Το αίµα νερόΧΑΡΗΣ ΒΛΑΒΙΑΝΟΣΣυγγραφέαςΔιευθυντής του περιοδικού «Ποιητική»

Ο τίτλος του βιβλίου μου («Το αίμα νερό») γεννά καταρχάς στοναναγνώστη το ερώτημα αν το ρήμα που σκοπίμως παρέλειψα απότο άλλο μισό της φράσης έχει αρνητικό ή όχι πρόσημο. Θεωρώπως από τη στιγμή που αποφάσισα να δουλέψω, να ανασκάψωαυτό το πολύ προσωπικό κι επώδυνο υλικό, η απάντηση είναι προ-φανής. Λέω «αποφάσισα», αν και στη λογοτεχνία, όπως γνωρίζουμε,δεν ισχύει αυτό. Έρχεται μια στιγμή που αρχίζεις να γράφεις γιακάτι που σε βασανίζει, χωρίς να το έχεις προαποφασίσει. Το επόμενοστάδιο, το πιο δύσκολο βέβαια, είναι να μπορέσεις να τιθασεύσειςσκέψεις και συναισθήματα, που αναδύονται μέσα σου ορμητικά,να τους δώσεις μια μορφή που να τα καθιστά λογοτεχνία.

Είχα πολύ δύσκολα παιδικά κι εφηβικά χρόνια. Η λάμψη καιο κοσμοπολιτισμός της οικογένειάς μου έκρυβαν από κάτω τρο-μακτικές ανατροπές και απερίγραπτη θλίψη. Μεγάλωσα σε ακραίεςσυνθήκες, ανάμεσα σε πολλές χώρες (Ιταλία, Βραζιλία, Αγγλία,Ελλάδα), διαφορετικές κάθε φορά γλώσσες, με ανθρώπους να ει-σβάλλουν ξαφνικά στη ζωή μου, αλλά να χάνονται προτού καν

–25–

5

DOUKAS_2015_001_176 10/12/2014 4:44 μ.μ. Page 25

προλάβω να τους αγαπήσω, και δύο γονείς τόσο απορροφημένουςαπό τις δικές τους επιλογές και τον μεταξύ τους διαρκή πόλεμοπου το μόνο που κατάφεραν είναι να μου προσφέρουν το αίσθημαεκείνο της απόλυτης μοναξιάς, που ενδεχομένως να ευθύνεται γιατο ότι έγινα ποιητής.

Προσδιορίζω το βιβλίο αυτό στον υπότιτλο ως «μυθιστόρημασε σαράντα πέντε πράξεις», αλλά θεωρώ «Το αίμα νερό» σε μεγάλοβαθμό έργο ποιητικό, με την έννοια της πύκνωσης και του ρυθμούπου έχει ο λόγος. Ωστόσο αφηγούμαι μια ιστορία, υπάρχει ένανήμα, που συνδέει όλα αυτά τα σαράντα πέντε στιγμιότυπα/θραύ-σματα της ζωής μου, και τα πρόσωπα του βιβλίου ανεβαίνουν μ’έναν τρόπο στη σκηνή. Επέλεξα αυτό τον τρόπο να μιλήσω γιακάτι τόσο τραυματικό, γιατί ένιωθα ότι έτσι μπορώ να ελέγχω κα-λύτερα τα βίαια και πολλές φορές αρνητικά συναισθήματα πουμου γεννούσε αυτή η αναμόχλευση του παρελθόντος. Η συναι-σθηματολογία είναι, ως γνωστόν, η αποτυχία του αισθήματος, καιδεν ήθελα επ’ ουδενί το κείμενο να γίνει μελοδραματικό και «με-λιστάλαχτο». Ως ποιητής δεν θέλησα ή δεν μπόρεσα να γράψωένα καθαρόαιμο μυθιστόρημα. Ωστόσο, όπως είχε γράψει και οΈζρα Πάουντ στον Χένρι Τζέιμς για το ποίημά του «Χιου ΣέλγουινΜόμπερλυ», θα «ήθελα ο αναγνώστης να δώσει στο βιβλίο μουτην προσοχή που θα έδινε στις 300 σελίδες που παρέλειψα».

Και κάτι τελευταίο και ίσως πιο σημαντικό: καμία αυτοβιο-γραφία δεν λέει όλη την «αλήθεια». Το «Αίμα νερό» είναι λογοτεχνίακι άρα αυτονομείται ως έργο από τις όποιες προθέσεις του συγ-γραφέα. Η «αλήθεια» του βιβλίου βρίσκεται μέσα στις λέξεις πουτο συνθέτουν. Κι αυτές φανερώνουν πολλά – αλλά, μην το ξεχνάμε,άλλα τόσα κρύβουν.

–26–

Tο µοναδικό µου αποτύπωµα

2015

DOUKAS_2015_001_176 10/12/2014 4:44 μ.μ. Page 26