgili başlıca sağlık sorunları ve korunma yolları
TARIM VE HAYVANCILIKTA EN SIK GÖRÜLEN BİYOLOJİK RİSK ETMENLERİ
Hastalık Belirtileri Kaynak Riskli İşler
Şarbon Deride siyah püstülEnfekte koyun-inek/ürünleri
Çiftçi, kasap, veteriner,
Tüberküloz Öksürük, ateş, terleme Enfekte hayvanlar Çiftçi, kasap, veteriner,
Bruselloz* Ateş, terleme, eklem ağrısıHasta koyun, keçi, inek
Besiciler, sütçü, veteriner,*
SalmonellozisAteş, üşüme, ishal, baş ağrısı
Kümes hayvanı, kedi, köpek
Veteriner, aşçı-mezbaha işçisi
Kırım Kongo (KKKA)
Yaygın kanamalar Kene Çiftçi, besici
Kedi Tırmığı Hastalığı
Ateş, deri lezyonu, lenfadenit
Kedi, köpekVeteriner, kedi-köpek sahibi,
KuduzBaş ağrısı, ajitasyon, salya akması
Köpek, tilki, kurt, yarasa
Veteriner, çiftçi, mağaracı,
• Tarım sektöründe çalışma, geniş bir mesleki tehlikeyle ilişkilidir.
• Organik toza maruziyet ve havadaki mikroorganizma ve toksinlere maruziyet solunum sistemi hastalıklarına yol açabilir.Bunlar;
Kr. Bronşit, astım, organik toz sendromu ve KOAH şeklinde sıralanabilir.
Bazı ağaç tozlarına maruziyet de astım, konjunktivit, rinit veya alerjik dermatit ile sonuçlanabilir
•ŞARBON
Tarım ve Hayvan üretimi ile ilgili işler yapan, veteriner, kasap, mezbaha çalışanlarında en sıkgörülen mesleksel enfeksiyon hastalığı şarbondur.
Bacillus anthracis tarafından meydana getirilen bu hastalık hayvanlarla yakın temas içinde olanlarda görüldüğü gibi, yün, post, tüy, kıl, deri gibi hayvan ürünleri ile de geçebilir.
•Mezbahalarda, gıda, tarım, hayvan yetiştirilen alanlarda, sağlık iş kolunda ve hayvansal ürünlerin işlendiği işyerlerinde;
şarbon, bruselloz, tetanoz gibi hastalık riskleri vardır.
Şarbon hastalığı olan hayvanların kesilip yenmesi sonucu da bulaşabilir.
• Hastalık belirtileri daha çok derideki siyah renkli pistül (Kara kabarcık, püstüla maligna)ile belirgindir.
• Penisilin ile kolaylıkla tedavi edilebilir. Akciğer ve barsaklarda görülmesi durumunda ise, ciddi klinik belirtiler ortaya çıkar.
• Ölen hastalıklı hayvanların, yakılması ya da derin çukurlara gömülerek, kireç kaymağı ile kapatılması gereklidir.
• Hayvanlar aşılanarak korunabilir.
Antrax,
• Tarım ve Hayvan üretimi ile ilgili işler yapanlarda şarbondan başka,
• brusellozis, salmonella enfeksiyonları ve tüberküloz da sık görülür. Brusella nın en sık görülen formu, hem koyunlarda , hem insanlarda görülen ve Brusella melitensis tarafından meydana getirilen formdur..
BRUSELLOZİSKlinik belirtileri, yüksek ateş, aşırı terleme ve eklem
ağrılarıdır.Brucella bakterileri hayvan vücudundan süt, idrar,
genital salgı, et ve sakatat, düşük cenin ve buna ait materyal ile dış ortama çıkar ve çeşitli yollarla insanlara bulaşır. Başlıca bulaşma yolu, ağız ve sindirim kanalıdır
• Özellikle kaynatılmadan, pastörize edilmeden içilen koyun, keçi, inek, manda sütleri ile ve bu sütlerden üretilen kaymak, tereyağ, peynir gibi ürünlerle bulaşır.
• Hastalık temasla deri yolundan da bulaşır, hasta hayvanların idrar, irin, genital salgı, et ve sakatat, düşük materyali gibi çıkartılarına temasla bulaşma olasılığı yüksektir.
• Elle süt sağanlarda da hastalık deri yoluyla bulaşabilir.
BRUSELLOZİS
• Brusella ahır ve ağıl tozlarının solunumu ile, solunum yolundan da bulaşabilir, ayrıca inokulayon (batma, batırma) yolu ile de bulaşabilir.
• Bakteriyoloji laboratuarı ve brusella aşı merkezlerinde sağlık çalışanlarında da görülebilir. Brusella laboratuvarda görülen bakterial infeksiyonlar arasında ilk sırada yer alır, laboratuarlarda brusellanın hava yolu ile bulaştığı da kabul edilmektedir.
• En etkili korunma hayvanların aşılanması ile mümkündür
Brucellozis, Makulopapüler rash, veteriner, kasap, mezbaha çalışanı)
Mycobacterium marinum – yüzme havuzu granülomu
Sütcü nodülü - viral
Orf -Viral, koyunlardan
• Enfeksiyon açısından işyerlerini tek başına düşünmek doğru değildir, işyerini çevresi ile birlikte değerlendirmek gereklidir.
• İşyeri çevresinde, enfeksiyon kaynağı olabilecek çöplük açık kanalizasyon ve bataklık gibi yerler varsa, buralardan kaynaklanıp, yayılabilecek mikroorganizmalarda işçi sağlığını olumsuz etkiler.
• Mycetoma - actinomycete
• Tarım işçisi
> Tarım ve hayvancılıkla uğraşanlar> Veterinerler, Kasaplar, Mezbaha çalışanları> Sağlık personeli > Kamp ve piknik yapanlar, askerler ve korunmasız olarak yeşil alanlarda bulunanlar
KKKA (kırım kongo kanamalı ateşı)
kene ısırığıKimler Risk Altındadır?
> Açık alan ve orman çalışanları
• kene ısırığı - KKKA
KKKA’nin Belirtileri
AteşKırıklık Baş ağrısıHalsizlikKanama pıhtılaşma mekanizmalarının
bozulması sonucu;Yüz ve göğüste kırmızı döküntüler
Gözlerde kızarıklık,
Gövde, kol ve bacaklarda morluklar
Burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan görülür
Virüs taşıyabilen keneler Türkiye’de Karadeniz iklimi ilestep ikliminin kesiştiği bölgelerde bulunuyor. Bu türkeneler bodur meşelik alanları ve yaban hayvanlarınınolduğu yerleri tercih ediyor.
Virüs taşıyabilen keneler için odak noktaları öncelikle Çorum, Amasya, Tokat, Yozgat, ikinci sırada da Çankırı, Gümüşhane, Sivas,Kastamonu,Artvin,Erzurum.
Özellikle hayvancılıkta önde olan yerler.
Kenenin Çıkarılması
Keneyi çıplak el iletutmayınız.
Elinize eldiven takınız veyabir cımbız yardımı ile keneyiderinin en yakın yerindentutunuz.
Tek seferde, sabit biçimdekeneyi çekiniz.
Sağa sola oynatarak çekmeniz ağız parçalarının deride kalmasınaneden olabilir.
Keneyi ezmeyiniz veya delmeyiniz, ateş ile yakmaya çalışmayınız.Vazelin vb. ürünler kullanarak çıkartmaya çalışmayınız. Bu türmüdahaleler keneyi agresifleştirerek salgılarını salmasına nedenolur ve hastalık riskini arttırır.
Keneyi çıkarttıktan sonra o bölgeyi dezenfekte edinizve ellerinizi sabunlu su ile yıkayınız.
Kenenin İple Çıkarılması
Yüksek otların arasından değil, açıkyollardanyürüyün.
Uzunkollugiyinin.
Sandalet ve terlik yerine ayakkabıgiyin.
Pantolon paçalarını çoraplarınızıniçinesokarakdolaşınız.
Kenelerikolaytespitetmek içinaçıkrenklikıyafetlergiyiniz.
Kene kovucu ürünleri etikettalimatlarına uygun biçimdekullanınız.
Kendinizi ve çocuklarınızın keneolupolmadığınadair
1 dakikanızıayırıp kontrolediniz.
Kişisel Korunma
KuduzKuduz hastalığı, genellikle kuduz virüsünün
ısırık yarasına, deride daha önce mevcut olan kesiğe veya bütünlüğü bozulmuş deriye ya da mukoz membranlara temasıyla geçer.
Nadiren aeresoller yoluyla veya transplantdokusundan bulaşabilir. Kuduzun ev içi temas ile başkasına, hastane bakım personeline veya çevresel yüzeylerden bulaştığına dair herhangi bir veri yoktur.
Gelişmekte olan ülkelerde kuduz bulaşısınınkaynağı %90 oranında köpekler iken gelişmiş ülkelerde ise vahşi hayvanlar en önemli kaynaktır.
Kuduz’da risk grupları• Kuduz enfeksiyonu için, endemik bölgede yaşayanlar, doğa ile teması sık olan kişiler, avcılar, gezginler, mağaracılıkla uğraşanlar, hayvancılık ile uğraşanlar, çobanlar, kasaplar, mezbaha çalışanları, veteriner hekimler, veteriner sağlık teknisyenleri, köpek üretim merkezleri ve köpek pansiyonlarında çalışanlar, geçici hayvan bakımevi çalışanları, belediye hayvan toplama görevlileri, kamp yapanlar ve hastaların yakınları riskli gruplardır.
Diğer ZoonozlarTularemi- Avcılık – Tavşan vb kemiriciler
Lymme- Tarım ve hayvancılık- keneler
Toksoplazmozis- kedi
Kist hidatik- köpek
Giardiyazis,
Amebiyozis,
Leptospiroz-Weil Hast.-fare vb maden-lağım
Batı Nil Humması
Mevzuat«BİYOLOJİK ETKENLERE MARUZİYET RİSKLERİNİN
ÖNLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK»
*DAYANAK: Avrupa birliğinin 18/09/2000 tarihli ve 2000/54/EC Sayılı konsey direktifi ile
15 Haziran
2013
Resmî Gazete Sayı : 28678
6331 sayılı Kanunun 30.ve 9/1/1985 tarihli 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 12.maddesi
YÖNETMELİK,işçilerin biyolojik etkenlerden kaynaklanan veya kaynaklanabilecek sağlık ve güvenlik risklerinin önlenmesi ve bu risklerden korunmasına yönelik özel asgari önlemlere ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla hazırlanmıştır.
Biyolojik etkenlerle yapılan çalışmalarda;-Risk değerlendirmesi.-Çalışanların ve temsilcisinin
bilgilendirilmesi,-işveren ve çalışanların sorumluluklarını
düzenlemektedir.
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
Risk değerlendirmesi;• İnsan sağlığına zararlı olan veya olabilecek
biyolojik etkenlerin sınıflandırılması,• Yetkili makamların, işçilerin sağlığını korumak
için biyolojik etkenlerin denetim altına alınması hakkındaki önerileri,
• İşçilerin işlerinin sonucu olarak ortaya çıkabilecek hastalıklarla ilgili bilgiler,
• İşçilerin işlerinin sonucu olarak ortaya çıkabilecek alerjik veya toksik etkiler,
• Yaptıkları işle doğrudan bağlantılı olarak işçilerin yakalandığı hastalıkla ilgili bilgiler
dikkate alınarak yapılmalıdır.
RİSKLERİN AZALTILMASIİşveren, aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür:
Risk söz konusu ise işçilerin maruziyeti önlenmelidir Teknik olarak maruziyet önlenemiyorsa,maruziyet
düzeyinin en aza indirilmesi için önlemler alınır.
> İşçi sayısını en az düzeyde tutmak (Maruz kalan/kalabilecek)> Biyolojik etkenin ortama yayılmasını önleyecek
-Çalışma prosesleri-Teknik kontrol önlemleri
> Toplu koruma önlemleri alınması> KKD Kullanılması > Biyolojik etkenlerin kontrol dışı sızması/azaltılması,Hijyen önlemleri alınarak sağlanmalıdır > Biyolojik risk işareti ve diğer işaretlemelerin yapılması > Biyolojik etkenlerin karıştığı kazaların önlenmesine yönelik plan hazırlanır> Kontrol dışı olup olmadığının belirlenmesi için ortam ölçümleri> Atık yönetimi oluşturulması> Biyolojik etkenlerin işyeri içinde güvenli taşınması
önlemler
Biyolojik Etkenler, Enfeksiyon Risk Düzeylerine Göre
Dört Risk Grubuna Ayrılırlar;
Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik
(R.G.15 haziran 2013/28678)
Risk düzeyine göre sınıflandırma/Biyolojik etkenler
Grup İnsanlarda hastalık yapma
Çalışanlarda ciddi tehlike
Topluma yayılma riski
Etkili korunma/ tedavi
1 - - - +
2 + + - +
3 + + + +
4 + + + -
KORUMA DÜZEYLERİ
> Grup 2 biyolojik etkenler için koruma düzeyi en az 2 >Grup 3 biyolojik etkenler için koruma düzeyi en az 3 >Grup 4 biyolojik etkenler için koruma düzeyi en az 4
olması gerekmektedir.
Yönetmelik EK-V ve VI' da koruma düzeyleri hakkında bilgi verilmektedir. Yönetmelik ekindeki sınıflandırma listesine yalnızca insanı enfekte ettiği bilinen biyolojik
etkenler dahil edilmiştir.
A– Koruma Önlemleri B– Koruma Düzeyleri
2 3 4
1. Çalışma birimi, aynı bina içinde yürütülen
diğer etkinliklerden ayrılmış olmalıdır.
Gerekmez Önerilir Zorunlu
2. Çalışma birimine giren ve çıkan hava
HEPA (*) veya benzeri filtrelerle filtre
dilmelidir.
Gerekmez Zorunlu
(çıkan
havada)
Zorunlu(çıkan ve
giren havada)
3. Çalışma birimine yalnızca görevli işçilerin
girmesine izin verilmelidir.
Önerilir Zorunlu Zorunlu(hava
sızdırmaz
kabinle
4. Çalışma birimi, dezenfeksiyon
yapılmasına olanak sağlayacak yapıda
olmalıdır.
Gerekmez Önerilir Zorunlu
5. Özel dezenfeksiyon yöntemleri. Zorunlu Zorunlu Zorunlu
6. Çalışma birimindeki hava negatif basınçta
tutulmalıdır.
Gerekmez Önerilir Zorunlu
7. Etkili vektör kontrolü.
(Örnek; kemirgenler ve böcekler)
Önerilir Zorunlu Zorunlu
A–Koruma Önlemleri B– Koruma Düzeyleri
2 3 4
8.Temizlemesi kolay ve su geçirmez
yüzeyler.
Zorunlu
(tezgah ve iş
Masaları için)
Zorunlu
(tezgah ve
zeminler için)
Zorunlu
(tezgah, yer duvar,
tavan için)
9. Asit, alkali, çözücü ve
dezenfektanlara dayanıklı yüzeyler.Önerilir Zorunlu Zorunlu
10.Biyolojik etken için güvenli
depolama.
Zorunlu Zorunlu Zorunlu(güvenli
depolama)
11.Çalışma biriminde bulunanların
görülebildiği gözetleme penceresi
veya benzeri.
Önerilir Önerilir Zorunlu
12.Bir laboratuarda yalnızca kendi
malzemeleri kullanılmalıdır gerekmez Önerilir Zorunlu
13.Herhangi bir hayvanın da dahil
olduğu bütün enfekte maddeler bir
güvenlik veya yalıtım kabininde veya
diğer uygun bir kapta işleme tabi
tutulmalıdır.
Uygun
olması
halinde
Zorunlu
(enfeksiyonun
havayla
bulaştığı
hallerde
Zorunlu
14.Hayvan leşlerinin yok edilmesi için
yakma fırını.
Önerilir Zorunlu
(Mevcutsa)
Zorunlu(alan
içinde)
SAĞLIK GÖZETİMİ İÇİN UYGULAMAYA YÖNELİK ÖNERİLER
> Kişisel tıbbi kayıtlar maruziyet’ten sonra 15 yıl,> Grup 3 ve Grup 4 biyolojik etkenlere maruz kalanlar ve Kalıcı ve gizli enfeksiyonlara neden olan biyolojik etkenlere maruziyetin olması halinde ise en az 40 yıl boyunca saklanmalıdır.
•işyeri hekimi/sağlık gözetimi;>çalışanların sağlık durumunu ve maruziyet şartlarını bilmelidir.> işçinin kişisel sağlık durumunu değerlendirmeli,> Erken ve geri döndürülebilen etkileri saptayabilmeli,>İşçinin mesleki ve tıbbi öyküsü ile ilgili kayıt tutmalıdır.>Sağlık gözetimi yapılırken, her işçi için, iş hekimliğinde ulaşılabilen son bilgiler ışığında, konu ile ilgili daha ileri testler yapılmasına karar verilebilir.
KORUYUCU AŞI UYGULAMA KLAVUZU
Biyolojik etkenlere maruz kalanlar, etkene karşı etkili bir aşı varsa aşılanacaktır.
Aşılama, ilgili mevzuat ve uygulamalara uygun yürütülmelidir.
çalışanlar, aşılanmanın ve aşılanmamanın sakıncaları ve yararları hakkında bilgilendirilecektir.
Aşılama bedeli çalışana yüklenmeyecektir.İstendiğinde yetkililere gösterilmek üzere,
çalışanlarla ilgili bir aşılama belgesi düzenlenecektir.
KULLANILAN KORUYUCU DONANIM
> Vücudu kapatan iş elbiseleri (İş tulumu)
> Saçları kapatan başlık,
> Dezenfekte edilebilir çizme,
> Sıvı geçirmeyen dezenfekte edilebilir eldiven,
> Partikülleri filtre eden yarım yüz maskesi(FFP3 maskesi ve nefes verme ventili ile birlikte)
> Gözleri korumak için gözlük kullanılmalı.
Koruyucu elbiseler çıkarıldıktan sonra eller dezenfekte edilmelidir.
İŞVERENİN SORUMLULUKLARI> işveren biyolojik etkenlerle çalışmaya başlamadan en az
30 gün önce Bakanlığa bildirimde bulunmalı.(grup 2-3-4)
> Risk analizi yaparak alınması gereken koruma önlemlerini belirlemeli,
> işçileri yaptıkları işten kaynaklanan riskler hakkında bilgilendirmeli.
> işçilere işe uygun kişisel koruyucu donanımlar verilerek ve kullanmaları sağlanmalı.> işyerinin hijyenik koşulları sağlanmalı, > işçiler düzenli aralıklarla sağlık gözetimine tabii tutulmalı,> Yapılan çalışmalarla ilgili prosedürleri içeren talimatlar görünür yerlere asılmalı.
ÇALIŞANLARIN SORUMLULUKLARI
• İşçiler, işveren tarafından işyerindeki riskler ile ilgili verilen eğitimlere uygun hareket etmeli,
• Çalışanlar belirlenen önlemlere uymalı ve kendilerine verilen koruyucuları çalışırken kullanmalıdırlar.
• Biyolojik etkenlerin bulunduğu alanlarda yiyip içmemeli,
• İşyerinde meydana gelen herhangi bir kazayı görevli kişiye derhal haber vermeli.
Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik
(Resmi Gazete 15 Haziran 2013/28678)
BİYOLOJİK TEHLİKE İŞARETİ
( Sarı zemin üzerine siyah sembol)
