vkyfief;pOf tpD&ifc Hpm

2015 ckE Sp f Zefe0g&D = ZGe fv1

vkyfief;pOf tpD&ifc Hpm

2015 ckE Sp f Zefe0g&D = ZGe fv1

အစရငခစာ အကဥးခပျမနမာႏငင၌ (၂၀၁၅)ခႏစ၊ ႏ၀ငဘာလ (၈)ရကေန႔တြင ေရြးေကာကပြမားကငးပမညျဖစရာ၊ ႏငငေရး ရာသဥတက ေရြးေကာကပြအတြက ႀကတငျပငဆငမႈမားက အာရစးစကေနပါသည။ ျပညေထာငစ ေရြးေကာကပြ ေကာမရငက (၂၀၁၀)ခႏစ၊ အေထြေထြေရြးေကာကပြမားတြင ၾကေတြ႔ခရေသာ ျပနာ အခ႕က ႀကးစားေျဖရငးခပါသည။ ႏငငေရး ပါတမားအခငးခငးအၾကားတြငလညးေကာငး၊ ႏငငေရးပါတမားအတြငးတြငလညးေကာငး ၿပငဆငမႈမား ျပငးထနလာ ခသည။ သ႔ျဖစသညတင၊ ၿငမးခမးစြာ၊ စေ၀းခြင၊ ၿငမးခမးစြာ ထတေဖၚခြငႏင ၿငမးခမးစြာ အသငးအဖြ႕ ဖြ႕စညးခြငတ႔ အေပၚ ႏပကြပမႈမားက လြတလပ၊ တရားမတေသာ ေရြးေကာကပြမားျဖစေပၚေရးအလားအလာက ထခကေနေစလက ရသည။

ၿငမးခမးေရးျဖစစဥကား တန႔ေနၿပး၊ ကးကန႔၊ ကခငႏင ရမးနယေျမမားတြင တကပြမား အရနျမငလာေနလကရ သည။ သ႔ျဖစသညတင ျပညေထာငစ ၿငမးခမးေရး ေဖၚေဆာငေရးေကာမတ (UPWC)ႏင လမးစ လကနကကင အဖြ႕မား၏ တႏငငလး အပစအခတရပစေရးဆငရာ ညႇႏႈငးေရးအဖြ႕ (NCCT)တ႔သည တႏငငလး အပစအခတရပစ ေရးသေဘာတစာခပ (NCA)မၾကမးက ေဆြးေႏြးခမတခၾကသည။ ထမၾကမးပါသေဘာတခကမားအနက (၁၅) ခကကမ လမးစမား၏ ထပသးေဆြးေႏြးပြက ျပနလညျပငဆငခသည။(NCA)က ယခ လႊတေတာသကတမး အတြငး မာ အၿပးသတ လကမတေရးထးႏငဖြယ ရေသာလညး ႏငငေရးေဆြးေႏြးပြအတြကမ သေဘာတခမတထားေသာ မေဘာငမရေသးေခ။

အပစအခတရပစေရး ပဏာမ သေဘာတညခကမားေၾကာင ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးတြင တကပြမားႏင သြား လာေရးအေပၚကန႔သတခပခယမႈမား ေလာနညးသြားခေသာျငားလညး၊ စစတပတးခ႕ခထားျခငးမာကား ရပနား သြားျခငးမရေခ။ ဤအေၾကာငးေၾကာင အျပင၊ ၿငမးခမးေရးျဖစစဥအတြငး အပခပေရးဆငရာ ၾကားကာလ စစဥေဆာင ရြကခကမား လစဟာေနျခငးေၾကာင ပဋပကၡနယေျမမားအတြငး လကနကကင အဖြ႕မားအၾကား တငးမာမႈမားႏင အရပသားမားအဖ႔ လျခေရးကငးမမႈမား ျဖစေစခပါသည။ ျမနမာစစတပကလညး ကရငအမးအသားအစညးအရး ထနးခပရာ ေတာငေပၚေဒသအတြငးသ႔ စစေရးေလကငသညအေနျဖစ ေ၀ဟငမ ေျမျပငပစ ဒးကညမား ပစလႊတခ သညဟလညး သတငးမားထြကေပၚခပါသည။ စးပြားေရးလပခြငမား ရရေရးႏင ပတသက၍ လကနက ကငအဖြ႕မားအခငးခငးအၾကားတြင တကပြမားျဖစပြားျခငး၊ အာရ အေ၀းေျပးလမးမႀကးတြင အခြနေကာကေရးႏငပတသက၍ လညး ျမနမာစစတပႏင ဒမကေရစ အကးျပ ကရငတပမေတာ (Democratic Karen Benevolent Army - DKBA)တ႔ အၾကားတြငလညး တကပြျဖစပြားျခငး တ႔ေၾကာင ျပညတြငးအးအမ စြန႔ခြာထြကေျပးမႈမားရခသည။ စစတပမား တးခ႕ခထားျခငးသည ဒကၡသညမားေနရပျပနေရးအတြက အဓကကေသာ အဟန႔အတားႀကးတခအျဖစ ရေနေၾကာငး ေျပာဆမမားလညး ရေနပါသည။

ၿငမးခမးေရးႏင ၿငမ၀ပပျပားေရး အမးသားေကာငစ(National Council for Peace and Order-NCPO)၏ လက ေအာကတြင ထငးႏငင၏ ႏငငေရးသည အေတာအတန ေအးေဆး ၿငမသကလကရသည။ဇြနလကနတြင ဒကၡသည စခနး (၉)ခ အတြငး TBC ၏ လဥးေရ စစေဆးအတညျပခကအရ (၁၀၉,၇၉၈) ဥး ျဖစသည။ တတယႏငငမားသ႔ ျပနလညအေျခခေနထငမႈမား ဆကလကရေနၿပး၊ ထသ႔ အေျခခေနထငရန ထြကသြားသေပါငး (၂,၉၈၇)ဥး ရသည။ မညသ၏ စစဥမႈမပါဘ မမဆႏၵအေလာက ေနရပရငးသ႔ ျပနႏႈနးသည နညးျမ နညးေနလကရၿပး၊ ရကၡာေ၀ေပးရန လကခထားသ လသစဥးေရသည (၂၅၀) မသာရသည (ေနာကဆး ရလဒအေနႏင ေျပာရပါလင စခနးလဥးေရမာ စစေပါငး (၃၀၀)ခန႔ ေလာသြားျခငးျဖစသည)။ (၂၀၀၅)ခႏစ ေနာကပငးမာ၊ ပထမဥးဆးအႀကမအျဖစ၊ ကလသမဂၢ ဒကၡသညမားဆငရာ မဟာမငးႀကးရး (United Nations High Commissioner for Refugees - UNHCR)ႏင ထငး အစးရ၏ ျပညထေရး၀နႀကးဌာန(MOI)တ႔က နယစပတေၾကာရ စခနးမားမာ ေနထငၾကသ ဒကၡသညအားလးအား

e,fpyfwav#muf tultnDay;a&; n$ef²aygif;toif;2

စစေဆးအတညျပျခငး လပငနးက လပေဆာငခရာ ဇြနလအကနတြင (၁၀၉,၀၃၅) ဥးရသညအျပင၊ ဆငးငထားခရသအခ႕လညးကနရေနပါေသးသည။ ကနးဂဏနး ႏစခအၾကား ဆငတရးမား ျဖစေနရျခငးသည စခနးေကာမတမား ၏ စခနးတြငးလဥးေရးအား အဆကမျပတ ေကာကယမတတမးတငျခငး၏ တနဖးက ထပေလာငးအတညျပ ေဖၚျပေပးေနပါသည။

TBC ၏ အစအစဥမားသည ထငးႏငငႏင ျမနမာႏငငတ႔ရ လဥးေရ (၂၂၀,၀၀၀) နးပါးထသ႔ ေပါကေရာကခပါသည။ တေလာကလးတြင ထငးႏငငရဒကၡသညမား (refugees)ႏင ျပညတြငး ဒကၡသညမား (IDPs)၏ ခႏငရညရမႈက အားျဖညေပးျခငးႏင ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးရ စစဒဏသငေကးရြာမား ျပနလညထေထာငေရးက အေထာက အကျပေပးျခငးအားျဖင၊ ေနရပျပနေရး ႀကတငျပငဆငမႈက အေလးထားျမ ထားလကရပါသည။ TBC သည ေနရပ ျပနေရးကစၥက UNHCR ၏ မမဆႏၵအေလာကေနရပျပနပ႔ေရးအတြက မဟာဗဟာေျမာက လမးျပ ေျမပ (Strategic Roadmap for Voluntary Repatriation) ႏငအည အစအစဥေရးဆြပါသည။ ဒကၡေရာကေနမအႀကးမားဆးေသာသမားအား လထကယတငသတမတျခငးနညးလမးအရ အကအညေပးျခငးသည လသားခငးစာနာမႈအကအည မနသမ က ေ၀ငေပးသည နညးလမးတချဖစသည။ အမေထာငစမား၏ အစားအစာလျခမႈက တးျမငေပးရနရညရြယခကျဖင ၎တ ႔၏ အသကေမြး၀မးေကာငးမႈ အခြငအလမးမား တးလာေအာင တဘစ၏ အစအစဥမားတခႏင တခ ေပါငးစပျခငးက ဆကလကလပေဆာငေနပါသည။

ျမနမာႏငင အေရ႕ေတာငပငးေဒသအတြငး၌ TBC သည အမးမးေသာအရပဖကအဖြ႔အစညးမားမတဆင ေကးရြာ (၁၅၀)ေကာ တ႔တြင ေကးရြာျပနလညထေထာငေရးလပငနးမားအား အေကာငအထညေဖၚျခငး၊ ျပညတြငး ဒကၡသည (IDP)စခနး (၆)ခသ႔ ရကၡာအကအညေပးေနသညအျပင၊ အသကေမြး၀မးေကာငးလပငနးမား ထခကနစနာဆးရး ခရသည ရြာသရြာသားမားအဖ႔ အသကေမြး၀မးေကာငးလပငနးမား ျပနလညလပကငႏငေရးအတြက ေငြေၾကးျဖင တကရကကညသည လပငနးမားက ေဆာငရြကခပါသည။ TBC သည ၿငမးခမးေရးျဖစစဥႏငပတသက၍ သတငး အခကအလကဖလယေရး လြယကေခာေမာေအာင ေဆာငရြကေပးျခငးႏင ဆရပမား ဖနတးေပးျခငးတ႔က ဆကလက လပေဆာငခပါသည။

ယခ ၆လတာကာလအတြငး TBC ၏ အသးစားရတသည စစေပါငး ထငးဘတ (၄၆၅)သနးျဖစၿပး၊ ယမနႏစက ယခလကာလအတြငး အသးစားရတသည (၄၆၆)သနးျဖစသည။ တႏစလးအတြက ေမာလငထားေသာ အသးစားရတသည ထငးဘတ (၈၁၆)သနးျဖစရာ၊ မလသတမတထားေသာ အသးစားရတဘတဂကထက ထငး ဘတ(၁၈)သနး သကသာမညျဖစသည။ ယခႏစက အသးစားရတဘတဂက ထငးဘတ (၈၃၄)သနးျဖင စခရာ၌ ထငးဘတ သနး(၇၀) လေနခသည။ အသးစားရတေလာခေသာ ဗဟာမားက တႏစအတြငး အဆငအလက ကငသးခရာ၊ ရကၡာခြတမးမား၊ အစအစဥမားႏင ၀နထမးခန႔ထားမႈမားအေပၚ ထခကခသည။ ကအားေလာစြာပင ေငြေၾကးလလယႏႈနးမားႏင ကနစညေစးႏႈနးမားက မကႏာသာေပးခသည။ သ႔ရာတြင စစေပါငး ရလဒအရမ ထငးဘတ သနး (၂၀) လေနဆ ရသည။ TBC အေနႏင ရနပေငြ ဆကလက ရာေဖြမညျဖစၿပး၊ ႏစကနလင ဤ ကြာဟခကက ျဖညဆညးႏငလမမညဟ ေမာလငပါသည။ သ႔ရာတြင ထငးႏငငတြငးရ ဒကၡသည အစအစဥအတြက ရနပေငြ အသစရရေအာင ရာေဖြျခငးမာ ပ၍ပ၍ပင ခကခလာေနပါသည။

ရကေရာစြာ ကညေထာကပမႈမားအတြက အလရငအားလးအား TBC မ ေကးဇးတငေၾကာငး ေျပာလသညအျပင လပငနးအစအစဥမားက ဂဏသကၡာရရ အဆးသတသြားႏငေရးအတြက ဆကလကကညပါမညအေၾကာငး ေမတာရပခပါသည။

vkyfief;pOf tpD&ifc Hpm

2015 ckE Sp f Zefe0g&D = ZGe fv3

ျမနမာႏငင၏ ႏငငေရးအေျခအေန

(၂၀၁၅) ခႏစ၏ ပထမႏစ၀ကကာလအတြငး ႏငငေရး ရာသဥတက သေဘာထားကြလြမႈမား၊ ဆန႔ကငမႈမားတ႔ျဖင ပေဖၚေပးခသည။ ႏစကနေလာကတြင ကငးပစရာရသည ေရြးေကာကပြမားေၾကာင ႏငငေရးပါတမား အခငးခငး အၾကားတြငလညးေကာငး၊ ႏငငေရးပါတမားအတြငးတြငလညးေကာငး ၿပငဆငမႈမား ျပငးထနလာခသည။ သ႔ျဖစ သညတင လကနကကငပဋပကၡမား ျဖစပြားေနေသာအဖြ႕မားအၾကား ေစစပေဆြးေႏြးမႈမားသည သညထကပ ကယျပန႔ေသာ ႏငငေရးေဆြးေႏြးပြအဆငသ႔ တကလမးေစႏငမည တႏငငလးအပစအခတရပစေရး သေဘာတ စာခပ (NCA) ရရေရးအတြက ပ၍ပ၍ အေရးႀကးလာေနလကရသည။ ဤၿပငဆငမႈႏင သငျမတမႈတညးဟေသာ ပဋပကၡသေဘာေဆာငသည အငအားမားက ဒမကေရစေဖၚေဆာငေရးျဖစစဥမာျဖစေစ၊ ၿငမးခမးေရးျဖစစဥမာ ျဖစေစ အလငအျမနျဖစထြနးတးတကလာမည အလားအလာက ယတေလာေစခသညလား မဆႏငေခ။ သ႔ရာတြင ေရရညေျပာငးလမႈအတြက အလားအလာကမ တးပြားေစခပါသည။

ႏ၀ငဘာ (၈)ရက ေရြးေကာကပြမားအတြက ႀကတငျပငဆငရာ၌ ျပညေထာငစ ေရြးေကာကပြ ေကာမရငသည (၂၀၁၀) ခႏစ၊ အေထြေထြ ေရြးေကာကပြမားတနးက ၾကေတြ႔ခရေသာ ျပနာ အခ႕က ႀကးစားေျဖရငးခပါသည။ ပါတမတပတငျခငး၊ ကယစားလယေလာငး အႀကေရြးခယျခငးတ႔က အဆငေျပေအာင ႀကတင၍ ေဆာငရြကေပးခ သည။ အမားျပငႏငေရးအတြက မဆႏၵရင စာရငးမားက ထတျပနေပးခသည။ နညးပညာ အကအညႏင အၾကဥာဏ တ႔က ႀကဆခသည အျပင၊ ႏငငတကာ ေရြးေကာကပြ ေစာငၾကညသမားက ဖတေခၚေၾကာငးလညး ထတျပနေၾက

အခနး ၁။ ေနာကဆး အေျခအေန

တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔မား၏ ထပသးအစညးအေ၀း၊ ေလာခးလာ၊ ဇြနလ ၂၀၁၅

e,fpyfwav#muf tultnDay;a&; n$ef²aygif;toif;4

ျငာခသည။ တငးျပညအႏ႔အျပားရ မရမားမာ ျပညတြငး ေရြးေကာကပြ ေစာငၾကညသေပါငး (၁၆,၀၀၀) ရမညဟ ေမာလငရပါသည။

သ႔ျဖစသညတင၊ ၿငမးခမးစြာ စေ၀းခြင၊ ၿငမးခမးစြာ ထတေဖၚခြငႏင ၿငမးခမးစြာ အသငးအဖြ႕ ဖြ႕စညးခြငတ႔အေပၚ ဆကလကႏပကြပမႈမားက လြတလပ၊ တရားမတေသာ ေရြးေကာကပြမားျဖစေပၚေရး အလားအလာက ထခက ေနေစလကရသည။ သာဓက အားျဖငဆရလင၊ လြတလပေသာ ေကာငးသားသမဂၢမားဖြ႕စညးခြငရေရးအတြက ဆႏၵျပေသာ ေကာငးသားမားအား အၾကမးဖကႏမနငးမႈသည ႏငငေရးတြင ပါ၀ငလႈပရားႏငျခငးအတြက အေထာက အကျပျခငးမရေခ။ ႏငငေရး အကဥးသားေပါငး (၁၂၀) ထနးသမးခေနရေၾကာငးႏင လ႔အခြငအ ေရးကာကြယသႏင သတငးသမားေပါငး (၄၄၄) ဥးတ႔လညး ရးတငစစေဆးခေနရေၾကာငး ႏငငေရးအကဥးသားမား ကညေစာငေရာက ေရးအဖြ႕ (Association for Assistance to Political Prisoners - AAPP) က မတတမးတငျပစထားပါသည။

သနးဂဏနးရေသာ ယာယမတပတင သ႔မဟတ ‘အျဖေရာင’ ကဒျပားကငေဆာငသမား မေပးခြငမရ ဟေသာ ဖြ႕စညး အပခပပ အေျခခဥပေဒဆငရာခရး၏ စညးမဥးသည ရခငျပညနယရ ရဟငဂာလမႈအပစမားအား ပစမတ ထားကာ မေပးခြငပတပငေၾကာငး ညြနျပခကတချဖစသည။ ကခင၊ ရမးႏင ကရငျပညနယမားရ စစဒဏသငနယ ေျမမားတြင လျခေရးအေၾကာငးျပခကျဖင ယခငေရြးေကာကပြတနးကလပင ေရြးေကာကပြကငးပေပးရန အလား အလာမရသညအျပင၊ ‘အျဖေရာင’ ကဒျပားကငေဆာငသမားအား မေပးခြငရသမားစာရငးမ ထတပယျခငးသည ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြထက ဆတယတမႈက ထငဟပျပေနပါသည။ ထ႔ျပင၊ မဆြယလႈပရားမႈ အစမာ ေတြ႕ရေသာ ဆန႔ကငတကခကသည ေဟာေျပာပြမားေၾကာင ေရြးေကာကပြဆငရာအၾကမးဖကမႈ ျဖစပြားႏငဖြယ အလားအလာ အလြနမားေနသည။

ဤအခကကား ရဟငဂာ လမႈအပစအဖ႔ တရားဥပေဒေရးရာ တရား၀ငမကငးမေနျခငးႏင ပတသကေသာ ဧရာမ စနေခၚမႈႀကးတခ၏ တစတတပငး ျဖစသည။ ၎၏ အကးဆကမားကား သြားလာမႈခပခယကန႔သတခရျခငးႏင ကာကြယေစာငေရာကမႈ၊ လမႈ၀နေဆာငမႈ၊ အသကေမြး၀မးေကာငးအခြငအလမးတ႔ မရရႏငျခငးတ႔ပငျဖစသည။ ေဒသတြငး ပမနမဟတေသာေနရာေရႊ႕ေျပာငးမႈအေၾကာငးက ႏငငတကာမဒယာမားကေဖၚျပရာ၌ ျပညတြငးဒကၡ သညစခနးမားရ ဆငးရႏခာလေသာ အေျခအေနက မးေမာငးထးျပခသည။ တခနထမာပင အမးသမးမားႏင မဆ လငမားအေပၚ ခြျခားဆကဆမႈကလညး (လမႈအသကအ၀နးတခထကပငပစမတထား၍ ဘာသာမတသခငး လကထပထမးျမားေရးႏင သားဆကျခားေရး စညးမဥး) လႊတေတာ၏ ဥပေဒျပဌာနးခကက တရား၀ငျဖစေစခသည။

ပ၍ ေယဘယကကေျပာရပါလင၊ တရားဥပေးဆငရာ ျပျပငေျပာငးလမႈ လပသညဆေသာလညး လ႔အခြငအရး စ ခနမားႏင မကကညေသာ ေခတေဟာငးဥပေဒမားက အာဏာဆကလကတညေနဆရသည။ ဖြ႔စညးအပခပပ အေျခခဥပေဒ ျပငဆငေရး ဥပေဒၾကမးက စစတပကယစားလယမားက ပယခလကေသာအခါ၌ ဖြ႔စညးအပခပပ အေျခခဥပေဒ ျပျပငေရး ေမာလငခကမား လြငစငသြားခသည။ ဤ ဥပေဒၾကမးသည (ဆကလက၍ ကနဥပေဒမား ျပငဆငေရးအတြက လမးစျဖစေသာ)ပဒမ ၄၃၆ ႏင (ေအာငဆနးစၾကညအား သမတ အေရြးမခႏငေအာင ပတပင ထားေသာ) ပဒမ ၅၉ (စ)တ႔က ျပငဆငေပးမည ဥပေဒၾကမးျဖစသည။

ၿငမးခမးေရးျဖစစဥသည ႏစသစကးကာလလြနသညအထ ဆငးငသြားခသည။ ေဆြးေႏြးရာ၌ အျငငးပြားရေသာ အခကမားရေနျခငးေၾကာငလညး တေၾကာငးျဖစသည။ ေနာကအေရးပါေသာ အေၾကာငးအခက တရပကား လြနခေသာ ႏ၀ငဘာလအတြငးမာ ကခငလြတလပေရးအဖြ႔(KIO)၏ စစသငတနးစခနးက ျမနမာစစတပက လကနကႀကးျဖင တကခကျခငးက တန႔ျပနရာတြင လအပေသာ အျငငးပြားမႈေျဖရငးေရး သးျခားကစၥျဖစသည။ ၿငမးခမး ေရးေဆြးေႏြးပြ အရနအဟနျပနလညအသက၀ငလာေရးအတြက ေဖေဖၚ၀ါရလ၊ ျပညေထာငစေန႔တြင သမတ၊ လႊတေတာ ႏစရပ စလးမ ေျပာေရးဆခြငရသမား၊ စစတပအႀကးအကမား၊ ဥပေဒတြငး ႏငငေရးပါတေပါငးစႏင လမးစလကနကကင အဖြ႕အစညး (၄) ဖြ႕တ႔က အမးသား ျပနလညသငျမတေရးႏင ၿငမးခမးေရး ကတက၀တ စာခပ (Deed of Commitment to National Reconciliation and Peace) တခက လကမတေရးထးခၾကသည။

vkyfief;pOf tpD&ifc Hpm

2015 ckE Sp f Zefe0g&D = ZGe fv5

သ႔ရာတြင ဤပးတြေၾကျငာခကသည ျမနမာႏငင အမးသားဒမကေရစ မဟာမတတပမေတာ (Myanmar National Democratic Alliance Army - MNDAA) က ကးကန႔ အထးအပခပေရးေဒသထသ႔ျပနလည ၀ငေရာကလာျခငးႏင တကဆငေနပါသည။ MNDAA သည (၂၀၀၉)ခႏစတြင နယျခားေစာငတပဖြ႕ ဖြ႕ေရးက ျငငးဆနၿပး၊ ေခါငးေဆာငမႈတြင အကြအျပမျဖစမအထ ႏစေပါငး (၂၀)မ အစးရ၏ မဟာမတျဖစခဖးသည။ MNDAA က ျပနလညဖြ႕ကာ အစးရတပ စခနးမားက ပစမတထား တကခကၿပးေနာကတြင ျမနမာစစတပက ၾကညးေၾကာငး၊ ေလေၾကာငးမေန၍ အလးအရငး ျဖင ထးစစဆင တ႔နျပနတကခကခသည။ ဇြနလတြင MNDAA က တဖကသတ အပစအခတရပစေၾကာငး ေကညာခ ေသာလညး ျမနမာစစတပ၏ ထးစစမာ ဆကလကဆငေနဆရသည။ ဤသ႔ဆကလကထးစစဆငေသာ လမား အတြငးမာ အနညးဆး စစသား (၂၀၀) ခန႔ေသဆးၿပး၊ အရပသား (၈၀,၀၀၀)ေကာတ႔ အးအမစြန႔ခြာ ထြကေျပးခ ၾကေၾကာငး ၾကားသရသည။ ဤစစပြေၾကာင အနးအနားရ ကခင၊ ရမးႏင တအာနးနယေျမတ႔တြငလညး တကပြ အရနျမငလာခသည။ သ႔ျဖစသညတင၊ ျပညေထာငစ ၿငမးခမးေရး ေဖၚေဆာငေရးေကာမတ (UPWC)ႏင လမးစ လကနကကငအဖြ႔မား ၏ တႏငငလး အပစအခတရပစေရးဆငရာ ညႇႏႈငးေရးအဖြ႕ (NCCT)တ႔သည မတလ (၃၁) ရကေန႔တြင တႏငငလး အပစအခတရပစေရးသေဘာတစာခပ (NCA)မၾကမးက ေဆြးေႏြးခမတႏငခၾကသည။ ဤစာခပမၾကမးက သမငး ၀င ၿငမးခမးေရးသေဘာတစာခပဟ အမားက လြမားစြာနားလညေနၾကေသာလညး ၎က လမးစလကနကကင အဖြ႕အစညးမား၏ ေခါငးေဆာငမားထ တငျပကာ၊ အတညျပခက ယရနလေသးသည။ ထ႕ျပင ပဋပကၡ၏အေၾကာငး ရငးမားက ေျဖရငးမည ႏငငေရးေဆြးေႏြးပြအတြက မေဘာငလညး မပါရေခ။

သညေနာကပငး၊ ဇြနလတြင ကငးပေသာ လမးစ လကနကကငအဖြ႕အစညးမား၏ ထပသးေဆြးေႏြးပြက အခက (၁၅) ခကက ျပငဆငရနေတာငးဆၿပး၊ လာမညေဆြးေႏြးပြမားတြင တႏငငလး အပစအခတရပစေရးဆငရာ ညႇႏႈငး ေရးအဖြ႕ (NCCT)က လမးညြနေရးအတြက အႀကးတနးကယစားလယအဖြ႕ (Senior Delegation)က ဖြ႕စညးခသည။ ဇလငလတြင ေဆြးေႏြးပြမားက ဆကလက ကငးပၿပး၊ အေရးႀကး ကစၥရပမားျဖစေသာ လမးစလကနကကငအဖြ႕ အစညးမား (EAO)မ ပါ၀ငလကမတေရးထးမညသမား၊ အစးရႏင စစတပမ ပါ၀ငလကမတေရးထးမညသမား၊ ပါ၀ငသငေသာ ႏငငတကာ ေလလာေစာငၾကညသမား၊ ၾကားျဖတ စမအပခပမႈ ကာလအတြငး အရငးအျမစခြေ၀ ေရး၊ လမးစလကနကကငအဖြ႕အစညးမား (EAO)၏ လကနကျဖတသမးေရး အစအစဥ၊ လျခေရးက႑ ျပျပင ေျပာငးလေရးကစၥရပမားက အႀကတအနယ ေဆြးေႏြးခၾကသည။

လအပမႈအားေလလာအကျဖတျခငး ေဆာငရြကစဥ။ KRSDO, ရားေတာၿမ႕နယ ၂၀၁၅ ခႏစ

e,fpyfwav#muf tultnDay;a&; n$ef²aygif;toif;6

တႏငငလး အပစအခတရပစေရးသေဘာတစာခပ (NCA)က လမးစ လကနကကငအဖြ႕အစညးမား အနကမ အခ႕က ဤလႊတေတာ သကတမးအတြငးမာ လကမတေရးထးဖြယရေသာလညး (NCA) လကမတေရးထးအၿပး၊ ရကေပါငး (၉၀)အတြငးတြင စတငမည ႏငငေရးေဆြးေႏြးပြ မေဘာငႏငပတသကေသာ သေဘာတညခက မရေသး ေခ။ သမတသည လာမညေရြးေကာကပြကစၥႏင ႏငငေရးေဆြးေႏြးပြအဆင၊ ၿငမးခမးေရးျဖစစဥတြင မတပတငထား ေသာ ႏငငေရးပါတမား ပါ၀ငရမည အဆငေနရာမားကစၥတ႔အတြက ပါတေပါငးစပါ၀ငေသာ အလြတသေဘာ ေဆြး ေႏြးပြမားက တသႀကး ကငးပခသည။

ျမနမာႏငင အေရ႕ေတာငပငးေဒသအတြငး လသားခငးစာနာမႈအကအညႏင ပတသကေသာ အေျခအေန

(၂၀၁၂)ခႏစတြင ပဏာမ အပစအခတရပစေရး သေဘာတညခကမားခမတၿပးခနမစ၍ ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာင ပငးတြင တကပြျဖစပြားမႈမားႏင သြားလာမႈအေပၚကန႔သတခပခယမႈမား ေလာနညးသြားခေသာျငားလညး၊ စစ တပမား ေနရာအႏ႔ခထားမႈကား ရပနားသြားသညမရခေခ။ နယစပေဒသ ကညေစာငေရာကေရး ညြန႔ေပါငးအသငး (The Border Consortium - TBC)၏ “ျမနမာႏငင အေရ႕ေတာငပငးေဒသအတြငး ကာကြယမႈေပးေရးႏင လျခေရး ဆငရာ စးရမပပနမႈမား (Protection and Security Concerns in South East Burma/Myanmar)” စစတမးေကာက ေလလာခကက ဤအပစအခတရပစေရးကာလအတြငးတြင စစတမးေကာကယခသည ေကးရြာအပစ၏ ၇၀% အတြငးတြင စစတပမား၏ အငအားသည မလအတငးေသာလညးေကာငး တး၍ေသာလညးေကာငး ရေနေၾကာငး ေလလာသရခရပါသည။

စစတပမား ေနရာအႏ႔ခထားျခငးႏင ၿငမးခမးေရးျဖစစဥကာလအတြငးမာ အပခပေရးအတြကၾကားျဖတစစဥမႈမား လစဟာေနျခငးတ႔ေၾကာင ပ႗ပကၡနယေျမမားရ လကနကကငအဖြ႕မား အခငးခငးအၾကား တငးမာမႈမားႏင အရပ သား ျပညသမားအဖ႔ မလျခမႈမား မလြမေသြရခသည။ ဧၿပလအတြငးတြင ျမနမာစစတပက ကရငအမးသားအစညး အရး အပခပရာ သေတာငၿမ႕နယ၊ ေဘာဂလႀကးအနးရ ကနးျမငနယေျမမားထသ႔ ေ၀ဟငမ ေျမျပငပစ ဒးကညမား ပစလႊတျခငးအပါအ၀င သငတနးေလကငမႈအတြက MiG-29 ဂကတကေလယာဥမားက ပသနးေစခသညဟ သတငးရရသည။ ဇြနလအတြငးကလညး သစလပငနး လပကငခြငႏင ပတသက၍ မငးဆတၿမ႕နယရ ရမးျပညတြငး ဒကၡသညစခနးအနးမာ ၀ျပညေသြးစညးညညြတေရး တပမေတာ (UWSA)ႏင ျမနမာစစတပတ႔အားၿပင ရာမေန၍ တကပြမားျဖစပြားခသည။ ကယားျပညနယတြင ကၽြနးသစႏင အျခားသစမာမားက ဥပေဒမ စးပြားျဖစ ခတယမႈမား ေၾကာင သစေတာမား ဆးရႈးလသညျဖစရာ ကရငအမးသားတးတကေရးပါတ (KNPP)က သစခတမႈက လး၀ ပတပငေၾကာငး ေကညာခကတေစာင ထတခသည။

ေကာကရတၿမ႕နယရ အသစေဖါကလပထားေသာ အာရအေ၀းေျပးလမးမႀကးေပၚတြင ဇလငလအတြငးက အခြန ေကာကခေရးႏင ပတသကသညဟ ယဆရေသာ(ျမနမာစစတပႏင DKBA တ႔အၾကား) လကနကကငတကပြတပြ ျဖစပြားချခငးသည ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးတခြငမာရေနေသာမတညၿငမမႈက အမတမထင ျပသလကျခငးပင ျဖစသည။ နယေျမခ လမႈအဖြ႔အစညးမားႏင ေဆြးေႏြးတငပငမႈ မရျခငး၊ အႀကးစား အေျခခအေဆာကအအမား အတြက လေပါငးစ၏ ဘ႑ာေငြေၾကးျဖင စကထတလပကငျခငး၊ နယေျမတပမးႀကးမားက စးပြားေရး အခြငထးမား ရရျခငးတ႔ မေန၍ တကပြျဖစပြားရသညအျဖစသ႔ ေရာကၿပး၊ လေပါငး (၅၀၀)ခန႔တ႔ အးအမစြန႔ခြာ ထြကေျပးခၾကရ သည။ ရနမးသည လႈငးဘြအထ ပ႕ႏ႔သြားခၿပး၊ ျမနမာစစတပမားေရာကအၿပး မၾကာတငမာပင အရပသား (၂)ဥး အသတခခရသည။ ထ႔ျပင၊ ျမနမာစစတပႏင တေပါငးတညးျဖစေသာ ကရငနယျခားေစာငတပႏင DKBA တ႔အၾကား တကပြ ျဖစပြားမႈေၾကာင ကရငလကနကကငအဖြ႕ အခငးခငးအၾကား လေပါငးမားစြာ ရငး၍ တညေဆာကခသည အျပနအလနယၾကညမႈကလညး ခန႔အားနညးသြားေစခပါသည။

vkyfief;pOf tpD&ifc Hpm

2015 ckE Sp f Zefe0g&D = ZGe fv7

ကလသမဂၢႏင အလရငအစးရမားသည ရခင၊ ကခငႏင ရမးျပညနယေျမာကပငးတ႔မ အေထာကအပလအပသ (၅၀၀,၀၀၀)ေကာတ႔အတြက ေဒၚလာ သနး(၁၉၀)စေဆာငးရနရညရြယထားေသာ ၂၀၁၅ ခႏစ ျမနမာႏငငဆငရာ လသားခငးစာနာမႈဆငရာ အကအည စမကနး (2015 Humanitarian Response Plan for Myanmar)ထမ အေရ႕ ေတာငပငးက ျဖတပစခသည။ ယငးအစား အေရ႕ေတာငပငးအတြက အျပနအလန ဆကစပေနေသာ လသားခငးစာနာမႈ ဆငရာ၊ တညၿငမေရးဆငရာႏင ဖြ႕ၿဖးေရးဆငရာ လအပခကမား ျဖညဆညးေပးရနအလ႔ငာ မေဘာငတရပက ေရးဆြ ေနလကရသည။ သ႔ရာတြငဤမေဘာငက လကေတြ႕အသး၀ငေအာင လပရဥးမညျဖစရာ၊ အေရ႕ေတာငပငးတြင ရဖန ရခါ တကပြျဖစပြားျခငးကသ႔ေသာ အေရးေပၚ ကစၥမားအတြက တန႔ျပနေဆာငရြကေပးရန အဖြ႕အစညး အခငးခငး ညႇႏႈငးေဆာငရြကေရး လပထးလပနညးမားႏင စြမးရညမား လေလာကမႈမရျခငးႏင ပတသက၍ စးရမမႈမား ေပၚေပါက ေနပါသည။

သ႔ျဖစေစကာမ၊ နာတာရည ဆငးရမြေတမႈႏင ေရရညစစပြတ႔က တန႔ျပနေသာအားျဖင တရား၀င ဖြ႕ၿဖးေရးအကအညက စတငတးျမငေပးလကရသည။ အလရငေပါငးစ၏ အသကေမြး၀မးေကာငးမႈႏင စားနပရကၡာဖလေရးရနပေငြ (Livelihoods and Food Security Trust (LIFT) Fund)က ျမနမာႏငငတြငးရ (၃)ႏစတာ ကနးျမငေဒသမား အစအစဥ အတြက အေမရကနေဒၚလာ (၆၅)သနး ခေပးခသည။ ဤအစအစဥသည အေရ႕ေတာငပငး စစပြမ ေပၚေပါကလာခေသာ နယေျမေဒသမားက ပစမတထားျခငးျဖစသည။ အလရငေပါငးစ၏ စေပါငးၿငမးခမးေရးရနပေငြ အဖြ႕ (Joint Peace Fund)ကလညး (၂၀၁၆)ခႏစလယတြင လပငနးအျပညအ၀ လညပတရန အစအစဥရၿပး၊ ပမန ၿငမးခမးေရး ျဖစစဥမား ႏင ရပရြာအဆင ၿငမးခမးေရး တညေဆာကမႈ လပငနးမားအတြက အေမရကနေဒၚလာသနး (၃၀) ေထာကပသြားမညဟ ကတျပထားသည။ (၃)ႏစ ဆငးငထားၿပးေနာကတြင ကမာၻ႕ဘဏက ေကးလကဖြ႕ၿဖးေရးဌာန မတဆင ကယားျပညနယ အတြငးရ ေကးရြာမားမ စတငကာ လထကယတင ဥးေဆာငေသာစမကနး (National Community Driven Development Project - NCDDP) ၏ ေထာကပမႈက တးခ႕ခသည။ ပ႗ပကၡျဖစပြားရာနယေျမမားတြင ႏငငျခားအကအညေပးမႈမားက ႀကးၾကပျခငးသည NCA မၾကမးတြင အႀကးတနးကယစားလယအဖြ႕ (SD) မ ျပငဆငလေသာ အခကတခကျဖစသည။ ယငးသည ပ႗ပကၡႏင တစတရာဆကစပသညအရာျဖစေသာေၾကာင အစးရလမးေၾကာငး တခတညးမေန၍ ကငတြယ ျခငးမး မျဖစေစရနျဖစသည။

ထငးႏငငတြငးရ ဒကၡသညမား

ထငးႏငင၏ ႏငငေရးအေျခအေနသည အေတာအတန ၿငမသကေအးေဆးလကရသည။ ၿငမးခမးေရးႏင ၿငမ၀ပပျပား ေရး အမးသားေကာငစ(National Council for Peace and Order-NCPO)က အာဏာက ဆကလကခပကင ထားဆ ျဖစသည။ ဧၿပလတြင နယေျမအမားစမာ စစအပခပေရးက ရပသမးခသည။ သ႔ရာတြင အာဏာလႊေျပာငးမည အရပ အေယာငလညးမရ၊ ေရြးေကာကပြကလညး (၂၀၁၆)ခႏစ စကတငဘာလမတငခငမာ ကငးပေပးမညပ လညးမေပၚေခ။ NCPO သည စးပြားေရးတးတကဖြ႕ၿဖးမႈျဖင ၎၏ တရား၀ငမႈက ဆကလကရယေနၿပး၊ မေဆာကၿမ႕က အထးနယစပ စးပြားေရးဇနအျဖစ သတမတေၾကာငး ၀နႀကးမားအဖြ႕က ဆးျဖတခသည။ ဒကၡသညေပၚလစကား အေျပာငးအလမရေခ။ ဒကၡသညမားက စခနးအနးအနားနယေျမမားတြင အသကေမြး ၀မးေကာငးအခြငအလမးမား ရာေဖြေနၾကရာတြင အဖမးအဆးခရမည အႏရာယက ရျမရေနပါသည။ ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးတြင ျဖစပြားေသာ အေသးစားလကနကကငတကပြမားေၾကာင ေနအမစြန႔ခြာ ထြကေျပးရမႈ အနညးကဥး ျဖစပြားခသည။ သ႔ရာတြင ထတကပြမားေၾကာင ထငးႏငငတြငးသ႔ ၀ငေရာကခလႈရာရာသညဟေသာ သတငးမားကေတာ မၾကားရေခ။

ဇြနလကနမာ TBC စစေဆးအတညျပခေသာ ဒကၡသညဥးေရသည (၁၀၉,၇၉၈) ဥးျဖစသည (ကနးေကာစခနးရ ၅၀၉ ဥး မပါ)။ အသားတင ေလာသြားေသာဥးေရသည (၃၀၀) ဥးသာရသည (ယငးဥးေရသည ၂၀၁၄ ခႏစ ယငးကာလတြင ရယခသည လဥးေရႏင အတတပင ျဖစသည)။ နယစပ စခနး(၉)ခမ အ၀င၊ အထြကဥးေရသည အေတာအတန တညၿငမေနပါသည။ ဤသ႔ျဖစရျခငးမာ (၂၀၀၅)ခႏစေနာကပငးမာ ပထမဥးဆးအႀကမအျဖစ ဇႏၷ၀ါရလႏင ဧၿပလ

e,fpyfwav#muf tultnDay;a&; n$ef²aygif;toif;8

အတြငးမာ လပခေသာ UNHCR/MOI ၏ စစေဆးအတညျပလပငနး (UNHCR/MOI Verification Exercise) ေၾကာငလညးျဖစႏငသည။ ဤလပငနးတြင ထငးအစးရႏင UNHCR တ႔က စခနးမားထမာ ေနထငေနၾကေသာ လအားလး၏ အေသးစတအခကအလကမားက မတတမးတငခသည။ ဤလပငနးသည ဒကၡသညအျဖစ သတမတ ေပးေသာ လပငနးမဟတေၾကာငး၊ ဤသ႔ မတတမးတငျခငးေၾကာင စခနးမားထရ မတပတငထားသမားႏင မတပ တငမထားသမား၏ အဆငအတနးမာ ေျပာငးလမႈရမညမဟတေၾကာငး၊ လျပႏငျခငးမရေသာလညး မတပတငထား ျခငးမ ပကသြားျခငးရမည မဟတေၾကာငးလညး ျပညထေရး ၀နႀကးဌာနက ရငးလငးခသည။ စစေဆးအတညျပရာ၌ TBC ၏ အခကအလကစေဆာငးထားရမႈႏင ရကၡာ စာအပမားက ကယကယျပန႔ျပန႔ အသးျပခၿပး၊ မတတမးတငရာ၌ ေတြ႕ရေသာ ကြလြခကမားက ေျဖရငးရနအတြက နယေျမခထငးအာဏာပငမားႏင ဒကၡသည ေကာမတမားအၾကား တြင ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ ေကာငးစြာရခသည။ UNHCR/MOI စစေဆးအတညျပခေသာ ဒကၡသည ဥးေရသည (၁၀၉,၀၃၅)ဥးႏင စစေဆးမႈ မၿပးျပတေသးသ ရာဂဏနးအခ႕ရသည။ ကနးဂဏနး အခငးခငး မတမးမယမးျဖစေန ျခငးသည လြနခေသာ (၁၀)ႏစေကာကာလ အတြငး စခနး လဥးေရက အသစအသစ စာရငးေကာကမတတမးတငေသာ စခနးေကာမတမား၏ အရညအေသြး ျမငလပငနးေၾကာငျဖစသည။

ဒကၡသညအားလးအတြက ေရရညတညတသညဆးျဖတခကခရာတြင အေထာကအကပစၥညးတခအျဖစ အသးျပ ႏငမည အး-ကဒ (e-card)က အသက (၁၁)ႏစ ျပညၿပးသအားလး (၇၇,၀၀၀ ခန႔ရသည) ရရၾကသည။ ထငးျပညထ ေရးဌာနမ လဥးေရ စစေဆးအတညျပျခငးသည တႀကမတညး အၿပးလပရေသာ လပငနးျဖစသညဟဆေသာလညး၊ UNHCR ႏင ျပညထေရးဌာနတ႔၏ ပးတြလဥးေရစာရငးမာမ မတပတငၿပးသည ဒကၡသညမားအတြက (ေမြးျခငး၊ ေသဆးျခငး၊ စခနးတြငးမ စြန႔ခြာသြားျခငး) ေနာကဆးဥးေရစာရငးက ျပစရမညျဖစသည။ ေမြးဖြားလာေသာ ကေလး မားက မဘမား၏ ႏငငသားျဖစမႈ မျဖစမႈေပၚ မမတညဘ ထငးႏငင၏ ၂၀၁၀ ခႏစ၊ ျပညသျပညသားမား မတပတငျခငးဆငရာအကဥပေဒ (2010 Civil Registration Act) အရ ေမြးလကမတ(ေမြးစာရငးမတပတငျခငး) ရရလမမညဟ ေမာလငရပါသည။

ေရႊ႕ေျပာငးအေျခခေနထငျခငး

အျပညျပညဆငရာ ေရႊ႕ေျပာငးေနထငသမားဆငရာအဖြ႕ (International Organisation for Migration -IOM)၏ ေဖၚျပခကအရဆလင၊ ဒကၡသညေပါငး (၂,၉၈၇)ဥးတ႔သည တတယႏငငမားသ႔အေျခခေနထငရန ထြကခြာသြား ခၾကၿပး၊ အမားစသည အေမရကနျပညေထာငစ၊ ၾသစေတးလ၊ နယးဇလနႏင ကေနဒါႏငငတ႔သ႔ ထြကခြာသြား ခၾကျခငးျဖစသည။ (၂၀၁၅)ခႏစကနအထ ဆကလကထြကခြာရန ကနရေနေသးသည ဥးေရသည (၇၂,၀၀)ရလမ မညဟ ခန႔မနးရၿပး၊ ၾသဂတလႏင စကတငဘာလတ႔တြင အမားဆးျဖစလမမည။ လြနခေသာ (၂)ႏစအတြငးမာ UNHCR မ စခနးတြငး မတပတငျခငးကစၥႏငစပလဥးၿပး ထငးအာဏာပင(Thai Provincial Admissions Board – PAB) မ အျမနလမးေၾကာငးမသြားမညသမားစာရငး (Fast Track cases) အတြက စဥးစားေပးႏငရန ေတာငးခစာ ၂ ေစာငက တငျပခပါသည။ (၂၀၁၅)ခႏစ၏ ဒတယႏစ၀ကအတြငးတြင တတယအပစလဥးေရစာရငးအား တငျပ သြားမညျဖစၿပး ယငးတြင ျဖစႏငေခရသည ေရ႕ဆကအေျခခ ေနထငသမားအတြက အကာအကြယေပးျခငးႏင ကနးမာေရးကစၥမားက အေလးေပးသြားမညျဖစသည။

ႀကတငျပငဆငမႈ

ျမနမာႏငငတြငး လကရအေျခအေနသည ဒကၡသညမားေနရပျပနပ႔ေရးအတြက ေစေဆာအားေပးရန ေကာငးမြန ေသာ အေျခအေန မဟတေၾကာငး အမားက ထငျမငေနၾကဆရသည။ သ႔ရာတြင ႀကတငျပငဆငမႈ လပငနးမားကမ ဆကလကလပေဆာငေနလကရပါသည။

vkyfief;pOf tpD&ifc Hpm

2015 ckE Sp f Zefe0g&D = ZGe fv9

UNHCR က မမဆႏၵအေလာကေနရပျပနပ႔ေရး မဟာဗဟာေျမာက ဥးတညခကမားပါရၿပး၊ အစအစဥေရးဆြေရး လပငနးမားကအားေပးသညအျပင၊ မမဆႏၵအေလာကေဘးကငးစြာႏင ဂဏသကၡာရစြာ ေနရပျပနေရးအတြက ႏငငတကာ စခနမားကလညး ေဖၚျပထားေသာ မမဆႏၵအေလာကေနရပျပနပ႔ေရး မဟာဗဟာေျမာက လမးျပ ေျမပက မတလအတြငးက အသစမြမးမခသည။ ဤစာေစာငက ထငးအစးရ (RTG)၊ ျပညေထာငစ ျမနမာႏငငအစးရ (GoUM)တ႔အျပင အစးရမဟတေသာ အာဏာပငအဖြ႕အစညးမား (တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႕မား) သ႔လညး ျဖန႔ေ၀ခပါသည။ လသားခငးစာနာမေပးေနသည ႏငငတကာ အသငးအ၀ငးက လကရအေျခအေနက မသေသး သညတင ေနရပျပနေရးႏငပတသက၍ ဆးျဖတရနမာ ဒကၡသညမား၏ ကယပငအဆးအျဖတႏင အခြငအေရးသာ ျဖစေၾကာငး UNHCR က ယခငအတငးပင ထပေလာငး ေျပာၾကားခသည။ လမးျပေျမပစာေစာငက ပါ၀ငပတသကသ မား နားလညေစရနအလ႔ငာ ဒကၡသညေကာမတမားႏင ရပရြာအေျချပအဖြ႕အစညးမား(CBOs) တကေရာကေသာ အလပရေဆြးေႏြးပြတရပ ကငးပေပးခသည။ လပငနးလပေဆာငမႈ အစအစဥ ေရးဆြရနႏင ေနရပျပနေသာ အေျခ အေနတြင ပါ၀ငပတသကသအသးသး၏ အခနးက႑မားက ပမနားလညေအာင ႀကးစားၾကရန သေဘာတညခက တရပ ခမတ ခၾကသည။ ထ႔ျပင၊ ထငးႏငငတြငးရ ဒကၡသညမားအတြက ၀နေဆာငမႈမား ညႇႏႈငးေရးေကာမတ (Committee for Coordination Services to Displaced Persons in Thailand - CCSDPT)၏ ေအဂငစအဖြ႕မားက လညး ဒကၡသည ေကာမတမားႏငအတ ဆကလကစးစမးေလလာႏငေရးအတြက (လပငနးလပေဆာငမႈ အစအစဥ မာ ထညသြငးမည)က႑အလက လပငနးအေျချပစာတမးမား (sectoral working papers)က ျပစခသည။

ဒကၡသညေကာမတမားမာ ေနရပျပနျခငး၊ ကယပငမဟာဗဟာေရးဆြေရးအစအစဥႏင အေကာငအထညေဖၚေရး အစအစဥတ႔အတြက မၾကမးမားခမတၿပးျဖစသည။ ျမနမာႏငငဆငရာ UNHCR မာ အလအေလာက ေနရပျပနၾကသ မား (spontaneous returns) ႏငပတသကသည ေလလာေစာငၾကညေရး နညးနာတခကငသးခၿပး ယငးေတြ႕ရခက အရ (၂၀၁၂)ခႏစ၊ ဇႏၷ၀ါရလမစ၍ အတညတကေနထငရနျပနသြားခၾကေသာ ထငးႏငငရ စခနးတြငး ဒကၡသည (refugees) မာ ၁,၂၄၈ဥး ႏင ျပညတြငး ဒကၡသည (IDPs) မာ ၆,၃၇၉ ဥး တ႔ အသးသးရၾကသည ဟေကာကယရရ ခသည။ ဤကနးဂဏနးသည အမနတကယ ျပနလညေနထငသဥးေရထက ေလာေနေသာ ကနးဂဏနးျဖစဖြယ ရသည။ အေၾကာငးမာ အခ႕လမားက လသမခလၾကျခငးႏင အခ႕နယေျမေဒသမားသည UNHCR ၀နထမးမား မေရာကေပါကႏငျခငးတ႔ေၾကာငျဖစသည။

အခ႕စခနးမားက “အေျခအေနအားသြားေရာကေလလာျခငး”သာျဖစၿပး မမတ႔ ျပနရဖြယရေသာ နယေျမက ရာရန ႏင မမတ႔ရငဆငရမည အေျခအေနႏင ခကအခမားအေၾကာငး (အထးသျဖင ေျမယာႏင အသကေမြး၀မးေကာငးမႈ အခြငအလမးမား ရရႏငမႈတ႔အျပင၊ ေျမျမပမငး အႏရာယအေၾကာငး) တ႔က ေဒသဆငရာ လမးစ အာဏာပငမားႏင ေဆြးေႏြးရနျဖစသည။ ေနရပျပနေရးျဖစေျမာကႏငသညတင၊ တကယလကေတြ႔၌ အပစအခတရပစေရး သေဘာ တညခကမရေသာအေျခအေနမာ လျခေရးအာမခခက သ႔မဟတ ကာကြယေစာငေရာကေရး ယႏရားမရသညအျပင မတရားသငး ဥပေဒပဒမကလညး အာဏာတညေနဆရသည။

ျမနမာႏငငဆငရာ UNHCR က ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးအေရးႏငပတသက၍ အစညးအေ၀းမားက တသႀကး ေခၚယကငးပခသည။ အေျခအေနဆငရာႏင အစအစဥမားဆငရာ သတငးအခကအလကမား ဖလယမႈရေသာလညး ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးတြင လပငနးေဆာငရြကေနၾကေသာ NGO မားက ထငးႏငငတြငးရ CCSDPT ေအဂငစ အဖြ႕မားႏင ဆကႏြြယမႈျပေပးေသာ ညႇႏႈငးေဆာငရြကေရး ယႏရား မရေသးေခ။

TBC ၏ ေနရပျပနေရး ႏငပတသကေသာ အစအစဥေရးဆြမႈေဘာငသည UNHCR လမးျပေျမပ၏ မဟာဗဟာ ေျမာက မ႑ငႀကး (၅)ရပႏင ကကညပါသည။ ပထမမၾကမးက ရကၡာအကအည၊ ေနရာထငခငးႏင ေနရာခထားျခငး ဆငရာတ႔ႏင ပတသကေသာ လပငနးလပေဆာငမႈအစအစဥအရေရးဆြထားၿပး ၎တြင ကာကြယမႈေပးေရးကစၥ၊ အထးလအပခကရသမားကစၥ၊ စခနးဖကသမးျခငးကစၥ၊ ျပနလညသန႔စင အသးျပရနအခြငအလမးမားကစၥႏင အသကေမြး၀မးေကာငးမလပငနးမား အေကာငအထညေဖၚရန ကစၥမားပါ၀ငသည။

e,fpyfwav#muf tultnDay;a&; n$ef²aygif;toif;10

ထငးအစးရႏင ထငးစစတပတ႕သည ျမနမာႏငငမ ၀ငလာႏငဖြယရေသာ ဒကၡသညသစမားအတြက ႀကတငျပင ဆငထားရနအလ႔ငာ အေရးေပၚကစၥရပမားဆငရာ အစအစဥ တရပကေရးဆြခသည။ သ႔ရာတြင ဤလပငနးသည ႏစစဥ လပေနက လပငနးတရပသာျဖစၿပး၊ ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးမာ ေျပာငးလမႈတစတရာရေနသညဟ၍ ညြနးျပေနျခငးမဟတေၾကာငး ရငးျပပါသည။

ေရႊ႕ေျပာငးအလပသမားမား

ရငးႏးျမပႏမႈ တးျမငေရးႏင အလပအကငမား တးတကရရေရးတ႔အတြက ထငးႏငငၿငမးခမးေရးႏင ၿငမ၀ပပျပားေရး အမးသားေကာငစ(National Council for Peace and Order-NCPO) က အထးစးပြားေရးဇန (၅)ခ တည ေထာငခသည။ ေရႊ႕ေျပာငးအလပသမားမားႏင ၎တ႔၏ မခသမားကငေဆာငထားၾကသည ယာယေနထငခြင/အလပလပခြင လကမတ မားသည ေမလမ ကနဆးသြားခသမားအေနႏင ဇြနလကနအထ သကတမးတးႏငရန တခတညးအၿပးလပေပးေသာ ဌာနမားမ ေဆာငရြကေပးၿပး ထငးဘတ ၃၁၆၀ ေပးေဆာငရပါသည။ မတပတငႏင/

ပ ၁။ ၁။ (၂၀၁၅)ခႏစတြင ထြကခြာသြားေသာ ဒကၡသညမားဥးေရႏင (၂၀၀၆)ခႏစမစ၍ စစေပါငးစာရငး

မလေန

ရာ

ၾသစေ

တးလ

ကေန

ဒါ

ဒနးမ

တ

ဖငလ

န

နယသ

ာလန

အငယ

ာလန

ဂပန

ေနာေ

၀

နယးဇ

လန

ဆြဒင

ယေက

ယ အ

ကစ

ေအ

အျခ

ားႏင

ငမား

ေပါင

း

ယခငၿမ႕အရပ ၁ ၁ ၂၁ ၂၃

ဘနးမငႏငးဆြင ၁၀၂ ၃ ၂၂ ၂၅၉ ၃၈၆

ဘနးမစရငး ၂၈ ၉၈ ၁၂၆

မယလအြန ၂၉ ၂၃ ၃ ၁၀ ၂၆၅ ၃၃၀

မယရမလြန ၇၂ ၃ ၁၇ ၃၄၀ ၄၃၂

မယလ ၁၂၁ ၂၉ ၂ ၃၀ ၆၂၅ ၈၀၇

အနးဖမင ၄၀ ၄ ၈ ၂၆၃ ၃၁၅

ႏဖး ၅၀ ၄ ၁၀ ၁၉၅ ၂၅၉

ဘန႕ဒယမး ၁၁ ၅ ၁၁၇ ၁၃၃

ထမဟင ၁ ၁၇၅ ၁၇၆

၂၀၁၅ ၄၅၃ ၇၁ ၀ ၀ ၆ ၀ ၀ ၁ ၉၇ ၁ ၀ ၂,၃၅၈ ၀ ၂ ,၉၈၇

၂၀၁၄ ၉၅၃ ၁၈၇ ၃ ၁ ၁၆၃ ၁ ၂၃ ၃ ၄၇ ၂၂ ၃ ၅,၈၀၉ ၆၁ ၇ ,၂၇၆

၂၀၁၃ ၉၁၉ ၈၁ ၉ ၁၃၇ ၇၅ ၀ ၁၈ ၂၇ ၁၀၄ ၁ ၁ ၇,၅၅၃ ၈၉ ၉,၀၁၄

၂၀၁၂ ၃၇၇ ၂၈ ၀ ၁၅၈ ၉၅ ၀ ၀ ၁၆ ၁၅၃ ၁၆ ၀ ၆,၅၅၃ ၁၈ ၇,၄၁၄

၂၀၁၁ ၇၉၄ ၈၂ ၄ ၁၇၉ ၁၀၈ ၂ ၁၈ ၁၃ ၁၇၁ ၂၁ ၀ ၈,၁၃၇ ၁၄ ၉,၅၄၃

၂၀၁၀ ၁,၀၁၁ ၃၅၀ ၁၆ ၁၂၉ ၁၀၀ ၃ ၂၇ ၅၁ ၅ ၈၉ ၄ ၁၀,၀၁၃ ၃၁ ၁၁,၈၂၉

၂၀၀၉ ၂,၃၃၂ ၈၇၄ ၁၁ ၂၄၀ ၂၇ ၀ ၀ ၂၉၇ ၁၁၆ ၁၃၄ ၅ ၁၃,၀၃၃ ၁၀ ၁၇,၀၇၉

၂၀၀၈ ၁,၅၆၃ ၆၉၇ ၁ ၃၀၈ ၁၈၉ ၀ ၀ ၈၄ ၂၅ ၁၄၃ ၂၉ ၁၄,၄၀၆ ၇ ၁၇,၄၅၂

၂၀၀၇ ၁,၅၂၀ ၁,၆၁၁ ၉ ၃၈၃ ၉၆ ၉၇ ၀ ၄၆၀ ၁၅၈ ၂၁၂ ၁၁၁ ၁၀,၄၃၆ ၉ ၁၅,၁၀၂

၂၀၀၆ ၇၅၇ ၇၉၄ ၇ ၂၀၈ ၁၁၅ ၀ ၀ ၃၅၅ ၂၀၁ ၃၅၇ ၈၁ ၂,၆၈၁ ၅ ၅,၅၆၁

စစေပါငး - ၁၀,၆၇၉ ၄,၇၇၅ ၆၀ ၁,၇၄၃ ၉၇၄ ၁၀၃ ၈၆ ၁,၃၀၇ ၁,၀၇၇ ၉၉၆ ၂၃၄ ၈၀,၉၇၉ ၂၄၄ ၁၀၃,၂၅၇

Source:IOM, Assisted Departures from Thailand reports as of June 2015

vkyfief;pOf tpD&ifc Hpm

2015 ckE Sp f Zefe0g&D = ZGe fv11

သ႔မဟတ အလပလပခြငလကမတ ပသ႑ာနအမးမးျဖင အလပလပေနၾကေသာ ေရႊ႕ေျပာငးအလပသမား ဥးေရ (၁.၃) သနးေကာရသည။ သ႔ရာတြင အလပသမားအမားစသည အေထာကအထားစာရြကစာတမးမရၾကေခ။ အလပအကင လအပခကက ျဖညဆညးေပးေရးအတြက ျပညေထာငစ ျမနမာႏငငအစးရ(GoUM) ႏင ညႇႏႈငး ေဆာငရြကကာ၊ နယစပေဒသ အလပအကငရရေရး အစအစဥသစတရပက ခမတမညျဖစသည။ ဤအစအစဥ သစအရဆလင ျမနမာႏငငသားမားသည ရကေပါငး(၉၀) နယစပျဖတခြငလကမတျဖင ေန႔စဥ နယစပျဖတၿပး အလပလပႏငၾကမညျဖစသည။

မေလးရားႏငငႏင စပေနေသာ ထငးနယစပတလာကတြင လေသအေလာငးအမားအျပားျမႇပထားေသာ ေျမပမား ႏင လပြစား စခနးမားကေတြ႕ရမႈေၾကာင ေရလမးျဖင နယစပျဖတ၀ငေရာကမႈမားႏင လကနကးမႈမားက ႏမနငးခ သည။ ျမနမာႏငငႏင ဘဂၤလားေဒရႏငငတ႔မ မေလးရားႏငငသ႔ အလြန အႏရာယမားေသာခရးက ထြကလာခၾက သမားသည ခေနာနခေနာန႔ ေလမားထ လအျပညအသပျဖင ပငလယကမးစပမာ ေသာငတငကာ စြန႔ပစထားျခငး ခခၾကရသည။ ဤလမးေၾကာငးမား ယာယအားျဖင ပတသြားခေသာလညး မတသနမး လြနသညသညႏငတၿပငနက လပငနးျပနစလမမညဟ ေမာလငရပါသည။ ဤ ျပနာသည ရႈပေထြးေပြလေသာ ျပနာတခ ျဖစသည။ ရဟငဂာတ႔သည ျမနမာႏငငမာ ႏငငသားျဖစခြင ျငငးပယခေနရဆျဖစေနၿပး၊ နယစပျဖတေရႊ႕ေျပာငးသမားပါေသာ ေလမား ဧၿပလအတြငးက ျမနမာႏငငသ႔ျပနသြားခရာ၌ ရဟငဂာအျဖစ ေဖၚထတရရသမားက ခပေႏာငထားခသည။ ဘဂၤလားေဒရႏငငမ လမားကမ ၎တ႔၏ ႏငငသားမားအျဖစ ျမနမာႏငငရ ဘဂၤလားေဒရသရးက စစေဆး အတည ျပၿပးသညအထ နယစပစခနးထမာ ထားၿပးေနာက၊ ဘဂၤလားေဒရႏငငသ႔ ျပနပ႔ခသည။ ရဟငဂာမားက ထငး/ျမနမာ နယစပရ ဒကၡသညစခနးမားတြင ထားသင၊ မထားသငဆသညႏင ပတသက၍ စဥစားရန ကနဥး ေဆြးေႏြးမႈအခ႕ ရခသည။ သ႔ရာတြင ထငးအစးရက မလကေလာခေခ။

e,fpyfwav#muf tultnDay;a&; n$ef²aygif;toif;12

TBC ၏ (၂၀၁၃-၂၀၁၇)ခႏစ မဟာဗဟာေျမာက စမကနးႀကတငျပငဆငမႈက အားေကာငးေအာငေဆာငရြကျခငး၊ ျပနလညထေထာငေရးႏင အသြငကးေျပာငးေရးအတြက ကညေထာကပျခငး၊ မရမျဖစလအပသညလသားခငးစာနာမႈဆငရာလအပခကမားက စြကငထားျခငး။

ေနရပရငးစြန႔ခြာထြကေျပးခၾကရေသာ အမးသား၊ အမးသမးတ႔သည တနးတညမစြာ ပါ၀ငမႈ၊ ကယစားျပမႈ၊ အရငး အျမစမား ခစားရနအခြငလမးႏင ရရႏငမႈတ႕ျဖင မတမႈလညးရ၊ လအမားပါ၀ငခြငလညးရေသာ လ႕အဖြ႕အစညးတရပက တညေဆာကျခငးႏင ထနးသမးျခငးမားေဆာငရြကရာတြင ပးေပါငးေဆာငရြကသငသညဟ TBC ကယၾကညပါသည။ အဖြ႕အစညး၏ အစအစဥဆငရာ လပေဆာငခကအားလးအတြက မေဘာငတရပ ခမတေပးထာေးသာ TBC ၏ (၂၀၁၃ - ၂၀၁၇)ခႏစ မဟာဗဟာေျမာက စမကနးသည ၎၏ မဟာဗဟာေျမာက ဥးတညခက (၅)ခကထမ

အဟာရဓာတဆငရာ စစတမးေကာကယျခငး။ ဘနဒယမး

အခနး ၂။ အစအစဥ အစရငခစာ

vkyfief;pOf tpD&ifc Hpm

2015 ckE Sp f Zefe0g&D = ZGe fv13

ဥးတညခက အသးသးမာ လမႈေရးနယပယတ႔တြငပါ၀ငေစျခငး (social inclusion)ႏင ကား-မ သာတညမမႈတ႔က အေလးထားသည။ (၂၀၁၅)ခႏစ အတြငးမာ ေဖၚေဆာငေသာ TBC အစအစဥမားသည ႀကတငျပငဆငမႈက ဥးစား ေပးခေသာလညး၊ ျပညပေရာက ဒကၡသည (refugees)ႏင ျပညတြငး ဒကၡသညမား (IDPs)ႏစမးစလးတ႔၏ လသားခငးစာနာမႈ ဆငရာ လအပခကမားကလညး အေလးထားေနဆျဖစပါသည။

၁။ အဆငသငျဖစမႈ။ ျမနမာႏငင ၿငမးခမးေရးျဖစစဥႏငပတသကေသာ သတငးအခကအလကမား၊ ႀကတငျပငဆင ေရး လပေဆာငခကမား၊ ေနရပျပနရနအခြငအလမးမားက တနးတညမစြာ ရရႏငျခငး။ ႀကတငျပငဆငမႈႏင ေနရပျပနေရး အစအစဥမားေရးဆြရာတြင CBOမားႏင ဒကၡေရာကေနမအမားဆး အပစမား၏ ပါ၀ငမႈႏင အကးစးပြားမားက အေလးထားေဖၚျပျခငး။

၂။ စးပြားေရးႏင လမႈေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ။ ဒကၡသညမားအား ၎တ႔ လမႈအဖြ႕အစညးမားထရ မတ ကြျပားမႈမားႏင အမေထာငစမားထရ ဒကၡေရာကေနမႈမားႏင စြမးရညမားက ပမနားလညေအာင ေဆာငရြကေပးျခငး။ ကနးမာေရး ႏင ညညြတၿပး၊ အာဟာရျဖစေသာ ေန႔စဥအစားအစာ စားသးမႈ အေလအကငမားက (အထးသျဖင ႏ႔စ႔ကေလး မားႏင ကေလးငယမားအဖ႔) လကခကငသးေစရန ေနရပရငးစြန႔ခြာ ထြကေျပးရသမားႏငစစဒဏသင လမႈအပစ မားအား အားေပးကညျခငး။ စကပးထတလပေရး၊ အေသးစား စးပြားေရးလပငနးမား ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး၊ အသကေမြး၀မးေကာငးလပငနးမား စမခန႔ခြေရးတ႔တြင ရပရြာလထ၏ ဥးေဆာငမႈက ျမႇငတငေပးျခငးအားျဖင၊ အကန႔အသတမားရေနေသာ စခနးအေျခအေနထမာပင အမေထာငစအဆင ရကၡာလျခေရးႏင အသကေမြး၀မး ေကာငးကစၥတြင ကယအားကယကးမႈပရလာေရးက နားလညလာေစျခငးႏင ကယအားကယကးႏငေသာ စြမးရည တးတကလာေစျခငး၊ ထမတဆင ၎တ႔က အမးသမးမား၊ လငယမားႏင ခြျခားဆကဆခေနရေသာ အပစမားသ႔ ေရာကရရနအခြင အလမးမားေပးျခငး။

၃။ လသားခငးစာနာမႈဆငရာ အကအည။ ရကၡာအကအညေပးရာတြင လထကယတငသတမတျခငးစနစက အမား လကခေအာငေဆာငရြကျခငး၊ လသားခငးစာနာမႈ အကအညက အလအပဆးသမား (နာတာရည မမာ မကနး ျဖစေနေသာ သ႔မဟတ မစြမးမသနျဖစေနေသာ အမေထာငစမား၊ မဘတဥးတညးရေသာ အမေထာငစမား၊ တကယ တညးေနေသာ အမငးမစြမးသမား၊ အပထနးသမကေလးမား၊ ကၽြမးကငမႈ အားနညးသ သ႔မဟတ စာမတတသ မား ဥးစးသည အမေထာငစမား စသညတ႔)သ႔ ေပးေစေရးအတြက ဒကၡေရာကေနမအမားဆးေသာအမေထာငစမားသ႔ ေနအမဆငရာအကအညက ဥးစားေပး ျဖညဆညးေပးရန လပထးလပနညးမားခမတေပးျခငး။

၄။ ပါ၀ငေဆာငရြကမႈႏင အပခပေရး။ ရပရြာလထ ေခါငးေဆာငမႈ စြမးရညကျမႇငတငေပးျခငးႏင အရပဖကအဖြ႕ အစညးမား၏ ပါ၀ငေဆာငရြကမႈက လႈ႕ေဆာေပးျခငးအားျဖင အမားပါ၀ငမႈလညးရ၊ တာ၀နခမႈ၊ တာ၀နယမႈလညး ရေသာ အစအစဥမားက အားျဖညေပးျခငး၊ အပခပေရးႏင ျပနလညသင ျမတေရး ျဖစစဥက ပမအားေကာငးေအာင ေဆာငရြကေပးျခငးျပကာ၊ အျခား တဘကတြင TBC ႏင စခနးစမအပခပမႈ လပငနးမားတြင အမးသမးမားႏင အျခားေသာ ကယစားျပခြငမရသညအပစမား၏ ပါ၀ငေဆာငရြကမႈက တးျမႇငေပးျခငး။

၅။ ဖြ႕စညးမႈဆငရာ တးတကေျပာငးလမႈ။ ထငးႏငငႏင ျမနမာႏငငမာပါ TBC ၏ အဖြ႕အစညးတညေဆာကပ၊ အရငးအျမစမား၊ အစအစဥဆငရာ ဥးတညခကမားသည အစဥမျပတ တစတစ ေျပာငးလေနလကရကာ၊ လမႈေရး နယပယတြင ပါ၀ငေစျခငး၊ ကား-မ တနးတညမမႈ၊ ကေလးသငယ ထနးသမးေစာငေရာကမႈ၊ ကာကြယေစာင ေရာကမႈ တ႔က အစအစဥေရးဆြျခငး၊ အေကာငအထညေဖၚျခငးႏငေစာငၾကည အကျဖတျခငး ျဖစစဥမားမာ ထညသြငးစဥးစား ခပါသည။ TBC မ ႀကးစားအားထတလကရသည ၎၏အစအစဥမားထတြင လမႈေရးနယပယ တြင ပါ၀ငေစျခငးႏင ကား-မသာတညမမႈမားတ႔က အားျဖညသညအေနျဖင လမႈေရးနယပယတြငပါ၀ငေစျခငး ႏင ကား-မ သာတညမမႈ ဆငရာအလပအဖြ႕ (Social Inclusion and Gender Equity working group)က ဖြ႕စညးထားျခငး။

e,fpyfwav#muf tultnDay;a&; n$ef²aygif;toif;14

သာမနၾကညရျဖင ျမငႏငေသာ ေအာငျမငမႈမား• အကးခစားရသမား ဥးေရ။ ။ TBC က ျမနမာႏငင အေရ႕ေတာငပငးေန လေပါငး (၁၀၈,၀၀၀)ဥးႏင ထငးႏငင

ဒကၡသညစခနး (၉)ခမ လေပါငး (၁၁၀,၀၀၀)ဥးတ႔ပါ၀ငေသာ လဥးေရ သနး တစမတနးပါးက ကညေထာကပ ခသည။

• ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငး။ ။ ရြာသရြာသားမားကယတငဆးျဖတဥးေဆာငသည ျပနလညထေထာငေရး ႏင ျပနလညေနရာခထားေရး စမကနးလပငနးအမးမး (အသကေမြး၀မးေကာငးလပငနးမားအား အားျဖညေပး သည လပငနးမား) မေန၍ အကးခစားရသေပါငး (၈၄,၄၄၆)ဥးရခသည။ ေငြေၾကးျဖင တကရကကညေပးျခငးသညအစအစဥမတဆင ဆငးရတြငးနကေနေသာ ေကးရြာသားေပါငး (၁၁,၃၆၂)ဥးက အကအညေပးခသည။ ထငးနယစပႏင ကပလကရေသာ ျပညတြငး ဒကၡသညစခနး (၆)ခမ ဒကၡသည (၁၂,၃၉၆)ဥးအား ရကၡာ အကအညေပးခသည။

လသားခငးစာနာမႈ အကအညေထာကပေရးအဖြ႔မားသည TBC ေထာကပေရးအရာရ (၆)ဥးႏင စခနး၀နထမး (၃၅၉)ဥးတ႔ ေထာကပေသာ စခနး(၉)ခရ သေလာငရ (၄၆)ရမေန၍ ဆန မကထရစတနခနေပါငး (၆,၅၄၅)တန၊ ပျခမး မကထရစတန (၆၁၉) တန၊ ဓါတစာမန႔ မကထရစတန (၂၈၀)တန၊ ငါးပ မကထရစတန(၂၅၃)တန၊ စားဆ မကထရစလတာ (၃၄၅)၊ ဆား မကထရစတန (၁၂၀)၊ မးေသြး မကထရစတန (၅,၂၃၅)တနတ႔က ျဖန႔ေ၀ေပးခသည။ အငဒပစခနးမား အေနျဖင ဆန မကထရစတနခနေပါငး (၈၆၈) တနႏင ဆား ၉ မကထရစတန တ႔ ကညမႈရရၾကပါသည။

• စခနးစမခန႔ခြေရး။ ။ ဒကၡသညေပါငး (၃,၀၀၀)ေကာ (အမးသမး ၃၉%)တ႔ သည TBC က ေထာကပေသာ အစအစဥမားက ေဖၚေဆာငရာ၌ စခနးစမအပခပမႈ အဖြ႕မားထတြင အေရးႀကးေသာ အခနးက႑ အမးမးမ ေန၍ ပါ၀ငၾကသည။ ေနာကထပလေပါငး (၅၁၅)ဥးတ႔က ရပကြကေကာမတမားအျဖစ၎၊ (၁၉၇)ဥးတ႔က စခနးေကာမတ၀ငမားအျဖစ၄ငး၊ (၁၅၂)ဥး တ႔ကမ လထကယတငသတမတျခငး (Community-Managed Targeting - CMT) လပငနးမားတြင ပါ၀ငေဆာငရြကခၾကသည။

• ႀကတငျပငဆငမႈ အစအစဥေရးဆြျခငး။ ။ၿငမးခမးေရးေဆြးေႏြးပြမားတြင မမတ႔အေနႏင မညသ႔ပါ၀ငႏငပ က သလၾကေသာ ဒကၡသညမားအတြက ၿငမးခမးေရးတညေဆာကမႈႏငပတသက၍ ၿငမးခမးေရးတညေဆာက ေရး အလပရေဆြးေႏြးပြမားႏင ပညာေပးလႈပရားမႈမားက ေဆာငရြကေပးခသည။ ထ႔ျပင၊ စခနးစမခန႔ခြေရးႏင ႀကတငျပငဆငေရးဆငရာ အစအစဥအဖြ႔ (CMPP) သည KRC ၊ KnRC တ႔ႏင ပးေပါငးကာ စခနးအဆင အပခပ ေရးႏင ႀကတငျပငဆငေရး စမကနးမားက ေရးဆြခၾကရာ၌ ႀကတငျပငဆငေရးႏငပတသကေသာ လႈပရားမႈ မားတြင ပါ၀ငေဆာငရြကမႈမား တးမားလာေနလကရသည။ စခနး (၃)ခမ ေကာမတ၀ငမားတ႔သည “အေျခ အေနအားသြားေရာကေလလာျခငး” လပငနးအားေဖၚေဆာငခၾကၿပး၊ ဒကၡသည ေကာမတမားက အျခားစခနးမား အဖ႔လညး သြားေရာကလညပတမႈမား ေဖၚေဆာငရန ႀကးစားလကရသည။

• ကေလးသငယ ကာကြယေစာငေရာကေရး။ ။ ျပနလညျပငဆငထားေသာ TBC ၀နထမးမား ကင၀တစညး ကမး (Code of Conduct for TBC representatives)ႏငအတ ျပနလည ျပငဆငထားေသာ ကေလးသငယမား ကာကြယေစာငေရာကေရးဆငရာ TBC ေပၚလစက ထတေ၀ၿပးခၿပျဖစသည။ ေပၚလစသစက ကရငဘာသာႏင ျမနမာဘာသာမားသ႔ ျပနဆၿပး၊ လပေဖၚကငဖက ဒကၡသညအဖြ႕အစညးမားသ႔ ျဖန႔ေ၀ခသည။

• လထကယတငသတမတျခငးနညးသည ဒကၡေရာကေနမႈႀကးမားျခငးမားက နားလညရနအတြက လညးေကာငး၊ ဤဒကၡႀကးမားေနမႈမားအေပၚ အေျခခကာ အမေထာငစတစခငးအတြက ရကၡာခြတမး စထားခကသတမတရာတြငလညးေကာငး ဒကၡသညေကာမတမားႏင ပးေပါငးေဆာငရြကရာတြင ေအာငျမငမႈရခသည။ လြနခေသာ

vkyfief;pOf tpD&ifc Hpm

2015 ckE Sp f Zefe0g&D = ZGe fv15

(၆)လအတြငးမာ လအမားက ဤေဆာငရြကခကက ပမနားလညသေဘာေပါကျခငး၊ သေဘာတ လကချခငး ရခသည။ စခနးအသးသးမာလညး ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ ပအားေကာငးလာခသည။

• အာဟာရဓါတ။ ။ ကယ၀နေဆာင အမးသမးမားႏင ႏ႔တကမခငမားအျပင ပနလအာဟာရခ႕တ ေရာဂါရေသာ ကေလး (၆၀)အပါအ၀င အကးခစားခြငရသ လစဥပမးမ လဥးေရ (၄,၀၉၀)တ႔သည ျဖည စြကစာေကၽြးျခငး အစအစဥ (Supplementary Feeding Programme – SFP) မားမာ ပါ၀ငၾကၿပး၊ အာဟာရရေသာ ျဖညစြက စာမားက ရရၾကသည။ လစဥပမးမ ဥးေရ (၁,၆၄၀)ဥးရေသာ ကေလးမားသည (၂၄)လသားအရြယအထ ကေလးမားအား ပစမတထားေသာ ေမြးကငးစႏင ကေလးငယမား ေကၽြးေမြးေရးအစအစဥ (the Infant and Young Children Feeding Programme - IYCF)ျဖစေသာ “ကနးမာ ေသာကေလးသငယမား၊ ေတာကပေသာ အနာဂတ” တြငပါ၀ငခသည။ အာဟာရ အစအစဥက မလတနး ႀကေကာငးမားရ (၃)ႏစမ (၅) ႏစ အရြယ ကေလးငယ လစဥပမးမ (၇,၈၀၀)ဥးတ႔အား ေန႔လညစာမားအား ကညေကၽြးေမြးခသည။

• ရကၡာလျခေရးႏင အသကေမြး၀မးေကာငး လပငနးမား။ ။ ရပရြာ စကပးေရး အစအစဥ (Community Agricultural Programme - CAP) ႏင စးပြားေရး လပငနးသစမား ေပၚေပါကေရး အစအစဥ (EDP) ဆငရာ လပငနးမားက ဒကၡသညအမေထာငစေပါငး ၉,၀၀၀ ဥး (၄၀%)ေကာတ႔က အေထာကအကျပ ေပးခသည။ စကပးေရးသငတနး၊ မးဖေခာငသးဥယာဥႏင ရပရြာပငဥယာဥတ႔၏ ပမနလပငနးမားတြင လငယတ႔၏ ပါ၀င ေဆာငရြကမႈမား ပမမားလာခသည။ ထလငယမားတြင ေကာငးျပငပႏင ေကာငးတြငး လငယမား၊ ေကာငးအပ ေကာငးစား အေဆာငမားတြင ေနထငၾကေသာ လငယမား အပါအ၀ငျဖစသည။ လေပါငး (၁, ၀၂၅)ဥးတ႔သည စးပြားေရးလပငနးအမးမး လပကငရနအတြက သငတနးႏင မ,တညအရငးေငြ အေထာကအပမားရရခၾကသည။ ကေလးထနးေကာငး (၃၇)ေကာငး၊ စာသငေကာငး ႏင ေကာငးအပေကာငးစားေဆာင (၄၈)ခတ႔အတြကလညး အေထာကအပမား ေပးခသည။

• ေနရာထငခငးႏင အေျခခမညေနရာ။ ။ ရပကြကအေျခစက ေနအမဆငရာ အလပအဖြ႕ေပါငး (၁၁၄)ဖြ႕တ႔ သည စြမးရညတည ေဆာငေရးသငတနး တကၿပးၾကၿပျဖစသည။ ေနအမ(၂၂,၁၉၄)လးႏင ရပရြာပင အေဆာက အဥး (၂၁၅)ေဆာင တ႔သည အမျပငပစၥညးအကအညမား ရရခသည။ ေနအမဆငရာအထးလအပခကရေသာ အမေထာငစ (၁,၀၅၃) စက မတတမးျပခၿပး၊ သညေနာကတြင အမေထာငစ (၂၉၆)စတ႔သည အမျပငေရးႏင ျပနေဆာကေရး အကအညမားရရခသည။ အမေထာငစ (၇၅၇) စကမ ကယတငျပငဆငေရးအတြက အမျပင ပစၥညးမားက ခြတမးအျပည ရရခသည။ စခနးအေျခစက၀နထမးမားက ေနအမအားလး၏ ၉၅% ျဖစေသာ ေနအမ(၂၁,၁၂၆) လးက ပစၥညးေ၀ အၿပး ေစာငၾကညအကျဖတခက (Post Distribution Monitoring assessment) လပခရာ၌ ေနအမ (၅၆၁)လး (ေနအမအားလး၏ ၂.၆%)က ေဘးကငးလျခမႈမရဟ အကျဖတခ သည။ ေနအမ (၁,၅၇၃) လး (ေန အမအားလး၏ ၇.၄%)သည ေဘးမကငးေသာေနရာမားျဖစသည ေရႀကးျခငး၊ သစပငလကျခငး၊ ေျမၿပျခငးျဖစပြားရန အလြန အႏရာယမားေသာ ေနရာမားတြင ေဆာကထားျခငးျဖစေၾကာငး အကျဖတခသည။ ၀ါးျပျပငျခငး/ပရေဘာဂလပျခငး၊ ကြနကရစ ကၽြမးကငမႈအမးမး၊ GPS တငးတာျခငးတ႔ အတြကလညး သငတနးမား ေပးခသည။

• ရပရြာမကယတငဥးေဆာငေသာ သဘာ၀အရငးအျမစမား စမခန႔ခြေရး (Community Driven Natural Resource Management - CDNRM) လပငနးမားက စခနး (၃)ခ (ႏဖး၊ မလအနး၊ မေရာမ)ႏင အနးအနား ေကးရြာမားတြင ဆကလက လပေဆာငေနလကရၿပး၊ ထမဟငစခနး၌ ရပရြာမ ကယတငဥးေဆာငသည လပထးလပနညးျဖင စမခန႔ခြေရး စညးမဥးစညးကမးမားက စတငေရးဆြေနၿပျဖစသည။

• အဖြ႕အစညးဆငရာ တးတကေျပာငးလမႈ။ ။ TBC ၏ အဖြ႕အစညး ျပနလညဖြ႕စညးေရး ဒတယအဆငက ေဆာငရြကၿပးစးခသည။ မလ၀နထမးဥးေရ (၁၁၅) ဥးက (၁၁၀)သ႔ ေလာခခသည။ ကား-မ အခးမာ မျဖစ စေလာကသာ ေျပာငးလမႈရခသည။ အြနလငး (online) မတဆင အဖြ႕အစညးမ ထြကခြာျခငးဆငရာ ေမးျမနးမႈ မားကလညး စတငေဆာငရြကေနၿပးျဖစသည။