elsd.ssru.ac.thelsd.ssru.ac.th/jaruwan_pi/pluginfile.php/336/block_ht… · web viewน...
TRANSCRIPT
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 77
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 78
ประวตความเปนมา นทานทองอน เปนพระราชนพนธในพระบาทสมเดจพระมงกฏเกลาเจาอยหว ตงแตสมยเปนมกฏราชกมาร โดยทรงพระราชนพนธรหสคดชด "นทานทองอน" เปนเรองสนจำานวน ๑๕ เรอง ลงพมพครงแรกในนตยสาร 'ทวปญญา' ระหวาง พ.ศ. ๒๔๔๗ ๒๔๔๘ โดยใชพระนามแฝงวา– นายแกวนายขวญ“ ” นทานทองอนไมเพยงแตเปนนยายสบสวนเรองแรกของพระองค หากยงเปนรหสคดทมตวละครตอเนองชดแรกของไทยดวย จงอาจจะถอไดวาเปนวรรณกรรมไทยในแนวรหสคด (Mystery) ยคแรก ๆ ทเปนหมดหมายสำาคญของงานวรรณกรรมไทยสไตลนในเวลาตอมา แนนอนวางานดงกลาวไดรบอทธพลจากวรรณกรรมตะวนตก เรอง เชอรลอค โฮลมส ทมคณหมอวตสนเปนสหายคคดคสบคด ของเซอร อารเธอร
"นายทองอน รตนะเนตร นกสบทคอยชวยตำารวจไขคดทไมสามารถคลคลายได ดวยคณสมบตชางตรตรอง สขม มความสามารถในการปลอมตวอยางยอดเยยมของนายทองอน และดวยความ
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 79
โคนน ดอยล โดยท นายทองอน รตนะเนตร ถอกำาเนดหลง เชอรลอค โฮลมส ๑๗ ป และมภาพลกษณเหมอนกบโฮลมสเกอบทกอยาง แตในรายละเอยดของเนอหาแลวเปนการปรบประยกตเขากบวถชวตแบบไทยๆในยคนน ไดอยางกลมกลน สำาหรบนกอานปจจบน อาจจะตดขดกบสำานวนภาษาแปลกๆทไมคนเคยไปบาง แตกไมใชวาจะอานยากจนถงกบสะดด และนาจะไดรบอรรถรสของวรรณกรรมเรองนไดไมนอยเลยทเดยว
เขมรอยดอกไม
เวลาวนหนงในเดอนตลาคม ร.ศ. ๑๒๑ ขาพเจากลบจากออฟฟศแลวกไปบานนายทองอน เพอสนทนากนเรองขาวคนทรจกขาพเจากบนายทองอน คนหนงชอนายบญคงซงถงแกกรรมลงในเชาวนนน นายบญคงไดปวยเปนไขมาสก ๒-๓ วนแลวกอนนน แตอาการกไมหนกหนาอะไร เพราะฉะนนจงเปนการนาประหลาดใจอยางยงทตายลงโดยรวดเรว ฉะนนขาพเจาคดวาบางทจะมอาการอนเขามาแทรกแซงซงขาพเจายงไมไดทราบ จงแวะไปบานนายทองอนเพอถามดวานายทองอนไดทราบขาวคราวอยางใดในเรองนบางหรอไม เมอขาพเจาถามขนเชนน นายทองอนสนศรษะแลวตอบวา ฉนกไมรมากกวา“แกในเรองน ทจรงมนเรองนาประหลาด อะไรลมเจบเมอ ๓-๔ วนนเอง ยงไมทนไดขาววาไขหนกตายไปแลว แกมความเหนยงไงในเรองนบาง”
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 80
ขาพเจาตอบวา จะออกความเหนยากเพราะฉนไมไดไป“เยยมนายบญคงเลย และไมทราบวาอาการหนกเพยงเทาใดดวย กแกละมความเหนอยางไรบาง?”
“ไมมอะไรหรอก มอยแตวานายบญคงไมไดตายดวยไขเทานนแหละ คงมของอนมาแทรกแซง แตนนแหละตองรอฟงดกอนวาพลตระเวนเขาจะวายงไงกน”
พอนงคยกนไปอกสกครหนง นายรอดลกสมนของนายทองอนคนหนง ซงสำาหรบใชตดตวกขนมาในหองซงนงกนอย นายทองอนกกวกใหนายรอดเขามาใกลแลวถามวาไดความวากระไร
นายรอดควกกระดาษแผนเลกออกมาจากกระเปา อานหนงสออะไรทจดไวในนนแลวตอบนายทองอนวา วนท ๑“ -๑๐๐ เศษ ๒ วนท ๒-๑๐๑ เศษ ๒ วนท ๓-๑๐๑ เศษ ๔ วนท ๔-๑๐๐ เศษ ๒ วนท ๕-๑๐๐ ถวน”
นายทองอนพยกหนาแลวพดวา เออเทานนแหละ“ ”ขาพเจานงนงอยสกครหนงแลวพดวา นอะไรกน ฉนยง“
มดแปดดาน”นายทองอนยมและวา โอ“ ! ฉนลมไปวาแกไมรเร อง ฉนให
เจารอดไปสบเรองนายบญคง กไดความมาตามทแกไดยนนแหละ”
ขาพเจา ถายงงนวนท ๕ กปรอทลดแลวนนา“ ”นายทองอน กนนนาซมนประหลาดนก ปรอทลดแลวยง“
ตายได แลวกไมไดเพอไมไดมอาการอนมาแทรกแซงดวย”ขาพเจา ทำาไมแกถงรวาไมมอะไรมาแทรกแซงดวย“ ”
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 81
นายทองอน กเพราะเจารอดมนบอกนาซ“ ”ขาพเจา กไมเหนมนไดบอกอะไรนอกจากปรอทเทาไรนนา“ ”นายทองอน กนนนาซ มนบอกเทานน มนกมอาการเทานน“
นาซจะใหมนไปพดเรองใหเสยเวลาทำาไม”ขาพเจากบนายทองอน สนทนากนเรองอนอกนดหนอย
แลวขาพเจากลากลบไปบาน รงขนพอขาพเจาไปนงในออฟฟศไมไดกมากนอยไดรบหนงสอจากนายทองอนวา ถาแกไมมงาน“มากนกวนน มาหาฉนสกหนอยบางทจะไดฟงอะไรเรองนายบญคงตอ”
วนนนเผอญไมมงานมากจรง เพราะฉะนนขาพเจากรบไปทบานนายทองอนทนท เหนนายทองอนแตงตวเสรจแลวยนอยทหนาบาน พอเหนขาพเจากพดวา เออ“ ! ฉนกำาลงจะไปเทยว มาไปดวยกนเถอะ”
ขาพเจากขนรถนายทองอนไป (รถของขาพเจาไดสงใหกลบไปบานเสยเมอไปถงออฟฟศแลว เพราะฉะนนขาพเจาจงตองขนรถไอมาบานนายทองอน) เมอขนรถไปแลวขาพเจาจงถามวา นจะไปไหนกน“ ”
นายทองอนวา จะไปบานนายบญคง ฉนไดรบจดหมายเจา“กรมกองตระเวนขอใหไป ทจะเกดสงสยอะไรกนขน”
แลวกมไดพดอะไรกนตอไปในเรองนจนถงบานนายบญคง มนายยามพลตระเวนยนคอยอยทประตบานคนหนง พอเหนนายทองอนมาถงกถามวา นคณทองอนหรอไมใชขอรบ“ ”
เมอนายทองอนพยกหนาแลว นายยามกพดตอไปวา เชญ“คณขนไปบนโนน คณหลวงทานคอยคณอย”
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 82
นายทองอนกบขาพเจากขนไปพบเจากรมกองตระเวนกบปลดกรมกองสอดแนม พอไดทกทายปราศรยกนตามสมควรแลว เจากรมกพยกหนาใหทานปลดกรมเลาความใหฟง ทานปลดกรมจงพดวา คณคงจะทราบแลววาการทนายบญคงตาย“ลงในครงนไมใชตายเพราะไข”
นายทองอนตอบวา ผมยงไมทราบ แตผมกไดนกแลววา“คงจะไมไดตายเพราะไข เพราะสงเกตดตามอาการดเหมอนจะคอยทเลาแลว”
ทานปลดกรมพยกหนาแลวพดวา กเปนเชนนน เพราะ“ฉะนนจงทำาใหผมสงสย ผมไดไปตามหมอสำาหรบกระทรวงมาตรวจดกไดความวา นายบญคงตายเพราะหวใจหยด แตทำาไมถงหยดกไมทราบแน”
นายทองอน กนายบญคงเคยเปนคนหวใจออนอยหรอ“เปลาละขอรบคณหลวงทราบหรอไมทราบ”
“ผมทราบวาไมเปนคนใจออนมาแตเดม”เพราะยงงนอยดๆ หวใจหยดเอาเฉยๆ ไมนาประหลาดหรอ
ขอรบ”“กประหลาดนาซ ผมถงใหหมอตรวจใหทว ตรวจดทวตว
แลวกไมเหนมบาดแผลอะไรเลย และหมอวาไมไดถกวางยาดวย เพราะไดตรวจภายในตามธรรมเนยมแลว เพราะฉะนน ทานเจากรมถงไดแนะนำาใหผมไปเชญคณมา เผอคณจะออกความเหนยงไงไดบางในเรองน”
“นศพนายบญคงเอาลงหบแลวหรอยงขอรบ”“ยงไมไดเอาลง ทานเจากรมสงใหเอาไวใหคณดเสยกอน
หมอฉดยาเอมบามไวแลว”
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 83
“ยงงนดทเดยว ผมจะตองขอเขาไปตรวจดสกหนอย เออนเมยนายบญคงอยทไหนละ”
“อยหองเขา พอผวตายเมอวานนกเปนลมแลวกเลยไมไดออกจากหองจนเดยวน”
“ถายงงนคณบอกเสยอยาเพอใหออกมาเหนจะดขอรบ ถาไมยงงนจะกดในการทผมไปพลกศพผว”
วาเชนนแลวนายทองอนกบขาพเจาพรอมดวยเจากรมปลดกรมกองตระเวนกพากนเขาไปในหองไวศพ ทานปลดกรมกเปดผาทคลมศพออกเหนศพนนยงเรยบรอยด หนาตากเหมอนนายบญคงเมอยงมชวตอย แตดำาลงไปหนอยเทานน นายทองอนสงใหเปดประตหมดทกดานแลวกจดการตรวจศพทงตว ตรวจอยนานมไดพดวากระไรเลย สกครหนงขาพเจาเหนตานายทองอนจองอยทอกซาย แลวควกเอาแวนสองออกมาจากกระเปา สองดทตรงอกซายนนอยนาน แลวกเอามอลบทตรงสองนนอก สกครหนงจงเงยหนาขน จบแวนสอดในกระเปาตามเดม แลวพดกบทานปลดกรมวา พอแลวขาพเจาไมตองตรวจศพ“อกแลว นหองนเปนหองนอนนายบญคงใชหรอไม”
ทานปลดกรมตอบวา ไมใช หองนนเปนหองนอนนายบญ“คง เมอตายแลวจงไดยกมาหองน”
นายทองอนพยกหนาแลวพดวา ทานโปรดจดการใหเขา“เอาศพลงหบเสยกได ขาพเจาจะขอเขาไปในหองนอนสกประเดยว แลวนายทองอนกกวกมอเรยกขาพเจาใหตามเขาไป”ในหองชนใน พอขาพเจาเขาไปแลวปดประตลนกลอนเสย ขาพเจานกประหลาดใจกถามวา เอะ“ ! นแกทำาไม”
นายทองอนตอบวา ฉนอยากจะตรวจอะไรของฉนเองสก“หนอยไมอยากใหโปลศมากวน แกคอยดประตไวนะ ถาใคร
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 84
กกกกมาละคอยรองวาอยาเพอใหเขามา พอพดขาดคำานาย”ทองอนกลงคลานกบพนเอามอกวาดตามพรมทปอยนน ขาพเจายงแลดกยงประหลาดใจหนกขนไมทราบวาเขาจะเลนทาไร นายทองอนกวาดอยสกครหนงแลวกหยบอะไรขนมาจากพรมอยางหนง แลวพดวา ไดตวแลว“ ”
ขาพเจารองถามวา ไดตวอะไร“ ”นายทองอนลกขนยนแลวพดวา เขม“ ”ขาพเจาถามซำาไปอกวา เขมอะไร“ ”นายทองอนตอบวา เขมรอยดอกไม แกอยากดหรอมาด“
ซ”ขาพเจากเขาไปด เขมนนเปนเขมเหลกยาวประมาณ ๑ คบม
สนมจบกรง กบมสงประหลาดอกอยางหนง คอททายมกอนครงตดอยกอนหนง ขาพเจาดแลวกยงไมเขาใจวาเขมนนจะมประโยชนอะไร ขาพเจาจงถามนายทองอนวา นแกเขามาใน“หองนสำาหรบมาหาอายเขมเลมนเทานนแหละหรอ”
“จะวาเทานนกได แตฉนกไมไดรหรอก เมอเขามานะวาจะเปนเขมอยางนหรอเขมอยางไหน แกมกระดาษไหมละ”
ขาพเจาควกกระดาษออกจากกระเปาสงใหนายทองอน นายทองอนกจดการหอเขมนนเรยบรอยแลวสอดลงในกระเปาเสอ แลวกพากนออกมาจากหองนน ทานเจากรมกองตระเวนเมอเหนนายทองอนมากตรงเขามาถามวา ยงไง ทานไดความอะไร“บางหรอ นายทองอนตอบวา ขาพเจาตองขอผลดยงบอก” “ทานไมไดในเวลาน แตทนไมมอะไรเสยอกแลวขาพเจาขอลาทานไปกอน”
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 85
เจากรมกองตระเวนถามวา นทานเชอวานายบญคงตาย“ธรรมดา หรอถกฆา”
นายทองอน ขาพเจายงบอกทานเปนแนนอนไมได แลว“เมอไดความอะไรมากกวานสกหนอย ขาพเจาจะบอกกบทาน กอนทขาพเจาจะไปขาพเจาขอแนะนำาอะไรสกหนอยไดหรอไม”
เจากรมกองตระเวนวา ฉนจะมความยนดรบความแนะนำา“ของทาน ๆ พดมาเถอะ”
นายทองอนจงพดดวยเสยงเบาวา ขอใหทานจดพล“ตระเวนลบคอยอยใกลๆ ทน ถาภรรยานายบญคงไปไหน ใหสะกดรอยตามไป และถาใครมาหาภรรยานายบญคง ใหคดอานสบชอใหไดวาใครหรอจะสบชอไมไดกใหคอยดเวลากลบแลวสะกดรอยตามไปจนถงบาน เมอถงบานแลวคงจะมพวกเพอนบานรจกบางเปนแน”
เมอเจากรมกองตระเวนไดรบวาจะทำาเชนนแลว นายทองอนกบขาพเจา กพากนลงจากเรอนนายบญคงพาขนรถขบไป ขาพเจาสงเกตดหนานายทองอนเหนกำาลงตรตรองการงานอย ขาพเจาจงมไดถามวาจะขบไปไหนตอไหน และมไดไตถามหรอสนทนาเรองหนงเรองใดเลย จนถงบานหมอกรมสขาภบาล นายทองอนจงหยดรถ ตรงขนไปหาหมอ แกเขมรอยดอกไมออกแลวพดวา ฉนอยากใหหมอตรวจเขมเลมนดวยกลองไมโกรสะโกบสกหนอย”
หมอนนกตกลงหยบเขมนนไปตรวจในกลอง และบอกใหนายทองอนกบขาพเจา สบบหรและอานหนงสอพมพตามสบายแลวหมอกเขาไปในหองใน หมอหายเงยบเขาไปกวาครงชวโมงแลวจงออกมาอก นายทองอนถามวา ยงไงหมอไดความวากระไรบาง”
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 86
หมอตอบวา ทเขมของทานนนขาพเจาไดตรวจดไดความ“วามเลอดคนตดอย เพราะมสตวซงอยในเลอดคนตดอยหลายตว”
นายทองอนพยกหนาแลวถามวา ทานอาจจะบอกไดหรอไม“วาเลอดคนนนเปนเลอดคนเจบหรอเปนเลอดคนธรรมดา”
หมอสนศรษะแลวตอบวา จะบอกใหเปนแนนอนยาก เพราะเลอดทตดอยทเขมนนนอยนก”
นายทองอนพดวา ขาพเจาขอบใจทาน และขอใหทานจำา“เรองนไวใหจงด บางทกองตระเวนจะตองการตวทานเปนพยานในเรองซงขาพเจากำาลงสบอยเดยวน นายทองอนกรบเขมมา”จากหมอหอกระดาษเกบลงกระเปาตามเดมแลวกลาหมอกลบ ในเวลาทขบรถกลบไปบานขาพเจาถามวา
“นแกเอาเขมไปใหหมอตรวจนะมประโยชนอะไร”นายทองอนตอบวา เพราะฉนอยากรนาซ“ ”“กสำาเรจความประสงคแกไหมละ”“สำาเรจซ ทจรงฉนกจะวารแลวแตยงไมแนใจ ถงตองเอาไป
ใหหมอตรวจเสยใหเปนการแนนอน”“กเมอไดความแลวเปนประโยชนอะไรละ”“แกคอยดเอาซ อายเขมนแหละมนเปนพยานสำาคญพลก”“เปนพยานอะไร”“แลวแกคงรหรอก”ขาพเจาเหนวานายทองอนไมคดจะขยายความในเรองนอก
ขาพเจากนงมไดพดวากระไรอกตอไป สกครหนงนายทองอนถามขนวา เออนแกจะไมกลบไปออฟฟศอกหรอ“ ”
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 87
ขาพเจาตอบวามนกบายเสยแลวละ ไปกเหนจะไมมประโยชนอะไรหรอก แลวฉนอยากอยดแกสบเรองนดวยน”
นายทองอนพดวา ออ“ ! ในเรองนนแกไมตองกลวหรอก คงไมไดความอะไรอกกอนคำา”
“ทำาไมแกถงรวาเวลาใดจะไดความอก”“ฉนไมรหรอก ฉนทายเอานะ แกคอยดเถอะวาฉนจะทายถก
หรอผด แลวกพากนขนไปบนบานนายทองอน รบประทานขาว”และสนทนากนไปตามสมควร ครนเวลาประมาณ ๒ ทม ทานปลดกรมกองสอดแนมขนมาหานายทองอนแลวพดวา ผมได“ความอะไรมาอยางหนงแลว”
นายทองอนกพดวา เชญคณหลวงนงใหสบายกอนซ“ขอรบแลวเลาใหผมฟง”
ทานปลดกรมนงลงใกลนายทองอน แลวกพดตอไปวา ตามทคณแนะนำาใหวางคนไวคอยตรวจตราทบาน นายบญคง“
นน ผมไดจดใหคนดไวใจไดไปประจำาอย ๓ คน ตงแตเวลาเชาเมอคณไปจากบานนายบญคงแลว มผไปเยยมภรรยานายบญคง ๒-๓ คน”
นายทองอนเงยหนาขนแลวถามวา ทราบหรอเปลาวาเปน“คนชนดใด”
ทานปลดกรมตอบวา ไดความแลวทกคนวาใคร ในตอนเชา“ไดมผซงเปนเพอนนายบญคงไปสองคน ชอนายแปลกกบนายด สองคนนไปดวยกนและกลบดวยกน ตอนบายมเสมยนกระทรวงซงนายบญคงไดทำาการอยนนไปเยยมอกสามคน ชอนายแดงนายจางนายอน คนทไปเยยมภรรยานายบญคงทง ๕ คนทไดกลาวมาแลวนไมไดอยนานสกคนหนง”
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 88
นายทองอนพยกหนาแลวพดวา ทานทราบทอยคนเหลาน“ดวยหรอเปลา”
ทานปลดกรมตอบวา ฉนจดเอาเสรจแลว แลวกสง“ ”กระดาษใหนายทองอนแผนหนง
นายทองอนหยบกระดาษนนมามองอยสกครหนง แลวจงถามตอไปวา คณทราบหรอเปลาวานายแปลกกบนายดทำาการ“อะไรบาง”
ทานปลดกรมตอบวา ผมทราบวานายแปลกกบนายดเปน“บตรจนมเงน เวลานยงไมไดทำาอะไรออกจากโรงเรยนใหมๆ ”
นายทองอน ในพวกหาคนนะ มใครไดเคยไปยโรปบางแลว“หรอยง”
ทานปลดกรม ไมปรากฏวามใครไดเคยไป“ ”นายทองอน ในหาคนนนมใครรภาษาองกฤษบางไหม“ ”ทานปลดกรม ผมไมทราบแน แตนายแปลกกบนายดนะ “
ไดเรยนหนงสอองกฤษ”นายทองอน แลวมขาวอะไรทจะบอกผมอกหรอไมขอรบ“ ”ทานปลดกรม ไมมอะไรอก พวกคนของผมคอยอยจนทม“
หนงกไมเหนมใครมาอก และไมเหนใครออกมาจากบานนายบญคงเลย คนหนงจงไดมาบอกกบผมตามทผมเลาแลว แตอกสองคนนนยงคงประจำาคอยดทวงทอย”
นายทองอน ดแลว ถาเชนนนจะคอยรอฟงอย“ ”ทานปลดกรม ถายงงนผมไปไดนะ มราชการเรองอนทจะ“
ตองไปสบอก”
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 89
นายทองอน เชญคณหลวงเถดขอรบ ถามขาวคราวอะไร“ในเรองนผมจะบอกใหคณหลวงทราบ”
ทานปลดกรมกลานายทองอนกลบไป พอทานปลดกรมไปพนบานแลว นายทองอนกลกขนและพดกบขาพเจาวา ไป“เถอะ”
ขาพเจา ไปไหนกน“ ”“ไปบานนายบญคงนะ ไปเถอะ แลวกพากนไป พอถงบาน”
นายบญคงกบอกกบคนใชวา จะมาเยยมแมเลยบภรรยานายบญคง คอยอยสกครหนงคนใชนนกมาเชญใหขนไป นายทองอนขนไปสนทนากบแมเลยบแสดงความเสยใจตามธรรมเนยมแลวจงพดตอไปวา
“ฉนเสยใจแทๆ เทยวไมไดมาเยยมพอบญคงเมอเขาเจบ”แมเลยบ กไมมใครทราบวาเขาเจบมากนคะ แตถงยงงนก“
ยงมคนมาเยยมมาก”นายทองอน หมอคนไหนรกษานะยะ“ ”แมเลยบ หมอศรเขารกษา“ ”นายทองอน นายศรทกลบมาจากเมองนอกใหมๆ ไมใช“
หรอยะ”แมเลยบ นนและคะ เขาเปนญาตกบดฉนเอง“ ”นายทองอน ออ“ ! เหมาะดจรงไมตองหาคนอนคนไกล
เทยวนะ แลวรบประทานโทษเถอะ นเรองมรดกพกสถานเปนอยางไรกน”
แมเลยบ คณบญคงจดไวเสรจแลว ยกใหดฉน“ ”
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 90
นายทองอน ออ“ ! ยงงนกแลวไปซ ฉนหมายวายงยงอยถงไดพานายวดเขามา เขาเปนหมอกฎหมายเผอเขาจะไดชวยในเรองนไดมง”
แมเลยบ ไมตองดอกคะ จดเรยบรอยแลว“ ”นายทองอนสนทนาอยอก ๒-๓ คำาแลวกลาลงจากเรอน
ตรงไปทโรงพกพลตระเวนซงอยใกลทนน บอกใหไปรกษาบานนายบญคงอยและใหหามคนมใหออกมาจากบานนน ถาใครขนจะออกใหจบตว แลวกขนรถรบขบไปหาทานปลดกรมกองสอดแนมพากนไปทบานนายศรหมอ (นายทองอนสบจากคนใชทบานนายบญคงไดความแลววา บานนายศรอยทไหน) เมอถงบานนายศรแลวกพากนขนไปหานายศรทงสามคน
นายศรตอนรบอยางแขงแรง เชญใหนงเกาอแลวกถามวา ทานมาธระอะไร“ ”
นายทองอนตอบวา ในเวลานตวฉนกบคณหลวงกำาลงสบ“เรองประหลาดอยเรองหนง คอคนๆ หนงเจบกไมมากมายอะไรนกอยดๆ กตายลงไป กองตระเวนสงสยจงใหหมอตรวจไดความวา ไมไดถกวางยาพษและมไดตายเพราะโรค กบชนสตรศพแลวกหาบาดแผลไมไดเลย เจากรมกองตระเวนเกอบจะตกลงแลววาตายไปเองตามธรรมดา แตคณหลวงทานสงสยอยทานจงมาปรกษาฉน ฉนจงบอกกบทานวา จำาไดวาไดอานหนงสอฝรงเรองผหญงคนหนงไปเตนรำาหกลมลง ในเวลานนกไดรองกรดขนวาถกเขมทกลดอกอยนนตำาทหนาอก สกครหนงกรสกเวยนศรษะจงไปนอนบนเกาอนอน หนากซดลงทกท คนพากนตกใจจงไปตามหมอ แตหมอมายงไมทนถง ผหญงนนกตายเสยแลว หมอตรวจดตามตวกไมเหนบาดแผลอะไรมากมาย มแตรอยเขมตำาทหนาอกซายนดเดยวเทานน หมอกสงใหคนดเขมทปกอก คนไดเขมทองหวฝงเพชรตกอยในหอง
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 91
เตนรำา เขมนนเป อนเลอดยงเปยกอย หมอจงแสดงความเหนวาเมอผหญงนนลมลง เขมตำาทหนาอกซายทะลเขาไปถงหวใจเลอดตกภายในจงตาย ฉนจงมานกขนวา ถาใครรเรองนแลว อยากฆาใครอาจเอาเขมแกลงแทงเขาไปเชนนนบางแตทยงไมแนใจนน คอวาจะเปนไดจรงตามความเหนของหมอนนไดหรอไม ตวของทานเปนหมอ ทานบอกไดไหมวาจะเปนไดหรอไมได”
นายศรหนาซดลงไปทนทเลยปากแลวจงตอบวา เหนจะได“ถาจะวาตามตำาราหมอกได แตผมเชอวายงไมมใครในเมองไทยมความรพอททำายงง”
นายทองอนตอบวา ทานอยาหมนประมาทคนไทยนะ ความ“รไมเลวนกหรอก ทานจะวากระไรถาฉนจะบอกวาไดมผใชวธเขมแทงหวใจนนแลว”
นายศรถามดวยเสยงเครอวา ใคร เมอไร“ ”นายทองอนตอบวา เมอวานน นายบญคงเปนผถกฆาดวย“
เขม คนฆาฉนกรแลววาใคร”นายศรคกเขาลงกบพนทนทแลวพดวา คณหลวงขอรบ“
โปรดกรณาทเถอะ แมเลยบยงสาวอยมากขอรบ แลวไดความเดอดรอนเหลอเกน นายบญคงกดขเสยยงกวาทาสอก เหลอทมนษยจะอดกลนได ตวผมทเปนญาตแมเลยบกสงสารเหลอทนเพราะยงงนจงเลาถงฆาคนดวยเขมใหแมเลยบฟง ไมไดนกเลยวาแมเลยบจะกลาทำา เมอมาทำาขนเชนนแลว ผมขอรบผดเองเถอะ นผมไมบอกเขายงงแลวแมเลยบคงไมคดขน เอาโทษกบผมเถอะผมจะรบคนเดยวเอง ไหนๆ จะตองตายๆ แตคนเดยวเถอะ ถาฆาแมเลยบผมตองตายดวย”
นายทองอนลกขนแลวพดวา อยาไปคลายอยนนเลย ลก“มาใหคณหลวงทานใสกญแจมอเสยดๆ เถอะ”
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 92
นายศรลกมายนมอใหทานปลดกรมใสกญแจมอโดยด แลวนายทองอนกพดวา จบไดคนหนงแลวไปจบเสยอกคนเถอะ“ขอรบเหนจะด”
พอไปถงบานนายบญคง นายหมวดซงไปประจำาอยทนนกอนแลว กวงออกมาทำาหนาตาตนแลวกพดวา เกดความ“แลว”
นายทองอนโดดลงจากรถแลวถามวา อะไร“ ”นายหมวดตอบวา พอผมมาถงไดประเดยวหนงมคนลง“
มาบอกวา แมเลยบเขาไปในหองปดประตลนกญแจแนน เรยกใหเปดกไมเปด ผมกรบวงขนไปทงเรยกทงตบประตกไมขาน ผมกบพลตระเวนกชวยกนงดประตเขาไปเหนแมเลยบนงพงเตยงอย ผมเขาไปจบตวจงทราบวาตายแลว แผลกไมมศาตราอาวธอยางหนงอยางใดกไมม ขวดยาพษกไมม ไมทราบวาตายยงไง”
นายทองอนหนหนามาทางปลดกรมแลวพดวา เชญคณ“หลวงขนไปบนโนนเถอะขอรบ คณคงไดเหนความจรงของคำาทผมพดเมอตะกน นายทองอนกพาทานปลดกรมกบขาพเจา”ตรงเขาไปในหองแมเลยบ นายทองอนตรงเขาไปทศพแมเลยบคลำาดทหนาอกซายครหนง แลวกชกเขมรอยดอกไมออกมาจากหนาอกเลมหนงแลวพดวา นประไรขอรบ“ ”
ทานปลดกรมพยกหนาแลววา จรงๆ นแกเหนจะฆาตวเมอ“เหนพลตระเวนมา รสกวาความเหนจะปดไวไมมดแลว ผมตองยอมรบนบถอความคดของคณ แตผมยงไมเขาใจวาเมอแรกทำาไม คณจงสงสยวานายบญคงถกฆาดวยเขม”
นายทองอนตอบวา คณกไดยนตามทผมไดวากบนายศร“วาทำาไมผมจงไดสงสย ทผมพดนนกจรง ผมไดสงสยเชนนนมา
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 93
แตบานแลว เพราะฉะนนผมจงไดเตรยมแวนสำาหรบสองมาดวยพรอม คณหลวงคงจะจำาไดวาผมมองอยทอกซายนายบญคงนาน นนคอผมตงใจจะหาแผลเขม ทจรงผมกไมไดนกวาจะเปนเชนนนไดแตนกวาลองดท กเผอญหาแผลนนไดจรงๆ แลวผมจงไดเขาไปในหองนอนนายบญคง กไปหาตวเขมไดในนน ผมไดเอาเขมนนไปใหหมอตรวจดวยกลองไมโกรสะโกป กไดความวาเขมนนเป อนเลอดคน ความทผมสงสยกเลยเปนความแนนอนไป”
ทานปลดกรมพดวา กแลวเมอไรคณถงทราบวาใครเปนผ“ฆา”
นายทองอน พอไดเขมผมกนกวาคนทจะฆาเชนนได จะ“ตองเปนคนทสนทกบนายบญคง คอเปนคนทไดพยาบาลอย คนพยาบาลนกมแตภรรยานายบญคงกบคนใช ๒-๓ คน คนใชนนกไมตองนกถงเพราะในการทจะฆาคงไมไดประโยชนอะไร เพราะฉะนนยงเหลอภรรยาทจะตองนกถง นายบญคงไมมบตร ผมกทราบวาทรพยสมบตคงจะยกใหภรรยา ภายหลงผมไดถามตวภรรยาเองกไดความวาเปนเชนนน”
ทานปลดกรม กสวนนายศรละทำาไมคณถงไดทราบวา“เปนตนคด”
นายทองอน ผมเชอแนวาภรรยานายบญคง คงจะไมไดคด“เองในการทจะใชเขมฆาผวเชนนน ผทคดนนคงจะตองเปนคนทเคยไปยโรป หรอทรภาษาองกฤษพอจะอานหนงสอเขาใจได ผมจงคอยฟงดวาคนทรจกกบนายบญคงและภรรยานนจะเปนคนรภาษาองกฤษหรอไปยโรปกคน ไดความจากคณวามอยสองคน แตสองคนนนกเปนลกเศรษฐ และเรยนในกรงเทพฯ คงจะไมรดนกและคงจะไมไดอานหนงสอองกฤษดวย ผมกยงไมพอใจ จงมาหาตวภรรยานายบญคงเอง จงไดทราบถงนายศรผ
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 94
นวามใชแตเคยไปยโรปทงไดเลาเรยนวชาหมอดวย ผมถงไดคดวา ยงไงๆ ลองไปทนายศรดสกท ถานายศรไมไดเปนผแนะนำาภรรยานายบญคงในเรองฆาคนดวยเขมนกแลวไป แตถาเปนผแนะนำาตามทผมสงสย นายศรกจะตองแสดงพรธออกมาเอง นอกจากนคณหลวงกทราบอยแลว”
ทานปลดกรมเขามาจบแขนนายทองอน แลวพดวา ผมนบ“วาคณเปนคนประหลาดคนหนงทเดยว ถาคณมารบราชการในกองตระเวนคงจะตองมชอเสยงใหญเปนแน”
นายทองอนยมแลวพดวา กนผมกชวยราชการอยเตม“กำาลงแลว ปลอยใหผมเปนคนธรรมดาอยเชนนจะดกวา ถาผมไปเปนคนราชการเสยแลว บางทการสบสวนกจะยากขน ผมกจะชวยราชการไมไดดเหมอนกบเวลาน คณหลวงปลอยผมไวตามสบายดกวาขอรบ เมอมราชการอะไรกเรยกผมใชไดเสมอ ในเรองนกไมมเรองอะไรจะสอบสวนอกแลว ผมกราบลาท”
นายแกว
นายขวญ
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 95
คำาชแจง ใหนกเรยนนำาหลกการไปใชในการพนจวรรณกรรมจากเรองทอาน ดงน๑.ความเปนมาหรอประวตของหนงสอและผแตง ๒.ลกษณะคำาประพนธ๓.เรองยอ๔.เนอเรอง ใหวเคราะหเรองตามหวขอตอไปนตามลำาดบ โดยบางหวขออาจจะมหรอไมมกไดตามความจำาเปน
- โครงเรอง - ตวละคร - ฉาก - วธการแตง - ลกษณะการดำาเนนเรอง - การใชถอยคำาสำานวนในเรอง
๕.แนวคด จดมงหมาย เจตนาของผเขยนทฝากไวในเรอง ๖.คณคาขอวรรณกรรม ม ๔ ประเดนดงน๑ . คณคาดานวรรณศลป คอ ความไพเราะของบทประพนธ ซงอาจจะเกดจากรสของคำาทผแตงเลอกใช และรสความทใหความหมายกระทบใจผอาน๒ . คณคาดานเนอหา คอ การใหความรดานตาง ๆ ใหคณคาทางปญญาและความคดแกผอาน
กจกรรมการเรยนร
เ ข ม ร อ ย ด อ ก ไ ม | 96
๓ . คณคาดานสงคม สะทอนใหเหนสภาพของสงคมหรอสามารถจรรโลงสงคมไดหรอไมอยางไร๔ . การนำาไปประยกตใชในชวตประจำาวน นำาไปใชในการดำาเนนชวต นำาไปเปนแนวปฏบตหรอแกปญหารอบ ๆ ตวไดหรอไมอยางไร