1

รายงานความกาวหนา ประจำาปงบประมาณ 2562 กนยายน 2562

(โครงการตอเนองจากป 2561)การจดการเทคโนโลยและนวตกรรมเชงบรณาการจากไมผล/ประมง/

ปศสตว : ทางเลอกใหมใหเกษตรกรสวนยางในเขตพนทรมแมนำาโขง

Technology Integration and Innovation Management for Fruit Trees/Fisheries/Livestocks System : An

Alternative Mode of Occupation for Rubber Growersin the Mekhong Riverbank

หนวยงานเจาภาพ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร…หวหนาแผนงาน/โปรแกรม พงศเทพ อครธนกล……ตำาแหนง ผอำานวยการ ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร… …… ……เบอรโทรศพทมอถอ (ทสามารถตดตอได) ……081-8057198…………E-mail ……agrpta@ku.ac.th…

หนวยงานรวมดำาเนนการวจย (ทงภาครฐ และเอกชน)ลำาดบ หนวยงานรวมดำาเนนการวจย หวหนาโครงการ/

ผประสาน/เกษตรกรผนำา

e-mail

1 ภาควชาเกษตรและทรพยากร คณะทรพยากรธรรมชาตและอตสาหกรรมเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตเฉลมพระเกยรตจงหวดสกลนคร

อรอนงค ฐาปนพนธนตกล

csnont@ku.ac.th

2 คณะประมง มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

เชษฐพงษ เมฆสมพนธ

ffisspm@ku.ac.th

3 การยางแหงประเทศไทย สจนต สทธวนกล (ทปรกษา)

sujin.s1952@gmail.com

4 สวนเกษตรกรทรวมวจย (ดานประมง) สวาง ภนาขาว -

2

3

บทท 1บทนำา

1. หลกการและเหตผลในพนทบรเวณลมแมนำาโขง มดนทมความอดมสมบรณ ฝนตกชก สามารถ

ปลกยางพาราไดผลด อยางไรกตามเกษตรกรมทางเลอกไดนอย และอนาคตของยางพาราไทยในตลาดโลกตองแขงขนกบยางสงเคราะห อปสงคยางพาราไทยไมเพมขน ขณะเดยวกนประเทศเพอนบาน เชน เวยดนาม กมพชา และสปป.ลาว รวมทงประเทศนำาเขายางพาราจากไทยรายใหญคอ จน ไดขยายพนทปลกยางพารามากขนเชนกน ทำาใหราคายางพารามแนวโนมตำาลงทกป อนาคตไมสดใสเทาทไดคาดหวงไว ในขณะทประเทศไทยมไมผลพนธดมคณภาพเปนทตองการของตลาด เชน ลำาไย ลนจ ทเรยน กลวย สมโอ ฝรง มะพราวนำาหอม เปนตน ทางดานปศสตว เกษตรกรมการเลยงโดยทวไปเกอบทกครวเรอน เชน ไกพนเมอง ไกไข เปด สกร รวมทงดานประมง เกษตรกรมบอและสามารถเลยงปลาไดตลอดป เนองจากมแหลงนำาทไดรบอทธพลจากแมนำาโขง สงแวดลอมทางภมศาสตร ทรพยากร และกายภาพเหลาน ถานำาเทคโนโลยใหมหรอนวตกรรมใหมเขามาใหเกษตรกรชาวสวนยางพารา ไดพฒนาอาชพใหมประสทธภาพมากยงขน สามารถสรางอาชพเสรมทใหผลตอบแทนไดมากขน มโอกาสทจะเปลยนจากการผลตยางพาราเชงเดยวเปนอาชพอน หรอเปนอาชพเสรมใหเกษตรกรมรายไดมากขนได

4

5

บทท 2ความเปนมา

1. วตถประสงคของโครงการ1.1 ใชสภาพภมศาสตรพนทรมแมนำาโขงใหเกดผลตอบแทนสงสด และ

ยงยน1.2 ปฏรประบบเกษตรกรรมจากสนคาทมปญหา ยางพารา สระบบการ

ผลตทใหผลตอบแทนทางเศรษฐกจทดขน ยกระดบมาตรฐานการดำารงชพใหอยดมสข

1.3 เพมรายไดครวเรอนเกษตรกร บรรเทาปญหาความยากจน ยกระดบคณภาพชวตและโภชนาการ

2. แผนและวธการดำาเนนงาน กจกรรมการดำาเนนโครงการ

2.1 แผนของโครงการศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร จะดำาเนนกจกรรมวจยลงพนท ใหได

เทคโนโลยและนวตกรรมเฉพาะพนท (area-based technological suitability) เรมดวยการเกบขอมลชวภาพและกายภาพ ททงเปนปจจยสงเสรมและเปนขอจำากดในพนทเฉพาะ (biotic and abiotic attributes and limitation) วเคราะหขอมลดาน agricultural micro climate ทสมพนธกบการเจรญเตบโตของพช ออกแบบนวตกรรม ดวยการนำาเทคโนโลยจากศนยทเกยวของและสถาบนเครอขาย ไดแก เทคโนโลยการผลตไมผล การจดการธาตอาหารพช เทคโนโลยทางดาน พชศาสตร การเลยงปศสตว การเลยงประมงนำาจด ซงพสจนแลววาใชประโยชนได และทดสอบในสภาพพนท (on-farm research and trials) บรณาการระบบการผลตไมผล การเพาะเลยงสตวนำา และการทำาปศสตวขนาดเลก-กลาง การสรางฟารมทดลองในพนทของเกษตรกร และหนวยงานวชาการในพนท ชมชน เพอใหเกดขบวนการสาธต เรยนรรวมกนระหวางหนวยงานในพนท ผมสวนไดสวนเสย และผประกอบการในทองถน

6

กรอบของกจกรรมจะรวมถงการสรางมลคาเพม การแปรรป และการสนบสนนใหเกดอาชพใหมในทองถน (start ups)

2.2 วธดำาเนนงานโครงการ1) สนบสนนทดลองการเลยงประมงนำาจด เชน ปลานล ปลาหมอ

ปลาดก โดยการขดบอในนา หรอปรบปรงบอทมอยแลว2) ทดลองและสนบสนนใหมการแปรรปผลผลต เพอเพมมลคา3) สนบสนนโดยการใหเกษตรกรรวมทนดำาเนนการตาม

กจกรรม ไมใหเปลา เพอการพฒนาทยงยน

2.3 ขอบเขตและเปาหมายของโครงการ1) พนทรมแมนำาโขงทไดรบอทธพลจากแมนำาโขงและสาขา 5

จงหวด คอ จงหวดหนองคาย จงหวดบงกาฬ จงหวดนครพนม จงหวดมกดาหาร และจงหวดสกลนคร

2) เกษตรกรเปาหมายในพนททกำาหนด ประมาณ 50 ราย ทไดรบการบรณาการรวมกนคดเลอกจากหนวยงานในพนท และสมครใจเขารวมโครงการน

7

2.4 ผลทไดรบจากโครงการ (Output)1) เกษตรกรในพนทปลกยางพารามทางเลอกในการเปลยนอาชพ

มรายไดสงกวาเดมดวยระบบการผลตไมผล เลยงปศสตว และประมงนำาจด

2) พนททดลองคอพนทสาธตการบรณาการทางวชาการในระบบการผลตไมผล ปศสตว และประมงนำาจด

3) มพนทสำาหรบเกบนำาเพอการเกษตรเพมเตม4) เกดการพฒนาความรวมมอพหภาค ระหวางศนยความเปน

เลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร หนวยงานวชาการในทองถน เกษตกรผนำา และภาคเอกชนทเกยวของ

2.5 ผลกระทบทางดานเศรษฐกจและสงคม 1) เพมรายไดครวเรอนเกษตรกร บรรเทาปญหาความยากจน2) กาวขามกบดกรายไดปานกลาง3) ยกระดบคณภาพชวตดานโภชนาการ4) ลดแรงกดดนกระแสเรยกรองการพยงราคาและแนวปฏบตท

ไมสอดคลองกบกลไกตลาดสนคาเกษตร2.6 ผลกระทบตอภาคการผลตและธรกจทเกยวของ

1) ลดพนทปลกและปรมาณการผลตยางพารา สอดคลองกบอปทานและอปสงค

2) หลกเลยงในการจายเงนอดหนน พยงราคา มาตรการชวยเหลอแบบใหเปลา ทมผลตอการบดเบอนราคาและตลาด

2.7 ผลกระทบตอขดความสามารถทางวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม1) เกษตรกร ชมชน เปลยนจากการทำาตามอยางกน นำาไปสฐาน

ความรทางวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม2) หนวยวชาการและนกวชาการในทองถนมความเขมแขงในดาน

วทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม เปนผลดตอการบรการวชาการแกภาคการผลตในอนาคต

8

3) วทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม ในภาคการผลต สามารถขยายผลไปสสถานศกษาไดทกระดบ เพมชองทางใหกบ STEM education (องคความร 4 สาขา ไดแก วทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร คณตศาสตร นำามาบรณาการเขาดวยกนในการดำารงชวตและการทำางาน)

2.8 ผลกระทบตอการจางงาน1) เพมประสทธภาพการจางงานในภาคเกษตรกรรม ลดสภาพ

การวางงานแฝง2) ตรงแรงงานใวในภาคชนบทเกษตรกรรม ปองกนการอพยพ

แรงงานสเมองใหญซงเปนปญหาทางสงคม

2.9 ผลกระทบตอสงแวดลอม เปนการสรางระบบนเวศนทสมบรณและยงยน เปลยนจากระบบพช

เชงเดยวสเกษตรผสมผสาน2.10 เพมความสามารถการแขงขนของเอกชนทเขารวมโครงการ

เอกชนสามารถทำางานดวยความรบผดชอบตอสงคม เปนมตรกบสงแวดลอม มผลโดยตรงตอ

เศรษฐกจฐานราก2.11 เพมขดความสามารถในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลาง

และขนาดยอม เกดอตสาหกรรมอาหารแปรรปในระดบชมชน

2.12 หนวยงานและผใชประโยชนจากโครงการ 1) เกษตรกรชาวสวนยาพารา2) หนวยวชาการดานการเกษตรและสภาพแวดลอมในทองถน3) สถาบนการศกษาในพนท4) องคการบรหารสวนทองถนและชมชน

3. ระยะเวลาดำาเนนงานของโครงการระยะเวลา 4 ป ปท1 เรมตงแตวนท 1 ตลาคม 2560 ถงวนท 30

กนยายน 2561

9

ปท2 เรมตงแตวนท 1 ตลาคม 2561 ถงวนท 30 กนยายน 25625. หนวยงานรวมวจย

5.1 ภาควชาเกษตรและทรพยากร คณะทรพยากรธรรมชาตและอตสาหกรรมเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตเฉลมพระเกยรต จงหวดสกลนคร

5.2 สถานวจยประมงกำาแพงแสน คณะประมง มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

5.3 การยางแหงประเทศไทย เขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 5.4 ศนยวจยและพฒนาการเกษตรจงหวดหนองคาย กรมวชาการ

เกษตร 5.5 สำานกปศสตวเขต 4 กรมปศสตว 5.6 ศนยวจยและพฒนาอาหารสตว จงหวดหนองคาย 5.7 ศนยหมอนไหมเฉลมพระเกยรตฯ จงหวดหนองคาย 5.8 ฟารมเกษตรกร 5.9 หนวยงานพนธมตรภาคอตสาหกรรม ทเกยวของ

10

บทท 3ผลการดำาเนนงาน

สวนท 1 ผลการดำาเนนงานตามกจกรรมโครงการ ปงบประมาณ 2562กจกรรมหลก กจกรรมยอย หนวยงานท

ดำาเนนการตวชวดตามกจกรรมเปา

หมาย

ผลทได ความสำาเรจ(%)

การเลยงปลา การจดการการเลยงปลานล ปลาหมอ ปลาดก

-มก.บางเขน-มก.กำาแพงแสน-มก.สกลนคร-กรมประมง-การยางแหงประเทศไทย

-การสำารวจและคดเลอกเกษตรกรผนำา เลยงปลา ปศสตว และไมผล จำานวน 50 ราย-การฝกอบรมวชาการ-การคดเลอกชนดปลา-การสงมอบลกปลา-การทดลองเลยง-การตรวจวดผลผลต-การเกบและวเคราะหขอมลและตวแปรทางชวภาพและกายภาพ

- ไดคดเลอกเกษตรกรผนำาในการเลยงปลา จำานวน 52 ราย-ไดอบรม และถายทอดเทคโนโลยใหเกษตรกร 52 ราย จำานวน 1 ครง-สงมอบลกปลา และปจจยการผลตครบทกราย-หนวยงานวชาการและนกวชาการในทองถน ไดเทคโนโลยเพอนำาไปบรการเกษตรกร-เกดการบรณาการหนวยงานในทองถน-ไดสรางความสามารถใหหนวยงานในพนทผลตพนธปลาทมคณภาพ

100 % (ตามตวชวด)-อบรมเกษตรกร-เกษตรกรเตรยมความพรอมบอเลยง วสดอปกรณ -เกษตรกรไดรบการฝกอบรม และนำาเทคโนโลยทเหมาะสมไปปฏบตสำาหรบการเลยงปลา- วทยาเขตสกลนคร ไดผลตลกปลาสงมอบใหเกษตรกร 200,000 ตวเมอเดอน มย.62

11

สวนท 2 รายละเอยดผลการดำาเนนงานตามกจกรรม

1. ดำาเนนการประสานงานการบรณาการงานวชาการ เทคโนโลยและนวตกรรม จากนกวชาการและหนวยงานทเกยวของทงจากสวนกลางและสวนภมภาคในพนทเปาหมาย ซงประกอบดวยนกวชาการและนกวจยอสระ ทเกยวของทางดานเกษตรศาสตร ดานพช ปศสตว ประมงนำาจด ดานอตสาหกรรมการแปรรปสนคาเกษตร รวมทงดานดานเศรษฐศาสตร ทงภาครฐและเอกชน ไดรวมกนดำาเนนการในทกขนตอนของการปฏบตงาน โดยมหนวยงานทเกยวของ คอ

1.1 ภาควชาเกษตรและทรพยากร คณะทรพยากรธรรมชาตและอตสาหกรรมเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตเฉลมพระเกยรต จงหวดสกลนคร

1.2 สถานวจยประมงกำาแพงแสน คณะประมง มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

1.3 การยางแหงประเทศไทย เขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

Öćø÷ćÜĒĀŠÜðøąđìýĕì÷ÿĞćîĆÖÜćîǰ5 ÝĆÜĀüĆéúčŠöîĚĞćē×Ü

ĀîĂÜÙć÷ǰïċÜÖćāǰîÙøóîöǰöčÖéćĀćøǰÿÖúîÙø

đÖþêøÖøÿüî÷ćÜóćøćøąéĆïñĎšîĞć

• ÿëćîĊüĉÝĆ÷ðøąöÜÖĞćĒóÜĒÿî• ÙèąðøąöÜǰ

öĀćüĉì÷ćúĆ÷đÖþêøýćÿêøŤǰ

• ÙèąìøĆó÷ćÖøíøøößćêĉĒúąĂčêÿćĀÖøøöđÖþêø• ôćøŤöðøąöÜ

öĀćüĉì÷ćúĆ÷đÖþêøýćÿêøŤǰÿÖúîÙøǰǰǰǰǰǰǰ

• ÙèąđÖþêøýćÿêøŤöĀćüĉì÷ćúĆ÷×ĂîĒÖŠî• ÿÝúǰüĉì÷ćđ×êßčöóø

• ÿĞćîĆÖÜćîðýčÿĆêüŤÝĆÜĀüĆéÖøöðýčÿĆêüŤ

• ýĎî÷ŤĕĀöĄǰĀîĂÜÙć÷ǰǰǰÖøöĀöŠĂîĕĀö

• ýüóǰĀîĂÜÙć÷ǰǰǰÖøöüĉßćÖćøđÖþêø

úéøąéĆïÖćøđøĊ÷ÖøšĂÜó÷čÜøćÙćìĊęïĉéđïČĂîÖúĕÖêúćéēúÖ

øć÷ĕéšđóĉęö÷ÖøąéĆïÙčèõćóßĊüĉê

ĒÖšðŦâĀćÖĆïéĆÖøć÷ĕéšðćîÖúćÜ

ýĎî÷ŤđìÙēîēú÷ĊßĊüõćóđÖþêøöĀćüĉì÷ćúĆ÷đÖþêøýćÿêøŤǰĒúąǰđÙøČĂ׊ć÷ĀîŠü÷üĉßćÖćø

ĒñîñĆÜÖćøïĎøèćÖćøüĉì÷ćÖćøÝćÖÿëćïĆîĂčéöýċÖþćÖĆïđÙøČĂ׊ć÷ìĊęöĊðøąÿïÖćøèŤĔîóČĚîìĊę

2. การคดเลอกเกษตรกรเขารวมโครงการเกษตรกรเปาหมาย 5

12

จงหวด ประสานงาน รวมคดเลอกแบบบรณาการของหนวยงานในพนท คอ การยางแหงประเทศไทยจงหวด ประมงจงหวด ปศสตวจงหวด ทมคณสมบต มศกยภาพ และตามความสมครใจของเกษตรกรรวม 90 ราย ตองการ เลยงปลา 52 ราย เลยงไกพนเมอง 28 ราย ผลตไมผล 10 ราย แยกเปน

จงหวดหนองคาย 21 ราย ตองการ เลยงปลา 3 ราย เลยงไกพนเมอง 18 ราย

จงหวดบงกาฬ 37 ราย ตองการ เลยงปลา 17 ราย เลยงไกพนเมอง 10 ราย ผลตไมผล 10 ราย

จงหวดนครพนม 14 ราย ตองการ เลยงปลา 14 ราย จงหวดมกดาหาร 14 ราย ตองการ เลยงปลา 14 ราย จงหวดสกลนคร 4 ราย ตองการ เลยงปลา 4 ราย

จำานวนเกษตรกรทเขารวมโครงการ ป 2561 และ 2562

จงหวด เลยงปลาเลยงไกพน

เมอง ผลตไมผล รวม รวม2561

2562

2561

2562

2561

2562

2561

2562

พนท 5 จงหวด 37 52 6 28 3 10 46 90 136

หนองคาย 2 3 2 18 4 21 25บงกาฬ 6 17 4 10 3 10 13 37 50นครพนม 9 14 - - - - 9 14 23มกดาหาร 10 14 - - - - 10 14 24สกลนคร 10 4 - - - - 10 4 14

13

สภาพโดยทวไปของเกษตรสวนยางพารา กอนเขารวมโครงการจากการสอบถามเกษตรกร พบวา เกษตรกรชาวสวนยางพาราจากตวอยาง

ทงหมด ยงมความตองการทจะยงคงประกอบอาชพสวนยางพาราตอไป เนองจากยงเปนรายไดทมประจำาสมำาเสมอตลอดป สามารถใชแรงงานตวเองและเปนการทไมสามารถลดพนทยางพาราไดดวยพนธสญญาการรบความชวยเหลอจากการยางแหงประเทศไทยเมอครงเปนกองทนสงเคราะหสวนยาง

3.กจกรรมดานการเลยงปลานำาจด3.1 ขอมลพนฐานเกษตรกรชาวสวนยาง ทเขารวมโครงการเลยงปลา ป 2562

นกวจยไดพบวา ในสภาพพนทโดยทวไปของเกษตรกร สวนใหญมบอเกบกกนำาอยแลวแตไมไดเลยงปลาเพอขาย ไมไดจดการบอและรกษาคณภาพนำา ถาไดรบการปรบปรงตามหลกวชาการดานการจดการบอ จดการแสงและนำา กจะมความเหมาะสมทจะเลยงปลานล ปลาหมอ ปลาดก ซงเปนปลาทหางาย เลยงงาย โตเรว ขายไดราคาด ตรงกบความตองการของตลาดชมชน

14

ขอมลดานเศรษฐกจสงคมครวเรอนเกษตรกร จำานวน 53 ราย ทเขารวมกจกรรมการเลยงปลานำาจด ป 2562 มสมาชกในครวเรอนเฉลย 4 คน มแรงงานในครวเรอนเฉลย 3 คน มเนอทถอครองเฉลย 29 ไร มรายไดสทธทางการเกษตรเฉลย 166,689 บาท แยกเปนไดทางพชยางพารา 90,597 บาท หรอ รอยละ 54 ไดทางพชไรอน 4,892 บาท หรอรอยละ 3 ไดทางไมผลอน 4,892 บาท หรอรอยละ 1 ไดทางปศสตว 39,216 บาท หรอรอยละ 24 ไดทางเลยงสตวนำา 4,669 บาท หรอรอยละ 3 ไดทางเกษตรอน 25,458 บาท หรอ รอยละ 15

15

-พชอน4892.48146035368

2.94%

-

ยางพารา

90597.093553

907554.35%

-ไมผลอน1856.2521391899

61.11%

ปศสตว39216.240730176823.53%

เพาะเลยงสตวนำา4669.041642897892.80%

รายไดเงนสดเทางเกษตร

อน25457.9555048488

15.27%

รายไดเงนสดสทธทางเกษตรเกษตรเขารวมเลยงปลา

3.2 ไดใหการอบรมเกษตรกรผนำาการเลยงปลา ไดอบรมถายทอดเทคโนโลยใหเกษตรกรทตองการเลยงปลา เกยวกบวชาการและเทคโนโลยการเพาะเลยงปลานำาจด เมอวนท 9-10 มนาคม 2562 ทศนยเพาะเลยงประมงนำาจด มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตเฉลมพระเกยรต จงหวดสกลนคร และศกษาดงานการเพาะเลยงปลานำาจดทศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำาร โดยมเกษตรกร รวมทงหมด 53 ราย

เทคโนโลยทแนะนำาใหเกษตรกรใช คอ การจดการบอเลยง เชน การจดการพนบอ การจดการวชพช การใช

วสดปน การตรวจวดคณภาพนำา ตวชวด คาออกซเจนละลาย (DO) ความเหมาะสมไมนอยกวา 5 mg/l ความเปนกรดเปนดาง (pH) ความเหมาะสม ระหวาง 6.5 – 8.5 คาความเปนดาง (alkalinity) ความเหมาะสม ระหวาง 80 – 120 mg/l คาแอมโมเนย (TAN) ความเหมาะสมไมเกน 0.5 mg/l การใชพนธปลาซงผานการพฒนาสายพนธและแปลงเพศ สงผลให

เปนปลาทเลยงงาย โตเรว แขงแรง ทนทานตอสภาพแวดลอมทำาใหผลผลตสง จากฟารมประมง มหาวยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตเฉลมพระเกยรต จงหวดสกลนคร

16

การถายทอดเทคนคและวธการผสมอาหารทใชวตถดบในทองถน การทำานำาเขยวเพมแพลงตอน การแนะนำาการปฏบตทถกตองเปลยนจากความเชอเดม การบนทกขอมลอยางละเอยด เพอประกอบการวเคราะหแกไขปญหา

และคำานวณตนทนการผลต

3.3 การผลตลกพนธปลาเพอทดลอง และบรการ ไดดำาเนนการเพาะลกพนธปลา ทมคณภาพเปนพนธแท ทศนยเพาะเลยงประมงนำาจด มหาวยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตเฉลมพระเกยรต จงหวดสกลนคร ตามจำานวนแตละชนดทเกษตรกรตองการ ขนาดบอ และความพรอมของเกษตรกร โดยยายฐานการผลตจากสถานวจยประมงกำาแพงแสน คณะประมง มหาวทยาลย

17

เกษตรศาสตร เพอเปนศนยเพาะเลยงและขยายพนธสตวนำาใหเกษตรกรในโครงการ และเขตพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ในอนาคตตอไป

3.4 การจดหาวสดการเกษตรและเครองมอทเกยวของ ไดดำาเนนการจดหาวสดทเกยวของ ไดแก วสดสำาหรบปรบสภาพนำา เครองตรวจวดคณภาพนำา อปกรณในการเลยงปลา อาหารปลาขนาดเลก

3.5 การสงมอบลกปลาใหเกษตรกร เนองจากมเกษตรกรบางรายมความจำาเปนตองรอนำาฝนในชวงฤดฝนเพอใหเพยงพอตอการเลยงปลา ภายหลงเกษตรกรไดรบการอบรมและถายทอดเทคโนโลย ทางคณะวจยไดออกไปสำารวจ ตดตาม ตรวจสภาพบอและคณภาพนำา เมอเกษตรกรมความพรอม จงจะไดทยอยสงมอบลกปลา อาหารเมดสำาเรจรป วสดปน และเกลอ เพอใหเกษตรกรผนำาทดลองเลยง และไดสงมอบไดในชวงเดอน มถนายน 2562

18

3.6 การตรวจเยยมและวดผลเกษตรกรเลยงปลา ตรวจเยยมเปนประจำาเมอเกษตรกรเลยงปลาได 1 เดอน และทก

เดอนตลอดการเลยง ในการตรวจเยยมไดทำาการ

o วดคา และทบทวนความสามารถตรวจวดคณภาพนำาของเกษตรกร

o ตรวจวดการเจรญเตบโต และการใหอาหารปลาo แนะนำาการปองกนและแกปญหาโรคและศตรปลา o ตรวจสมดบนทก รบทราบปญหาของเกษตรกร และใหความ

ชวยเหลอ ผลการตดตามตรวจเยยมและวดผลการเลยงปลาของเกษตรกรตวอยาง ชวง เดอนกนยายน 2562 การเจรญเตบโตของปลา อายการเลยง 3 เดอน ขอมลการเจรญเตบโตของปลา อาย 3 เดอนของเกษตรกรตวอยาง เดอนกนยายน 2562

ชอเกษตรกรตวอยาง

จงหวด

ชนดปลา จำานวนลกปลาทปลอย

ชวงเวลาเลยง

(เดอน)

ประมาณอตรารอด(รอยละ)

นำาหนกเฉลย/ตว (กรม)

นายปรญญา มณบ

สกลนคร

ปลาหมอ 3,000 3 95 88.92

นายสมชาย ลอดไทสง

บงกาฬ

ปลาหมอ 2,000 3 95 101.68

นายสาคร อนมาตร บงกาฬ

ปลาหมอ 3,500 3 95 92.80

นส.สภาพร บงกาฬ

ปลานล 2,000 3 95 91.52

นางจำารอง อนตา นครพ ปลานล 1,000 3 95 106.92

19

นมนายโชคชย แกวปลา

นครพนม

ปลาหมอ 1,000 3 95 97.06

นายชาญชย บพศร นครพนม

ปลานล 3,000 3 95 129.96

นายสวาง มกดาหาร

ปลานล

2,000 3 95 132.37

ขอมลการวดคณภาพนำาในบอเลยงปลาของเกษตรกรตวอยาง ชวงเดอน กนยายน 2562 ชอเกษตรกรตวอยาง

จงหวด

ชนดปลา

Temp DO (mg/l)

Salinity

(psu)

pH Alkalinity

(mg/l)

Ammonium (mg/l)

สภาพเหมาะสม

23-32 >5 0-0.5 6.5-8.5

80 -120

<0.5

นายปรญญา

สกลนคร

ปลาหมอ

30.5 2.72 0.06 6.79 68 0

นายสมชาย บงกาฬ

ปลาหมอ

29.7 4.04 0.01 6.2 15 0

นายสาคร บงกาฬ

ปลาหมอ

29.5 2.13 0.07 6.76 60 0

นส.สภาพร บงกาฬ

ปลานล 31.1 6.37 0.01 6.0 18 0

นางจำารอง นครพนม

ปลานล 30.1 2.85 0.02 6.35 30 0

นายโชคชย นครพนม

ปลาหมอ

29.7 6.61 0 6.94 30 0

นายชาญชย

นครพนม

ปลานล 29.1 3.22 0.1 6.46 30 0

นายสวาง มกดาหาร

ปลานล 31.2 4.08 0.02 7.46 20 0

ภาพกจกรรมเกษตรกรตวอยางเลยงปลา กนยายน 2562

20

นายปรญญา

นายสมชาย

นายสาคร

นส.สภาพร

นางจำารอง

นายโชคชย

นายชาญชย

21

นายสวาง

3.7 การพฒนาผลตภณฑแปรรปอาหารปลา ทดลองแปรรปเปนอาหารและอาหารพรอมทาน ไดแก บสกดปลา ฮอกวย ขาวเกรยบปลา ปลาเสน ซงอยระหวางการทดสอบรสชาด และพฒนาบรรจภณฑ