บทที่ 1 ความรู้เบื้องต้น ... · 2016. 1. 12. · •...

บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย

ผบรรยาย: อาจารยณฐภทร แกวรตนภทรวทยาศาสตรมหาบณฑต (ระบบสารสนเทศเพอการจดการ)

วทยาศาสตรบณฑต เกยรตนยมอนดบ1 (วทยาการคอมพวเตอร)

อางองเนอหา: สมชาย วรกจเกษมสกล. ระเบยบวธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. 2554

นกศกษาใชอะไรตดสนวาคนน สวย/หลอ?

นกศกษาใชอะไรตดสนวาประชาชนในประเทศมการศกษาด

นกศกษาใชอะไรตดสนวานามนจาก ปตท มราคาเหมาะสม

การวจย (Research)

• ปจจบนทมนษยไดพฒนา “วธการ” ทคอนขางจะเปนระบบทชดเจนโดยไดนากระบวนการทางวทยาศาสตร (Scientific Method) มาใชเปนแนวทางในการดาเนนการทสามารถตรวจสอบความถกตองไดทกขนตอน โดยทเรยก “วธการ” นวา “การวจย (Research)”

• “การวจย” เปนศาสตรทไดรบการยอมรบจากนกวชาการและบคคลทวไป ในนานาอารยประเทศวาเปนวธการทมประสทธภาพในการนามาใชดาเนนการแสวงหาขอมลหรอ องคความรตามจดมงหมายไดอยางถกตอง แมนยา และมความนาเชอถอ และสามารถทจะนาผลการวจยทไดรบไปใชในการแกปญหาหรอพฒนาไดอยางสอดคลองความตองการอยางแทจรง

วธการทางวทยาศาสตร Scientific Method

ความหมายของวธการทางวทยาศาสตร • วทยาศาสตร(Science) หมายถง ความรทไดโดยการสงเกตและคนควา

จากการประจกษ ทางธรรมชาต แลวจดเขาเปนระเบยบ(ราชบณฑตยสถาน,2546 : 1075) โดยทวทยาศาสตรจะมความแตกตางจากสามญสานก (Common Sense) (สน พนธพนจ,2547:17 ; Kerlinger,1986 : 3-5)


ความแตกตางระหวางวทยาศาสตรกบสามญสานก


• วธการทางวทยาศาสตร (Scientific Method) เปนวธการแสวงหาความรอยางมระเบยบแบบแผน มการเกบรวบรวมขอมลทเปนระบบ มการทดสอบขอเทจจรงใหญและขอเทจจรงยอยมากกวาการสมมตใหเปนความจรง เปนวธการทจอหน ดวอ พฒนาจากวธการนรนยของอรสโตเตล และวธการอปนยของฟรานซส เบคอน แลวจดบนทกในหนงสอ “มนษยคดอยางไร(How We Think)”

อปนย และ นรนย

• การใหเหตผลแบบอปนย (induction) หมายถง วธการสรปในการคนควาความจรงจากการสงเกตหรอทดลองหลายครงจากกรณยอยๆแลวนามาสรปเปนความรแบบทวไป เปนการรวบรวมขอมลสาหรบประชากรสวนยอย เพอไปสรปเปนขอสรปของประชากรสวนใหญ

• การใหเหตผลแบบนรนย (deduction) เปนการนาความรพนฐาน ความเชอ ขอตกลง กฎ บทนยามซงเปนสงทรมากอนและยอมรบเปนจรง เพอหาเหตนาไปสขอสรป

อปนย=อนมาน และ นรนย=อปมาน

มนษยคดอยางไร (How We Think)

• การกาหนดปญหา (Problem) • การกาหนดสมมตฐาน (Hypothesis)• การเกบรวบรวมขอมล (Storage)• การวเคราะหขอมล (Analysis)• การสรปผล (Conclusion)

ขอตกลงเบองตนของวธการทางวทยาศาสตร

• วธการทางวทยาศาสตร มขอตกลงเบองตน (Assumption) ในการดาเนนการ ดงน

1. ขอมลทเกบรวบรวมตองเปนขอมลตามธรรมชาตไมใชสงสมมต และถาเปนขอมลทไดจากการจดกระทาจะตองกาหนดขอบเขตทอยภายใตเงอนไขและสถานการณเดยวกนเทานน

2. ปรากฏการณทางธรรมชาตบางอยางจะมความคลายคลงกน ดงนนจะตองจาแนกเปนหมวดหมใหถกตองตามหลกเกณฑ เพอใหเกดความเทยงตรงและความเชอมนในการไดรบขอมลและ ผลการศกษา

ขอตกลงเบองตนของวธการทางวทยาศาสตร

3. อตราการเปลยนแปลงของปรากฏการณทใชเวลาสนและเวลานานทแตกตางกน จะม ผลตอปรากฏการณทเกดขนตามธรรมชาต

4. การเกบรวบรวมขอมลดวยวธการทหลากหลายและใชเครองมอชวยในการเกบรวบรวมขอมลทเหมาะสม จะทาใหไดรบขอมลทสมบรณ ถกตอง และเปนขอมลทเปนธรรมชาต

5. การวเคราะหขอมลโดยเลอกใชวธการทางสถตทเหมาะสม และสอดคลองกบขอตกลงเบองตนของของสถตแตละประเภท

6. การดาเนนการเกบขอมลหรอการนาผลไปใชอยในสถานการณปกตทไมมเหตการณทมอทธพลตอปรากฏการณและขอเทจจรง

โครงสรางความรทางวทยาศาสตร• ในการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางการบรรยาย/พรรณนาและการ

อธบายใหมความชดเจนขนตามระดบความรในโครงสรางความรทางวทยาศาสตร มดงน

• ความรระดบท 1 เปนความรจากขอเทจจรง (Discrete Fact) ทเปนปรากฏการณทางสงคม ทเกดตามธรรมชาต หรอขอเทจจรงทว ๆ ไป

• ความรระดบท 2 เปนความรทไดจากการวเคราะหขอเทจจรงและปรากฏการณตามธรรมชาตแลวสรปผลขอมลดวยเหตผลเชงประจกษ (Empirical Generalization) ใหสอดคลองกบขอเทจจรง และสามารถทดสอบได

• ความรระดบท 3 เปนความรระดบทฤษฏทใชอธบายปรากฏการณทางสงคมทใชความรในระดบท 1 และ 2 ในการพรรณนาปรากฏการณนน ๆ

โครงสรางความรทางวทยาศาสตร หลกการทางวทยาศาสตรทใชในการวจย

1. ความเปนระบบ (Systematic) กลาวคอ การวจยเปนการศกษาอยางเปนขนตอนตามลาดบของเหตและผล โดยจดเปนระบบทถกตองและสอดคลองตามหลกของตรรกศาสตร ไมควรจะเปนเพยงการเกบรวบรวมขอเทจจรงบางอยางเทานน แตควรไดมการแสวงหาคาอธบายขอเทจจรงอยาง มเหตผล และเปนระบบ

2. การศกษาปฏสมพนธ (Interaction) ทเกดขนระหวางพฤตกรรมหรอปรากฏการณนนๆ โดยใชเครองมอหลากหลายทจะใชเกบรวบรวมขอมลนามาวเคราะห เพอใหไดรบผลลพธทแสดงไดอยางชดเจนในปฏสมพนธเชงเหตและผลทเปนไปได และมความนาเชอถอ

หลกการทางวทยาศาสตรทใชในการวจย

3. ลกษณะความเปนพลวตร (Dynamic) ของพฤตกรรมหรอปรากฏการณยอมจะเกดขนเสมอๆ ตามเวลาทมการเปลยนแปลง และจะตองแสวงหาวธการทจะใชอธบายพฤตกรรมหรอปรากฏการณในเชงเหตและผลทมความเปนไปไดตลอดเวลา

ทฤษฏ (Theory) • ทฤษฏ เปนขอความทแสดงความคดรวบยอด ความเปนเหตและผลของความสมพนธ

ระหวางตวแปรตางๆ เพอทจะไดนาไปใชในการอธบายและพยากรณปรากฏการณทเกดขนอยางมระบบระเบยบ

ธรรมชาตของทฤษฎ1. ทฤษฏเปนสงทสรางขนมาอยางสมเหตผล 2. ทฤษฏเปนภาพรวมหรอภาพความคดโดยทวไปของปรากฏการณทจะสามารถใช

อธบาย/นรนยสถานการณเฉพาะ 3. ทฤษฏเปนสงทมพฒนาการเกดขนเสมอ 4. ทฤษฏทด ควรใชอธบายระบบความสมพนธระหวางแนวคดทมลกษณะเรยบงาย 5. ทมความสอดคลองสมพนธกนภายใน และสามารถตรวจสอบเพอขดแยงหรอสนบสนน

ได ดวยขอมลเชงประจกษ

ทฤษฏ (Theory)

• องคประกอบของทฤษฏ 1. ประเดนตาง ๆ ทเกยวกบปรากฏการณหนง ๆ 2. คานยาม หรอคาอธบายความหมายของประเดนเหลานนทเปนประโยค

บอกเลาทระบความคดรวบยอดอยางครบถวน มความชดเจนทเรยกวา “นยามเชงปฏบตการ”

3. หลกการ ขอเทจจรง และสมมตฐานเกยวกบปรากฏการณในดานตาง ๆ อยางเปนระบบ อาท สาเหตในการเกดปรากฏการณ ขนตอนในการเกดปรากฏการณ และความสมพนธระหวางประเดนตางๆ ในเชงเหตผล ตลอดจนกระทงขอตกลงเบองตนในการศกษาปรากฏการณนน ๆ

ทฤษฏ (Theory)

ความสมพนธระหวางทฤษฏและขนตอนของการวจย ประโยชนของทฤษฏตอการวจย

1. กาหนดกรอบการวจย ทฤษฏจะเปนแนวทางในการกาหนดตวแปรทศกษา จะม การออกแบบการวจย และเกบรวบรวมขอมลอยางไร

2. จาแนกและลาดบขอเทจจรงของตวแปรใหเปนหมวดหมโดยใชทฤษฏเปนกฎเกณฑ เพอใหศกษาไดงายขน

3. กาหนดกรอบแนวคดการวจย เปนการศกษาความคดรวบยอดเชงทฤษฏจากเอกสารและ งานวจยทเกยวของ เพอทจะไดนามากาหนดกรอบแนวความคดในการวจยทแสดงความสมพนธของตวแปรไดอยางชดเจน

4. กาหนดสมมตฐาน ในการศกษาความคดรวบยอดเชงทฤษฏจะชวยทาใหสามารถกาหนดสมมตฐานทถกตองตามหลกของเหตและผลทระบไว

ประโยชนของทฤษฏตอการวจย

5. กาหนดวธการเกบรวบรวมขอมล ทจะตองใชทฤษฏในการวเคราะหวาจะสามารถเกบขอมลดวยวธการใดบาง เพอใหเกดความครอบคลมในปรากฏการณนน ๆ

6. การสรปขอเทจจรง ในงานวจยบางเรองทมความซบซอนของขอมลทนามาใช จะตองใชทฤษฎทเกยวของมาเปนมาตรฐานในการตรวจสอบ อภปรายผล และสรปผลการวจย

7. การพยากรณ เปนการใชทฤษฎในการคาดคะเนปรากฏการณทเกดขนและไมสามารถ เกบรวบรวมขอมลมาวเคราะหเพอสรปผลได

การวจย

การวจย

• การวจย เปนกระบวนการแสวงหาความรทมระบบ มขนตอนทชดเจนปราศจากอคตสวนตว สามารถตรวจสอบได ทผวจยนามาใชศกษา คนควาขอเทจจรง เพอนาไปใชอธบายปรากฏการณทางสงคม หรอพฒนาเปนกฎ ทฤษฏ หรอนาไปใชในการแกปญหาทเกดขนไดอยางถกตอง แมนยา และเชอถอได

ตวแปร Variable• ตวแปร (variables) หมายถง คณสมบตหรอคณลกษณะ หรอปรากฏการณของสง

ตางๆ ทผวจยตองการจะศกษาหาความจรง ซงอาจจะเปนสงทมชวตหรอไมมชวตกได เชน คน วตถสงของ สตว พช ครอบครว ขนาดธรกจ หรอเหตการณตาง ๆ เปนตน

• ตวแปรจะตองมคาเปลยนไดอยางนอยตงแต 2 คาขนไป เชน คน (เพศ อาย การศกษา รายได) เพศ สามารถแปรไดเปนหญงและชาย, อาย สามารถแปรไดเปนกลมตามทผวจยกาหนด เชน ตากวา 20 ป, 20 – 29 ป30 – 39 ป และ 40 ปขนไป, ขนาดธรกจ อาจแปรไดเปน ธรกจขนาดเลก ธรกจขนาดกลาง และธรกจขนาดใหญ

• คณสมบตของสงใดกตาม ถาเปนไดอยางเดยวคณสมบตนนกไมเปนตวแปร เชน ความสงของคน ถาทกคนสงเทากนหมด ความสงกจะไมเปนตวแปรหรอรายไดของผบรโภค ถารายไดเทากนหมดกไมเปนตวแปร เปนตน

จดมงหมายของการวจย

1. เปาหมายของการวจย คอ มงหาคาตอบเพอนามาใชแกปญหา โดยศกษาความสมพนธระหวางตวแปรทมความเปนเหตและเปนผลซงกนและกนอยางชดเจน

2. การวจยเปนการสรปผล หลกเกณฑ และทฤษฏทใชในการคาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในอนาคต หรอเปนการศกษาขอมลจากกลมตวอยางเพอทนาผลสรปอางองไปสประชากร

3. การวจยเปนการเกบรวบรวมขอมล หรอปรากฏการณทสงเกตไดมาใชในการสรปผลโดยทปญหาในบางปญหาไมสามารถทาการวจยไดเนองจากไมสามารถเกบรวบรวมขอมลได

แนวคดพนฐานของการวจย • 3.1 กฎเหตและผลของธรรมชาต (Deterministic Law of Nature) เปนแนวคดท

ระบวา ปรากฏการณใด ๆ ทเกดขนนนจะสามารถแสวงหาสาเหตทกอใหเกดปรากฏการณนนไดเสมอ ๆ หรอ เมอกาหนดสถานการณใด ๆ ทเปนสาเหตยอมจะหาผลลพธทเกดขนไดเชนเดยวกน

• 3.2 กฎความเปนระบบของธรรมชาต (Systematic Law of Nature) เปนแนวคดทระบวาปรากฏการณใด ๆ ทเกดขนตามกฎของเหตและผลของธรรมชาตจะมรปแบบของความสมพนธของ ตวแปรทคอนขางจะชดเจน อาท Y = f(x) หรอ y = ax+b เปนตน เพอทผวจยจะไดนารปแบบ ดงกลาวไปใชอธบายในปรากฏการณทเกดขนโดยทว ๆ ไปได

• 3.3 กฎความสมพนธของธรรมชาต (Associative Law of Nature) เปนแนวคดทระบวา ในการเกดปรากฏการณใด ๆ ทแตกตางกนนน จะมความมากนอยของตวแปรทเปนสาเหตและ ตวแปรผลทแตกตางกน

แนวคดพนฐานของการวจย

• 3.4 กฎองคประกอบหลกของธรรมชาต (Principle Component of Nature) เปนแนวคดท ระบวาตวแปรสาเหต และตวแปรผลทเกดขนนน ๆ ไมไดเปนความสมพนธเชงเดยว แตจะมตวแปร อน ๆ (ตวแปรแทรกซอน/สอดแทรก) ทมกจะมาเกยวของอยเสมอ ๆ

• 3.5 กฎความนาจะเปนของธรรมชาต (Probabilistic Law of Nature) เปนแนวคดทระบวา ในปรากฏการณ ใด ๆ นน ความรความจรงทเกดขนตามธรรมชาต จะเปนผลลพธของปรากฏการณ ทมความนาจะเปนในการเกดขนทคอนขางสง

แนวคดพนฐานของการวจย

ความสมพนธระหวางวทยาการวจย และปรากฏการณจรง

คณลกษณะของการวจย 1. การวจย เปนการแกปญหาทชวยใหสามารถบรรลเปาหมายสดทาย ทเปนการ

คนความสมพนธระหวางตวแปรตาง ๆ อยางมเหตผล 2. การวจย เปนการพฒนาขอสรป หลกเกณฑ และทฤษฎทสามารถนาไปใช

อางองหรอคาดการณโดยเฉพาะในกรณทอาจจะเกดขนในอนาคต 3. การวจย มแนวคดพนฐานของการไดรบขอมลทสรปจากประสบการณทได

จากการสงเกต หรอขอมลเชงประจกษ (Empirical) ดงนนในบางคาถามทนาสนใจไมสามารถทจะนามาดาเนนการวจยได เพราะไมสามารถสงเกตหรอแสวงหาขอมลเชงประจกษได

4. การวจยจาเปนจะตองมกระบวนการสงเกตทถกตอง ชดเจน และบรรยายปรากฏการณทเกดขนไดอยางชดเจน โดยใชเครองมอในการวจยเชงปรมาณหรอวธการของการวจยเชงคณภาพ

คณลกษณะของการวจย 5. การวจย เปนการเกบรวบรวมขอมลใหมจากแหลงปฐมภม หรอใชขอมลทม

อยแลวใน การตอบคาถามตามจดประสงคใหม ไมใชเปนการจดระบบใหม (Reorganizing) โดยการนาขอมล ทผอนคนพบแลวมาสรปอกครงหนง เพราะทาใหไมไดรบความรใหม ๆ

6. การวจยจะตองมระบบ มวธการ แบบแผนการวจย และการวเคราะหทถกตอง ชดเจน ทจะทาใหไดขอสรปการวจยทมประสทธภาพ

7. การวจย จะตองเปนการดาเนนการโดยใชความรความชานาญของผวจยทจะตองรบร ปญหาทตนเองจะทาวจย และปญหาดงกลาวมบคคลใดประเดนใดทไดทาวจยไปแลวบาง รวมทงเรยนรคาศพทเฉพาะทใช ความคดรวบยอดและทกษะทางเทคนค ทจะสามารถนามาใชใน การวเคราะหขอมลไดอยางถกตอง

คณลกษณะของการวจย

8. การวจย จะตองกาหนดวตถประสงค โดยใชของเหตผลตามหลกความเปนจรงทจะสามารถทดสอบไดและวธการทเหมาะสม เพอใหไดขอสรปทเปนจรง มเหตผล และจะตองไมมอคตของผวจยมาเกยวของ

9. งานวจย จะตองเปนการดาเนนการแสวงหาคาตอบทนามาใชตอบคาถามของปญหาท ยงไมสามารถแกไขได

คณลกษณะของการวจย

10. การวจย เปนกจกรรมทจะตองดาเนนการดวยความอดทน ไมเรงรบ และจะตองยอมรบ/เผชญอปสรรคในวธการไดมาของคาตอบในการวจย

11. การวจย จะตองมการจดบนทกขอมล และจดทารายงานการวจยดวยความระมดระวง ในการใชคาทมความหมาย วธการดาเนนการวจย หรอการอางองขอมลทไดนามากลาวอางองอยางถกตอง

ธรรมชาตของการวจย

1. การวจยเปนกระบวนการเชงประจกษ หมายถง การวจยเปนกระบวนการแสวงหาคาตอบ ทตองใชขอมลเชงประจกษทมความถกตอง เชอถอได และมความชดเจนทสามารถตรวจสอบได

2. การวจยเปนการดาเนนการทเปนระบบ หมายถง การวจยเปนการดาเนนการตามขนตอนวธการทางวทยาศาสตร (Scientific Method) ทมการวางแผนอยางมเหตผลและลาดบขนตอนทชดเจน ทจะทาใหไดขอคนพบทถกตองและนาเชอถอ

3. การวจยมจดมงหมายทชดเจน หมายถง การวจยเปนการดาเนนการทมจดมงหมายใน 4 ลกษณะ คอ บรรยาย อธบาย พยากรณ และควบคม ในปรากฏการณตาง ๆ ทเกดขน


4. การวจยมความเทยงตรง(Validity) หมายถง การวจย ใด ๆ จาเปนตองมความเทยงตรงใน 2 ลกษณะ ไดแก ความเทยงตรงภายใน ทสามารถระบไดวาผลการวจยทไดเกดจากตวแปรทศกษาเทานน หรอผลการวจยสามารถใชอธบายปรากฏการณไดอยางมประสทธภาพ และความเทยงตรง ภายนอก ทจะสามารถนาผลการวจยทไดไปใชในสถานการณทมความคลายคลงกนไดอยางครอบคลม

5. การวจยมความเชอมน (Reliability) หมายถง การวจยตองมความคงเสนคงวาใน การดาเนนการวจย (การออกแบบการวจย สถานการณ) ทการวจยจะดาเนนการซากครงดวย การดาเนนการวจยแบบเดม ๆ กจะไดผลการวจยทคลายคลงกน


6. การวจยมเหตผล หมายถง การวจยเปนการดาเนนการทจะตองมเหตผลทชดเจนใน การดาเนนการทกขนตอนเพอใหไดผลการวจยทถกตอง มความนาเชอถอและสามารถตรวจสอบ ไดอยางชดเจน

7. การวจยเปนการแกปญหา หมายถง การวจยเปนการดาเนนการทจะเรมตนดวยปญหาท เกยวพนกนระหวางปญหา (ตวแปรตาม) กบวธการแกปญหา (ตวแปรตน) แลวจงจะใชวธการทางวทยาศาสตรเปนกระบวนการในการดาเนนการตรวจสอบการแกปญหานน ๆ

ธรรมชาตของการวจย 8. การวจยตองมการเกบรวบรวมขอมลใหม หมายถง การวจยในแตละครงจะตองมการ

เกบรวบรวมขอมลใหมเพอตอบคาถามตามวตถประสงคของการวจยนน ๆ แตถาใชขอมลเดมจะตองม การกาหนดวตถประสงคใหมทนาขอมลทมอยแลวมาสงเคราะหเพอใหเกดคาตอบของปญหาทชดเจนตามทกาหนด

9. การวจยมวธการทหลากหลาย หมายถง การวจยจะมวธการในการดาเนนการวจยทใหผวจยไดเลอกใชอยางหลายหลายวธการตามความเหมาะสมของปญหาการวจย วตถประสงค หรอ การดาเนนการวจย

10. การวจยตองใชศกยภาพของผวจย หมายถง การวจยทมประสทธภาพจะตองดาเนนการ โดยทผวจยทมความรความสามารถ และมประสบการณในการวจยทจะสามารถดาเนนการวจยตงแตการวเคราะหปญหาการวจยจนกระทงไดผลการวจยถกตอง และนาเชอถอ

ประเภทของการวจย • จาแนกตามประโยชนทไดรบหรอเหตผลในการวจย

– การวจยพนฐานหรอการวจยบรสทธ (Basic Research or Pure Research) – การวจยการนาไปใช (Applied Research)

• จาแนกตามลกษณะ(ความลก/ความกวาง)ของขอมล – การวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) – การวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research)

• จาแนกตามระเบยบวธวจย (Methodology) – การวจยเชงประวตศาสตร (Historical Research) – การวจยเชงบรรยาย (Descriptive Research)

• การวจยเชงสารวจ(Survey Research) • การศกษาความสมพนธ (Interrelationship Studies) • การศกษาพฒนาการ(Developmental Studies)

ประเภทของการวจย

• จาแนกตามลกษณะของวชา หรอศาสตร – การวจยทางวทยาศาสตร (Scientific Research) – การวจยทางสงคมศาสตร (Social Research)

• จาแนกตามเวลาทใชในการทาวจย – การวจยแบบตดขวาง/ระยะสน (Cross-section Research)

– การวจยแบบตอเนอง (Longitudinal Research)


• จาแนกประเภทการวจยตามเปาหมายหลกของการวจย – การวจยทมงบรรยายตวแปร(Descriptive-Oriented Research) – การวจยทมงอธบายความสมพนธระหวางตวแปร(Correlation-Oriented Research) – การวจยทมงแสวงหาความเปนเหตเปนผลระหวางตวแปร (Causal-Oriented

Research)

• จาแนกประเภทของการวจยตามการจดกระทา– การวจยแบบทดลองเบองตน (Pre Experimental Research) – การวจยกงทดลอง (Quasi Experimental Research) – การวจยแบบทดลองทแทจรง (True Experimental Research)


ความมงหมายของการวจย

• ความมงหมายในการทาวจยจาแนกเปน 4 ลกษณะ ทเรมตนจ า ก ค ว า ม ม ง ห ม า ย ใ นระด บพ น ฐ านท ม ขอบ เขตทกวางขวางทใชอธบายความผนแปรไดนอย ไปส ความมงหมายใ น ร ะ ด บ ส ง ท ม ข อ บ เ ข ต ทเฉพาะเจาะจงทใชอธบายความผนแปรไดมาก

หลกการเบองตนในการดาเนนการวจย

1. มความเปนระบบ หมายถง งานวจยทดาเนนการผวจยจะตองมการวางแผนตงแต ขนตอนการเลอกปญหาการวจยจนกระทงการเขยนรายงานการวจยวาจะมลาดบขนตอนใน การดาเนนการอยางไรทจะสามารถตรวจสอบไดตลอดเวลาวาการดาเนนการปจจบนอยในขนตอนใด

2. มคณประโยชน หมายถง งานวจยทดาเนนการจะตองกอใหเกดคณประโยชนในดานการพฒนาทงตอตนเองและสงคมโดยสวนรวม

3. มความสมบรณ หมายถง งานวจยทดาเนนการจะตองมความสมบรณใน การดาเนนการตามขนตอน เพอใหไดมาซงคาตอบของปญหาการวจยตามทผวจยไดกาหนดไวใน วตถประสงคของการวจย

หลกการเบองตนในการดาเนนการวจย 4. มความชดเจน หมายถง งานวจยทดาเนนการจะตองมความชดเจนใน การ

ดาเนนการทกขนตอนทผวจยจะตองสามารถชแจงทมา/เหตผลได เรมตนตงแตจดเรมตนจากการกาหนดปญหาการวจย จนกระทงสนสดกระบวนการวจยทการเขยนรายงานการวจย

5. มความถกตอง หมายถง งานวจยทดาเนนการทกขนตอนจะตองมความถกตองและ เชอถอไดตามหลกการและเหตผลของแตละขนตอน รวมทงการใชภาษาเขยนทสละสลวย การอางองแหลงขอมล และการจดพมพใหมความถกตองตามอกขรวธ

6. มลกษณะเฉพาะ หมายถง งานวจยทดาเนนการแตละเรองจะมลกษณะเฉพาะทผวจยจะตองยดถอเปนแนวทางในการดาเนนการใหสอดคลองตามหลกการและขนตอนของการวจย ประเภทนน ๆ

หลกการเบองตนในการดาเนนการวจย

7. ทาความเขาใจไดงาย หมายถง งานวจยทดาเนนการจะตองมการเขยนรายงาน การวจยทนาเสนออยางชดเจน ทจะทาใหผศกษางานวจยไดเกดการเรยนรในประเดนทศกษาอยางงาย ๆ รวมทงสามารถทจะนาผลการวจยไปประยกตใชใหเกดประโยชนในการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ

กระบวนการแสวงหาความร

• ยคโบราณ – โดยการบงเอญ (By Chance) – โดยจารต ขนบธรรมเนยมประเพณ (By Tradition) – โดยการลองผดลองถก (By Trial and Error) – โดยความเชอทมตอผนา/ผเชยวชาญ (By Authority or Expert) – โดยประสบการณสวนตว(By Personal Experience)


• ยคกลาง เปนยคทมนษยมกระบวนการแสวงหาความรทเปนระบบทชดเจน มากขน มการใชหลกการของเหตและผลเขามาเกยวของ แตในบางครงกยงไมสามารถตรวจสอบความถกตองตามความเปนจรงไดอยางชดเจน – วธการแบบอนมาน (Deductive Method) เปนการคนพบขอความรตาม

แนวคดของอรสโตเตล(Aristotel) ทพจารณาแลววา การคนพบความรในยคโบราณยงไมมระบบ/ แบบแผนทชดเจน จงไดนาเสนอวธการแสวงหาความรจากความสมพนธของขอเทจจรงหลก (Major Premise) และขอเทจจรงยอย (Minor Premise) ทนาไปสขอสรป(Conclusion)


• ยคกลางวธการแบบอนมาน (Deductive Method) เปนการคนพบขอความรตาม แนวคดของอรสโตเตล (Aristotel)


• ยคกลางวธการแบบอนมาน (Deductive Method) เปนการคนพบขอความรตาม แนวคดของอรสโตเตล (Aristotel) โดยทอรสโตเตล ไดจาแนกแบบของการหาเหตผลเปน 4 ลกษณะ 1. การหาเหตผลเฉพาะกลม (Categorical Syllogism)2. การหาเหตผลตามสมมตฐาน (Hypothetical Syllogism)3. การหาเหตผลทมทางเลอกให (Alternative Syllogism)4. การหาเหตผลทแตกตางออกไป (Disjunctive Syllogism)


• ยคกลาง1. การหาเหตผลเฉพาะกลม(Categorical Syllogism) เปนวธการหาเหตผลทสามารถลงสรป ในตนเองได อาท

เหตใหญ : มนษยทกคนตองตาย เหตยอย : นายแดงเปนมนษย ผลสรป : นายแดงตองตาย

วธการแบบอนมาน (Deductive Method) เปนการคนพบขอความรตาม แนวคดของอรสโตเตล (Aristotel)


• ยคกลาง2. การหาเหตผลตามสมมตฐาน (Hypothetical Syllogism) เปนวธการหาเหตผลโดย การกาหนดสถานการณในลกษณะของ ถา.........แลว (If……then…)ซงการหาเหตผลในลกษณะน จะเปนจรงหรอไมขนอยกบสถานการณ เพราะเปนเหตผลทสอดคลองตามหลกตรรกศาสตรเทานน อาท

เหตใหญ : ถานายแดงเปนมนษยแลวแดงจะตองตาย เหตยอย : นายแดงเปนมนษย ผลสรป : นายแดงตองตาย



• ยคกลาง3. การหาเหตผลทมทางเลอกให (Alternative Syllogism) เปนวธการหาเหตผลทกาหนดสถานการณทเปนทางเลอกใหอยางใดอยางหนงทอยในลกษณะของอาจจะ........ อาท

เหตใหญ : ฉนอาจจะไดทหนงหรอทสอง เหตยอย : ฉนไมไดทหนง ผลสรป : ฉนไดทสอง



• ยคกลาง4. การหาเหตผลทแตกตางออกไป (Disjunctive Syllogism) เปนวธการหาเหตผลทใช การเชอมโยงกน โดยทเหตยอยเปนตวทระบกรณบางสวนของเหตใหญ อาท

เหตใหญ : การทฝนจะตกหรอไมตก ไมเปนเหตผลทฉนจะไปชมภาพยนตร เหตยอย : วนนมฝนตก ผลสรป : วนนไมเหมาะสมทฉนจะไปชมภาพยนตร



• ยคกลาง วธการแบบอนมาน (Deductive Method) เปนการคนพบขอความรตาม แนวคดของอรสโตเตล (Aristotel)


• ยคกลาง

ไดนาเสนอวธการแสวงหาความร เพอแกไขขอบกพรองวธการแสวงหาความรแบบอนมาน กลาวคอ วธการแสวงหาความร เปนการเกบ รวบรวมขอเทจจรงยอย ๆ ทเฉพาะเจาะจงแลวใหนามาพจารณาความเหมอน หรอความแตกตาง แลวจ งสรป เปนขอความร ท คนพบเพ อสรปอ า งอ ง(Generalized) ทสามารถแสดงวธการแบบอปมาน

วธการแบบอปมาน(Inductive Method) เปนการคนพบองคความรตาม แนวคดของฟรานซส เบคอน(Francis Bacon)


• ยคกลาง วธการแบบอปมาน(Inductive Method) เปนการคนพบองคความรตาม แนวคดของฟรานซส เบคอน(Francis Bacon)



• ฟรานซส เบคอน ไดนาเสนอแนวคดวธการแสวงหาความรโดยวธการอปมานเปน 3 ลกษณะ

1. วธการอปมานแบบสมบรณ (Perfect Inductive Method) 2. วธการอปมานแบบไมสมบรณ (Imperfect Inductive Method) 3. วธการอปมานแบบเบคอเนยน (Baconian Inductive Method)




1. วธการอปมานแบบสมบรณ (Perfect Inductive Method) เปนวธการ แสวงหาความรโดยการเกบรวบรวมขอเทจจรงยอยจากทกหนวยของสงทตองการศกษา แลวนามา วเคราะหเพอจดหมวดหม แปลความหมายแลวสรปผลเปนขอความรทคนพบทถกตองและนาเชอถอ มากทสดแตวธการนจะทาไดยากเนองจากจะตองเกบขอเทจจรงจากทกหนวย ทาใหเสยเวลา แรงงาน และงบประมาณทคอนขางสง




1. วธการอปมานแบบสมบรณ (Perfect Inductive Method)




2. วธการอปมานแบบไมสมบรณ (Imperfect Inductive Method) เปนวธการแสวงหาความรทเกบรวบรวมขอเทจจรงจากกลมตวอยางทเปนบางสวนของประชากร แลวนามาวเคราะหเพอจดหมวดหม แปลความหมายแลวสรปผลเพอกลาวอางองผลสรปกลบไปสประชากรทงหมด




2. วธการอปมานแบบไมสมบรณ (Imperfect Inductive Method)


กระบวนการแสวงหาความร • ยคกลาง

3. วธการอปมานแบบเบคอเนยน(Baconian Inductive Method) เปน วธการแสวงหาความรทใชเทคนคในการตรวจสอบ หรอวเคราะหขอเทจจรง ใน 3 ลกษณะ ดงน

1) การพจารณาขอเทจจรงในลกษณะของสวนทเหมอนกนหรอรวมกน (Positive Instance) 2) การพจารณาขอเทจจรงในลกษณะของสวนทแตกตางกน(Negative Instance) 3) การพจารณาขอเทจจรงในสวนแปรเปลยนตามรปแบบ(Alternative Instance) คอ ในบางสวนมความเหมอน และในบางสวนกมความแตกตาง หลงจากการพจารณาขอเทจจรงทเกบรวบรวมไดทง 3 ลกษณะแลวใหสรปผลของ ความรทคนพบ




3. วธการอปมานแบบเบคอเนยน(Baconian Inductive Method)



• ยคปจจบน เปนยคทมนษยไดมกระบวนการแสวงหาความรทเปนระบบทชดเจนมากขน มการใชหลกการของเหตและผลเขามาพจารณา และความรทคนพบสามารถตรวจสอบความถกตองตามความเปนจรงไดอยางชดเจน ในศตวรรษท 19 ชารล ดารวน (Charles Darwin) เปนบคคลทไดนาเสนอแนวคดใหมโดยการนาวธการแบบอนมานและอปมานมารวมกนเปน กระบวนการเดยวกน (Deductive-Inductive Method)


• ยคปจจบน

ลกษณะของการวจยทด

1. มความสอดคลอง มวตถประสงคทสอดคลองกบปญหาการวจย/การแกปญหา ทจะสามารถนาผลการวจยไปใชประโยชนไดอยางแทจรง

2. ความสมบรณของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ทจะตองมการศกษา อยางสมบรณ ครบถวน และครอบคลมตวแปรทตองการศกษา เพอนาไปกาหนดกรอบแนวคดการวจย และกาหนดสมมตฐานทถกตองและสอดคลองกบสถานการณของสงคม ตลอดจนกระทงเรยงลาดบเนอหาอยางเหมาะสม

3. ใชระเบยบวธการวจยทถกตอง ในการดาเนนการวจยจะตองมการสมตวอยางทถกตองและมขนาดพอเหมาะ ใชเครองมอเกบขอมลทมคณภาพ การออกแบบแผนการทดลอง หรอการกาหนดระดบนยสาคญทางสถต


4. การวเคราะหขอมล จะตองเลอกใชสถตในการวเคราะหขอมลทเหมาะสม และสอดคลองกบขอตกลงเบองตนของสถตแตละประเภท

5. การนาเสนอขอมล จะตองแปลผลจากผลการวเคราะหอยางมหลกเกณฑ ใชภาษานาเสนอทงายๆ หรอใชวธการนาเสนอทนาสนใจโดยใชแผนภม หรอภาพประกอบตางๆ

6. ความเทยงตรง ในการวจยจะตองคานงทงความเทยงตรงภายในและความเทยงตรงภายนอก ทผลการวจยทไดเปนผลทเกดขนอยางแทจรงในการวจย และสามารถนาไปใชสรปอางองขอมลจากกลมตวอยางสประชากรไดอยางมประสทธภาพ


7. ความเชอมน การวจยจะตองดาเนนการดวยกระบวนการทางวทยาศาสตรทมเหตและผล มความเปนปรนย ขจดความลาเอยงจากความรสกสวนตว และเนนทการทดสอบสมมตฐานมากกวา การพสจนวาจรงหรอเทจ

8. รปแบบของรายงานการวจย เปนการปฏบตตามขอกาหนดของรายงานการวจยท แตละหนวยงานหรอองคกรไดกาหนดรปแบบไวอยางชดเจน รวมทงความชดเจน ถกตองของ เนอหาสาระ และรปเลมของรายงานการวจยทถกตอง สวยงาม

9. ขอบเขตของเวลา การวจยจะตองดาเนนการใหเสรจภายในเวลาทกาหนด มฉะนนอาจจะมความคลาดเคลอนจากสภาพเปนจรงเนองจากการเปลยนแปลงของสงคม หรอมนษยทม การเปลยนแปลงทศนคต หรอคานยมอยางรวดเรว

ประโยชนของการวจย

1. กอใหเกดองคความรใหม ๆ ในการเพมพนวทยาการใหมความกาวหนาทงใน เชงกวาง หรอเชงลกมากยงขน

2. ใชแสวงหาวธการในการแกปญหาทเกดขนและมความซบซอนเพมมากขนในปจจบนและอนาคตไดตรงประเดน ถกตอง และมความรวดเรวมากยงขน

3. นามาใชเปนขอมลในการวางแผนหรอกาหนดนโยบายอยางชดเจนเพอทจะชวยให การดาเนนงานนน ๆ สามารถทจะดาเนนการไปสเปาหมายของการปฏบตงานไดอยางถกตอง เหมาะสมและมประสทธภาพมากขน

4. ชวยในการเสรมสรางสมรรถภาพของผทาวจยในการเปนมนษยทสมบรณได อยางมประสทธภาพ อาท กระบวนการคดอยางมเหตผล การตดสนใจ การบรหารงานหรอการวางแผน เปนตน

ขอจากดของการวจยทางสงคมศาสตร

1. ความแมนยาในการวด ในการวจยทางสงคมศาสตรเปนเรองทเกยวของกบมนษย ทมความซบซอนโดยเฉพาะทางดานจตใจทมลกษณะเปนนามธรรมคอนขางสงทในบางลกษณะท ไมสามารถระบออกมาเปนตวเลขไดอยางถกตองและชดเจน ทาใหการสรางเครองมอทใชวดคณลกษณะดงกลาวไดอยางถกตอง ชดเจนทาไดยาก

2. การควบคมสภาวะแวดลอมหรอตวแปรทมอทธพลตอตวแปรทมงศกษาจะทาไดคอนขางยาก โดยเฉพาะตวแปรทางดานพฤตกรรมของมนษยทมวธการควบคม/จดกระทาตวแปร ทไมชดเจนดงนนจะตองหาวธการ แนวคด ทฤษฏทจะมาอธบายใหเกดความชดเจนมากทสด

ลกษณะของนกวจยทด

• องคประกอบของอารมณ (Emotion Factor) ทผวจยจะตองมแรงขบใน ความตองการทจะทางานใหสาเรจ เนองจาก 1. จะทางานวจยไมสาเรจถายงมความไมรบผดชอบ/การตรงตอเวลา 2. ความสาเรจของการทางานวจยขนอยกบมความพยายาม และมความใฝร 3. เมอทางานสาเรจ ผวจยจะมความรสกวามความสข 4. เปนผทเหนคณคาของงานวจย

ลกษณะของนกวจยทด• ความร (Knowledge) ผวจยจะตองเปนผทมความรในเรองทจะศกษา และยงมลกษณะ ดงน

1. เปนผทมความสามารถในการแสวงหาความรไดอยางรวดเรว 2. สามารถเลอกสรรความรมาใชไดอยางเหมาะสม 3. มความสามารถนาผลงานวจยของผอนมาใชใหเกดประโยชนในงานวจยของตนเองไดอยางม

ประสทธภาพ 4. สามารถใชหลกของเหตผลมาประกอบในการพจารณาเพอวเคราะหขอมล 5. มทกษะในการสรางและพฒนาเครองมอในการวจย และการใชเครองมอในการเกบรวบรวม

ขอมล 6. มทกษะในการวเคราะหขอมลโดยเลอกใชสถตทเหมาะสม 7. มทกษะในการเชอมโยงผลการวจยไปสสถานการณทวไป 8. มทกษะในการตรวจสอบ และสามารถวพากษวจารณผลงานวจยใน 9. เชงสรางสรรค 10. มความสามารถในการใชภาษาในการรายงาน/บรรยายผลการวจยของตนเองใหผทสนใจได

เขาใจอยางชดเจน

ลกษณะของนกวจยทด

• พลงในตน (Volition) หรออานาจในการควบคมตนเอง ตดสนใจ ควบคมตนเอง ทประกอบดวย 1. พฤตกรรมทมองเหน 2. พลงทวไป 3. ความนกคด

จรรยาบรรณของนกวจย

• นกวจย Researcher หมายถง ผทดาเนนการคนควาหาความรอยางเปนระบบเพอตอบประเดนทสงสยโดยมระเบยบวธอนเปนทยอมรบใน แตละศาสตรทเกยวของซงครอบคลมทงแนวคด มโนทศน และวธการ ทใชในการรวบรวมและวเคราะหขอมล (สภาวจยแหงชาต, 2541 : 3)

• จรรยาบรรณ Ethic หมายถง หลกความประพฤตอนเหมาะสม แสดงถงคณธรรมและจรยธรรมใน การประกอบอาชพทกลมบคคล แตละสาขาวชาชพประมวลขนไวเปนหลก เพอใหสมาชกในสาขาวชาชพนนๆ ยดถอปฏบตเพอรกษาชอเสยงและสงเสรมเกยรตคณ ของสาขาวชาชพของตนเอง


• จรรยาบรรณนกวจย (Researcher’s Code Ethic) หมายถง หลกเกณฑควรประพฤตปฏบตของนกวจยทวไปเพอใหการดาเนนงานวจยตงอยบนพนฐาน ของจรยธรรมและหลกวชาการทเหมาะสมตลอดจนประกนมาตรฐานของการศกษาคนควาใหเปนไปอยางสมศกดศรและเกยรตภมของนกวจย

จรรยาบรรณของนกวจย • จรรยาบรรณของนกวจยและแนวปฏบต ทนาเสนอโดยสภาวจยแหงชาต

ของประเทศไทย มดงน (สภาวจยแหงชาต,2541 : 3-13) 1. นกวจยตองซอสตยและมคณธรรมในทางวชาการและการจดการ นกวจยตอง

ม ความซอสตยตอตนเองไมนาผลงานของผอนมาเปนของตน ไมลอกเลยนงานของผอน ตองใหเกยรต และอางถงบคคลหรอแหลงทมาของขอมลทนามาใชในการวจยตองซอตรงตอการแสวงหาทนวจย และมความเปนธรรมเกยวกบผลประโยชนทไดจากการวจย

2. นกวจยตองปฏบตตามพนธกรณในการทาวจยตามขอตกลงททาไวกบหนวยงาน ทสนบสนนการวจย และตอหนวยงานทตนสงกด นกวจยตองปฏบตตามพนธกรณและขอตกลงการวจย ทผเกยวของทกฝายยอมรบรวมกน อทศเวลาทางานวจยใหไดผลดทสดและเปนไปตามกาหนดเวลา มความรบผดชอบไมละทงงานระหวางดาเนนการ


ของประเทศไทย มดงน (สภาวจยแหงชาต,2541 : 3-13) 3. นกวจยตองมพนฐานความรในสาขาวชาการททาวจย นกวจยตองมพน

ฐานความร ในสาขาวชาการททาวจยอยางเพยงพอ และมความรความชานาญหรอมประสบการณเกยวเนองกบ เรองททาวจยเพอนาไปสงานวจยทมคณภาพ และเพอปองกนปญหาการวเคราะห การตความ หรอ การสรปทผดพลาด อนอาจกอใหเกดความเสยหายตองานวจย

4. นกวจยตองมความรบผดชอบตอสงทศกษาวจย ไมวาจะเปนสงทมชวตหรอไมมชวต นกวจยตองดาเนนการดวยความรอบคอบระมดระวง และเทยงตรงในการทาวจยทเกยวของกบ คน สตว พช ศลปวฒนธรรม ทรพยากร และสงแวดลอม มจตสานกและปณธานทจะอนรกษศลปวฒนธรรม ทรพยากรและสงแวดลอม


• จรรยาบรรณของนกวจยและแนวปฏบต ทนาเสนอโดยสภาวจยแหงชาตของประเทศไทย มดงน (สภาวจยแหงชาต,2541 : 3-13)

5. นกวจยตองเคารพศกดศร และสทธของมนษยทใชเปนตวอยางนกวจยตองไมคานงผลประโยชนทางวชาการจนกระทงละเลยและขาดความเคารพในศกดศรของเพอนมนษย ตองถอเปนภาระหนาททจะอธบายจดมงหมายของการวจยแกบคคลทเปนกลมตวอยางโดยไมหลอกลวง หรอบบบงคบและไมละเมดสทธสวนบคคล

6. นกวจยตองมอสระทางความคด โดยปราศจากอคตในทกขนตอนของการทาวจย นกวจยตองมอสระทางความคดตองตระหนกวา อคตสวนตนหรอความลาเอยงทางวชาการ อาจจะสงผลใหมการบดเบอนขอมล และขอคนพบทางวชาการ อนเปนเหตใหเกดผลเสยหาย ตองานวจย


ของประเทศไทย มดงน (สภาวจยแหงชาต,2541 : 3-13) 7. นกวจยพงนาผลงานวจยไปใชประโยชนในทางทชอบ นกวจยพงเผยแพร

ผลงานวจย เพอประโยชนทางวชาการและสงคมไมขยายผลขอคนพบจนเกนความเปนจรงและไมใชผลงานวจย ไปในแนวทางมชอบ

8. นกวจยพงเคารพความคดเหนทางวชาการของผอน นกวจยพงมใจกวาง พรอมจะเปดเผยขอมลและขนตอนการวจย ยอมรบฟงความคดเหนและเหตผลทางวชาการของผอน และ พรอมทจะปรบปรงแกไขงานวจยของตนใหถกตอง

9. นกวจยพงมความรบผดชอบตอสงคมทกระดบ นกวจยพงมจตสานกทจะอทศกาลงสตปญญาในการทาวจยเพอความกาวหนาทางวชาการ เพอความเจรญและประโยชนสขของ สงคมและมวลมนษยชาต

คาถามเชงปฏบตการบทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย

คาถามเชงปฏบตการบทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย คาชแจง ใหตอบคาถามจากประเดนคาถามทกาหนดใหอยางชดเจน • 1. ทฤษฏ คออะไร มความสาคญอยางไรตอการวจย • 2. การวจย คอ อะไร • 3. เพราะเหตใดมนษยจงตองม “การแสวงหาความร” • 4. มนษยมววฒนาการในการแสวงหาความรอยางไร • 5. ทานใชหลกการพนฐานทางวทยาศาสตรในการดาเนนการวจยอยางไร • 6. การวจยกอใหเกดประโยชนตอมนษยชาตและประเทศชาต อยางไร • 7. ลกษณะของรายงานทเรยกวา “งานวจย” มลกษณะสาคญทแตกตางจากรายงานทว ๆ ไป อยางไร • 8. ถาใหทานจาแนกประเภทของการวจย ทานจะจาแนกการวจยเปนกประเภท เพราะเหตใด • 9. ในปจจบนมการดาเนนการการวจยเพอตอบสนองตอเปาหมายใดมากทสด เพราะเหตใด • 10. นกวจยไดใชประโยชนอะไรจาก “ธรรมชาตของการวจย” • 11. ปญหาทตองดาเนนการวจยกบปญหาทไมตองดาเนนการวจยมความแตกตางหรอ คลายคลงกนอยางไรบาง • 12. ในปจจบนนนกวจยไดมการละเมดจรรยาบรรณการวจย ตามหลกจรรยาบรรณของนกวจย • ทกาหนดโดย สานกงานคณะกรรมการการวจยแหงชาตขอใดมากทสด เพราะเหตใด

Website เอกสารประกอบการสอน

• http://www.teacher.ssru.ac.th/nutthapat_ke/

บทที่ 1 ความรู้เบื้องต้น ... · 2016. 1. 12. · •...

Documents