bmsu.nf [email protected] مقدمه: با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی و...

BMSU.NF [email protected]


مقدمه:

با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی و افزایش تعداد •حوادث و سوانح مختلف سازمانهای امدادی بايد همگام

با پيشرفت صنعت و تكنولوژي آمادگي خود را به منظور انجام كمك هاي اوليه درماني و نجات جان

مصدومين حفظ نمايند. طبق تحقیقات و بررسی هاي صورت گرفته وجود تجهیزات و وسايل امداد و نجات نقش بسیار موثری در نجات حال مصدومين دارد. كه

عالوه بر سرعت در عمليات در كيفيت انجام آن نيز بي تاثير نيست. امدادگران، تكنسين هاي فوريتهاي

پزشكي و ساير نيروهاي داوطلب كه در سازمانها و مراكز امدادي مشغول انجام خدمت هستند مي بايست

با اين تجهيزات آشنا و طريقه استفاده از آن را اي ماموريت ‌فراگيرند تا بتوانند بصورت اصولي و حرفه

محوله را به انجام رسانند.


اهميت ابزار وتجهيزات نجات

رشد سريع جمعيت شهرنشيني، تخريب محيط •زيست، تغييرات جهاني آب و هوا از يك سو و

بدنبال آن افزايش حوادث جاده اي، صنعتي، خانگي بدليل عدم رعايت اصول ايمني و ساختاري

از سوي ديگر به شدت و انواع حوادث و سوانح تاثير بسيار مهمي داشته است و از آنجا كه ابزار و امكانات يكي از اجزا مهم فرآيند كمك رساني

در حوادث و سوانح مي باشد و بكارگيري صحيح و به موقع آن كاهش چشمگير تلفات را در بر دارد.

شناخت صحيح و كاربرد مناسب اين ابزار و تجهيزات از اهم امور يادگيري در امر امداد و

نجات مي باشد و الزم است كليه ناجيان با اين وسايل آشنائي كامل داشته باشند.


اهميت کار با ابزار وتجهيزات نجات

كار با ابزار و تجهيزات امداد و نجات •نياز به آموزش و تمرين دارد تا از بروز حادثه در زمان كاربرد پيشگيري شود و به راحتي در كمترين زمان راه اندازي

و به كار گرفته شود.

هاي اوليه ‌- وسايل كمك1پزشكي:

يك دسته از اين وسايل و ابزار در ارتباط با جان مصدوم •ها و ساك هاي امداد و ‌مي باشند كه بايستي در كيف

نجات بسته به شرايط جغرافيائي و جوي و همچنين نوع حوادث احتمالي تهيه و نگهداري شوند از آن جمله:

آمبوبگ، •ايروي هاي پالستيكي شفاف در سايزهاي متفاوت•سه راهي مخصوص آمبوبگ •هاي كوچك و پرتابل‌كپسول اكسيژن در مدل•ساكشن )دستي و خودكار كه به كپسول اكسيژن وصل •

مي شود(هاي مختلف‌ ماسك هاي دهاني در اندازه•لوله تراشه براي لوله گذاري مصدوم از نوع دهاني يا •

بيني در سايزهاي متفاوت مورد نياز



الرنكوسكوپ با باطري اضافه•ها و ‌ الستيك دندان بازكن )در مواقع اسپاسم فك•

نياز به لوله گذاري(،هاي متفاوت ‌ سرنگ در اندازه•قيچي،• آنژيوكت در سايزهاي متفاوت، •سوندهاي دهاني و بيني، •پنس مگيل )جهت لوله گذاري(،• پنس و پنست در موارد پانسمان و هموستاز •

نمودن سر رگها استفاده مي شود.



عايق بندي فويل داراي دو رنگ بوده و •در مواقعي كه مصدوم احساس سرما

كند )شوك( و يا سرما زده باشد از روي طالئي )رو به بيرون( استفاده و زمانيكه

بخواهيم گرما جذب نشود )گرمازدگی( روي نقره اي )رو به بيرون( استفاده

مي گردد در ضمن از عايق بندي فويل به عنوان برانكارد براي حمل مصدوم نيز

استفاده مي شود.BMSU.NF [email protected]


- تجهيزات هيدروليكي و سبك 2امداد و نجات:

آزادسازي كليه اين وسايل و تجهيزات در جهت و قطعات فلزي و ... مصدوم از ميان آوار

بكار مي رود. كار با اين تجهيزات نياز به آموزش، تمرین و تكرار دارد نا در حين

استفاده ناجي به خود و ديگران آسيب بيشتري وارد ننمايد براي نگهداري صحيح و مناسب اين

تجهيزات نكات زير بسيار مهم هستند:هاي وابسته به يكديگر ‌- قطعات و ابزار1

بايستي در يك محل نگهداري شوند تا كاربر و ناجي جهت استفاده، زماني را صرف گردآوري

و آماده سازي نكند بطور مثال )ست كوهستان(.

- تجهيزات هيدروليكي و سبك 2امداد و نجات:

- در صورتي كه بعضي از قطعات جهت محافظت از 2گرد و خاك يا نور و ... داراي پوشش يا محفظه خاصي مي باشند حتماr پس از استفاده و تميز

نمودن در جاي خود قرار دهيد.- ابزار و تجهيزاتي كه از روغن هيدروليك، باطري، 3

بنزين و ... استفاده مي كنند از نظر پروشارژ بودن كنترل شوند.

- در فواصل زماني ابزارها بازبيني كرده و در دفتر 4مخصوص بازبيني

و بررسي را ثبت نمائيد همچنين براي كنترل و عملكرد از آنها استفاده كنيد.

ها را از لحاظ پوسيدگي و ‌- طنابها و تسمه5سائيدگي بدقت كنترل شوند



‌ ‌ ‌ سبك‌ و هيدروليكي تجهيزات: ‌ ‌ شامل‌ نجات و امداد

فك )اسپريدر(: وسيله اي است براي بازكردن و جمع كردن يا نزديك كردن لبه هاي جسم مورد نظر از جمله درب و پنجره، خودرو، بلند نمودن بتن در آوار ناشي از خرابي ساختمان و نزديك

كردن يا كشيدن دو قطعه زنجير براي رسيدن به اهداف ديگر مثل كشيدن صندلي يا فرمان

خودرو جهت رها سازي مصدوم.

فك )اسپريدر(:

هاي جدا ‌انواع فك: فك از دو بازوي متحرك و لبه•كننده داراي قابليت تعويض ‌هاي جدا‌كننده كه لبه

در جهت اهداف مورد نظر مي باشد تشكيل شده ها از يك كليد كه ‌است. جهت بازو بسته كردن فك

در قسمت دسته تعبيه شده است استفاده مي شود. فك توسط شيلنگ دو سره از طريق

شيلنگهاي رابطه به منبع مولدانرژي وصل مي هاي نجات نيمه سنگين ‌گردد و اساس كار دستگاه

روغن هيدروليكي مي باشد با توجه به سنگين بودن دستگاه و حساس بودن كار بهتر است از دو

كاربر استفاده گردد.



قيچي)كاتر(:

قيچي)كاتر(: جهت برش قطعات خودرو و در ها و ‌حوادث ناشي از آوار جهت بريدن پنجره

... استفاده مي گردد. تیغه دارای دو قسمت هاي صاف در جلو و ديگري ‌يكي تيغه

دار در قسمت باالتر است. براي ‌دندانهاستفاده مي بايست قيچي كامالr عمود بر

هاي سخت ‌كار باشد. براي بريدن قسمتگرد، فرمان و پدال استفاده ‌ماشين، ميل

گردد‌گردد زيرا باعث خرابي تيغه مي‌نمي


قيچي پدال برقيچي پدال بر: جهت بريدن قطعات •

بسيار سخت خودرو نظير پدال – فرمان و ميلگرد ... استفاده مي

گردد. پس از بريدن سقف و ستونهاي ماشين لبهاي نيز جهت ايمني بيشتر بايد پوشيده شوند.


اي‌جك لوله

هاي ‌اي: اين وسيله در سايز‌جك لولهمختلف جهت افزايش فاصله بين دو

جسم يا دو لبه و ايجاد فضاي مناسب براي انجام عمليات كاربر دارد. به

عنوان مثال ايجاد فاصله بين داشبورد و كف ماشين. از ديگر ابزار

مورد نياز براي اين كار پايه حمايت جك مي باشد اين پايه جهت حمايت كردن و فيكس نمودن پايه جك مي

باشد.اين پايه جهت حمايت كردن و فيكس

نمودن پايه جك استفاده مي گردد.


جك بادي )بالشتك(:

75هاي مختلف از سه تن تا ‌جك بادي )بالشتك(: در سايزتن موجود مي باشد پوشش آن دو اليه مي باشد. روكش آن پالستيكي و داخل كيسه فوالدي است.

ها براي ‌هواي فشرده شده عمل باز شدن جك‌توسطبلند كردن اجسام سنگين يا قطعات آوار كاربرد دارد.

ها احتياج به ابزار ذيل مي ‌براي استفاده از اين جكباشد:

كپسول هواي فشردهرگالتور مربوط: جهت كنترل هواي خروجي از كپسول

rبار )واحد سنجش هوا(8كه معموال شيلنگهاي رابط: در دورنگ زرد و قرمز جهت اتصال به ترمينال و از ترمينال به جك است )برقراري اتصال

بين رگالتور(ها بايد به نر و مادگي ‌ براي وصل كردن سيلنگ

سر شيلنگها و دستگاه مورد نظر دقت شود.


فك جك

فك جك: با توجه به نوع عمليات از •اين وسيله كه هم عمل جدا كردن دو

قطعه وهم عمل جك زدن جهت حفاظت را انجام مي دهد استفاده

مي شود


اي‌نگهدارنده پله

اي: اين ابزار معموالr براي نگه ‌نگهدارنده پلهاي كه توسط فك يا ‌داشتن وسيله يا قطعه

هاي هوايي ارتفاع داده شده است به ‌كيسهكار مي رود )مانند فيكس كردن و پر نمودن

رويي كه واژگون است و ‌هاي خالي خود‌فضاهمچنين آوار ناشي از فرو ريختن ساختمان(

اي مي توان از هر ‌البته در نبود نگهدارنده پلهاي مثالr الوار يا الستيك خودرو جهت ‌وسيله

فيكس كردن و پر كردن فضاي خالي استفاده نمود.


هاي ‌منبع تغذيه )مولدانرژي(:

هاي انرژي(: در سه نوع بنزيني، برقي ‌منبع تغذيه )مولدهاي مختلف موجود مي باشد‌و دستي در شكل

الف( منبع تغذيه بنزيني: در اين مولد از بنزين جهت انتقال روغن هيدروليك به دستگاه مورد استفاده

كاربر استفاده مي شود. در هنگام روشن كردن مي بايست گيج روغن و بنزين حتماr كنترل شود. در

مكانهايي كه از نيروي برق نمي توان استفاده كرد از اين مولد مي توان استفاده نمود در مكانهاي كه

احتمال آتش سوزي و انفجار وجود دارد استفاده از اين مولد ممنوع مي باشئد. )شكل ....(

ب( مولد برقي: در اين مولد از نيروي برق شهري جهت انتقال روغن هيدروليك به دستگاه مورد استفاده كاربر استفاده مي شود مورد استفاده ايم مولد

مكانهائي است كه نمي توان از مولد بنزيني استفاده كرد


هاي ‌منبع تغذيه )مولدانرژي(:

ج( مولد دستي: در اين مولد جهت انتقال روغن شود . ‌هيدروليك از نيروي انساني استفاده مي

كاربر اين مولد در زماني مي باشد كه نمي توان از مولد برقي و بنزيني استفاده نمود. )شكل ....(البته شركتهاي توليد كننده لوازم نجات نيمه سنگين

اي بنام قيچي و فك همراه با مولد دستي ‌وسيلهاند كه مولد دستي روي دستگاه ‌را طراحي كرده

كاربر )قيچي و فك( سوار شده است و عمالr كار شود طراحي اين ‌به صورت تك نفره انجام مي

هاي ‌دستگاه طوري مي باشد كه نمي توان از مولدبرقي، بنزيني و دستي استفاده كرد. به عنوان

مثال خودروئي كه به ته دره سقوط كرده باشد.


مولد توليد انرژي باطري دار كوله پشتي

مولد توليد انرژي باطري دار كوله پشتي: اين مولد طوري طراحي شده است كه در پشت شخص

نجات گر مانند يك كوله پشتي شوار شده و بوسيله اين مولد انرژي الزم جهت كار و انتقال

شود. ‌روغن هيدروليك به وسيله كاربر تامين مي)مكانهاي صعب العبور( منبع تغذيه از باطريهائي مي باشد كه قابل شارژ با برق شهري مي باشد.

جهت كار ميبايستي پس از روشن شدن مولد شير روغن كه برروي مولد طراحي شده است را باز

نموده تا روغن از طريق شيلنگهاي رابط به وسيله كاربر انتقال پيدا كند پس از اينكه كار با وسيله )جك، فك و قيچي( تمام شد ميبايستي

اول شير روغن بسته و سپس مولد خاموش شود.


تجهيزات درب بازكن

ها جهت ‌تجهيزات درب بازكن: اين وسيله بازكردن در خودرو استفاده مي شود.

تجهيزات شام چكش، مولد دستي، شيلنگ رابط، باز كننده، تسمه، تايليور جهت

كردن )در اتومبيل، در ‌ايجاد شيار و بازخانه و ...( و بلند نمودن اجسام سنگين

)تخته سنگ و بتن( كاربر دارد. در مواردي كه احتياج به فشار و انرژي زيادي نباشد

از تايليور )اهرم دستي( استفاده مي شود


شيشه بر:

شيشه بر: براي عمليات رها سازي مصدوم از داخل خودرويي ها از ‌كه درهاي آن به هر دليلي باز نمي شود )شيشه

گردند( استفاده مي شود. چون ‌راههاي ورودي محسوب ميهاي خودرو به ‌احتمال مي رود هنگام شكستن شيشه

مصدوم آسيب وارد شود از اين وسيله جهت نجات استفاده مي گردد. از دو قسمت دسته و قسمت اصلي يا برش

تشكيل شده و به شكل يك چكش عمل مي كند. ابتدا با زدن ضربه در داخل شيشه فرو مي رود و سپس با كشيدن آن به

سمت پائين يا چپ و راست عمل برش را توسط قسمت اره مانند انجام ميدهيم. از ديگر تجهيزات همراه در كيف شيشه بر براي عمل شكستن شيشه ميخ فلزي براي زدن

ضربه، عينك محافظ، قرقره چسب، مشمع چسبي مخصوص ها( و چاقو است. ‌شيشه )جهت پاشيده نشدن خرده شيشه


اره موتوري:

اره موتوري: اين اره در انواع چوب •بر و بتن بر هستند كه با موتور مكانيك )بنزيني، گازوئيلي و يا

برقي( كار مي كنند و بر حسب نوع احتياج جهت بريدن و رها سازي مصدومين در انواع حوادث مثل

ريزش آوار و ... كاربرد دارد


مفتول بر:

مفتول بر: با توجه به شكل طراحي هاي ‌هاي بلند )تيغه‌شده آن اهرم

محكم و قوي و مفتولهاي گوش( قابليت برش ميلگرد را ‌چهار

دارد كه در عمليات رها سازي بسيار گيرد. ‌مورد استفاده قرار مي


تبر:‌

تبر: از سه قسمت دسته، نوك اي و پشت چكش تشكيل ‌گوه

شده است و بر حسب نوع عمليات انواع مختلفي دارد.


دستگاه دمنده:

دستگاه دمنده: تشكيل شده از دينام، كليد روشن و خاموش، سيم اتصال به برق و لوله خرطومي انتقال هوا

متر و جهت 10)قابل ارتجاع به طول انتقال هواي تازه به نجاتگر و افراد

هاي بسته و ‌به دام افتاده در فضابدون هوا )مثل چاه – تونل –

فضاهاي زير آوار( استفاده مي شود.


جرثقيل سبك )دستي(:

جرثقيل سبك )دستي(: جهت جابجايي تن 5 الي 5/1اجسام سنگين از حدود

استفاده مي شود اين جرثقيل فاقد موتور است و توسط انرژي كاربر اجسام يا آوار را باال و پائین مي

آورد.


زنجير

زنجير: قدرت كشش اين زنجير تن مي باشد. در دو انتهاي آن دو قالب وجود دارد كه براي وصل كردن دور دستگاه فك )اسپريدر( استفاده مي گردد. با توجه به مديريت نجاتگر مي توان در

شكلهاي ديگر نيز استفاده نود و هرگز اندازيم ‌قالب را مستقيم به دور شي نمي

بلكه قالب را رد كرده و داخل يكي از حلقه هاي زنجير فيكس مي كنيم.


خود:‌كاله ايمني با چراغ سر

خود: در عمليات نجات ‌كاله ايمني با چراغ سردر شب يا تونل )براي تامين روشنائي

محيط و حفاظت سر كاربرد( منبع توليد انرژي آن در يك بسته كوچك قرار دارد كه

بر روي كمر نصب شده و توسط سيم گردد. جنس آن ‌رابطي به چراغ وصل مي

فايبر گالس مي باشد و از داخل كالف پالستيكي )ضربه گير( از سر امدادگر

محافظت مي كند. توسط بند مخصوص كاله بر روي سر ثابت مي شود.


تجهيزات زنده ياب:در اكثر سوانح و حوادث معموالr مصدوميني وجود دارند

كه در زير آوار، لوازم و تجهيزات مكانيكي ، تونل ها، البالي ماشين آالت و ... زنده اما مجروح و مصدوم هستند. در اين مواقع استفاده از دستگاههاي زنده

ياب ضرورت پيدا مي كند.موارد مهم در استفاده از دستگاههاي زنده ياب :

الف( ارزيابي و بررسي منطقه قبل از شروع عمليات توسط افراد خبره و ورزيده جهت جلوگيري از بروز

حوادث احتمالي در حين عمليات جستجو و نجات از جمله خطرات تهديد كننده منطقه حادثه :

خطر جريان الكتريسيته با ولتاژ باال1.

گازهاي قابل اشتعال و انفجار و شيميايي، سمي، 2.

ريزش قسمت هاي سست و بي ثبات3.

تجهيزات زنده ياب:ب( تقسيم وظيفه و تعيين ماموريت افراد ناجي:

سازماندهي افراد تيم هاي نجات و تجسس ) قبل از ماموریت( با وظايف مشخص

در بعضي از ماموريتها گروه هاي نجات بايد عالوه بر مسئوليت تعيين شده با توجه به نوع حادثه و تصميم ستاد فرماندهي

فعاليتي را اضافه انجام دهند كه با تقسيم بندي سازماندهي شده بايد از تداخل كاري و صرف انرژي بيهوده جلوگيري شود.

ج( عالمت گذاري و تعيين محدوده عملياتي: طنابهاي الوان با نوارهاي هشدار دهنده1.پرچمهاي رنگي2. چراغهاي شب تاب 3.چراغهاي گردان4.

شخص كاربر بايد حس شنوائي و تشخيص بسيار قوي داشته باشد تا بتواند صداي ضربه زدن مصدوم زير آوار را از صداي حركت

سنگ بر روي زمين تشخيص دهد.


تجهيزات زنده ياب:



عمليات تجسس توسط سگهاي جستجوگر:

هاي نجات مصدومين گرفتار در ‌ يكي ديگر از ابزارآوار، بهمن و گاهي پيدا كردن اجساد تازه فوت ‌زير

شده ... سگهاي تجسس و سگهاي زنده ياب مي باشند.

در كشورهاي پيشرفته و توسعه يافته اروپائي و آمريكائي براي باال بردن توان امدادي و پليسي خود

در مورد نگهباني تجسس مواد مخدر، شناسائي و خارج نمودن افراد زنده از زيرآوار و ... از سگها

شود كه در امر تجسس در ‌هاي فراواني مي‌استفادهزلزله وسيل بعد از تحقيقات بعمل آمده دریافتند كه

هاي الكتريكي )زنده ‌سگها از پيشرفته ترين دستگاهياب( بهتر بوده كه علت گسترش آموزش اين فن در

باشد. ‌كشورهاي توسعه يافته همين مسئله مي


علت برتري و انتخاب سگالف ( حس بويايي:

العاده قوي ‌شامه حساس و فوق1.

اي در به خطر سپردن و سپس ارتباط ‌العاده‌توانائي فوق2.اين

خاطره در زمانهاي مختلف العاده در تفكيك بوها نسبت بهم‌. دارای قدرت خارق3

ب ( عدم نیاز به مكان كامالr ساكت به دور از سروصداي مردم، آژير، آمبوالنس و ... :

ياب احتیاج به يك مكان كامالr ساكت به دور ‌هاي زنده‌دستگاهاز سروصداي مردم، آژير، آمبوالنس و ... دارند.

ج ( سرعت باال :كار با دستگاه زنده ياب در حوادث وسيع به كندي صورت

گيرد ولي سگ در همان زمان محيط بيشتري را تجسس ‌ميمي كند.

د ( کارائی باال :به خاطر بويايي قوي ،کارائی سگ درمورد كاوش بيشتر از

يك دستگاه زنده ياب است.جوي – مناطق خطرناك و نا امن.ر( كار كردن در هر شرايط:


آموزش و تربيت سگهاي تجسس

در عمل جستجو با سگ ، نژاد خاصي مورد نظر 1.

نمي باشد

هوش سگ مهم است تا بتواند در تستهاي مختلفي 2.

كه در طول دوره آموزش از آن گرفته خواهد شده

موفق شود

نژاد ژرمن شپرد داراي هوش و استعداد فراوان مي 3.

باشد. كه در دنيا از اين نژاد در كارهاي مختلف

)تجسس، نگهباني و ...( استفاده مي شود.


آموزش و تربيت سگهاي تجسس از همان روزهاي نخستين تولد آغاز مي شود.

بعد از سن دو ماهگي )پايان زمان استفاده ازشير مادر( پس از انتخاب توله )طي تستهاي مختلف(

با گذاشتن اسم برروي سگ كار كردن با او شروع مي شود.

عمل تجسس توسط سگ و مربي بصورت مساوي مي باشد يعني همانقدر كه سگ در تجسس مهم

مي باشد مربي نيز به همان ميزان در تجسس مهم است.



براي بهتر بودن نتيجه تربيت و اينكه زمان حادثه •نيز عمل تجسس با موفقيت بيشتري انجام

مي شود الزم است هر سگ يك مربي جدا داشته باشد.

مربي خود را به سگ نزديك كرده و اعتماد او را •به خود جلب مي كند )با نوازش و صدا كردن( .

ايجاد اعتماد تا سه الي چهار ماهگي انجام شده و •در سن چهار الي شش ماهگي سگ آماده به

آموزشهاي اوليه خواهد شد. پس از فهماندن تجسس به سگ ،تمرين ميدانی •

در موانع مختلف آغاز و سگ را براي انواع حوادث مثل زلزله، جنگل، بهمن و ... آماده مي كنند.



آموزش سگ

زمان آموزش دو سال مي باشددر طول اين مدت حيوان به طور مداوم مورد تمرين و تست زني قرار مي گيرد و سير صعودي يا نزولي

آموزش در او مورد بررسي قرار مي گيردبعضی از سگ ها ازرده خارج شده

تمرين با سگ به همين دو سال خالصه نمي شود چرا كه پس از آماده شدن سگ جهت تجسس رها نمودن آن باعث فراموش كردن حيوان شده

تا موجب بنابر اين بايد به طور مستقر ادامه يابد بهتر شدن كارايي و عدم فراموشي شود.

آموزش سگ

سگ عمل تجسس را يك بازي تلفي كرده و •پس از پيدا نمودن يك شخص با پارس كردن

و يا كندن مقداري از زمين انتظار تشويق دارد. هميشه در كنار تيم تجسس توسط

سگ ها بايد يك تيم مجرب آوار برداري قرار داشته باشد چرا كه گروه اول فقط وظيفه پيدا كردن و عالمت گذاري را بر عهده دارند

و گروه دوم بايد با رعايت اصول آوار .برداري اقدام به پيدا نمودن مصدوم نمايد



قطب نما:

اي كه ‌قطب نما: وسيلهشمال مغناطيسي و ساير

دهد. ‌ها را نشان مي‌جهتنما انواع مختلفي ‌قطب

دارد كه طرز كار آنها مانند يكديگر است با تغيير جزئي

ساختمان. صفحه لغزنده قسمت 360قطب نما به

مساوي تقسيم شده كه هر قسمت آن را يك درجه

گويند.


يا علي

خدا قوت

bmsu.nf [email protected] مقدمه: با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی و...

Documents