ธรรมชาติของมนุษย์

14
ธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ " ธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธ ธธธธธธธธธธธ" ธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธ ธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธ ธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธ ธธธธธธธ (Man is not a thing ) ธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธ ธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธ (ธธธธธธ ธธธธธธธธธ , 2510 : 30) ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธ " ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธ ธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธ ธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ " ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ( In the world there is nothing great but man, in man there is nothing great but mind ) ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธ ธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธธ ธธธธธธธธธ (Ann Ellenson ,1982 : 11)

Upload: joob2000

Post on 07-Aug-2015

56 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

ผู้ที่ล้มเหลวในการดำเนินชีวิตก็เพราะเข้ากับคนไม่ได้ แม้จะมีความรู้ความสามารถสูงสักเพียงใด แต่ถ้าไม่สามารถเข้ากับคน หรือสังคมได้ ทุกสิ่งทุกอย่างที่มีอยู่ ไม่ว่าจะเป็นความรู้ความสามารถ รวมทั้งชีวิตร่างกายจะไร้คุณค่า สิ้นความหมาย และนั่นคือความล้มเหลวของชีวิตของคนเรา

TRANSCRIPT

Page 1: ธรรมชาติของมนุษย์

ธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�

ธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�

ในุการทำ�างานุก�บมนุ�ษย์� เราจะติ�องเร�ย์นุร� �และพย์าย์ามเข�าใจถึ!ง การกระทำ�าและการแสดงของเขาเก�ดเนุ$%องจาก " ความเป็)นุมนุ�ษย์�ทำ�%ม� ความติ�องการ" เช*นุเด�ย์วก�นุ ซึ่!%งการศึ!กษาเร$%องธรรมชาติ�และความติ�องการของมนุ�ษย์� จะช*วย์ให้�เราเข�าใจตินุเองและเข�าใจผู้��อ$%นุได�ด�ข!0นุ และนุ�าไป็ส�*การย์อมร�บความแติกติ*างของมนุ�ษย์�ได� เพ$%อจะได�อย์�*ร *วมก�บมนุ�ษย์�ในุส�งคม อย์*างม�ความส�ข ร� �และเข�าใจความม�อย์�*เป็)นุอย์�*จร�ง ติามธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์� ซึ่!%งจะช*วย์ให้�เรา สามารถึติอบสนุองความติ�องการ ของผู้��อ$%นุได� อย์*างถึ�กติ�อง อ�นุนุ�าไป็ส�*การม� ความส�มพ�นุธ�ทำ�%ด� และม�มนุ�ษย์ส�มพ�นุธ�ติ*อก�นุ เราควรระล!กเสมอว*า คนุม�ใช*ส�%งของ (Man is not a

thing ) ห้ร$อเคร$%องจ�กร เพราะคนุม�อารมณ์�ความร� �ส!ก ค*านุ�ย์ม ความเช$%อ ความค�ดเห้2นุ และบ�คคล�กล�กษณ์ะส*วนุติ�ว ซึ่!%งม�ผู้ลกระทำบติ*อผู้ลผู้ล�ติ และป็ระส�ทำธ�ภาพขององค�การ มนุ�ษย์ส�มพ�นุธ�จ!งเป็)นุการศึ!กษาใจคนุเป็)นุส*วนุให้ญ่* เป็)นุการเข�าก�บคนุ เอาชนุะใจคนุ (เสถึ�ย์ร มงคลห้�ติถึ� , 2510 : 30) ด�วย์เห้ติ�นุ�0ความสามารถึเข�าก�บคนุได�จ!งเป็)นุส�%งส�าค�ญ่มากในุการด�าเนุ�นุช�ว�ติ

" ผู้��ทำ�%ล�มเห้ลวในุการด�าเนุ�นุช�ว�ติก2เพราะเข�าก�บคนุไม*ได� แม�จะม�ความร� �ความสามารถึส�งส�กเพ�ย์งใด แติ*ถึ�าไม*สามารถึเข�าก�บคนุ ห้ร$อส�งคมได� ทำ�กส�%งทำ�กอย์*างทำ�%ม�อย์�* ไม*ว*าจะเป็)นุความร� �ความสามารถึ รวมทำ�0งช�ว�ติร*างกาย์จะไร�ค�ณ์ค*า ส�0นุความห้มาย์ และนุ�%นุค$อความล�มเห้ลวของช�ว�ติของคนุเรา "

ในุโลกนุ�0ไม*ม�อะไรส�าค�ญ่ย์�%งไป็กว*าคนุ และในุติ�วบ�คคลไม*ม�อะไรจะส�าค�ญ่ย์�%งไป็กว*าจ�ติใจ ( In the world there is nothing great but man, in man there is nothing great but mind )

การทำ�%มนุ�ษย์�ม�ส�มพ�นุธภาพทำ�%ด�ติ*อก�นุ จะทำ�าให้�บ�คคลทำ�างานุและอย์�*ร *วมก�นุได�อย์*างม�ราบร$%นุด� และม�ความส�ข ห้ากส�มพ�นุธภาพเป็)นุไป็ในุทำางลบ ก2จะไม*สามารถึทำ�างานุร*วมก�นุได�อย์*างสงบส�ข ม�ผู้ลให้�งานุด�อย์ป็ระส�ทำธ�ภาพไป็ด�วย์และอาจจะทำ�าให้�เก�ดความแติกแย์กในุทำ�%ส�ด ด�งนุ�0นุจ!งควรม�*งศึ!กษาธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์� เพ$%อสร�างส�มพ�นุธภาพระห้ว*างบ�คคล อ�นุจะเป็)นุผู้ลติ*อการด�ารงช�ว�ติป็ระจ�าว�นุ และการทำ�างานุร*วมก�นุอย์*างม�ป็ระส�ทำธ�ภาพของมนุ�ษย์� (Ann Ellenson ,1982 : 11)

ธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�

ธรรมชาติ�ได�สร�างส�%งทำ�%ด�ทำ�%ส�ดเห้มาะสมทำ�%ส�ดให้�เข�าก�บสภาพแวดล�อมในุ ป็6จจ�บ�นุ โดย์ม�การค�ดเล$อกพ�นุธ�ติามธรรมชาติ�ของส�%งม�ช�ว�ติ ส�%งม�ช�ว�ติใดทำ�%ม�ความสามารถึป็ร�บติ�วเองให้�เข�าก�บสภาพแวดล�อมทำ�%ม�การ เป็ล�%ย์นุแป็ลงได� ส�%งม�ช�ว�ตินุ�0นุก2จะสามารถึอย์�*รอด และถึ*าย์ทำอดล�กษณ์ะเด*นุนุ�0นุๆ ออกมาให้�แก*ล�กห้ลานุส$บติ*อเผู้*าพ�นุธ� และสามารถึด�ารงเผู้*าพ�นุธ�ตินุเองไว�ได� มนุ�ษย์�เป็)นุส�%งม�ช�ว�ติทำ�%ม�ความสามารถึในุการป็ร�บติ�วได�อย์*างด�ย์�%ง มนุ�ษย์�จ!งย์�งสามารถึ

Page 2: ธรรมชาติของมนุษย์

ด�ารงเผู้*าพ�นุธ�ของตินุไว�ได�จนุถึ!งป็6จจ�บ�นุโธมาส ฮอบส� ( Thomas Hobbes ) กล*าวว*า " ธรรมชาติ�ของคนุนุ�0นุป็9าเถึ$%อนุ เห้2นุแก*ติ�ว ข�0โม�โอ�อวดตินุ ติ�%าช�า ห้ย์าบคาย์ เอาแติ*ใจติ�วเอง ย์$0อแย์*งแข*งด�ก�นุโดย์ไม*ม�ขอบเขติ อาย์�ส�0นุ แติ*ถึ�าพบก�บความทำ�กย์ากแล�ว คนุจ!งจะลดความเห้2นุแก*ติ�วลงและส�งคมจะช*วย์ให้�เขาด�ข!0นุ " ว�ลเล�ย์มส�นุ (Williamson) ก2กล*าวทำ�านุองเด�ย์วก�นุว*า " ทำ�กคนุทำ�%เก�ดมาเป็)นุเสม$อนุผู้�ร�าย์ "( Every body is evil) แติ* จอห้�นุ ล2อค ( John Lock ) กล�บม�แนุวความค�ดเห้2นุติรงก�นุข�ามว*า " มนุ�ษย์�โดย์ธรรมชาติ�เป็)นุคนุด� ไม*ได�ม�ความเห้2นุแก*ติ�ว ส*วนุความไม*ด�นุ� 0นุเก�ดจากสภาพแวดล�อมของเขา " ( กฤษณ์า ศึ�กด�;ศึร�, 2534 : 94 )นุอกจากนุ�0แล�วนุ�กส�งคมว�ทำย์าเห้2นุว*า ธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�ทำ�%วไป็ชอบเร�ย์นุร� � ม�ความอย์ากร� � อย์ากเห้2นุอย์ากด� ชอบทำ�%จะร� �เร $%องของผู้��อ$%นุบางคนุร� �จ�กคนุอ$%นุด�กว*าตินุเองเส�ย์อ�กเพราะไม* เคย์ส�ารวจติ�วเองด�บ�างเลย์เพราะโดย์ทำ�%วไป็ คนุชอบเร�ย์นุร� �เร $%อง ของคนุอ$%นุ มากกว*าตินุเอง และม�ความร� �ส!กว*าตินุเองร� �จ�กผู้��อ$%นุได�ด� แติ*ถึ�าห้ากม�ค�าถึามย์�อนุกล�บว*า ติ�วทำ*านุเองนุ�0นุร� �จ�กติ�วเองแค*ไห้นุ คนุๆ นุ�0นุม�กจะโกรธ ม�ใช*เพราะว*าด�ถึ�ก แติ*ภาย์ใติ�จ�ติส�านุ!กนุ�0นุ ค$อความไม*ร� �จ�กติ�วเองแล�วทำ�าให้�ร� �ส!กม� ป็มด�อย์เก�ดข!0นุ

แนุวความค�ดของนุ�กจ�ติว�ทำย์ากล�*มจ�ติว�เคราะห้�ของฟรอย์ด� เช$%อว*า คนุเราม�ล�กษณ์ะของความเป็)นุมนุ�ษย์�และส�ติว�ผู้สมอย์�*ด�วย์ก�นุ และเนุ�นุว*าช�ว�ติของมนุ�ษย์�ห้ล*อห้ลอมมาจากความติ�องการทำางร*างกาย์ แรงข�บทำางเพศึและส�ญ่ชาติญ่าณ์ของความก�าวร�าว นุ�กจ�ติว�เคราะห้�กล�*มนุ�0มองมนุ�ษย์�ในุแง*ของความเป็)นุส�ติว�และความเป็)นุมนุ�ษย์� ผู้��ป็ระเสร�ฐ กล*าวค$อ คนุเราม�ล�กษณ์ะเห้ม$อนุก�บส�ติว�ในุแง*ของความติ�องการ อาห้าร การข�บถึ*าย์ และความติ�องการทำางเพศึ แติ*คนุแติกติ*างไป็จากส�ติว� ในุแง*ทำ�%ว*าสามารถึจะพ�ฒนุาเทำคนุ�คการส$%อความห้มาย์ติ*างๆ ในุการด�ารงช�ว�ติอย์�*ในุส�งคม ซึ่!%งสามารถึแย์กตินุไป็จากเร$%องของส�ญ่ชาติญ่าณ์ได� นุ� %นุค$อความร� �ส!กผู้�ดชอบช�%วด� ม�ค�ณ์ธรรม สามารถึครอบคล�มพฤติ�กรรม อ�ดมคติ� การกระทำ�าของตินุเองได�

ด�งนุ�0นุในุแง*ของการว�เคราะห้�ทำางจ�ติมนุ�ษย์� พบว*าม�ความเป็)นุส�ติว� แติ*ม�บางส�%งทำ�%พ�ฒนุาส�งข!0นุไป็กว*าส�ติว� ข�อค�ดเห้2นุของทำฤษฎี�นุ�0ค$อ กล*าวค$อ ถึ�าจะย์อมร�บความเป็)นุมนุ�ษย์�ก2ไม*ควรป็ฏิ�เสธความเป็)นุส�ติว�ของเขาด�วย์ เพราะพ$0นุฐานุของพฤติ�กรรมม�ผู้ลมาจากกระบวนุการจ�ติไร�ส�านุ!ก ซึ่!%งเก�ดจากแรงจ�งใจทำ�%ไม*ร� �ติ�ว (Unconscious Motivation) ทำ�%เก�ดข!0นุโดย์ธรรมชาติ� เช*นุ ความป็รารถึนุาอย์ากได�ส�%งติ*างๆ เป็)นุส�%งทำ�%ม�ติ�ดติ�วอย์�*ในุมนุ�ษย์�ทำ�กคนุ ติลอดถึ!งความเกล�ย์ด ความกล�ว อ�นุเป็)นุส�%งทำ�%เก�ดข!0นุโดย์ไม*ร� �ติ�ว ส�%งนุ�0เองทำ�%ม�ส*วนุทำ�าให้�มนุ�ษย์�ม�พฤติ�กรรม ทำ�%แม�แติ*ตินุเองไม*สามารถึเข�าใจตินุเองได� พฤติ�กรรมของมนุ�ษย์�เก�ดข!0นุสามารถึพ�จารณ์าได�เป็)นุ 2

แง*ม�ม กล*าวค$อ ในุแง*ม�มห้นุ!%ง เป็)นุพฤติ�กรรมทำ�%เก�ดข!0นุ ในุล�กษณ์ะธรรมดาสาม�ญ่ ทำ�%สามารถึส�งเกติเห้2นุได�อย์*างง*าย์ๆ ส*วนุม�มห้นุ!%งเป็)นุความห้มาย์ในุ ส�ญ่ล�กษณ์� ซึ่!%งส$บเนุ$%องมาจากจ�ติไร�ส�านุ!ก และการกระติ��นุของส�%งทำ�%เก2บกดอย์�*ภาย์ในุจ�ติใจ ซึ่!%งสามารถึจะเข�าใจได�โดย์ การว�เคราะห้�ทำางจ�ติเก�%ย์วก�บบ�คล�กภาพของมนุ�ษย์� นุ�กจ�ติว�ทำย์ากล�*มนุ�0อธ�บาย์โครงสร�างของบ�คล�กภาพมนุ�ษย์�ว*า

Page 3: ธรรมชาติของมนุษย์

ป็ระกอบด�วย์ Id Ego และ Super-Ego

Id เป็)นุความติ�องการในุการทำ�%จะแสวงห้าความส�ขให้�ก�บตินุเอง โดย์ย์!ดห้ล�ก Pleasure

Principle ไม*ว*าจะโดย์ว�ธ�ใดก2ติาม เพ�ย์งแติ*ขอให้�ได�ส�%งทำ�%ตินุติ�องการ เป็)นุส�%งทำ�%ติ�ดติ�วมาโดย์ธรรมชาติ�

Ego เป็)นุความติ�องการซึ่!%งย์�งม�การใช�เห้ติ�ผู้ล และศึ�ลธรรมเข�ามาร*วมพ�จารณ์าเก�%ย์วข�องก�บการกระทำ�าติ*างๆ ของคนุเรา โดย์เก�ดจากการผู้สมผู้สานุของ Id ก�บ Super Ego

Super Ego ได�แก* มโนุธรรม ป็ระเพณ์� ว�ฒนุธรรม ค�ณ์ธรรมรวมติลอดถึ!งความเส�ย์สละติ*างๆ ในุการด�าเนุ�นุช�ว�ติ เพ$%อให้�ตินุเองและส�งคมสงบส�ขการป็ระสมป็ระสานุก�นุระห้ว*าง Id Ego และ Super Ego ก*อให้�เก�ดเป็)นุบ�คล�กภาพ ผู้ลของขบวนุการความส�มพ�นุธ�ของภาระห้นุ�าทำ�%ของ Ego (Ego Function) เร�%มม�ความส�าค�ญ่ติ�0งแติ* ว�ย์ทำารก ว�ย์เด2ก ติลอดถึ!งช*วงทำ�%ติามมาของข�0นุพ�ฒนุาการติามข�0นุติอนุของช�ว�ติ พฤติ�กรรมทำ�%แสดงออกเป็)นุผู้ลซึ่!%งก�นุและก�นุของแนุวโนุ�มระห้ว*าง Id Ego Super-Ego

กล�*มมนุ�ษย์นุ�ย์ม ( Humanism )

นุ�กจ�ติว�ทำย์ากล�*มนุ�0 เช*นุ มาสโลว� (Abraham H. Maslow) และโรเจอร� ( Carl R.

Rogers ) ม�ความเช$%อว*ามนุ�ษย์�เป็)นุ "Men of play" แติ*ละคนุม�ช�ว�ติอย์�*ในุความเป็ล�%ย์นุแป็ลงในุโลก ม�ตินุเองเป็)นุจ�ดศึ�นุย์�กลาง และป็ฏิ�ส�มพ�นุธ�ก�บการเป็ล�%ย์นุแป็ลง และป็ระสบการณ์�ติ*างๆ และการร�บร� �ของเขาจะสร�าง "ตินุ" ของเขาให้�แติกติ*างก�นุ และมนุ�ษย์�ทำ�กคนุจะติ�องม�ค�ณ์ค*าและความติ�องการความพ!งพอใจในุตินุเอง ด�งนุ�0นุถึ�าคนุได�ร�บการติอบสนุองติามความติ�องการพ$0นุฐานุของมนุ�ษย์� อ�นุได�แก* ความติ�องการทำางร*างกาย์ เพ$%อให้�ช�ว�ติด�ารงอย์�* เช*นุ อาห้าร นุ�0า การข�บถึ*าย์ ความติ�องการทำางจ�ติใจ เช*นุ การติ�องการความร� �ส!กป็ลอดภ�ย์ อบอ�*นุ ความติ�องการความร�ก ความภาคภ�ม�ใจในุตินุเอง ความร� �จ�กตินุและความสามารถึทำ�%จะซึ่!0งในุค�ณ์ค*าของความเป็)นุคนุได� ถึ�าความติ�องการ พ$0นุฐานุเบ$0องติ�นุได�ร�บการติอบสนุอง พฤติ�กรรมของมนุ�ษย์� จะพ�ฒนุาการในุแนุวโนุ�มทำ�%จะติอบสนุองความติ�องการพ$0นุฐานุช�0นุส�งๆ ติ*อไป็ ด�วย์ความเช$%อพ$0นุฐานุนุ�0เอง

นุ�กจ�ติว�ทำย์ากล�*มนุ�0เช$%อว*า ธรรมชาติ�แทำ�จร�งของมนุ�ษย์�นุ� 0นุด� ถึ�าความติ�องการพ$0นุฐานุของมนุ�ษย์�ได�ร�บการติอบสนุองมนุ�ษย์�ก2จะทำ�าแติ*ความด� มนุ�ษย์�ทำ�กคนุติ�องด�0นุรนุห้าห้นุทำางติอบสนุองความติ�องการพ$0นุฐานุด�วย์ว�ธ�ติ*างๆ ซึ่!%งกล�*มนุ�0เช$%อว*ามนุ�ษย์�แติ*ละคนุ ม�ช�ว�ติอย์�*ก�บความเป็ล�%ย์นุแป็ลงในุโลก ทำ�%ม�ตินุเป็)นุศึ�นุย์�กลางและม�ความส�มพ�นุธ�ก�บผู้��อ$%นุซึ่!%งม�ความเป็ล�%ย์นุแป็ลงอย์�* ติลอดเวลา บ�คคลแติ*ละคนุม�ป็ระสบการณ์�ของตินุเองซึ่!%งไม*เห้ม$อนุใคร เป็)นุการร�บร� �ของตินุเองและส�%งนุ�0เองก*อให้�เก�ด ตินุ( Self ) ห้ร$อ " โครงสร�างของตินุ " ข!0นุมาโครงสร�างของตินุนุ�0นุเก�ดจากการป็ฏิ�ส�มพ�นุธ�ของบ�คคลก�บส�%งแวดล�อม โดย์เฉพาะเป็)นุผู้ลจากการป็ระเม�นุการป็ฏิ�ส�มพ�นุธ�ก�บผู้��อ$%นุ โครงสร�างของตินุค$อร�ป็แบบของการร�บร� �เก�%ย์วก�บตินุเอง เช*นุ บ�คล�กล�กษณ์ะ ความสามารถึ บทำบาทำติ*างๆ ของตินุเก�%ย์วก�บผู้��อ$%นุ และส�%งแวดล�อมรวมทำ�0งเจติคติ�และค*านุ�ย์มของตินุเอง

Page 4: ธรรมชาติของมนุษย์

การม�ความส�มพ�นุธ�ก�บผู้��อ$%นุจะช*วย์พ�ฒนุาความร� �ส!กเก�%ย์วก�บ "ตินุ" (Self) ได�ด�ข!0นุ บ�ดามารดาม� บทำบาทำส�าค�ญ่ย์�%งในุการสร�างโครงสร�างแห้*ง "ตินุ" ของแติ*ละบ�คคล การทำ�%จะร� �จ�กบ�คคลให้� ล!กซึ่!0ง ติ�องพย์าย์ามเข�าใจถึ!ง โลกส*วนุติ�ว และป็ระสบการณ์�เฉพาะของแติ*ละคนุ Carl R. Rogers นุ�กจ�ติว�ทำย์าให้�ค�าป็ร!กษาทำ�%ม�ช$%อเส�ย์งผู้��ห้นุ!%งของกล�*มนุ�0 กล*าวถึ!งธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�ว*า

มนุ�ษย์� โดย์พ$0นุฐานุแล�วเป็)นุผู้��ม�เห้ติ�ผู้ลสามารถึทำ�%จะติ�ดส�นุใจด�วย์ตินุเองได� มนุ�ษย์�ม�ศึ�กด�;ศึร� ม�ค�ณ์ค*า ม�ความด� เช$%อถึ$อและไว�วางใจได� มนุ�ษย์�ย์�งม�ความเฉล�ย์วฉลาดในุการป็ร�บติ�ว และติ�องการความเป็)นุอ�สระในุการทำ�%จะพ�ฒนุาตินุเองให้�เจร�ญ่ก�าวห้นุ�า

ส*วนุแนุวโนุ�มทำ�%จะพ�ฒนุาตินุเองอย์*างสมบ�รณ์�นุ�0นุ Rogers เช$%อว*าล�กษณ์ะธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�นุ� 0นุม�แนุวโนุ�มทำ�%ติ�ดติ�วมา แติ*ก�าเนุ�ดของอ�นุทำร�ย์� ทำ�%จะพ�ฒนุาความสามารถึและศึ�กย์ภาพทำ�%ม�อย์�*ทำ�0งห้มด ติามว�ถึ�ทำางทำ�%จะช*วย์ให้�อ�นุทำร�ย์�คงอย์�* ห้ร$อสร�างเสร�มให้�ด�ย์�%งข!0นุ โดย์การป็ร�บติ�ว การข�ดเกลา การพ�ฒนุา การพ!%งตินุเอง และการเป็)นุติ�วของติ�วเอง นุอกจากนุ�0นุ Rogers ย์�งเนุ�นุว*า มนุ�ษย์�นุ� 0นุ ม�ล�กษณ์ะด�งนุ�0 (Brammer Lawrence M., 1973 อ�างในุ กฤษณ์า ศึ�กด�;ศึร� , 2534 : 104 - 105)

1. ม�แนุวโนุ�มทำ�%จะพ�ฒนุาตินุเองอย์*างสมบ�รณ์�2. ม�แนุวโนุ�มทำ�%จะโติ�ติอบความติ�องการของตินุเอง ไม*เฉพาะเพ�ย์งส*วนุใดส*วนุห้นุ!%ง เช*นุ

เม$%อห้�ว จะแสวงห้าอาห้าร แติ*การจะเป็)นุในุว�ธ�ทำ�%ไม*ไป็ทำ�าลาย์ความติ�องการด�านุอ$%นุ เช*นุ ศึ�กด�;ศึร� เก�ย์รติ�ย์ศึห้ากแติ*เป็)นุการแสวงห้าอาห้ารเพ$%อคงไว�ซึ่!%งเก�ย์รติ�ย์ศึ ศึ�กด�;ศึร�และความติ�องการด�านุอ$%นุๆ ของมนุ�ษย์�

3. ม�แรงจ�งใจทำ�%กว�างขวางมาก เพราะรวมถึ!งความติ�องการทำางสร�ระ ความอย์ากร� �อย์ากเร�ย์นุ การแสวงห้าก�จกรรมทำ�%นุ�ามาส�*ความพ!งพอใจ ความเติ�บโติทำางร*างกาย์ ว�ฒ�ภาวะ ความติ�องการส�มพ�นุธภาพทำ�%ใกล�ช�ดระห้ว*างบ�คคล ความติ�องการทำ�%จะเป็)นุติ�วของติ�วเอง ทำ�%จะม�ส*วนุในุการควบค�มส�%งแวดล�อมและห้ล�กห้นุ�จากการถึ�กควบค�ม

4. การพ�ฒนุาตินุเองอย์*างสมบ�รณ์� โดย์อ�นุทำร�ย์�เป็)นุผู้��กระทำ�า และเป็)นุผู้��เล$อกทำ�ศึทำางของการกระทำ�า

5. มนุ�ษย์� ม�ความสามารถึทำ�%จะพ�ฒนุาตินุเองอย์*างเติ2มทำ�%ติามศึ�กย์ภาพของความสามารถึ โดย์ทำ�%ความสามารถึเห้ล*านุ�0 จะแสดงออกมาได�ในุสภาพทำ�%เห้มาะสมเทำ*านุ�0นุ

ส*วนุ อ�บราฮ�ม มาสโลว� Abraham Maslow นุ�กจ�ติว�ทำย์าอ�กคนุห้นุ!%งในุกล�*มมนุ�ษย์นุ�ย์มนุ�0 ย์�0าว*าคนุเราม�ความติ�องการทำ�%จะสนุอง "ตินุ" ในุด�านุความติ�องการข�0นุติ�%า จนุถึ!งความติ�องการข�0นุส�งติามล�าด�บ ความติ�องการข�0นุติ�%า ค$อความติ�องการทำ�%จะอย์�*รอด เช*นุ ความห้�ว ความกระห้าย์ ส*วนุความติ�องการข�0นุส�ง ได�แก* ความติ�องการทำ�%จะได�ร�บความร�ก ได�เป็)นุส*วนุห้นุ!%งของห้ม�*คณ์ะได�ม�เก�ย์รติ�ย์ศึช$%อเส�ย์ง ได�ใฝ่9ห้าความร� � และแสวงห้าส�%งสวย์งามไห้�แก*ช�ว�ติเป็)นุติ�นุ Maslow ถึ$อว*าการทำ�%คนุเราจะพ�ฒนุา "ตินุ" ให้�สมบ�รณ์�นุ�0นุจะติ�องติอบสนุองความติ�องการติามล�าด�บข�0นุโดย์ล�าด�บ จนุถึ!งข�0นุทำ�%สามารถึ เข�าใจตินุเองและโลกโดย์ถึ*องแทำ� ( นุ�ภา นุ�ธย์าย์

Page 5: ธรรมชาติของมนุษย์

นุ ,2530 : 42 ) และด�วย์ความเช$%อพ$0นุฐานุนุ�0เอง นุ�กจ�ติว�ทำย์ากล�*มนุ�0จ!งเช$%อว*า ธรรมชาติ�แทำ�จร�งของมนุ�ษย์�นุ� 0นุด� ถึ�าความติ�องการพ$0นุฐานุของมนุ�ษย์�ได�ร�บการติอบสนุอง มนุ�ษย์�จะติ�องทำ�าแติ*ความด� ถึ�ามนุ�ษย์�ติ�องด�0นุรนุ และทำ�าส�%งทำ�%ไม*ด�ห้ร$อส�%งทำ�%ผู้�ดทำ�านุองคลองธรรมก2เพราะการพย์าย์ามห้าทำางติอบสนุอง ความติ�องการพ$0นุฐานุด�วย์ว�ธ�ติ*างๆ นุ�%นุเอง

คาร�ล อาร� โรเจอร� ( Carl R. Rogers ) และ อ�บราฮ�ม เอช. มาสโลว� ( Abraham H.

Maslow ) จ!งม�ความเช$%อทำ�%เห้ม$อนุก�นุว*า ธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�นุ� 0นุเป็)นุคนุด�ด�วย์ตินุเอง ซึ่!%งม�มาแติ*ก�าเนุ�ด (Every body is good) ส*วนุพฤติ�กรรมของมนุ�ษย์�เป็)นุ ผู้ลผู้ล�ติของความติ�องการพ$0นุฐานุของมนุ�ษย์�

กล�*มพฤติ�กรรมนุ�ย์ม ( Behaviorism )

นุ�กจ�ติว�ทำย์าพฤติ�กรรมนุ�ย์มเช$%อว*า มนุ�ษย์�จะเติ�บโติข!0นุมาอย์*างไรนุ�0นุข!0นุอย์�*ก�บการจ�ดกระทำ�าและสภาพแวดล�อม ซึ่!%งสามารถึก�าห้นุดทำ�ศึทำางการพ�ฒนุาการของมนุ�ษย์� และสร�างพฤติ�กรรมห้ร$อลดพฤติ�กรรมมนุ�ษย์�ได�นุ�กจ�ติว�ทำย์ากล�*มนุ�0เช$%อว*า "พฤติ�กรรมมนุ�ษย์�ย์*อมม�สาเห้ติ�" (Caused Behavior) พฤติ�กรรมและพ�ฒนุาการของมนุ�ษย์�สามารถึควบค�มและก�าห้นุดได�ติามทำ�%นุ�กป็ร�บพฤติ�กรรม ติ�องการได� เพราะเขาเช$%อว*ามนุ�ษย์�เป็)นุ "Mechanical

man" นุ�กจ�ติว�ทำย์ากล�*มนุ�0ได�แก* Watson , Hull , Skinner, Bandura (กฤษณ์า ศึ�กด�;ศึร� , 2534 : 107)

Skinner กล*าวว*า "ถึ�าห้ากว*าเขาสามารถึควบค�มส�%งแวดล�อมได� เขาก2จะสามารถึก�าห้นุดพฤติ�กรรมของมนุ�ษย์�ให้�เป็)นุไป็ติามทำ�%เขาติ�องการได�ทำ�ก ป็ระการ" เขาม�ความเห้2นุว*ามนุ�ษย์�ม�พฤติ�กรรมติามส�%งแวดล�อม ถึ�าสามารถึควบค�มส�%งแวดล�อมได�ก2สามารถึก�าห้นุดพฤติ�กรรมมนุ�ษย์�ให้�เป็)นุไป็ติามทำ�% ติ�องการได� Skinner ทำ�%ได�ทำดลองเร$%องการเร�ย์นุร� �ด�วย์การวางเง$%อนุไขแบบแสดงการกระทำ�า Operant Conditioning) เขาม�ความเช$%อว*า พฤติ�กรรมของบ�คคลถึ�กควบค�มจากผู้ลทำ�%ได�ร �บ นุ�%นุค$อการกระทำ�าใดๆ ก2ติามถึ�าได�ร�บแรงเสร�มห้ร$อการเสร�มแรง (Reinforcement) จะม�แนุวโนุ�มให้�เก�ดการกระทำ�านุ�0นุอ�ก

ส*วนุ Bandura ได�อธ�บาย์การเร�ย์นุร� �ทำางส�งคม ห้ร$อการเร�ย์นุร� �จากการส�งเกติ ห้ร$อการเร�ย์นุร� �จากติ�วแบบว*า การเร�ย์นุร� �แบบนุ�0เก�ดจากการเล�ย์นุแบบห้ร$อส�งเกติพฤติ�กรรมของผู้��อ$%นุ โดย์อธ�บาย์กระบวนุการเร�ย์นุร� �ทำางส�งคมว*าม�ข�0นุติอนุด�งนุ�0 ค$อ การเร�ย์นุร� �ติ�วแบบจากส�%งแวดล�อม การเร�ย์นุร� �และจดจ�าการกระทำ�าของติ�วแบบ ซึ่!%งผู้��เร �ย์นุแสดงพฤติ�กรรมติามทำ�%ส�งเกติจากติ�วแบบ ห้ล�กการเร�ย์นุร� �ทำางส�งคมของ Bandura สามารถึอธ�บาย์ทำ�%มาของบ�คล�กภาพได�ว*าเก�ดจากการเร�ย์นุร� � โดย์การเล�ย์นุแบบห้ร$อส�งเกติพฤติ�กรรมผู้��อ$%นุทำ�%ม�อ�ทำธ�พลติ*อบ�คคลผู้��นุ� 0นุทำ�0ง โดย์ติรงและโดย์อ�อม ด�งนุ�0นุพฤติ�กรรมของมนุ�ษย์�จะข!0นุอย์�*ก�บส�%งแวดล�อมทำ�%เป็)นุติ�วแบบให้�คนุได� เร�ย์นุร� � และพ�ฒนุาข!0นุมาเป็)นุบ�คล�กภาพของตินุเอง

กล�*มป็6ญ่ญ่านุ�ย์ม ( Cognitivism )

Page 6: ธรรมชาติของมนุษย์

นุ�กจ�ติว�ทำย์าป็6ญ่ญ่านุ�ย์มม�ความเช$%อว*า มนุ�ษย์�นุ� 0นุม�พ�ฒนุาการติามว�ฒ�ภาวะ มนุ�ษย์�ม�สติ�ป็6ญ่ญ่าห้ร$อโครงสร�างของสติ�ป็6ญ่ญ่า ทำ�%สามารถึป็ร�บให้�เก�ด การเร�ย์นุร� �จากสภาพแวดล�อมได�ติามระด�บว�ฒ�ภาวะห้ร$อความพร�อม นุ�กจ�ติว�ทำย์าพวกนุ�0ไม*ป็ฏิ�เสธอ�ทำธ�พลของส�%งแวดล�อม พร�อมก�นุนุ�0นุ ก2ป็ฏิ�เสธความเป็)นุ "มนุ�ษย์�" และความติ�องการพ$0นุฐานุของคนุ นุ�กจ�ติว�ทำย์ากล�*มนุ�0 ม�ความเช$%อว*าพฤติ�กรรมและพ�ฒนุาการของมนุ�ษย์�นุ� 0นุเก�ดติามความสามารถึทำ�%มนุ�ษย์� จะเร�ย์นุร� � โดย์ป็ร�บโครงสร�าง สติ�ป็6ญ่ญ่า (Accommodation)ให้�เข�าก�บสภาพแวดล�อม นุ�กจ�ติว�ทำย์ากล�*มนุ�0ได�แก* บร�เนุอร� (Bruner) เลว�นุ (Lewin) จ�นุ เพ�ย์เจย์� ( Jean

Piaget ) และลอเรนุซึ่� โคลเบอร�ก (Lawrence Kohlberh) ซึ่!%งเช$%อว*า มนุ�ษย์�เป็)นุผู้ล�ติผู้ลของการป็ร�บตินุในุสภาพแวดล�อม Piaget นุ�กจ�ติว�ทำย์าผู้��นุ�าของกล�*มนุ�0ได�อธ�บาย์ถึ!งเร$%องของพ�ฒนุาการทำางสติ�ป็6ญ่ญ่าอ�นุ เป็)นุรากฐานุของการแสดงพฤติ�กรรมของมนุ�ษย์�ว*า ป็ระสบการณ์�ในุการม�ป็ฏิ�ส�มพ�นุธ�ก�บส�%งแวดล�อม ทำ�าให้�เก�ดพ�ฒนุาการทำางสติ�ป็6ญ่ญ่าข!0นุ การพ�ฒนุาด�านุสติ�ป็6ญ่ญ่า และความค�ดจะเร�%มจากการม�ป็ฏิ�ส�มพ�นุธ�อย์*างติ*อเนุ$%องระห้ว*างบ�คคลและส�%งแวด ล�อม แติ*บ�คคลม�พ�นุธ�กรรมและส�%งแวดล�อมแติกติ*างก�นุ ฉะนุ�0นุพ�ฒนุาการทำางสติ�ป็6ญ่ญ่าจ!งแติกติ*าง

ส�าห้ร�บ Bruner (พรรณ์� ช. เจนุจ�ติ , 2528 : 117 -118 ) ม�ความเห้2นุว*า คนุทำ�กคนุจะม�พ�ฒนุาการทำางความร� �ความเข�าใจในุ การเร�ย์นุร� �และป็ร�บโครงสร�างทำางสติ�ป็6ญ่ญ่านุ�0นุ ก2โดย์ผู้*านุกระบวนุการทำ�%เร �ย์กว*า การกระทำ�า (Acting) การสร�างภาพในุใจ (Imagine) และการใช�ส�ญ่ล�กษณ์� ( Symbolizing ) ซึ่!%งเป็)นุกระบวนุการทำ�%ติ*อเนุ$%องไป็ติลอดช�ว�ติ

ธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�ติามทำฤษฎี� x ทำฤษฎี� y

ธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�ทำ�%นุ*าสนุใจอย์*างห้นุ!%งในุความค�ดของแมกเกรเย์อร� ( McGregor ) ค$อทำฤษฎี� x และทำฤษฎี� y

ความเช$%อในุทำฤษฎี� x เก�%ย์วก�บธรรมชาติ�ของคนุค$อ คนุทำ�กคนุไม*ม�ความร� �ส!กอย์ากทำ�างานุ เก�ย์จคร�านุชอบห้ลบเล�%ย์งงานุ แสวงห้าแติ*ความสบาย์ ฉะนุ�0นุผู้��บร�ห้ารจะติ�องใช�ว�ธ�การบ�งค�บ ส�%งการ ควบค�ม ด�แลคนุงานุทำ�%ม�ล�กษณ์ะนุ�ส�ย์ติามทำฤษฎี� x ให้�ทำ�างานุ ทำฤษฎี� y ม�สาระส�าค�ญ่ว*า การกระทำ�าของมนุ�ษย์�นุ� 0นุ ม�ใช*ผู้ลของการบ�งค�บ แติ*เป็)นุการกระทำ�า อ�นุเนุ$%องมาจากความเติ2มใจ ค$อม�ความร� �ส!กอย์ากทำ�างานุอย์ากจะม�ความร�บผู้�ดชอบมากข!0นุกว*าเทำ*าทำ�%เป็)นุอย์�* ม�ความร� �ส!กสร�างสรรค� อย์ากม�ช�ว�ติทำ�%ด�ข!0นุ

ทำฤษฎี�Z ( Z theory ) ของ Redin (อ�างในุ ศึ�ร�โสภาคย์� บ�รพาเดชา , 2528 : 67 -

68 ) เช$%อว*ามนุ�ษย์�ม�ความซึ่�บซึ่�อนุ (Man is a complex man) มนุ�ษย์�ม�ล�กษณ์ะทำ�%วไป็ ด�งนุ�0 1. เป็)นุผู้��ม�ความติ�0งใจทำ�างานุ2. ย์อมร�บทำ�0งความด�และความช�%ว3. มนุ�ษย์�จะถึ�กผู้ล�กด�นุจากสถึานุการณ์�และส�%งแวดล�อมให้�ทำ�าส�%งติ*างๆ4. มนุ�ษย์�ม�เห้ติ�ผู้ลเป็)นุส�%งจ�งใจให้�ทำ�างานุ

Page 7: ธรรมชาติของมนุษย์

5. ม�กพ!%งพาอาศึ�ย์ก�นุ และจะติ�องติ�ดติ*อเก�%ย์วข�องก�นุในุส�งคม6. ทำ�างานุเพ$%อให้�บรรล�เป็Cาห้มาย์โดย์สร�ป็ ทำฤษฎี�แซึ่ด ม�แนุวค�ดว*า มนุ�ษย์�ม�ล�กษณ์ะเป็)นุกลางๆ ไม*ด�ไม*เลว จะทำ�าส�%งติ*างๆ เพราะได�ร�บอ�ทำธ�พลจากสถึานุการณ์�และส�%งแวดล�อม

ธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�ติามห้ล�กของพระพ�ทำธศึาสนุา

กล*าวถึ!งมนุ�ษย์�ว*า เป็)นุ อ�นุทำร�ย์�พลว�ติ ( Dynamic Organism) ห้มาย์ถึ!ง ร*างกาย์ทำ�%ม�ความเป็ล�%ย์นุแป็ลงอย์�*ติลอดเวลา เพ$%อทำ�%จะด�0นุรนุแสวงห้าส�%งติ*างๆ มาติอบสนุอง ติ*อความติ�องการห้ร$อ ความย์ากติ*างๆ ทำ�%ไม*ม�ทำ�%ส�0นุส�ด ติ�ณ์ห้าห้ร$อความอย์ากนุ�0เอง ทำ�าให้�คนุติ�องด�0นุรนุ พย์าย์ามทำ�าทำ�กอย์*างให้�ได�มาติามแรงป็รารถึนุานุ�0นุ ( วไลพร ภวภ�ติานุนุทำ� ณ์ มห้าสารคาม , 2527 : 67 )

มนุ�ษย์�ป็ระกอบได�ด�วย์ข�นุธ�ห้�า ได�แก* ( สาโรช บ�วศึร�, 2526 : 11)

1. ร�ป็ ( Body ) ค$อ ร*างกาย์ ห้ร$อส*วนุทำ�%จ�บติ�องได� เห้2นุได� ห้ร$อจะเร�ย์กว*า เป็)นุส*วนุของเนุ$0อห้นุ�ง2. เวทำนุา ( Feelings ห้ร$อ Sensation ) ค$อ ความร� �ส!กเป็)นุทำ�กข� เป็)นุส�ข รวมเร�ย์กว*าอารมณ์�3. ส�ญ่ญ่า ( Remembering ) ค$อ ความจ�า4. ส�งขาร ( Thought ห้ร$อ Idea ) ค$อ ความค�ด5. ว�ญ่ญ่าณ์ ( Sensory consciousness ) ค$อ ความร� �ติ�ว ห้ร$อการร�บร� �ข�นุธ�ห้�านุ�0 อาจย์*นุย์*อลงเป็)นุส*วนุป็ระกอบของมนุ�ษย์�ว*าป็ระกอบด�วย์ 2 ส*วนุ ค$อ (1) กาย์ ห้มาย์ถึ!ง ร�ป็กาย์ และ(2) นุาม ห้มาย์ถึ!ง จ�ติ นุอกจากนุ�0นุแล�วข�นุธ�ห้�านุ�0ทำ�าให้�มนุ�ษย์�เก�ดป็6ญ่ห้าเก�ดข!0นุอ�นุเป็)นุอก�ศึลม�ลทำ�% ติ�ดติามติ�วเองอย์�*เสมอ ค$อ ความโลภ โกรธ ห้ลง โดย์ธรรมชาติ�มนุ�ษย์�ม�ธรรมชาติ�อ�กป็ระการค$อ จะแสวงห้าความส�ขให้�ก�บตินุเอง และติ�องการห้ล�กเล�%ย์งความทำ�กข� ซึ่!%งความส�ขของมนุ�ษย์�แสวงห้าม�เป็)นุล�าด�บด�งนุ�01. ความส�ขเก�ดจากความติ�องการทำางร*างกาย์ เช*นุ การก�นุ การด$%ม การนุอนุ การร*วมป็ระเวณ์�2. ความส�ขเก�ดจากการสนุองความติ�องการทำางจ�ติใจ เช*นุ การพ�กผู้*อนุห้ย์*อนุใจ ฟ6งดนุติร� ก�ฬา เทำ�%ย์ว เข�าส�งคม3. ความส�ขเก�ดจากการสนุองความติ�องการทำางป็6ญ่ญ่า เช*นุ เก�%ย์วก�บการศึ!กษาค�นุคว�าทำางว�ชาการ การค�นุพบส�%งให้ม*ๆ การค�ดห้าเห้ติ�ผู้ลจนุสามารถึร� �แจ�ง ธรรมชาติ�ของส�%งทำ�0งห้ลาย์4. ความส�ขเก�ดจากการห้มดความติ�องการ ห้ร$อห้มดติ�ณ์ห้า อ�นุได�แก* ว�ม�ติติ� ว�ส�ทำธ� นุ�พพานุ ว�ราคะ (สนุธ�; บางย์�%ข�นุและว�ธานุ ช�วค�ป็ติ� , 2526 : 6)

จากการศึ!กษาธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�ทำ�0งในุแง*ป็ร�ชญ่า จ�ติว�ทำย์าในุสาขาติ*างๆ รวมทำ�0งพ�ทำธ -ศึาสนุาแล�ว จะช*วย์ให้�ร� �จ�ก และเข�าใจ มนุ�ษย์�ในุแง*ม�มติ*างๆ ได�มากข!0นุ อ�นุจะนุ�าไป็ส�*การเร�ย์นุร� �พฤติ�กรรมและการแสดงออกของมนุ�ษย์�เพ$%อใช�ในุการสร�าง ความส�มพ�นุธ�ทำ�%ด�ติ*อไป็ อย์*างไรก2ติาม

Page 8: ธรรมชาติของมนุษย์

มนุ�ษย์�ม�ธรรมชาติ�โดย์ทำ�%วไป็ทำ�%นุ*าศึ!กษาด�งติ*อไป็นุ�0 ( ว�จ�ติร อาวะก�ล , 55 - 56 )

1. ม�ความอ�จฉาร�ษย์า และติ*อติ�านุผู้��อ$%นุทำ�%ด�กว*าตินุ ด�งทำ�% ห้ลวงว�จ�ติรวาทำการ กล*าวว*า

"อย์*าทำ�าติ�วด�เด*นุ จะเป็)นุภ�ย์…

เพราะไม*ม�ใคร อย์ากเห้2นุเราเด*นุเก�นุ… "

2. ม�ส�ญ่ชาติ�ญ่าณ์แห้*งการทำ�าลาย์ ชอบความห้าย์นุะ เช*นุ ชอบด�ไฟไห้ม�บ�านุมากกว*าด�การสร�างบ�านุ ห้ร$อด�จากข*าวในุห้นุ�าห้นุ�งส$อพ�มพ�ราย์ว�นุม�กม�แติ*ข*าวร�าย์มากกว*าข*าวด� 3. ติ*อส�� ติ*อติ�านุความเป็ล�%ย์นุแป็ลง4. ม�ความติ�องการทำางเพศึและม�ความติ�องการด�านุร*างกาย์อ$%นุร*วมด�วย์5. ม�ความห้วาดกล�วอ�ทำธ�พล ผู้��ม�อ�านุาจ ภ�ย์ติ*างๆ ภ�ย์ธรรมชาติ� ภ�ติผู้�ป็Eศึาจ ไสย์ศึาสติร� และจะกระทำ�าทำ�กส�%งทำ�กอย์*าง เพ$%อให้�ตินุพ�นุภ�ย์6. กล�วความเจ2บป็วด ความทำ�กข�ทำรมานุ ความย์ากล�าบาก และความติาย์7. ม�ความโห้ดร�าย์ทำาร�ณ์ ป็9าเถึ$%อนุ ชอบซึ่�0าเติ�ม8. ชอบทำ�าอะไรติามสะดวกสบาย์ ม�กง*าย์ ไม*ชอบระเบ�ย์บบ�งค�บ9. ชอบความติ$%นุเติ�นุ ห้วาดเส�ย์ว ผู้จญ่ภ�ย์ ทำ*องเทำ�%ย์ว ชอบม�ป็ระสบการณ์�ในุช�ว�ติแป็ลกๆ ให้ม*ๆ 10. ม�นุ�ส�ย์อย์ากร� � อย์ากเห้2นุ อย์ากทำดลอง

นุอก จากนุ�0นุแล�ว มนุ�ษย์�ย์�งม�ล�กษณ์ะส�าค�ญ่ป็ระการห้นุ!%งค$อ "ม�กจะเข�าข�างตินุเองเสมอ และไม*ชอบให้�ใครติ�าห้นุ�ติ�เติ�ย์นุตินุเอง" ห้ากม�ใครติ�าห้นุ�ก2ม�กจะห้าสาเห้ติ�แก�ติ�วให้�พ�นุข�อครห้านุ�0นุๆ "ห้ากแติ*ขณ์ะเด�ย์วก�นุก2ม�กจะมองเห้2นุแติ*ความผู้�ด ความไม*ด�ของผู้��อ$%นุ… " อย์�*เสมออ�นุเก�ดเนุ$%องมาจาก "แรงข�บของการติ�องการม�ช�ว�ติอย์�*และแรงข�บแห้*งความก�าวร�าวทำ�าร�าย์ทำ�าลาย์ผู้�� อ$%นุ เพ�ย์งเพ$%อให้�คนุอ$%นุและตินุเองค�ดและร� �ส!กว*า "ตินุนุ�0นุเป็)นุผู้��ทำ�%ม�ด�ม�ความร� �ความสามารถึเห้นุ$อผู้��อ$%นุ" มนุ�ษย์�ม�ธรรมชาติ�และเป็)นุเช*นุนุ�0มาช�านุานุแล�ว ด�งค�ากล*าวในุโคลงโลกนุ�ติ�ทำ�%กล*าวว*า

โทำษทำ*านุผู้��อ$%นุเพ�0ย์ง เมล2ดงา ป็องติ�ฉ�นุนุ�นุทำา ห้*อนุเว�นุโทำษตินุห้นุ�กเทำ*าภ�ผู้า ห้นุ�กย์�%งป็องป็Fดค�ดซึ่*อนุเร�นุ เร$%องร�าย์ห้าย์ส�ญ่ เดชาด�ศึร

อาจกล*าว สร�ป็ได�ว*า ธรรมชาติ�ของมนุ�ษย์�ม�ทำ�0งด�และไม*ด� นุ� %นุค$อ "มนุ�ษย์�ทำ�กคนุไม*ม�ใครด�ห้มดติ�0งแติ*ศึร�ษะจรดป็ลาย์เทำ�า" ห้มาย์ความว*า "ไม*ม�ใครทำ�%ด�พร�อมทำ�กอย์*าง แล�วก2ไม*ม�ใครเลวห้มดไป็เส�ย์ทำ�กอย์*างจนุห้าข�อด�ไม*ได�เลย์" ทำ�กๆ คนุล�วนุม�ข�อด�ข�อด�อย์ของตินุเอง เพ�ย์งแติ*ข�อด�ห้ร$อข�อเส�ย์ ฝ่9าย์ใดจะมากนุ�อย์กว*าก�นุ ถึ�าข�อด�มากกว*าข�อเส�ย์ก2จะเป็)นุคนุด� ห้ร$อถึ�าข�อเส�ย์มากกว*าข�อด�ก2เป็)นุคนุเลว ซึ่!%งเป็)นุผู้ลส$บเนุ$%องมาจากการอบรมเล�0ย์งด� และป็6จจ�ย์สภาพแวดล�อม ด�งค�ากล*าวของทำ*านุพ�ทำธทำาสภ�กข� เก�%ย์วก�บมนุ�ษย์�ว*า

Page 9: ธรรมชาติของมนุษย์

"เขาม�ส*วนุ เลวบ�าง ช*างห้�วเขาจงเล$อกเอา ส*วนุทำ�%ด� เขาม�อย์�*เป็)นุป็ระโย์ชนุ� โลกบ�าง ย์�งนุ*าด�ส*วนุทำ�%ช� %ว อย์*าไป็ร� � ของเขาเลย์จะห้าคนุ ม�ด� โดย์ส*วนุเด�ย์วอย์*าม�วเทำ�%ย์ว ค�นุห้า สห้าย์เอGย์เห้ม$อนุเทำ�%ย์วห้า ห้นุวดเติ*า ติาย์เป็ล*าเลย์ฝ่Hกให้�เคย์ มองแติ*ด� ม�ค�ณ์จร�ง"

พ�ทำธทำาสภ�กข�

ด�ง นุ�0นุ ในุการคบก�นุจะติ�องย์อมร�บและค�านุ!งถึ!ง ความเป็)นุมนุ�ษย์�ทำ�%ม�ความแติกติ*าง ม�ทำ�0งความด�และความช�%วป็นุก�นุไป็ "จงห้�ดมองคนุอ$%นุด�วย์จ�ติใจทำ�%เป็Fดกว�าง อย์*างย์�ติ�ธรรม ป็ราศึจากอคติ�ทำ�0งห้ลาย์ และพย์าย์ามเข�าใจเละย์อมร�บผู้��อ$%นุ อย์*างทำ�%เขาเป็)นุอย์�* ให้�มากทำ�%ส�ดเทำ*าทำ�%จะทำ�าได�" เราก2จะม�ความส�ขมากข!0นุโดย์ทำ�%วไป็ข�อควรค�านุ!งถึ!ง "มนุ�ษย์�"ในุส�งคม ได�แก*

มนุ�ษย์�ไม*ม�ใครสมบ�รณ์�พร�อมไป็เส�ย์ทำ�กอย์*าง มนุ�ษย์�ม�พฤติ�กรรม และพฤติ�กรรมของมนุ�ษย์�ย์*อมม�สาเห้ติ� มนุ�ษย์�ม�ความติ�องการไม*ม�ทำ�%ส�0นุส�ด มนุ�ษย์�ม�ความร� �ส!ก นุ!กค�ดและม�การร�บร� � เนุ$%องจากมนุ�ษย์�ม�ข�นุธ�ห้�า สามารถึร�บร� �ส�%งเร�า

ทำ�าให้�เก�ดการติอบสนุอง มนุ�ษย์�ม�ความแติกติ*าง อ�นุเก�ดมาจากพ�นุธ�กรรมและส�%งแวดล�อม มนุ�ษย์�ม�กอย์�*รวมก�นุเป็)นุกล�*ม ม�กเข�าข�างตินุเองอย์�*เสมอ ม�ความอย์ากร� �อย์ากเห้2นุ

ความแติกติ*างของมนุ�ษย์�

มนุ�ษย์�ทำ�กคนุม�ความแติกติ*างก�นุ "ไม*ม�ใครเห้ม$อนุใคร" แม�แติ*ฝ่าแฝ่ดทำ�%เก�ดจากไข*ใบเด�ย์วก�นุและจากอส�จ�ติ�วเด�ย์วก�นุทำ�%เร �ย์กว*า ฝ่าแฝ่ดแทำ�ทำ�%ม�ร�ป็ร*างห้นุ�าติา เพศึเห้ม$อนุก�นุ ย์�งม�ความแติกติ*างก�นุบางป็ระการมากบ�างนุ�อย์บ�าง แล�วแติ*เห้ติ�และป็6จจ�ย์สภาพแวดล�อม มนุ�ษย์�ม�ความแติกติ*างก�นุในุด�านุติ*างๆ ก�นุ ซึ่!%งกฤษณ์า ศึ�กด�;ศึร� ( 2534 : 124 - 125) กล*าวว*ามนุ�ษย์�แติกติ*างก�นุในุเร$%องของ1. ร�ป็ร*าง ห้นุ�าติา ทำ*าทำาง (Appearance) มนุ�ษย์�ย์*อมเล$อกเก�ดไม*ได� แล�วแติ*บ�ญ่นุ�ากรรมแติ*ง บางคนุส�ง บางคนุติ�%า บางคนุขาว บางคนุห้นุ�าติาด� บางคนุข�0ร �0วข�0เห้ร* บางคนุทำ*าทำางสง*างาม บางคนุพ�การ แติ*เขาก2เป็)นุมนุ�ษย์�ทำ�%ม�ส�ทำธ�เสร�ภาพ และความเป็)นุคนุเสมอก�นุห้มด ฉะนุ�0นุเราควรไม*ม�อคติ�ในุเร$%องร�ป็ร*าง ห้นุ�าติา ทำ*าทำางและการแติ*งกาย์ของคนุในุการส�มพ�นุธ�ก�นุ2. อารมณ์� (Emotion) มนุ�ษย์�ม�อารมณ์�ติ*างก�นุ บางคนุอารมณ์�เย์2นุ อารมณ์�ร�อนุ โมโห้ ฉ�นุเฉ�ย์ว โกรธง*าย์ การแสดงออกติ*างก�นุ ทำ�าให้�บ�คล�กแติกติ*างก�นุ

Page 10: ธรรมชาติของมนุษย์

3. นุ�ส�ย์ (Habit) มนุ�ษย์�แติกติ*างก�นุบางคนุนุ�ส�ย์ด� ขย์�นุข�นุแข2ง ซึ่$%อส�ติย์�ส�จร�ติ แติ*บางคนุนุ�ส�ย์ใจคอโห้ดร�าย์ ไว�ใจไม*ได� คดโกง อ�จฉา ร�ษย์า ฯลฯ4. เจติคติ� (Attitude) ห้ร$อ ทำ*าทำ�ความร� �ส!กทำ�%ม�ติ*อส�%งใดส�%งห้นุ!%งและแสดงออกแติกติ*างก�นุ เป็)นุราย์บ�คคล ห้ร$อเป็)นุห้ม�*เป็)นุเห้ล*า5. พฤติ�กรรม (Behavior) ของมนุ�ษย์�ติ*างก�นุส�ดจะพรรณ์นุา6. ความถึนุ�ด (Aptitude) มนุ�ษย์�เก�ดมาม�ความถึนุ�ดติามธรรมชาติ�ทำ�%ติ�ดติ�วมาติ*างก�นุ ถึ�าเขาได�ทำ�างานุทำ�%เขาถึนุ�ดจะทำ�าได�ด� ผู้ลงานุด� ขว�ญ่การทำ�างานุด� แติ*ถึ�าให้�ทำ�างานุทำ�%ไม*ถึนุ�ดจะทำ�าไม*ได� ห้ร$อทำ�าได�แติ*ไม*ด� ผู้ลงานุเส�ย์ ห้นุ�กใจ กล��มใจ และขว�ญ่เส�ย์7. ความสามารถึ (Ability ) มนุ�ษย์�เราม�ความสามารถึติ*างก�นุ เช*นุ ด�านุร*างกาย์แข2งแรงไม*เทำ*าก�นุ คนุทำ�%แข2งแรงกว*าย์*อมทำ�างานุห้นุ�กติรากติร�าได�มากกว*าตินุอ*อนุแอ ชาย์แข2งแรงกว*าห้ญ่�ง ห้ญ่�งอาจทำ�างานุละเอ�ย์ด เร�ย์บร�อย์กว*าชาย์ 8. ส�ขภาพ (Health) มนุ�ษย์�ย์*อมม�ส�ขภาพแข2งแรงอ*อนุแอไม*เทำ*าก�นุ ส�ขภาพจ�ติติ*างก�นุ บางคนุผู้อมแห้�งแรงนุ�อย์ บางคนุม�โรคภ�ย์ป็ระจ�าติ�ว บางคนุก2ม�ร*างกาย์สมบ�รณ์�แข2งแรง9. รสนุ�ย์ม (Taste) มนุ�ษย์�ม�รสนุ�ย์มติ*างก�นุ ทำ�%เร �ย์กว*า นุานุาจ�ติติ�ง ฉะนุ�0นุ อย์*าด�ห้ม�%นุเห้ย์�ย์ดห้ย์าม เย์าะเย์�ย์ ถึากถึาง ติ�าห้นุ�ติ�เติ�ย์นุ เพราะคนุเรานุ�0นุ ม�พ$0นุฐานุติ*างก�นุ อย์*าด�ถึ�กก�นุเราติ�องเคารพส�ทำธ�ความเป็)นุคนุของเขาทำ�%เขาม�ส�ทำธ�ชอบธรรมทำ�%จะ ชอบ จะไม*ชอบอะไรได� และส�%งนุ�0เองทำ�าให้�คนุเราม�รสนุ�ย์มติ*างก�นุ10. ส�งคม (Social) คนุเราย์*อมม�ส�งคมและโลกของเขาทำ�%ชอบอย์*างนุ�0นุ ป็ระเภทำนุ�0นุความแติกติ*างของมนุ�ษย์�ด�งกล*าวเป็)นุสาเห้ติ�ให้�มนุ�ษย์�เก�ดข�ดแย์�งก�นุ ไม*สามารถึเข�าก�นุห้ร$อส�มพ�นุธ�ก�นุได� ห้ากขาดความร� � ความเข�าใจ ไม*ย์อมร�บก�นุ เก�ดการด�ห้ม�%นุเห้ย์�ย์ดห้ย์าม ไม*เคารพส�ทำธ�ไม*ให้�เก�ย์รติ�เคารพนุ�บถึ$อก�นุและไม*ย์อมร�บในุความแติกติ*างก�นุ ความแติกติ*างของมนุ�ษย์� อาจสร�ป็ได�ว*าป็ระกอบด�วย์ความแติกติ*างทำางด�านุร*างกาย์ ความแติกติ*างด�านุจ�ติใจ ความแติกติ*างด�านุอารมณ์� ความแติกติ*างทำางส�งคม และความแติกติ*างทำาง สติ�ป็6ญ่ญ่า

สาเห้ติ�ของความแติกติ*างของมนุ�ษย์�

เม$%อพ�จารณ์าถึ!งสาเห้ติ�อ�นุแทำ�จร�งทำ�%ทำ�าให้�มนุ�ษย์�ม�ความแติกติ*างก�นุ ควรได�พ�จารณ์าถึ!งด�านุสห้ว�ทำย์าการ ซึ่!%งม�แนุวค�ดถึ!งสาเห้ติ�ทำ�%ทำ�าให้�มนุ�ษย์�แติกติ*างก�นุ ด�งนุ�0 (กฤษณ์า ศึ�กด�;ศึร� , 2534 :128) 1. เช$0อชาติ� ทำ�าให้�มนุ�ษย์�ม�ร�ป็ร*างห้นุ�าติา ส�ผู้�วกาย์ ผู้มขนุ แติกติ*างก�นุไป็2. ศึาสนุา ห้ล*อห้ลอมให้�มนุ�ษย์�ม�ความเช$%อถึ$อ อบรมส�%งสอนุให้�ย์!ดม�%นุมาติ*างก�นุ ติ*างคนุติ*างศึาสนุา ก2ย์*อมติ*างความนุ!กค�ดแล�วแติ*ว*าศึาสนุาจะอบรมส�%งสอนุอย์*างไร3. การกระทำ�า ได�แก* การป็ระพฤติ�ป็ฏิ�บ�ติ�อย์�*เป็)นุป็ระจ�าสม�%าเสมอ เช*นุ คนุทำ�%ฝ่Hกห้�ดให้�ม�ก�ร �ย์ามารย์าทำเร�ย์บร�อย์ ห้ร$อทำ*าทำางทำ�%สง*าผู้*าเผู้ย์ ก2จะเป็)นุผู้��ม�ก�ร �ย์าเร�ย์บร�อย์ สง*าผู้*าเผู้ย์ ส*วนุผู้��ทำ�%ม�ได�ฝ่Hกห้�ดอาจม�พฤติ�กรรมติรงก�นุข�าม กระทำ�าติาม Id ห้ร$อติามความเคย์ช�นุทำ�%ทำ�าอย์�*เสมอ เช*นุ ร�บป็ระทำานุอาห้ารม�มมาม เค�0ย์วอาห้ารเส�ย์งด�ง4. ว�ย์ ผู้��ให้ญ่*ย์*อมม�ป็ระสบการณ์� ความส�ข�มเย์$อกเย์2นุ ผู้*านุช�ว�ติมามากกว*า จ!งแติกติ*างก�บเด2ก ห้ร$อผู้��ม�ว�ย์อ*อนุกว*า เนุ$%องจากสมรรถึภาพ ความนุ!กค�ด ว�ฒ�ภาวะติ*างก�นุ

Page 11: ธรรมชาติของมนุษย์

5. ความแข2งแรง การทำ�%บ�คคลม�ร*างกาย์ จ�ติใจ แข2งแรง ห้ร$ออ*อนุแอ ม�โรคภ�ย์ไข�เจ2บรบกวนุ ทำ�าให้�บ�คคลเก�ดความแติกติ*างก�นุ6. การอบรมส�%งสอนุ บ�คคลทำ�%ได�ร �บการฝ่Hกอบรมส�%งสอนุ เล�0ย์งด�มาติ*างก�นุ ย์*อมทำ�าให้�เก�ดความแติกติ*างก�นุได�7. เพศึ ห้ญ่�งชาย์ย์*อมม�ความแข2งแรง ความม�%นุคง ห้ว�%นุไห้ว ความร� �ส!กผู้�ดชอบย์!ดม�%นุในุขนุบธรรมเนุ�ย์มและเช$%อทำ�%ติ*างก�นุ ชาย์ชอบบ�J ติ*อส��โลดโผู้นุ ห้ญ่�งชอบสวย์งามละเอ�ย์ดอ*อนุ8. การศึ!กษา ความร� �มากห้ร$อนุ�อย์ย์*อมทำ�าให้�มนุ�ษย์�เป็ล�%ย์นุแป็ลง และห้ร$อม�ความร� � ความเข�าใจ ร� �ส!กนุ!กค�ดติ*างก�นุ9. ฐานุะทำางเศึรษฐก�จ ความรวย์ความจนุทำ�าให้�มนุ�ษย์�เป็ล�%ย์นุแป็ลงและแติกติ*างก�นุไป็ห้ลาย์อย์*าง เช*นุ ความเช$%อถึ$อ ศึร�ทำธา ความม�%นุใจ บ�คล�กภาพ ความค�ด นุ�ส�ย์ใจคอเป็ล�%ย์นุไป็เม$%อฐานุะเป็ล�%ย์นุไป็ คนุจนุอาจร� �จ�กนุอบนุ�อมถึ*อมตินุ แติ*คนุรวย์ส*วนุให้ญ่*ม�คนุนุ�บห้นุ�าถึ$อติามาก ทำ�าให้�เก�ดความเช$%อม�%นุในุติ�วเองส�ง10. ถึ�%นุก�าเนุ�ด คนุทำางเห้นุ$อ ทำางใติ� อ�สานุ ด�นุฟCาอากาศึ ย์*อมม�ส*วนุห้ล*อห้ลอมให้�มนุ�ษย์�ม�บ�คล�กภาพและนุ�ส�ย์ใจคอแติกติ*างก�นุ ทำางเห้นุ$อ อากาศึห้นุาวเย์2นุสบาย์ ทำ�าให้�คนุเม$องเห้นุ$อใจด� เป็)นุม�ติรก�บคนุทำ�%วไป็ ทำางใติ�ติ�องผู้จญ่ก�บด�นุฟCาอากาศึแป็รป็รวนุอย์�*ติลอดเวลา ลมพ�ดแรงและเส�ย์งด�ง อากาศึร�อนุ ทำ�าให้�คนุภาคใติ�ติ�องทำ�าตินุห้ร$อพ�ดแข*งก�บเวลาและเส�ย์งลมทำะเล ส*วนุให้ญ่*จ!งพ�ดเร2ว 11. ภาษา มนุ�ษย์�ในุโลกนุ�0ม�ภาษาทำ�%ใช�พ�ดติ�ดติ*อส$%อสารแติกติ*างก�นุห้ลาย์ร�อย์ห้ลาย์พ�นุภาษา ทำ�าให้�มนุ�ษย์�ติ�ดติ*อก�นุได�บ�างไม*ได�บ�าง เข�าใจก�นุได�ไม*สนุ�ทำใจ อาจเก�ดความร� �ส!กข�ดแย์�งด�ห้ม�%นุด�แคลนุ เห้ย์�ย์ดห้ย์ามก�นุได� การส$%อด�วย์ภาษาทำ�%แติกติ*างก�นุ เราติ�องพย์าย์ามทำ�าใจเป็)นุกลาง มองคนุในุแง*ด� พราะบางทำ�การติ�ความของภาษาไม*ติรงห้ร$อถึ�กติ�องติามว�ติถึ�ป็ระสงค�ทำ�%แทำ�จร�งของ ผู้��พ�ด ถึ�าผู้��ฟ6งฟ6งแล�วป็6กใจเช$%อโดย์ไม*ไติร*ติรองเส�ย์ก*อนุ ม�ติรภาพอาจบ�ดเบ$อนุได�12. กฎีห้มาย์ ขนุบธรรมเนุ�ย์ม ป็ระเพณ์� ก2ม�ส*วนุทำ�าให้�คนุเราแติกติ*างก�นุ เช*นุ ป็ระเทำศึทำางอาห้ร�บอนุ�ญ่าติให้�ชาย์ม�ภรรย์าได�ถึ!ง 5 คนุ โดย์ไม*ผู้�ดกฎีห้มาย์ แติ*เม$องไทำย์เราถึ$อว*าคนุเด�ย์วเทำ*านุ�0นุทำ�%ถึ�กติ�องติามกฎีห้มาย์13. อ�ทำธ�พลของกล�*ม บรรดาพวกม�อ�ทำธ�พล อาจทำ�าให้�ความค�ด ความเช$%อ ความป็ระพฤติ�ป็ฏิ�บ�ติ�ของคนุเราแติกติ*างไป็ ถึ�าเราอย์�*ในุกล�*มอ�ทำธ�พลซึ่!%งม�แนุวความค�ดด�สร�างสรรค� เราก2เป็)นุคนุด� แติ*ห้ากไป็อย์�*ในุกล�*มโจรก2กลาย์เป็)นุคนุไม*ด�ติามกล�*มไป็14. การอาช�พ ม�อ�ทำธ�พลติ*อล�กษณ์ะบทำบาทำและพฤติ�กรรมของคนุ อาช�พนุ�กบวชจ�าเป็)นุติ�องส�ข�ม เร�ย์บร�อย์ ขอทำานุติ�องทำ�าก�ร�ย์าทำ*าทำางด�นุ*าสงสาร พนุ�กงานุขาย์ติ�องพ�ดมากพ�ดเก*ง พ�ดด�

อาจสร�ป็ถึ!งป็6จจ�ย์ทำ�%ทำ�าให้�มนุ�ษย์�ม�ความแติกติ*างก�นุ ได�ด�งนุ�0

1. กรรมพ�นุธ�� (Heredity) ค$อ ส�%งทำ�%ได�ร �บการถึ*าย์ทำอดจากบ�ดา มารดา ห้ร$อบรรพบ�ร�ษ2. ส�%งแวดล�อม (Environment) ค$อส�%งทำ�%อย์�*รอบๆ ติ�วเราและม�อ�ทำธ�พลติ*อมนุ�ษย์� แบ*งได�เป็)นุ2.1 ส�%งแวดล�อมก*อนุเก�ด ได�แก* สภาพนุ�บติ�0งแติ*ป็ฏิ�สนุธ�อย์�*ในุครรภ�มารดาและสภาพมดล�ก

Page 12: ธรรมชาติของมนุษย์

ของมารดาก*อนุคลอด ป็6จจ�ย์ทำ�%ม�อ�ทำธ�พลจ�ดเป็)นุส�%งแวดล�อมก*อนุเก�ดได�แก* (1) ส�ขภาพของแม* (2) อารมณ์�ของแม* (3) อาห้าร (4) สารพ�ษและส�%งเสพติ�ดทำ�%แม*ได�ร�บ (5) ทำ�ศึนุคติ�ของพ*อแม*ติ*อการติ�0งครรภ� (6) ฐานุะทำางเศึรษฐก�จ (7) การศึ!กษา2.1 ส�%งแวดล�อมขณ์ะเก�ด ได�แก* (1) ว�ธ�การคลอด (2) อ�บ�ติ�เห้ติ�ระห้ว*างการคลอด2.3 ส�%งแวดล�อมห้ล�งเก�ด ได�แก* (1) การอบรมเล�0ย์งด� การอบรมส�%งสอนุ (2) การศึ!กษาทำ�%ได�ร �บ/โรงเร�ย์นุ (3) ส$%อมวลชนุ (4) กล�*มเพ$%อนุ3. กรรม / การกระทำ�า (Action) ค$อการกระทำ�าของบ�คคลซึ่!%ง แบ*งเป็)นุ3.1 กรรมเก*า ห้มาย์ถึ!ง ผู้ลของการกระทำ�าของตินุเอง ห้ร$อผู้��ให้�ก�าเนุ�ด อ�นุรวมทำ�0งในุด�านุร*างกาย์และจ�ติใจ เช*นุ ส�%งทำ�%เก�ดข!0นุติามพ�นุธ�กรรมก2ถึ$อได�ว*าเป็)นุเร$%องของกรรมเก*า เช*นุ ล�กพ�การเพราะพ*อห้ร$อแม*ติ�ดเช$0อกามโรค ก2ถึ$อว*า พ*อห้ร$อแม*สร�างกรรมไว�ให้�เก�ดแก*ล�ก ล�กได�ร�บกรรมเก*าของติ�วเองโดย์พ*อห้ร$อแม* ห้ร$อเม$%อเด2กซึ่นุจนุเก�ดอ�บ�ติ�เห้ติ� ติอนุห้ล�งเป็)นุผู้��ให้ญ่*แล�วเป็)นุคนุพ�การ ก2เพราะกรรมเก*าเม$%อเป็)นุเด2กได�ทำ�าไว� คนุทำ�%เร �ย์นุห้นุ�งส$อไม*เก*งเพราะเม$%อก*อนุนุ�0นุไม*เอาใจใส* ไม*ขย์�นุ ไม*ติ�0งใจเร�ย์นุ ได�แติ*เทำ�%ย์วเติร* เล*นุ สนุ�กสนุานุ ทำ�าอะไรติามใจติ�วเอง เลย์ทำ�าให้�พ$0นุฐานุของว�ชาการติ*างๆ อ*อนุมากรวมทำ�0งนุ�ส�ย์การเร�ย์นุการห้าความร� �เส�ย์ไป็ ค$อไม*สนุใจค�นุคว�าห้าความร� � พอข!0นุมาเร�ย์นุในุช�0นุส�งๆ ก2ร� �ส!กจะไป็ไม*รอด เร�ย์นุได�ไม*ด�เก�ดม�ความค�บข�องใจและทำ�อใจ 3.2 กรรมให้ม* ห้มาย์ถึ!ง การกระทำ�าของมนุ�ษย์�เราในุป็6จจ�บ�นุและอนุาคติ ซึ่!%งจะส*งผู้ลทำ�%ทำ�าให้�คนุเราแติกติ*างก�นุ (กฤษณ์า ศึ�กด�;ศึร�, 2534 : 126 - 127)