kasilmatipleri

Kassal Kasılma Tipleri

İzometrik Kasılma – Kassal gerim istirahate göre artar,

– Kasın boyu hafifçe kısalır,

– Bu kısalma tendonun gerimini arttırır,

– Ancak, kassal kısalma sonunda eklemde oluşması gereken hareket yönünün zıt yönüne doğru oluşan dirençler, kasın o anda ürettiği kuvvete eşit veya daha büyüktür.

– Bu nedenle kasın ürettiği kuvvet tendonun gerimini zıt yönlü dış direçleri yenebilecek kadar arttıramadığından, eklemde bir hareket oluşmaz.

– Bu dirençler ekstremitenin ağırlığı, dış yüklerin (kuvvetlerin) oluşturduğu direnç ve antagonist kasların kasılması sonucu oluşan direnç olabilir.

• İzometrik Kasılma – Gerim artar fakat eklem

hareket ettirilemez.

Konsantrik Kasılma

• Kassal gerim istirahate göre artar,

• Bu kasılma tarzında kasta oluşan kuvvet,

hareket yönünün zıt tarafına doğru oluşan

dirençlerden daha büyüktür.

• Böylece, kasın boyunun belirgin bir şekilde

kısalması ile hareket oluşur.


Isotonic contraction

– any contraction that creates a force and moves a load

Konsantrik Kasılma

• Konsantrik Kasılma – Artan gerim hareket

boyunca değişkendir; yük hareket eder.

Eksantrik Kasılma

– Kassal gerim istirahate göre artar,

– Bu kasılma tarzında kasta oluşan kuvvet, hareket hareket yönünün zıt tarafına doğru oluşan dirençlerden daha küçüktür,

– Böylece, kassal kasılma ile kasın boyunda kısalma çabaları yetersiz kalır,

– Kasın boyu kısalacağına, ters yönlü dış etkinin daha büyük olması nedeniyle, uzar.


İzokinetik Kasılma

Hareketin hızı sabittir,

İzokinetik Makinalar kullanılarak gerçekleştirilir,

Bu makinalarda, hareket hızı tüm hareket genişliği boyunca

sabit tutularak konsantrik ve eksantrik kasılmalar

gerçekleştirmek mümkündür,

Ayrıca, hareket hızı 0°/sn’ye ayarlanarak izometrik

kasılmalar da gerçekleştirilebilir.

0 - 600°/sn arasında istenilen çalışma hızları oluşturulabilir,

Doğal egzersizlerden sadece yüzmede izokinetik kasılma

kısmen sağlanabilmektedir.


KASILMA TİPLERİNİN BİRBİRLERİNE GÖRE

AVANTAJ VE

DEZAVANTAJLARI

İZOMETRİK KASILMANIN

AVANTAJLARI

Miyofibrillerin birbiri arasına fazla kaymasını

gerektirmediği, kasta ve tendonda ani ve büyük

uzunluk değişimlerine neden olmadığı için, kas-

eklem bütünlüğünü en az riske sokan kasılma

tipidir,

Özellikle kas,tendon,eklem, kemik yaralanmaları

sonrası rehabilitasyon amacıyla sıklıkla kullanılır.


AVANTAJLARI

Kasta yapısal proteinlerin önemli oranda

artmasına neden olur,

İzometrik kasılmalar sırasında “inersi”

olmadığından, kasılma sırasında birinci

derece “strain” meydana gelse bile,

yaralanma ikinci derece strain’e dönmez.


AVANTAJLARI

Maksimum kuvvetin oluşturulabileceği en uygun

açıda, tüm kasılma süresi boyunca, kasa

maksimum yük uygulanabilir.

İzometrik kasılmalar için geliştirilmiş özel

egzersiz sistemleri mevcut olsa bile, basit ek

dirençlerle veya herhangi bir alet kullanılmaksızın

izometrik egzersizler yapılabilir.


KONSANTRİK KASILMAYA

GÖRE KUVVET GELİŞİM

ÜZERİNE ETKİSİ

Kuvvet gelişimi açısından konsantriğe göre

farkı konusunda fikir birliği yoktur.

Çalışmaların bazılarında izometriğin

avantajlı olduğu bazılarında ise dezavantajlı

olduğu saptanmıştır.

İNERSİ

Bir cisim (yada vücudun bir parçası)

hareket ettirilirken hareketin başında bir

ivme kazanması, istenilen hıza ulaştığı

zaman da, yükün kazandığı momentum ile

kassta bir kasılma olmasa bile hareketin

devam etmesidir.

STRAIN

Birinci derece strain; kalıcı bir yaralanma

olmaksızın, kas-tendon ünitesinin minimal

hasarıdır.

İkinci derece strain; Kas-tendon ünitesinin kısmi

yırtığını ifade eder. % 10-80 arasında ayrılma

vardır.

Üçüncü derece strain; kas-tendon ünitesinin

tamamen yırtılmasıdır, nadiren görülür ve acil

cerrahi müdahale gerektirir.


DEZAVANTAJLARI

Kasa hangi açıda maksimum kuvvetinin % 60’ından fazla yük biniyorsa, o eklem açısının 20° civarında gerçekleşecek hareketler için kuvvet gelişimi sağlar. Eklem hareket genişliği boyunca geçilecek tüm açılar için kuvvet gelişimi sağlayamaz.

Örn: Diz fleksiyon (Leg Curl) hareketi diz 30° fleksiyonda yapılıyorsa, hamstring kas grubunun 10° ile 50° fleksiyon arasında üretebileceği kuvvet düzeyi gelişir.

Bunu telafi etmek için değişik açılarda izometrik kuvvet egzersizleri kullanılabilir.


DEZAVANTAJLARI

Kasa hangi hızlarda dirence karşı çalışıyorsa o açısal hızlara yakın hızlarda üretebildiği kuvvetleri gelişir.

İzometrik egzersizde hız olmadığından (0°/sn) ancak 0°/sn ile 180°/sn hızda gerçekleştirilen hareketler için kuvvet gelişimi sağlar. Sportif aktivitelerin çoğunda gereken yüksek hızlardaki kuvvet gelişimini sağlayamaz. Bundan dolayı yüksek güç gerektiren durumlarda başarıya katkısı olmaz.

Örn: Diz ekleminin açısal hızı yürüyüş sırasında 240°/sn, sürat koşusunda ise 600 °/sn civarındadır.

KONSANTRİK KASILMANIN

AVANTAJLARI

Kas fonksiyonları genelde izometrik ve konsantrik kasılmaların karışımı şeklindedir, konsantrik kasılmaların çoğu izometrik bir faz ile başlar.

Bu nedenle, konsantrik egzersizler, izometrikler gibi, doğal kasılma tarzını kısmen taklit ederler.


AVANTAJLARI

Konsantrik egzersizler vücut ağırlığı, ek ağırlıklar

veya basit direnç araçları kullanılarak, pek çok

mekanda, fazla pahalı olmayan aletlerle

yapılabilir.

Kassal dayanıklılığı, maksimal dinamik kuvveti ve

gücü arttırmada sık kullanılan kasılma tarzlarıdır.

Bu özellikleri etkin bir şekilde geliştirmekle

beraber, en etkili kasılma tarzı değillerdir.


DEZAVANTAJLARI

Maksimal konsantrik kuvveti geliştiren antrenmanlarda

eklem hareket hızı 60°/sn’yi nadiren geçer. Bu hızda

yapılan direnç egzersizlerinde sadece düşük açısal

hızlarda (0-180°/sn) üretilebilen kuvveti geliştirir.

Sportif performanslarda gerekli olan yüksek açısal

hızlarda üretilebilen kuvveti geliştirmez.

Konsantrik kasılmada bir ağırlık hareket ettirildiğinden,

işin içine “inersi” olayı girer.

İnersinin yaratacağı iki dezavantaj vardır :

İNERSININ YARATACAĞI DEZAVANTAJLAR

Hareket sırasında bir kas-tendon yaralanması olursa, istemli kasılma sonlandırılsa bile hareket pasif olarak devam edeceğinden ve kas-tendon ünitesinin boyu değişmeye devam ederek yaralanmanın büyümesine neden olabilir.

Hareket açısı değiştikçe işe katılan motor üniteler değişeceğinden, sadece hareketin başlangıcında işe katılan MU’ler yüksek dirençle karşılaşırlar ve sadece bunların kuvvetleri gelişir. Bu nedenle hareketin başlangıç noktasını takip eden ilk ± 20°‘lik hareket açısında devreye giren MU’lerin kuvveti gelişir. Hareketin başında oluşan kuvvet ekleme bir momentum kazandırdıktan sonra hareketin tamamlanması için daha az miktarda kuvvet üretimi yeterli olacağından hareketin devamında devreye giren MU’larda kuvvet gelişimi daha az olur (veya MİK’nın % 60’ının altında kalıyorsa hiç olmaz)

İNERSININ YARATACAĞı YARATACAĞı

DEZAVANTAJLAR Hareket sırasında bir kas-tendon yaralanması olursa, istemli kasılma sonlandırılsa bile hareket pasif olarak devam edeceğinden ve kas-tendon ünitesinin boyu değişmeye devam ederek yaralanmanın büyümesine neden olabilir.

Hareket açısı değiştikçe işe katılan motor üniteler değişeceğinden, sadece hareketin başlangıcında işe katılan MU’ler yüksek dirençle karşılaşırlar ve sadece bunların kuvvetleri gelişir. Bu nedenle hareketin başlangıç noktasını takip eden ilk ± 20°‘lik hareket açısında devreye giren MU’lerin kuvveti gelişir. Hareketin başında oluşan kuvvet ekleme bir momentum kazandırdıktan sonra hareketin tamamlanması için daha az miktarda kuvvet üretimi yeterli olacağından hareketin devamında devreye giren MU’larda kuvvet gelişimi daha az olur (veya üretilen kuvvet MİK’nın % 60’ının altında kalıyorsa hiç olmaz).

EKSANTRİK KASILMANIN

AVANTAJLARI

Maksimum eksantrik kasılmalar sırasında maksimum konsantrik kasılmalara göre % 10-30 daha fazla kuvvet üretilir (maksimal konsantrik kuvvetin % 110-130’u).

Bu nedenle maksimal kuvveti geliştirmede konsantrik kasılmalardan daha etkilidirler.

Maksimal dinamik kuvvet konsantrik kasılma kuvveti ile belirlendiğinden, maksimal eksantrik kuvvete “Supramaksimal kuvvet” denir.

Vücut ağırlığı ve serbest ağırlıklar ile pek çok mekanda, kolaylıkla yapılabilir.

EKSANTRİK KASILMANIN

DEZAVANTAJLARI

Kas yaralanmaları genellikle kasların yorulmuş olan

aktif fibrillerinde, şiddetli eksantrik kasılmaların

görüldüğü koşular ve atlamalar sırasında ortaya

çıkarlar.

Örneğin; sprinter ve atlayıcı atletlerde en sık rastlanan

kas yaralanması olan Hamstring Strain’idir ve bu

yaralanma genellikle sürat koşusu yada sıçrama

sırasında ayağın yerle temas anında (frenleme fazı)

ortaya çıkan şiddetli eksantrik kasılmalar sonucunda

meydana gelir.

Eksantrik Kasılmalar Neden Daha

Büyük Sakatlanma Riski Oluştururlar?

Kas eksantrik kasılma sırasında uzadığından kas fibrillerinde izometrik ve konsantriğe göre daha büyük bir gerim görülür ve miyofibril zedelenmesi daha fazla olur.

Aynı nedenlerle tendondaki gerim de daha fazladır ve tendon yaralanması riski artar.

Kastaki lokal ısı artışı diğer kasılma türlerinden daha fazladır. Bu da kas protein yapısını bozarak, kasın dış yüklere karşı dayanıklılığını azaltır.

Hücre hasarına yol açan serbest oksijen radikalleri diğer kasılma türlerine daha fazla artar.

KAS-TENDON

YARALANMALARININ

ÖNLENMESİ İÇİN EKSANTRİK

KUVVET GELİŞTİRİLMELİDİR.

MAKSİMAL DİNAMİK KUVVET

GELİŞİMİ İÇİN EKSANTRİK

KUVVET ÇALIŞILABİLİR.

İZOKİNETİK KASILMANIN

AVANTAJLARI

Kas – Tendon yaralanmalarının önlenmesinde

ve tedavisinde en uygun egzersizler izometrik

ve izokinetik tarzda egzersizlerdir.

Sportif performans için gerekli kuvvet, güç ve

kassal dayanıklılık gelişimi açısından izometrik

ve konsantriğe göre daha uygundur.


AVANTAJLARI

• İzokinetik makinalarda, kişi ne kadar kuvvet üretiyorsa makine kasılmanın türüne göre (izometrik, konsantrik veya eksantrik) uygun bir kuvvet düzeyiyle karşılık verir.

• İzometrik kasılma için başlangıçta üretilen kuvvete eşit; konsantrik kasılmada hareketin ilerlemesi ile geçilen her açıda kişinin ürettiği kuvvetten az; eksantrik kasılmada ise kasılmanın başlangıcından itibaren geçilen tüm açılarda kişinin ürettiği kuvvet düzeyinden fazla bir kuvvet makine tarafından hassas bir şekilde üretilir.


AVANTAJLARI Böylece hareket sırasında geçilen tüm açılarda (tüm eklem hareket genişliği boyunca) o eklem açılarında üretilebilecek kuvvet artar.

İzokinetik dinamometrenin ürettiği kuvvet miktarı ile kişinin ilgili kaslarının ürettiği kuvvet arasındaki fark ne kadar büyükse hareket hızı o kadar büyüktür (Belirlenen hareket hızı büyükse fark da büyük olacaktır).

0 ile 600 °/sn arasındaki açısal hızlarda çalışma hızı önceden belirlenebilir. Sistem çalışılan bu hızda kişinin üretilebileceği kuvvet düzeylerine uygun bir dirençle karşılık verir. Böylece, istenilen hızlarda maksimal kuvvet/güç gelişimi sağlanabilir.


AVANTAJLARI

İzokinetik kasılmada inersi söz konusu olmadığından yaralanma riski konsantrik ve eksantriğe göre düşüktür.

İzokinetik-eksantrik kasılmada kas uzaması ani ve büyük bir hızda olmadığından (hız ayarlanabilir) eksantriğe göre yaralanma riski düşüktür.


DEZAVANTAJLARI Sporcuyu motive etmezseniz izokinetik egzersiz sırasında maksimum efor sarfetmeyebilir. Sporcu ne düzeyde bir kuvvet/güç uygularsa uygulasın, sistem o sırada önceden belirlenmiş hızda hareket edeceğinden, sporcu “kaytarmak” isterse büyük çaba sarfediyormuş gibi yapabilir.

Makineler kaslar arası koordinasyon gelişimi açısından dezavantajlıdır. Birden fazla eklem devreye girecek şekilde çalışılamaz. Her bir sette, tek bir eklemdeki agonist-antagonist kaslar çalışılabilir. Serbest ağırlıklarla çalışılırken ise doğru teknik uygulayabilmek için pek çok “prime mover” ve “yardımcı” kas uygun sıra ve kuvvet ile devreye girer.


DEZAVANTAJLARI

İzokinetik direnç sistemleri çok pahalıdırlar.

Fazla bakım gerektirirler ve bakım masrafları da

yüksektir.

kasilmatipleri

Documents