PETENGING WENGI

sumribit angin ngelus langit sore

manuk sriti bali ing pucuking cemara

nganti tekaning wengi sing nyenyet

gawang-gawang katon pasuryanmu

gawe tambah kekesing angin sore

tumlawung rasa kang ngulandara

wengi bakal tumeka maneh

bareng karo wewayanganmu

kang bakal ngebaki impen petenging wengi

lumaku turut petenging lurung

bakal gawang-gawang campur mega-mega

apa kudu tak buwang bareng karo lumingsiring wengi ?

PEPADANG BAKAL TUMEKA

angrantu sinambi jumangkah ing dalan kang peteng kebak sandungan

mecaki lurung lurung kang dawa satengahing ara-ara samun

bumi kang kapidak kebak sinengker

anggawa ganda bacin

manuk manuk dhandhang kekitrang wayah sore

peteng kang gemuleng ing angganing manungsa

wus sinerat ana ing kitab duk ing uni

pepadang bakal tumeka anggawa kabar bebungah

kanggo kita sami jalma manungsa

kang bakal amadhangi lurung-lurung, dalan-dalan lan ara-ara samun

amadhangi sakendhenging jagat raya

mara gage kita sami tumenga ing angkasa

mangayubagya rawuhipun sang pepadhang

kanthi mesu raga nutup babahan nawa sanga

mangestu nampi pepadhang …..

jakarta wanci adven minggu kaping kalih warsa 2009

maymintaraga :

WAYAH ESUK PEDUT ANGENDANU

rong puluh tahun kepungkur aku lan sliramu nate mlaku ana dalan kene

saklawase ora nate ketemu

saliramu lan saliraku wus beda ora kaya biyen nalika isih tak kanthi

gandaning wengi mau isih sumrebak ngebaki pedut wayah esuk

wus aja mbok tangisi lakon kang wus kapungkur

wus pirang wayah ketiga tak lakoni nganti rambut warna ireng lan putih

ing dalan iki rong puluh tahun kepungkur

ana cerita rinajut endah

dik, kala kala sliramu isih dadi impenku

pirsanana ana nduwur kae

ana teja manther ing sela-selaning gegodongan

lan lintang panjer wengi sing isih kari sakmenir gedhene

saiki aku lan sliramu linambaran rasa kangen

simpenen kangenmu ana impen ***

LINTANG-LINTANG

lintang-lintang abyor ing tawang

cumlorot sliweran nalika alihan

kumleyang mencok ing socamu asihku

cahyane gumebyar sunare gilar-gilar

ing telenge atimu sliramu tansah dakantu

lintang-lintang alihan

cumlorot telu ana pundhakku

kawitan lintang abang lintang perang

kapindho lintang mirunggan lintang kamanungsan

pungkasan lintang kumukus lintang kadurakan

SEDYAKU

Wis, Jeng…

Aku sumeleh

nyelehake pangarep-arepku

marang katresnan lan kawigatenmu sing semu

yen nyatane amung semene

cunthele lelakonku…

Pepenginku tansah sumandhing

lan nresnani sliramu

kudu dakprunggel

sing luwih wigati, Jeng

donga lan pengestumu wae

tansah mili kanggo aku

Wis, Jeng

aku pamit

becik njembarake pikir

nggayuh kabegjan

mring ati lan katresnan satuhu

tan ora binagi ing liyan

sempurna ing guritan siji…

PEPADANG BAKAL TUMEKA

angrantu sinambi jumangkah ing dalan kang peteng kebak sandungan

mecaki lurung lurung kang dawa satengahing ara-ara samun

bumi kang kapidak kebak sinengker

anggawa ganda bacin

manuk manuk dhandhang kekitrang wayah sore

peteng kang gemuleng ing angganing manungsa

wus sinerat ana ing kitab duk ing uni

pepadang bakal tumeka anggawa kabar bebungah

kanggo kita sami jalma manungsa

kang bakal amadhangi lurung-lurung, dalan-dalan lan ara-ara samun

amadhangi sakendhenging jagat raya

mara gage kita sami tumenga ing angkasa

mangayubagya rawuhipun sang pepadhang

kanthi mesu raga nutup babahan nawa sanga

mangestu nampi pepadhang

KEKUDANGANKU

o, ngger sang ponang jabang bayi

bebarengan tangismu kang kejer sumusup ing wengi

sira wus lahir kanthi slamet

nyawang gumelaring jagat raya

yen sira nangis tak emban lan tak tembangake dandang gula lingsir wengi

kapurih sira bisa turu kanthi tentrem

yen sira mesem tak kudang tak liling

o, ngger sang ponang jabang bayi

tak gadang dadiya wong kang luhur bebudenmu ing tembe ***

kanggo: fabian moreno setiawan lan rubi dirgantara

UDAN WAYAH SORE

udan riwis-riwis nggawa angin gumanti

ora kaya nalika kang kawuri sing kebak pangarep-arep

dikaya ngapa lemah wus kebanjur teles

sesuk esuk yen sang surya wiwit sumunar

lan manuk kepodang colat-colot ana wit gedang

tak tunggu tekamu ing sak ngisore payung

tak kanthi lakumu tumeka ngendi

mbokmenawa sesuk sore wus ora udan riwis-riwis

marakake gawe kekesing ati

manuk kepodang wus mabur mangulon

nanging tetep tak tunggu tekamu ***

NALIKA SEPI ….

pasuryanmu sing bening

tumiba ing banyu mili turut pletheking surya

saya suwe tansaya adoh

ninggalake sepi

tan ana sabawa gumrisiking alang alang

aku mung bisa nyawang

pasuryanmu sing kagawa banyu mili turut kali

nganti datan katon kasaput pedut *

RON GARING

Wengi sansaya atis

nalika aku sesingidan ing sajroning swara gamelan

kang digawa dening angin

prasasat tan kendhat

anggonku kulak warta adol prungu

ananging isih mamring

aku wis pingin cecaketan

obormu kang makantar-kantar

madhangi jangkah lan jagatku

ana ngendi papanmu

lelana tapa brata

tanpa pawarta tanpa swara

aku kadya ron garing

kumleyang kabur kanginan

ing jagat peteng lelimengan

krasa luwih abot

anggonku ngadhepi dina-dina ing ngarep

mlakuku ora mantep

kagubet ribet lan ruwet

adoh saka cahyamu

pedhut ing sakindering pandulu

panjenengan

guruku, sihku, oborku

kancanana sukmaku sinau bab katresnan sajroning ati.

Pengarang: Budhi setyawan

LUMUNTURING BUDAYA

Tumetesing waspa dumlewer ing pangarasanku

Nglentrihing pandulu ginambar ing netraku

Ancluming praupan kawistara ing pasuryanku

Legeg trenyuh ginawa ing panggalihku

Amersani jaman saiki

Tumpraping polah tingkahing putra lan putri

Kang wis ninggalake subasita

Nerak angger-anggering budaya

Lali ing tatakrama mbuwang sekabehing unggah-ungguh basa

Kabeh rumangsa nistha

Yen isih ngugemi pranatan budaya bangsa

Sanadyan jaman wis maju

Aja banjur dadi kleru

Crita leluhur ginubah sawiyah-wiyah

Busana owah samesthine

Tetunggangan, wisma, laladan rinepta beda saka asline

Apa kita wis ora ngregani budaya kita dewe?

Apa budaya kita wis ora ana ajine?

Apa budaya kita wis kedaluwarsa?

Apa budaya kita wis luntur?

Pemuda pemudi jaman saiki

Unggah ungguh basa wis dilirwakake

Tata krama wis ditinggalna

Tata wicara wis ninggalake subasita

Apa sing salah sekolah?

Apa sing salah ibu bapak?

Apa kabeh salah?

Nyatane budaya bangsa wis ditinggalake

Wis arep luntur amerga pokale kita dhewe.

KAWULA NASIBMU

Apa durung cukup Gusti paring bebendu

;segara disuntak mbludag

Lemah amblas bengkah

Banjir bandhang banjir lendhut

Banjir maut

Nelangsa papa citraka wis ora krasa apa-apa

Amarga wis kulina

Ngayut tuwuh dadi pilihan ampuh

Tinimbang didawa-dawa tan oleh pedah lan guna

Oh... nasibmu kawula.....

Sikil kelangan pidakan

Awak kelangan wewayangan

Dina sesuk kelangan tanggal

Dicolong dirampok kecu lan brandal

Brandal ora ngerti bebendu

Kecu ora ngerti kleru

Brandal tata jaman lumrah

Nguntal bumi ngaluamah

Kecu badan alus nggetih biru

Ngganyang uripe kawula-kolu

Oh.... kawula nasibmu...

GANDRUNG

Rambut acak-acakan

kaos kumel awut-awutan

ora kenal tembang

jare : luwis seneng disco-disconan

supaya ora diarani kampungan

ngisin-isini

Nanging gandrung ya gandrug

Aja kedlarung, dadi kedlurung

Apa wis ngerti

Tegese racun

Senajan ora mateni

Nanging bisa gawe getun

Jare: jaman moderen

Nanging kok kereb senewen

Ngambah alam globalisasi

Kudu tansah ngati-ati

Senajan ndhelika

Ditututi.

NEGERI PARA BAKUL

Negeri para bakul

Dol tinuku datan mligi barang dagangan

Narapidana barter ing pakunjaran

Barter kasus wis dudu wewadi

Yen refan wis sarujuk disepakati

Negeri para bakul

Para politisi uga duwe pasar mligi

Dol tinuku polecy kebijakan

Maja kursi papan kaculikan

Api-api regejekan jebul laku sandhiwara

Negeri para bakul

Konglomerat lan birokrat gamban olah siasat

Dol tinuku kajulingan ngliyer aturan

Layak pajekg dadi bancakan

Negeri para bakul

Dol tinuku jabatan anjrah ing ngendi-endi papan

Bandrol reregan wis cetha nadyan datan kabiwarakake

Yayah kangsen ing papan palanyahan

Negeri para bakul

Kebak tembung lelamisan

Kebohongan kemunafikan kadidenen sega jangan

Nora kawaca bongkot – puncuk

Kabeg-kabeh mubeng seser pindha lingkaran setan.

KIDUNG SAKA WUKIR DANARAJA

Mirengna ujaring kandha

Jamane sekar sinengkar ing pringitan

Dhusun kencana ijo royo elok nyata

Rinengga taneman meneka warna

Tanjung kenanga mawar regula

Gandasuli mlati lan soka

Tlatah reja mekar ngrembaka

Kaserat abyor kuncara

Kang ngayomi wong agung linangkung

Wanodya kebak pangalembana

Kanjeng ibu kang asmanya arum ing rat

Ibu Agung sakaring pamuji

Wis dadi Kersaning Gusti

Sang endah jumeneng dadi oboring jaman

Kang nyimak sasmitaning ngaurip

Antuk berkah trus jumeneng ing uripe

Wruh ing rasa kang satuhu

Sang lukita maraga sekar bawana

Kikisa ong tutur ala

Lestari ing sejarahe

Agung arum ati suci

Danaraja wis dikunci

Anane mung enget negeri

Ing tlatah lor pasir dadi mlati

SADAWANE DALAN PUTIH

Dalan putih sing mendhak medhukul

Dawane tanpa wates, tanpa wates

Apa  sliramu ngerti, sakiwa tengene akeh dajjal

Tawa woh-wohan seger lan manis?

Iki jagad tontonan

Papan kiprahe para paraga

Menganggo sandhangan kebak gebyar

Pasuryan didandani maneka rupa

Kabeh sarwa cakrak diputih sarwa ngresepi

(kari milih sapa jumangkah premati

Endi sing rewa-rewa endi sing sejati)

Sadawane dalan putih

Kita kabeh mung kari milih

Lan bisa ngrasakake legine bratawali

Kalamun wis manggon ing wetenge bumi.

LAWU HARGA KANG RUBEDA

Dak sawang pucuking cemara lawu hargaNora ana rubeda

Panyuwaraning peksi-peksiBranjangan NlikaHyang Praptanggawatti jumedhul

Ing tanceping tawang sisih wetan Karring aris sumilaking samiranaUga gumuyune prawan-prawan sunthi

Kang runtung-runtung ngindhit klenthingGujeng sendhang kang bening

Aku mesemDene isih ana kaendahan ing bawana

Kang kebask pokal dursilaPokal bejat manungsa nora wedi laknat

Mega ngluru pangan saemplokanDirewangi pecialan

Panyawangku tumuju maneh marang lawu hargaDak sawang, wusana rubeda

Ora ana maneh panyuwaraning peksi-peksiUga gumuyue prawan-prawan sunthi

Kahanan sepi nyenyet nggegirisi

Ah, during ana sakedhepan anggonku alihanLawu harga katon rubeda

Edi endah kang mau tak sawangApa aku mung ngimpi?????

Merga sakupengku kebak pedhut leliwengan?

UDAN WAYAH SORE

udan riwis-riwis nggawa angin gumanti

ora kaya nalika kang kawuri sing kebak pangarep-arep

dikaya ngapa lemah wus kebanjur teles

sesuk esuk yen sang surya wiwit sumunar

lan manuk kepodang colat-colot ana wit gedang

tak tunggu tekamu ing sak ngisore payung

tak kanthi lakumu tumeka ngendi

mbokmenawa sesuk sore wus ora udan riwis-riwis

marakake gawe kekesing ati

manuk kepodang wus mabur mangulon

nanging tetep tak tunggu tekamu

DALAN OMBAK

Wus dakjaluk marang sliramu, tatkalane wektu isih watu

lan dalan kaya ombak segara, nanging penjalukku

kaya prenjak kang katombak swiwine, ilang unine

kaya lemah cengkar kang tawar, ilang sangar

sliramu uga isih lumaku ing gisik kang wus dadi ambalan

ngambali ati ing pangilon, ngambali pitakon

lan penjalukku, kanthi unthuk-unthuk kang sirna

tatkalane surya mencorong, pratanda dina wus rina

SEDYAKU

Wis, Jeng…

Aku sumeleh

nyelehake pangarep-arepku

marang katresnan lan kawigatenmu sing semu

yen nyatane amung semene

cunthele lelakonku…

Pepenginku tansah sumandhing

lan nresnani sliramu

kudu dakprunggel

sing luwih wigati, Jeng

donga lan pengestumu wae

tansah mili kanggo aku

Wis, Jeng

aku pamit

becik njembarake pikir

nggayuh kabegjan

mring ati lan katresnan satuhu

tan ora binagi ing liyan

sempurna ing guritan siji…

CRITA SAKA MANCA

ing papan sarwa salju, aku

ngangen-angen lawang gubug binuka

ana bedhiyang lan lincak

nanging wis kebacut dadi salju

guritan apadene kekarepan

nglinthing bareng tumiyupe angin

nunjem-nunjem dom periih

sadawane wengi

kangmangka ing ngisor salju pinendhem candhi

sing durung kober kababar unine prasasti

BABAD WEDHI PESISIR

Sorene sore jingga

wengine wengi biru

kembang pandhan mesem marang mbulan

tangane ngawe-awe sajak kemayu

apa hiya iki dayane layang atimu

sing jare bakal ditulis kalane ijen

lan sendhang mung amping-ampingann jendhela

sing wengi iki isih panggah binuka?

biyen aku nate apal gojegmu

kepiye nalika bingung ndhedher sagegem guritan

ing lemah suwung pinggire taman

ora ketang mbalang liring sambi mungkur

nyamudana wingkis sakehing kekarepan

nutup kudhuping kekembangan

iki babad wedhi pasir

pinaes ganda aruming mawar

rarasing riris dhadha kumesar

AMBEGAN SEGA KULUBAN

Ambengan sega kuluban dieler ing tampah

diladekake ing pasamunan

direncah bebarengan, kroyokan, rebutan

ambengan sega kuluban

oora ana sing ngerti duweke sapa

kejaba dadi pangane wayang , para dhalang

sing lagi lungguh methingkring

(kidang lan trewelu, kinjeng lan kupu mung bisa nyawang sinambi ngeleg idu)

ambengan sega kuluban, wis gusis dienggo pesta

mung kari tampah ngganda amis, angganda amis

banjur kanggoo bal-balan para buta!

Pahlawanku

(R. Tantiningsih)

Pahlawanku  

Wutahing ludirmu

Nyiram ibu pertiwi

Nadyan sang ibu

Kudu muwun sedhih

Karajang-rajang manahe

Karujit-rujit rasa pangrasane

Pahlawanku

Mugya Gusti paring nugraha

Semana gedhene bektimu

Jiwa raga, bandha donya

Tanpa sisa

Amung siji pangajabmu

Merdika

Segara Ayu

(Hisyam Z)

Bener, pener, yekti

Sliramu dadi seksi

Seksi pahlawan sejati

Pahlawan mulih aran awit bekti

Awit mangku jejibahan

Tugas luhur, jujur ing palagan

Ngemban amanat Trikora ayahan

Segara Aru biru lugu blak-blakan

Ngemu madu

Maduning bangsa satuhu

Kang Asma Yos Sudarso iku

Korban jiwa raga ing Segara Aru

Ludira kang wekasan

Kanggo nebus Irian

Yos Sudarso gugur kalayan

Asmanya misuwur ing bebrayan

Sliramu Aru

Seksi lugu

Seksi bisu

Satuhu baku

Merapi

(Puthu Aryana)

Merapi...

Saka kadohan katon gagah

Asep putih ndedel ing awiyat

Tilas dalan lahar katon cetha

Kena sunare Hyang Bagaskara

Merapi...

Saumpama kowe bisa crita

Kabeh kadadean ing tanah Jawa

Wiwit jaman Mataram Kuna

Nganti madege Kraton Ngayogyakarta

Merapi...

Sliramu anyekseni kridhaning bangsa

Wiwit nalika ngusir penjajah Walanda

Jaman mardika jaman Soekarno

Nganti jaman Soeharto

Jaman Habibie tumekaning Megawati lan Susilo

Merapi dadi saksi

Kembang Mlathi

(R. Widiyati)

Daksebar kembang mlathi

Ing Taman Makam Pahlawan

Kusuma Bangsa kang sejati

Luhku tumetes... tes... netesi bumi

Aku rumangsa dosa

Durung bisa melu labuh negara

Amung sekar mlathi iki

Tandha setya lan janji

Bakal melu napak suci

Labuh nagri alelandhesan ati suci

Dadi pepenget Agustus iki dina mulya lan suci

Api Abadi Mrapen

(R. Tantiningsih)

Latu kuwi, tansah murub

Ora nggubris kiwa tengene

Nadyan digrujug tirta

Nadyan maruta padha teka

Nanging latu kuwi ora surut

Latu kuwi, tansah murub

Kaya latu kang ana jero ati

Angel dipateni lan angel diadhemake

Latu kuwi, tansah murub

Ing mrapen dununge

Ninggal sejarah

Kanggo anak putu

Kitir

(Sumono Sandy Asmon)

Kitir iki

Isi panantangku marang wengi

Sing kebacut anggone nguja sepi

Dolanan swarane asu baung nggeririsi

Kitir iki

Wujud pangundhamanaku marang awang-awang

Sing kebacut brangasan

Ngrentengi lintang, nguntal rembulan

Kitir iki

Srana gugatku marang isen-isening jagad

Sing pijer royokan brekat

Tan keguh njaluk ruwat

Gegayuhanku

Dening: Nuryanto (Nurgud)

Ketiga dawa kang tak rasa

Bisa Gawe geringing nala

Urip Ijen tanpa Kenya

Kang bisa gawe alusing rasa

Udan kang tak gandhang ing sasi iki

Jebul ra tiba ana bumi

Rasaning ati kang tansah sepi

Ngarep-arep tuwuhing wiji

Wiji katresnan kang sejati

Kang tuwuh seger yen ana banyu

Rinten lan dalu tansah memuji

Muga enggal kasil gegayuhanku

Gegayuhan kang luluh tumrap agami

Pala krama urip nyawiji

Pahlawanku

(R. Tantiningsih)

Pahlawanku  

Wutahing ludirmu

Nyiram ibu pertiwi

Nadyan sang ibu

Kudu muwun sedhih

Karajang-rajang manahe

Karujit-rujit rasa pangrasane

Pahlawanku

Mugya Gusti paring nugraha

Semana gedhene bektimu

Jiwa raga, bandha donya

Tanpa sisa

Amung siji pangajabmu

Merdika

Segara Ayu

(Hisyam Z)

Bener, pener, yekti

Sliramu dadi seksi

Seksi pahlawan sejati

Pahlawan mulih aran awit bekti

Awit mangku jejibahan

Tugas luhur, jujur ing palagan

Ngemban amanat Trikora ayahan

Segara Aru biru lugu blak-blakan

Ngemu madu

Maduning bangsa satuhu

Kang Asma Yos Sudarso iku

Korban jiwa raga ing Segara Aru

Ludira kang wekasan

Kanggo nebus Irian

Yos Sudarso gugur kalayan

Asmanya misuwur ing bebrayan

Sliramu Aru

Seksi lugu

Seksi bisu

Satuhu baku

Merapi

(Puthu Aryana)

Merapi...

Saka kadohan katon gagah

Asep putih ndedel ing awiyat

Tilas dalan lahar katon cetha

Kena sunare Hyang Bagaskara

Merapi...

Saumpama kowe bisa crita

Kabeh kadadean ing tanah Jawa

Wiwit jaman Mataram Kuna

Nganti madege Kraton Ngayogyakarta

Merapi...

Sliramu anyekseni kridhaning bangsa

Wiwit nalika ngusir penjajah Walanda

Jaman mardika jaman Soekarno

Nganti jaman Soeharto

Jaman Habibie tumekaning Megawati lan Susilo

Merapi dadi saksi

Kembang Mlathi

(R. Widiyati)

Daksebar kembang mlathi

Ing Taman Makam Pahlawan

Kusuma Bangsa kang sejati

Luhku tumetes... tes... netesi bumi

Aku rumangsa dosa

Durung bisa melu labuh negara

Amung sekar mlathi iki

Tandha setya lan janji

Bakal melu napak suci

Labuh nagri alelandhesan ati suci

Dadi pepenget Agustus iki dina mulya lan suci

Api Abadi Mrapen

(R. Tantiningsih)

Latu kuwi, tansah murub

Ora nggubris kiwa tengene

Nadyan digrujug tirta

Nadyan maruta padha teka

Nanging latu kuwi ora surut

Latu kuwi, tansah murub

Kaya latu kang ana jero ati

Angel dipateni lan angel diadhemake

Latu kuwi, tansah murub

Ing mrapen dununge

Ninggal sejarah

Kanggo anak putu

Kitir

(Sumono Sandy Asmon)

Kitir iki

Isi panantangku marang wengi

Sing kebacut anggone nguja sepi

Dolanan swarane asu baung nggeririsi

Kitir iki

Wujud pangundhamanaku marang awang-awang

Sing kebacut brangasan

Ngrentengi lintang, nguntal rembulan

Kitir iki

Srana gugatku marang isen-isening jagad

Sing pijer royokan brekat

Tan keguh njaluk ruwat

Wutah Getihku

(Mahardono Wuryantoro)

Gumelar jembar bumi asri

Sumunar sumringah sunare bagaskara

Padhang sumilak hanelai jagad Nuswantara

Bumi pusaka wus kawentar

Ombak-ombak samodra, kencana kang ngrenggani

Wutah getihku daktresnani

Kawulamu....

Guyub rukun anambut kardi

Jeroning swasana tentrem lan mardika

Gilig ing tekad manunggal

Cumithak jeroning ati, bebarengan ambangun

Aku lila....

Korban jiwa raga kanggo bumiku

Nadyan awak ajur dadi sawur

Lan getihku mblabar mili, netes ing bumi pertiwi

Labet raharjaning nagara

Lumantar iki....

Isining atiku ginurit

Prasetyaku thukul saka ati kang tulus

Njaga langgenging kamardikan

Donga pujiku kebak kaendahan, kanggo wutah getihku