U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

1 | ห น า

ค าน า

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรแนะแนว เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและด าเนนการฝกอบรมคร ขาราชการพลเรอนและบคลากรทางการศกษาดวยหลกสตรฝกอบรมแบบ e-Training ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยความรวมมอของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนา องคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรแนะแนว จะสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

2 | ห น า

สารบญ

ค าน า 1 หลกสตร “แนะแนว” 3 รายละเอยดหลกสตร 5 ค าอธบายรายวชา 5 วตถประสงค 5 สาระการอบรม 6 กจกรรมการอบรม 6 สอประกอบการอบรม 6 การวดผลและประเมนผลการอบรม 6 บรรณานกรม 7 เคาโครงเนอหา 9 ตอนท 1 ผแมนย าในศาสตร : หลกการแนะแนว (Principle Guidance) 14 ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service)

26

ตอนท 3 ผเชยวชาญจดกจกรรมแนะแนว : การจดกจกรรมแนะแนว (Activities Guidance)

36

ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา : การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) 47 ตอนท 5 ผแกปญหารายกรณ : การศกษารายกรณ (Case Study) 60 ใบงานท 1.1 70 ใบงานท 1.2 71 ใบงานท 1.3 72 ใบงานท 1.4 73 ใบงานท 2.1 74 ใบงานท 2.2 75 ใบงานท 2.3 76 ใบงานท 2.4 77 ใบงานท 2.5 78 ใบงานท 3.1 79 ใบงานท 3.2 80 ใบงานท 3.3 81 ใบงานท 3.4 82 ใบงานท 4.1 83 ใบงานท 4.2 84 ใบงานท 4.3 85 ใบงานท 4.4 86

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

3 | ห น า

สารบญ (ตอ) ใบงานท 4.5 88 ใบงานท 5.1 89 แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยนหลกสตร 90

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

4 | ห น า

หลกสตร แนะแนว

รหส UTQ-55124 ชอหลกสตรรายวชา แนะแนว วทยากร

อ.รบขวญ ภษาแกว อ.ทศนย ศรพพฒน โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย (ฝายมธยม)

ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหา 1. นางสาวจรวรรณ ปกปดตง

2. นายสนตสข สนตศาสนสข 3. นางวภาเกต เทพา 4. ผศ.ดร.ชตมา สรเศรษฐ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

5 | ห น า

รายละเอยดหลกสตร ค าอธบายรายวชา

ความรพนฐานเพอการแนะแนว ขอบขายของการแนะแนว คณสมบตของครแนะแนวและจรรยาบรรณวชาชพจตวทยาการแนะแนว บรการศกษารวบรวมขอมลเปนรายบคคล ( Individual Inventory Service) บรการสนเทศ (Information Service) บรการปรกษาเชงจตวทยา (Counseling Service) บรการจดวางตวบคคล (Placement Service) บรการตดตามผล (Follow up Service) การจดกจกรรมแนะแนวตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานในบรบทโรงเรยน การออกแบบกจกรรมแนะแนวส าหรบนกเรยน เทคนคการจดกจกรรมแนะแนว การประเมนผลกจกรรมแนะแนว การรจกและเขาใจธรรมชาตและปญหาของผเรยน แนวคดและทฤษฎการปรกษาเชงจตวทยา ทกษะการปรกษาเชงจตวทยา การจดระบบการปรกษาเชงจตวทยา

วตถประสงค 1. ผเขารบการอบรมสามารถสรปความรพนฐานเกยวกบความเปนมา ความส าคญและหลกการเพอการแนะแนวได 2. ผเขารบการอบรมสามารถอธบายหลกการ ปรชญา และขอบขายของการแนะแนวได 3. ผเขารบการอบรมสามารถวเคราะหคณสมบตของครแนะแนว และก าหนดแนวทาง ในการพฒนาผเรยนและตนเองได 4. ผเขารบการอบรมสามารถน าความรทไดรบไปประยกตใชในการบรหารจดการงานแนะแนวของตนเองไดอยางมประสทธภาพ 5. ผเขารบการอบรมมความร ความเขาใจเกยวกบงานบรการแนะแนว 6. ผเขารบการอบรมสามารถพฒนาและออกแบบงานบรการแนะแนวในสถานศกษาของตนเองไดอยางมประสทธภาพ 7. เพอใหครสามารถจดท าหลกสตรกจกรรมแนะแนวของสถานศกษาได 8. เพอใหครสามารถออกแบบการจดกจกรรมแนะแนวใหเหมาะสมกบผเรยนแตละระดบชนได 9. เพอใหครมเทคนคและแนวทางในการจดกจกรรมแนะแนว โดยเนนผเรยนเปนส าคญได 10. เพอใหครสามารถวดและประเมนผลการจดกจกรรมแนะแนวได 11. เพอใหครมความรความเขาใจในธรรมชาตของมนษย พฒนาการตามวย และปญหาของนกเรยน 12. เพอใหครเขาใจแนวคดและทฤษฎการปรกษาเชงจตวทยาเปนพนฐาน 13. เพอใหครระบคณสมบตของครแนะแนวและจรรยาบรรณวชาชพจตวทยาการแนะแนว 14. เพอใหครฝกใชทกษะการปรกษาเชงจตวทยาเบองตนและเชงลกได 15. เพอใหครสามารถจดระบบการปรกษาเชงจตวทยาในสถานศกษาไดอยางมคณภาพ 16. เพอใหครรจกและเขาใจความหมายและความส าคญของการศกษารายกรณ (Case Study) 17. เพอใหครสามารถท าการศกษารายกรณตามขนตอนได

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

6 | ห น า

18. เพอใหครสามารถใชเทคนคและเครองมอการศกษารายกรณไดอยางถกตองเหมาะสม 19. เพอใหครสามารถจดประชมรายกรณ (Case Conference) ได 20. เพอใหครสามารถเขยนรายงานการศกษารายกรณไดอยางถกตอง สาระการอบรม

ตอนท 1 ผแมนย าในศาสตร : หลกการแนะแนว (Principle Guidance) ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service) ตอนท 3 ผเชยวชาญจดกจกรรมแนะแนว : การจดกจกรรมแนะแนว (Activities Guidance) ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา : การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) ตอนท 5 ผแกปญหารายกรณ : การศกษารายกรณ (Case Study)

กจกรรมการอบรม 1. ท าแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ท าใบงาน/กจกรรมทก าหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมและวทยากรประจ าหลกสตร 8. ท าแบบทดสอบหลงการอบรม

สอประกอบการอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

การวดผลและประเมนผลการอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบหลง

เรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทก าหนด และเขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

7 | ห น า

บรรณานกรม กระทรวงศกษาธการ. (2551) . หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551.

กรงเทพมหานคร : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2553). คมออบรมแนะแนว โครงการยกระดบคณภาพครทงระบบตามแผนปฏบตการไทยเขมแขง . กรงเทพมหานคร : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2554). คมออบรมแนะแนว โครงการยกระดบคณภาพครทงระบบตามแผนปฏบตการไทยเขมแขง. กรงเทพมหานคร : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2555). คมออบรมแนะแนว โครงการยกระดบคณภาพครทงระบบตามแผนปฏบตการไทยเขมแขง . กรงเทพมหานคร : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

จร วาทกทนกร. (2534). หลกการแนะแนว. กรงเทพมหานคร: พมพอดส าเนาเยบเลม.คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ชตมา พงศวรนทร. (2549). เอกสารประกอบการสอน รายวชา 2741380 ปฏบตการแนะแนว. คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นงลกษณ ประเสรฐ และ จรนทร วนทะไชย. (2548). หลกการแนะแนว. กรงเทพมหานคร : คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นวลศร เปาโรหตย และ เมธนนท ภญญชน แปล.(2552). ทกษะพนฐานในการเปนผใหค าปรกษา และคมอปฏบตการ Basic Counseling Skills & A Helper's Manual.

นรนดร จลทรพย. (2551). การแนะแนวเบองตน (พมพครงท 3). สงขลา: น าศลปโฆษณา.

มลนธสถาบนวจยและพฒนาการเรยนร. (2551). หลกสตรพฒนาครจตวทยาแนะแนว โมดล 2 การจดการเรยนร. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ หจก.เจเอนท.

มลนธสถาบนวจยและพฒนาการเรยนร. (2551). หลกสตรพฒนาครจตวทยาแนะแนว โมดล 5 การปรกษาเชงจตวทยา. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ หจก.เจเอนท.

มลนธสถาบนวจยและพฒนาการเรยนร. (2551). หลกสตรพฒนาครจตวทยาแนะแนว โมดล 3 การพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ หจก.เจเอนท.

รบขวญ ภษาแกว. (2555). เอกสารประกอบการสอน รายวชาประยกตทฤษฎการใหการปรกษาส าหรบนกเรยน. คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

รบขวญ ภษาแกว. (2555). เอกสารประกอบการสอน รายวชา2759401 วธวทยาการสอนและการจดกจกรรมแนะแนว. คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

8 | ห น า

วชร ทรพยม. (2544). หลกการแนะแนว: “ความคดเกยวกบบรการการปรกษา” ในประมวลชดวชาหลกการและแนวคดทางการแนะแนว หนวยท 9 มหาวทยาลยส โขทยธรรมธราช บณฑตศกษา ศกษาศาสตร. นนทบร : โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช,หนา 115-158, 44 หนา.

วชร ทรพยม. (2554). ทฤษฎใหบรการปรกษา. พมพครงท 7 กรงเทพมหานคร :โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วษณรกษ ขนทองทพย. (2550). การศกษาความรและเจตคตในการปฏบตหนาทเปนครแนะแนวของครมธยมศกษา โรงเรยนวนตศกษา ในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร จงหวดลพบร . สารนพนธหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการแนะแนว บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ศนยแนะแนว.(2555). เทคนคและการจดกจกรรมแนะแนว. โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ส านกว ช าการและมาตรฐานการศ กษา ส าน ก งานคณะกรรมการการศกษาข น พนฐานกระทรวงศกษาธการ. (2552). แนวทางการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพมหานคร : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.

โสรช โพธแกว. (2527). การปรกษาเชงจตวทยา. เอกสารประกอบการสอนคณะครศาสตร. จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Richard Nelson-Jones. (2002). Essential Counseling and Therapy Skills. The Skilled Client Model. SAGE Publications London Thousand Oaks. New Delhi.

Richard Nelson-Jones. (2002). Basic Counseling Skills. A Helper’s Manual. SAGE Publications London Thousand Oaks. New Delhi.

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

9 | ห น า

หลกสตร UTQ-55124 แนะแนว

เคาโครงเนอหา ตอนท 1 ผแมนย าในศาสตร : หลกการแนะแนว (Principle Guidance) เรองท 1.1 ความรพนฐานเพอการแนะแนว

เรองท 1.2 ขอบขายของการแนะแนว เรองท 1.3 คณสมบตของครแนะแนวและจรรยาบรรณวชาชพจตวทยาการแนะแนว แนวคด

1. การแนะแนวมหลกการทส าคญ คอ การจดการแนะแนวส าหรบผเรยนทกชวงวย ทกดาน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล

2. ขอบขายของการแนะแนว คอ การจดบรการแนะแนวใหครอบคลมท ง แนะแนวการศกษา การแนะแนวอาชพ และการแนะแนวดานสวนตว และสงคม

3. จรรยาบรรณวชาชพจตวทยาการแนะแนวเปนสงส าคญทกระตนใหเกดการ ปฎบตงานอยางมประสทธภาพ

4. การบรหารจดการงานแนะแนวควรจดใหสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกน ตามแผนงานและโครงสรางทก าหนดไวอยางชดเจนเพอใหเกดประสทธภาพและเกดประโยชนสงสดแกผเรยน วตถประสงค 1. ผเขารบการอบรมสามารถสรปความรพนฐานเกยวกบความเปนมา ความส าคญและหลกการเพอการแนะแนวได 2. ผเขารบการอบรมสามารถอธบายหลกการ ปรชญาและขอบขายของการแนะแนว ได 3. ผเขารบการอบรมสามารถวเคราะหคณสมบตของครแนะแนว และก าหนดแนวทางในการพฒนาผเรยนและตนเองได

5. ผเขารบการอบรมสามารถน าความรทไดรบไปประยกตใชในการบรหารจดการงาน แนะแนวของตนเองไดอยางมประสทธภาพ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

10 | ห น า

ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service)

เรองท 2.1 บรการศกษารวบรวมขอมลผเรยนเปนรายบคคล (Individual Inventory Service) เรองท 2.2 บรการสนเทศ (Information Service) เรองท 2.3 บรการใหการปรกษา (Counseling Service) เรองท 2.4 บรการจดวางตวบคคล (Placement Service) เรองท 2.5 บรการตดตามผล (Follow up Service) แนวคด 1. บรการศกษารวบรวมขอมลผเรยนเปนรายบคคล เปนบรการทส าคญบรการหนงทชวยใหผเรยนรจกและเขาใจตนเองมากยงขน ตลอดจนชวยใหคร ไดรจก และเขาใจผเรยน ซงสงผลใหครสามารถดแล ชวยเหลอผเรยนไดอยางมประสทธภาพ 2. บรการสนเทศ เปนบรการทจดหา รวบรวมขอมลขาวสารทงดานการศกษา ดานอาชพ และดานชวตสวนตว และสงคม เพอเผยแพรขอมลใหผเรยนและบคคลทสนใจไดรบความรและใชประกอบการเลอกและการตดสนใจไดอยางเหมาะสม 3. บรการปรกษาเชงจตวทยา ถอเปนหวใจส าคญของการแนะแนว เปนกระบวนการ ซงชวยผใหการปรกษาชวยเหลอผรบการปรกษาใหเขาใจและยอมรบตนเอง ตระหนกถงความตองการในการทจะเปลยนแปลงหรอพฒนาตนเอง สามารถตดสนใจและแกปญหาของตนเองได 4. บรการจดวางตวบคคล เปนบรการทจดขนเพอใหผเรยนไดตดสนใจเกยวกบการศกษา การประกอบอาชพ และการพฒนาตนเองตามความสามารถ ความถนด และความสนใจอยางเหมาะสม 5. บรการตดตามผล เปนการตดตามผลและใหบรการชวยเหลอเพมเตมผเรยนทไดรบการชวยเหลอจากงานแนะแนวไปแลว และการประเมนผลการปฏบตงาน เ พอปรบปรง บรการแนะแนวดานตางๆ ใหดยงขน วตถประสงค 1. ผเขารบการอบรมมความร ความเขาใจเกยวกบงานบรการแนะแนว 2. ผเขารบการอบรมสามารถพฒนาและออกแบบงานบรการแนะแนวในสถานศกษาของตนเองไดอยางมประสทธภาพ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

11 | ห น า

ตอนท 3 ผเชยวชาญจดกจกรรมแนะแนว : การจดกจกรรมแนะแนว (Activities Guidance)

เรองท 3.1 การจดกจกรรมแนะแนวตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานในบรบทโรงเรยน เรองท 3.2 การออกแบบกจกรรมแนะแนวส าหรบนกเรยน เรองท 3.3 เทคนคการจดกจกรรมแนะแนว เรองท 3.4 การประเมนผลกจกรรมแนะแนว

แนวคด 1. การจดท าหลกสตรกจกรรมแนะแนว ตองวเคราะหสภาพ บรบท ปญหา จดเนนของสถานศกษาและตองมความสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน 2. การออกแบบกจกรรมแนะแนวส าหรบนกเรยน ควรค านงถงขอบขายของงานแนะแนว 3 ดาน และระดบชนของนกเรยน 3. เทคนคการจดกจกรรมแนะแนวในชนเรยนตองเนนผเรยนเปนส าคญและเสรมสรางทกษะการเรยนรใหเกดขนในผเรยนเสมอๆ 4. การประเมนผลการจดกจกรรมแนะแนว ตองยดหลกการประเมนผลโดยรวมและการประเมนรายบคคล โดยมเกณฑการประเมนทชดเจน

วตถประสงค 1. เพอใหครสามารถจดท าหลกสตรกจกรรมแนะแนวของสถานศกษาได

2. เพอใหครสามารถออกแบบการจดกจกรรมแนะแนวใหเหมาะสมกบผเรยนแตละ ระดบชนได 3. เพอใหครมเทคนคและแนวทางในการจดกจกรรมแนะแนว โดยเนนผเรยนเปนส าคญได 4. เพอใหครสามารถวดและประเมนผลการจดกจกรรมแนะแนวได

ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา : การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) เรองท 4.1 ความร ความเขาใจธรรมชาตและปญหาของผเรยน เรองท 4.2 แนวคดและทฤษฎการปรกษาเชงจตวทยา เรองท 4.3 คณสมบตของผใหการปรกษาเชงจตวทยา เรองท 4.4 ทกษะการปรกษาเชงจตวทยา เรองท 4.5 การจดระบบการปรกษาเชงจตวทยา แนวคด

1. การปรกษาเชงจตวทยามความจ าเปนตองเขาใจธรรมชาตของมนษย เขาใจ พฒนาการตามวยและเขาใจในปญหาของนกเรยน

2. แนวคดและทฤษฎการปรกษาเชงจตวทยาประกอบดวย 3 กลมแนวคดใหญๆ แยก เปน 9 ทฤษฎ

3. ครผมคณสมบตเปนผทใหการปรกษาไดดตองมจรรยาบรรณของนกจตวทยาแนะ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

12 | ห น า

แนวและมบคลกภาพของความเปนครผใหการปรกษา 4. ทกษะการปรกษาเชงจตวทยาประกอบดวยทกษะการปรกษาเบองตนและทกษะ

การปรกษาเชงลก 5. การจดระบบการปรกษาเชงจตวทยาประกอบดวยกระบวนการปรกษาเชงจตวทยา

อยางเปนขนตอน ประกอบดวย 5 ขนตอนตามล าดบ วตถประสงค

1. เพอใหครมความรความเขาใจในธรรมชาตของมนษย พฒนาการตามวย และ ปญหาของนกเรยน 2. เพอใหครเขาใจแนวคดและทฤษฎการปรกษาเชงจตวทยาเปนพนฐาน 3. เพอใหครตระหนกในจรรยาบรรณของนกจตวทยาและตรวจสอบคณสมบตการ เปนครผใหการปรกษาเชงจตวทยาของตนได 4. เพอใหครฝกใชทกษะการปรกษาเชงจตวทยาเบองตนและเชงลกได 5. เพอใหครสามารถจดระบบการปรกษาเชงจตวทยาในสถานศกษาไดอยางมคณภาพ ตอนท 5 ผแกปญหารายกรณ : การศกษารายกรณ (Case Study) เรองท 5.1 ความหมายและความส าคญของการศกษารายกรณ เรองท 5.2 ขนตอนการศกษารายกรณ เรองท 5.3 เทคนคและเครองมอทใชในการศกษารายกรณ เรองท 5.4 การประชมรายกรณ เรองท 5.5 การเขยนรายงานการศกษารายกรณ แนวคด

1. การศกษารายกรณ (Case Study) เปนกระบวนการศกษารายละเอยดของคนกลมบคคล หรอองคกร เพอเปนการชวยเหลอปองกน แกไขปญหาและสงเสรมใหเกดการพฒนา โดยใชเทคนค เครองมอหรอวธการทเปนระบบและตอเนอง

2. ขนตอนการศกษารายกรณม 7 ขนตอนประกอบดวย การรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล การวนจฉยและตงสมมตฐาน การวเคราะหขอมลเพมเตม การด าเนนการชวยเหลอ การตดตามผล และการใหขอเสนอแนะ

3. เทคนคและเครองมอทใชในการศกษารายกรณประกอบดวยการใชเทคนคเชน การสงเกต การสมภาษณ การใหการปรกษา การเยยมบาน และการใชเครองมอ เชน การใชแบบส ารวจ แบบสอบถาม แบบทดสอบ แบบสมภาษณ แบบประเมน ระเบยนสะสม เปนตน

4. การประชมรายกรณ (Case Conference) เปนกระบวนการตดตามความกาวหนาของการศกษารายกรณและการประชมเพอหาทางชวยเหลอรายกรณจากกลมบคคลผเกยวของหลายฝาย เชนครแนะแนว ครประจ าชน ครผสอน นกจตวทยา ผเชยวชาญ รวมทงผปกครองของนกเรยน (ในกรณจ าเปน)

5. การเขยนรายงานการศกษารายกรณ เปนการรายงานผลเพอน าเสนอตอผบงคบบญชาหรอเกบไวเปนหลกฐานในการดแลชวยเหลออยางตอเนองตอไป โดยในรายงานประกอบดวยหวขอ 11 หวขอ ไดแก ชอผศกษา ขอมลสวนตวโดยทวไปของผรบการศกษา เหตผลในการศกษา ลกษณะ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

13 | ห น า

ของปญหา หรอสงทสนใจศกษา สมมตฐาน แหลงขอมล รายละเอยดของบคคล การวนจฉย การด าเนนการใหความชวยเหลอ สงเสรม หรอพฒนา การตดตามผลและการใหขอเสนอแนะ วตถประสงค

1. เพอใหครรจกและเขาใจความหมายและความส าคญของการศกษารายกรณ (Case Study) 2. เพอใหครสามารถท าการศกษารายกรณตามขนตอนได 3. เพอใหครสามารถใชเทคนคและเครองมอการศกษารายกรณไดอยางถกตองเหมาะสม 4. เพอใหครสามารถจดประชมรายกรณ (Case Conference) ได 5. เพอใหครสามารถเขยนรายงานการศกษารายกรณไดอยางถกตอง

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

14 | ห น า

ตอนท 1 ผแมนย าในศาสตร : หลกการแนะแนว (Principle Guidance)

เรองท 1.1 ความรพนฐานเพอการแนะแนว ความหมายของการแนะแนว การแนะแนว เปนกระบวนการทสถานศกษาจดขนเพอชวยเหลอผเรยนแตละคนใหรจกตนเองอยางดทงดานทดและดานทควรพฒนาปรบปรง รถงความสนใจ ความสามารถ และความถนดของตนเอง ตลอดจนรถงแนวทางทจะใชความสามารถของตนเองใหเปนประโยชนแกตนเอง และสงคมใหมากทสด

การแนะแนว เปนกระบวนการทจะชวยใหผเรยนสามารถทจะชวยตนเองใหรจก เขาใจตนเองและสงแวดลอม สามารถปรบตวเพอทจะอยรวมกนในสงคมไดอยางมความสข จดมงหมายทส าคญทสดของการแนะแนวคอการชวยใหผเรยนสามารถ แกปญหาไดดวยตนเอง และสามารถชวยตดสนใจเลอกและวางแผนชวตในอนาคตของตนไดอยางถกตองเหมาะสม

ปรชญาของการแนะแนว ปรชญาการแนะแนว หมายถง ความเชอทมเหตผลซงเปนทยอมรบ และใชเปนแนวปฏบตในการจดการงานแนะแนว ซงมดงน

1. หลกการเรองความแตกตางระหวางบคคล ผเรยนทกคนมคณสมบตในดานตางๆ ไมเหมอนกน ครแนะแนวจงตองศกษาผเรยนเปนรายบคคลและปฏบตตอผเรยนแตละคนตามศกยภาพของผเรยน

2. มนษยเปนทรพยากรทมคาสงยง และสงคมตองรวมกนพฒนาทรพยากรมนษยใหเจรญในทกๆ ดาน

3. มนษยแตละคนยอมมศกดศร และศกยภาพแหงตน หากไดรบการกระตนหรอสงเสรมใหถกทาง ยอมตองเจรญงอกงามไปในทางทด

4. บคคลยอมตองการความชวยเหลอไมมากกนอย ไมคราวใดกคราวหนงในชวงชวต ผเรยนกเชนเดยวกน ยงเปนผออนวยกยงตองการความชวยเหลอมาก

5. พฤตกรรมทกอยางยอมมสาเหต และสามาถเปลยนแปลงได การกระท าของมนษยเรายอมมสาเหตมาจากบคคล และสงแวดลอมตางๆ นนเองเปนผก าหนด และสามารถเปลยนแปลงใหดขนและแยลงได เพราะมนษยเรามการพฒนาทงทางดานรางกาย อารมณ และจตใจ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

15 | ห น า

หลกการแนะแนว 1. ตองจดส าหรบผเรยนทกคน ไมใชเฉพาะผเรยนทเปนปญหาเทานน เพราะผเรยนทกคน

ตางกมคาแหงความเปนคนเทาเทยมกน 2. ตองจดส าหรบผเรยนทกชวงอาย 3. เนนการพฒนาผเรยนในทกดาน 4. สนบสนนใหผเรยนไดคนพบและพฒนาตนเอง 5. ตองประสานความรวมมอทงกบผเรยน ผปกครอง คร ผบรหาร และผใหการปรกษา 6. ตองเปนสวนส าคญส าหรบการศกษาทกรปแบบ 7. รบผดชอบทงตอบคคลและสงคม

เปาหมายของการแนะแนว การแนะแนวมเปาหมาย ดงน

1. สงเสรมและพฒนา ใหผเรยนรจก เขาใจและเหนคณา ในตนเอง สามารถวางแผนการศกษา อาชพ ชวตและสงคม สามารถปรบตวไดอยางเหมาะสม

2. ปองกน เพอใหผเรยนรเทาทนปญหา เลอกวธการปฏบตไดอยางเหมาะสม รจกยบยงชงใจโดยเนนการปองกนกอนทจะเกดปญหาขน

3. แกไขปญหา เปนการแกไขปญหาในระยะกอตวหรอปญหาทไมรนแรง การแกไขปญหาจะประสบความส าเรจไดถกตอง

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 1.1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 1.1

สรป

การแนะแนวเปนกระบวนการทมงชวยบคคลใหมความสามารถชวยตนเองได ชวยใหผเรยนรจกตนเองดขน และชวยใหเขาใจโลกและสงแวดลอม ตลอดจนชวย ใหรจกพฒนาตนเองในทกดาน ผบรหารควรจะใหความสนใจและการสนบสนนบรการแนะแนวอยางแทจรง ในการทจะชวยเหลอใหผเรยนไดมพฒนาการไดเตมตามศกยภาพของแตละบคคล

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

16 | ห น า

ตอนท 1 ผแมนย าในศาสตร : หลกการแนะแนว (Principle Guidance) เรองท 1.2 ขอบขายของงานแนะแนว หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ก าหนดใหทกสถานศกษาจด

กจกรรมแนะแนวควบคไปกบการจดการศกษาตามหลกสรการศกษาขนพนฐาน โดยมงพฒนาและปรบปรงประสทธภาพการบรหารดานองคกร บคลากร และการจดการแนะแนวใหมความหลากหลายในการปฏบต ปรบบทบาทของการแนะแนวใหเปนเชงรก และใหสงคมทกสวนไดมสวนรวมเปนเครอขายในการด าเนนงานแนะแนว และมบทบาทในการแนะแนวชวตและสงคม งานแนะแนวมขอบขายสาระส าคญ 3 ดาน คอ

1. การแนะแนวดานการศกษา (Educational Guidance) เปนกระบวนการชวยเหลอผเรยนในดานการศกษา ใหผเรยนรจกโลกกวางทางการศกษา รจกวธการเรยนทด พฒนาการเรยนไดเตมตามศกยภาพ สามารถปรบตวดานการเรยน รจกเลอกวชาเรยนและวางแผนการศกษาตอไดอยาง มประสทธภาพ และมนสยใฝรใฝเรยน

2. การแนะแนวดานอาชพ (Vocational Guidance) เปนกระบวนการชวยเหลอผเรยนใหรจกตนเองและโลกของงานอยางหลากหลาย สามารถเลอกอาชพทสอดคลองกบความสามารถ ความถนด และความสนใจ มเจตคตทดตอการท างานและอาชพทสจรต รจกวธการเตรยมตวเพอการเลอกอาชพในอนาคต รวมทงการชวยผเรยนใหมโอกาสไดรบประสบการณและการฝกงานตามความถนด และความสนใจ

3. การแนะแนวดานสวนตวและสงคม (Social and Personal Guidance) เปนกระบวนการชวยเหลอผเรยนใหรจกและเขาใจตนเอง รกและเหนคณคาในตนเองและผอน มอารมณทมนคง มมนษยสมพนธทด เขาใจสงแวดลอม รจกปฏบตตนเปนสมาชกทดของครอบครว ชมชน และสงคม รวมทงสามารถปรบตวใหด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข ลกษณะงานแนะแนว

ลกษณะงานแนะแนวแบงเปน 3 ลกษณะงานใหญๆ ดงน 1. การจดกจกรรม ดวยกระบวนการทางจตวทยาใหแกผเรยนทงเปนรายบคคลและกลม

เพอใหครไดรจกผเรยนมากขนสามารถสงเสรมและปองกนปญหาของผเรยนทกคน ไมวาจะเปนกลมปกตหรอกลมพเศษ ใหไดรบการพฒนาทกษะการด าเนนชวตในดานตางๆ เชน การรจกรกและเหนคณคาในตนเองและผอน มทกษะการคดตดสนใจ ทกษะการปรบตว การวางแผนชวต รวมทงการสรางคณธรรมจรยธรรมทส าคญ ไดแก ความขยน ซอสตย ประหยด และอดทน อดกลน การจดกจกรรมอาจจดในหองเรยน ซงตองจดเวลาเฉพาะอยางตอเนองในกรณทตองฝกฝนหรอพฒนาทกษะทส าคญและจ าเปน หรอนอกหองเรยนโดยใหมบรรยากาศทเปนกนเอง มครเปนทปรกษาและผเรยนทกคนมสวนรวมในการจดกจกรรม

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

17 | ห น า

2. การจดบรการ เพอใหผเรยนไดส ารวจและรจกตนเองในทกดาน ใหขอมลขาวสารสารสนเทศทจ าเปนและทนสมย ทงดานการศกษา อาชพ และการพฒนาบคลกภาพ ใหสามารถตดสนใจและแกปญหาดวยตนเอง ตลอดจนชวยเหลอ แกไข และฝกประสบการณทเหมาะสมส าหรบผเรยนไดใชเปนแนวทางในการวางแผนการศกษาและชวตตอไป บรการแนะแนวแบงออกเปน 5 บรการหลก ดงน บรการส ารวจขอมลเปนรายบคคล ( Individual Inventory Service ) บรการสารสนเทศ ( Information Service ) บรการใหการปรกษา ( Counseling Service ) บรการจดวางตวบคคล ( Placement Service ) บรการตดตามผล ( Follow-up Service )

3. การบรณาการแนะแนวในการเรยนการสอน เปนการน าเทคนควธการทางจตวทยาและการแนะแนวมาใชในการจดการเรยนการสอนใหสอดคลองกบธรรมชาตของผเรยนแตละคน แตละกลม โดยเนนใหครไดรจกและเขาใจผเรยนทงในดานพฒนาการตามวย พฤตกรรม และสาเหตของพฤตกรรม วธการเรยนรของผเรยน ซงจะท าใหครมแนวทางในการชวยเหลอและพฒนาผเรยนใหผเรยนเหนคณคาในสาระวชาตางๆ เกดแรงจงใจ ใฝร ใฝเรยน ซงจะสงผลใหการเรยนรเกดสมฤทธผลสงสด

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 1.2 แลว โปรดปฏบตใบงานท 1.2

สรป

การแนะแนวอาจแบงออกเปนประเภทใหญๆ ได 3 ประเภท คอ การแนะแนวการศกษา การแนะแนวอาชพ การแนะแนวชวตสวนตวและสงคม ทงนการแนะแนวทง 3 ประการนไมไดแยกออกจากกนอยางเดดขาด แตจะตองเกยวเนองและสมพนธกนตลอด เชน ดานการศกษากเพอหาแนวทางการประกอบอาชพทสงคมยอมรบ ท าใหผเรยนมความสขทจะอยในสงคม

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

18 | ห น า

ตอนท 1 ผแมนย าในศาสตร : หลกการแนะแนว (Principle Guidance)

เรองท 1.3 คณสมบตของครแนะแนวและจรรยาบรรณวชาชพ จตวทยาการแนะแนว คณสมบตครแนะแนว

สมาคมแนะแนวแหงประเทศไทย (2549) กลาวถงคณสมบตของครแนะแนวไวดงน คร แนะแนวตองเปนผมความรบผดชอบ และเอาใจใสตอหนาทมความขยนขนแขง อตสาหะในการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย อทศเวลาใหกบงานและสวนรวม เหนคณคาของงานและมความศรทธาในการท างาน ใหบรการดวยความจรงใจโดยไมหวงผลประโยชนใดๆ ตอบแทน ปรบตวใหเขากบคนไดทกประเภท มความคลองตวในการประสานงานกบฝายตางๆ สามารถสอสารไดทกฝายเพอใหเกดความเขาใจอนดตอกน ใหความรวมมอกบฝายตางๆ ทงในและนอกโรงเรยน เพอประโยชนของสวนรวม รจกวางตวใหเหมาะสมและรจกกาลเทศะ ใจกวางและรบฟงความคดเหนของผอน รบฟงปญหาทกฝายดวยใจเปนธรรม พจารณาใครครวญสถานการณตางๆ อยางมเหตผล ใจเยน สขม รอบคอบ ไมออนไหวงาย มน าใจ เมตตา กรณา เออเฟอเผอแผ มความคดรเรมสรางสรรค เพอพฒนางานแนะแนวประหยด รกษาทรพยสนและผลประโยชนสวนรวม สนใจใฝหาความร เพอพฒนางานแนะแนว มปฏภาณไหวพรบ มความสามารถในการแกปญหา และรกษาความลบของผรบบรการอยางเครงครด

สมาคมแนะแนวแหงประเทศไทย กลาววา ครแนะแนวในยคประชาคมอาเซยน ตองมคณสมบต ดงน

1. มวสยทศน เปาหมายในการท างานและมแผนงานทด 2. มความเชยวชาญเฉพาะดาน และรอบรในหลายดาน ทงตองเรยนรตลอดชวต เรยนรจาก

ความผดพลาดทผานมา 3. ตองท าใหผเรยนรจกคดวาตวเองเปนอยางไร คดเปน และไมเฟอฝน 4. ครตองเขาใจ อานใจผเรยนไดวาถนดและสามารถอะไร เพอชแนะผเรยนไดถกทาง 5. ครตองมคณธรรม ซอสตย สจรตและเหนประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตว 6. ครตองไวและทนตอการเปลยนแปลง ทงการปรบแผนการจดกจกรรมใหผเรยน หาขอมล

เกยวกบอาเซยน อาชพทเปนทตองการและเงนเดอนแตละอาชพ เพอบอกผเรยนเตรยมตว 7. ครตองแนะน าสงทผเรยนชอบ และชอบในสงทท า เพอคนพบศกยภาพของตวเอง 8. มองทกอยางเปนระบบ 9. ใหลกศษยชวงชงโอกาสทองของชวต 10. ตองรจกประยกตทฤษฎใหสอดคลองกบการปฏบตทเปนจรง

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

19 | ห น า

จรรยาบรรณวชาชพจตวทยาการแนะแนว

จรรยาบรรณขอท ค าอธบาย

1. ใหบรการดวยความเตมใจ โดยค านงถงความแตกตาง ระหวางบคคล

ผปฏบตงานใหบรการทางจตวทยาการแนะแนวใหบรการดวยความเสยสละและอทศตนอยางเตมความสามารถ โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ทงทางดานรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา

2. ยอมรบและศรทธาในวชาชพจตวทยาการแนะแนวและเปนสมาชกทดขององคกร

ผปฏบตงานใหบรการทางจตวทยาการแนะแนว มเจตคตท ด เหนคณคาในวชาชพจตวทยาการแนะแนว และเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพ โดยการแสดงออกดวยความชนชมวาเปนอาชพทมเกยรต มความส าคญและจ าเปนของสงคม รวมทงปกปองเกยรตภมของวชาชพจตวทยาการแนะแนว เขารวมกจกรรมและสนบสนนองคกรวชาชพจตวทยาการแนะแนว

3. เอาใจใส ชวยเหลอ สงเสรม ใหก าลงใจแกผรบบรการดวยความบรสทธใจ โดยเสมอหนา

ผปฏบตงานใหบรการทางจตวทยาการแนะแนว เอาใจใส ชวยเหลอ สงเสรมใหก าลงใจแกผรบบรการ โดยสนองตอบตอความตองการ ความถนด ความสนใจ อยางจรงใจดวยความเหนอกเหนใจ โดยค านงถงสทธพนฐานของผรบบรการอยางเทาเทยมและปรารถนาทจะใหผรบบรการพฒนาไดอยางเตมศกยภาพ

4. มวสยทศนและพฒนาตนเองดานวชาชพ ใหทนตอการเปลยนแปลงของโลก

ผ ปฏบตงานใหบรการทางจตวทยาการแนะแนวมความสนใจใฝร ศกษาคนควา รเรมสรางสรรค เสรมสรางความรใหทนสมย ทนเหตการณทนตอการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง และเทคโนโลย

5. ปฏบ ต ง านตามหลกว ช าชพจตวทยาการแนะแนว

ผปฏบตงานใหบรการทางจตวทยาการแนะแนวปฏบตงานโดยอาศยความร ทกษะ และประสบการณทไดรบการฝกฝนตามหลกวชาการ จากสถาบนหรอองคกรวชาชพทมการรบรองอยางเปนทางการ

6. รกษามาตรฐานและรบผดชอบตอการประกอบวชาชพจตวทยาการแนะแนว

ผปฏบตงานใหบรการทางจตวทยาการแนะแนวสามารถรกษาคณภาพการปฏบตงานตามมาตรฐานวชาชพไวในระดบส ง เสมอ และรบผดชอบตอผลท เกดขนจากการปฏบตงาน

7. ยตการใหบรการทนอกเหนอความสามารถของตนและสงตอไป

ผปฏบตงานใหบรการทางจตวทยาการแนะแนว ตองหยดการใหบรการเมอประเมนสถานการณแลวพบวาการใหบรการ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

20 | ห น า

จรรยาบรรณขอท ค าอธบาย

ยงบคคลทเหมาะสม นนนอกเหนอความสามารถ ของตน และสงผรบบรการไปยงบคคลทมความเหมาะสม หรอตามความประสงคของผรบบรการ

8. รกษาความลบของผรบบรการและผเกยวของ

ผปฏบตงานใหบรการทางจตวทยาการแนะแนว ตองไมเปดเผยความลบซงเปนขอมลของผรบบรการและผทเกยวของ หากจ าเปนจะตองน าขอมลไปใช ตองไดรบการยนยอมจากผรบบรการ

9. เ คา รพสทธ และ ไม แสวงหาผลประโยชนจากผรบบรการ

ผปฏบตงานใหบรการทางจตวทยาการแนะแนว ตองใหขอมลทจ าเปนแกผรบบรการเพอใหผรบบรการทราบสทธและผลทอาจไดรบ จากการรบบรการ รบฟงความคดเหนและการตดสนใจของผรบบรการและไมกระท าการใดๆ อนเปนการแสวงหาผลประโยชนจากผรบบรการ

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 1.3 แลว โปรดปฏบตใบงานท 1.3

สรป

งานแนะแนวเปนงานทผประกอบวชาชพนจ าเปนจะตองเปนผไดรบการศกษา ฝกฝนอบรมมาโดยเฉพาะจงจะสามารถท างานแนะแนวใหบงเกดผลดมประสทธภาพ เกยวกบคณสมบตของครแนะแนวนน องคกรทางวชาชพแนะแนวอยางสมาคมแนะแนวแหงประเทศไทยไดเขามามบทบาทส าคญทจะผลกดนใหเกดความรวมมอทางวชาชพ และกระตนใหเกดการปฏบตงานอยางมประสทธภาพ ดวยจตส านกและความรบผดชอบ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

21 | ห น า

ตอนท 1 ผแมนย าในศาสตร : หลกการแนะแนว (Principle Guidance) เรองท 1.4 การบรหารจดการแนะแนว

การด าเนนงานแนะแนวใหครอบคลมทกกลมเปาหมายและบรรลผล จ าเปนอยางยงทจะตองอาศยการมสวนรวมของทกสวนในสงคม และเพอใหเกดความชดเจนในการปฏบตงานใหสอดคลองไปในทศทางเดยวกนอยางมคณภาพ การก าหนดโครงสรางองคกรและบทบาทหนาทจงเปนสงส าคญ กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ (2545) ไดก าหนดแผนภมโครงสรางองคกรแนะแนว ตลอดจนองคประกอบและบทบาทหนาทของคณะอนกรรมการแนะแนว/คณะท างานและแนว และผปฏบตงานแนะแนวไว ดงน

1. คณะอนกรรมการแนะแนว องคประกอบคณะอนกรรมการแนะแนวประกอบดวยผชวยผบรหารท รบผดชอบงานแนะแนวเปนประธาน มหวหนาหมวดวชา หวหนางานทเกยวของ หวหนาครทปรกษา/ครประจ าชน ผแทนผเรยน ผแทนผปกครอง และประธานคณะท างานแนะแนวเปนกรรมการ และมหวหนางานแนะแนวเปนเลขานการ ทงนองคประกอบของคณะกรรมการและจ านวนคณะกรรมการใหอยในดลพนจของคณะกรรมการบรการสถานศกษา

2. คณะท างานแนะแนว องคประกอบคณะท างานแนะแนว สามารถจดตงไดหลายลกษณะขนอยกบขนาดของ สถานศกษา และการจดแบงขอบขายงานแนะแนว ซงนอกจากแบงตามกระบวนการแนะแนวเปน 5 งานแลว ยงสามารถจดแบงในลกษณะอน เชน แบงตามการคดกรองกลมผเรยน ดงนนการจดตงคณะท างาน จงใหอยในดลพนจของคณะอนกรรมการแนะแนวทจะพจารณาใหสอดคลองตามศกยภาพของสถานศกษา โดยเนนผเรยนเปนส าคญ

3. ผปฏบตงาน การด าเนนงานแนะแนวใหไดผลดมประสทธภาพ สามารถเขาถงผเรยนไดเปนรายบคคล จ าเปนตองระดมสรรพก าลงทงในและนอกสถานศกษาเขามามสวนรวม ทส าคญไดแก ผบรหาร คร ครทปรกษา/ครประจ าชน ครแนะแนว ผเรยน ผปกครอง ชมชน และสอมวลชน ดงน

3.1 บทบาทหนาทของผบรหาร ผบรหารตองใหความส าคญและเปนผน าในการบรหารจดการก าหนดทศทางการแนะแนวของสถานศกษา เพอใหกระบวนการแนะแนวเออประโยชนตอการพฒนาผเรยนอยางแทจรง โดยสรางระบบงาน และจดโครงสรางองคกรแนะแนวของสถานศกษาใหชดเจน สรางความตระหนกใหครทกคนเหนคณคาของงานแนะแนว

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

22 | ห น า

3.2 บทบาทหนาทของคร เปนผมบทบาทส าคญในการพฒนาผเรยนใหบรรลตามจดหมายของหลกสตร ครทกคนจงควรมบทบาทหนาทในศกษาขอมลของผเรยนเปนรายบคคลเพอรจกและเขาใจผเรยนอยางแทจรง ใชขอมลการรจกและเขาใจผเรยนในการจดกระบวนการเรยนร ใหผเรยนไดพฒนาตามธรรมชาต และเตมตามศกยภาพ

3.3 บทบาทหนาทของครทปรกษา/ ครประจ าชน ครทปรกษา/ครประจ าชน เปนผทใกลชดกบผเรยนและเปนบคคลส าคญในการดแลชวยเหลอผเรยน ครทปรกษา/ครประจ าชนจงควรมบทบาทในการรวบรวมขอมลของผเรยนเปนรายบคคล จดท าขอมลเปนระบบ และเปนปจจบนตดตามผลการสงเสรมพฒนา และดแลชวยเหลอผเรยนอยางตอเนอง ประสานงานกบผปกครอง ชมชน และหนวยงานทเกยวของ เพอรวมมอกนในการสงเสรมพฒนา ปองกน และแกไขปญหาผเรยน

3.4 บทบาทหนาทของครแนะแนว

3.4.1 เปนทปรกษา (Supervisor) แกครและผเกยวของทกคนในการใหความร เทคนคกระบวนการแนะแนวตามหลกจตวทยาและการแนะแนว

3.4.2 เปนผใหการปรกษา (Counselor) แกผเรยน ผปกครอง และผมาขอรบบรการทวไป

3.4.3 เปนผประสานงาน (Coordinator) กบผ เกยวของทงในและนอกสถานศกษา เปนระบบ เครอขายในการด าเนนงานแนะแนวและการดแลชวยเหลอผเรยน

3.5 บทบาทหนาทของผเรยน ผเรยนจะรจกและพฒนาตนใหมความสมบรณเตมตามศกยภาพ ตองมความรบผดชอบตอตนเองทงดานการเรยน ดานอาชพ และการพฒนาบคลกภาพ รวมทงการท าประโยชนเพอสวนรวม

3.6 บทบาทหนาทของผปกครอง ผปกครองในฐานะทเปนผอยใกลชดบตรหลานมากทสด จงมบทบาทส าคญในการสงเสรมพฒนาการทางดานรางกาย จตใจ และความสามารถในการเรยนร

3.7 บทบาทหนาทของชมชน ชมชนเปนสงคมของการเรยนรและมสวนรวมในการดแล ชวยเหลอ สงเสรมใหผเรยนไดพฒนาตนในแนวทางทเหมาะสม

3.8 บทบาทหนาทของสอมวลชน สอมวลชนมอทธพลในการใหขอมล การสรางเจตคต และคานยมแกผเรยน การบรหารจดการงานแนะแนว

งานแนะแนวเปนงานบรการทกวางขวางครอบคลมหลายดาน รวมทงตองใหบรการอยางตอเนอง และเกยวของกบบคคลหลายฝาย ดงนนการทสถานศกษาจะพฒนางานแนะแนวใหประสบความส าเรจ และบรรลวตถประสงคตามแผนพฒนาการแนะแนวฯ ไดนนจ าเปนอยางยงทสถานศกษา

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

23 | ห น า

แตละแหงจะตองมระบบการบรหารจดการงานแนะแนวทด ซงขนตอนของการบรหารจดการงานแนะแนวควรด าเนนการอยางเปนระบบ ดงน (กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ,2545)

1. การเตรยมการและวางแผนด าเนนงาน (Plan) มการแตงตงคณะอนกรรมการแนะแนว และศกษาวเคราะหขอมลสภาพความตองการของผเรยน สภาพปญหา และสภาพความพรอมของสถานศกษา รวมทงจดท าแผนปฏบตการ

2. การปฏบตตามแผน (Do) มการสรางความตระหนก ความเขาใจกบบคลากรทกคน ทกฝายทเกยวของ แลวด าเนนการตามแผนปฏบตการ

3. การก ากบ ตดตาม ประเมนผล และรายงาน (Check) มการตดตามและประเมนผลเพอตรวจสอบและทบทวนการด าเนนการทผานมา

4. การปรบปรง และพฒนา (Act) เปนการน าผลการประเมนมาใชในการปรบปรงและพฒนาระบบการบรหารจดการแนะแนวในทกขนตอนใหมประสทธภาพยงขน และมการจดท ารายงานผลการด าเนนงานเพอเปนขอมลสารสนเทศในการพฒนาตอไป

หลกการวางแผนงานแนะแนว การด าเนนงานแนะแนวทดควรตองมการวางแผนงานลวงหนาใหสอดคลองกบความตองการ

ของผรบบรการทกกลมเปาหมายอยางทวถง และครอบคลมขอบขายงานแนะแนวทส าคญทง 3 ดาน รวมทงควรพจารณาวางแผนงานแนะแนวใหสอดคลองกบแผนงานของโรงเรยน โดยก าหนดบคลากรผรบผดชอบงานอยางชดเจน ตอไปนเปนหลกการวางแผนงานแนะแนวซง จร วาทกทนกร (2534) ไดประมวลไว ดงน

1. ตองตงจดประสงคของแผนงานแนะแนวใหสอดคลองกบวตถประสงคของแผนงานของ โรงเรยน จดประสงคของแผนงานแนะแนวในโรงเรยนจะตองมกจกรรมทสนองวตถประสงคของแผนงานของโรงเรยน

2. แผนงานแนะแนวจะตองจดโครงการหรอกจกรรมใหตอเนองกนตลอดป ก าหนดวธการจดด าเนนงานเปนขนตอนและสดทายจะตองมการประเมนผล เพอหาขอมลในการเรมแผนงานแนะแนวใหม

3. แผนงานแนะแนวจะตองมโครงการ ก าหนดหนาทของบคลากร แบงหนาทความรบผดชอบของผรวมงานในแตละโครงการอยางชดเจน กจกรรมทางการศกษาในโรงเรยนแตละโรงนนมหลายกจกรรมซงอาจจะเปนกจกรรมของฝายตางๆ

4. การจดแผนงานแนะแนวจะตองจดกจกรรมอยางกวางขวาง เพอผเรยนทกระดบชนและทกคน ความตองการบรการแนะแนวของผเรยนในแตละระดบชนไมเหมอนกน ทงนขนอยกบวย เพศ และลกษณะการเรยน

5. การจดแผนงานแนะแนวอาจจดใหยดหยนได ขนอยกบความพรอมของบคลากรแนะแนวใน โรงเรยน เชน ในโรงเรยนทมครแนะแนวไมเพยงพอ ผบรหารอาจก าหนดวาในปหนงๆ ควรม

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

24 | ห น า

โครงการหรองานอะไรบางทจ าเปน แลวแตงตงกรรมการรบผดชอบโครงการตงแตตนจนกระทงเสรจสนโครงการโดยมครแนะแนวเปนเลขานการ การจดท าแผนงานแนะแนว

การจดท าแผนงานแนะแนว หมายถง การวเคราะหงานแนะแนวและการจดล าดบขนตอนการท ากจกรรมตางๆ เพอเปนแนวทางในการด าเนนงานแนะแนวใหบรรลเปาหมาย ซงผรบผดชอบงานดานแนะแนวสามารถก าหนดรปแบบของแผนงานแนะแนวของตนเองได ตอไปนเปนตวอยางของการวเคราะหงานแนะแนวตามขอบขายงานแนะแนว 3 ดาน ตวอยางแผนงานแนะแนวทนยมใชในปจจบน

ตารางท 1 ตวอยางการวเคราะหงานแนะแนว

ดาน วตถประสงค กจกรรม

การศกษา - ผเรยนตระหนกถงนสยการเรยนของตนเองและรวธการปรบปรงการเรยนใหมประสทธภาพ

- ตดตามผลการเรยนและใหการปรกษาแก ผเรยนทมปญหาดานการเรยน - จดปายประกาศเรอง “เรยนเกงเรยนอยางไร” - เชญวทยากรมาบรรยายเรอง “เทคนควธเรยน”

อาชพ - ผเรยนไดรบขอมลเกยวกบอาชพ - จดสปดาหแนะแนวอาชพ - เชญวทยากรจากอาชพตางๆ มาบรรยาย

สวนตวและสงคม - ผ เรยนมความรกและผกพนกบเพอน คร และโรงเรยน

- จดงานปจฉมนเทศใหแกผเรยน ม.6

ตารางท 2 ตวอยางแบบฟอรมการวางแผนงานแนะแนว

แผนการปฏบตงานแนะแนวของโรงเรยน............................................

สปดาหท วน/ เดอน/

ป

กจกรรม/ โครงการ จดส าหรบ ผเกยวของ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

25 | ห น า

สรป

การบรหารจดการระบบงานแนะแนวในสถานศกษา ควรจดใหสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกนกบนโยบายการบรหารงานและแผนงานของโรงเรยน ทงนการบรหารจดการระบบงานแนะแนวจะประสบความส าเรจในการด าเนนงานนน ผบรหารควรเขามามสวนรวมและก าหนดบทบาทหนาทของครและบคลากรทเกยวกของในการด าเนนงานไวใหชดเจน ตลอดจนใหการสนบสนนการด าเนนงานและสงเสรมกาท างานรวมกน

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

26 | ห น า

ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service) เรองท 2.1 บรการศกษารวบรวมขอมลผเรยนเปนรายบคคล (Individual Inventory Service) บรการศกษารวบรวมขอมลผเรยนเปนรายบคคล ( Individual Inventory Service) เปนบรการแรกของบรการแนะแนว เปนบรการทท าใหผแนะแนวและครสามารถรจกผเรยนเปนรายบคคลชวยใหผแนะแนวสามารถ รจกผเรยนมากยงขน และสามารถหาทางชวยเหลอไดถกตองยงขนการศกษาและส ารวจผเรยนเปนรายบคคล ชวยใหผมหนาทเกยวของกบการแนะแนว เชน ผบรหาร ครแนะแนว คร รวมทงบดามารดาหรอผเกยวของสามารถรจกและเขาใจผเรยนไดอยางด

การศกษาผเรยนเปนรายบคคล ประกอบไปดวย หลกเกณฑทส าคญคอ “การรวบรวมขอมล” หลกในการรวบรวมขอมลการทจะสามารถรวบรวมขอมลไดตองมหลก ดงน

1. ขอมลทไดตองเปนขอมลทชดเจน สามารถเขาใจงาย 2. ขอมลทจดหาตองตรงตามความเปนจรง และเปนขอมลทสรรหามาอยางด 3. เปนขอมลทเปนปจจบน เทาทนเหตการณ ไมลาสมย 4. เมอไดขอมลหลาย ๆ อยางแลว ตองเกบรวบรวมเขาดวยกนจดใหเปนหมวดหมอยางม

ระเบยบ 5. ขอมลทไดตองเกบเขาแฟมใหเรยบรอย เพอจะไดสามารถคนหาไดงายและสามารถ

น ามาใชไดรวดเรวเมอตองการจะใช วธรวบรวมขอมล

1. การสงเกต เพอดพฤตกรรมของผเรยน เพอน ามาเปนขอมลในการวนจฉยปญหา การสงเกตพฤตกรรมของผเรยนตองมวตถประสงคในการสงเกต

2. การสมภาษณ เพอใหทราบถงสงทอยากทราบ การสมภาษณเพอการแนะแนวแบงออกเปน 3 ชนด คอ

1. การสมภาษณเพอหาความจรง 2. การสมภาษณเพอใหค าปรกษา 3. การสมภาษณเพอการรจกคนเคย

3. การเขยนอตชวประวต เปนการเขยนเรองราวเกยวกบตนเอง โดยใหเลาประวตสวนตว การเขยนอตชวประวตสามารถใชไดกบผเรยนทกระดบ

4. การใชมาตราสวนประมาณคา โดยวธการรวบรวมความรสกตาง ๆ ของครทมตอผเรยน แลวตดสนพฤตกรรมอปนสยของผเรยน สวนประมาณคาซงจะมตงแตต าสด ถงสงสด

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

27 | ห น า

5. การออกแบบสอบถาม เพอใชในการรวบรวมขอมลตางๆ จากบคคลจ านวนมากโดยใชระยะเวลาสนๆ และจะไดขอมลจ านวนมากอยางกวาง ๆ สามารถประหยดทงเวลา แรงงาน และคาใชจาย

6. สงคมมต เปนเครองมอทใชศกษาผเรยนเปนรายบคคล โดยการใชจดสถานภาพทางสงคมของผเรยนเพอทราบถงสภาพหรอความสมพนธของผเรยนทอยสงคมเดยวกน ท าใหทราบถงบคลกภาพของผเรยนทมผลตอสภาพสงคมรอบๆ

7. การศกษาผเรยนเปนรายกรณ เปนวธทใชส าหรบสรปขอมลของบคคลเปนรายๆ ไปถอวาเปนวธการทใชในการวเคราะหเพอแสวงหาขอมลเกยวกบการเสนอผลรวมของบคลกภาพ ซงตองมการศกษาประวตรวบรวมขอมลมาจากแหลงทเชอถอได และกระท าตอเนองทงนเพอชวยใหบคคลผประสบปญหาสามารถปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมได

8. ระเบยบพฤตการณ เปนวธการบนทกขอมลเกยวกบเหตการณตางๆ ทเกดขนกบผเรยนอยางยอๆ ในชวงเวลาหนง ในแตละสถานการณตางๆ ทเกดขนออกมาเปนขอความ

9. ระเบยบสะสม เปนการบนทกขอมลตาง ๆ เกยวกบตวเลขตงแตเรมเขเรยนจนกระทงออกจากโรงเรยนจนออกจากโรงเรยน

10.การเยยมบาน เปนวธทครเดนทางไปเยยมผเรยนเพอพบปะปรกษาหารอกบผปกครอง เพอชวยใหครเขาใจผเรยนอยางลกซง เพอประโยชนในการแกไขปญหา โดยครจะไดทราบเรองราวของผเรยนจากผปกครองเพมมากขน ซงจะเปนขอมลทใชในการ แกไขปญหาได

11. กลวธระบายความในใจ คอวธการทดสอบบคลกภาพของผเรยน โดยใหผเรยนไดแสดงความรสกออกมาโดยใชเครองเรากระตนแลวน า ไปตความหมายอกครงหนง

12. การใชแบบส ารวจปญหา เปนวธส ารวจปญหาของผเรยน ดวาผเรยนมปญหาอะไรบาง แลวน าปญหาเหลานนมาเขยนขอความเพอชวยใหเขาใจถงปญหาของผเรยนและน าไปจดการแกไข

13. การทดสอบ เปนเครองมอทใชวดสตปญญา ความถนด ความสนใจ บคลกภาพ ทศนคต เปนแบบทดสอบทใชวดลกษณะทแทจรงของผเรยน เพอท าใหเขาใจผเรยนไดดยงขน

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 2.1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 2.1

สรป

บรการศกษารวบรวมขอมลผเรยนเปนรายบคคล เปนบรการทจดขนเพอชวยใหครไดรจกผเรยน ไดคนพบเอกลกษณของผเรยนจากขอมลทไดเกบรวบรวมไวจากแหลงตางๆ รวมทงทรวบรวมจากกจกรรมตางๆ ของครแนะแนว ตลอดจนผเรยนกไดรจกตวเองในดานตางๆ จากขอมลพนฐานทงหมดทรวบรวมไว

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

28 | ห น า

ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service) เรองท 2.2 บรการสนเทศ (Information Service) ความหมายของบรการสนเทศ

บรการสนเทศ เปนบรการทจดหารวบรวมขาวสารทงทางดานการศกษา อาชพสวนตว และสงคมโดยอาศยเครองมอและวธการตางๆ แลวน าขอมลเหลานนมาวเคราะหแจกแจง เพอใหเปนขอสนเทศและพรอมทจะน าเสนอใหแกผเรยนหรอผรบบรการ ดวยเทคนคและวธการตางๆ ตามความเหมาะสม เพอทผเรยนหรอผบรการสามารถทจ าน ามาประกอบการตดสนใจไดดวยตนเองตอไป

ประเภทของขอสนเทศ นอรส และคณะ (Norris, Zeran and Hatch, 1960: 22 – 23) ไดแบงขอสนเทศออกเปน 3

ประเภท ดงน คอ 1. ขอสนเทศทางดานอาชพ (Occupational Information) หมายถง ขอมลทถกตองและ

กอใหเกดประโยชนเกยวกบต าแหนงหนาทการงาน แหลงบรการสนเทศทางดานอาชพ แบงออกไดเปน 3 ลกษณะ คอ

1.1 แหลงทเปนองคกรในการผลต ควบคม และใหบรการ 1.2 แหลงประเภทเอกสารสงตพมพตางๆ ทเกยวกบอาชพทผลตขนโดยหนวยงาน

ของรฐ หนวยงานของเอกชน ตวบคคลและสมาคมวชาชพตางๆ และแหลงทใชขอสนเทศตางๆ ไดจดพมพเอกสารทเกยวกบขอสนเทศดานอาชพหลายรปแบบ

1.3 แหลงทเปนตวบคคล ซงเปนผทประสบความส าเรจในอาชพตางๆ ทด าเนนการอยพอทจะเปนแนวทางหรอตวอยางแกผอน

2. ขอสนเทศทางดานการศกษา (Educational Information) หมายถง ขอมลทถกตองและกอใหเกดประโยชนเกยวกบโอกาสทางการศกษา และการฝกอบรมทงในปจจบนและอนาคต ในดานการเตรยมตวเขาศกษาตอ หลกสตรการเรยนและปญหาตางๆ ของชวตการเปนผเรยน นสต นกศกษา

แหลงบรการสนเทศทางดานการศกษา แบงออกไดเปน 3 ลกษณะ คอ 1.1 แหลงทเปนองคกรในการผลต การควบคม และใหบรการ 1.2 แหลงประเภทเอกสาร สงตพมพทเกยวกบการศกษาทผลตขนโดยหนวยงาน

ของรฐหนวยงานเอกชน ตวบคคลและสมาคมวชาชพตางๆ 1.3 แหลงทเปนตวบคคลซงเปนผรบผดชอบ ผเกยวของหรอผทก าลงใชชวตอย

ภายในสถานศกษาตางๆ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

29 | ห น า

3. ขอสนเทศทางดานสวนตวและสงคม (Personal – Social Information) หมายถง ขอมลทถกตองเทยงตรง และกอใหเกดประโยชนเกยวกบบคคลในการทจะสามารถปรบตวเขากบสงแวด ลอมและสามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข ซงผเรยน นสตนกศกษาสามารถทจะน าขอมลทถกตองเทยงตรงเหลานนมาส ารวจตนเอง เพอใหเกดการปรบตวท ดทงในปจจบนและอนาคต แหลงบรการสนเทศทางดานสวนตวและสงคม แบงออกเปน 3 ลกษณะ คอ

1.1 แหลงทเปนองคกรในการผลตและใหบรการ 1.2 แหลงประเภทเอกสาร สงตพมพตางๆ เกยวกบทางดานสวนตวและสงคมทผลต

ขน โดยหนวยงานของรฐ หนวยงานเอกชน ตวบคคล และสมาคมวชาชพตางๆ 1.3 แหลงท เปนบคคล ซงเปนผทประสบความส าเรจในชวต สมควรจะเปน

แบบอยางทดแกผอนได หรอเปนผทมชอเสยงเปนทรจกกนโดยทวไปในทางสรางสรรคตอ สงคม โดยอาจจะเชญทานเหลานนมาเปนวทยากรบรรยาย อภปราย หรอแสดงปาฐกถาใหแกผเรยน

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 2.2 แลว โปรดปฏบตใบงานท 2.2

สรป

บรการสนเทศ เปนหนงในบรการหลกของงานแนะแนวทมความส าคญ การจะด าเนนงานแนะแนวในโรงเรยนใหประสบความส าเรจไดนน บรการหลกทง 5 ดานจะตองด าเนนไปอยางเปนระบบ มความสมพนธตอเนองกน และสนบสนนซงกนและกน บรการสนเทศจดขนเพอใหความรและขอมลดานการศกษา อาชพ และสงคม เพอเปนพนฐานใหนกเรยนน าใชในการตดสนใจ ทงในการเรยน การประกอบอาชพ และการพฒนาตนเอง เปนบรการทตองท าควบคไปกบการเกบขอมลเปนรายบคคล

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

30 | ห น า

ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service)

เรองท 2.3 บรการปรกษาเชงจตวทยา (Counseling Service) ความหมายของบรการปรกษาเชงจตวทยา บรการใหการปรกษา เปนกระบวนการทผใกการปรกษาใหความชวยเหลอแกผรบการปรกษา เพอใหเขาเขาใจและยอมรบตนเอง รถงความตองการในการทจะเปลยนแปลงหรอพฒนาตนเอง ใชความสามารถทเขามอยจดการกบปญหาและสามารถตดสนใจแกปญหาของตนเองได

ประเภทของการปรกษาเชงจตวทยา การปรกษาเชงจตวทยาสามารถแบงเปน 2 ประเภท คอ

1. การปรกษาเชงจตวทยารายบคคล คอ การใหการปรกษาแกผรบการปรกษาเปนการสวนตวเฉพาะราย เพอใหเขาเขาใจตนเอง และสงแวดลอม มทกษะในการแกปญหาอยางเหมาะสม

2. การปรกษาเชงจตวทยากลม คอ การใหการปรกษาแกผรบการปรกษาครงละหลายๆ คนทมความประสงคตรงกนหรอคลายคลงกนในการแกปญหาหรอพฒนาตนในเรองหนงเรองใด โดยทสมาชกทกคนมอสระในการเสนอความคดเหนและแสดงออก ปฏสมพนธในกลมจะชวยใหสมาชกไดเกดการเรยนรเกยวกบตนเองและสงแวดลอม สามารถแกปญหาและพฒนาตนเองได ในปจจบนการปรกษาเชงจตวทยากลมใหความส าคญกบการปรกษาเชงจตวทยาครอบครวดวย

ขอควรค านงในการปรกษาเชงจตวทยา การปรกษาเชงจตวทยาแกผเรยนครควรปฏบตดงน (Meier & Davis, 1993 ; Faiver,

Eisengart and Colonna, 1995) 1. ตรงตอเวลานดหมายทงเรมตน และสนสดการปรกษาเชงจตวทยา โดยทวไปแลวการ

ปรกษาเชงจตวทยาแตละครง ควรใชเวลา 45-50 นาท ส าหรบการปรกษาเชงจตวทยารายบคคล และ 60-90 นาท ส าหรบการปรกษาเชงจตวทยากลม และควรอยในชวงระยะเวลาไมเกน 3 เดอน ตอรายหรอตอกลม 2. ใหความส าคญกบภาษาทาทางของผเรยนใหมาก หากพบวาค าพดกบทาทางของผเรยนขดแยงกน ใหเชอภาษาทาทางและสะทอนกลบใหผเรยนรบร เพอใหผเรยนเขาใจตวเองมากขน 3. หลกเลยงการถามขอมลทละเอยดออน หรอเจาะจงเกนไป เพราะอาจท าใหผเรยนอดอดใจ และไมใหความรวมมอในการปรกษาได 4. หลกเลยงการแนะน าใหผเรยนปฏบตตามความเหนของคร เพราะผเรยนอาจเคยปฏบตในสงทครแนะน ามาแลวแตไมประสบความส าเรจ หรออาจเปนค าแนะน าทผเรยนไมตองการ ซงจะท าใหผเรยนหลกเลยงทจะมารบค าปรกษาตอไป

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

31 | ห น า

5. หลกเลยงการเกดอารมณรวมและการเหนชอบกบพฤตกรรมของผเรยนทจะเปนการเสรมแรงใหผเรยนคดและท าพฤตกรรมเหมอนเดมท าใหผเรยนไมมโอกาสเปลยนแปลงไปในทางทดขน 6. ไมควรรบดวนทจะสรปและแกปญหา โดยทผเรยนไมมโอกาสไดส ารวจปญหา และสาเหตมากพอ 7. หลงจากการปรกษาเชงจตวทยาแตละครงแลว ครควรบนทกผลการปรกษาเชงจตวทยาไวเพอเปนขอมลในการปรกษาเชงจตวทยาตอไป

8. ตองรกษาความลบและประโยชนของผเรยน โดยตองระมดระวงทจะไมน าเรองราวของผเรยนไปพดในทตางๆ ซงจะสงผลเสยหายตอผเรยนดงกลาว และกระทบถงความนาเชอถอไววางใจของระบบการปรกษาเชงจตวทยาได

ลกษณะของผใหการปรกษาเชงจตวทยาทด ผทจะท าหนาทใหการปรกษาเชงจตวทยาไดอยางมประสทธภาพควรมลกษณะดงน (จน แบร

, 2538) 1. รจกและยอมรบตนเอง และผอนบนพนฐานความแตกตางระหวางบคคล 2. อดทน ใจเยน 3. มความจรงใจ และตงใจชวยเหลอผอน 4. มทาททเปนมตร และมองโลกในแงด 5. ไวตอความรสกของผอน และชางสงเกต 6. ใชค าพดไดอยางเหมาะสม 7. เปนผรบฟงทด มทาทอบอน และเปนมตร นอกจากนยงควรมคณลกษะทส าคญ คอ มบคลกภาพทด และการรกษาความลบ

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 2.3 แลว โปรดปฏบตใบงานท 2.3

สรป

บรการใหการปรกษาเชงจตวทยา เปนหวใจส าคญของงานแนะแนวและเปนบรการทตองการความละเอยดออน เพราะเปนเรองทเกยวของกบพฤตกรรมมนษย ผใหการปรกษาเชงจตวทยาตองเปนผทมความรทางจตวทยาเปนอยางด รจกพฤตกรรมของคนและมความเขาใจคน ตลอดจนไดรบการฝกฝน อบรมทางดานนมาโดยตรง จงจะชวยใหผมารบการปรกษาเชงจตวทยาเกดความเขาใจปญหาทตนประสบอยและสามารถแกปญหาของตนเองไดดวยตนเอง

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

32 | ห น า

ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service)

เรองท 2.4 บรการจดวางตวบคคล (Placement Service) บรการจดวางตวบคคล เปนบรการแนะแนวทจดขนเพอใหความชวยเหลอผเรยนดวยรปแบบ วธการทหลากหลายเพอใหผเรยนไดรบประสบการณ ไดรบการฝกฝนหรอไดรบการชวยเหลอตามควรแกกรณ ตามโครงการทแตละคนไดตดสนใจเลอกแลว ตลอดจนชวยใหผเรยนทสมควรไดรบการชวยเหลอในดานตางๆ ไดรบบรการในดานนนๆ รวมทงดารจดวางตวผเรยนกบกจกรรตางๆ ทจะชวยสงเสรมพฒนาการของผเรยนตามศกยภาพทงดานการศกษา การประกอบอาชพ การด ารงชวตอยในสงคม และประสบความส าเรจตามเปาหมาย

หลกการส าคญทใชในการจดวางตวบคคล ไดแก 1. ชวยเหลอผเรยนใหมโอกาสไดเลอกอยางเหมาะสม เชน เลอกวชาเรยน เลอกแผนการเรยน เลอกกจกรรมเปน 2. ชวยเหลอใหผเรยนไดพจารณาตดสนใจเกยวกบการวางแผนศกษาตอและประกอบอาชพอยางเหมาะสม 3. ชวยเหลอใหผเรยนไดมประสบการณทางดานอาชพโดยจดหางานพเศษนอกเวลาเรยนใหผเรยนท า 4. ชวยเหลอผเรยนอยในกลมเรยนทมระดบความสามารถทใกลเคยงกนหรออยรวมกจกรรมทมความสนใจอยางเดยวกน 5. ชวยเหลอใหผเรยนไดใชโอกาสและใชสวสดการตาง ๆ ทมในโรงเรยนใหเปนประโยชนเพอพฒนาทกษะความสามารถในดานตาง ๆ

การจดวางตวบคคล ม 3 รปแบบ คอ 1. การจดวางตวบคคลในดานการศกษา เปนการจดวางตวผเรยนทงทอย ในโรงเรยนและออกไปแลวชวยใหผเรยนเขาใจถงความรความสามารถของตนเองเพอสามารถเลอกเรยนในหลกสตรของโรงเรยนเกยวกบวชาทตนเองสนใจและมความถนดได 2. การจดวางตวบคคลทางดานการศกษาตอและอาชพ เปนการตดสนใจวางโครงการเกยวกบการอาชพการจดวางตวในดานอาชพชวยท าใหผเรยนเกดความเขาใจและพรอมทจะท างานตามความสนใจของตนเอง 3. การจดวางตวบคคลดานสวนตวและสงคม เปนการจดวางตวผเรยนใหไดเขารวมในกจกรรมเสรมหลกสตรของทางโรงเรยนในสวนทเกยวกบการชวยเหลอใหผเรยนสามารถปรบตวไดและด ารงชวตในสงคมอยางมความสข เทคนควธการจดวางตวบคคล ไดแก

1. พจารณาบคคลผรบผดชอบการด าเนนงาน งานจดวางตวบคคลจะตองมบคลากรท

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

33 | ห น า

เหมาะสมในการด าเนนการ โดยจะตองเปนผมสมพนธภาพทดกบผเรยนมความรกวางขวางในขอมลดานตลาดแรงงานและยงจะตองพจารณาถงคณสมบตอนๆ เชน มประสบการณในการท างานเปนทยอมรบนบถอของคณะครและผเรยน เปนตน 2. จดหาวสดอปกรณทจ าเปน การพจารณาองคประกอบดานงานจดวางตวบคคลควรครอบคลมถงงานส านกงานและวสดอปกรณทจดใหม ถาส านกงานใหญอาจจะมโต ะท างานทมตเอกสารเครองคอมพวเตอร เครองพมพดด เปนตน 3. การเตรยมแบบฟอรมในการจดบรการจดวางตวบคคล จะตองมการเตรยมเอกสารตาง ๆ เชน ทะเบยน แบบฟอรมตดตอกบบคลากรภายนอก ลกษณะของแบบฟอรมจะขนอยกบลกษณะของงานทท า 4. พจารณาขอบขายของงาน ในกรณทรเรมบรการจดวางตวบคคลมความจ าเปนจะตองพจารณาวาจะจดบรการอะไรไดบางมากนอยแคไหน เชน การจดการบรการจดหางานพเศษเพอหารายไดระหวางการเรยนจดบรการเรองการเรยนตอการจดหาทน เปนตน ซงจะตองค านงถงความรวมมอของคณะครในโรงเรยนและบคลาการตาง ๆ ในชมชน 5. จดท าปฏทนงานการจดบรการจดวางตวบคคล โดยก าหนดเวลาท ากจกรรมและผรบผดชอบแตละกจกรรมอยางสรปในแตละภาคเรยนตลอดปการศกษา 6. จดท าโครงการปฏบตงานเพอก าหนดวตถประสงค รายละเอยดแตละขนตอนของการด าเนนงานงบประมาณทได บคลากรทรบผดชอบเพอใหงานเปนไปอยางมประสทธภาพบรรลเปาหมายทก าหนดไว 7. การประชาสมพนธเรองการจดวางตวบคคล ผทรบผดชอบจะตองมการประชาสมพนธงานการชแจง การท าความเขาใจและการขอความรวมมอผทมสวนเกยวของทงในโรงเรยนและนอกโรงเรยนซงจะมผลท าใหไดรบความรวมมอและไดรบความชวยเหลอเปนอยางด 8. ตดตามผลและประเมนผล เพอเปนการประเมนความส าเรจของงานวาไดผลมากนอยเพยงใดมสวนใดทตองปรบปรงแกไข

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 2.4 แลว โปรดปฏบตใบงานท 2.4

สรป

บรการจดวางตวบคคล เปนการจดผเรยนใหไดประสบการณไดรบการฝกฝนหรอไดรบการชวยเหลอตามควรแกกรณ โดยจดใหสอดคลองกบความตองการและสภาพปญหาของผเรยนแตละคนทงทางดานการศกษาอาชพ สวนตวและสงคม เชน ผเรยนขาดแคลนปจจยในการศกษากควรไดรบการชวยเหลอในดานการจดทนการศกษา อาหารกลางวนหรอจดหางานพเศษใหท า ผเรยนทสนใจจะเรยนวชาใดโรงเรยนกควรจะจดใหผเรยนไดเลอกเรยนวชาตามทเขาถนดและสนใจผเรยนสนใจจะเขารวมรวมกจกรรมชมนมใดโรงเรยนกควรจะไดมกจกรรมชมนมตาง ๆใหผเรยนไดเลอกตามความตองการ หลกการส าคญของบรการน คอ put the right man in the right place.

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

34 | ห น า

ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service) เรองท 2.5 บรการตดตามผล (Follow up Service)

บรการตดตามผล เปนบรการสดทายของบรการแนะแนว เปนการตดตามดวาการจดบรการตาง ๆ ทไดด าเนนไปแลวนน ไดผลมากนอยเพยงใด ผเรยนทออกจากโรงเรยนไปแลวนนทงจบการศกษาและยงไมจบการศกษาประสบปญหาอะไรบาง รวมทงการตดตามผลดผเรยนทยงศกษาอยในโรงเรยนและจบการศกษาไปแลววาประสบผลส าเรจในการแกไขปญหาหรอไม

หลกการส าคญทใชในการตดตามผล ไดแก 1. มคณะกรรมการ/คณะท างาน ตดตามผลและประเมนผลโดยเปดโอกาสใหทกสวนของสงคมมสวนรวม 2. มการสรางตวชวดความส าเรจ ทงดานผลผลต กระบวนการและปจจยอยางเปนระบบมความยดหยนและความสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลงไป 3. มการจดท าเครองมอในการตดตามและประเมนผล ใหสอดคลองตามตวชวดความส าเรจทก าหนดไว 4. จดท าแผนปฏบตการและพฒนาผมสวนรวมในการพฒนาผเรยน ใหมความรความเขาใจในเทคนควธการตดตามและประเมนผล 5. มการน าเทคโนโลยมาใชในการพฒนาระบบการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานแนะแนวและสงเสรมการมเครอขายใหเชอมโยงกน 6. ใชวธการตดตามและประเมนผลทหลากหลายตามสภาพจรง และน าขอมลมาปรบมาใชพฒนางานใหมประสทธภาพและประสทธผลสงสด

เทคนคและวธการตดตามผล ไดแก 1. การสงเกต เปนการพจารณาการด าเนนงานแนะแนวและพฤตกรรมของผเรยนทตองการตดตามผลอยางใกลชดละเอยดรอบคอบ มการบนทกขอมลทไดจากการสงเกตลงในแบบบนทกลกษณะการบนทกท าไดโดย 2. การสมภาษณ แบงเปน สอบถามผเรยนทตองการตดตามผล สอบถามบคคลผมความสมพนธหรอมความคนเคยกบผเรยนทตองการตดตามผลซง ไดแก บดา มารดา ผปกครอง อาจารยทปรกษา อาจารยประจ าวชา เพอน เปนตน และสอบถามบคคลเกยวของกบการด าเนนงานแนะแนว

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

35 | ห น า

3. การส ารวจดวยแบบส ารวจหรอแบบสอบถาม โดยสงแบบส ารวจ แบบสอบถาม หรอไปรษณยบตร สอบถามไปยงผทตองประเมนผลโดยตอบขอค าถามอยางตรงไปตรงมา แลวรวบรวมขอเทจจรงทไดไปเปนขอมลเบองตนในการสรปรายงาน 4. การพดอภปราย ของผเรยนปจจบนหรอศษยเกาซงออกจากโรงเรยนไปแลว 5. การใชเทคนคอนๆ เชน สงคมมต ในกรณทเกยวกบการปรบตวทางสงคมของผเรยนการใชแบบทดสอบชนดตางๆ การตดตอทางโทรศพท การตดตอทางจดหมาย เปนตน

หลงจากการตดตามผลเสรจแลวงานทด าเนนการในล าดบตอไปคอ 1. ผรบผดชอบในการจดกจกรรมจะตองรายงานผลเปนลายลกษณอกษรใหผบรหารทราบ

หากเปนกจกรรมในโรงเรยนประถมและมธยมผบรหารจะตองใหกรมทรบผดชอบทราบดวย 2. การรายงานผลการจดกจกรรมหรอรายงานผลเรองการปฏบตงานโครงการตาง ๆ อาจท า

ไดทงรปแบบของความเรยงโดยการเขยนเรยงลงมาตามวาดวยหวขอและรปแบบตารางทงนใหอยในดลยพนจของผรายงานวาจะสะดวกแบบไหน

3. การเขยนรายงานผลการจดกจกรรมพงระลกไวเสมอวาจะตองเขยนใหผอานซงไมไดมสวนรเหนในการจดกจกรรมดวยตนเอง อานแลวเขาใจในขนตอนตงแตตน งานไดผลมากนอยเพยงไร มปญหาและอปสรรคใดบางและมแนวทางในการแกไขปรบปรงใหกจกรรมดขนอยางไร

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 2.5 แลว โปรดปฏบตใบงานท 2.5

สรป บรการตดตามผล เปนบรการสดทายของงานแนะแนว การตดตามผลนนตองท าในงาน

แนะแนวทกงาน ครอบคลมขอบขายการแนะแนวและบรการแนะแนวทครแนะแนวท า โดยการตดตาผลสามารถท าไดหลายวธ ครแนะแนวอาจทดลองใชวธในการตดตามผลดวยรปแบบและเทคนควธการตางๆ เพอพจารณาตามความเหมาะสม ความสะดวก และประสทธภาพใหเหมาะกบสถานการณ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

36 | ห น า

ตอนท 3 ผเชยวชาญจดกจกรรมแนะแนว :การจดกจกรรมแนะแนว (Activities Guidance)

เรองท 3.1 การจดกจกรรมแนะแนวตามหลกสตรแกนกลางการศกษา

ขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ในบรบทโรงเรยน การวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

การจดกจกรรมแนะแนว เปนหนงในภารกจหลกของงานแนะแนว ซงครแนะแนวจะตองด าเนนการจดกจกรรมใหแกผเรยนโดยอาศยกระบวนการทางจตวทยา เพอชวยเหลอและพฒนา ตลอดจนปองกนปญหาของผเรยนทกคน ใหผเรยนไดรบการพฒนาทกษะการด าเนนชวตในดานตางๆ เชน การรจกตนเองและผอน รกและเหนคณคาในตนเองและผอน มทกษะการคดตดสนใจ ทกษะการปรบตว การวางแผนชวต รวมทงการสรางเสรมคณลกษณะอนพงประสงคตามทหลกสตรก าหนด ไดแก รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตยสจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนในการท างาน รกความเปนไทย และมจตสาธารณะ การจดกจกรรมอาจจดในหองเรยน ซงตองจดเวลาเฉพาะอยางตอเนองในกรณทตองฝกฝนหรอพฒนาทกษะทส าคญและจ าเปน หรอนอกหองเรยนโดยใหมบรรยากาศทเปนกนเอง มครเปนทปรกษาและผเรยนทกคนมสวนรวมในการจดกจกรรม ซงการจดกจกรรมแนะแนวในหองเรยนเปนหนงในกจกรรมพฒนาผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 น เปนหลกสตรทเนนแนวคดและการจดการเรยนรองมาตรฐาน รวมทงการวดผลและประเมนผลองมาตรฐาน ซงมค าส าคญท ครแนะแนวควรรและท าความเขาใจใหชดเจน เพอประโยชนตอการน าไปปรบใชกบการออกแบบหนวยการจดกจกรรมและการวางแผนการจดกจกรรมแนะแนว โดยค านงถงองคประกอบส าคญ ตามแผนภาพ ดงน

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

37 | ห น า

ทมา : กระทรวงศกษาธการ.(2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

การวเคราะหบรบทของโรงเรยน บรบททควรวเคราะห ม 2 ประเภท คอ 1) บรบททเปนความสมพนธภายในระบบโรงเรยน หรออาจจะเรยกไดวาเปนพนฐานทาง

การศกษา ไดแก ผอ านวยการโรงเรยน คร-อาจารย อาคารเรยน งบประมาณ อปกรณการศกษาเปนตน กระบวนการการเกบขอมลเกยวกบระบบโรงเรยนเพอท าความเขาใจสภาพโรงเรยนในปจจบนมเครองมอในการวเคราะหทนยมสงสดในการน ามาใชคอ SWOT Analysis การวเคราะหจดออน จด

ขอบขาย

1. ดานการศกษา

2. ดานอาชพ 3. ดานสวนตวและ

เปนกจกรรมทจดให

สอดคลองกบสภาพ

ปญหา ความตองการ

ความสนใจ ธรรมชาต

ของผเรยน และวสยทศน

ของสถานศกษาท

ตอบสนองจดมงหมาย

หลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 ให

1. เพอใหผเรยนรจก

เขาใจ

รกและเหน

คณคาใน

ตนเอง และ

ผอน

2. เพอใหผเรยน

สามารถ

วางแผน

หลกการ

วตถประสง

การจดกจกรรมแนะ

ตามเกณฑ ไมตามเกณฑ

สงผล

การ

เกณฑการ

ประเ

มน ไมผาน

ซอมเสรม ประเมน

ผาน

แนวการจดกจกรรมแนะแนว 1. ศกษาวเคราะหสภาพปญหา ความตองการ ความสนใจ และธรรมชาตของผเรยน 2. วเคราะหสมรรถนะส าคญของผเรยน คณลกษณะทพงประสงค วสยทศนของสถานศกษาและขอมลของผเรยนรายบคคล 3. ก าหนดสดสวนกจกรรมแนะแนวใหครอบคลมดานการศกษา ดานอาชพ ดานสวนตวและสงคม 4. ก าหนดวตถประสงคการจดกจกรรมแนะแนวของสถานศกษา 5. ออกแบบการจดกจกรรมแนะแนว 6. จดท าแผนการจดกจกรรมแนะแนว

แผนภาพ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

38 | ห น า

แขง โอกาส และภาวะคกคาม ซงมาจากค ายอของ 4 ค า ไดแก S-Strengths หรอจดแขง W-Weaknesses หรอจดออน O-Opportunities หรอโอกาส T-Treats หรอภาวะคกคาม (อปสรรค) 2) บรบททเปนผลกระทบจากภายนอก ไดแก สงคม วฒนธรรม การเมอง เศรษฐกจ วทยาศาสตรและเทคโนโลย สงแวดลอม ประชากรศาสตร ความมนคงของชาต เปนตน

การวเคราะหบรบทภายนอกทมประสทธภาพควบคกบการวเคราะหระบบภายใน นยมใช C-PEST ไดแก C-Customer, Competitors ลกคาหรอผรบบรการ เปนอยางไรซงในทนหมายถง นกเรยน ผปกครองชมชนทอยโดยรอบโรงเรยน P-Politics สถานการณทางการเมอง นโยบายตางๆของกระทรวงศกษาธการ สพฐ. เชน พรบ. กฏระเบยบตางๆ E-Economics, Environment สภาพแวดลอมหรอสภาพเศรษฐกจ ของชมชนทอยโดยรอบโรงเรยน S-Society สภาพสงคม วฒนธรรม คานยม ของประชาชนทอาศยอยโดยรอบโรงเรยน T-Technology เทคโนโลย ระบบสารสนเทศ เทคโนโลยทางการศกษา การศกษาใหมๆ ทเกดขน

นอกจากการวเคราะหดวย SWOT Analysis และ C-PEST แลวสงทตองค านงถง คอ แผนพฒนาเดกและเยาวชน แผนพฒนางานแนะแนว หลกสตรการศกษา เปาหมายของโรงเรยน วสยทศน พนธกจ คานยม สมรรถนะของนกเรยนทโรงเรยนและประเทศชาตตองการ รวมทงคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 3.1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 3.1

สรป การจดกจกรรมแนะแนวตองค านงถงหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 เพอใหมความสอดคลองตามหลกการ วตถประสงคทหลกสตรก าหนด และจดภายใตขอบขายของการแนะแนวใน 3 ดาน กลาวคอ ดานการศกษา ดานอาชพ และดานสวนตวและสงคม โดยวางแผนใหเปนไปตามแนวทางการจดกจกรรมแนะแนว รวมทงด าเนนการวดและประเมนผลใหครบถวนตามเกณฑ ทงนตองค านงถงบรบทของโรงเรยนเปนส าคญ อนไดแกการวเคราะหสภาพทงภายในและภายนอกโรงเรยน เพอใหการจดกจกรรมแนะแนวบรรลเปาหมายทวางไว

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

39 | ห น า

ตอนท 3 ผเชยวชาญจดกจกรรมแนะแนว :การจดกจกรรมแนะแนว (Activities Guidance)

เรองท 3.2 การออกแบบกจกรรมแนะแนวส าหรบนกเรยน

การออกแบบการจดกจกรรมแนะแนวในชนเรยนควรเรมตนจากการก าหนดโครงสรางการจด

กจกรรมแนะแนวใหครอบคลมขอบเขตของการแนะแนว 3 ดาน คอ การแนะแนวดานการศกษา (Educational Guidance) การแนะแนวดานอาชพ (Vocational Guidance) และการแนะแนวดานสวนตวและสงคม (Social and Personal Guidance) ซงการก าหนดสดสวนของน าหนกแตละดานอาจแตกตางกนไปในแตละระดบชนขนอยกบลกษณะและปญหาของผเรยน จากนนจงน าโครงสรางทวเคราะหไดมาจดท าเปนแผนการจดกจกรรมระยะยาวตลอดหนงภาคการศกษาหรอปการศกษา เพอจะไดเหนล าดบกอนหลงของการจดกจกรรมเรองตางๆ ในแตละสปดาห แลวน าแผนทวางไวมาจดท าเปนประมวลรายวชา และเขยนแผนการจดกจกรรมแนะแนวรายคาบใหเหมาะสมสอดคล องกบลกษณะและความตองการของผเรยน สภาพสงคมแวดลอม และบรบทของโรงเรยน

การเขยนแผนการจดกจกรรมแนะแนวระยะยาว การเขยนแผนการจดกจกรรมแนะแนวระยะยาว หมายถง การก าหนดล าดบกอนหลงของการจดกจกรรมเรองตางๆ ในแตละสปดาหตลอดหนงภาคเรยนตามโครงสรางทก าหนดไวในแตละหมวดหม แลวจดท าเปนประมวลรายวชาเพอเปนแนวทางในการจดกจกรรมตามล าดบการเรยนรของนกเรยนในแตละระดบชน ดงตวอยางตอไปน

แผนการจดกจกรรมแนะแนวระยะยาว รายกจกรรมแนะแนว 3 ชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1 จ านวน 1 คาบ/สปดาห จ านวน 20 คาบ/ภาคเรยน

หนวยท

ขอบขาย เรอง ผลการเรยนร กจกรรม เวลา (คาบ)

- แนะน าแนะแนว - - ศกษาประมวลรายวชา - แนะน าการเขารวมกจกรรม

1

1 ส ว น ต วและสงคม

สขใจใน ม.2 เพ อ ใหผ เ ร ยนร จ กและยอมรบตนเอง รวมทงมแนวทางในการปรบปรง/พฒนาตนเองใหเหมาะสมตามวย

- สรางความคนเคยกบเพอนใหม - เรยนรลกษณะเดนของตนเองและเพอน ๆ

1

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

40 | ห น า

หนวยท

ขอบขาย เรอง ผลการเรยนร กจกรรม เวลา (คาบ)

2 ส ว น ต วและสงคม

วยรน - เพอน เพ อ ใหผ เ ร ยนร จ กและยอมรบตนเอง รวมทงมแนวทางในการปรบปรง/พฒนาตนเองใหเหมาะสมตามวย

- เรยนรความเปลยนแปลงตามวยของตนเอง - ส ารวจปญหาและหาแนวทางในการแกไขปญหา - เรยนรการปฏบตตนในการอยรวมกบผอน

2

3 การศกษา การส ารวจผลการเรยน

เพอใหผเรยนประเมนผลการเรยนของตนเองและมแนวทางในการปรบปรง/พฒนาการเรยน ตามความสามารถและความถนดของตนเอง

- ประเมนผลการเรยน และหาแนวทางในการ ปรบปรง/พฒนาการเรยน - ตงเปาหมายทางการเรยน และก าหนดแนวทางสความส าเรจ

2

4 ส ว น ต วและสงคม

การท างานกลม เพอใหผเรยนไดฝกทกษะในการท างานและใชชวตรวมกบผอนในสงคม

- ฝกการท างานเปนกลม - เรยนรการปฏบตตนตามบทบาทในการท างานกลม

2

5 ส ว น ต วและสงคม

สงคมสมพนธ เพอใหผเรยนไดฝกทกษะในการท างานและใชชวตรวมกบผอนในสงคม

- ส ารวจความสมพนธระหวางตนเองกบกลมเพอน - เรยนรลกษณะเดนและดอยของตนเองและเพอนรวมหอง - เสนอแนวทางการปรบปรง / พฒนาตนเองในการอยรวมกบผอนในสงคม

2

6 อาชพ อาชพในทองถน เพ อ ใหผ เ ร ยนร จ กกล มอาชพ ตาง ๆ ในชมชนและไดทดลองเลอกอาชพอยางมเหตผล

- รจกอาชพและกลมอาชพในทองถน - วางแผนการเรยนและการเลอกอาชพตามความสนใจ

2

7 การศกษา ฉนเปนคนเกง เพอใหผเรยนประเมนผลการเรยนของตนเองและมแนวทางในการปรบปรง/พฒนาการเรยน ตามความสามารถและความถนดของตนเอง

- เรยนรเทคนคในการเรยนใหประสบความส าเรจ - ฝกการสมภาษณและสรปขอคดจากผมประสบการณตรง

2

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

41 | ห น า

หนวยท

ขอบขาย เรอง ผลการเรยนร กจกรรม เวลา (คาบ)

8 การศกษา เตรยมรบเตรยมสอบ

เพอใหผเรยนประเมนผลการเรยนของตนเองและมแนวทางในการปรบปรง/พฒนาการเรยน ตามความสามารถและความถนดของตนเอง

- ฝกวางแผนและเตรยมตวสอบ 1

9 ช ว ต แ ล ะสงคม

ค ว า ม ค ดสรางสรรค

เ พ อ ใ ห ผ เ ร ย น ไ ด ฝ กความคดสรางสรรค

- เ ร ยนร ล กษณะและองค ปร ะกอบของความค ดสรางสรรค - ฝกคดและท างานอยางสรางสรรค

2

10 อาชพ อา ชพกบกล มการเรยน

เพ อ ใหผ เ ร ยนร จ กกล มอาชพ ตาง ๆ ในชมชนและไดทดลองเลอกอาชพอยางมเหตผล

- เรยนรความสอดคลองของกลมการเรยนกบอาชพตางๆ

- วเคราะหทางเลอกอาชพทเหมาะสมกบกลมการเรยน

2

- - การประเมนผล การจดกจกรรมแนะแนว

- - ประเมนผลการเรยนรตามจดประสงค - ประเมนทศนคตของผเรยนตอวชากจกรรมแนะแนวและวธการจดกจกรรม

1

รวมตลอดภาค (คาบ) 20 การเขยนแผนการจดกจกรรมแนะแนวรายคาบ การเขยนแผนการจดกจกรรมแนะแนวรายคาบ เปนการวางแผนทจะชวยใหครผสอนสามารถจดกจกรรมใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทวางไว การวางแผนทดจะชวยใหครเกดความมนใจ และด าเนนการจดกจกรรมเพอพฒนาผเรยนไดอยางมประสทธภาพ

การเขยนแผนการจดกจกรรมแนะแนวรายคาบมขนตอนทควรด าเนนการตามล าดบ ดงน 1. ก าหนดเรองทจะจดกจกรรมโดยดจากแผนการจดกจกรรมระยะยาวทวางไว 2. ศกษาคนควาความรเกยวกบเรองทจะจดกจกรรม 3. ก าหนดวตถประสงคการเรยนร เปนจดประสงคเชงพฤตกรรม 4. ก าหนดขอบเขตของเนอหาทตองการใหผเรยนเกดการเรยนร 5. ก าหนดรปแบบการจดกจกรรมใหเหมาะสมกบเรองและลกษณะของผเรยน โดยใช

เทคนคการจดกจกรรมในรปแบบตางๆ เพอใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทตงไว 6. ก าหนดสอ – อปกรณ ทจ าเปนตองใช

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

42 | ห น า

7. ก าหนดวธการประเมนผลเพอพจารณาวาผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคหรอไมอยางไร

ตวอยาง แผนการจดกจกรรมรายคาบ (หนวยท 9 ตามแผนระยะยาว)

หนวยท 9 ความคดสรางสรรค

จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. นกเรยนสามารถ................................................................................. 2. ...........................................................................................................

เนอหา ..........................................

รปแบบการจดกจกรรม...................................................

สอ-อปกรณ..................................................................

การวดและประเมนผล...................................................

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 3.2 แลว โปรดปฏบตใบงานท 3.2

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 3.2 แลว โปรดปฏบตใบงานท 3.2

สรป การออกแบบการจดกจกรรมแนะแนวตองก าหนดโครงสรางใหชดเจนภายใตขอบขายการแนะแนวทง 3 ดาน โดยค านวณสดสวนของการจดกจกรรมตามจดเนนในแตละดานโดยค านงลกษณะของผเรยนแตละระดบชนในแตละภาคการศกษา เชน ระดบชนมธยมศกษาปท 2 ภาคการศกษาตนมจ านวนคาบเรยน 20 คาบ นกเรยน ม.2 ก าลงยางเขาสวยรนอาจจะมจดเนนfhkoสวนตวและสงคมเปนสดสวนทมากกวาดานการศกษาและอาชพ เปน 10:6:4 และเมอไดโครงสรางแลวจงน ามาจดท าแผนการสอนระยะยาวเพอก าหนดการจดกจกรรมตามล าดบกอนหลง และสดทายน าแผนระยะยาวมาจดแผนการจดกจกรรมรายคาบเพอน าไปใชในชนเรยนใหบรรลเปาหมาย

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

43 | ห น า

ตอนท 3 ผเชยวชาญจดกจกรรมแนะแนว :การจดกจกรรมแนะแนว (Activities Guidance)

เรองท 3.3 เทคนคการจดกจกรรมแนะแนว เรยบเรยงโดย รบขวญ ภษาแกว : คมอฝกอบรมแนะแนว.(2555). คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ดวยปจจยสงคมปจจบน สงผลตอความคด และพฤตกรรมของนกเรยนเปนอยางมาก การจด

กจกรรมการเรยนรของครแนะแนว จงตองพฒนารปแบบ วธการและสอการสอน ใหนาสนใจ ทนสมย เหมาะสมกบวยและระดบชนของนกเรยน ซงครแนะแนวจ าเปนตองศกษา เรยนร พฒนาเทคนควธการจดกจกรรมอยเสมอ และไมมทสนสด โดยเฉพาะในยคปจจบน สอ เทคโนโลยกาวล าน าสมย และมเครองมอ อปกรณอ านวยความสะดวกส าหรบครมากมาย จดหาไดงาย ครจงจ าเปนตองใชเทคนคอยางหลากหลายเพอเราความสนใจ และกระตนการเรยนรของนกเรยนใหบรรลวตถประสงคตามทก าหนด

เทคนคและวธการในการน ามาใชในการจดกจกรรมแนะแนวมหลายรปแบบและอาจท าไดหลายวธ ทงนในการเลอกวาเทคนคหรอวธการใดจะเหมาะสมส าหรบนกเรยนหองใด กลมใด และจะท าใหนกเรยนบรรลเปาหมายไดเพยงใดนน ครแนะแนวจะตองพจารณาอยางรอบคอบในการเลอกใชเทคนคตางๆ เพอใหเหมาะสมกบลกษณะของนกเรยน จ านวนนกเรยนในหอง วตถประสงคในการจดกจกรรมแนะแนว ตลอดจนคณลกษณะทจะพฒนาในตวบคคล อกทงยงตองค านงถง ความช านาญในการใชเทคนคหรอวธการดงกลาวของครแนะแนวเอง และสงทส าคญยงกคอ เทคนคหรอวธการตางๆ นนควรจะเออประโยชนใหกบนกเรยนมากทสด ซงเทคนคและวธการจดกจกรรมแนะแนวทขอน าเสนอ คอ การจดกจกรรมการเรยนรแบบเนนผเรยนเปนส าคญ

การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ (Student – Centered Learning) การจดการเรยนร ท เนนผ เ ร ยนเปนส าคญม ง เนนการจดประสบการณ ใหผ เ ร ยน

ไดเรยนรจากประสบการณ การเรยนรแบบมสวนรวม โดยครมหนาทเปนผเอออ านวยในการสรางบรรยากาศแห งการ เ ร ยนร ส ง เ สร ม สนบสน น ให ผ เ ร ยนม ส วนร วมสร า งอง ค ความร ไดดวยตนเอง ประกอบดวย

1. Active Learning เปนกจกรรมทผเรยนเปนผกระท า หรอปฏบตดวยตนเองดวยความกระตอรอรน เชน ไดคด คนควา ทดลองรายงาน ท าโครงการ สมภาษณ แกปญหา

2. Construct เปนกจกรรมทผเรยนไดคนพบสาระส าคญหรอองคความรใหมดวยตนเอง อนเกดจากการไดศกษาคนควาทดลอง แลกเปลยนเรยนรและลงมอปฏบตจรง

3. Resource เปนกจกรรมทผเรยนไดเรยนรจากแหลงเรยนรตางๆ ทหลากหลาย ทงบคคลและเครองมอทงในหองเรยนและนอกหองเรยน ผเรยนไดสมผสและสมพนธกบสงแวดลอม

4. Thinking เปนกจกรรมทสงเสรมกระบวนการคด ผเรยนไดฝกวธคดในหลายลกษณะ เชน คดคลอง คดหลากหลาย คดละเอยด คดชดเจน คดถกทาง คดกวาง คดลกซง คดไกล คดอยางมเหตผล

5.Happiness เปนกจกรรมทผเรยนไดเรยนอยางมความสข เปนความสขทเกดจากผเรยนไดเรยนในสงทตนสนใจสาระการเรยนร ชวนใหสนใจใฝคนควาศกษาทาทาย มปฏสมพนธ (Interaction)

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

44 | ห น า

ระหวางผเรยนกบผสอนและระหวางผเรยนกบผเรยน อยางเปนกลยาณมตร มการชวยเหลอ เกอกลซงกนและกน มกจกรรมรวมดวยชวยกน ท าใหผ เรยนรสก มความสขและสนกกบ การเรยน 6. Participation เปนกจกรรมทผเรยนมสวนรวมในการวางแผนก าหนดงาน วางเปาหมายรวมกน และมโอกาสเลอกท างานหรอศกษาคนควาในเรองทตรงกบความถนดความสามารถ ความสนใจ ของตนเอง และสามารถประยกตความรน าไปใชประโยชนในชวตจรง

7. Individualization เปนกจกรรมทผสอนใหความส าคญแกผเรยนในความเปนเอกตบคคล ผสอนยอมรบในความสามารถ ความคดเหน ความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน มงใหผเรยนไดพฒนาตนเองใหเตมศกยภาพมากกวาเปรยบเทยบแขงขนระหวางกนโดยมความเชอมนผเรยนทกคนมความสามารถในการเรยนรได และมวธการเรยนรทแตกตางกน

8. Good Habit เปนกจกรรมทผเรยนไดพฒนาคณลกษณะนสยทดงาม เชน ความรบผดชอบ ความเมตตา กรณา ความมน าใจ ความขยน ความมระเบยบวนย ความเสยสละ ฯลฯ และลกษณะนสยในการท างานอยางเปนกระบวนการการท างานรวมกบผอน การยอมรบผอน และการเหนคณคาของงาน เปนตน

เทคนคทสามารถน ามาใชไดดกบการจดกจกรรมแนะแนวไดด เชน การอธบาย บรรยาย อภปราย สมภาษณ เกม การระดมสมอง การแสดงละคร การแสดงบทบาทสมมต การใชสถานการณจ าลอง การท าแบบส ารวจหรอแบบทดสอบ วเคราะหสงเคราะหจากสอภาพ หรอวดทศน การลงมอปฏบตจรง การสาธต การศกษาดงาน เปนตน

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 3.3 แลว โปรดปฏบตใบงานท 3.3

สรป เทคนคในการจดกจกรรมแนะแนวในยคปจจบนมมากมายหลากหลายวธ และคร

สามารถจดหาวสด อปกรณ สอการสอนทงของจรงและสอดจตอลไดงาย ครจงควรค านงถงการจดกจกรรมทใชเทคนคใหเหมาะสมกบเรองทสอนโดยเนนผเรยนเปนส าคญ ใหผเรยนมสวนรวมในการออกแบบ คด และลงมอปฏบต รวมทงการประเมนผล ซงจะเปนการกระตนผเรยนใหสนใจในการเรยนร

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

45 | ห น า

ตอนท 3 ผเชยวชาญจดกจกรรมแนะแนว :การจดกจกรรมแนะแนว (Activities Guidance)

เรองท 3.4 การประเมนผลกจกรรมแนะแนว

การประเมนกจกรรมแนะแนว ม 2 ลกษณะ คอ

ลกษณะท 1 การประเมนเพอพฒนาผเรยน อาจประเมนไดจากคร นกเรยน และผปกครอง โดย

คร ผ จ ดก จกรรมร บผดชอบในการวางแผนการประเมน ด า เน นการประเมน น าผลการประเมนไปพฒนาผเรยนอยางตอเนอง และรายงานผลการด าเนนงานใหผเกยวของทราบ

ผเรยนอาจมสวนรวมในการวางแผนการประเมน ประเมนตนเองและเพอน ผปกครองอาจมสวนรวมในการเสนอความคดเหนในการประเมน ประเมนผลการพฒนา

ผเรยน โดยประสานรวมมอกบครผจดกจกรรม ลกษณะท 2 การประเมนเพอตดสนผลการเรยน ครผจดกจกรรมตรวจสอบเวลาการเขารวมกจกรรม และประเมนผลการปฏบตกจกรรม ดวยวธการทหลากหลาย ตดสนผลการประเมนเปน “ผาน” และ “ไมผาน” ดงน

“ผาน” หมายถง ผเรยนมเวลาเขารวมกจกรรม ปฏบตกจกรรม และมผลงาน/ชนงาน/คณลกษณะตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด

“ไมผาน” หมายถง ผเรยนมเวลาเขารวมกจกรรมไมครบตามเกณฑ ไมผานการปฏบตกจกรรม หรอมผลงาน/ชนงาน/คณลกษณะไมเปนไปตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด ดงมรายละเอยดตามแผนภาพการประเมน แผนภาพการประเมนผเรยน (โดยคร)

ซอมเสรม……….

ไมตามเกณฑ ตามเกณฑ

ไมผาน ผาน สงผลการประเมน

ตวอยาง การประเมนการจดกจกรรมแนะแนวในชนเรยน (โดยนกเรยน)

ภาคการศกษา...........ปการศกษา....................ชอ-สกล .................................................................... ชน ม......../..................เลขท.................ครประจ าชนชอ .................................................... ................

เกณฑการประเมน 1. เวลาเขารวมกจกรรม 2. การปฏบตกจกรรม 3. ผลงาน/คณลกษณะอนพงประสงค

การประเมน

การจดกจกรรมแนะแนว

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

46 | ห น า

ค าชแจง ใหนกเรยนส ารวจความคดเหนทมตอกจกรรมแนะแนว โดยเขยนเครองหมาย √ ในชองวาง ทตรงกบความเปนจรง

5 หมายถง มากทสด / 4 หมายถง มาก / 3 หมายถง ปานกลาง / 2 หมายถง นอย / 1 หมายถง นอยทสด

ขอความ 5 4 3 2 1 ขาพเจา... 1.เหนคณคาและความส าคญของวชากจกรรมแนะแนว

2.คดวาเรองทเรยนเหมาะสม 3.ชอบเรยนวชากจกรรมแนะแนว 4.พอใจสอการสอน (เชน วทยากร รปภาพ ปายขอความ การสาธต ฯลฯ)

5.เหนดวยกบวธการวดและประเมนผลของกจกรรมแนะแนว 6.พอใจกบระยะเวลาการจดกจกรรมแนะแนว (1 คาบตอสปดาห) 7.ไดมสวนรวมในการท ากจกรรมในหองเรยนทงเดยวและกลม 8.เหนวากจกรรมแนะแนวเปนสวนส าคญในการพฒนาตนเองดาน การเรยน

9.เหนวากจกรรมแนะแนวเปนสวนส าคญในการเตรยมตวสการศกษาและอาชพ

10.เหนวากจกรรมแนะแนวเปนสวนส าคญในการพฒนาบคลกภาพ

ขาพเจาคดวากจกรรมแนะแนว • มขอทนาชมเชยเปนพเศษคอ .............................................................................................. ............. • มขอควรปรบปรงคอ ................................................................................ ....................................... • มเรองทควรจดเพมเตมคอ ....................................................................................... .......................

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 3.4 แลว โปรดปฏบตใบงานท 3.4

สรป การประเมนผลกจกรรมแนะแนว เปนการประเมนผเรยนตามวตถประสงคทต งไว โดย

ครผสอน โดยอาจจะก าหนดเปนเกณฑการประเมน ไดแก การเขารวมกจกรรมไมนอยกวา รอยละ 80 การปฏบตกจกรรม การสงชนงาน/ผลงานตามทมอบหมาย แลวประเมนผลเปน ผาน และ ไมผาน หากนกเรยนไมผานตองไดรบการซอมเสรมแกไขใหผาน และเมอสนส ด ภาคการศกษาครควรใหนกเรยนประเมนการจดกจกรรมเปนภาพรวมเพอจะไดน าผลการประเมนไปใชในการปรบปรงแกไขวางแผนการจดกจกรรมแนะแนวใหดยงขนตอไป

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

47 | ห น า

ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา : การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) เรองท 4.1 ความร ความเขาใจธรรมชาตและปญหาของผเรยน

ธรรมชาตและปญหาของผเรยน

ธรรมชาตของผเรยน มความแตกตางกนตามพนธกรรม ครอบครว การเลยงด ประสบการณสงแวดลอม และพฒนาการตามวยซงมผลใหลกษณะรปรางหนาตา อารมณ ความรสกนกคด และสตปญญามความแตกตางกน การศกษาธรรมชาตของผเรยนจะชวยใหครมความร ความเขาใจในธรรมชาตของผเรยนดงกลาว นอกจากนผเรยนเปนวยทก าลงเรยนรและมการพฒนาอยางรวดเรวทกดานท าใหเกดปญหาทครตองใหการดแลชวยเหลอและพฒนานกเรยนตามความแตกตางระหวางบคคล ปญหาหลก ๆ ทครผสอนก าลงเผชญในปจจบนนนมหลากหลายปญหาตงแตปญหาเลกๆนอย จนถงปญหาใหญๆ เชนปญหาการเรยน พฤตกรรมไมพงประสงค เพศสมพนธในวยเรยน ยาเสพตด เปนตน ทกปญหานนส าคญและทกปญหายอมมสาเหต การแกปญหาเกยวกบคนหรอการดแลใหความชวยเหลอนนมความละเอยดออน เนองจากคนมจตใจ จตใตส านก มความรสก มอารมณ และมความตองการทแตกตางกน ครแนะแนวในบทบาทของผใหการปรกษาจงตองเรยนร เขาใจและหาวธการในการดแลชวยเหลอและแกไขปญหาดงกลาว โดยใชกระบวนการปรกษาเชงจตวทยา ความหมายของการปรกษาเชงจตวทยา กระบวนการใหความชวยเหลอแกผประสบปญหา โดยอาศยปฏสมพนธระหวางผใหการปรกษาและผรบการปรกษา ใชเทคนคการสอสาร ท าใหเกดความร ความเขาใจ ถงสาเหตของปญหา และสามารถใชศกยภาพของตนเองในการคด ตดสนใจ แกปญหาไดดวยตนเอง

วตถประสงคของการปรกษาเชงจตวทยา 1. เพอชวยใหผมารบการปรกษาเกดความรสกผอนคลาย ไมโดดเดยว มผรบฟงปญหา 2. เพอชวยใหผมารบการปรกษาเขาใจและเหนปญหาของตนเองอยางแจมชด 3. เพอชวยใหผมารบการปรกษาอยากแกไขปญหา เกดความรสกมนใจและพงตนเอง รวมทง

สามารถด าเนนการแกไขปญหา หรอพฒนาตนเองได 4. เพอชวยใหผมารบการปรกษามทกษะขนพนฐานในการคด การวางแผน การปฏบตตนเพอ

แกไขปญหา ทงในปจจบนและในอนาคต

หลกการส าคญของการปรกษาเชงจตวทยา 1. ผใหการปรกษาจะตองผานการศกษาอบรมดานจตวทยา และการใหการปรกษา 2. ผใหการปรกษาตองยอมรบในเรองความแตกตางระหวางบคคล (Individual

Differences) 3. เปนความประสงคของผมารบการปรกษาทจะขจดปญหาของตน 4. การตดสนใจและการรบผดชอบปญหา ควรเปนสทธและหนาทของผมาขอรบการ

ปรกษา

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

48 | ห น า

5. ผใหการปรกษาตดตามผล หากยงพบปญหาจะวเคราะหปญหาและหากจ าเปนจงจะ สงตอผเชยวชาญ

สงควรรกอนการปรกษาเชงจตวทยา - พฒนาการตามวยของนกเรยน - ธรรมชาตของปญหานกเรยน - แนวคดและทฤษฎการปรกษา - กระบวนการขนตอน ทกษะการปรกษาเชงจตวทยา - การสงตอ

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 4.1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 4.1

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

49 | ห น า

ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา : การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) เรองท 4.2 แนวคดและทฤษฎการปรกษาเชงจตวทยา

แนวคดและทฤษฎ เปนองคความรทถกรวบรวมและสงเคราะหไวอยางเปนระบบเพออธบายความเปนจรงในเรองตาง ๆ ทเกดขน ในการปรกษาเชงจตวทยานนมแนวคดและทฤษฎทสามารถน ามาใชเพอเปนพนฐานในการปรกษาหลากหลายทฤษฎขนอยกบสถานการณและปญหาของผมารบการปรกษา ซงผใหการปรกษาควรไดศกษาท าความเขาใจและน าไปปรบใชใหเหมาะสมกบปญหาตอไป ตารางแสดงแนวคดและทฤษฎการปรกษาเชงจตวทยา

(เรยบเรยงโดย รบขวญ ภษาแกว จาก วชร ทรพยม.(2554) ทฤษฎใหบรการปรกษา. พมพครงท 7 กรงเทพมหานคร :โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.)

ทฤษฎ ธรรมชาตของมนษย

หลกการส าคญ วตถประสงคและกระบวนการ

กลวธใหบรการปรกษา

1. กลมทฤษฏใหบรการปรกษาทเนนอารมณและความรสกของผรบบรการ

1.1 ทฤษฏใหบรการปรกษาแบบจตวเคราะห

บคลกภาพของมนษยไดรบการวาง พนฐานมาแลวตงแตวยเดก และมนษยมแรงจงใจในระดบจตไรส านก

เนนแรงจงใจในระดบจตไรส านกวามอทธพลตอพฤตกรรม

เพอชวยใหผรบบรการเขาใจพฤตกรรมตนเอง เชน ความขดแยงในจตใจ ความวตกกงวล และกลวธปองกนจตใจทตนใช

กลวธแสดงมโนภาพโดยเสร การตความหมายค าพด การคดค านง หรอเรองราวของผรบบรการ

1.2 ทฤษฏใหบรการปรกษาแบบอตถภาวะนยม

มนษยสามารถตงเปาหมายในชวตและเลอกคานยมของตนเองได

เนนเสรภาพของมนษยในการเลอกตดสนใจเกยวกบอนาคตของตนเอง และรบผดชอบตอการตดสนใจนน และชวยใหผรบบรการแสวงหาความหมายในชวต และมแนวโนมทจะพฒนาตนเอง

เนนการชวยใหผรบบรการตระหนกวาชวตมความหมาย เขาจะไดใชความสามารถของเขาใหเตมตามศกยภาพและสามารถเลอกตดสนใจไดอยางเหมาะสม

ไมเนนกลวธ แตเปนการสนทนาแบบเผชญหนากนระหวางผใหกบผรบบรการ โดยเนนความจรงใจและความเขาใจมากกวากลวธ ซงขนกบลกษณะปญหาเพอใหมการตระหนกในตนเองและชวยใหผรบบรการแสวงหาความหมายในชวต

1.3 ทฤษฏใหบรการปรกษาแบบบคคลเปน

มนษยเปนคนด มคณคา และมแนวโนมทจะพฒนาตนเอง

เนนสมพนธภาพในการใหบรการปรกษาระหวางผใหบรการ

เนนสมพนธภาพระหวางผใหบรการปรกษากบผรบบรการ โดยผใหการปรกษาสรางบรรยากาศ

เนนทความเชอและทศนคตของผใหบรการปรกษา โดยเฉพาะเนนสมพนธภาพและ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

50 | ห น า

ทฤษฎ ธรรมชาตของมนษย

หลกการส าคญ วตถประสงคและกระบวนการ

กลวธใหบรการปรกษา

ศนยกลาง ปรกษากบผรบบรการ

แหงความเขาใจซงกนและกน การใหเกยรตและการยอมรบ รวมทงความจรงใจ จดประสงค คอ ตองการชวยใหผรบบรการสามารถพฒนาตนเองไดอยางเตมท โดยขจดอปสรรคตางๆ ออกไปเสย

บรรยากาศในการใหบรการปรกษา ซงเตมไปดวยการยอมรบ การใหเกยรตและนบถอซงกนและกนและความเขาใจระหวางกน

1.4 ทฤษฎใหบรการปรกษาแบบเกสตอลท

มนษยเปนอสระจากอดต ด ารงอยในปจจบนและสามารถด าเนนการกบปจจบนได

เนนทจะชวยใหผรบบรการผสมผสานความคด ความรสกและพฤตกรรมของบคคลเขาดวยกน คอใหตระหนกถงประสบการณของตน ความตระหนกรจะกอใหเกดการควบคมตนเอง

เนนกระบวนการชวยใหผรบบรการเปลยนจากการพงผอนมาสการพงตนเอง และชวยใหเกดการผสมผสานกนระกวางความรสกและพฤตกรรม ตระหนกถงชวตในปจจบน และความรบผดชอบทจะด าเนนชวตของตนไปสวถทางทตนเลอกแลว

ใชกลวธตาง ๆ ชวยใหผรบบรการเผชญกบความรสกทพยายามหลกหน ชวยใหผรบบรการเพมความตระหนกในตนเองและอปสรรคตาง ๆ ใหผสมผสานกบความรสก ความคด การกระท าเขาดวยกน

2.กลมทฤษฎใหบรการปรกษาทเนนความคดและเหตผล ทฤษฎ ธรรมชาตของ

มนษย หลกการส าคญ วตถประสงคและ

กระบวนการ กลวธใหบรการ

ปรกษา 2.1 ทฤษฎใหบรการปรกษาแบบพจารณาเหตผล อารมณ และพฤตกรรม

มนษยใชความคดอยางมเหตผล จะน าไปสอารมณและพฤตกรรมทพงปรารถนา

เนนวาอารมณเปนผลเนองมาจากความคด เอลลสผน าของทฤษฎนอธบายวา ปญหาทางอารมณเกดเนองมาจากการทบคคลมความคดไรเหตผล เกยวกบสภาพการณนน

เนนกระบวนการชวยใหผรบบรการเปลยนจากความคดทไรเหตผล ไปสความคดทเตมไปดวยเหตผล ซงจะน าไปสพฤตกรรมทพงปรารถนาและการพฒนาตนเอง

การสอนโดยตรง ผใหบรการปรกษาจะชวยใหผรบบรการไดพจารณาความคดทไรเหตผลของตน และอธบายใหตระหนกวาความคดทไรเหตผลนนน าไปสความไมสงบสขอยางไร ตลอดจนแนะแนวทางวธคดอยางมเหตผลใหผรบบรการ

2.2 ทฤษฎ มนษยมความสามารถ เนนระบบบคลกภาพ เนนการชวยให การสอนหลกการของ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

51 | ห น า

ทฤษฎ ธรรมชาตของมนษย

หลกการส าคญ วตถประสงคและกระบวนการ

กลวธใหบรการปรกษา

ใหบรการปรกษาแบบวเคราะหสมพนธระหวางบคคล

ทจะเขาใจอดต และทมาแหงบคลกภาพของเขา และมอสระทจะเปลยนความคดของตนเอง

ทงสามระบบ คอระบบความเปนพอแม ระบบความเปนผใหญ และระบบแหงความเปนเดก โดยเนนกระบวนการคดของบคคลทมตอการใชระบบบคลกภาพนน ซงน าไปสการควบคมพฤตกรรมของตน

ผรบบรการสามารถวเคราะหการใชระบบบคลกภาพ ซงจะท าใหเขาใจพฤตกรรมของตนเองและผทตนไปตดตอสมพนธดวย ความเขาใจนจะชวยใหผรบบรการเปลยนพฤตกรรมใหมไปสแนวทางทพงปรารถนา โดยชวยใหผรบบรการเขาใจตนเอง มสมพนธภาพอนดกบบคคลอน สามารถใหและรบความรกจากผอนได

ทฤษฎแกผรบบรการ และมอบหมายใหผรบบรการไปอานเอกสารเกยวกนเรองน ฝกวธวเคราะหการตดตอสมพนธ นอกจากนผใหบรการปรกษาจะสงเกตวธการตดตอสมพนธของผรบบรการสมาชกในกลม

2.3 ทฤษฎใหบรการปรกษาแบบวเคราะหลกษณะบคคลและองคประกอบสงแวดลอม

การรจกตนเองและสงแวดลอม จะชวยใหมนษยแกปญหาและวางโครงการอนาคตของตนเองได

เนนทกระบวนการตดสนใจ โดยเชอวาถาสามารถตดสนใจได ความวตกกงวลและปญหาดานอารมณจะหมดไป

เพอชวยใหผรบบรการส ารวจตนเอง รจกแสวงหาขอมลจากสงแดลอม และไดเรยนรวากระบวนการตดสนใจแกปญหา หรอวางโครงการอนาคตจะตองวางแผนอยางมระบบ ผานการคดวเคราะหโดยถถวน

กลวธสงเสรมใหผรบบรการรจกใชวจารณญาณหาเหตผลในการแกปญหาอยางถกวธ เนนระบบการตดสนใจอยางใชเหตผล โดยการวนจฉยขอมล

3. ทฤษฎใหบรการปรกษาทเนนการเปลยนแปลงพฤตกรรม ทฤษฎ ธรรมชาตของ

มนษย หลกการส าคญ วตถประสงคและ

กระบวนการ กลวธใหบรการ

ปรกษา 3.1 ทฤษฎใหบรการปรกษาแบบพฤตกรรม

มนษยเกดมาไมไดมความดหรอความเลวตดตวมา พฤตกรรม

เนนกระบวนการทสงคมหรอสงแวดลอมวางเงอนไขมนษย เนน

ในสมยเรมแรกเนนกระบวนการชวยใหผรบบรการเปลยนแปลง

กลวธทเฉพาะเจาะจง โดยอาศยหลกการจากทฤษฎการเรยนร เชน

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

52 | ห น า

นยม ของมนษยไดจากการเรยนร และมนษยสามารถเปลยนพฤตกรรมของตนเองได

พฤตกรรมทชเฉพาะสามารถสงเกตไดชดเจน มการวางวตถประสงคทแนชดและน าไปปฏบตไดจรง มกระบวนการขนตอนทเปนระบบเหมาะกบปญหาเปนรายกรณ

พฤตกรรมมากกวาการเนนสมพนธภาพ แตปจจบนผใหบรการปรกษาแบบนหนมาใหสนใจสมพนธภาพระหวางผใหบรการปรกษากบผรบบรการเพอเปนหนทางไปสความเขาใจการรบรของผรบบรการทมตอปญหาของตน อนจะท าใหผใหบรการปรกษาสามารถวางโครงการไดอยางเหมาะสม

กลวธขจดความรสกกงวลอยางเปนระบบ การเรยนรจากตวแบบ การใชกลวธเสรมแรง และการฝกพฤตกรรมกลาแสดงออก

3.2 ทฤษฏใหบรการปรกษาแบบเผชญความจรง

มนษยสามารถปรบปรงชวตไดดวยการประเมนตนเองตามทเปนจรง วางแผนเปลยนพฤตกรรมและมงมนในการกระท าเพอการเปลยนแปลงนน

เนนความคดทวาสาเหตแหงทกขอยทระดบความรสก แตวธแกไขอยทระดบพฤตกรรม

เนนการทผใหบรการปรกษามสวนเขาไปเกยวของสรางสมพนธภาพกบผรบบรการ โดยมจดประสงคเพอชวยใหผรบบรการมความรบผดชอบ ทจะแกปญหาหรอวางโครงการดวยตนเองโดยพจารณาจากสภาพความเปนจรงและความเปนไปได

กลวธทท าใหผบรการตระหนกในการกระท าของตน ไดประเมนพฤตกรรมของตนเองตามสภาพความเปนจรง และชวยใหผรบบรการไดวางโครงการเปลยนพฤตกรรม ตลอดจนสนบสนนใหมงมนด าเนนการตามโครงการทวางไว

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 4.2 แลว โปรดปฏบตใบงานท 4.2

สรป แนวคดและทฤษฎการปรกษาเชงจตวทยามทงความคลายคลงและความแตกตางกน ผใหการปรกษาควรศกษาใหเขาใจในแนวคด ธรรมชาตของการมองมนษย หลกการ วตถประสงค กระบวนการรวมทงกลวธทเหมาะสมในการใชทฤษฎนนๆ เพอการปรกษาเชงจตวทยา และผใหการปรกษาจะตองศกษาและฝกฝนการใหความชวยเหลอตามทฤษฎตาง ๆ มาอยางช านาญเพอใหเกดความมนใจในการท างานและใหบรรลเปาหมายการปรกษาเชงจตวทยาดวย

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

53 | ห น า

ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา : การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling)

เรองท 4.3 คณสมบตของผใหการปรกษาเชงจตวทยา คณสมบตผใหการปรกษาเชงจตวทยาประกอบดวย

1. จรรยาบรรณวชาชพจตวทยาการแนะแนว (สมาคมแนะแนวแหงประเทศไทย) 1.1 ใหบรการดวยความเตมใจ โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล 1.2 ยอมรบและศรทธาในวชาชพจตวทยาการแนะแนวและเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพ 1.3 เอาใจใส ชวยเหลอ สงเสรมใหก าลงใจแกผรบบรการดวยความบรสทธใจ โดยเสมอหนา 1.4 มวสยทศนและพฒนาตนเองในดานวชาชพใหทนตอการเปลยนแปลงของโลก 1.5 ปฏบตงานตามหลกวชาชพจตวทยาการแนะแนว 1.6 รกษามาตรฐานและรบผดชอบตอการประกอบวชาชพจตวทยาแนะแนว 1.7 ยตการใหบรการทนอกเหนอความสามารถของตนและสงตอไปยงบคคลทเหมาะสม 1.8 รกษาความลบของผรบบรการและผเกยวของ เวนแตไดรบความยนยอมจากผรบบรการ 1.9 เคารพสทธและไมแสวงหาผลประโยชนจากผรบบรการ

2 คณลกษณะผใหการปรกษา

2.1 มนษยสมพนธด - ผใหการปรกษาควรเปนผทพรอมจะท าความรจกกบผอน มความเปนมตรกบทกคน

2.2 มความจรงใจ - ความจรงใจเปนพนฐานของการปรกษาเชงจตวทยา ซงผรบการปรกษาสามารถสมผสได

2.3 ใหเกยรตคนอน – ธรรมชาตของมนษยมเกยรต มศกดศร ดงนนการใหเกยรตจะน ามาซงการยอมรบนบถอ

2.4 สดชน มชวตชวา – ผใหการปรกษาพงดแลทงกายและใจใหมความแขงแรงมนคงและแสดงออกถงความมชวตชวา

2.5 เมตตา ชอบชวยเหลอ – ผใหการปรกษาควรมจตใจเมตตา อยากใหความชวยเหลอผทไดรบความเดอดรอนทงกายและใจ

2.6 เชอมนในตน – ความเชอมนและความมนใจในการตนจะท าใหผรบการปรกษาเกดความมนใจในการแกปญหาของตนดวย

2.7 มเหตผล และรอบร – ผใหการปรกษาอาจจะไมตองรทกเรองแตควรหมนหาความรเพมเตมอยเสมอเพอจะไดเทาทนกบความเปลยนแปลงทเกดขน

2.8 อยกบโลกความเปนจรง – ผใหการปรกษาตองรจก เขาใจในตวเอง ผอนและสงแวดลอมมองโลกตามความเปนจรง และมองในดานบวก

2.9 รจกนงและสขม – ความสขมรอบคอบจะน ามาซงการคดพจารณาอยางลกซง ไมดวนสรปหรอตดสนใจ ท าใหสามารถเขาใจในปญหาของผรบการปรกษาไดอยางถองแท

2.10 กมความลบไดด – การเกบความลบเปนคณลกษณะส าคญทผใหการปรกษาทกคนพงตระหนกและใสใจ เพอใหผรบการปรกษามนใจทจะเปดเผยเรองราวของตนไดอยางสบายใจ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

54 | ห น า

นอกจากนยงมลกษณะทวไปของผใหการปรกษาทพงม ไดแก 1. รจกและยอมรบตนเอง 2. อดทนใจเยน 3. สบายใจทจะอยรวมกบผอน 4. มทาททเปนมตร 5. มองโลกในแงด 6. ไวตอความรสกของผอน ชางสงเกต 7. ใชค าพดทเหมาะสม 8. รจกใชอารมณขน 9. เปนผรบฟงทด 10. ชวยแกปญหา

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 4.3 แลว โปรดปฏบตใบงานท 4.3

สรป การเปนผใหการปรกษาทดตองตระหนกถงจรรยาบรรณของนกจตวทยาแนะแนว 9

ประการ คณลกษณะเฉพาะและคณลกษณะทวไปของผใหการปรกษาเชงจตวทยา หากครแนะแนวมคณลกษณะดงกลาวครบถวนนบวาเปนผมความพรอมทจะใหการปรกษาและจะประสบความส าเรจในการปรกษาเปนเบองตนแตหากยงมไมครบควรมการปรบปรงและพจารณาตนเองพรอมทงฝกฝนตนเองอยเสมอๆ เพอจะสามารถเปนผใหการปรกษาทดตอไป

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

55 | ห น า

ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา : การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) เรองท 4.4 ทกษะการปรกษาเชงจตวทยา ทกษะการปรกษาเชงจตวทยา ประกอบดวยทกษะในการปรกษาเบองตนและทกษะการปรกษาเชงลกหรอทกษะขนสง ทกษะการปรกษาเบองตน (Basic Counseling Skills)

ทกษะการฟง (Listening Skills) ทกษะการโตตอบ (Responding Skills)

ประโยชนของการใชทกษะการปรกษาเบองตน คอ สรางความผกพนระหวางผใหการปรกษาและผรบการปรกษา ชวยใหทงสองฝายท าความรจกกนไดด และชวยเรงใหเกดการเปลยนแปลง ทกษะการฟง (Listening Skills)

การจะฟงไดดนนผใหการปรกษา ควร หยดพด ยม + กลาวรบ พยายามไมขดแยงกบผพด เอาใจเขามาใสใจเรา ฟงบคลกผพด ถามค าถาม หลกเลยงการบนทก รจกอดทน หลกเลยงการจดหมผพด ใสใจ หลกเลยงการตดสนตระหนกถงอคตของตน สละอารมณตนเอง อยานกคานในใจ ขจดสงทเบนความสนใจ ฟงในสงทเขาไมไดพดดวย ทกษะการโตตอบ ( Responding Skills)

แบบไมน าทาง (NON – DIRECTIVE / CLIENT – CENTERED) ผใหการปรกษาเอออ านวยใหผรบการปรกษาพด คดและตดสนใจไดดวยตวเอง

แบบน าทาง (DIRECTIVE / SELF - CENTERED/ COUNSELOR – CENTERED) ผใหการปรกษาก าหนดทศทางของการพดดวยตน ชน าและชแนะผมารบการปรกษาใหเปนไปตาม ทผใหการปรกษาก าหนด

ทกษะการโตตอบ (ตามแนวของ รศ.ดร. โสรช โพธแกว คณะจตวทยา)

ทกษะทควรใช ทกษะทไมควรใช การเงยบ (Silence) การกระตน เรงเรา (Urging) การตอบรบ (Um – Hmm) การสงสอน อบรม (Moralizing) การทวนประโยค (Restatement) การเหนดวย และไมเหนดวย (Agreement &

Disagreement) การท าใหชดเจน (Clarification) การยอมรบ และไมยอมรบ (Approval & Disapproval) การสะทอนอารมณ (Reflection) การคดคานและวจารณ (Opposition & Criticism) การแปลความ (Interpretation) การไมเชอ (Disbelief) การชแจง/การท าใหกระจาง (Explanation) การเยาแหย เยาะเยย หวเราะเยาะ (Ridicule) การเพมก าลงใจ (Encouragement) การมความเหนตรงขาม (Contradiction) การเพมความแนใจ (Assurance) การปฏเสธและการไมยอมรบ (Denial @ Rejection) การเสนอแนะ (Suggestion) การด / ต าหน (Scolding)

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

56 | ห น า

การแนะน า (Advice) การข (Threat) การมอารมณขน (Humor) การออกค าสง (Command) การท าโทษ (Punishment) ทกษะการปรกษาเชงลก หรอทกษะขนสง (Advance Counseling Skills)

ทกษะเชงลกหรอทกษะขนสงเปนทกษะทคอนขางยากและตองไดรบการฝกฝน จงจะสามารถใชไดด ซงทกษะเหลานจะน าไปสการเปลยนแปลงพฤตกรรมตวเองของผรบการปรกษาไปสเปาหมายทตงไวรวมกนกบผใหการปรกษา ไดแก

- การท าใหกระจาง คอการกลาวถงสงทผรบการปรกษาไมไดพดถงแตเหมอน พยายามจะพดถง โดยไมไดเปลยนเนอหาเพอใหผรบการปรกษาเขาใจตนเองชดขน อาจใชค าวา “ดเหมอนวา...” “เธอก าลงพดวา...”

- การตความ เปนการมองใหเขาใจประเดนตางๆ ในปญหาของผรบการปรกษา โดย ผใหการปรกษาจะอธบายพฤตกรรม อารมณ ความรสกของผรบการปรกษาเพอใหเหนสาเหตของปญหาและเปดมมมองใหม

- การเปดเผยตนเอง ผใหการปรกษาเลาเกยวกบขอมลของตนเองทงความรสกนก คด ประสบการณ อาจจะเปนทงดานบวกหรอลบ รวมทงกรยาทาทางการแสดงออกดวยวธตางๆ ถอวาเปนการเปดเผยตนเองดวย เพราะผรบการปรกษารบรไดตลอดเวลา แตการเปดเผยตนเองของผใหการปรกษาตองระมดระวงเปนพเศษ ควรใชในจงหวะทเหมาะสม

- การเผชญหนา เปนการแสดงออกดวยวาจาใหผรบการปรกษาเหนความขดแยง ความไมสอดคลองและความสบสนระหวาง พฤตกรรม ความคด ความรสกและการแสดงออก เพอใหผรบการปรกษามความสอดคลองในตนเองมากขน

- การใหขอมลและค าแนะน า เปนการใหรายละเอยดของขอมลเพอประกอบการ ตดสนใจและใหค าแนะน าเพอเปนการชแนะใหตดสนใจโดยใหหลากหลายทาง แตสดทายผรบการปรกษาจะเปนผเลอกแนวทางนนๆ เอง - การชผลทตามมา เปนการชแจงผลทจะเกดขนหากผรบการปรกษาตดสนใจเลอกแนวทางนนทงผลในดานลบและดานบวกซงอาจจะท าใหพฤตกรรมทเปนปญหามมากขนหรอลดลง - การสรปความ/การสรปเรองราว : เปนการรวบรวมและเรองราวทเกดขนในระหวางการใหการปรกษา หรอเมอยตการปรกษาโดยการใชค าพดทสน กระชบไดใจความส าคญ โดยจะมการสรปเนอหา ความรสกและกระบวนการปรกษาท าใหผรบการปรกษามความกระจางชดมากขน

สงทควรรในการใชเทคนคใหการปรกษา

1.ขอควรระวงในการปรกษา

2.สงขดขวางการสอสาร ท าใหเกดผลทางลบ

3.ขออางทจะไมใหการปรกษา

-การท าตวเปนจตแพทย - การสอบสวนชวต

- ออกค าสง ชแนะ - เตอน ข - เทศนา สงสอน

- ชางเถอะฉนไมรบรมนเสยดกวา - ปลอยใหเวลาชวยแกปญหา - ฉนควบคมอารมณตนเองไมได

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

57 | ห น า

สวนตว - การใชสมพนธภาพเพอแสวงหาประโยชน - การไมรกษาความลบ - การตดสนใจแทน - การพดมากและการฟงนอย

- หวานลอม โตเถยง - แนะน า เสนอแนะ - ประเมน วจารณ - ชมเชย สรรเสรญ - ปลอบโยน สงสาร - วนจฉย - เปลยนเรองผานเลย - ยวแหย กลบเกลอน

- ฉนกลววาจะไปขดคยเรองทไมสมควร - ฉนอาจจะพดอะไรทผดพลาด - การเรมตนท าใหฉนอดอด - ฉนไมคอยเชอมนในเรองการใหการปรกษา - ฉนรสกอดอดตอบทบาทของผใหการปรกษา - คนอนอาจจะหวเราะเยาะวธการของมอสมครเลนอยางฉน - ฉนไมคอยมความสามารถในการสอสารกบผอน - ฉนไมชอบการขดแยง - ผลทไดรบไมคมคากบการเสยง - การทจะท าไดอยางถกตองมนยงยากเกนไป - มนไมใชเรองของฉน - ฉนกลววาจะรสกเกยวของจนลกซงเกนไป

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 4.4 แลว โปรดปฏบตใบงานท 4.4

สรป ทกษะการปรกษาเชงจตวทยามความจ าเปนมากในการปรกษาซงครแนะแนวหรอผท า

หนาทใหการปรกษาจะตองผานการฝกฝนอยางนอยใหสามารถใชทกษะเบองตนไดทงทกษะ การฟง และการตอบโตซงเปนทกษะพนฐานทจะน าไปสความเขาใจปญหาของตนเองของผรบการปรกษาและ ถาครแนะแนวไดฝกฝนการใชทกษะการปรกษาเชงลกหรอทกษะข นสง อยเสมอๆ จะท าใหครสามารถใชไดดและประสบความส าเรจในการปรกษาเชงจตวทยา

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

58 | ห น า

ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา : การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) เรองท 4.5 การจดระบบการปรกษาเชงจตวทยา

กระบวนการใหการปรกษา

จน แบร (2549) . การใหการปรกษา. (พมพครงท 5). หนา 4-7.

ขนตอนท 1 การสรางสมพนธภาพ ผใหการปรกษาจะสรางสมพนธภาพทดกบผรบการปรกษาโดยอาศยเทคนคและทกษะตางๆ เพอชวยใหผรบการปรกษาไดมสวนรวมในกระบวนการปรกษา ไดทราบและท าความเขาใจในขอตกลงตางๆ เกยวกบวตถประสงค เปาหมาย กระบวนการ เนอหา บทบาทของผใหการปรกษาและผมารบการปรกษา พฤตกรรม เวลาและการรกษาความลบ

ขนตอนท 2 การส ารวจปญหา ผใหการปรกษาจะตองใชทกษะตางๆเพอเอออ านวยและกระตนใหผรบการปรกษาใชศกยภาพของตนทมอยเพอส ารวจปญหาและความตองการของตนเอง

ขนตอนท 3 การเขาใจปญหา / ความตองการ เปนหวใจของกระบวนการใหการปรกษา จงมความส าคญอยางยงทผใหการปรกษาจะตองใชทกษะตางๆ เพอทจะท าใหผรบการปรกษาเกดความกระจางในปญหาของตนเองอยางแทจรงและสามารถมองเหนแนวทางทจะแกไขปญหานนได

กระบวนการใหการปรกษา

ปรกษา

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

59 | ห น า

ขนตอนท 4 การวางแผนแกปญหา ผใหการปรกษาไมควรเรงรบและดวนตดสนใจกบปญหาของผรบการปรกษาแตจะใหก าลงใจแกผรบการปรกษาในการวางแผนปฏบตเพอแกไขปญหาดวยตนเอง หากผรบการปรกษาหมดหนทางและคดไมออก ผใหการปรกษาจงจะใหขอเสนอแนะและเปดโอกาสใหผรบการปรกษาไดแสดงความคดเหนในขอเสนอแนะนนๆ

ขนตอนท 5 การยตการปรกษา ผใหการปรกษาควรใหสญญาณแกผรบการปรกษาไดรบรกอนหมดเวลาในการปรกษาและใหผรบการปรกษาไดสรปสงตางๆทไดจากการสนทนาในครงน สวนผใหการปรกษาควรเพมเตมในประเดนทหายไป ในกรณทจ าเปนตองสงตอใหกบผเชยวชาญ ผใหการปรกษาจะตองใหขอมลและท าความเขาใจกบผรบการปรกษาอยางชดเจน

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 4.5 แลว โปรดปฏบตใบงานท 4.5

สรป กระบวนการปรกษาทางจตวทยาประกอบดวย 5 ขนตอนซงจะเกดขนไปดวยกน

ระหวางผใหการปรกษากบผรบการปรกษา ความส าคญของกระบวนการ 5 ขนตอนผใหการปรกษาสามารถทจะชวยใหผรบการปรกษาไดใชศกยภาพของตนเองในการคลคลายปญหาและเกดก าลงใจพรอมทจะแกไขปญหาและพฒนาตนเองตอไป อยางไรกตามการทผใหการปรกษาจะกาวผานในแตละขนตอนการฝกฝนทกษะการปรกษาทส าคญจะชวยใหการปรกษาบรรลตามจดมงหมาย

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

60 | ห น า

ตอนท 5 ผแกปญหารายกรณ :การศกษารายกรณ (Case Study) เรองท 5.1 ความหมายความส าคญและจดมงหมายของการศกษา รายกรณ (เรยบเรยงจาก คมอฝกอบรมแนะแนว โครงการยกระดบคณภาพครทงระบบ คณะครศาสตร.(2555)และ ชตมา พงศวรนทร : เอกสารค าสอนวชาปฏบตการแนะแนว คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย) ความหมาย “การศกษาบคคลเปนรายกรณ” หมายถง กระบวนการศกษาบคคลอยางละเอยด ตอเนอง โดยใชเทคนคหลายๆ อยางในการเกบรวบรวมขอมล และน าขอมลทไดมาวเคราะห สงเคราะห และวนจฉยปญหาเพอท าความเขาใจถงสาเหตหรอทมาของสงทศกษา อนจะน าไปสการด าเนนการหรอการใหขอเสนอแนะทเปนประโยชนในการใหความชวยเหลอ แกไข ปองกนปญหา หรอสงเสรมพฒนาการของบคคลตอไป

ความส าคญ การน าวธการศกษาบคคลเปนรายกรณมาใชในวงการศกษา มความมงหมายเพอศกษาและท าความเขาใจพฤตกรรมของบคคลทงทเปนปญหา และไมเปนปญหาโดยนกจตวทยาและครแนะแนว เพอชวยเหลอและสงเสรมใหนกเรยนมชวตอยในสงคมอยางมประสทธภาพ

ขอมลทไดจากการศกษาบคคลเปนรายกรณ นบวาเปนประโยชนอยางยงในการชวยใหครแนะแนว และผเกยวของไดเขาใจถงสาเหตหรอทมาของพฤตกรรมนกเรยน อนจะเปนแนวทางในการชวยเหลอ และสงเสรมนกเรยนใหสามารถพฒนางอกงามตามศกยภาพของตนหรอแกไขปญหาทเกดขนในชวตของนกเรยนใหส าเรจลลวงไปไดดวยด ตลอดจนเปนประโยชนตอการพฒนา ศกยภาพเดกและเยาวชนของชาตใหกาวหนาตอไป

จดมงหมาย จดมงหมายในการน าวธการศกษาบคคลเปนรายกรณไปใชเพอประโยชนของงานแนะแนว มดงน

1. ใชในการศกษาผมปญหาพเศษเพอการแกไขบ าบดรกษา ไดแก บคคลทมปญหาทางดานอารมณ สงคม บคลกภาพ หรอปญหาดานการเรยน เชน มพฤตกรรมกาวราว ลกขโมย ปญหาการปรบตว ปญหาการคบเพอนตางเพศ ผลการเรยนไมด หรอการขาดเรยนบอย ๆ เปนตน

2. ใชในการศกษาบคคลทมความสามารถพเศษ เพอเนนการสงเสรมพฒนาการและศกยภาพของบคคลอยางเตมท เชน บคคลทประสบความส าเรจในดานการเรยนดเยยม บคคลทมความสามารถพเศษทางดานศลปะ ดนตร กฬา หรอบคคลทมพฤตกรรมดเดนสมควรน ามาเปนแบบอยาง เปนตน

3. ใชในการคนควาวจย เพอศกษาพฤตกรรมและพฒนาการในดานตางๆ ของบคคล 4. ชวยใหผทเกยวของเขาใจบคคลแตละคน เรยนรวธการสรปและตความหมายขอมลของ

บคคล

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

61 | ห น า

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 5.1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 5.1

สรป

การศกษาบคคลเปนรายกรณ จดเปนวธการทชวยใหครไดรจกและเขาใจนกเรยนไดดทสดวธหนง เพราะเปนวธการทครจ าเปนจะตองใชเครองมอ และกลวธหลาย ๆ อยาง ในการส ารวจ และรวบรวมขอมลเพอท าความรจกและเขาใจนกเร ยน ซงจะชวยใหครสามารถด าเนนการใหความชวยเหลอ ปองกน และ สงเสรมพฒนาการของนกเรยนแตละคนไดอยางเหมาะสมตามความแตกตางของแตละบคคลไดตอไป

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

62 | ห น า

ตอนท 5 ผแกปญหารายกรณ :การศกษารายกรณ (Case Study) เรองท 5.2 ขนตอนการศกษารายกรณ

ล าดบ ขน วธปฏบต 1 การ

ก าหนดปญหาและการตงสมมตฐาน

- ผศกษาก าหนดเปาหมายสงทจะท าการศกษา ซงอาจจะเปนปญหา หรอไมเปน แตผศกษาสนใจทจะศกษาในเรองหนงเรองใดกได - การตงสมมตฐานและคาดคะเนสาเหตของปญหา โดยอาศยความรและประสบการณทผานมา เพอเปนแนวทางในการเกบรวบรวมขอมล การทดสอบ หรอการคนหาขอเทจจรงดวยวธตางๆ - การตงสมมตฐานทดนนควรตงไวหลายๆ สมมตฐาน เพอกนขอผดพลาด เนองจากพฤตกรรมหนงๆ อาจเกดขนไดจากหลายสาเหต ในขณะเดยวกนพฤตกรรมทแตกตางกนอาจเกดจากสาเหตเดยวกนกได

2. การเกบรวบรวมขอมล

ผศกษารวบรวมขอมลหรอขอเทจจรงของบคคลทท าการศกษาเพอชวยใหมองเหนภาพของบคคลทท าการศกษาในทกดาน ซงจะเปนประโยชนตอการวเคราะห ตความพฤตกรรมทเปนปญหาหรอสงทสนใจศกษา โดยควรเกบรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลหลายๆ แหลงทเชอถอไดใหมากทสดเทาทจะท าได เพอตรวจสอบความเทยงตรงของขอมล

3 การสงเคราะหขอมล

น าขอมลทไดมาเรยบเรยงเปนหมวดหมเพอสะดวกในการตความหมายขอมล และชวยใหผศกษามองเหนภาพของบคคลในแตละดานไดอยางเปนระบบชดเจนขน การจดหมวดหมของขอมลควรประกอบดวย 3.1 ขอมลสวนตวโดยทวไป 3.2 สขภาพและลกษณะทางรางกาย 3.3 ประวตครอบครว 3.4 ประวตการศกษา และสมฤทธผลทางการเรยน 3.5 ผลการทดสอบทางจตวทยาและการแปลความหมาย 3.6 ขอมลดานสวนตวและสงคม ซงประกอบดวย - พฒนาการทางอารมณ - พฒนาการทางสงคม - ความนกคดเกยวกบตนเอง 3.7 การวางแผนอนาคต

4. การวนจฉย

- ผศกษาน าเอาผลทไดจากการวเคราะห หรอตความหมายจากขอมลทรวบรวมมาไดจากหลายๆ แหลงและหลายวธการมาพจารณาเพอดความสอดคลองและแนวโนมของปญหา - วนจฉยถงทมาหรอสาเหตของพฤตกรรม การวนจฉยนจะวนจฉยโดยพจารณาจากสมมตฐานทตงไวเปนหลก หากผลการวนจฉยไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวกอาจเปลยนสมมตฐานใหมและเกบรวบรวมขอมลเพมเตม

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

63 | ห น า

ล าดบ ขน วธปฏบต โดยไมจ าเปนตองใหสอดคลองกบสมมตฐานเดมกได - ผลการวนจฉยเปนขอมลทด าเนนการเพอหาแนวทางการแกไข ปองกน หรอ สงเสรมพฒนาการของบคคลทถกศกษาจงเปนขนตอนทมความส าคญอยางยงขนตอนหนง ในบางกรณผศกษาอาจขอความรวมมอจากผเชยวชาญ หรอผทเกยวของเพอประชมปรกษาปญหาเปนรายกรณ (Case Conference) ใหไดขอสรปทรดกมและมประสทธภาพมากยงขน

5 การด าเนนการใหความชวยเหลอ สงเสรม หรอพฒนา

หลงจากทผศกษาไดวนจฉยวาบคคลนนๆ มปญหาในดานใด หรอทราบสาเหตและทมาของพฤตกรรมแลวกจะด าเนนการใหความ ชวยเหลอ สงเสรม และพฒนาดวยวธการตาง ๆ ตามลกษณะของปญหาหรอสงทพบ เชน การใหการปรกษา (Counseling) ในรายทมปญหาไมซบซอนและบคคลนนสามารถเขาใจตนเองไดหลงจากทไดรบการปรกษาแลว หรอการสงตอใหผเชยวชาญ เชน นกจตวทยา จตแพทย ฯลฯ ในรายทมปญหาดานอารมณทรนแรง ซบซอน หรอมความผดปกตอน ๆ ทจ าเปนตองไดรบการรกษาหลาย ๆ ดาน เชน การท าจ ตบ าบด การให ยาระง บประสาท ฯลฯ หร อการจ ดสภาพแวดลอมและสภาพการณทเออตอการสงเสรมและพฒนาความสามารถทโดดเดนของบคคลใหกาวหนายงขน ซงการด าเนนการใหความชวยเหลอนอาจตองอาศยความรวมมอจากบคลากรหลายฝายทมสวนเกยวของกบเดก ไมวาจะเปนอาจารยแนะแนว อาจารยประจ าชน อาจารยผสอน หรอบดา -มารดาของเดกรวมดวย

6. การตดตามผล

- ผศกษาตดตามผลทเกดขนกบบคคลหลงจากทไดรบการชวยเหลอ สงเสรม และพฒนาไปแลว - ถาพบอปสรรคหรอขอบกพรอง จะตองพจารณาด าเนนการแกไขตอไปทนท โดยอาจจะน าขอมลทรวบรวมไดมาพจารณาใหม หรอมการเกบรวบรวมขอมลเพมเตม ซงอาจจะไดขอสรป ขอวนจฉย และขอเสนอแนะเพอการด าเนนการใหม - ในกรณทมปญหาซบซอนควรมการตดตามผลในชวงระยะเวลาทสน ไมควรปลอยทงไวนานไป การตดตามผลในระยะแรกควรตดตามในระยะเวลาทสน หลงจากประเมนดแลววาไดผล ดขนจงตดตามในระยะทหางขนหรอทงระยะออกไป - การตดตามผลไมจ าเปนตองท าเมอการศกษาสนสดแลว แตสามารถท าไดทกขณะ โดยเฉพาะในแตละครงทมการด าเนนการใหการชวยเหลอ ปองกน หรอสงเสรมพฒนาการของบคคล เพอจะไดใหความชวยเหลอทนทวงท

7. การใหขอ เสนอแนะ

การใหขอเสนอแนะถงสงทควรด าเนนการตอไปในการศกษา หรอการด าเนนการใหความชวยเหลอ สงเสรม และพฒนาผรบการศกษาเปนรายกรณส าหรบผทจะด าเนนการศกษาบคคลรายนตอไป โดยประเดนท ควรใหขอเสนอแนะประกอบดวย

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

64 | ห น า

ล าดบ ขน วธปฏบต 7.1 ขอเสนอแนะส าหรบผรบการศกษาเปนรายกรณ 7.2 ขอเสนอแนะส าหรบผทเกยวของกบผรบการศกษาเปนรายกรณ 7.3 ขอเสนอแนะส าหรบผทจะด าเนนการศกษารายกรณตอไป

สรป ขนตอนการศกษารายกรณ 7 ขนตอน

การก าหนดปญหาและการตงสมมตฐาน การเกบรวบรวมขอมล การสงเคราะหขอมล การวนจฉย การด าเนนการใหความชวยเหลอ สงเสรม หรอพฒนา การตดตามผล การใหขอเสนอแนะ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

65 | ห น า

ตอนท 5 ผแกปญหารายกรณ :การศกษารายกรณ (Case Study) เรองท 5.3 เทคนคและเครองมอทใชในการศกษารายกรณ

เทคนคและวธการทใชในการเกบรวบรวมขอมล สามารถจ าแนกไดเปน 2 ประเภทใหญๆ ดงน

เทคนค เครองมอทใช 1. เทคนควธการทดสอบ

(Testing Techniques)

- แบบทดสอบเชาวนปญญา (Intelligence Test) - แบบทดสอบผลสมฤทธ (Achievement Test) - แบบส ารวจความสนใจ (Interest Inventory) - แบบทดสอบความถนด (Aptitude Test) - แบบทดสอบบคลกภาพ (Personality Test) ฯลฯ

2. เทคนควธทไมใชการทดสอบ (Non-Testing Techniques)

- ระเบยนสะสม (Cumulative Record) - อตชวประวต (Autobiography) - บนทกประจ าวน (Diary Record) - แบบกรอกประวต (Personal Data) - สงคมมต (Sociometry) - ใครเอย (Guess who หรอ Who’s Who technique) - การสงเกต (Observation) - แบบสอบถาม (Questionair) - การสมภาษณ (Interview) - การเยยมบาน (Home Visit)

สรป การใชเทคนคและเครองมอในการศกษารายกรณมหลากหลายวธ ดงนนการเกบขอมล

หลายๆ วธตลอดจนการเลอกเทคนควธการมาใชอยางเหมาะสม และเกบขอมลจากหลายแหลง เชน การเกบขอมลจากบดา-มารดา ผปกครอง ญาตพนอง เพอน คร และเอกสารตางๆ เปนตน จะมประโยชนตอการศกษารายกรณเปนอยางมาก แตขอมลทจะตองมและขาดไมไดคอ ขอมลจาก ตวเดกเอง เพราะไมมใครรจกโลกสวนตวของใครไดดกวาตวเอง

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

66 | ห น า

ตอนท 5 ผแกปญหารายกรณ :การศกษารายกรณ (Case Study) เรองท 5.4 การประชมรายกรณ

ความหมายของการประชมรายกรณ การประชมกลมเพอปรกษาปญหารายกรณ (Case Conference) ในโรงเรยน เปนการประชมปรกษาหารอ (Conference) เพอรวบรวมความคดเหน ของผทเกยวของหรอกลมคนทมารวมประชมกน เปน A meeting for consultation สมาชกทรวมประชมในกรณตางๆ อาจมจ านวนไมเทากน หรออาจจดเปนการประชมแบบประชมใหญเฉพาะเรองกได ในกรณทเหนเหมาะสมตามแตปญหาทตองการปรกษาหารอซงเปนลกษณะหนงของการศกษาทจะตองท างานรวมกนเปนคณะเพอหาทางชวยเหลอ สงเสรม ปองกน หรอแกไขพฤตกรรมตาง ๆ ใหแกบคคล ประโยชนของการประชมปรกษารายกรณ

การประชมปรกษารายกรณ มประโยชนดงน 1. ผถกศกษารายกรณจะไดรบการชวยเหลอใหมการปรบตนเอง และแกไขปญหาของตนให

ดยงขน 2. เปนประโยชนตอผมสวนรวมในการประชม โดยเฉพาะครจะไดเหนคณประโยชนของ

การศกษารายกรณ 3. ชวยใหบคคลไดรบการพจารณาปญหาตามขอเทจจรงและเปนการลดความโนมเอยง

หรอการมองบคคลในแงรายตาง ๆ โดยไมไดมการพจารณาอยางแทจรง เชน ครมองนกเรยนคนหนงวาเปนเดกชอบโกหก ลกขโมย เปนตน รปแบบของการประชมปรกษารายกรณ

1. การประชมเฉพาะผเชยวชาญในปญหาหรอกรณนน ๆ และผใกลชด ตลอดจน ผเกยวของ เชน จตแพทย นกจตวทยา ครแนะแนว ครประจ าชน บดา มารดา หรอผปกครอง เปนตน

2. การประชมกลมใหญ จะประกอบดวยบคคลหลายฝาย ไดแกกลมผเชยวชาญ กลมผ ใกลชด กลมผเกยวของ และกลมผสนใจอนๆ

3. การประชมกลมเลก จะประกอบดวยผเชยวชาญ ไดแก คร แนะแนวและผใกลชดท เกยวของกบปญหาหรอกรณนน ๆ โดยตรง เชน บดา มารดา ผปกครอง และผรบการศกษา

รปแบบท 2 เปนทนยมใชมากทสด และจะตองเนนการรกษาความลบมากทสด นอกจากนนในการประชมปรกษารายกรณทกรปแบบ จะตองมประธานในทประชม ซงอาจเปนผเชยวชาญหรอผอาวโสและจะตองมผศกษารายกรณเปนผรายงานผลจากการศกษา ตลอดจนชแจงเหต ผล หรอจดมงหมายของการประชมใหทประชมทราบ สวนเวลาทใชในการประชมมกใชเวลาประมาณ 1 ชวโมง โดยใชชวงเวลาทสมาชกทกคนพรอม หรอสวนใหญพรอม ทงนเพอประสทธภาพในการประชม

กระบวนการในการจดการประชมปรกษารายกรณ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

67 | ห น า

กระบวนการในการจดประชมปรกษารายกรณม 3 ขนตอน ดงน

1. ขนเตรยมการ ไดแก การเตรยมบคคล โดยการสงจดหมายเชญ เตรยมสถานท มการจองลวงหนา หาสถานททเหมาะสม และเตรยมขอมลส าหรบใหผเขารวมประชมไดใชในการพจารณา

2. ขนด าเนนการประชม มประธานในการด าเนนการและเลขาบนทกรายงานการประชม 3. ขนยตการประชม กระท าเมอประธานสรปถงขอปฏบตตามความเหนของสมาชกสวนใหญ

ใน ทประชมแลว ประธานจะกลาวขอบคณสมาชกและปดการประชม

สรป

การประชมรายกรณ (Case Conference) ผด าเนนการหรอประสานงานเปนครแนะแนว และผเขารวมประชมขนอยกบปญหาของนกเรยน เชนปญหาการเรยน ปญหาพฤตกรรมไมเหมาะสม ปญหาทะเลาะววาท ปญหาทางสขภาพจต เปนตน โดยสวนใหญแลวจะมผเกยวของในการเขารวมประชมรายกรณ ไดแก ผแทนผบรหาร ผแทนฝายวชาการ ผแทนฝายกจการนกเรยน ครประจ าชน ครผสอน ครแนะแนว ผปกครอง และผ เชยวชาญเฉพาะดาน เชน จตแพทย พยาบาล หรออนๆ (หากจ าเปนในบางกรณ) โดยตองเตรยมบคคล สถานทในการประชมทเหมาะสมและขอมลส าหรบผเขารวมประชม

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

68 | ห น า

ตอนท 5 ผแกปญหารายกรณ :การศกษารายกรณ (Case Study)

เรองท 5.5 การเขยนรายงานการศกษารายกรณ การเขยนรายงานการศกษารายกรณ

การก าหนดรปแบบการเขยนรายงานการศกษาบคคลเปนรายกรณสามารถท าไดหลากหลายรปแบบแตกตางกน แตมวตถประสงคเหมอนกน เพอน าขอมลมาเสนออยางเปนระบบและมรองรอยหลกฐานเพอน าไปใชประโยชนตอไป เชน เพอน าขอขอมลไปศกษาวจยตอยอด เพอน าขอมลไปชวยเหลอผเรยน เพอน าเสนอตอผบรหาร เพอน าไปใชเปนผลงาน ฯลฯ โดยทวไปสามารถสรปหวขอรายงานการศกษาบคคลเปน รายกรณ โดยแบงเปน 11 หวขอ ดงน

1. ขอมลของผทศกษา (ชอ สถานภาพ วนทรายงาน) 2. ขอมลสวนตวโดยทวไปของผรบการศกษา (นามสมมต เพศ อาย เชอชาต สญชาต

ศาสนา ระดบการศกษา ลกษณะของสถานศกษา) 3. เหตผลในการศกษา 4. ลกษณะของปญหา หรอ สงทสนใจศกษา 5. สมมตฐานเบองตน 6. แหลงขอมล 7. รายละเอยดของบคคล

7.1 สขภาพและลกษณะทางรางกาย 7.2 ประวตครอบครว 7.3 ประวตการศกษาและผลสมฤทธทางการเรยน 7.4 ผลการทดสอบทางจตวทยาและการแปลความหมาย (ชอแบบทดสอบ ผลคะแนน

ความหมาย) 7.5 ขอมลดานสวนตวและสงคม - พฒนาการทางอารมณ - พฒนาการทางสงคม - ความนกคดเกยวกบตนเอง

7.6 การวางแผนอนาคต 8. การวนจฉย (ระบปญหา/สงทศกษา สาเหต และเหตผลสนบสนน) 9. การด าเนนการใหความชวยเหลอ สงเสรม หรอพฒนา (ระบผด าเนนการ และวธการทใช) 10. การตดตามผล (ระบผตดตามผล และวธการทใช) 11. ขอเสนอแนะ (ส าหรบผรบการศกษา ผเกยวของ ผทจะศกษาตอไป)

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

69 | ห น า

สรป การเขยนรายงานการศกษารายกรณในแตละครง ผท าการศกษาควรเขยนรายงานใหสอดคลองกบจดประสงคของการศกษา เลอกรปแบบการเขยนรายงานใหเหมาะสม กบสภาพของผทเลอกศกษา เพอจะสามารถบรรยายลกษณะเดน ลกษณะบกพรองและลกษณะรวมของผถกศกษาไดอยางเปนระเบยบแบบแผน อนจะน าไปสการชวยเหลออยางมประสทธภาพ และสรปแนวความคดทฤษฎหรอระบเทคนคทใชเพอชวยเหลอเขาไวดวย รวมทงแนบภาคผนวกทจ าเปนส าหรบผทจะศกษารายกรณตอไป

สรป การเขยนรายงานการศกษารายกรณในแตละครง ผท าการศกษาควรเขยนรายงานให

สอดคลองกบจดประสงคของการศกษา เลอกรปแบบการเขยนรายงานใหเหมาะสม กบสภาพของผทเลอกศกษา เพอจะสามารถบรรยายลกษณะเดน ลกษณะบกพรองและลกษณะรวมของผถกศกษาไดอยางเปนระเบยบแบบแผน อนจะน าไปสการชวยเหลออยางมประสทธภาพ และสรปแนวความคดทฤษฎหรอระบเทคนคทใชเพอชวยเหลอเขาไวดวย รวมทงแนบภาคผนวกทจ าเปนส าหรบผทจะศกษารายกรณตอไป

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

70 | ห น า

ใบงานท 1.1

ชอหลกสตร แนะแนว ตอนท 1 ผแมนย าในศาสตร : หลกการแนะแนว (Principle Guidance) ค าสง

ใหทานสรปผงความคดเกยวกบงานแนะแนวททานไดจดในสถานศกษาของทาน ตลอดจนแนวทางการน าความรทไดรบไปประยกตใชเพอพฒนางานแนะแนวของทานอยางไร

.........................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................... ค าแนะน า - พจารณาจากเนอหา ตอนท 1 เรอง 1.1 ความรพนฐานเพอการแนะแนว - สรปผงความคดทเปนภาพงานแนะแนวททานปฏบตจรง - เขยนแนวคด หลกการ ปรชญาเกยวกบงานแนะแนวมาวเคราะหและพฒนางาน

แนะแนวของทาน

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

71 | ห น า

ใบงานท 1.2

ชอหลกสตร แนะแนว ตอนท 1 ผแมนย าในศาสตร : หลกการแนะแนว (Principle Guidance) ค าสง

ใหทานวเคราะหงานการแนะแนวทเคยปฏบตวาสามารถจ าแนกงานแนะแนวในดานตางๆ ไดครอบคลมขอบขายการแนะแนวดานตางๆ หรอไม งานทสอดคลองกบขอบขาย

ดานการศกษา งานทสอดคลองกบขอบขาย

ดานอาชพ งานทสอดคลองกบขอบขาย

ดานสวนตวและสงคม ค าแนะน า

วเคราะหงานแนะแนวททานปฏบต จ าแนกตามขอบขายของการแนะแนว

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

72 | ห น า

ใบงานท 1.3

ชอหลกสตร แนะแนว ตอนท 1 ผแมนย าในศาสตร : หลกการแนะแนว (Principle Guidance) ค าสง

ใหทานวเคราะหจรรยาบรรณวชาชพจตวทยาการแนะแนวทก าหนดใหวาเกดประโยชนตอวชาชพการแนะแนวของตนเอง และผรบบรการอยางไร ตลอดจนระบปญหา/อปสรรคทพบจากการปฏบตงานแนะแนวลงในตาราง

จรรยาบรณ เกดประโยชนตอวชาชพแนะแนว และผรบบรการอยางไร

ปญหา/อปสรรคทพบ

1. ใหบรการดวยความเตมใจโดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล

2. เอาใจใส ชวยเหลอ สงเสรมใหก าลงใจแกผรบบรการดวยความบรสทธใจ โดยเสมอหนา

3. ใหบรการดวยความเตมใจโดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล

4. ยตการใหบรการทนอกเหนอความสามารถของตนและสงตอไปยงบคคลทเหมาะสม

5. รกษาความลบของผรบบรการและผทเกยวของ

ค าแนะน า

ศกษาจรรยาบรรณวชาชพจตวทยาการแนะแนว จากตอนท 1 เรองท 1.3

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

73 | ห น า

ใบงานท 1.4

ชอหลกสตร แนะแนว ตอนท 1 ผแมนย าในศาสตร : หลกการแนะแนว (Principle Guidance) ค าสง

ใหทานอธบายถงการบรหารงานแนะแนวทชวยสงเสรมการจดบรการแนะแนวในสถานศกษาของทานตามความเขาใจ ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ค าแนะน า

พจารณาระบบการบรหารจดการงานแนะแนวแลววเคราะหความเหมอนความตางทชวยสงเสรมการจดบรการแนะแนวของทาน

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

74 | ห น า

ใบงานท 2.1

ชอหลกสตร แนะแนว ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service) ค าสง

ใหสรปความคดเหนวา ทานมแนวคดหรอวธการอยางไรทจะพฒนางาน บรการศกษารวบรวมขอมลเปนรายบคคล ของนกเรยนในสถานศกษาของทาน ใหมประสทธภาพและเกดประโยขนตอผเขารบบรการ พรอมอธบายเหตผลประกอบ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ค าแนะน า

พจารณาเนอหาตอนท 2 เรองท 2.1 บรการศกษารวบรวมขอมลผเรยนเปนรายบคคลประกอบการตอบค าถาม

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

75 | ห น า

ใบงานท 2.2

ชอหลกสตร แนะแนว ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service) ค าสง

ใหสรปความคดเหนวา ทานมแนวคดหรอวธการอยางไรทจะพฒนางาน บรการสนเทศ ของโรงเรยน ใหมประสทธภาพและเกดประโยขนตอผเขารบบรการ พรอมอธบายเหตผลประกอบ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ค าแนะน า

พจารณาเนอหาตอนท 2 เรองท 2.2 บรการสนเทศประกอบการตอบค าถาม

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

76 | ห น า

ใบงานท 2.3

ชอหลกสตร แนะแนว ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service) ค าสง

ใหสรปความคดเหนวา ทานมแนวคดหรอวธการอยางไรทจะพฒนางาน บรการใหการปรกษา ของโรงเรยน ใหมประสทธภาพและเกดประโยชนตอผเขารบบรการ พรอมอธบายเหตผลประกอบ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ค าแนะน า

พจารณาเนอหาตอนท 2 เรองท 2.3 บรการใหการปรกษาประกอบการตอบค าถาม

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

77 | ห น า

ใบงานท 2.4

ชอหลกสตร แนะแนว ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service)

ค าสง ใหสรปความคดเหนวา ทานมแนวคดหรอวธการอยางไรทจะพฒนางาน บรการจดวางตว

บคคล ของโรงเรยน ใหมประสทธภาพและเกดประโยชนตอผเขารบบรการ พรอมอธบายเหตผลประกอบ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ค าแนะน า

พจารณาเนอหาตอนท 2 เรองท 2.4 บรการจดวางตวบคคลประกอบการตอบค าถาม

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

78 | ห น า

ใบงานท 2.5

ชอหลกสตร แนะแนว ตอนท 2 ผสามารถใหบรการแนะแนว : การจดบรการแนะแนว (Guidance Service) ค าสง

ใหสรปความคดเหนวา ทานมแนวคดหรอวธการอยางไรทจะพฒนางาน บรการตดตามผล ของโรงเรยน ใหมประสทธภาพและเกดประโยชนตอผเขารบบรการ พรอมอธบายเหตผลประกอบ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ค าแนะน า

พจารณาเนอหาตอนท 2 เรองท 2.5 บรการตดตามผลประกอบการตอบค าถาม

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

79 | ห น า

ใบงานท 3.1

ชอหลกสตร หลกสตรฝกอบรมแนะแนว ตอนท 3 ผเชยวชาญจดกจกรรมแนะแนว : การจดกจกรรมแนะแนว (Activities Guidance) ค าสง

ขอใหครศกษาเนอหาการจดกจกรรมแนะแนวตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และบรบทของโรงเรยนแลววเคราะหบรบทของโรงเรยนตนเองตามหวขอทก าหนดให

ค าแนะน า การวเคราะหบรบทโรงเรยนใหวเคราะหทงภายในและภายนอก

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

80 | ห น า

ใบงานท 3.2 ชอหลกสตร หลกสตรฝกอบรมแนะแนว ตอนท 3 ผเชยวชาญจดกจกรรมแนะแนว : การจดกจกรรมแนะแนว (Activities Guidance) ค าสง

ขอใหครเขยนแผนการจดกจกรรมแนะแนวรายคาบ หนวยท 9 ความคดสรางสรรค หลงจากดวดทศนการจดกจกรรมแนะแนวแลว ค าแนะน า

ครสามารถเขยนแผนการสอนรายคาบตามแบบฟอรมและหวขอทก าหนดแบบสนๆ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

81 | ห น า

ใบงานท 3.3

ชอหลกสตร หลกสตรฝกอบรมแนะแนว ตอนท 3 ผเชยวชาญจดกจกรรมแนะแนว : การจดกจกรรมแนะแนว (Activities Guidance) ค าสง

จากการชมวดทศนการจดกจกรรมเรอง ความคดสรางสรรค ขอใหครพจารณาเทคนคในการจดกจกรรมแนะแนวแลวท าเครองหมาย √ บนทกลงในใบงานทก าหนดให การจดกจกรรมทเนนผเรยนเปนส าคญ เรอง ความคดสรางสรรค

กจกรรม สอดคลอง ไมสอดคลอง 1. Active Learning 2. Construct 3. Resource 4. Thinking 5.Happiness 6.Participation 7. Individualization 8. Good Habit ค าแนะน า

ดขอมลจากเนอหาสาระท 3.3

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

82 | ห น า

ใบงานท 3.4

ชอหลกสตร หลกสตรฝกอบรมแนะแนว ตอนท 3 ผเชยวชาญจดกจกรรมแนะแนว : การจดกจกรรมแนะแนว (Activities Guidance) ค าสง

ขอใหครพจารณาพฤตกรรมการเรยนรของนกเรยนจากวดทศนการจดกจกรรมแนะแนวเรอง ความคดสรางสรรค แลวประเมนผลการเรยนรตามจดประสงค ดงน

จดประสงคเชงพฤตกรรม วธการประเมนผล ผาน ไมผาน 1. นกเรยนบอกความหมายและองคประกอบของความคดสรางสรรคได

สงเกตจากการตอบค าถามของนกเรยน

2.นกเรยนฝกความคดสรางสรรคตามสถานการณทก าหนดใหได

สงเกตจากการใหความรวมมอในการท ากจกรรมตามทก าหนด

3. นกเรยนส ารวจลกษณะความคดสรางสรรคของตนได

ตรวจสอบจากผลการส า รวจลกษณะความคดสรางสรรคของตน

ค าแนะน า

การประเมนในแตละคาบเรยนเปนการประเมนตามวตถประสงคเชงพฤตกรรมทครก าหนดซงครจะสามารถบนทกผลหลงจากการจดกจกรรมในแตละครงได

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

83 | ห น า

ใบงานท 4.1

ชอหลกสตร หลกสตรฝกอบรมแนะแนว ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา :การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) ค าสง

ขอใหครศกษาถงความหมาย จดมงหมาย และหลกการของการปรกษาเชงจตวทยาแลวใหเขยนประโยค 1 ประโยคทบงบอกถงการปรกษาเชงจตวทยา ค าแนะน า ครสามารถคด วเคราะห สงเคราะหและน าประสบการณตรงมาตอบได

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

84 | ห น า

ใบงานท 4.2

ชอหลกสตร หลกสตรฝกอบรมแนะแนว ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา :การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) ค าสง

ขอใหครตรวจสอบความรความเขาใจในแนวคด ทฤษฎพนฐานการปรกษาเชงจตวทยาตามระดบความคดของตนเองในใบงาน ขอใหทานตรวจสอบระดบความรความเขาใจในแนวคดทฤษฎพนฐานการปรกษาเชงจตวทยาตอไปน 5 หมายถง มากทสด/4 หมายถง มาก/ 3 หมายถง ปานกลาง/ 2 หมายถง พอใช/ 1 หมายถง นอย ล าดบ แนวคดทฤษฎ ระดบความรความเขาใจ

5 4 3 2 1 1 ทฤษฏใหบรการปรกษาแบบจตวเคราะห 2 ทฤษฏใหบรการปรกษาแบบอตถภาวะนยม 3 ทฤษฏใหบรการปรกษาแบบบคคลเปน

ศนยกลาง

4 ทฤษฎใหบรการปรกษาแบบเกสตอลท 5 ทฤษฎใหบรการปรกษาแบบพจารณาเหตผล

อารมณ และพฤตกรรม

6 ทฤษฎใหบรการปรกษาแบบวเคราะหสมพนธระหวางบคคล

7 ทฤษฎใหบรการปรกษาแบบวเคราะหลกษณะบคคลและองคประกอบสงแวดลอม

8 ทฤษฎใหบรการปรกษาแบบพฤตกรรมนยม 9 ทฤษฏใหบรการปรกษาแบบเผชญความจรง

คะแนนรวม รวมทงหมด

(ถาคะแนนรวมทงหมด = 30 ขนไป แสดงวาครมความรความเขาใจในแนวคดทฤษฎการปรกษาเชงจตวทยาในระดบทสามารถน าไปใชเปนพนฐานเพอการปรกษาได) ค าแนะน า

ศกษาจากขอมลในหวขอ 4.2

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

85 | ห น า

ใบงานท 4.3

ชอหลกสตร หลกสตรฝกอบรมแนะแนว ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา :การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) ค าสง

ขอใหทานส ารวจคณลกษณะของผใหการปรกษาททานมตามความเปนจรง ล าดบ คณลกษณะ ม ไมม

1 มนษยสมพนธด 2 มความจรงใจ 3 ใหเกยรตคนอน 4 สดชน มชวตชวา 5 เมตตา ชอบชวยเหลอ 6 เชอมนในตน 7 มเหตผล และรอบร 8 อยกบโลกความเปนจรง 9 รจกนงและสขม 10 กมความลบไดด

ค าแนะน า

ขอใหศกษารายละเอยดในขอมล 4.3

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

86 | ห น า

ใบงานท 4.4

ชอหลกสตร หลกสตรฝกอบรมแนะแนว ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา : การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) ค าสง

ขอใหครเขยนตอบในบทสนทนาทก าหนดใหตามความเขาใจ

แบบฝกหดส าหรบคร สถานการณ 1 พอ ( กบลก ) : ฉนบอกแกกครงกหนแลววาอยาท าอยางน เนอหาทพอพดกบลก คอ .................................................................................................. .. ความรสกของพอ .............................................................................................................. สถานการณ 2 นกเรยน ( กบคร ) : ครคะ แมใหอะไรกบพตงมากมายแตหนไมเคยไดเหมอนพเลยคณแมรกหนมยคะ เนอหาทนกเรยนพดกบครคอ............................................................................................. ความรสกของนกเรยน........................................................................................................ 1. ด.ช.บอย: คณครครบผมคดถงคณแมครบ เมอไหรคณแมจะกลบมาอยกบผมละครบ คณคร : …………………………………………………………………………………………………………………..…… 2. คร A : นเธอ ฉนละเบอ เปนครประจ าชนเนย มนชางวนวายจรงๆ หาเวลาวางไมไดเลย คร B : ........................................................................................................................................ 3. สาม : คณดแลลกบางนะ เขาเอาแตเลน ไมคอยอานหนงสอหนงหาเลย ผมกลวเขาสอบตก ภรรยา : ................................................................ ......................................................................... 4. ผปกครอง : คณครคะ ดฉนกลมใจมากเลยคะ ลกไมเคยท าการบานสงคณครไดทนเลยคะ คณคร : ............................................................................... ................................................. 5. ด.ญ.นอย : ครคะ หนไมอยากอยแลวคะ ไมมใครรกหนเลย หนอยากตายคะ ฮอ ฮอ.. คร : ........................................................................................................... ..................... 6. นายเจมส : ครครบ ผมไมไหวแลวนะกบเพอนคนน อยากเลกคบกบมนจรงๆ คร : ……………………………………………………………………………………………………………

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

87 | ห น า

(เฉลย) สถานการณ 1 พอ ( กบลก ) : ฉนบอกแกกครงกหนแลววาอยาท าอยางน

เนอหาทพอพดกบลก คอ ไมอยากใหลกท าแบบทท าอย ความรสกของพอ โกรธ โมโห ไมพอใจ

สถานการณ 2 นกเรยน ( กบคร ) : ครครบ แมใหอะไรกบพตงมากมาย แตผมไมเคยไดเหมอนพเลย คณแมรกผมหรอเปลาครบ เนอหาทนกเรยนพดกบครคอ นกเรยนไมไดรบความรกจากแมเหมอนทพไดรบ ความรสกของนกเรยน นอยใจ 1. ด.ช.บอย : คณครครบผมคดถงคณแมครบ เมอไหรคณแมจะกลบมาอยกบผมละครบ คณคร : หนรสกเหงา อยากใหคณแมมาอยใกล ๆ หน 2. คร A : นเธอ ฉนนะเบอมากเลย เปนครประจ าชนเนย มนชางวนวายจรง ๆ หาเวลาวางไมไดเลย คร B : เธอเบอ ทไมมเวลาเปนของตวเองเลย 3. สาม : คณดแลลกบางนะ เขาเอาแตเลน ไมคอยอานหนงสอหนงหาเลย ผมกลวเขาสอบตก ภรรยา : คณก าลงกงวลใจวาลกของเราจออานหนงสอไมทนสอบ 4. ผปกครอง : คณครคะ ดฉนกลมใจมากเลยคะ ลกไมเคยท าการบานสงคณครไดทนเลยคะ คณคร : คณแมก าลงกงวลใจเกยวกบความรบผดชอบของลก 5. ด.ญ.นอย : ครคะ หนไมอยากอยแลวคะ ไมมใครรกหนเลย หนอยากตายคะ ฮอ ฮอ.. คร : หนก าลงเศรามาก แลอไมอยากมชวตอย ไหนคอยๆ เลาใหครฟงนอ 6. นายเจมส : ครครบ ผมไมไหวแลวนะกบเพอนคนน อยากชกหนามนจรงๆ คร : เจมสโกรธเพอนจนอยากชกหนา มนเกดออไรขนลองเลาใหครฟงซ

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

88 | ห น า

ใบงานท 4.5

ชอหลกสตร หลกสตรฝกอบรมแนะแนว ตอนท 4 ผน าทางการปรกษา :การปรกษาเชงจตวทยา (Counseling) ค าสง

ขอใหครดคลปตวอยางการฝกการปรกษาเชงจตวทยาของนสต แลววเคราะหกระบวนการปรกษาตามททานพบแลวบนทกลงในใบงานวเคราะหการปรกษา การปรกษาเชงจตวทยา เปนไปตามกระบวนการปรกษาในระดบใด

ขนตอนท

ด ปรบปรง ขอเสนอแนะ

1. การสรางสมพนธภาพ

2. การส ารวจปญหา

3. การเขาใจปญหา / ความตองการ

4. การวางแผนแกปญหา

5. การยตการปรกษา

ค าแนะน า

ศกษารายละเอยดกระบวนการปรกษาในหวขอ 4.5

U T Q - 5 5 1 2 4 แนะแนว

89 | ห น า

ใบงานท 5.1

ชอหลกสตร หลกสตรฝกอบรมแนะแนว ตอนท 5 ผแกปญหารายกรณ :การศกษารายกรณ (Case Study) ค าสง

ขอใหครดคลปกรณตวอยาง ด.ญ. เรยา แลวท าแบบฝกหดตอนท 5.1 – 5.5 ตามใบงาน ดงน 1.1 กรณของ ด.ญ. เรยาเปนปญหาทตองแกไขตามจดมงหมายใด

ก. การศกษาผมปญหาพเศษเพอการแกไขบ าบดรกษา ข. ชวยใหผทเกยวของเขาใจบคคลแตละคน ค. ใชในการคนควาวจย ง. ใชในการศกษาบคคลทมความสามารถพเศษ

1.2 หากจะตองมการสงตอกรณของ ด.ญ. เรยา ควรเกดขนในขนตอนใด ก. การตงสมมตฐาน ข. การเกบรวบรวมขอมล ค. การวนจฉย ง. การตดตามผล

1.3 เทคนคและเครองมอทจ าเปนทสดและขาดไมไดส าหรบศกษากรณของ ด.ญ. เรยา คออะไร ก. แบบทดสอบบคลกภาพ ข. ระเบยนสะสม ค. การเยยมบาน ง. แบบส ารวจความสนใจ

1.4 การประชมรายกรณของ ด.ญ.เรยาควรประกอบไปดวยใครบาง ก. ผบรหาร ครแนะแนว ครประจ าชน พอ พยาบาล นกสงคมสงเคราะห ข. ผบรหาร ครประจ าชน หมอ พยาบาล ค. ครแนะแนว ครผสอน หมอ พยาบาล นกสงคมสงเคราะห ง. พอ ครแนะแนว หมอ ครประจ าชน

1.5 การเขยนรายงานการศกษารายกรณของ ด.ญ. เรยา มประโยชนส าคญทสดอยางไร ก. ท าการศกษาคนควาวจยตอยอด ข. เปนรองรอยไวส าหรบการชวยเหลอในโอกาสตอไป ค. น าเสนอผบรหาร ง. ท าผลงานเพอขอต าแหนง