บทท ๑

บทน ำ

๑. ควำมส ำคญของปญหำกำรวจย

วรรณคดไทยเปนมรดกทางวฒนธรรมอนทรงคณคายงในสงคมไทย ดวยเพราะวรรณคดไทย มทงความเปนศาสตรและศลปในตนเอง โดยหากพจารณาวรรณคดไทยในฐานะของความเปนศาสตรแลว วรรณคดไทยเปนอกษรศาสตร หรอศาสตรแหงการใชถอยค า และยงมความเชอมโยงสมพนธกบศาสตรแขนงอน ๆ เปนจ านวนมาก ทงประวตศาสตร สงคมศาสตร ภมศาสตร วฒนธรรมศกษา จตวทยา ปรชญาและศาสนา เปนตน เพราะวรรณคดไทยนนท าหนาทเปนกระจกเงาสะทอนใหเหนภาพสงคมและวฒนธรรมของคนไทยในยคสมยตาง ๆ ไดเปนอยางด

หากพจารณาวรรณคดไทยในฐานะของความเปนศลปแลว วรรณคดไทยใชวรรณศลปหรอศลปะแหงการใชถอยค า สรางสรรคความงามเชงสนทรยะใหแกผเสพงานผานความไพเราะของถอยค า ทวงท านองการประพนธและจนตนาการอนสรางสรรคของกว ท าใหผเสพงานวรรณคดสามารถปลดปลอยจนตนาการของตนไดอยางไมสนสดและดมด าไปกบรสแหงวรรณคดเพอสรางความจรรโลงใจใหกบตนเองนอกจากนวรรณคดไทยยงมความเชอมโยงสมพนธกบศลปะแขนงอน ๆ ทงงานจตรกรรม ประตมากรรม สถาปตยกรรม และนาฏกรรม ท าใหกลาวไดวาวรรณคดไทยนนผกพนและเปนสวนหนงของวถชวตไทยมาชานานแลว

การศกษาวจยทางดานวรรณคดไทยสามารถท าไดหลายวธการ กสมา รกษมณ (๒๕๓๗: ๑๘๓-๑๘๕) จ าแนกการศกษาวจยทางดานวรรณคดไทยเปน ๙ ประเภท ไดแก การศกษาเชงสนทรยภาพ การศกษาเชงสงคม การศกษาเชงปรชญา การศกษาเชงจตวทยา การศกษาเปรยบเทยบ การศกษาพฒนาการ การวเคราะหองคประกอบของวรรณคด การช าระวรรณคด และการศกษาเชงประวต

การศกษาวรรณคดเชงสนทรยภาพนนเปนการศกษาความงามทางวรรณศลปทปรากฏในงานวรรณคดตาง ๆ นกวจยวรรณคดประเภทนจะตองสามารถแสดงลกษณะทเปนอตวสยของตนใหเปน ภววสยของบคคลอน กลาวคอนกวจยจะตองแสดงใหบคคลอนเหนคณคาความงามทางวรรณศลปทตนรบรและสมผสไดเสมอนทตนรสก ตวอยางงานวจยวรรณคดประเภทนทส าคญ เชน ความงามใน ทวาทศมาส ของดวงมน ปรปณณะ (๒๕๑๖) การศกษาลลตตะเลงพายในแนวสนทรยศาสตร ของ ชลดา ศรวทยเจรญ (๒๕๑๙) ลลาในงานรอยแกวขององคาร กลยาณพงศ ของธเนศ เวศรภาดา (๒๕๓๓) สนทรยภาพในค าประพนธกลบทในพระนพนธของสมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมา -นชตชโนรส ของวรางคณา ศรก าเหนด (๒๕๔๓) ศลปะการประพนธในวรรณคดรอยกรองของเจาพระยาพระคลง (หน) ของวราเมษ วฒนไชย ภาษาวรรณศลปในเพลงพระราชนพนธในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ของนาวน หล าประเสรฐ (๒๕๕๐) เปนตน

๒

การศกษาวรรณคดเชงสงคมเปนการแสดงใหเหนถงคณคาของวรรณคดในฐานะทเปนผลผลต ของสงคม ซงสามารถสะทอนภาพสงคมและวฒนธรรมไทยในยคสมยตาง ๆ ทท าใหเกดความเขาใจ วถไทยมากขน ตวอยางงานวจยวรรณคดประเภทนทส าคญ เชน การศกษาสงคมและวฒนธรรมไทย ในสมยรตนโกสนทรตอนตนจากเรองขนชางขนแผน ของวรนนท อกษรพงศ (๒๕๑๖) บทละครเรองเงาะปา พระราชนพนธในรชกาลท ๕: การศกษาวเคราะหทางสงคมและวฒนธรรม ของสมหมาย เทยบเทยม (๒๕๒๐) พระราชนพนธบทละครนอกในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย: การวเคราะหในดานระบบครอบครวและการสมรส ของยรฉตร บญสนท (๒๕๒๒) การสะทอนปญหาสงคมชนบทในนวนยายไทย (๒๕๑๙-๒๕๒๙) ของปรยาภรณ หนสนน (๒๕๓๒) ภาพลกษณสงคมเมองในเรองสนไทยรวมสมยระหวางพทธศกราช ๒๕๓๔-๒๕๓๖ ของอารยา หตนทะ (๒๕๓๙) นวนยายองประวตศาสตรลานนา: ภาพสะทอนการเมองและสงคม ของนยนา ครฑเมอง (๒๕๔๗) เปนตน

การศกษาวรรณคดเชงปรชญาเปนการศกษางานวรรณคดทใชแนวคดเชงปร ชญามาชวยในการวเคราะหวรรณคด หรอการพจารณาวรรณคดในกรอบความคดเชงคณธรรม จรยธรรม ซงเปนการเสรมคณคาทางวรรณคดในฐานะทเปนสงช าระลางจตใจใหสะอาดขน ตวอยางงานวจยวรรณคดประเภทนทส าคญ เชน การวเคราะหเชงปรชญาเรองไตรภมพระรวง ของนรมล ทพเวช (๒๕๒๔) พทธปรชญาเรอง กรรมในนวนยายของกฤษณา อโศกสน ของอลภา อลภาชน (๒๕๓๐) แนวคดทางปรชญาจากวรรณกรรมนเทศและวรรณกรรมค าสอนของสนทรภ ของศรสมร แทนนล (๒๕๓๗) และนวนยายองพทธศาสนาของไทย: วรรณกรรมค าสอนรวมสมย ของวฒนา มลเมองแสน (๒๕๓๙) เปนตน

การศกษาวรรณคดเชงจตวทยาเปนการศกษาวรรณคดโดยใชทฤษฎจตวทยาเขามาชวยในการวเคราะห สวนใหญแลวจะใชวเคราะหตวละคร เชน การน าวรรณคดวจารณแผนใหมแบบตะวนตกมาใชกบวรรณคดไทย ของชลธรา สตยาวฒนา (๒๕๑๓) ผวจยใชทฤษฎจตวเคราะหของ ซกมนต ฟรอยด (Sigmund Freud) มาวเคราะหวรรณคดเรองลลตพระลอและขนชางขนแผน และพระอภยมณ: การศกษาในเชงวรรณคด ของสวรรณา เกรยงไกรเพชร (๒๕๑๔) ผวจยไดตความตวละครและสญลกษณตาง ๆ ของเรองดวยทฤษฎจตวเคราะห ซงเปนการท าใหเกดความเขาใจพฤตกรรมตวละครและความรสกท แอบแฝงอยในใจของกวผประพนธมากขน

การศกษาวรรณคดเปรยบเทยบเปนการศกษาโดยน าวรรณคดตงแตสองเรองขนไปมาพจารณาเปรยบเทยบกน โดยอาจเปรยบเทยบวรรณคดเรองเดยวกนแตตางส านวน หรอเปรยบเทยบวรรณคดไทยกบวรรณคดตนฉบบ เพอใหเขาใจกระบวนการการปรบปรงและเปลยนแปลงของวรรณคดไทยเพอใหเขากบคนในทองถนหรอคานยมในยคสมยตาง ๆ ตวอยางงานวจยวรรณคดประเภทนทส าคญ เชน ลลตนทราชาครต พระราชนพนธในรชกาลท ๕ เปรยบเทยบกบ เรองอาบหะซนในนยายอาหรบราตร ฉบบภาษาองกฤษ ของวฒนา บรกสกร (๒๕๑๓) นราศค าโคลง:

๓

การวเคราะหและเปรยบเทยบกบนราศชนดอน ของรนฤทย สจจพนธ ( ๒๕๑๖) การศกษาเปรยบเทยบเรองศรธนญชยฉบบตางๆ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ของกญญรตน เวชชศาสตร (๒๕๒๑) การศกษาเชงเปรยบเทยบเรองพระรถ-เมร ฉบบตาง ๆ ของนนทพร พวงแกว (๒๕๒๗) การศกษาเชงเปรยบเทยบเรองกากฉบบตาง ๆ ของจรวรรณ คงจตต (๒๕๒๘) ภาพของพระลอทปรากฏในบทละคร ของบญยน สวรรณศร (๒๕๓๒) การศกษาเปรยบเทยบเรองพระสธน-นางมโนราห ส านวนทองถนลานนา สบสองพนนาและเชยงตง ของจฑามาศ สนกนก (๒๕๓๓) การเปรยบเทยบเรองดาหลงและอเหนากบเรองปนหยมลาย ของโสมรศม สนธวณก (๒๕๔๗) การเปรยบเทยบวรรณกรรมค าสอนชายของไทย ของมชฌมา สขคง (๒๕๔๘) และการศกษาเปรยบเทยบวรรณกรรมการแสดงเรองกาก ของอาทตย ดรนยธร (๒๕๔๙) เปนตน

การศกษาพฒนาการวรรณคดเปนการศกษาเพอท าใหเขาใจความเปลยนแปลงทางดานเนอหา รปแบบค าประพนธ การใชภาษา และอน ๆ ซงเปนผลจากจนตนาการอนไมรจบส นในการสรางสรรคของกวไทย หรออาจเปลยนแปลงไปตามสงคมและวฒนธรรม ตวอยางงานวจยวรรณคดประเภทนทส าคญ คอพฒนาการงานเขยนนวนยายของเสนย เสาวพงศ ของปรชา ปญญาวชโรภาส (๒๕๒๗) ววฒนาการทางฉนทลกษณของรายและโคลงตงแตสมยสโขทยถงสมยรตนโกสนทร (พ.ศ. ๑๘๓๕-พ.ศ.๒๔๖๘) ของราตร โพธเตง (๒๕๓๓) พฒนาการนวนยายของรพพร ของวรรณภา ช านาญกจ (๒๕๓๙) พฒนาการของฉนทในวรรณกรรมค าฉนท ของญาดา อรณเวช (๒๕๓๙) เสภาและพฒนาการของวรรณคดเสภา ของมนตจนทร อนทรจนทร (๒๕๔๓) การศกษาพฒนาการของการเขยนสารคดทองเทยวตางประเทศตงแตพทธศกราช ๒๔๗๕ จนถงพทธศกราช ๒๕๔๐ ของดวงเนตร มแยม (๒๕๔๔) พฒนาการของนราศรอยแกว ของอาภาภรณ ดษฐเลก (๒๕๔๗) ลลต: ความเปนมาและความเปลยนแปลงในฐานะประเภทวรรณคด ของวศวรรษ สบายวน (๒๕๕๑) และพฒนาการในงานเขยนของวนทร เลยววารณ ของอรนช สมสทธ (๒๕๕๒) เปนตน

การวเคราะหองคประกอบของวรรณคดเปนการศกษาโครงสรางของงานวรรณคดในภาพรวมทวไป ซงเปนประโยชนตอการประเมนคาวรรณคด เพราะผวจยจะวเคราะหองคประกอบตาง ๆ ของวรรณคดไวแลว ตวอยางงานวจยวรรณคดประเภทนทส าคญ เชน การศกษาเชงวเคราะหค าสอน พระยามงราย ของอราวด ไตลงคะ (๒๕๒๕) การศกษาเชงวเคราะหนวนยายของ ก.สรางคนางค ของบญศร ภญญาธนนท (๒๕๒๗) การศกษาเชงวเคราะห "สบนค ากาพย" ของกลนร ราชปรชา (๒๕๒๗) การศกษาวเคราะหวรรณกรรมของชต บรทต ของสรอาภา ข าเลศ (๒๕๓๓) การศกษารายยาว มหาเวสสนดรชาดก พระนพนธสมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส ของกลนจ คณะฤกษ (๒๕๔๒) การศกษาเชงวเคราะหนวนยายองประวตศาสตรสมยรตนโกสนทร ของสภญญา ยงศร (๒๕๔๕) การวเคราะหสารคดทองเทยวสาธารณรฐประชาชนจน พระราชนพนธสมเดจ พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ของเกศราพร มากจนทร (๒๕๔๘) เปนตน

๔

การช าระวรรณคดเปนวธการศกษาวรรณคดทท าใหมการสอบทานความถกตองสมบรณของวรรณคดตาง ๆ ทมส านวนการเขยนหลายส านวน เพราะในอดตวรรณคดไทยคดลอกตอกนมาดวยวธการเขยน ท าใหเนอความผดแผกออกไป นอกจากนวนเวลาทผานไปอาจท าใหตนฉบบขาดความสมบรณจงตองช าระขนใหม ตวอยางงานวจยทส าคญ เชน มาเลยยเทวตเถรวตถ: การตรวจสอบช าระและการศกษาเชงวเคราะห ของสภาพร มากแจง (๒๕๒๑) การช าระวรรณกรรมเรองโองการแชงน า ของวฒชย โกศลกาญจน (๒๕๓๑) อสตยานพยญชนคาถา: การตรวจช าระและการศกษาเชงวเคราะห ของพระมหาศร ทมเสน (๒๕๓๙) ปฐมสมโพธ ปรจเฉทท ๑-๗: การตรวจช าระและศกษาวเคราะห ของพระมหาสรพล สงครตน (๒๕๔๑) ปญญาสชาดกเรองท ๑-๗: การตรวจช าระและศกษาเชงวเคราะห ของพระมหามานะ มนว โส (๒๕๔๖) และสาวกนพพาน: การตรวจช าระ ลกษณะภาษา และการประพนธ ของพระมหาโยธน ปดชาส (๒๕๔๗)

การศกษาวรรณคดเชงประวตเปนการศกษาก าเนดของวรรณคดเรองตาง ๆ วาแตงขนใน สมยใด หรอใครเปนผแตงขน ตวอยางงานวจยวรรณคดประเภทนทส าคญ เชน การวเคราะหวรรณคดเรองก าสรวลศรปราชญ ของสนย ศรณรงค (๒๕๑๖) สมทรโฆษค าฉนทสวนทแตงสมยกรงศรอยธยา: การวเคราะหและวจารณเชงประวต ของสมาล กยะกล (๒๕๑๙) เปนตน งานวจยทงสองเลมขางตนนไดเปลยนแปลงกรอบความคดเกาโดยสรางกรอบความคดใหมใหแกผศกษาวรรณคดไทย กลาวคอในอดตผศกษาวรรณคดเชอวาทงก าสรวลศรปราชญและสมทรโฆษค าฉนทนนเปนวรรณคดทประพนธขนในรชกาลสมเดจพระนารายณมหาราช แตจากการตงขอสงเกตในการวจยดานเรองภาษาและสภาพสงคมทปรากฏในเรองและขอมลทมาสนบสนนความคดของผศกษาวรรณคดอยางนาเชอถอ ท าใหผศกษาวรรณคดในสมยปจจบนยอมรบโดยทวกนวาวรรณคดทงสองเรอง คอ ก าสรวลศรปราชญและสมทรโฆษค าฉนทนนเปนวรรณคด ในสมยอยธยาตอนตน นอกจากนยงมงานวจยวรรณคดเชงประวตอกหลายเรองทท าใหการสนนษฐานยคสมยและกวผแตงวรรณคดนนเปลยนแปลงไปจากผลการศกษาในอดต

จากแนวทางการศกษาวรรณคดทง ๙ แนวทางขางตน ท าใหเหนไดวาการศกษาวรรณคดเชงประวตเปนแนวทางการศกษาทมพฒนาการอยางตอเนอง และมความเปลยนแปลงอยเสมอตามขอมลและหลกฐานทผศกษาวรรณคดน าเสนอ ซงท าใหทรรศนะของผศกษาวรรณคดทมตอประวตวรรณคดสมยอยธยาตอนตนแตกตางกนออกไป ผวจยจงสนใจทจะศกษาวรรณคดเชงประวต เพอศกษาทรรศนะของผศกษาวรรณคดทมความแตกตางกนออกไป ดงท สมาล วระวงศ (๒๕๓๗) กลาววาผลของการศกษาวรรณคดเชงประวตมความแตกตางกนไปเพราะผศกษาวรรณคดเลอกและตความหลกฐานใหเขากบกรอบความคดของตน เชนในกรณทฉนทชย กระแสสนธและศภกจ นมมานนรเทพ ตความ “มหาราช” ทปรากฏในสมทรโฆษ ค าฉนทแตกตางกนไปตามสงทผศกษาตองการใหเปน หรอการตความวากวผประพนธลลตพระลอและโคลงยวนพายเปนสตรของวภา กงกะนนทนกเปนการใหเหตผลและหาขอสนบสนนตามทผศกษาตงใจใหเปนอยแลว สงเหลานลวนเปนปญหาของ

๕

การศกษาวรรณคดเชงประวตทควรตองท าการสบคนขอมลตอไปกอนทจะยอมรบ หรอมการวเคราะหวจารณ หรอมการโตแยงถกเถยงกนอยางกวางขวางตอไป

ดวยเหตน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาวาผศกษาวรรณคดเชงประวต ใชแนวทางการศกษาใดบางในการศกษาวรรณคดเชงประวต โดยเฉพาะวรรณคดสมยอยธยาตอนตน ซงมทรรศนะเชงประวตทเปลยนแปลงอยเสมอ เพอทจะไดน าไปเปนองคความรและใชเปนแนวทางการศกษาวรรณคดเชงประวต ตลอดจนน าไปใชในการเรยนการสอนวชาวรรณคดไทยตอไป

๒. วตถประสงคกำรวจย

๒.๑ เพอศกษาและวเคราะหทรรศนะของผศกษาวรรณคดไทยทศกษาวรรณคดเชงประวตในสมยอยธยาตอนตน

๒.๒ เพอประมวลแนวทางการศกษาวรรณคดเชงประวตในสมยอยธยาตอนตน

๓. ประโยชนทไดรบ

๓.๑ ท าใหทราบทรรศนะของผศกษาวรรณคดไทยในการศกษาวรรณคดเชงประวตสมยอยธยาตอนตน

๓.๒ ท าใหไดรบความรเกยวกบแนวทางในการศกษาวรรณคดเชงประวตสมยอยธยาตอนตน

๔. นยำมศพท

๔.๑ สมยอยธยาตอนตน หมายถง ชวงเวลานบตงแตแรกตงกรงศรอยธยาเปนราชธาน จนถงสนรชสมยสมเดจพระรามาธบดท ๒ (พ.ศ.๑๘๙๓-๒๐๗๒) ซงประกอบไปดวยพระมหากษตรย จ านวน ๑๐ พระองค ดงมรายพระนามและชวงระยะเวลาในการครองราชสมบต ดงน

๑. สมเดจพระรามาธบดท ๑ (พระเจาอทอง) พ.ศ.๑๘๙๓-๑๙๑๒ ๒. สมเดจพระราเมศวร (ครงท ๑) พ.ศ. ๑๙๑๒-๑๙๑๓ (ครงท ๒) พ.ศ. ๑๙๓๑-๑๙๓๘ ๓. สมเดจพระบรมราชาธราชท ๑ (ขนหลวงพะงว) พ.ศ. ๑๙๑๓-๑๙๓๑ ๔. สมเดจพระเจาทองลน พ.ศ. ๑๙๓๑ ๕. สมเดจพระรามราชา พ.ศ. ๑๙๓๘-๑๙๕๒ ๖. สมเดจพระอนทราธราช (เจานครอนทร) พ.ศ. ๑๙๕๒-๑๙๖๗ ๗. สมเดจพระบรมราชาธราชท ๒ (เจาสามพระยา) พ.ศ. ๑๙๖๗-๑๙๙๑ ๘. สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ พ.ศ. ๑๙๙๑-๒๐๓๑ ๙. สมเดจพระบรมราชาธราชท ๓ พ.ศ. ๒๐๓๑-๒๐๓๔ ๑๐. สมเดจพระรามาธบดท ๒ (พระเชษฐา) พ.ศ. ๒๐๓๔-๒๐๗๒

๖

๔.๒ วรรณคดสมยอยธยาตอนตน หมายถง วรรณคดทประพนธขนในรชสมยสมเดจพระรามาธบดท ๑ จนกระทงสนรชสมยสมเดจพระรามาธบดท ๒ (พ.ศ.๑๙๘๓-๒๐๗๒) ประกอบดวยวรรณคดจ านวน ๘ เรอง ไดแก โองการแชงน า โคลงยวนพาย มหาชาตค าหลวง ทวาทศมาส โคลงก าสรวล ลลตพระลอ สมทรโฆษค าฉนท และอนรทธค าฉนท (ชลดา เรองรกษลขต ๒๕๔๕: ๓๕)

๔.๓ ผศกษาวรรณคด หมายถง บคคลทงท เปนครอาจารยในสถาบนการศกษาตาง ๆ ตลอดจนนกวชาการทสนใจศกษาเรองราวเกยวกบวรรณคด และไดสรางองคความรใหม ๆ ทางวรรณคดขนมา

๔.๔ วรรณคดเชงประวต คอ การศกษาก าเนดหรอทมาของวรรณคดเรองตาง ๆ วาแตงขนในสมยใด หรอใครเปนผแตงขน

๔.๕ แนวทางการศกษา คอ วธการทผศกษาวรรณคดใชในการศกษาวรรณคด

๕. ขอบเขตกำรวจย

๕.๑ งานวจยนจะศกษาเฉพาะการศกษาเชงประวตวรรณคดสมยอยธยาตอนตน ๖ เรองทยงไมม ขอยตเรองผแตงและยคสมยทแตง คอ โคลงยวนพาย โคลงก าสรวล ทวาทศมาส ลลตพระลอ สมทรโฆษค าฉนท และอนรทธค าฉนท ทงนยกเวนวรรณคดเรองลลตโองการแชงน าและมหาชาตค าหลวงเพราะเปนวรรณคดทผศกษาวรรณคดสวนใหญมความคดเหนพองกนเกยวกบผแตงและยคสมยทแตง กลาวคอ ลลตโองการแชงน านาจะแตงขนในรชสมยสมเดจพระรามาธบดท ๑ (พระเจาอทอง) โดยพราหมณซงเปนขาราชส านก (ชลดา เรองรกษลขต ๒๕๔๕: ๓๖) สวนมหาชาตค าหลวงนนปรากฏหลกฐานแนนอนวาแตงขนในรชสมยสมเดจพระบรมไตรโลกนาถ ดวยปรากฏความตอนหนงในกณฑทศพรวา “ทสวรวณณนา นฏ ตา บรรพบรบรณ ค าหลวงเลอกลวน ผปรชานพนธในแผนดนสมเดจพระบรมไตรโลกนารถโนน ฯ ๑๙ ฯ” (กรมศลปากร ๒๕๔๐: ๔๘) และปรากฏความในพระราชพงศาวดารฉบบหลวงประเสรฐอกษรนตวา "ศกราช ๘๔๔ ขานศก ทานใหเลนการมหรสพ ๑๕ วน ฉลองพระศรรตนมหาธาต แลวจงพระราชนพนธพระมหาชาตค าหลวงจบบรบ รณ" (กรมศลปากร ๒๕๔๐: ๒๗๕)

๕.๒ ผวจยไดสบคนงานเขยนทศกษาวรรณคดเชงประวตสมยอยธยาตอนตนของผศกษาวรรณคดไทย เทาทรวบรวมได ตงแต พ.ศ.๒๔๙๗-๒๕๕๒ แลวน ามาพจารณาแนวการวเคราะหและการวจารณในเชงประวตเปนกลมตวอยาง เพอศกษาและวเคราะหทรรศนะของผศกษาวรรณคด และเพอประมวลแนวทางการศกษาวรรณคดเชงประวตในสมยอยธยาตอนตน

๗

๖. ขอตกลงเบองตน

เนองจากวรรณคดสมยอยธยาตอนตนทใชในการศกษามตนฉบบพมพอยหลายส านวน จงมความแตกตางกน นบตงแตชอของวรรณคด การสะกดค า และการวางล าดบของค าประพนธ ผวจยจงขอก าหนดขอตกลงเบองตน ดงน

๖.๑ ผวจยเลอกเรยกชอวรรณคดสมยอยธยาตอนตน ๖ เรองทน ามาศกษา ดงน

๑) โคลงยวนพาย ๒) โคลงก าสรวล ๓) ทวาทศมาส ๔) ลลตพระลอ ๕) สมทรโฆษค าฉนท ๖) อนรทธค าฉนท

๖.๒ ผวจยใชการสะกดค าและวางล าดบของค าประพนธ ตามเอกสารตอไปน

๑) โคลงยวนพาย สะกดค าและวางล าดบของค าประพนธตามหนงสอวรรณกรรมสมยอยธยา เลม ๑ ของกรมศลปากร ฉบบพมพครงท ๒ พทธศกราช ๒๕๔๐ หนา ๓๓๑-๓๘๔

๒) โคลงก าสรวล สะกดค าและวางล าดบของค าประพนธตามหนงสอวรรณกรรมสมยอยธยา เลม ๒ ของกรมศลปากร ฉบบพมพครงท ๒ พทธศกราช ๒๕๔๕ หนา ๕๑๓-๕๔๕

๓) ทวาทศมาส สะกดค าและวางล าดบของค าประพนธตามหนงสอวรรณกรรมสมยอยธยา เลม ๒ ของกรมศลปากร ฉบบพมพครงท ๒ พทธศกราช ๒๕๔๕ หนา ๖๘๓-๗๓๐

๔) ลลตพระลอ สะกดค าและวางล าดบของค าประพนธตามหนงสอวรรณกรรมสมยอยธยา เลม ๑ ของกรมศลปากร ฉบบพมพครงท ๒ พทธศกราช ๒๕๔๐ หนา ๓๘๗-๔๙๓

๕) สมทรโฆษค าฉนท สะกดค าและวางล าดบของค าประพนธตามหนงสอวรรณกรรมสมยอยธยา เลม ๒ ของกรมศลปากร ฉบบพมพครงท ๒ พทธศกราช ๒๕๔๕ หนา ๑๑๑-๒๘๓

๖) อนรทธค าฉนท สะกดค าและวางล าดบของค าประพนธตามหนงสอวรรณกรรมสมยอยธยา เลม ๒ ของกรมศลปากร ฉบบพมพครงท ๒ พทธศกราช ๒๕๔๕ หนา ๕๕๕-๖๑๕

๗. ระเบยบวธกำรวจย

๗.๑ สบคนและรวบรวมเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการศกษาวรรณคดเชงประวตสมยอยธยาตอนตน แลวคดเลอกเอกสารและงานวจยทเกยวของจ านวน ๓๓ ชอเรอง ประกอบดวยบทความวารสาร บทความจากหนงสอเลม หนงสอเลม และวทยานพนธ ดงน

๘

บทควำมวำรสำร

๑. กลทรพย เกษแมนกจ, คณหญง (๒๕๐๘) “บนทกเรองใครแตงสมทรโฆษค าฉนท” วารสารศลปากร ๙, ๑ (พฤษภาคม) : ๔๒-๔๕

๒. คมทวน คนธน (๒๕๒๖) “วเคราะหก าสรวล (ศรปราชญ) ในแงของประวตศาสตรและวรรณคด” ศลปวฒนธรรม ๔, ๑๐ (สงหาคม) : ๖-๑๗

๓. จ าลอง ยอดยง (๒๕๑๙) “อนรทธค าฉนทวเคราะห” วารสารเมองโบราณ ๒ (มกราคม-มนาคม) : ๘๔-๘๙

๔. ชลดา เรองรกษลขต (๒๕๓๘) “ลลตพระลอแตงในสมยสมเดจพระรามาธบดท ๒: สนบสนนขอสนนษฐานของ ม.ร.ว. สมนชาต สวสดกล” วารสารภาษาและวรรณคดไทย ๑๒, ๑-๒ (มถนายน-ธนวาคม) : ๒๖-๕๕

๕. ชย เรองศลป (๒๕๐๘) “ใครแตงสมทรโฆษค าฉนท” วารสารศลปากร ๙, ๑ (พฤษภาคม) : ๓๖-๔๑

๖. นธ เอยวศรวงศ (๒๕๓๖) “เรองผ ๆ ชอพระลอ” ศลปวฒนธรรม ๑๔, ๗ (พฤษภาคม) : ๑๘๖-๑๙๐

๗. บญเตอน ศรวรพจน (๒๕๔๕) “ใครแตงยวนพาย? พระราชาคณะมสมณศกด: "เบญญาพศาล" แตงตอนแรก” ศลปวฒนธรรม ๒๓, ๘ (มถนายน) : ๑๒๒-๑๒๕

๘. บญเตอน ศรวรพจน (๒๕๔๓) “ศรปราชญไมไดแตงอนรทธค าฉนท” ศลปวฒนธรรม ๒๑, ๗ (พฤษภาคม) : ๖๔-๖๙

๙. ปรญญา สวรรณรงค (๒๕๔๒) “ใครแตงลลตพระลอ” วารสารราชภฏล าปาง ๑, ๑ (กนยายน-ธนวาคม) : ๑-๑๖

๑๐. ภาษต จตรภาษา (๒๕๓๖) “พระลอ แตงเมอไหร ? จนดามณ ใครแตง ?” ศลปวฒนธรรม ๑๔, ๑๐(สงหาคม) : ๑๘๘-๑๙๐

๑๑. วนย พงศศรเพยร (๒๕๓๘) “ใครเปนผแตงวรรณกรรม ‘ยวนพาย’” โลกประวตศาสตร ๑, ๓ (กรกฎาคม-กนยายน) : ๑๘-๒๐

๑๒. สจตต วงษเทศ (๒๕๒๗) “ถามถงก าสรวลฯ กตองส ารวจถงยวนพายและทวาทศมาส” ศลปวฒนธรรม ๕, ๖ (เมษายน) : ๖๓-๖๙

๑๓. เสมอ บญมา (๒๕๕๒) “ศรปราชญคอกวผแตง “ทวาทศมาส” วารสารภาษาไทยและวฒนธรรมไทย ๓, ๕ (มถนายน-พฤศจกายน) : ๗๑-๘๙

๙

บทควำมจำกหนงสอเลม

๑. กระแสสนธ (นามแฝง) (๒๔๙๗) “พระลอลลต” ใน พ. ณ ประมวลมารค บรรณาธการ ก าสรวลศรปราชญ นราศนรนทร หนา ๑๑๓-๒๑๙ พระนคร โรงพมพรงเรองรตน

๒. กระแสสนธ (นามแฝง) (๒๕๐๒) ใน พ. ณ ประมวลมารค บรรณาธการ ก าสรวลศรปราชญ นราศนรนทร หนา ๒๙๓-๓๓๘ พระนคร โรงพมพรงเรองรตน

๓. นยะดา เหลาสนทร. (๒๕๒๕) “ยวนพายโคลงดน: ขอเสนอใหม” ใน พนจวรรณกรรม หนา ๓๕-๔๑ กรงเทพฯ แมค าผาง

๔. นยะดา เหลาสนทร (๒๕๓๒) “ลลตพระลอ: การศกษาเชงประวต” ใน พนจวรรณกรรม หนา ๔๓-๕๒ กรงเทพฯ แมค าผาง

๕. นยะดา เหลาสนทร. (๒๕๓๘) “ยวนพายโคลงดน: มมมองใหม” ใน พนจวรรณการ หนา ๓๓-๓๙ กรงเทพฯ แมค าผาง

๖. พ. ณ ประมวญมารค (นามแฝง) (๒๕๐๒) “ก าศวรสมทร” ใน พ. ณ ประมวลมารค บรรณาธการ ก าสรวลศรปราชญ นราศนรนทร หนา ๓๔๗-๓๙๕ พระนคร โรงพมพรงเรองรตน

๗. มานต วลลโภดม (๒๕๐๒) “ตามเรอใบขทงทอง” ใน พ. ณ ประมวลมารค บรรณาธการ ก าสรวลศรปราชญ นราศนรนทร หนา ๕๑๒-๕๒๔ พระนคร โรงพมพรงเรองรตน

๘. วภา กงกะนนทน (๒๕๓๘) “เทคนควทยาระดบสงสมยใหมกบการศกษาวรรณคดไทยโบราณ” ใน ขอมล สมมตฐาน และทฤษฎใหมเกยวกบกวนพนธเรองยวนพายและลลตพระลอ หนา ๑-๑๙ นครปฐม มหาวทยาลยศลปากร

๙. วภา กงกะนนทน (๒๕๓๘) “ศกษากวนพนธเรองยวนพายในดานวรรณศลป” ใน ขอมล สมมตฐาน และทฤษฎใหมเกยวกบกวนพนธเรองยวนพายและลลตพระลอ หนา ๑-๒๔ นครปฐม มหาวทยาลยศลปากร

๑๐. วภา กงกะนนทน (๒๕๓๘) “สบสานงานคนควาดานวรรณคดไทยทพ. ณ ประมวญมารคทรงคางไว” ใน ขอมล สมมตฐาน และทฤษฎใหมเกยวกบกวนพนธเรองยวนพายและลลตพระลอ หนา ๑-๑๘ นครปฐม มหาวทยาลยศลปากร

๑๑. ศกดศร แยมนดดา (๒๕๑๗) “ก าสรวล (ศรปราชญ?) อกครง” ใน ศกดศรนพนธ หนา ๑๕๗-๑๖๗กรงเทพฯ โอเดยนสโตร

๑๐

๑๒. ศภวฒย เกษมศร, ม.ร.ว. (๒๕๓๑) “ค าอภปรายเรองยวนพายโคลงดน”. ใน พระราชพงศาวดาร กรงศรอยธยา ฉบบเยเรเมยส ฟาน ฟลต และผลงานคดสรรพลตรหมอมราชวงศศภวฒย เกษมศร นกประวตศาสตรอาวโสดเดน หนา ๑๖๑-๑๗๑ กรงเทพฯ สมาคมประวตศาสตร ในพระบรมราชปถมภสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

๑๓. สมนชาต สวสดกล, ม.ร.ว. (๒๕๐๒) “สอบสวนการแตงลลตพระลอ” ใน พ. ณ ประมวล-มารค บรรณาธการ ก าสรวลศรปราชญ นราศนรนทร หนา ๖๐-๑๐๗ พระนคร โรงพมพรงเรองรตน

๑๔. สมนชาต สวสดกล, ม.ร.ว. (๒๕๐๒) “วนจฉยเรอง “ก าสรวลศรปราชญ” ใน พ. ณ ประมวลมารค บรรณาธการ ก าสรวลศรปราชญ นราศนรนทร หนา ๒๘๕-๒๙๓ พระนคร โรงพมพรงเรองรตน

หนงสอเลม

๑. ฉนทชย กระแสสนธ (๒๕๑๒) ทวาทศมาส โคลงดน: พรอมทงพระวจารณของพระวรวงศเธอ กรมหมนพทยาลาภภฤฒยากร กรงเทพฯ ศรมตรการพมพ

๒. ฉนทชย กระแสสนธ (๒๕๑๓) ยวนพายโคลงดนพรอมดวยขอวนจฉยทางประวตศาสตรโบราณคดประเพณและวฒนธรรม พระนคร มตรสยาม

๓. ศภกจ นมมานนรเทพ (๒๕๒๗) คยวรรณกรรม มปท

วทยำนพนธ

๑. ปรญญา สวรรณรงค. (๒๕๒๘) “การวเคราะหเชงประวตศาสตรเพอสบคนหาผแตงโคลงก าสรวลและโคลงทวาทศมาส” วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ พษณโลก

๒. สนย ศรณรงค. (๒๕๑๖) “การวเคราะหวรรณคดเรองก าสรวลศรปราชญ” วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

๓. สมาล กยะกล. (๒๕๑๙) “สมทรโฆษค าฉนทสวนทแตงสมยกรงศรอยธยา: การวเคราะหและวจารณเชงประวต” วทยานพนธอกษรศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

๗.๒ วธการเกบรวบรวมขอมล สบคนและรวบรวมเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการศกษาวรรณคดเชงประวตสมยอยธยาตอนตน แลวคดเลอกเอกสารและงานวจยทเกยวของ จากแหลงขอมล ตามสถาบนการศกษาตาง ๆ

๑๑

๗.๓ การวเคราะหขอมล

๗.๓.๑ ศกษาตวบทวรรณคดสมยอยธยาตอนตน เพอใชประกอบการพจารณาทรรศนะในการศกษาวรรณคดเชงประวตของผศกษาวรรณคดแตละทาน

๗.๓.๒ ประมวลแนวทางการศกษาเชงประวตวรรณคดสมยอยธยาตอนตนของผศกษาวรรณคดแตละทาน

๗.๓.๓ สรปผลและอภปรายผลการวจยดวยวธการพรรณนาวเคราะห