kutaisi_1

15
1 imogzaureT quTaissa da imereTSi 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 imogzaureT q T quTa uTa uTaiss i i a d a da a i imr mereTSi imereTi imereTi dasavleT saqarTvelos erT-erTi istoriul-geo- grafiuli mxarea, misi mTavari qalaqia quTaisi. geografia imereTi zemo da qvemo imereTad iyofa. CrdiloeTidan SemosazRvrulia lixis qediT, dasavleTiT mas mdinare cx- eniswyali esazRvreba, misgan CrdiloeTiT kavkasionis qedi, xolo samxreTiT fersaTis anu mesxeTis mTebi mdebareobs. imereTis dablobis lanSaftebi kolxuri mcenareulobiTaa dafaruli. imereTis tyeebi mdidaria cxovelebiTa da fr- invelebiT. imereTis didi qalaqebi da dasaxlebebia: quTaisi, zestafoni, samtredia, saCxere, WiaTura, xoni, vani, baRda- Ti, wyaltubo, varcixe, xaragauli, Sorapani, kulaSi, Terjola, tyibuli da mravali sofeli. imereTze gamavali mdinareebia: Zirula, Cxerimela, yvirila, rikoTula da sxva. hava/klimati imereTis dablobi kolxeTis dablobis aRmosavleT nawils warmoadgens. aq zRvis subtropikuli havaa gavrcelebuli. icis rbili, Tbili zamTari da cxeli zafxuli. haeris wlis saSualo temperatura 11-15 C gradusia. naleqi weliwadSi 1300- 180 mm-s aRwevs. zemo imereTis hava zRvis notio sub- tropikulia, icis SedarebiT civi da uxvnaleqiani zamTari. istoria imereTis teritoriaze Zv.w. XIII s-Si kolxur tomTa didi gaerTianeba arsebobda. mogvianebiT aq adrindeli klasobri- vi qarTuli saxelmwifo warmoiqmna. misi saxeli Ð Ò kolxiÓ pirvelad aRmosavlur wyaroebSi Zv.w. XII-XI ss-Si ixsenieba. Ò kolxaÓ rogorc igi Zv.w. VIII saukunis urartul wyaroebSia naxsenebi, Zlieri, mdidari samefo iyo, romelic urartusa da diaoxis samefoebs gamudmebiT ebrZoda. es kolxas aRmavlobis xana iyo, roca misi gavlena vrceldeboda aR- mosavleT zRvispireTze. kolxas dacemis Semdeg, Zv.w. VII-VI saukuneSi, dasavleT saqarTvelos teritoriaze Camoyalibda Zlieri da damaukidebeli, mTel antikur samyaroSi kargad cnobili, kolxeTis samefo. swored kolxeTSi imogzaures argonavtebma oqros sawmisis mosapoveblad. miTidan Cans, rom uZveles kolxur samefoSi maRal doneze iyo ganviTarebuli metalurgia, samiwaTmoqmedo kultura, mevenaxeoba-meRvineoba, gemTmSenebloba, zRvaosnoba da medicina. gansakuTrebiT ganTqmuli iyo kolxeTis oqro, amitom Tavad kolxeTi berZnul wyaroebSi Ò oqromravaliÓ

Category:

Documents


9 download

DESCRIPTION

brochure kutaisi, tourism

TRANSCRIPT

Page 1: Kutaisi_1

1

imogzaureT quTaissa da imereTSi

11111111111111111

imogzaureT qT quTauTauTaissii a da daa iim rmereTSi

imereTi

imereTi dasavleT saqarTvelos erT-erTi istoriul-geo-

grafiuli mxarea, misi mTavari qalaqia quTaisi.

geografia

imereTi zemo da qvemo imereTad iyofa. CrdiloeTidan

SemosazRvrulia lixis qediT, dasavleTiT mas mdinare cx-

eniswyali esazRvreba, misgan CrdiloeTiT kavkasionis qedi,

xolo samxreTiT fersaTis anu mesxeTis mTebi mdebareobs.

imereTis dablobis lanSaftebi kolxuri mcenareulobiTaa

dafaruli. imereTis tyeebi mdidaria cxovelebiTa da fr-

invelebiT. imereTis didi qalaqebi da dasaxlebebia: quTaisi,

zestafoni, samtredia, saCxere, WiaTura, xoni, vani, baRda-

Ti, wyaltubo, varcixe, xaragauli, Sorapani, kulaSi, Terjola,

tyibuli da mravali sofeli. imereTze gamavali mdinareebia:

Zirula, Cxerimela, yvirila, rikoTula da sxva.

hava/klimati

imereTis dablobi kolxeTis dablobis aRmosavleT nawils

warmoadgens. aq zRvis subtropikuli havaa gavrcelebuli.

icis rbili, Tbili zamTari da cxeli zafxuli. haeris wlis

saSualo temperatura 11-15 C gradusia. naleqi weliwadSi 1300-

180 mm-s aRwevs. zemo imereTis hava zRvis notio sub-

tropikulia, icis SedarebiT civi da uxvnaleqiani zamTari.

istoria

imereTis teritoriaze Zv.w. XIII s-Si kolxur tomTa didi

gaerTianeba arsebobda. mogvianebiT aq adrindeli klasobri-

vi qarTuli saxelmwifo warmoiqmna. misi saxeli Ð ÒkolxiÓpirvelad aRmosavlur wyaroebSi Zv.w. XII-XI ss-Si ixsenieba.

ÒkolxaÓ rogorc igi Zv.w. VIII saukunis urartul wyaroebSia naxsenebi, Zlieri, mdidari samefo iyo, romelic urartusa

da diaoxis samefoebs gamudmebiT ebrZoda. es kolxas

aRmavlobis xana iyo, roca misi gavlena vrceldeboda aR-

mosavleT zRvispireTze. kolxas dacemis Semdeg, Zv.w. VII-VI

saukuneSi, dasavleT saqarTvelos teritoriaze Camoyalibda

Zlieri da damaukidebeli, mTel antikur samyaroSi kargad

cnobili, kolxeTis samefo. swored kolxeTSi imogzaures

argonavtebma oqros sawmisis mosapoveblad.

miTidan Cans, rom uZveles kolxur samefoSi maRal doneze

iyo ganviTarebuli metalurgia, samiwaTmoqmedo kultura,

mevenaxeoba-meRvineoba, gemTmSenebloba, zRvaosnoba da

medicina. gansakuTrebiT ganTqmuli iyo kolxeTis oqro,

amitom Tavad kolxeTi berZnul wyaroebSi ÒoqromravaliÓ

Page 2: Kutaisi_1

2

imogzaureT quTaissa da imereTSi

3

imogzaureT quTaissa da imereTSi

3

iiiiiiimoii oiiimoiiiiiiiiiiii gzagg ureureureurerereeeeeeeeT qT qT qT qT qT qT qT qT qT qT qqT qT qT qT qT qT qT qT qT qT qqT qT qT qTTT qT qqqT uTauTauTauTauTauTauTauTauTauTauTauTuTaTauTuTuTauTauTauTauTaauTauTauTauTauTauTaauTauTauTauTauTuTauTaaaTaauTaaaaTaaaauuuuuuuu iiiiiiisssissisisssississississsiiiiiiissssiisssssissi a da iiiiiiimermermermermermerermmermermermermermermerermerrmermmermmermemerrmermmemermmmermmmemermmmemmmmmmm rm rmereTSeTSeTSeTSeTSeTSeTSeTSeTeTeTSeTSeTSeTSeTeTSSSeTSiiiiiii

222222222222222222222222222222

imoimoimoimoimoimoimoimoimoimomommoimomoimoimoimomoimoimoimoiimoimoimomoimoimoimoimomomimomoimomooimomooimoi oiimmomoooooogzagzagzagzagzazgzagzgzagzagzagzagzagzagzagzazagzagzagzagzagzagzagzgzagzagzagzagzagzagzazzazgzazgzzzgzagzgzgzagzagzagzzzzgzzazgzzgzaagzgzgzgzzgzzzg reureureureureureureureureureureururererureureureureureurururureurerrerurereureureureeuurerreuururuuuu T qT qT qT qT qT qT qT qTT qT qT qT qT qT qTTTTTT qTTTTTTT qTTTT uTauTauTauTauTaTaTaTauTauTauTauTauTauTaTaTauTaTauTaTuTaTaauTaaTTaTaTTTaTaTaTaTaaississississississississississssississsissississississssississssissississississsssisssssssssssissssssiississsss a da da da da da da da da da da dda dda daa dda dda da daa da da da da da daaa ddda ia ia ia ia ia ia ia ia ia ia iiia ia ia iaa iiia ia iia ia iiiia iia ia ia ia iiiiiiiiimermermerrmermmmermermmermermermermermermermermermemermermermmermmermermmmmmmmermerrrmereee eTSeTSeTSeTSeTSeTSeTSeTSTSTeTSeTSeTeTeTTeTeTeTSTSeTeTeTeTSeTSeeTSeeTee iiiiiiiiiiii

qveynis saxeliT iyo cnobili. Zv.w. VI-IV ss-Si aq iWreboda vercxlis

fuli, kolxuri TeTri.

kolxeTze mravali savaWro gza gadioda. strabonis cnobiT, mdinare

fazisze 120 xidi arsebobda.

Zv.w. VI-III s-Si kolxeTi meore qarTuli saxelmwifos, iberiis, gavle-

nis qveS moeqca. Semdeg igi pontos mefem daipyro. I s-Si kolxeTis

samefos adgilze axali qarTuli saxelmwifoebrivi erTeuli Ð egrisis

samefo warmoiqmna (lazika), romelic male moeqca romis imperiis gav-

lenis qveS. egrisis samefos dasapyrobad berZnebi da sparselebi erT-

maneTs edavebodnen. VIII s-is dasawyisSi, egrisis winaaRmdeg arabma sar-

dalma murvanyrum ilaSqra da daarbia. Semdeg imereTi kvlav saqarTvelos

cxovrebis centrSi moeqca. VIII s-dan quTaisi jer dasavleT saqarTvelos

dedaqalaqi, X-XII ss-Si ki sruliad saqarTvelos dedaqalaqi gaxda. imereTis

oqros xana swored am periods ukavSirdeba. am dros aSenda qarTuli

xuroTmoZRvrebis araCveulebrivi nimuSebi: bagratis taZari da gelaTis

samonastro kompleqsi. orive Zegli msoflios kulturuli memkvidreobis

nimuSadaa gamocxadebuli. XV s-Si, saqarTvelos feodaluri monarqiis

daSlis Semdeg, imereTi calke feodalur saxelmwifod Ð imereTis same-

fod Camoyalibda. uzenaesi xelisufali mefe iyo, samefo karze arse-

bobda ÒdarbaziÓanu saxelmwifo sabWo.

quTaisma mravaljer miaRwia aRmavlobas da aseve mravaljer iqna aoxrebu-

li Tavisi simdidris da strategiuli mdebareobis gamo. saukuneebis gan-

mavlobaSi quTaisi kulturul da saganmanaTleblo centrs warmoadgenda.

sabWoTa periodSi quTaisi saqarTvelos erT-erTi udidesi samrewvelo

centri iyo. dResdReobiT quTaisi saqarTvelos sididiT meore qalaqia.

quTaisi msoflios erT-erTi uZvelesi, antikuri qalaqia. miTologiuri

wyaroebis mixedviT, misi asaki 3500 wliT ganisazRvreba.

miTi argonavtebis Sesaxeb imereTsa da quTaissac ukavSirdeba, romelic

uZveles droSi legendaruli kolxeTis samefos nawili iyo. mefe aietis

qalaqs maSin ÒkutaiaÓ (quTaisi) ewodeboda.

uZvelesi kulturis kerebi aRmoCenilia imereTis mTel teritoriaze:

quTaisSi, vanSi, geguTSi, varcixeSi (rofoholisi), SorapanSi, Terjo-

laSi, xaragaulsa da sxv. xelsayreli geografiuli mdebareobis gamo am

dasaxlebebs strategiuli ekonomikur-politikuri mniSneloba hqondaT.

aq gadioda didi savaWro gzebi, maT Soris abreSumis gza, rac xels

uwyobda kulturisa da vaWrobis ganviTarebas.

arqeologiuri gaTxrebis Sedegad adastureben, rom imereTSi pirve-

lyofil adamians qveda paleoliTis xanaSi ucxovria. yvelaze sain-

tereso vanis naqalaqaria. vani uZvelesi kolxeTis samefos erT-erT

mniSnelovan dasayrdens warmoadgenda. vanSi antikuri qalaqis tipis

dasaxleba ganviTarda. igi mefe aietis erT-erT SesaZlo qalaqadaa dasax-

elebuli (sxvadasxva mosazrebiT, aietis qalaqi Tanamedrove quTaisi,

vani an foTi iyo). erT-erTi versiis Tanaxmad, vani strabonis mier

naxsenebi qalRmerT levkoTeas qalaqi iyo. vani Zv.w. VIII-VII saukuneebSi

ukve arsebobda. amave periodiT TariRdeba aq aRmoCenili keramikuli

masala. vanis aRmavloba or periods moicavs: Zv.w. VI-IV da III-I ss. Zv.w.

VI-IV ss-Si vani kolxeTis samefos erT-erTi administraciuli centri

da mmarTveli fenis rezidencia iyo. amas mowmobs xis sakulto da

sacxovrebeli nagebobebi, mdidruli samarxebi. amjamad vanSi muzeumi

da qalaqis nangrevebia.

koltura da tradicia

imereTi gamoirCeva maRalganviTarebuli sulieri, sameurneo da materi-

aluri kulturiT.

imereTSi ganviTarebulia mevenaxeoba, memindvreoba, mesaqonleoba,

mefrinveleoba, mefutkreoba, rZis produqtebis warmoeba, mebaReoba.

soflis meurneobaSi gansakuTrebuli mniSneloba mevenaxeobas , mesi-

mindeobasa da mexileobas eniWeboda. xarobda vazis unikaluri jiSe-

bic. vazis gaSeneba imereTSi uxsovar droSi daiwyes. qeifi, lxini

da drostareba imerlebis cxovrebis ganuyreli nawilia, xolo simRera

Ð imeruli sufris Tanxlebi atributi. qalaquri simRerebis tradicia da

gitaris TanxlebiT simRerebis Sesruleba imereTidan modis. imereTSi

dResac, lxinis dros, mRerian xalxur mravalxmian, lirikul da saxumaro

simRerebs.

imereTis eTnografiul yofaSi Semoinaxa xalxuri religiuri ritualebi

da wes-Cveulebebi. imereTSi erT-erTi yvelaze popularuli dResaswau-

li axali weli iyo. imerlebi mSeneblobis ostatobiT da daxvewili

gemovnebiT gamoirCevian. imereTis soflebSi Zalian STambeWdavia

mTliani kar-midamo, romlis dagegmvis tradicia Taobidan Taobas gadae-

cemoda. sacxovrebeli saxli ezos centrSi dgas, aivani ki mzisken aris

miqceuli. saxlebi erT an orsarTuliania. Zveli saxlebi kramitiT aris

gadaxuruli da moCuqurTmebuli aivnebi amSvenebT. uaRresad koloritu-

lia soflis orRobeebi, amoSenebuli wyaroebi, movlili ezoebi, xis

aivnebiani da buxriani saxlebi, samzareulod gankuTvnili patara nage-

bobebi, marnebi da sasimindeebi. imereTis mebuxreebi ganTqmulebi

iyvnen mTel saqarTveloSi, maT qveynis sxvadasxva kuTxeSi iwvevdnen

buxris asaSeneblad. TiToeul maTgans Tavisi stili da meTodi hqonda.

imereTis soflebs gansakuTrebuli xibli da koloriti axasiaTebs.

erTi aseTi sofeli axani, romelic zekaris uReltexilTan axlos mde-

bareobs. xanSi meore aTaswleuliT daTariRebuli arqeologiuri masalac

aris aRmoCenili, aqvea wm. giorgis eklesia. xanze Zveli savaWro gza

gadioda, ramac xanelTa tradiciul yofaze sxvadasxva kulturis gavlena

ganapiroba. am kulturis zogierTma elementma dRemde moaRwia.am mxriv

sainteresoa xanSi SemorCenili imereTis tradiciuli arqiteqturisaTvis

ucxo Ð darbazul-erdoiani saxlebi, romlebic imerul oda saxlebTan

erTad gvxvdeba am sofelSi. xanSi TiToeuli quCa iq mcxovrebi gvaris

saxels atarebda. miuxedavad imisa, rom xanSi mTiani reliefia, aq mainc

misdeven mevenaxeobas. gavrcelebuli iyo maRlari da dablari vazis

Page 3: Kutaisi_1

4

imogzaureT quTaissa da imereTSi

5

imogzaureT quTaissa da imereTSi

4444444

imogzaureT quTauTaissa dda ia imermereTeTSTSTSii

55

imimomoimomomomoim gzzgzzgzgzagzagzagzzzazagzag azz uurureureurerureururureureureTTT qT qqqqqquTuuuTuTTTaTaTauTTuTuTuTuTTTauTuuTuTuTTTu isissssisi aaaa dddaaa daaa daa aa iiiimermerrrmemerrmerreTeTeTSeTSSeTSiiii

jiSebi, maT Soris iseTi unikaluri, rogoricaa aladas-

turi, Cxaveri, ZvelSavi da sxv. aq mefutkreobac kar-

gad yofila ganviTarebuli. gansakuTrebulad fasobda

tyis futkris Tafli. saukuneebis manZilze sofels

araerTi ngreva da aoxreba ganucdia. magram erTxel

dacemuli yovelTvis axerxebda aRorZinebas.

sofeli qoreTi saCxeridan 16 km-is daSorebiT mdebareobs. sofeli

da misi mimdebare teritoria uZvelesi droidan yofila dasaxlebuli.

qoreTis teritoriaze brinjaos xanis 2 yorRanuli samarxia aRmoCenili.

samarxebi uSualod qvayrilSi iyo moTavsebuli. samarxebSi liTonis

oqromWedlurad gaformebuli iaraRi, samkaulebi da keramikuli nivTebi

aRmoCnda. es sofeli gansakuTrebiT sainteresoa marnebis simravliT

da vazis moSenebis kulturiT. XIX s-Si adgilobrivi gvarebi gaerTianeb-

ulan da Rvinis warmoeba erTad gadauwyvetiaT. dResac, soflis erT

ubanSi, aTamde Zveli, kramitiT gadaxuruli marania Semonaxuli, Ta-

visi sawnaxelebiT, ToneebiT, qvevrebiT da Rvinis mosavlelad saWiro

inventariT. am sofelSi misvlisTanave, Zveli eTnografiuli yofa

cocxldeba da Semdeg imeruli sufriT sruldeba. qoreTSi ori ekle-

sia mdebareobs. erTi borcvze dgas, romelic winaqristianuli periodis

warmarTuli salocavis adgilze augiaT. meore Ð X s-is RvTaebis eklesia

soflis SesasvlelTan mdebareobs. darbazuli eklesiis

sakurTxeveli erTi safexuriT amaRlebulia, samxreT-

dasavleTiT ki mTel sigrZeze karibWe aqvs miSenebu-

li. sufTad Tlili qvis kedlebi moCuqurTmebulia.

SroSa meTuneobis uZvelesi keraa saqarTveloSi. am

sofelSi odiTganve Tixis araCveulebriv nimuSebs amzadeben. mwiri

da soflis meurneobisTvis gamousadegari wiTeli miwa, aqaurebisTvis

namdvili simdidris sabadoa. Tixa soflidan 4-5 km-is moSorebiT tyeSi

moipoveba. TiToeuli nivTis dasamzadeblad, WurWeli iqneba, Tone Tu

qvevri, specialur miwas arCeven da zelen. aq meTuneobis tradicia da

saidumlo yvela ojaxSi daculia da mamidan Svils memkvidreobiT ga-

daecema. SroSaSi XX s-is dasawyisSi qarxana aSenda, sadac keramikuli

nawarmis qarxnuli wesiT damzadeba daiwyes, Tumca tradiciul, mamapapur

meTodebs Tavisi damfasebeli hyavs. Seudarebelia Tixis ToneSi ga-

momcxvari SoTis puri, kecze Semwvari soko da kalmaxi. Rvinis Ses-

anaxi WurWeli Ð qvevri miwaSi ideba da grilad inaxavs Rvinos cxeli zafxulis pirobebSi, rac Rvinis Senaxvis vadas agrZelebs. aseve mosax-

erxebelia sasmeli wylis grilad Senaxva Tixis doqSi. qarTul tradiciul

sufraze mniSnelovani sadRegrZeloebis Sesma miRebulia gansakuTrebu-

li, ÒgansxvavebuliÓ, zogjer sakmaod simboluri sasmisebiT. aseT dros

iyeneben Tixis fialebs, yanwebs, WinWilebs da kramitsac ki.

sofel SroSaSi Tixis nawarmis didi bazroba. aq Tonisa da uzarmazari

qvevrebis, qoTnebis, kecebis, doqebis,

fialebis, yanwebis, sxvadasxva formisa

da zomis WinWilebis didi arCevania.

samzareulo

imerlebi saocrad stumarTmoyvare xalxia. aq mravalferovani kerZebiT

umaspinZldebian stumars. kerZebSi nigozs iyeneben, rac araCveulebriv

gemos aZlevs adgilze moyvanil produqts. imereTSi gansakuTrebuli ker-

Zebi da sakvebia: xaWapuri, sacivi, Romi, mWadi, yveli, puri, mwvanileuli,

lobio, fxali, salaTebi, Tevzi, frinvelis, saqonlis da Roris xorcis

kerZebis mravalsaxeoba, bostneuli, Tafli, xili, Ciri, muraba da sxv.

imerlebs gansakuTrebulad uyvarT mayvlisa da mkuxe yurZnis (isrimis)

wvenSi, e.w. isrimmayvalSi, Cadebuli Semwvari wiwila. kerZebis umravle-

soba Tixis WurWelSi mzaddeboda da mwvanileuliT iyo gaformebuli.

kulturuli memkvidreoba / arqiteqtura

ubisa

ubisas taZari qarTuli monumenturi ferweris erT-erTi yvelaze mniS-

nelovani Zeglia.

kompleqsi Sedgeba erTnaviani bazilikisa da koSkisagan. aqvea samonas-

tro SenobaTa nangrevebi.

wminda giorgis saxelobis bazilika agebulia IX s-Si, 826 wels grigol

xanZTelis mier.

aRmosavleTiT mdebare sacxovrebeli koSki oTxsarTuliania, koSkis

SigniT kibea ayvanili.

koSkis samxreT kedelze moTavsebul warweraSi naTqvamia, rom koSki

1141 wels demetre daviTis Zis mefobis dros simon Wyondidelma aago

da mSenebeli yofila mavriki.

amave wels SekeTda Tavad taZaric. taZris interieri XIV saukuneSi moux-

atavs damianes. damiane qarTveli mxatvari iyo, misi ferwera unikaluria.

gelaTis samonastro kompleqsi

gelaTis akademia da monasteri saqarTvelos mefe daviT IV aRmaSene-

belma daaarsa. XII-XIII ss-Si gelaTi udides religiur, saganmanaTleblo,

samecniero da filosofiur centrs warmoadgenda. aq moRvaweobda cno-

bili filosofosi ioane petriwi. akademiaSi geomentria, ariTmetika,

musika, ritorika, gramatika, filosofia da astronomia iswavleboda.

gelaTis daarseba saqarTvelos ekonomikur, politikur da kulturul aR-

mavlobas ukavSirdeba. aq mdebareobs RvTismSoblis saxelobis mTavari

taZari, wminda giorgis eklesia, wminda nikolozis eklesia, samreklo,

karibWe da akademiis Senoba. Zeglis ezo oTxi metri simaRlis gala-

vniTaa SemozRuduli. RvTismSoblis taZari daviTis memkvidre demetre

I-is mefobisas, 1130 wels, akurTxes. taZris kedlebi moxatulia freske-

biT, romlebic XII-XVIII ss-iT TariRdeba. gansakuTrebiT aRsaniSnavia

RvTismSoblis mozaikuri gamosaxuleba taZris interieris danarCeni

nawilic moxatuli iyo. 1510 wels taZari Turqebma gadawves, magram

Page 4: Kutaisi_1

6

imogzaureT quTaissa da imereTSi

7

imogzaureT quTaissa da imereTSi

6666666666666666666666

imoimogzagzaureureT qT quTauTaississa da da ia imermereTSeTSii

77777777777777777

imoimogzagzaureureT qT quTauTaississa da da ia imermereTSeTSii

imave saukuneSi Tavidan mouxatavT. am periods

ekuTvnis qtitorTa jgufuri portreti da maT So-

ris daviT aRmaSeneblis gamosaxuleba. gelaTis

wm. giorgis saxelobis eklesia XIII s-Si augiaT.

dazianebis Semdeg imereTis mefis, bagrat III-is, brZanebiT, 1510-

1562 wlebSi, eklesia isev moxates da dedofalTa samarxad daadgines.

wm. nikolozis eklesiac XIII s-iT TariRdeba. eklesia jvris formisaa,

daSenebulia oTxi svetis Tavze. am eklesiaSi wirva-locva mxolod wm.

nikoloz saswaulmoqmedis dRes sruldeboda. samreklo XIII s-Si aSen-

da. Senobis qveda nawilSi wyaro moedineba, xolo Sua nawilis patara

oTaxs, savaraudod, sapyrobiled iyenebdnen.

taZris samxreTiT, gelaTis mTavar SemosasvlelSi, mdebareobs daviT

aRmaSeneblis saflavi. mefes surda, rom iseT adgilas daekrZalaT, sa-

dac taZarSi momsvleli mis saflavze fexs dadgamda. amboben, rom

daviTis saflavis qvis sigrZe mis aRnagobas da simaRles Seesabameba.

TaRis Tavze im SenobaSi, sadac daviT IV dakrZales, freskebi dResac

SemorCenilia. mefis saflavis win, kldeSi Casmuli, qalaq ganjis rginis

kari hkidia. kari daviTis memkvidres, demetre I-s, ganjaze brwyinvale

gamarjvebis niSnad mamis saflavTan Camoukidia. gelaTis saganZurSi

mravali xelnaweri, religiuri reliqvia, Zvirfas liTonze Sesrulebuli

Weduri da ferweruli xati inaxeboda.

bagratis taZari

bagratis taZari uqimerionis mTaze mdebareobs da amayad gadahyurebs

mTel quTaiss da mdinare rions. antikuri xanidan, am adgilas kolxeTis

mefeebis rezidencia da akropolisi iyo, romlis naSTebi arqeologi-

uri gaTxrebis Sedegad dResacaa SemorCenili. bagratis RvTismSoblis

miZinebis taZris mSenebloba gaerTianebuli saqarTvelos pirveli me-

fis, bagrat II-is, saxels ukavSirdeba. bagrat mefem gaaerTiana qveyana ,

rogorc politikurad, aseve eklesiuradac, amitom taZars gaerTianebuli

saqarTvelos simbolod miiCneven.

CrdiloeT kedelze SemorCenili warwera gvamcnobs, rom taZris ageba

1003 wels dasrulebula: Òodes ganamtkica iataki qoronikoni iyo 223 Ó.warweraSi pirvelad vxvdebiT arabuli cifrebis gamoyenebis SemTxvevas.

taZari jvar-gumbaTovania. dasavle-

TiT galerea mdebareobda, sadac

wirva-locvisa da dResaswaulebis

dros mefe-dedofali da dideb-

ulebi idgnen. sakurTxevlis orive

mxares sadiakvne da samkveTlo

mdebareobs. XI s-Si taZars samsar-

Tuliani sacxovrebeli koSki mia-

Senes, Semdeg ki moCuqurTmebuli

karibWeebi. taZris iataks, kedlebs

da kamarebs mozaika amkobda. samxreT

karibWeSic SemorCenilia RvTismSoblis

freskis kvali.

XVII saukuneSi Turqebi Tavs daesxnen

dasavleT saqarTvelos da 1691 wels taZ-

ari daangries. amjamad, Zveli CuqurTmebis aslebis mixedviT, aRdgenilia

dasavleTis fasadis kedlis dekoracia. 1994 wlidan taZari iuneskos

ZeglTa dacvis fondSi Sevida.

mowameTa

eklesiis saxeli ÒmowameTaÓ dakavSirebulia argveTis mTavrebTan, Zmeb

daviT da konstantine mxeiZeebTan, romlebmac 720-730 ww-Si amboxeba

moawyves arabebis winaaRmdeg. amboxeba marcxiT dasrulda da arabebma

oriveni Seipyres. arabebi maT, rjulis Secvlis sanacvlod, patiebas

hpirdebodnen, magram rwmena ver Seacvlevines, risTvisac sastikad

awames da maTi gvamebi mdinareSi gadayares. mdinare wiTlad SeiReba

da mas Semdeg am mdinares wyalwiTelas uwodeben. xalxma daviTisa da

konstantines gvamebi iqve, amaRlebul adgilas, dakrZales, xolo ekle-

siam isini wmindanebad Seracxa. mogvianebiT, XI saukuneSi, mefe bagrat

IV-em maT saflavTan jvargumbaTovani taZari aago. fasadebi sada,

Sida interieri ki moxatuli yofila. kedlis mxatvrobis naSTi mxolod

sakurTxevelSi SemorCa. aqvea samrekloc, romelic ufro gviandelia.

sakurTxevelTan daviTisa da konstantines wminda nawilebi asvenia.

Tqmulebis Tanaxmad, mowameTasa da gelaTs Soris saidumlo gvirabi ga-

dioda, romlis meSveobiTac omianobis dros xalxi erTmaneTs ukavSird-

eboda. mowameTa warmoadgenda auRebel simagres, radgan mas bunebrivad

xelsayreli mdgomareoba hqonda: sami mxridan mas mdinare wyalwiTela

akravs , xolo meoTxe mxares, gasasvlelSi galavani iyo agebuli. aqedan

gamomdinare, es eklesia, omianobis dros, mosaxleobisTvis TavSesaf-

ris funqciasac asrulebda.

mRvimevis samonastro kompleqsi

mRvimevis monasteri sofel mRvimevSi mdebareobs. is sanaxevrod klde-

Sia gamokveTili da Znelad misadgomia. XIII s-is ornaviani taZari da

XIII-XIV saukuneebis orsarTuliani samreklo Soridanac moCans. ZiriTa-

di eklesiis fasadebi Semkulia jvrebiTa da CuqurTmebiT. CrdiloeTis

mxares SemorCenilia XIII s-is freskuli mxatvroba, samxreTis ked-

lis mxatvroba XIV s-Ti TariRdeba. mxatvrobis Zvel fenaze ikiTxeba

eklesiis amSeneblis, raWis erisTavis ratis, misi meuRlisa da Zmebis

portretebi. eklesiaSi Sesasvleli xis kari moCuqurTmebulia da xeze

kveTis ostatobis unikaluri nimu-

Sia. taZris kankelis xis kari Weduri

firfitebiTaa Semkuli. taZarSi inaxe-

boda xelnawerebi da XI s-is Weduri

Page 5: Kutaisi_1

8

imogzaureT quTaissa da imereTSi

9

imogzaureT quTaissa da imereTSi

8

imogzaureT quTaissssssssa da imereTSi

9

imogzaureT quTaissa da imereTSi

xatebi. eklesiis qveS grZeli gvirabia, ro-

melic sayrdeni TaRebiTaa damagrebuli da

xeobas ukavSirdeba.

varcixe

varcixe Ð Zvelad ÒvardcixedÓ wodebuli egrisis erT-erTi mniSnelovani qalaqi iyo.

berZnul wyaroebSi pirvelad rodopolisis saxeliT moixsenieba. xel-

sayreli geografiuli mdebareobis gamo, varcixes strategiuli mniSn-

eloba hqonda. varcixis teritoriaze savaWro gzebi gadioda. arqeolo-

giuri gaTxrebis Sedegad aRmoCnda, IV-VI saukuneebiT daTariRebuli

koSkebiani galavniT garSemortymuli cixe-qalaqis nangrevebi. Tavisi

rbili klimatiT, lamazi xeobebiT da sanadiro adgilebiT, varcixe

samefo gvaris da didebulTaTvis mimzidveli adgili iyo. Sua saukunee-

biSi varcixe imereTis mefeTa erT-erT rezidenciad iqca. dResdReobiT

SemorCenilia Zveli qalaqis naSTebi da mravali adgilobrivi da sxva

qveynidan Semotanili keramika. qarTuli koniakis warmoeba varcixes

da sarajiSvilebis gvars Ð qarTuli koniakis pirveli mwarmoeblebis

ojaxs ukavSirdeba. aqve mdebareobs sarajiSvilebis XIX s-is sasaxle da

koniakis Camosasxmeli patara qarxana. varcixesTan axlos mdebareobs

geguTis, XII s-is, sasaxlis nangrevebi da Zveli sasaflao.

kacxis sveti

kacxis sveti qalaq WiaTurasTan mdebareobs, mdinareebis, kacxurisa da

RviToris, xeobaSi.

40 metr simaRlis kldis baqanze ori eklesiaa aRmarTuli, sadac mxolod

Tokis kibiT SeiZleba asvla. saqarTvelosTvis eklesiis aseTi mde-

bareoba ar iyo damaxasiaTebeli. aseT adgilebSi samlocveloebis age-

bas mkvlevarebi mesveteobas ukavSireben, romelic axlo aRmosavleTSi

VI s-Si iyo gavrcelebuli. qristianul saqarTvelos ki siriisa da axlo aR-

mosavleTTan mWidro kulturuli urTierToba hqonda. savaraudod, kacxis

sveti monofizit gandegilTa samyofeli iyo. uZvelesi eklesia V s-iT

TariRdeba da adgilze mopovebuli qviT, mSraladaa nagebi. misi afsidi

kldeSia gamokveTili. meore, VI saukunis eklesia, qvemodan aziduli,

kargad gaTlili qviTaa nagebi. qveda sarTulSi ki kldeSi gamokveTili

gamoukvlevi samarxia.

daculi teritoriebi

borjom-xaragaulis erovnuli parki

borjom-xaragaulis erovnul parks ramdenime Sesasvleli aqvs. erT-er-

Ti maTgani xaragaulis raionis sofel marelisSi mdebareobs. Tavad

borjom-xaragaulis parki udidesia evropaSi. misi teritoria 76 000

heqtars aRemateba, rac saqarTvelos farTobis 1 %-s Seadgens. nakrZali

aWara-imereTis qedis aRmosavleTis monakveTis CrdiloeT da samxreT

ferdobebzea gadaSlili. misi ukiduresi CrdiloeT nawili geografi-ulad im adgils emTxveva, sadac aWara-imereTis qedi lixis qedSi ga-dadis. erovnul nakrZalSi kolxeTis, kavkasiis, wina aziisa da mcire aziisTvis damaxasiaTebeli mcenareuloba erTad aris warmodgenili. swored biomravalferovneba gansazRvravs erovnuli parkis unikaluro-bas. erovnuli parkis CrdiloeTis sazRvari zRvis donidan 1000 Ð 1800 metris simaRleze gadis da mdinare Cxerimelas marcxena sanapiros mi-uyveba. parki esazRvreba xaragaulis raionis soflebs: nuniss, zva-res, varans, moliTs, mareliss, leRvans, sxliTs, farcxans da xidars. parkis am nawilSi umetesad kolxuri tipis tyis masivebia gavrcele-buli. aq binadroben mtacebeli ZuZumwovari da Cliqosani cxovelebi, agreTve iSviaTi frinvelebi. erovnuli parkis xaragaulis nawilSi mra-vali istoriuli Zeglia SemorCenili. maT Soris aRsaniSnavia ÒrkinisjvariÓ-s mTa, romlis simaRle 2439 metrs aRwevs. es mTa saqarTveloSi qristianobis gavrcelebas ukavSirdeba. gadmocemis Tanaxmad, wminda mociqulebi andria pirvelwodebuli, svimon kananeli da mataTa saqa-rTveloSi RvTismSoblis davalebiT Semovidnen da xelTuqmneli xati SemoabrZanes. maTve aRumarTavT pirveli qristianuli xati. im adgilsa da mTas ki, romelzedac jvari idga, Òrkinis jvariÓ ewoda.

saTaflias nakrZalisaTafliis nakrZali quTaisis maxloblad, saTafliis mTaze mdebareobs. nakrZalSi iSviaTi geologiuri, paleontologiuri, speleologiuri, zo-ologiuri da botanikuri nimuSi arsebobs. misi saerTo farTobi 354 heqtaria, reliefi mTagoriania da TiTqmis mTlianad kolxuri tipis tyeebiTaa dafaruli. nakrZalis teritoriaze mravali karstuli mRvimea. yvelaze sasinteresoa samguralis serze mdebare ÒsaTafliis mRvimeÓ.igi derefnuli tipisaa, ganStoebebiTa da darbazebiT, romelTaTvi-sac erTob lirikuli saxelebi daurqmeviaT: ÒgumbaTovaniÓ, ÒnaRvenTebissasaflaoÓ da sxv. mRvime mdidaria stalaqtidebiT, stalagmitebiTa da fardebiT. misi saerTo sigrZe 600 metria. masSi patara mdinare mie-dineba, romelsac 30 milioni wlis manZilze gamoukveTavT mRvime. erT-erT darbazSi Waa, romelSic CanCqeri vardeba, fskerze ki patara tbaa. aqve aRmoCenilia dinozavris 200-mde nakvalevi, romlebic, or iarusad, kirqvazea aRbeWdili. CrdiloeTiT yvavilebiT dafaruli kldo-vani reliefia. am kldeSi futkris mravali ojaxi binadrobs. swored am futkrebis arsebobam ganapiroba, rom nakrZals da mRvimes ÒsaTafliaÓewoda. saTafliis mRvime keTilmowyobilia. nakrZalis teritoriaze ki funqcionirebs biospeleologiuri muzeumi.

ajameTis nakrZaliajameTis nakrZali sainteresoa Tavisi mravalferovani mcenareebiT, ga-reuli frinvelebiTa da cxovelebiT. istoriul wyaroebSi ajameTi pirve-lad moixsenieba mefe daviT aRmaSeneblis istorikosis mier, me-11

saukunis meore naxevarSi, rogorc sanadiro adgili. vaxuStis cnobiT,

ÒajameTi ars sanadiro mefeTa, aRvsili did-mcireTa nadirTaÓ.

Page 6: Kutaisi_1

10

imogzaureT quTaissa da imereTSi

11

imogzaureT quTaissa da imereTSi

101010110100101010

imogzaureT quTaissa da imereTSi

11111111111

imogzaureT quTaissa da imereTSi

quTaisis sastumroebi

sastumro Òbagrati1003Ómis.: akaki wereTlis II Cixi 2 atel.: +995 431 255 555+995 431 249 188mob.: +995 591 229 393e-mail: [email protected] www. bagrati1003.ge

sastumro ÒZveli qalaqiÓmis.: griSaSvilis q.3, daviTaSvili q.4tel.: +995 431 251 451mob.: +995 593 408 445e-mail: [email protected]

sastumro ÒZveliubaniÓquTaisi, broses 5

sastumro Òaietis sasaxleÓmis.: g. tabiZis 34 tel.: +995 431 244 407,253 533, 253 503mob.: +995 8790 314407e-mail: [email protected]

sastumro ÒevropaÓmis.: samtrediis gzatkecilitel.: +995 599 697 708

sastumro ÒimeriÓmis.: nikeas q.25 tel: +995 431 239 999, 234 823mob.: +995 599 455 792e-mail: [email protected]

sastumro ÒsaniÓmis.: gamsaxurdias q.46tel.: +995 431 276 752mob.: +995 599 912 328

sastumro ÒbetsiÓmis.: axalgazrdobis VII Ses., tel.: +995 790 367 360mob.: +995 555 340 760

sastumro ÒluqsiÓmis.: gugunavas q.20tel.: +995 555 340 760

sastumro ÒoazisiÓmis.: broses q.9 tel.: +995 431 253 156mob.: +995 555 526 506e-mail: [email protected]

sastumro ÒedemiÓmis.: broses q.9tel.: +995 431 252 823mob.: +995 599 563 825e-mail: [email protected]

sastumro ÒgelaTiÓmis.: 26 maisi II Ses 4tel.: +995 431 248 074 mob.: +995 597 965 326 e-mail: [email protected]

sastumro ÒdiplomatiÓmis.: t.tabiZis q.31tel.: +995 431 243 964 mob.: +995 597 049 000e-mail: [email protected]

sastumro ÒalaverdiÓmis.: bukias q.23tel.: +995 431 272 082mob.: +995 599 716 440; 599 507 054

sastumro ÒaiaÓmis.: WavWavaZis q. 8tel.: +995 431 223 676mob.: +995 593 466 899

sastumro ÒrCeuli palasiÓmis.: g.xanZTelis q.21 b.tel.:+ 995 431 252 710mob.: +995 574 244 455e-mail: [email protected]

sastumro ÒZmebiÓmis.: t. tabiZis 31tel.: +995 431 251 093mob.: +995 593 133 513

sastumro ÒgiorgiÓmis.: CanCibaZis q.14tel.: +995 431 243 720mob.: +995 595 591 511e-mail: [email protected] Òkosta babuÓmis.: nikeas q.7tel.: +995 431 223 174mob.: +995 551 986 498

sastumro ÒimperialiÓmis: mWedliZis q.28tel.: +995 431 276 999mob.: +995 579 191 939

sastumro ÒagropalasiÓmis.: debi iSxnelebis q.16tel.: +995 431 248 395mob.: +995 599 376 525, 599 779 797

xaragaulis sastumroebisastumro ÒuReltexiliÓmis.: solomon mefis q.17, tel.: +995 593 138 616

wyaltubos sastumroebiÒabanos saxli 6Ómis.: kurortis parki, wyaltubo, 5400tel.: +995 436 224 173, 224 196mob.: +995 599 499 112, 599 986 802599 944 962www. welcome.ge/tskhaltubosparesort

sastumro Òsami daTviÓmis.: centraluri parkis teritoria, wyaltubomob.: +995 599 354 377, 558 110 660

sastumro ÒResorts SpaÓmis.: rustavelis q.23, wyaltubotel.: +995 436 224 949 mob.: +995 599 163 917, 599 490 011

sanatoriumi ÒwyaltuboÓmis.: faliaSvili q.1, wyaltubotel.: +995 436 222 049 mob.: +995 599 247 047www.tskaltubokurort.ge

sairmis sastumroebisanatoriumiÒbaRdaTiÓtel.: +995 599 190 096

sanatoriumiÒsairmeÓtel.: +995 599 458 773S.p.s. interkurortis sairmis sanatoriumi ÒiberiaÓtel.: +995 599 166 151

sastumro saxli sairmeSitel.: +995 599 548 645

ÒudabnoÓ(s/s janmrTelobis sanatoriumiÒoazisiÓtel.: +995 599 562 390

dasasvenebeli saxli Òsairme 2004Ótel.: +995 599 149 590

kotejebi Òsilamazis wyaroÓtel.: +995 599 566 189

imereTis turustuli saagentoebi

Sps ÒgalantreveliÓmis.: q.quTaisi, nizami q. 1 Ses, 5tel.: +995 431 255 365mob.: +995 593 316 853www. travelgeorgia.ge

ÒkolxituriÓmis.: s.yauxCiSvilis 8mob.: +995 593 118 698

CTC - Caucasus Travel Centremis.: e.TayaiSvili q.8tel.: +995 790 944 962mob.: +995 599 944 962faqsi: +995 436 224 196e-mail: [email protected]; [email protected]: elguja909www. ctctour.ge

Page 7: Kutaisi_1

12

imogzaureT quTaissa da imereTSi Welcome to Kutaisi and Imereti region of Georgia

1312121221222

imoimoimoimoimoimoimoimoimoimoimomomoiiiiii gzagzagzagzagzgzagzgzgzgzagzggzgzgzzzgg ureureuureurureTT qT qT qT qT qT qTT uTauTauTaTauTauTauTaTTaTaT issssssssssssssssssssaa da da da da daa dda ia ia ia ia ia merm eTSi Welcome to Kutau isiisi an and Id Imermeretieti region of Georgia

13133131

quTaisis restornebi

restorani ÒZirZveliÓmis.: vaJa fSavelas q.1tel.: +995 790 498 940mob.: +995 597 498 949

restorani Òbagrati 1003Ómis.: akaki wereTlis II Cixi, 2 atel.: +995 431 255 555mob.: +995 591 229 391e-mail: [email protected]. bagrati1003.ge

restorani ÒbastiliaÓmis.: nikeas me-7 Cixi, 5tel.: +995 790 700 991

restorani ÒimperialiÓmis.: mWedliZis q.28tel.: +995 431 276 999; 790 809 090mob.: +995 579 191 939; 579 111 110e-mail: [email protected]. imperialcom.ge

restorani ÒbaraqaÓmis.: Tamar mefis q.7tel.: +995 431 211 022e-mail: [email protected]

restorani ÒdelikatesebiÓmis.: WavWavaZis g. 20tel.: +995 431 221 022mob.: +995 558 618 618

bar-restorani ÒmamapapuriÓmis.: yauxCiSvili q.2tel.: +995 558 664 142

restorani ÒbermuxaÓmis.: z.gamsaxurdias q.17tel.: +995 431 263 513mob.: +995 599 944 708

restorani ÒmirzaaniÓmis.: rustavelis q.9tel.: +995 431 241 617mob.: +995 597 557 514/557 574e-mail: [email protected]. mirzaani.ge

ImeretiThe region of Imereti is situatad along the middle and upper end of the Rioni river. The main city of the region is Kutaisi.Imereti is divided into Zemo (upper) and Kvemo (lower) Imereti. It borders the Likhi Mountain Range to the east, Tskhenistskali River to the west, the Cauca-sus Mountains to the north and Meskheti or Persati Mountains to the south.The lowlands of Imereti are mostly covered with Colchis low brush, forests, oaks, groves, and meadows. The mountainous parts of Imereti aremainly Col-chis deciduous forests.The forests of Imereti are rich with animals and birds. Zekari, Ajameti and Kharagauli forests are populated with bears, wolves, martens, foxes, jackals, badgers, deer, rabbits, squirrels and bobcats. Some of the most common birds are: jay, cuckoo, nightingale, woodcock, hoopoe as well as some rare birds.

ClimateThe Imereti lowlend is pert of the Kolkheti Valley with a sub-tropical sea climate. Winter here is mild, while the summer is hot. The average annual temperature is 11-15 degrees Celsius. The climate of upper Imereti is humid sub-tropical, with winters that are colder and have more precipitation.History and ArheologyDuring the 13th century BC a big union of tribes lived on the territory of Imereti. Soon after an early Georgian state was created, called ÒColchaÓ. Its name was first mentioned in oriental sources in the 12th and 11th centuries BC. After the fall of Colcha, the powerful and well-known Colchis Kingdom (of Kolkheti) was established in the 7-6th centuries BC. This was the legendary kingdom where the Argonauts were said to have traveled to find the Golden Fleece. Within the legend exists the historic fact that gold found in the Colchis region was es-pecially well-known, and served as the basis for calling Colchis the country with an abundance of gold. During 6-4th centuries BC the Colchis Kingdom used to produce its own silver money, called the Kolkhuri Tetri.During 6-3rd centuries BC the Colchis Kingdom fell under the control of another Georgian Kingdom, Iberia. During the 1st century AD a new state unit, the Egrisi Kingdom was created in the territory of Colchis, which soon fell under the influence of the Roman Empire. Greeks and Persians fought over Egrisi, and then at the beginning of the 7th century, Egrisi was attacked and destroyed by the Arab ruler Ð Murvan the Deaf.Afterwards Imereti was still the center of Georgian life. During the 8th century Kutaisi became the capital of western Georgia and the capital for all of Geor-gia in the 10-12th centuries.It was during this period that Imereti had a renaissance. Unique masterpieces of Georgian architecture were created at this time Ð Bagrati Cathedral and Gelati Monastery Complex, both of which are protected by UNESCO. During the 15th century, after the fall of the Georgian feudal monarchy, Imereti became a separate feudal kingdom Ð the Imereti Kingdom. The king was the supreme ruler, who had his Darbazi (Council) serve as the state council.Kutaisi has risen to power and been destroyed many times due to its wealth and strategic territorial location. For centuries Kutaisi has been a center of cul-ture and education. During the Soviet era Kutaisi was one of the biggest indus-trial cities of the country. At the moment it is the second biggest city in Georgia. A namber of trade roads, including the Silk Road, crossed this area, supporting

restorani ÒZveli imereTiÓmis.: nikeas q.21 atel.: +995 431 298 085mob.: +995 597 499 588

restorani ÒamiraniÓmis.: qvitiritel.: +995 431 114 332

Page 8: Kutaisi_1

Welcome to Kutaisi and Imereti region of Georgia

14

Welcome to Kutaisi and Imereti region of Georgia

15

Welcomome to Kutaisii and IImermeretieti reregiogion of GGeoreo gia

114144114141

Welcome to Kutaisi and Imereti reregion of Georgia

155155

the development of culture and trade. Findings from archeological excavations show that the first known human being in Imereti lived during the lower Paleo-lithic period. Numerous flint and settlements in the area. The most interesting is the town of Vani, which is known to have existed as early as the century BC. It was one of the most important towns of the Colchis King-dom. At present there is a museum and the ruins of the ancient town. The ruins are located on twelve hectares, and presently only 1/3 of the area has been studied. Archeological excavations were first initiated in Vani in the 1890s. Gold jewerly was discovered in Vani, which is now preserved in the Gold Fund of the State Museum of Tbilisi, while replicas are kept in the Vani Museum, which opened in 1985. Only treasures found after 1985 are exhibited here.

Culture and traditionsImereti has always been known for its highly developed spiritual and family culture, believed to be influenced by the Colchis. Imereti developed viticulture, cattle-breeding, poultry-farming, bee-keeping, production of dairy products and gardening. Some of the most important agricultural sectors were viticulture, the cultivation of corn crops, and orchards.This area of Georgia has some unique wine varieties and there is evidence that wine production here dates back to ancient times. Proof of their dedication to the craft of wine making can be seen in the ancient wine jars, grape presses, winery rules and traditions of the Georgian table in Imereti.Feasting and fun are an integral part of life for the people of Imereti, while singing is an essential element of the banquet table. The tradition of modern songs with guitar accompaniment in Georgia originated in Imereti. Even now, folk polyphonic, lyric and joyful songs are perfomed during festivities in Imereti. A number of folk traditions and rituals have been preserved in Imereti. People have special traditions for celebrating Giorgoba (St. GeorgeÕs Day), Mariamo-ba (St.MaryÕs Day), Barbaroba (St.BarbaraÕs Day), New Year and Christmas, funerals and memorials, weddings, and births.The villages of Imereti are colorful and have a special charm. One example is the village of Khani, located by Zekari Cross. Archeological artifacts dating back to the second millennium were discovered in Khani. Over the centuries the vil-lage has been destroyed several times, but its inhabitants always managed to rebuild it.Of particular interest is the village of Koreti, located 16 km from Sachkhere. The village, as well as its surrounding territory, has been inhabited since an-cient times. This village is especially interesting for the large number of cellars and viticulture it has. In the 19th cen-tury the villageÕs families united and started wine production together. The ancient part of the village still has over a dozen vere old wine cellars covered with roof tiles. with presses for grapes, bread baker-ies, wine jars and other inventory for wine-making.Shrosha is the ancient home of pot-tery in Georgia, known since ancient times for its masterpieces. Georgian red soil, useless for agriculture, is

perfect for making pottery. There was a factory built in Shrosha at the beginning of the 20th century to produce ceramic items, but trabitional methods passed down through generations are still popular. Kvevri (beet-shaped wine vessels made of clay) are usually stored in the ground to keep wine cool during summer and therefore increase its lifespan.

CuisineThe people of Imereti are vere hospitable. Guests are often welcomed with supras (large dining parties) where they are treated to a variety of dishes. Walnuts are widely used in their cuisine, which adds wonderful flavor to local products. Most Imeretian food is prepared in clay pots and cooked with herbs. Some of the special dishes of Imereti are: khachapuri (baked cheese bread), satsivi (chicken or turkey in a spiced walnut sauce), gomi (Georgian grits), matsoni (fresh yoghurt), and pkhali (ground spinach mixed with herbs and spices).

Cultural HeritageUbisaUbisa Temple is one of the most important examples of Georgian monumen-tal painting. The complex consists of a basilica and a tower as well as ruins from monastery buildings. The Saint George Basilica built in the 19th century, a 4-floor tower (AD 1141), fragments of a 12th-century defensive wall and several other buildings and structures. The monastery houses a unique cycle of murals from the late 14th century made by Damiane apparently influenced by art from the Byzantine Palaiologan period (1261-1453). The monastery is also known for its honey made by the monks.Gelati Monastery ComplexFounding of Gelati is tied to the cultural renaissance of Georgia. The complex includes the main cathedral of the Virgin, the church of Saint George, a belfry, gates and the academy building. In 1510 the temple was burned by Turkish invaders, but it was repaired during the same century. A group portrait of rul-ers was made in this same period, which also includes an image of David the Builder himself. At the southern end of the cathedral, at the main entrance, is the grave of David the Builder. The king wanted to be buried in a place where all people coming to the monastery would step on his grave. According to leg-end, the gravestone is the same height as the king himself was.Bagrati Cathedral Georgian architectureSince 1994 the Cathedral has been under the protection of UNESCO. Currently there are regular religious service held in the cathedral, under the open sky. Icons and other chamber at the entrance of the cathedral.

MotsametaThe naming of the Motsameta Church (meaning Òthe place of martyrsÓ) is tied to the nobles of Argveti Ð the brothers David and Constantine Mkheidze Ð who organized a revolt against the Arabs. The revolt was unsuccessful and the Arabs captured both brothers, proposing forgiveness in return if the brothers converted to Islam. The brothers would not give up their religion, and they were tortured and their bodies were thrown down the cliff into the river. The river

Page 9: Kutaisi_1

Welcome to Kutaisi and Imereti region of Georgia

16

Welcome to Kutaisi and Imereti region of Georgia

17

Welcome to Kutaisi and Imereti region of Georgia

161616161611666616616616666611

Welcome to Kutaisi and Imereti region of Georgia

111711717171777777771717717711111111

turned red and has been known as Tskaltsitela (ÒThe Red WaterÓ) ever since. People buried the bodies of David and Constantine on a nearby hill and the church declared both of them as saints. Later, during the 11th century, King Bagrat IV built a temple over their graves. According to legend, there used to be a secret tunnel between Motsameta and Gelati Monasteries, used for escape during wars. Motsameta was a naturally unreachable place due to its location: it is surrounded by Tskaltsitela River from three sides, and wall on the fourth side.

Mgvimevi Monasteru ComplexMgvimevi Monastery is located in the village of the same name. The monas-tery is partly carved into the side of a cliff and is difficult to access. The facade of the main temple is decorated with crosses and engravings. Painted fres-cos from the 13th century are still vis-ible on the northern wall of the temple, while the paintings on the southern

side date back to the 16th century. The front door is a unique masterpiece of wood carving.

VartsikheVartsikhe was one of the most important towns in Egrisi Kingdom. Due to its geographic location Vartsikhe was of strategic importance, because a number of trade roads passed through the town. Archeologists discovered ruins of the town surrounded by a wall with towers dating back to the 4-6th centuries. Dur-ing medieval times Vartsikhe was one of the residences of the kings. Vartsikhe is considered the birthplace of Georgian cognac since the Sarajishvili family pro-ducad cognac here during the 19th century.The village of Geguti is also close to Vartsikhe, where there are ruins from an ancient 12 th cen-tury palace and an old cemetery.

Katskhis SvetiKatskhis Sveti is located near the town of Chia-tura. There are two churches built on the plateau of a 40 meter high cliff, which one can reach only by climbing a set of hanging stairs. This location is not characteristic for churches in Georgia and researchers generally believe this was the home of hermit monks who came from the Middle East. The ancient church dates back to the 5th century and was built using local stones, with the foundation built off of a cave. The second church dates back to the 6th century. Its lower floor is carved into the cave and it contains a grave that has not been researched yet.

Protected AreasThe Borjomi-Kharagauli National ParkThe Borjomi-Kharagauli National Park is one of the largest in Europe Ð it covers more than 76 000 hectares of native forest and alpine meadows, and is home

to rare species of flora and fauna. It is the first National Park in the Caucasus to meet international standards. The park was established in 1995 and officially opened in 2001.Rare and endemic species noted in GeorgiaÕs Red Data Book (a list of en-dangered and protected species) can be found in the territory of the Borjo-mi-Kharagauli National Park. The fauna of Borjomi-Kharagauli is diverse. This National Park has a wonderful array of mammal inhabitants. Among the large carnivores it is possible to find gray wolves, linx, and brown bears here. Among hoofed animals, roe deer and wild boar can frequently be seen on the na-tional parkÕs territory. For native birds of Borjomi-Kharagauli National Park the following rare species can be identified: the golden eagle, griffon vulture, black vulture, and Caucasian blavk grouse.The forests of the Kharagauli part of the Borjomi-Kharagauli National Park are a combination of dark coniferous, deciduous and mixed forests.Visitors can observe amazingly different life and traditions in the territories bordering the Borjomi-Kharagauli National Park, due to the interesting ethno-graphical diversity, which is additionally impressive for visitors of the park.

Sataplia ReservationSataplia Reservation is located very close to Kutai-si, on Sataplia Mountain, with a total area of 354 hectares. It has mountaines and hills and is almost fully covered by the Colchis Forest. There are nu-merous grotto caves, although the most interest-ing one is ÒSataplia CaveÓ, located on Samgurali slope. It has a corridor system with branches and halls. The cave is rich with stalactites, stalagmites and mineral rovk curtains. The total legth of the

cave measures 600 meters. It has a stream flowing inside, which has carved out this cave over the past 30 million years. Over 200 footprints from dinosaurs have been discovered here, located on the stones in two rows. To the north of Sataplia cave there is a flowering meadow on the cliff with a number of bee colonies. This was the reason for naming this area Sataplia (Òthe place of honeyÓ). When you go, be sure to check out the local museum.

Ajameti Protected AreaAjameti Managed Nature Reserve is located in the Baghdati district, 265 km from Tnilisi and 15 km from Kutaisi on the Rioni plain and consists of three dis-tricts: Ajameti, Vartsikhe and Sviri. The total area of the Managed Nature Re-serve is 4848 ha, out of which 4738 ha is covered with forest.What makes Ajameti forests unique is that in the Kolkheti lowland it is nearly the only place where subtropical mixed forests have been preserved in their original conditions. Some of the trees are more than 250 years old, and the century-old oaks are frequently found.Ajameti is somewhat weak in animal and bird species. Among mammals one can see hare, red fox, jakal, squrrel, weasel, dormouse and badger here. The largest animal of Ajameti is the roe-deer.The following animals of the Red List of Georgia can be found in the Ajameti Nature Reserve: LeislerÕ bat, Caucasian squirrel, common dormouse, Forest dormouse and Caucasian otter.

Page 10: Kutaisi_1

Welcome to Kutaisi and Imereti region of Georgia

18

Welcome to Kutaisi and Imereti region of Georgia

19

WelWeWelelWelcccomcome teeeee o Ko Kutautaisiisis anand Id Id IId Id IImermereremermemerrm etieetettet rerrrerereer gioggiogiogiogg n onn ooon on f GGGf GGGGGff GGeoreee gia

188

Welcomeee ttee tee to Ko Kutautaisi and Id merme etii reregiogigion on oon off Gfff Geoeoooroo giagiagiagiagia

119

More than 60 species of birds are registered in the Ajameti Managed Nature Reserve. Out of them only twenty-one nest in the oak forest, the others appear in Ajameti while migrating or spending winter there.

Hotels in Kutaisi

Hotel Bagrati 1003Address: 2a II alley str. TsereteliTel.: +995 431 255 555, 249 188Mob.: +995 591 229 393E-mail: [email protected]. bagrati1003.ge

Hotel Zveli Kalaki (Old City)Address: 3 Grishashvili St.,4 Davitashvilis StTel.: +995 431 251 451Mob.: +995 593 408 445E-mail: [email protected]

Hotel Zveli UbaniAddress: 5 Brosse St.

Hotel Aieti CastleAddress: 34 G. TabidzeTel.: (+995 431) 244 407/253 533/253 503Mob.: +995 8790 314 407E-mail: [email protected]

Hotel EuropeAddress: Samtredia HighwayTel: +995 599 697 708

Hotel ImeriAddress: 25 Nikea str.Tel.: +995 431 239 999/234 823Mob.: +995 599 455 792E-mail: [email protected]

Hotel SaniAddress: 46 Gamsakhurdia St.Tel.: +995 431 276 752Mob.: +995 599 912 328

Hotel BetsiAddress: VII alley AkhalgazrdobisTel.: +995 790 367 360Mob.: +995 555 340 760

Hotel LuksiAddress: 20 Gugunava St.Mob.: +995 555 340 760

Hotel OazisiAddress: 9 Brosse St.Tel.: +995 431 253 156Mob.: +995 555 526 506E-mail: [email protected]

Hotel EdemAddress: 9 Brosse St.Tel.: +995 431 252 823Mob.: +995 599 563 825E-mail: [email protected]

Hotel GelatiAddress: 4, 26 May SquareTel.: +995 431 248 074Mob.: +995 597 965 326E-mail: [email protected]

Hotel DiplomatAddress: 34 T Tabidze St.Tel.: +995 431 243 964Mob.: +995 597 049 000E-mail: [email protected]

Hotel AlaverdiAddress: 23 Bukia St.

Tel: +995 431 272 082Mob.: +995 599 716 440/507 054

Hotel AiaAddress: 8 Chavchavadze St.Tel: +995 431 223 676Mob.:+995 593 466 899

Hotel Rcheuli PalasiAddress: 21 G.Khandzteli St.Tel.: +995 431 252 710Mob.: +995 574 244 455E-mail: [email protected]

Hotel Dzmebi (Brothers)Address: 31 Titsian Tabidze St.Tel.: +995 431 251 093Mob.: +995 593 133 513

Hotel GiorgiAddress: 14 Chantchibadze St.Tel.: +995 431 243 720Mob.: +995 595 591 511E-mail:[email protected]

Hotel Kosta GrandfatherAddress: 7 Nikea St.Tel.: +995 431 223 174Mob.: +995 551 986 498

Hotel AgropalaceAddress: 16 Debi Ishkhnelebi St.Tel.: +995 431 248 395Mob.: +995 599 376 525/779 797

Kharagauli Hotel UgeltekhiliAddress: 17 Solomon King St.Mob.: +995 593 138 616

Hotel TskaltuboAddress: Resort park N 6Tel.: +995 436 224 173/224 196Mob.: +995 599 499 112/986 802/944 962www.welcome.ge/tskhaltubosparesort

Hotel Sami DatviAddress: Area of Central ParkMob.: +995 599 354 377+995 558 110 660

Hotel Resort SpaAddress:23 Rustaveli St.Tel.: +995 436 224 949Mob.: +995 599 163 917/490 011

Sanatorium TskaltuboAddress: 1 Paliashvili St.Tel.: +995 436 222 049Mob.: +995 599 247 047www. tskaltubokurort.ge

Sanatorium `Bagdati`Tel.: +995 599 190 096

Sanatorium `Sairme`Tel.: +995 599 458 773

LTD Interkurort Sairme Hotel IberiaTel.: +995 599 166 151

Sastumro Sakhli`Sairme`Tel.: +995 599 548 645

Hotel UdabnoTel.: +995 599 562 390

Leisure Sakhli `Sairme`Tel.: +995 599 149 590

Cottages Silamazis TskaroTel.: +995 599 566 189

Imereti Travel Agencies

LTD GalanttreveliAddress: 1 alley 5 Nazami St.Tel.: +995 431 255 365Mob.: +995 593 316 853www.travelgeorgia.ge

Page 11: Kutaisi_1

Welcome to Kutaisi and Imereti region of Georgia

20

Добро пожаловать в Кутаиси и Имеретинский регион Грузии

21

ДДДоооообобооооо ро ро пожпожпожпожпожпожожожопожожпоожпожпожпожпожпожпожжжалаллллллололлллллл ватвавввааататввавва ььььььь вь вьььььь Ку Кутаитаиси си и и ИмеИмеретретинсинскийкий ре региогион Гн Грузрузииии

2121212121

WelWelW comcomomme te ttt Ko Ko Ko Kutautautaataisiisisiss annnnnnanndd Id Id Idd IId IId Id IIIIImmmemermermmmmemmerm eetetieti r rerer gioggion on f GGGeeeorgia

202

Имеретинский регионИмерети - один из уголков Западной Грузии.Площадь - 66000 кв.км. Население-800 000 человек. Имерети охватывает 12 административных единиц, в их числе 11 районов- Хони, Тержола, Багдати, Сачхере, Вани, Харагаули, Цхалтубо, Зестафони, Ткибули и Самтредия.Административный центр – город Кутаиси, находящийся от Тбилиси на расстоянии 221 км.В Кутаиси функционируют 2 аэропорта. Ближайший порт – Поти ( расстояние до порта – 102 км).Имерети делится на Земо и Квемо Имерети. Географически он занимает в Грузии центральное место- с севера граничит с Рача-Лечхуми и Квемо Сванетии, с востока – Шида Картли, с запада – Гурией, Самегрело и Земо Сванетии.С древних времен Имерети был важнейшим транспортным коридором между Европой и Азией.

КутаисиСтолица античной Колхиды -3500 и столица объединенной Грузии 1000-летие назад.Кутаиси находится на расстоянии 200 километров от Тбилиси.100 километров отделяют его от черноморского побережья, столько же от Рача, Лечхуми, Самегрело и величественных горных регионов Сванетии, благодаря чему во все эпохи на него была возложена функция промышленного, просветительного, культурного и туристического центра не только Имерети, но и Западной Грузии.Его полнокровная жизнь находит яркое воплощение в ежегодно проводимых фестивалях классической музыки, грузинских народных песен и театральных, в международных пленерах художников-живописцев и скульпторов, народных и религиозных праздниках, международных бизнес-конференциях и семинарах.Насыщенная репертуарная палитра драматического, оперного, кукольного, масок, молодежного и других театров снискали Кутаиси имя театрального города. Он заслуженно гордится воспитанными здесь корифеями грузинской сцены.Широкая гамма симфонического, камерного, эстрадного оркестров, народного и фольклорного ансамблей, их частые гастроли по странам Европы и Азии способствуют заметному росту профессионального мастерства. Исторические

уголки города, большой выбор объектов питания и развлечений делают Кутаиси весьма дружелюбным и располагающим к себе для приезжих туристов. Ежегодно же сюда приезжают и знакомятся с грузинской культурой, традициями, знакомятся с грузинской кухней, грузинскими народными песнями и танцами тысячи путешественников.Кутаиси - неотъемлемая часть культурной

Restaurant BarakaAddress: 7 Tamar Queen St.Tel.:+995 431 211 022E-mail: [email protected]

Restaurant DelikatesebiAddress: 20 Chavchavadze Av.Tel.:+995 431 221 022Mob.: +995 558 618 618

Bar-Restaurant MamapapuriAddress: 2 Kaukhnishvili St.Mob.: +995 558 664 142

Bar-Restaurant BermukhaAddress: 17 Z.Gamsakhurdia St.Tel.:+995 431 263 513Mob.: +995 599 944 708

Restaurant MirzaaniAddress: 9 Rustaveli St.Tel.: +995 431 241 617Mob.: +995 597 557 514/557 574E-mail: [email protected]

Restaurant Dzveli ImeretiAddress: 21 Nikea St.Tel.: +995 431 298 085Mob.: +995 597 499 588

Restaurant AmiraniAddress: KvitiriTel.: +995 431 114 332

KolkhituriAddress: 8 S.Kaukhnishvili St.Mob.: +995 593 118 698

CTC - Caucasus Travel CentreAddress: 8 E.Takaishvili St.Tel.: +995 790 944 962Mob.: +995 599 944 962Fax: +995 436 224 196E-mail: [email protected]@mail.ruSkype: elguja909www.ctctour.ge

Restaurants Kutaisi

Restaurant DzirdzveliAddress: 1 Vaja Pshavela St.Tel.: +995 790 498 940Mob.: +995 597 498 949

Restaurant Bagrati 1003Address: 2a II alley Tsereteli St.Tel.: +995 431 255 555Mob.: +995 591 229 391E-mail: [email protected]

Restaurant BastiliaAddress: 5,7alley, Nikeas St.Tel.:+995 790 700 991

Restaurant ImperialiAddress: 28 Mchedlidze St.Tel.:+995 431 276 999/790 809 090Mob.: +995 579 191 939/111 110E-mail: [email protected]

Page 12: Kutaisi_1

Добро пожаловать в Кутаиси и Имеретинский регион Грузии

22

Добро пожаловать в Кутаиси и Имеретинский регион Грузии

23

ДобДобДобДоббД ро рор пожпожпожпожпожжжалоалоалоала оалоалоаал ватватватватватватвввввв тттьь ь вь ввввь вь вь вь вь вьь вь Ку Ку Ку ККу КуКу КуККуККККууК татаитаитаиаииииаааитааит сиси си сси и и ииии иииии ИмеИмИмеИмеИмИИИИИИИммИИИ рререрететретретретретретреттрерететтетттретттеттетрееттеетреетр инсиинснсинсинсининсининсинсинссинсинсиинсинсиинсинсиинсинсинссинсиннинсснсснссинссиннскикиккикикикиийийкикииикиийикикккикикикиккийий рер р гиогиогиогиоиоиоиоон н нннн ГГГГГннннннн рррурууузузу иииииииии

222222222222222222222

ДобДобоДобоббДобДобоообро ророоро ро о оро р пожпожпожжжжжжожжжжжжжжжжжжжалоалоалоалолололоооооооооолооалооооооваааватватватватватватвававвваававататвавввавататввавававаааваа ьььь вь вь вь ввь в вьь вььь вьььь вььь Ку ККу КуКуКуКККККууу КуККуКуККуКуКуКуКу КуККуКууКККККуттттаитаитатататаитаиаиаитттаитаитаттт ссссисиси си сиси и и и и ии ИмеИмеИмеИмеИмееИмеИмеемееИммемеИммемеретретретретретретретретретретрретррр инсинсинсинннсснинсссссссскийкийккийкийкийкийкийкийийкийкийкийийкиййийик й ре ререререееере ре ререререре рере ре ре рер реерер гиогиогигиоиогиогиоогиогиогиогиоиоогиоиоогиоггигиооогиоооогиооииоии н Гн Гн Гн ГГн Гн Гн Гн Г ГГн Гн Гн Гн Гн Гн Гн Гнн Гн Гн Гннн Гн Гн ГГГГГрузрузрррузрузууузрузуззрузрузрузузррузрузузурузрузрузуурузрррузррурузрр зр зррурурруруу иииииииииииииииииииииииииииииииииииии

232323232323232323222322322323233332323333

жизни Грузии, традиции которого формировались в течение столетий. Он – колыбель известных писателей и поэтов, венценосного Галактиона Табидзе, Акакия Церетели, Владимира Маяковского, композиторов Мелитона Баланчивадзе, Захария Палиашвили. С его именем связано творчество корифеев сегодняшней театральной жизни. И вполне заслуженно Кутаиси признан Меккой грузинского театрального искусства. Ежегодно проводятся международные фестивали оперной и классической музыки, народного творчества, фольклора, международные пленеры художников и скульпторов.

Природные ресурсыРегион изобилует полезными ископаемыми – здесь насчитываются более ста минерально-сырьевых месторождений. Наиболее известные - чиатурский марганец и ткибульский каменный уголь. Основная деятельность местного населения - животноводство и возделывание аграрных культур, чему способствует морской влажный субтропический климат.

Туристические ресурсыВ Имерети свыше 450 исторических памятников. Их местонахождение в условиях Имеретинского великолепного ландшафта оставляет на посетителя неизгладимое впечатление. В регионе развит изобретательский и приключенческий туризм, такой как горный пешеходный, конный, пешеходный, спалео туризм, рафтинг по реке Риони (самой большой реке Имерети), экотуризм, рыболовный туризм. Отдельно следует подчеркнуть о турах вина и кухни.

Археологическое наследствоНа имеретинской земле не сыскать местечка, ущелья или села, в котором что-либо не напоминало о прошлом – церкви, колокольни, развалины крепостей, сторожевые башни или городища. Археологические памятники, найденные на территории Имерети, удостоверяют, что человек в этом краю жил еще в пору нижнего палеолита. Таковые пещеры Сакажия и Чахата, Девисхврели, окрестности Сатаплия и др. Археологические памятники древнейшего периода городской жизни обнаружены в Кутаиси, Варцихе, Шоропани. Найденные в Вани памятники античной культуры вновь подтвердили существование Колхидской древнейшей цивилизации в Западной Грузии.

КухняИмерети славится своим радушием и гостеприимством. Имеретинская кухня весьма разнообразна. Имеретинский сыр, хачапури, пеламуши, мчади ( из кукурузной муки), лобио, нежное пхали разных сортов - от одного упоминания аппетит разыграется . Поистине украшение имеретинского застолья хачапури- с пылу с жару вам подадут на противне или в кеци сырную массу, запеченную в тонком слое теста, сыр так и растекается. Вот попробуйте вкусную экалу, заправленную ореховым соусом с пряностями…

Имеретинские пещерыКарстовая пещера Сатаплия расположена в 7 километрах к северо-западу от Кутаиси на территории государственного заповедника Сатаплия. Пещера образовалась в известковой породе мелового периода. Пещера богата сталактитами, сталагмитами и завесями. В пещере течет ручеек. Под землей температура воды и воздуха почти одинакова 11-12 градусов. Пещера коридорного типа с ответвлениями и залами. Пещера благоустроена. Поблизости от нее создан спелеомузей. На территории Сатаплия сохранен реликтовый лес. Около пещеры обнаружены окаменевшие следы динозавров.К востоку от Кутаиси, вблизи селения Навенахеви находится Навенахевская пещера. Пешеходные дорожки и лестницы то уводят посетителей на двадцатиметровую глубину, то поднимают под самый свод, сверкающий белоснежными сталактитами. Стены и пол пещеры изобилуют натечными образованиями разнообразных форм и расцветок.В Имерети во многих местах находятся пещеры-селища первобытного человека. В Харагаульском районе расположена пещера Девисхврули, в которой человек жил в каменный период, 35-10 тысяч лет назад.В Цхалтубском районе благоустроена пещера Кумистави, привлекающая к себе посетителей озерами, сталактитами и сталагмитами, создающими сказочное убранство подземных дворцов. Её общая длина 11 километров.

УбисаХрам имени Св. Георгия и монастырский комплекс у села Убиса расположены в Имерети. Датой строительства Убиса назван IX век. Оказывается, Убисский монастырь очень любила Царица Тамар. На протяжении веков в монастыре переписывали книги, существовали школы чеканки и росписи икон. На его территории находились огромные кувшины, в которых жители села хранили про запас воду и вино. Весьма интересна роспись стены храма (XIV в.). Здесь представлены композиции праздников Господня : Благовещения, Распятия, Воскресения, Крещения и др.

ГелатиГелатский монастырь – ансамбль грузинского зодчества- важнейший культурный центр периода средневековья в Грузии расположен в 11 км к северо-востоку от Кутаиси, в ущелье реки Цкалцитела. Основан в 1106 году Давидом Агмашенебели (Строителем). В ансамбль входят разновременные (XII-XIII вв.) постройки и ограда. Включен в список мирового культурного наследия ЮНЕСКО. В Гелатский монастырский комплекс входят:

Page 13: Kutaisi_1

Добро пожаловать в Кутаиси и Имеретинский регион Грузии

24

Добро пожаловать в Кутаиси и Имеретинский регион Грузии

25

ДобДобДобДобДобДобДобДобДобДДДоДоДобДобоДобДобоДобДобо ро ро роророррророрроро роро рррро р пожпожпожпожпожпожожпожжпожпожожпожпожпожпожпожпоожпожожпожо алоалоалоалоалоалалалалалалоалоааааллаллалаа ватватватвататваттатттвв тв ь вь вь вь вь вь вь вь вь вьь ввь вь вь Ку КуКуКуКуКуК КуКуККуКу КуКу Ку Ку КуКККутаитаитаитаитаитаитаитаитататтатаатаиаиитаииси си сисисисисииссисиссссс и и и иии иии ии и ИмеИмеИмеИмеИмеИмеееИмеИмИИмИмИмИмИмеИмИмИмИмеИмммИИммИммИмИмемИмеррретретретретреретретрретрретретретррр тттттреттинсининсининсинсинсиинсии снсииии ссиии кийкийкикийкийкиййкикиййийкийкийийййй ре р р р ререререре р ре рреррерреререерер гиоггиогиогиоиоиогиогиогиогиоиогиогиогиогиоиоиоооииогиооооооиоиигии н Гн Гн Гн Гн Гн Гн ГГн Гн ГГн Гн Гн ГГн Гн Гн Гннннн Гннн Гн Гннн Грузрузррузрузруррузрррурузрррузрузррузррррузуууурруу ииииииииииииииииииии

242424442424424244424242424444222

ДобДобДобДобДобДобДобДобДобДоДобДобДобДобДобДобобДДоДДоо ро роророро ро ро ророоороррророро пожппожпожпожпожожпожожпожпожпожожпожожпожпопожппппппоп алоалоалолооалоалолооалоалооооаллоалоолаллола оватватватватваттватватватвватватвататватватваватататтваттатвватть вь вь вь вь вь вь вь вь вьь вввь ввь вь ввввь вь вььь Ку КуКу Ку КуКуКуКуКуКу ККуКуКуККу ККуууутаитаитаитаитаиаитатаитаиаитатаиитаиитаитаааиииа си си сссссси си си сссссисиисисисиссисиссиисиии и ии и и и и ииии ИмеИмеИмеИмИмеИмеИмеИмеИмИмеИмеИмемемемемееееИммемеИмеемемеммем ретретретретретретретретретрететтретреттретретреттретрететретр инсинсинсиинсинсинсинсинсинсннссииииннинсиинси кийкийкийкийкийкийкийийкийкийййййййкиийийкийкккк ререре ре ре ре ререререрре ре ре ререррреееерегиогиогиогиогиоиогиогиогиогиогиогиогиог огиоггг оон Гн Гн Гн Гн ГГГГГн Гн Гннн ГГн Гнн рузрузрузузрузрузрузрузрузрурурурузузррурурурузррузуррузузузру ииииииииииииииииииииииииииииииииииии

2525252525552525525252

главный собор Богородицы, относящийся к типу центрально-купольных церквей, украшенный живописью разных времен; построенная в середине XIII в. к востоку от главного храма церковь Св. Георгия, роспись стен которой относится к XVI в., двухэтажная церковь Св. Николая, построенная в конце XIII в. конце к западу от главного храма; колокольня, возведенная к северо-западу от гласного собора во второй половине XIII в.; и Гелатская академия, ставшая научно-педагогическим и могучим культурно-просветительным очагом Грузии. Она была основана в 1106 г. по инициативе и содействии Давида Агмашенебели. Сюда были приглашены выдающиеся грузинские ученые, в их числе Иоанэ Петрици , Арсен Икалтоели. Гелатская академия заслужила у современников название «Второго Иерусалима», «Новых Афин». Руководил академией модзгвармодзгвари («учитель учителей»), преподавали цикл «тривиум-квадривиум», т.н. «семь свободных искусств» в едином контексте: в тройку входили – геометрия, арифметика (числа), музыка (хоровое пение), в четверку – философия: трехобразная- практическая («деловая»), теоретическая (зрительная) и диалектика («изучающая опровержения»); риторика, дышащая огненной силой (в трех частях): собеседования, полемическая, торжественная; грамматика и астрономия (чтение по звездам). В XIV в.в Гелати был создан значительный юридический памятник «Гаригеба хелмципис кариса» и исторический источник «Гелатский хороникон».В росписи главного собора представлены два вида монументальной живописи- мозаика и фреска. На мозаике в конхе алтарной апсиды изображена Богоматерь с младенцем. Особенный интерес вызывает роспись нартекса, сохранившая часть первоначального декора собора, выполненного в XII в., и дошедшая до нас в виде фрагментов. Эта роспись в основном изображала семь Вселенских соборов. Второй живописный слой главного собора представлен фресками конца XIII в., украшающими восточное помещение южного придела- гробницу царя Давида Нарина. В росписи вызывают интерес два портрета Давида Нарина. В росписи XVI в. особое внимание привлекают портреты исторических лиц на северной стене главного собора, где изображены члены семей правителей Имерети. Здесь же помещен портрет Давида Агмашенебели.Гелатский монастырь - собственность и усыпальница царского двора- территориально находился близко к политическому центру царства – Кутаиси. Здесь похоронены почти все цари Всея Грузии : Давид IV Агмашенебели, Деметре I, Георгий III и Тамар (по сведениям историков), а также имеретинские цари : Баграт III, Георгий II, Георгий III, Георгий VI, Александр V и Соломон I.

БагратХрам Баграта был построен во время царствования Баграта III (975-1014) на рубеже Х-ХI вв. на холме Укимериони. Храм Баграта представляет собой крестово-купольный триконх. Купол опирается на четыре мощных столба, рукава креста снаружи прямоугольной формы, а изнутри (с востока, юга и севера) выполнены в форме полукруглых апсид. Вдоль западного рукава изнутри шла галерея- хоры. По обе стороны алтаря были расположены дьяконица и жертвенница. До окончания строительства к храму с северо-запада была пристроена трехэтажная башня, а в первой половине ХI в. с юга и запада- притворы. Система декоративных арок связывала фасады друг с другом. Богато украшены притворы. Характерна графичность орнамента главного здания и глубокая пластическая резьба орнамента притворов. Базисы и капители были покрыты рельефными изображениями и украшениями, стены и и пол были выложены мозаикой, фрагменты которой и сейчас видны на полу. В южном притворе сохранился след фрески – изображение

Богородицы. В 1994 году храм Баграта наряду с Гелатским монастырем был занесен в список памятников мирового культурного наследия ЮНЕСКО.

Моцаметский монастырский ансамбльВ Имерети, неподалеку от Гелатского монастыря, в ущелье реки Цкалцитела , на крутом мысе стоит памятник грузинского зодчества – Моцаметский монастырский ансамбль. Самый древний источник о Моцамете – описание жизни святых великомучеников Давида и Константина, где упоминается крепость «Цкалцители». Эта крепость в раннем средневековье являлась важным стратегическим пунктом, особенно в период нашествия арабов, которые впервые появились в Грузии в 642-643 гг., правда, они были легко отброшены грузинскими войсками. Арабские вторжения стали носить постоянный характер, и страна была втянута в неравную борьбу. В VIII в. в Грузию вновь вторглись арабские войска, возглавляемые Мурманом ибн-Мухамедом, которого за бессердечность и жестокость народ прозвал глухим («Мурван Кру»). Через Персатскую гору проникнув в Имерети, арабы подошли к Аргветскому княжеству, где местные князья-братья Давид и Константин Мхеидзе собрали войска, но в неравном бою потерпели поражение. Враг разорил Аргветское княжество, в том числе и крепость «Цкалцители». Мурван Кру потребовал от аргветинских правителей Давида и Константина отречения от христианской веры, на что получил яростный отказ. Их подвергли страшным пыткам. Прах замученных был захоронен в склепе церкви Благовещения в близи р Цкалцитела, разрушенной арабами. Грузинская церковь причислила братьев к лику святых. В Х в. Баграт III построил на этом месте большую церковь.Моцаметская церковь крестово-купольного стиля: все четыре рукава креста равномерны, на них в центре опирается купол. Иконостас перед алтарем- деревянный, левее него на возвышенном месте, в деревянной арке, покоится прах святых.

Аджаметский заповедникАджаметский государственный заповедник находится в Багдатском районе, в 15 км от Кутаиси. Он был основан в 1935 году. В заповеднике на площади 4848 га сохранились имеретинские дубовые леса колхского типа. Здесь же встречаются различные животные и птицы. Цель Аджаметского заповедника размножение и изучение образца колхского леса, грузинской флоры и фауны .

Боржоми-Харагаульский Национальный паркБоржоми-Харагаульский Национальный парк находится в центральной части

Page 14: Kutaisi_1

Добро пожаловать в Кутаиси и Имеретинский регион Грузии

26

Добро пожаловать в Кутаиси и Имеретинский регион Грузии

27

ДоДобДобДоДоДоДоДоДДДДДДДДДД ро роро о пожп аловать в Кутаиси и Имеретинский рер гиог н Грузии

26262626266

ДобДобобобро ро роро пожпожалоал вать в Кутаиаиси си с и и и ИмеИмееретретинсский ререгиог н Грузии

27272727277

Грузии. Он занимает площадь, равную 1% территории страны. Этот парк один из величайших в Европе, охватывающий 76 000 гектаров. Одна сторона Боржоми-Харагаульского парка примыкает к Имерети, в частности, к Харагаульскому району. Административные здания Национального парка разместились в Боржоми и Харагаули, здесь же - служба визитеров, предлагающая посетителям интересные туристские маршруты. В парке 9 туристских троп и убежищ. Большинство из них функционируют с апреля до октября. Любителям флоры самое время прибыть сюда в апреле-мае, когда в Харагаульском краю цветёт прелестный вяз. На редкость удивительные пейзажи ожидают фотолюбителей в сентябре-октябре.У входа в парк можно устроить пикник, разбить палатки, припарковать автомобили. При желании можно воспользоваться услугами гида, взять напрокат местный транспорт и лошадей. Ночлег можно организовать в частном доме или в гостинице парке.

Гостиницы в Кутаиси

Гостиница «Баграти1003»Адрес: ул. А. Церетели 2-й тупик №2Тел.: +995 431 255 555/249 188Моб.: +995 591 229 393 E-mail: [email protected].Вagrati1003.ge

Гостиница «Старый Кутаиси»Адрес: Гришашвили ¾Тел.: +995 431 251 451Моб.: +995 593 408 445E-mail: [email protected]

Гостиница «Дзвели убани»Адрес: ул. Броссе 5

Гостиница «Дворец Аиэта»Адрес: ул. Г. Табидзе 34Тел.: +995 431 244 407/ 253 533/ 253 503Моб.: +995 8790 314 407E-mail: [email protected]

Гостиница «Европа»Адрес: Самтредское шоссеТел.: +995 599 697 708

Гостиница «Имери»Адрес: ул. Никея 25Тел.: +995 431 239 999/ 234 823Моб.: +995 599 455 792www.imerihotel.com

Гостиница «Сани»Адрес: ул.Гамсахурдиа 46Тел.:+995 431 276 752Моб.: +995 599 912 328Гостиница «Бетси»Адрес: ул.Ахалгазрдобис VII пер.Тел.: +995 790 367 360Моб.: +995 555 340 760

Гостиница «Люкси»Адрес: ул.Гугунава 20Моб.: +995 555 340 760

Гостиница «Оазис»Адрес: ул.Броссе 9Тел.: +995 431 253 156Моб.: +995 555 526 506E-mail: [email protected]

Гостиница «Эдем»Адрес: ул.Броссе 9Тел.: +995 431 252 823Моб.: +995 599 563 825E-mail: [email protected]

Гостиница «Гелати»Адрес: ул. 26 Мая №4Тел.: +995 431 248 074Моб.: +995 597 965 326E-mail: [email protected]

Гостиница «Дипломат»Адрес: ул. Т.Табидзе 31Тел.: +995 431 243 964Моб.: +995 597 049 000E-mail: [email protected]

Гостиница «Алаверди»Адрес: ул. Букиа 23Тел.: +995 431 272 082Моб.: +995 599 716 440, 599 507 054E-mail: [email protected]

Гостиница «Аиа»Адрес: ул. Чавчавадзе 8Тел.: +995 431 223 676Моб.: +995 593 466 899

Гостиница «Рчеули Паласи»Адрес: ул. Г.Хандзтели 21 бТел.: +995 431 252 710Моб.: +995 574 244 455E-mail: [email protected]

Гостиница «Дзмеби»Адрес: ул. Т.Табидзе 31Тел.: +995 431 251 093Моб.: +995 593 133 513

Гостиница «Гиоргий»Адрес: ул. Чанчибадзе 14Тел.: +995 431 243 720Моб.: +995 595 591 511E-mail: [email protected]

Гостиница «Коста Бабу»Адрес: ул. Никеа 7Тел.: +995 431 223 174Моб.: +995 551 986 498

Гостиница «Империал»Адрес: ул. Мчедлидзе 28Тел.: +995 431 276 999Моб.: +995 579 191 939

Гостиница «Агропалас»Адрес: ул. Деби Ишхнелебис 16Тел.: +995 431 248 395Моб.: +995 599 376 525, 779 797

Гостиница в Харагаули«Угелтехили»Адрес: ул. Царя Соломона 17Моб.: +995 593 138 616

Гостиницы в Цкалтубо

Абанос сахли №6Адрес: Парк курортаТел.: +995 436 224 173, 224 196Моб.: +995 599 499 112, 599 986 802, 599 944 962www.welcome.ge/tskaltubosparesort

Сами датвиАдрес: Территория Центрального паркаМоб.: +995 599 354 377, 558 110 660

Resorts SpaАдрес: ул.Руставели 23Тел.: +995 436 224 949Моб.: +995 599 163 917, 599 490 011

Санаторий ЦкалтубоАдрес: ул.Палиашвили 1Тел.: +995 436 222 049Моб.: +995 599 247 047www.tskaltubokurort.ge

Гостиницы в СаирмеБагдатиМоб.: +995 599 190 096

СаирмеМоб.: +995 599 458 773

ООО Интеркурорт гостиница ИберияМоб.: +995 599 166 151

Сахли СаирмеМоб.: +995 599 548 645

УдабноМоб.: +995 599 562 390

Дом отдыха Саирме 2004Моб.: +995 599 149 590

Силамазис цкароМоб.: +995 599 566 189

Page 15: Kutaisi_1

Добро пожаловать в Кутаиси и Имеретинский регион Грузии

28

Добро пожалооолооооооввватвв ь в Кутаиси и Имеретинский регион ГГГГГГГГГГГГруррурузрузрурурузузрузрузрузрузрурузузрузуу иии

2828282882828288282888828

Имеретинские туристические агентства

ООО «Галантревел»Адрес: ул.Низами 1 пер.5Тел.: + 995 431 255 365Моб.: +995 593 316 853www.travelgeorgia.ge

«Колхитури»Адрес: ул. С. Каухчишвили 8Моб.:+995 593 118 698

CTC-Caucasus Travel CentreАдрес: ул.Э.Такаишвили 8Тел.: +995 790 944 962Моб.: +995 599 944 962Факс: +995 436 224 196E-mail: [email protected]@mail.ruSkype: elguja909www.ctctour.ge

Рестораны в Кутаиси

Ресторан ДзирдзвелиАдрес: ул.Важа Пшавела 1Тел.: +995 790 498 940Моб.: +995 597 498 949

Ресторан Баграти 1003Адрес: ул.А.Церетели 2 пер.2аТел.: +995 431 255 555Моб.: +995 591 229 391E-mail: [email protected]

Ресторан БастилияАдрес: ул.Никеа 7 пер 5Тел.: +995 790 700 991

Ресторан ИмпериалАдрес: ул. Мчедлидзе 28Тел.: +995 431 276 999, 790 809 090Моб.: +995 579 191 939, 111 110E-mail: [email protected]

Ресторан БаракаАдрес: ул.Царицы Тамар 7Тел.: +995 431 211 022E-mail: [email protected]

Ресторан ДеликатесыАдрес: ул.Чавчавадзе 20Тел.: +995 431 221 022Моб.: +995 558 618 618

Ресторан МамапапуриАдрес: ул. Каухчишвили 2Моб.: +995 558 664 142Ресторан БермухаАдрес: ул.З.Гамсахурдиа 17Тел.: +995 431 263 513Моб.: +995 599 944 708

Ресторан МирзааниАдрес: ул.Руставели 9Тел.: +995 431 241 617Моб.: +995 597 557 514, 557 574E-mail: [email protected]

Ресторан Дзвели ИмеретиАдрес: ул.Никеа 21Тел.: +995 431 298 085Моб.: +995 597 499 588

Ресторан АмираниАдрес: КвитириТел.: +995 431 114 332