بررسی تأثیر عصاره هیدروالکلی زغال اخته بر...

17
ین داروی گیاها فصلنامه1399 ؛19 ( 74 :) 239 - 254 ین داروی گیاها فصلنامهJournal homepage: www.jmp.ir ف مخف ها:SPSS ، Statistical Package for the Social Sciences ؛MTT ، 3-(4,5-dimethylthiazol-2-yl)-2,5-diphenyltetrazolium bromide ؛RPMI ، Roswell Park Memorial Institute * یسنده مسؤول: نو[email protected] ت اریخ دریافت:5 یور شهر1397 ؛ تاریحات:فت اص خ دریا26 دی1397 ؛ تاریخ پذیرش: 17 اردیبهشت1398 doi: 10.29252/jmp.19.74.239 © 2020. Open access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) قاتی مقاله تحقیرسی بر تأثیر عصارهکلی هیدروال زغال اخته بریگوت پروماست های لیشمانیا ماژور در شرایطin vitro و زخم های ناشی از آن در موش هایBalb/c مردانی حمیدرضا1 ، رحمان عبدی زاده1 ، زهرا لرینی گوئی2 ، بهمنلی خلی1 ، * 1 روه انگل گ شناسی و قارچ شناسیانشکد پزشکی، د شهرکرد، شهرکرد، ایرانگاه علوم پزشکیکی، دانش ه پزش2 ی،ن دارویحقیقات گیاها مرکز تمت، علوم پایه سشکده پژوهنشگاه دا علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایرانعات مقاله اط چکیده گلژگان: وال اخته زغاانیا ماژور لیشمازیس لیشمانی مقدمه: آنتی ضد لیشمانتی پنج ظرفی موانتازیس مشک یی، عوارضومت دارویاری، مقا بازگشت بیمنیره درمان طوی و دو دارویاهیرکیبات گی جدید بویژه تروهایهش در مورد داارند. لذا پژوت د مد میوری جانبی ضرن عوارض بدو باشد. هدف:ی زغالکل هیدروال عصاره تأثیررسی مطالعه حاضر با بریگوت لیشمانیا پروماست اخته بر فرمی از آن در موشگاهی و زخم ناشیط آزمایش شرا ماژور درBalb/c نجام پذیرفت. ارسی:وش بر ر رقتل اخته به روش گیاه زغاکلی هیدروالای مختلف عصاره هد. محیط کشتیه شسراسیون ته ماRPMI حاوی5 10 × 5 انیا ماژور به پلیتیگوت لیشم پروماست های کشت96 شد و عصاره با غلظتضافهنه ا خا های مختلفضافه اول شد. محلMTT ضافه شد ا و جذب نوری در طول موج570 نانومتر خوانده شد. 60 سر موشBalb/c پس از تلقیحیگوت پروماست لیشمانیا ماژور، در قاعده دم وعه لیشمانیوز،یجاد ضای ا غلظترت یک روز، به صوای مختلف عصاره هر میان به مدت د30 گروه روز به های آزمون ت شد. قطر زخم زریقز درمانی، قبل و پس ار انگل ها و باام گروه در تمت شد و با نرم و نتایج ثب ها تعیین افزارSPSS مورد تجزیه ویل تحلار قر گرفتند. نتایج: یافتهمانعتل اخته بر م عصاره زغان داد که اثر ها نشار وابستهان تیما انگل، به دوز و زم کنندگی رشدمه غلظت است و هر انگلی شوند.ستند باعث کاهش قطر زخم و کاهش باره توان های عصا نتیجهری: گییگوت درشد پروماستنعت از رمای را در میه تأثیر باد که عصارن دا مطالعه حاضر نشاه می توصیانی دارد و حیوشگاهی ویط آزمای شرا بر ژل گیاهان مذکوره تأثیر پماد ور آیند شود دوز جلدی مور لیشمانی گیرد.ارسی قرر د برDownloaded from jmp.ir at 13:44 +0430 on Sunday April 4th 2021 [ DOI: 10.29252/jmp.19.74.239 ]

Upload: others

Post on 22-Oct-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 254-239(: 74)19؛ 1399فصلنامه گیاهان دارویی

    فصلنامه گیاهان دارویی

    Journal homepage: www.jmp.ir

    MTT ،3-(4,5-dimethylthiazol-2-yl)-2,5-diphenyltetrazolium؛ SPSS، Statistical Package for the Social Sciences ها:مخففbromide ؛RPMI ،Roswell Park Memorial Institute

    [email protected] نویسنده مسؤول: * 1398 اردیبهشت 17 :پذیرشتاریخ ؛ 1397 دی 26 خ دریافت اصالحات:تاری؛ 1397 شهریور 5اریخ دریافت: ت

    doi: 10.29252/jmp.19.74.239

    © 2020. Open access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial

    4.0 International License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/)

    مقاله تحقیقاتی شرایط در ماژور لیشمانیا هایپروماستیگوت بر اخته زغال هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    in vitro هایدر موش آن از ناشی هایزخم و Balb/c *،1خلیلی ، بهمن2گوئینی لری ، زهرا1زادهعبدی ، رحمان1حمیدرضا مردانی

    ه پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایرانپزشکی، دانشکد شناسیو قارچ شناسیگروه انگل 1 شهرکرد، ایران شهرکرد، پزشکی علوم دانشگاه پژوهشکده علوم پایه سالمت، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، 2

    چکیده اطالعات مقاله واژگان:گل

    زغال اخته لیشمانیا ماژور لیشمانیازیس

    بازگشت بیماری، مقاومت دارویی، عوارض یازیس مشکالتموان پنج ظرفیتی ضد لیشمانآنتی مقدمه: مدت دارند. لذا پژوهش در مورد داروهای جدید بویژه ترکیبات گیاهی دارویی و دوره درمان طوالنی

    مطالعه حاضر با بررسی تأثیر عصاره هیدروالکلی زغال هدف:باشد. بدون عوارض جانبی ضروری میماژور در شرایط آزمایشگاهی و زخم ناشی از آن در موش اخته بر فرم پروماستیگوت لیشمانیا

    Balb/c .های مختلف عصاره هیدروالکلی گیاه زغال اخته به روش رقت روش بررسی:انجام پذیرفتهای پروماستیگوت لیشمانیا ماژور به پلیت 5×510حاوی RPMIماسراسیون تهیه شد. محیط کشت

    و اضافه شد MTT شد. محلول اضافه های مختلفخانه اضافه شد و عصاره با غلظت 96کشت پروماستیگوت تلقیح از پس Balb/cسر موش 60 .شد خوانده نانومتر 570 نوری در طول موج جذبهای مختلف عصاره، به صورت یک روز غلظت ایجاد ضایعه لیشمانیوز، و دم قاعده در ماژور، لیشمانیا

    ها و بار انگلی، قبل و پس از درمان زریق شد. قطر زخمهای آزمون تروز به گروه 30در میان به مدت نتایج: گرفتند. قرار تحلیل و مورد تجزیه SPSS افزارها تعیین و نتایج ثبت شد و با نرمدر تمام گروه

    کنندگی رشد انگل، به دوز و زمان تیمار وابسته ها نشان داد که اثر عصاره زغال اخته بر ممانعتیافتههای عصاره توانستند باعث کاهش قطر زخم و کاهش بار انگلی شوند. است و همه غلظت

    مطالعه حاضر نشان داد که عصاره تأثیر باالیی را در ممانعت از رشد پروماستیگوت در گیری:نتیجهشود در آینده تأثیر پماد و ژل گیاهان مذکور بر شرایط آزمایشگاهی و حیوانی دارد و توصیه می

    د بررسی قرار گیرد.لیشمانیوز جلدی مور

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 240 مه گیاهان داروییفصلنا

    مقدمه. 1کشور مناطق گرمسیری و نیمه 98لیشمانیوزیس در

    بیماری عفونی انگلی 6گرمسیری جهان اندمیک است و جزء ترین معضالت مهم در جهان بوده که به عنوان یکی از مهم

    های باشد و ساالنه منجر به زیانبهداشتی سراسر جهان میشود. تخمین زده شده که حدود میاقتصادی و جانی فراوانی

    میلیون نفر در سراسر جهان به آن مبتال هستند و ساالنه 12[. 1، 2شود ]میلیون مورد جدید بیماری گزارش می 2تا 5/1

    این بیماری توسط تک یاخته داخل سلولی از جنس لیشمانیا های خاکی جنس شود و از طریق گزش پشهایجاد می

    یابد و به عنوان یک بیماری نتقال میفلبتوموس و لوتزومیا اسانان و جوندگان مشترک بین انسان و حیوانات از قبیل سگ

    . لیشمانیازیس بسته به گونه انگل، چرخه انگل، [3]باشد میپاسخ ایمنی و ژنتیک میزبان دارای طیف وسیعی از عالئم

    باشد و به سه شکل جلدی )سالک(، احشایی بالینی میکند. شکل جلدی که مخاطی بروز می -دی)کاالآزار( و جل

    ترین شکل بیماری است به دو فرم روستایی )زخم شایع. [4]شود مرطوب( و شهری )زخم خشک( دیده می

    ترین فرم در ایران است که لیشمانیوز جلدی روستایی شایعباشد. بیماری لیشمانیوز جلدی از عامل آن لیشمانیا ماژور می

    یران وجود داشته و در حال حاضر های دور در کشور ازمانهای مهم بیماری در جهان است ایران به عنوان یکی از کانون

    استان ایران اندمیک است که باالترین 11ای که در به گونههای خراسان، اصفهان، کرمان و میزان شیوع مربوط به استان

    های اخیر به . این بیماری در طی سال[5]باشد فارس میجمعیت و مهاجرت به شهرها، جابجایی علت افزایش

    جمعیت، مواجه افراد غیر ایمن، تخریب شرایط محیطی و های خاکی، مقاومت دارویی انگل، سوء تغذیه و اکولوژی پشه. در حال حاضر [6]باشد روبه افزایش می HIVهمراهی با

    ظرفیتی آنتی موان، 5جهت درمان لیشمانیوز جلدی ترکیبات شود که با مسائلی از استفاده می Bریسین پنتوستام و آمفوت

    جمله عود بیماری، هزینه باالی درمان، دوره درمان طوالنی، مقاومت دارویی و عوارض دارویی از قبیل سمیت کلیوی و

    های اخیر تحقیقات [. لذا در سال7، 8باشد ]قلبی همراه میای به منظور استفاده از اشکال دارویی جدید از قبیل گستردهرکیبات گیاهی جهت درمان جایگزین لیشمانیوز در راستای ت

    تر زخم و عدم کمتر نمودن عوارض جانبی دارو، بهبود سریعایجاد جوشگاه پس از بهبودی زخم همچنین در دسترس و . [9]مقرون به صرفه بودن از نظر اقتصادی انجام گرفته است

    های های دور تا به امروز جهت درمان زخماز گذشتهشده است و شمانیایی از برخی ترکیبات گیاهی استفاده میلی

    های اخیر نیز بسیاری از محقیقن آثار اسانس و در سالهای مختلف گیاهان محلی و بومی مناطق مختلف عصاره

    تنی را تنی و درونجهان بر انگل لیشمانیا در شرایط برونه میو( Cornus mas) [. زغال اخته10-12اند ]ارزیابی نموده

    ای متعلق به خانواده گوشتی و خوراکی از درختچهCornaceae باشد که بومی ای میو جزء گیاهان گلدار دولپه

    مناطق معتدل نیمکره شمالی، اروپای مرکزی، جنوبی و هایی از آسیا مانند ترکیه، ارمنستان، قزاقستان و ایران قسمت

    است. در کشور ایران این گیاه به طور طبیعی در نواحیشرقی(، هیر )قزوین( و برخی از نواحی ارسباران )آذربایجان

    17 حدود[. 13-15روید ]های زنجان و گیالن میاستان است شده استخراج السیگ خانواده از دانیاکسیآنت بیترکیآنت) هستند آنها جزء زین نیمالتون و E و Cی هانیتامیو که باال را ریرواگیغ یاهیماریب برابر در بدن مقاومت هادانیاکس بدن یهابافت و هاسلول به صدمه از یریشگیپ به و برندیم ،یقلب یماریب چون ییهایماریب از یریشگیپ تیدرنها و

    تیآرتر و آرتروز د،یمروارآب ن،یشرا تصلب ابت،ید سرطان،های زغال اخته شامل اکسیدانآنتی (.کنندیم ییبسزا کمک

    انین، هیدروکسی تولوئن بوتیالت و ترکیبات بوتیل هیدرو کو داشتن با زغال اخته باشند.هیدروکسی آنیزول بوتیالت می

    پئونیدین، مالونیدین، سیانیدین،)ها آنتوسیانین چون ترکیباتی

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 241 مه گیاهان داروییفصلنا

    ، اسید تارتاریک، Ursolic acid ،(پتونیدین و پالرگونیدین و C ویتامین بیوفالونوئیدها، اسید مالیک، اسید گالیک،

    triterpenes، lignan تانن، ایریدید، مانند ثانویه یتمتابول خواص و [16]داشته است سنتی طب در وسیعی استفادهانتروپاتوژن هایباکتری علیه ایگسترده میکروبی ضداستافیلوکوکوس اشریشیا کلی، سالمونال اینتریتیدیس،)

    هلیکوباکتر، شیگال سونری، باسیلوس سرئوس و اورئوس، متعدد مطالعات درهمچنین [.17-19دهد ]می اننش را ...( خون، قند آترواسکلروز، از جلوگیری در میوه این درمانی اثر

    ضدسرطانی، ضدالتهابی، خواص نیز و چربی هایپروفیل بررسی عروق و قلب و کلیه کبد، سیستم کنندگیحفاظت اخته بر زغال اثر بررسی . در[16]است شده

    سال در همکاران و Anthonyلی، های انگمیکروارگانیسمژیاردیا ایروی دو تک یاخته روده بر تأثیر آنرا 2007

    کریپتوسپوریدیوم و (Giardia duodenalis)دئودنالیس کشت محیط در (Cryptosporidium parvum)پارووم احتماالً گیاه این عصاره که کردند گزارش اند ونموده بررسی کردن پاره و فنولیک و آنتوسیانینداشتن ترکیبات پلی به دلیل

    انگل دو این روی بر تواندمی اووسیست دیواره کیست وو همکاران در Grabensteiner همچنین [.20]باشد مؤثراثرات عصاره آبی و اتانولی زغال اخته را بر تک 2008سال Histomonas)های هیستوموناس مله اگریدیس یاخته

    meleagridis)وناس گالیناروم ، تتراتریکوم(Tetratrichomonas gallinarum) و بالستوسیستیس

    اند و گزارش نمودند که عصاره متانولی زغال ارزیابی نمودهکنندگی رشد ها دارای اثر ممانعتاخته بر این تک یاخته

    بهاروندی و همکاران در گرید ایمطالعه در. [21]باشد میخته را در مقایسه با تأثیر عصاره متانولی زغال ا 2015سال

    داروی مترونیدازول بر روی تریکوموناس واژینالیس (Trichomonas vaginalis) بررسی در شرایط آزمایشگاه

    اند و پیشنهاد نمودند که زغال اخته با داشتن ترکیبات پلی نموده

    های فنولیک دارای اثرات ضدانگلی بر تروفوزوئیتعصاره و زمان تماس باشد و با افزایش غلظتتریکوموناس می

    . با [22]یابد با انگل میزان بقاء انگل و تکثیر آن کاهش میتوجه به وجود ترکیبات بیوشیمیایی مختلف با اثرات درمانی

    تأثیر عصاره سعی شد مطالعه این در ویژه در میوه زغال اخته،بر انگل گلوکانتیم هیدروالکلی میوه مذکور در مقایسه با داروی

    شرایط آزمایشگاهی و حیوان آزمایشگاهی اژور درلیشمانیا م این از بتوان مؤثر نتایج کسب صورت در تا شود بررسی جدید ضد لیشمانیوز داروهای گسترش و کشف جهت عصاره

    .استفاده نمود

    هامواد و روش. 2 تهیه عصاره گیاه زغال اخته. 2.1

    انهدازه میوه زغال اخته قرمز، زرد یا ارغوانی ترش مزه و بهه زیتون اسهت کهه در فصهل پهاییز از مراکهز مهورد تأییهد مرکهز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه خریهداری شهد. تشهخی و

    در مرکز تحقیقهات 201زغال اخته با کد هرباریومی گونه تعیینگیاهان دارویی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد انجام شد و پهس

    رد و غبههار و آب مقطههر بههه منظههور زدودن گهه شستشههو بهها ازهای احتمالی سهطحی در شهرایط سهایه و دمهای اتهاق آلودگیگیهری بهه روش گراد( خشک شد. عصارهدرجه سانتی 25-20)

    ههای صورت که میهوه خیساندن )ماسراسیون( انجام گرفت بدین )شهرکت درصهد 80 لیتهر الکهل اتیلیهک میلی 50زغال اخته در

    Merk، 72و بهه مهدت خیسهانده شهد 3به 1آلمان( به نسبت ساعت شیک شد. سپس مایع رویی توسط کاغذ صهافی واتمهن

    فیلتر شد. مایع به دسهت آمهده بها اسهتفاده از دسهتگاه 1شماره (Heidolph WD 2000, Brinkmann, Canada) روتهاری گراد تغلیظ شهد و درنهایهت مهایع بهه درجه سانتی 50در دمای

    روز 3ه مهدت گراد به درجه سانتی 37دست آمده در انکوباتور گهراد درجهه سهانتی 4خشک شد و تا زمان اسهتفاده در دمهای

    .[19نگهداری شد ]

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 242 مه گیاهان داروییفصلنا

    کشت انگل .2.2کهههد بههها مهههاژور انگهههل لیشهههمانیا اسهههتاندارد سهههویه

    MRHO/75/ER از گههرادسهانتی درجههه -70 میکروتیهوب در پزشهکی علهوم دانشهگاه پزشهکی، دانشکده شناسیانگل بخش Novy فازی دو محیط به کردن ذوب از پس. شد تهیه اصفهان

    Mack Neal Nicole (NNN) شههههرکت(Himedia، گهراد درجه سانتی 26 انکوباتور درانتقال داده شد و (هندوستان عیمها فاز در گوتیپروماست ریتکث و رشد از پس و شد داده قرار RPMI 1640کشهت طیمحه بهه یتمیلگهار فهاز بهه دنیرس و(Himedia )گهاو نیجن سرمدرصد 10 با دهشیغن، هندوستان (Fetus bovine serum) (SIGMA ًآمریکهها( کههه قههبال ،

    دقیقهه 30گراد بهه مهدت درجه سانتی 56کمپلمان آن در دمای ینلیسههیپنهه یهههاکیههوتیبیآنتههحههاوی غیرفعههال شههده

    ( U/Ml100 )(Himedia، ،)نیسههههیاسترپتوماهندوسهههتان ( U/Ml100 )(Himedia، )مرحلهه بهه تا شد منتقل هندوستان بهه کشت طیمح. برسند ماکروفاژ یبرا کنندهآلوده ای کیکلیمتاس روزانهه صهورت بهه هاانگل رشد وشد انکوبه روز چهار مدترسهیدن از پهس .شهد کنترلاینورت کروسکوپیم از استفاده با

    الم کمهک بهه آنها تعداد رشد، لگاریتمی فاز به هاپروماستیگوتتعهدیل cell/ml 610 ×5به میزان و هموسیتومتر شمارش شدند

    .[4]شدند استفاده مطالعات جهت آنها شدند سپس بررسی اثرات ضد لیشمانیای گیاه زغال اخته بها اسهتفاده از .2.3 MTT سنجیرنگ وشر

    آن یطه کهه اسهت یسهنج رنهگ روش کی ،MTT روش یرنگه محلهول بهه یهک (Tetrazolium salt) ومیتترازول نمک توسهط اء،یه اح واکهنش نیه ا .شهود یمه لیتبد نامحلول فورمازان انجهام انگهل ییایتوکندریم دروژنازیده ناتیسوکس میآنز تیفعال گوتیپروماسهت بودن زنده و رشد شاخ عنوان به که شودیم محلهول هیه ته یبهرا [. 23] رودیم کار به ییدارو پاسخ برابر در

    MTT پهودر گرم میلی 5 مقدار MTT (, SIGMA )در آمریکها

    ( Phosphate-Buffered Saline (PBS محلهول لیتهر میلی 1 قهرار اسهتفاده مهورد و شد حل)شرکت سیناژن، ایران( لیاستر طیمحه در موجهود ماژور ایشمانیل یهاگوتیپروماست از. گرفت (Stationary phase) رشد ثابت فاز در RPMI-1640 کشت تیه پل ههک چا ههر بهه و شهد برداشتهمیکرولیتر 100 زانیم به

    5×510 تعههداد چاهههک هههر در کههه ینحههو بههه شههد اضههافهگیهاه زغهال اختهه در عصهاره سپس . گرفت قرار گوتیپروماستشهد هیه ته mg/ml 100، 50، 25، 5/12، 9، 6، 3، 2های غلظت اضهافه یاخانه 96 تیپل یهاچاهک بهمیکرولیتر 10 زانیم به و 10=میانتگلوک) مثبت کنترل عنوان به چاهک کی نیهمچن دش

    μg/ml) [24])ی حهاوی منفه کنتهرل عنهوان بهه چاههک ک، یو یهک چاههک حهاوی های انگل )بدون تیمهار( پروماستیگوتفاقهد انگهل بهه FBS درصهد 10 دارایRPMI محیط کشهت یهها زمهان شدن یسپر از پس .شد گرفته نظر درعنوان بالنک

    10 (پهس از تیمهار سهاعت 72 و 48 ،24 ،6 ،0) یبررسه مورد چاههک هر به mg/ml 5با غلظت MTTمحلول از یکرولیترم

    مهدت بهه و شهد دهیپوش یومینیآلوم لیفو با هاتیپل .دش اضافه انکوبهه درجهه سهانتیگراد 26با دمای انکوباتور در ساعت 4-3

    یحجمه خهارج شهدند و ونیانکوباسه از هاتیپل سپس شدند، محلههول ازمیکرولیتههر 100یعنههی هیههاول کشههت طیمحهه معههادل(DMSO )Dimethyl sulfoxide )بهه )شرکت سیناژن، ایران یآرامه بهه هها سهلول و طیمح سمپلر با واضافه شد چاهک هر

    و باشهد نداشهته وجهود یرسوب یهادانه احتماالً تاشد مخلوطتشهکیل شهده بهه رنهگ ارغهوانی تیهره فورمازان یهاستالیکر

    توسهط چاههک ههر ینهور جهذب مشاهده شوند و درنهایهت 570 مهوج طهول در (Eliza reader) خوانشگر االیهزا تگاهدس

    اعمهال یتمهام . دشه قرائهت نانومتر 630نانومتر با فیلتر رفرنس 50ICو میههزان (Triplicate) دشهه تکههراربههار سههه فههوق(Inhibitory concentrations 50% ) یعنی غلظتی از عصهاره

    د کند، محاسبه شه ارگانیسم جلوگیری می درصد 50که از رشد

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 243 مه گیاهان داروییفصلنا

    محاسهبه زیهر منظور نتایج حاصهل بها اسهتفاده از فرمهول بدین :شودمی

    100× )]BA-C)/ABA-T[(Aدرصد زنده ماندن انگل = جهذب TAجذب نوری نمونهه کنتهرل، CAدر این فرمول

    جذب حاصل از نمونه بدون BAنمونه عصاره مورد آزمایش و [.25] باشد.سلول )بالنک( می

    (in vivo) تنیبرون مرحله .2.4

    با Balb/cسر موش ماده نژاد 60، تعداد in vivoدر روش هفته از انستیتو پاستور ایران خریداری شدند و به 6تا 4سن

    لیشمانیوزیس جلدی آلوده شدند و اثرات عصاره زغال اخته در ها بررسی شد. به منظور تلقیح انگل، سویه استاندارد بهبود زخم

    تهیه شد و به MRHO/IR/75/ER کدلیشمانیا ماژور با FBSدرصد 10غنی شده با RPMI- 1640محیط کشت

    انتقال یافت. پس از کشت انبوه انگل و رسیدن به مرحله میکرولیتر محیط کشت Stationary phase) 100)ایستایی

    پروماستیگوت لیشمانیا ماژور به صورت 2×610حاوی تعداد ها پس از ق شد. موشها تزریداخل جلدی در قاعده دم موش

    تزریق در داخل قفس مخصوص و شرایط مناسب در نگهداری شدند. پس حیوانخانه دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد

    ( که 1ایجاد شد )شکل هفته در قاعده دم زخم 4از گذشت پس از تهیه گسترش از محل زخم و یک دقیقه فیکساسیون با

    آمیزی با قه رنگدقی 20و (آلمان ،Merk شرکت)متانول الکلبررسی 1000Xنمایی گیمسا در زیر میکروسکوپ با بزرگ

    شدند و با مشاهده اجسام لیشمن، لیشمانیوز جلدی مورد تأیید قرار گرفت. همچنین شدت آلودگی تعیین شد.

    طور های ایجاد شده بهبا ارزیابی قطر زخم آلوده هایموشها یکسان بی زخمای که اندازه تقریگروه به گونه 5 تصادفی به

    بندی گروه زیر شرح به باشند و بار انگلی یکسانی داشته باشند 200 غلظتکننده دریافت مورد تیمار قرار گرفتند: گروه و شدهکننده دریافت زغال اخته، گروه گرم بر کیلوگرم عصارهمیلی زغال اخته، گروه گرم بر کیلوگرم عصارهمیلی 400 غلظتشاهد (، گروهmg/kg 20تیم )گلوگانکننده دریافت .[26] (تیمار بدون) شاهد سالین( و گروه نرمالکننده دریافت)

    کولیس توسط ضایعه هر قبل از شروع درمان قطر(vernire-caliper) و ثبت شد اندازگیری مترمیلی برحسب.

    مشخ غلظت با زغال اخته عصاره میکرولیتر از 100مقدار 100 و عضالنی داخل صورت بر حسب وزن موش، به

    اطراف و داخل در غلظت همان با عصاره همان از میکرولیترزخم، همچنین در گروه کنترل داروی گلوکانتیم در داخل و

    در یک روز صورت انسولین، به سرنگ اطراف زخم بوسیله هیچ شاهد گروههای موش. تزریق شد ماه یک مدت میان به

    ره یک ماهه درمان، قطر در پایان دو .نکردند دارویی دریافتها . در پایان هر هفته از زخم[26]ها اندازگیری و ثبت شد زخم

    آلودگی شدت لحاظ از و شدآمیزی رنگ گیمسا اسمیر تهیه، باگرفتند. قرار بررسی میکروسکوپ، مورد توسط( انگلی بار)

    SPSSافزاراز نرم استفاده با آمده دست به نتایج درنهایت( معیار انحراف و میانگین شامل)توصیفی آمار و 21ویراستار

    واریانس، زوجی، آنالیز t هایآزمون شامل) تحلیلی آمار و( پروبیت آزمون و توکی تعقیبی آزمون با تکراری مقادیر آزمون گرفته نظر در 05/0 داری، کمتر ازمعنی سطح. شدند تحلیل .شد

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 244 مه گیاهان داروییفصلنا

    از تلقیح انگل لیشمانیا ماژور در قاعده دم موش زخم ایجاد شده در موش، چهار هفته پس .1شکل

    نتایج. 3 50ICهای حیوانی نتایج شاخ -این مطالعه تجربی درهیدروالکلی گیاه زغال اخته بر انگل لیشمانیا عصاره 90F و

    متعاقب ارزیابی بوسیله آزمون ماژور در محیط آزمایشگاهیه عصاره با دهد که با افزایش زمان مواجپروبیت نشان می

    یابد. انگل، میزان مهارکنندگی و کشندگی انگل افزایش میعصاره در 50ICدر گیاه زغال اخته غلظت مهارکنندگی

    های صفر، شش، بیست و چهار، چهل و هشت و هفتاد زمانو 69/17، 33/19، 37/20، 37/20و دو ساعت به ترتیب

    زمان لیتر بوده است که افزایش میکروگرم بر میلی 66/16تماس عصاره با انگل باعث تأثیر محسوسی در مهارکنندگی

    ، 24 ،6، 0های زمان در 90F نشده است و در مورد شاخ ، 24/96، 28/108 ،25/120 ترتیب به ساعت 72 و 48(. 1لیتر بوده است )جدول گرم بر میلیمیلی 22/73 و 96/81

    زغال گیاه هیدروالکلی عصاره همچنین در این مطالعه تأثیرگرم بر کیلوگرم بر روی میلی 400و 200غلظت 2اخته در های های جلدی حاصل از لیشمانیا ماژور در موشزخم

    Balb/c هفته پس از تلقیح ایجاد شده بودند با بررسی 4کهگیری دو قطر عمود بر هم زخم اندازه قطر زخم با اندازه

    متر( بوسیله )قطر کوچک و قطر بزرگ بر حسب میلیولیس و محاسبه میانگین آنها در پایان هر هفته در طول ک

    ها تعیین شد. در درمان یک ماهه در مقایسه با سایر گروهبندی های مختلف، انتخاب و گروهزمان شروع ارزیابی تیمار

    بر اساس قطر زخم انجام گرفت و سعی شد حیوانات المقدور قطر زخم حیوانات هر گروه به یک اندازه باشد حتیما در زمان صفر میانگین قطر زخم از نظر آماری در ا

    های کنترل نرمال سالین و کنترل بدون درمان به طور گروه(. بررسی P

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 245 مه گیاهان داروییفصلنا

    غال اختهدو هفته پس از مداخله میانگین قطر زخم در گروه ز هیدروالکلی گیاه زغال اخته بر لیشمانیا ماژور در محیط آزمایشگاهی عصاره 90F و 50ICهای شاخ . 1جدول

    درصد 95فاصله اطمینان لیتر()میکروگرم بر میلی 50IC زمان )ساعت( عصاره90F میکروگرم بر(

    لیتر(میلی 95فاصله اطمینان

    درصد

    زغال اخته

    (30/107و 41/137) 25/120 (05/16و 57/24) 37/20 0 (87/95و 08/125) 28/108 (83/15و 81/24) 37/20 6 (70/85و 28/110) 24/96 (19/15و 39/23) 33/19 24 (74/73و 61/92) 96/81 (26/14و 06/21) 69/17 48 (08/65و 12/84) 22/73 (09/13و 17/20) 66/16 72

    ها بیشتر است داری از سایر گروهیگرم به طور معنمیلی 200(01/0 > Pکننده زغال اخته با غلظت ( و در گروه دریافتها به جز گروه گرم میانگین قطر زخم از سایر گروهمیلی 400داری بیشتر است کننده گلوکانتیم به طور معنیدریافت(01/0>P همچنین سه هفته پس از مداخله میانگین قطر .)

    گرم میلی 200کننده زغال اخته با غلظت افتزخم در گروه دریگلوکانتیم و زغال کننده های دریافتداری از گروهبه طور معنی( و در P < 001/0)گرم بیشتر است میلی 400اخته با غلظت گرم به جز گروه میلی 400کننده زغال اخته گروه دریافت

    هایت (. درنP < 001/0است ) ها کمترگلوکانتیم از سایر گروهدر هفته چهارم پس از تیمار میانگین قطر زخم در گروه

    گرم بر کیلوگرم میلی 200کننده زغال اخته با غلظت دریافت( PP از سوی دیگر بررسی تعداد مرگ 1( )نمودار .)

    دهد که در هفته اول های مختلف نشان میها در گروهموشهای کنترل بدون درمان و پس از درمان تعداد تلفات در گروه

    ، هفته دوم درمان در گروه موش 2کنترل نرمال سالین هر گروه کننده موش و هفته سوم در گروه دریافت 1کنترل بدون درمان موش بود. نتایج ارزیابی تأثیر عصاره زغال 1نرمال سالین

    دهد که در طول درمان با تنی نشان میاخته در شرایط درونگذشت زمان تفاوت معناداری در میانگین قطر زخم در

    ( به =00/0Pمار وجود داشته است )های مختلف تحت تیگروه 400ای که بیشترین تأثیر را عصاره زغال اخته با غلظت گونه(. 2گرم بر کیلوگرم در بهبود زخم داشته است )شکل میلی

    کننده های دریافتهمچنین میانگین اندازه زخم در گروه موشکننده نرمال های دریافتداروی گلوکانتیم در مقایسه با گروه

    و گروه بدون تیمار از نظر آماری تفاوت آماری سالین( و پس از دوره درمان، قطر =P 011/0معناداری داشته است )

    اند بهبود یافتهابل توجهی کاهش یافته و تقریباً ها به طور قزخمهای کنترل قطر زخم افزایش یافته است. ( اما در گروه3)شکل

    هیدروالکلی زغال عصاره تأثیر از سوی دیگر به منظور ارزیابیجلوگیری از روند توسعه زخم و بهبود زخم، بار انگلی بر اخته

    ها و شمارش تعداد از طریق تهیه گسترش از حاشیه زخمهای مختلف بررسی شد. نتایج های انگل در گروهآماستیگوت

    دهد که در قبل از مداخله میانگین میزان بار حاصله نشان میداری را نشان مطالعه تفاوت معنیهای مورد انگلی در گروه

    ( و پس از مداخله میانگین بار انگلی در

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 246 مه گیاهان داروییفصلنا

    کننده گلوکانتیم، زغال های دریافتقبل و پس از تیمار در گروهداری از گرم برکیلوگرم به طور معنیمیلی 400و 200اخته های کنترل نرمال سالین و کنترل بدون درمان بیشتر است گروه(001/0>Pو پس از (. همچنین در مقایسه بار انگلی قبل

    های مورد مطالعه به جز گروه کنترل درمان در تمامی گروه( به P

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 247 مه گیاهان داروییفصلنا

    موش آلوده شده با لیشمانیا ماژور، گروه تیمار شده با داروی گلوکانتیم الف( قبل از درمان ب( پس از درمان .3 شکل

    بررسی های موردزمان در و شاهد موردهای زخم گروه در بار انگلی توزیع .2 جدول

    هاگروه وجود انگل

    1(+10-1 ) 2(+100-10 )3(+1000-100) P-value تغییرات قبل و بعد از مداخله بعد از مداخله قبل از مداخله

    -30/0±58/0 081/0 20/3±42/0 90/2±74/0 شاهد بدون درمان -40/0±52/0 037/0* 30/3±48/1 90/2±74/0 شاهد با نرمال سالین a)52/0±40/1 *000/0 )(a53±50/1) 90/2±88/0 گلوکانتیم a)74/0±90/1 *002/0 (a)00/0±00/1) 90/2±74/0 گرممیلی 200زغال اخته a)53/0±50/1 *000/0 (a) 52/0±40/1) 90/2±88/0 گرممیلی 400زغال اخته

    عدد جسم لیشمن در هر میدان میکروسکوپی مشاهده شده. 10-1+= 1 ه شده.عدد جسم لیشمن در هر میدان میکروسکوپی مشاهد 100-10+= 2 عدد جسم لیشمن در هر میدان میکروسکوپی مشاهده شده. 1000-100+= 3

    (>P 05/0) های کنترل بدون درمان و کنترل نرمال سالین استدار با گروهدهنده تفاوت معنی: نشان(a) هستند. mean+SD مقادیر درون جدول است. درمانشاهد بدون با گروه های مختلف تیماردار بین گروهدهنده تفاوت معنینشان *

    بحث. 4بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت بیماری لیشمانیوز جزء شش بیماری عفونی انگلی اعالم شده است

    . در فقدان واکسن مؤثر بر ضد انگل لیشمانیا، استفاده از [1]داروهای شیمیایی شامل ترکیبات پنج ظرفیتی آنتی موان

    و میلتیفوسین تنها Bآمفوتریسین مانند پنتوستام، گلوکانتیم،باشد. اما به علت مقاومت ذاتی راه درمان این بیماری می

    های انگل نسبت به دارو، سمیت و عوارض بعضی از سویه

    جانبی داروهای شیمیایی، بازگشت بیماری، هزینه باال و های گیاهی دوره درمان طوالنی، تمایل به استفاده از فراورده

    به عنوان دارو در درمان لیشمانیازیس را با عوارض کمتر افزایش داده است بنابراین اخیراً تحقیق درخصوص استفاده

    های جایگزین بسیار مورد از گیاهان دارویی به منظور درمانهای اخیر . در سال[10، 27، 28]توجه قرار گرفته است

    ها و مطالعات متعددی در راستای ارزیابی اثرات عصارههای مختلف گیاهان مختلف بر روی گونههای اسانس

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 248 مه گیاهان داروییفصلنا

    تنی در ایران و جهان تنی و درونلیشمانیا در شرایط برون اند.انجام گرفته است و نتایج متفاوتی را گزارش نموده

    را Pistacia khinjukپور و همکاران اثر گیاه عزتروی لیشمانیا تروپیکا در شرایط آزمایشگاه بررسی کردند و

    ها برابر با برای پروماستیگوت 50ICه گزارش نمودند ک. نیاپور و [29]باشد لیتر میمیکروگرم بر میلی 2/3±6/58

    تخمه را بر همکاران اثر ضدلیشمانیایی عصاره سیاههای لیشمانیا ماژور در شرایط آزمایشگاه پروماستیگوت

    بررسی کردند و نشان دادند که این عصاره بر زنده بودن . در مطالعه دیگری براتی و همکاران [30]انگل اثر دارد

    های درمنه کوهی، آنقوزه و فعالیت ضدلیشمانیایی عصارههای لیشمانیا ماژور بررسی قوزه پنبه را بر پروماستیگوت

    . یخچالی و همکاران اثر گیاه خرزهره، دانه [31]اند نمودههای لیشمانیا فلفل، پودر بادام و روغن کرچک بر روی گونه

    ضایعات جلدی در شرایط آزمایشگاهی و تأثیر جداشده ازآن بر روند ایجاد ضایعه در موش سوری را بررسی

    اند. همچنین در مطالعات دیگر تأثیر گیاهان یونجه نموده بهار، همیشه[Medicago lupulina) [27) سیاه(Calendula officinalis) [32]موسیر ، (Allium

    hirtifolium) [5]چای سبز ، (Camellia sinensis) ، خرفه[Berberis vulgaris) [34) ، زرشک[33](Portulaca oleracea) [35]ترشک ، (Rumex) [36] ،

    های بر روی گونه [37]آویشن شیرازی، بومادران، حنا تنی بررسی شده تنی و برونمختلف لیشمانیا در شرایط درون

    های است. زغال اخته در طب سنتی برای درمان بیماریهای عفونی و شست و شوی لف از جمله بیماریمختشود. وجود انواع ترکیبات های جلدی استفاده میزخمها، فالونوئیدها همچنین اکسیدانی شامل آنتوسیانینآنتیتا است شده (، تانن و ریبوفالوین سببCو Eها )ویتامین طوری به گیاه صورت گیرد، این روی گوناگونی تحقیقاتضد ،[19] میکروبی ضد ،[38]الریایی ضد ما خواص که

    ، ضد[40]هیستامینی ، آنتی[39]آلرژیک ، آنتی[18] باکتریایی و غیره گزارش [42]دیابت در آن تأثیرات ،[41]التهابی

    یدروالکلیه عصاره ریثأت . در این مطالعه[16]شده است در ماژور ایشمانیل یهاپروماستیگوت بر اخته زغالگیاه یهاموش در آن از یناش یهازخم و in vitro طیشرا

    Balb/c های مختلف ارزیابی شد. بنابراین ابتدا تأثیر غلظت و 90Fهای از عصاره گیاه زغال اخته بر اساس شاخ

    50ICهای انگل در شرایط آزمایشگاهی به بر پروماستیگوتعصاره 50ICارزیابی شد. غلظت مهارکنندگی MTTروش

    و در زمان 37/20، در زمان شش، 37/20در زمان صفر، بود. نتایج نشان داد که افزایش زمان 33/19بیست و چهار،

    تماس با انگل، تأثیر محسوسی در میزان مهارکنندگی و گیاه برای نیز 90F کشندگی عصاره نداشته است. شاخ

    ساعت به 72و 48، 24 ،6، 0های زمان در زغال اختهگرم میلی 22/73 و 96/81، 24/96، 28/108 ،25/120 ترتیب 100 و 50 یهاغلظت در ینور جذب نیکمتربود.

    غلظت در ینور جذب نیشتریب ولیتر میکروگرم بر میلی .بودعصاره زغال اخته لیترمیکروگرم بر میلی 3 و 2 یها

    ای اثر در مطالعه 2014رضایی و همکارانش در سال و رسیده سیتوتوکسیسیته عصاره هیدروالکلی میوه نارس

    های سرطانی سینه، کبد و های سلولزغال اخته را در رده، 150، 100، 50، 10سلول نرمال تخمدان هامستر در غلظت

    72و 48، 24های لیتر و زمانمیکروگرم بر میلی 250و 200عصاره 50ICساعت بررسی کردند. در این مطالعه میزان سرطانی های زغال اخته نارس و رسیده نسبت به سلول

    ای که با داری را نشان داده است به گونهتفاوت معنی 50ICافزایش زمان تماس، کاهش چشمگیری در میزان

    مشاهده شده است، اما سیتوتوکسیته میوه نارس نسبت به ، اما در مطالعه حاضر افزایش زمان [43]رسیده بیشتر بود

    تماس، باعث افزایش چشمگیری در میزان کشندگی عصاره ه است، که این ممکن است به دلیل تفاوت در پاسخ نشد

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 249 مه گیاهان داروییفصلنا

    های سرطانی و پروماستیگوت انگل سلولی در سلولو Milenković-Anđelkovićلیشمانیا ماژور باشد. در یوگوسالوی تأثیر ضد 2015همکارانش در سال

    اکسیدانی و میزان ترکیبات فنلی عصاره میوه میکروبی، آنتی استون، متانول،های کیب حاللو برگ زغال اخته را با تر

    گونه میکروارگانیسم 13روی ،کیفورم دیاس و آبمیکروبی و مخمری بررسی کردند. در این مطالعه عصاره میوه و برگ زغال اخته هر دو به صورت معناداری فعالیت ضدمیکروبی باالیی داشتند، اما عصاره برگ زغال اخته

    ضد مخمری نسبت به میوه آن فعالیت ضد میکروبی وباالتری نسبت به عصاره میوه داشته است، همچنین در بررسی میزان ترکیبات فنلی، عصاره میوه مذکور غنی از آنتوسیانین، اسیدهای فنلی، االجیک اسید، گالیک اسید و کلرومیک اسید بود و عصاره برگ نسبت به میوه میزان فنول

    الیت ضد تام و محتوای فالونوییدی باالتری داشت، که فعمیکروبی باالتر عصاره برگ زغال اخته نسبت به عصاره

    تواند ناشی از وجود ترکیبات فراوان میوه آن احتماالً می. در مطالعه [44]فنلی در عصاره برگ زغال اخته باشد

    Milenković-Anđelković گیری با و همکارانش عصاره های متانول، استون، آب و اسید فورمیک درترکیب حالل

    برگ و میوه گیاه زغال اخته بود اما در مطالعه حاضر از گیری میوه زغال اخته استفاده شد که حالل اتانول در عصاره

    تأثیر بسیار باالیی داشت اما عصاره برگ گیاه مورد بررسی -Milenkovićقرار نگرفت و از این جهت با مطالعه

    Anđelković تفاوت داشت. همچنینMansour وضد ای که به منظور بررسی اثرر مطالعههمکاران د

    Vitis viniferaلیشمانیایی عصاره آبی و متانولی برگ گیاه انجام محیط کشت لیشمانیا اینفانتوم در بر پروماستیگوت

    برابر 50ICاند، نشان داد که عصاره اتانولی این گیاه با دادهلیتر به علت وجود منبع غنی از گرم بر میلیمیلی 108/0آنتوسیانین، اسیدهای آلی و انن، فالونوئید، پروسیانیدین،ت

    های ای بر ضد پروماستیگوتها دارای اثرات بالقوهویتامین. معروفی و همکاران نیز تأثیر عصاره [45]باشد لیشمانیا می

    های لیشمانیا متانولی میوه زالزالک را روی پروماستیگوتنشان دادند که د وانتنی بررسی کردهماژور در شرایط برون

    50IC ساعت 24پس ازμg/ml 13/49 به دست آمده است، همچنین این عصاره تا حدودی مانع از تکثیر

    های انگل در ماکروفاژهای صفاق موش شده اماستیگوتاست که ممکن است ناشی از ترکیبات پلی فنلی موجود در

    خته . بنابراین ترکیبات مؤثر گیاه زغال ا[46]این میوه باشد تواند در فعالیت ضد ها میفنلاز قبیل آنتوسیانین و پلی

    نتیجه تأثیر لیشمانیایی این گیاه نقش مؤثری داشته باشند.عصاره هیدروالکلی گیاه زغال اخته بر روی قطر زخم و شدت آلودگی )تعداد پروماستیگوت( در مدل موشی در هر

    اعث داری بگرم به طور معنیمیلی 400و 200دو غلظت کاهش بار انگلی شد و در هر دو غلظت باعث کاهش قطر

    که از نظر قدرت بهبودی 400زخم شد، بویژه در غلظت بسیار به نتیجه داروی گلوکانتیم نزدیک بود. زغال اخته بر

    فنولیک و آنتوسیانین پلی اساس وجود ترکیباتی از قبیلژور در تواند باعث القا ایمنی محافظتی بر ضد لیشمانیا مامی

    های مختلف مانند موش و بهبود زخم از طریق مکانیسمفعال کردن ماکروفاژها و تولید نیتریک اکساید همچنین فعال

    ها شود. کردن مسیر ایمنی سلولی بواسطه سایتوکینKolodziej و همکاران اثرات ضد لیشمانیایی و قدرتهای فنلی( و تانن )متابولیت 67کنندگی ایمنی تعدیلبات وابسته آن در شرایط خارج و داخل سلولی در ترکیهمچنین فعالیت ماکروفاژها در ، RAW 264.7های سلول

    ارتباط با لیشمانیا ماژور و لیشمانیا دنووانی را از طریق های بررسی آزادسازی نیتریک اکساید و بیان سایتوکین

    (IFN-α, IFN-γ, TNF- α, IL-1, IL-10, IL-12, IL-اند. نتایج نشان زمایشگاهی ارزیابی نموده( در شرایط آ18دهد که اگرچه این ترکیبات اثر کمی بر اشکال می

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 250 مه گیاهان داروییفصلنا

    اند اما میزان بقا اشکال آماستیگوت پروماستیگوت داشتهدهد همچنین در ماکروفاژهای داخل سلول را کاهش می

    های آلوده باعث القاء مسیر نیتریک اکساید و سایتوکینIFN-α ،TNF-α ،IFN-γ ،IL-12, IL-18 وIL-1 شده

    است که دارای نقش مهمی در دفاع ضد لیشمانیایی در شرایط شبیه به فعال شده سیستم ایمنی سلولی میزبان

    . همچنین [47]دار در مراحل ابتدایی آلودگی است مهرهWong ترکیب از 39و همکاران فعالیت ضدلیشمانیایی

    یا های لیشمانضد گونه فالونوئیدهای دایمری بربرازیلینسیس، لیشمانیا آمازونینسیس، لیشمانیا ماژور و

    تنی را گزارش تنی و برونلیشمانیا تروپیکا در شرایط درون. با توجه به نتایج اثر عصاره زغال اخته بر [48]اند نموده

    پروماستیگوت لیشمانیا ماژور و همچنین اثر عصاره زغال شمانیا ماژور، بر زخم ناشی از لی in vivoاخته در شرایط

    توان به عنوان کاندید مطالعات بیشتر عصاره این میوه را میو تست روی موارد انسانی در نظر گرفت و تبدیل این

    ها به اشکال دارویی و استخراج مواد مؤثره آنها عصارهجهت به دست آوردن ترکیبات مؤثره آن در راستای داروی

    ه باشد. کنندجدید جهت درمان لیشمانیوز جلدی کمک

    گیرینتیجه. 5ی حاضر نشان داد عصاره زغال اخته در نتایج مطالعه

    های پایین بر لیشمانیا ماژور شرایط آزمایشگاهی در غلظتزغال اخته در هر دو باشند. در مدل موشی عصارهمؤثر می

    گرم بر کیلوگرم باعث کاهش تعداد میلی 400و 200غلظت عه از انگل لیشمانیا شد، شدن کامل محل ضای و حتی پاک

    ر به داروی گلوکانتیم که بسیا 400بویژه نتایج غلظت نزدیک است.

    مشارکت نویسندگان

    زاده در طراحی و نظارت بهمن خلیلی و رحمان عبدیاند، حمیدرضا مردانی و زهرا لریاجرای مطالعه شرکت داشته

    بهمن اند. ی در انجام مراحل آزمایشگاهی نقش داشتهنیگوئو حمیدرضا مردانی در نوشتن و زادهیرحمان عبد ی،لیخل

    اند.بررسی مقاله مشارکت داشته

    تضاد منافع گونه تضاد منافع توسط نویسندگان بیان نشده است.هیچ

    تقدیر و تشکرنامه کد این مقاله منتج از پایان

    (IR.SKUMS.REC.1397.20 در رشته کارشناسی ارشد ) ه در قالب طرح تحقیقاتی دراست ک شناسی پزشکیانگل

    دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهرکرد های مالی معاونت وسیله از حمایتمصوب شده است. بدین

    ( 2675محترم پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد )کد اند، و کلیه عزیزانی که در انجام این تحقیق همکاری نموده

    نماییم.سپاسگزاری می

    بعمنا1. Torres-Guerrero E, Quintanilla-Cedillo MR,

    Ruiz-Esmenjaud J and Arenas R.

    Leishmaniasis: a review. F1000Research. 2017;

    6: 750-65. PubMed PMID: 28649370.

    2. Alemayehu B and Alemayehu M.

    Leishmaniasis: A Review on Parasite, Vector and

    Reservoir Host. Health Sci. J. 2017; 11 (4): 519-

    24.

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 251 مه گیاهان داروییفصلنا

    3. Ready PD. Biology of phlebotomine sand

    flies as vectors of disease agents. Annu. Rev.

    Entomol. 2013; 58: 227-50. PubMed [PMID:

    23317043].

    4. Schuster FL and Sullivan JJ. Cultivation of

    clinically significant hemoflagellates. Clin.

    Microbiol. Rev. 2002; 15 (3): 374-89.

    5. Feiz Haddad MH, Khodkar I and Samie M. In

    Vitro Anti-leishmanial Effects of Hydroalcoholic

    Extracts From Six Iranian Medicinal Herbs on

    Leishmania major (MRHO/IR/75/ER)

    Promastigotes. Jentashapir J. Health Res. 2016; 7

    (3): e33465. Epub 2016-02-01.

    6. Alvar J, Velez ID, Bern C, Herrero M,

    Desjeux P, Cano J and et al. Leishmaniasis

    worldwide and global estimates of its incidence.

    PloS One. 2012; 7 (5): e35671. PubMed [PMID:

    22693548].

    7. Abdollahi B, Mesgari Abbasi M, Zakeri

    Milani P, Nourdadgar AS, Banan Khojasteh SM

    and Nejati V. Hydro-methanolic extract of

    cornus MAS L. And blood glucose, lipid profile

    and hematological parameters of male rats. Iran.

    Red Crescent Med. J. 2014 May; 16 (5):

    e17784. PubMed [PMID: 25031858].

    8. Fournet A, Barrios AA, Munoz V,

    Hocquemiller R, Cavé A and Bruneton J. 2-

    substituted quinoline alkaloids as potential

    antileishmanial drugs. Antimicrob. Agents

    Chemother. 1993; 37 (4): 859-63.

    9. Al-Snafi AE. Antiparasitic effects of

    medicinal plants (part 1)-A review. J. Pharm.

    2016; 6 (10): 51-66.

    10. Bahmani M, Saki K, Ezatpour B,

    Shahsavari S, Eftekhari Z, Jelodari M and et al.

    Leishmaniosis phytotherapy: Review of plants

    used in Iranian traditional medicine on

    leishmaniasis. Asian. Pac. J. Trop. Biomed.

    2015; 5 (9): 695-701.

    11. Oryan A. Plant-derived compounds in

    treatment of leishmaniasis. Iran. J. Vet. Res.

    2015; 16 (1): 1-19.

    12. Soosaraei M, Fakhar M, Teshnizi SH,

    Hezarjaribi HZ and Banimostafavi ES.

    Medicinal plants with promising antileishmanial

    activity in Iran: a systematic review and meta-

    analysis. Ann. Med. Surg. 2017; 21: 63-80.

    13. Tural S and Koca I. Physico-chemical and

    antioxidant properties of cornelian cherry fruits

    (Cornus mas L.) grown in Turkey. Sci. Hortic.

    2008; 116 (4): 362-6.

    14. Mikaili P, Koohirostamkolaei M,

    Babaeimarzangou SS, Aghajanshakeri S,

    Moloudizargari M, Gamchi NS and et al.

    Therapeutic uses and pharmacological effects of

    Cornus mas: A review. J. Pharm. Biomed. Sci.

    2013; 35 (35): 1732-8.

    15. Mozaffarian V. Trees and shrubs of Iran.

    Farhang-e-Moaser, Tehran. 2005.

    16. Hosseinpour-Jaghdani F, Shomali T,

    Gholipour-Shahraki S, Rahimi-Madiseh M and

    Rafieian-Kopaei M. Cornus mas: a review on

    traditional uses and pharmacological properties.

    J. Complement. Integr. Med. 2017; 14 (3):

    PubMed PMID: 28782352.

    17. Seeram NP, Schutzki R, Chandra A and

    Nair MG. Characterization, quantification, and

    bioactivities of anthocyanins in Cornus species.

    J. Agric. Food Chem. 2002; 50 (9): 2519-23.

    PubMed [PMID: 11958615].

    18. Turker AU, Yildirim AB and Karakas FP.

    Antibacterial and antitumor activities of some

    wild fruits grown in Turkey. Biotechnol.

    Biotechnol. Equip. 2012; 26 (1): 2765-72.

    19. Radovanović BC, Anđelković S,

    Radovanović AB and Anđelković MZ.

    Antioxidant and antimicrobial activity of

    polyphenol extracts from wild berry fruits

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 252 مه گیاهان داروییفصلنا

    grown in southeast Serbia. Trop. J. Pharm. Res.

    2013; 12 (5): 813-9.

    20. Anthony JP, Fyfe L, Stewart D, McDougall

    GJ and Smith HV. The effect of blueberry

    extracts on Giardia duodenalis viability and

    spontaneous excystation of Cryptosporidium

    parvum oocysts, in vitro. Methods 2007; 42

    (4):339-48. PubMed [PMID: 17560322].

    21. Grabensteiner E, Liebhart D, Arshad N and

    Hess M. Antiprotozoal activities determined in

    vitro and in vivo of certain plant extracts against

    Histomonas meleagridis, Tetratrichomonas

    gallinarum and Blastocystis sp. Parasitol. Res.

    2008; 103 (6): 1257-64. PubMed [PMID:

    18751730].

    22. Baharvandi Z and Sadraei J. Comparison of

    the Effect of Metronidazole, Tinidazole, Mango

    and Blueberry Extracts on Trichomonas

    vaginalis in Vitro. Infect. Epidemiol. Microbiol.

    2016; 2 (3): 24-7.

    23. Dutta A, Bandyopadhyay S, Mandal C and

    Chatterjee M. Development of a modified MTT

    assay for screening antimonial resistant field

    isolates of Indian visceral leishmaniasis.

    Parasitol. Int. 2005; 54 (2): 119-22.

    24. Yektaian N, Rafieian M, Khalili B, Hejazi

    S, Shirani BL and Hosseini S. Effect of

    combination of Achillea millefolium, Artemisia

    absinthium & Juglans regia leaves extracts on

    Leishmania major (MRHO/IR/75/ER), in vitro.

    J. Med. Plants 2012; 11 (9): 197-204.

    25. Fumarola L, Spinelli R and Brandonisio O.

    In vitro assays for evaluation of drug activity

    against Leishmania spp. Res. Microbiol. 2004;

    155 (4): 224-30.

    26. Bidabady Sh, Mahmoudi M, Sabery S and

    Zolfaghari A. The effectiveness of mix extracts

    of Thyme, Yarrow and Propolis on Cutaneous

    Leishmaniasis: a comparative study in animal

    model (Balb/c). Tehran Univ. Med. J. 2009; 66

    (11): 785-90.

    27. Eskandari EG and Doudi M. Investigation

    of Antileishmanial Effect of Alcoholic Extract

    and Essential Oil of Medicinal Plant Leaf Black

    Alfalfa (Medicago Lupulina), on The Number

    of Clinical Isolates of Leishmania Major

    Promastigotes in Vitro. J. Shaheed Sadoughi

    Univ. Med. Sci. 2016; 24 (2): 174-84.

    28. Haghighati F, Jafari S and Beyt Elahi J.

    Comparison of antimicrobial effects of ten

    Herbal extracts with chlorhexidine on three

    different oral pathogens; an in vitro study.

    Hakim Res. J. 2003; 6 (3): 71-6.

    29. Ezatpour B, Saedi Dezaki E,

    Mahmoudvand H, Azadpour M and Ezzatkhah

    F. In vitro and in vivo antileishmanial effects of

    Pistacia khinjuk against Leishmania tropica and

    Leishmania major. Evid. Based Complement

    Alternat. Med. 2015; 2015 (145): 13-23.

    30. Niapour A, Bohlooli S, Sharifi Pasandi M

    and Mohammadi-ghalehbin B. In vitro Anti

    leishmanial effect of Agrostemma githago

    extract on Leishmania Major Promastigotes by

    Cell Count and MTT Assay. J. Mazandaran

    Univ. Med. Sci. 2018; 28 (165): 13-23.

    31. Barati M, Sharifi L and Sharififar F.

    Antileishmanial activity of Artemisia aucheri,

    Ferula asafoetid and Gossypium hirsutum extracts

    on Leishmania major promastigotes in vitro. Ann.

    Mil. Health. Sci. Res. 2010; 8 (3): 166-72.

    32. Maspi N, Ghafarifar F, Bahrami A,

    Bastaminejad S and Shamsi M. Evaluation of

    leishmanicidal effect of watery & ethanolic

    flowers Calendula officinalis extract on

    promastigotes of leishmania major

    (MRHO/IR/75/ER) in Vitro. J. Ilam. Univ. Med.

    Sci. 2010; 18 (1): 28-33.

    33. Allahdin S, Khademvatan S, Hashemitabar

    M and Eskandari A. In vitro activity of

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 253 مه گیاهان داروییفصلنا

    Camellia sinensis extracts against L. major and

    L. infantum promastigotes using the

    colorometric MTT assay. Urmia Med. J. 2014;

    25 (10): 893-900.

    34. Fata A, Rakhshandeh H, Berenji F and

    Jalalian FA. Treatment of cutaneous

    leishmaniasis in murine model by alcoholic

    extract of Berberis vulgaris. Iran. J. Parasitol.

    2006; 1 (1): 39-42.

    35. Gharirvand EE and Doudi M. The study of

    composition and anti-leishmania effect of

    portulaca oleracea aerial organs hydroalcoholic

    extract on Leishmania major

    (MRHO/IR/75/ER) and a clinical isolate in

    vitro. J. Rafsanjan Univ. Med. Sci. 2016; 15 (5):

    425-438.

    36. Nursabaghi F, Abedinzade M and Jalallou

    N. Evaluation the effect of Rumex alcoholic

    extract against cutaneous leishmaniasis caused

    by Leishmania major in Balb/c mice. Razi J.

    Med. Sci. 2016; 23 (148): 28-35.

    37. Hejazi SH, Shirani-Bidabadi L, Zolfaghari-

    Baghbaderani A, Saberi S, Nilforoushzadeh M,

    Moradi S and et al. Comparison effectiveness of

    extracts of Thyme, Yarrow, Henna and Garlic

    on cutaneous leishmaniasis caused by L. major

    in animal model (Balb/c). J. Med. Plants 2009;

    8 (30): 129-60.

    38. Vareed SK, Reddy MK, Schutzki RE and

    Nair MG. Anthocyanins in Cornus alternifolia,

    Cornus controversa, Cornus kousa and Cornus

    florida fruits with health benefits. Life Sci.

    2006; 78 (7): 777-84.

    39. Rogerio AP, Kanashiro A, Fontanari C, da

    Silva EV, Lucisano-Valim YM, Soares EG and

    et al. Anti-inflammatory activity of quercetin

    and isoquercitrin in experimental murine

    allergic asthma. Inflamm. Res. 2007; 56 (10):

    402-8. PubMed [PMID: 18026696].

    40. Asgary S, Rafieian-Kopaei M, Shamsi F,

    Najafi S and Sahebkar A. Biochemical and

    histopathological study of the anti-

    hyperglycemic and anti-hyperlipidemic effects

    of cornelian cherry (Cornus mas L.) in alloxan-

    induced diabetic rats. J. Complement. Integr.

    Med. 2014; 11 (2): 63-9.

    41. Asgary S, Kelishadi R, Rafieian-Kopaei M,

    Najafi S, Najafi M and Sahebkar A.

    Investigation of the lipid-modifying and

    antiinflammatory effects of Cornus mas L.

    supplementation on dyslipidemic children and

    adolescents. Pediatr. Cardiol. 2013 Oct; 34 (7):

    1729-35. PubMed [PMID: 23625305].

    42. Gorji A, Soltani R, Keshvari M, Ghanadian

    M, Asgary S and Sarrafzadegan N. The effects of

    cranberry on glucose levels and HbA1C with type

    2 diabetes patients-a randomized clinical trial. J.

    Shahrekord Univ. Med. Sci. 2014; 16: 115-22.

    43. Rezaei F, Shokrzadeh M, Majd A and

    Nezhadsattari T. Cytotoxic Effect of

    Hydroalcoholic Extract of Cornus mas L. fruit on

    MCF7, HepG2 and CHO cell line by MTTAssay.

    J. Mazandaran Univ. Med. Sci. 2014; 24 (113):

    130-8.

    44. Milenković-Anđelković AS, Anđelković

    MZ, Radovanović AN, Radovanović BC and

    Nikolić V. Phenol composition, DPPH radical

    scavenging and antimicrobial activity of

    Cornelian cherry (Cornus mas) fruit and leaf

    extracts. Hem. Ind. 2015; 69 (4): 331-7.

    45. Mansour R, Haouas N, Kahla-Nakbi AB,

    Hammami S, Mighri Z, Mhenni F and et al. The

    effect of Vitis vinifera L. leaves extract on Leishmania

    infantum. Iran. J. Pharm. Res. 2013; 12 (3): 349.

    46. Maroufi Y, Dabirzadeh M and Hossein-Pour-

    Mousavi S. Effect of methanolic extract of

    hawthorn (Crataegus aronia) fruit on Leishmania

    major in vitro. Feyz. 2016; 20 (1): 11-15.

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • همکارانو مردانی ... هیدروالکلی عصاره تأثیر بررسی

    254-239، ص. 74 شماره ، سال نوزدهم،1399بهار 254 مه گیاهان داروییفصلنا

    47. Kolodziej H and Kiderlen AF.

    Antileishmanial activity and immune

    modulatory effects of tannins and related

    compounds on Leishmania parasitised RAW

    264.7 cells. Phytochem. 2005; 66(17): 2056-71.

    48. Wong IL, Chan K-F, Chen Y-F, Lun Z-R,

    Chan TH and Chow LM. In vitro and in vivo

    efficacy of novel flavonoid dimers against

    cutaneous leishmaniasis. Antimicrob. Agents

    Chemother. 2014; 58 (6): 3379-3388.

    How to cite this article: Mardani HR,

    Abdizadeh R, Lorigooini Z, Khalili B. A study

    on the effect of hydroalcholic extracts of cornus

    mas on leishmania major in vitro condition and

    wounds in Balb/C mice. Journal of Medicinal

    Plants 2020; 19(74): 239-254.

    doi: 10.29252/jmp.19.74.239

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239

  • J. Med. Plants 2020; 19(74): 239-254

    Journal of Medicinal Plants

    Journal homepage: www.jmp.ir

    Abbreviations: SPSS, Statistical Package for the Social Sciences; MTT, 3-(4,5-dimethylthiazol-2-yl)-2,5-

    diphenyltetrazolium bromide; RPMI, Roswell Park Memorial Institute.

    * Corresponding author: [email protected]

    doi: 10.29252/jmp.19.74.239

    Received 27 August 2018; Received in revised form 16 January 2019; Accepted 7 May 2019

    © 2020. Open access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial

    4.0 International License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/)

    Research Article

    A study on the effect of hydroalcholic extracts of Cornus mas on Leishmania

    major in vitro condition and wounds in Balb/C mice Hamid Reza Mardani1, Rahman Abdizadeh1, Zahra Lori gooini2, Bahman Khalili1,*

    1 Department of Medical Parasitology and Mycology, Faculty of Medicine, Shahrekord University of

    Medical Sciences, Shahrekord, Iran 2 Medical Plants Research Center, Basic Health Sciences Institute, Shahrekord University of Medical

    Sciences, Shahrekord, Iran

    ARTICLE INFO ABSTRACT

    Keywords:

    Cornus mas

    Leishmaniasis

    Leishmania major

    Background: Antileishmaniasis drugs such as antimonials have problems such as disease recurrence, drug resistance, side effects and long-term treatment period.

    Therefore it seems necessary to search for new drugs, particularly herbal

    compounds with no side effects. Objective: The present study was conducted to

    investigate the effect of hydroalcholic extract of Cornus mas on Leishmania

    major in vitro and wounds in Balb/c mice. Methods: Various concentrations of

    hydroalcholic extract of Cornus mas were prepared using maceration method in

    80% ethanol. Then, 100 μl RPMI medium containing 5×105 /well leishmania

    major promastigote was added to 96-well cell culture plates. Afterwards extract

    was added in each concentrations and the plate was incubated at 26 °C on 0h, 24h,

    48h, and 72h. Then the MTT solution was added and absorbance was measured

    with ELISA reader in 570 nm in vivo: 60 Balb/c mouse after inoculation of L.

    major promastigote in the base their tail, after leishmaniasis lesions

    concentrations of 200 and 400 mg/kg of extract were injected to test groups one

    day in between for 30 days. Diameter and condition wound healing was recorded

    before and after the treatment. Then results were analyzed by SPSS software.

    Results: The findings revealed that the effect of C. mas on leishmania was

    dependent on dose of extract and time treatment also all concentrations of the

    extract could reduce the diameter of the wound and reduce parasitic load.

    Conclusion: The results indicated that extract of C. mas had the favorable effect

    in leishmanicidal activity in experimental conditions and in the animal model.

    Based on this, it is recommended that the effect of the herbal ointment and gel in

    the future on leishmaniasis should be investigated.

    Dow

    nloa

    ded

    from

    jmp.

    ir at

    13:

    44 +

    0430

    on

    Sun

    day

    Apr

    il 4t

    h 20

    21

    [ D

    OI:

    10.2

    9252

    /jmp.

    19.7

    4.23

    9 ]

    http://jmp.ir/article-1-2244-fa.htmlhttp://dx.doi.org/10.29252/jmp.19.74.239