ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส

(e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

7บทท

สวมล วงศสงหทอง

Suwimon Vongsingthong

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

126

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยน

Teaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN7บทท

สวมล วงศสงหทอง1

Suwimon Vongsingthong

บทคดยอการตกลงรวมกนของกลมประชาคมอาเซยนในการเพมความสามารถในการ

รกษาอตราการเตบโตทางเศรษฐกจ ทำาใหประเทศในกลมผนกกำาลงกนเสรมสรางศกยภาพการแขงขนในตลาดโลกดวยการนำาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชเพอรองรบวถชวตในสงคมดจตอลพรอม ๆ กบพฒนากำาลงคนทมความเชยวชาญดานเทคโนโลยสารสนเทศระดบสง ซงหลายประเทศไดวางแผนการพฒนาทรพยากรมนษยอยางมระบบ ดวยเมอประชากรมความรเกยวกบเทคโนโลยในทกระดบการศกษา ยอมสามารถเขาถงแหลงขอมลไดจากทวโลก ซงเปนการเพมทงคณภาพชวตและศกยภาพใหกบประเทศในองครวม แตผลการสำารวจพบวายงมอปสรรคดานกายภาพของประเทศตางๆ ทงหลายประเทศไมมความสามารถพอทจะสรางสถานศกษาไวรองรบความตองการของประชากรในพนทชนบท จงยงไมสามารถผลตประชากรทตอบสนองนโยบายการพฒนาประเทศได บทความนไดจดทำาขนเพอนำาเสนอทศทางการนำาสออเลกทรอนกสมาเพอเพมศกยภาพใหทรพยากรมนษยของประเทศในกลม ดวยเปนวธบรณาการการศกษาทงายและลงทนตำา ซงผลสำารวจพบวามหลายประเทศทใหความสำาคญกบอเลรนนงในระดบตน และมความกาวหนาในการดำาเนนงานรวมกนในการตระเตรยมความพรอมดานโครงสรางพนฐานในระดบทนาพอใจ แตยงพบอปสรรคหลกดาน เงนทน ทรพยากรการเรยนร ศกยภาพของ ผสอน และทศนคตดานเทคโนโลย ทอาจเปนทงความทาทาย และการพสจนศกยภาพในการแกปญหารวมกนโดยอาศยความชวยเหลอเกอกลซงกนและกนของอาเซยน

คำ�สำ�คญ : การศกษา, เทคโนโลยสารสนเทศ, สออเลกทรอนกส

1 อาจารยประจำา สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการจดการ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเกรก

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

บทท 7

127

AbstractThe ASEAN leaders agree to promote joint efforts in strengthening the

national development strategies in the region by using Information and Communication Technology (ICT) to maintain economic growth. To create ability to complete in the global market as well as to enhance the quality of life, it is mandatory to support human resources to acquire the knowledge of ICT to be able to get the access of services, and resources from all over the world. However, such development could not be achieved in all areas since many countries in the region were not capable to build enough schools to accommodate the needs of their population living in the rural areas, or the needs of the work force groups. e-Learning seemed to be the easiest and cheapest way to transfer knowledge and to create capable human resources in the ASEAN community. This study emphasized on the ASEAN member countries which give priority to prepare the necessary infrastructure throughout the region and high skilled ICT manpower to support a digital society. However, the results could not be achieved in a short time. There were obstacles in several areas, for example : learning resources ; capability of instructor and people’s attitudes towards ICT. These could be treated as challenges, and capability of ASEAN cooperation to find solution under mutual support.

Key words : Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) ; e-Learning ; Information and Communication Technology (ICT)

บทนำ�เทคโนโลยทเกยวของกบขอมลขาวสาร มการเปลยนแปลงอยางรวดเรว รวมทง

มบทบาทสำาคญอยางยงในยคโลกาภวตนนบแตการถอกำาเนดของอนเทอรเนต ททำาใหการเขาถงแหลงขอมลขนาดมหาศาลอยางรวดเรว ไรขอจำากดทงสถานทและเวลากลายเปนความจรง ทำาใหเกดการเปลยนแปลงวถการใชชวตของมนษยในสงคม การสอสาร การทำางาน และการดำารงชวต ทแฝงมาในรปของอปกรณเครองใชประจำาวน ไมวา คอมพวเตอร โทรทศน หรอ โทรศพทมอถอ นบเปนการปฏวตครงใหญสำาหรบผดอยโอกาสทางการศกษาในสงคมไดพฒนาความรและทกษะไดอยางเทาเทยม ทงยงเปนชองทางใหคนหลากหลายวชาชพสามารถแบงปนความรและทกษะของตนใหกบผอน อนเทอรเนตจงเปนเครองมอทสรางความยดหยนทางการศกษา ทตอบสนองแนวความคดทวาผคนในโลกสามารถเรยนรไดตลอดชวตใหกลายเปนความจรง

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

128

แมทกประเทศทวโลกตระหนกในความสำาคญของอนเทอรเนต แตหนงในปญหาการนำาอนเทอรเนตมาใชเพอการศกษา คอ การขาดความชดเจนในการนำามาใชดวยวธการทดทสด (Best Practices) เนองจากกระบวนการนำามาใชใหเกดความคมคายงมความซบซอน ทไมเพยงตองมโครงสรางพนฐานดานสารสนเทศ (Infrastructure) แตยงตองมทงเนอหา เทคนควธสอนทเหมาะสม และผสอนทมประสบการณในการใชประโยชนจากเครองมอ ICT รวมถงการสนบสนนจากบคลากรดานการสอนอยางตอเนอง ทำาใหหลายประเทศในภมภาคเอเชยแปซฟกยงขาดศกยภาพในการนำานวตกรรมนมาใชเพอบรณาการการศกษาไดอยางสมบรณ ซงนบไดวาเปนความทาทายหนงในการบรหารจดการดานการศกษาของนานาประเทศ

3

รปท 1 จ านวนผใชอนเทอรเนตจ าแนกตามภมภาค รปท 2 จ านวนผใชอนเทอรเนตจ าแนกตามภมภาค

ทมา http://royal.pingdom.com/2012/01/17/internet-2011-in-numbers/

รปท 1 แสดงจ านวนผใชอนเทอรเนตจ าแนกตามภมภาค จะเหนไดวาจ านวนผใชอนเทอรเนตในเอเชยมถงรอยละ 44 ซงมากทสดในโลก แตเมอเทยบกบสดสวนประชากรในภมภาคจ านวน 3,255 ลานคน (รอยละ 56.5 ของโลก) พบวามเพยงรอยละ 24 ของประชากรเทานนทสามารถเขาถงอนเตอรเนต ซงนบวายงเปนจ านวนทนอยมาก เมอเทยบกบจ านวนผใชอนเทอรเนตในภมภาคอเมรกาเหนอ ทมถงรอยละ 78.3 ดงแสดงในรปท 2

ทงนยเนสโกไดใหขอสงเกตทนาสนใจวา ชองวางในการเขาถงประสทธภาพของ ICT (Wagner, 2002) หรอนยหนงความเหลอมล าทางดจตอล (Digital Divide) ท าใหเกดผลกระทบตอเศรษฐกจอยางรนแรงโดยตรง ซงการขาดศกยภาพในการเขาถงเทคโนโลยและอนเทอรเนตนจดเปนสวนหนงทท าใหประเทศในโลกถกแบงแยกออกเปน 2 กลม คอ ประเทศพฒนาแลว และประเทศก าลงพฒนา หรอ อกนยหนง ประเทศทร ารวย และ ประเทศทยากจน เพราะหนงในปจจยทใชวดการพฒนาศกยภาพของประเทศทพฒนา คอ ระดบการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา ซงรฐบาลในหลายประเทศไดมการขบเคลอนยทธศาสตรน โดยมวตถประสงคเพอพฒนาประสทธภาพการเรยนรของสงคมโดยรวม ดวยการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองภายใตนโยบายการจดการศกษาทมงเนนผเรยนเปนส าคญยงไมสามารถด าเนนการไดอยางสมฤทธผล ดงวดไดจากคาเฉลยของประชากรของประเทศในกลมประชาคมอาเซยนทสามารถเขาถงอนเทอรเนตไดเกนคาเฉลยรอยละ 24 ในป ค.ศ. 2011 มเพยง 6 ประเทศ ไดแก บรไนดารสซาเลม สงคโปร มาเลเซย เวยดนาม ฟลปปนส และ ไทย ตามล าดบ ดงนนหากกลมอาเซยนตองการรกษาอตราการเตบโตทางเศรษฐกจและเพมความสามารถในการแขงขนในตลาดโลก กลมอาเซยนจ าเปนตองน าเทคโนโลยมาใชเพอเสรมยทธศาสตรการพฒนาประเทศในกลม ดวยการขยายศกยภาพทางธรกจหรอการเขาถงการศกษาระดบพนฐานทเปนรากฐานส าคญในการพฒนาประเทศ

3

รปท 1 จ านวนผใชอนเทอรเนตจ าแนกตามภมภาค รปท 2 จ านวนผใชอนเทอรเนตจ าแนกตามภมภาค

ทมา http://royal.pingdom.com/2012/01/17/internet-2011-in-numbers/

รปท 1 แสดงจ านวนผใชอนเทอรเนตจ าแนกตามภมภาค จะเหนไดวาจ านวนผใชอนเทอรเนตในเอเชยมถงรอยละ 44 ซงมากทสดในโลก แตเมอเทยบกบสดสวนประชากรในภมภาคจ านวน 3,255 ลานคน (รอยละ 56.5 ของโลก) พบวามเพยงรอยละ 24 ของประชากรเทานนทสามารถเขาถงอนเตอรเนต ซงนบวายงเปนจ านวนทนอยมาก เมอเทยบกบจ านวนผใชอนเทอรเนตในภมภาคอเมรกาเหนอ ทมถงรอยละ 78.3 ดงแสดงในรปท 2

ทงนยเนสโกไดใหขอสงเกตทนาสนใจวา ชองวางในการเขาถงประสทธภาพของ ICT (Wagner, 2002) หรอนยหนงความเหลอมล าทางดจตอล (Digital Divide) ท าใหเกดผลกระทบตอเศรษฐกจอยางรนแรงโดยตรง ซงการขาดศกยภาพในการเขาถงเทคโนโลยและอนเทอรเนตนจดเปนสวนหนงทท าใหประเทศในโลกถกแบงแยกออกเปน 2 กลม คอ ประเทศพฒนาแลว และประเทศก าลงพฒนา หรอ อกนยหนง ประเทศทร ารวย และ ประเทศทยากจน เพราะหนงในปจจยทใชวดการพฒนาศกยภาพของประเทศทพฒนา คอ ระดบการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา ซงรฐบาลในหลายประเทศไดมการขบเคลอนยทธศาสตรน โดยมวตถประสงคเพอพฒนาประสทธภาพการเรยนรของสงคมโดยรวม ดวยการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองภายใตนโยบายการจดการศกษาทมงเนนผเรยนเปนส าคญยงไมสามารถด าเนนการไดอยางสมฤทธผล ดงวดไดจากคาเฉลยของประชากรของประเทศในกลมประชาคมอาเซยนทสามารถเขาถงอนเทอรเนตไดเกนคาเฉลยรอยละ 24 ในป ค.ศ. 2011 มเพยง 6 ประเทศ ไดแก บรไนดารสซาเลม สงคโปร มาเลเซย เวยดนาม ฟลปปนส และ ไทย ตามล าดบ ดงนนหากกลมอาเซยนตองการรกษาอตราการเตบโตทางเศรษฐกจและเพมความสามารถในการแขงขนในตลาดโลก กลมอาเซยนจ าเปนตองน าเทคโนโลยมาใชเพอเสรมยทธศาสตรการพฒนาประเทศในกลม ดวยการขยายศกยภาพทางธรกจหรอการเขาถงการศกษาระดบพนฐานทเปนรากฐานส าคญในการพฒนาประเทศ

รปท1 จำานวนผใชอนเทอรเนตจำาแนก ตามภมภาค

รปท2จำานวนผใชอนเทอรเนตจำาแนกตามภมภาค

ทม� http://royal.pingdom.com/2012/01/17/internet-2011-in-numbers/

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

บทท 7

129

รปท 1 แสดงจำานวนผใชอนเทอรเนตจำาแนกตามภมภาค จะเหนไดวาจำานวน

ผใชอนเทอรเนตในเอเชยมถงรอยละ 44 ซงมากทสดในโลก แตเมอเทยบกบสดสวน

ประชากรในภมภาคจำานวน 3,255 ลานคน (รอยละ 56.5 ของโลก) พบวามเพยง

รอยละ 24 ของประชากรเทานนทสามารถเขาถงอนเทอรเนต ซงนบวายงเปนจำานวน

ทนอยมาก เมอเทยบกบจำานวนผใชอนเทอรเนตในภมภาคอเมรกาเหนอ ทมถง

รอยละ 78.3 ดงแสดงในรปท 2

ทงนยเนสโกไดใหขอสงเกตทนาสนใจวา ชองวางในการเขาถงประสทธภาพของ

ICT (Wagner, 2002) หรอนยหนงความเหลอมลำาทางดจตอล (Digital Divide)

ทำาใหเกดผลกระทบตอเศรษฐกจอยางรนแรงโดยตรง ซงการขาดศกยภาพในการ

เขาถงเทคโนโลยและอนเทอรเนตนจดเปนสวนหนงททำาใหประเทศในโลกถกแบง

แยกออกเปน 2 กลม คอ ประเทศพฒนาแลว และประเทศกำาลงพฒนา หรอ อกนย

หนง ประเทศทรำารวย และ ประเทศทยากจน เพราะหนงในปจจยทใชวดการพฒนา

ศกยภาพของประเทศทพฒนา คอ ระดบการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา

ซงรฐบาลในหลายประเทศไดมการขบเคลอนยทธศาสตรน โดยมวตถประสงคเพอ

พฒนาประสทธภาพการเรยนรของสงคมโดยรวม ดวยการปฏรปการศกษาใน

ทศวรรษทสองภายใตนโยบายการจดการศกษาทมงเนนผเรยนเปนสำาคญยงไม

สามารถดำาเนนการไดอยางสมฤทธผล ดงวดไดจากคาเฉลยของประชากรของ

ประเทศในกลมประชาคมอาเซยนทสามารถเขาถงอนเทอรเนตไดเกนคาเฉลย

รอยละ 24 ในป ค.ศ. 2011 มเพยง 6 ประเทศ ไดแก บรไนดารสซาเลม สงคโปร

มาเลเซย เวยดนาม ฟลปปนส และ ไทย ตามลำาดบ ดงนนหากกลมอาเซยนตองการ

รกษาอตราการเตบโตทางเศรษฐกจและเพมความสามารถในการแขงขนในตลาดโลก

กลมอาเซยนจำาเปนตองนำาเทคโนโลยมาใชเพอเสรมยทธศาสตรการพฒนาประเทศ

ในกลม ดวยการขยายศกยภาพทางธรกจหรอการเขาถงการศกษาระดบพนฐานท

เปนรากฐานสำาคญในการพฒนาประเทศ

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

130

ต�ร�งท1 สถตจำานวนผใชอนเทอรเนตในประชาคมอาเซยน ณ 30 ธนวาคม 2554

4

รปท 3 สถตจ านวนผใชอนเทอรเนตในประชาคมอาเซยน ณ 30 ธนวาคม 2554 (ทมา http://www.internetworldstats.com/stats.htm) ในการประชมสดยอดผน าอาเซยน ณ กรงดารกา ในป ค.ศ. 2011 ผน าประเทศในกลมอาเซยน

ยงไดย าถงความส าคญของการศกษาวาเปนหวใจส าคญในการเพมขดความสามารถของประเทศสมาชกอาเซยน และเปนมตทส าคญของเสาหลกทงสามดานของประชาคมอาเซยน รวมถงไดรวมกนก าหนดกฎบตรอาเซยน (ASEAN Charter) ทกลาวถงการศกษาไวใน บทท 1 ขอยอยท 10 วา “เพอพฒนาทรพยากรมนษยผานความรวมมอทใกลชดยงขน ดานการศกษาเรยนรตลอดชพ ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประชาคมอาเซยนจงจะรวมกนจดการศกษาทมคณภาพ เพอเสรมสรางพลงประชาชนและเสรมสรางความเขมแขงแกประชาคมอาเซยน” (ACD DOHA DECLARATION NO. 1.5, Ministers of Foreign Affairs of 28 Member Countries) โดยหนงในเปาหมาย คอ การสนบสนนการด าเนนงานเพอสรางความส าเรจดานการศกษาของเอเชยโดยใช e-University (AeU) เปนเครองมอส าหรบลดชองวางทางเทคโนโลย และพฒนาศกยภาพใหประชาชนทขาดโอกาสเรยนในหองเรยน ซงเมอวเคราะหจากตวเลขพบวาประชากรท ไดรบการศกษาเพยงขนพนฐานยงมเปนจ านวนมาก ซงในจ านวนนน ประกอบดวยผใหญ มากกวา 855 ลานคน และเดกมากกวา 125 ลานคน จาก 150 ประเทศทวโลก (UNESCO, 2000)

การด าเนนการดานการศกษาของ ASEAN

เมอกลาวถง แหลงเรยนรยคใหม คงเลยงไมไดทจะอาศยความกาวหนาของขอมลและเทคโนโลยการสอสาร (ICT) ทน าการเปลยนแปลงมาสบรบทการใชชวตของผคนและประเทศทวโลก ความนาทงในความเรวและผลกระทบตอการพฒนาเหลาน สะทอนใหเหนถงความแตกตางเชงพฤตกรรมของประชากรโลก ความแตกตางเบองตนดานความสามารถในการเขาถงอนเทอรเนตและการใชประโยชนกลายเปนเรองทนากงวล ในขณะทการปฏวตดจตอลท าใหองคกร บคคล และประเทศเกดความใกลชดกน รบรขอมลขาวสารไดรวดเรวและทวถง ยงท าใหผทไมสามารถเขาถงเทคโนโลยไมพยงแตจะกลายเปนคนชายขอบ แตจะถกมองขามอยางสนเชง

ทมา http://www.internetworldstats.com/stats.htm

ในการประชมสดยอดผนำาอาเซยน ณ กรงดารกา ในป ค.ศ. 2011 ผนำาประเทศในกลมอาเซยนยงไดยำาถงความสำาคญของการศกษาวาเปนหวใจสำาคญในการเพมขดความสามารถของประเทศสมาชกอาเซยน และเปนมตทสำาคญของเสาหลกทงสามดานของประชาคมอาเซยน รวมถงไดรวมกนกำาหนดกฎบตรอาเซยน (ASEAN Charter) ทกลาวถงการศกษาไวใน บทท 1 ขอยอยท 10 วา “เพอพฒนาทรพยากรมนษยผานความรวมมอทใกลชดยงขน ดานการศกษาเรยนรตลอดชพ ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประชาคมอาเซยนจงจะรวมกนจดการศกษาทมคณภาพ เพอเสรมสรางพลงประชาชนและเสรมสรางความเขมแขงแกประชาคมอาเซยน” (ACD DOHA DECLARATION NO. 1.5, Ministers of Foreign Affairs of 28 Member Countries) โดยหนงในเปาหมาย คอ การสนบสนนการดำาเนนงานเพอสรางความสำาเรจดานการศกษาของเอเชยโดยใช e-University (AeU) เปนเครองมอสำาหรบลดชองวางทางเทคโนโลย และพฒนาศกยภาพใหประชาชนทขาดโอกาสเรยนในหองเรยน ซงเมอวเคราะหจากตวเลขพบวาประชากรทไดรบการศกษาเพยงขนพนฐานยงมเปนจำานวนมาก ซงในจำานวนนน ประกอบดวยผใหญ มากกวา 855 ลานคน และเดกมากกวา 125 ลานคน จาก 150 ประเทศทวโลก (UNESCO, 2000)

ก�รดำ�เนนก�รด�นก�รศกษ�ของASEANเมอกลาวถง แหลงเรยนรยคใหม คงเลยงไมไดทจะอาศยความกาวหนาของ

ขอมลและเทคโนโลยการสอสาร (ICT) ทนำาการเปลยนแปลงมาสบรบทการใชชวต

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

บทท 7

131

ของผคนและประเทศทวโลก ความนาทงในความเรวและผลกระทบตอการพฒนาเหลาน สะทอนใหเหนถงความแตกตางเชงพฤตกรรมของประชากรโลก ความแตกตางเบองตนดานความสามารถในการเขาถงอนเทอรเนตและการใชประโยชนกลายเปนเรองทนากงวล ในขณะทการปฏวตดจตอลทำาใหองคกร บคคล และประเทศเกดความใกลชดกน รบรขอมลขาวสารไดรวดเรวและทวถง ยงทำาใหผทไมสามารถเขาถงเทคโนโลยไมเพยงแตจะกลายเปนคนชายขอบ แตจะถกมองขามอยางสนเชง

การเรงการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจดวยการใหความชวยเหลอซงกนและกนในรปแบบของสงอำานวยความสะดวก การฝกอบรม และการวจยทางการศกษาแบบครบวงจร เพอใหเกดการพฒนาทรพยากรมนษยเปนหนงในวตถประสงคหลกในการกอตงประชาคมอาเซยน ทประกอบดวยการสนบสนนใหมการนำา ICT ไปใชในทกระดบการศกษา เรมตนตงแตการใช ICT ทโรงเรยนประถม และยกระดบมาเปนการใชเพอสงเสรมการเรยนการสอนทเรยกวา e-Learning โดยมเปาหมายในการยกระดบการมสวนรวมเพมขนทวทงพนทเมองและพนทชนบท เพอพฒนาใหเกดกระบวนการศกษาทไรรอยตอ ทชวยเพมประสทธภาพการเรยนร และลดปญหาการขาดแคลนแรงงานทกษะ

ก�รเตรยมคว�มพรอมในก�รพฒน�e-Learningของน�น�

ประเทศในประช�คมอ�เซยนในชวงทศวรรษทผานมา รฐบาลหลายประเทศในกลมอาเซยนไดมการลงทน

ดานสาธารณปโภค เพอเตรยมความพรอมรองรบการนำา ICT มาใชประโยชนทางการ

ศกษา นบเปนการสรางโอกาสใหคนในชนบทใหสามารถพฒนาตนเองไดเชนเดยว

กบคนในเมอง ดวยการจดเตรยมความพรอมดานการเรยนการสอนทางไกล

(e-Learning) เพอใหประชากร 500 ลานคนในกลมประชาคมอาเซยน สามารถ

พฒนาศกยภาพตนเอง นบเปนการเพมอำานาจการแขงขนใหกบประเทศในกลม

พรอมกนนยงไดกำาหนดแผน ASEAN ICT Master Plan รวมกนในกลม โดยม

วตถประสงคใหบรรลผลลพธหลก 4 ประการ คอ

1. ใช ICT เปนเครองมอหลกในการพฒนาการเตบโตของประเทศในกลม

ASEAN

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

132

2. พฒนาให ASEAN เปนศนยกลางดาน ICT ระดบโลก3. เพมคณภาพชวตใหประชากรในกลม4. เชอมตอกนเปนเครอขายดวยความรความสามารถของคนในประเทศยอมมความสำาคญตอการพฒนา

ประเทศ ใหบรรลเปาหมายเปนอยางมาก ดงนนการพฒนาโครงสรางพนฐานของประเทศใหคนสามารถเขาถง ICT ดวยบรการผานอเลกทรอนกส (e-Service) หรอการสนบสนนใหนำา ICT มาใชเพอการศกษา ทเรยกวา e-Learning เพอพฒนาทรพยากรการเรยนร ดงท Cardinali, F.(2004) ไดอธบายลกษณะของ e-Learning ไววา “การพฒนาการศกษาในศตวรรษนเปน สนามของ e-Learning”

ดงสามารถสรปแผนการพฒนาการดานการศกษา ของประเทศตางๆในกลมประชาคม ASEAN ไดดงน

ต�ร�งท 1 แผนการพฒนาเพอรองรบการใช e-Learning ของประเทศในประชาคมอาเซยน

6

ตารางท 1 แผนการพฒนาเพอรองรบการใช e-Learning ของประเทศในประชาคมอาเซยน

ประเทศ แผนด าเนนการดานการพฒนา e-Education สงคโปร

Intelligent Nation 2015 Masterplan (iN2015) – เปนแผนแมบท 10 ป มลคา 3.2 พนลานเหรยญสหรฐ ทสงคโปรใชในการขบเคลอนประเทศ ผานการสรางศกยภาพของเมองตางๆทวโลกผาน ICT Masterplan II for ICT in Education (mp3) - ความตอเนองของวสยทศนของ Masterplan 1 และ Masterplan 2 ทเนนการเปลยนแปลงสภาวะแวดลอมในการเรยนรของเดกใหเปน ICT ซงประกอบดวย 4 กลยทธ: 1)ใช ICT เปนหลกในการศกษา 2) ปรบปรงทกษะการสอน 3) สรางแนวทางการปฏบตทดทสดในหมนกการศกษา และ 4) การปรบปรงโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศในโรงเรยน เพอใหทนกบการพฒนาประเทศ โดยขยายแบนดวดทในการเขาถงขอมลใหโรงเรยนเปน 1 Gbps

พมา

Myanmar ICT Master Plan (2010-2015) - แผนแมบท ICT 2011-15 ฉบบท 2 ด าเนนการโดยผเชยวชาญจากประเทศพมา และเกาหลใต ครอบคลม 5 ดาน คอ 1)โครงสรางพนฐาน ICT, 2) ICT –industry, 3) การพฒนาทรพยากรมนษย, 4) e-Education และ 5) กฎหมาย ICT ซงประกอบดวย

- Thirty-Year Long-Term Education Development Plan (2001FY-2030FY) – แผนการพฒนาการศกษาในประเทศ

- e-Education Project – สรางสงคมการเรยนรดวยตนเองเพอเปดโอกาสใหผใหญไดเขาถงการศกษาและสรางการเรยนรไดตลอดชวต

- ICT in Basic Education – การน า ICT มาใชเพอการเรยนการสอนระดบพนฐาน ฟลปปนส

Policy Framework and Future Directions for e-Learning - นโยบายและกรอบการใหบรการทางการศกษาผานเครองมอ ICT Shoolnet – คอ เครอขายสงเสรมการใชอนเทอรเนตของโรงเรยน National Framework Plan for ICTs in Basic Education (2005-2010) – นโยบายการสรางเศรษฐกจฐานความรน า ผานการน า ICT มาใชในการพฒนาประเทศอยางยงยน Policies and Guidelines on Distance Education ((CHED Memorandum Order) 27, Series of 2005) – การประกาศนโยบายการใหศกษาอยางทวถงกบพลเมองของประเทศดวยการเรยนทางไกลผานเครอขาย ICT

เวยดนาม

EDUnet – ใหบรการอนเทอรเนตในราคาทเปนเปนธรรม ผสมผสานกบการพฒนา เนอหา (content) ส าหรบการเรยนการสอน ในระดบโรงเรยน และมหาวทยาลย Virtual University – การกอตงมหาวทยาลยเสมอน โดยความรวมมอระหวางแคนาดา และ มหาวทยาลยฮานอย

บรไน

Edunet- ผานการรบรองโดยสภาแหงชาตบรไน (BDNAC-Brunei Darussalam National Accreditation Council) เพอรองรบการศกษาทางไกล สรางการพฒนาในชมชน ส าหรบคนท างานทไมมโอกาสเรยนแบบเตมเวลา

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

บทท 7

133

6

ตารางท 1 แผนการพฒนาเพอรองรบการใช e-Learning ของประเทศในประชาคมอาเซยน

ประเทศ แผนด าเนนการดานการพฒนา e-Education สงคโปร

Intelligent Nation 2015 Masterplan (iN2015) – เปนแผนแมบท 10 ป มลคา 3.2 พนลานเหรยญสหรฐ ทสงคโปรใชในการขบเคลอนประเทศ ผานการสรางศกยภาพของเมองตางๆทวโลกผาน ICT Masterplan II for ICT in Education (mp3) - ความตอเนองของวสยทศนของ Masterplan 1 และ Masterplan 2 ทเนนการเปลยนแปลงสภาวะแวดลอมในการเรยนรของเดกใหเปน ICT ซงประกอบดวย 4 กลยทธ: 1)ใช ICT เปนหลกในการศกษา 2) ปรบปรงทกษะการสอน 3) สรางแนวทางการปฏบตทดทสดในหมนกการศกษา และ 4) การปรบปรงโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศในโรงเรยน เพอใหทนกบการพฒนาประเทศ โดยขยายแบนดวดทในการเขาถงขอมลใหโรงเรยนเปน 1 Gbps

พมา

Myanmar ICT Master Plan (2010-2015) - แผนแมบท ICT 2011-15 ฉบบท 2 ด าเนนการโดยผเชยวชาญจากประเทศพมา และเกาหลใต ครอบคลม 5 ดาน คอ 1)โครงสรางพนฐาน ICT, 2) ICT –industry, 3) การพฒนาทรพยากรมนษย, 4) e-Education และ 5) กฎหมาย ICT ซงประกอบดวย

- Thirty-Year Long-Term Education Development Plan (2001FY-2030FY) – แผนการพฒนาการศกษาในประเทศ

- e-Education Project – สรางสงคมการเรยนรดวยตนเองเพอเปดโอกาสใหผใหญไดเขาถงการศกษาและสรางการเรยนรไดตลอดชวต

- ICT in Basic Education – การน า ICT มาใชเพอการเรยนการสอนระดบพนฐาน ฟลปปนส

Policy Framework and Future Directions for e-Learning - นโยบายและกรอบการใหบรการทางการศกษาผานเครองมอ ICT Shoolnet – คอ เครอขายสงเสรมการใชอนเทอรเนตของโรงเรยน National Framework Plan for ICTs in Basic Education (2005-2010) – นโยบายการสรางเศรษฐกจฐานความรน า ผานการน า ICT มาใชในการพฒนาประเทศอยางยงยน Policies and Guidelines on Distance Education ((CHED Memorandum Order) 27, Series of 2005) – การประกาศนโยบายการใหศกษาอยางทวถงกบพลเมองของประเทศดวยการเรยนทางไกลผานเครอขาย ICT

เวยดนาม

EDUnet – ใหบรการอนเทอรเนตในราคาทเปนเปนธรรม ผสมผสานกบการพฒนา เนอหา (content) ส าหรบการเรยนการสอน ในระดบโรงเรยน และมหาวทยาลย Virtual University – การกอตงมหาวทยาลยเสมอน โดยความรวมมอระหวางแคนาดา และ มหาวทยาลยฮานอย

บรไน

Edunet- ผานการรบรองโดยสภาแหงชาตบรไน (BDNAC-Brunei Darussalam National Accreditation Council) เพอรองรบการศกษาทางไกล สรางการพฒนาในชมชน ส าหรบคนท างานทไมมโอกาสเรยนแบบเตมเวลา

6

ตารางท 1 แผนการพฒนาเพอรองรบการใช e-Learning ของประเทศในประชาคมอาเซยน

ประเทศ แผนด าเนนการดานการพฒนา e-Education สงคโปร

Intelligent Nation 2015 Masterplan (iN2015) – เปนแผนแมบท 10 ป มลคา 3.2 พนลานเหรยญสหรฐ ทสงคโปรใชในการขบเคลอนประเทศ ผานการสรางศกยภาพของเมองตางๆทวโลกผาน ICT Masterplan II for ICT in Education (mp3) - ความตอเนองของวสยทศนของ Masterplan 1 และ Masterplan 2 ทเนนการเปลยนแปลงสภาวะแวดลอมในการเรยนรของเดกใหเปน ICT ซงประกอบดวย 4 กลยทธ: 1)ใช ICT เปนหลกในการศกษา 2) ปรบปรงทกษะการสอน 3) สรางแนวทางการปฏบตทดทสดในหมนกการศกษา และ 4) การปรบปรงโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศในโรงเรยน เพอใหทนกบการพฒนาประเทศ โดยขยายแบนดวดทในการเขาถงขอมลใหโรงเรยนเปน 1 Gbps

พมา

Myanmar ICT Master Plan (2010-2015) - แผนแมบท ICT 2011-15 ฉบบท 2 ด าเนนการโดยผเชยวชาญจากประเทศพมา และเกาหลใต ครอบคลม 5 ดาน คอ 1)โครงสรางพนฐาน ICT, 2) ICT –industry, 3) การพฒนาทรพยากรมนษย, 4) e-Education และ 5) กฎหมาย ICT ซงประกอบดวย

- Thirty-Year Long-Term Education Development Plan (2001FY-2030FY) – แผนการพฒนาการศกษาในประเทศ

- e-Education Project – สรางสงคมการเรยนรดวยตนเองเพอเปดโอกาสใหผใหญไดเขาถงการศกษาและสรางการเรยนรไดตลอดชวต

- ICT in Basic Education – การน า ICT มาใชเพอการเรยนการสอนระดบพนฐาน ฟลปปนส

Policy Framework and Future Directions for e-Learning - นโยบายและกรอบการใหบรการทางการศกษาผานเครองมอ ICT Shoolnet – คอ เครอขายสงเสรมการใชอนเทอรเนตของโรงเรยน National Framework Plan for ICTs in Basic Education (2005-2010) – นโยบายการสรางเศรษฐกจฐานความรน า ผานการน า ICT มาใชในการพฒนาประเทศอยางยงยน Policies and Guidelines on Distance Education ((CHED Memorandum Order) 27, Series of 2005) – การประกาศนโยบายการใหศกษาอยางทวถงกบพลเมองของประเทศดวยการเรยนทางไกลผานเครอขาย ICT

เวยดนาม

EDUnet – ใหบรการอนเทอรเนตในราคาทเปนเปนธรรม ผสมผสานกบการพฒนา เนอหา (content) ส าหรบการเรยนการสอน ในระดบโรงเรยน และมหาวทยาลย Virtual University – การกอตงมหาวทยาลยเสมอน โดยความรวมมอระหวางแคนาดา และ มหาวทยาลยฮานอย

บรไน

Edunet- ผานการรบรองโดยสภาแหงชาตบรไน (BDNAC-Brunei Darussalam National Accreditation Council) เพอรองรบการศกษาทางไกล สรางการพฒนาในชมชน ส าหรบคนท างานทไมมโอกาสเรยนแบบเตมเวลา

7

ประเทศ แผนด าเนนการดานการพฒนา e-Education อนโดนเซย

Sekolah2000 –สรางชมชนของผใช ICT ในโรงเรยนมธยมศกษา แตยงพบวามปญหาดานการสนบสนนดานเทคนคทไมเพยงพอ เนองจากขาดแคลนงบประมาณและมทรพยากรจ ากด WAN Kota – เครอขายในการเขาถงแหลงการเรยนรแบบมลตมเดยส าหรบนกเรยน และสอการเรยนทผลตส าหรบคร E-dukasi.net – สนบสนนการเรยนการสอนออนไลนและสอการเรยนในภาษาทองถน e-Book – ใชเทคโนโลยชวยเพมการเรยนร และสงเสรมการผลตต าราเรยนราคาถก

มาเลเซย Vision 2020 –ใหความส าคญตอการขบเคลอนประเทศ ดวยระบบการศกษา ซงพบวาปญหาหลกทท าใหการผลกดนการศกษาไมสามารถท าไดตามแผน คอ การขาดครทมคณภาพส าหรบการเรยนการสอนในหลกสตรนานาชาต 9th Malaysia Plan (2011-2015) – เนนการใหบรการทางการศกษาเพมขนในหลายรปแบบ Smart School Project – การปรบใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอจดท าระบบ ICT ใหกบโรงเรยนแบบบรณาการ นบเปนการปฎวตระบบการศกษาในประเทศ ดวยการจดเตรยมคร IT ทผานการฝกอบรม เพอใหบรการโรงเรยนตางๆในกลม จ านวน 9,000 โรงเรยน ในป 2010 Schoolnet – อ านวยความสะดวกในการเขาถงอนเทอรเนตและสงเสรมกลไกการเรยนใหนกเรยน ทงยงเปนการปรบปรงรปแบบการเรยนรและพฒนาทกษะ โดยเปดโอกาสใหครไดรบการฝกอบรมการใชอนเทอรเนตและใหความชวยเหลอในการพฒนาสอการสอนทเกยวของ

กมพชา

The ICT Policy-2015 – สรางวฒนธรรมการเรยนรตลอดชวต เพมศกยภาพของคนกมพชา และเรงรดการสรางนวตกรรมในการพฒนาองคความร เพอลดชองวางในการเขาถงขอมลระหวางประชากรทอาศยอยในเมองหลวงและผทอยในตางจงหวด

ลาว ICT Master Plan for 2008–2015 – แผนแมบทไอซเพอก าหนดเปาหมายโดยรวมของ ICT เพอเปนพนฐาน ดาน e-Government, e-Commerce และ e-Education

ไทย Uninet – การพฒนาโครงการเครอขายสารสนเทศเพอพฒนาการศกษา และการใชทรพยากรการเรยนรรวมกน Shoolnet –โครงการสงเสรมการเชอมตอเขาสเครอขายอนเทอรเนตของโรงเรยนทวประเทศ ด าเนนการโดยเนคเทค เพอสนบสนนการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยยกระดบการศกษา และคณภาพการศกษาของเยาวชนไทย พรอมกบลดชองวางและความเหลอมล าทางการศกษาระหวางเดกนกเรยนในเมองและชนบท ซงไดรบการยกยองวาเปนโครงการตวอยาง (Best Practice) ทน าเทคโนโลยสารสนเทศมาเปนเครองมอในการลดชองวางและความเหลอมล าของโอกาสในการศกษา Approved e-Learning University (full e-Learning University) - ก าหนดเงอนไขการรบรองหลกสตรระดบอดมศกษาใหกบมหาวทยาลยทเปดสอนแบบ e-Learning เชน มหาวทยาลยไซเบอรไทย THINK (Thailand’s Integrated National Knowledge) – บรการเครอขายเพอการศกษาแหงชาตส าหรบบรณาการความร ทเชอมตอไปยง สงคโปร และมาเลเซย ผานไทย ไปลาว เวยดนาม จน และ จากกมพชา ผานประเทศไทย ไปยงประเทศพมา One Laptop per Child (OLPC) –โครงการคอมพวเตอรพกพาราคาถกส าหรบนกเรยน ทใหบรการผานเทคโนโลยเครอขายไรสาย ทประสานงานโดยเนคเทค

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

134

8

ประเทศ แผนด าเนนการดานการพฒนา e-Education e-Learning Center - National ICT Learning Center –สงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศในหมคนไทยโดยเฉพาะอยางยงเดกและเยาวชน และสงเสรมใหคนรนใหมใชเวลาวางในการเรยนรอยางชาญฉลาด อนประกอบดวยโครงการยอย เชน - Thailand Knowledge Center - ศนยกลางในการรวบรวมความรในสาขาวชาตางๆ เพอเผยแพรแกประชาชน นสต นกศกษา นกเรยน โดยเนนการจดเกบและเผยแพรในลกษณะสอดจตอลใน - One Temple One e-Learning Center (OTEC) – สนบสนนวดใหเปนแหลงเรยนรดาน ICT ของประชาชนในชมชน รวมทงเปนศนยกลางของบคคลและองคกรทเกยวของกบการสงเสรมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการพฒนาชมชนอเลกทรอนกส - Teacher Training – การฝกอบรมครใหมความรดาน ICT เพอปรบเปลยนรปแบบการสอนใหเปนดจตอล - Goodnet – การปองกนการเขาถงเวบไซตทไมเหมาะสม

- National Grid Technology Center – การใหบรการเชอมตอฐานขอมลระหวางองคกร การเตรยมการเพอรองรบ e-Education ในประชาคมอาเซยน

รปท 3 ลกษณะทางกายภาพของทตงประเทศในประชาคมอาเซยน

(Asian Map,http://kapokpornii.blogspot.com) ในชวง 10 ปทผานมา ประเทศในกลมอาเซยนไดมการลงทนอยางมหาศาลในการพฒนาโครงสรางพนฐานในภมภาคเพอน า ICT มารองรบการพฒนาคณภาพประชากร แมมความส าเรจในระดบหนง แตยงคงมชองวางทยากตอการปรบปรงแกไขในประเทศตางๆ ซงสามารถสรปผลการ

7

ประเทศ แผนด าเนนการดานการพฒนา e-Education อนโดนเซย

Sekolah2000 –สรางชมชนของผใช ICT ในโรงเรยนมธยมศกษา แตยงพบวามปญหาดานการสนบสนนดานเทคนคทไมเพยงพอ เนองจากขาดแคลนงบประมาณและมทรพยากรจ ากด WAN Kota – เครอขายในการเขาถงแหลงการเรยนรแบบมลตมเดยส าหรบนกเรยน และสอการเรยนทผลตส าหรบคร E-dukasi.net – สนบสนนการเรยนการสอนออนไลนและสอการเรยนในภาษาทองถน e-Book – ใชเทคโนโลยชวยเพมการเรยนร และสงเสรมการผลตต าราเรยนราคาถก

มาเลเซย Vision 2020 –ใหความส าคญตอการขบเคลอนประเทศ ดวยระบบการศกษา ซงพบวาปญหาหลกทท าใหการผลกดนการศกษาไมสามารถท าไดตามแผน คอ การขาดครทมคณภาพส าหรบการเรยนการสอนในหลกสตรนานาชาต 9th Malaysia Plan (2011-2015) – เนนการใหบรการทางการศกษาเพมขนในหลายรปแบบ Smart School Project – การปรบใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอจดท าระบบ ICT ใหกบโรงเรยนแบบบรณาการ นบเปนการปฎวตระบบการศกษาในประเทศ ดวยการจดเตรยมคร IT ทผานการฝกอบรม เพอใหบรการโรงเรยนตางๆในกลม จ านวน 9,000 โรงเรยน ในป 2010 Schoolnet – อ านวยความสะดวกในการเขาถงอนเทอรเนตและสงเสรมกลไกการเรยนใหนกเรยน ทงยงเปนการปรบปรงรปแบบการเรยนรและพฒนาทกษะ โดยเปดโอกาสใหครไดรบการฝกอบรมการใชอนเทอรเนตและใหความชวยเหลอในการพฒนาสอการสอนทเกยวของ

กมพชา

The ICT Policy-2015 – สรางวฒนธรรมการเรยนรตลอดชวต เพมศกยภาพของคนกมพชา และเรงรดการสรางนวตกรรมในการพฒนาองคความร เพอลดชองวางในการเขาถงขอมลระหวางประชากรทอาศยอยในเมองหลวงและผทอยในตางจงหวด

ลาว ICT Master Plan for 2008–2015 – แผนแมบทไอซเพอก าหนดเปาหมายโดยรวมของ ICT เพอเปนพนฐาน ดาน e-Government, e-Commerce และ e-Education

ไทย Uninet – การพฒนาโครงการเครอขายสารสนเทศเพอพฒนาการศกษา และการใชทรพยากรการเรยนรรวมกน Shoolnet –โครงการสงเสรมการเชอมตอเขาสเครอขายอนเทอรเนตของโรงเรยนทวประเทศ ด าเนนการโดยเนคเทค เพอสนบสนนการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยยกระดบการศกษา และคณภาพการศกษาของเยาวชนไทย พรอมกบลดชองวางและความเหลอมล าทางการศกษาระหวางเดกนกเรยนในเมองและชนบท ซงไดรบการยกยองวาเปนโครงการตวอยาง (Best Practice) ทน าเทคโนโลยสารสนเทศมาเปนเครองมอในการลดชองวางและความเหลอมล าของโอกาสในการศกษา Approved e-Learning University (full e-Learning University) - ก าหนดเงอนไขการรบรองหลกสตรระดบอดมศกษาใหกบมหาวทยาลยทเปดสอนแบบ e-Learning เชน มหาวทยาลยไซเบอรไทย THINK (Thailand’s Integrated National Knowledge) – บรการเครอขายเพอการศกษาแหงชาตส าหรบบรณาการความร ทเชอมตอไปยง สงคโปร และมาเลเซย ผานไทย ไปลาว เวยดนาม จน และ จากกมพชา ผานประเทศไทย ไปยงประเทศพมา One Laptop per Child (OLPC) –โครงการคอมพวเตอรพกพาราคาถกส าหรบนกเรยน ทใหบรการผานเทคโนโลยเครอขายไรสาย ทประสานงานโดยเนคเทค

6

ตารางท 1 แผนการพฒนาเพอรองรบการใช e-Learning ของประเทศในประชาคมอาเซยน

ประเทศ แผนด าเนนการดานการพฒนา e-Education สงคโปร

Intelligent Nation 2015 Masterplan (iN2015) – เปนแผนแมบท 10 ป มลคา 3.2 พนลานเหรยญสหรฐ ทสงคโปรใชในการขบเคลอนประเทศ ผานการสรางศกยภาพของเมองตางๆทวโลกผาน ICT Masterplan II for ICT in Education (mp3) - ความตอเนองของวสยทศนของ Masterplan 1 และ Masterplan 2 ทเนนการเปลยนแปลงสภาวะแวดลอมในการเรยนรของเดกใหเปน ICT ซงประกอบดวย 4 กลยทธ: 1)ใช ICT เปนหลกในการศกษา 2) ปรบปรงทกษะการสอน 3) สรางแนวทางการปฏบตทดทสดในหมนกการศกษา และ 4) การปรบปรงโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศในโรงเรยน เพอใหทนกบการพฒนาประเทศ โดยขยายแบนดวดทในการเขาถงขอมลใหโรงเรยนเปน 1 Gbps

พมา

Myanmar ICT Master Plan (2010-2015) - แผนแมบท ICT 2011-15 ฉบบท 2 ด าเนนการโดยผเชยวชาญจากประเทศพมา และเกาหลใต ครอบคลม 5 ดาน คอ 1)โครงสรางพนฐาน ICT, 2) ICT –industry, 3) การพฒนาทรพยากรมนษย, 4) e-Education และ 5) กฎหมาย ICT ซงประกอบดวย

- Thirty-Year Long-Term Education Development Plan (2001FY-2030FY) – แผนการพฒนาการศกษาในประเทศ

- e-Education Project – สรางสงคมการเรยนรดวยตนเองเพอเปดโอกาสใหผใหญไดเขาถงการศกษาและสรางการเรยนรไดตลอดชวต

- ICT in Basic Education – การน า ICT มาใชเพอการเรยนการสอนระดบพนฐาน ฟลปปนส

Policy Framework and Future Directions for e-Learning - นโยบายและกรอบการใหบรการทางการศกษาผานเครองมอ ICT Shoolnet – คอ เครอขายสงเสรมการใชอนเทอรเนตของโรงเรยน National Framework Plan for ICTs in Basic Education (2005-2010) – นโยบายการสรางเศรษฐกจฐานความรน า ผานการน า ICT มาใชในการพฒนาประเทศอยางยงยน Policies and Guidelines on Distance Education ((CHED Memorandum Order) 27, Series of 2005) – การประกาศนโยบายการใหศกษาอยางทวถงกบพลเมองของประเทศดวยการเรยนทางไกลผานเครอขาย ICT

เวยดนาม

EDUnet – ใหบรการอนเทอรเนตในราคาทเปนเปนธรรม ผสมผสานกบการพฒนา เนอหา (content) ส าหรบการเรยนการสอน ในระดบโรงเรยน และมหาวทยาลย Virtual University – การกอตงมหาวทยาลยเสมอน โดยความรวมมอระหวางแคนาดา และ มหาวทยาลยฮานอย

บรไน

Edunet- ผานการรบรองโดยสภาแหงชาตบรไน (BDNAC-Brunei Darussalam National Accreditation Council) เพอรองรบการศกษาทางไกล สรางการพฒนาในชมชน ส าหรบคนท างานทไมมโอกาสเรยนแบบเตมเวลา

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

บทท 7

135

ก�รเตรยมก�รเพอรองรบe-Educationในประช�คมอ�เซยน

8

ประเทศ แผนด าเนนการดานการพฒนา e-Education e-Learning Center - National ICT Learning Center –สงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศในหมคนไทยโดยเฉพาะอยางยงเดกและเยาวชน และสงเสรมใหคนรนใหมใชเวลาวางในการเรยนรอยางชาญฉลาด อนประกอบดวยโครงการยอย เชน - Thailand Knowledge Center - ศนยกลางในการรวบรวมความรในสาขาวชาตางๆ เพอเผยแพรแกประชาชน นสต นกศกษา นกเรยน โดยเนนการจดเกบและเผยแพรในลกษณะสอดจตอลใน - One Temple One e-Learning Center (OTEC) – สนบสนนวดใหเปนแหลงเรยนรดาน ICT ของประชาชนในชมชน รวมทงเปนศนยกลางของบคคลและองคกรทเกยวของกบการสงเสรมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการพฒนาชมชนอเลกทรอนกส - Teacher Training – การฝกอบรมครใหมความรดาน ICT เพอปรบเปลยนรปแบบการสอนใหเปนดจตอล - Goodnet – การปองกนการเขาถงเวบไซตทไมเหมาะสม

- National Grid Technology Center – การใหบรการเชอมตอฐานขอมลระหวางองคกร การเตรยมการเพอรองรบ e-Education ในประชาคมอาเซยน

รปท 3 ลกษณะทางกายภาพของทตงประเทศในประชาคมอาเซยน

(Asian Map,http://kapokpornii.blogspot.com) ในชวง 10 ปทผานมา ประเทศในกลมอาเซยนไดมการลงทนอยางมหาศาลในการพฒนาโครงสรางพนฐานในภมภาคเพอน า ICT มารองรบการพฒนาคณภาพประชากร แมมความส าเรจในระดบหนง แตยงคงมชองวางทยากตอการปรบปรงแกไขในประเทศตางๆ ซงสามารถสรปผลการ

รปท3 ลกษณะทางกายภาพของทตงประเทศในประชาคมอาเซยน

(Asian Map,http://kapokpornii.blogspot.com)

ในชวง 10 ปทผานมา ประเทศในกลมอาเซยนไดมการลงทนอยางมหาศาลในการพฒนาโครงสรางพนฐานในภมภาคเพอนำา ICT มารองรบการพฒนาคณภาพประชากร แมมความสำาเรจในระดบหนง แตยงคงมชองวางทยากตอการปรบปรงแกไขในประเทศตางๆ ซงสามารถสรปผลการดำาเนนงานดาน e-Education ในรายประเทศดงน

สงคโปรมแผนพฒนาการศกษาเพอพฒนาประเทศไปสสงคมแหงการเรยนร รองรบ

การกาวสการเปนผนำาแหงเอเชยในดานศนยกลางการศกษาระดบมาตรฐานโลกในทกระดบการศกษา โดยตงเปาหมายใหนกเรยนและนกศกษาจากประเทศตางๆ จำานวน 66,000 คน ไดเขาศกษาตงแตระดบประถมศกษาถงระดบอดมศกษาภายในป ค.ศ. 2012 หากพจารณาการพฒนาดาน e-learning จะพบวาสงคโปรเปนตลาดทนาสนใจ ดวยจะเปนหนงในสามประเทศทมศกยภาพทสดในเอเชย รองจาก

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

136

เกาหลใต และจน โดยมมลคาการขยายตวของตลาด e-Learning ทประมาณ 27,600,000 เหรยญสหรฐในป 2005 และเตบโตขนถงปละ 18%

สำาหรบการจดทำาแผนแมบทการพฒนาดาน ICT ทผานมา ใชขอมลจากบคลากรทงภาคเอกชน และภาครฐ มาเปนขอมลในการจดทำาแผน เพอใหบรรล เปาหมาย ดงน

1. เพมมลคาทางเศรษฐกจและสงคมใหสงคโปร ดวยการนำาคอมพวเตอรมาใชในการควบคมการ ทำางาน เพอมงสการหมายเลขหนงทางเศรษฐกจของโลก

2. สรางประโยชนดวยการเพมมลคาใหอตสาหกรรมคอมพวเตอร3. สรางประโยชนดวยการเพมรายไดการสงออกคอมพวเตอร4. สรางตำาแหนงงานเพมอก 80,000 ตำาแหนง5. สรางความมนใจวาอยางนอยรอยละ 90 ของครวเรอนสามารถเขาถง

อนเทอรเนต6. สรางความมนใจวา ทกครวเรอนทมบตรหลานในวยเรยน มคอมพวเตอรใชรฐบาลสงคโปรลงทนคอนขางมากในการพฒนาสถาบนอดมศกษา โดยปจจบน

มมหาวทยาลยรฐ อยางนอย 3 แหงในสงคโปรทใหบรการการศกษาคณภาพสง ไดแก มหาวทยาลยแหงชาตสงคโปร (National University of Singapore), มหาวทยาลยนนยาง (Nanyang Technological University), Singapore Management University และมหาวทยาลยสงคโปรโพลเทคนค (Singapore Polytechnic) ทสามารถจดการศกษาออนไลนไดอยางสมบรณ มการใหบรการดาน e-Learning ทครอบคลมตงแต การใหบรการเวบวดโอ การเรยนรเสมอนจรง การสงขอความตดตอกบผเรยนผาน SMS ใหบรการแหลงทรพยากรการเรยนรทผเรยนและผสอนสามารถเขาถงไดตลอดเวลา ทงยงไดรบการสนบสนนจากรฐใหขยายตวไปเปดในประเทศตางๆ

พม�มการจดทำาโครงการหลายโครงการทเปนการพฒนาการศกษาระดบพนฐานให

กบผทตองทำางานและไมสามารถเรยนในเวลาปกต เพอเพมยอดผรหนงสอ แตพบวาการพฒนาการเรยนการสอนทางไกลแบบทวถงยงมขอจำากดทสามารถใหบรการไดเฉพาะในเขตเมอง ดวยคาใชจายในการใชบรการอนเทอรเนตยงมราคาสง เฉพาะคาตดตงมราคาถง 1,800 เหรยญสหรฐ คาบรการรายเดอนระหวาง 35-50 เหรยญสหรฐ (Mizzima, 1999-2009) เนองจากการเปดใหบรษทตางประเทศเขามา

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

บทท 7

137

ดำาเนนการทำาไดยากจากปญหาการเมองในประเทศ ทำาใหขาดโครงสรางพนฐานทรองรบการขยายตว ทงพบปญหาระบบไฟฟาไมเพยงพอในหลายพนท ยงไปกวานนสถานศกษายงไมสามารถผลตกำาลงคนดาน ICT ใหเพยงพอทจะสนบสนนการพฒนาโครงขาย ประกอบกบปญหาสมองไหล

ทงนการกำาหนดแผนแมบทดาน ICT เพอพฒนาการใช ICT ในการพฒนาทรพยากรมนษยผานทาง e-Education ไดรบความรวมมอเปนอยางดจากรฐบาลเกาหลใต (KOICA) โดยในป ค.ศ. 2011 ไดเปดตวโครงการ e-Learning มลคา 1 ลานเหรยญสหรฐ แตจดวายงมความลาหลงเมอเทยบกบหลายประเทศในภมภาค อยางไรกตาม รฐบาลพมากยงคงมแผนการพฒนาการศกษาอยางตอเนอง ไมวา โครงการ Mobile School with Mobile Teacher สำาหรบเดกทผปกครองตองมการโยกยายทพกอาศยเพอหางานทำา หรอ การเปดศนย e-Learning และจดทำาหองเรยนมลตมเดย ไวใหบรการ

ฟลปปนสระบบการศกษาขนพนฐานของฟลปปนสยงมปญหาดานคณภาพ ดวยอตราการ

เลกเรยนกลางคนสง ทงระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษาตอนตน ทำาใหผลสมฤทธทางการศกษาตำาลงอยางตอเนอง แสดงใหเหนถงความลมเหลวดานคณภาพการศกษาและระบบการเรยนการสอน ขณะเดยวกนยงคงมประชากรจำานวนมากถง 16 ลานคนทไมไดรบการศกษาขนพนฐาน เนองจากขาดการสนบสนนจากรฐและไมมการบรหารจดการทดพอ รฐจงมนโยบายหลกทใหความสำาคญตอการลงทนทางการศกษาและสนบสนนการศกษาขนพนฐาน โดยเนนการสงเสรมการพฒนาความกาวหนาทางวทยาศาสตร การสรางทกษะความเชยวชาญทางคณตศาสตร และการพฒนาเทคโนโลยขอมลขาวสาร ควบคกบการจดการศกษานอกระบบ และการฝกอบรมดานเทคนคและวชาชพ รวมถงการทำาโครงการ Mobile IT Classroom ทจดรถใหบรการการเรยนการสอน ICT แบบเคลอนท การใหบรการเครอขาย School-Net ในโรงเรยน ซงแสดงใหเหนชดเจนถงความพยายามในการพฒนาดานการศกษาผานระบบ e-Learning

หากไลเรยงถงทมาของปญหาดานคณภาพการศกษาในฟลปปนส สวนหนงมาจากสดสวนการลงทนของรฐในการผลตบณฑตทเปรยบเทยบกบประเทศอนๆ พบวามการลงทนดานการศกษาอยในเกณฑตำา เพราะฟลปปนสมคาใชจายในการผลต

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

138

บณฑตในการผลตบณฑตตอคนตอป เพยง 417 เหรยญสหรฐ ขณะทไทยมคาใชจาย 995 เหรยญสหรฐ เกาหลมคาใชจาย 2,289 เหรยญสหรฐ อเมรกามคาใชจาย 7,186 เหรยญสหรฐ (UNESCO, 2005) เนองจากแมกระทรวงศกษาธการจะไดรบงบประมาณอดหนนดานการศกษาเปนจำานวนมาก แตงบประมาณสวนใหญตองใชจายเปนคาแรงพนกงาน ทำาใหเกดความขาดแคลนในการลงทนเพอพฒนาเครองมอดานการเรยนการสอน

เวยดน�มเวยดนาม เปนประเทศหนงทใหความสำาคญตอการพฒนาคนและพฒนาการ

เรยนรภาษาองกฤษ หากประมวลจากสถานการณทางเศรษฐกจและสงคม จะเหนไดวาการพฒนาการศกษาระดบพนฐานภายในประเทศสามารถดำาเนนการไดตามความตองการแลว ขณะทระบบการศกษาในระดบอดมศกษายงไมสามารถขยายตวไดรวดเรวพอทจะรองรบความตองการของประชากร แมจำานวนของสถาบนอดมศกษาจะเพมขนเปน 2 เทาใน 10 ปทผานมา และรฐบาลจะลงทนสนบสนนการศกษาระดบนเพมเปนจำานวนมาก โดยกำาหนดวงเงนใหกยมสงถง 456,500,000 เหรยญสหรฐ เพอปรบปรงระบบการศกษาในประเทศ แตสดสวนของบณฑตทเวยดนามผลตไดยงมสดสวนเพยงครงหนงของประเทศไทยในขณะนเทานน

เมอพจารณาดานการนำา e-Learning มาใชในการศกษาในเวยดนาม พบวามการพฒนาอยางรวดเรว แตยงคงพบอปสรรคดานภาษาในการเขาถงอนเทอรเนต ขอจำากดดานโครงสรางพนฐาน ทงการใหบรการอนเทอรเนตทยงคงมราคาแพง และยงมความยากลำาบากในการถายโอนเงนตราตางประเทศเขาและออกจากเวยดนาม แตอยางไรกตามการบรการเชงพาณชยดานการศกษาทางไกลยงคงมการขยายตวในอตราทสง แตหากไมรบแกปญหาการขาดแคลนครทงในระดบพนฐานและระดบมหาวทยาลย อาจทำาใหการพฒนาหยดชะงกได

บรไนด�รสซ�ล�มประเทศบรไน ดารสซาลาม ดำาเนนการพฒนาประเทศตามนโยบายสรางสงคม

บนพนฐานแหงทกษะ และความรอบรภายใตระบบการศกษา “World Class Education System” เพอสงเสรมการเรยนรตลอดชวต โดยใหการศกษาเปน 1 ใน 8 ยทธศาสตรทสำาคญของประเทศ ควบคกบการพฒนาดานโครงสราง ICT และการ

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

บทท 7

139

จดเตรยมบคลากรทมคณภาพและผานการฝกอบรมดานการศกษาไวเปนจำานวนมาก เพอใหบรการดานการศกษา ตลอดจนการเปดหลกสตร Bilingual ทเชอมโยงกบหลายองคกรในภมภาค

อยางไรกตาม บคลากรฝายสนบสนนของบรไน ดารสซาลาม ยงคอนขางใหมกบ ICT รฐบาลจงไดมการประสานกบกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยของเกาหลใต เพอจดทำาหองเรยน ICT เปนโครงการนำารองสำาหรบโรงเรยนมธยมศกษาทรมบา (Rimba) ซงไดทำาพธเปดไปเมอเมอ 13 กมภาพนธ ค.ศ.2012 โดยโครงการน ไดรบการสงเสรมโดยรฐบาลเกาหล และเปนสวนหนงของนโยบายการสนบสนนการปลกฝงการใช ICT เพอการศกษา โดยมวตถประสงคหลกเพอแบงปนประสบการณความสำาเรจของเกาหล และ Know-How ในการใช ICT ในการศกษา เพอลดชองวางดจตอล ดวยการจดทำาโครงขายพนฐานทนกเรยนทกคนสามารถเขาถงอนเทอรเนตความเรวสง โดยมอตราสวนคอมพวเตอรตอนกเรยนเปน 1:15 (Ministry of Education Brunei, 2007-2011)

อนโดนเซยกระทรวงศกษาแหงชาตอนโดนเซย ไดกำาหนดเปาหมายการพฒนา e-Education

ในป ค.ศ. 2002 เรมตนทโรงเรยนอาชวศกษา ดวยการฝกอบรมครเกยวกบ การใช ICT และจดใหมการเรยนการสอนดาน ICT กบนกเรยนทกสปดาห เพอใหเกดการพฒนาการเรยนการสอนดานน แตดวยอนโดนเซยเปนประเทศทมขนาดใหญ มพนทมากกวา 5 ลานตารางกโลเมตร มความหนาแนนของประชากรเปนทสในโลก ประชากรในประเทศมมากกวา 500 เชอชาต และภาษาทองถนมมากกวา 350 ภาษา และมจำานวนเดกวยเรยนถง 25,389,000 คน จงบรหารจดการไดยากลำาบาก แมกระทรวงศกษาธการจะมนโยบายผลตสอ e-Learning เพอลดปญหาดานสภาวะทางภมศาสตรของประเทศ แตยงมปญหาดานโครงสรางพนฐานของอนเทอรเนตทยงดำาเนนการไมแลวเสรจ ทงเครอขายโทรศพทกมไมทวถง ทำาใหนโยบายสวนใหญสามารถดำาเนนการไดเฉพาะในเมองใหญในภาคตะวนตกของประเทศเทานน ประกอบกบราคาการใชอนเทอรเนตในประเทศอยในเกณฑสงเมอเทยบกบรายไดของประชากร ทำาใหมผใชบรการไมมากนก แมจะมผใหบรการหลายราย แตยงคอนขางมการผกขาด ทำาใหการขยายโครงสรางพนฐานทำาไดลาชา

ภาครฐไดใหความสำาคญกบโครงการ e-Learning เปนอยางมาก ทงใหการสนบสนนการผลตตำาราเรยนอเลกทรอนกสราคาถกเพอเพมโอกาสใหคนในทองถน

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

140

ไดเขาถงการศกษา และไดมการดำาเนนการดวยการจดทำาโครงการนำารองการใช ตำาราเรยนอเลกทรอนกสในโรงเรยนและมหาวทยาลยหลายแหง รวมทงไดพฒนาแผนแมบทการใช ICT เพอการศกษา (e-learning) แตดวยปญหาความกวางใหญของเนอท อกทงยงเปนเกาะเลก เกาะนอย กระจดกระจายอยเปนจำานวนมาก ทำาใหการพฒนายงคงกระจกตวเฉพาะในเมองใหญ ยงไมสามารถกระจายใหครอบคลมในหลายๆพนทได

ม�เลเซยมาเลเซยใหความสำาคญกบการพฒนาความรของประชากรในประเทศ ดวยการ

พยายามใชประโยชนอยางเตมทจากเทคโนโลยการศกษา เพอวางรากฐานให "ทกคนสามารถเรยนรไดทกททกเวลา" ทงเนนการพฒนาระบบการศกษาทมคณภาพ โดยเฉพาะดานเทคโนโลยสารสนเทศ วทยาศาสตรและภาษาตางประเทศ เปดโอกาสใหมการเรยนรเพอพฒนาความสามารถพเศษของแตละบคคล เนนการผลตกำาลงคนใหมความรพนฐานดานเทคโนโลย มทกษะในการคด อกทงมการวางโครงสรางพนฐานทจำาเปนตอการพฒนาประเทศไวอยางทวถง

หนงในแนวคดทมาเลเซยกำาลงดำาเนนการ คอ การพฒนา "Smart School" เพอสงขอมลผานเทคโนโลยไปยงโรงเรยนทกแหงในประเทศและเตรยมความพรอมในการพฒนาใหนกเรยนมความรและทกษะดาน ICT ทจำาเปนสำาหรบยคสารสนเทศ โดยการสนบสนนใหโรงเรยนทสมครเขารวมโครงการสามารถเขาถงแหลงขอมลออนไลน และสามารถแลกเปลยนขอมลระหวางโรงเรยน เพอสรางสงคมการสอสารออนไลนระหวางนกเรยนและคร ทงยงมบรการของภาครฐทสนบสนนใหความชวยเหลอทงการผลตสอการสอน (courseware) และ การเชอมตอเครอขาย ทครอบคลมการตดตงและคาใชจายในการซอมแซมและจดหาซอฟแวรทจำาเปน รวมถงการฝกอบรมครทเขารวมโครงการใหโดยไมคดคาใชจาย โดยมเปาหมายใหโรงเรยนกวา 10,000 โรงเรยนทวประเทศสามารถเชอมตอเปนเครอขาย

กมพช�“กมพชาเปนประเทศทพยายามทจะเอาชนะความเสอมสลายจากผลพวงของ

ความไมแนนอนทางการเมองและสงคราม ทไมเพยงทำาลายโครงสรางพนฐานของประเทศ แตยงทำาลายการเตบโตทางปญญา” (Jones, 2012) ซงรฐใชนโยบายพฒนาระบบการศกษาของประเทศขนใหม ดวยพบวาปจจยสำาคญทจะทำาใหการพฒนา

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

บทท 7

141

ประเทศประสบความสำาเรจ คอ ประชากรมการศกษา ซงยงคงพบอปสรรคทยากตอการขบเคลอน ซงทำาใหผลตภาพแรงงานและรากฐานความสามารถของกมพชาอยในภาวะเสยง” (Chatterjee, 2006 :84)

Ashwill (2000) รายงานวาระบบการศกษาของกมพชาอยในสภาวะทตองแกไขอยางเรงดวน เพราะมเพยงรอยละ 2.7 ของเดกกมพชาทสำาเรจการศกษาระดบมธยม และมเพยงรอยละ 1.2 ของประชากรทเรยนในระดบอดมศกษา ซงเมอเทยบกบในทกภมภาคอาเซยน พบวามคาเฉลยประชากรทเรยนระดบอดมศกษาทรอยละ 20.7 (Migrant Information, 2005)

Bloom, Canning and Chan (2006) ใหขอสงเกตวา “การศกษาระดบอดมศกษาในกมพชาถกจดวาเปนบรการสาธารณะทไมมประสทธภาพ และมราคาแพงทเออประโยชนตอผทรำารวยและมอภสทธเทานน” ดงนนกมพชาจงจำาเปนตองใหความสำาคญกบนโยบายการศกษา เพอลดชองวางดานมาตรฐานการครองชพระหวางประชากรในเมองหลวงและผทอยในชานเมอง อนจะนำาไปสการลดความ เหลอมลำาในการพฒนาประเทศ ทงนกมพชาเองกมโครงการพฒนาการศกษาผาน ICT เกดขนหลายโครงการ เปนตนวา โครงการ Provincial Business Education through the Community Information Centers ทไดรบความชวยเหลอจากสหรฐอเมรกา (the United States Agency for International Development in Asia and the Near East :USAID/ANE) ซงมวตถประสงคหลกเพอประเมนความสามารถในการใช e-Learning ในการแกปญหาใหกบผเรยนทอยนอกของกรงพนมเปญ ซงแทบไมมโอกาสไดรบการศกษา แตโครงการดงกลาวยงมอปสรรคดานความสามารถของนกศกษาในการเขาถงคอมพวเตอร เนองจากสดสวนคอมพวเตอรตอประชากรอยท 2.2 เครองตอ 1,000 คน และยงมขอจำากดของการเชอมตอเครอขายอนเทอรเนต และแหลงจายไฟทไมเพยงพอ ทงนอปสรรคทรายแรงทสดของการพฒนา e-Learning ในกมพชา คอ คาบรการอนเทอรเนตทมราคาแพง ซงหากไมไดรบเงน อดหนนจากผบรจาคหรอรฐผานนโยบายการพฒนาศกยภาพของการเรยนรออนไลนในประเทศกมพชา (Tweedie, 2006 : 8) คงทำาใหการพฒนาเปนไปอยางลาชา

ส�ธ�รณรฐประช�ธปไตยประช�ชนล�วรฐบาลประเทศลาวไดกอตงหนวยงานเพอวางโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลย

ระดบชาต เพอวางแผนการพฒนาทางเทคโนโลยใหกบประเทศ นอกจากนยงเปดโอกาสใหบรษททใหบรการอนเทอรเนตและโทรคมนาคมหรอ ISPs ทดำาเนนการ

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

142

พฒนาโครงสรางพนฐานของประเทศใหเขามาดำาเนนกจการไดเพมขน จนในปจจบนมกลมผใหบรการอนเทอรเนตและโทรคมนาคมทงสน 12 ราย โดยจำานวนดงกลาวไมมการขยบมากนกนบจากป ค.ศ. 2005 เปนตนมา ดวยนโยบายการจำากดใบอนญาตประกอบการ แตยงคงพบวาสดสวนการใชคอมพวเตอรตอประชากรยงอยในระดบตำา เพราะจากตวเลขจำานวนคอมพวเตอรในมหาวทยาลยแหงชาตลาว (National University of Laos) ซงเปนสถานศกษาระดบชาต ยงมคอมพวเตอรเพยง 1,000 เครองไวบรการนกศกษาจำานวน 10,000 คน รวมถงในโรงเรยนประถมศกษาเองกยงมการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการเรยนการสอนในสดสวนทนอยมาก เพราะคอมพวเตอรทม สวนใหญถกจดไวเพอรองรบการใชงานของครและผบรหารมากกวา แมลาวจะไดจดทำาแผนแมบทดานสารสนเทศสำาหรบป ค.ศ. 2008–2015 เพอเรงรดดำาเนนการในโครงการสำาคญๆ อาท e-Government, e-Commerce และ e-Education ไปแลว แตยงมความจำาเปนทจะตองวางโครงสรางพนฐานดานขอมลทจำาเปน เพอเพมอตราการลงทนในภาคสารสนเทศ การพฒนาทรพยากรมนษย และการวจยพฒนาดานเทคโนโลยสารสนเทศ ตอไป

แมขณะนกระทรวงศกษาธการลาวไดมการดำาเนนการโครงการนำารองดานการศกษาไปหลายโครงการ เปนตนวา การลงนามในบนทกความเขาใจ (MOU) กบ Korea International Cooperation Agency (KOICA) เพอพฒนามหาวทยาลยไซเบอร ซงเปนโครงการความรวมมอระหวางรฐบาลลาวและรฐบาลเกาหลใต ดวยการจดตงศนย e-Learning ทใชผเชยวชาญในการตดตงและพฒนาระบบการจดการการเรยนร ดวยงบประมาณ 1,100,000 เหรยญสหรฐ เพอสรางโครงสรางพนฐานใหมหาวทยาลยแหงชาตลาว อนจะทำาใหสามารถสรางทรพยากรมนษยผานเครอขาย e-learning ซงเปนโครงการทคลายกบโครงการในประเทศกมพชา พมา และเวยดนาม ทงน "ศนยเครอขาย e-learning ทมหาวทยาลยแหงชาตลาว” ไดแลวเสรจและเปดดำาเนนการไปในป ค.ศ. 2011 ซงคาดหวงวาจะไดเหนการพฒนาตอไปในอนาคตอนใกล

ไทยประเทศไทยไดจดทำาแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 เพอ

เตรยมความพรอมและปรบตวสบรบทโลกและภมภาคโดยเนนการสรางความ รวมมอแบบหนสวนกบประเทศในกลมอาเซยนเพอพฒนาความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม โดยในสวนของอาเซยนเนนการสรางความพรอมในการเขาสประชาคม

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

บทท 7

143

อาเซยน ดวยการพฒนาบคลากรและเสรมสรางสถาบนการศกษาใหมมาตรฐาน โดยไทยยงเนนพฒนาตามนโยบายเดมคอ e-Government e-Commerce e-Industry e-Education และ e-Societyโดยแผนหลกดาน ICT (ICT Master Plan) ใน ป ค.ศ. 2009-2013 คอ เนนสงเสรมใหมการผลตบคลากร ICT เพมขน พฒนา ICT Infrastructure และ เพมศกยภาพการใช ICT ของประเทศเพอสรางอำานาจการแขงขนของไทย ซงเปาหมายหนงในการพฒนาระบบการศกษาของประเทศ คอ การใหนกเรยนทกคนสามารถเขาถงอนเทอรเนต เพอใหผเรยนไดใชประโยชนจากขอมลออนไลน และทรพยากรการเรยนร โดยเรมโครงการจากเครอขายของโรงเรยนในกรงเทพฯ ตอมาไดมโครงการ "Golden Jubilee Network" ทกอตงขนเพอเทด พระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ โดยใหนกเรยนทกคนสามารถเขาถง หองสมดอเลกทรอนกสทมขอมลทเกยวของกบพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ตามมาดวยโครงการ SchoolNet @1509" ทใหทกโรงเรยนเขาถงอนเทอรเนตผานทางโทรศพทพนฐานทมราคาตำา สนบสนนการตงศนยแกไขปญหาสำาหรบครและนกเรยนและพฒนาเวบไซตแหลงขอมลเนอหาเกยวกบการเรยนการสอนในประเทศ เพอผลตสอดจทลทสามารถใชรวมกน

ขอสงเกตและเสนอแนะตอแนวท�งก�รพฒน�ด�นก�รเรยนก�รสอนผ�นICT

แมหลายประเภทในภมภาคไดมการดำาเนนการอยางมากมายในการพฒนาการเรยนการสอนผาน ICT เพอใหเกดผลสมฤทธตอการพฒนาองครวมของเศรษฐกจของประเทศ โดยใชศกยภาพของประชาคม ASEAN แตหากตองการใหนโยบายการผลกดนคณภาพของทรพยากรมนษยผานการใหการศกษากบประชากรประสบความสำาเรจ รฐและผเกยวของควรใหความสนใจในประเดนสำาคญทมผลตอการพฒนา ดงตอไปน

1.เงนทน กลมประชาคม ASEAN หลายประเทศยงประสบปญหาดานเงนลงทนในการ

ตดตงโครงสรางพนฐานดาน ICT เพอรองรบการเขาถงทรพยากรเรยนร จงควรมการศกษาและประสานงานกบประเทศในเอเชยแปซฟกทมความกาวไกลดานเทคโนโลย เพอระดมทน หรอขอการสนบสนน ดงเชนกรณศกษาของลาว และพมา ทขอรบการสนบสนนจากเกาหลในการพฒนาศนย e-Learning เพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรและจดหาแหลงเงนทนภายนอก

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

144

2.โครงสร�งพนฐ�นและเครองมอการเขาถงบรการอนเทอรเนตเพอการตดตอสอสารออนไลนสำาหรบครและ

นกเรยนเปนสงจำาเปนในการสรางศกยภาพในการเรยนการสอน ดงนนการจดหาเครองมอ ICT ทมประสทธภาพและเพยงพอจงเปนสงจำาเปน นอกจากนนยงตองมการบรหารจดการในการจดเตรยม เซรฟเวอร คอมพวเตอร ซอฟแวรปฏบตการ ระบบไฟฟา และ สายโทรศพท หรอระบบเชอมตอไรสาย หากมขอจำากดในการบรหารจดการในเงนทนทจำากด อาจใชวธรวมโรงเรยนเขาเปนกลมในเครอขาย และ ใช เซรฟเวอร หรอ อปกรณ ICT รวมกน รวมถงการขอรบความสนบสนนจากประเทศทเปนผผลตเทคโนโลย นอกจากนการสนบสนนใหใช ซอฟแวร แบบ Open Source ทสามารถดาวนโหลดไดจากอนเทอรเนตไดอยางอสระ กเปนแนวทางหนงทชวยประหยดคาใชจาย และลดการละเมดกฎหมายลขสทธ

3.ก�รสนบสนนผใชความสามารถทจะใหบรการไดอยางตอเนองสำาหรบผใช เปนสงสำาคญในการ

ใชเครองมอ ICT และ อนเทอรเนต ดงนนการจดตงทมงานสนบสนน เพอใหบรการบำารงรกษา และซอมแซมเครองมอ ICT ของโรงเรยนทงทอยในเขตเมองและชนบททเขารวมโครงการจงเปนสงจำาเปน การมผประสานงานดานนเพยงคนเดยว หรอใชบรการจากภายนอกอาจไมสามารถแกไขปญหาทงหมดไดทนทวงท ดงนนการจดเตรยมทมสนบสนนจากภายใน โดยการอบรมจากสวนกลางหรอภาครฐ นาจะเปนแนวทางทแกปญหาไดรวดเรวและลดอปสรรคในการใหบรการ ทงนการสรรหาแรงงานอาจใชอาสาสมคร หรอ ผเรยนทตองการเรยนร ทผานการอบรมทกษะการใช คอมพวเตอรในโรงเรยนทเขารวมโครงการ ยอมเปนแนวทางหนงในการแกไขปญหา

4.ทรพย�กรก�รเรยนรแหลงทรพยากรและเนอหาในการเรยนรแบบดจตอลทสามารถเขาถงสำาหรบ

ครและผเรยนมความสำาคญคอนขางมาก ซงการจดหาซอฟตแวรดานการศกษาทมราคาแพงไมไดหมายความวามคณภาพดเสมอไป บางครงยงลดทอนความสามารถในการจดหาในเชงปรมาณของโรงเรยน ดงนน การสนบสนนของภาครฐในการจดเตรยมสอพนฐานทมคณภาพ และการใหความรผสอน ยอมทำาใหเกดการพฒนาทรพยากรการเรยนรทตรงตอความตองการของหนวยงานอกทงยงลดตนทนไดดวย นอกจากนผใหบรการควรประเมนสอการเรยนรและเลอกแหลงขอมลทจะเปนประโยชนสำาหรบครผสอน โดยเฉพาะดาน วทยาศาสตร คณตศาสตร และภาษา ซงเปนประเดนทกลม ASEAN ตองไดรบการพฒนา เพราะอาจมแหลงการเรยนร

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

บทท 7

145

ออนไลนทสามารถครอบงำาผเรยน หรอทำาใหเกดการเรยนรทไมพงประสงค อนงควรเลอกใชสอการเรยนรทสามารถใชรวมกน และรองรบภาษาในแตละทองถนดวย

5.ศกยภ�พของผสอนผสอนเปนปจจยสำาคญในการถายทอดความรและทกษะไปยงผเรยน หาก

ผสอนมทศนคตทขดแยงกบการสอนดวย ICT ยอมประสบความสำาเรจไดยาก ดงนน การพฒนาความรในการใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนต ดวยการเปดอบรมใหกบผสอน จงเปนหนทางหนงทนยมนำามาใชในหลายประเทศ อยางไรกตามควรดำาเนนการควบคกบการตรวจสอบและประเมนผล เพอสนบสนนใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง หรออาจมประสานงานในกลม ASEAN เพอจดอบรมรวมกน อยางไรกดการพฒนาความรในการพฒนาสอการเรยนการสอนดวยตนเองกมความจำาเปนตอผสอน ดงนนการสรางความคนเคยใหผสอนดวยการเรยนการสอนแบบออนไลนดวยตนเองควบคกบการสาธตวธการนำาทรพยากรเหลานมาใชในหองเรยน ยอมเปนประโยชนกบผสอนในการพฒนาการเรยนรแบบ “ผเรยนเปนศนยกลาง“ เพอให ผสอนเขาใจในประสทธภาพของ ICT ในการสอนและสามารถสรางการเรยนรดวยตนเอง โดยยดความเขาใจของผเรยนเปนศนยกลาง จงควรจดการอบรมเพอเพมศกยภาพใหกบผสอนและใหสามารถนำาไปประยกตใชในสาขาวชาทเฉพาะเจาะจงได

6.ทศนคตด�นICT การปรบเปลยนรปแบบการเรยนการสอนจาก “ผสอนเปนศนยกลาง” เปน

“ผเรยนเปนศนยกลาง” เปนปญหาหนงทมผลกระทบรนแรงทงสำาหรบครและผเรยน ดวยเปนการเปลยนทงรปแบบการสอน และ สภาพแวดลอม ทงนเพราะผเรยนอาจไมไดเตรยมตวทจะรบผดชอบในการเรยนรของเขาเอง และ ผสอนกไมคนเคยกบการสอนในวธใหม ทำาใหไมสามารถเปลยนทศนคตใหยอมรบการเปลยนแปลงไดงายนก ความสำาเรจในการเปลยนแปลงทศนคตดานรปแบบการเรยนของทง ผเรยนและผสอนน จงไมอาจทำาไดรวดเรวเหมอนการเปลยนโทรศพทมอถอ

บทสรปเมอเปรยบเทยบความกาวหนาระหวางตางๆในกลมประเทศ ASEAN ดวยกน

จะเหนไดวา สงคโปรจดเปนผนำาในกลมทมความพรอมในการพฒนา ICT ดานการ

ศกษาสงสด ทงยงมอตราการขยายตวดวยตวเลขการสงออกสนคาดาน ICT อยางตอ

เนอง มาเลเซยกมตวเลขทนาสนใจทงดานโครงการทสงผานเทคโนโลยไปยงโรงเรยน

ทกแหงในประเทศ การเปดเขตอตสาหกรรมซอฟตแวรและการใหบรการดาน ICT

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

146

แบบจางงานภายนอก (Services Outsourcing) ทมตวเลขจางงานสงขนมากในปจจบน ขณะเดยวกนเวยดนามกมการเตรยมความพรอมในการพฒนาการศกษายค ICT ทเขมแขง มการขยายตวในการใช e-Learning อยางรวดเรว แมจะยงผลตบณฑตไดนอย แตจำานวนบคลากรดานSoftware และ Digital Content ทผลตไดจำานวน 105,000 คน ในป ค.ศ. 2009 มศกยภาพสง สวนฟลปปนส และอนโดนเซย แมมโครงสรางประเทศทเปนหมเกาะ ทเปนอปสรรคตอการกระจายความเจรญ แตฟลปปนสกมตวเลขบคลากร ICT ทสงมาก ทงอนโดนเซยกมความกาวหนาในการพฒนาตำาราเรยนออนไลน ขณะเดยวกนบรไน ดารสซาลาม แมเปนประเทศทมขนาดเลกและมจำานวนประชากรไมมากนก แตดวยความสนใจของภาครฐ และฐานะทางเศรษฐกจทด ทำาใหประสบความสำาเรจในการพฒนาดาน e-Education ไดในระดบทนาพอใจในเวลาอนสน ในขณะทพมากมการกระตนใหประชากรของประเทศมความตนตวดานนวตกรรมการศกษาดวยการจดงานประชมสมมนาทเกยวของกบการพฒนาการศกษาทยงใหญและมผรวมงานสง ขณะเดยวกน สปป.ลาว และ เขมร กมการดำาเนนโครงการใหมๆ ทจะกระตนใหเกดการเรยนรผานแหลงทรพยากรออนไลนรวมกน ทงมการประสานงานเพอขอรบความสนบสนนในการพฒนาดานการศกษาจากประชาคมอาเซยนจากประเทศทมความกาวหนากวา สวนประเทศไทยกมการจดเตรยมโครงสรางพนฐานทจำาเปนตอการพฒนาระบบ e-Education และ มการดำาเนนโครงการเพอสนบสนนอยางตอเนอง ทงการอบรมผสอน การพฒนาแหลงเรยนร การกำาหนดมาตรฐานการเรยนการสอนแบบออนไลน จนถงการแจกคอมพวเตอรพกพาใหกบนกเรยนเพอสรางทกษะ ICT ตงแตเยาววย

ดงเหนไดวา ทกประเทศในกลม ASEAN ลวนม ICT Master Plan ทชดเจนในการพฒนาประเทศ ซงเมอประเทศไทยเมอเทยบกบประเทศอนๆ ในกลมอาจอยในเกณฑทนาพอใจหากศกษาจากการวางโครงขายการสอสารทเปนสากลและทวถง และกายภาพของทำาเลทตงของประเทศ แตหากไมสามารถปรบปรงระบบการใหบรการใหมราคาทเหมาะสมกบรายไดของคนสวนใหญในประเทศและลดการผกขาด กยงเปนเรองทตองใชเวลา และเมอพจารณาประกอบกบผลการจดลำาดบความพรอมในการเขาถงโครงสรางพนฐานโดย EIU 2011 ทอยลำาดบท 50 จะเหนไดวายงคงไลหลงสงคโปร และมาเลเซยหลายชวงตว ทงตวเลขการใช Internet Access ของ ITU 2010 กยงตำากวาหลายประเทศในกลม ไมวา บรไน เวยดนาม และ ฟลปปนส ยงเมอนบรวมสภาวะการเมองของประเทศ และนโยบายทไมชดเจน มความพลกผนตามระบบอำานาจ การกาวเขาสประชาคม ASEAN เพอสรางความเสมอภาคของ

ทศทางการเรยนการสอนผานสออเลกทรอนกส (e-Learning) ในอาเซยนTeaching Learning Direction Via e-Learning in ASEAN

บทท 7

147

ประชากร ดวยการสรางการลดชองวางทางการศกษาจะเปนหนงในความทาทาย ทจะเปนการสรางจดแขง หรอเพมความเสยง จงเปนประเดนทนาสนใจ

บรรณ�นกรมAsean secretariat, ASEAN ICT Masterplan 2015. http://www.aseansec.org/documents/

ASEAN%20ICT%20Masterplan%202015.pdf 8 มถนายน 2555.Ashwill, M. Rebuilding a Civil Society in Cambodia: the role of education. http://www.usief.org/cambodia_ashwill.html 8 มถนายน 2555.Bashar M.I. & Khan H. E-Learning in Singapore: A Brief Assessment 1. U21Global

Working Paper. April 2007, Singapore. http://www.u21global.edu.sg/PartnerAdmin/ViewContent?module=DOC

UMENTLIBRARY & oid=157381 8 มถนายน 2555.Bloom D., Canning D., and Chan K. Higher Education and Economic Development

in Africa. HARVARD UNIVERSITY. http://siteresources.worldbank.org/EDUCATION/Resources/278200-1099079877269/547664- 1099079956815/HigherEd_Econ_Growth_Africa.pdf 8 มถนายน 2555.

Cardinali, F. 2006. Innovative Approach for Learning and Knowledge Sharing. First Eurpoean Conference on Technology Enhanced Learning. Crete Greece. http://ceur-ws.org/Vol-213/ECTEL06WKS.pdf 8 มถนายน 2555.

Chatterjee, P. Cambodia: Learning new lessons. The Finanicial Express website. http://www.financialexpress- bd.com/index3.asp?cnd=3/4/2006&section_id

= 16&newsid=17579&spcl=yes 8 มถนายน 2555.EFA Central Coordination Committee. EFA Implementation in Myanmar. 7th

National EFA Coordinators Meeting, Bangkok, Thailand. 24-29 Oct, 2005. http://planipolis.iiep.

unesco.org/upload/Myanmar/Myanmar%20EFA%20implementation% 20 and%20Tentative%20Follow%20up%20workplan.pdf 8 มถนายน 2555.

Han S. T. 2010. ICT Development in Myanmar. Department of Communications and Integrated Systems, Tokyo Institute of Technology. www.ocw.titech.ac.jp/index.php?...file 8 มถนายน 2555.

Jones, D. Reasons why Pikar does not go to school. http://portal.unesco.org/education/en/ev.php-URL_ID=30507&URL_DO=DO_TOPIC&URL_ SECTION =201.html 8 มถนายน 2555.

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2555

บทท

7

148

Librero F. Digital Learning Environment in the Philippines. http://asiapacific-odl2.oum.edu.my/C48/F283.pdf 8 มถนายน 2555.

Maznah R. and Hussian R. e-Learning in Higher Education in Malaysia. http://planipolis.iiep.unesco.org/upload/Brunei%20Darussalam/Brunei%20 Darussalam%20Education%20Strategic%20Plan.pdf 8 มถนายน 2555.Migrant Information Centre (Eastern Melbourne). 2005. Cambodia Cultural Profile. http://www.miceastmelb.com.au/documents/pdaproject/CulturalProfiles/ CambodianCulturalProfile2010.pdf 8 มถนายน 2555.Salleh A. M. BRUNEI DARUSSALAM Focal Point. http://www.col.org/SiteCol-

lectionDocuments/FPP_Brunei.pdf 8 มถนายน 2555.Sehrt M. e-Learning in the Developing Countries: Digital divide into digital oppor-

tunities. UN Chronicle, XL(4). http://www.un.org/Pubs/chronicle/2003/issue4/0403p45.asp 8 มถนายน 2555.

Seng B. National ICT Policy of Cambodia & Overview of e-Government, 27-28 May 2008. National ICT Development Authority of Cambodia (NiDA),

http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/un/ unpan030560.pdf 8 มถนายน 2555.

Suplido M. L., and Rodrigo, M. M. e-Learning in the Philippines http://203.183.1.152/aen/content/conference/2004/file/S2_Philippines.pdf 8 มถนายน 2555.

Thach P. N. AN OVERVIEW OF E-LEARNING IN VIETNAM. http://www.pnclink.org/.../05_PP_eLearning(II)_1130.pdf 8 มถนายน 2555.

The Internet in Burma (1999-2009). Mizzima News. http://www.mizzima.com/research/3202-the-internet-in-burma-1998-2009-.html 8 มถนายน 2555.

UNESCO. Asia-Pacific Programme of Educational Innovation for Development, ICT Lessons Learned, Series Volume lll Initiating and Managing, SchoolNets. Bangkok. http://www.findthatpdf.com/search-53550548-hPDF/ download-documents-schoolnet-llvol-3-pdf.htm 8 มถนายน 2555.

UNESCO. World Education Forum. 2000. Dakar, Senegal. http://www.unesco.org/new/en/education/themes/leading-the-international-agenda/education-for-all/ 8 มถนายน 2555.

UNESCO. Metasurvey on the use of technologies in education in Asia and the Pacific. http://www.unescobkk.org/fileadmin/user_upload/ict/Metasurvey/ intro-

duction.pdf 8 มถนายน 2555.Wagner, D.A. “ICT and the Poor: Problems and Possibilities.” DFID Wokshop (2002)