ทำ - ธรรมนูญ

DESCRIPTION

เมื่อท้องถิ่นตัดสินใจเลือกโครงการพัฒนาของตนเองไม่ได้ ส่งผลให้โครงการพัฒนาที่ถูกกำหนดมาจากส่วนกลางไม่สอดคล้องกับความต้องการของคนในพื้นที่ ดังนั้นผลกระทบที่เกิดขึ้นหลายอย่างจึงขัดแย้งกับวิถีชีวิต วัฒนธรรม สังคมของชุมชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งโครงการขนาดใหญ่ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการสร้างนิคมอุตสาหกรรม ผลกระทบจากสารเคมี ปัญหาน้ำเสีย นโยบายการจัดการทรัพยากรดินน้ำป่า เกษตรกรไร้ที่ดินทำกิน การสร้างเขื่อนขนาดใหญ่ การประกาศเขตป่าทับซ้อนที่ชาวบ้านนโยบายการท่องเที่ยวที่ไม่ส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม ปัญหาพื้นฐานอย่างความยากจน ค่าครองชีพสูง ปัญหาหนี้สิน รวมทั้งสวัสดิการสังคมที่ไม่ทั่วถึงและครอบคลุมอำนาจรัฐส่วนกลาง จึงเป็นดังโซ่ตรวนพันธนาการ เป็นอุปสรรคสำคัญที่ทำให้ท้องถิ่นไม่มีอำนาจอย่างแท้จริง ...อำนาจที่รวมศูนย์ที่ส่วนกลางส่งผลให้ประชาชนอ่อนแอลง จนไม่สามารถจัดการพึ่งพาตนเองได้ ต้องรอรับการช่วยเหลือจากภาครัฐอยู่ตลอดเวลา ขณะที่รัฐต้องกำกับดูแลประชาชนที่มีความหลากหลายและมีจำนวนกว่า ๖๕ ล้านคน เมื่อรัฐไม่อาจตอบสนองต่อปัญหาและความต้องการของชุมชนท้องถิ่นที่มีความหลากหลายได้จึงถึงเวลาแล้วที่ชุมชนท้องถิ่นจะต้องลุกขึ้นมาจัดการตนเอง เปลี่ยนสถานะจากผู้รอรับมาเป็นผู้จัดการ ส่วนรัฐนั้นต้องเปลี่ยนบทบาทจากผู้กำกับ ผู้สั่งการมาเป็นผู้ให้การสนับสนุน ให้ประชาชนใช้สิทธิและอำนาจในการจัดการตนเองได้อย่างเต็มกำลัง เมื่อรัฐธรรมนูญอันเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ เปิดช่องทาง เปิดโอกาส ให้สิทธิและกระจายอำนาจเพิ่มมากขึ้นแล้ว การทำธรรมนูญในระดับชุมชนท้องถิ่นจึงไม่ใช่เรื่องยากเลย หัวใจของธรรมนูญประชาชน คือ การใช้อำนาจตามรัฐธรรมนูญเพื่อจัดการตนเองของชุมชนท้องถิ่น ดังนั้นจะเริ่มต้นทำธรรมนูญ ต้องเริ่มต้นจากมองหันกลับมามองคำว่า “ตนเอง” ทั้งในสถานะบุคคล และคนในฐานะส่วนหนึ่งของชุมชน ดังนั้น การทำธรรมนูญประชาชน สิ่งสำคัญคือการที่คนลุกขึ้นมาเคลื่อนไหวพร้อมกัน ธรรมนูญประชาชนไม่ใช่เรื่องของใครคนใดคนหนึ่ง เป็นเรื่องของจิตสำนึกของความเป็นพลเมืองที่ตระหนักถึงส่วนรวม การเขียน “ธรรมนูญ” ที่เป็นของตนเอง “คิดเอง เขียนเอง ทำเอง” สร้างข้อตกลงร่วม กำหนดทิศทางการพัฒนาร่วมของคนในพื้นที่ เป็นการสร้างการยอมรับและระเบิดออกมาจากภายใน พัฒนาระบบประชาธิปไตยชุมชนให้เป็นจริง...สร้างสำนึกใหม่ให้เกิดขึ้นในชุมชนได้เมื่อไหร่ ความเปลี่ยนแปลงย่อมเกิดขึ้นเมื่อนั้น