สาขาวชานเทศศาสตรบรณาการ คณะศลปศาสตร

มหาวทยาลยแมโจ

การออกแบบและผลตหนงสอพมพ • องคประกอบของหนงสอพมพ

• รปแบบหนาหนงสอพมพ

• ทฤษฎการออกแบบหนาหนงสอพมพ

• การออกแบบหนาในแนวสมยใหม (Contemporary Design)

• การออกแบบในแนวดงเดม (Traditional Design)

• แนวคดในการออกแบบหนาหนงและหนาใน

• การแบงประเภทหนาหนงสอพมพ

• สวนประกอบของหนงสอพมพสาหรบการออกแบบ

o การออกแบบหนาหนง

o การออกแบบหนาใน

o การออกแบบหนาโฆษณา

นศ 222 การออกแบบสอสงพมพ 2 [CA 222 Printed Media Design 2]

รวมรวม/เรยบเรยง โดย อาจารยณฏฐพงษ สายพณ

การออกแบบ และผลตหนงสอพมพ | 1

หนงสอพมพ

หนงสอพมพ คาจากดความในพระราชบญญตการพมพ พ.ศ. 2484 วา "หนงสอพมพ เปนสงพมพทมชอจาหนา

เชนเดยวกน ออกหรอเจตนาจะออกตามลาดบเรอยไป มกาหนดระยะเวลาหรอไมกตาม มขอความตอเนองหรอไมกตาม"

หนงสอพมพ หมายถง สงพมพทรายงานขอเทจจรงและเหตการณสาคญทเกดขน ในแตละวน รวมทงเนอหาสาระอน ๆ

ทนาสนใจ ตลอดจนการโฆษณา มวาระการวางจาหนายทแนนอน แตเดมนยมจาหนายเปนรายวน ปจจบนหนงสอพมพรายสาม

วนกเปนทนยมของผอานมาก การจดพมพหนงสอพมพจะใชกระดาษชนดเดยวกนตลอดเลม ตงแตหนาแรกจนถงหนาสดทายโดย

ไมมการเยบเลม

หนงสอพมพ หมายถง สอสงพมพรายงานขาว และขาวสาร เพอใหความร ความบนเทงและเสนอขอเขยนเชงวพากษ

วจารณเสนอขอคดเหนตางๆ ในรปของบทนา หรอบทบรรณาธการ ( Editorial) บทความ (Article) ตลอดจน คอลมน ( Column)

เพอใหแงมมความคด และการเตอนภย แกผอานซงเปนประชาชนทวไปเปนสาคญ

จากความหมายขางตนอาจกลาวไดวา หนงสอพมพเปนสอทตองแขงขนกบสออนๆ ทมการเคลอนไหวในการเสนอขาวอย

ตลอดเวลา เชน วทยโทรทศน วทยกระจายเสยง เพอใหขาวสารตางๆ ทเสนอตอผอานมความใหมสดอยเสมอ แตอยางไรกตามเมอ

เปรยบเทยบกบนตยสาร วารสาร และหนงสอเลมแลวสงพมพเหลานกจะอานไดงายและดสวยงามนาสนใจกวา หนงสอพมพ

โดยทวไป ทงนเพราะนตยสาร วารสาร และสงพมพอนนนมเวลาทใชในการออกแบบตบแตง ทาอารตเวร กและเตรยมการมากกวา

หนงสอพมพ แตผอานมกจะสนใจในความยากงายของการทาจะสนใจแตเพยงวาสงพมพใดอาน งาย อานสนก และนาสนใจ

มากกวาเทานน ฉะนน เพอใหสามารถทาใหผอานเกดความสนใจใหได ผออกแบบจงตองพยายามทาทกวถทางทจะทาให

หนงสอพมพเปนทนาสนใจของผอาน และไดประโยชนจากเนอหาในขณะเดยวกน

วตถประสงคของหนงสอพมพ

• หนงสอพมพเปนสงพมพทพมพขนเพอคนทกระดบความร ไมจากดผอาน สามารถอานจบไดในเวลาอนสนและอานไดทก

เวลาและทกสถานท

• มจดมงหมายเพอเสนอเรองราวทนาสนใจทวไปอยางกวางขวาง เชน ขาว บทความตางๆ เพอใหแงคด

ขอสงเกตของหนงสอพมพ

• เปนสอทเกาแกทสด

• แมปจจบนจะมสอสงพมพหลายรปแบบทนาเสนอขอมล แตหนงสอพมพไดเปรยบสออนตรงทเปนสอทสามารถเจาะลก

เนอหาไดรอบดานและคงทนถาวรกวา

การออกแบบ และผลตหนงสอพมพ | 2

องคประกอบของหนงสอพมพ

องคประกอบของหนงสอพมพ

� สาหรบหนงสอพมพโดยทวไป เชน ฉบบรายวน มกมรายงานขาวตางๆ มขาวในประเทศ ขาวตางประเทศ ประกอบไปดวย

◦ ขาวเหตการณในชวตประจาวน เชน การทะเลาะววาทและขาวอาชญากรรม

◦ ขาวการเมอง

◦ ขาวเศรษฐกจ

◦ ขาวกฬา

◦ ขาวบนเทง

◦ ขาววทยาศาสตรและเทคโนโลย

◦ ขาวการเกษตร

� นอกจากการเสนอขาวแลว หนงสอพมพอาจม

◦ สารคด หรอ นวนยาย

◦ บทความ หรอ คอลมนแสดงความคดเหน

◦ ภาพประกอบขาว ภาพประกอบเรองตางๆ และภาพการตน

หนงสอพมพเปนสอสงพมพทรวมเรองราว บทวเคราะห ภาพเหตการณ และการโฆษณาตางๆ เขาไวดวยกน ถาสงตางๆ

เหลานถกจดไวอยางขาดความมระเบยบลงบนหนาหนงสอ กจะใหผอานเกดความสบสนในเรองราวตางๆ ดงนนจงจาเปนตองม

การวางแผนไดวาในแตละหนาจะบรรจอะไรไวบาง และในตาแหนงใด เพอใหงายตอการอาน ดงนน จงตองมการออกแบบเพอให

อานไดงาย อานไดเรว และอานไดมาก

วตถประสงคในการออกแบบหนา

หนงสอพมพ ถอเปนสนคาชนดหนงเชนเดยวกบสนคาอนๆ นอกจากผผลตจะตองแขงขนกบหนงสอพมพฉบบอนๆ ดวย

การนาเสนอเนอหา ไดแก ขาวสาร ภาพประกอบ บทความ สารคด ฯลฯ ทมความสาคญหรอนาสนใจเพอใหผอานนยมชมชอบแลว

ผผลตยงตองหาวธการออกแบบหนาหนงสอพมพทกๆ หนา ใหมรปแบบทโดดเดน สรางเอกลกษณเฉพาะ และสามารถดงดดความ

สนใจจากผอานหรอผบรโภคใหไดมากทสด

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 3

การออกแบบหนาหนงสอพมพนน มคาศพททใชกนอยหลายคา ปจจบนใชภาษาองกฤษวา Design หมายถงการ

ออกแบบ กาหนดรปแบบพนฐาน (Basic Format) เดมใชคาวา Make up ทหมายถง การตกแตงหนาหรอการจดหนา บางทกใชคา

วา Layout หมายถงการวางโครงราง นอกจากนมอกคาหนงทผออกแบบหนาหนงสอพมพในประเทศไทยนยมใช ไดแกคาวา ดมม

(Dummy) ซงมความหมายเดยวกน คอการออกแบบหนาบนกระดาษรางทเรยกวากระดาษดมม ใชสาหรบรางแบบ ลกษณะ

กระดาษสวนใหญใชกระดาษปรฟ มขนาดกวางยาวเทาหนาหนงสอพมพจรง ซงจะตตารางเปนเสนบางๆ แบงเปนคอลมนเทาของ

จรง แมวาเทคโนโลยในการผลตทกวนนจะอาศยคอมพวเตอรในการออกแบบบนหนาจอแลว แตบรรณาธการ ฝายศลป หรอผ ททา

หนาทออกแบบหนาของหนงสอพมพบางฉบบกยงเคยชนกบการออกแบบบนกระดาษดมมกอนทจะนาลงไปในคอมพวเตอรอกครง

อยางไรกตามไมวาจะเลอกใชคาใดในการออกแบบหนาหนงสอพมพ สงทควรตระหนกคอ การออกแบบหนาเปน

สงจาเปนและสาคญอยางมากตอกระบวนการสอสารและกระบวนการผลตหนงสอพมพ กลาวโดยสรปในการออกแบบ

หนาหนงสอพมพมวตถประสงค 4 ประการ คอ

ลกษณะการออกแบบหนาของหนงสอพมพไทยรฐ

1. เพอดงดดความสนใจจากผอาน จากการจดวางเนอหาของขอความ ภาพ สสน และองคประกอบตางๆ

2. เพอสรางเอกลกษณเฉพาะของหนงสอพมพ ซงแตละฉบบจะมจดเดนและบคลกทแตกตางกนออกไปตาม

นโยบาย เชน หนงสอพมพไทยรฐ ออกแบบหวหนงสอพมพเปนสเขยว การพาดหวลกษณะตางๆ ทใชเฉพาะตวเนน

เปนอกษรขนาดใหญ (Banner) นยมใชขนาดหวรอง (Readout) หนาในนยมใชกลอง (Box) ลอมกรอบคอลมนหรอ

บทความตางๆ เปนตน

3. เพอจดลาดบความสาคญของเนอหา โดยใชหลกการทางวารสารศาสตรผสมผสานกบหลกการทางศลปะ

จดลาดบความสาคญของเนอหาสาระจากขาวหรอเรองทสาคญทสด กบเรองทเดนรองลงมา ควรนาไปวางบน

ตาแหนงใดของหนาจงจะดงดดความสนใจของผอานไดทนท

4. เพอสงเสรมการอาน การออกแบบหนาทดจะชวยใหผอานไดรบความสะดวกในการอานหนงสอพมพไดอยาง

รวดเรว สรางความพงพอใจและอยากตดตาม

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 4

ประเภทหนงสอพมพ

การแบงแยกประเภทของหนงสอพมพแนวใหมทตรงกบความเปนจรงในวชาชพหนงสอพมพของไทย คอ การแบงเปน 3

ประเภท ไดแก

General Newspaper Business Newspaper

Specialied Newspaper

1. หนงสอพมพประเภทขาวทวไป ( General Newspaper) เชนหนงสอพมพไทยรฐ หนงสอพมพเดลนวส หนงสอพมพ

ขาวสด หนงสอพมพแนวหนา และหนงสอพมพสยามรฐ ซงเนนนาเสนอขาวสารทวๆ ไป มเนอหาทหลากหลาย

2. หนงสอพมพประเภทขาวธรกจ (Business Newspaper) จะเนนนาเสนอขาวสารดานเศรษฐกจและการเมองเปนหลก

เชน หนงสอพมพธรกจ หนงสอพมพผจดการรายวน หนงสอพมพประชาชาตธรกจ เปนตน

3. หนงสอพมพประเภทเฉพาะกลม (Specialied Newspaper)

หนงสอพมพแนวนจะมงเนนนาเสนอเนอหาเฉพาะดานใดดานหนง มกลมผอานเปาหมายจาเพาะเจาะจง เชน

หนงสอพมพแนวขาวกฬา เชน หนงสอพมพสตารซอกเกอร หนงสอพมพสปอรตพล หนงสอพมพคก ออฟ และ

หนงสอพมพกอลฟ ไดเจส เปนตน หรอหนงสอพมพแนวขาวคราวและกจกรรมความเคลอนไหวของผนบถอศาสนา

อสลาม เชน หนงสอพมพอสลามทางนา เปนตน

�

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 5

� รปแบบหนาหนงสอพมพ ผทาหนาทออกแบบหนาหนงสอพมพ

หนงสอพมพแตละฉบบจะมรปแบบทแตกตางกนเปนเอกลกษณเฉพาะตามนโยบายขององคกรแตละฉบบ แตจะมสงท

เหมอนกนและแตกตางกนไปตามมาตรฐานของหนงสอพมพ ผ ททาหนาทออกแบบนนขนอยกบการจดการในองคกรของ

หนงสอพมพ บางฉบบอยในความรบผดชอบของกองการผลต เชน หนงสอพมพฐานเศรษฐกจ จดองคกรใหงานออกแบบหนาอยใน

ความรบผดชอบของกองการผลต สวนหนงสอพมพมตชนอยในความรบผดชอบของกองบรรณาธการ โดยม Sub-editor เปน

ผ รบผดชอบทาหนาทเชอมระหวางกองบรรณาธการกบกองการผลต (ในทน Sub-editor ทาหนาทพาดหวขาว จดหนา รปภาพ

ตนฉบบ)

ตาแหนงทเรยกหวหนาผ ทาหนาทในการออกแบบ กเรยกแตกตางกนไป บางฉบบเรยกวาบรรณาธการฝายศลป (Art

Editor) บางฉบบเรยกบรรณาธการฝายจดหนา (Make up Editor, Layout Editor) บางฉบบไมใชคาวาบรรณาธการแตใชคาวา

หวหนาแทน สาหรบหนงสอพมพทองถน เชน ไทยนวส หรอ เชยงใหมนวส เปนตน ผ ททาหนาทออกแบบอาจเปนคนๆ เดยวกบ

บรรณาธการ หรอหวหนากองบรรณาธการ

อยางไรกตามผ ททาหนาทออกแบบหนาหนงสอพมพตองเปนผ ทมความรความสามารถทงทางดานศลปะและวารสาร

ศาสตร Harold Matthew Evans บรรณาธการหนงสอพมพชอดงขององกฤษและผ เขยนหนงสอเรอง Newspaper Design

กลาวถงคณสมบตของผออกแบบหนาหนงสอพมพทจะประสบความสาเรจไว ดงน

1. มความเขาใจงานหลกของการออกแบบหนาคอ ทาหนาทเสนอสาร (Massage) ไปยงผ รบสารหรอผอานไดอยางม

ประสทธภาพ ดวยรปแบบทงายๆ ไมซบซอนแตดงดดความสนใจ

2. ไมควรมงแสดงงานสรางสรรคมากไปกวาการทจะเปนผ นาเสนอสาร เพอใหผอานสามารถอานหนงสอพมพไดอยาง

รวดเรวและอานไดมากกวาเดม

3. ผออกแบบหนาตองประสานงานกบกองบรรณาธการเพอทาความเขาใจกบเนอหาสาระตางๆ อยางละเอยดถถวน

กอนเรมออกแบบ

4. มความสามารถในการจดลาดบความสาคญขององคประกอบตางๆ ไดไมวาจะเปนขาว บทความ ภาพ โฆษณา ฯลฯ

วาควรวางอยตาแหนงใดบนหนาแตละหนา ใชพนทเทาไร ใชตวอกษรขนาดใด จงจะสามารถสนองตอความตองการ

ของผอานไดมากทสด

5. มความสามารถในการทางานเปนทม อยาทาตวเปนปญหากบผ รวมงานอนๆ ไมวาจะเปนฝายกองบรรณาธการ ฝาย

โฆษณา หรอฝายผลต ควรเปนคนมความยดหยน (Flexible minded) พอๆ กบเปนผ ทมความเดดขาด (tough

minded) ในการแกปญหา

1 หนงสอพมพ The Sunday Times,

2 นตยสาร The Week Magazine

3 หนงสอพมพ The Guardian

1 2 3

Harold Matthew Evans

นกขาวและบรรณาธการ

หนงสอพมพ The Sunday Times,

หนงสอพมพ The Guardian และ The Week Magazine

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 6

รปแบบหรอขนาด(Format) ของหนงสอพมพ

ขนาดของหนงสอพมพม 2 ขนาด คอ หนงสอพมพขนาดใหญหรอขนาดมาตรฐาน (Standard) หรอทเรยกวา "บรอดชท"

(Broad Sheet) หรอ "Full Size“ และหนงสอพมพขนาดเลก ทเรยกวา "ขนาดแทบลอยด" (Tabloid)

�

"ขนาดบรอดชท" (Broad Sheet) หรอ "Full Size" ซงมความกวางยาวประมาณ 14-15 คณ 22-24 นว หนงสอพมพทม

ขนาดน เชน หนงสอพมพไทยรฐ, ขาวสด, มตชน, เดลนวส, กรงเทพธรกจ, คมชดลก, ผจดการ, The Nation เปนตน

"ขนาดแทบลอยด" (Tabloid) มความกวางยาวประมาณ 1 1-12 คณ 14-15 นว หรอประมาณขนาดตดครงของขนาด

มาตรฐานนนเอง หนงสอพมพทมขนาดเลกหรอแทบลอยด เชน หนงสอพมพสตารซอกเกอร , หนงสอพมพคกออฟ , หนงสอพมพ

สปอรตพล, และหนงสอพมพสปอรตแมน หรอหนงสอพมพฝกปฏบตการในมหาวทยาลย เปนตน

สาหรบในประเทศไทย สวนใหญเปนหนงสอพมพขนาด Broadsheet การออกแบบหนาของหนงสอพมพขนาดน มทงท

เนนความหวอหวาดวยพาดหวและภาพขนาดใหญ สวนหนงสอพมพขนาด Tabloid มกเปนหนงสอพมพเฉพาะดาน (Special-

interest journals)

ขนาดบรอดชท (Broad Sheet)

ขนาดแทบลอยด (Tabloid)

14-15 นว

14-15 นว

22-24 นว

11-12 นว

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 7

อทธพลทมตอการออกแบบหนา

ปจจยทสงผลตอการออกแบบหนาหนงสอพมพมดงตอไปน

นสพ.ขาวสดขนาดบรอดชท นสพ.สตารซอคเกอรขนาดแทบลอยด

1. ขนาดของหนงสอพมพ (Size)

หนงสอพมพในปจจบนทตพมพทวโลกและในประเทศไทยม 2 ขนาด คอ ขนาดบรอดชท (Broad Sheet) และ ขนาด

แทบลอยด (Tabloid) ซงขนาดนนจะขนอยกบนโยบายและวตถประสงคของหนงสอพมพฉบบนนๆ หนงสอพมพขนาดแทบลอยด

ในองกฤษและสหรฐอเมรกามงสนองตอกลมเปาหมายระดบลางขนมา การออกแบบนยมใชทงขาวและภาพขนาดใหญ สสนท

สะดดตา และเราความสนใจ ในขณะทหนงสอพมพขนาดบรอดชท มงสนองตอกลมเปาหมายระดบกลางขนมา การออกแบบแม

ตองคานงถงความสวยงามและความสะดดตาเพอดงดดความสนใจกบผอาน แตมกจะไมหวอหวาโลดโผนเทากบหนงสอพมพ

ขนาดแทบลอยด สาหรบประเทศไทยสวนใหญเปนขนาดบรอดชท มทงทเนนความหวอหวาดวยการพาดหวและภาพขนาดใหญ

หลายๆ ภาพ เชน ไทยรฐ เดลนวส ขาวสด มตชน เปนตน หนงสอพมพทเนนการพาดหวทมขนาดหลากหลาย และเสนอภาพทไม

มากจนเกนไป ดเรยบและขรมกวา เชน กรงเทพธรกจ ผจดการ เปนตน สวนขนาดแทบลอยดนนไมเปนทนยมมากนก สวนใหญท

เลอกตพมพขนาดนจะเปนหนงสอพมพเฉพาะดาน เชน สตารซอกเกอร หนงสอพมพฝกปฏบตการในมหาวทยาลย เปนตน

นอกจากนขนาดยงมอทธพลตอการแบงขนาดคอลมนในแตละหนา เชน ขนาดแทบลอยด ม 4-5 คอลมน ขนาดบรอดชท

ม 8-12 คอลมน, การเลอกขนาดตวอกษร, ขนาดภาพ, จานวนภาพ, จานวนเรอง(บทความหรอขาว), กราฟก, พนทโฆษณา เปนตน

2. เนอหา (Content)

เนอหาทเราอารมณ เชน อาชญากรรม ขาวบนเทง ขาวกฬา มกนาเสนอภาพขนาดใหญแบบวาบหวอ พาดตวโต ขนาด

ใหญ มเพยงหวขาวและโปรยขาว (Lead) สนๆ เทานน บางฉบบเนนการเสนอขาวหนก เชน การเมอง เศรษฐกจ ประชาสงคม เปน

ตน ซงรปแบบการจดหนาจะคอนขางราบเรยบกวา

ความสาคญของเนอหากเปนสงทผออกแบบตองทราบ ทงนทางกองบรรณาธการตองจดทาบญชขาวหรอบญชเรอง

(Slug sheet, Schedule sheet) โดยคดเลอกประเมนคณคาความนาสนใจของเนอหาทงขาวและบทความวาเรองใดสมควรตพมพ

มากทสด เรองใดรองลงมา ภาพประกอบมกภาพ ภาพใดเปนภาพเดน (Dominant) งานกราฟกอนๆ และความยาวของเรองเพอ

กาหนดรปแบบการออกแบบของหนาได นอกจากนการใชพนทขาว (White space) กเปนสงหนงทนามาปรบใชไดในกรณทการจด

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 8

หนาไมลงตว เชน เนอหายาวเกนไปหรอนอยเกนไป

3. โฆษณา (Advertisement)

ธรกจหนงสอพมพดารงอยไดดวยรายไดจากการโฆษณาเปนหลก สวนรายไดจากการขายหนงสอพมพเปนรายไดรอง

การกาหนดอตราสวนระหวางพนทเนอหาและโฆษณา อยในระหวาง 40:60 บางฉบบอยในอตรา 30:70 ทงนขนอยกบหนงสอพมพ

ฉบบนนๆ ไดรบความนยมจากผอานอยในระดบ ฉบบทเปนทนยมจงมพนทในการโฆษณามากกวาเนอหานนเอง

การออกแบบหนาโฆษณาตองมาจากฝายโฆษณาเปนผแจงใหผออกแบบทราบวามโฆษณาจานวนกชนทจะตพมพ ใช

พนทเทาไร เตมหนา ครงหนา หรอกคอลมนนว และการโฆษณาบางชนมการระบเฉพาะวาตองการโฆษณาไวหนาใด พมพสสหรอ

สองส(ขาว-ดา) สวนพนททเหลอจากโฆษณาจงเปนพนทสาหรบเนอหา

4. รปแบบ (Style) หรอมาตรฐานเฉพาะในการออกแบบ

ในการจดทาสงพมพ กองบรรณาธการจะจดทาคมอการปฏบตงาน เรยกวา Style book ถาไมไดทาเปนเลม เรยกวา

Style sheet เปนสงกาหนดมาตรฐานในการปฏบตงานหลายๆ ดาน เชน การตรวจแกปรบปรงตนฉบบ การใชเวลา วนเดอนป

อกษรยอ รปแบบตวอกษรพาดหวขาว หวเรอง เนอเรอง การคดเลอกภาพ ขนาดภาพ การจดหนา รปแบบการโฆษณา หรอ

มาตรฐานกราฟกอนๆ ซงจะชวยใหผ ทาหนาทออกกแบบทางานไดรวดเรวและมมาตรฐานแนนอน ซงนบเปนขอดในการออกแบบ

แตทงนอาจเปนขอเสยสาหรบการใชความคดสรางสรรคใหมๆ ทตองการจะฉกรปแบบเกาๆ ทจาเจได

5. วธการผลต (Product Method)

ปจจบนเทคโนโลยในกระบวนการผลตหนงสอพมพกาวหนาเปนอยางยง ทงการออกแบบหนาดวยคอมพวเตอร การ

ถายภาพจากกลองดจทลความละเอยดสง และเทคโนโลยการพมพทมประสทธภาพ เชน ปจจบนนไทยรฐ ใชเครองพมพตรา แมน

โรแลนด รนจโอแมน จากประเทศเยอรมน ซงมกาลงในการผลตชวโมงละ 360,000 ฉบบ โดยใชพมพฉบบละ 40 หนา (สส 20

หนา) ซงในแตละวน ใชกระดาษทงหมด 230 มวน คดเปนนาหนก 225 ตน และใชหมกสดา 1,200 กโลกรม, สแดง 445

กโลกรม, สฟา 430 กโลกรม, สเหลอง 630 กโลกรม โดยทางบรษทฯ มกจะนาผ เขาเยยมชมกจการ เขาชมการผลตหนงสอพมพ

จากเครองพมพดงกลาว

6. นายทน / บรรณาธการ (Owner/ Editor)

การทางานของผ ทาหนาทออกแบบหนา อาจเผชญกบปญหาหรออปสรรคทเกดจากตวบคคล ซงเปนนายทนหรอ

บรรณาธการฝายใดฝายหนง ทไมพอใจตองานออกแบบหนาบางอยาง เชน วางภาพในตาแหนงทเดนเกนไป ใชภาพใหญเกนไป

ขนาดตวอกษรใหญเกนไป เปนตน จงอาจมคาสงใหเปลยนแปลงงานทออกแบบแลวเสยใหม

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 9

ทฤษฎการออกแบบหนาหนงสอพมพ การทผออกแบบจะออกแบบหนาหนงสอพมพไดบรรลตามวตถประสงคดงทกลาวไวกอนหนาน อาจกาหนดแนวคดของ

การจดหนาไดดงน

1. บรรณาธการจะตองจดขาวใหอยในลกษณะทมความสะดวกตอการอาน เพอใหผอานรสกวาสามารถอานและ

ตดตามขาวไดอยางตอเนอง สมาเสมอ เชน ควรใหผอานเขาใจและตดตามไดวาขาวเรมจากจดใดตอไปทคอลมนใดและ ไมสนสด

ทคอลมนใดโดยงาย ตองจดใหขาวพเศษอยในตาแหนงทสะดดตา หาดไดสะดวก ไมตองเสยเวลาคนหามาก ฉะนน การจดวางขาว

ใหระเบยบจงเปนมาตรการสาคญขอแรกของการออกแบบ

2. การจดวางรปแบบของขาวตาง ๆ ควรใหอยรปแบบทคงทสมาเสมอและสอดคลองกบหนงสอพมพอนตาม

สมควร เพอใหผอานสะดวกในการตดตามขาว โดยไมตองเรมตนหาตาแหนงของเรองราวตาง ๆ ใหม เมอไปอานหนงสอพมพแต

ละฉบบ แตอยางไรกตาม การออกแบบในการจดหนาและเสนอขาวจะตองทาใหผอานเกดภาพพจนตอหนงสอพมพนนตามทผ ทา

หนงสอพมพนนตองการ ภาพพจนนเปนความรสก ทศนคต และความคดเหนของผอานตอหนงสอพมพนน ๆ เชน เกดความร

ความเขาใจวาหนงสอพมพนน ๆ เปนหนงสอพมพประเภทใด ๆ

3. จะตองออกแบบใหผอานรสกตนเตนยงขนตอสงทหนงสอพมพนนเสนอตอผอาน เพราะความจรงแลว

หนงสอพมพจะตองแขงขนกบสออน ๆ ทนาสนใจกวา เชน วารสาร วทย โทรทศน วทยกระจายเสยง สออเลกทรอนกสตาง ๆ จะม

ความเราใจมากกวาโดยธรรมชาตเพราะมเสยงพดเสยงดนตร หรอภาพประกอบดวย สงพมพประเภทวารสาร นตยสาร กสามารถ

ทาใหเหนจรงเหนจงไดมากกวาโดยการใชภาพส ฉะนนเพอใหสามารถแขงขนกบสอตางๆ ไดหนงสอพมพจงจาเปนทจะตองคดคน

การจดหนา และการเสนอขาวใหนาสนใจ และนาทงมากยงขน เชน การพาดหวขาว การใชภาพททนสมยตอเหตการณ และความ

สดของขาว

การออกแบบหนงสอพมพเปนการนาเอาถอยคา ภาพ ส และเสน และสงประกอบอนๆ มารวมกนใหเปนงานศลปะชน

หนงทมวตถประสงครวมกน คอ การเสนอขาวสาร โฆษณาและขอมลตางๆ ตอผอานใหมความสวยงาม นาสนใจ และเกด

ประโยชนใชสอบมากทสดโดยทสอสงพมพกเปนสงพมพประเภทหนง ฉะนนผออกแบบอาจใชหลกเกณฑในการออกแบบ

องคประกอบศลปมาใชได นนคอ การออกแบบตองคานงถง สวนสดความสมดล ความแตกตาง และความมเอกภาพอยเสมอ

ทฤษฎการออกแบบหนา

หลกการทางศลปะทใชในการออกแบบหนาหนงสอพมพ ไมวาจะเปนการออกแบบในแนวดงเดม (Traditional Design)

หรอการออกแบบในแนวสมยใหม (Contemporary Design) ผออกแบบมกตองใชหลกทฤษฎทสาคญๆ ดงน

1. หลกในการกวาดสายตาของผอาน (Gaze)

ปกตคนเราจะกวาดสายตาไปทวหนาหนงสอพมพกอนแลวจงหยดสายตาลงอานเนอหาทสนใจทสด หรอไมกตกอยใต

อทธพลในการจดวางหนา ตามหลกวชาการยงมขอถกเถยงทยงหาขอยตไมไดวาพนทดานบนขวา (The top right hand) หรอพนท

ดานบนซาย (The top left hand) เปนทดงดดสายตาผอานไดมากทสด Vic Giles และ F.W.Hodgson ชาวองกฤษผแตงหนงสอชอ

Creative Newspaper Design ระบวาจากการวจยผอานพบวา พนทดานบนขวาและหนาหนงสอพมพดานขวา เปนพนททดงดด

สายตาผอานไดมากทสด ซงตรงกบแนวคดของ Edmunt Arnold นกหนงสอพมพชาวอเมรกนชอดง ผ มความสามารถในการ

ออกแบบหนา ทเหนวาพนทขวาบนเปน จดสายตา POA (Principle Optical Area) แตกมขอโตแยงจากนกหนงสอพมพบางทาน

วา พนทดานซายบนนาจะเปนจดสายตา และสอดคลองกบการอานหนงสอของคนทใชภาษาองกฤษ หรอแมแตภาษาไทยทมการ

อานจากซายไปชวา ผ มความเชอแนวคดใดกมกจะนาหวขาวหรอภาพเดนๆ วางไวตาแหนงนน เชน บางฉบบวางไวดานบน บาง

ฉบบวางไวดานซายบน หรอพาดหวเตมความกวางของหนงสอพมพทงฉบบ

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 10

การนาขาวเดนสด (Lead News) วางไวดานบนซายหรอดานบนขวาเพอดงดดสายตา

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 11

2. หลกแหงความสมดล (Balance)

ความสมดลของหนาหนงสอพมพหมายถง ตองไมออกแบบใหสวนใดสวนหนงของหนาหนกจนเกนไป ในขณะทอกสวนหนง

เบา เชน ดานบนหนกมากมแตหวขาวขนาดใหญ ภาพขนาดใหญ แตดานลางมแตหวขาวเลกๆ ไมมอะไรดงดดความสนใจ ความ

สมดลในการออกแบบตองกระจายนาหนกขององคประกอบตางๆ เชน หวขาว ขนาดคอลมน ภาพ กราฟก ใหถวงดลกน โดยเอากง

กาลางหนาเปนจดศนยกลางของสายตา (Optical Center)

ความสมดลในการออกแบบหนาหนงสอพมพม 2 ลกษณะ คอ สมดลแท (Symmetrical Balance) จะวางองคประกอบบน

หนาทางดานซายและดานขวาใหเทาๆ กน ซงในปจจบนไมเปนทนยมแลว เพราะดเปนทางการ ไมนาสนใจ สวนอกลกษณะคอ

สมดลเทยม (Asymmetrical Balance หรอ Informal Balance) คอ ซายกบขวามองคประกอบไมเหมอนกน แตผออกแบบจะหา

องคประกอบอนๆ มาถวงดล เมอดดวยสายตาแลวมนาหนกเทาๆ กน ซงจะสรางความนาสนใจมากขน

หนงสอพมพ The New York Times หนงสอพมพ The New York Times

แบบ Asymmetrical Balance แบบ Symmetrical Balance

3. หลกความแตกตางหรอความตรงกนขาม (Contrast)

การนาองคประกอบทมความแตกตางกนมาใชในการออกแบบหนาหนงสอพมพชวยสรางความนาสนใจใหผอานไดอยาง

มาก เชน การใชตวอกษรในหวขาวทมขนาดแตกตางกน รปแบบของหวขาวไมเหมอนกน ใชภาพหลายๆ ขนาด การวางคอลมนใน

แนวดง (Vertical) หรอวางคอลมนในแนวนอน (Horizontal) เปนตน

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 12

ความแตกตางน จาแนกออกเปน 4 อยางคอ

3.1 ความแตกตางของรปราง (Shape) ไดแก รปรางของเรองแตละเรองหรอขาวแตละขาว โดยนา

ตวอกษรมาวางในรปรางทแตกตางกน เชน รปสเหลยม รปตวแอล (L) รปตวย (U) หรอรปตวท (T) เปนตน

3.2 ความแตกตางของขนาด (Size) ไดแกขนาดตวอกษรทใชแตกตางกน และความแตกตางของขนาด

ภาพ เชน ภาพขนาดใหญ (Dominant Picture) หรอภาพบคคล (Mug shot) เปนตน

3.3 ความแตกตางของนาหนก (Weight) ไดแกนาหนกของหวขาวทเปนตวขาวในพนดา (Reverse) ยอมม

นาหนกมากวาหวขาวทเปนตวอกษรธรรมดา และหวขาวทอยในสกรนตางๆ (นาหนกมากนอยขนอยกบเปอรเซนตของ

สกรนดวย)

3.4 ความแตกตางของทศทาง (Direction) ไดแก การวางตวอกษร ภาพ กราฟกตางๆ ในทศทางทเปน

แนวดงหรอแนวนอน

การวางตวอกษรเปนรปตว L และ Dominant Picture การวางตวอกษรเปนรปตว U

และภาพประกอบในแนวดง และ Mug shot ในแนวนอน

4. หลกแหงความเปนสดสวน (Proportion)

หมายถงสดสวนขององคประกอบตางๆ บนหนาใหเหมาะสม ดแลวสบายตานาอาน เชนสดสวนของภาพทดสบายตาคอ

รปสเหลยมผนผา เพราะดานกวางยาวไมเทากน สวนใหญสดสวนของภาพ, ขาว. บทความ, กลอง, กราฟก นาจะอยในอตราสวน

3:5 ถอเปนสดสวนทดแลวสบายตาและทาใหงานออกแบบดด

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 13

5. หลกแหงความเปนเอกภาพ (Unity)

ตองมความเปนอนหนงอนเดยวกนของหนา เชน หนาหนง ภาพประกอบขาวควรวางอยใกลกน ไมใชภาพอยทางขาวอยทาง

การแบงเนอหาของแตละหนาตองเปนเรองทสอดคลองกน เชน หนากฬากไมควรนาขาวบนเทงมาแทรก เปนตน

6. หลกแหงความกลมกลน (Harmony)

องคประกอบตางๆ ของหนาตองกลมกลนไปดวยกน เชน ขนาดคอลมนของหวขาวมความกลมกลนกบอกษรพมพทเลอกใช

ในขาว และเนอขาว ขนาดภาพประกอบกตองมความกลมกลนกบคณคาของขาว ตลอดจนเสนลอมกรอบ หรอกราฟกตางๆ

หลกการของการจดหนาหนงสอพมพ

การจดหนา หมายถง การออกแบบหนาแตละหนาของหนงสอพมพ โดยการกาหนดตาแหนงของสวนตางๆ ในหนา เชน

พาดหวขาว เนอขาว สวนโฆษณา ซงในการจดหนานจะตองประกอบไปดวยขนตอนตางๆ ทสาคญ คอ

1. การจดทาโครงรางของหนา ( dummy) เพอใหรวาองคประกอบใดควรอยในตาแหนงใด ซงโครงรางนจะตองทาให

เรยบรอยชดเจน แนนอน และรดกมมากทสดเทาทจะทาได เพราะถาจดทาไมดแลวจะเปนปญหาในการเรยงพมพและจด

องคประกอบตางๆ ลงบนหนาอยางมาก

2. การกาหนดตาแหนง (positioning) การกาหนดตาแหนงของขาว ภาพ และองคประกอบตาง ๆ เปนสงสาคญ โดย

ปกตดเรองราวหรอขาวทสาคญมกจะจดไว ณ จดศนยกลางของความสนใจ เพราะผอานจะมองในสวนนกอนสวนอน โดยทวไป

แลวสวนบนดานซายและสวนบนดานขวาของหนาเปนจดศนยกลบางของ ความสนใจ สวนลางของหนาทงสองขางกเปนจดสนใจ

เชนกน แตไมมากเทาสวนบน

หลกการทสาคญของการกาหนดตาแหนง กคอ การชกนาใหอานอานเรองราวอยางเปนระบบโดยไมรตว โดย

การกาหนดใหเรยงภาพ หรอขาวอยในตาแหนงทเปนจดสนใจและนาตดตาม ผอานบางคนอาจไมสนใจตาแหนงของขาว แตจะ

เลอกหาอานเรองราวทตนสนใจเปนหลก แตถาเรองราวหรอขาวถกจดใหอยในตาแหนงทอานงาย เหนงาย ไมสบสน กจะชวยทาให

นาอานยงขน

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 14

รปแบบในการออกแบบหนาหนงสอพมพ

นอกเหนอจากหลกการขางตนแลว รปแบบ (Style) ทใชในการออกแบบหนงสอพมพมอย 2 แบบ คอ การออกแบบหนา

ในแนวสมยใหม (Contemporary Design) และการออกแบบในแนวดงเดม (Traditional Design) แบบทนยมในปจจบนมากทสด

คอ การออกแบบหนาในแนวสมยใหม

Traditional Design Contemporary Design

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 15

การออกแบบในแนวดงเดม (Traditional Design) เปนการออกแบบหนาหนงสอพมพสมยกอน มลกษณะดงน

1. นยมนาหวหนงสอพมพวางไวบนสดของหนา สวนใหญวางไวอยกงกลางหนา

2. นาเนอเรองหรอขาวเดนๆ วางไวดานบนของหนงสอพมพ

3. หวขาวของขาวนา (Lead News) วางอยดานบนของหนาและใชตวอกษรขนาดใหญ หวขาวมชนาดกวางหลายๆ คอลมน

4. บรเวณทแสดงวนเดอนปทตพมพ (Date Line) นยมตเสนบนและลาง

ปท 24 ฉบบท 1 วนท 18 มกราคม 2556

5. การวางตวอกษรของเรองวงเปนแนวดงขนาดหนงคอลมน เมอจบแนวคอลมน (leg) จะวงขนไปตออก leg หนง โดยทแต

ละ leg มขนาดไมเทากน

6. ภาพทใชสวนมากเปนภาพขนาดเลก และมกวางไวดานบนของหนา

7. นยมหวขาวทมหลายบรรทด

8. มจานวนขาวหรอเรองวางอยแนนมากในหนาหนง บางฉบบมมากวา 10 ขาว

9. นยมใชเสนกนคอลมน (Column rule), เสนคนระหวางขาวหรอเรอง (Cut off-rule), เครองหมายจบขาว

10. บรเวณสวนลางของหนาราบเรยบ ไมมจดเดน

11. หนาหนงสอพมพมลกษณะคอนขางทบและแนนไปดวยเรองและองคประกอบอนๆ

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 16

การออกแบบหนาในแนวสมยใหม (Contemporary Design)

ในป ค.ศ. 1970 บรรณาธการหนงสอพมพชาวอเมรกนไดปฏวตการออกแบบหนาหนงสอพมพใหดเชญชวนและสราง

ความพงพอใจใหกบผอาน โดยลดจานวนคอลมนจากทเคยแบงหนาออกเปน 8 คอลมน ลดลงมาเหลอ 6 คอลมน ซงมผลทาใหแต

ละคอลมน มขนาดกวางขน การออกแบบจะใชแนวคดใหมๆ ทแตกตางไปจากการออกแบบหนาแบบดงเดม ซงเปนชวงเวลา

เดยวกนกบทมการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยการพมพครงใหญ จากการเรยงพมพและออกแบบหนาดวยมอมาเปนเรยงดวย

คอมพวเตอรและจดหนาบนจอคอมพวเตอร

ระบบการพมพเปลยนจากระบบ Letter Press มาเปนระบบ Offset จงถอเปนชวงเวลาทเหมาะสมทสดในการ

ปรบเปลยนรปแบบการออกแบบหนาหนงสอพมพครงใหญ การออกแบบประเภทนปจจบนใชกนแพรหลาย มลกษณะดงน

1. เปลยนตาแหนงวางของหวหนงสอพมพจากกงกลางดานบนสดของหนามาวางไวทางดานซายหรอดานขวา และไม

จาเปนตองวางชดของดานบนของหนา

2. ขาวหรอเรองเดนๆ อาจกระจายไปวางไวบรเวณอนๆ ของหนา ไมจาเปนตองวางอยดานบนเสมอไป (แตสวนใหญมกวาง

ดานบน)

3. หวขาวของขาวนา (Lead news) วางอยทใดของหนากได ไมจาเปนตองไวดานบนสด

4. บรเวณทแสดงวนเดอนป ทตพมพ (Date line) นยมใชเสนเดยววางพาดจากซายไปขวา

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 17

5. การวางตวอกษรของขาวหรอเรองแตละเรองมลกษณะเปนทรงสเหลยมผนผา แนวคอลมน (leg) แตละแนว มความสง

เทาๆ กน และสามารถนาภาพแทรกระหวาง leg ได สวนทเปน text จะสนลง

6. การพาดหวขาวไมนยมพาดหวหลายบรรทด โดยปกตประมาณ 1-2 บรรทด

7. จานวนเรองหรอขาว มนอยลงประมาณ 5-6 ขาว โดยจะเพมความยาวของเรองใหมมากขน มใชมเฉพาะความนา (lead)

สนๆ แตมกมเนอขาวประกอบอยดวยกอนทจะไปอานหนาอน

8. ภาพเปนขาวทใชเปนองคประกอบในการออกแบบหนา สวนใหญเปนภาพขนาดใหญ กวางหลายๆ คอลมน เพอสะดด

สายตาผอาน

9. ไมนยมใชเสนกนคอลมน (Column rule) แตจะเวนพนทขาว (White space) ระหวางคอลมนแทน สวนเสนคนระหวาง

เรอง (Cutoff-rule) มการนามาใชบางเปนบางโอกาส

10. สวนลางของหนามความนาสนใจไมนอยไปกวาสวนบน

11. หนาหนงสอพมพมลกษณะสะอาดตา ไมทบ อานงาย เปนการออกแบบทสอนงตอหนาทในการสอสารกบผอานไดเปน

อยางด

สาหรบการออกแบบหนาในแบบ Contemporary นน นกวชาการดานวารสารศาสตรของอเมรกา 3 ทานไดแก Floydk.

Baskette, Jack Z. Sissors และ Brian S.Brooks ผแตงหนงสอเรอง The Art of Editing กลาววาการออกแบบหนา

Contemporary รวมแนวคด 3 อยางเขาไวดวยกน ไดแก แนวคดแบบโมดลาร (The Modular Concept), แนวคดแบบกรด (The

Grid Concept) และแนวคดแบบโทเทล (The Total Concept) ทงสามแนวนจะผสมผสานกลมกลนเปน Contemporary แตละ

แนวคดมลกษณะดงน

แนวคดแบบโมดลาร (The Modular Concept)

การออกแบบจะนา Module ซงคอเรองแตละเรองหรอหลายเรองมาจดกลมเขารวมกนใหอยในรปทรงสเหลยมผนผา อาจ

วางอยแนวดงหรอแนวนอนกได โดยแตละ Module จะมขนาดกคอลมนกได แตตองวางใหทกแนวคอลมน (leg) แตะพนลางสด

ของสเหลยมในระนาบเดยวกน ทงนอาจลอมกรอบดวยกลอง (Box) ในแตละ Module กได ซงแนวคดนมลกษณะเดนคอ ทาให

เรองแตละเรองแยกออกจากนไดอยางชดเจน ทาใหอานงาย ไมสบสน

XOXOXOXOXO

XOXOXOXOXO XOXOXOXOXOXOXOXOXOXO

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 18

แนวคดแบบกรด (The Grid Concept)

แนวคดนพฒนามาจากแนวคดแบบ Modular อกขนหนง โดย Grid เปนการแบงหนาดวยเสนตรงออกเปนสวนๆ หรอเปน

ชน แตละสวนประกอบไปดวย Module ทมความหลากหลายหรอแตกตางกน บางวางแนวนอน บางวางแนวดง การจดแบงหนาใน

ระบบกรดนเปนการจดแบงหนาออกเปนสวนๆ ใหมขนาดและรปรางทตางกนออกไป การจดแบงทาไดโดยการลากเสนตดกนเปน

รปสเหลยมเปนชองๆ ซงในการจดหนาหนงสอนนเสนกรดจะหมายถง ชองวางทอยระหวางคอลมนนนเอง การลากเสนกรดเพอแบง

หนาหนงสอออกเปนสวนๆ นนจะตองคดวางแผนลวงหนา เพอใหการจดวางคอลมนตางๆ เปนไปอยางชดเจน (อาศยหลกการ

คลายกบการจดหนาหนงสอ/นตยสาร)

โดยปกตเนอขาวตางๆ กจะถกจดใหเปนรปเหลยมประกอบดวยคอลมนยอยๆ อาจเปนการจดใหเปนรปสเหลยมใน

แนวตงหรอแนวนอนกได แตการแบงพนทตางๆ มกจะไมเทากน เชน จะไมมการแบงใหม 4 คอลมน ทางซาย และ 4 คอลมน

ทางขวาเลย แตโดยทวไปแลวมกจะจดใหมการแบงจานวนคอลมนของแตละขาวกนดงน คอ 2 และ 4 คอลมนหรอ 1 และ 5

คอลมน เปนตน

แนวคดแบบโทเทล (The Total Concept)

แนวคดนมงใหภาพรวมของหนาหนงสอพมพทงหนามความนาสนใจทงหมด ไมเนนความสาคญทบรเวณใดบรเวณหนง

ของหนา แตจะพยายามใหการออกแบบทใชแนวคดแบบ Modular และ Grid กระจายองคประกอบตางๆ ไปทวหนาใหภาพรวม

ออกมาดด สามารถดงดดความสนใจได และในทานองเดยวกนกจะไมแบงใหสวนบนกบสวนลางเทากนดวยการจดหนาแบบการ

ออกแบบรวม ( total design) การจดหนาแบบนแตกตางไปจากการจดแบบระบบกรด โดยมงใหการจดหนามลกษณะทนาทง

นาสนใจยงขน ดวยการคดวางแผนการจดหนาและขาวไวลวงหนาโดยการจดวางรปแบบพนฐาน ทวไปของหนากอนแลวจง

พจารณาบรรจขาวลงในรปแบบทกาหนด ซงรปแบบของหนาทจดนนกจดไวเปนพนทกวาง ๆ ทมสดสวนพอเหมาะทจะเรยกรอง

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 19

ความสนใจได เชน การจดใหมพนทรปเหลยมขนาดตาง ๆ อยดวยกนทงในแนวตงและแนวนอน ทมการเฉลยนาหนกของคอลมนท

พอเหมาะเมอมองภาพรวมทงหนา แตอยางไรกตามการจดการแบบนกยงเนนความเรยบงาย แตนาสนใจการจดทมทวางระหวาง

คอลมนบางจะชวยใหดโปรงตาและสวยงามมากขน ซงโดยปกตชองวางระหวางคอลมนไมควรนอยกวา 14 พอยท ซงบางครงอาจ

ใหกวางไดถง 2 ไพกา

แนวคดในการออกแบบหนาหนงและหนาใน

หนาหนง

1. ตองโดดเดน ดงดดความสนใจ ชวนเชญมากกวาหนาอนๆ

2. สะทอนบคลกเฉพาะของหนงสอพมพฉบบนนๆ

3. หนาหนงตองมการจดลาดบความสาคญของเนอหาขาวใหชดเจน

4. หนาหนงตองสามารถสอสารกบผอานไดยางมประสทธภาพ ทาใหอานงายและไมสบสน

5. หนาหนงไมควรมรปแบบทตายตว แตควรมการเปลยนแปลงอยางสรางสรรค

ขอควรระวง

1. ความสาคญของขาวและเนอหากบตาแหนงทวางบนหนา

2. ไมนาหวขาวทมขนาด ส และตวอกษรชนดเดยวกนมากวางอยในแนวเดยวกน

3. หวขาวกบเนอขาวควรวางตดกน

4. ภาพประกอบขาวใดควรนามาวางใกลกนเพอปองกนความสบสน

5. การใสกลอง (box) ตองใชอยางพอเหมาะ

6. เพมพนทขาว (white space) ระหวางเรอง ภาพ และองคประกอบอนๆ เพอไมใหหนาทบเกนไป

7. ขาวและเนอหาทกเรองบนหนาหนง ควรอยในรปทรงสเหลยมผนผา เพอความสะดวกในการจดหนา และทาให

หนาหนงเปนระเบยบสวยงาม

8. ขาวและคอลมนทจดองคประกอบเปน Module หรอทรงสเหลยมผนผา ควรวางทงแนวดงและแนวนอนเพอให

เกดความแตกตาง

9. ทก Module ควรมสดสวนทด เพอองคประกอบทกลมกลนและเปนเอกภาพ

10. ไมควรใชพนทโฆษณาบนหนาหนงมากเกนไปและระวงในการวางภาพขาวใกลกบโฆษณา

หนาใน

1. ออกแบบในแนวสมยใหม (Contemporary)

2. แบงขนาดคอลมนบนหนา โดยใชหลกการแบงหนาในแบบ Grid โดยใชเสน Grid แบงหนาออกเปนสวนๆใน

รปทรงสเหลยมผนผาหรอทเรยกวา Modular

3. วางแบบทงแนวดง และแนวนอน เพอความหลากหลาย และใชสมดลชวยในการออกแบบ

4. ตาแหนงของ Masthead และเลขหนาควรกาหนดตาแหนงทตายตว

5. ใชอกษรนาสายตา และใชกลอง (box) ชวยไดบาง

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 20

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 21

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 22

การแบงประเภทหนาหนงสอพมพ

งานของฝายศลปทตองออกแบบและจดหนาหนงสอพมพทงฉบบ จะมมากหรอนอยขนอยกบจานวนหนาทงหมดในแตละ

ฉบบวามมากนอยเทาไร บางฉบบม 12 หนา บางฉบบม 24 หนา หรอมากกวาน ในการปฏบตงาน บรรณาธการฝายศลปและ

ทมงานตองทราบจากกองบรรณาธการกอนวาแตละหนาจะมการแบงประเภทหนาอยางไร ซงขนอยกบเนอหาและจานวนหนาท

ควรม หนงสอพมพระดบชาตทมเนอหาทวๆ ไป สวนใหญมจานวนหนานอยกวาหนงสอพมพระดบชาตทเสนอเนนขาวเศรษฐกจ

เพราะเนอหาดานเศรษฐกจสามารถแยกออกไปไดหลายแขนง สาหรบฉบบทมยอดจาหนายสง โฆษณาจะเขามามาก จานวนหนา

จะมากขนทงทกาหนดหนาไวอยเดมจาแนกตามเนอหา หรออาจเพมหนาโฆษณาขนเปนพเศษ เปนโฆษณาแบบเตมหนา หรอแยก

ออกเปนโฆษณายอย (Classified Ad) สวนหนง สาหรบการแบงหนาโดยทวๆ ไปม 2 แบบ ไดแก แบงเปนหนาประจา

(Departmentalizing) และแบงเปนสวนๆ (sectionalizing)

1. แบงเปนหนาประจา (Departmentalizing)

หนงสอพมพทมจานวนหนาไมมาก ระหวาง 12-20 หนา ไดแกหนงสอพมพทนาเสนอเนอหาทวไป ไมใช

หนงสอพมพเฉพาะดาน การแบงประเภทหนาสวนใหญจะคลายกน โดยแบงเปนหนาประจาแยกตามประเภทของ

เนอหา เชน หนาหนง เสนอขาวทวๆ ไป หนาในจะแยกเปนหนาตางประเทศ หนาบทบรรณาธการหรอบทนา หนาขาว

สงคม หนาการศกษา หนาภมภาค หนาการเมอง หนาเศรษฐกจ หนาบนเทง หนากฬา หนาสาหรบตอขาว หนาโฆษณา

ดวยจานวนหนาทไมมาก ฝายผลตจะนาหนาของหนงสอพมพทงหมดพบเขาเลมออกมาเปนเลมเดยวหรอสวนเดยว

2. แบงเปนสวนๆ (sectionalizing)

หนงสอพมพจานวนหนามากๆ ตงแต 24 หนาขนไป จะแบงประเภทเนอหาเปนสวนๆ เรยกทบศพทวา “เซคชน”

(Section) แตละเซคชนแยกตามประเภทเนอหา ซงเนอหานนมรายละเอยดมาก ไมสามารถนาเสนอเพยงหนาเดยวหรอสองหนา

ได เชน หนงสอพมพฐานเศรษฐกจ หรอหนงสอพมพทวไปในปจจบน

พนทสวนทเหลอจากโฆษณา อาจมบทความ กราฟกประกอบ บางฉบบอาจกาหนดไวตายตว บางฉบบอาจปรบเปลยน

โยกยายองคประกอบตางๆ ใหไปอยในตาแหนงใดตาแหนงหนงของหนา เพอมใหผอานจาเจ สวนเลขหนาและประเภทของหนา

มกจะกาหนดไวคอนขางตายตว เชน หนา 4 ของหนงสอพมพไทยรฐเปนหนาขาวสงคม หนา 2 ของหนงสอพมพมตชนเปนหนา

บทบรรณาธการ เปนตน

ประโยชนของการแบงหนา

1. ใหความสะดวกแกผอาน

2. สรางความเปนเอกภาพ

3. ชวยในการออกแบบและจดหนา

4. ชวยในการผลต

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 23

ตวอยางการแบงประเภทหนาของหนงสอพมพ

1. หนงสอพมพมตชน เปนแนวทวไป มจานวนหนา 24 หนา ประกอบดวย 2 สวน ดงน

สวนท 1

− หนา 1 ขาว

− หนา 2 บทบรรณาธการ คอลมน

− หนา 3 คอลมน

− หนา 4 สงคม

− หนา 5 จดหมายถงบรรณาธการ, โฆษณา

− หนา 6 คอลมน, การตน

− หนา 9 ตอขาว, ขาวยอย

− หนา 10 ตอขาว, ขาวยอย

− หนา 21 กระบวนการยตธรรม

− หนา 22 กฬา

− หนา 23 กฬา

− หนา 24 ตอขาว, ขาวยอย

สวนท 2

− หนา 7 สงแวดลอม, สาธารณสข

− หนา 8 มตชน เศรษฐกจ

− หนา 9 เศรษฐกจ

− หนา 10 การศกษา

− หนา 11 ภมภาค

− หนา 12 ภมภาค (ในวนพฤหสบด, ศกร

เปนหนามตชนสขสรรค)

− หนา 13 สตร

− หนา 14 บนเทง

− หนา 15 ชมชนเมอง

− หนา 16 เสนทางชาวบาน

− หนา 17 โฆษณายอย

− หนา 18 ตางประเทศ, ตอขาว

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 24

2. หนงสอพมพไทยโพสต แบงออกเปน 2 สวน สวนท 1 เปนสวนหลก มการแบงประเภทเปนหนาประจา เสนอเนอหา

ทวไป มขนาดเทากบหนงสอพมพมาตรฐาน (Broadsheet) จานวน 18 หนา อกสวนใชขนาดแทบลอยด (Tabloid)

จานวน 24 หนา โดยสวนท 2 น นาเสนอขาวอาชญากรรม ขาวสงคม บนเทง ขาวภมภาค ฯลฯ ใชชอประจาเซคชนวา

เอกซ-ไซท ไทยโพสท แตละสวนมเนอหาดงน

สวนท 1

− หนา 1 ขาวทวไป

− หนา 2 บทบรรณาธการ ในประเทศ

− หนา 3 การเมอง

− หนา 4 สงคม บคคล

− หนา 5 บทความ การตน

− หนา 6 ตางประเทศ

− หนา 7 ไทยโพสตเศรษฐกจ

− หนา 8 การเงน

− หนา 9 คมนาคม สอสาร

− หนา 10 เศรษฐกจทวไป

− หนา 11 รายงานตลาดหลกทรพย

− หนา 12 ผบรโภค

− หนา 13 การศกษา วทยาการ

− หนา 14 กฬา

− หนา 15 กฬา

− หนา 16 ตอขาว

การผลตและออกแบบหนงสอพมพ | 25

สวนท 2

− หนา 1 ขาว

− หนา 2 ตอขาว

− หนา 3 ขาว คอลมน

− หนา 4 ขาว

− หนา 5 ภมภาค

− หนา 6 สขภาพใจ

− หนา 7 สตร

− หนา 8 โฆษณา ปกณกะบรการ

− หนา 9 ตางประเทศ

− หนา 10, 11, 12 บนเทงเทศ บนเทงไทย

− หนา 13 บนเทงเทศ

− หนา 14-20 โฆษณา

− หนา 21-23 แรงงาน

− หนา 24 ขาว (จดแบบหนงค)

การจาแนกหนงสอพมพสามารถทาไดหลายแบบ โดยอาจแยกตามประเภทเนอหา ความหนกเบาของเนอหา

การนาหนงสอพมพออกเผยแพร หรอตามขนาดรปเลมดงทเคยกลาวไปกอนหนาน แตไมวาจะแบงในแบบใดกตาม ในการ

ออกแบบหนงสอพมพหนงฉบบจะมสวนประกอบทอยภายในเลมในลกษณะเดยวกน ดงน

สวนประกอบของหนงสอพมพสาหรบการออกแบบ

การผลตและออกแบบ

หนงสอพมพ | 26

หนงสอพมพมสวนประกอบทตองการการออกแบบ ประกอบไปดวย หนาแรก (หรอ หนาหนง) หนาใน และหนาโฆษณา ดงรายละเอยด

ตอไปน

1. การออกแบบหนาแรก หรอ หนาหนง

หนาแรกเปนหนาทนาเสนอใหผอาน ทราบวามสงใดทหนงสอพมพจะม ใหแกผอานมากทสดกวาได สวนประกอบทม

ปรากฏในหนาแรก มดงน

1.1 แถบชอ (name plate, flag title plate) หรอ “หวหนงสอ” คอ ชอของหนงสอพมพ โดยมกมสวนตวพมพทแสดง

วนทออก (dateline) เอาไวดวย เปนสงทหนงสอพมพทกฉบบตองมเพอใหผอานทราบลกษณะเฉพาะของแตละฉบบ ซงมกาหนด

ไวในตามพระราชบญญตการพมพหนงสอพมพไทย ปกตหวหนงสอพมพจะวางอยหนาหนง อาจเปนดานบนของหนา (ซาย- กลาง-

ขวา) เปนเอกลกษณของหนงสอพมพแตละฉบบ โดยมสสน รปแบบอกษร โลโก ทสวยงาม นอกจากชอหวหนงสอพมพจะวางไวท

หนาแรกของหนงสอพมพแลว ยงนามาใชสาหรบคอลมนบทบรรณาธการ มลกษณะยอสวนใหเลกลงมาพอดกบคอลมน มคาศพท

เรยกเฉพาะวา Masthead นอกจากนชอหวหนงสอพมพขนาดจวยงถกนาไปวางไวดานบนสดของหนาในทกหนาอกดวย

1.2 หวขาว (headline) หรอ “พาดหว” ไดแกตวอกษรทมขนาดใหญกวาตวอกษรทใชในความนา (Lead) และเนอ

เรอง (Text) เปรยบเปนตวดงดดความสนใจอยางมากเพราะเปนการสรปสาระสาคญของขาวเพอบอกใหทราบวาขาวนนเปนขาว

เกยวกบอะไร เปนขอความสาคญทนอกจากจะบงชถงขาวเรองนนๆ แลว ยงทาหนาท เรยกรอง ความสนใจจากผพบเหน

สวนประกอบนมอยทงในหนาแ รกและหนาอนๆ ของหนงสอพมพ โดยจะเปนตวพมพ ขนาดใหญกวา ตวพมพอนๆ นอกจากนยง

เปนการลาดบความสาคญของขาวอกดวยตามขนาดใหญเลกในหนานนๆ โดยเลอกใชเพยง 1-2 รปแบบตอ 1 ฉบบเทานนเพอ

ความเปนเอกภาพ มอย 2 ประเภทคอ

1.2.1) ชดหวขาว (bank) คอ หวขาวทเปนตวพมพเรยงกน โ ดยมความยาว 1 บรรทด ทาใหบางครงกเรยกวา

บรรทด (line)

1.2.2) ขนหวขาว (deck) คอ ชดของหวขาวทเปนตวพมพเรยงกนโดยมความยาวประมาณ 1 แถวขนไป

1.3) หวรอง (sub headline) คอ หวขาวเลกเพอขยายความหวขาวเดนและใหขอมลเพมเตมอกเลกนอย

เพอนาผอานสเนอขาว

การผลตและออกแบบ

หนงสอพมพ | 27

1.4) ตวเนอเรอง (body matter หรอ text) เปนสวนทนาเสนอเนอหาของขาวซงหากมใบหนาแรกกมกจะม

เปนการเรมนาเทานน มกจะมการนาเสนอเนอขาวอนเปนรายละเอยดตอเอาไวในหนาในอนๆ

1.5) ภาพประกอบขาว เปนสวนทนามาเพ อชวยเรยกรองความสนใจรวมกบหวขา ว ภาพประกอบในหนาแรกน

มกจะเปน ภาพ ทเกยวของกบหวขาวทใหญทสด ภาพประกอบนอาจจะมจานวน 1 ภาพหรอมากกวากได โดยในการ

น◌าเอาภาพประกอบขาวนนมาใช มกนยมใหมคาบรรยายภาพ (cutline, caption, legend, underline) เพอเสรมความเขาใจดวย

1.6) กลองแนะนาเรอง (Teasers, Promos หรอ Skyboxes) องคประกอบสวนนจะวางไวดานบนสดของหนา อย

เหนอหวหนงสอพมพ หรอตาแหนงเดนๆ ของหนา เปนแนวตงหรอแนวนอน ตามการออกแบบ มขนาดคอนหรอเตมความกวางของ

หนา เปนการประชาสมพนธเรองทนาสนใจในฉบบ ประมาณ 3-4 เรอง โดยจะทาเปนกลองเลก แตละกลองมชอเรอง ภาพ และม

ขอความบอกเนอหาวาเกยวกบเรองอะไร และบอกเลขหนาของเรองนนๆเพอความสะดวกในการเปดอานดวย

การผลตและออกแบบ

หนงสอพมพ | 28

กลองแนะนาเรอง

การผลตและออกแบบ

หนงสอพมพ | 29

หวหนงสอ(name plate)

พาดหวขาว(headline)

ข�นหวขาว (deck)

ชดหวขาว (bank)

หวรอง (sub headline)

ตวเน�อเรอง (text)

ภาพประกอบขาว

การผลตและออกแบบ

หนงสอพมพ | 30

2.การออกแบบหนาใน

สวนประกอบทมปรากฏอยในหนาในน มดงน

2.1) หวขาว หรอ พาดหว เปนขอความในลกษณะเดยวกนกบหวขาว หรอ พาดหวในหนาแรก โดยหวขาวน

นอกจะมอยในหนาแรกแลวยงมอยในหนาอนๆ ดวย

2.2) หวรอง เปนสวนประกอบทเปนตวพมพขนาดใหญกวาตวพมพอนๆ แตเล กกวาขาว โดยมหวรองแทรกอย

นอกจากนหากเนอหาของขาวมหลายประเดนอาจจะใชประโยชนจากหวรองนไดเชนกน

2.3) หวตอ (jump head) เปนสวนประกอบทเปนตวพมพขนาดใหญ ใชทาหนาทบงบอกใหผอานทราบวา

เนอหาตอไปนเปนขาวทตอจากหวขาวใดในหนาแรก หวตอจะเปนคาหรอวลททาใหผอานมองหาและตดตามขาวไดงายขน

2.4) หวคอลมนประจา (standing head) เปนชอของคอลมนซงเปนเนอหาขาวประเภททมอยประจาในทก ฉบบ เชน

คอลมนบทบรรณาธการ คอลมนวเคราะห ◌ ขาวตางประเทศ เปนตน

2.5) ตวเนอเ รอง เปนขอความทนาเ สนอเนอหาขาวอนเปนรายละเอยด ซงอาจจะเปนเนอหาขาวทตอมาจากขาว

ในหนาแรก หรอเปนเนอหาขาวของเรองในหนาในหนานนๆ

การผลตและออกแบบ

หนงสอพมพ | 31

2.6) พมพลกษณ (imprint ) หรอพมประกาศ (masthead) เปนสวนประกอ บทระบชอ ทอยของผพมพ

ในบางครงอาจจะมการระบผททาหนาทตางๆ ในหนงสอพมพนนๆ ดวย

2.7) ภาพประกอบขาว เปนสวนทนามาเพอชวยเรยกรองความสนใจรวมกบ หวขาว นอกจากภาพประกอบขาวแลว

ยงมคาบรรยายภาพเพอเสรมความเขาใจกได ทงภาพถายทเปนเดน (Dominant picture) หรอภาพบคคล (Mug shot)

2.8) องคประกอบอนๆ ทางเรขศลป เชน ขอมลกราฟก (Infographic) คาคม-คาพด (Liftout Quote) ชองวางระหวาง

แนวคอลมน (Gutter) พนทขาว (White Space) เสนคนเรอง (Cutoff Line) เปนตน

3.การออกแบบหนาโฆษณา

เนอหาทโฆษณาในหนงสอ พมพมขนาดทหลากหลาย บางครงอาจจะมขนาดเลก บางครงอาจจะมขนาดใหญ

ขนาดมาตรฐานของเนอทโฆษณาทพบเหนกนทวไป มดงน

3.1) เตมหนา (full page) คอ ใชพนททงหมดของหนากระดาษ ตวอยางเชน หน ◌งสอพมพ ม 12 คอลมนใน 1 หนา

และแตละคอลมนมความกวาง 7.5 ไพกา หรอ 1.25 นว และคอลมนสง 20 นว พนทโฆษณา คอ 15 นว (12 คอมลมน x 1.25 นว)

x 20นว

การผลตและออกแบบ

หนงสอพมพ | 32

3.2) ครงหนา (half page) คอ ใชพนทประมาณครงหนาของกระดาษ ตวอยางเชน หนงสอพมพทม 12 คอลมนใน 1

หนา และแตละคอลมนมความกว าง 7.5 ไพกาหรอ 1.25 นวและคอลมนสง 20 นว พนทโฆษณา คอ 15 นว (12 คอลมนx 1.25

นว) x 10 นว ปกตแลวจะเปนแนวนอน แตปจจบนมการใชแนวตงดวย

เตมหนา (full page)

ครงหนา (half page)

3.3) เศษหนงสวนสหนา (quarter page) คอใชพนทประมาณเศษหนงสวนสของกระดาษ ตวอยางเชน หนงสอพมพทม

12 คอ ลมนใน 1 หนา และแตละคอลมนมความกวาง 7.5 ไพกา หรอ 1.25 นว และคอลมนสง 20 นว

พนทโฆษณาเศษหนงสวนสหนา คอ 7.5 นว (6 คอลมน x 1.25 นว)x 10 นว ขนาดโฆษณามความสะดวกสาหรบผทลง

โฆษณาในสอนตยสารดวย เพราะจะมสดสวนใกลเคยงกน

การผลตและออกแบบ

หนงสอพมพ | 33

เศษหนงสวนสหนา (quarter page)

3.4) จเนยรเพจ (junior page) คอ ใชพนทประมาณใกลเคยงกบขนาดหนานตยสาร พนทโฆษณานมขนเพอใหเกด

ความสะดวกในการใชโฆษณาเดย วกนทงในหนงสอพมพและนตยสาร เพราะมสดสวนใกลเคยงกน เชนเดยวกบโฆษณา

ขนาดพเศษหนงสวนสหนา

จเนยรเพจ (junior page)

การผลตและออกแบบ

หนงสอพมพ | 34

3.5) แถบโฆษณา (strip advertising) คอใชพนทเปนแถบดานบนหรอดานลางตลอดความกวางของหนาหนงสอพมพ◌

และสงประมาณไมเกน 5 นว นอกจากเนอทโฆษณาขนาดมาตรฐานขางตนแลว ยงมการซอเนอทในลกษณะทเปน คอลมนนว คอ

กาหนดขนาดความกวางของเนอทโฆษณาตามขนาดของคอลมนวาตองการใหกวางกคอลมน สวนสงนนกาหนดเปนนว

ตวอยางเชน หนงสอพมพทม 6 คอลมน หมายถง ขนาดพนททกวาง 1.83 นว และ สง 1 นว หากตองการลงพนทโฆษณาขนาด 3

คอลมน x6 นว หมายถง ขนาดพนทกวาง 5.5 (1.83x3) นว และสง 6 นวเ ปนตน

แถบโฆษณา (strip advertising)

4. นตยสารแทรกในหนงสอพมพ (newspaper magazine หรอ special section หรอ supplement magazine)

สวนพเศษสวนสดทายของหนงสอพมพ คอ สวนนตยสาร แทรกในหนงสอพมพโดยมากแลวสวนนจะมสปดาหละครง

แยกสวนออกมาเปนพเศษ มเนอหาครอบคลมเนอหาหลากหลาย แตมกเปนเรองทไมไดเปนขาวซงตองเสนออยางรวดเรว

เชนเรอง สถานททองเทยว ภาพยนตร ฯลฯ โดยสรป เมอพจารณาในดานการออกแบบแลว หนงสอพมพจะมสวนประกอบ

ทแตกตางกน คอ หนาแรก หนาใน เนอทโฆษณา และนตยสารแทรกในหนงสอพมพ โดยแตละสวนประกอบจะมองคประกอบ

ทไมเหมอนกน รวมทงการเลอกและจดองคประกอบทแตกตางกน

__________________________________________________________

การผลตและออกแบบ

หนงสอพมพ | 35 บรรณานกรม

• จนทนา ทองประยร. 2537. การออกแบบและจดหนาสงพมพ. นนทบร : โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

• ปาพจน หนนภกด. 2553. หลกการและกระบวนการออกแบบงานกราฟกดไซน . กรงเทพมหานคร :บรษท ไอดซ

พรเมยร จากด.

• ปราโมทย แสงผลสทธ. 2540. การออกแบบนเทศศลป. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ ว.เจ. พรนตง.

• สดศร เผาอนจนทร. 2543. การออกแบบหนาหนงสอพมพ. นครราชสมา : โคราชพรนตง.

• สมาคมหนงสอพมพแหงประเทศไทย. 2556. จรรยาบรรณหนงสอพมพ. (ระบบออนไลน) แหลงทมา

http://www.thaipressasso.org (29 มกราคม 2556).

• มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2552. การผลตสอสงพมพ. สาขาวชานเทศศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

หนวยท 1-7.

• อารยะ ศรกลยาณบตร. 2550. การออกแบบสงพมพ. กรงเทพมหานคร : วสคอมเซนเตอร.

• Harrower, Tim. 2002. The Newspaper Designer’s Handbook. Boston ; London : MaGraw-Hill.

ภาพประกอบบางสวนจาก

• http://bangkokprint.com

• http://www.google.com

• http://en.wikipedia.org/wiki/Harold_Evans

• http://en.wikipedia.org/wiki/The_Week

• http://en.wikipedia.org/wiki/The_Sunday_Times

• http://th.wikipedia.org/wikiไทยรฐ

• http://www.nytimes.com/pages/todayspaper/index.html

• http://www.smashingmagazine.com