drugs induced blood disorder
TRANSCRIPT
Drug induced hematology
Lecturer Nin PrapongsenaHuachiew Chalermprakiet University
Objective
• สามารถจ าแนกความผดปกตของเมดเลอด หรอเกลดเลอดไดอยางถกตอง
• ทราบถงยาทเหนยวน าใหเกดความผดปกตของเมดเลอด หรอเกลดเลอด
• ทราบถงกลไกของยาทเหนยวน าใหเกดความผดปกตของเมดเลอด หรอเกลดเลอด
• สามารถประเมนความผดปกตทเกดโดยใช Naranjo’s algorithmไดอยางถกตอง
• สามารถวางแผนการจดการปญหาทเกดขนไดอยางเหมาะสมกบผ ปวยเฉพาะราย
Drugs induced hematology
Plateletdisorders
Blooddisorders
Anemia
Neutropenia
Thrombocytopenia
Thrombosis
Drugs induced platelet disorders
Thrombocytopenia Thrombosis
Thrombocytopenia
Severity Platelet count
Grade 1 75,001 – 150,000/ uL
Grade 2 50,001 – 75,000/ uL
Grade 3 25,001 – 50,000/ uL
Grade 4 < 25,000/ uL
Symptoms:-เลอดก ำเดำไหล - เลอดออกตำมไรฟน - มจ ำเลอดใตชนผวหนง - เกดภำวะเลอดออกทสมอง (stroke) ซงจะพบวำผปวยเกดอำกำรชก
Mechanisms
1. Drug as haptenie. penicillins, cephalosporins
2. Compound epitope formationie. quinine, quinidine,sulfonamides, NSAIDs
3. Drugs induced Autoantibodiesie. Gold, procainamide
4. Heparin-induce thrombocytopenia(HIT) or Heparin-associate Thrombocytopenia(HAT)heparin
5. Fibrinogen inhibitorsabciximab, tirofiban,eptifibatide
6. Thrombotic thrombocytopenic purpura-hemolytic uremic syndrome (TTP-HUS)
1. Drug as hapten
2. Compound epitope formation
PlateletsOr
Glycoprotein (hydrophobic domain)
Binding
Platelet change
conformation
Antigens
3. Drugs induced autoantibodies
IgG(specific to glycoprotein V)
synthesis
Induce
Destroyedplatelets
4. Heparin-induce thrombocytopenia
HAT HIT
5. Fibrinogen inhibitors
Antigen
6. Thrombotic thrombocytopenic purpura-hemolytic uremic syndrome
(TTP-HUS)Change pathophysiology (unknown mechanism)
Cause thrombocytopenia
ex. mitomycin C, cyclosporine, tacrolimus, sirolimus, quinine, ticlodipine, clopidogrel, simvastatin
ConditionProthrombin
time
Partial
thromboplastin
time
Bleeding timePlatelet
count
Vitamin K deficiency
or
warfarin
ProlongedNormal or
mildly prolonged-
-
Disseminated
intravascular
coagulation
Prolonged Prolonged Prolonged Decreased
Von Willebrand
disease- Prolonged Prolonged
-
Hemophilia - Prolonged - -
Aspirin - - Prolonged -
Laboratory findings in various platelet
and coagulation disorders
Thrombocytopenia - - Prolonged Decreased
Factor V deficiency Prolonged Prolonged - -
Factor X deficiency Prolonged Prolonged - -
Factor XII deficiency - Prolonged - -
Management
Thrombosis
Deep Vein Thromboembolism
(DVT)
Pulmonary Embolism(PE)
Stroke
Drugs induced thrombosis
- Hemostatic agents - Anticoagulants
- Hematopoietic agents - Estrogen-containing agents
- Antiandrogenic agents - Selective estrogen receptor modulators
- Aromatase inhibitors - Androgenic agents
- Follicle-stimulating hormone - Antineoplastic agents
- Immunologic agents - Antipsychotic agents
- COX2-inhibitor
- Miscellaneous (ex. procainamide, botox, ergotamine, sidenafil)
Mechanism of action
Hypercoagulability(Direct/Indirect)
Blood coagualationimpairment
Anticoagulant inhibition
Tissue factor pathway inhibitors
Antithrombin III
Protein C and protein S pathway
Inhibit fibrinolysis
Anticoagulant inhibition
Anticoagulant inhibition (continue)
Mechanism of action
Blood coagualationimpairment
Inhibit fibrinolysis
Activated plasminogenactivator inhibitor (PAI)
antiplasmin:plasmin complex activation
Inhibit plasminogen synthesis
1
2
3
4
Symptoms of thrombosis
Wells score for DVT/PE evaluation
Wells score for DVT/PE evaluation (continue)
DVT managementAmerican College of Chest Physicians (ACCP)’s Guidelines for Diagnosis & Management of DVT / PE, 9th Ed.
PE managementAmerican College of Chest Physicians (ACCP)’s Guidelines for Diagnosis & Management of DVT / PE, 9th Ed.
Drugs induced blood disorders
Anemia Neutropenia
Aplastic anemia
Hemolytic anemia
Macrocytic anemia
Anemia evalulation
Mild to Moderate:
- Hb < 12.3 (F) or 14 (M) g/dL
- Fatigue
- Shortness of breath
- Dizziness
- Pallor
Severe:
- Respiratory rate (> 20/min)
- O2 saturation (< 95%)
- Hb (< 7 g/dL)
- Hct (< 21%)
- Tachycardia
- Hypoxia or cyanosis (yes)
Anemia evalulation
Blood Transfusion
Aplastic anemia
Directtoxic
Hematopoietic stem cell
Immune mediated
Antigen
Non-immune mediated(ex. chemotherapy)
Drug Incidence
*Acetazolamide 1:18,000 each year
Captopril Not known
*Carbamazepine 4:100,000
*Felbamate 127:1,000,000
Furosemide Not known
*Gold salt Death1.5:10,000
pescriptions
Imatinib Not known
Nonsteroidal anti-inflammatory
drugs
Diclofenac
Ibuprofen
Indomethacin
Salicylates
Sulindac
Not known
Phenytoin Not known
Sulfonamides
Sulfisoxazole
Sulfasalazine
Mesalamine
Not known
Temozolomide Not known
Ticlodipine Not known
Aplastic anemia
Disorders of pluripotent stem cell
Neutropenia(Low WBC)
Thrombocytopenia(Low platelets)
Pancytopenia(Low RBC)
Cytotoxic drugs,radiations,antimicrobials, pesticides, viral infection
Genetic disorder(Fanconi anemia)
Aplastic anemia: symptoms
NCCN guideline
NCCN guideline
Hemolytic anemia
Hemolytic anemia (life span < 120 d)• Generate autoantibody
Autoantibodyspecific to RBC
Generate
RBC Destruction
Methyldopa,levodopa, procainamide
• Neoantigen
Antigen
Activated complement
RBC destructed by spleen
• Induce RBC destructive
quinine, quinidine
penicillins, cephalosporins, tetracyclines
Drug Incidence
*Carbamazepine 4:100,000 pescriptions
Cephalosporins
Cefazolin
Cefotaxime
Cefotetan
Cefoxitin
Ceftizoxime
Ceftriazone
Cefuroxime
Cephalothin
Ceftazidime
Not known
Fluroquinolones
Ciprofloxacin
Levofloxacin
Not known
H2-antagonist
Cimetidine
Famotidine
Ranitidine
Nizatidine
Not known
Isoniazid Not known
Methyldopa/Levodopa Not known
Nonsteroidal anti-inflammatory drugs
Diclofenac
Ibuprofen
Indomethacin
Salicylates
Sulindac
Not known
Piperacillin/tazobactam Not known
Probenecid Not known
Quinidine/Quinine Not known
Hemolytic anemia
S & O in hemolytic anemia
• Found after receive drugs 2 wk -3 mth
• Severe stomachache
• Jaundice: (increased bilirubin)
• Splenomegaly
• Hepatomegaly: (Increased free iron)
- ferritin (คาปกต 15-200 ng/mL)
- transferring saturation (TSAT; คาปกต ≥ 20%)
Hemolytic anemia management
• Hgb < 7g/dL:
recommend blood transfusion
• Iron overload (ferritin ≥ 1,000 ng/mL): recommend deferoxamine, deferiprone หรอ deferasirox
• Immune mediated hemolytic anemia:recommend corticosteroids or IVIg
Macrocytic anemia(MCV > 100 fL)
Folic acid and
Vit B12 Depletion
Macrocytic anemia (How induced ???)
• Inhibited folate synthesis
TrimetoprimMTX
• Interfered folate absorptionor increased folate excretion
Phenytoin
• Interfered heme synthesis
Zidovudine
Macrocytic anemia
Drug Incidence
Azathioprine Not known
Leflunomide Not known
Metformin Not known
Phenytoin Not known
Sulfonamides
Sulfisoxazole
Sulfasalazine
Mesalamine
Not known
Trimetroprim-
sulfamethoxazole
Not known
Zidovudine Not known
• Recommend prevent macrocytic anemia (folate/ Vit B12 deficiency)
Add Folic acid oral 5 mg/d
or Vit B12 oral 1-2 mg/d
• Recommend stop drug that inhibited heme synthesis + supportive care
Macrocytic anemia (Management)
Drugs induced blood disorders
Anemia Neutropenia
Aplastic anemia
Hemolytic anemia
Macrocytic anemia
Neutropenia
• Classified neutropenia by National Cancer Institute (NCI) risk category:
Mild: ANC (1000-1500/µL)
Moderate: ANC (500-1000/µL)
Severe: ANC (<500/µL)
How drugs induced Neutropenia???
• Immune mediated
Generated autoantibodyspecific to
- granulocytic precursor- neutrophils
Ex. chlorpropramide, methimazole,propylthiouracil
• Direct toxic- Damaged to myeloid precursors:(cimetidine, quinidine)
- Intefered development process:(ticlodipine)
- Damaged to neutrophils:(sulfonamides)
• Multiple mechanisms
Flecainide, clozapine
- Alkylating agents - Antimetabolites,- Anthracyclines - Topoisomerase inhibitors- Taxanes - Vinca alkaloids
- Antithyroids - Antirheumatic- Antiarrythmic - Antipsychotic- Tyrosine kinase inhibitors (imatinib, dasatinib, nilotinib) - Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs)
Drugs induced Neutropenia
Risk factors of neutropenia
-อายมากกวา 50 ป-โรคประจ าตวทเกยวกบ autoimmune disease
-การไดรบการรกษาดวยการฉายรงส (radiation)
-เพศหญงมความเสยงมากกวาเพศชาย 2 เทา-ความผดปกตทางพนธกรรม-การตดเชอจลชพหรอไวรสบางชนด-ไดรบยาตานมะเรงหลายชนด-ใชยาหลายตว-ขาดสารอาหาร-ไตหรออวยวะอนๆ มการท างานผดปกต
Clinical presentation-ไข (fever)-หนาวสน (chills)-งวงซม (lethargy)-ปวดกลามเนอ (myaglia)-ออนเพลย (weakness)-หลอดลมอกเสบ (bronchitis)-เหงอกอกเสบ (gingivitis)-คออกเสบ (pharyngitis)-ตดเชอในกระแสเลอด (sepsis)-ไซนสอกเสบ (sinusitis)-เยอบทางเดนอาหารอกเสบ (stomatitis)-Etc.
Drugs induced neutropenia management
Reduced dose or stopped drug use
+
Antibiotic
±
CSF/ GCSF/ GMCSF
Evalulated prophylactic by CSFs
Addition to initial empiric regimen
Addition to initial empiric regimen
Addition to initial empiric regimen
Addition to initial empiric regimen
Reference
1. Patton WN., and Dufful SB., Idiosyncratic drug-induced hematological abnormalities:
incidence, pathogenesis, management, and avoidance. Drug Saf. 1994; 11: 445-462.
2. Thalassemia International Federation. Guidelines for The Clinical Management of
Thalassemia. 2nd ed. Cyprus; Thalassemia International Federation, 2008 : 14-63. 3. รศ. นพ. กตต ตอจรส. Thalassemia: iron overload, clinical consequences and iron chelators. 1-14.
4. Rizzo JD., Somerfield MR., Hagerty KL., et al. Use of epoietin and darbepoietin in
patients with cancer: 2007 American society of hematology American society of clinical
oncology clinical practice guideline update. Blood. 2008; 111: 25-41.
5. National Comprehensive Cancer Network®. NCCN guidelines® Cancer – and
Chemotherapy-Induced Anemia. Version 2. National Comprehensive Cancer Network, Inc.,
2012.
6. Crawford J. Neutropenia in cancer patients: risk factor and management. Cancer World.
2012
7. National Comprehensive Cancer Network®. NCCN guidelines® myeloid growth factor.
Version 1. National Comprehensive Cancer Network, Inc., 2012.
8. National Comprehensive Cancer Network®. NCCN guidelines® Prevention and Treatment
of Cancer-Related Infections. Version 2. National Comprehensive Cancer Network, Inc.,
2012.