1

“เบนจามน แฟรงคลน” ส ำหรบคอลมน “มองซอโอโลก” (ล าดบท 171) หนงสอพมพโพสต ทเดย ประจ าวนอาทตยท 25 มกราคม 2552 โดยวกรม กรมดษฐ ประธานมลนธอมตะ www.vikrom.net, e-mail:vikrom@vikrom.net (ตดตามหนงสอ “ผมจะเปนคนด” ไฟฝน วนเยาว ฉบบสมบรณ , ผมจะเปนคนด :กอรางสรางธรกจ และ มองซอโอโลก เลม 1 -3 ลาสด “ผมจะเปนคนดฉบบยอ” ราคา ๓๙ บาทเทานน Only@7-11 ไดทรานหนงสอทกแหงและรานสะดวกซอ 7-11 ,แฟมลมารททกสาขา และรายการ “หมนตามโลกกบวกรม” ทกวนพฤหสบด เวลา 11.05-11.30 น. ทาง สถานโทรทศนชอง 5 )

ตงแตในสมยโบราณกาลมา มนษยเราเกรงกลวในปรากฏการณธรรมชาตมาก โดยเฉพาะเมอเวลาทมฟาผา มนษยโบราณเชอกนวาปรากฏการณฟาผาเกดจากการทเทพเจาดลบนดาลขนมาเนองจากคนในสมยนนยงไมทราบทมาทไปของปรากฏการณน

แตเมอมนษยเปนสงมชวตทมสตปญญาและมความใครรใครสงสย มนษยจง

พยายามคนหาทมาทไปของปรากฏการณธรรมชาตน และพยายามทจะเอาชนะธรรมชาตใหไดเพอความอยรอดปลอดภยของมนษย

มนษยคนแรกทประสบความส าเรจในการเอาชนะปรากฏการณฟาผานไดคอ

เบนจามน แฟรงคลน คนสวนใหญทราบกนดอยแลววาเขาเปนนกวทยาศาสตรทสามารถประดษฐคดคนสายลอฟาไดส าเรจ แตแททจรงแลวเขายงมบทบาทอนๆ อกมากมายในฐานะทเปนนกวทยาศาสตรในยคแหงการคนพบหรอทเรยกกนวายคแสงสวางทางปญญา เขาเปนผทคนพบและสรางทฤษฎเกยวกบไฟฟา และนอกจากการประดษฐสายลอฟาไดแลวเขายงสามารถประดษฐแวนตาทมสองเลนสได ประดษฐเตาทมชอวาเตาแฟรงคลน ( Franklin Stove) ได ประดษฐเครองวดระยะทางได และเขายงประดษฐเครองดนตรไดอกดวย

ชวตของเบนจามน แฟรงคลน ไมไดเปนชวตของนกวทยาศาสตรหรอนกประดษฐเพยงอยางเดยว แตมนอยคนนกทจะทราบชวตในอกมมหนงหรอดานหนงของ

2

เขาวาเขาเปนรฐบรษคนส าคญของประเทศสหรฐอเมรกาในฐานะทเปนหนงในบดาผกอตงประเทศสหรฐอเมรกาขนมา เขาเปนนกการเมองทสนบสนนและเคลอนไหวใหอาณานคมขององกฤษในอเมรการวมตวกนจนกอตงและประกาศอสรภาพเปนประเทศใหม ความทเขาเปนนกคดจงไดเปนผทวางรากฐานแนวคดแหงความเปนชาตอเมรกนขนมา และเขายงท าหนาทเปนนกการทตทเดนทางไปเยอนประเทศตางๆ ในชวงทายของชวต เขายงเปนผทสนบสนนใหมการเลกทาส

นอกจากน เบนจามน แฟรงคลน ยงมชวตในดานอนๆ อกมากมาย ทงการเปน

นกเขยนเจาของโรงพมพและส านกพมพ เปนบรรณาธการหนงสอพมพ เปนผกอตงหองสมดประชาชนและสถานดบเพลงเปนครงแรกในประเทศ เปนผกอตงมหาวทยาลยเพนซลวาเนย และด ารงต าแหนงเปนประธานคนแรกของสมาคมปรชญาอเมรกน (American Philosophical Society)

เบนจามน แฟรงคลน ไดรบการยกยองในฐานะทเปนผวางรากฐานคานยมและคณลกษณะของความเปนชาวอเมรกนในดานตางๆ ในสงคมสมยนน ทงคานยมในเรองความประหยดมธยสถ การท างานหนก อดทน การเปนผทมการศกษา การมจตวญญาณตอชมชน และการตอตานอ านาจนยมทงทางการเมองและศาสนา เขาเปนบดาผกอตงประเทศทมอทธพลตอโลกมากทสด มรดกแหงความส าเรจทงทางดานวทยาศาสตรและการเมองทเขาไดสรางไวในอดตยงปรากฏใหเหนอยในปจจบน ดวยบทบาทและความรอบรในทกๆ ดานของ เบนจามน แฟรงคลน จงท าใหเขาไดรบการยกยองวาเปนรฐบรษและปราชญคนส าคญคนหนงของโลก

ประวต

พอของเบนจามน แฟรงคลน มชอวาโจซอาห แฟรงคลน เปนคนองกฤษ แมของเขามชอวาอะไบอาห ฟอลเจอร เปนคนแมสซาชเซตสตงแตเกด โดยโจซอาหมลกจากการแตงงาน 2 ครงถง 17 คน ภรรยาคนแรกของเขามชอวาแอนน ไชลด (Anne Child) เปนชาวองกฤษเหมอนกน เขามลกกบภรรยาคนน 7 คน และไดอพยพขามมหาสมทรแอตแลนตกมาอยทบอสตนดวยกนเมอป ค.ศ. 1683 เมอภรรยา

3

คนแรกเสยชวตลง โจซอาหไดแตงงานเปนครงทสองกบอะไบอาห ฟอลเจอร เมอป ค.ศ. 1689 โจซอาหมอาชพเปนท าสบและเทยนไขออกขาย

เบนจามน แฟรงคลน (Benjamin Franklin ) เกดเมอวนท 17

มกราคม ป ค.ศ. 1706 ทเมองบอสตน แมสซาชเซตส เขาเปนลกคนท 15 ของพอ ครอบครวของเบนจามน แฟรงคลน เปนพวกเพยวรตน ในศาสนาครสตนกายโปรเตสแตนททเครงศาสนามาก สวนใหญพวกเพยวรตนเรยนจบมาจากเคมบรดจจงเปนกลมทมความรความสามารถสง

นอกจากนพวกเพยวรตนมคานยมหลายอยาง แตคานยมทส าคญกคอคานยมในเรองของการเปนตวของตวเองไมคลอยตามใคร มอสระในการตดสนใจ ใหความส าคญตอปจเจกบคคล และจะแสดงความไมพอใจตออ านาจทอยตธรรม ซงคานยมอนนกไดสงผานตอและซมซบอยในตวของเบนจามน แฟรงคลน ดงนนรากฐานประชาธปไตยของสหรฐอเมรกาเมอแรกเรมจงมพนฐานมาจากคานยมของพวกเพยวรตนนนเอง

โจไซอาห พอของเบนจามน แฟรงคลน มคณธรรมประจ าใจทส าคญอยางหนงของเพยวรตน คอ “ความมงคงของบคคลจะไดมาจากการท างานหนก คนทมความอตสาหะขยนขนแขงจงมคาเทากบพระราชา” และเบนจามน แฟรงคลน กรบคานยมนมาไวในตวอยางเตมท

เมอถงวยเรยนแฟลงคลนมโอกาสร าเรยนอยเพยงสองปเทานน เนองจากฐานะของผเปนพอไมสดนก แตเขากยงอตสาหสงแฟรงคลนใหเขาเรยนทโรงเรยนบอสตน ลาตน สกลซงปจจบนกลายเปนโรงเรยนทเกาแกทสดในสหรฐอเมรกา ดงนนเมอเขาอาย 10 ขวบ เขาตองออกมาชวยพอท างาน แตการเรยนรของเขากลบมเคยจบสน เขาชอบแสวงหาความรดวยตวเองผานการอานหนงสอ เขาอานหนงสอทกๆ เลมทเขามอยในมอ เขาเรยนรวชาพชคณต เรขาคณต การเดนเรอ ตรรกศาสตร ประวตศาสตร วทยาศาสตร ไวยากรณองกฤษ และภาษาอนๆ อก 5 ภาษา ดวยตวเองจากการอาน

4

เมออายได 12 ป แฟรงคลนเปนเดกฝกงานกบพชายทชอเจมสซงเปนชางพมพ เนองจากเขาไมชอบท างานเกยวกบการท าหรอคาขายเทยนไขและสบ และพชายคนนกไดสอนเขาใหเรยนรเรองธรกจการพมพ และในระหวางทฝกงานกบพชายเขาไดใชเวลาวางไปกบการอานหนงสอหลากหลายประเภท

เมอแฟรงคลนอานหนงสอมากขนเขากอยากจะเขยนหนงสอดวยตวเอง โดยเขาไดตงปณธานวาจะตองฝกฝนตนเองใหเปนเจาแหงการเขยนใหได

เมอแฟรงคลน มอายได 15 ป พชายของเขากพมพหนงสอพมพออกมาจ าหนาย ชอวา “The New-England Courant” ซงเปนหนงสอพมพอสระอยางแทจรงฉบบแรกในดนแดนอเมรกา เบนจามน แฟรงคลน กไดใชโอกาสนในการแสดงฝมอการเขยนของเขาในวย 16 ป เมอเขาไดแกลงแตงจดหมายเขยนสงหนงสอพมพโดยใชนามปากกวา “Mrs. Silence Dogood” โดยสมมตตวเองวาเปนหญงมายวยกลางคน โดยเขาจะแอบเขยนจดหมายฉบบนในเวลากลางคน จากนนกเอามาสอดไวใตประตโรงพมพ และปรากฏวาจดหมายของเขากไดรบการตพมพ และกลายเปนหวขอส าคญในการสนทนาของเมองบอสตน จดหมายทเขาเขยนสงนมทงสน 14 ฉบบ โดยมเนอหาวพากษวจารณเจาหนาททมอ านาจของเมองบอสตนและวจารณสงคมรอบตว แตในขณะเดยวกนจดหมายทเขาเขยนกเตมไปดวยแงคดสอนใจ และไดสรางความบนเทงใหกบผอานมาก มชายบางคนไดเขยนจดหมายมาเสนอตวขอแตงงานกบ “Mrs. Silence Dogood” กม

แฟรงคลนสารภาพกบพชายในภายหลงวาเขาเปนคนเขยนจดหมายเหลานขน สรางความไมพอใจใหกบพชายของเขาเปนอยางมากจนเกดการทะเลาะกน เขาเลกฝกงาน ท าใหเขากลายเปนคนทตองเรรอน ในปค.ศ. 1722 พชายของเขายงถกทางการจบตวไปขงคกเนองจากไดไปเขยนบทความวจารณทางการเขา

แฟลงคลนในตอนทมอายเพยง 17 ปไดไปอยทเมองฟลาเดลเฟยเมอตอนทมาถงใหมๆ เขาท างานในโรงพมพหลายรานทวเมอง หลงจากนนในอก 2 -3 เดอนตอมา เขาไดรจกกบเซอร วลเลยม คธ ( Sir William Keith) ซงเปนขาหลวงทองกฤษ

5

สงมาปกครองเพนซลวาเนย ขาหลวงคธแนะน าใหเขาเรมตนท าธรกจนดวยตวเองและสญญาวาจะใหการสนบสนนทางดานการเงนใหเขาพมพหนงสอพมพฉบบใหมขนทฟลาเดลเฟย หากเขาเดนทางไปซอเครองมอเครองใชทจ าเปนในการพมพทลอนดอนกลบมา โดยขาหลวงคธ ไดเขยนจดหมายแนะน าตวและหนงสอรบรองเพอใหเบนจามน แฟรงคลน เดนทางไปกรงลอนดอนเพอหาซออปกรณทจ าเปนตอการตงพมพหนงสอพมพฉบบใหม แตโชครายเมอเขาเดนทางมาถงกรงลอนดอนเมอเดอนธนวาคม ค.ศ. 1724 แลวเขากพบวาขาหลวงคนนไมยอมสงเงนมาให

ดงนนแฟรงคลนจงตองหางานท า เขาไดงานท าอยางรวดเรวคอการไดเปนชางเรยงพมพ ในโรงพมพทใหญทสด 2 แหงของลอนดอนและท าใหเขาไดประสบการณมากมาย คอ โรงพมพพาลเมอส (Palmer’s) และโรงพมพวตส (Watt’s) หลงจากทท างานได 2 ป เขากมเงนมากพอทจะเดนทางกลบอเมรกาได

แฟรงคลนเดนทางกลบมาทฟลาเดยเฟยเมอป ค.ศ. 1726 และในป ค .ศ. 1730 เขาไดกอตงโรงพมพเปนของตวเองขน และยงไดเปนผตพมพหนงสอพมพของตวเองทชอ “The Pennsylvania Gazette” ขนมา หนงสอพมพฉบบนกลายเปนแหลงขาวทเขาน ามาลงมทงสนกสนานและใหความรในเวลาเดยวกนโดยเขาใชลลาการเขยนทคมคายและเตมไปดวยอารมณขน ธรกจหนงสอพมพและบทความทเขาเขยนลง ท าใหเขากลายเปนทเคารพนบถอจากสงคมในฐานะทเปนคนหนมทอตสาหะและทรงปญญา

กอนทแฟรงคลนจะกอตงโรงพมพเปนของตวเองนน ในป ค.ศ. 1727

ไดกอตงสมาคมทมชอวา “Junto” ขนมา ซงเปนสมาคมเพอรวมกนพฒนาเมองฟลาเดลเฟย “การอาน” คอสงบนเทงส าหรบสมาคมน แตเนองจากวาในสมยนนหนงสอเปนของหายากและมราคาแพง ใชวาทกคนจะมหนงสอในครอบครองได ดงนนสมาชกจงกอตงหองสมดขนมาและเปดใหคนในชมชนสามารถยมหนงสอนนได ผลทตามมาคอการกอตงบรษทหองสมดหรอ “Library Company of

Philadelphia” ขนมาเมอป ค.ศ. 1731 โดยแฟรงคลน และ “Library

6

Company of Philadelphia” กกลายเปนหองสมดสาธารณะทใหบรการยมหนงสอเปนแหงแรกทกอตงขนมาในดนแดนน

ในป ค.ศ. 1791 มการสรางตกขนมาใหมเพอใหเปนหองสมดโดยเฉพาะ และหองสมดนกไดรบบรจาคหนงสอจ านวนมากจากผทรกการสะสมหนงสอ และปจจบนหองสมดแหงนกกลายเปนหองสมดทมหนงสอและสงตพมพเกาแกเกบไวมากมาย

แฟรงคลนมความสามารถทางดานการเขยนอยางสง ในป ค.ศ. 1733

แฟรงคลนไดเรมตพมพหนงสอประเภทกาลานกรม ( Almanac) ชอวา “Poor

Richard's Almanack” โดยเขาไดใชนามแฝงวา รชารด ซานเดอรส ในหนงสอชดนนอกเหนอจากปฏทนประจ าป วนส าคญทางศาสนา การพยากรณอากาศ ขอมลทางดาราศาสตร และค าแนะน าในเรองการเพาะปลกตามแบบกาลานกรมทวไป

แฟรงกลนยงรวบรวมค าแนะน าทมประโยชน และสภาษตค าคมทใหแงคดสอนใจงายๆ

ซงอานสนกและน าไปใชไดจรง เขาเขยนหนงสอเลมนปละเลมตดตอกนเปนเวลา 25 ป และในตอนนนหนงสอเลมนมชอเสยงมากทสด เปนหนงสอทมชาวอาณานคมอานมากทสด และขายได 1 หมนเลมตอป

อยางไรกตามมชวตอกดานหนงของแฟรงคลนในดานของนกวทยาศาสตรและนกประดษฐ โดยในป ค.ศ. 1743 เขากอตงสมาคมทมชอวา “American

Philosophical Society” เปนสมาคมของผทรงความรในอเมรกา เพอชวยใหคนเหลานสามารถมาแลกเปลยนและถกเถยงกนในเรองการคนพบและทฤษฎตางๆ

หลงจากทเขายตงานทางดานการพมพท าใหเขามเวลาวางเพอศกษาคนควางานทางดานวทยาศาสตรทเขาสนใจ เขาสนใจการทดลองทางดานวทยาศาสตรและการคดคนสงประดษฐใหมๆ มาก และไดคนพบสงใหมๆ ทางดานวทยาศาสตรซงท าใหเขามชอเสยงโดงดงไปทว

การคนพบทส าคญของเขาอยางหนงคอเรองไฟฟา และน าไปสการประดษฐสายลอฟา เรองทเขาสนใจมากทสดกคอปรากฏการณทางธรรมชาตทท าใหเกดฟาแลบ

7

ฟารอง และฟาผา แฟรงคลนเรมสงเกตปรากฏการณธรรมชาตดงกลาว เขาจงไดสนนษฐานวา ฟาแลบ ฟารอง และฟาผา นาจะเกดมาจากประจไฟฟาบนทองฟา เขาไดท าการทดลองเรองน

เมอป ค.ศ. 1752 เขาท าการทดลองโดยใชวาวทท าดวยผาแพรแทนกระดาษอกทงมเหลกแหลมตดอยทตววาว สวนปลายสายปานเขาไดผกลกกญแจเอาไว และผกรบบนไวกบสายปานอกทหนง เพราะฉะนนวาวของแฟรงคลนกจะเปนตวน าไฟฟา แฟรงคลนไดน าวาวขนในขณะทมฝนตกฟาคะนอง เมอฝนตกและท าใหสายปานเปยก

ผลปรากฏวามประจไฟฟาไหลลงมาทางเชอกเขาสลกกญแจ แตแฟรงคลนไมไดรบอนตรายจากกระแสไฟฟานน เนองมาจากเขาจบรบบนซงเปนฉนวนไฟฟา จากนนเขาจงลองใชเศษหญาแหงจอเขากบลกกญแจ ปรากฏวาเกดประจไฟฟาไหลเขาสมอเขา จากนนเขากน าลกกญแจวางลงพนดน กเกดประกายไฟฟาขนอก

จากผลการทดลองแฟรงคลนสามารถสรปถงสาเหตของการเกดฟาแลบ ฟารอง และฟาผา วาเกดขนจากประจไฟฟาบนทองฟา ซงเกดจากการเสยดสระหวางกอนเมฆกบอากาศ ท าใหเกดไฟฟาสถต และจากการคนพบประจไฟฟาในอากาศครงน น าไปสความคดในการประดษฐสายลอฟา เพอระบายประจไฟฟาในอากาศไมท าใหเกดความเสยหายจากฟาผา

สายลอฟาทเขาประดษฐขนมาถกน าไปใชจรงทงทบานของเขาและหลายๆ ท อาทเชน ท “Academy of Philadelphia” หรอในปจจบนกลายเปนมหาวทยาลยเพนซลวาเนย หรอทอาคารรฐสภาของเพนซลวาเนยในป ค.ศ. 1752 และเพอเปนการสดดผลงานการประดษฐของเขา ราชสมาคมไดมอบเหรยญคอปลย ใหแกเขาในป ค.ศ. 1573 และในป ค.ศ. 1756 เขาไดรบเกยรตใหเปนสมาชกราชสภา และเขาไดรบปรญญากตตมศกดจากมหาวทยาลยชนน าขององกฤษหลายแหง ไดแก มหาวทยาลยเซนตแอนดรส (Saint Andrews University) และมหาวทยาลยออกซฟอรด (Oxford University) นอกจากน แฟรงกลนยงไดรบค าชมเชยจากพระเจาหลยสท 15 (Louis XV) แหงฝรงเศสจากผลงานชนนดวย

8

ในป ค.ศ. 1769 ในฐานะทเขาเปนผอ านวยการการไปรษณยของสหรฐฯ เขาก

ไดใหความสนใจกบรปแบบเสนทางการเดนเรอสงจดหมายขามมหาสมทรแอตแลนตกเหนอทเขารสก “แปลกใจ” อยเสมอวาท าไมการเดนเรอจากอเมรกาไปยโรปถงใชเวลานอยกวาเสนทางจากยโรปไปอเมรกา ซงการคนหาค าตอบนมประโยชนอยางมากตอการลดเวลาในการเดนเรอเพอคมนาคมและขนสงพสด จดหมาย หรอสงของตางๆ ขามมหาสมทร เขาจงศกษาการไหลเวยนของกระแสน าอนในมหาสมทรและเขยนแผนทขนมาโดยเขาไดตงชอกระแสน าอนนวากลฟสตรม ( Gulf Stream) แตตองใชเวลานานหลายปส าหรบกปตนเรอองกฤษทจะยอมเชอและเดนเรอตามเสนทางการไหลเวยนของกระแสน าอนน แตพอเมอท าตามค าแนะน ากพบวาสามารถลดเวลาการเดนเรอได

ผลงานการประดษฐของเขานนไมไดมแคสายลอฟาเทานน แตยงมผลงานการประดษฐอนๆ คอ การน าแกวใสน ามาใชเลนเปนเครองดนตร ( Glass

harmonica) การประดษฐเตาแฟรงคลน (Franklin Stove) ซงใหความอบอนกบหองไดอยางมประสทธภาพมากกวา โดยใชถานหนนอยกวาเตาผงแบบเปดทใชกนทวไปในเวลานน การประดษฐแวนตาทมสองเลนส ( bifocal glasses) ซงกเปนแวนสายตาทมเลนสสายตาสนและสายตายาวในอนเดยวกน

แฟรงคลน ไดเขามาเกยวพนกบวงการการเมองในฟลาเดลเฟย และไดกาวหนาอยางรวดเรว ในป ค.ศ. 1736 แฟรงคลนไดเปนเลขาธการของสภานตบญญตแหงอาณานคมเพนซลเวเนย (Pennsylvania General Assembly) ปตอมาเขาไดรบแตงตงใหเปนรองผอ านวยการการไปรษณยของฟลาเดลเฟยและไดปรบปรงระบบการขนสงไปรษณยภณฑใหมประสทธภาพยงขน

แฟรงกลนไดเปนสมาชกสภานตบญญตของอาณานคมระหวาง ค.ศ. 1736

– 1751 ตอมาระหวาง ค.ศ. 1750 – 1764 เขาไดรบเลอกใหเปนสมาชกสภาเพนซลเวเนย (Pennsylvania Assembly) และใน ค.ศ. 1750 ไดรบแตงตงเปนรองผอ านวยการการไปรษณยของอาณานคมทงหมด จากนนใน ค.ศ.

9

1750และ 1754 เขากไดเปนตวแทนของอาณานคมเพนซลเวเนยในการประชมใหญออลบาน (Albanay Congress) ซงรฐบาลองกฤษจดขนทเมองออลบานในอาณานคมนวยอรก เพอกอตงสหภาพของอาณานคมและหาวธรบมอกบฝรงเศสและอนเดยนแดงทก าลงเปนภยคกคามของชาวอาณานคม

ในวนท 6 กมภาพนธ ค.ศ. 1778 แฟรงคลนยงไดรบมอบหมายใหท า

สนธสญญาพนธไมตร (Treaty of Alliance) กบฝรงเศส ซงกลายเปนจดหกเหของสงครามการปฏวตของชาวอเมรกน หลงจากนน 7 เดอน แฟรงกลนไดรบมอบหมายจากสมชชาแหงรฐ (The United States in Congress

Assembly) ใหเปนอครราชทตผมอ านาจเตมประจ าฝรงเศสคนแรกของสหรฐอเมรกา

แฟรงคลนมความรกตงแตอาย 17 ปแลว ในตอนป ค.ศ. 1724 ระหวางทเขาพกอยทบานของตระกลรด นนเขาไดขอหญงสาววย 15 ปคนหนงชอวาเดบอราห รด (Deborah Read) แตงงาน แตแมของเธอไมอนญาตจากสาเหตหลายอยาง สาเหตแรกมาจากในขณะนนเขาก าลงจะเดนทางไปกรงลอนดอนตามทไดตกลงกบเซอร วลเลยม คธ สาเหตทสองคอปญหาเรองเงนทองทเขายงมฐานะไมมนคง สาเหตทสามคอพอของเดบอราหเพงเสยไป สาเหตทสแฟรงคลนมลกชายนอกสมรสคนหนงกบหญงสาวทไมเปดเผยชอ

ดงนน แฟรงคลนจงเดนทางไปลอนดอนโดยทยงไมไดแตงงาน และการทเขาตองอยทลอนดอนตออก 2 ปเพอหาเงนกลบอเมรกา ดวยเหตนท าใหเดบอราหตดสนใจแตงงานไปกบคนอน แตหลงจากทแตงงานไดไมนานสามของเธอกหนหนและทงเธอไป

ดงนน แฟรงคลนทยงไมเปลยนใจจากเดบอราหจงไมสามารถแตงงานกบเธออยางเปนทางการได และเมอแฟรงคลนเดนทางกลบมาจากลอนดอน เขาจงแตงงานกบเดบอราหโดยใชวธการสมรสโดยมไดกระท าการตามกฎหมายแทนเมอวนท 1 กนยายน ค.ศ. 1730 โดยทงคมลกดวยกน 2 คน

10

เดบอราหเปนโรคกลวทะเลมาก ดงนนเธอจงไมเคยเดนทางตดตามแฟรงคลนไปยโรปดวย ตอมาเธอเสยชวตโรคลมปจจบนในป ค.ศ. 1774 ซงในขณะนนแฟรงคลนก าลงเดนทางไปยงองกฤษ

แฟรงคลนร ารวยจากกจการหลายประเภททงดานการพมพ การเขยน การซอขายทดนและสนคาตางๆ รวมทงหนงสอทสงเขามาจากยโรป ความส าเรจในชวตของ แฟรงกลนจากเดกในครอบครวทยากจนซงตองตอสชวตดวยความขยนหมนเพยร ความมธยสถ และความซอสตย จนสามารถตงตวไดและมฐานะมงคงตงแตอายยงไมถง 50

ป

กจกรรมเพอสงคมหลายอยางของแฟรงคลน สะทอนใหเหนวาเขาเปนคนทรกเพอนมนษยจวบจนวาระสดทายของชวต ใน ค.ศ. 1789 เขาเขยนบทความตอตานระบบทาส และตอมาในวนท 12 กมภาพนธ ค.ศ. 1790 ขณะด ารงต าแหนงเปนประธานสมาคมสนบสนนการเลกทาส เขาไดลงนามในค ารองตอรฐสภาของสหรฐอเมรกา เพอสนบสนนใหเลกทาสและปราบปรามการคาทาส หลงจากนนเพยง 2

เดอน แฟรงคลนถงแกกรรมทเมองฟลาเดลเพยเมอวนท 17 เมษายน ค.ศ. 1790

ขณะอาย 84 ป มผเขารวมพธศพเขานบ 20,000 คน

คณงามความด ผลงานทเขาไดสรางสรรคตลอดชวงชวตของเขานนยงคงสงคณคาตอมวลมนษยชาตอยางประเมนคามไดมาจวบจนปจจบน