สตรีกับการเมือง

ส ต ร ก บ ก า ร เ ม อ ง

วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน สถาบนพระปกเกลา

สถาบนพระปกเกลา 47/101 หม 4 ถ.ตวานนท ต.ตลาดขวญ อ.เมอง จ.นนทบร 11000

โทรศพท 02-527-7830-9 ตอ 1505, 1602, 2502 โทรสาร 02-968-9144 เวบไซต www.kpi.ac.th

ความเปนจรง พนททางการเมอง และการขบเคลอน

เอกสารวชาการลำดบท 51

สตรกบการเมอง ISBN : 978-974-449-393-4

วปท.๕๑-๐๕-๓๐๐.๐

สตรกบการเมอง ค

วามเปนจรง พ

นททางก

ารเมอง แล

ะการขบเคลอน

�

สถาบนพระปกเกลา

สตรกบการเมอง: ความเปนจรง พนททางการเมอง และการขบเคลอน

วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน


สตรกบการเมอง ��


สตรกบการเมอง: ความเปนจรง พนททางการเมอง และการขบเคลอน ทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.อรทย กกผล ผสรปผลการสมมนา ธรพรรณ ใจมน ผจดทำ ธนษฐา สขะวฒนะ ขอมลทางบรรณานกรมของหอสมดแหงชาต ISBN = ๙๗๘-๙๔๔-๔๔๙-๓๙๓-๔ วปท.๕๑-๐๕-๓๐๐.๐ พมพครงท ๑ กนยายน ๒๕๕๑ จำนวน ๓๐๐ เลม ผจดรปเลมและออกแบบปก นายสชาต ววฒนตระกล ลขสทธของสถาบนพระปกเกลา จดพมพโดย สถาบนพระปกเกลา อาคารศนยสมมนา ๓ ชน ๕ ในบรเวณสถาบนพฒนาขาราชการพลเรอน (ก.พ.) ถนนตวานนท ตำบลตลาดขวญ อำเภอเมอง จงหวดนนทบร ๑๑๐๐๐ โทรศพท ๐-๒๕๒๗-๗๘๓๐-๙ โทรสาร ๐-๒๙๖๘-๙๑๔๔ http://www.kpi.ac.th พมพท โรงพมพธรรมดาเพลส

��


คำนำ

การปกครองระบอบประชาธปไตยในยคสมยใหม คอ การเลอกผแทนเขามา

ทำหนาทบรหารกจการบานเมองแทนประชาชน ในอดตจนถงปจจบนผแทน

สวนใหญของประเทศไทยเปนเพศชาย อาจเพราะเหตวาผหญงถกอบรม

สงสอนใหเปนกลสตร มหนาทดแลบานเรอนและครอบครวเปนหลก สวนผชายเปน

ผมหนาทหาเลยงครอบครวและทำงานนอกบาน รวมถงมหนาทในการบรหารกจการ

บานเมองดวย ซงกจเชนนมใชหนาทของผหญง แตเมอยคสมยเปลยนไป การทำงาน

นอกบานนนมไดจำกดแตเพยงเฉพาะเพศชาย ผหญงกมความจำเปนเชนเดยวกน

จงทำใหบทบาทของผหญงในยคสมยใหมจงเปลยนแปลงไปจากเดม และนอกจาก

การทำงานเพอหาเลยงครอบครวแลว ผหญงยงเขามามบทบาทในการบรหารกจการ

ของบานเมองรวมถงการบรหารองคปกครองสวนทองถน โดยผานการเปนตวแทน

ทางการเมอง เชน สมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา ผบรหารและสมาชกสภา

ขององคกรปกครองสวนทองถน อกทงยงไดรบการยอมรบวานกการเมองหญงม

ความละเอยดออน รอบคอบกวาผชาย รวมถงนกการเมองหญงมแนวคดในการ

พฒนาทเนนไปทางดานการสงเสรมคณภาพชวตไดดกวาเพศชายทเนนไปทางดาน

สาธารณปโภคและสาธารณปการ

สตรกบการเมอง �V


แตกระนน หากเราพจารณาทางสถตจะพบวาจำนวนดสวนของเพศหญง

ตอเพศชายในการเขามาดำรงตำแหนงทางการเมองของประเทศไทยยงอยในสดสวน

ท นอยกวานานาประเทศ อาจเน องจากตดท กรอบและวธคดในแบบเดม ดงน น

เพ อเปนการสงเสรมบทบาทสตรและเพ มสดสวนทางการเมองใหกบเพศหญง

วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน สถาบนพระปกเกลาจงไดจดใหมการระดมความ

คดเหนเพอแลกเปลยนประสบการณและความคดเหนจากภาคสวนตางๆ ทง สส.สตร

สว.สตร นกการเมองทองถนสตร นกวชาการทเกยวของ รวมถงหนวยงานราชการ

องคกรและสมาคมททำหนาทในสงเสรมบทบาทสตร เพอหาแนวทางและวธการในการ

เสรมพลงเพอเพมสดสวนและพนททางการเมองใหกบผหญง รวมถงมการทำงานทม

ประสทธภาพและประสทธผลดวย

วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน


V


สารบญ

เรอง หนา

บทสรปสำหรบผบรหาร 1

- สาระสำคญของสตรในรฐธรรมนญ 11

แหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 (รฐธรรมนญ 2550)

โดยรองศาสตราจารยวฒสารตนไชย

- กรอบกฎหมาย : สงเอออำนวยใหผหญง 20

เดนเขาสการเมองมากกวาทผานมา

โดยดร.ผสดตามไท

- ศาสตรทง 7 ในการเขาสและดำรงอย ในการเมอง 23

โดยนางลดาวลยวงศศรวงศ

- การมสวนรวมทางการเมองของผหญง 27

โดยรองศาสตราจารยดร.กฤตยาอาชวนจกล

- ผหญงถกแยกสวนออกไปจากการเมองและการพฒนาหรอเปลา 31

โดยนายสจตตไตรพทกษ

สตรกบการเมอง V�


- ทนทางสงคมผลตอความยงยนของประชาธปไตย 33

โดยดร.ถวลวดบรกล

- ประเดนเพอพจารณาสำหรบการขบเคลอนบทบาท 35

ของผหญงในทางการเมอง

โดยรองศาสตราจารยมาลพฤกษพงศาวล

- จากประสบการณในการเปนนกการเมองทองถน 37

โดยนางเปรมฤดชามพนท

- จากผขบเคลอนสการเปนนกการเมองระดบชาต 40

โดยนางรชฎาภรณแกวสนท

- ผหญงในสายตาผชาย และแรงจงใจในการเขาสการเมองทองถน 44

โดยนางสาวสายใจเลศวรยะประภา

- ตวเลขของผหญงในการเมองระดบทองถน 46

โดยMr.HenrikFredforgLarsen

- ผหญง : การทำหนาททางการเมองอยางแทจรง 48

โดยแพทยหญงมาลนสขเวชชวรกจ

- การขบเคลอนประเดนผหญงในระดบนโยบาย 49

โดยนางพรรณประภาอนทรวทยนนท

- มาตรการในเชงกฎหมายของประเทศไทย 51

โดยผศ.ดร.นงเยาวเนาวรตน

- ปจจยเชงบวกในระบบการเมองของประเทศเพอนบาน 54

โดยนางเรองรวพชยกลเกตผล

- ขอสงเกตตอพนททางการเมองของผหญง 56

โดยดร.สธราวจตรานนท

สตรกบการเมอง V��


- “คำนงถง” ประเดนทขาดสภาพบงคบใช 58

โดยนางสทธนเมธประภา

- วาระแหงการขบเคลอน 59

โดยดร.อรญโสตถพนธ

บทสรป 61

กำหนดการสมมนา 66

รายชอผเขารวมการสมมนา 69

�


บทสรปสำหรบผบรหารเวททองถน ครงท 2/2551 เรอง

สตรกบการเมอง: ความเปนจรง พนททางการเมอง และการขบเคลอน

สถาบนพระปกเกลา โดยวทยาลยพฒนาการปกครองทองถน จดโครงการ

เวททองถน ครงท /2551 เรอง โครงการเวททองถน ครงท 2/2551 เรอง

“สตรกบการเมอง: ความเปนจรง พนททางการเมอง และการขบเคลอน”

ในวนจนทร ท 10 มนาคม พ.ศ. 2551 เวลา 09.00 – 16.00 น. ณ หองแมจก 2

โรงแรมมราเคล แกรนด หลกส กรงเทพมหานคร โดยมวตถประสงคเพอจดเวทใน

การทบทวนถงบทบาทและสถานภาพของผหญงในทางการเมองระดบชาตและทองถน

รวมทงวเคราะหปญหา อปสรรคทเกดขนกบกระบวนการเขาสการเปนตวแทนของผ

หญงในการเมองระดบชาตและระดบทองถน อนจะนำมาสการรวมกนวเคราะห เสนอ

ทางออกและแนวทางในการสงเสรมใหผหญงมพนททางการเมองและสามารถทำ

หนาทเปนตวแทนของผหญงในการเมองระดบชาตและระดบทองถน อนเปนพฒนา

ประชาธปไตยภายใตการมสวนรวมของพลเมองอยางทดเทยมใหเปนประเดนทาง

นโยบายและวาระแหงชาตตอไป

โดยในการจดเวททองถนครงนไดรบเกยรตจากวทยากรในหลายภาคสวนเพอ

ใหมมมองทหลากหลายตอประเดนปญหาและการเสนอแนะยทธศาสตรในการขบ

เคลอนพนททางการเมองของผหญง โดยเรมจากรองศาสตราจารยวฒสาร ตนไชย

สตรกบการเมอง �


รองเลขาธการสถาบนพระปกเกลา ในฐานะอดตกรรมาธการยกรางรฐธรรมนญ 2550

ทแสดงปาฐกถาพเศษ เรอง สตรกบการเมอง: ความเปนจรง พนททางการเมอง และ

การขบเคลอน เพอใหวทยากรและผเขารวมโครงการไดเหนภาพรวมของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 วามสาระใดบางทเกยวกบประเดน “ผหญง” และ

ไดทงประเดนคำถามททาทายตอการขบเคลอนบทบาทของผหญงในทางการเมองวา

หากผหญงจะเขาสการเปน “นกการเมอง” สงทควรตองพจารณา ไดแก การสรางการ

ยอมรบในตวตน และ ความเปนผ หญง การแสวงหาแนวรวม - แรงสนบสนน

ความออนไหวทางการเมอง การทำหนาท “เตมเตม” งานพฒนาใหรอบดาน และการ

บรหารทางการเมอง – ครอบครว

จากนนวทยากรจากหลายภาคสวนกรวมแสดงความคดเหน อาท มมมองจาก

สำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครว กระทรวงการพฒนาสงคมและความ

มนคงของมนษยซงเปนสวนราชการหลกททำหนาทในการสงเสรมและผลกดนเรอง

สทธ เสรภาพและการพฒนาศกยภาพของผ หญง ตอจากน นเปนมมมองของ

องคกรพฒนาเอกชน มลนธและหนวยงานทเกยวของกบการสงเสรม ขบเคลอน

ประเดนเรองผหญง อยางมลนธสถาบนวจยบทบาทชายหญงและการพฒนา สมาคม

บณฑตสตรทางกฎหมายแหงประเทศไทย ขบวนการผหญงกบการปฏรปการเมอง

อกภาคสวนหนงทเขารวมแลกเปลยนและระดมสมองในครงนเปนในสวนมลนธเอเซย

และ Sector of Democratic Governance Decentralization and Local

Governance, UNDP ซงเปนองคกรระหวางประเทศททำงานขบเคลอนประเดนหญง

ในประเทศไทยและนานาประเทศและในฐานะทเปนองคกรสนบสนนดานงบประมาณ

ใหแกกลมองคกรสตรและองคกรเครอขายสตร และทขาดไมไดใหฐานะผมสวน

เกยวของโดยตรง ไดแกบรรดานกการเมองผหญงทงในระดบชาต และระดบทองถน

ทงในอดตและปจจบน ไมวาจะเปน สมาชกสภาผแทนราษฏรหญง สมาชกวฒสภา

หญง นายกองคการบรหารสวนจงหวดหญง นายกเทศมนตรหญง นายกองคการ

บรหารสวนตำบลหญง และสมาชกสภาทองถนหญง จากนนปดทายดวยมมมองจาก

นกวชาการผ เช ยวชาญดานการพฒนาสตรจากสถาบนการศกษาตางๆ อาท



มหาวทยาลยธรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยมหดล และสถาบน

พระปกเกลา

ผลการสมมนาสามารถสรปไดในหลายประเดน ไดดงน

1. สภาพปญหาทเกดขนเกยวกบประเดนเรอง “บทบาทของผหญงใน

ทางการเมอง”

1) ผชาย ชมชน และสงคม ยงมทศนคตโนมเอยงในเรองมตหญง

ชาย และความเทาเทยมกนทางเพศ และเนองจากทศนคตโนม

เอยงจงทำใหเกดการปดก นโอกาสของผ หญงในการเขาส

กระบวนการทางการเมอง

2) การขาดสภาพบงคบใชอยางจรงจง เนองจากในบทบญญตทาง

กฎหมายระบเพยงวา “คำนงถง” จงทำใหเปนเหนผลอยางเปน

รปธรรมในเชงสดสวนท ช ดเจน เช น ในรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 และมาตรา 97 (2) กำหนดวาใน

การจดทำบญชรายชอของพรรคการเมองจะตองคำนงถงโอกาส

และความเทาเทยมกนในทางเพศ มาตรา 114 กำหนดวาใน

กระบวนการสรรหาบคคลเปน ส.ว. จะตองคำนงถงประเดนเรอง

โอกาสและความเทาเทยมในทางเพศ และอกกรณหนงเนองจาก

แมวามการบญญตประเดนเรองความเทาเทยมกนในทางเพศใน

กระบวนการจดทำบญชรายชอและกระบวนการสรรหาสมาชก

วฒสภา แตประเดนเร องความเทาเทยมกนในทางเพศมได

ปรากฎในกฎหมายลกทเกยวของเพอใหเกดผลบงคบใชอยางม

ประสทธภาพ



2. เงอนไข คณสมบตทจะทำใหผหญงทจะเขาสการเปน “นกการเมอง”

วทยากรหลายทานใหความเหนวาผหญงทจะเปนนกการเมอง และ รกษา

สถานภาพทางการเมองได ตองมคณลกษณะ ดงน

1) ตองมจดเดนทางความคด คณคา และความร (ตองมจดขาย)

2) ตองมการนำเสนอวธคด ความคด กจกรรม โครงการ นโยบาย

ทชดเจน โดดเดน (ตองขายเกง)

3) ตองมพฤตกรรมสวนตวทด ซงถอเปนการบรหารภาพลกษณ

4) ตองสรางผลงานทโดดเดน

5) ตองสรางการยอมรบใหแกชมชน ทองถน และสงคม

6) ตองหางไกลจากคำวา “ทจรต” และ “คอรปชน”

7) ตองเปนนกประสานงานและประสานเครอขาย

3. ทมาและวธการในการเขาสการเมองของผหญง

จากการศกษาวจยของนกวชาการผเชยวชาญ และจากประสบการณของ

นกการเมองหญงทงในอดตและปจจบน มองวาผหญงสามารถเขาสการเมองไดโดย

3 วธการ ไดแก

1) การเขาสการเมองดวยตนเอง เนองจากเปนผท มคณลกษณะ

คณสมบตและความโดดเดนในวธคด และการปฏบต

2) การเขาสการเมองดวยการรบมรดกทางการเมอง ซงหมายถงการ

สบทอดตำแหนงทางการเมองแทนบดา – มารดา – สาม – พ –

นอง



3) การเขาสการเมองดวยการเปน “ตวแทน” ทงนเนองจากนกการ

เมองเดมซงอาจมความสมพนธกนไมสามารถเขาสการเมองได

จงไดจดใหม “ตวแทน” ทางการเมองทำหนาทและรกษาพนท

ทางการเมองแทนตน

4. แนวทางสงเสรมและผลกดนใหผหญงเขาสการเปนนกการเมอง

1) การปรบเปล ยนวฒนธรรมทางการเมอง เชน การยอมรบใน

ความเทาเทยมกนระหวางเพศชายกบเพศหญง การปรบเปลยน

คานยมความเชอและการยอมรบ

2) การเปลยนแปลงทางโครงสราง โดยการแกไขกฎหมายเกยวกบ

การเล อกต งสมาช กสภาผ แทนราษฏร สมาช กวฒ สภา

ผบรหารทองถน และ สมาชกสภาทองถน เชน การกำหนดใหม

สดสวนของผหญงในสภาผแทนราษฏร วฒสภา และ องคกร

ปกครองสวนทองถน เพอใหเกดสภาพบงคบใชไดจรง เปนตน

ทงนเพอใหมจำนวนนกการเมองผหญงเพมมากขน

3) สถาบนการศกษาและสถาบนวชาการตาง ๆ ควรมการกำหนดให

ม การเร ยนการสอนเก ยวก บบทบาทหญงชายในสถาบ น

อดมศกษา และในสถาบนวชาการในกรณท มการจดการฝก

อบรม ใหความรใหผนวกเรองบทบาทหญงชายในหลกสตร หรอ

เนอหาวชา และทำหนาทในการเสรมสรางความร และโอกาสใน

การเขาส การเมองของผหญงท ทำงานในระดบชมชน องคกร

ชมชน หรอ ผนำการเมองอยางไมเปนทางการ เพอใหผหญงกลม

นมความมนใจในตดสนใจเขาสการเปน “นกการเมอง”

4) สวนราชการ และภาคเอกชน ควรนำแนวคดเรองมตหญงชาย

เขาส กระบวนการทำงานในกระทรวง ทบวง กรม และองคกร



ตางๆ เพอปรบเปลยนวธคด และมมมองตอประเดนมตหญง

ชาย เพ อใหเกดความเขาใจท ถกตองและเปนการสรางการ

ยอมรบตอผหญง รวมถงสวนราชการ และองคกรปกครองสวน

ทองถนตองจดบรการสาธารณะเพอใหแบงเบาภาระของผหญง

เพอใหผหญงไดมโอกาสในการเขาสการเมอง สดทายตองทำ

หนาทในการสรางเวทใหเกดการเสวนาและแลกเปลยนกนอยาง

เทาเทยมในพนทเพอใหเกดความเขาใจกน

5) สถาบนทางการเมอง อาท พรรคการเมอง รฐสภา สอมวลชน

องคกรอสระตาง ๆ ควรสรางความเชอมนใหแกสงคมโดยเฉพาะ

ผหญง เพราะการสรางความเชอมน ศรทธาในระบบการเมอง

และสถาบนทางการเมอง จะทำใหผหญงตดสนใจเขาสการเมอง

เพมขน

6) สงเสรมใหผหญงมบทบาทในกลม องคกร และการเมองภาค

พลเมอง เพอใหเกดการยอมรบในสงคม และเปนการเสรมสราง

ประสบการณของผหญงกอนเขาสการเมองในระบบ

7) สอมวลชน ควรมบทบาทในการสรางภาพลกษณ ประชาสมพนธ

และสรางความเขาใจในความเปน “ผหญง” และนำเสนอกรณ

ความสำเรจตาง ๆ ของผหญงเพอใหสาธารณชน และสงคมเกด

ความเขาใจทถกตอง และยอมรบในความเทาเทยมกนระหวาง

ชายหญง

5. แนวทางการร กษาและพ ฒนาสถานะภาพทางการเม องของ

นกการเมองหญง

1) สถาบนการศกษา หนวยงานราชการ และองคกรทเกยวของจด

ฝกอบรม ใหความร แกนกการเมองหญงอยางตอเน อง เพ อ

เพมพนความร และเพมทกษะในการปฏบตงานอยางตอเนอง



2) ตองมผสนบสนนทางการเมอง อนประกอบดวย

(1) การสนบสนนจากครอบครว เชน พอ แม สาม ลก และ

ญาต ในการสรางความเช อม นขวญกำลงใจ และแบงเบา

ภาระและความรบผดชอบบางสวนของผหญง

(2) การสนบสนนจากผสนบสนนในพนท เชน ชมชน สมาชก

กลม และเพอนบาน ในการเปนฐานเสยงทดในการเลอกตง

และเป นหน วยสน บสนนข อมล ข อมลต างๆ อ นเป น

ประโยชนตอการปฏบตงาน

(3) การสนบสนนจากผสนบสนนทางการเมองระดบสง ไมวาจะ

เปนการไดร บการสนบสนน สงเสรมจากหวหนาพรรค

การเมอง หรอ ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนในระดบ

ตางๆ

(4) การสนบสนนจากเพอนนกการเมอง เน องจากการทำงาน

การเมอง จะตองอาศยความรวมมอ ความกลมเกลยว

ความผกพน และการเกอกลกนระหวางเพอนนกการเมองใน

การทำงานการเมอง

(5) การสนบสนนจากสอมวลชนทกระดบ เนองจากสอมวลชน

เปนเหมอนผสงตอสารระหวางนกการเมองกบประชาชนใน

พนท ดงนน จำเปนอยางยงทนกการเมองหญงจะตองสราง

สมพนธภาพทดกบสอมวลชนทกระดบ ทกประเภท

(6) การสนบสนนจากผสนบสนนทางการเงน หรอ ผอปถมภ

เนองจากในการทำงานการเมองบางครงตองใชเงน ดงนน

จำเปนอยางยงทนกการเมองหญงจะตองไดรบการสนบสนน

ทางการเงน งบประมาณจากผสนบสนนดานการเงน แตทงน



ตองพจารณาความเหมาะสมของผใหการสนบสนนดานการ

เงนดวยเปนสำคญ

3) ตองมผลงานทโดดเดน เหนผลชดเจน และมผลงานตอเนอง

ทงนเพอ “ผกใจ” ผสนบสนนทางการเมองกลมตางๆ ใหการ

สนบสนนอยางตอเนอง

6. โจทยททาทายสำหรบผหญงทจะเขาสการเมอง ไดแก

1) การสรางสงทเรยกวาความไววางใจ โดยผหญงจะตองมความ

กลาทจะแสดงถงความแตกตาง ซงผหญงมคณสมบตเฉพาะตว

อย แล ว ไม ว าจะเป นความสามารถฉ บไว การร บร เร อง

ละเอยดออน ความสามารถในการผสาน ความเชยวชาญความ

ชำนาญการเฉพาะดาน และท สำคญผ หญงมเสนห ในทาง

การเมอง

2) มาตรการในการขบเคลอน สามารถแบงออกเปน 3 สวนหลก

ไดแก

(1) ปลด ลดภาระ: การรณรงค และบทบาทการแบงปนหนาทใน

ครอบครว รวมทง การปลด ลดภาระของผหญงในการสราง

บรการทางสงคมเพอรองรบความจำเปนของผหญง

(2) เสรมพลง: เปนการขบเคล อนพลงเครอขาย โดยมงเนน

ประชาสมพนธเมอผหญงเขาสการเมองแลวจะสรางความ

แตกตางอยางไร รวมท งการเสรมสรางโอกาสและชอง

ทางการเขาสกระบวนการการเมองของผนำสตร การสราง

หลกประกนวาระบบการเลอกตงมการปฏบตท เปนธรรม

และสดทายเปนการพฒนาศกยภาพของผหญง



(3) ปฏบตการทางการเมอง: เปนการหาผสนบสนนในทางการ

เมอง ซงมลกษณะเปน “ไตรยานภาพในทางการเมอง” คอ

การสนบสนนทางการเมอง จากภาคพลเมอง ประชาสงคม

ผสนบสนนทางการงน และการสนบสนนจากภาคสอมวลชน

3) การบรหารภาพลกษณของค ชวตและครอบครว เพราะเปน

ปจจยททำใหเกดขอเสนอเชงคณคาทจะเปนบทพสจนวาความ

จรงทผหญงมอยในตวตน เมอไดเขาสพนททางการเมองแลวก

จะได ช วยข บ เคล อนการ เม องการปกครองในระบอบ

ประชาธปไตยไปสสนตสขและสถาพรไดอยางแทจรง

แมวาในการสมมนาครงน ยงไมสามารถทจะวางยทธศาสตรการ

ขบเคลอนและเพมพนททางการเมองของผหญงได แตอยางนอยการเสวนา

พดคย และการแลกเปลยนคร งน นบเปนการจดประกายการทำงานขบ

เคลอนขององคกร ภาคสวนทเกยวของใหหนมาสนใจและใหความสำคญกบ

การเชอมโยงและขบเคลอนพนททางการเมองของผหญงรวมกน เพอให

ผหญงซงเปนเมลดพนธไดเจรญเตบโตอยางงอกงามในทางการเมอง และ

ในการสมมนาครงนยงไดทงประเดนคำถามทนาสนใจไวใหคบคดรวมกน

ตอไปวา “ผหญงจะเปนเมลดพนธทดไดอยางไร”

สตรกบการเมอง �0


จากการศกษาวจยของนกวชาการผเชยวชาญ

และจากประสบการณของนกการเมองหญง

ทงในอดตและปจจบน มองวา

ผหญงสามารถเขาสการเมองไดโดย 3 วธการ ไดแก

1 การเขาสการเมองดวยตนเอง

2 การเขาสการเมองดวยการรบมรดกทางการเมอง

3 การเขาสการเมองดวยการเปน “ตวแทน”

��


สาระสำคญของสตรในรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2550 (รฐธรรมนญ 2550)

ร ฐธรรมนญ 2550 มสาระเรอง “สทธสตร” คอนขางมาก ความเปลยนแปลง

เหลานเปนการเตมหลายเรอง หลายประเดนเชาไปในรฐธรรมนญ และนบเปน

ความกาวหนาของรฐธรรมนญฉบบน สาระสำคญหลกๆ สามารถแบงไดเปน

3 เรองใหญๆ ไดแก

1) สทธและเสรภาพในฐานทผหญง “เปนมนษย”

2) สทธและเสรภาพทรฐตองใหความคมครองจากการกระทำความรนแรงใน

ทกรปแบบ

3) สทธการมสวนรวมทางการเมองของผหญง

ดงจะกลาวในรายละเอยด ตอไป

สทธและเสรภาพในฐานทผหญง “เปนมนษย”

มาตรา 30 บคคลยอมเสมอกนในกฎหมายและไดรบความคมครองตาม

กฎหมายเทาเทยมกน ชายและหญงมสทธเทาเทยมกน

รองศาสตราจารยวฒสาร ตนไชย



การเลอกปฏบต

มาตรา 30 บคคลยอมเสมอภาคกนในกฏหมายและไดรบความ

คมครองตามกฎหมายเทาเทยมกน

ชายและหญงมสทธเทาเทยมกน

การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคลเพราะเหตแหงความ

แตกตางในเรองถนกำเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย ความพการ สภาพทาง

กายหรอสขภาย สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคม ความเชอ

ทางศาสนา การศกษาอบรม หรอความคดเหนทางการเมองอนไมขดตอ

บทบญญตแหงรฐธรรมนญ จะกระทำมได

มาตรการทรฐกำหนดขนเพอขจดอปสรรคหรอสงเสรมใหบคคล

สามารถใชสทธและเสรภาพไดเชนเดยวกบบคคลอน ยอมไมถอเปนการ

เลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตามวรรคสาม

หญงและชายมสทธเทาเทยมกน และยอมไดรบความคมครองตามกฎหมาย

เทาเทยมกนภายใตหลกการเรอง “ความเปนมนษย” เหมอนกน ซงหมายความวา

แมวาจะมความแตกตางในอตลกษณทางเพศ (Sexual Identity) หรอเพศสภาพ

(Gender) หรอความหลากหลายทางเพศ (Sexual Diversity) แตทกคนตองไดรบ

การปฏบตเชนเดยวกน และ รฐตองสงเสรมความเสมอภาคของหญงชาย



สทธและเสรภาพทรฐตองใหความคมครองและดำเนนการ

มาตรา ๔๐ บคคลยอมมสทธในกระบวนการยตธรรม ดงตอไปน

(๖) เดก เยาวชน สตร ผสงอาย หรอผพการหรอทพพลภาพ ยอมม

สทธไดรบความคมครองในการดำเนนกระบวนพจารณาคดอยางเหมาะสม

และยอมมสทธไดรบการปฏบตทเหมาะสมในคดทเกยวกบความรนแรงทาง

เพศ

มาตรา ๕๒ เดกและเยาวชน มสทธในการอยรอดและไดรบการ

พฒนาดานรางกาย จตใจและสตปญญา ตามศกยภาพในสภาพแวดลอมท

เหมาะสม โดยคำนงถงการมสวนรวมของเดกและเยาวชนเปนสำคญ

เดก เยาวชน สตร และบคคลในครอบครว มสทธไดรบความ

คมครองจากรฐ ใหปราศจากการใชความรนแรงและการปฏบตอนไมเปน

ธรรม ทงมสทธไดรบการบำบดฟนฟในกรณทมเหตดงกลาว

มาตรา ๘๑ รฐตองดำเนนการตามแนวนโยบายดานกฎหมายและ

การยตธรรม ดงตอไปน

(๑) ดแลใหมการปฏบตและบงคบการใหเปนไปตามกฎหมายอยาง

ถกตอง รวดเรวเปนธรรม และทวถง สงเสรมการใหความชวยเหลอและให

ความรทางกฎหมายแกประชาชน และจดระบบงานราชการและงานของรฐ

อยางอนในกระบวนการยตธรรมใหมประสทธภาพ โดยใหประชาชนและ

องคกรวชาชพมสวนรวมในกระบวนการยตธรรม และการชวยเหลอ

ประชาชนทางกฎหมาย

(๒) คมครองสทธและเสรภาพของบคคลใหพนจากการลวงละเมด

ทงโดยเจาหนาทของรฐและโดยบคคลอน และตองอำนวยความยตธรรมแก

ประชาชนอยางเทาเทยมกน



(๓) จดใหมกฎหมายเพอจดตงองคกรเพอการปฏรปกฎหมายท

ดำเนนการเปนอสระเพอปรบปรงและพฒนากฎหมายของประเทศ รวมทง

การปรบปรงกฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญโดยตองรบฟงความคดเหน

ของผทไดรบผลกระทบจากกฎหมายนนประกอบดวย

(๔) จดใหมกฎหมายเพอจดตงองคกรเพอการปฏรปกระบวนการ

ยตธรรมทดำเนนการเปนอสระ เพอปรบปรงและพฒนาการดำเนนงานของ

หนวยงานทเกยวของกบกระบวนการยตธรรม

(๕) สนบสนนการดำเนนการขององคกรภาคเอกชนทใหความชวย

เหลอทางกฎหมายแกประชาชน โดยเฉพาะผไดรบผลกระทบจากความ

รนแรงในครอบครว

ในรฐธรรมนญ 2550 บญญตเร องการค มครองผ หญงในกระบวนการ

ยตธรรม โดยเฉพาะอยางยงในกรณทผหญงไดรบผลกระทบ หรอ ความยตธรรม

กรณความรนแรงทางเพศตองไดรบการปฏบตอยางเหมาะสม

' เดก เยาวชน สตร ผสงอาย มสทธทจะเขาถงกระบวนการยตธรรมได

อยางสะดวก รวดเรว และเปนธรรม และมสทธไดรบการคมครองใน

กระบวนการพจารณาความอยางเหมาะสม (โดยเฉพาะในประเดน

เกยวกบความรนแรงทางเพศ)

' ค มครองผหญงทถกกระทำความรนแรง และการทารณในครอบครว

ตองมสทธไดรบการบำบด พนฟอนเกดจากผลแหงความรนแรง

' สนบสนนใหองคกรเอกชนใหความชวยเหลอทางกฏหมายแกผไดรบผล

กระทบจากความรนแรงในครอบครว



สทธการมสวนรวมทางการเมองของผหญง

มาตรา ๙๗ การจดทำบญชรายชอผสมครรบเลอกตงของพรรค

การเมองสำหรบการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรแบบสดสวน ให

ดำเนนการดงตอไปน

(๑) บญชรายช อผ สมครรบเลอกตงในแตละเขตเลอกตงตองม

รายชอผสมครรบเลอกตงครบตามจำนวนสมาชกสภาผแทนราษฎรแบบ

สดสวนทจะมไดในแตละเขตเลอกตง และตองเรยงตามลำดบหมายเลข

แลวใหย นตอคณะกรรมการการเลอกตงกอนวนเปดสมครรบเลอกตง

สมาชกสภาผแทนราษฎรแบบแบงเขตเลอกตง

(๒) รายชอของบคคลตาม (๑) ตองไมซำกบรายชอของผสมครรบ

เลอกตง ทงแบบแบงเขตเลอกตงและแบบสดสวนไมวาของพรรคการเมอง

ใด และตองคำนงถงโอกาส สดสวนทเหมาะสมและความเทาเทยมกน

ระหวางหญงและชาย

มาตรา ๑๑๔ ใหคณะกรรมการสรรหาสมาชกวฒสภาดำเนนการ

สรรหาบคคลทมความเหมาะสมจากผไดรบการเสนอชอจากองคกรตางๆ ใน

ภาควชาการ ภาครฐ ภาคเอกชน ภาควชาชพ และภาคอนทเปนประโยชน

ในการปฏบตการตามอำนาจหนาท ของวฒสภาเปนสมาชกวฒสภาเทา

จำนวนทจะพงมตามทกำหนดในมาตรา ๑๑๑ วรรคหนง

ในการสรรหาบคคลตามวรรคหน ง ใหคำนงถงความร ความ

เช ยวชาญ หรอประสบการณท จะเปนประโยชนในการปฏบตงานของ

วฒสภาเปนสำคญ และใหคำนงถงองคประกอบจากบคคลทมความรความ

สามารถในดานตาง ๆ ทแตกตางกน โอกาสและความเทาเทยมกนทางเพศ

สดสวนของบคคลในแตละภาคตามวรรคหนงทใกลเคยงกน รวมทงการให

โอกาสกบผดอยโอกาสทางสงคมดวย



แนวนโยบายพนฐานแหงรฐไดกำหนดเร องการสงเสรมสงคม เศรษฐกจ

วฒนธรรม การศกษา และเรองอนๆ โดยทงหมดไดขมวดทายวา “การมสวนรวมของ

ประชาชนตามมาตราน ตองคำนงถงสดสวนของหญงและชายทใกลเคยงกน”

ในรฐธรรมนญ 2550 บญญตวาในการสงผสมครรบเลอกตงเปน ส.ส. ทงใน

ระบบสดสวนตอง “คำนงถง” โอกาส สดสวนทเหมาะสมและความเทาเทยมกน

ระหวางชายและหญง และในการสรรหา ส.ว. น นตอง “คำนงถง” ความร ความ

เชยวชาญ หรอประสบการณทจะเปนประโยชนในการปฏบตงานของวฒสภาเปน

สำคญ และประการสำคญตรงสวนนใหคำนงถง “โอกาสและความเทาเทยมกนทาง

เพศ”

นอกจากนสงทเปนเรองใหมสำหรบกระบวนการพจารณาและตราพระราช

บญญตกำหนดวาหากพระราชบญญตใดมสาระเกยวกบเดก เยาวชน สตร ผสงอาย

หรอผพการหรอทพพลภาพและ ส.ส. ไมไดพจารณาโดยกรรมาธการเตมสภา ใหม

การตงกรรมาธการวสามญโดยตองใหมองคประกอบสดสวนหญงและชายใกลกนใน

การพจารณา

หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการสรรหาสมาชกวฒสภา ให

เปนไปตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตงสมาชก

สภาผแทนราษฎรและการไดมาซงสมาชกวฒสภา

มาตรา ๑๕๒ การพจารณารางพระราชบญญตทประธานสภาผแทน

ราษฎรวนจฉยวามสาระสำคญเกยวกบเดก เยาวชน สตร ผสงอาย หรอ

ผ พ การหร อท พพลภาพ หากสภาผ แทนราษฎรมได พ จารณาโดย

กรรมาธการเตมสภา ใหสภาผแทนราษฎรตงคณะกรรมธการวสามญขน

ประกอบดวยผแทนองคการเอกชนเกยวกบบคคลประเภทนนมจำนวนไม

นอยกวาหนงในสามของจำนวนกรรมาธการทงหมด ทงน โดยมสดสวน

หญงและชายทใกลเคยงกน



พนททางการเมองของผหญงในการบรหารและตดสนใจ

พ นท ทางการเมองของผ หญงในระดบโลก โดยพจารณาจาก (World

Average) พบวา มผหญงทเปน ส.ส. ทวโลกคดเปนรอยละ 17.9 และเปน ส.ว. อก

รอยละ 16.7 แตอยางไรกตามหากพจารณาแนวโนมจะเหนวาคาเฉลยของจำนวน

ผหญงทเปนนกการเมองระดบชาตระหวางป พ.ศ. 2544 – 2550 เพมขนเรอยๆ โดย

จากเดมในป พ.ศ. 2544 คดเปนเพยงรอยละ 14.0 และเพมขนเปนรอยละ 15.1 ใน

ป พ.ศ. 2546 และเปนรอยละ 16.8 ในป พ.ศ. 2549 จากนนในปทผานมามจำนวน

นกการเมองผหญงในการเมองระดบชาตคดเปนรอยละ 17.7

แตถาพจารณาในสวนของประเทศแถบเอเซยตะวนออกเฉยงใตจะเหนวา

ประเทศเวยดนาม ลาว สงคโปรมจำนวนนกการเมองระดบชาตทเปนผหญงถง 1

ใน 4 สวนประเทศฟลปปนส กมพชา มนกการเมองระดบชาตหญงประมาณ 1 ใน 5

กรณของประเทศไทย คดเปนประมาณรอยละ 11 ซงใกลเคยงกบอนโดนเซย และ

มาเลเซย

หากจะเจาะลกมาในกรณของประเทศไทย โดยพจารณาจากจำนวนผสมคร

รบเลอกตงเปน ส.ส. ระหวางป 2526 – 2550 พบวา ในชวงป พ.ศ. 2526 มผหญงท

จะเขามาทางการเมองประมาณรอยละ 2 และเพมข นเร อยๆ จนในป พ.ศ. 2535

มผหญงทสนใจเขามาเปน ส.ส. หญง ถงรอยละ 10 จากนนตวเลขกเพมขนเรอยๆ

จนในป พ.ศ. 2550 มจำนวนผสมครรบเลอกตงเปน ส.ส.หญง ถงรอยละ 16 ในสวน

ของผลการเลอกตงนน พบวา ในกรณของการเลอกตงวนท 23 ธนวาคม 2550 ทผาน

มามผหญงเขาสการเปนนกการเมองหญงจำนวนรอยละ 14.04 ฉะนนจะเหนวาแนว

โนมของประเทศไทยในการทม ส.ส. หญงกเพมขนมาเรอยๆ ซงตรงนเองถอเปนแนว

โนมในเชงบวก

สำหรบกรณของการเลอกตงสมาชกวฒสภานน ในป พ.ศ. 2551 มจำนวน

ผสมครรบเลอกตงเปน ส.ว. คดเปนรอยละ 14.13 และไดรบการเลอกตงเปน ส.ว.

รอยละ 13.89 และตวเลขนเปนตวเลขทนาสนใจ เนองจากเมอเปรยบเทยบกน



ระหวางการเลอกตง ส.ส. และ ส.ว. ทการเลอกตง สส. สมครประมาณรอยละ 16

และไดเพยงรอยละ 11 ในขณะทการเลอกตง ส.ว. สมครประมาณรอยละ 14 แตได

รบการเลอกตงถงประมาณรอยละ 13 ซงถอวาเปนคาสดสวนทใกลเคยงมาก คำตอบ

กคอวาในระบบของ ส.ว. มระบบสรรหา เพราะวาถาใชระบบการเลอกต ง ส.ว.

ทงหมดตวเลข หรอจำนวนทนงของ ส.ว.หญงอาจจะไมเปนเชนน ในสวนของคณะ

รฐมนตร ซงถอเปนคณะท 57 มรฐมนตรหญง จำนวน 4 คน คดเปนรอยละ 9.52 ซง

กถอวามากกวาทเปนอยในอดตทผานมา

กรณของการเลอกตงระดบทองถนในสวนของนายกองคการบรหารสวน

จงหวด มนายก อบจ.ผหญงจำนวน 9 คนคดเปนรอยละ 12 สวนสมาชก อบจ. ท

เปนหญงทงหมดคดเปนรอยละ 4.61 และนายกเทศมนตรหญง คดเปนรอยละ 6.64

และ สมาชกสภาเทศบาล (สท.) มรอยละ 6.61 เทาน น ในขณะทนายก อบต. ม

จำนวนรอยละ 4.54 และ สมาชก อบต.มจำนวนรอยละ 6.73 ในสวนนจะสะทอนให

เหนวาแมวาในเขตพนทเทศบาลซงมความเปนเมองยงมคารอยละอยประมาณ 6

เทานน ในขณะทพนทชนบทอยาง อบต. มจำนวนสมาชก อบต.หญงจากเกอบ 8,000

แหงคดเปนประมาณรอยละ 6.73

ประเดนทาทายสำหรบสงคมการเมองไทย ???

วฒนธรรมการเมองไทยภายใตโครงสรางสงคมไทย พรอมหรอยงกบการ

ยอมรบบทบาทของสตรหรอผหญงในทางการเมอง

ประเดนทหนง : ปจจบนแมวาในทางการเมอง กฎหมายจะเปดโอกาสใน

ทางการมสวนรวมทางการเมองและเพมสทธเสรภาพใหแกผหญง อาท การยำเนน

เรอง “คำนงถง” หรอ “สดสวนทเหมาะสม” หรอ “สดสวนใกลเคยงกน” แตหาก

พรรคการเมองยงมพฤตกรรม หรอ ความคดความเชอตอเรอง “เพศ” เชนเดมความ

เปลยนแปลงทางตวบทกฎหมายกไมไดทำใหพนททางการเมองของผหญงเพมมากขน

อยางไรกตาม หากการเมองเปลยนเปนการเมองภาคประชาชนหรอการเมองภาค

พลเมอง “ผหญง” กจะมพนทและบทบาททางการเมองสงขนและจะกลายเปนผม



บทบาทสำคญในการขบเคลอนการเมองไทย

ประเดนทสอง : ความออนไหวทางการเมองของผหญง ในประเดนนหมายถง

ความเสยเปรยบของผหญงในทางการเมองและการหาเสยง เพราะในกรณเดยวกน

หากผหญงโดนตำหน หรอ มจดดางพรอยอนเกยวกบชวตสวนตว หรอประเดนชสาว

ตรงนเองกจะกลายเปน “ประเดนออนไหว” และเปนเหตใหเสยคะแนน (แตมตอ) ใน

ทางการเมอง ฉะนนการสรางการยอมรบของสงคม และการสรางทศนคตของ

สงคมใหยอมรบในความเทาเทยมหรอการมสทธเสมอการในการทจะดำรงตนของตว

เองระหวางหญงชาย

ประเดนทสาม : การทำหนาท “เตมเตม” งานพฒนาใหรอบดาน ในการเมอง

ระดบทองถน พบวาการทำหนาทของผหญงในดานงานพฒนาเดนชดขน อาท ในกรณ

ของการตรวจรบงานซงผหญงมความละเอยด รอบคอบ รอบดาน ดงนน เปนหนาท

ของผหญงในพนททางการเมองทจะตองทำหนาทเตมเตมงานพฒนาดวยคณลกษณะ

และดวยความละเอยดและความประนประนอมหรอความออนโยน

ประเดนทส : ผหญงยงมปญหาทสำคญ ไดแก “ภาระครอบครว” และภาระ

นเองหลายครงกลายเปนปญหาใหญและกลายเปนสงถวงร ง สงคมมกจะเหนวา

ผหญงตองรบผดชอบเรองครอบครวใหดกอนจงคอยเขาสการเปนนกการเมอง สวนน

เองนบเปนวฒนธรรมทางการเมองและโครงสรางทางสงคมทผดอยและความเขาใจ

ผดเหลานทำใหผหญงเกงหลายคนไมกลาทจะเขาสแวดวงการเมอง

โจทยใหญ สำหรบวนน คอ ยทธศาสตรในการขบเคล อนท ง

2 สวน คอ การขบเคล อนในทางกฎหมาย และการขบเคล อนทางภาคประชาชน

การสรางความเขมแขงหรอการสรางพลงทเปนวงรอบนอกซงจะชวยทำใหบทบาทของ

ผหญงเดนชดขน และชวยขยายพนทของผหญงใหกวางและชดเจนขน

�0


กรอบกฎหมาย : สงเอออำนวยใหผหญงเดนเขาสการเมองมากกวาทผานมา

ร ฐธรรมนญ 2550 ชวนใหแนวโนมกฎหมายเอออำนวยตอการใหผหญงเดน

เขาสทางการเมองมากกวาในอดต อาท ในกรณของมาตรา 97 ซงเปนเรอง

การจดบญชรายชอ ส.ส. ของพรรคการเมองทกำหนดวาจะตองคำนงถง

สดสวนทเหมาะสม การกำหนดในลกษณะนเองทำใหหลายพรรคการเมอง (อยาง

นอย 1 พรรค) ไดคำนงถง และสงผลใหมผหญงเขาเปน ส.ส. เพมมากขน

ในสวนของมาตรา 114 ทบญญตไวเกยวกบการสรรหา ส.ว. เหตผลประการ

หนงททำใหไดเพยง 12 คน ซงหากพจารณารายชอของผหญงมคณสมบตลวนแตเปน

ผทนาสนใจเกอบทงสน แตคำถามทตองพจารณาไดแก ในกระบวนการสรรหา ซงม

คณะกรรมการสรรหา 7 คน นนคดเลอกอยางไรถงได ส.ว.ผหญงจากระบบสรรหา

เพยงแค 12 คน ดงนน สงทควรจะพจารณาและใหความสำคญ คอ แมวากฎหมาย

จะเอออำนวย แตวธการกตองเอออำนวยดวยเชนกน

ดร.ผสด ตามไทย



ผหญง การเมอง และขอสงเกต

' การเลอกต งในระดบทองถ น ในสวนของ อบต. ควรจะกำหนดใหม

ตวแทนทเปนชาย 1 คน และเปนหญง 1 คน

' ในบรรดา 20 ประเทศทมสดสวนจำนวนผหญงในการเมองระดบชาต

(เนนเฉพาะในกรณของการเลอกตง ส.ส.) เกนกวารอยละ 30 จะพบวา

จำนวน 17 ประเทศใชระบบโควตา หรอ มาตรการพเศษ แตอก 3

ประเทศไมไดใชระบบมาตรการพเศษ ดงนน จงเสนอวาประเทศไทยก

ควรทจะใช “มาตรการพเศษ” ซงอาจจะมการกำหนดใชมาตรการพเศษ

ในชวง 4 ป หรอ 8 ป หรอ 12 ป (ขนอยกบความเหมาะสม) เพอให

ผหญงไดเขาถงโอกาสในการมสวนรวมทางการเมอง

' หากมการใชเง นในทางการเมองนอยลง อาท กรณของการหาเสยง

จะทำใหพนททางการเมองผหญงไดเปดกวางขน

' การเลอกตง ส.ส. ในระบบเขต แบบเขตละ 3 คน จะชวยเอออำนวยให

กบผ หญงและคนท เปนกล มดอยโอกาสมากกวาระบบ 1 เขต 1 คน

เพราะวาหากเลอก ส.ส. เขตละ 1 คน ซงเปนเขตเลกทำใหงายในการ

ซอเสยง

คณสมบตพนฐานของผหญงบางประการควรทจะนำมาเปน “จดเดน”

ในทางการเมองและเปนเคร องชวยใหเกดการเมองในเชงสรางสรรค

อาท ความละเอยด รอบคอบ ชางสงเกตของผหญง อนจะชวยทำให

กระบวนความคด วธคด วธดำเนนงานมความรอบคอบ รอบดาน และ

คมประโยชน และผหญงควรจะทำลาย “จดออน” ของตนเองเพอสราง

ความเดนชดทางคณลกษณะ อาท การละทงความไมกลา หรอ ความอาย

ในการแสดงความคดเหน หรอ ชนำในสงทดแตแตกตางจากคนสวน

ใหญ เปนตน นอกจากนคณลกษณะ หรอ นสยของผหญงสงเสรมตอ

การสรางและพฒนาสงคมประชาธปไตย และเพราะผหญงเปนผทมความ



อดทน ยอมรบฟงความคดเหนของผอน เคารพในสทธเสรภาพของคน

อน ดงนน จงยอมรบในความแตกตาง ขณะเดยวกนกเคารพในเสยงสวน

นอย

' ในทางการเมองจำนวนผหญงจะ “ผกผน” กบการทจรต คอรปชน เพราะ

ผหญงเปนกลมทมประสทธภาพในการใชเงนสง คมคา และสมประโยชน

ดงน น หากมผ หญงในพ นท ทางการเมองมาก กจะทำใหการทจรต

คอรปชนลดนอยลง

' หากผหญงอยในพนททางการเมองแลว จะทำใหโครงสรางทางการเมอง

และวฒนธรรมทางการเมองเปลยนไปในทศทางทดขน และมความเปน

ประชาธปไตยขน

ทำอยางไรใหผหญงมพนททางการเมองมากขน

องคกรภาครฐ สถาบนการศกษา โดยเฉพาะอยางยง สถาบนพระปกเกลา

ทำหนาทเปน “องคกรประสาน” ในการสอดแทรกเนอหา เรอง “บทบาท

หญงชาย” ในการจดการศกษาอบรมเพอใหเกดทศนคตและการรบรของ

สงคมทถกตอง

รณรงคใหมการคงไวซงระบบการเลอกตง ส.ส. ในระบบสดสวน

ระบบการเลอกตงควรเปนระบบ 1 เขต 3 คน เพอใหผหญงและกลมคน

ดอยโอกาสมโอกาสในทางการเมอง

สงคมไทยวนนยงไมเปนสงคมแหงการเรยนร ไมเคยใชประโยชนจากผล

การศกษาวจย ไมเคยจดจำในอดต ทวา “การพฒนาทผานมา ซงไมใหผ หญง

เขามามสวนรวมจะเปนการพฒนาทไมยงยนและสมดล” ฉะนน วนน!! ขอเลยวา

ตองใหผหญงมามสวนรวมอยางนเปนตน เราควรใหโอกาสและใหบทบาทผหญง

เปนหลก

��


ศาสตรทง 7 ในการเขาสและดำรงอย ในการเมอง

ศาสตรในการเขาสและการคงอยในพนททางการเมองจากประสบการณของคณ

ลดาวลย วงศศรวงศ ไดแก

1. การสรางคณคา คณภาพ : เปนการแสวงหาความร ความสามารถ

และการพฒนาตนเองอยตลอดเวลาไมวาจะเปนการศกษาหาความรจากตำรา สอ

อเลคทรอนสก ประกอบกบการฟง การเรยนรจากผรตางๆ ทสำคญจะตอง “เนนการ

ฟงใหมากขน และจะตองลดการพด ลดการตฉนนนทาลง”

2. การไดรบการสนบสนนจากครอบครว : ครอบครวมสวนสำคญในการ

สรางกำลงใจ สรางความเช อม น และผลกดนใหผ หญงกาวและโลดแลนในเวท

การเมอง อาท กรณของพอ แม ตองคอยใหกำลงใจ สงเสรม และสรางโอกาส

ในขณะทคนทเปน “สาม” กตองทำหนาทหลายอยางแทนผเปนภรรยา เพอใหภรรยา

ไดทำหนาทในทางการเมองอยางเตมท

3. การมฐานเสยง หรอ ผสนบสนนในพนท : การจะประสบความสำเรจได

กาวเขาสการเมองนน สงสำคญจะตองม “ฐานเสยง” และหากไมมฐานเสยงกไปไม

นางลดาวลย วงศศรวงศ



รอดในทางการเมอง ดงนน ตองมนำใจ มสงคหะวตถ มธรรมะ และทำใหฐานเสยงรก

และไวใจในตวเรา

4. การมผสนบสนนทางการเมองระดบสง : ในทางการเมอง จำเปนอยางยง

ทจะตองไดรบการสนบสนนจากหวหนาพรรค หรอเลขาธการพรรค ซงความหมาย

ทวไปกคอ “ผใหญของพรรค” และสงทเปนหวใจสำคญ คอ จะตองเรยนรวาจะเขา

ถงใจของบคคลเหลานนอยางไร

5. การไดรบการสนบสนนจากเพอนนกการเมอง : ในการโลดแลนทางการ

เมองนน หวใจสำคญอกประการหนงไดแกการไดรบการสนบสนนจากเพอนนกการ

เมองดวยกน ไมว าจะเปนการชวยเหลอกนในทางการเมอง การแลกเปล ยน

ประสบการณ มมมองระหวางกน และการเปน “กลยาณมตร” ในทางการเมอง

6. การไดรบการสนบสนนจากสอ : สอมวลชนจะเปนพนธมตรทสำคญ

สำหรบนกการเมอง เพราะสอจะทำหนาทประชาสมพนธผลงาน และการทำงานให

นกการเมองใหไปสการรบรของประชาชน “กลมสอมวลชนมอทธพลและมพลงมาก

ตอนกการเมองหญง”

7. การมผสนบสนนดานการเงน : แมวาในการหาเสยงเลอกตง จะไมมการ

ซอเสยง แตเงนกมความจำเปนอยางยง เนองจากนกการเมองตองใชเงนในการจด

พมพโปสเตอร แผนพบ ใบปลว รถหาเสยง คาทมงาน และการทมผอปถมภทาง

การเงนกเปนการชวยพรรคในการลดคาใชจายในสวนของพรรคการเมอง แตสงท

ควรระวง ไดแก การทจะไมตกอยใตอทธพลของผอปถมภท มอทธพล และเปน

นกการเมองทจรตคอรปชน หรอ ทำผดกฎหมาย “เราตองหยงในศกดศรแลวเลอก

อยางมคณธรรมวาคนนเปนผอปถมปของเราไดหรอไมได ตรงนคอหวใจ”



รปแบบในการเขาสการเมองของผหญง

ผหญง เขาสการเมองไดหลากหลายรปแบบ ดงน

1. ใชฐานครอบครว

2. ใชฐานสาม

3. ใชความสามารถ และความสนใจของตนเอง

อยางไรกตามแมวาวธการ หรอ รปแบบในการเขาสการเมองของผหญงจะ

แตกตางกน แตสงสำคญอยทการทำหนาท หรอ การวางบทบาทของตนเองในทาง

การเมอง

การนบคะแนน : จดแตกหกระหวาง “ได” และ “เสย”

รฐธรรมนญ 2550 วางระบบการเลอกตงใหเปนแบบ “1 เขต 3 คน” แตไมวา

จะเปนการเลอกตงแบบ 1 เขต 1 คน หรอ แบบ 1 เขต 3 คน กไมไดมผลตอการเขา

สตำแหนงทางการเมองของผหญง แตสงทเปนปจจยสำคญอนสบเนองจากระบบการ

เลอกตง ไดแก “การนบคะแนน”

การนบคะแนนแตเดมเปนการนบคะแนนแบบ “รวมเขต” แตปจจบนเปนการ

นบคะแนน ณ หนวยเลอกตง ซ งจดนเองมผลตอการเขาส การเมองของผหญง

เพราะหากมการนบคะแนนทหนวยเลอกตงหมายความวาผมอำนาจ ผมอทธพล

สามารถทจะควบคมการนบคะแนนได ตางจากการนบคะแนนทเขตเลอกตงจะทำให

การนบคะแนนอยในพนทโลง ทกคนสามารถเปนหเปนตา และบรรยากาศทโปรงใส

จะทำใหผ หญง และคนทเกง มคณธรรม มคณภาพอกจำนวนมากสามารถเขาส

แวดวงการเมองได



ความทาทายในการสรางความสงางามทางการเมองใหกบ ผหญง

ผหญงไทยในมมมองของโลกภายนอกมความสำคญและสมพนธอยางยงตอ

การสรางภาพลกษณของผหญงในทางการเมอง เพราะ เมอใดทสงคมโลกกลาวถง

ผหญงไทยกนกถงการขายบรการทางเพศเปนลำดบแรก เมอนนบทบาทของผหญง

ทางการเมองจะไมสงางามในสายตาชาวโลก

ดงนน ในการขบเคลอนใหผหญงมบทบาทในทางการเมอง จงตองเรมจาก

การแกไขปญหาท ตนเหต โดยการใหความร ใหการศกษา และใหโอกาสแก

เดกผหญงในชนบทไดรเทาทนสงคมภายนอก และปญหาเรองการขายบรการทาง

เพศของสงคมไทยกจะหมดลง จากนนประเทศไทยในสายตาของชาวโลกกจะ

เปลยนไป ความสงางามในการทำหนาททางการเมองของผหญงกจะเกดขน

��


การมสวนรวมทางการเมองของผหญง

การมสวนรวมทางการเมองของผหญง สามารถแบงออกไดเปน 2 ทาง ไดแก

ทางทหนง เปนการมสวนรวมแบบเปนทางการ และทางทสองเปนการมสวน

รวมแบบไมเปนทางการ โดยในสวนของการมสวนรวมแบบเปนทางการ :

สามารถแบงการมสวนรวมของผหญงไดออกเปนอก 3 กลมยอย ไดแก

1) กล มอสระ เปนกล มท ม ความสนใจทางการเมองและประสงคท จะ

ทำงานการเมองดวยความจรงใจ มงผลประโยชนของสวนรวม ดงเชนในกรณของ

คณสพตรา มาศดตถ ดร. ผสด ตามไท อาจารยรชฎาภรณ แกวสนท คณลดาวลย

วงศศรวงศ รวมทงคณรสนา โตสตระกล เปนตน

2) กลมทมสายสมพนธทแขงแกรง : เปนกลมทมความสมพนธอนดกบ

นกการเมอง หรอ ฐานคะแนน และการไดรบการสนบสนนจากกลมคนเหลานเปน

ปจจยสำคญทสามารถเปดพนททางการเมองของผหญงได

3) กลมททำหนาทเปนเพยง “ตวแทน” ในทางการเมอง : ในปจจบนจะพบ

วามกลมผหญงททำหนาทเปน “ตวแทน” หรอ Nominee แทนบคคลอน ซงอาจจะ

รองศาสตราจารย ดร.กฤตยา อาชวนจกล



เปนสาม – พอ – พ – นอง เนองจากบคคลเหลานไมสามารถทำหนาทในทางการ

เมองได จงตองมตวแทนเพอทำหนาท หรอ เพอรกษาพนททางการเมองแทนตน

การเมองภาคพลเมอง

กลไกสำคญในการเสรมสรางบทบาททางการเมองของผหญง

สถาบนการศกษา โดยเฉพาะอยางยงสถาบนพระปกเกลาควรใหความสนใจ

กบกลมผนำในภาคการเคลอนไหวทางการเมองทไมเปนทางการ หรอทเรยกกนวา

“ภาคพลเมอง” เน องจากสงเกตพบวาในกลมประชาคมมผ หญงเขาไปมบทบาท

จำนวนมาก อาท กรณของสมชชาสขภาพทมผนำทเปนผหญงจำนวนมาก และเปน

กลมทมศกยภาพสง ดงนน ภาคสวนตางๆ โดยเฉพาะภาควชาการจงตองมหนาทใน

การเสรมสรางโอกาสใหกลมผนำสตรเหลานสามารถทำงานไดอยางมประสทธภาพ

ทงน ท เนนวาตองเปนการสรางโอกาสเนองจากกลมผนำสตรเหลานเปนกลมทม

ศกยภาพอยแลว

จากประสบการณพบวาผบรหารทองถน หรอ สมาชกสภาทองถนทเปนผหญง

สวนใหญกาวมาจากการเปนผ นำสตรของกลม องคกร หรอ ประชาคมในระดบ

ทองถนสวนใหญ ดงนน การผลกดนใหเกดการเมองภาคพลเมองกจะเปนอกชองทาง

หนงททำใหเกดการขบเคลอนผหญงใหมบทบาทในทางการเมองไดอกวธการหนง

การเพมคณภาพสำคญกวาการเพมเชงปรมาณ

ในเกอบทวโลกเลอกใชวธการทเรยกวา “โควตา” ซงเปนการเลอกปฏบตท

เปนธรรม เพ อเพ มจำนวนผหญงในวงการการเมอง ซ งโควตานเปนการกำหนด

กฎเกณฑไวอยางชดเจนวาในการเมองระดบชาตตองมสดสวนหรอจำนวนนกการ

เมองผหญงจำนวนเทาใด และสำหรบกรณของประเทศไทยหากเลอกใชระบบโควตาก

จะทำใหจำนวนนกการเมองผหญงของไทยเพมขนอยางเหนไดชด



อยางไรกตามการเพมเชงคณภาพมความสำคญยงไปกวาการเพมเชงปรมาณ

เพราะหากแมมจำนวนนกการเมองหญงเพมขน แตนกการเมองหญงเหลานนเปน

นกการเมองทไมมคณภาพ หรอ ไมไดใชคณลกษณะแหงความเปนหญงในการทำงาน

ทางการเมอง กเปนเพยงการทำใหสดสวนหรอคารอยละของนกการเมองหญงเพมขน

เทานน แตทายสดกไมไดทำใหชมชน หรอสงคมบรรลผลตามทคาดหวงไว ฉะนน

ในระดบสากลมการใหความสำคญกบการสรางกระแสความเสมอภาคหญง

ชาย (Gender Mainstreaming) ซงกคอการนำเอามตหญงชายเขาสการพฒนา

กระแสหลก และใหเขาเปนหนงในกระบวนการทำงานขององคกรตางๆ และสำหรบ

กรณของประเทศไทยมการนำแนวคดเรอง “Gender Mainstreaming” มาใชในทำ

กรม กอง ของทกกระทรวง แตไมไดผล ทงนเพราะในสงคมไทยยงคงตดปญหาเรอง

วธคด

ขอเสนอเพอการเปดพนททางการเมองของผหญง

ความทาทายสำหรบสงคมไทย ไมไดหยดเพยงแคการทำใหมสดสวนผหญง

เขาไปทำงานในภาคสวน องคกรตางๆ แตจดสำคญอยท การทำใหสงคมเขาใจใน

ปญหาความไมเทาเทยมกนทเกดขน เขาใจ ปญหารากเหงาของความไมยตธรรมทผ

หญงไดรบ

สงคมไทยตองแกไขปญหาเรองคานยมตางๆ ตอประเดนเรองเพศ เพศสภาพ

ความคาดหวง ซ งเปนการบมเพาะทผด ขณะเดยวกนกตองบมเพาะความรเร อง

บทบาทหญงชายในการพฒนา

สถาบนการศกษา อาท สถาบนพระปกเกลา ควรจะมการศกษาวจยเร อง

ปจจยท ไมเอ อ หรอ ไมสนบสนนใหผ หญงทำงานในทางการเมอง และแสวงหา

แนวทางทจะกำจดปจจยเหลานเพอเพมบทบาทของผหญงในทางการเมอง

�0


ผหญงถกแยกสวนออกไปจากการเมอง และการพฒนาหรอเปลา

ดเหมอนวาในสภาพการณปจจบนผหญงจะถกแยกสวนออกไปจากการเมอง

และการพฒนา แตแทจรงแลวทงในการเมองและการพฒนาทงเพศชาย

และเพศหญงจะตองอย ด วยกน ดงหลกการ การสรางกระแสความ

เสมอภาคหญง ชาย (Gender Mainstreaming) และหวใจสำคญอยท

ความเขาใจของทงเพศชายและเพศหญง

ในประชาคมโลกวา ขณะนทวโลกมสดสวนผหญงทเปนนกการเมองประมาณ

รอยละ 17.9 ในขณะทประเทศไทยมนกการเมองหญงอยประมาณรอยละ 11 แตสงน

เปนเพยงตวเลขซงไมมความสำคญเทาใดนก เพราะความสำคญอยทเรองคณภาพ

และเรองความเขาใจในมตการเมอง เรองโอกาสและการเขาถงทรพยากรไดอยางเทา

เทยมกนระหวางเพศชายและเพศหญง ซงเหลานเองตนเหตแหงปญหาอยท “อำนาจ”

และ “วฒนธรรม” ในสงคมไทย

นายสจตต ไตรพทกษ



การขบเคลอนใหผหญงเขามามสวนรวมทางการเมอง

การขบเคลอนทจะทำใหผหญงเขามามสวนรวมทางการเมองม 2 แนวทาง

ไดแก แนวทางท หน งเปนทางตรง (การใชสทธทางการเมองและการมพ นท ทาง

การเมอง) และแนวทางทสอง ไดแก ทางออม (การเมองภาคประชาชน)

วธการขบเคลอนพนททางการเมองของผหญงรปแบบเดม :

1. หากผหญงมความสนใจทางการเมองเพม หรอ อยากจะเขาไปมสวนรวม

ทางการเมองเพมขนโอกาสทจะไดรบการเลอกตงกจะมากขนดวย ดงนน

ในเบองตนตองทำใหผหญงมความสนใจการเมองมากยงขน

2. เพอใหเกดการยอมรบและเปลยนแปลงทศนคตเกยวกบ “ผหญง” ตอง

ทำใหประเดนเรอง “ผหญง” เขาสความสนใจของสาธารณะและกลาย

เปนกระแสของสงคม

3. รณรงคใหหนวยงานทเกยวของทำหนาทในการขบเคลอนบทบาทของ

ผ หญงในทางการเมองรวมกน อาท กรมสงเสรมปกครองทองถ น

กรมการพฒนาชมชน สำนกกจการสตรและสถาบนครอบครว สมาคม

องคการบรหารสวนจงหวดแหงประเทศไทย สมาคมสนนบาตเทศบาล

แหงประเทศไทย สมาคมองคการบรหารสวนตำบลแหงประเทศไทย

สมาคมพฒนาสตรไทย ฯลฯ

มตใหมในการขบเคลอนพนททางการเมองของผหญง:

1. การรณรงคเพ อช ใหเหนถงความแตกตางและประโยชนท จะไดรบ :

เปนการชใหสาธารณะชนเหนวาในการมสวนรวมทางการเมอง หรอ การ

เลอกตง หากผหญงเขาไปมสวนรวมแลวสงคมไดอะไร ครอบครวได

อะไร ชมชนจะไดอะไร และถาผหญงเขาไปมสวนรวมแลวกอใหเกด

ความเปล ยนแปลงอะไรใหกบชมชน สงคมทองถ น และครอบครว

อยางไร



ผ หญงเขามามสวนรวมทางการเมองจะทำใหมความสมดลทาง

การเมอง โครงการตางๆ มความเปนธรรมาภบาลเพมมากขน รวมทงดาน

สงคมเหนประโยชนทชดเจน เดก ครอบครว ไดรบการเอาใจใสมากขน

2. การชกชวนผหญงทมคณสมบตเหมาะสมลงสมครรบเลอกตง : เปนการ

ชกชวนใหผทมคณสมบตเหมาะสมลงสมครรบเลอกตงเพอทำหนาทเปน

ตวแทนของประชาชน

3. การพฒนาศกยภาพ : เปนการใหองคความร หรอ ชดความรเกยวกบ

การทำหนาทเปนตวแทนในทางการเมอง และเปนการใหชดความรในเชง

เทคนคซงเปนประโยชนในการหาเสยง

4. การสรางเครอขายในการรณรงค ประชาสมพนธ : เปนการหาแนวรวมใน

ฐานะฐานคะแนน และแนวรวมทางการเมองกบกลมเดก เยาวชน สตร

และอนๆ เพอใหรวมกนรณรงค

คำถามสำหรบการขบเคลอนบทบาทผหญงในวนนทสำคญ คอ หลงจากท

ผหญงเหลานไดเขาสแวดวงการเมองแลว สงสำคญอยางยงคอ ทำอยางไรใหผหญง

หรอ “เมลดพนธ” เหลานกลายเปนเมลดพนธทดไดอยางไร

��


ทนทางสงคม ผลตอความยงยนของประชาธปไตย

สมมตฐานเบ องตนเก ยวกบการมบทบาททางการเมองของผหญง ไดแก

“หากผ หญงมทนทางสงคมมากข นจะทำใหผ หญงจะเขามามบทบาท

ทางการเมองมากขน” เพราะในหลายประเทศทนทางสงคมมผลตอความ

ยงยนตอประชาธปไตย

ทนทางสงคมในทน หมายถง ความไววางใจซงกนและกน ความเชอมนใน

กนและกน ความเชอมนในสงคมทงทเปนความเชอมนในตวบคคลอนและความเชอ

มนในสถาบนทางการเมอง สถาบนของรฐ หรอสถาบนของราชการตางๆ รวมทง

สถาบนของเอกชน ทงน ความเชอมนจะทำใหผหญงกลาทจะเขาสวงการใดๆ กตาม

แมกระทงวงการทางการเมอง และอกประการทสำคญกคอเรองของเครอขายการรวม

ตวกนเปนเครอขาย การสนบสนนซงกนและกนกเปนสงสำคญ

จากผลการศกษาวจยในชวงป 2544 เกยวกบประเดนเรองความไววางใจ

พบวา ผชายและผหญง มความแตกตางกนอยางชดเจนและประการสำคญผหญง

ไววางใจคนอนยากกวาผชาย และดวยการทไมไววางใจกทำใหไมกลาทจะเขามาส

ดร.ถวลวด บรกล



แวดวงทางการเมอง และเมอมการศกษาเปรยบเทยบอกครงในป 2549 พบวา ทง

ผ หญ งและผ ชายไม ไว วางใจต อสถาบ นทางการเม องต างๆ ด วยเห นว าม

คอรปชนกนมาก จงหนมาพงพากนกนเอง สวนในป 2550 พบวา รอยละของความ

เชอมนทางสงคมของผหญงจะนอยกวาผชาย ความไววางใจตอสถาบนการเมอง

ตางๆ พบวา ไววางใจในรฐสภา รฐบาล พรรคการเมองไมมากซงตรงจดนเองเปนทน

ทางสงคมของผหญงทนอยกวาผชาย และอาจเปนเหตหนงททำใหผหญงไมกลาทจะ

เขาสวงการทางการเมอง

ขอเสนอเพอการขยายพนททางการเมองของผหญง

ในการขยายพนททางการเมองของผหญงนน จะตองยอนกลบไปพจารณา

และใหความสำคญกบประเดนเรอง “การสรางความไววางใจ” และ “ความเชอมน”

ฉะนน ทางออกสำหรบการสรางความไววางใจ จงตองยอนกลบไปแกปญหาทตนเหต

อนไดแก การทพรรคการเมอง รฐสภา รฐบาลตองสรางความเชอมนและความไว

วางใจ รวมทงตองสรางผลงานทเปนทยอมรบแกสาธารณะชน โดยเฉพาะในกลม

ผหญง เพอใหผหญงเกดความไววางใจ เชอมน และตดสนใจทจะเขาไปมสวนรวม

ทางการเมองโดยการลงสมครรบเลอกตงเปน “ตวแทน” ของประชาชน

อยางไรกตามในสถานการณปจจบนซงไววางใจรฐสภา พรรคการเมอง และ

รฐบาลไมมากจงอาจทำใหผหญงเขาสการเมองระดบชาตจำนวนไมมากนก ดงนน

จงควรใหมการสงเสรม และรณรงคใหผหญงเขามาทำหนาทเปน “ตวแทน” ของ

ประชาชนในระดบทองถนใหมากขน

��


ประเดนเพอพจารณาสำหรบการขบเคลอน บทบาทของผหญงในทางการเมอง

ประเดนทหนง : โครงสรางทางกฎหมายในสวนทเปนรฐธรรมนญ 2550 ซง

เปนกฎหมายแมบททสงทสด และ ขอตกลงรวมทแมไมมสภาพบงคบเปน

กฎหมายแตตองทปฏบตซ งมผลตอความผกพนในระดบนานาประเทศ

อยางอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตร โดยทงสองสวนนมสาระท

ร บรองความเสมอภาคระหวางหญง ชายอยางชดเจนมาก โดยเฉพาะอยางย ง

รฐธรรมนญ 2550 ทบญญตเกยวกบสดสวนของผทจะลงสมครรบเลอกตงในเขตและ

ของ สว. กตองคำนงถงสดสวนหญง ชาย แตอยางไรกตามในสวนนเองยงเหนวายง

ไมมการบงคบใชอยางจรงจง สงเกตไดจากการทพรรคการเมองหลายพรรคละเลยตอ

การคนหาผสมครรบเลอกตงทเปนผหญง ฉะนนในสวนนเองจงควรมการผลกดนเพอ

ใหมการบงคบใชอยางจรงจงตอไป

ในประเดนเรองสดสวน หรอ โควตาสำหรบผหญงการเมองระดบชาตนน

แมวาจะถกบญญตในรฐธรรมนญไวอยางชดเจน แตในสวนของกฎหมายลำดบรอง

หรอ กฎหมายลกนนไมไดมการบญญตไว ดงนน จงควรมการบญญตประเดนเรอง

รองศาสตราจารยมาล พฤกษพงศาวล



สดสวนไวใน พ.ร.บ.ประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตง ส.ส. และการไดมาซง

ส.ว. พ.ศ. 2550 และนอกจากมการกำหนดสดสวน หรอ จำนวน ส.ว. และ ส.ส. แลว

ควรจะมการกำหนดสดสวน หรอ จำนวนของผ หญงในสวนขององคกรตาม

รฐธรรมนญ

ประเดนทสอง : เร องการใชเงนในการเขาสตำแหนงสาธารณะซงถอเปน

“มะเรงราย” ทคอยกดกรอนสงคมไทย และดวยสภาพการณเชนนเปนการปดโอกาส

ทงผชายทมความเกง มคณภาพและผหญงในขณะเดยวกน ดงนน จงควรชวยกนปด

กนไมใหมการใชเงนในกระบวนการเลอกตง

ประเดนทสาม : ใชการรณรงคเปนวธการทำความเขาใจเรองบทบาทและ

ความสมพนธหญง ชายใหสงคมยอมรบ และรณรงคใหผหญงทมความพรอม (ระดบ

หนง) กาวเขาสเวทสาธารณะ โดยตองสรางเงอนไขและสงแวดลอมทางสงคมใหเออ

ตอบรรยากาศดงกลาวดวย

ประเดนทส : การปรบเปลยนเจตคตของบคคลแวดลอมผหญง เพอใหเกด

ความเขาใจทถกตองตอบทบาทของผหญงและการกาวเขาสการเมองซงเปนพนท

สาธารณะและการยอมรบตอไป

ประเดนทหา : ในการขบเคลอนประเดนเร องบทบาทของผหญงในทาง

การเมองตองการการสรางเครอขายการทำงานรวมกนระหวางหลายภาคสวน เรมจาก

การคดแผนปฏบตการรวมกนในเรองของการประเมน ตดตามผล เปนตน

“เราชามากแลวในเรองน ตอนนหลายประเทศ ถอวาการขบเคลอยเรอง

ผหญงเปนยทธศาสตรในการทจะทำใหสงคมมความมนคงเปนปกแผน ฉะนน

ถาประเทศไทยไมทำเรองนอยางจรงจง ประเทศไทยเรากจะลาหลงอยางแนนอน”

��


จากประสบการณในการเปนนกการเมองทองถน

จากประสบการณทผานมาไมวาจะเปนเรองการสรางเครอขาย การสรางการ

ยอมรบของครอบครว การพฒนาตวเอง การไดร บความไววางใจจาก

ประชาชนในพนท ลวนแตเปนส งท มความสำคญอยางย ง เน องจาก ใน

ปจจบนการเลอกตงผบรหารทองถนเปนการเลอกตงทางตรง ดงนน ผบรหารทองถน

กยอมจะตองมบทบาทหนาทท จะตองทำมากขน ไมวาจะเปนการตดสนใจปญหา

ตางๆ ในพนท การรบผดชอบตอปญหา บรหารคน บรหารเงน และบรหารองคกร

ฉะนน การทจะใหประชาชนตดสนใจทจะเลอกผบรหารทองถน จงเปนเรองยาก

“เงน” อาจจะมสวนบางในการตดสนใจเลอกแตเปนเพยงสวนหนงเทานน

เพราะประชาชนกยงคงตดสนใจเลอกคนทมความร ความสามารถ เปนคนเกง คนท

เปนทไววางใจ เปนทยอมรบของคนในพนท และทสำคญกตองเปนคนดดวย สำหรบ

นกการเมองทองถนหรอผบรหารทองถนการทจะทำใหประชาชนตดสนใจเลอกนน จะ

ตองม “ผลงาน” และหากไมมผลงานใหประชาชนเหนเปนทประจกษประชาชนกจะ

เลอกเขามาเพยงสมยเดยวเทานน

นางเปรมฤด ชามพนท



นอกจากนครอบครวกมความสำคญเปนอยางยง และการจะไดเปนนกการ

เมองสวนหนงนนจะตองไดรบการสนบสนนจากเครอขายทางการเมอง

ทงนในการเขาสการเปนผบรหารทองถนได ตองมคณสมบตเหลาน

1. ตองมผลงานเดนชด และโดดเดน

2. ตองมพฤตกรรมสวนตวทด (มการบรหารภาพลกษณ)

3. ตองมความไววางใจจากประชนชนในพนท

การพฒนาศกยภาพของนกการเมองทองถนหญง

ประเดนหน งท สำคญอยางย งในการพฒนาศกยภาพของนกการเมอง

โดยเฉพาะนกการเมองหญงนน ไดแก การทแสดงใหเหนวาบคคล หรอ นกการเมอง

ทจะอยตรงจดนไดตองมภาพลกษณอยางไร ขณะเดยวกนในการรณรงคใหเลอก

ผสมครรบเลอกตงทเปนหญงกเชนเดยวกนกตองชใหเหนวาผหญงแบบใด หรอ

มคณสมบตอยางไรทควรจะเลอก และเมอผหญงกาวเขามาสการเปนนกการเมองแลว

ส งสำคญหน งไดแกความร ความสามารถท จะตองพฒนาอย ตลอดเวลา เพราะ

การทำงานใหกบประชาชนตองแสดงใหประชาชนเหนวามความรความสามารถและ

การตดสนใจใหกบประชาชนและทำเพอผลประโยชนของประชาชน

“สำหรบองคกรปกครองสวนทองถนชดเจนคะ เพราะจะตองมาทำงานซง

มากกวาผชาย และงานททำตองดกวาผชายเพราะถาทำไดแคผชาย กจะไมไดรบ

เลอกเพราะวาผชายมจำนวนมาก”

เครอขายในการทำงานสำคญและจำเปนอยางไร

การสรางเครอขายในการทำงานโดยเฉพาะอยางยงกลมสตรเปนสงสำคญ

โดยทงนตองใหความสำคญกบการใหความร ความเขาใจ และใหการพฒนาเครอขาย

เหลานดวย ไมวาจะเปนการเปดโอกาสใหเครอขายไดเขารวมการประชม สมมนา หรอ

รวมแลกเปลยนกบเครอขายอนๆ ในองคกรอนเพอใหเกดการเรยนรและการพฒนา



กระบวนการเรยนร ดงนน ในภาคสวนตางๆ ควรจะรณรงคและสงเสรมใหผหญงเกด

การรวมกลมกนมากขน

ผหญง นยะความแตกตางในการทำงานพฒนา

มลเหตสำคญททำใหอยากเปนนายกเทศมนตร เพราะอยากเขามาทำงานให

กบบานเมอง และเหนวาการเปนทยอมรบของสงคมในพนทและของประชาชนเปน

ปจจยสำคญททำใหไดเขามาสการเปนนายกเทศมนตร และภายหลงงานททำใหแก

พนท ชมชนกเนนเรองเดก สตร ชมชน การศกษา ซงโดยความเหนแลวเหนวาเนอ

งานในลกษณะเหลานเปนงานทแตกตางกบผชาย

ในการทำงาน กใชจดทเปนผหญงในการทำงานไมวาการประสานงานทกระดบ

การลดความขดแยงระหวางกลมตางๆ ในพนท

ผลแหงการทำงานพฒนาทเหนไดชดเจน กคอ ในสงคมของเทศบาลนคร

พษณโลกจะมประโยคทวา “เลอกผหญงดกวาเลอกผชาย” และทผานมากเหนวา

ผ บรหารทองถ นชายทำงานส ผ บรหารทองถ นท เปนผ หญงไมได และการม

ภาพลกษณเชนนเปนการชวยสงเสรมใหผหญงในจงหวดพษณโลกไดรบเลอกตง

เปนผบรหารทองถนมากยงขน ดไดจากผทดำรงตำแหนงนายกเทศมนตรในจงหวด

พษณโลก ซงมจำนวนเทศบาลทงหมด 15 แหง โดยมนายกเทศมนตรทเปนหญง

จำนวนถง 6 แหง

�0


จากผขบเคลอนสการเปนนกการเมองระดบชาต

จากเดมซงเปนผมบทบาทสำคญในฐานะผขบเคลอนเรองสทธเสรภาพและการ

ผลกดนใหกลมสตรใหมบทบาทในทางการเมองการปกครอง และเมอแรก

กาวลงสเวทการเมองนนไดใหความสำคญกบการพบปะกลมเครอขายผหญง

ในพนท และการไดชยชนะในการเลอกตงครงทผานมาไดนนกเนองจาก “พลงของ

เครอขาย”

จากประสบการณทผานมา เหนวาการเมองในระดบชาตเปนการเมองทอย

นอกเหนอการควบคม หรอ สามารถควบคมไดยาก ดงนน ในฐานะผขบเคลอนจง

ทำไดเพยงการรณรงคใหมการลงสมครรบเลอกตง และการรณรงคใหเกดความสจรต

ในกระบวนการเลอกตงเทานน

สำหรบมมมองตอรฐมนตรหญงทง 4 คนในปจจบน วาแมวาจะเขาสการเปน

นกการเมองไดเพราะอำนาจหรออทธพลของสาม แตเม อท ง 4 เขามาส ตำแหนง

ทางการเมองแลว ควรจะตงมนอยกบสงทถกตองและมงยดถอประโยชนสขของ

ประชาชนเปนสำคญ

นางรชฎาภรณ แกวสนท



กระบวนการในการรณรงคหาเสยง

จากประสบการณทผานมาในการรณรงคใหมผหญงเปนผบรหารหรอสมาชก

สภาองคการบรหารสวนตำบลนน ไดดำเนนการอยางเปนขนตอน ดงน

1. สรางความมนใจ : โดยการนำแกนนำผหญงในหมบาน ตำบลมาสราง

ความเชอมนและความมนใจในตนเองวา “ผหญงสามารถทำได” ทงใน

สวนของงานอาสาสมครสาธารณสข (อสม.) รวมท งงานรกษาความ

ปลอดภยของหมบาน (อพปร.)

2. ชใหเหนถงบทบาทอำนาจหนาทของ อบต. : เปนการชใหเหนถงบทบาท

อำนาจหนาทของ อบต. เพอใหเหนวาผหญงสามารถรบผดชอบและเคยม

ประสบการณดานตางๆ เหลานมาแลว

3. สอนการสรางนโยบาย : ในการรณรงคหาเสยงนน ปจจยหนงทมผลตอ

การตดสนใจเลอก หรอ ไมเลอก ของผมสทธออกเสยงเลอกตง คอ

“นโยบาย” ดงนน จงมการสอน หรอ ฝกใหผสมครรบเลอกตงหญงได

คด และสรางนโยบายเปน

4. สอนวธการหาเสยง : ในการจะไดมาซงคะแนนเสยงนน การหาเสยงเปน

วธการหนงททำใหไดมาซงคะแนนเสยง ดงนน จงมการสอนใหผสมคร

รบเลอกตงถงวธการในการหาเสยง และใหความรเก ยวกบกฎหมาย

เลอกตงเพอไมใหทำผดกฎหมายเลอกตง



บนได 3 ขนสความสำเรจ

ในการรณรงครวมกบสำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครวทผานมา ได

ใชวธทเรยกวา “บนได 3 ขน” เพอใหผหญงชนะการเลอกตง อนประกอบดวย

ขนตอนทหนง : รณรงคใหผนำ หรอ แกนนำหญงลงสมครรบเลอกตง

ขนตอนทสอง : รณรงคใหผหญงเลอกผหญงดวยกนเอง

ขนตอนทสาม : การเพมศกยภาพ หรอ ความสามารถใหแกผหญงทไดรบการ

เลอกตง เพอใหสามารถปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพ

ความทาทายในประเดนการขบเคลอนเพอเพมพนททางการเมอง

1. การทจะทำใหผหญงมบทบาทในทางการเมองเพมขนนน สงทตองให

ความสำคญไดแก การรณรงคใหผหญงม “ความกลา” ทจะลงสมครรบ

เลอกตงกอนเปนเบองตน

2. โครงสรางขององคกรเปนโครงสรางทไมเออตอการเปดพนททางการเมอง

ของผหญง อาท กรณของคณะกรรมการหมบาน สหกรณ หรอ องคกร

ตาง ๆ ไมไดใหโอกาส หรอ เพมมาตรฐานเสรมพเศษใหกบผหญง เชน

ในการเลอกต งสมาชกสภาองคการบรหารสวนตำบลควรจะกำหนด

สดสวนวาใหเปน “ชายหนง – หญงหนง”

3. การกำหนดสดสวน หรอ “การจดใหมมาตรการพเศษ” เปนวธการทไม

เปนประชาธปไตยดงเชนนกรฐศาสตรหลายคนมองหรอไม



4. การกำหนดเขตเลอกตง มผลตอการสรางพนททางการเมองของผหญง

โดยเฉพาะอยางยงการเลอกตงแบบ 1 เขต 3 คน ยงทำใหผหญงไดรบ

การเลอกตงเพมขน เพราะการเลอกตงแบบ 1 เขต 1 คน เปนระบบการ

เลอกตงทเออใหเกดการอปถมภและการทจรตในการเลอกตง

5. ในกระบวนการเลอกตง ผรกษากตกาควรจะรกษากตกา ยดมนในความ

ถกตอง เพราะหากผรกษากตกาปลอยใหมการโกง ปลอยใหมการทำผด

กฎหมาย บรรยากาศเหลานกสงผลใหผหญงแพการเลอกตงตงแตกอน

วนลงคะแนนเสยงเลอกตง ฉะนน ผเกยวของ หรอ ผรกษากตกาตองยด

มนในกฎ ระเบยบ และกตกา เปนสำคญ

��


ผหญงในสายตาผชาย และแรงจงใจในการเขาสการเมองทองถน

ในสงคมชนบททผานมา พบวา ปญหาทเกดขนระหวางผชาย และผหญง ไดแก

การทผ ชายไมใหการยอมรบในเร องบทบาทของผหญง และมกจะมองวา

ผหญงทำอะไรไมเปน ตดสนใจไมได ดงนน จงทำใหคดวาทำอยางไรทจะ

ทำใหผ หญงไดมโอกาสเขามาบรหารจดการบานเมอง และมความม งหวงวาจะ

มงทำงานพฒนาทองถน ลดความขดแยงในชมชน โดยเมอลงสมครรบเลอกตงใน

ครงแรกไดรบการสนบสนนอยางดจากผนำชมชนในทองถน จนไดรบเลอกตงเปน

นายกองคการบรหารสวนตำบลในสมยแรก

เปาหมายในการพฒนาทองถน

ในการทำงานบรหารจดการองคกรปกครองสวนทองถน สงความสำคญและ

จำเปนอยางยงในการบรหารงาน ไดแก

1. การยอมรบฟงความคดเหนของผอน

นางสาวสายใจ เลศวรยะประภา



2. การสรางความศรทธา ความเชอมนของประชาชนในทองถนตอตวผนำ

3. การเปดโอกาสใหทกภาคสวนมสวนรวม ตงแตรวมคดรวมตดสนใจและ

รวมบรหารจดการในทกกระบวนการ ในทกข นตอนของการพฒนา

ทองถน

4. การเปดโอกาสใหสอมวลชนเขามารบทราบถงบทบาทหนาทขององคกร

ปกครองสวนทองถน และสรางใหเหนถงบทบาทของผหญงในการพฒนา

“ดฉนคดวาสงทสำคญทจะทำใหประชาชนทวไปยอมรบบทบาทสตรตองขอ

ฝากวาอยากจะใหทางสถาบนฯ ไดจดกระบวนการเสรมสรางและใหความรพฒนา

บคลากรและกสงเสรมบทบาทความเปนสตรในภาพทชดเจนยงๆ ขน เพราะวาจะ

ไดทำใหการบรหารการพฒนาทยงยนตอไป”

��


ตวเลขของผหญงในการเมองระดบทองถน

ตวเลข และสถตเกยวกบผหญงในการเมองระดบทองถนของประเทศในแถบ

เอเซยนน แสดงใหเหนวาประเทศไทยยงมสดสวนของผหญงทเปนนกการ

เมองทองถ นตำมาก โดยเฉพาะอยางย งเม อเปรยบเทยบกบประเทศ

เวยดนาม และเมอพจารณาเฉพาะในสวนของประเทศไทย จะพบวายงในพนทชนบท

สดสวน หรอ จำนวนนกการเมองหญงกจะลดลงเรอยๆ และขอสงเกตอกประการ

หนงไดแก โดยทวไปแลวในการเมองระดบทองถนของประเทศอนๆ ผหญงสวนใหญ

มกจะไดรบการเลอกตงใหเปนสมาชกสภาทองถน ในขณะทตวเลขของประเทศไทย

พบวา ผหญงสวนใหญทเขามาสการเมองจะเขาสการดำรงตำแหนงเปนผบรหาร โดย

เฉพาะอยางยงในการปกครองทองถนรปแบบทเรยกวา “องคการบรหารสวนจงหวด”

มาตรการพเศษเพอเพมสดสวนผหญงในทางการเมอง

จากขอมลเปรยบเทยบกบตางประเทศ อาท กมพชา และจน พบวาผหญง

เขาไปเปนตวแทนในสภาทองถนมากกวาการเปนผบรหารทองถน แตสำหรบประเทศ

อนเดย และปากสถาน พบวามระบบทพยายามสะทอนถงความเทาเทยมระหวางมต

ของผหญง ซงนบเปน มาตรการพเศษชวคราวหรอทเรยกวาเปนระบบสดสวน เพอ

Mr. Henrik Fredforg Larsen



ชวยใหผ หญงเขาไปมโอกาสอยในทางการเมอง และเหนวาระบบสดสวนเออให

ผหญงไดรบการเลอกตงมากกวา แตวาสงทจะตองเรงแกไขกคอ สภาพบรบททางการ

เมองทพรรคการเมองมกจะใหความสำคญกบผชายมากกวาผหญง และไดชใหเหนวา

ในประเทศแถบเอเชยปจจบน มจำนวน 15 ประเทศทมนโยบายเรองมาตรการพเศษ

หรอ ระบบสดสวนในการเลอกตง ยกเวนประเทศไทยและประเทศภฏานทยงไมม

นโยบายเรองมาตรการพเศษ

มาตรการพเศษ หรอ ระบบสดสวนของตางประเทศ สามารถแบงไดเปน

2 แนวทาง ไดแก แนวทางทหนงการใหมผสมครรบเลอกตงทเปนผหญงมากยงขน

และแนวทางทสอง ไดแก การกำหนดตำแหนงทนง หรอ จำนวนทนงทเปนผหญง

อาท ในประเทศเกาหล ไดกำหนดสดสวนผหญงในการเลอกตงระบบบญชรายชอวา

จะตองมผหญงรอยละ 50 หรอสำหรบบางประเทศกมการกำหนดจำนวนทนงใหกบ

นกการเมองหญง หรอ บางกรณไมใชระบบการเลอกตงทางตรง แตเลอกใชระบบการ

แตงตง เพอแตงตงผหญงเขาสการเมอง

กรณของประเทศอฟกานสถานใหผหญงทไดคะแนนมากทสด 2 ตำแหนง

เขาไปอยในระดบสภาจงหวด สำหรบประเทศบงกลาเทศในการเลอกตงระดบ

สหภาพ โดยกำหนดอยางชดเจนวาจะตองมทนงสำหรบผหญงไว 3 ทนง สวนกรณ

ของประเทศจนในสวนของคณะกรรมการหมบานตองกำหนดวาอยางนอยจะตองม

ผหญงไดรบตำแหนง 1 คน สำหรบประเทศอนเดยกำหนดวาไมนอยกวา 1 ใน 3

ของจำนวนทนงทงหมดกำหนดใหเปนทนงของผหญง สวนในประเทศปาปวนวกน

และฟลปปนสใชระบบการแตงตงผหญงเขาไปเปนตวแทน และอกประเทศหนงท

นาสนใจไดแกประเทศตมอร ซงมการกำหนดวาจะตองมทนงสำหรบผหญง 2 ท

และมทนงสำหรบเยาวชนอก 2 ท และ 1 ใน 2 ทของเยาวชนจะตองเปนเยาวชน

ผหญง

Mr. Henrik Fredforg Larsen

��


ผหญง : การทำหนาททางการเมองอยางแทจรง

แพทยหญงมาลนฯ ไดแสดงความเปนหวงตอบทบาทหนาททางการเมองของ

ผหญงวาผหญงทจะทำหนาททางการเมองได หรอ เปนนกการเมองหญง

ไดน น ตองเร มจากความอยากท จะเปนนกการเมองกอน และตองทำ

บทบาทของนกการเมองอยางแทจรงกอน

“ความรวาการเมองเปนเร องสำคญ คนจะรงเกยจการเมองแตการเมอง

เขามาเกยวพนกบทกเรอง ทกคน ดฉนเปนขาราชการจนเกษยณมาเสยใจเอามากๆ

เลยทไมสนใจการเมอง เพราะวาโงอยตงนาน ปลอยใหพวกนปย ป ยำจนพงเลย

กเลยตองยอนกลบสการเมอง”

แพทยหญงมาลน สขเวชชวรกจ

��


การขบเคลอนประเดนผหญงในระดบนโยบาย

กอนจะมการเลอกตงหรอจะมการปฏรปการเมอง มการตงคำถามวาผหญง

ตองการอะไรจากการเปล ยนแปลงทางการเมอง ซ งพบวามคำตอบอย

4-5 ขอ ไดแก

1. อยากท จะให การปฏรปการเม องอย บนของความเสมอภาคและ

สทธมนษยชน

2. อยากจะใหรฐสงเสรมสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนทงหญงและ

ชายในการกำหนดนโยบายการตดสนใจทางการเมอง การวางแผนทาง

เศรษฐกจ สงคมและการเมอง

3. ตองการใหภาคประชาชนเปนกลไกทสำคญในการควบคม กำกบและ

ตรวจสอบทางการเมอง

4. ตองการใหมระบบตวแทนทงในกระบวนการเขาสอำนาจและการใชอำนาจ

เพอประโยชนของประชาชนอยางแทจรง

นางพรรณประภา อนทรวทยนนท



5. ตองการใหมตวแทนทงหญงและชายในสดสวนทเหมาะสมตามจำนวน

ประชากรในคณะกรรมการตางๆ ทกระดบทจะแตงตงโดยรฐ

และคำตอบ หรอ เปาหมายแหงความเปลยนแปลงทงหมดนลวนแตนำไป

สการพฒนาทยงยน

ทงนเพอใหเกดผลในทางปฏบตจรง ควรใหมการขบเคลอนใหประเดนตางๆ

เหลานไปสการเปนนโยบายของรฐบาล และหากประเดนเหลานกลายเปนวาระ หรอ

นโยบายของรฐบาลแลวกจะเปนการงายทจะขบเคลอนตอไป ทงนสวนของการ

ปรบแกกฎหมาย การแกไขปญหาเรองการเลอกปฏบตตอสตรในดานอาชพ การขจด

โสเภณเดกและปญหาแรงงานเดก ฉะนน ในกรณของรฐบาลปจจบนซงไดมการ

แถลงนโยบายตอสภาไปเมอวนท 18 กมภาพนธ 2551 ในขอ 8.3.1 จงเปนเรองท

องคกร ภาคสวนตางๆ ตองขบเคลอนตอไปเพอใหเกดผลในทางปฏบตจรง

��


มาตรการในเชงกฎหมายของประเทศไทย

ตงแตมการเปลยนแปลงการปกครองตงแตป 2475 พบวา 17 ปแรกไมม

ผ หญงไดรบการเลอกต งเปน ส.ส. เลย และจากน นอก 13 ป พบวา

สดสวนของผหญงเรมไดรบการเลอกตงและอยประมาณรอยละ 1-3 และ

เพมเปนรอยละ 5 ในป 2537 และหากจะพจารณาถงแนวโนมทจะเกดขนอนาคต

หากตองการใหมจำนวนผหญงในการเมองระดบชาตคดเปนรอยละ 20 หมายความวา

ประเทศไทยตองใชเวลาประมาณอก 20 ป ท งน เม อเทยบกบประเทศอนๆ ซ งม

สดสวนนกการเมองหญงอย ประมาณรอยละ 30 – 40 จะเหนวาประเทศตางๆ

เหลานนมมาตรการทางโครงสรางทางกฎหมายทเอออำนวย ฉะนนมาตรการในเชง

กฎหมายของประเทศไทยตองทำกนอยางจรงจง ยกตวอยางกรณของประเทศ

เยอรมนมการกำหนดไววาถาสมมตอนดบ 1 ไดเปนผชาย เรยงลำดบอนดบ 2 ตอง

เปนผหญง

ผชวยศาสตราจารย ดร.นงเยาว เนาวรตน



โครงสรางทางกฎหมาย คอ ระบบวธคดในสงคมไทย การเลยงดของสงคม

ไทย เปนสวนททำใหประเดนเรองบทบาทหญงชายผดเพยน ดงนน จงเสนอใหม

หลกสตรการเรยนการสอนเรองเพศสภาพ หรอบทบาทหญงชายคงตองเรมตงแต

ระดบอนบาล รวมถงเร องการสอดแทรกประเดนเร องเพศสภาพ ประชาธปไตย

รปแบบใหม สทธของประชาชน และการมสวนรวมทางการเมองในเอกสารการเรยน

การสอนกตองรบดำเนนการ โดยไดยกกรณตวอยางทมหาวทยาลยเชยงใหมจะจด

ใหม

จากผลการศกษาวจย พบวา ในการเมองระดบทองถ นน น นกการเมอง

ทองถ นไดคะแนนเสยงจาก 3 ทาง ไดแก 1) ความสามารถทางวชาการ / ความ

สามารถทางวชาชพ 2) ฐานคะแนนจากพรรคการเมองในระดบชาต และ 3) ฐาน

คะแนนจากเครอขายทางสงคม สวนการเมองในระดบชาตนน พบวา ฐานคะแนนกมา

จาก 3 ทางดวยเชนกน ไดแก 1) ฐานคะแนนจากระบบเครอญาต 2) ฐานคะแนน

นกการเมอง และ 3) ฐานคะแนนจากเครอขายกจกรรมทางสงคม

ความทาทายตอการทำหนาทเปน “ปาก – เสยง” แทนผหญง

ในพนททางการเมองทงระดบชาตและระดบทองถน นกการเมองหญงเปน

เพยงคนกลมนอย ดงน นส งท เปนความนาเปนหวง ไดแก ความสามารถในการ

ทดทานระบบคดและพฤตกรรมของนกการเมองผชาย รวมทงผลประโยชนทจงใจได

หรอไม แตอยางไรกตามจากตวเลขในการศกษาวจย พบวา ผหญงทมฐานมาจาก

การเมองภาคพลเมองมกจะเขมแขงและสามารถทานตอสงจงใจและแรงทดทานตางๆ

ได และกลมผหญงเหลานจะสามารถทำหนาทเชอมตอระหวางผหญงในการเมองภาค

พลเมองกบการเมองในระดบชาตได

สวนประเดนเรองการสงเสรมใหผหญงมบทบาทในทางการเมองมากยงขนทง

ในระดบชาตและระดบทองถนนน ควรจะมงเนนใน 2 สวนหลก ไดแก 1) เปดพนท

ผ หญงภาคพลเมองและสอทองถนใหมากขน 2) การเนนนโยบายในการหาเสยง



โดยในสวนของนโยบายนน ควรจะนำจดเดน หรอ จดขายของผหญงขนมาพฒนา

เปนโยบายในการหาเสยง ซ งจดเดน หรอ จดขายเดนน นม 3 ประการ ไดแก

1) กระบวนการทำงานทางการเมองทมการสอสารแบบประชาธปไตย มการปรกษา

หารอ 2) ความซอสตยในการทำงาน และ 3) การทำงานทเนนเรองผหญงและเดก

อาท เสนอใหเหนวาหากเกดการทจรต โกง จะเกดผลกระทบ หรอ ผลเสยหาย

อยางไร ในขณะทหากมความโปรงใสในการดำเนนงาน ดำเนนนโยบายจะเกดผลด

อยางไร ประชาชนจะไดรบผลประโยชนอยางไร เปนตน นอกจากน ผหญงควรจะ

ใหความสำคญกบการพฒนาคณภาพชวต ไมวาจะเปนการสงเสรมการศกษา การ

เสรมสรางสขอนามย การพฒนาทอยอาศย สวนสาธารณะ เพราะปจจบนในระบบ

การเมองไทยทงในการเมองระดบชาตและระดบทองถนแยกประเดนเรองการพฒนา

คณภาพชวตออกจากระบบการเมอง

ฉะนน กอนจะเขาสการเมองผหญงตองชใหเหนวามนโยบายเกยวกบการ

พฒนาคณภาพชวตอยางไร จะเกดความโปรงใส ความซอสตยในระบบการเมอง

อยางไร ในขณะทเมอเขาสการเมองแลวจะตองทำนโยบายทไดหาเสยงไวไปปฏบต

เพอใหเกดผลทชดเจนอยางเปนรปธรรม

��


ปจจยเชงบวก ในระบบการเมองของประเทศเพอนบาน

ในประเทศเวยดนาม ประเทศลาว รวมทงประเทศเพอนบานอนๆ มสดสวน

นกการเมองผหญงระดบชาตประมาณรอยละ 24-25 ในขณะทระดบทองถนม

เพยงรอยละ 1-2 และปจจยสำคญทผลกดนใหมสภาพการณดงกลาว ไดแก

1) แนวคดเรองสงคมนยม ซงเนนเรองความเสมอภาคทางเพศ

2) การมองคกรผหญงททำหนาทขบเคลอน ซงเปนองคกรทไดรบทนจาก

รฐบาล มสถานะเทากบกระทรวง ทำหนาทในการสงเสรมผลกดนทง

การเมองระดบชาต และระดบทองถน

3) ระบบการเลอกตง และระบบพรรคการเมองแบบพรรคเดยว ซงไมม

ความรนแรงในการแขงขนทางการเมอง

4) กฎหมายการเลอกตง ซงมการกำหนดวาจะตองมสดสวนของผหญงใน

การทำบญชรายชอ ซงปกตจะมรายชอผหญงอยประมาณ 1 ใน 3 ของ

ผสมครทงหมด

นางเรองรว พชยกล เกตผล



ขอเสนอเพอเสรมบทบาทของผหญงในระบบการเมองและการเมอง

ภาคประชาสงคม

1) จดใหมองคกรทมลกษณะเหมอนองคกรในประเทศเวยดนาม และลาว

ซงจะทำหนาทขบเคลอน และเสรมสรางบทบาทของผหญง

2) จดใหมองคกรแกน ททำหนาทในการรอยเชอมและเปนองคกรกลางเชอม

ตอระหวางองคกรตางๆ ทมบทบาทในการขบเคลอนประเดนเรองผหญง

เพอใหเกดความเปนเอกภาพ

3) ตองมการนำเสนอรปธรรมท ช ดเจน ซ งช ใหเหนวาหากมผ หญงใน

การเมองแลว จะเกดผลดอยางไร ซงอาจจะออกมาในรปของผลงานวจย

หรอ มหนวยงานทเปนศนยกลางในการสงทอดขอมลเกยวกบผหญงใน

ประเดนตางๆ สสาธารณะชน อาท การทำโพลในประเดนเรองผหญง ซง

อาจจะเปนการถามวา “ตอนน ค ดอยางไรในประเดนเร องความ

เสมอภาค” “ผหญงดอยางไร ไมดอยางไร” เปนตน จากนนคอยเชอม

ตอประเดนเหลานเขาสภาควชาการและการขบเคลอนตอไป

4) การสรางภาพลกษณของผ หญงผานส อ โดยเฉพาะในส อโทรทศน

หนงสอพมพ และวทยชมชน

5) การจดตงโรงเรยน หรอ สถาบนทจะทำหนาทในการผลตนกการเมอง

หญง และสอนนกการเมองหญง

6) การจดใหมตวแทนกลมผหญงทจะทำหนาทเปน “นกวงเตน” (Lobbyist)

ทคอยทำหนาทในการขบเคลอน ผลกดนผานระบบการเมอง ไมวาจะ

เปนการเชอมตอกบพรรคการเมอง รฐสภา ชมชน สถาบนการศกษา และ

สถาบนอนๆ และผลกดนประเดนเขาสการตดสนใจทางนโยบายตอไป

7) การพฒนาระบบฐานขอมลเกยวกบผหญงและประเดนทเกยวเนอง

��


ขอสงเกตตอพนททางการเมองของผหญง

กอนจะมการเลอกตงหรอจะมการปฏรปการเมอง มการตงคำถามวาผหญง

ตองการอะไรจากการเปลยนแปลงทางการเมอง ซงพบวามคำตอบอย 3 ขอ ไดแก

1. การผลกดนใหมการเกบขอมล สถตตางๆ ในการเลอกตงทงในระดบชาต

และระดบทองถน อาท ขอมลเกยวกบผสมครรบเลอกตง ผไดรบการ

เลอกตง จำนวนผมสทธออกเสยงเลอกตง จำนวนผไปใชสทธออกเสยง

เลอกตง เปนตน ทงนตองเปนขอมลทมการจำแนกเพศชาย และเพศ

หญง ทงนเพอเปนประโยชนในการขบเคลอน การเสรมสรางศกยภาพ

และการผลกดนทางนโยบายตอไป

2. ในระบบสงคม ระบบการเมองไทย ควรจะสงเสรมใหการเมองภาค

พลเมองมความเขมแขง โดยผานการเสรมสรางการมสวนรวมของ

ประชาชน การผลกดนใหมกฎหมายท เสรมสรางความเขมแขงทาง

การเมองของผชาย และผหญง

ดร.สธรา วจตรานนท



3. ภาครฐ เอกชน และส อมวลชน จะตองรวมกนสรางบรบททางสงคม

การเมอง เศรษฐกจทเออตอการปรบเปลยนทศนคตของสาธารณะ เพอ

ใหผหญงไดสามารถมสถานะภาพและบทบาทททดเทยมกบผชายอยาง

เสมอภาคในโอกาสและความเปนธรรมในการแบงปนผลประโยชน

��


“คำนงถง” ประเดนทขาดสภาพบงคบใช

มาตรา 97 ในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 ในประเดน

เกยวกบการสรรหาหรอการเลอกตง ซงมสาระสำคญทการกำหนดเรองการ

คำนงถงสดสวน ทงนคำวา “คำนงถง” เปนบทบญญตทไมชดเจน ทำให

ปฏบตไมได ประกอบกบพรรคการเมองไมไดใหความสนใจอยางแทจรง รวมทง

สภาพบงคบยงไมเกดดงนน จงเสนอใหมการกำหนดสดสวนรอยละทแนนอน และม

สภาพบงคบได อาท ไมตำกวารอยละ 30 ทงนเพอใหมสดสวนผหญงเขาไปไดใน

จำนวนทมาก

อยางไรกตามในการปฏบตจรงหากไมสามารถนำไปบงคบใชไดโดยทวถง ก

ควรจะมการทดลองใชในจงหวดนำรองกอน เชน กรงเทพฯ เชยงใหม ทงนเพอจะ

เปดโอกาสใหผหญงเขามามสวนรวม และเพอเปนการพสจนการทำงานของผหญง

และหากพบวาผหญงสามารถปฏบตหนาทไดด สามารถจะแขงขนไดกสามารถยกเลก

ระบบมาตรการพเศษ หรอ ระบบการกำหนดสดสวนรอยละได

นางสทธน เมธประภา

��


วาระแหงการขบเคลอน

เปาหมายรวมของการสมมนาเชงปฏบตการครงน และอาจนบเปนเปาหมายใน

การขบเคลอนรวมกนของสาธารณะ ไดแก “ความปรารถนาทจะเหนการเมอง

การปกครองในระบอบประชาธปไตยขบเคลอนโดยสตรในอตราสวนทมากขน”

และโจทยททาทายสำหรบผหญง หรอ สตรทจะเขาสการเมอง คอ “การสรางความไว

วางใจ”

วธการในการสรางความไววางใจนน สามารถดำเนนการไดหลายประการแต

ทงนในเบองตนตองมความกลาในการทจะเสนอความแตกตางของตนเอง ซงความ

แตกตางเหลานนบเปนคณสมบตทด และเดนของผหญง อาท ความสามารถฉบไว

ความสามารถในการรบรเรองละเอยดออน ความสามารถในการใชศลปะในการผสาน

พลงกบความแตกตาง ความเช ยวชาญความชำนาญการเฉพาะดาน ความจรงใจ

รวมทงความสามารถในการรบฟงคนรอบขาง ซงสงเหลานถอเปน “เสนหในทาง

การเมอง” ของผหญง

สำหรบประเดนเรองการขบเคลอนฯ แบงมาตรการขบเคลอนฯ ออกเปน 3

สวนหลกๆ ไดแก สวนท 1 : ปลด ลด ภาระ สวนท 2 : การเสรม พลง และ สวนท

ดร.อรญ โสตถพนธ



3 : ปฏบตการทางการเมอง

สวนท 1 ปลด ลด ภาระ : - เปนการรณรงคเร อง Gender Mainstream และ

บทบาทการแบงปนหนาทในครอบครว – ในสวนราชการ และในชมชน และการสราง

หรอจดใหมบรการทางสงคมเพอรองรบความจำเปนของผหญง

สวนท 2 การเสรม พลง : - เปนการขบเคลอนพลงเครอขายซงมงเนนประชาสมพนธ

ความแตกตางของผหญง อาท การสรางการรบรวาเมอผหญงเขาสการเมองแลวจะ

สรางความแตกตางไดอยางไร นอกจากน ตองอาศยการเสรมสรางโอกาสและ

ชองทางการเขาสกระบวนการการเมองจากภาคพลเมอง ขณะเดยวกนกตองรวมกน

ผลกดนและสรางหลกประกนการเลอกระบบปฏบตท เปนธรรมหรอระบบโควตา

ประการสำคญนอกจากการผลกดนใหมระบบทเปนธรรมแลว จะตองมการพฒนา

ศกยภาพทเปนคณลกษณะพเศษของผหญง

สวนท 3 : ปฏบตการทางการเมอง : - ปฏบตการทางการเมองทสำคญ ไดแก การ

สรางผสนบสนนในพนทและในทางการเงน โดยผสนบสนนจะตองมลกษณะทเรยกวา

เปน “ไตรยานภาพในทางการเมอง” คอมลกษณะเปนการสนบสนนทางการเมอง

การสนบสนนทงจากภาคพลเมองและประชาสงคม และการสนบสนนทงจากภาค

สอมวลชน นอกจากนตองสรางผลงานการพฒนาทถอเปนบทพสจน / เปนแบบอยาง

ทดใหแกสงคมและสาธารณชน และสดทายคอการบรหารภาพลกษณของคชวตและ

ครอบครว

ดงกลาวแลวขางตน สงเหลานจะทำใหเกดขอเสนอเชงคณคาทจะเปนบท

พสจนวาความจรงทผหญง หรอ สตรมอยในตวตนเมอไดเขาสพนททางการเมอง

แลวกจะไดชวยขบเคลอนการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยไปสสนตสข

และสถาพรไดอยางแทจรง

��


บทสรป

ผลการสมมนาสามารถสรปไดในหลายประเดน ไดดงน

1. สภาพปญหาทเกดขนเกยวกบประเดนเรอง “บทบาทของผหญงใน

ทางการเมอง”

1) ผชาย ชมชน และสงคม ยงมทศนคตโนมเอยงในเรองมตหญง

ชาย และความเทาเทยมกนทางเพศ และเน องจากทศนคต

โนมเอยงจงทำใหเกดการปดกนโอกาสของผหญงในการเขาส

กระบวนการทางการเมอง

2) การขาดสภาพบงคบใชอยางจรงจง เนองจากในบทบญญตทาง

กฎหมายระบเพยงวา “คำนงถง” จงทำใหเปนเหนผลอยางเปน

รปธรรมในเชงสดสวนท ช ดเจน เช น ในรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 และมาตรา 97 (2) กำหนดวาใน

การจดทำบญชรายชอของพรรคการเมองจะตองคำนงถงโอกาส

และความเทาเทยมกนในทางเพศ มาตรา 114 กำหนดวาใน

กระบวนการสรรหาบคคลเปน ส.ว. จะตองคำนงถงประเดนเรอง

โอกาสและความเทาเทยมในทางเพศ และอกกรณหนงเนองจาก



แมวามการบญญตประเดนเรองความเทาเทยมกนในทางเพศใน

กระบวนการจดทำบญชรายชอและกระบวนการสรรหาสมาชก

วฒสภา แตประเดนเร องความเทาเทยมกนในทางเพศมได

ปรากฎในกฎหมายลกทเกยวของเพอใหเกดผลบงคบใชอยางม

ประสทธภาพ

2. เงอนไข คณสมบตทจะทำใหผหญงทจะเขาสการเปน “นกการเมอง”

วทยากรหลายทานใหความเหนวาผหญงทจะเปนนกการเมอง และ รกษา

สถานภาพทางการเมองได ตองมคณลกษณะ ดงน

1) ตองมจดเดนทางความคด คณคา และความร (ตองมจดขาย)

2) ตองมการนำเสนอวธคด ความคด กจกรรม โครงการ นโยบายท

ชดเจน โดดเดน (ตองขายเกง)

3) ตองมพฤตกรรมสวนตวทด ซงถอเปนการบรหารภาพลกษณ

4) ตองสรางผลงานทโดดเดน

5) ตองสรางการยอมรบใหแกชมชน ทองถน และสงคม

6) ตองหางไกลจากคำวา “ทจรต” และ “คอรปชน”

7) ตองเปนนกประสานงานและประสานเครอขาย

3. ทมาและวธการในการเขาสการเมองของผหญง

จากการศกษาวจยของนกวชาการผเชยวชาญ และจากประสบการณของ

นกการเมองหญงทงในอดตและปจจบน มองวาผหญงสามารถเขาสการเมองไดโดย

3 วธการ ไดแก



1) การเขาสการเมองดวยตนเอง เนองจากเปนผท มคณลกษณะ

คณสมบตและความโดดเดนในวธคด และการปฏบต

2) การเขาสการเมองดวยการรบมรดกทางการเมอง ซงหมายถงการ

สบทอดตำแหนงทางการเมองแทนบดา – มารดา – สาม – พ –

นอง

3) การเขาสการเมองดวยการเปน “ตวแทน” ทงนเนองจากนกการ

เมองเดมซงอาจมความสมพนธกนไมสามารถเขาสการเมองได

จงไดจดใหม “ตวแทน” ทางการเมองทำหนาทและรกษาพนท

ทางการเมองแทนตน

4. แนวทางการรกษาและพฒนาสถานะภาพทางการเมองของนกการเมอง

หญง

1) สถาบนการศกษา หนวยงานราชการ และองคกรทเกยวของจด

ฝกอบรม ใหความร แกนกการเมองหญงอยางตอเน อง เพ อ

เพมพนความร และเพมทกษะในการปฏบตงานอยางตอเนอง

2) ตองมผสนบสนนทางการเมอง อนประกอบดวย

(1) การสนบสนนจากครอบครว เชน พอ แม สาม ลก และ

ญาต ในการสรางความเช อม นขวญกำลงใจ และแบงเบา

ภาระและความรบผดชอบบางสวนของผหญง

(2) การสนบสนนจากผสนบสนนในพนท เชน ชมชน สมาชก

กลม และเพอนบาน ในการเปนฐานเสยงทดในการเลอกตง

และเป นหน วยสน บสนนข อมล ข อมลต างๆ อ นเป น

ประโยชนตอการปฏบตงาน



(3) การสนบสนนจากผสนบสนนทางการเมองระดบสง ไมวาจะ

เปนการไดร บการสนบสนน สงเสรมจากหวหนาพรรค

การเมอง หรอ ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนในระดบ

ตางๆ

(4) การสนบสนนจากเพอนนกการเมอง เน องจากการทำงาน

การเมอง จะตองอาศยความรวมมอ ความกลมเกลยว

ความผกพน และการเกอกลกนระหวางเพอนนกการเมองใน

การทำงานการเมอง

(5) การสนบสนนจากสอมวลชนทกระดบ เนองจากสอมวลชน

เปนเหมอนผสงตอสารระหวางนกการเมองกบประชาชนใน

พนท ดงนน จำเปนอยางยงทนกการเมองหญงจะตองสราง

สมพนธภาพทดกบสอมวลชนทกระดบ ทกประเภท

(6) การสนบสนนจากผสนบสนนทางการเงน หรอ ผอปถมภ

เนองจากในการทำงานการเมองบางครงตองใชเงน ดงนน

จำเปนอยางยงทนกการเมองหญงจะตองไดรบการสนบสนน

ทางการเงน งบประมาณจากผสนบสนนดานการเงน แตทงน

ตองพจารณาความเหมาะสมของผใหการสนบสนนดานการ

เงนดวยเปนสำคญ

3) ตองมผลงานทโดดเดน เหนผลชดเจน และมผลงานตอเนอง

ทงนเพอ “ผกใจ” ผสนบสนนทางการเมองกลมตางๆ ใหการ

สนบสนนอยางตอเนอง



5. วา

ระใน

การข

บเคล

อน

(6)

3) “

”

5. Sens

itivi

tySe

nsiti

vity

Syne

rgy

Syne

rgy

Spec

ialty

Spec

ialty

Sinc

erity

Sinc

erity

Stak

ehol

der-

orie

nted

Stak

ehol

der-

orie

nted

Gen

der

Mai

nstr

eam

Gen

der

Mai

nstr

eam



กำหนดการสมมนา

10.00-10.30 น. กลาวเปดโครงการ และปาฐกถาพเศษ เรอง บทบาทสตรตอการ

เปนตวแทนทางการเมอง”

โดย รศ.วฒสาร ตนไชย

รองเลขาธการสถาบนพระปกเกลา

ชแจงโครงการ และวตถประสงคของโครงการ

โดย ผศ.ดร.อรทย กกผล

ผอำนวยการวทยาลยพฒนาการปกครองทองถน

10.30 –12.00 น. การเสวนาระดมสมอง เรอง “สตรกบการเมอง: ความเปนจรง

พนททางการเมอง และการขบเคลอน”

ก. สวนราชการทเกยวของ

1. นายสจตต ไตรพทกษ

(รองผอำนวยการสำนกงานกจการสตร

และสถาบนครอบครว)

ข. นกวชาการ

1. รองศาสตราจารยมาล พฤกษพงศาวล

(ประธานคณะกรรมการโครงการสตรและเยาวชนศกษา

มหาวทยาลยธรรมศาสตร)

2. รองศาสตราจารย ดร.กฤตยา อาชวนจกล

(รองผอำนวยการสถาบนฝายบรหาร

สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล)

3. ดร.ถวลวด บรกล

(ผอ.สำนกวจยและพฒนา สถาบนพระปกเกลา)



4. ผศ. ดร.นงเยาว เนาวรตน (คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม) ค. องคกรพฒนาเอกชน/ มลนธ/ หนวยงานทเกยวของ

1. ดร.สธรา วจตรานนท (ประธานมลนธสถาบนวจยบทบาทชายหญง และการพฒนา) 2. นางเมทน พงษเวช (ผอำนวยการสมาคมสงเสรมสถานภาพสตร ฯ) 3. นางสทธน เมธประภา (นายกสมาคมบณฑตสตรทางกฎหมายแหงประเทศไทย) ง. นกการเมองหญง

1. นางลดาวลย วงศศรวงศ (อดตกรรมการบรหารพรรคไทยรกไทย) 2. นางผสด ตามไท (ส.ส.แบบสดสวน กลมท 6 พรรคประชาธปตย) 3. นางเปรมฤด ชามพนท (นายกเทศมนตรนครพษณโลก จงหวดพษณโลก) 4. นางสาวสายใจ เลศวรยะประภา (นายกเทศมนตรเมองเขาสามยอด จ.ลพบร) จ. ผแทนจากองคกรระหวางประเทศ/ องคกรตางประเทศ

1. นางเรองรว พชยกล เกตผล (ผจดการโครงการอาวโส มลนธเอเชย) 2. คณปรดา ศรสวสด (ผแทนมลนธฟรดรค เอแบรท) 3. Mr.Henrik Fredforg Larsen, Policy Advisor, Sector of Democratic Governance Decentralization and Local Governance, UNDP



ฉ. ผแทนจากสอมวลชน

1. นางพรรณประภา อนทรวทยนนท

(ประธานบรษท เมจก โปรดกสชน จำกด)

นำการเสวนาโดย

ดร.อรญ โสตถพนธ

ผอำนวยการสำนกสงเสรมวชาการรฐสภา สถาบนพระปกเกลา

13.00-16.00 น. การเสวนาระดมสมอง “สตรก บการเมอง: ความเปนจร ง

พนททางการเมอง และการขบเคลอน” (ตอ)



ผเขารวมการสมมนา

สวนราชการทเกยวของกบการสงเสรมบทบาทหญงชาย

และการพฒนาสตร

1. นายสจตต ไตรพทกษ รองผอำนวยการ สำนกงานกจการสตรและ

สถาบนครอบครว กระทรวงการพฒนาสงคมฯ

2. นางวศน ทองนวล นกวชาการพฒนาสงคม 8ว

สำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครว

3. นางศนสนย สวางววฒน นกวชาการพฒนาสงคม 5


4. นายปณธ ปองสนาม นกวชาการพฒนาสงคม 3


5. นางสาวจราภรณ ลสกลรกษ นกวชาการพฒนาสงคม 3


6. นางปทมา อนทรช ผอำนวยการกลมพฒนามาตรการกลไก

สน.สงเสรมและพทกษผดอยโอกาส

สนง.สงเสรมสวสดการและพทกษเดก เยาวชน

ผดอยโอกาส คนพการ และผสงอาย

นกวชาการ

7. ผศ. ดร.อรทย กกผล ผอ.วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน


8. ดร.อรญ โสตถพนธ ผอ.สำนกสงเสรมวชาการรฐสภา




9. พล.อ.เอกชย ศรวลาศ ผอ.สำนกสนตวธและธรรมาภบาล

10. รศ. ดร.กฤตยา อาชวนจกล รองผอำนวยการสถาบนฝายบรหาร

สถาบนวจยประชากรและสงคม

มหาวทยาลยมหดล

11. ดร.ถวลวด บรกล ผอ.สำนกวจยและพฒนา สถาบนพระปกเกลา

12. รศ.มาล พฤกษพงศาวล ประธานคณะกรรมการโครงการสตรและ

เยาวชนศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร

13. รศ.วมลศร ชำนาญเวช คณบดคณะนตศาสตร

มหาวทยาลยเซนตจอหน

14. ผศ. ดร.นงเยาว เนาวรตน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

สมาชกสภาผแทนราษฎร/ สมาชกวฒสภา

15. นางปานหทย เสรรกษ สมาชกสภาผแทนราษฎร (พรรคพลงประชาชน)

จ.แพร

16. นางสาวนฤมล ธารดำรงค สมาชกสภาผแทนราษฎร (พรรคพลงประชาชน)

จ.สมทรปราการ

17. นางผสด ตามไท กรรมการบรหารพรรคประชาธปตย/

ส.ส.แบบสดสวน กลมท 6 พรรคประชาธปตย

18. พ.ญ.มาลน สขเวชชวรกจ สมาชกสภาผแทนราษฎร (พรรคประชาธปตย)

ประเภทสดสวน

19. นางรชาภรณ แกวสนท สมาชกสภาผแทนราษฎร (แบบสดสวน)

พรรคประชาธปตย

20. นางวรศล สวรรณปรสทธ สมาชกสภาผแทนราษฎร จ.มกดาหาร

21. ศ.เกยรตคณ ตรงใจ บรณสมภพ สมาชกวฒสภา (ประเภทสรรหา)

22. รศ.พญ.พรพนธ บณยรตพนธ สมาชกวฒสภา (สรรหา)

23. รศ.อจฉรา เตชฤทธพทกษ สมาชกวฒสภา (ประเภทสรรหา)

24. นางอไร คณานนทกล สมาชกวฒสภา (ประเภทสรรหา)



25. ดร.นลวรรณ เพชระบรณน สมาชกวฒสภา (ประเภทสรรหา)

26. คณรสสคนธ ภรเดช สมาชกวฒสภา

นกการเมอง/ขาราชการองคกรปกครองสวนทองถน

27. นางสาวสมใจ สวรรณศภพนา นายกเทศมนตรนครภเกต

28. นางปาลดา ประถมภฎ นายกเทศมนตรตำบลหลกเมอง

29. นางเปรมฤด ชามพนท นายกเทศมนตรนครพษณโลก

30. นางทศนาพร เกษเมธการณ นายกเทศมนตรตำบลหวยแถลง

31. นางประเทอง หวลบตตา นายกเทศมนตรตำบลธรรมศาลา

32. นางประภาศร พยคฆบตร นายกเทศมนตรตำบลแจหม

33. นางรชน แพงเกษร นายกเทศมนตรตำบลนาเชอก

34. นางสมทรง อนทเจยด นายกเทศมนตรตำบลบานนา

35. นางสมฤด จนทรสวรรณ นายกเทศมนตรตำบลหนาพระลาน

36. นางสรญญา ประสงคด นายกเทศมนตรตำบลทพทน

37. น.ส.สายใจ เลศวรยะประภา นายกเทศมนตรเมองเขาสามยอด อ.เมอง

จ.ลพบร

38. นางสำรวย สมพงษ นายกเทศมนตรตำบลหวตะพาน

39. นางสเนตร ศลปชยเดช นายกเทศมนตรเมองบวใหญ

40. นางสภารมย โลทะกะ นายกเทศมนตรเมองคคต

41. นายชโชค เจรญผล รองนายกเทศมนตรเมองเขาสามยอด

42. นางสาวประทป ทองกลำ รองประธานสภาเทศบาลตำบลทพทน

43. นางสวาท ออนมาก สมาชกสภาเทศบาลตำบลทพทน

44. นางจรรตน ครามผว ผอ.กองคลง เทศบาลตำบลหนาพระลาน

45. นางสาวปรศนย คลายนล เลขานการนายกเทศมนตรตำบลหนาพระลาน

46. นางสมตตรา ศรสพรรณ ผอ.กองการศกษา เทศบาลตำบลหนาพระลาน

47. คณภญญา โพธเรอง เจาพนกงานการเงนและบญช

48. นางธดารตน คชมาตย นกพฒนาชมชน 4 เทศบาลนครพษณโลก



49. นางเบญวรรณ รณคนา หวหนางานพฒนาชมชน 6

เทศบาลนครพษณโลก

50. นางพะเยาว วงศสวรรณ ประธาน กก.ตดตามและประเมนผลแผนพฒนา

เทศบาล (ทต.หนาพระลาน)

51. นายบญสง ปญญาวชรโสภณ เทศบาลตำบลคลองขลง

52. คณวรรณา อศวะเดชาชาญยทธ เทศบาลตำบลอนทรราชา

53. ร.ต.หญง มาล จลมานพ ทปรกษาชมชนบางระมาด เขตตลงชน

ผแทนจากสมาคม/ องคกร/ ชมรม/ มลนธ/

หนวยงานททำงานดานการสงเสรมบทบาท/

สทธเสรภาพ

54. พลเอกเทอดศกด มารมย รองประธานมลนธปวณาหงสกลเพอเดกและ

สตรฯ

55. นางสาววชราภรณ อารยวงศ สมาคมบณฑตสตรทางกฎหมาย

56. ดร.สธรา วจตรานนท ประธานมลนธสถาบนวจยบทบาทชายหญงและ

การพฒนา

57. นางสทธน เมธประภา นายกสมาคมบณฑตสตรทางกฎหมาย

แหงประเทศไทย

58. นายสรวฒน ชมพพงษ ทปรกษาสมาคมสงคมสงเคราะหแหง ปทท./

อาจารย ม.กรงเทพ

59. นางสธศา ยงยง ทปรกษานายกเทศมนตร

เทศบาลตำบลหนาพระลาน

60. นางสาวนภาพร พนธศรมงกร ผชวยเลขาธการประธานสภาสตรแหงชาต

61. นางลดาวลย วงศศรวงศ ประธานมลนธพฒนาสตรภาคเหนอ

62. นางนงลกษณ ใจสงฆ เทรพพ ประธานเครอขายหญงไทยในยโรป

63. นางเสรมศร บญสดม กรรมการเครอขายหญงไทยในยโรป



ผแทนจากสมาคม องคกรระหวางประเทศ

64. Mr.Henrik Fredborg Larsen Policy Advisor, Sector of Democratic

Governance Decentralization and

Local Governance, UNDP

65. Ms.Dejana Topic UNDP

66. นายสมชาย เยนสบาย UNDP

67. นางเรองรว พชยกล เกตผล ผจดการโครงการอาวโส มลนธเอเซย

สอมวลชน

68. นางพรรณประภา อนทรวทยนนท ประธานบรษท เมจก โปรดกสชน จำกด

69. ผแทนจากสอมวลชนแขนงตางๆ

อนๆ

70. คณอารวรรณ จตพร นกศกษาปรญญาโท

มหาวทยาลยธรรมศาสตร

71. นางสาววชชา จงเทยมเทา ผชวย ส.ส. ปารชาต ชาลเครอ

72. นางกนกพรรณ วรยะดำรงคกล รองประธานสตร

73. นางวฒนา อมรมนยพงศ รองประธานสตรอาสาพฒนาฯ

74. นางอญชล จราประภศกด เลขาชมรมสตรอาสา

เทศบาลนครพษณโลก

75. นางสนย กฤษณเพชร กรรมการสตรอาสา เทศบาลนครพษณโลก

76. นางศรพร ละอองศร กลมสตรอาสาฯ เทศบาลนครพษณโลก

77. นางลวนลกษณ ปานพวง กลมสตรอาสาฯ เทศบาลนครพษณโลก

78. นางจนทรเพญ วรรณรตน กลมสตรอาสาฯ เทศบาลนครพษณโลก

79. นางศภร เจรญอภบาล กลมแรงงานสตร

80. นายยรรยง วรภณฑพศษฎ บรษท ประสทธ เทรดดง จำกด



81. นางสนนทา วรภณฑพศษฎ บรษท ประสทธ เทรดดง จำกด

82. คณอรวรรณ ปฏบตตโย

83. นางสาวสวรรณ จรยะพร

84. นางจนดา ใจกวาง

85. นายศรชย ทองโคตร

สตรีกับการเมือง

Documents